DEMANS(BUNADEMANS(BUNAMA) MA)
Prof.Dr.Önder UsProf.Dr.Önder Us
Doç.Dr.Neşe Tuncer ElmacıDoç.Dr.Neşe Tuncer Elmacı
DEMANSDEMANS
Zihinsel fonksiyonlarda ilerleyici Zihinsel fonksiyonlarda ilerleyici bozulmabozulma
Yaşlılıkta en önemli sağlık Yaşlılıkta en önemli sağlık problemlerinden biriproblemlerinden biri
Beklenen ömrün uzaması ile Beklenen ömrün uzaması ile demans sıklığı da artmaktadır.demans sıklığı da artmaktadır.
DEMANSDEMANS
Mental, zihinsel fonksiyonlarda Mental, zihinsel fonksiyonlarda bozulma.bozulma.
Aynı zamanda davranış Aynı zamanda davranış değişiklikleri, psikolojik sorunlardeğişiklikleri, psikolojik sorunlar
Günlük yaşam aktivitelerinde Günlük yaşam aktivitelerinde bozulmabozulma
DEMANSDEMANS
Zihinsel fonksiyonlarZihinsel fonksiyonlar BellekBellek DikkatDikkat AlgılamaAlgılama KonuşmaKonuşma PlanlamaPlanlama Karar vermeKarar verme
DEMANSDEMANS
Bazı demans türleri tedavi Bazı demans türleri tedavi edilebilir.edilebilir.
Bazılarında ise tedavi olanakları Bazılarında ise tedavi olanakları sınırlıdır.sınırlıdır.
DEMANSDEMANS
Demans değişik nedenlere bağlı Demans değişik nedenlere bağlı olabilirolabilir
Bir nörolojik yada tıbbi Bir nörolojik yada tıbbi problemin parçası olabilirproblemin parçası olabilir
Vit B12 eksikliği, tiroid bezinin Vit B12 eksikliği, tiroid bezinin yetersiz çalışması, beyin damar yetersiz çalışması, beyin damar hastalıkları gibihastalıkları gibi
DEMANSDEMANS
Sıklığı yaşla artmaktadır.Sıklığı yaşla artmaktadır. 60-65 yaş % 160-65 yaş % 1 75-79 yaş % 675-79 yaş % 6 80 ve üstü % 20 ve 80 ve üstü % 20 ve ↑↑
DEMANSDEMANS
Normal beyinNormal beyin Yaşlanma süreciYaşlanma süreci Hafif zihinsel bozuklukHafif zihinsel bozukluk DemansDemans Demansın nedenleriDemansın nedenleri Tedavi edilebilir demanslarTedavi edilebilir demanslar
DEMANSDEMANS
Demansın belirtileriDemansın belirtileri Alzheimer hastalığıAlzheimer hastalığı TedaviTedavi Demanslı hastaya yaklaşımDemanslı hastaya yaklaşım Demanslı hastalarda karşılan Demanslı hastalarda karşılan
sorunlarla başetme yöntemlerisorunlarla başetme yöntemleri
Yaşlanma Nedir?Yaşlanma Nedir?
Yılların zaman içinde vücudumuzda Yılların zaman içinde vücudumuzda yaptığı harabiyet sonucu ortaya yaptığı harabiyet sonucu ortaya çıkan değişikliklerçıkan değişiklikler
İnsanların yaşlanma hızlarında İnsanların yaşlanma hızlarında farklılıklar vardır.farklılıklar vardır.
Kalıtım + Yaşam tarzı + Çevresel Kalıtım + Yaşam tarzı + Çevresel etkenler + Diğer hastalık süreçlerietkenler + Diğer hastalık süreçleri
Yaşlanma zihinsel faaliyetleri Yaşlanma zihinsel faaliyetleri etkiler mi?etkiler mi?
Beyinde bulunan milyarlarca hücre yaşlandıkça Beyinde bulunan milyarlarca hücre yaşlandıkça yavaş yavaş azalır ve beyin kitlesinin yavaş yavaş azalır ve beyin kitlesinin azalmasına, küçülmesine neden olur.azalmasına, küçülmesine neden olur.
Her zaman hastalığa neden olacak boyutta Her zaman hastalığa neden olacak boyutta değildir.değildir.
