VOORBEREIDENDE ANALYSE VOOR DE DIGITALISERING VAN FILMMATERIAAL
§ 2013-2014 § Op vraag van VIAA § Auteurs: Rony Vissers en Noortje Verbeke § Voorstudie en terreinonderzoek § Na workshop via mail verspreid
VOORBEREIDENDE ANALYSE INHOUD RAPPORT
1. Waarom filmmateriaal digitaliseren?
2. Achtergrondinformatie bij de verschillende film
3. Principes in selectie en prioritering
4. Aandachtspunten bij de digitalisering van filmmateriaal
5. Mogelijke restauratie
6. Lijst van labo’s
7. Verhouding analoge preservering en digitalisering
8. Terreinonderzoek
9. Voorstel tot plan van aanpak
VOORBEREIDENDE ANALYSE INHOUD RAPPORT
1. Waarom filmmateriaal digitaliseren?
2. Achtergrondinformatie bij de verschillende film
3. Principes in selectie
4. Aandachtspunten bij de digitalisering van filmmateriaal
5. Mogelijke restauratie
6. Lijst van labo’s
7. Verhouding analoge preservering en digitalisering
8. Terreinonderzoek
9. Voorstel tot plan van aanpak
ALGEMENE PRINCIPES VAN EEN GOEDE BEWARING: § Aangepaste opslagruimte § Specifieke bewaaromstandigheden voor verschillende filmtypes § Film op kern § Geventileerde filmblikken (tenzij invriezen)
7. Verhouding analoge preservering en digitalisering
OPSLAG: § Nitraat -> Cinematek § Acetaat:
§ Ruimte: geventileerd § Stabiele luchtvochtigheid: 20% - 30% RH § Zw/w: Stabiele temperatuur: 5°- 10°C § Kleur: kouder= vertragen kleurverandering
7. Verhouding analoge preservering en digitalisering
OPSLAG: § Nitraat -> Cinematek § Acetaat:
§ Ruimte: geventileerd § Stabiele luchtvochtigheid: 20% - 30% RH § Zw/w: Stabiele temperatuur: 5°- 10°C § Kleur: kouder= vertragen kleurverandering
§ Aangetaste acetaat: § Ruimte: geventileerd § In quarantaine, APART van rest van collectie § Stabiele luchtvochtigheid: 20% - 30% RH § Zo koud mogelijk (>5°C) § Regelmatig testen
7. Verhouding analoge preservering en digitalisering
OPSLAG: § Nitraat -> Cinematek § Acetaat:
§ Ruimte: geventileerd § Stabiele luchtvochtigheid: 20% - 30% RH § Zw/w: Stabiele temperatuur: 5°- 10°C § Kleur: kouder= vertragen kleurverandering
§ Aangetaste acetaat: § Ruimte: geventileerd § In quarantaine, APART van rest van collectie § Stabiele luchtvochtigheid: 20% - 30% RH § Zo koud mogelijk (>5°C) § Regelmatig testen
§ Magnetische klankfilm § Apart van beeld § Koud (onder de 10°C) en droog (RH 20%-30%)
7. Verhouding analoge preservering en digitalisering
VOORBEREIDENDE ANALYSE INHOUD RAPPORT
1. Waarom filmmateriaal digitaliseren?
2. Achtergrondinformatie bij de verschillende film
3. Principes in selectie
4. Aandachtspunten bij de digitalisering van filmmateriaal
5. Mogelijke restauratie
6. Lijst van labo’s
7. Verhouding analoge preservering en digitalisering
8. Terreinonderzoek
9. Voorstel tot plan van aanpak
TERREINONDERZOEK: § Inventaris door FARO, PACKED en VIAA
§ Bij eerste partnercirkel: omroepen en gesubsidieerde bewaarinstellingen
§ Meer dan 660.000 audiovisuele dragers
§ Film: 74.000 bobijnen (+/-11%) § VRT: 66.000 § CE: 8.000
8. Terreinonderzoek
VERSCHILLENDE SOORTEN FILM Cultureel Erfgoed
sector VRT
Type materiaal Aantal % Aantal %
8mm/super8 1353 17%
8mm sepmag 23 0%
9,5mm 53 1%
16mm 4680 59% 53.000 79%
16mm sepmag 1293 16%
35mm 528 7% 13.000 21%
35mm sepmag 1 0%
TOTAAL 7931 100% 66.000 100%
TERREINONDERZOEK: § Nitraat § Aantasting door azijn § Bewaaromstandigheden
Azijnsyndroom: niet zozeer een vraag van 'of' maar een vraag van 'wanneer'
8. Terreinonderzoek
Fase 1: De film begint een azijngeur af te geven. Fase 2: De filmdrager begint te krimpen (in een vergevorderd stadium kan dit
tot 10% van de film zijn), waardoor deze begint te krullen en krommen zowel in de breedte als in de lengte.
