1
รศ. ภญ. พมพร ลลาพรพสฐ
เอกสารประกอบการอบรมหลกสตรผดาเนนการสปาเพอสขภาพ
คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม ป พ.ศ. 2557
สคนธบาบด
กลนหอมจากพชม 3 ลกษณะ
Essential oilFlower oilResins, gums, exudates มกใชเปน fixative
สงหอมทไดจากเปลอกผลไม และเมลดในของผลไมใชมากทสดในอตสาหกรรม หางาย ราคาถก
สงหอมจากดอก ราคาแพงมากภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
การสกดสงหอมจากพชการกลน (Distillation)
การหบหรอบบ(Expression) การสกด(Extraction)
Enfleurage
Maceration
Volatile solvent (pet.ether)*
ไดสารหอมบรสทธ (Absolute)
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
การสกดนามนหอมระเหย *Distillation: พชสด , พชแหง
*Mechanical expression: เปลอกผล
*Enfleurage: กลบดอก
*Solvent extraction: มะล, ไวโอเลต
*Destructive distillation: pine, juniper
*Hypercritical carbon dioxide extraction
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
2
ใชตวทาละลาย เชน Hexane, Benzene หรอ Petroleum ether
สารสกด----Concrete
สารสกด----Absolute
ขอด ไดน ามนหอมระเหยทมกลนคงเดม เพราะไมเกดการสลายตว เหมาะ
กบพชทใชความรอนสงไมได เชน มะล ไวโอเลต
ขอเสย ราคาแพง นยมใชในอตสาหกรรมน าหอม
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
การสกดโดยใชตวทาละลาย (Solvent extraction )
Flowers
ENFLEURAGE
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
กรณใชความรอนชวย (50-60 องศา) จะเรยกวา Hot Enfleurage
CO2 gas ภายใตความดนสง( 200 เทาของความดนบรรยากาศและอณหภม 33ºC)จะมสภาพกงเหลวกงกาซ ซงมสมบตในการละลายสงจะสามารถสกดสารหอมได เมอลดความดนกจะแยก CO2 ออกมา
ได
ขอด ไดน ามนหอมระเหยทมกลนหอมมาก และสารหอมตางๆจะไมสลายตว เพราะไมใชความรอน
ขอเสย เครองมอราคาแพงมากภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
การใชคารบอนไดออกไซดเหลวภายใตความดนสง
(Hypercritical carbon dioxide extraction)
การแชอมในนามน
(Herb -Infused Oils)
Alkanet : alkanet root in vegetable oil มสชมพ◌ Calendula : burn, antimicrobial
Neem: astringent, antibacterial
St. John’s Wort : inflammation
Yarrow : genito-urinary system
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
ศพททควรทราบ
*Hydrolats (Aromatic hydrosol, floral water, aromatic water)
*Essential oil water (Fragrant water)
*Hot infused oil, Cold infused oil
*Concrete
*Absolute, Absolute de’ enfleurageภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
การแบงประเภทของนามนหอมระเหย**แบงตามแนวกลน/ประเภทของพช:
Woody, Herbaceous, Citrus, Floral, Resinous, Spice
**แบงตามความสามารถในการระเหย / โนตกลน
-กลนนา(Top note ) -กลนหลก (Middle note)
-กลนพ น (base note)
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
3
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
4
การจาแนกกลนตามสภาพการระเหยและความคงทน
Top Note(กลนนา) เปนกลนทไดจากการสดดมระยะแรก มกเปนกลนหอมแหลม
Middle Note (กลนพน) เปนกลนหอมเนอแท มกเปนกลนหอมนมนวล
Basic Note (กลนหลก) เปน กลนหอมทตดทน อาจเรยกวา Fixative หรอ Dry out
Pimporn Leelapornpisid
ตวอยางนามนหอมระเหยจาแนกตามNote
Top note: basil,bergamot,eucalyptus,lavender,lemon
Pimporn Leelapornpisid
Midddle note: geranium, citronella,sage, juniper,
ylang ylang, rose, rosemary, chamomile
Base note: cedarwood, patchouli, jasmin,
rose(absolute) , sandalwood, vetiver
เปนกลนทระเหยเรว มระยะเวลา 30วนาทบนผว มกเปนกลนแนวเปรยว , สดชน
ใหความรสกกระปกระเปรา , สดชน
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
เปนกลนทระเหยปานกลาง มระยะเวลา 30นาท-3ชวโมงบนผว มกเปนกลนแนวดอกไม , เครองเทศ
ใหความรสกสมดลย
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
เปนกลนทระเหยชา มระยะเวลา 4 ชวโมงบนผว , มกเปนกลนแนวหนกเชนเปลอกไม, แกนไม ,รากไม , ยางไม,
ดอก/ใบ ในพชบางชนด
ใหความรสกสงบ ผอนคลาย
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
องคประกอบของนามนหอมระเหย
• เปน Aromatic compounds มโครงสราง
ของโมเลกลเปนสารกลม
Terpenoid Essential Oil: monoterpenes, diterpenes, sesquiterpenes, ketonic, aldehyde, alcoholic, ester, phenolic
Phenylpropane Derived Essential Oil: cinnamic aldehyde, anethol, methylchavicol, safrol, myristcin, eugenol
Pimporn leelapornpisid
5
1. Terpenoid Essential Oil และอนพนธ
ชนดขององคประกอบ ตวอยางสาร ชนดนามนหอมระเหย
Monoterpene
Ketones
Aldehydes
Alcohols