Yaşlılıkta bir miktar bellek ve mantık yürütme Yaşlılıkta bir miktar bellek ve mantık yürütme becerisi kaybı beklenebilir.becerisi kaybı beklenebilir.
Temas,tat, işitme,görme ve koku gibi duysal Temas,tat, işitme,görme ve koku gibi duysal yetenekler sinir hücreleri arasındaki iletişim yetenekler sinir hücreleri arasındaki iletişim yavaşladığı için körelebilir. yavaşladığı için körelebilir.
Beyin nasıl çalışır?Beyin nasıl çalışır?
Vücudun tüm fonksiyonlarını kontrol Vücudun tüm fonksiyonlarını kontrol eder.eder.
Duygularımızı düzenler ve Duygularımızı düzenler ve şekillendirir.şekillendirir.
Fiziksel aktivitelerimizi izler ve Fiziksel aktivitelerimizi izler ve yönetir.yönetir.
Beyin nasıl çalışır?Beyin nasıl çalışır? Beyindeki sinir hücreleri elektrik Beyindeki sinir hücreleri elektrik
sinyaller üretirler ve bu uyarılar sinyaller üretirler ve bu uyarılar devre adı verilen yollarca devre adı verilen yollarca iletilirler. Bu devreler bilgileri iletilirler. Bu devreler bilgileri almaya, işlemeye, depolamaya, almaya, işlemeye, depolamaya, aktarmaya ve geri çağırmaya aktarmaya ve geri çağırmaya yararlar.yararlar.
Nöronlar ve hücre Nöronlar ve hücre haberleşmesihaberleşmesi
Beyin nasıl çalışır?Beyin nasıl çalışır? Beyinimiz bu sinir ağlarından Beyinimiz bu sinir ağlarından
yüzlerce mesaj alır, bunları yüzlerce mesaj alır, bunları yorumlayıp önceliklerini belirler, yorumlayıp önceliklerini belirler, değişik bilgi parçaları depolanmak değişik bilgi parçaları depolanmak üzere ilgili yerlere aktarılır.üzere ilgili yerlere aktarılır.
Yorumlama tamamlandığında, Yorumlama tamamlandığında, beynimiz vücut parçalarımıza nasıl beynimiz vücut parçalarımıza nasıl davranması gerektiğini bildirir davranması gerektiğini bildirir emirler gönderir.emirler gönderir.
Beyinin bölümleri ve Beyinin bölümleri ve görevlerigörevleri
Frontal Lob: Frontal Lob: Kişilik, problem Kişilik, problem çözme,soyut çözme,soyut düşünce, beceri düşünce, beceri gerektiren işlerin gerektiren işlerin yapılmasından yapılmasından sorumludur.sorumludur.
Beyinin bölümleri ve Beyinin bölümleri ve görevlerigörevleri
Parietal LobParietal Lob
Ağrı,tad,dokunma Ağrı,tad,dokunma gibi duyuları alırgibi duyuları alır
Beyinin bölümleri ve Beyinin bölümleri ve görevlerigörevleri
Temporal Lob: Temporal Lob: Bellek,algılama, Bellek,algılama, işitme, söyleneni işitme, söyleneni anlamaanlama
Beyinin bölümleri ve Beyinin bölümleri ve görevlerigörevleri
Oksipital Lob: Oksipital Lob: GörmeGörme
Zihinsel(Bilişsel) Zihinsel(Bilişsel) FonksiyonlarFonksiyonlar
Bilişsel İşlevler:Bilmemizi, öğrenmemizi Bilişsel İşlevler:Bilmemizi, öğrenmemizi sağlayan işlevlerdir.sağlayan işlevlerdir.