Fase 3: De film verliest zijn flexibiliteit (ze zijn niet meer zo strak opgespoeld),
de drager wordt broos. Fase 4: De emulsie begint te barsten of begint los te komen van de onderlaag. Fase 5: Er ontstaat een wit poeder aan de randen en op het oppervlakte van
de film. Dit is afkomstig van de ontbinding van de bindlaag.
8. Terreinonderzoek
AANGETASTE ACETAATFILM CULTURELE ERFGOEDSECTOR
Type materiaal Totaal aantal films
Aantal bobijnen aangetast
Voor het autokatalytisch punt
% van type materiaal
Voorbij het autokatalytisch punt
% van type materiaal
8mm/super8 en sepmag
1376 399 29% 23 2 %
9,5mm 53 - - - -
16mm en sepmag
5973 3278 55% 724 12%
35mm en sepmag
529 302 57% 25 5%
TOTAAL 7931 3979 50% 772 10%
AANGETASTE ACETAATFILM VRT
Type materiaal Totaal aantal films
Aantal bobijnen aangetast
Voor het autokatalytisch punt
% van type materiaal
Voorbij het autokatalytisch punt
% van type materiaal
16mm en sepmag
53.000 - - 1590 3%
35mm en sepmag
13.000 - - 390 3%
TOTAAL 66.000 - - 1980 3%
AANTASTING DOOR AZIJN:
Culturele erfgoedsector:
60% aangetast 10% voorbij AK punt
VRT:
3% voorbij AK punt
8. Terreinonderzoek
TERREINONDERZOEK: § Nitraat § Aantasting door azijn § Bewaaromstandigheden: weinig optimaal
§ Geen geschikte ruimtes voor film § Geen geschikte quarantaine voor aangetaste film § Verpakkingen in slechte staat § Geen infrastructuur
8. Terreinonderzoek
TERREINONDERZOEK: CONCLUSIES § Aantal aangetaste films:
§ Culturele Erfgoedsector: 60% waarvan 10% voorbij AK punt § VRT: geen cijfers over totaal aangetast, 3% voorbij AK punt § Voor 2752 acetaatfilms: dringend actie nodig
§ Bewaaromstandigheden: § Voor film ongeschikt § Geen geschikte ruimtes voor azijn § Slechte verpakkingen § Onvoldoende infrastructuur en expertise
8. Terreinonderzoek
VOORBEREIDENDE ANALYSE INHOUD RAPPORT
1. Waarom filmmateriaal digitaliseren?
2. Achtergrondinformatie bij de verschillende film
3. Principes in selectie
4. Aandachtspunten bij de digitalisering van filmmateriaal
5. Mogelijke restauratie
6. Lijst van labo’s
7. Verhouding analoge preservering en digitalisering
8. Terreinonderzoek
9. Voorstel tot plan van aanpak
VOORSTEL TOT PLAN VAN AANPAK: § Verbetering bewaaromstandigheden films in afwachting van
digitalisering § Het bepalen van de exacte digitaliseringsdoelstelling van VIAA § Het onderzoeken van een samenwerking met Cinematek § Selectie van het materiaal § Bepalen van de kwaliteitsparameters voor digitalisering § Praktische voorbereiding starten: inventariseren, barcoderen,
analoge restauratie, herverpakken § Timing
9. Voorstel tot plan van aanpak