Esters
Phenols
Sesquiterpene
Limonene
Carvone
Citral ,Citronellal
Borneol
Linalyl acetate
Carvacrol ,
Thymol
Zingiberol
Bergamot , orange oil
Caraway oil, hyssop oil
Lemongrass oil
Nutmeg oil
Neroli oil
Thyme , Oregano , Cinnamon oil
Ginger oil
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
2. Phenylpropane Derived Essential Oil: Phenylpropanoid structure
ชนดขององคประกอบ ตวอยางสาร ชนดของนามนหอมระเหย
Phenylpropanoid oxygenate derivative
Eugenol
Cinnamic aldehyde
Anethol
Myristicin
Clove oil (กานพล)
Cinnamon oil (อบเชย)
Aniseed oil(เทยนสตตบศย)
Star anise oil (โปยกก)
Nut meg (ลกจนทน)
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
Name of the chemical component
Properties of the chemical component
Essential oils that contain the chemical
Aldehydesanti-inflammatory,calming, sedative and anti-viral.
Lemon-likes mell: lemon,lemongrass, lemon balm, citronella, eucalyptus
Alcohols
bactericidal, stimulant, energizing, vitalizing, antiviral, diuretic. pancreas produce 32 kinds of alcohol use in human metabolism.
Rose, petitgrain, rosewood, peppermint, myrtle, tea tree, sandalwood, patchouli, and ginger
Phenols
strongly bactericidal, tonic, stimulates immune system, invigorating, warming. Canproduce slight liver toxicity if taken high doses for extended periods of time.
Clove, cinnamon, thyme,oregano, cumin.
Ketoneswound healing, mucolytic, stimulates new cell growth. used as a nail polish.
Camphor, rosemary, sage, eucalyptus globulus and hyssop, peppermint
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
Name of the chemical component
Properties of the chemical component
Essential oils that contain the chemical
TerpenesVery stimulating, potential skin irritants, anti-viral properties.
Lemon, orange, bergamot, black pepper, pine oils, nut meg and angelica.
Sesquiterpenes
anti-phlogistic (moves fluids), anti-inflammatory, sedative, anti-viral, anti-carcinogenic, bacteriostatic and immune stimulant
Blue chamomiles, immortelle(Helichrysum, Everlast ), tansy, yarrow
Esters
anti-fungal, sedative, calming, spasmolytic, fungicidal, anti-inflammatory.
Roman chamomile, lavender, clary sage, petitgrain, bergamot.
Lactones (part of ester group)
anti-inflammatory, mucolytic arnica
Ethers
harmonizing to the nervous system. antiseptic, stimulant, expectorant (increases secretions), spasmolytic, and diuretic.
Cinnamon, clove, anise, basil, tarragon, parsley, and sassafras.
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
• Each essential oil contains as much as 100 chemical components, which together exert a strong effect on the whole person. Depending on which component is predominating in an oil, the oils act differently.
• For example, some oils are relaxing, some soothes you down, some relieves your pain, etc.
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
• Then there are oils such as lemon and lavender, which adapt to what your body needs, and adapt to that situation. (These are called "adaptogenic").
• The mechanism in which these essential oils act on us is not very well understood. What is understood is that they affect our mind and emotions. They leave no harmful residues. They enter into the body either by absorption or inhalation.
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
6
• A fragrance company in Japan conducted studies to determine the effects of smell on people.
• They have pumped different fragrances in an area where a number of keyboard entry operators were stationed and monitored the number of mistakes made as a function of the smell in the air. The results were as follows:
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
• When exposed to lavender oil (a relaxant fragrance), the keyboard typing errors dropped 20 percent.
• When exposed to jasmine (an uplifting fragrance), the errors dropped 33 percent
• When exposed to lemon fragrance (a sharp, refreshing stimulant), the mistakes fell by a whopping 54 percent!
