Av silahlari ve atıcılık hakkında bilgiler

AV SİLAHLARI Superpoze ( Bindirikli )

Superpoze ( Bindirikli )Üst üste iki namludan oluşur, çoğunlukla alt namlu yarım şok ( Modified ) üst namlu ise tam şok ( Full Choke ) olur Superpozeler de tıpkı klasik çifteler gibi tek, çift tetikli veya selektörlü olabilirler. Çift tetikli tüfeklerde ön tetik alt namluyu arka tetik ise üst namluyu ateşler

 Kırma Çifte

Kırma çifteler yan yana iki namludan oluşur, kubuzdaki mafsaldan kırılarak doldurulan av tüfeğidir Standart olarak sağ namluları yarım şok ve sol namluları tam şokludur; ancak istek ve arzuya göre namlular farklılık gösterebilir Çiftelerin kullanıma yansıyan en iyi özelliklerinden bir tanesi bu silahların mükemmel denge özelliğine sahip olmasıdır Denge noktası olan kubuzla el kundağı arasındaki nokta, nişan alma pozisyonunda her iki el arasındadır Dolayısıyla eller arasında eşit bir denge dağılımı sözkonusu olur Kırma çiftelerin geniş yüzeyi, avcılar tarafından özellikle yakın kalkan avlarda bir avantaj olarak kabul edilir

TEK KIRMANamlusu kabuzdaki mafsal etrafında kırılarak doldurulan türden tüfeklerdir bunlar birkere atış yapmak için imal edilen atıldıktan sonra tekrar doldurulmaları gerekir her av tüfegi gibi degişik kalibrede ve gelişmiş olanlarıda degişik şoklardadır . Bu tüfekler de açma mekanizmasını tetikleyecek mandal altta veya üstte olabilir.atıştan sonra boş kavanın tasfiyesi için EKSTRAKTÖR tırnak yardımı ile kartuşun bir miktar dışarı çekilip ,el aracılıgı ile dışarı alınmasına yardımcı olan bir duzenektir.

POMPA HAREKETLİ YİVSİZ AV TÜFEKLERİ

Pompalı silahlar manüel kullanım özelligi taşıdıklarından yarıotamatiklere göre çok daha güvenilir türden silahlardır .pompa hareketli tüfekler fişek yatagını kapatan sürgü mekanizması el kundagına baglıdır.kundagın geri hareketi ile bu parçada geri gelerek boş kovanı dışarı atar.sonrasında ,kundagın ileri itilmesi ile yeni fişek yatagına yerleştirilir ve tetik mekanizması kurulmuş olur. Tutukluk yapma olsılıgı son derece zayıftır . Güvenlik güçleri tarafından da yakın muharebe silahı olarak;ta kullanılır.

TEK NAMLULU YARI OTOMATİK TÜFEKLER

Yarı otomatik silahlarda amaç, tetiğin çekilmesini takiben boş kovanın atılması ve yerinin yenisi ile doldurulması ile ilgili işlemlerin, kullanıcının müdahalesiolmaksızın yapılmasıdır. Bu tip silahlarda bunu sağlamak için tepmeli ve gaz kaçırmalı. olmak üzere iki ayrı sistem kullanılır.Sistem ne olursa olsun, bu tür silahlarda mantık, boş kovanın dışarı atılıp yenisinin namluya sürülmesi ve tetik sisteminin kurulması ile ilgili işlemlerin otomatik olarak yapılması prensibine dayanır. İlk hareket, kurma kolunun el yardımı ile geri çekilerek serbest bırakılması ile fişeğin yatağa yerleştirilmesi ile olur. Yarı otomatik yivsiz av tüfeklerinin hazneleri 9+1 e kadar fişek barındırabilir. Bu tip tüfeklerin en büyük handikabı fişek kullanıldıkça değişen ağırlık merkezine sahip olmalarıdır.  

Av tüfeklerinde namlu boyları

Standart namlu boyları olarak av tüfeklerinde ağırlıkla 65cm, 70cm ve 75cm boylar kabul görse de, günümüzde 50cm den 86cm ye kadar değişik uzunluklarda namlulu tüfekler bulmak mümkündür.

Namlu boyu bir tüfek tasarımı meselesidir, namlu boyunun menzile bir etkisi bulunmamaktadır. Aynı şartlarda 60cm bir namlunun menzili ne ise 85cm namlunun da aynıdır.

