Rola posture assessment and it’s association with the
prevalence of musculoskeletal disorders in female workers
Abstract
Human always have a variety of job tasks. And according to the type of work and how the body moves
during it, acute or chronic fatigue and pain is experienced in different organs. The aim of the present study is
to assess posture of female workers during work time and their association with musculoskeletal disorders
and pain in this group. The study is descriptive correlational study. Data are gathered at a specific time in the
factory by using of Rola method of assessing posture, Nordic Pain Questionnaire and a Visual Pain Scale.
Results show a significant positive relationship between subjects’ Rola score and the prevalence of
musculoskeletal disorders. Also there is positive significant correlations between subjects’ Rola score and
pain intensity scores in neck, waist, back, shoulders, wrists and knees. But there is not positive significant
correlations between subjects’ Rola score and pain intensity scores in the elbow, hips and thigh, foot and
ankle. The results show adopting the wrong posture has effectiv role in the creation of musculoskeletal
disorders and pain in women worker. That shows the necessity of correct posture training among workers.
Keywords: Posture, Rola, musculoskeletal disorders, worker
زن کارگران درمیزان رضایت شغلی با آن ارتباط و رولا روش به پوسچر ارزیابی
نساء کشاورز مقدم1، حسن دانشمندی2، آذر آقایاری3
[email protected] میورزشی دانشگاه خوارز بیومکانیکدانشجوی دکتری .1
Email:[email protected] ن، عضو هیئت علمی دانشگاه گیلا .2
Email:[email protected] ، عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور تهران .3
:چکیده را مزمنی یا حاد دردهای و ها خستگی آن طی در بدن حرکت نحوه و کار نوع تناسب به و. است داشته اشتغال کارها از گوناگونی انواع به همواره بشر
می قشر این در سطح رضایت شغلی با آن ارتباط بررسی و زن کارگران کار حین پوسچر ارزیابی حاضر پژوهش از هدف. است کرده تجربه مختلف های اندام در
پوسچر به روش ارزیابی طریق از میدانی بصورت خاص زمانی مقطع یک در آن های داده که. باشد می همبستگی توصیفی تحقیقات نوع از حاضر پژوهش .باشد
و معنی منفیرابطه سطح رضایت شغلی آنها نتایج نشان داد که بین نمرۀ رولای آزمودنی ها و .است آمده بدسترضایت شغلی بری فیلد و روث پرسشنامهو رولا
دارد و این سبب عدم کارگران در درد بروز و عضلانی اسکلتی اختلالات بروز در مؤثری نقش نادرست پوسچر اتخاذ آمده بدست نتایج طبق.داری وجود دارد
.میدهد نشان را صحیح پوسچر آموزش لزوم که می شوداحساس رضایت شغلی کافی
، کارگررضایت شغلیپوسچر، رولا، : واژه های کلیدی
مقدمه سیستم انسان، بین رابطه به که است علمی ارگونومی علم
باید که هستند هستی لاینفک جزء دو انسان و کارپردازد می محیط و
بشر دوران، طی در. شوند ریزی برنامه یکدیگر با متناسب ای گونه به
نوع تناسب به و. است داشته اشتغال کارها از گوناگونی انواع به همواره
یا حاد دردهای و ها خستگی آن طی در بدن حرکت نحوه و کار
پیشرفت با. است کرده تجربه مختلف های اندام در را مزمنی
حدود تا کار انجام فرآیند در بدنی درگیری و کار نحوه تکنولوژی
از اعم فعالیت و کار نوع هر در همواره اما. است کرده تغییر زیادی
انسان بدن اسکلت و عضلات مطالعه، حتی یا و صنعت کشاورزی،
متفاوتی ارگونومیکی عوامل .د.باش می فشار از متفاوتی درصد متحمل
تجهیزات و... وجود جانمایی وضعیت ، رطوبت ، ،دما ،صدا نور جمله از
Archive of SID
www.SID.ir
و ،تعهدات کارکنان انگیزش عوامل ارگونومیکی نا مناسب بر دارد.
