1. ขอมลพนฐานจงหวดยโสธร จงหวดยโสธรตงอยทางภาคตะวนออกเฉยงเหนอของประเทศไทยหางจากกรงเทพมหานครโดยทางรถยนตประมาณ 531 กม. ทางหลวงแผนดนสาย 1,2,202 อยในกลมจงหวดภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนลาง 2 (จงหวดอบลราชธาน ยโสธร ศรสะเกษ อ านาจเจรญ) มพนท 4.161.444 ตร.กม. หรอ 2,600,902.5 ไร คดเปนรอยละ 0.81 ของพนททวประเทศ และคดเปนรอยละ 12.89 ของพนทกลมจงหวด แบงเขตการปกครองออกเปน 9 อ าเภอ 79 ต าบล 885 หมบาน องคกรปกครองสวนทองถนมจ านวน 88 แหง ประกอบดวยองคการบรหารสวนจงหวด 1 แหง เทศบาลเมอง 1 แหง เทศบาลต าบล 13 แหง และองคการบรหารสวนต าบล 73 แหง ลกษณะพนทเปนรปพระจนทรเสยว มอาณาเขตตดตอกบจงหวดใกลเคยง 5 จงหวด ดงน ทศเหนอ ตดตอกบจงหวดมกดาหาร และจงหวดรอยเอด ทศใต ตดตอกบจงหวดศรสะเกษ และจงหวดอบลราชธาน ทศตะวนออก ตดตอกบ จงหวดอบลราชธาน และจงหวดอ านาจเจรญ ทศตะวนตก ตดตอกบจงหวดรอยเอด สภาพพนทหรอลกษณะภมประเทศของจงหวดยโสธร มลกษณะลาดเอยงจากทศตะวนตกลงไปทางทศตะวนออก พนททางตอนเหนอสวนใหญเปนทราบสงสลบกบพนทแบบลกคลน มสภาพเปนปาและมแหลงน าขนาดกลาง ไดแก หวยลงโจน หวยสะแบก ล าโพง ล าเซบาย สวนพนททางตอนกลางและตอนใต เปนทราบลมต าสลบซบซอนกบสนดนรมน า มแหลงน าขนาดใหญ ไดแก แมน าช และขนาดกลาง ไดแก ล าน ายง ล าน าทวนไหลผานลกษณะดนสวนมากเปนดนทรายและดนเคม มหนอง บง ล าหวย และแหลงน าขนาดเลกอยทวไปพนทอยในลมน าช ลมน ามล สภาพภมอากาศของ จงหวดยโสธร ม 3 ฤด คอ ฤดรอน ฤดฝน และฤดหนาว ความชนสมพทธเฉลยเทากบ 71.1% อณหภมสงสด 43 องศาเซลเซยส อณหภมต าสด 11 องศาเซลเซยส ปรมาณน าฝนเฉลยในรอบ 5 ป (2552 – 2555) เฉลย 1,600 ม.ม.ตอป แหลงทองเทยว ทางธรรมชาต ไดแก ภถ าพระ ภทางเกวยน ภหนปน ล าน าทวนและสวนสาธารณะพญาแถน แหลงทองเทยววฒนธรรม ไดแก พระธาตยโสธรหรอพระธาตพระอานนทธาต กองขาวนอย หอพระไตรวดสระไตรนรกษ ดงเมองเตย พระธาตกจาน วดพระพทธบาท วมานพญาแถน โบสถไมวดอครเทวดามคาแอล ผลตภณฑชมชนทมชอเสยง ไดแก หมอนขวานผาขด จกสานไมไผ การแกะสลก ทอผาไหม พชเศรษฐกจหลก ไดแก ขาวนาป ขาวนาปรง มนส าปะหลง ยางพารา และออยโรงงาน
2. โครงสรางประชากร ประชากรวยแรงงาน และก าลงแรงงานของจงหวดยโสธร 2.1 โครงสรางประชากรจงหวดยโสธร
จากขอมลของทท าการปกครองจงหวดยโสธร พบวา ณ เดอน มถนายน 2560 จงหวดยโสธรมประชากรรวมทงสน 539,756 คน เปนเพศชาย 270 ,718 คนคดเปนรอยละ 50.16 เพศหญง 269,038 คนคดเปนรอยละ 49.84 อ าเภอทมประชากรมากทสด ไดแก อ าเภอเมองยโสธร มประชากรทงสน 130,090 คน คดเปนรอยละ 24.10 ของประชากรทงหมด รองลงมาไดแก อ าเภอเลงนกทา 96,482 คน คดเปนรอยละ 17.88 และอ าเภอค าเขอนแกว 66,989 คน คดเปนรอยละ 12.41 สวนอ าเภอทมประชากรนอยทสดไดแก อ าเภอคอวง มประชากรเพยง 25,544 คน คดเปนรอยละ 4.73
-2-
จ านวนประชากรจงหวดยโสธร จ าแนกตามอ าเภอและเพศ
ทมา : ทท าการปกครองจงหวดยโสธร ทกระทรวงมหาดไทย ณ เดอน มถนายน 2560
2.2 ประชากรวยแรงงาน และก าลงแรงงานจงหวดยโสธรไตรมาสท 2/2560 ส านกงานสถตจงหวดยโสธรไดด าเนนการส ารวจภาวการณท างานของประชากรไตรมาส 2/2560 พบวามประชากรทอยในวยท างานหรออาย 15 ปขนไป 385,293 คน แยกเปนชาย 188,993 คน หญง 198,360 คน จ าแนกเปนผอยในก าลงแรงงาน 294,700 คนคดเปนรอยละ 76.49 ประกอบดวยผมงานท า 294 ,423 คนคดเปนรอยละ 99.91 ผวางงาน 277 คนคดเปนรอยละ 0.09 ไมพบผรอฤดกาล ในขณะทผไมอยในก าลงแรงงาน 90 ,593 คนคดเปนรอยละ 23.51 ของผมอาย 15 ปขนไป แยกเปนชาย 34 ,784 คน หญง 55 ,809 คน ประกอบดวยท างานทบาน 16,602 คนคดเปนรอยละ 18.33 เรยนหนงสอ 32,239 คนคดเปนรอยละ 35.59 และอนๆ 41,752 คนคดเปนรอยละ 46.09
ล าดบท อ าเภอ ชาย (คน) หญง (คน) รวม (คน) 1 เมองยโสธร 65,453 64,637 130,092 2 ทรายมล 15,529 15,542 31,071 3 กดชม 33,456 32,979 66,435 4 ค าเขอนแกว 33,639 33,350 66,989 5 ปาตว 17,724 17,591 35,315 6 มหาชนะชย 28,806 28,542 57,348 7 คอวง 12,688 12,856 25,544 8 เลงนกทา 48,150 48,332 96,482 9 ไทยเจรญ 15,290 15,196 30,486
รวม 270,735 269,025 539,762
-3- 2.3 ประชากรวยแรงงาน และก าลงแรงงานป 2550-2559 จากการส ารวจขอมลการท างานของประชากรจงหวดยโสธร ของส านกงานสถตแหงชาตตงแตป 2550–2559 เพอทราบถงภาวะการมงานท า การวางงาน จ าแนกตามเพศพบวาผอยในก าลงแรงงานในภาพรวมมการเพมขนอยางตอเนองตงแตป 2550 -2556 ยกเวนในป 2557 ทมการปรบตวลดลงเนองมากจากสถานการณทางดานเศรษฐกจ สงคม และการเมองของประเทศ กอนจะปรบตวเพมขนในป 2558 เมอพจารณาตงแตป 2550-2559 พบวา ประชากรอายตงแต 15 ปขนไปเพศหญงมมากกวาเพศชาย แตขณะเดยวกนกลบพบวาเพศชาตอยในก าลงแรงงานมากกวาเพศหญงอยางมนยยะส าคญ
ตารางท 1 จ านวนประชากรอาย 15 ปขนไป จ าแนกตามสถานภาพแรงงาน และเพศ จงหวดยโสธร พ.ศ. 2550 - 2559 สถานภาพ
แรงงาน 2550 2551 2552 2554 2555 2556 2557 2558 2559
รวม (คน)
ประชากรอาย 15 ปขนไป
405,511
439,714
478,196
489,163
494,567
503,454
381,524
383,044
384,365
ผอยในก าลงแรงงาน
297,005
351,838
383,636
374,142
382,407
383,229
281,495
280,728
282,409
ผมงานท า
293,616
344,934
378,324
367,595
372,183
379,999
279,998
278,288
280,377
ผวางงาน
2,906
2,440
1,913
555
2,522
701
323
944
1,288
ผทรอฤดกาล
483
4,464
3,399
5,993
7,702
2,529
1,174
1,495
743 ผอยนอกก าลงแรงงาน
108,506
87,877
94,559
115,021
112,160
120,225
100,029
102,316
101,956
ชาย (คน)
ประชากรอาย 15 ปขนไป
201,237
217,623
235,680
241,127
244,026
250,412
185,191
185,849
186,405
ผอยในก าลงแรงงาน
167,213
187,402
198,912
197,381
198,540
204,660
148,076
147,135
147,351
ผมงานท า
164,805
185,125
197,282
