Te gjitha qeniet njerezore lindin te barabarta ne liri dhe te drejta.
Ato jane te pajisura me
ndergjegje dhe duhet te sillen
ndaj njeri-tjetrit me fryme
vellazerimi.
Te mbrosh dinjitetin njerezor ne kushte normale eshte proces i vetenjohur tashme te njeriu. Edhe e drejta
eshte nje produkt social qe ne e gezojme fale te drejtes natyrore dhe fizike.
Të drejtat dhe liritë e njeriut në njëfarë mënyrë janë aspiratë morale, që vetitë shpirtërore të njeriut si normë
shoqërore i vë në nocionin e interesit. E drejta për të ekzistuar, e drejta për të qenë i lirë, e drejta e
vetëvendosjes, e drejta e lëvizjes dhe mendimit të lirë; pra të gjitha këto përbëjnë mbrojtjen e dinjitetit njerëzor të inspiruar nga vetë natyra njerëzore për të pasur më
shumë të drejtë dhe liri veprimi. Liritë dhe të drejtat e njeriut burojnë nga sistemi universal i konceptit
të botës, të njohjes njerëzore mbi përsosjen e vlerave humane dhe shpirtërore.
““Deklarata e të Drejtave të Njeriut dhe Deklarata e të Drejtave të Njeriut dhe të Drejtave Civiletë Drejtave Civile”” e Këshillit Kombëtar e Këshillit Kombëtar
FrancezFrancez(26 gusht, 1789)(26 gusht, 1789)
"Pasi përfaqësuesit e popullit francez, të mbledhur si këshill kombëtar, mosnjohjen, harrimin apo përbuzjen e të drejtave të njeriut i
konsiderojnë si shkaktarët e vetëm të fatkeqësisë publike dhe të prishjes së qeverive, kanë vendosur të parashtrojnë të drejtat natyrore,
të patjetërsueshme dhe të shenjta të njeriut, në një deklaratë festive, me qëllim që këtë deklaratë, të gjithë pjesëtarët e shoqërisë ta kenë përherë
parasysh, dhe që do t'iu kujtojë gjithmonë të drejtat dhe detyrat e tyre; me qëllim që veprimet e pushtetit ligjvënës dhe të atij ekzekutiv, të
mund të krahasohen me qëllimin përfundimtar të çdo rendi politik dhe në këtë mënyrë të respektohen më shumë; me qëllim që më pas, pretendimet e qytetarëve, përmes parimeve të thjeshta dhe të
padiskutueshme, të bazohen gjithmonë në ruajtjen e kushtetutës dhe mirëqenies së përgjithshme.
Duke u nisur nga kjo, Këshilli Kombëtar njeh dhe shpall nën mbrojtjen e të Madhërueshmit të drejtat e mëposhtme të njeriut dhe ato qytetare:
Neni 1. Njerëzit, që nga lindja janë dhe mbeten të lirë dhe me të drejta të barabarta. Dallimet sociale duhet të bazohen vetëm në dobinë e përgjithshme.
Neni 2. Qëllimi i çdo bashkimi politik është ruajtja e të drejtave natyrore dhe të patjetërsueshme të njeriut. Këto të drejta janë liria, prona, siguria dhe rezistenca kundër
shtypjes.Neni 3. Prejardhja e çdo pavarësie mbështetet te kombi. Asnjë organizim, asnjë individ
nuk mund të ushtrojë një pushtet që nuk ka dalë qartë prej tij.Neni 4. Liri do të thotë liri për të bërë çdo gjë që nuk dëmton tjetrin. Ushtrimi i të drejtave natyrore të secilit kufizohet vetëm në kufijtë, të cilët pjesëtarëve tjerë të shoqërisë u sigurojnë gëzimin e të drejtave të barabarta. Kufijtë në fjalë mund të
caktohen vetëm nga ligji.Neni 5. Vetëm ligji ka të drejtë të ndalojë veprimet e dëmshme për shoqërinë. Gjërat që nuk janë të ndaluara me ligj, nuk mund të pengohen dhe askush nuk mund të detyrohet
të bëjë diçka që nuk urdhërohet prej tij.Neni 7. Kushdo mund të paditet, arrestohet dhe të burgoset vetëm në rastet e caktuara
me ligj dhe në format që urdhëron ky i fundit. Duhet të dënohen të gjithë ata që lëshojnë, përpilojnë, kryejnë apo lënë të kryhen urdhëra arbitrarë. Sidoqoftë, çdo
qytetar i cili kapet apo ftohet në gjyq në bazë të ligjit, duhet t'i bindet menjëherë këtij vendimi. Nëse reziston, ai do të dënohet.