Bunlar;Bunlar; AlgıAlgı DikkatDikkat MuhakemeMuhakeme Mantık yürütmeMantık yürütme BellekBellek İnsiyatifİnsiyatif
Hafif Kognitif Bozukluk Hafif Kognitif Bozukluk (HKB)(HKB)
Bellek ile ilgili yakınmalarBellek ile ilgili yakınmalar
Diğer kognitif yetenekler Diğer kognitif yetenekler genellikle normalgenellikle normal
Normal günlük yaşam aktivitesiNormal günlük yaşam aktivitesi
Yaşa göre objektif bellek Yaşa göre objektif bellek bozukluğubozukluğu
Demans yokDemans yok
HKBHKB
Üç tipÜç tip
Amnestik formAmnestik form
Hafif multiple kognitif bozuklukHafif multiple kognitif bozukluk
Tek, bellek dışı kognitif Tek, bellek dışı kognitif bozuklukbozukluk
HKBHKB
Olguların bir kısmı 3-6 yılda AH’na Olguların bir kısmı 3-6 yılda AH’na
dönüşürdönüşür
HKBHKB
AH’na dönüşme hızı (yıllık) : % 10-AH’na dönüşme hızı (yıllık) : % 10-1515
Aynı yaş gurubunda bu oran : % 1-2Aynı yaş gurubunda bu oran : % 1-2
Demans nedir?Demans nedir? Entellektüel yeteneklerde kayıp ve Entellektüel yeteneklerde kayıp ve
kişilikte değişiklikle birlikte bellekte kişilikte değişiklikle birlikte bellekte bozulma ile giden ve günlük bozulma ile giden ve günlük fonksiyon düzeylerine engel olacak fonksiyon düzeylerine engel olacak kadar ciddi olan bir klinik durumdur. kadar ciddi olan bir klinik durumdur.
Her unutkanlık bunama Her unutkanlık bunama mıdır?mıdır?
Normal yaşlanma sürecinde belli Normal yaşlanma sürecinde belli ölçülerde unutkanlık olması (beyin ölçülerde unutkanlık olması (beyin işlevlerindeki yavaşlamaya bağlı), işlevlerindeki yavaşlamaya bağlı), karmaşık problemleri çözmek için daha karmaşık problemleri çözmek için daha fazla zamana gereksinim duymak fazla zamana gereksinim duymak doğaldır.doğaldır.
HER UNUTKANLIK BUNAMA HER UNUTKANLIK BUNAMA BELİRTİSİ DEĞİLDİR!BELİRTİSİ DEĞİLDİR!
DEMANS(BUNAMA), YAŞLILIĞIN DEMANS(BUNAMA), YAŞLILIĞIN
DEĞİL, ANORMAL BEYİN DEĞİL, ANORMAL BEYİN
SÜREÇLERİNİN BİR SONUCUDUR.SÜREÇLERİNİN BİR SONUCUDUR.
Bunama nasıl Bunama nasıl gerçekleşmekte?gerçekleşmekte?
Sinir hücreleri ölmekte ve yerlerine Sinir hücreleri ölmekte ve yerlerine yenileri konulamamakta (atrofi)yenileri konulamamakta (atrofi)
Hücrelerin haberleşmesini sağlayan Hücrelerin haberleşmesini sağlayan birleşkeler yok olmaktabirleşkeler yok olmakta
Kimyasal aracıların miktarları Kimyasal aracıların miktarları azalmaktaazalmakta
Tüm bunların normalden daha fazla Tüm bunların normalden daha fazla artması=NÖRODEJENERASYONartması=NÖRODEJENERASYON
Demans nedenleri Demans nedenleri nelerdir?nelerdir?
Alzheimer Hastalığı %50-80Alzheimer Hastalığı %50-80
Lewy cisimcikli demans %20Lewy cisimcikli demans %20
Beyin damar hastalıkları %5-10Beyin damar hastalıkları %5-10
Parkinson Hastalığına bağlı<%5Parkinson Hastalığına bağlı<%5
Beyin damar hastalıklarına Beyin damar hastalıklarına bağlı demansbağlı demans
Beyin damar tıkanıklıkları sonucu Beyin damar tıkanıklıkları sonucu beyinin kanlanmasındaki bozukluğa beyinin kanlanmasındaki bozukluğa bağlı ortaya çıkan demans bağlı ortaya çıkan demans tablosudur. tablosudur.
ilk atak ani ya da sinsi olabilir. ilk atak ani ya da sinsi olabilir. Bundan sonra, daha fazla küçük Bundan sonra, daha fazla küçük
damar tıkanıklıkları oldukça daha damar tıkanıklıkları oldukça daha çok zihinsel fonksiyon kaybı olurçok zihinsel fonksiyon kaybı olur
Demans nedenleri Demans nedenleri nelerdir?nelerdir?