196,335
196,205
203,944
147,287
145,468
145,883
ผวางงาน
2,091
1,759
715
112
1,512
679
194
507
904
ผทรอฤดกาล
317
517
914
934
823
37
595
1,160
564 ผอยนอกก าลงแรงงาน
34,024
30,222
36,768
43,746
45,486
45,752
37,115
38,713
39,054
หญง (คน)
ประชากรอาย 15 ปขนไป
204,274
222,091
242,516
248,036
250,542
253,042
196,333
197,195
197,960
ผอยในก าลงแรงงาน
129,791
164,437
184,725
176,762
183,867
178,569
133,419
133,592
135,058
ผมงานท า
128,811
159,809
181,042
171,260
175,979
176,055
132,711
132,820
134,494
ผวางงาน
815
680
1,198
443
1,010
23
129
437
384
ผทรอฤดกาล
166
3,947
2,485
5,059
6,879
2,491
579
335
180 ผอยนอกก าลงแรงงาน
74,482
57,655
57,791
71,274
66,674
74,473
62,913
63,603
62,902
ทมา: การส ารวจภาวะการท างานของประชากร ส านกงานสถตแหงชาต กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร
-4- แผนภมท 1 จ านวนประชากรอาย 15 ปขนไปทอยในก าลงแรงงาน และมงานท าจงหวดยโสธร ป 2550-2559
3. โครงสรางการจางงานของจงหวดยโสธร 3.1 การมงานท าจ าแนกตามระดบการศกษา จากผลการการส ารวจภาวะการท างานของประชากร ส านกงานสถตแหงชาต ตงแตป 2550-2559 พบวา ผมงานท าทมอายตงแต 15 ปขนไปสวนใหญจะจบการศกษาในระดบประถมศกษาและต ากวาระดบประถมศกษา รองลงมาไดแกระดบมธยมศกษาตอนตน และระดบอดมศกษา ตามล าดบ
ตารางท 2 ผมงานท า (อาย 15 ปขนไป) จ าแนกตามระดบการศกษาทส าเรจ ทวราชอาณาจกร ป พ.ศ. 2550-2559 ระดบการศกษาทส าเรจ 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559
จ านวน (พนคน)
รวม 36,249.5 37,016.6 37,706.3 38,037.3 38,464.7 38,941.1 38,906.9 38,077.4 38,016.2 37,692.65
ประถมศกษาและต ากวา
21,248.8 21,154.4 21,083.9 21,008.1 20,453.5 20,344.7 19,942.3 18,677.7 18,193.8 17,575.92
มธยมตน 5,320.9 5,620.1 5,792 5,965.5 6,149.1 6,288.2 6,438.2 6,096.2 6,005.8 6,108.31
มธยมปลาย (สายสามญ)
3,326.2 3,544.8 3,730.6 3,951.8 4,093.5 4,378.7 4,488.3 4,439.9 4,663.9 4,743.58
อาชวศกษา 1,196.2 1,210.6 1,298.8 1,308.7 1,325.4 1,276.9 1,267.5 1,333.1 1,353.5 1,374.14
วชาชพชนสง
1,426.7 1,522.1 1,607.4 1,663.5 1,767.3 1,780.3 1,783.9 1,793.6 1,881.2 1,887.74
อดมศกษา 3,730.5 3,964.5 4,193.6 4,139.9 4,675.8 4,872.3 4,986.6 5,736.9 5,917.9 6,002.97
รอยละ (%)
รวม 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100
ประถมศกษาและต ากวา
58.6 57.1 55.9 55.2 53.2 52.2 51.3 49.1 47.9 40.95
มธยมตน 14.7 15.2 15.4 26 16 16.1 16.5 16 15.8 21.57
มธยมปลาย (สายสามญ)
9.2 9.6 9.9 22.3 10.6 11.2 11.5 11.7 12.3 10.24
อาชวศกษา 3.3 3.3 3.4 17.3 3.4 3.3 3.3 3.5 3.6 7.25
วชาชพชนสง
3.9 4.1 4.3 4.4 4.6 4.6 4.6 4.7 4.9 19.5
อดมศกษา 10.3 10.7 11.1 10.9 12.2 12.5 12.8 15.1 15.6 15.9
ทมา : การส ารวจภาวะการท างานของประชากร ส านกงานสถตแหงชาต
-5- เมอพจารณาจ านวนผมงานท าของจงหวดยโสธร จ าแนกตามระดบการศกษา ตงแตป 2550-2559 พบวา ผมงานท าสวนใหญจบการศกษาในระดบต ากวามธยมศกษาตอนตน รองลงมาไดแกระดบมธยมศกษาตอนตน และระดบมธยมศกษาตอนปลาย ตามล าดบ
ตารางท 3 จ านวนผมงานท า จ าแนกตามระดบการศกษา เฉลย 4 ไตรมาส ป 2550 - 2559
ระดบการศกษา 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559
ต ากวามธยม 220,801 245,678 249,521 237,090 221,917 238,761 231,255 195,847 180,030 181,236
ม.ตน 40,125 53,246 54,321 49,987 50,254 53,155 50,027 31,045 36,370 37,517
ม.ปลาย 14,391 29,005 37,613 33,172 46,383 45,241 43,535 27,543 26,660 24,971
ปวช. 13,254 12,354 9,547 7,691 6,740 12,720 4,840 4,905 5,652 7,980
ปวส. 10,254 11,245 12,742 7,933 10,235 13,546 8,542 5,246 9,838 8,681
ป.ตร 12,540 28,139 23,868 22,502 20,692 23,647 36,755 15,412 15,400 12,446
รวม 311,365 379,667 387,612 358,375 356,221 387,070 374,954 279,998 273,950 272,831 ทมา: ขอมลการส ารวจภาวะการท างานของประชากร, ส านกงานสถตแหงชาต
แผนภมท 2 จ านวนผมงานท า จ าแนกตามระดบการศกษา เฉลย 4 ไตรมาส ป 2550-2559
3.2 การมงานท า ขอมลจากส านกงานสถตจงหวดยโสธรในไตรมาสท 2/2560 พบวา จากจ านวน ผมงานท า ในจงหวดยโสธร 294 ,423 คน ประกอบ อาชพมากทสด 5 อนดบแรก คอ (1) ผปฏบตงานทมฝมอในดานการเกษตรและการประมง 1 90,224 คน คดเปนรอยละ 64.61 (2) พนกงานบรการ และพนกงานในรานคาและตลาด 36,156 คนคดเปนรอยละ 12.28 (3) ผปฏบตงาน ดานความสามารถทางฝมอและธรกจการคาทเกยวของ 27,779 คนคดเปนรอยละ 9.44 (4) อาชพขนพนฐานตาง ๆ ในดานการขายและการใหบรการ 9,705 คนคดเปนรอยละ 3.30 และ (5) ผประกอบวชาชพดานตาง ๆ 8,506 คนคดเปนรอยละ 2.89 ตามล าดบ
-6- ตารางท 4 อตราการมงานท าในภาคการเกษตร นอกภาคเกษตรและการท างานในอตสาหกรรมการผลตจงหวดยโสธร ไตรมาส 1/2558-ไตรมาส 2/2560
ทมา : ส านกงานสถตจงหวดยโสธร
เมอพจารณาอตราการมงานท าเฉพาะสวนในภาคอตสาหกรรมการผลต โดยค านวณจากจ านวนผมงานท าในภาคอตสาหกรรมการผลต เปรยบเทยบกบจ านวนผมงานท าทงหมดตงแตไตรมาสท 1/2558-ไตรมาสท 2/2560 พบวาในไตรมาสท 2/2560 อตราการจางงานในภาคการผลตมอตรารอยละ 7.13 ซงมอตราลดลง จากไตรมาสท ผานมาทมอตรารอยละ 9.50 เนองจากปจจยฤดกาลผนวกกบสถานการณเศรษฐกจ การเมอง และเปนฤดกาลเพาะปลกทางการเกษตร จงท าใหการจางงานในภาคการผลตนอกภาคเกษตรในไตรมาสท 2/2560 ลดลง เมอเทยบกบไตรมาสเดยวกนของปทผานมาพบวามอตราเพมขน จงแสดงใหเหนชดวาการเพม ขนหรอลดลงอยกบปจจยดานฤดกาล เนองจากพนทจงหวดยโสธรสวนใหญเปนพนทการเกษตรกรรม ประชากรซงเปนวยก าลงแรงงานของจงหวดอยในภาคสวน ของเกษตรกรรมเพอชวยครวเรอนในการท าเกษตรหรอชวยธรกจครอบครว ในการท าเกษตรเปนสวนใหญ เมอหมดฤดเกบเกยวผลผลตจะเคลอนยายไปหางานท าในภาคอตสาหกรรมในจงหวดอนๆ และจะเคลอนยายกลบมาอกครงในฤดเพาะปลก วนเวยนในลกษณะเชนนอยางเปนวฎจกรทกป จงสงผลตอการขาดแคลนแรงงานในบางฤดกาล