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
ความปลอดภยในการใชนามนหอมระเหย
Photosensitizing: bergamot, cumin, lemon
Mucous membrane irritation: clove,cinnamon
Skin irritation: lemongrass, wintergreen, red thyme
Contact sensitizing: begamot ,ylang ylang
Toxicity: blue cypress ,cedarwood, mustard
Pimporn leelapornpisid
Pimporn leelapornpisid
นามนหอมระเหยททาใหเกดการแพแสง
*นามนมะกรด (Bergamot oil )
*นามนมะนาวฝรง ( Lime oil )
*นามนผวสม ( Orange oil )
*นามนยหรา (Cumin)
*นามนมะนาว (Lemon oil )
Pimporn leelapornpisid
อายของนามนหอมระเหย
*ปกตเกบไดนาน 1-2 ป โดยหลกเลยงแสง ความรอน อากาศ
*ควรเกบทอณหภมไมเกน 25 องศาเซลเซยส ในขวดแกวปดสนท กนแสง
Cool, dark, dry
Pimporn leelapornpisid
นามนหอมระเหยควรเกบรกษาในขวดแกวกนแสง ปดสนท
7
Pimporn leelapornpisid
ขอคานงดานความปลอดภยในการใชนามนหอมระเหย
*ความบรสทธ: การปนปลอม
*ใชอยางเหมาะสม: ถกชนดทเหมาะสมกบสภาพผว ความตองการในการใช
*ความเขมขนทเหมาะสม: ผวกาย ผวหนา สภาวะผว เดก สตรมครรภ ภาวะโรคประจาตว
ลาเวนเดอร โหระพา
เบอรกามอท คาโมไมลล
ผวสม ยคาลปตส
กหลาบ ตะไคร
ตะไครหอม เปปเปอรมนต
โรสแมร กระดงงา
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
Top Ten Volatile oils in Aromatherapy
Volatile oil EffectChamomile Soothing , RelaxingEucalyptus Antiseptic, BalancingGeranium Mildly astringent , HealingLavender Calming, TherapeuticRose Antiseptic, RelaxingRosemary Refreshing,StimulatingSandalwood Antiseptic, RelaxingMarjoram Mildly analgesic, SoothingJasmine Antidepressant, RelaxingNeroli Mildly sedative, Relaxing
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
Chamomile oil (Matricaria chamomila)
Extraction: yield 1.75%
Constituent: farnescene, bisabolol, chamazulene, azulene, bisabolone oxide A
Effect: ลดการอกเสบ, ฆาเชอโรค ,ทาใหเยนผว
ผอนคลายความกงวล,ชวยใหหลบ
Part used: ดอกตม/ยอดดอก/ดอกบาน
การกลนดวยไอนา
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
Eucalyptus oil ( Eucalyptus globulus ) Part used: ใบ
Extraction: การกลนดวยไอนาConstituent: terpineol, cineol, pinene, limonine, eucalyptol 70-85%,
Effects:ฆาเชอโรค(ทางเดนหายใจ,ทางเดนปสสาวะ)coughs and colds, bronchitis, viral infections, muscular aches, rheumatic conditions กระตน , ทาใหสดชน, ชวยใหสมดล
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
Geranium oil (pelagonium graveolens)
Part used: ใบ, ดอกตม/ยอดดอก
Extraction: การกลนดวยไอนา yield 0.08-0.4%
Constituent: citronellol, geraniol, linalol, citronellyl formate
Effects: ลดการอกเสบ, ฆาเชอโรค, ฝาดสมานผว, ผอนคลายความกงวล, ชวยใหสมดล
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
8
Lavender oil ( Lavendula officinalis )
Extraction:
Constituent: linalool, eucalyptol, limonene, cineol, nerol, coumarine, borneol, l-linalyl acetate 30-60%
Effects: ฆาเชอโรค, สมานแผล, คลายกลามเนอ,บารงผว ผอนคลาย,ชวยใหจตใจสงบ, ชวยใหนอนหลบ
Part used: ดอกตม/ยอดดอก
การกลนดวยไอนา การสกดดวย ตวทาละลาย yield: 0.5-1.5%
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
Spike lavender oil
• ไดจากการกลนชอดอกของ Lavendula spica DC.(Labiatae)
• Constituents: ใน volatile oilม cineol 35%, linalyl acetate, camphor, borneol, linalool, terpineol