Metabolik nedenler:Metabolik nedenler: Tiroid bezi hastalıklarıTiroid bezi hastalıkları Vitamin B12 yetmezliğiVitamin B12 yetmezliği Süregen böbrek ve karaciğer hastalıklarıSüregen böbrek ve karaciğer hastalıkları KansızlıkKansızlık Kandaki elektrolitlerin dengesiz dağılımıKandaki elektrolitlerin dengesiz dağılımı
Toksik nedenlerToksik nedenler AlkolAlkol Bazı ilaçların sürekli kullanımıBazı ilaçların sürekli kullanımı Ağır metallere maruziyetAğır metallere maruziyet
Demans nedenleri Demans nedenleri nelerdir?nelerdir?
Enfeksiyon hastalıklarıEnfeksiyon hastalıkları AIDSAIDS Sifilis (frengi)Sifilis (frengi) MenenjitMenenjit
HidrosefaliHidrosefali
Beyinin darbelere bağlı hasarıBeyinin darbelere bağlı hasarı
KanserKanser Beyin tümörleriBeyin tümörleri Diğer kanserlerin beyine yayılımıDiğer kanserlerin beyine yayılımı
Demans nedenleri Demans nedenleri nelerdir?nelerdir?
Multiple skleroz hastalığıMultiple skleroz hastalığı
Süreklilik kazanmış ruhsal Süreklilik kazanmış ruhsal hastalıklarhastalıklar ŞizofreniŞizofreni DepresyonDepresyon
Demansın belirti ve Demansın belirti ve bulgularıbulguları
Ağır bellek kaybıAğır bellek kaybı Soyut düşünceleri oluşturma Soyut düşünceleri oluşturma
beceriksizliğibeceriksizliği Konsantrasyon güçlüğüKonsantrasyon güçlüğü Gündelik ya da karmaşık ,işleri yapmada Gündelik ya da karmaşık ,işleri yapmada
zorlukzorluk Kişilik değişiklikleriKişilik değişiklikleri Şüpheci ya da garip davranışlarŞüpheci ya da garip davranışlar
İleri yaşlarda ortaya çıkan İleri yaşlarda ortaya çıkan demansın en sık nedeni demansın en sık nedeni ALZHEİMER ALZHEİMER HASTALIĞI’dır.HASTALIĞI’dır.
Alzheimer HastalığıAlzheimer Hastalığı
Alzheimer hastalığı beynin düşünme, Alzheimer hastalığı beynin düşünme, hafıza, dil, beceri bölümlerini etkiler. hafıza, dil, beceri bölümlerini etkiler.
Hastalığın başlangıcı sinsidir ve Hastalığın başlangıcı sinsidir ve yıkım genellikle yavaş yıkım genellikle yavaş ilerlemektedir..ilerlemektedir..
Günümüzde hastalığı ortadan Günümüzde hastalığı ortadan kaldıran kesin bir tedavi yaklaşımı kaldıran kesin bir tedavi yaklaşımı bulunmamaktadır. bulunmamaktadır.
Alzheimer HastalığıAlzheimer Hastalığı
Alzheimer Hastalığı için Alzheimer Hastalığı için risk faktörleri nelerdir?risk faktörleri nelerdir?
İleri yaşİleri yaş
Aile öyküsü(genetik)Aile öyküsü(genetik)
Kadın cinsiyetKadın cinsiyet
Ağır bir kafa darbesi almış olmakAğır bir kafa darbesi almış olmak
Yüksek tansiyonYüksek tansiyon
Şeker hastalığıŞeker hastalığı
Düşük eğitim düzeyiDüşük eğitim düzeyi
DepresyonDepresyon
KalıtımKalıtım
Ailede Alzheimer hastası olmasının, Ailede Alzheimer hastası olmasının, hastalığa yakalanma riski üzerindeki hastalığa yakalanma riski üzerindeki etkisi, ailede hiç Alzheimer hastası etkisi, ailede hiç Alzheimer hastası olmaması halinde taşınan riskten çok olmaması halinde taşınan riskten çok az yüksektir. az yüksektir.
Bazı ailelerde Alzheimer hastalığına Bazı ailelerde Alzheimer hastalığına karşı kalıtımsal bir yatkınlık karşı kalıtımsal bir yatkınlık görülebilir ancak bu nadir görülen görülebilir ancak bu nadir görülen istisnai bir durumdur. istisnai bir durumdur.