แผนภมท 3 อตราการมงานท าในภาคการเกษตร และนอกภาคเกษตรจงหวดยโสธร ไตรมาส 1/2558-ไตรมาส 2/2560
อตราการ มงานท า
1/2558 2/2558 3/2558 4/2558 1/2559 2/2559 3/2559 4/2559 1/2560 2/2560
ในภาคเกษตร
54.35 62.72 71.72 69.48 57.20 55.79 67.38 67.59 51.21 65.73
นอกภาคเกษตร
45.65 37.28 28.02 30.59 42.80 44.21 32.62 32.40 48.75 34.27
อตสาหกรรมการผลต 6.26 4.66 3.32 3.85 6.26 6.12 6.94 5.20 9.50 7.13
-7- 3.3 แรงงานนอกระบบ ขอมลจ านวนแรงงานนอกระบบ ป พ.ศ. 2559 จากผลการส ารวจของส านกงานสถตจงหวดยโสธร พบวา มแรงงานนอกระบบ 242,580 คน ทงนแรงงานนอกระบบเหลาน สวนใหญ ท างานใน ภาคเกษตรกรรม 197,631 คนคดเปนรอยละ 67.01 ขณะทนอกภาคเกษตรกรรม มจ านวน 4 4,949 คนคดเปน รอยละ 15.24 ของผมงานท าทอยในแรงงานนอกระบบทงหมด ซงกลมนอกภาคเกษตรนเมอพจารณา จ าแนกตามประเภทอตสาหกรรม พบวาประเภทอตสาหกรรมทมจ านวนแรงงานนอกระบบสงสด 5 อนดบแรก คอ (1) การขายสง การขายปลกฯ 16,922 คนคดเปนรอยละ 37.65 (2) การผลต 14,816 คนคดเปนรอยละ 32.96 (3) ทพกแรมและบรการดานอาหาร 5,705 คนคดเปนรอยละ 12.69 (4) การกอสราง 2,879 คนคดเปน รอยละ 6.41 และ (5) บรหารราชการและปองกนประเทศ จ านวน 1,132 คนคดเปนรอยละ 2.52 พจารณาแรงงานนอกระบบจ าแนกตามอาชพ พบวามผท างานในอาชพตาง ๆ สงสด 5 อนดบแรก คอ (1) ผปฏบตงานทมฝมอในดานการเกษตรและการประมง 196 ,407 คนคดเปน รอยละ 80.97 ( 2) พนกงานบรการและพนกงานในรานคาและตลาด 20,511 คนคดเปน รอยละ 8.46 (3) ผปฏบตงานดานความสามารถทางฝมอและธรกจการคาทเกยวของ 1 6,043 คน คดเปนรอยละ 6.61 (4) อาชพขนพนฐานตาง ๆ ในดานการขายและการใหบรการ 4,078 คน คดเปน รอยละ 1.68 และ (5) ผปฏบตการโรงงานและเครองจกรและผปฏบตงานดานการประกอบ 3,482 คนคดเปนรอยละ 1.44 ดานการศกษา พบวาแรงงานนอกระบบสวนใหญมการศกษาในระดบต ากวาประถมศกษา 99,795 คนคดเปนรอยละ 41.14 รองลงมาคอระดบประถมศกษา 76,561 คนคดเปนรอยละ 31.56 ระดบมธยมศกษาตอนตน 32,980 คนคดเปนรอยละ 13.60 ระดบมธยมศกษาตอนปลาย 2 5,184 คนคดเปนรอยละ 9.97 และระดบอดมศกษา 7,462 คนคดเปนรอยละ 3.08 ผไมมการศกษานอยทสด 599 คน ดาน อาย พบวาสวนใหญมอายในชวง 60 ปขนไปม 53,744 คนคดเปนรอยละ 22.16 ผมอาย 45–49 ป 31,820 คนคดเปนรอยละ 13.12 ผมอาย 50–54 ป 31,790 คนคดเปนรอยละ 13.10 ผมอาย 55–59 ป 29,380 คนคดเปนรอยละ 12.11 และผมอาย 40–44 ป 25,476 คนคดเปนรอยละ 10.50ในขณะทผมอาย 15–19 ป มนอยทสด 3,790 คนคดเปนรอยละ 1.56
-8- 4. สถานการณดานอปสงค (Demand) ของตลาดแรงงานในเชงปรมาณของจงหวดยโสธร
4 .1 ผลการส ารวจขอมลอปสงคแรงงานในเชงปรมาณ ผลการส ารวจสถานประกอบการใน 29 สาขาอตสาหกรรมจงหวดยโสธร จ านวน 233 แหง
แบงตามขนาด และประเภทกจการ พบวา มการจดเกบขอมลสถานประกอบการขนาดเลกทมลกจางตงแต 1-10 คน 157 แหง คดเปนรอยละ 67.38 รองลงมาไดแกสถานประกอบการขนาดกลางทมลกจางตงแต 11 - 50 คน 60 แหง คดเปนรอยละ 25.75 และสถานประกอบการขนาดใหญทมลกจางตงแต 51 - 200 คน 13 แหง คดเปนรอยละ 5.58 และสถานประกอบการขนาดใหญมากทมลกจางตงแต 200 คนขนไป 3 แหง คดเปนรอยละ 1.29
ประเภทกจการทด าเนนการส ารวจมากทสด 5 ล าดบแรก ไดแก การบรการอนๆ 38 แหงคดเปนรอยละ 16.30 รองลงมาไดแกกจการขายสง ขายปลก ซอมยานยนตและจกรยานยนต 37 แหงคดเปนรอยละ 15.88 การกอสราง 27 แหงคดเปนรอยละ 11.59 อาหารและอาหารสตว 21 แหงคดเปนรอยละ 9.01และกจการการเงนและการประกนภย 20 แหง คดเปนรอยละ 8.58 ตามล าดบ
ตารางท 5 ขนาดและจ านวนสถานประกอบการทด าเนนการส ารวจ
ประเภทกจการ ขนาด (คน)
รวม เลก 1-10
กลาง 11-50
ใหญ 51-200
ใหญมาก200 ขนไป
1. เกษตรกรรมการเลยงสตวบกและสตวน า 3 3 - - 6 2. อาหารและอาหารสตว 12 9 - - 21 3. การท าเหมองแรและเหมองหน - - - - - 4. การผลตสงทอ - - - - - 5. การผลตเสอผาและเครองแตงกาย 3 - - - 3 6. การผลตรองเทาและเครองหนง - - - - - 7. อญมณและเครองประดบ - - - - - 8. การผลตไมและผลตภณฑจากไม 5 1 - - 6 9. เฟอรนเจอร 2 - - - 2 10. การผลตกระดาษและผลตภณฑกระดาษ - - - - 11. ปโตรเลยม 1 3 - - 4 12. ปโตรเคม - - - - - 13. การผลตเคมภณฑและผลตภณฑเคม - - - - - 14. การผลตยางพาราและผลตภณฑยาง - - - - - 15. ผลตภณฑพลาสตก 1 - - 1 16. ผลตภณฑจากแรอโลหะ 2 1 - - 3 17. การผลตโลหะและผลตภณฑประดษฐ 5 3 - - 8 18. ไฟฟาและอเลกทรอนกส 5 - - - 5 19. ยานยนตและชนสวน 2 - 1 - 3 20. อตสาหกรรมผลตอนๆ 7 3 1 1 12 21. กอสราง 19 7 1 27 22. ขายสง ขายปลก ซอมยานยนตฯ 21 10 5 1 37 23. ตวแทนธรกจทองเทยว - - - - - 24. ทพกแรมและบรการดานอาหาร 14 1 2 - 17 25. การขนสงและสถานทเกบสนคา 7 1 - - 8
-9-
ประเภทกจการ ขนาด (คน)
รวม เลก 1-10
กลาง 11-50
ใหญ 51-200
ใหญมาก200 ขนไป
26. การเงนและการประกนภย 15 5 - - 20 27. อสงหารมทรพย การใหเชา - - - - - 28. บรการดานสขภาพและสงคมสงเคราะห 11 - 1 - 12 29. บรการอนๆ 23 12 2 1 38
รวมทงหมด 157 60 12 3 233 ทมา: ระบบฐานขอมลแผนพฒนาก าลงคน (PMANP) กระทรวงแรงงาน
จากการส ารวจขอมลอปสงคซงด าเนนการส ารวจสถานประกอบการใน 29 สาขาอตสาหกรรม จ านวน 233 ตวอยาง พบวาในป 2560 มผท างานจ านวนรวมทงสน 9,955 ราย เปนเพศชาย 5,189 ราย คดเปนรอยละ 52.12 เพศหญง 4,766 รายคดเปนรอยละ 47.88 ทงนผท างานสวนใหญเปนกลมแรงงานฝมอมากทสด จ านวน 3,887 รายคดเปนรอยละ 39.04 รองลงมาไดแกกลมแรงงานกงฝมอ 2,709 รายคดเปนรอยละ 27.21 กลมแรงงานไรฝมอ 2,557 ราย คดเปนรอยละ 25.69 ตามล าดบ และผเชยวชาญ/ผบรหาร 802 รายคดเปนรอยละ 8.06