ارگونومیکی مطلوب بر عوامل .گذارد می منفی اثر آنان شغلی رضایت
کیفیت شغلی، رضایت ایمنی، ،عملکرد سازمان کارکرد چشمگیر بهبود
یکی از . خواهد گذاشت توجهی تاثیر قابل وری بهره و کاری زندگی
رضایت عوامل ارگونومیکی بسیار مهم پوسچر حین کار می باشد.
وری بهره و موفقیت سبب تواند می که است عواملی از یکی شغلی
از برخی دارد بستگی گوناگونی عوامل به شغلی رضایت. شود بیشتر
برخی و شخص احساسات و ها انگیزه به مربوط درونی، عوامل این
این جمله از. است کار شرایط و محیط به مربوط ، خارجی دیگر عوامل
هر که کاراست انجام حین در لذت حساسا و شخص سلامت عوامل
باشد عامل این مخل میتواند آن از ناشی ناراحتی و درد احساس گونه
.شود شغلی رضایت سطح کاهش به منجر و
جمعیت 1331طبق آمار جمع آوری شده در سال در ایران
نفر کارکن در ایران 11کارکنان زن شاغل در کارگاه های با بیش از
از کل شاغلین در اینگونه کارگاه %11نفر میباشد که حدود 88631
،طبق تحقیقات انجام شده در این زمینه (2).ها را تشکیل می دهند
این قشر از جامعه معمولاً از انواع دردها و خستگی های عضلانی و
سچر نا مناسب ناشی از اتخاذ پومفصلی رنج می برند که می تواند
.حین کار باشد
بروز اختلالات پوسچرهای ناهنجار و غلط شایعترین علل
می باشند . حرکات تکراری زیاد یا اعمال نیروی ربه ای تجمعیض
ث اعمال فشار مضاعف به عضلات و تاندونها می شوند بیش از حد باع
اگر این عوامل با عواملی همچون پوسچرهای نامناسب، دمای پایین
محل کار، ابزار نامناسب، سن و ابعاد بدنی خاص همراه شود احتمال
بروز آسیب افزایش می یابد.
پژوهش های بسیاری در زمینه تاثیر عوامل ارگونومیکی و
ر بر شیوع درد در کارگران انجام گرفته است.ژه پوسچبوی
( در پژوهشی به بررسی شیوع اختلالات 2111)1اوزترک
اسکلتی عضلانی و ریسک فاکتور های ارگونومیکی در زنانی پرداخته
است که در یک شرکت نساجی با چرخ خیاطی کار می کنند. آزمودنی
میانگین سابقه و 3102نفر زن با میانگین سنی 233ها در این پژوهش
بودند. داده ها بوسیله روش مشاهده ای رولا جمع آوری شد. 1301کار
بود. این یافته ها نشان میدهد که 1امتیاز رولا در تمام آنان بالای
(8)ایستگاهای کاری باید مورد ارزیابی و اصلاح ارگونومیکی قرار گیرند.
( در پژوهشی به بررسی مشکلات اسکلتی 2112)2مکساوی
عضلانی وریسک فاکتورهای ارگونومیکی در یک کارخانه لاستیک
سازی در تایلند جنوبی پرداخته است.یافته ها بوسیله روش مشاهده
ای رولا، مصاحبه مبتنی بر پرسشنامه و خود گزارش دهی درد جمع
1 Ozturk 2 Meskawi
می 1آوری شد. یافته ها نشان می دهد میانگین نمره رولای بالای
ز به بررسی و اصلاح پوسچر حین کار و نشان دهنده نیا باشد که
(11)ایستگاهای کاری میباشد.
( در پژوهشی به بررسی ارگونومیک 2112)3معتمد زاده
ابزارهای دستی بافت فرش پرداخته است. در این پژوهش رابطه بین
مشکلات اندام فوقانی و طرح ابزارهای دستی مورد ارزیابی قرار گرفت.
