การจดการความร ดานการวจย
ปการศกษา 2559
คณะบรหารธรกจ
สถาบนเทคโนโลยไทย-ญป น
สรปองคความรดานการวจย ปการศกษา 2559
คณะบรหารธรกจ
องคความรท 1 เทคนคการเขยนงานวจยในระดบนานาชาต
นกวจยควรจะตรวจสอบดวยวา งานประชมวชาการนนๆ จดโดยมวตถประสงคอะไร เพราะบางงาน
อาจถก listed ไวใน Bealls list คองานประชมวชาการทไมมคณภาพ ขาดความนาเชอถอ
Beall’s list of predatory publishers (http://scholarlyoa.com/publishers/) เปนรายชอส านกพมพทมแนวโนมวา
ไมไดด าเนนการเพอประโยชนทางวชาการ และอาจเปนการหลอกลวงเพอหารายได ในบางกรณอาจพบวารสาร
ลกษณะนทไมไดด าเนนการโดยส านกพมพกจะมบญชรายชอวารสาร (http://scholarlyoa.com/individual-
journals/) แยกตางหาก รายชอเหลานรวบรวมโดยบรรณารกษของ University of Colorado Denver ชอ
Associate Professor Jeffrey Beall โดยได review วารสาร และส านกพมพ จ านวนมาก และรวบรวมเปนรายชอ
ส านกพมพ/วารสาร ทอาจจะเขาขายวารสารทไมควรสงรายงานไปตพมพ (Beall ไมใชค าวาหลอกลวง) เพอ
นกวจยจะไดใชประกอบการพจารณาวาควรจะตพมพหรอเปนกองบรรณาธการ หรอเปนผประเมน (reviewer)
ใหหรอไม รายชอเหลานมการปรบปรงเสมอๆ โดยมการถอนออก หรอเพมเขาไปใหม และเปดโอกาสใหมการ
อทธรณ โดยหลกการคอ แนะน าวาไมควรตพมพวารส ารทปรากฎใน Beall’s list
ขอสงเกตงายๆ ของ วารสาร predatory publishers เหลาน คอ
1. เปนวารสาร online เปนสวนใหญ อาจมการพมพเปนเลมบาง (ทงน Beall สนใจเฉพาะวารสารทเปน
online แตไมไดหมายความวา วารสารทตพมพเปนเลมจะมคณภาพดกวา)
2. เรยกเกบคาธรรมเนยมการตพมพ ในราคาสง
3. มกระบวนการพจารณาเรองเพอตพมพ รวดเรวทนใจ อาจมการประเมนบทความแบบอะลมอลวยและ
สงใหปรบปรงบางพอเปนพธ
4. ส านกพมพไมมชอเสยงในวงการ
5. อาจตงอยในประเทศทไมนาเชอวามความกาวหนาทางวชาการในสาขานนๆ (กรณนไมจ าเปนเสมอไป
หลายส านกพมพตงอยในสหรฐอเมรกา องกฤษ แคนาดา ยโรปบางประเทศ)
6. หลายวารสารตงชอคลายคลงกบวารสารมชอเสยง เชนเตม s ไปทายชอวารสารเดม
7. ใชภาษาไมถกตองมากมาย (ผดไวยากรณ/มค าผด) พบทงใน website และเรองทตพมพ ฯลฯ
วธพจารณาของคณ Beall ละเอยดกว านม าก ส าม ารถตดต ามไดใน blog http://scholarlyoa.com/
เนองจากการด าเนนการของ Beall กมหลกการทชดเจนและนาเชอถอได จงท าให Beall’s list ไดรบการเผยแพร
อยางกวางขวาง และเปนทยอมรบในวงวชาการทวโลก อยางไรกตาม Beall’s list ไมไดบอกวาวารสารเหลานน
ไมมคณภาพ ซงอาจเปนเพราะอาจน าไปสการฟองรองกนตามมา จงท าใหการน า Beall’ list มาใหนกวจยใช
เปนทางเลอกในการตดสนใจวาจะสงตพมพในวารสารใดถงจะเหมาะสม (ทงน วารสารในโลกทดยงมอก
จ านวนมาก) และองคกรทใหทนวจยกสามารถลดความเสยงทผลงานวจยทใหทนไปกลายเปนงานทไมมใคร
ยอมรบ โดยไมสนบสนนทนวจยใหแกนกวจยทนยมตพมพใน Beall’s list ขอมลประกอบการพจารณาเผยแพร
ผลงานทางวชาการ แมจะเปนการยากทจะหามไมใหตพมพในวารสารเหลาน แตถาทานเลอกจะตพมพใน
วารสารเหลาน ทานกอาจพบปญหาดงน
1. ผลงานไมเปนทยอมรบในวงการวชาการ ท าใหเอาไปใชประโยชนไมได ซงหมายรวมถง
2. การขอก าหนดต าแหนงวชาการ
3. การพจารณาทนวจย
4. การพจารณารางวล
5. การสมครเขารบต าแหนงในบางกรณ ฯลฯ
6. ขาดโอกาสในการปรบปรงตนเอง
7. อาจตกเปนเครองมอของมจฉาชพทหาโอกาสจากการตองการตพมพของนกวจย
หลายมหาวทยาลยก าหนดใหนสต/นกศกษาระดบบณฑตศกษาตพมพในวารสารวชาการระดบนานาชาต เพอ
ยกมาตรฐานการวจยของสถาบน และของประเทศ การตพมพในวารสารทไมมคณภาพน จงเปนอนตรายตอ
ระบบการศกษาวจยของประเทศไทยแมวาการใช Beall’s list อาจมขอสงสยวาท าไมถงใหความส าคญสง เมอ
เทยบกบองคกรทไดรบความเชอถอดานการท าดชนมาอยางยาวนาน เชน Science Citation Index หรอ Scopus
ทงน จากการทมวารสารทางวชาการเพมมากขนเรอยๆเปนทวคณ ท าใหการประเมนคณภาพอาจไมสมบรณ
แบบ อยางไรกตามเมอไดรบขอมลเพยงพอ ฐานขอมลเหลานกจะถอดวารสารเหลานนออกจากดชนอยเรอยๆ
ดงนน Beall’s list จงเปรยบเสมอน จดเรมตนเพอใหเราสงเกตไดวาวารสารใดนาจะไมมคณภาพ ซงในทาง
ปฏบตกมความจ าเปนในการตรวจสอบวาจรงหรอไม
อางอง : ขอมลบางสวนจากเวบไซตของสถาบนวจยและพฒนาแหงมหาวทยาลยเกษตรศาสตร (KURDI)
การน าเสนอผลงานผลงานวจยระดบนานาชาต
“การวจย (Research)” หลายคนรจกค าๆนและใชกนอยางกวางขวางแตจะใหความหมายทแตกตางกนออกไปตามสงทเคยไดยนกนมา หรอจากประสบการณทเคยผานไปแลว หลายคนคดวางานวจยเปนสงทมแตเรองของนกวชาการหรออาจารยทอยในมหาวทยาลยเพยงอยางเดยว ภาษาทใชเปนภาษาทยากคนทวไปฟงแลวไมเขาใจ เปนสงทไกลเกนกวาทจะจบตองได นกวชาการหรอนกวจยบางกลมอาจไมสนใจหรอใหความส าคญกบความหมายทชดเจนของการวจย เพยงแตจะศกษาคนควาไปเองโดยอสระดวยความชอบในเรองทก าลงสนใจเปนพนฐาน อาจไมไดอยในกรอบของระบบ ระเบยบ และวธปฏบตอยางถกตอง
เรองทใกลตวนกวชาการอยางอาจารยในมหาวทยาลยโดยเฉพาะระบบงานอดมศกษาของรฐ คอ “ผลงานวจย” อาจจะกลาวไดวาหากอาจารยไดท าผลงานวจยกนแลวกจะมโอกาสไดเลอนต าแหนงทางวชาการ ซงกจะไดเลอนขนเงนเดอนและเงนสนบสนนตามมาอกดวย งานวจยจงเรมเขามามบทบาทอยางมากในปจจบน แมแตในการเรยนการสอนกมงเนนใหนสตนกศกษาสามารถพฒนาความรทางทฤษฏมาประยกตใชกบเหตการณทตองการคนควาหาค าตอบอยางมเหตผลทางวทยาศาสตร ภายใตสมมตฐานทตงขนตามความนาจะเปนโดยใชวธทางตรรกวทยาอยางมระบบ และควบคกบการวเคราะหอยางเปนขนเปนตอน หรอพสจนขอเทจจรงแบบเดม เพอวเคราะหผลกอนหลงของความสมพนธระหวางกนได
งานวจยทดไมจ าเปนเสมอไปทตองใชงบประมาณทมาก เนองจากงานวจยมอยหลายประเภท เชน แบบบรสทธ (Pure Research) คอ งานวจยทนกวจยมงคนควา เจาะลกลงไปในสาขาวชาใดวชาหนงโดยไมค านงถงการน าไปใชประโยชนไดอยางไร มงแสวงหาความรในเชงทฤษฏใหเพมขนในดานเดยวเทานน งานวจยอกประเภท คอ การวจยแบบประยกต(Applied Research) เปนงานวจยทมจดประสงคทจะน าผลการวจยนนไปใชประโยชนไดอยางชดเจน เชน งานวจยสรางสงประดษฐ เปนตน
การท าวจย เพอมงสการแสดง และน าเสนองานวจยในระดบนานาชาต
ส าหรบขนตอนในการวจยโดยทวไปแลวอยากจะแนะน าขนตอนกวางๆได 4 ขนตอน โดยทง 4 ขนตอนนจะเปนแนวทางทนาจะเปนประโยชนกบ อาจารย ทก าลงจะเรมท า หรอเหมาะกบนกวจยหนาใหม
การเตรยมการ เลอกหวเรอง และชอเรองอะไร