ตารางท 6 จ านวนผมงานท าทงหมดจ าแนกตามฝมอแรงงาน และเพศ ป พ.ศ. 2560
ระดบฝมอแรงงาน ชาย หญง รวม จ านวน รอยละ จ านวน รอยละ จ านวน รอยละ
แรงงานฝมอ 1,903 36.67 1,984 41.63 3,887 39.05 แรงงานกงฝมอ 1,402 27.02 1,307 27.42 2,709 27.21 แรงงานไรฝมอ 1,463 28.19 1,094 22.95 2,557 25.69 ผเชยวชาญผบรหาร 421 8.11 381 7.99 802 8.06
รวม 5,189 100.00 4,766 10.00 9,955 100.00 ทมา: ระบบฐานขอมลแผนพฒนาก าลงคน (PMANP) กระทรวงแรงงาน
เมอพจารณาเปนรายกจการ พบวา กจการทมผท างานมากทสดไดแก (1) กจการขายสง ขายปลกมผท างาน 4,270 ราย คดเปนรอยละ 42.89 ของผมงานท าทงหมด รองลงมาไดแก กจการการใหบรการอนๆ 1,205 ราย คดเปนรอยละ 12.10 อตสาหกรรมการผลตอนๆ 1,018 ราย คดเปนรอยละ 10.23 การกอสราง 751 ราย คดเปนรอยละ 7.54 และกจการอาหารและอาหารสตว 538 ราย คดเปนรอยละ 5.40 ตามล าดบ ตารางท 7 จ านวนผท างานทงหมดจ าแนกประเภทกจการ ป พ.ศ. 2560
ประเภทกจการ แรงงาน ไรฝมอ
แรงงานกงฝมอ
แรงงานฝมอ
เชยวชาญ/ผบรหาร
รวม
1. เกษตรกรรมการเลยงสตวบกและสตวน า 66 10 11 1 88 2. อาหารและอาหารสตว 260 169 100 9 538 3. การท าเหมองแรและเหมองหน - - - - - 4. การผลตสงทอ - - - - - 5. การผลตเสอผาและเครองแตงกาย - 12 14 4 30 6. การผลตรองเทาและเครองหนง - - - - -
-10-
ประเภทกจการ แรงงาน ไรฝมอ
แรงงานกงฝมอ
แรงงานฝมอ
เชยวชาญ/ผบรหาร
รวม
7. อญมณและเครองประดบ - - - - - 8. การผลตไมและผลตภณฑจากไม 30 5 6 5 46 9. เฟอรนเจอร 8 6 2 2 18 10. การผลตกระดาษและผลตภณฑกระดาษ - 29 14 2 77 11. ปโตรเลยม 32 29 14 2 77 12. ปโตรเคม - - - - - 13. การผลตเคมภณฑและผลตภณฑเคม - - - - - 14. การผลตยางพาราและผลตภณฑยาง - - - - - 15. ผลตภณฑพลาสตก - 30 12 - 42 16. ผลตภณฑจากแรอโลหะ - 215 41 14 270 17. การผลตโลหะและผลตภณฑประดษฐ 20 80 44 - 144 18. ไฟฟาและอเลกทรอนกส 4 1 11 - 16 19. ยานยนตและชนสวน 3 46 8 - 57 20. อตสาหกรรมผลตอนๆ 104 76 773 65 1,018 21. กอสราง 275 270 136 07 751 22. ขายสง ขายปลก ซอมยานยนตฯ 1,103 963 1,899 305 4,270 23. ตวแทนธรกจทองเทยว - - - - - 24. ทพกแรมและบรการดานอาหาร 179 156 103 11 499 25. การขนสงและสถานทเกบสนคา 80 33 33 4 150 26. การเงนและการประกนภย 76 85 155 92 408 27. อสงหารมทรพย การใหเชา - - - - - 28. บรการดานสขภาพและสงคมสงเคราะห 4 10 232 132 378 29. บรการอนๆ 313 513 293 86 1,205
รวมทงหมด 2,557 2,709 3,887 802 9,955 ทมา: ระบบฐานขอมลแผนพฒนาก าลงคน (PMANP) กระทรวงแรงงาน
เมอจ าแนกจ านวนผมงานท าทงหมดตามระดบการศกษาทจบ พบวา ในป 25 60 มผท างานทจบการศกษาระดบมธยมศกษาตอนปลายมากทสด 2,486 ราย คดเปนรอยละ 24.97 ของผมงานท า 9,955 คน รองลงมาไดแกผจบการศกษาในระดบมธยมศกษาตอนตน 1,939 ราย คดเปนรอยละ 19.47 จบการศกษาในระดบปรญญาตร 1,638 ราย คดเปนรอยละ 16.45 จบการศกษาในระดบประถมศกษาหรอต ากวา 1,495 ราย คดเปนรอยละ 15.01 และ ผจบการศกษาในระดบ ปวส. 1,352 ราย คดเปนรอยละ 13.58 ตามล าดบ โดยสวนใหญจะเปนแรงงานมฝมอมากทสด 6,009 ราย
-11- ตารางท 8 จ านวนผท างานทงหมดจ าแนกตามระดบการศกษา
ระดบการศกษา แรงงาน ไรฝมอ
แรงงาน กงฝมอ
แรงงาน มฝมอ
ผเชยวชาญ/ผบรหาร
รวม
ประถมศกษา/ต ากวา 734 614 145 2 1,495 มธยมศกษาตอนตน 923 608 389 19 1,939 มธยมศกษาตอนปลาย 698 582 1,138 68 2,486 ปวช. 119 301 414 54 888 ปวส/อนปรญญาตร 75 401 728 148 1,352 ปรญญาตร 8 203 1,044 383 1,638 ปรญญาโท - - 26 122 148 ปรญญาเอก - - 3 6 9
รวม 2,759 3,614 6,099 1,509 13,981 ทมา: ระบบฐานขอมลแผนพฒนาก าลงคน (PMANP) กระทรวงแรงงาน
4.2 การเขาออกงานของแรงงาน ผลการส ารวจการเขาออกงานของแรงงานในกจการตางๆในป 2560 จงหวดยโสธร พบวาม
การรบแรงงานใหมทงสน 1,395 ราย โดยเปนการรบเขาท างานเพอทดแทนแรงงานเกาทออกไป 898 ราย คดเปนรอยละ 64.37 และรบเขาท างานในต าแหนงงานใหมทขยายเพม 497 ราย คดเปนรอยละ 35.63 เมอพจาณาตามรายกจการพบวากจการทมการรบแรงงานเขาท างานมากทสดไดแก กจการการขายสง ขายปลก ซอมยานยนตและจกรยานยนต โดยรบแรงงานเขาท างานจ านวน 581 ราย รองลงมาไดแก บรการอนๆ 112 ราย บรการดานสขภาพและสงคมสงเคราะห 72 ราย และการกอสราง 57 ราย ตามล าดบ
ตาราง 9 จ านวนพนกงานทรบเขาท างานใหมใน ป พ.ศ. 2560 จ าแนกตามสาเหตของการรบเขาท างานและประเภทกจการ
ประเภทกจการ สาเหตทรบเขางาน รอยละ
แทน คนเกา
ต าแหนงงานใหม รวม แทนคนเกา ต าแหนงงาน
ใหม รวม
1. เกษตรกรรม การเลยงสตวบกและสตวน า 6 - 6 100.00 - 100.00
2. อาหารและอาหารสตว 104 3 107 97.20 2.80 100.00 3. การท าเหมองแรและเหมองหน - - - - - - 4. การผลตสงทอ - - - - - - 5. การผลตเสอผาเครองแตงกาย - - - - - - 6. การผลตรองเทาและเครองหนง - - - - - - 7. อญมณและเครองประดบ - - - - - - 8. การผลตไมและผลตภณฑกระดาษ (ยกเวนเฟอรนเจอร) 1 2 3 33.33 66.67 100.00
9. เฟอรนเจอร - - - - - - 10. การผลต/ผลตภณฑกระดาษ - - - - - - 11. ปโตรเลยม 6 1 7 85.71 14.29 100.00 12. ปโตรเคม - - - - - - 13. การผลตเคมภณฑและผลตภณฑเคม - - - - - -
-12-
ประเภทกจการ สาเหตทรบเขางาน รอยละ
แทน คนเกา
ต าแหนงงานใหม รวม แทนคนเกา ต าแหนงงาน
ใหม รวม
14. การผลตยางพาราและผลตภณฑยาง - - - - - - 15. ผลตภณฑพลาสตก - - - - - 16. ผลตภณฑจากแรโลหะ 16 - 16 100.00 - 100.00 17. การผลตโลหะและผลตภณฑประดษฐ 6 8 14 42.86 57.14 100.00 18. ไฟฟาและอเลกทรอนกส 2 - 2 100.00 - 100.00 19. ยานยนตและชนสวน 2 - 2 100.00 - 100.00 20. อตสาหกรรมผลตอนๆ 15 285 300 5.00 95.00 100.00 21. กอสราง 46 11 57 80.70 19.30 100.00 22. ขายสง ขายปลก ซอมยานยนตและจกรยานยนต 434 147 581 74.70 25.30 100.00