Av tüfeklerinde şok

Şok, namlu iç çapının namlu ağızının 8-10cm içinden başlayarak çok hafif daralmaya uğramasıdır. 12 çapta sıradan bir namlunun 0,729 inç olduğunu varsayarsak, bu namlunun tam şok olan ağız kısmı ortalama olarak 0,689 inç boyuta daralır.Çeşitli amaçlara uygun olarak değişik şok tipleri geliştirilmiştir,

AV TÜFEKLERİNDE FİŞEK YATAĞI

Av tüfeklerinin namlu altlarında, şok bildiriminin yanısıra damgalanmış olan örnek:12/65, 12/70 veya 16/65, 16/70 veya 20/65, 20/70 gibi rakamlarda birinci hane tüfeğin çapını gösterirken, ikinci hane fişek yatağının uzunluğunu belirtmektedir.Bu sebeple söz konusu tüfekte kullanılabilecek fişekler bu standarda uygun olmalıdır. Yanlış fişek kullanımı ciddi kazalara sebebiyet verebilir.

AV FİŞEKLERİBir av tüfeğinin atış mükemmelliğinin yanısıra, atışta kullanılan av fişeği de önemlirol oynar. Belli başlı fişek imal eden firmalar, avcıların değişik şartlardaki istekleri çerçevesince, en uygun fişek, barut hakkı ve saçma miktarlarını tesbit ederek çok geniş bir spektrumda fişekler imal etmektedirler.Burada; yurdumuzda en yaygın kullanılan, 12 çap, 16 çap ve 20 çap tüfeklerin fişeklerihakkında bilgi verilecektir.

Avda en fazla kullanılan saçmaların çaplarına göre miktarlarına ait standart cetveliaşağıdadır:

                  ÇAP / FİŞEK YATAĞI              12/65         12/70       16/65      16/70     20/65      20/70                    SAÇMA ADETLERİ No.9-2mmØ     700            760       580          630        520       545No.7-2,5mmØ   370            390       310          335        270       285No.4-3mmØ      214          220       180          192        160       164No.3-3,5mmØ  136            140       113          129        100       107No.0-4mmØ       91             94        70            84          68         71 DOLU FİŞEKTE SAÇMA GRAMI   34,5         35,5      28,5           31        25,5     26,5

Tüfek tutuşuBu deyimden maksat, tüfeği tutma ve omuza dayama şeklidir. Ateş etme duruşunun atıcıdan atıcıya oldukça değişmesine mukabil, usta ve tecrübeli atıcıların tüfeği omuza dayaması ve tutması çoğunlukla değişmez. Tüfek kaldırılıp dipçik önce çeneye getirildikten sonra omuza yerleştirilir. Diğer bir ifade ile çene dipçiğe değil, dipçik çeneye getirilir. Dipçik daima omuzda aynı yere konmalıdır. Yivsiz av tüfekleri nişan hattı ile omuzdan omuza vücut hattı 45 derece teşkil edecek şekilde tutulur. Tüfeğin omuzlanması hatta daha doğru bir tabirle yanaklanması için tüfeğin omuz, el kundağını tutan el ve teteği çeken el ile sıkıca kıstırılarması ve yanağında kundağa kararlı bir şekilde bastırılmasından ibarettir. Burada gücümüzü kullanırken makul davranmamız gerekir. Yeniler bu konuda tecrübeli atıcılardan çok şey öğrenebilirler ve dikkatlerini onların vuruşlarına değil, tüfeği tutuşlarına teksif etmelidirler. Bu amaçla onların arkalarında durarak, hem tüfeği tutuşlarına, hem nişan alma durumlarına ilave olarak, hedefi vuruşlarını da görebilir, takip edebilirler.

Doğru atış tutuşu nedir?

Atıcıların fiziki yapıları büyük ölçüde bir birinden farklı olduğundan, her duruma ve herkese uyacak kesin ve değişmez bir duruş şekli tatbik ve tavsiye etmek mümkün değildir. Ancak avcılığa yeni başlayanlar, başarılı olmak istiyorlarsa kendilerine has bir atış duruşu aramaktansa standart duruş şekillerini benimsemedirler. Atıcı bir boksör gibi vücudunun elastikiyetini ve kontrolunu sağlamalıdır. Bir halterci gibi kolu, bacakları ve beli güçlü olmalıdır. Vücut ve tüfek bir birinin bir parçası gibi, aynı yöne kolayca dönebilmelidir. Sağ elle ateş edenler sol ayaklarını ileri atarak vücut ağırlığını bu ayağa vermelidir.