ในขนแรกนจะเหมอนกบการก าหนดปญหาทจะท างานวจย ซงจะตองใชการระดมสมองกนในทม วาจะเลอกหวเรอง และชอเรองอะไร ทส าคญมองหาแหลงทนวามทใดบางทจะใหการสนบสนน จากประสบการณของงานวจยทเกดขนของผเขยนทขาพเจาน ามายกเปนตวอยางชนนเรมจากการทไดรบโจทยจากผประกอบการทมนกศกษาเขาไปฝกงาน พบวามปญหาเกดขนกบสายการผลต ซงโรงงานนเปนโรงงานประเภทการซกยอมผาเปนหลก ปญหาทพบคอประสทธภาพของขบวนการเผาไหมของหมอไอน าไมคงท และไมสงสดตลอดชวงเวลาการท างาน ท าใหมตนทนการผลตทสงมาก ดงนนเมอพบปญหาจงท าใหเกดขบวนการการระดมสมอง เตรยมหาชองทางในการปรบปรงและแกไขปญหาดงกลาว
ขนทสองเปนการออกแบบวจย ในขนนนกวจยจะตองเรมคนควาจากทฤษฏ แนวคด และจากผลงานวจยอนๆทในปจจบนสามารถคนหาไดโดยงายจากเวบไซดในอนเทอรเนต แลวรวบรวมหลกการทางวทยาศาสตร การตงสมมตฐานทสอดคลองกบความเปนไปได โดยหาขอมลหรอขอเทจจรงมายนยนกบสมมตฐานทไดสรางขน
ขนทสามเปนการลงมอท าวจยอยางจรงจง จากการออกแบบในขนทผานมา เราจะไดแนวทางของการท างานขนมา และตองล าดบขนตอนการปฏบตใหชดเจนอยางเปนขนตอน โดยขนตอนนจะเปนการลงมอปฏบตจรงตามขนตอนทไดออกแบบเอาไวแลว ดงนนผลลพธทไดจะเปนไปตามขอสมมตฐานไดผลส าเรจมากกวา 80 เปอรเซนตเพราะเราไดเตรยมการในการควบคมปญหาหรอสงทอาจเกดขนจากปจจยภายนอกซงสงผลกระทบตอผลลพธไดโดยตรง
ขนตอนสดทายเปนการน าเสนอผลการวจย การท างานวจยทมผลสมฤทธทดจะตองมการน าเสนอผลงานวจยเผยแพรองคความรใหมๆทไดคดคนขน ซงมหลายวธในการน าเสนอผลงานวจย เชน การท าเปนรปเลมรายงานการวจย เปนเอกสารตางๆ การท าโปสเตอรเผยแพร และการเขารวมประชมสมมนาทางวชาการเปนตน การเขารวมประชมสมมนาทางวชาการโดยสวนใหญแลวจะสามารถน าเสนอไดทงในระดบประเทศทจดขนในประเทศ หรอระดบนานาชาตทจดขนโดยองคกรตางๆทมอยท วโลก
คมอการตพมพ/เผยแพรผลงานวจยและผลงานวชาการในระดบชาตและนานาชาต
ความรในการคดเลอกวารสารทางวชาการส าหรบการตพมพผลงานวจย จงเปนสงจ าเปนส าหรบคณาจารย นกศกษาระดบบณฑตศกษา และนกวจย เพอจะไดทราบกลยทธในการสบคนวารสาร แนวทางการประเมนคณภาพของวารสาร และการพจารณาคดเลอกวารสารระดบนานาชาต เพอเตรยมตนฉบบและจดสงตพมพเผยแพรผลงานวจยของตนไดอยางเหมาะสม ภายใตพนธะกจดานการวจย สถาบนอดมศกษาควรสนบสนนและสงเสรมใหบคลากรของสถาบนใหมการด าเนนการวจย เพอคนหาองคความรใหมและสามารถน าไปใชในการปฏบตงานเพอพฒนาองคกรในดานตางๆ ดงนนผลงานวจยทแลวเสรจควรน าไปเผยแพรใหเกดประโยชนอยางคมคา โดยใชความรทไดจากการแลกเปลยนความรในดานการตพมพเผยแพรผลงานวจยไปใชเปนแนวทางในการเตรยมความพรอมเพอใหไดรบการตอบรบเขารวมการตพมพ/เผยแพรผลงานวจย ดงรายละเอยดตอไปน
การเผยแพรบทความวจย
การเผยแพรผลงานวจยตามสากลนยมสามารถท าได 2 รปแบบ ดงนคอ
1. การเผยแพรในทประชมวชาการระดบชาตหรอนานาชาต (Conference) เปนการสงบทความวจยเขารวมการน าเสนอในการประชมวชาการ ในรปแบบโปสเตอร (poster) หรอแบบปากเปลา ( verbal presentation) โดยบทความวจยจะตองผานการพจารณาประเมนคณคาและความถกตองจากบรรณาธการ และบทความทไดรบอนมตใหเขารวมการน าเสนอ (acceptance )จะไดรบการตพมพรวมเลมในเอกสารประกอบการประชมวชาการ (Proceedings) ซงผวจยจะตองพจารณาหนวยงานทจดประชม คณะกรรมการ บรรณาธการ ตลอดจนพจารณาความเกยวของของสาขาทประชมวชาการใหตรงกบความเชยวชาญของนกวจย ขอดของการเผยแพรรปแบบนคอ ผลงานวจยไดรบการเผยแพรสผสนใจไดอยางรวดเรว สามารถแลกเปลยนความคดเหนกบนกวจยทานอนได และเปนการสรางเครอขายกบนกวจยในสาขาเดยวกนเพมขน แตมขอจ ากดในกรณผเขารวมการประชมจ านวนมากท าใหการแลกเปลยนความคดเหนเปนไปไดยาก
2. การเผยแพรในวารสารวชาการ เปนการเผยแพรทไดรบการยอมรบมากทสด ซงสงตนฉบบเผยแพรในวารสาร นกวจยสามารถลงทะเบยนและท าการสงเอกสารตนฉบบเพอตพมพ รวมถงการตดตามผลทางเวบไซตของแตละวารสาร ผลของการพจารณาจากบรรณาธการเปนไปไดทงการตอบรบใหตพมพ (Accept) หรอสงกลบมาแกไข (Revise) หรออาจถกปฏเสธ (Reject) กรณไดรบการตอบรบใหตพมพ นกวจยจะไดรบบทความเสมอนจรงสงกลบมาใหตรวจทานอกครง นกวจยควรรบด าเนนการตรวจแกไขและสงกลบคนอยาง
รวดเรว กรณสงกลบมาใหแกไข นกวจยควรรบด าเนนการตรวจแกไขและสงกลบตามระยะเวลาทก าหนด ซงอาจตองแกไขหลายรอบแตจะมโอกาสไดรบการตพมพมากกวา 50% กรณทบทความถกปฏเสธ นกวจยควรแกไขตามทผพจารณาผลงาน (Reviewer) แนะน าและสามารถสงไปวารสารอนได
องคความรท 2 ภาษาองกฤษเพองานวจยระดบนานาชาต
การเขยนบทความวจยในเชงวชาการทถกตอง จะตองครอบคลมสาระตามกระบวนการวจย โดยเขยนใหกระชบ ครบถวน ชดเจน และศกษารปแบบการเขยนตามทแหลงเผยแพรก าหนด เชน ใชตวอกษร (Fonts) อะไร ขนาดเทาใด (Point) ตงคาขอบกระดาษอยางไร ซงตนฉบบมกใชเปน Word (*.doc) รวมทงสนไมควรเกน 8 หนากระดาษ A4 ภาษาไทยใชตวอกษร Angsana New ขนาด 16 Point ซงการปฏบตตามขอก าหนดเปนสงส าคญและสงผลตอการรบพจารณาบทความ จงควรตรวจสอบรปแบบรายละเอยดการเขยนของแตละวารสารจากหวขอ “Guide for authors” ซงสวนประกอบของบทความวจยทวไป มดงน 1. ชอเรอง ใหมทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ 2. ชอผวจย ใหระบชอเตม – นามสกลเตม ทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ รวมทงระบหลกสตรสาขาวชา หนวยงานหรอสถาบนทสงกด หมายเลขโทรศพท/โทรสาร และE-mail address ทสามารถตดตอได 3. บทคดยอ ใหมทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ ควรศกษาวาบทคดยอใหเขยนไดทงหมดกค า โดยทวไปความยาวไมเกนอยางละ 250 ค า หรอ 10 บรรทด โดยมเฉพาะสาระส าคญ ครบถวน ตรงประเดน สนแตกระชบ บทคดยอควรประกอบดวย 3.1 จดประสงคการวจย 3.2 ตวแปร/ประชากร และกลมตวอยาง 3.3 เครองมอการวจย 3.4 วธด าเนนการรวบรวมขอมล 3.5 วธการ/สถตทใชในการวเคราะหขอมล 3.6 ผลการวจยและขอเสนอแนะ (ควรแยกอกหนงยอหนา) 4. ค าส าคญ ใหระบค าส าคญทเหมาะสมส าหรบการน าไปใชเปนค าคนในระบบฐานขอมลใหระบทงค าในภาษาไทยและภาษาองกฤษใสไวทายบทคดยอของแตละภาษาอยางละไมเกน 5 ค า 5. บทน า (Introduction) อธบายภมหลงทมา ความส าคญของปญหาและเหตผล(Background/ Significance and Rationale) ทน าไปสการศกษาวจย หรอการปรบปรง พฒนา ใหดขนกวาท เปนอยจะกอใหเกดประโยชน อะไรบาง และผไดรบประโยชนคอใคร มแนวคดอยางไร ในการแกปญหา หรอพฒนาปรบปรงแกไข และ