سشنامه نوردیک و اندازه گیری ابعاد داده ها با استفاده از پر
آنتروپومتریک اندام فوقانی جمع آوری شد. یافته ها نشان داد که
ناهنجاری های اسکلتی عضلانی اندام فوقانی در بین فرش بافان از
شیوع بالایی برخوردار است. استفاده از ابزارهای جدید فشار به دستها
راحت ترند. اما هنوز تحقیقات را کاهش داده و افراد حین کار با آنها
(11)بیشتری برای بررسی اثرا ت ابزارهای جدید مورد نیاز است.
( در پژوهشی به بررسی پیشرفت 2111) 1ا. میرکا
راهنماهای ارگونومیک برای صنعت ساخت وسایل منزل پرداخته
ماهه بطور مرتب 12است.در این پژوهش گروه در یک دوره بیش از
ورد استفاده را بررسی می کردند کاستی ها را تعیین و افراد و ابزار م
لوازم مورد نیاز را فراهم می آوردند و در ملاقات بعدی نتیجه را بررسی
و دوباره در جهت بهبود اقدامات لازم را انجام می دادند. هدف اصلی
تمامی این فعالیت ها کاهش احتمال بروز اختلالات اسکلتی عضلانی و
(11)از کار بود. خستگی های ناشی
بر میزان عوامل مختلف تأثیر بررسی به دیگرنیز گروهی و
.اند رضایت شغلی پرداخته
فاکتورهای و عوامل ( در پژهشی به بررسی1332)غنیان
رضایت میزان تعیین نیز و کشاورزی مروجان شغلی رضایت بر موثر
و کردستان غربی، آذربایجان های استان در شغلشان از مروجان
از مروجان اکثریت که داد نشان حاصل نتایج پرداخته است. کرمانشاه
موفقیت، شغل، ماهیت متغیرهای میان این در و بوده راضی خود شغل
بر را تاثیر بیشترین همکاران با روابط و دستمزد و حقوق پیشرفت،
است. داشته مطالعه مورد کشاورزی مروجان شغلی رضامندی
عوامل پژوهشی به بررسی( نیز در 1332خسروی)
شغلی رضایت ی کننده بینی پیش عوامل تعیین و شغلی فشارآفرین
حاضر تحقیق نتایج. است پرداخته علمی دانشگاه الزهرا هیئت اعضای
شغلی رضایت ی کننده بینی پیش عوامل ترین عمده که داد نشان
دار، مسئله ی شیوه به مقابله ،از بود عبارت علمی هیئت اعضای
.نقش روشنی و زندگی از رضایت
رضایت با مرتبط عوامل ( نیز در پژوهشی 1332آراسته )
ایران در دولتی های دانشگاه علمی هیات اعضای میان در را شغلی
با شغلی رضایت که دادند نشان نتایج. دهد می قرار بررسی مورد
3 Motamedzade 4 A.Mirka
Archive of SID
www.SID.ir
تجهیزات، و لوازم رفاهی، و تفریحی آموزشی، اقتصادی، عوامل
. دارد ارتباط انگیزشی
توضیع بین رابطه بررسی به ( در پژوهشی1332حبیبی)
مرانع و توسعه کارخانه یک در شغلی رضایت سطح و ماکروارگرونومی
و ونویماکروارگ مختلف های حیطه بین نتایج نشان داد پرداخته است.
دارد. وجود دار معنی رابطه مثبت و آماری لحاظ از شغلی رضایت
تاثیر نوع پوسچر پژوهش های اندکی در زمینه دوجوبا این
هدف از پژوهش حاضر ارزیابی بر سطح رضایت شغلی انجام شده است.
سطح رضایت پوسچر حین کار کارگران زن و بررسی ارتباط آن با
پژوهشگر قصد دارد تعیین کند که آیا در این قشر می باشد. شغلی
سطح رضایت شغلی وجود رابطه ای بین نمرۀ رولای آزمودنی ها و
دارد.
روش شناسیمی 1پژوهش حاضر از نوع تحقیقات توصیفی همبستگی
بصورت میدانی از 2که داده های آن در یک مقطع زمانی خاص باشد.