• ใชทานาหอมราคาถก
Rose oil/Absolute ( Rosa damascena )
Part used: Extraction:
Constituent: citronellol, geraniol, nerol,farnesolEffects:, ชวยทาใหผวชมชน, ชะลอแก, ฝาดสมานผว,
บรรเทาอาการไอ/หอบหด useful for sore throat and sinus, congestion, puffiness ชวยใหกระปร กระเปรา , สดชน, คลาย
เครยด mildly sedative, insomnia, premenstrual tension/pain, menopause, reduced libido
การกลนดวยไอนา/การสกดดวยตวทาละลาย กลบดอกสด
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
Rosemary oil (Rosmarinus officinalis)
Part used: ใบ,กงออน, ดอกตม/ยอดดอก
Extraction: Constituent: bornyl acetate 2-6%, borneol 8-20%, 1,8cineol 20% และ pinene, camphor, camphene,
Effect: ขจดรงแค, ลดความเจบปวด, สมานแผล ,
แกหอบ/หวด , ฆาเชอโรค
กระตน, เสรมความแขงแรง, สรางสมาธ, ชวยจา
การกลนดวยไอนา
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
Sandalwood oil ( Santalum album )Part used: ราก แกนไม
Extraction: การกลนดวยนา/ไอนา
Constituent: a- และ b -santalool 90%, santene, borneol
Effects: ฆาเชอโรค(ทางเดนปสสาวะ/หายใจ), ขบลม,
ขบเสมหะ, dry, cracked, or chapped skin, acne
ชวยใหหลบ, คลายเครยด ลดการซมเศรา calming relaxation during meditation, aphrodisiac
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
Marjoram oil ( Origanum majorana sweet marjoram,)• Part used: Flowering tops• Constituents: sabinene, a-terpinene,
g-terpinene, p-cymene, terpinolene, linalool, cis-sabinene hydrate, linalyl acetate, terpinen-4-ol and g-terpineol.
• Effects: for menstrual pain, headache, sore throat, acne
• Mildly sedative, insomnia, warming, improving circulation,
9
Jasmine oil (Jasminum sambac Ait.)
• Part used: ดอก
• Constituents: ดอกสดมนามนหอมระเหย 0.2-0.3%
• Effects: useful for depression, postnatal depression, strengthening contractions during labor, aphrodisiac.
Neroli oil (Citrus aurantium )
– Part used: ดอก
– Constituents: ม limoneneเปนองคประกอบหลก และม flavonoids
– Effects: มฤทธสมานแผล ใชในผวมนและสว นยมใชในสคนธ
บาบด
– useful for insomnia, anxiety, nervous depression, mildly warming, improving circulation, acne, premenstrual tension/pain, backache
Tea Tree oil (Melaleuca alternifolia)
Part used: ใบ, กงออน
Extraction: การกลนดวยไอนา
Constituent: terpene-4-ol, 1,8-cineol, terpenes, p-cymene
Effects: ฆาเชอโรค(อยางแรง), ขจดรงแค,
กระตน, ทาใหกระปรกระเปรา
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
Lemongrass oil (Cymbopogon citratus )
Extraction: Constituent: Citral, mycene, linalol, geraniol, nerol
Effect: แกปวดเมยกลามเนอ, ฆาเชอโรค ,แกสว, ไลแมลง ผอนคลายความตงเครยด,ระงบปวดศรษะ
Part used: ใบการกลนดวยไอนา
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
Citonella oil (Cymbopogon nardus )
Part used: ใบ, ทงตน
Extraction: การกลนดวยไอนา
Constituent: Citronellol, geraniol, limonine, camphene
Effects: ฆาเชอโรค, แกปวดเกรงทอง, ไลแมลง กระตน, ทาใหกระปรกระเปรา
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
Sweet basil oil ( Occimum basilicum L., )Part used: ใบ, ยอดดอก
Extraction: การกลนดวยไอนา
. Constituent: eugenol, camphor, limonine,
cineol, linalol, methylchavicol, caryophyllene