แนวคดดงกลาวไดมาอยางไร (อาจไดมาจากการศกษาเอกสาร หรอจาก ประสบการณตรงทไดจากการสงเกต การสมภาษณ เปนตน) พรอมระบแหลงอางองทนาเชอถอและตรวจสอบได 6. วตถประสงคของการวจย ระบวาตองการท าอะไร กบใคร และจดหมายปลายทางหรอผลลพธสดทายทผวจยตองการคออะไร 7. ขอบเขตของการวจย ใหระบทงขอบเขตดานเนอหา และดานประชากร/กลมเปาหมาย/ผใหขอมลหลก/ตวแปรทศกษา (อยางใดอยางหนง) 8. กรอบแนวคดในการวจย/สมมตฐานการวจย ใหเสนอกรอบแนวคดการวจย หรอสมมตฐานการวจย 9. วธด าเนนการวจยและระเบยบวธวจย 9.1 บอกชนดหรอประเภทการวจย 9.2 ประชากรและกลมตวอยาง (รวมทงการไดมาของกลมตวอยาง) 9.3 เครองมอทใชในการวจย พรอมวธการตรวจสอบคณภาพของเครองมอ 9.4 วธด าเนนการเกบรวบรวมขอมล 9.5 การวเคราะหขอมล และสถตทใช (ส าหรบขอมลเชงปรมาณ) 10. ผลการวจย (Results) เสนอผลการวจยอยางชดเจน สอดคลองกบวตถประสงค ถาเปนขอมลเชงปรมาณทมตวเลขหรอตวแปรจ านวนมาก ควรน าเสนอดวยตารางหรอแผนภม ทงนไมควรเกน 3 ตาราง โดยมการแปลความหมายและวเคราะหผลทคนพบรวมดวย 11. การอภปรายผล หรอการวจารณและสรป (Discussions) เปนการชแจงผลการวจยวาตรงกบวตถประสงค / สมมตฐานการวจย สอดคลอง หรอขดแยงกบหลกทฤษฏ หรอผลการวจยของผอนทมอยกอนหรอไม การทผลการวจยออกมาเปนเชนนนเพราะเหตใด 12. ขอเสนอแนะ ใหขอเสนอแนะในการน าผลการวจยไปใชประโยชนและใหแนวทางส าหรบการวจยตอไป 13. บรรณานกรม (References) ควรระบรายการแหลงขอมลในการอางองเนอหา (cite index) และการอางองทายเลม (reference) โดยเลอกแหลงขอมลทส าคญซงใชอางองบอยจ านวน 5-10 รายการ ตามรปแบบของแหลงเผยแพรนนๆ ก าหนด
องคความรท 3 การแลกเปลยนประสบการณดานการวจย
การเผยแพรผลงานวจยในการประชมวชาการนบวาเปนกจกรรมทส าคญในชมชนนกวชาการ เนองจาก
การประชมทางวชาการ นบวาเปนเวททเปดโอกาสใหนกวจย ไดน าเสนองานวจยของตนเอง ใหนกวชาการทาน
อนๆ ทอยในวงการวชาการเดยวกนไดรบทราบ อกทงยชวยใหนกวจยไดรบค าแนะน า และ/หรอขอคดเหน จาก
นกวจยทานอนๆ อกดวย
ส าหรบนกวจยทมงานวจยอยในมอแลว สามารถหาเวทในการน าเสนอผลงานวจยได ท งใน
ระดบประเทศ และระดบนานาชาต โดยผวจยสามารถเลอกทจะน าเสนอแบบพด (Oral presentation) หรอ ใน
รปแบบของโปสเตอร (Poster) กได
ในหวขอนจะกลาวถงขนตอนการเผยแพรผลงานวจยในการประชมวชาการระดบนานาชาต ซงมดงตอไปน
1. สบคนงานประชมวชาการระดบนานาชาตทมคณภาพ ซงตามปกตแลว เจาภาพผจดงานประชมฯ มกจะท าการ
ประชาสมพนธการประชมวชาการในหลายชองทางดวยกน เชน จดท าเปน website ขนมา ท าเปนโปสเตอรและ
สงไปประชาสมพนธตามหนวยงานตางๆ และ/หรอ สงจดหมายไปยงหนวยงานตางๆ เพอเชญใหบคลากรของ
หนวยงานนนๆ เขารวมการประชม ส าหรบการจะพจารณาดงาน งานประชมวชาการใดเปนการประชมฯทม
คณภาพ มค าแนะน า คอ นกวจยควรสอบถามจากผทรงคณวฒ ทอยในวงการวชาการนนๆ หรออาจพจารณาด
จากรายชอคณะกรรมการจดงาน หรอคณะกรรมการพจารณากลนกรองบทความวจย วามรายชอของ
ผทรงคณวฒ ในวงการวชาการนนๆ เปนกรรมการหรอไม ส าหรบอกวธหนง คอ การพจารณาจากวารสารท
สนบสนนการจดประชมฯนนๆ โดยรายชอของวารสารเหลานมกจะอยในหวขอ “Publication plan” ในหนา
website ของการจดประชมฯ
ตวอยางดานลางน ซงเปนการประชมนานาชาตทชอวา 5th International Conference on Tourism ICOT2015 ท
กรงลอนดอน ประเทศสหราชอาณาจกร
ส าหรบรายละเอยดเกยวกบการคนหางานประชมวชาการระดบนานาชาตทมคณภาพ จะขอกลาวถง
โดยละเอยด ในหวขอ “วธการคนหาและคดเลอกงานประชมวชาการระดบนานาชาตทมคณภาพ” ซงอยใน
หวขอถดไป
2 เตรยมบทคดยอ และบทความวจย หลงจากทนกวจยเลอกงานประชมวชาการระดบนานาชาตทจะไปเขารวม
ไดแลว สงทนกวจยจะตองท าในขนตอนตอไป คอ การจดเตรยมบทคดยอ (Abstract) และบทความวจยฉบบเตม
(Full paper) โดยนกวจยจะตองศกษารปแบบการเขยนบทคดยอ กบบทความวจยฉบบเตม ซงก าหนดโดยเจาภาพ
งานประชมฯ ตามปกตขอก าหนดดงกลาวจะอยในหวขอ “Submissions” หรอ “Submission guidelines” ในหนา
Website ของการจดประชม ซงนกวจยจะตองจดเตรยมบทคดยอ และบทความวจยฉบบเตม ใหตรงตาม
ขอก าหนดดงกลาวอยางเครงครด และเนองจากในการประชมวชาการระดบนานาชาต นกวจยจะตองจดเตรยม
เอกสารดงกลาวเปนภาษาองกฤษ จงมขอแนะน าวา นกวจยควรจะใหผเชยวชาญทางดานภาษาองกฤษท าการ
ตรวจสอบความถกตองของภาษาองกฤษ ทใชในการเขยนบทคดยอและบทความวจย กอนทจะสงใหกบผ
ประสานงานของการประชมฯ ทส าคญ คอ นกวจยจะตองสงเอกสารดงกลาวตามวธและในภายในระยะเวลาท
เจาภาพก าหนด งานประชมฯบางงานจะก าหนดใหนกวจยสงเอกสารทางอเมล ในขณะทบางงานจะมระบบ
online กลาง โดยนกวจยจะตองท าการลงทะเบยนเพอสราง Account กอนทจะสามารถสงเอกสารได ส าหรบ
ขอก าหนดดานเวลาในการสงมกจะอยในหวขอ “Dates of importance”
3. บทคดยอ/บทความวจย ไดรบการพจารณากลนกรองจากผทรงคณวฒ (Reviewers/referees) เมอเจาภาพงาน
ประชมฯ ไดรบบทคดยอ/บทความวจยแลว กจะสงใหกบผทรงคณวฒเพอท าการพจารณากลนกรองดานคณภาพ
กอนทจะตดสนใจวาควรจะตอบรบใหนกวจยเขารวมน าเสนองานวจยหรอไม ในขนตอนน ผทรงคณวฒอาจจะ
ขอใหนกวจยแกไขบทคดยอ/บทความวจย หากเหนวายงไมมคณภาพพอ จนกระทงนกวจยไดท าการแกไขตาม
ค าแนะน าดงกลาวแลว จงจะไดรบการตอบรบใหเขารวมน าเสนอผลงานวจยในงานประชมฯดงกลาว ตามปกต
ทางเจาภาพงานประชมฯ จะออกจดหมายตอบรบเปนลายลกษณอกษรใหกบนกวจย ซงเอกสารดงกลาวน
นกวจยสามารถน าไปใชเปนหลกฐานในการขอวซาเขาประเทศทเปนสถานทจดงานประชมฯได (ในกรณท
ประเทศนนๆ มขอก าหนดใหขอวซาเขาประเทศ)
4. ช าระคาลงทะเบยน (Registration fee) เพอเขารวมการน าเสนอบทความวจย ตามปกตแลว การประชมวชาการ
จะมคาใชจาย ทเรยกเกบจากผเขารวมการปรชม บางแหงอาจระบไววา หากช าระคาลงทะเบยนเกนเวลาท
ก าหนด กจะมคาปรบ และการประชมฯหลายงานกมการเพมคาลงทะเบยน ในกรณทความยาวของบทความม
จ านวนหนาเกนกวาทก าหนดไว
5. เตรยมการน าเสนอผลงานวจย เมอนกวจยไดรบจดหมายตอนรบ ใหเขารวมการน าเสนอผลงานวจย ในการ
ประชมฯแลว นกวจยควรจะเตรยมการน าเสนอผลงานวจย โดยอาจท า PowerPoint presentation ตามปกตแลว
เจาภาพจะแจงก าหนดวน-เวลา และสถานทในการน าเสนอผลงาน นกวจยจงควรตรวจสอบขอมลดงกลาว