Bunun için atıcı sol ayağını öne adım atar gibi ileri koyup, ayaklarını abartmadan birbirinden ayırır. Vücut hafifçe öne doğru eğilir. Sol ayak atıcının hedefe atış yapacağı noktayı gösterir. Vücut herhangi bir adele kasılması yapılmadan mümkün olduğu kadar gevşek ve rahat tutulmalıdır. Ancak silahın geri tepmesine belli bir şekilde karşı konulması gerekir. Yeniler, çömelerek ateş eden, ayakta iki ayağı bitişik olarak atış yapan ve büyük başarılı sonuç alan, usta uçar avcıları görmüş tanımış olabilirler. Bu atıcının uzun eksersizler ve tecrübeler sonucu standart duruştan farklı, kendilerine has bir atış duruşuna sahip olmalarının özel nedenleri bulunabilir. Ancak bu herkes için uygun ve geçerli değildir

Atış teknikleriYukarıdaki genel bilgilerden sonra sıra, uçar veya koşar hareketli hedefe atışta kabul edilmiş üç temel teknik vardır.

1- Nokta veya insiyaki atış tekniği (ing- point, instictive veya snap shooting).

2- Korunan veya muhafaza edilen önleme tekniği (ing- sustained lead),

3- Süpürme tekniği (ing- swing through),

Ayrıntıya girmeden önleme kavramına bir göz atmak gerekir. Hareket eden hedef daima yer değiştirdiğinden hiçbir zaman sabit bir hedef gibi nişan alınan noktada durmaz. Dolayısıyla atış tekniğinin de bu şarta göre geliştirilmesi gerekir. Bu sorun bazı ilave faktörlerin de ele alınması ile daha da karmaşık bir hal alır. Birinci faktör; tepki süresidir (reaction time). Bu süre, beynin karar vermesi ile parmağın tetiği çekmesi arasında geçen zamandır. Bir çok kişi için bu süre saniyenin beşte biri kadardır.

Nokta veya insiyaki atış tekniği

Çok özel eğitim ve deneyimle geliştirilebilen bu teknikte avcı tetiği çektiği an avın olabileceği yeri hissederek uçuş yolundaki veya koşu yolundaki bir noktaya sabit bir atış yapmış olur. Önleme bu teknikte içgüdüsel olarak kullanılır.

Korunan veya muhafaza edilen önleme tekniği

Korunan önleme tekniğinde hedefin açı, mesafe ve hızı tahmin edilir ve bu tahmine dayanarak hedefin önünde boşluktaki bir noktaya ateş edilir. Silah daima hareket halindedir, tetiği çekerken tüfek asla durdurulmaz. Bu teknikte, tepki süresi, mekanik geçikme ve saçmanın hedefe varıncaya kadar geçecek zamanın tahmini son derece önemlidir.

Süpürme tekniği (Swing)

Ava ilk başlayan acemi avcılar için en kolay ve başarıya giden en kısa yol süpürme tekniğidir. Hali hazırda bu teknik avcılar ve atıcılar arasında son derece rağbet görmektedir. Bu teknikte hedefin uçuş veya kaçış hattının arkasında bir noktadan başlayarak hat üzerinden tüfek bir süpürme (swing) hareketiyle savrulurken hedefin tam üstünde (tetik çekilir) atış yapılır. Burada önemle belirtmek gerekir ki bu takip sırasında avcının ava olan uzaklığı ve avın hızı diğer tekniklerde olduğu gibi önemli bir faktördür.

Tüfeğin avcıya uygunluğu

Avcılıkta ustalık, tüfeğin atıcıya uyması ile mümkündür. Burada “Uyma” deyimi, bir elbisenin vücuduna oturması anlamındadır. Ancak nasıl ki ısmarlama bir elbise sahibine tam oturmaya bilirse, bir tüfeğinde avcıya yüzde yüz uyması beklenmemelidir. Rahat bir tüfek tutuşunda bir el el kundağını tutar. Diğer el tetiği kolayca çekebilecek bir şekilde kabzayı kavrar. Tüfek omuzda belli bir yere oturtulur ve yanak baş eğilmeden kundağa yaslanmıştır.