ز بوسیله پرسشنامه بدست آمده است.طریق ارزیابی پوسچرو نی
در این پژوهش جامعه آماری متشکل از کلیه کارگران زن
پس از برگزاری نفر هستند. 162، که پارس خزر می باشدکارخانه
بطور داوطلبانه حاضر به ی کهنفر از کارگران 12جلسه توجیهی
این .انتخاب شدند نمونه آماری این پژوهشبه عنوان همکاری شدند
در خط مونتاژ ای حداقل دو سال سابقه کار بودند وکه دار کارگران
وستر و پنکه مشغول به کار بودند. سالن محصولاتی نظیر انواع پلوپز، ت
دارای چند میز کار موازی می باشد که طول آنها تقریباً برابر 3مونتاژ
طول سالن و عرض آنها یک متر میباشد. در راستای طول میز ها و در
یک طرف آنها تعدادی صندلی برای نشستن کارگران حین انجام کار
ر دو دست به انجام وظایف خود وجود دارد. کارگران با استفاده از ه
می پردازند. آنها از دست برتر برای انجام کار اصلی مانند بستن پیچها
و از دست دیگر بعنوان کمک مثل ثابت نگه داشتن محصول استفاده
می کنند.
در ابتدا از کلیه کارگران دعوت شد تا در یک جلسه
اسخ دهی به نحوه پاز توجیهی شرکت کنند. در این جلسه کارگران
پایان در .داده شد خسوالات مطلع شدند و به کلیه سوالات آنها پاس
توسط کارگران رضایت شغلی بری فیلد و روث جلسه پرسشنامه
این پرسشنامه شامل نوزده پرسش پنج گزینه د.ش پاسخ دادهداوطلب
ای است که از طریق سنجش لیکرتی به ارزیابی سطح رضایت شغلی
نشان دهنده وجود 12می پردازد. بطور استاندارد نمره های بالای
1 Descruptive Correlation 2Cross sectional study 3 Montaj
گزارش 81تا 13رضایت شغلی نسبی می باشد و دامنه نمره ها بین
شده است.
یک و شخصی به خصوصیات دموگرافاطلاعات مربوط
آزمودنی ها بوسیله پرسشنامه جمع آوری اطلاعات شخصی مورد
. بررسی قرار گرفت
جهت ارزیابی 1وهش از روش ارزیابی پوسچر رولاژاین پدر
این روش برای ارزیابی .پوسچر حین کار آزمودنی ها استفاده شد
میزان مواجهه افراد با پوسچرها، نیروها و فعالیتهای عضلانی که باعث
اختلالات اسکلتی عضلانی می شود مورد استفاده قرار می گیرد. در این
با استفاده از یک چک که برای کارهای نشسته کاربرد دارد شیوه
برای پوسچر مربوط به هر اندام در 2تا1بین لیست استاندارد امتیازی
، این امتیاز برآوردی از ریسک ناراحتی اندامها در نظر گرفته می شود
کار است.حین
ابتداسمت برتر بدن هر روش کار به این صورت است که
در طول یک روز کاری بدون آزمونگر آزمودنی تعیین می شود، سپس
برای هر worksheetسه ،دادن هیچ آگاهی قبلی به آزمودنی
ند و در نهایت نمره پرخطرترین و پر تکرارترین آزمودنی پر می ک
با استفاده از نرم افزار رولا و د.پوسچر هابرای آن فرد ثبت می شو
برای هر ناحیه نمرۀ رولا مربوط به هر شخص امتیازهای بدست آمده
مشخص می شود.
سطح برای تعیین ارتباط بین نمره رولای آزمودنی ها با
از ضریب همبستگی اسپیرمن استفاده شد.رضایت شغلی
یافته های تحقیق
1مطالعه در جدول شماره نمره رولا بدست آمده در جمعیت مورد
ارائه شده است.
برای تعیین ارتباط با توجه به نرمال بودن توزیع داده ها
سطح بامیان نمره پوسچر بدست آمده از روش مشاهده ای رولا
در افراد مورد مطالعه از آزمون ضریب همبستگی رضایت شغلی
نشان 2 قابل مشاهده در جدول شماره . و نتایجاسپیرمن استفاده شد
منفیرابطه سطح رضایت شغلیداد که بین نمرۀ رولای آزمودنی ها و
و معنی داری وجود دارد.