เพอทจะสามารถเตรยมตวไดอยางเหมาะสม โดยเฉพาะดานเวลาทใชในการน าเสนอ ผวจยควรระวงไมใหการ
น าเสนอของตนเอง มระยะเวลาทสนไปหรอยาวเกนกวาเวลาทเจาภาพก าหนดให
6. เขารวมงานประชมฯ และน าเสนอผลงานวจยตามก าหนดการ ในการน าเสนอผลงานวจย ในการประชม
วชาการระดบนานาชาตนน นกวจยควรตรงตอเวลา และควรเขารบฟงการน าเสนอผลงานวจย ของนกวจยทาน
อนๆดวย เพอทจะไดมโอกาสแลกเปลยนเรยนรกบนกวจยทานอนๆ
7. บทความวจยไดรบการตพมพ ส าหรบบทความวจยทนกวจยไดสงใหกบเจาภาพงานประชมฯ นน จะถกน าไป
รวมเลม ในหนงสอประมวลผลการประชมทางวชาการ ซงเรยกวา “Conference proceedings” แตส าหรบ
บทความวจยทมคณภาพมากๆ อาจจะไดรบการคดเลอกใหตพมพในวารสารทางวชาการตอไป
ขนตอนการเตรยมบทความวจย (manuscript) เพอตพมพในวารสาร
วางแผนเตรยมการเรองตพมพเผยแพรผลงานวจยในวารสารไวลวงหนาตงแตวางแผนท าวจย และศกษาขอมลวารสารทสนใจ เปนวารสารทไดรบการรบรองในระดบใด ตรงตามเกณฑทตองการหรอไม หวขอเรองทท าวจยและระเบยบวธวจยสอดคลองกบแนวทางของวารสารทตองการหรอไม การสมครตพมพในวารสารจะตองใชงบประมาณเทาไร คาสมครเปนสมาชกของวารสารเทาไร เพอวางแผนของบประมาณไวลวงหนา เมอด าเนนการวจยแลวเสรจควรเตรยมบทความเพอตพมพเผยแพรตามแนวทางทวารสารทตองการตพมพก าหนด ซงควรปฏบตตามขอก าหนดอยางเครงครดเพราะมผลตอการพจารณาตอบรบการตพมพ เขยนบทความวจยใหมความตอเนองเชอมโยงกนทงเรอง และเนนสาระส าคญทโดดเดนทตองการเสนอใหผอานทราบ
อานทบทวนตรวจสอบความถกตองของเนอหา ระเบยบวธวจย การเขยนอางอง และบรรณานกรมตามระบบทวารสารก าหนด หรอใหผอนทงในและนอกสาขาอานเพอตรวจสอบเนอหาและภาษาทใชในงานวจยกอนสงรายงานการวจย
สงบทความไปตพมพเผยแพร และมการตดตามผลจากบรรณาธการของวารสารเปนระยะๆ ถามการแกไข บรรณาธการของวารสารจะสงตนฉบบกลบมา ผเขยนควรรบด าเนนการแกไขตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญ (reviewer) ของวารสาร และสงตามเวลาทวารสารก าหนด และตดตามผลการตอบกลบ ซงอาจจะมการสงกลบมาใหแกไขอกครง ทงนผเขยนจะตองใหก าลงใจตนเองในการแกไขเพอใหไดรบการตพมพในวารสารวชาการทไดรบการรบรอง แมวาบทความจะถกปฏเสธ แตมความเปนไปไดทจะไดรบการตอบรบจากวารสารอนๆ เมอบทความไดรบการแกไขปรบปรงแลว วธการสงบทความ ควรศกษาวธการสงบทความ เชน สงขอมลเปนไฟลทงหมดผานอเมล หรอสงในระบบออนไลน (Submit Online) และสงไฟลรปผท าวจย และภาพกจกรรมจากการวจยพรอมค าบรรยายใตภาพเปนภาคผนวกเพม (ถาม)
การเลอกแหลงตพมพเผยแพร 1. ควรเลอกวารสารในสาขาทตรงกบสาขาทด าเนนงานวจย และลองคนหาบทความทมลกษณะใกลเคยงกบบทความของนกวจยทจะขอตพมพ เพอน ามาพจารณาแนวทางเกยวกบวธการเขยน รปแบบการน าเสนอเนอหา รป กราฟ ตาราง เพอสรางความมนใจในการสงผลงานตพมพและพจารณาโอกาสการตอบรบของวารสาร ควรเลอกวารสารทไดรบการยอมรบในระดบชาตหรอนานาชาต ซงสามารถพจารณาจากองคกรหรอสถาบนทเปนผจดท าวารสาร กรณทตองการน าบทความตพมพในวารสารวชาการระดบชาตและนานาชาต สามารถศกษารายชอวารสารวชาการทไดรบการยอมรบจากฐานขอมล ICT ของ สกอ. ดงน 2.1 วารสารวชาการระดบชาต 1) การตรวจสอบรายชอวารสารวชาการระดบชาต ในฐานขอมล TCI สามารถคนหาไดจากhttp://www.kmutt.ac.th/jif/public_html/search.html 2) การตรวจสอบคา Impact Factor สามารถตรวจสอบไดตามทอยเวบไซตhttp://www.kmutt.ac.th/jif/Impact/impact_h.php การตรวจสอบ Ranking วารสารตามสาขาทหนาแรกของ TCI คลก ท Thai-Journal Impact Factors 2.2 วารสารวชาการระดบนานาชาต 1) การตรวจสอบรายชอวารสารวชาการระดบนานาชาต ก. การตรวจสอบชอวารสารวชาการ (Journal) สายสงคมศาสตร (Social Science) จากฐานขอมล SJR SCImago Journal & Country Rank เมอตองการสบคนจากฐานขอมล SJR www.scimagojr.com ซงไดรบการสนบสนนจากฐานขอมล Scopus . php?area=3300 &category=3301&country=all&year=2012&order=sjr&min=0&min_type=cd
ข. การตรวจสอบวารสารวชาการสายวทยาศาสตร ในฐานขอมล SCOPUS ฐานขอมล SCOPUS สวนใหญจะเปนวารสารสายวทยาศาสตร มการจดแบงหมวดวชาออกเปน 4 หมวด คอ Life Sciences, Physical Sciences, Health Sciences, and Social Sciences & Humanities ซงแบงเปนหมวดยอยๆอก 27 วชาหลก และมากกวา 300 วชารอง ส าหรบสงคมศาสตร ตรวจสอบไดจากเวบไซต http://www.elsevier.com/subjects/social-sciences หนาเวบไซตจะระบหวขอ subject ทมหลายหมวดวชา สามารถเลอกคลกดตามหมวดวชาทตองการได เชน Arts and Humanities และ Social Science เขาไปทเวบไซต http://www.elsevier.com/journals/subjects/social-sciences/ title/s เมอเขาไปในหมวดวชาแลวจะพบรายชอหนงสอและวารสารวชาการดานสงคมศาสตร เรยงตามล าดบตวอกษร A –Z ค. การตรวจสอบวารสารวชาการในฐานขอมลของ Thompson Reuters การตรวจสอบวารสารวชาการจากฐานขอมล Web of Science ของ Thompson Reuters สามารถเขาไปทเวบไซต http://ip-science.thomsonreuters.com/mjl/ จะพบขอความ Master Journal List บนหนาเวบดานลางจะพบขอความ Journal Lists for Researchable Databases ระบฐานขอมลตางๆทเขาไปสบคนรายชอวารสารวชาการ เชน Arts & Humanities Citation Index, Social Sciences Citation Index, Current Contents / Social & Behavior Science ฯลฯ ควรเลอกวารสารทมคา Impact Factor สง การพจารณาคณภาพของวารสาร สามารถพจารณาไดจากดชนอางองของวารสารวาอยในฐานขอมลใด ซงฐานขอมลซงเปนทนยมในปจจบนคอ ฐานขอมลทมการคดคาดชนอางอง (Impact Factor) หรอ Journal Impact Factor (JIF) คา Impact Factor คอ ดชนผลกระทบการอางองวารสาร วดจากจ านวนครงโดยเฉลยทบทความของวารสารวชาการนนไดรบการอางองในแตละป ขอมลทเปนของคนไทยคอ ดชนอางอง Thailand Citation Index (TCI) ซงดแลโดยศนยอางองดชนวารสารไทย ส าหรบฐานขอมลของตางประเทศ ไดแก ดชนอางอง SCImago ซงอยในฐานขอมล Scopus ของบรษท Elsevier และตนต าหรบคอดชนอางอง ISI ซงเปนของบรษทใหญผ ใหบรการดานขอมล คอ Thomson Reuters การตรวจสอบคา Impact Factor ของวารสารวชาการระดบนานาชาต สามารถตรวจสอบไดจากเวบไซต http://www.uk.sagepub.com/isiranking/default.sp
การน าเสนอวจยในเวทระดบชาตและนานาชาต การเตรยมน าเสนอผลงานวจยดวยปากเปลา (Oral Presentation)