23. ตวแทนธรกจทองเทยว - - - - - - 24. กจการทพกและบรการดานอาหาร 49 - 49 100.00 - 100.00 25. การขนสงและสถานทเกบสนคา 14 10 24 58.33 41.67 100.00 26. การเงนและการประกนภย 21 22 43 48.84 51.16 100.00 27. อสงหารมทรพย - - - - - - 28. บรการดานสขภาพและสงคมสงเคราะห 72 - 72 100.00 - 100.00
29. บรการอนๆ 104 8 112 92.86 7.14 100.00 รวม 898 497 1,395 64.37 35.63 100.00
ทมา: ระบบฐานขอมลแผนพฒนาก าลงคน (PMANP) กระทรวงแรงงาน
การส ารวจการออกจากงานของแรงงานในป พ.ศ. 2560 จงหวดยโสธร พบวามแรงงานท ออกจากงานรวมทงสน 643 ราย โดยสวนใหญ เปนการลาออกเอง 620 ราย คดเปนรอยละ 96.43 รองลงมาเปนการลดงาน 17 รายคดเปนรอยละ 2.64 ไลออก 4 รายคดเปนรอยละ 0.62 เมอจ าแนกเปนรายกจการแลว พบวากจการทมการออกจากงานมากทสด ไดแก อตสาหกรรมการผลตอนๆ 192 ราย คดเปนรอยละ 29.86 กจการขายปลก ขายสง ซอมยานยนต และจกรยานยนต 127 รายคดเปนรอยละ 19.75 บรการอนๆ 107 ราย คดเปนรอยละ16.64 กจการอาหารและอาหารสตว 64 ราย คดเปนรอยละ 9.95 และกจการบรการดานสขภาพและสงคมสงเคราะห 36 ราย คดเปนรอยละ 5.60 ตามล าดบ
ตารางท 10 จ านวนพนกงานทออกจากงานในป 2560 จ าแนกตามสาเหตของการออกจากงานและประเภทกจการ
ประเภทกจการ สาเหตการออกจากงาน
ลาออก รอยละ ลดงาน รอยละ ไลออก รอยละ อนๆ รอยละ รวม รอยละ
1. เกษตรกรรม การเลยงสตวบกและสตวน า 5 100.0 - - - - - - 5 100.0
2. อาหารและอาหารสตว 64 100.0 - - - - - - 64 100.0 3. การท าเหมองแร/เหมองหน - - - - - - - - - - 4. การผลตสงทอ - - - - - - - - - - 5. การผลตเสอผา - - - - - - - - - - 6. การผลตรองเทา/เครองหนง - - - - - - - - - - 7. อญมณและเครองประดบ - - - - - - - - -
-13-
ประเภทกจการ สาเหตการออกจากงาน
ลาออก รอยละ ลดงาน รอยละ ไลออก รอยละ อนๆ รอยละ รวม รอยละ
8. การผลตไมและผลตภณฑกระดาษ (ยกเวนเฟอรนเจอร) 3 100.0 - - - - - - 3 100.0
9. เฟอรนเจอร - - - - - - - - - - 10. การผลตกระดาษ/ผลตภณฑ - - - - - - - - - - 11. ปโตรเลยม 7 100.0 - - - - - 7 100.0 12. ปโตรเคม - - - - - - - - - 13. การผลตเคมภณฑและผลตภณฑเคม - - - - - - - - - -
14. การผลตยางพาราและผลตภณฑยาง - - - - - - - - - -
15. ผลตภณฑพลาสตก 3 33.33 6 66.67 - - - - 9 100.0 16. ผลตภณฑจากแรโลหะ 4 100.0 - - - - - - 4 100.0 17. การผลตโลหะและผลตภณฑประดษฐ 5 100.0 - - - - - - 5 100.0
18. ไฟฟาและอเลกทรอนกส 3 100.0 - - - - - - 5 100.0 19. ยานยนตและชนสวน 4 100.0 - - - - - - 4 100.0 20. อตสาหกรรมผลตอนๆ 182 96.8 10 5.2 - - - - 192 100.0 21. กอสราง 26 100.0 - - - - - - 26 100.0 22. ขายสง ขายปลก ซอมยานยนตและจกรยานยนต 125 98.5 - - 2 1.5 - - 127 100.0
23. ตวแทนธรกจทองเทยว - - - - - - - - - - 24. กจการทพกและบรการดานอาหาร 22 84.6 - - 2 7.7 2 7.7 26 100.0
25. การขนสงและสถานทเกบสนคา 12 100.0 - - - - - - 12 100.0
26. การเงนและการประกนภย 12 92.3 1 7.7 - - - - 13 100.0 27. อสงหารมทรพย - 100.0 - - - - - - - - 28. บรการดานสขภาพและสงคมสงเคราะห 36 100.0 - - - - - - 36 100.0
29. บรการอนๆ 107 100.0 - - - - - - 107 100.0 รวม 620 96.4 17 2.7 4 0.6 2 0.3 643 100.0
ทมา: ระบบฐานขอมลแผนพฒนาก าลงคน (PMANP) กระทรวงแรงงาน
-14-
4.3 ความตองการและการขาดแคลนแรงงานจ าแนกตามสาขาวชาทส าเรจการศกษา 4.3.1 ความตองการดานแรงงาน
ผลการส ารวจความตองการแรงงาน และการขาดแคลน ในป พ.ศ. 2560 จงหวดยโสธร พบวาสถานประกอบการมความตองการแรงงานรวมทงสน 222 อตรา เมอพจารณาความตองการแรงงานตาม วชาทส าเรจการศกษา พบวาสถานประกอบกจการมความตองการแรงงานทส าเรจการศกษาระดบต ากวามธยมศกษาตอนตน มากทสด จ านวน 160 อตราคดเปน รอยละ 72.07 รองลงมาไดแก ระดบ ปวส. จ านวน 36 อตรา คดเปน รอยละ 16.21 ระดบ ปรญญาตรและ ปวช. มจ านวนเทากน 9 อตรา คดเปน รอยละ 4.06 ระดบมธยมศกษาตอนปลาย 5 อตรา คดเปนรอยละ 2.25 ระดบปรญญาโท 3 อตรา คดเปนรอยละ 1.35
อาชพทมความตองการแรงงานมากทสด ไดแก พนกงานขายสนคาประจ ารานและพนกงานขบรถยนต 47 อตรา คดเปนรอยละ 21.17 ชางซอมตวถงรถยนต ชางเคาะพนสรถยนต 28 อตรา คดเปนรอยละ 12.61 นกบญชทวไป สมหบญช 27 อตราคดเปนรอยละ 12.16 ชางซอมจกรยานยนต 14 อตรา คดเปนรอยละ 6.30 ตามล าดบ
ตารางท 11 อาชพทมความตองการแรงงานมากทสด 10 ล าดบ จ าแนกตามวฒการศกษา
ล าดบท
ต าแหนง ความตองการแรงงาน
ต ากวา ม.3
ม.3 ม.6 ปวช. ปวส./ ป.ตร ป.โท รวม
1 พนกงานขายสนคา(ประจ าราน) 47 - - - - - - 47 พนกงานขบรถยนต 47 - - - - - - 47
2 นกบญช สมหบญช 0 - - - 27 5 - 32
3 ชางซอมตวถงเครองยนต เคาะพนสรถยนต
28 - - - 2 - - 30
4 ชางซอมจกรยานยนต 14 - - - - - - 14
5 พนกงานขบรถบรรทกใหญ/รถตขนาดใหญ
7 - - - - - - 7
6 พนกงานขบรถบรรทกเลก/รถตขนาดเลก
6 - - - - - - 6
7 แมบานทวไป 5 - - - - - - 5 เสมยน - - - 5 - - - 5
8
ชางไฟฟาทวไป - - - - 4 - - 4 ผชวยสตวแพทย - - - 4 - - - 4 ครผสอนระดบมธยม - - - - 4 - - 4
9
พนกงานเสรฟ 3 - - - - - - 3 แรงงานในดานการผลตอนๆ 3 - - - - - - 3 พนกงานธรการทวไป - - - - 3 - - 3 ผจดการฝาบรหารทวไป - - - - - - 3 3
10 ชางไฟฟาทวไป - - - 2 - - - 2 พนกงานบรการลกคา - - - 2 - - - 2
ทมา: ระบบฐานขอมลแผนพฒนาก าลงคน (PMANP) กระทรวงแรงงาน
-15-
เมอพจารณาความตองการแรงงานตามทกษะฝมอ พบวา สถานประกอบการมความตองการแรงงานไรฝมอมากทสด จ านวน 176 อตราคดเปนรอยละ 79.28 รองลงมาไดแกแรงงาน กงฝมอ จ านวน 29 อตราคดเปนรอยละ 13.06 และแรงงานกงฝมอ จ านวน 17 อตราคดเปนรอยละ 7.66