Effects: ลดการอกเสบ, ฆาเชอโรค สาหรบทางเด◌นอาหาร
ชวยใหสงบ, ทาใหกระปรกระเปรา (refresh)
Contra-indication: สตรมครรภ, โรคลมชก.ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
10
Peppermint oil ( Mentha pipperita )
Part used: ใบ ทงตน
Extraction: การกลนดวยไอนาConstituent: menthol, menthone, linalool, flavonoid,azulene, carotenoid, rosmarinic acid
Effects: ระงบปวด, คลายความลา, ฆาเชอโรค, ลดไข ชวยใหเกดสมาธ , กระตนรางกายและจตใจใหตนตว
Contra-indication: สตรมครรภ ( 4 เดอนแรก )ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
Very Toxic
Essential OilsAjowan
ArnicaBoldo
Buchu
Calamus
CascarillaChervilCamphor สเหลอง,นาตาล, นาเงน
Deer tongueHorseradish
Bitter Funnel
Blue cypress
CalamintCedar wood
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
Jaborandi
Mustard
Narcissus
Nutmeg
Parsley
Rue
Santolina
Spandish broom
Tansy
Tonka
Turmeric
Wormseed
Wormwood
Mugwort
Star anise
Sassafrash(brazillian)
Wildbasil
Wintergreen
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
Cosmetics
• Skin care
Pimporn Leelapornpisid
- Hair care
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
Hair, general cure
*Chamomile oil
*Cedarwood oil,
*Clary sage oil
Cypress oil
Juniper oil
*Lavender oil
Lemon oil
Patchouli oil
*Rosemary oil
Rosewood oil
*Sage oil
Hair, oily
Bergamot oil
Juniper oil*Lavender oil*Lemon oil*Lemongrass oilSage oil
Rosemary oil
Hair, dandruff
Clary sage oil
Eucalyptus oil
Patchouli oil
*Rosemary oil
*Tea tree oil
Hair loss, hair growth%
bay 20clary sage 10ylang ylang 20cedarwood 20rosemary 20sage 10
Pimporn Leelapornpisid
Dandruff %
cedarwood 20patchouli 20rosemary 20sage 20tea tree 20
Oily hair %cedarwood 25sage 25lemongrass 25rosemary 25
11
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
Skin,rejuvinate for mature
Cypress oil
Fennel oil
Lavender oil
Myrrh oil
Neroli oil
Orange oil
Patchouli oil
Rose oil
Rosehip seed oil
Sansalwood oil
Vetiver oil
Skin, to cleanse
Basil oil
Juniper oil
Lemon oil
Peppermint oil
Skin, itching
Jasmine oil
Lavender oil
Peppermint oil
Roman chamomile oil
การนวดหนา . (Facial massage ) *เปนการนวดดวยนามนหรอครม เพอ
กระตนการไหลเวยนของโลหต และบารงผว
อาจมการผสมสมนไพร / นามนหอมระเหยลง
ไปเพอเพมคณคาในการบารงผวพรรณ
Pimporn leelapornpisid
Pimporn leelapornpisid
1
23
4
5
6
7
2
Pimporn Leelapornpisid
การนวดหนาดวยนามนหอมระเหย
******หามนวดในขณะเปนสว( ใหเลยงใชวธประคบ )
*ทาเพอเพมการไหลเวยนของโลหต เพมออกซเจน เพม
ความตง (tension) ของผวหนง *การนวดทาใหผวชนหนงแทอน เปนการเพมการดดซมของ
นามนหอมระเหย
*ชวยผอนคลายกลามเนอ คลายความตงเครยด
*ขจดความเหนอยลา ชวยใหรสกสดชน ผอนคลาย
Pimporn Leelapornpisid
Pimporn leelapornpisid
นามนหอมระเหยทใชกบใบหนา
*****มกใชในความเขมขน 0.125 - 3% ขนกบชนดของผว ,ภาวะอารมณ , ภาวะการแพ
***โดยปกตผวหนงโดยทวไป ใช 1-2.5%
--ผวแพงาย, สตรมครรภ : ใช 0.5 -1%
--ภาวะอารมณเครยด : ใช 2 - 3%
-สว: ตองเลอกชนดออนโยน ใช 2 -3% แลวแตความรนแรงของสว
-ผทอยภาวะแพยา: ใช 0.25- 1%
ผทแพ nut: หามใช nut oil
ผทฉายรงสหรอทาเคมบาบด: หามใชนามนหอมระเหย
Pimporn leelapornpisid
นามนหอมระเหยนยมทใชกบใบหนา
ผวแหง / ผวมอาย :
*Rosewood *Rose *Vetiver *Palmarosa*Sandalwood