นกวจยทมผลงานวจยทท าแลวเสรจควรแสวงหาเวทในการน าเสนอผลงานทงในระดบชาตและนานาชาตโดยมขนตอนการเตรยมความพรอม ดงน 1. คนหาเวทการประชมวชาการทจะน าเสนอผลงานวจยใหสอดคลองกบเรองทท าวจย ทงในระดบชาตและนานาชาต เชน จากจดหมายประชาสมพนธ การประชาสมพนธในเครอขายคอมพวเตอร
2. สมครลงทะเบยนไปน าเสนอผลงาน โดยระบวธการน าเสนอดวยปากเปลา โดยศกษาวธการลงทะเบยนใหละเอยด เชน ลงทะเบยนดวยจดหมายราชการ โทรสาร ทาง e-mail การจายคาลงทะเบยน และตองการใหสงเอกสารประกอบการสมครอะไรบาง การน าเสนอระดบนานาชาตสามารถศกษาขอมลไดจาก Call for Abstract โดยอานวธการและขอก าหนดในการกรอกขอมลใหเขาใจและปฏบตตามอยางเครงครด เชน การใชค าขนตนดวยอกษรตวใหญ เปนตน เนองจากมผลตอการรบลงทะเบยน 3. ตดตามผลการตอบรบใหไปน าเสนอจากผจดประชม ซงสวนใหญจะตอบกลบทางอเมล ระหวางรอผลการตอบรบควรเตรยมเนอหาการน าเสนอไปพรอมกน 4. เมอไดรบการตอบรบแลว ควรศกษารายละเอยดของวธการน าเสนอใหเขาใจ โดยผจดจะแจงวนเวลา สถานท สอ และขนตอนการน าเสนอโดยทวไปจะก าหนดใหเรองละไมเกน 15 นาท ชวงเวลาการน าสอลงเครองคอมพวเตอรในเวลาทก าหนด 5. ออกแบบและผลตสอทจะใชประกอบการน าเสนอ โดยก าหนดหวขอเรอง เนอหา รปภาพ กราฟ หรอ ตาราง เฉพาะขอมลทส าคญ และพจารณาความเหมาะสมในเรอง จ านวนสไลด ขนาดและสตวอกษร สพนสไลดทเหมาะสม ดงดดตามความสนใจ อานงายชดเจน สบายตา มใจความส าคญทตองการจะน าเสนอ โดยพจารณาใหเหมาะสมกบเวลาและกลมเปาหมาย 6. เตรยมตวในการน าเสนอ โดยฝกซอมการน าเสนอและใชสอใหสอดคลองกบก าหนดเวลา 7. ศกษาสถานทจดประชม และเสนทางการเดนทางลวงหนา โดยเผอเวลาในการเตรยมตวและลงขอมลในคอมพวเตอรไดทนก าหนดเวลา
การน าเสนอผลงานวจยดวยโปสเตอร(Poster Presentation)
1. วางแผนเตรยมการเรองการจดท าโปสเตอรไวลวงหนา และศกษาระเบยบคาจดท าโปสเตอรตงแตวางแผนท าวจย เพอจดเตรยมงบประมาณในการท าโปสเตอรไวลวงหนากอนเสนอโครงการวจยเพอขอรบทนสนบสนนการวจย 2. คนหาเวทการจดประชมวชาการเชนเดยวกบการน าเสนอแบบปากเปลา 3. เมอไดรบการตอบรบแลว ควรศกษารายละเอยดของโปสเตอรเกยวกบขนาดของโปสเตอร กวาง x ยาว เทาไร ตดตงในแนวตงหรอแนวนอน ใชตดตงบนพนทแบบใด รวมทงชนดของวสดในการตด เชน เจาะมมใสหวง หรอตดดวยเทปกาว หรออปกรณแขวน 4. ออกแบบโปสเตอร ใหครอบคลมเนอหาการวจยทส าคญ เหมาะสมกบขนาดของโปสเตอร เพอมใหตวอกษรเลกเกนไป เลอกใชสทเหมาะสมดงดดความสนใจ อานไดชดเจนในระยะ 1 เมตร ใชภาษาทเหมาะสมกบ
กลมเปาหมาย มการน าเสนอดวยรปภาพ กราฟ หรอตาราง โดยเลอกเฉพาะขอมลทส าคญ และโดดเดน 5.เลอกใชวสดในการท าโปสเตอรทเหมาะสม สวยงาม คงทน ไมมนวาวหรอมแสงสะทอน สามารถพกพาในระหวางการเดนทางไดสะดวกไมช ารดเสยหายงาย 6.วางแผนเรองการอธบายใหเขาใจงายเหมาะสมกบกลมเปาหมาย โดยเฉพาะการน าเสนอในตางประเทศควรเตรยมเรองภาษาทใชในการสอสารใหเขาใจงายชดเจน และเตรยมตอบค าถาม โดยทดลองใหผอนชวยอานและตงค าถามเพอเปนการเตรยมหาค าตอบลวงหนา ลดอาการตนเตน 7.ศกษาเรองเวลา และสถานท ทผจดการประชมก าหนดใหตดตงโปสเตอรลวงหนา
เลอกการประชมทสนใจ โดยตองดจากคณะกรรมการของการประชมจะตองเปนบคคลภายนอก อยางนอย 25% และเนนการประชมทเปดโอกาสใหตพมพในวารสารตาง ๆ ตรวจสอบระดบคณภาพของวารสารทจะมโอกาสลงตพมพในการประชมครงน โดยเขาเวบไซดตางๆ ดงน http://www.scimagojr.com/
http://isiknowledge.com/jcr
http://www.journalindicators.com
ตรวจสอบระดบคณภาพของวารสารแลวพบวาอยในระดบคะแนนคณภาพท 0.5 ขนไป ใหตดสนใจสมครเพอขอน าเสนอผลงานวจยในการประชมดงกลาว โดยสงบทคดยอไปตามแนวทางของการประชมตามล าดบ ไดรบการตอบรบเขารวมประชม ใหด าเนนการท าบนทกขอความขออนญาตเขารวมน าเสนอวจยในตางประเทศจากคณะกรรมการบรหารของวทยาลย ฯ โดยแนบหลกฐานรายละเอยดของการประชม คณะกรรรมการ วารสารทจะไดรบการตพมพ ระดบคณภาพของวารสาร และประมาณคาใชจายในการเดนทางไปราชการ เมอไดรบอนญาตใหเขารวมน าเสนอวจยในตางประเทศจากคณะกรรมการบรหารของวทยาลย ฯ ใหด าเนนการจดเตรยม Manu script ตามแนวทางของการประชม จดท า Manu script เปนภาษาองกฤษดวยตนเอง และใหผเชยวชาญทางดานภาษาองกฤษตรวจสอบความถกตอง โดยมสถาบนการแปลภาษาทมมาตรฐาน ดงน http://www.arts.chula.ac.th/~tran/translation.php
http://www.li.cmu.ac.th/ind…/…/cmu-translation-services.html
จดเตรยมเอกสารส าหรบการน าเสนอผลงานวจย ไดแก การเตรยมน าเสนอโดย Power point หรอการเตรยม Poster Presentation
องคความรท 4 เทคนคการวจยโดยการวเคราะหสมการโครงสราง (Structural Equation Modelling)
สมการโครงสราง (Structural Equation Modeling :SEM) เปนวธการทางสถตทใชในการตรวจสอบ
ความสมพนธระหวางตวแปร โดยอาจวดความสมพนธระหวางตวแปรทสงเกตได (Observed Variables) กบตว
แปรแฝง (Latent Variables or Unobserved Variables) หรอวดความสมพนธระหวางตวแปรแฝงตงแตสองตวขน
ไป
สมการโครงสราง (SEM) มชออกหลายชอ ไดแก Covariance Structure Analysis, Causal Modeling,
LISREL และ AMOS (Linear Structural Equation Modeling), Latent Variable Analysis เปนตน
คณสมบตทส าคญของ SEM คอ ตองเปนสมการเสนตรง (Linear) เทานน และในการหาความสมพนธระหวาง
ตวแปรนน อาจจะเปนการหาสาเหตระหวางตวแปร การหาความสมพนธระหวางตวแปรทเกดขนพรอมกนใน
เวลาเดยวกน หรอการหาความสมพนธระหวางกลมตวแปร
ประโยชนของ SEM สามารถใชไดทงในงานดานวทยาศาสตรและสงคมศาสตร เชน งานดานการแพทยปจจบน
มการใช SEM มากขน สวนทางดานสงคมศาส มการใช SEM ในงานจตวทยา งานดานการตลาด การบรหาร
ทรพยากรมนษย เปนตน
SEM ม 2 รปแบบ (Model) คอ โมเดลการวด (Measurement Model) กบ โมเดลโครงสราง (Structural
Model)
โมเดลการวด (Measurement Model) คอ โมเดลการสรางตวแทน ประกอบดวยตวแปรการวด และตวแปร
ยอย โมเดลนจะชใหเหนวา ตวแทนจะเปนตวแทนทดไดหรอไม ในโมเดลน สมประสทธของตวแปรเรยกวา
Factor Loading
โมเดลโครงสราง (Structural Model) คอ โมเดลการหาสาเหต ประกอบดวยตวแปรตนกบตวแปรตาม รวม
ทงตวแปรแฝง โมเดลนจะชใหเหนวา ตวแปรตนเปนสาเหตของตวแปรตามหรอไม ในโมเดลน สมประสทธ