Alzheimer Hastalığı Beyini Alzheimer Hastalığı Beyini Nasıl Etkiler?Nasıl Etkiler?
Beynin temel taşı olan nöronu Beynin temel taşı olan nöronu harap ederek etkiler.harap ederek etkiler.
Kayıp bellek merkezi olan Kayıp bellek merkezi olan hipokampustan başlar, diğer hipokampustan başlar, diğer loblara da yayılır.loblara da yayılır.
Beyindeki anormal Beyindeki anormal birikimlerbirikimler
Nöritik plaklarNöritik plaklar
Alzheimer Hastalığı Alzheimer Hastalığı EvreleriEvreleri
(Erken Evre)(Erken Evre) Eşyaları uygunsuz yerlere koymaEşyaları uygunsuz yerlere koyma Yakın bellekte bozulma,Yakın bellekte bozulma, Aynı soruları tekrar, tekrar sormaAynı soruları tekrar, tekrar sorma Kelime bulma güçlüğü, konuşurken konuyu Kelime bulma güçlüğü, konuşurken konuyu
unutmaunutma Bilinen işleri yapmakta güçlük(yemek yapma..)Bilinen işleri yapmakta güçlük(yemek yapma..) Nedensiz davranış ve duygudurum değişiklikleriNedensiz davranış ve duygudurum değişiklikleri Bir işi başlatamama, konsantre olamamaBir işi başlatamama, konsantre olamama Çevreye karşı ilgi azlığıÇevreye karşı ilgi azlığı Kişisel görünüş ve başkalarına karşı kayıtsızlıkKişisel görünüş ve başkalarına karşı kayıtsızlık Bulunduğu yer ve zamanın farkında olmamaBulunduğu yer ve zamanın farkında olmama Bilinen yollarda araba kullanırken kaybolmaBilinen yollarda araba kullanırken kaybolma
Orta EvreOrta Evre Yakın tarihte yaşanan olayları daha fazla unutma. (Uzak Yakın tarihte yaşanan olayları daha fazla unutma. (Uzak
geçmişteki olayları daha iyi hatırlar ama bazı ayrıntıları geçmişteki olayları daha iyi hatırlar ama bazı ayrıntıları unutabilir ve karıştırabilir. )unutabilir ve karıştırabilir. )
Zamanı ve yerleri karıştırma. (Gece yarısı alışverişe çıkmaya Zamanı ve yerleri karıştırma. (Gece yarısı alışverişe çıkmaya karar verebilir.) karar verebilir.)
Bildiği yerlerde kaybolma. Bildiği yerlerde kaybolma. Aile üyelerinin ve arkadaşlarının isimlerini unutma Aile üyelerinin ve arkadaşlarının isimlerini unutma Yemekleri ya da çaydanlığı ateşte unutma ya da ocağı Yemekleri ya da çaydanlığı ateşte unutma ya da ocağı
söndürmeyi unutma. söndürmeyi unutma. Olmayan şeyleri duyma ya da görme, kuruntularOlmayan şeyleri duyma ya da görme, kuruntular Yazma ve okuma da dahil iletişim yetilerinde kayıpYazma ve okuma da dahil iletişim yetilerinde kayıp Toplum içinde uygunsuz davranışlarToplum içinde uygunsuz davranışlar Özellikle geceleri artan huzursuzluk ve sıkıntı hissiÖzellikle geceleri artan huzursuzluk ve sıkıntı hissi Saldırganlık, öfke patlamaları,içe kapanmaSaldırganlık, öfke patlamaları,içe kapanma El becerisi gerektiren işlerde güçlük çekmeEl becerisi gerektiren işlerde güçlük çekme Hesap ve planlamayı gerektiren işlerde güçlükHesap ve planlamayı gerektiren işlerde güçlük İlaçları almayı sürekli unutmaİlaçları almayı sürekli unutma
İleri Evreİleri Evre Belleğin ileri derecede azalması veya tam kaybıBelleğin ileri derecede azalması veya tam kaybı Konuşma ve söyleneni anlama güçlüğüKonuşma ve söyleneni anlama güçlüğü Duyguların ifadesinde azalma veya tam kayıpDuyguların ifadesinde azalma veya tam kayıp İnsanları, hatta aynadaki kendi yüzünü tanıma güçlüğüİnsanları, hatta aynadaki kendi yüzünü tanıma güçlüğü İdrar ve dışkıyı tutamamaİdrar ve dışkıyı tutamama Hiçbir kişisel bakım işlevini yerine getirememeHiçbir kişisel bakım işlevini yerine getirememe Çiğneme ve yutmada güçlükÇiğneme ve yutmada güçlük Bazı sesleri ya da cümleleri sürekli tekrarlama. Bazı sesleri ya da cümleleri sürekli tekrarlama. Arkadaşlarını ve akrabalarını tanımama. Arkadaşlarını ve akrabalarını tanımama. Giyinme, yemek yeme, duş yapma, yıkanma ve tuvalete Giyinme, yemek yeme, duş yapma, yıkanma ve tuvalete
gitme konularında yardıma ya da gözetime ihtiyaç gitme konularında yardıma ya da gözetime ihtiyaç duyma. duyma.