بحث و نتیجه گیری می آنها حرفه نوع و انسانها های توانایی میان تناسب عدم
درد احساس نتیجه در و بیشتر فشارهای بروز برای باشد عاملی تواند
کاهش سبب مرور به ها ناهنجاری یا دردها این. وعدم رضایت شغلی
حوادثی بروز به منجر گاه که شود می کار الگوی تغییر یا فرد توانایی
و دردها کاهش برای افراد برخی. گردد می کار حین در ناپذیر جبران
بدنی های وضعیت انتخاب به عضلانی اسکلتی مفرط های خستگی
4 Rula
Archive of SID
www.SID.ir
ناهنجاری بروز موجب خود زمان مرور به که آورند می روی نادرست
. شود می ثانویه دردهای و ها
از است عبارت که انسانی عوامل مهندسی یا ارگونومی
و عمیق پیوند[ 21]کارشان، محیط با ارتباط در انسانها علمی مطالعه
گرایش بویژه و ورزشی علوم با زیادی مشترک مطالعاتی گرایشات
با ارتباط در انسان مطالعه به حیطه دو این. داردمدیریت ورزشی
خطر عوامل شناسایی با و پرداخته او شغلی و ورزشی های فعالیت
آدمی سلامت حفظ به آنها، سازی بهینه و حذف کاهش، به آفرین
.کند می کمک
مسائل مهمترین از یکی رضایت شغلی و عوامل موثر بر آن
های ناتوانی و عضلانی اسکلتی اختلالات. است بوده محققان توجه مورد
قرار تأثیر تحت را کار نیروی از نیمی از بیش امروزه که آن از ناشی
این. دارد پی در بسیاری اقتصادی و اجتماعی روانی، عواقب است داده
و ناتوانی احساس روزمره، امور انجام توانایی عدم و درد که عواقب
باشند، می دست این از درمان بالای های هزینه و افتادگی کار از یأس،
را جامعه نهایت در و وی خانواده بعد مرحله در فرد، خود ابتدا در
و عدم احساس کارگران توانایی کاهش. دهند می قرار تأثیر تحت
و کار راندمان کاهش نتیجه در و تولید کاهش به منجر رضایت شغلی
از است نمادی کارگر سویی از. میشود کشور اقتصاد در اختلال ایجاد
باشد الگویی تواند می و دارد اشتغال خاص شغل یک به که فردی
کارگر یک که است واضح .کار جوان نیروی جذب و آشنایی برای
میشود باعث و باشد نمی مناسبی الگوی دیده آسیب و، ناراضی ناتوان
دست از را صنعت در فعالیت برای لازم انگیزه جامعه یک جوانان
.بدهند
و معنی نفیاز پزوهش حاضر روابط مست آمده دنتایج ب
نشان و احساس رضایت شغلی داری را بین پوسچر نادرست کارگران
نظیر مشابه تحقیقات نتایج با تحقیق این نتایج میان داده است.
بر( 1888)مولینا گارساو سوئدی کارکنان در( 2112) باسی تحقیقات
کارکنان در( 1331) پرتوی تحقیقات نتایج و اسپانیایی کارکنان روی
شهید نیروگاه کارکنان در( 1332) داوری و اصفهان آهن ذوب
( بر روی کارکنان یک 1332اصفهان و تحقیق حبیبی) منتظری
دارد. وجود همخوانی کارخانه توسعه عمران
در پژوهش های انجام شده بر جوامع آماری مختلف نشان
کاهش درد های داده شد که اصلاح پوسچر تاثیر قابل توجهی بر
اسکلتی عضلانی دارد.
( در پژوهشی به بررسی تاثیر اصلاح 2111) 1م.ک.لین
پوسچر بر دامنه فعالیت عضلانی پرداخته است. اصلاح پوسچر به عنوان
ن داد یافته ها نشا شناخته شده است. عامل موثر در کاهش دردیک
1 MCLean
لات کاهش چشم گیری در فعالیت عض که در حالت نشسته اصلاح شده
نسبت به حالتهای دیگر ایجاد شد. این نتایج بیانگر اهمیت تمرینات
اصلاحی پوسچر است که باعث تقویت عضلات و کمک به حفظ پوسچر
طبق نتایج بدست آمده اتخاذ پوسچر نادرست نقش (22)می شوند.