ของตวแปรเรยกวา Regression Weight และ Factor Loadingเปนเทคนคทางสถตเทคนคหนงทใชในการทดสอบ
(testing) และประมาณคา (estimate) ความสมพนธเชงเหตผล (causal relationships)
การสรางโมเดลสมการโครงสรางมวตประสงคไดทงเพอการทดสอบทฤษฎ (theory testing) หรอเพอสราง
ทฤษฎ (theory building)
- กรณการทดสอบทฤษฎ (theory testing) สรางโมเดลดวยวธการเชงอนมาน (deductive) หรอการวจยเชง
ปรมาณ (quantitative research) เรมตนจากการศกษาทฤษฎและงานวจยเพอก าหนดโมเดลสมมตฐานทแสดงเปน
โมเดลความสมพนธเชงสาเหต (causalmodel) ทจะไดรบการทดสอบจากขอมลทรวบรวมไดวามความสอดคลอง
(fit) กนหรอไม โดยใชการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน (confirmatory factor analysis)
- กรณการสรางทฤษฎ (theory building) สรางโมเดลดวยวธการเชงอปมาน (inductive) หรอการวจยเชง
คณภาพ (qualitative research) แลวใชขอมลประมาณคาของพารามเตอรอสระ (freeparameters) ซงบอยครงท
สมมตฐานเบองตนอาจมการปรบโมเดล ในกรณเชนนใชการวเคราะหองคประกอบเชงส ารวจ (exploratory
factor analysis)
องคประกอบทส าคญของโมเดลสมการโครงสราง คอ ความสมพนธเชงสาเหต โมเดลสมการโครงสราง
(structural equation model) ซงแสดงถงความสมพนธเชงสาเหต (causal relationship) ระหวางตวแปรภายนอก
และตวแปรภายใน (หรอระหวางตวแปรแฝง) ซงอาจเปนแบบทางเดยวและแบบเสนเชงบวก (recursive and
linear additive) หรอแบบสองทางและแบบเสนเชงบวก (non- recursive and linear additive) และโมเดลการวด
(measurement model) ซงแสดงถงความสมพนธระหวางตวแปรแฝงกบตวแปรสงเกตได
การยนยนหรอการทดสอบวาโมเดลทสรางขนมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษหรอไมนน มสถตวด
ความสอดคลอง ดงน เชน
1) คาไค-สแควร (chi-square) ทไมมนยส าคญ คอคา p-value สงกวา 0.05
2) คาสดสวนไค-สแควร/dfมคาไมควรเกน 2.00
3) คา goodness of fit index: GFI, adjusted goodness of fit index:AGFI, comparative fit index: CFI มคา
ตงแต 0.90 – 1.00
4) คา standardized root mean squared residual: standardized RMR, root mean square of error
approximation: RMSEA มคาต ากวา 0.05
5) คา critical n: CN มคาเทากบ หรอมากกวา 200 ของกลมตวอยาง
6) คา largest standardized residual มคา -2 ถง 2
การวเคราะหโมเดลสมการโครงสราง (Structural Equation Model: SEM) พฒนาโดย Karl G. Joreskogเมอ
ป ค.ศ. 1960 เปนโมเดลทบรณาการ โมเดลการวดตามหลกการวเคราะหองคประกอบและโมเดลโครงสรางตาม
หลกการวเคราะหเสนทาง กบวธการประมาณคาพารามเตอรตามหลกวชาเศรษฐมต กลาวไดวา การวเคราะห
โมเดลสมการโครงสราง เปนสถตวเคราะหขนสงทไดรบการพฒนาใหม แตยงคงมหลกการพนฐานทางสถต
แบบเดม ( Kuhnel, 2001 อางถงในนงลกษณวรชชย, 2548)
สรปวา “ การเรยนรเรองการวเคราะหโมเดลสมการโครงสรางไมเพยงแตจะชวยใหผเรยนสามารถวเคราะห
ขอมลทมตวแปรจ านวนมากในการวจยทมพนฐานทางทฤษฎรองรบเทานน แตการเรยนรเรองการวเคราะห
โมเดลสมการโครงสรางยงจะเปนประโยชนชวยใหผเรยนเรยนรหลกการพนฐานของสถตวเคราะหทงหมดและ
มประสบการณตรงในการท าความเขาใจบทบาทของสถตวเคราะหตอการวจยดวย ”
สถตวเคราะห SEM ยงมศกยภาพสามารถวเคราะหโมเดลความสมพนธเชงสาเหตพหระดบ (multi-
levelcausal model) โมเดลการวเคราะหองคประกอบระยะยาว (longitudinal factor analysis model) โมเดลกลม
พห (multiple population model) โมเดลโคงพฒนาการแบบมตวแปรแฝง (latent growth curve model) และโมเดล
อน ๆ อกมาก (Joreskog and Sorbom , 1996 อางถงใน นงลกษณ วรชชย, 2548) รวมทงสามารถวเคราะหโมเดล
SEM ทความสมพนธระหวางตวแปรไมเปนแบบเสนตรงไดอกหลายโมเดล (Joreskog, et al, 1999 อางถงใน นง
ลกษณ วรชชย, 2548)
สถตวเคราะห SEM เปนสถตวเคราะหทเหมาะสมกบงานวจยทางสงคมศาสตรและพฤตกรรมศาสตรในยค
สงคมความรดวยเหตผลโดยสรปดงน (นงลกษณ วรชชย, 2548)
มศกยภาพสามารถวเคราะหขอมลไดกวางขวาง เพราะมหลกการวเคราะหทสามารถวเคราะหขอมลได เชน
เดยวกบสถตวเคราะหทงายทสดเชนt-testไปจนถงสถตขนสงทซบซอนดงกลาวแลวขางตน
สามารถใชสถตวเคราะหเปนภาพรวมไดตามโมเดลการวจยและมสถตทดสอบความตรงของโมเดลการวจย
การผอนคลายขอตกลงเบองตนทางสถต ปกตสถตวเคราะหถายงเปนสถตขนสงจะยงมขอตกลงเบองตนทาง
สถตมากขน แตสถตวเคราะห SEM กลบมขอตกลงเบองตนทางสถตนอยลง การทสถตวเคราะห SEM น า
เทอมความคลาดเคลอนมาวเคราะหดวยท าใหสามารถวเคราะหขอมลกรณทเทอมความคลาดเคลอนสมพนธ
กนไดตวแปรในโมเดลการวจยมความคลาดเคลอนในการวดไดหรอโมเดลการวจยมตวแปรแฝงไดตวแปร
ท านายอาจมความสมพนธกนได โมเดลการวเคราะหไมจ าเปนตองเปนโมเดลอทธพลแบบบวกและม
อทธพลทางเดยวอาจเปนโมเดลแบบคณและมอทธพลยอนกลบได นอกจากนยงสามารถวเคราะหกรณตว
แปรหลายตวในโมเดลการวจย มระดบการวดแบบนามบญญต หรอแบบเรยงอนดบไดดวย
ในการวจยเชงทดลองเมอตวแปรตามสรางขนตามโมเดลการวดและตวแปรตามอยในรปของตวแปรแฝง
การวเคราะหดวยสถตวเคราะห SEM จะใหผลการวเคราะหถกตองมากกวาการวเคราะหดวย ANOVA,
MANOVA แบบเดม
สมการโครงสราง (Structural Equation Modeling :SEM) เปนวธการทางสถตทใชในการตรวจสอบ
ความสมพนธระหวางตวแปร โดยอาจวดความสมพนธระหวางตวแปรทสงเกตได (Observed Variables) กบ
ตวแปรแฝง (Latent Variables or Unobserved Variables) หรอวดความสมพนธระหวางตวแปรแฝงตงแตสอง
ตวขนไป
สมการโครงสราง (SEM) มชออกหลายชอ ไดแก Covariance Structure Analysis, Causal Modeling, LISREL
(Linear Structural Equation Modeling), Latent Variable Analysis เปนตน
คณสมบตทส าคญของ SEM คอ ตองเปนสมการเสนตรง (Linear) เทานน และในการหาความสมพนธ
ระหวางตวแปรนน อาจจะเปนการหาสาเหตระหวางตวแปร การหาความสมพนธระหวางตวแปรทเกดขน
พรอมกนในเวลาเดยวกน หรอการหาความสมพนธระหวางกลมตวแปร
ประโยชนของ SEM สามารถใชไดทงในงานดานวทยาศาสตรและสงคมศาสตร เชน งานดานการแพทย
ปจจบนมการใช SEM มากขน สวนทางดานสงคมศาส มการใช SEM ในงานจตวทยา งานดานการตลาด การ
บรหารทรพยากรมนษย เปนตน
SEM ม 2 รปแบบ (Model) คอ โมเดลการวด (Measurement Model) กบ โมเดลโครงสราง (Structural Model)