*Frankinsence *Geranium *Clary sage *Neroli *Lavender*Jasmine
12
นามนหอมระเหยนยมทใชกบใบหนา
ผวมน:
*Eucalyptus *Patchouli*Cedarwood *Peppermint *Orange *Bergamot*Rosemary *Chamomile*Ylang ylang *Sweet fennel
*Frankinsence*Geranium * Mandarin
* Juniper*Lemon
Pimporn Leelapornpisid
ผวแหง (Dry skin) %
clary sage 10jasmine 10palmarosa 30rosemary 20rose 10sandalwood 20
ผวมน (Oily skin) %
clary sage 10ylang ylang 20lavender 10lemon 30geranium 20frankincense 10
Pimporn Leelapornpisid
Pimporn leelapornpisid
นามนหอมระเหยนยมทใชกบใบหนา
ผวแพงาย:
*Chamomile *Neroli
*Geranium *Lavender
*Rose *Sandalwood
ผวเหยวยน (Wrinkles) %
clary sage 5frankincense 5myrrh 5Patchouli 5rose 10rosemary 20rosewood 30geranium 20
Pimporn Leelapornpisid
ผวแพงาย (Sensitive skin) %
chamomile, Roman 5everlasting 5jasmine 10neroli 10rose 10rosewood 60
Pimporn Leelapornpisid
AcneAnise oil
Bergamot oil
Cajeput oil , Cedarwood oil
Chamomile oils
Lavender oil , Lemon oil
Neroli oil
Peppermint oil
Rosmary oil
Sandalwood oil
*Tea tree oil , Thyme oil
Allergic, skinGerman Chamomile oil
Lavender oil
Rose oil
Melissa oil
Anti-inflammetoryBergamot oil
Calendula oil
German Chamomile oil
Lavender oil
Myrrh oil
สว (Acne) %
bergamot 10juniper 5lavender 10plamarosa 20peppermint 5rosemary 10sandalwood, Mysore 10thyme, lemon 30
ผวอกเสบ (Dermatitis) %
cedarwood 10juniper 5lavender 10litsea cubeba 10plamarosa 20peppermint 10rosewood 20thyme, lemon 15
Pimporn Leelapornpisid
13
นามนหอมระเหยทไมควรใชกบใบหนา
*นามนโหระพา
*นามนพรกไทยดา
*นามนยคาลปตส ( ใชไดเฉพาะการอบไอนา )
*นามนขง
*นามน marjoram
*นามนเปปเปอรมนท ( ควรใชปรมาณตามาก หลกเลยง
รอบดวงตา )
Pimporn Leelapornpisid
Facial CareCleanser
Steaming (facial sauna )
Exfoliates ( ขจดเซลลตาย)
Masks
Toners
MoisturizerPimporn Leelapornpisid
ครมลางหนา,โลชนลางหนา
*สารทาความสะอาด
*สารใหความชมชนผว
*สารบารงผว
*ส กลน สารกนบด
อาจใชสารเคม หรอสมนไพร รวมทง นามนหอมระเหย
Pimporn leelapornpisid
นายาลางหนาสาหรบผมผวแหง
Rx. Hydrosol หรอ aloe gel 1/4 ถวยตวง
นามนพช 1 ชอนชา
กลเซอรน 1 ชอนชา
Grapefruit seed extract 1/2 ชอนชา
Rosemary oil 5 หยด
ผสมใหเขากน เขยาขวดกอนใช ชบบนสาล ทาบน
หนา แลวลางออก
Pimporn Leelapornpisid
นายาลางหนาสาหรบผมผวมน
Rx. Hydrosol / Witch hazel 1/4 ถวยตวงHerbal vinegar 1 ชอนชา
Glycerin 1 ชอนชา
Grapefruit seed extract 1/2 ชอนชา Echinacea tincture (กรณมสว) 1 ชอนชา Eucalyptus oil 5 หยด
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
Aromatic Hydrosols น าซงแยกจากน ามนหอมระเหยในขบวนการ
distillation จะประกอบดวยสารทมคณคา ซง
ใชเปน toner ไดด เชน Witch hazel, Chamomile, Rosemary, Lavender และ
Yarrow
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
14
โลชนทาหนา (โลชนปรบสภาพผว)*ใชทาหนาภายหลงการลางหนาดวยครม/สบ/โฟมลางหนา
เพอกระชบรขมขนซงเปดกวางขณะลางหนา เปนการปรบ
สภาพผวใหกลบสสภาพเดม เพอปองกนสงสกปรกกลบมา
อดตนอก
*สารฝาดสมานผวเพอกระชบรขมขน เชน alum , witch hazel
*สารใหความชมชนผว
*แอลกอฮอลลผสมกบนา
*สารแตงส กลนออนๆ
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
โทนเนอร สาหรบผมผวแหง
Rx. Aloe vera gel 2 ออนซOrange-blossom water 2 ออนซ
Infused calendula Vinegar 1 ชอนชา *** Helichrysum oil 5 หยด