مؤثری در بروز اختلالات اسکلتی عضلانی و بروز درد در کارگران دارد،
پیشنهاد می شود ش پوسچر صحیح را نشان میدهد.که لزوم آموز
همچنین پژوهش های مشابه در مورد مشاغل دیگر انجام شود.
پیشنهاد می شود پوسچر صحیح و مناسب مشاغل مختلف شناسایی و
همچنین با توجه به همبستگی نوع به کارکنان آموزش داده شود.
پوسچر با سطح رضایت شغلی پیشنهاد می شود پژوهشی در زمینه
اصلاح پوسچر بر میزان رضایت شغلی نیز انجام شود.
Archive of SID
www.SID.ir
جداولرولا در جامعه مورد مطالعهتوزیع نمره پوسچر -1جدول
6 4 3 2 مره رولان
%1.86 %3206 %3203 %1101 جمعیت
نتایج آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن -2جدول
R 2R P
نمره ارزیابی پوسچر
به روش رولا
10111 1016 10121
ضایت شغلیسطح ر
* P ≤ 0.05
منابع دیدگاه از CTDزاده،هرمز، ،حسن موعودی،محمدامین .1
.1333،حیان کار،انتشارات وطب ارگونومی
در زن شاغلان تعداد صنعت، زمانی سری ایران، آمار مرکز .2
داشته کارکن نفر یا بیشتر11 تعداد که صنعتی کارگاههای
: در دسترسی قابل ،1331 باشند،
http://www.amar.org.ir.
ایستگاه طراحی اصول و بدن مکانیک ارمکی،محمد، عبدلی .3
.1322،مجد امید ،انتشارات(ارگونومی)کار
چاپ چهارم،تهران، ورزشی، بیومکانیک مقدمات حیدر، صادقی، .1
.1332،سمت انتشارات
صنعت در انسانی عوامل ،مهندسیهلاندر،مارتین .1
انتشاراتچاپ دوم، شیراز، چوبینه، علیرضا:تولید،ترجمه
.1331،تچر
ارگونومی آنتروپومتری انسان فیزنت،استفن، .6
امین محمد و چوبینه علیرضا:وطراحی،ترجمه
.1321، ماد کتاب موعودی،انتشارات
چاپ دوم، تهران، ورزشی، شناسی ،آسیب1331خداداد،حمید، .2
کتاب بامداد
،ارض قراخانلو، حسین، محمد علیزاده، حسن، دانشمندی، .3
.1333،سمت انتشارات چاپ اول، تهران، اصلاحی، حرکات
9. Ozturk, Nilufer, Nihal Esin, Melek, Investigation
of musculoskeletal symptoms and ergonomic risk
factors among female sewing machine operators in
Turkey, International Journal of Industrial
Ergonomics, 41(6): 585-591, 2011.
10. Meskawi, Supaporn, Tangtrakulwanich, Boonsin,
Chongsuvivatwong, Virasakdi, Musculoskeletal
problems and ergonomic risk assessment in rubber
tappers: A community-based study in southern
Thailand, International Journal of Industrial
Ergonomics, 42(1): 129-135, 2012.
رسول علی، لحمی،محمد رجبی،رضا، لطیفی،سپیده، .11
بین در عضلانی اسکلتی اختلالات شیوع میزان زاده،یحیی،
ارزیابی نمرۀ با آن وارتباط ورزشکار، غیر زن اداری کارکنان
، 21: 22-81ورزشی، علوم در ،پژوهشRULA روش به پوسچر
1333.
12. Kathy Cheng, Hsin-Yi, Cheng, Chen-Yi, Ju, Yan-
Ying, 2012, Work-related musculoskeletal
disorders and ergonomic risk factors in early
intervention educators, Applied Ergonomics 44:
134-141, 2012.