โมเดลการวด (Measurement Model) คอ โมเดลการสรางตวแทน ประกอบดวยตวแปรการวด และตวแปร
ยอย โมเดลนจะชใหเหนวา ตวแทนจะเปนตวแทนทดไดหรอไม ในโมเดลน สมประสทธของตวแปรเรยกวา
Factor Loading
โมเดลโครงสราง (Structural Model) คอ โมเดลการหาสาเหต ประกอบดวยตวแปรตนกบตวแปรตาม รวม
ทงตวแปรแฝง โมเดลนจะชใหเหนวา ตวแปรตนเปนสาเหตของตวแปรตามหรอไม ในโมเดลน สมประสทธ
ของตวแปรเรยกวา Regression Weight และ Factor Loading
ขนตอนของการวเคราะห SEM โดยโปรแกรม AMOS ประกอบดวยขนตอน ดงตอไปน
ขนตอนของการวเคราะห SEM โดยโปรแกรม AMOS ประกอบดวยขนตอน ดงตอไปน
1. การวาดรป (Path)
2. การหาคาความนาเชอถอและความถกตอง (Reliability and Validity)
3. การวดคาตวแปร เพอวดคาตวแปรวาเปนตวแทนทดไดหรอไม สถตทใชคอ Factor Analysis
4. การหาความสมพนธระหวางตวแปร ซงอาจจะเปนการหาสาเหต เพอหาวาตวแปรตนมอทธพลตอตวแปรตาม
หรอไม ตามลกษณะสกศรทางเดยว สถตทใชคอ Regression Analysis, t-test, ANOVA เปนตน หรออาจจะเปนการหา
ความสมพนธเกดขนพรอมกนในเวลาเดยวกน ตามลกษณะลกศรสองทาง สถตทใชคอ Pearson, Correlation, Chi-Square
เปนตน
โปรแกรม AMOS หรอ Analysis of Moment Structure เปนซอฟแวรทน ามาใชในการวเคราะหสมการโครงสราง ขอดของ
โปรแกรม AMOS คอ ใชงานงายและสามารถแกปญหาหลายๆ อยางในการวจยใหมความชดเจนถกตองมากขน
โดยสามารถอธบายไดตามขนตอนการท า SEM คอ AMOS สามารถน ามาใชในการวาดรปเพอแสดงความสมพนธ
ระหวางตวแปรตางๆ ทงโมเดลการวดและโมเดลโครงสราง โดยการวาดภาพโดยโปรแกรม AMOS นน สามารถ
วาดไดงายและมค าสงทจะพฒนาปรบปรงเปลยนแปลงภาพทสามารถใชงานไดงายและสะดวก นอกจากน
โปรแกรม AMOS ยงน ามาใชในการหาคา Reliability and Validity การหาตวแทนกลม (Factor Analysis) การคดเลอกตวแปร
(Varible Selection) และการหาความสมพนธระหวางตวแปร ไดโดยสามารถท าความเขาใจไดงายเชนกน พรอมน
AMOS ยงชวยแกปญหา Multicollinearityในการใช Regression Analysis ไดดวย
ขนตอนการวเคราะหโดย AMOS ในเชงโปรแกรม ม 6 ขนตอนคอ
ขนตอนท 1 การออกแบบโมเดล (การวาดรปตวแปรในโครงสรางทออกแบบ) โดยวาดเปนรปสเหลยม
ส าหรบตวแปรทสงเกตได (Observed Variables) วาดเปนรปวงรส าหรบตวแปรแฝง (Latent Variables) และ
วาดเปนวงกลมส าหรบคาความคลาดเคลอน (error) เมอวาดรปตวแปรเรยบรอยแลว กเปนการลากเสน
ความสมพนธ ซงใชลกศรทางเดยวส าหรบ Path และใชลกศรสองทางส าหรบ Covarience
ขนตอนท 2 การดงขอมลจากไฟลทตองการใชในการวเคราะห
ขนตอนท 3 การตงชอตวแปรตางๆ
ขนตอนท 4 การก าหนดผลของ Output ทตองการ โดยคลกเลอกคาสถตตางๆ ทตองการ
ขนตอนท 5 การวเคราะหขอมล โดยการใชค าสง Analyze ตอดวย Calculate Estimate
ขนตอนท 6 การอานผลการวเคราะหขอมล (Viewing Output)
การสรางโมเดลสมการโครงสราง (Structural Equation Modeling: SEM)
เมอพดถงโมเดลลสเรล (LISREL model) หรอโมเดลสมการโครงสราง (Structural equation model) หรอโมเดลโครงสราง
ความแปรปรวนรวม (Covariance structural model) บางคนอาจคดวาเปนสถตวเคราะหตวใหม บางคนอาจคดวาเปน
โปรแกรมคอมพวเตอรทใชวเคราะหขอมลตวใหม หรอ บางคนอาจคดวาเปนเทคนควธการวจยแบบใหม นง
ลกษณ วรชชย (2542) ไดใหความหมายของลสเรลไวเปนสามนย นยแรกหมายถง โมเดลการวจยทมความส าคญ
ส าหรบการวจยทางสงคมศาสตรและพฤตกรรมศาสตร นยท สองหมายถง ภาษาทใชเขยนค าสงในสองภาษา
ส าหรบโปรแกรมลสเรล และ นยทสามหมายถงโปรแกรมส าเรจรปคอมพวเตอรทใชในการวเคราะหขอมลทาง
สถต (Statistical Package)ซงโมเดลลสเรลนนเปนโมเดลทแสดงความสมพนธเชงสาเหตระหวางตวแปรทสรางขนโดย
จะวเคราะหเพอตรวจสอบความสอดคลองกลมกลนระหวางโมเดลการวจยทผวจยสรางขนมาจากทฤษฏและการ
วจยทผานมากบขอมลเชงประจกษ หวใจส าคญของการวเคราะหดวยโปรแกรมลสเรล คอ การเปรยบเทยบเมท
รกซ ความแปรปรวนรวมทไดจากขอมลเชงประจกษกบเมทรกซ ความแปรปรวนรวมทไดจากคาประมาณ
พารามเตอรทค านวณจากโมเดลการวจย
ในโปรแกรมลสเรลโมเดลใหญนนจะประกอบไปดวยโมเดลทส าคญสองโมเดล ไดแกโมเดล
การวด (Measurement model) และโมเดลสมการโครงสราง (Structural equation model)
1. โมเดลการวด (Measurement model or Confirmatory factor model)
โมเดลการวดเปนโมเดลการวเคราะหตวประกอบซงแสดงความสมพนธระหวางตวแปรทสงเกตได (ตวแปร
ทสามารถวดได) กบตวประกอบหรอตวแปรแฝง ( ตวแปรทไมสามารถวดไดโดยตรง) โมเดลวด
ประกอบดวยชดของตวแปรทสงเกตได 2 ชด คอตวแปรอสระทสงเกตได X =( X1 , X2 และX3) และตวแปร
ตามทสงเกตไดY=(Y1,Y2และY3)
โมเดลการวด
X1
X2
X3
Y1
Y2
1 1
1
2
3
1
11
21
13
1
2
11
21
โมเดลสมการโครงสราง
โมเดลลสเรลซงประกอบไปดวยโมเดลการวดและโมเดลสมการโครงสราง จดประสงคหลกของโมเดลล
สเรลนนตองการทจะวดคาตวแปรโมเดลสมการโครงสราง แตวาเราไมสามารถทจะวดตวแปรทอยใน
สมการโครงสรางได เพราะตวแปรทอยในสมการโครงสรางเปนตวแปรแฝงซงไมสามารถสงเกตไดโดยตรง
ดงนนเราจงตองมโมเดลการวดเพอทจะวดคาตวแปรทอยในโมเดลสมการโครงสราง และจากการทโมเดลล
สเรลนมโมเดลการวดอยในโมเดลใหญของลสเรล ท าใหโมเดลลสเรลสามารถท าการประมาณ
คาพารามเตอรในการวเคราะหการถดถอยได
โมเดลลสเรลเปนผลของการสงเคราะหวธการวเคราะหขอมลทส าคญสามวธคอ การวเคราะห
องคประกอบ การวเคราะหอทธพลและการประมาณคาพารามเตอรในการวเคราะหการถดถอย โดยการ
วเคราะหองคประกอบและการประมาณคาพารามเตอรในการวเคราะหการถดถอยนนเปนการวเคราะหใน
โมเดลการวด ซงถอวาเปนจดเดนทส าคญของโปรแกรมลสเรล โดยการวเคราะหองคประกอบของตวแปร
แฝงทไมสามารถสงเกตได โดยวดจากองคประกอบของตวแปรแฝงซงเปนตวแปรทสงเกตได สวนการ
ประมาณคา พารามเตอรในการวเคราะหการถดถอยนนจะเปนสถตทชวยท าใหเราทราบคาพารามเตอรท
แทจรงได เพราะวาคาตวแปรทจดไดจะมการบอกคาความคลาดเคลอนของการวดในแตละตวแปร และใน
การวเคราะหอทธพลนนจะอยในสวนของโมเดลโครงสรางซงเปนโมเดลทส าคญในโมเดลลสเรล โดยจะ
เปนการวเคราะหหาความสมพนธเชงสาเหตระหวางตวแปรแฝงภายนอก (ตวแปรตน)และตวแปรแฝง
ภายใน (ตวแปรตาม)
การวเคราะหโมเดลลสเรลนนมขอตกลงเบองตน (Assumption) ดงน 1. ลกษณะความสมพนธระหวาง
ตวแปรทงหมดในโมเดลเปนความสมพนธแบบเสนตรงเชงบวก และเปนความสมพนธเชงสาเหต 2.