ส าหรบอาชพทมความตองการแรงงานมากทสด จ าแนกตามทกษะฝมอ คออาชพ พนกงานขายสนคาประจ าราน และพนกงานขบรถยนต 47 อตรา ชางซอมตวถงรถยนต,เคาะพนสรถยนต 28 อตรานกบญชทวไป สมหบญช 27 อตรา
ตารางท 12 อาชพทมความตองการแรงงานมากทสด 10 อนดบ จ าแนกตามทกษะฝมอ
ล าดบท ต าแหนง
ความตองการแรงงาน แรงงาน ไรฝมอ
แรงงาน กงฝมอ
แรงงานฝมอ
ผเชยวชาญ/ผบรหาร รวม
1 พนกงานขายสนคา (ประจ าราน) 45 - 2 - 47 พนกงานขบรถยนต 47 - - - 47
2 นกบญช สมหบญช 27 2 3 - 32
3 ชางซอมตวถงเครองยนต เคาะพนสรถยนต
30 - - - 30
4 ชางซอมจกรยานยนต 14 - - - 14
5 พนกงานขบรถบรรทกใหญ/รถตขนาดใหญ
1 6 - - 7
6 พนกงานขบรถบรรทกเลก/รถตขนาดเลก - 6 - - 6
7 แมบานทวไป 5 - - - 5 เสมยน - 5 - - 5
8 ชางไฟฟาทวไป - 4 - - 4 ผชวยสตวแพทย - 4 - - 4 ครผสอนระดบมธยม - - 4 - 4
9
พนกงานเสรฟ 3 - - - 3 แรงงานในดานการผลตอนๆ 3 - - - 3 พนกงานธรการทวไป - - 3 - 3 ผจดการฝายบรหารทวไป - - 3 - 3
10 ชางไฟฟาทวไป - 2 - - 2 พนกงานบรการลกคา - - 2 - 2
ทมา: ระบบฐานขอมลแผนพฒนาก าลงคน (PMANP) กระทรวงแรงงาน
-16-
4.3.2 การขาดแคลนแรงงาน ผลการส ารวจการขาดแคลนแรงงานในป พ.ศ. 2560 จงหวดยโสธร พบวามจ านวนการ
ขาดแคลนแรงงานทงสน 210 อตรา เมอพจารณาการขาดแคลนแรงงานตามระดบการศกษา พบวา มการ ขาดแคลนแรงงานในระดบต ากวามธยมศกษาตอนตน 160 อตรา คดเปนรอยละ 76.19 รองลงมาไดแก ระดบ ปวส. จ านวน 31 อตรา คดเปนรอยละ 14.76 ระดบปวช. และระดบปรญญาตร มจ านวนเทากน 7 อตรา คดเปนรอยละ 3.33 ระดบมธยมศกษาตอนปลาย 5 อตรา คดเปนรอยละ 2.38
ตารางท 13 จ านวนแรงงานทขาดแคลนจ าแนกตามระดบการศกษา
ต าแหนง ความตองการแรงงาน
ต ากวา ม.3
ม.3 ม.6 ปวช. ปวส. ป.ตร ป.โท รวม
ครผสอนระดบมธยม - - - - - 2 - 2 นกบญช สมหบญช - - - - 27 5 - 32 เสมยน,พนกงานธรการทวไป - - - 5 - - - 5 ผชวยสตวแพทย - - 4 - - - - 4 พนกงานบรการลกคา - - - - 2 - - 2 เจาหนาทคลงสนคา - - 1 - - - - 1 แมบานทวไป 5 - - - 2 - - 5 พนกงานเสรฟ 3 - - - 2 - - 3 พนกงานขายสนคา 47 - - - 2 - - 47 พนกงานขบรถยนต 47 - - - 2 - - 47 ชางไฟฟาทวไป - - - - 4 - - 4 ชางซอมตวถง เคาะพนสรถยนต 28 - - 2 - - - 30 ชางซอมจกรยานยนต 14 - - - 2 - - 14 พนกงานขบรถบรรทก/รถตขนาดเลก 6 - - - 2 - - 6 พนกงานขบรถบรรทก/รถตขนาดใหญ 7 - - - 2 - - 7 แรงงานในดานการผลต 3 - - - 2 - - 3 รวม 160 - 5 7 31 7 - 210 ทมา: ระบบฐานขอมลแผนพฒนาก าลงคน (PMANP) กระทรวงแรงงาน
4.4 ความตองการของผประกอบการเกยวกบความรและทกษะของแรงงาน 4.4.1 ความตองการดานความร
จากการส ารวจขอมลในเชงคณภาพเกยวกบระดบความสามารถดานตาง ๆของผท างานในกจการ โดยเปรยบเทยบระหวางระดบความสามารถทเปนจรงและระดบความสามารถทนายจางคาดหวงในกลมแรงงานไรฝมอ แรงงานกงฝมอ แรงงานฝมอ และผเชยวชาญ 5 ดาน คอ (1) ความรดานกฎหมายและกฎระเบยบวชาชพ (2) ความรดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยสมยใหม (3) ความรดานธรกจ (4) ความรความเขาใจเกยวกบองคกร และ (5) ความรความเขาใจในสาขาวชาชพ พบวาในแตละระดบฝมอแรงงาน นายจางจะคาดหวงในความรความสามารถของลกจางสงกวาทลกจางท าไดในทกกลมฝมอแรงงาน
จากระดบ 5.00 คะแนน นายจางใหคะแนนเฉลยความสามารถของแรงงานในดานความรความเขาใจเกยวกบองคกรและความรความเขาใจในสาขาวชาชพสงสดทระดบคะแนน 2.47 รองลงมาไดแกความสามารถในดานความรดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยสมยใหม 2.36 คะแนน ความสามารถดานธรกจ 2.35 คะแนน ความรดานกฎหมายและกฎระเบยบในวชาชพ 2.26 คะแนนตามล าดบ
-17-
จากระดบคะแนน 5.00 นายจางมความคาดหวงในความสารถของลกจางเฉลย ดานความรเฉพาะในวชาชพทระดบคะแนน 3.65 รองลงมาไดแกความร ความเขาใจเกยวกบองคกร 3.63 คะแนน ความรดานธรกจ 3.51 คะแนน ความรดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยสมยใหม 3.50 คะแนน ความรดานกฎหมายและกฎระเบยบในวชาชพ 3.45 คะแนนตามล าดบ
ตารางท 14 ระดบความสามารถดานตางๆของพนกงานทเปนอยจรง และทผประกอบการคาดหวง จ าแนกตาม ทกษะฝมอแรงงาน
ความสามารถ กลมแรงงาน
ไรฝมอ กลมแรงงาน
กงฝมอ กลมแรงงาน
ฝมอ กลมผเชยวชาญ เฉลยทงหมด
ปจจบน คาดหวง ปจจบน คาดหวง ปจจบน คาดหวง ปจจบน คาดหวง ปจจบน คาดหวง ความรดานกฎหมายและกฎระเบยบในวชาชพ 1.17 2.28 1.87 3.63 2.57 3.68 3.59 4.31 2.26 3.45 ความรดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยสมยใหม 1.21 2.29 1.96 3.65 2.71 3.74 3.70 4.42 2.36 3.50 ความรดานธรกจ 1.17 2.27 1.95 3.62 2.71 3.76 3.75 4.54 2.35 3.51 ความร ความเขาใจเกยวกบองคกร 1.27 2.52 2.03 3.70 2.85 3.88 3.88 4.56 2.47 3.63 ความรเฉพาะในวชาชพ 1.27 2.42 2.02 3.71 2.86 3.97 3.89 4.62 2.47 3.65
ทมา: ระบบฐานขอมลแผนพฒนาก าลงคน (PMANP) กระทรวงแรงงาน
แผนภาพท 4 คาเฉลยความสามารถดานความรของลกจาง และทนายจางคาดหวง
หมายเหต : คะแนนระดบความสามารถดานตาง ๆ มความหมาย ดงน 1 คะแนน มความรพนฐานของแตละดาน 2 คะแนน มความรกวางขวาง และลกในแตละดาน 3 คะแนน มความรในระดบทสามารถเหนความเชอมโยงขององคความรตางๆ และแนวทางปฏบตในภาพรวมขององคกรได 4 คะแนน มความรกวางขวางและลกในระดบทเปนทยอมรบในระดบอตสาหกรรม 5 คะแนน มความรแตกฉานทงในแนวกวางและลก ซงสามารถสรางนวตกรรมทเปนทยอมรบในระดบสากล สามารถถายทอดใหแกผอนได
-18- 4.4.2 ความตองการทางดานทกษะ
จากการส ารวจขอมลในเชงคณภาพเกยวกบระดบ ทกษะดานตางๆของผท างานในกจการ โดยเปรยบเทยบระหวางระดบทกษะทเปนจรงและระดบทกษะทนายจางคาดหวง 6 ดานคอ (1) ทกษะการใชภาษาตางประเทศ (2) ทกษะการใชคอมพวเตอร (3) ทกษะดานการใชคณตศาสตรและการค านวณ (4) ทกษะในการสอสารเกยวกบองคกร (5) ทกษะฝนการบรหารจดการ (6) ทกษะความสามารถเฉพาะวชาชพ พบวาในแตละระดบฝมอแรงงานนายจางจะคาดหวงในทกษะดานตางๆของลกจางสงกวาทลกจางท าไดในทกกลมฝมอ