Sonunda tekerlekli iskemleye bağlı kalabilecek şekilde Sonunda tekerlekli iskemleye bağlı kalabilecek şekilde yürüme zorluğu.yürüme zorluğu.
Alzheimer Hastalığına Eşlik Alzheimer Hastalığına Eşlik Edebilen Ruhsal Edebilen Ruhsal
DeğişikliklerDeğişikliklerDepresyonDepresyon
İştah kaybıİştah kaybı Uyku bozukluğuUyku bozukluğu EnerjisizlikEnerjisizlik Dikkati yoğunlaştıramamaDikkati yoğunlaştıramama Sinirlilik ve kaygıSinirlilik ve kaygı Değersizlik hissiDeğersizlik hissi
Alzheimer Hastalığına Eşlik Alzheimer Hastalığına Eşlik Davranış DeğişikliklerDavranış Değişiklikler
Amaçsız DolaşmalarAmaçsız Dolaşmalar Aşırı tepkiAşırı tepki Kaygı:Kaygı:
EvhamEvham KorkularKorkular KuruntularKuruntular EndişeEndişe HuzursuzlukHuzursuzluk ÖfkeÖfke
Alzheimer Hastalığına Eşlik Alzheimer Hastalığına Eşlik Edebilen Ruhsal Edebilen Ruhsal
DeğişikliklerDeğişiklikler Uyku bozukluklarıUyku bozuklukları
Psikiyatrik TablolarPsikiyatrik Tablolar Görsel veya işitsel sanrılarGörsel veya işitsel sanrılar Olmamış olayları var saymaOlmamış olayları var sayma Yanlış sabit fikirlerYanlış sabit fikirler ŞüphecilikŞüphecilik
TANITANI
Eğer giderek artan hafıza Eğer giderek artan hafıza problemleri yaşıyorsanız ya da problemleri yaşıyorsanız ya da duygu durum dalgalanmalarının duygu durum dalgalanmalarının farkındaysanız doktora danışmayı farkındaysanız doktora danışmayı düşününüz!düşününüz!
Alzheimer Hastalığının Alzheimer Hastalığının Uyarıcı BulgularıUyarıcı Bulguları
Hafıza kaybıHafıza kaybı Alışıldık işleri yapma güçlüğüAlışıldık işleri yapma güçlüğü Dil problemleriDil problemleri Zaman ve yere oryantasyon bozukluğuZaman ve yere oryantasyon bozukluğu Karar verme yetisinde bozulmaKarar verme yetisinde bozulma Soyut düşüncede bozulmaSoyut düşüncede bozulma Eşyaları yanlış yerlere koyma, kaybetmeEşyaları yanlış yerlere koyma, kaybetme Duygudurum veya davranış değişikliğiDuygudurum veya davranış değişikliği Kişilik değişiklikleriKişilik değişiklikleri Bir işe başlama yetisinde kayıpBir işe başlama yetisinde kayıp
Alzheimer Derneği 2001’den uyarlanmıştır.Alzheimer Derneği 2001’den uyarlanmıştır.
Unutkanlığınız için ne Unutkanlığınız için ne zaman endişelenmelisiniz ?zaman endişelenmelisiniz ?