13. Shuval,Kerem, Donchin,Milka, ,Prevalence of
upper extremity musculoskeletal symptoms and
ergonomic risk factors at a Hi-Tech company,
,International journal of industrial ergonomics,37:
569-581,2005.
14. Motamedzade, Majid, Choobine, Alireza,
Mououdi, Mohamad Amin, Arghami,
Shiraze,Ergonomic design of carpet weaving hand
tools, International Journal ofIndustrial
Ergonomics,37: 581-587, 2007.
15. A.Mirka, Gary, Development of an egronomics
guideline for the furniture manufacturing industry,
Applied Ergonomics 36:241-247,2005.
چاپ نهم، تهران، ور، علی، احتمالات و آمار کاربردی،دلا .16
.1333، انتشارات رشد
Archive of SID
www.SID.ir
ارگونومی در پوسچر ارزیابی های شیوه ،علیرضا چوبینه، .12
.1338، آوران فن نشر چاپ سوم، تهران،شغلی،
بررسی ،علیرضا زاده، ربیعی حیدر، صادقی، فریبرز، هوانلو، .13
کایفوز قوس میزان با تنه انعطافعضلات و قدرت بین ارتباط
و حرکتی راهنمایی،علوم مقطع آموزان دانش در پشتی
.1333، 11-31(:13)2ورزش،
علیزاده،محمد دانشمندی،حسن، قراخانلو،رضا، .18
چاپ اول، تهران، ورزشی، آسیبهای درمان و ،پیشگیریحسین
.1333،سمت انتشارات
ابوالفضل، بیگی، محمد اسماعیل، سلیمانی، علیرضا، چوبینه، .21
تولیدی کارگران در عضلانی – اسکلتی علائم فراوانی ،1333
، 13-31(:3)1 ایران، اپیدمیولوژی مجله فلزی، های سازه
1333.
ارتباط و رولا روش به پوسچر اثرات ارزیابی نسرین، غفاری، .21
فرسودگی و عضلانی اسکلتی اختلالات شیوع میزان با آن نتایج
کارشناسی نامه پایان میانه، شهرستان دندانپزشکان در شغلی
.1381، تهران نور پیام دانشگاه ارشد،
ارتباط و رولا روش به پوسچر ارگونومیکی ارزیابی مریم، زینلی، .22
اداری کارکنان در عضلانی اسکلتی اختلالات شیوع میزان با آن
کارشناسی نامه پایان نور، پیام دانشگاه مرکزی سازمان زن
.1338، تهران نور پیام دانشگاه ارشد،
محمد زاده،احمد، ارجمند نوری،اسماعیل، چوبینه،علیرضا، .23
کامپیوتر کاربران در عضلانی-اسکلتی اختلالات بیگی،ابوالفضل،
.1331، 12-12(:1و3)3ایران، کار بانک،سلامت در شاغل
طباطبایی، مریم، صالحی، عباس، زاده، مختار علیرضا، چوبینه، .21
-اسکلتی اختلالات به ابتلا خطر ارگونومیک ارزیابی حمیدرضا،
مجله سازی، لاستیک خانه کار یک در QEC روش به عضلانی
.1332، 11-16: 16پزشکی، علمی
فیرورق،محمد، آقازاده حاج سراجی،جبرائیل، نسل .21
– اسکلتی اختلالات ،مطالعهعدل،جواد مصطفی حسینی،سید
کار سازی،سلامت ساختمان کارگران در عضلانی
.1336، 18-11(:2و1)1ایران،
-اسکلتی اختلالات شیوع بررسی ،1333 فرزانه، جم، شبوئی .26
تأکید با شغلی ویژگیهای با آن ارتباط و زن آرایشگران عضلانی
کارشناسی نامه پایان اصلاحی، حرکات های حل راه ارئه بر
.1333، تهران دانشگاه بدنی، تربیت دانشکده ارشد،
27. McLean, Linda, The effect of postural correction
on muscle activation amplitudes recorded from the
cervicobrachial region, Journal of
electromyography and kinesiology, 15: 527-535,
2005.
Archive of SID
www.SID.ir