Vitamin E oil 800 units
ผสมเขาดวยกน เขยากอนใช
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
โทนเนอร สาหรบผมผวบอบบาง
Rx. Aloe vera juice 1/4 ถวยตวง Rose water 1/4 ถวยตวง
Glycerin 1/4 ชอนชา
***Neroli and rose oils อยางละ 5 หยด
ผสมเขาดวยกน เขยากอนใช ชบบนแผนสาล
หรอสเปรยบนใบหนา
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
Herbal Tonics:*** ใชภายหลง cleanser เพอขจดสวนเกนและเครองสาอางทลางออกไมหมด
*** มกประกอบดวย hydrolats , floral water
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
โทนเนอร
*แตงกวา 1 ชน
*เนอแตงโมสก 1 ชน
*นาสมนไพร 2 ชอนโตะ
*นาแร 2 ชอนโตะ
******นามนสะระแหน 1
หยด
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
สครบหนา ( Facial scrub )*คลายครมพอกหนา(mask) ครมลางหนา ( cleanser )
*มการเตมสารขดถ เชน ผงซลกาชนดละเอยด, ผงไนลอน ,
ผงสมนไพร, ผงธญญพช เพอขจดสงสกปรกทฝงแนนออกไป
*ควรลางหนาดวยนาอนกอน , ถผลตภณฑใหทวใบหนา ( ยกเวนบรเวณตา) ท งไวประมาณ 30 วนาท จงลางออกดวยนาอนอกท
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
15
ประคบหนา(Facial Compresses)
หยดนามนหอมระเหย 5 หยด ในนาอน 1 ถวย จมสาลหรอผาลงไป นามาประคบบนใบหนา ประมาณ 5 นาท จมใหม ทาซา 3 ครง
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
การพอกหนา(Masks)( มาสคหนา )
เพมการไหลเวยนของโลหต ทาใหเยนผว ชมชน
แลวแตชนดน ามนหอมระเหย / สมนไพรทใช
ชวยทาใหผวหนาตงเรยบขนโดยทาใหเกดความกระชบและเปนการทาความสะอาดผวดวยในตว
ขจดของเสยและเซลลตาย
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
Face mask :
**มกใชของสด ( ผกผลไมสมนไพร ) ทเตรยมสดๆ
**อาจมการเตม hydrolats , สารสกดจากพช และนามน
หอมระเหย
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
สวนประกอบ
ดนขาว/ดนสอพอง , ขาวโอต , ผกหรอผลไม, นามนจากพช , นาดอกไม, นามนหอมระเหย
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
การอบหนาดวยไอนา(Facial Steam Bath)
ใชนามนหอมระเหย 5-15 หยด ในนารอน คลมศรษะดวยผาหรอหมวก องใบหนาบนไอนา เตมนามนหอมระเหย 2-3 หยด ทก 5 นาท (ทาทงหมด 10-15 นาท)
อาจมการเตมสมนไพร / ดอกไมลงในนารอนทใช
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
การอบหนาดวยไอนา:
*มกใชนามนหอมระเหยทออนโยน ในความเขมขนทตามาก
*ควรคานงถง steamer ทอาจทาปฏกรยากบนามนหอมระเหย
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
16
Lip BalmRx . Herb- infused oil 1/4 ถวยตวง
( Calendula, Chamomile, Lavender, Alkanet )Beeswax 1/2 ออนซ
Essential oil 10-20 หยด ( 1/8 ชอนชา )
อาจมการใชนามนทมกลนหอม เชน
tangerine, anise, peppermint, neroli และ rose
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
Aromatherapy Body Care1. Aromatic Bath Oils นามนหอมระเหยในนาอนชวย
บรรเทาอาการนอนไมหลบ, หวด, อาการกอนประจาเดอน,
ปวดกลามเน อและวตกกงวล แลวแตชนดของนามน
แนะนาใหหยดนามนหอมระเหย 3-5 หยดในอางนาทอาบ
2. Aromatic Bath Salts3. Aromatic Body Powders4. Aromatic Hair Care5. Aromatic Skin Care
Pimporn Leelapornpisid
Pimporn Leelapornpisid
Herbal Baby Oil
RxLavender oil 10 หยดRoman chamomile 4 หยด
Carrier oil 4 ออนซ
Pimporn Leelapornpisid
Botanical Bath
การอาบนาดวยสมนไพรนานาชนดซงชวยผอนคลาย ปรบสมดล บารงผวพรรณ
Pimporn Leelapornpisid
ชาสมนไพรในอางอาบนากลบดอกกหลาบ 2 ชอนโตะใบ rose geranium 2 ชอนโตะใบrosmary 1 ชอนโตะเปลอกสมแหง 1 ชอนโตะใบกานพลออน 8 ใบผงอบเชย 1 ชอนชา ขงใสบางๆ 1 นว