จากระดบ 5.00 คะแนน นายจางใหคะแนนเฉลยลกจางในดานทกษะในการสอสารเกยวกบองคกรมากทสด 2.97 คะแนน รองลงมาไดแกทกษะในการใชคณตศาสตรและการค านวณ 2.79 คะแนน ทกษะความสารถเฉพาะในวชาชพ 2.77 คะแนน ทกษะในการบรหารจดการ 2.69 คะแนน ทกษะการใชคอมพวเตอร 2.53 คะแนน และทกษะการใชภาษาตางประเทศ 2.00 คะแนนตามล าดบ
จากระดบคะแนน 5.00 คะแนน นายจางมความคาดหวงเฉลยในทกษะของลกจางในดานทกษะการสอสารเกยวกบองคกรมากทสด 4.01 คะแนน รองลงมาไดแกทกษะความสามารถในวชาชพ 4.00 คะแนน ทกษะในการบรการจดการ 3.95 คะแนน ทกษะดานการใชคณตศาสตรและการค านวณ 3.93 คะแนน ทกษะการใชคอมพวเตอร 3.85 คะแนน และทกษะการใชภาษาตางประเทศ 3.69 คะแนน
ตารางท 15 ระดบความสามารถทางดานทกษะของพนกงานทเปนอยจรง และทผประกอบการคาดหวง จ าแนกตามทกษะฝมอแรงงาน
ความสามารถ กลมแรงงาน
ไรฝมอ กลมแรงงาน
กงฝมอ กลมแรงงาน
ฝมอ กลมผเชยวชาญ เฉลยทงหมด
ปจจบน คาดหวง ปจจบน คาดหวง ปจจบน คาดหวง ปจจบน คาดหวง ปจจบน คาดหวง ทกษะการใชภาษาตางประเทศ 1.11 2.66 1.44 3.67 2.24 3.99 3.43 4.48 2.00 3.69 ทกษะการใชคอมพวเตอร 1.23 2.77 2.08 3.83 2.96 4.21 3.95 4.72 2.53 3.85 ทกษะดานการใชคณตศาสตรและการค านวณ 1.65 2.92 2.42 3.93 3.13 4.27 4.08 4.77 2.79 3.93 ทกษะในการสอสารเกยวกบองคกร 1.92 3.08 2.54 3.98 3.32 4.33 4.23 4.79 2.97 4.01 ทกษะในการบรหารจดการ 1.40 2.86 2.11 3.93 3.18 4.35 4.19 4.79 2.69 3.95 ทกษะความสารถเฉพาะในวชาชพ 1.57 2.92 2.08 3.96 3.34 4.42 4.20 4.81 2.77 4.00
ทมา: ระบบฐานขอมลแผนพฒนาก าลงคน (PMANP) กระทรวงแรงงาน
แผนภาพท 5 คาเฉลยความสามารถดานทกษะของลกจาง และทนายจางคาดหวง
-19-
4.4.3 ความตองการดานคณลกษณะของผท างาน จากการส ารวจขอมลในเชงคณภาพเกยวกบคณลกษณะของผท างาน โดยเปรยบเทยบระหวาง
คณลกษณะทเปนจรงและคณลกษณะทนายจางคาดหวง 8 ดานคอ (1) ความซอสตยสจรต (2) ความอดทน (3) ความขยน หมนเพยร (4) ความตรงตอเวลา (5) ความรบผดชอบตอหนาท (6) ความมระเบยบวนย (7) การใฝเรยนร และ (8) การมจตสาธารณะ พบวาในแตละ ระดบฝมอแรงงานนายจางคาดหวงในคณลกษณะดานตางๆของลกจางสงกวาทลกจางท าไดในทกกลมฝมอ
จากระดบ 5.00 คะแนนในดานคณลกษณะ นายจางใหคะแนนลกจางในดานความรบผดชอบตอหนาทมากทสดท 3.90 คะแนน รองลงมาไดแกความซอสตย สจรต 3.85 คะแนน ความอดทน ความขยนหมนเพยร การมจตสาธารณะ มคาคะแนนเทากนท 3.82 คะแนน การตรงตอเวลา 3.81 คะแนน ความมระเบยบวนย 3.79 คะแนน และการใฝเรยนร 3.62 คะแนน
จากระดบคะแนน 5.00 คะแนน นายจางมความคาดหวงคณลกษณะของลกจางมากทสดในดานความซอสตย สจรต และความรบผดชอบตอหนาทมากทสดท 4.72 คะแนน รองลงมาไดแกคณลกษณะดานความอดทน ความขยน หมนเพยร การตรงตอเวลา 4.70 คะแนน ความมระเบยบวนย 4.67 คะแนน การมจตสาธารณะ 463 คะแนน และการใฝเรยนร 4.63 คะแนน ตามล าดบ ตารางท 16 ระดบความตองการดานทกษะของผท างาน
แผนภาพท 6 คาเฉลยระดบความตองการดานทกษะของผท างาน และทนายจางคาดหวง
ความสามารถ กลมแรงงาน
ไรฝมอ กลมแรงงาน
กงฝมอ กลมแรงงาน
ฝมอ กลมผเชยวชาญ เฉลยทงหมด
ปจจบน คาดหวง ปจจบน คาดหวง ปจจบน ปจจบน ปจจบน คาดหวง ปจจบน คาดหวง 1. ความซอสตย สจรต 3.33 4.44 3.71 4.75 3.94 4.78 4.54 4.97 3.85 4.72 2. ความอดทน 3.38 4.45 3.59 4.72 3.89 4.78 4.45 4.92 3.82 4.70 3. ความขยน หมนเพยร 3.33 4.44 3.61 4.73 3.94 4.77 4.45 4.92 3.82 4.70 4. การตรงตอเวลา 3.36 4.44 3.65 4.72 3.88 4.77 4.46 4.92 3.81 4.70 5. ความรบผดชอบตอหนาท 3.48 4.48 3.65 4.75 4.02 4.77 4.54 4.92 3.90 4.72 6. ความมระเบยบวนย 3.27 4.38 3.59 4.69 3.89 4.74 4.50 4.92 3.79 4.67 7. ความใฝเรยนร 2.82 4.33 3.50 4.62 3.79 4.72 4.46 4.95 3.62 4.63 8. การมจตสาธารณะ 3.34 4.38 3.62 4.64 3.92 4.72 4.51 4.92 3.82 4.65
หมายเหต : คะแนนระดบความสามารถดานตาง ๆ มความหมาย ดงน 1 คะแนน ไมสามารถปฏบตงานในชวตประจ าวนตามหนาทไดโดยไมมผควบคม 2 คะแนน สามารถปฏบตงานในชวตประจ าวนตามหนาทไดโดยตนเอง สามารถแกไขปญหาเฉพาะหนาไดดวยตนเอง 3 คะแนน สามารถปฏบตงานและแกไขปญหาทซบซอนไดดวยตนเองและทมงาน 4 คะแนน สามารถสอนงานเฉพาะดานและใหค าปรกษาในงานเฉพาะดานแกเพอนรวมงานผอนได 5 คะแนน สามารถปรบปรงกระบวนการปฏบตงานรวมไปถงใหค าปรกษาแกผอนในการปรบปรงกระบวนการปฏบตงานได
-20-
จากการสอบถามนายจางเกยวกบสาเหตและแนวทางการแกไขปญหาการขาดแคลนแรงงานของสถานประกอบการ มดงน สาเหตของการขาดแคลนแรงงาน 1. ปญหาการเขาออกของแรงงานในระดบสง 2. ผเชยวชาญเฉพาะดานทพรอมท างานมนอยกวาความตองการ 3. แรงงงานเลอกงานหรอมทศนคตในทางลบตอการท างานทใชทกษะต า 4. แรงงานผนตวไปเปนผประกอบการมากขน 5. แรงงานมงศกษาตอในระดบอดมศกษา จนขาดแคลนแรงงานในระดบกลาง 6. แรงงานยายภาคอตสาหกรรมสภาคการเกษตรมากขน 7. แรงงานทมอยมความร ทกษะ และประสบการณไมตรงกบความตองการ 8. แรงงานทท างานยากล าบากไดคาตอบแทนไมจงใจ 9. ปญหาการลดลงของประชากร 10. แรงงานสนใจไปท างานตางประเทศมากขน 11. แรงงานยายไปท างานในภาคทไมเปนทางการมากขน แนวทางการแกไขปญหา 1. เพมคาจางและสวสดการเพอจงใจแรงงานใหม 2. ยายฐานการผลต 3. ผลตเทาทมแรงงาน 4. การใหขอมลและขาวสารดานอาชพทขาดแคลนใหทวถงกลมเปาหมายใหมากขน 5. จางท างานลวงเวลามากขน 6.รกษาระดบการผลตใหสอดคลองกบก าลงแรงงานทม 7. ใชเครองจกและเทคโนโลยทดแทนก าลงแรงงาน 8. จางแรงงานตางดาว
หมายเหต : คะแนนระดบคณลกษณะดานตาง ๆ มความหมาย ดงน 1 คะแนน นอยทสด 2 คะแนน นอย 3 คะแนน ปานกลาง 4 คะแนน มาก 5 คะแนน มากทสด