ลกษณะการแจกแจงของตงแปร ทงตวแปรภายในและ ตวแปรภายนอกและความคลาดเคลอนตองเปนการ
แจกแจงแบบปกต ความคลาดเคลอนตางๆ ตองมคาเฉลยเปนศนย 3. ลกษณะความเปนอสระตอกนระหวาง
ตวแปรกบ ความคลาดเคลอนสามารถแยกออกไดเปน ความคลาดเคลอนทเปนอสระตอกน ความคลาด
เคลอนและตวแปรแฝง เปนอสระตอกน 4. ส าหรบการวเคราะหอนกรมเวลาทมการวดขอมลมากกวา 2 ครง
การวดตวแปรตองไมไดรบอทธพลจากชวงเวลาเหนอย (Time lay) ระหวางการวดซงจะเหนไดวาขอตกลงของ
โมเดลลสเรลนนมการผอนคลายมากกวาขอตกลงของการวเคราะหการถดถอยและการวเคราะหเสนทาง
(Path analysis) เปนอยางมาก ซงจะท าใหขอมลสอดคลองกบขอตกลงทางสถตไดดยงขน
ลกษณะเดนของโปรแกรมลสเรลทท าใหเปนโปรแกรมทางสถตขนสงทใชในการวเคราะหขอมล
และท าใหผลการวจยมความถกตองและมความเชอถอแบงออกไดเปน 4 ประเดน คอ 1. หลกการการ
วเคราะหโมเดลเปนหลกการทตรงตามวธวทยาการวจยคอนกวจยไดมการสรางสมมตฐานในการวจยใน
รปของความสมพนธโครงสรางเชงเสนระหวางตวแปร โดยมพนฐานมาจากทฤษฎและงานวจยท
เกยวของ แลวจงน ามาวเคราะหโมเดลลสเรลโดยการตรวจสอบขอมลเชงประจกษกลมกลนสอดคลอง
กบโมเดลลสเรล ทพฒนาขน 2. ลสเรลเปนวธการวเคราะหขอมลทางสถตทใชศกษาความสมพนธเชง
สาเหตไดทงการวจยทเปนการวจยเชงทดลองและไมใชการวจยเชงทดลอง โดยผลการวเคราะหขอมล
จะมความถกตองมากขน เนองจากในโมเดลมการรวมตวแปรแฝงและมการผอนคลายขอตกลงเบองตน
หลายประการ ซงจะท าใหขอมลสอดคลองกบขอตกลงทางสถตไดดยงขน 3. เทคนคการวเคราะหขอมล
โมเดลลสเรลนนครอบคลมเทคนคการวเคราะหขอมลทางสถตขนสงเกอบทกประเภท ไมวาจะเปนการ
วเคราะหความแปรปรวน การวเคราะหหลายระดบ การวเคราะหองคประกอบ การวเคราะหอทธพล
รวมทงการวเคราะหขอมลในงานวจยไดเกอบทกประเภท 4. ตวโมเดลสามารถดอทธพลไดทงอทธพล
ทางตรงและอทธพลทางออมของตวแปรทสนใจศกษา ซงท าใหนกวจยสามารถดไดทงภาพรวมใน
งานวจย
กระบวนการในการสรางโมเดล (Model building produce)
Theory
Model
Reality
Data exploration
Model testing
Model Modification
รปท 2 แสดงกระบวนการในการสรางโมเดล
กระบวนการสรางโมเดลโดยทวๆ ไป มขนตอนในการสรางทงหมด 3 ขนตอน คอขนแรก เปนการ
สรางโมเดลทไดมาจากการทบทวนเอกสารและงานวจยตางๆ ขน ขนทสอง เปนขนของการ
ตรวจสอบโมเดลทไดจากการสรางโมเดลในขนตอนแรกกบขอมลจรงเพอทจะไดดวาโมเดลทเราไดจาก
ขนตอนแรกนนสอดคลองกบขอมลในสภาพการณจรง โดยขนตอนนถาเราเลอกใชโปรแกรมลสเรลในการ
วเคราะหกจะวเคราะหขนตอนน โดยในการวเคราะหดวยโมเดลลสเรลจะมขนตอนทงหมด 6 ขน ทส าคญคอ
1. การก าหนดขอมลจ าเพาะของโมเดล 2. การระบความเปนไปไดคาเดยวของโมเดล 3. การประมาณ
คาพารามเตอรจากโมเดล 4. การทดสอบความกลมกลนหรอความสอดคลองระหวางโมเดลลสเรลกบขอมล
เชงประจกษ 5. การปรบโมเดล 6. การแปลผลการวเคราะหขอมล ขนตอนสดทายของการสรางโมเดลคอ การ
ทดสอบโมเดลกบขอมลอกชดหนงทไมใชขอมลทน ามาทดสอบโมเดลในตอนแรก เพอเปนการยนยน
โมเดลทไดวามความตรงตามสภาพการณจรง โดยทวไปแลวนกวจยสวนใหญจะละเลยในขนตอนน ซง
บางครงท าใหโมเดลทเราไดมานนไมดพอทจะน ามาใชไดจรงหรอไมมความตรงภายนอก (External validity)
นนเอง
ตารางสรปเปรยบเทยบจดเดนของ AMOS และ LISREL
โปรแกรม AMOS โปรแกรม LISREL
• ผลการวเคราะหออกมาเปนตารางอานงายและ
สะดวก
• สามารถสรางแบบจ าลองทก าหนดเงอนไขตางๆได
งาย
• สามารถวเคราะหแบบจ าลองเปรยบเทยบกนได
หลายแบบจ าลองใน
ไฟลเดยวกน
•LISREL มาจากชอยอโปรแกรมLInear Structural
RELationship
• Covariance Structure Model, Covariance Structure
Analysis
• การทดสอบวาแบบจ าลองสมมตฐานความสมพนธ
เชง
• AMOS มาจากชอยอโปรแกรมAnalysis of Moment
Structure
• วเคราะหโดยวาดแผนภาพแบบจ าลอง (Model
Diagram)
– ใชงายกวาโปรแกรมอนทตองเขยนค าสง
– ไดผลลพธ Path Model Diagram ทสวยงาม
• จดเตรยมขอมลไดงายสามารถปอนขอมลไดทง
Excel, SPSS
และสามารถปอนขอมลเปนรายคนหรอเปนตารางคา
สหสมพนธหรอความแปรปรวนรวม (Covariance
Matrix)
สาเหตระหวางตวแปรวาสอดคลองกบขอมลเชง
ประจกษ
จากกลมตวอยางหรอไมอยางไร
• วเคราะหความสมพนธของตวแปรทงหมดพรอม
กน
• Latent Variable and Observed Variable
• Relaxing Assumption of Independent Errors
• แกไขปญหาขอมลทไมเปนไปตามขอตกลงเบองตน
(Assumptions)
ของสถตดงเดมทวไปได
– Nonnormal Distribution
• Robust Estimation, Bootstrapping Method
– Ordered-Categorical Data
• Weighted Least Square or Bayesian Estimation
– Missing Value Analysis
• Full-Information Maximum Likelihood Method
• น ามาใชสรางแบบจ าลองเพอตอบค าถามการวจยได
หลายรปแบบ