Unutkanlık süreklilik kazanmış ve zaman içinde Unutkanlık süreklilik kazanmış ve zaman içinde ağırlaşıyorsa…ağırlaşıyorsa…
Dil, yargılama,anlama, dikkati toplama fonksiyonlarını da Dil, yargılama,anlama, dikkati toplama fonksiyonlarını da etkileyecek şekilde ilerliyorsa…etkileyecek şekilde ilerliyorsa…
Davranış bozukluğu (saldırgan, kaygılı vs..) varsa…Davranış bozukluğu (saldırgan, kaygılı vs..) varsa… Günlük işleri yapmakta zorluğun başlaması (yemek yapma, Günlük işleri yapmakta zorluğun başlaması (yemek yapma,
tek başına seyahat etme, araba kullanma, alışveriş)…tek başına seyahat etme, araba kullanma, alışveriş)… Hafıza sorunu ve yetilerdeki kayıp günlük yaşamı Hafıza sorunu ve yetilerdeki kayıp günlük yaşamı
sürdürmeyi engelliyor ve ciddi sorun yaratır hale sürdürmeyi engelliyor ve ciddi sorun yaratır hale gelmişse !!! gelmişse !!!
Erken tanının ÖnemiErken tanının Önemi
Alzheimer'i taklit eden ama etkili Alzheimer'i taklit eden ama etkili tedavi yöntemleri bulunan başka tedavi yöntemleri bulunan başka hastalıklar tespit edilebilir. hastalıklar tespit edilebilir.
Alzheimer hastalığının bilinen kesin Alzheimer hastalığının bilinen kesin bir tedavisi yoksa da erken evrelerde bir tedavisi yoksa da erken evrelerde verilen ilaçlar süreci yavaşlatmakta verilen ilaçlar süreci yavaşlatmakta ve hastalığın ilerlemesini ve hastalığın ilerlemesini geciktirmektedir.geciktirmektedir.
Erken tanının ÖnemiErken tanının Önemi
Depresyon, huzursuzluk, uyku Depresyon, huzursuzluk, uyku bozukluğu, hayal görme gibi davranış bozukluğu, hayal görme gibi davranış sorunlarının tedavileri unutkanlığın sorunlarının tedavileri unutkanlığın tedavisinden daha yüz güldürücüdür ve tedavisinden daha yüz güldürücüdür ve bu bulgular düzelince zihinsel bu bulgular düzelince zihinsel fonksiyonlar da daha iyi olur. fonksiyonlar da daha iyi olur.
Hasta ve ailesine hastalığı öğrenip Hasta ve ailesine hastalığı öğrenip yaşam planlaması yapması için zaman yaşam planlaması yapması için zaman kalır.kalır.
Tıbbi DeğerlendirmeTıbbi Değerlendirme
ÖyküÖykü Fizik ve nörolojik muayeneFizik ve nörolojik muayene Zihinsel durum muayenesiZihinsel durum muayenesi Nöropsikolojik testlerNöropsikolojik testler Beyin görüntülemeleriBeyin görüntülemeleri
Alzheimer Hastalığı Alzheimer Hastalığı TedavisiTedavisi
Bilişsel belirtileri tedavi etmekBilişsel belirtileri tedavi etmek Asetil kolin eksikliğinin düzenlenmeye çalışılmasıAsetil kolin eksikliğinin düzenlenmeye çalışılması(donepezil, rivastigmin, galantamin)(donepezil, rivastigmin, galantamin) Antiglutamaterjik ajanlarAntiglutamaterjik ajanlar(memantin)(memantin)
Davranışsal belirtileri tedavi etmekDavranışsal belirtileri tedavi etmek SaldırganlıkSaldırganlık AjitasyonAjitasyon DelüzyonDelüzyon HalüsinasyonHalüsinasyon ParanoyaParanoya Uyku bozukluklarıUyku bozuklukları Amaçsız gezinmelerAmaçsız gezinmeler
Alzheimer Hastalığı Alzheimer Hastalığı TedavisiTedavisi
Hasta desteklenmesi ve Hasta desteklenmesi ve davranışçı yaklaşımlardavranışçı yaklaşımlar
Çevresel faktörlerin Çevresel faktörlerin düzenlenmesidüzenlenmesi
Sosyal destekSosyal destek
İleri yaş grubu İleri yaş grubu büyüklere öneriler büyüklere öneriler
Zihni dinç tutmak için okuyun, bulmaca Zihni dinç tutmak için okuyun, bulmaca çözün, zihinsel faaliyetlere özen gösterinçözün, zihinsel faaliyetlere özen gösterin
Sosyal yaşamdan kopmayın Sosyal yaşamdan kopmayın Düzenli sağlık kontrollerine gidin ve Düzenli sağlık kontrollerine gidin ve
tansiyon,şeker hastalığı, kan yağları tansiyon,şeker hastalığı, kan yağları yüksekliği gibi hastalıklarınızın önlemini yüksekliği gibi hastalıklarınızın önlemini alınalın
Diyetinize dikkat edinDiyetinize dikkat edin Depresyondan uzak durunDepresyondan uzak durun Günün keyfini çıkarın…Günün keyfini çıkarın…
Hasta yakınlarına iletişim Hasta yakınlarına iletişim önerileriönerileri
Demanslı kişiler iletişim kurmak için Demanslı kişiler iletişim kurmak için cesaretlendirilmelidirler. Bu yaşam cesaretlendirilmelidirler. Bu yaşam kalitesini artırır ve kimlik duygusunu kalitesini artırır ve kimlik duygusunu destekler.destekler.