-21- 5 . สถานการณดานอปทาน (Supply) ของตลาดแรงงานในเชงปรมาณและคณภาพ ผลการส ารวจขอมลอปทานแรงงานในเชงปรมาณ 5.1 จ านวนผส าเรจการศกษาทงหมด ระดบมธยมศกษา
จากขอมลผส าเรจการศกษาในปการศกษา 2559 จากโรงเรยนในระดบมธยมศกษาตอนตน และระดบมธยมศกษาตอนปลายในนจงหวดยโสธร พบวามผส าเรจการศกษาระดบมธยมศกษา จ านวน 8,155 คน แบงเปนชาย 3,487 คนคดเปนรอยละ 42.76 และหญง 4,668 คน คดเปนรอยละ 57.24 เมอพจารณาจ าแนกตามระดบชน พบวามผส าเรจการศกษาระดบมธยมศกษาตอนตน จ านวน 5,101 คน แบงเปนชาย 2,400 คนคดเปนรอยละ 47.05 และหญง 2,701 คนคดเปนรอยละ 52.95
สวนในระดบมธยมศกษาตอนปลาย มผส าเรจการศกษารวมทงสน 3,054 คน แบงเปนชาย 1,087 คนคดเปนรอยละ 35.60 และหญง 1,967 คนคดเปนรอยละ 64.40
จากขอมลดงกลาวพบวาผส าเรจการศกษา ทงในระดบมธยมศกษาตอนตนและมธยมศกษาตอนปลายเปนเพศหญงมากกวาเพศชาย
ตารางท 17 จ านวนผส าเรจการศกษาทงหมดในระดบมธยมศกษา จ าแนกตามเพศและระดบชน ปการศกษา 2559
ระดบชน จ านวนผส าเรจการศกษา
ชาย รอยละ หญง รอยละ รวม รอยละ มธยมศกษาตอนตน 2,400 47.05 2,701 52.95 5,101 100.00 มธยมศกษาตอนปลาย 1,087 35.60 1,967 64.40 3,054 100.00
รวม 3,487 42.76 4,668 57.24 8,155 100.00 ทมา : ระบบฐานขอมลแผนพฒนาก าลงคน (PMANP) กระทรวงแรงงาน
ระดบอาชวศกษา จากขอมลผส าเรจการศกษาในระดบอาชวศกษา พบวาในระดบ ปวช. จ านวน 818 คน เปนเพศชาย 493 คน คดเปน รอยละ 60.27 เพศหญง 325 คน คดเปน รอยละ 39.73 สวนในระดบ ปวส./อนปรญญา มผส าเรจการศกษาทงสน 821 คน เปนเพศชาย 434คนคดเปนรอยละ 52.86 และเพศหญง 387 คนคดเปนรอยละ 47.14
เมอพจารณาจ าแนกตามรายสาขาวชาทจบ พบวา ในระดบ ปวช. สาขาวชาพาณชยกรรม/บรหารธรกจ เปนสาขาวชาทมผจบการศกษามากทสด คอ 437 คนคดเปนรอยละ 53.42 รองลงมาไดแกสาขาศลปกรรม 216 คน คดเปน รอยละ 26.41 สาขา อตสาหกรรม 100 คน คดเปน รอยละ 12.22 สาขาอตสาหกรรมการทองเทยว 4 4 คนคดเปนรอยละ 5.38 และสาขาอตสาหกรรมสงทอ 21 คนคดเปนรอยละ 2.57 สวนระดบ ปวส./อนปรญญา สาขาทมผจบการศกษามากทสด ไดแก สาขาพาณชยกรรม/บรหารธรกจมผจบการศกษา 494 คนคดเปนรอยละ 60.17 รองลงมา ไดแก สาขา ศลปกรรม 269 คนคดเปนรอยละ 32.76 สาขา อตสาหกรรมการทองเทยว 25 คนคดเปนรอยละ 3.05 สาขาอตสาหกรรมสงทอ 15 คน คดเปนรอยละ 1.83 สาขาเทคโนโลยสารสนเทศ 10 คนคดเปนรอยละ 1.22 และสาขาอตสาหกรรม 8 คน คดเปนรอยละ 0.97
-22-
ตารางท 18 จ านวนผส าเรจการศกษาทงหมดในระดบอาชวศกษา จ าแนกตามเพศและสาขาทจบ ปการศกษา 2559
สาขาวชา ปวช. ปวส. / อนปรญญา รวมทงหมด
ชาย หญง รวม ชาย หญง รวม ชาย หญง รวม เกษตรกรรม - - - - - - - - - คหกรรม - - - - - - - - - อตสาหกรรม 92 8 100 8 - 8 100 8 108 พาณชยกรรม/บรหารธรกจ 349 88 437 403 91 494 752 179 931 ศลปกรรม 36 180 216 16 253 369 52 433 485 อตสาหกรรมการทองเทยว 10 34 44 2 23 25 12 57 69 อตสาหกรรมสงทอ 6 15 21 15 15 6 30 36 ประมง - - - - - - - - - เทคโนโลยสารสนเทศ ฯ - - - 5 5 10 5 5 10 สาขาอน ๆ - - - - - - - - -
รวม 493 325 818 434 387 821 927 712 1,639 ทมา : ระบบฐานขอมลแผนพฒนาก าลงคน (PMANP) กระทรวงแรงงาน
5.2 อตราการเรยนตอ จากการส ารวจอตราการเรยนตอของนกศกษาทจบในปการศกษา 25 59 จ าแนกตามระดบ
การศกษา พบวา ในระดบการศกษามธยมศกษาตอนตนและมธยมศกษาตอนปลาย เพศชายและเพศหญงมอตราการเรยนตอรอยละทใกลเคยงกน แตในระดบปวช. เพศชายมอตราการเรยนตอรอยละมากกวาเพศหญง และในระดบ ปวส./อนปรญญา เพศหญงมอตราการเรยนตอรอยละสงกวาเพศชาย
เมอพจารณาจ านวนผจบการศกษาในป 2559 พบวาในระดบมธยมศกษาตอนตน เพศชายศกษาตอ 387 คน เพศหญงศกษาตอ 922 คน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย เพศชายศกษาตอ 323 คน เพศหญง 583 คน ในระดบ ปวช. เพศชายศกษาตอ 247 คน เพศหญง 131 คน ในระดบ ปวส./อนปรญญา เพศชายศกษาตอ 47 คน เพศหญงศกษาตอ 92 คน
ตารางท 19 อตราการเรยนตอของผส าเรจการศกษาจ าแนกตามการศกษาทจบ ปการศกษา 2559
ระดบการศกษาทจบ อตราการเรยนตอ (%) จ านวนการเรยนตอ (%) ชาย หญง ชาย หญง
จบ ม. 3 แลวเรยนตอ 34.84 34.11 837 922 จบ ม. 6 แลวเรยนตอ 29.64 29.60 323 583 จบ ปวช. แลวเรยนตอ 49.93 40.21 247 131 จบ ปวส. / อนปรญญา แลวเรยนตอ 10.74 23.61 47 92 จบปรญญาตรแลวเรยนตอ - - - - จบปรญญาโทแลวเรยนตอ - - - - ทมา : ระบบฐานขอมลแผนพฒนาก าลงคน (PMANP) กระทรวงแรงงาน
-23-
5.3 อตราการมงานท า ผลการส ารวจอตราการมงานท าของนกศกษาทเรยนจบมาในปการศกษา 25 59 ระดบใน
ระดบการศกษามธยมศกษาตอนตนและมธยมศกษาตอนปลาย เพศชายและเพศหญงมอตราการท างานรอยละทใกลเคยงกน แตในระดบปวช. เพศหญงมอตราการท างานรอยละมากกวาเพศชาย ในระดบ ปวส./อนปรญญา เพศชายมอตราการเรยนตอรอยละสงกวาเพศหญง เมอพจารณาจ าแนกตามระดบการศกษา พบวา ในระดบมธยมศกษาตอนตน นกศกษาชายทเรยนจบจะมอตราการมงานท าในสดสวนใกลเคยงกบนกศกษาหญง คอรอยละ 59.23 และ 59.90 ตามล าดบ เชนเดยวกบระดบมธยมศกษาตอนปลาย ทนกศกษาชายทเรยบจบมอตราการมงานท าในสดสวนทใกลเคยงกบนกเรยนหญง คอรอยละ 63.96 และ 64.00 ตามล าดบ ในขณะทระดบอาชวศกษา นกศกษาชายทเรยนจบ ปวช. จะมอตราการมงานท ารอยละ 54.35 เพศหญง 54.35 ระดบปวส./อนปรญญา นกศกษาชายมอตราการมงานท ารอยละ 81.15 และเพศหญง 69.45
ตารางท 20 อตราการมงานท าของนกศกษาทจบ จ าแนกตามเพศและระดบการศกษาทจบ ป พ.ศ.2559
ระดบการศกษาทจบ อตราการมงานท า (%) จ านวนการมงานท า (%) ชาย หญง ชาย หญง
จบ ม. 3 แลวมงานท า 59.23 59.90 1,422 1,618 จบ ม. 6 แลวมงานท า 63.96 64.00 696 1,259 จบ ปวช. แลวมงานท า 45.52 54.35 225 177 จบ ปวส. / อนปรญญา แลวมงานท า 81.15 69.45 353 269 จบปรญญาตรแลวมงานท า - - - - จบปรญญาโทแลวมงานท า - - - - ทมา : ระบบฐานขอมลแผนพฒนาก าลงคน (PMANP) กระทรวงแรงงาน