Tüfek kundağının avcının kendisine uygunluğu aşağıdaki metodla belirlenebilir. Bir ucu iyice ince ve sivri üçgen şeklinde bir kâğıdı tüfeği kırarak sivri uç tüfek kapandığında bandın bir cm. üstünde kalacak şekilde ve tam koyarak tüfeği kapatın. Bu kâğıt gez işini görecektir. Aynı şekilde bir kâğıdı da yine bandın üstünde kalacak şekilde namlunun ucuna yapıştırın. Bu da arpacık işini görecektir. Şimdi tüfek elinizde “hazır” duruma geçin ve belli bir noktaya bakın ve tüfeği gözünüz kapalı omuzlayıp tetiği çekin (Unutmayınki tüfek boş olmalıdır. İğnelerinize zarar vermek istemiyorsanız boş kovan veya özel tetik düşürme kovanı “snap cap” kullanabilirsiniz.) ve gözlerinizi açın. Tüfeğin nereye işaret etmekte olduğunu yaptığınız gez ve arpacık üzerinden tespit edin. Bu işlemi birçok kere değişik cisimlere doğru tüfek omuzlayarak tekrar edin. Bu durumda kendinizi tüfeğe uydurmaya değil, tüfeğin kendinize uyup uymadığını tespite çalışmalısınız. Benzer denemeler av merası veya kırda tüfeği doldurup fiilen atış yapılarakta çeşitli şekillerde denenebilir. Zira bu deneylerden maksat kendinizi ani atışlara da hazırlayabilmenizdir. Belli yönlerdeki atışlarınızda ıskalamalarınız sebebi öncelikle tüfeğinizin kundağının size uymamasında kaynaklanıyor olabilir.

Avda yaşanan kazaların başlıca üç sebebi vardır.

1- Avcının heyecanla etrafına bakmadan , sadece önünden kalkan ava bakarak ateş etmesi.

2- Saçmanın menzili ve etkili olduğu mesafeler hakkında bilgi sahibi olmaması .

3- Saçmanın mesafelere göre dağılışı , yanlara dağılan saçmalar ve atış istikametinde objelere çarparak seken saçmaların tehlikesinden haberdar olmamasıdır.

Avcılarımızın çoğu , saçmanın etkisini pek önemsemez ve menzilini de hesap etmezler. Yıldızdan geçen bir kazı 4 numara ile nasıl indirdiklerini veya çok uzaktan kalkan bir kekliği 90-100 bazen 120 adımdan nasıl indirdikleri ile övünürler.

Ara sıra böyle tesadüf vuruşlar olabilir. Bu bize saçmanın uzak mesafelerde hala ne kadar güçlü olabileceğinin göstergesidir.

Av tüfeklerinden 3 numaralı bir fişekle ve 30 derecelik eğimle atılan bir saçmanın mesafesinin 300 ile 400 metre arası olduğunu bir çoğumuz tahmin etmeyiz.En yakına düşen saçma ile en uzağa düşen saçma arasında 120 ile 150 metre arası fark vardır.Zira saçma çok geniş bir dağılım gösterir.

Saçmalar küçüldükçe bu mesafeler azalır.Ama yinede 8-9 numara saçmanın menzili 200 metrenin altına düşmez. Bunun yanında 32 gr saçmanın dağılımı 40 metre mesafede 3,8 metre çapında bir daire içindedir. Mesafe arttıkça bu dairenin ne kadar genişlediği düşünülürse saçmalar bu mesafeler içinde bulunan kişiler için büyük tehlike oluşturmaktadır.

Fişek hatalarından olan; Saçmalar genelde yuvarlak olmasına rağmen, bazı saçmalar imalat hatalarından köşeli olabilmektedir!.

Yine fişek doldurma hatalarından olan; Barut fazlalığı ve ağız kıvırma esnasında aşırı basınç oluşmaktadır.

Bu etkenler ve hava muhalefetide bir araya gelince. Fişek ateşlendikten sonra saçmalar namluyu terkederken 180 Derece sapmalar meydana gelebilmektedir.

Bu nedenle; Güvenli korunma alanı, Namlunun arkasında durmaktır.

İşte 8-10 metre sağınız da duran arkadaşınızın eline gelen ve hala derisinde duran saçma böyle sapmış bir saçma olabilir.

Düz veya az eğimli arazilerde yapılan bıldırcın ve çil avlarında , serseri saçma yaralanmalarına daha çok rastlanır. Bu tür kazalar saçmanın serseriliği ve sapkınlığından ziyade , avcının saçma menzilini ve saçmanın dağılış mesafesini bilmeden , bunu hesaba katmadan , av heyecanına kapılıp önündeki , sağ ve solundaki arkadaşlarını unutup tetiği çekmesinden kaynaklanmaktadır.

3 ve 7 nolu saçmalarla yapılan araştırmalarda , bu saçmaların uzaklığa göre dağılışı incelendiğinde düz bir arazide bizden 100 – 150 metre uzaklıkta ve giden avın 15-35 metre sağında veya solunda olan kişinin rahatlıkla tehlike bölgesinde olduğu görülmüştür. Zira bu mesafeden 7 numaralı saçmanın kinetik enerjisi deri altına nüfus edecek veya göze gelirse kör edecek kadar tehlikelidir.