Hasta yakınlarına iletişim Hasta yakınlarına iletişim önerileriönerileri
Kısa cümlelerle, sakin yavaş Kısa cümlelerle, sakin yavaş konuşmak, tekrarlar yapmakkonuşmak, tekrarlar yapmak
Bazı kelimeleri vurgulamakBazı kelimeleri vurgulamak Kişinin söylediklerini anlamaya Kişinin söylediklerini anlamaya
çalışıp olumlandırmakçalışıp olumlandırmak DokunmakDokunmak
Hasta yakınlarına davranış Hasta yakınlarına davranış önerileriönerileri
Kendi giyinmesi için teşvik etme, kolay Kendi giyinmesi için teşvik etme, kolay giyilen giysileri seçmekgiyilen giysileri seçmek
Temizlik alışkanlıklarını hatırlatmak ve Temizlik alışkanlıklarını hatırlatmak ve gerektiği kadar yardım etmekgerektiği kadar yardım etmek
Hatırlatma araçları kullanmak: listeler, Hatırlatma araçları kullanmak: listeler, takvimler yapmaktakvimler yapmak
Eşyaların yerlerini değiştirmemekEşyaların yerlerini değiştirmemek Güvenlik için ateş, araba kullanmak, Güvenlik için ateş, araba kullanmak,
düşmeye vs. karşı önlemlerdüşmeye vs. karşı önlemler Kalabalık olmayan sosyal ortamlarda Kalabalık olmayan sosyal ortamlarda
bulunmanın teşvik edilmesibulunmanın teşvik edilmesi
Hasta yakınlarına Hasta yakınlarına önerileröneriler
Yardım istemekten çekinmeyinYardım istemekten çekinmeyin Sosyal çevrenizle bağlantılarınızı Sosyal çevrenizle bağlantılarınızı
sürdürünsürdürün Kendinize zaman ayırmaya çalışınKendinize zaman ayırmaya çalışın
Yardım almakYardım almak
Alzheimer hastasına bakmak yorucu Alzheimer hastasına bakmak yorucu ve meşakkatli bir iştir ve bununla ve meşakkatli bir iştir ve bununla başa çıkmak içinbaşa çıkmak için
alınabilecek hertürlü yardımı almak alınabilecek hertürlü yardımı almak gerekir.gerekir.
Marmara Üniversitesi Tıp Marmara Üniversitesi Tıp Fak. HastanesiFak. Hastanesi
Nöroloji Ana Bilim DalıNöroloji Ana Bilim Dalı Demans PolikliniğiDemans Polikliniği Haftada iki gün hizmet vermekte…Haftada iki gün hizmet vermekte… Randevu İçin: Nöroloji Anabilim Dalı Randevu İçin: Nöroloji Anabilim Dalı
SekreterliğiSekreterliği Tel: 216 3271010/Hasta kayıtTel: 216 3271010/Hasta kayıt
Sağlıklı, mutlu, Sağlıklı, mutlu, huzurlu günler huzurlu günler dileğiyle…dileğiyle…