นาสวนผสมแหงทงหมดใสลงในถงผาฝาย โรยผงอบเชยลงบนสมนไพร มดถงใหแนนแลวใสลงไปในนารอน และแชเอาไวสดกลนไอหอมหลงการอาบนา จะรสกสดชน
Pimporn Leelapornpisid
17
ถงเครองหอมสาหรบอาบนากลบดอกกหลาบ 2 ชอนโตะ
ดอกลาเวนเดอร 2 ชอนโตะ
กลบคาโมไมล 2 ชอนโตะ
ใบสะระแหน 2 ชอนโตะ
ตะไคร 2 ชอนโตะ
ผสมสมนไพรแหงลงในชาม หยดนามนหอมระเหย 30 หยด นาสวนผสมใสถงเลกๆ ใชถตามผวขณะอาบนา ชวยใหผวนมหอม
นามนหอมระเหยอาจใช Geranium, Lavender, Ylang ylang, Lemongrass
Pimporn Leelapornpisid Pimporn Leelapornpisid
สมนไพรไทยทนาใช• ดอกไมตางๆ
• ขง ขา ไพล กระชาย วานนางคา วานนา ขมน เปราะหอม
• ตะไคร ผวมะกรด ใบมะกรด กระเพรา โหระพา แมงลก สะระแหน
• ผวสม มะนาว สมโอ มะกรด มะเฟอง มะขาม สมปอย ใบมะขาม
• มะคาดควาย มะซก
• ดอกอญชญ ดอกดาวเรอง ดอกชบา
• จนทนเทศ การบร วานหางจระเข ใบเตย
•คลายกลามเนอ / ปวคเมอยตามตว• ไพล ขมน วานนางคา ขง ขา ใบหนาด* เถาเอนออน
•ลดการอกเสบ / แพ / ผนคน / ฆาเชอโรค: รางจด ขมนชน ใบตาลง ผกบงทะเล เปลอกมงคด เปลอกผลทบทม ใบฝรง
*ใหกลนหอม /บารงผว จนทนเทศ สะระแหน ผวมะกรด ใบมะกรด ตะไคร ใบเตย
*ทาความสะอาด / ปรบสมดลย• มะขาม มะนาว มะเฟอง สมปอย ใบมะขาม การบร พมเสน
•ตานอนมลอสระ / ชะลอแก• อญชญ กระเจยบ ผลหมอน มะขามปอม ลกยอ ขมน สมอไทย
Pimporn Leelapornpisid
ตวอยาง:
ผวมะกรดแหง 1/4 ถวยตวง
ผงขงแหง 1/4 ถวยตวง
ขาแหง 1/4 ถวยตวง
ใบเตยสด 1 ถวยตวง
บด/ ปน ใบเตยสด เตมผงสมนไพรอน ใสในถงผาฝาย แชถงในอางอาบนา ลงแชประมาณ 10-15 นาท
Pimporn leelapornpisid
BODY CAREBODY MISTMASSAGE OILSHOWER GELSPATALCUM POWDER
CHARABOT
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
โลชนบารงผว
ใชทาหลงอาบนาเพอบารงผวใหนม ชมชน อาจมการผสมสมนไพร / นามนหอมระเหยลงไปเพอเพมคณคาในการ
บารงผวพรรณ
Pimporn leelapornpisid
18
แปงหอมโรยตว(Lavender Sunrise Body Powder)
Rx. ผงดอกลาเวนเดอรบดละเอยด 2 ชอนโตะ
Lavender oil 3 หยด
Rose oil 5 หยด
Orange oil 5 หยด
Powder base 1/2 ถวยตวงPimporn Leelapornpisid
Foot PowderRx . Geranium oil 5 หยด
Lavender oil 5 หยด
Cinnamon oil 1 หยด
Rosemary oil 3 หยด
Powder base 1/2 ถวยตวง
Pimporn Leelapornpisid
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
นามนหอมระเหย กบ ธาตเจาเรอน
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
(พมเสนใบ)
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
19
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
สรปนามนหอมระเหยทใชจากผลการทดสอบความพงพอใจ
• ราศมงกร lavender (sedative ,stimulant )• ราศกมภ vetiver (ตานแบคทเรย เชอรา)
• ราศมน bergamot (ตานแบคทเรย เชอรา)
• ราศเมษ orange(antiseptic , sedative, carminative, antidepressant)
• ราศพฤษภ eucalyptus (บรรเทาอาการตดเชอทวๆ ไป ,
กระตนการหายใจ )
• ราศเมถน orange(antiseptic , sedative, carminative, antidepressant)
• ราศกรกฎ lemon (สงบ อารมณเยน สดชน ผอนคลาย )
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
• ราศสงห ylang ylang (เคลบเคลม, งวง,วตกกงวล. เครยด)
• ราศกนย lavender (sedative ,stimulant )• ราศตลย ylang ylang(เคลบเคลม, งวง,วตกกงวลเครยด)
• ราศพจก orange(antiseptic,sedative,carminative antidepressant)
• ราศธน tea tree (สดชนมชวตชวา บรรเทาอาการตดเชอ)
สาหรบผทอายมากกวา 30 ป มการชอบนามนหอมระเหยท
แตกตางกนออกไปในบางราศ คอ ราศเมถน lavender นอกจากนจะมความพงพอใจคลายคลงกน
ภญ. รศ. พมพร ลลาพรพสฐ
Pimporn Leelapornpisid
Recommended