Bu mesafede 9-10 numaralı saçmalar 100 metre mesafeye düşer. Ama bu saçmaların dağılımı 100 metrede , 5 nolu saçmanın iki mislidir. Bunu da unutmamak gerekir.

40 metre uzaklıktaki bir ava attığımız saçmanın dağılımı da 3,8 metre çapında bir daire içinde ve bu mesafede ki saçmanın hızı 200 m/sn nin üzerindedir. Bu mesafede ava isabet eden saçma sayısı 3-10 u geçmez , diğer saçmalar yollarına devam ederler.

Saçmanın dağılımı 100 metrede 17 metre , 120 metrede 26 metre , 150 metrede 46 metre , 180 metrede 80 metre çapında bir daireye ulaşır.

Yani tüfeği yüzümüze alıp ava doğrulttuğumuzda 100 metre ileride ve hedef istikametinin 8 metre sağında ve solunda olan arkadaşımıza veya oralarda çalışan bir köylüye saçmalar rahatlıkla ulaşır.

Bu sırada hızı 100 m/sn civarında olan 7 numara bir saçma rahatlıkla deriyi deler , gözü de kör edebilir. Bu tehlike 250 metreye kadar devam eder . Bundan sonra hızlı azalarak 250-300 metre civarında saçma menzilini tamamlar.

Bu bilgiler ve daha önce edinilen tecrübeler ışığında av

kazalarından korunmak için alınması gereken tedbirler

şunlardır.

1 – Tüfeğinizi boş olsa bile hiçbir zaman kimseye doğrultmayınız. Dolu bir tüfeği ağaca , çalıya , kayaya , arabaya dayayıp bırakmayınız.

2 – Dolu bir tüfekle arabaya binmeyiniz. Binmeden önce mutlaka boşaltınız.

3 – Atlamak zorunda kaldığınız hendek , derecikleri , aşmak zorunda kaldığınız yüksek çitler ve dikenli telleri dolu tüfekle atlamayınız. Önce tüfeğinizi boşaltınız.

4 – Tüfeğinizi arabadan iner inmez değil av merasında doldurunuz.Av esnasında gezerken tüfeğin namlusunu mutlaka yere yada havaya doğru tutunuz , hiçbir zaman arkadaşınıza doğru tutmayınız.

5 – Ördek ve kaz hariç diğer kuş avlarında kamuflaj elbiseler giymekten kaçınınız. Turuncu renkte şapka ve yelek giyerek kolay görülmenizi sağlayınız. Eğer orman içinde sıkta avlanıyorsanız mutlaka sık sık seslenerek arkadaşlarınızın nerede olduğunu , ormanda çalışan veya avlanan birileri olup olmadığını kontrol ediniz.

6 – Her atıştan sonra ve/veya dengimizi kaybedip düştüğümüz durumlarda (özellikle karlı ve çamurlu ortamlarda) mutlaka tüfeğinizin namlu içini kontrol ederek namlu içini tıkayan herhangi bir şey olup olmadığını kontrol ediniz.

7 – Namludan çıkan saçmanın 300-400 metre menzili olduğunu , 120 metre uzaktan bile yaralayıcı güce sahip olduğunu asla unutmayınız. Önünüzden kalkan avın gittiği istikamette , tahmin edemeyeceğiniz mesafede avlanan bir avcı veya çalışan bir köylü varsa ateş etmeyiniz.

8 – Namludan çıkan saçmaların kısa mesafe sonra dağılıp yayılacaklarını , etkili oldukları 120 metre mesafede 30 metrelik bir alana dağıldıklarını her zaman aklınızda tutunuz. Avın gidiş istikametinin sağında , solunda , bu mesafe içinde avcı veya köylü olup olmadığını kontrol ediniz. Varsa tetiği çekmeyiniz.

9 – Çalıların , otların , sazların yüksek olduğu yerlerde , ormanlık alanlarda çarpan saçmaların sekerek istikamet değiştireceğini ve tehlikeli olabileceklerini asla unutmayınız. Görmediğiniz ava asla tetik

Evet değerli arkadaşlar av esnasında her zaman dikkatli olunuz . Önünüzdeki , sağ ve solunuzda ki , yamaçlarda altınızda ve üstünüzde ki hatta arkanızda bulunan arkadaşlarınızı kendinizin ve onların emniyeti için her zaman kollayınız. Av heyecanına kapılıp sadece namlunun ucundaki ava bakmayınız . Siz siz olun bütün tedbirleri önceden alınız.