Neni 8. Ligji duhet të vendosë për dënime, të cilat janë të domosdoshme. Askush nuk mund të dënohet në bazë të një ligji, i cili nuk ka sjellë vendim dhe që nuk është
shpallur para kryerjes së një vepre.
Neni 9. Çdo njeri konsiderohet si i pafajshëm, deri sa ai të mos jetë shpallur fajtor - dhe nëse mbajtja e tij në burg konsiderohet si e pashmangshme - duhet të mënjanohet rreptësisht me
ligj dënimi i tij.Neni 10. Askush nuk duhet të shqetësohet për shkak të mendimit të tij, edhe nëse ai
mendim është fetar, derisa shprehjet e tij të mos kenë thyer rendin publik të shpallur me ligj.Neni 11. Shprehja e lirë e mendimit është një ndër të drejtat më të shtrenjta të njeriut. Çdo
qytetar mund të shkruajë, të flasë apo të botojë i lirë, me kusht që ai të jetë i vetëdijshëm për përgjegjësinë e tij në rast të keqpërdorimit të këtyre lirive në rastet e caktuara me ligj.
Neni 12. Për garantimin e të drejtave të njeriut dhe atyre civile janë të nevojshme forca të armatosura. Këto forca janë të angazhuara për të mirën e të gjithëve, e jo për përfitime të
veçanta të atyre të cilëve u janë besuar ato.(...)
Neni 14. Të gjithë qytetarët kanë të drejtë - vetë apo nëpërmjet deputetëve të tyre - të konstatojnë domosdoshmërinë e shpenzimeve publike, t'i miratojnë apo të rikontrollojnë
përdorimin e tyre dhe të përcaktojnë shumën, predikimin, burimin dhe kohëzgjatjen e tyre.Neni 15. Shoqëria ka të drejtë të kërkojë llogari rreth administrimit të tij nga çdo person
publik zyrtar.Neni 16. Shoqëria, në të cilën nuk është i siguruar garantimi i të drejtave, dhe në të cilën nuk
është përcaktuar ndarja e pushtetit, konsiderohet si pa kushtetutë.Neni 17. Pasi prona është e drejtë e pacenueshme dhe e shenjtë, ajo nuk mund t'i merret
askujt, nëse një gjë e tillë nuk është e domosdoshme në mënyrë të qartë dhe të përcaktuar me ligj, dhe nëse ajo nuk dëmshpërblehet më parë në mënyrë të drejtë."
Deklarata Amerikane e PavarësisëDeklarata Amerikane e Pavarësisë(4 qershor, 1776)(4 qershor, 1776)
"(...) I konsiderojmë si të vetëkuptueshme këto të vërteta se të gjithë njerëzit janë krijuar të barabartë; se nga krijuesi i
tyre u janë dhënë të drejta të caktuara të patjetërsueshme, ndër to edhe e drejta për jetë, liri dhe e drejta për të kërkuar
dhe gjetur lumturisë; se për sigurimin e këtyre të drejtave, njerëzit kanë formuar qeveritë, pushteti ligjor i të cilave rrjedh nga nga autorizimi i atyre që qeverisen; se është e drejtë e popullit të heqë apo ndryshojë atë formë qeverisjeje, e cila është në kundërshtim me këto qëllime dhe të vendosë një qeveri të re, si dhe ta ndërtojë atë mbi një bazë të tillë, ta organizojë formën e pushtetit të saj në mënyrën që atij i duket më e përshtatshme për garantimin e sigurisë dhe
lumturisë së tij (...)".
Disa nga nenet dhe pikat Disa nga nenet dhe pikat kryesore te kryesore te KKushtetutes ne ushtetutes ne lidhje me garantimin e te lidhje me garantimin e te
drejtave dhe lirive drejtave dhe lirive themelore te njeriutthemelore te njeriut
Neni 18Neni 182.Askush nuk mund të diskriminohet padrejtësisht për shkaqe të tilla si gjinia, raca, feja, etnia, gjuha, bindjet
politike, fetare a filozofike, gjendja ekonomike, arsimore, sociale ose përkatësia prindërore.
Neni 25Neni 25Askush nuk
mund t'i nënshtrohet
torturës, dënimit apo trajtimit
mizor, çnjerëzor ose poshtërues.
Neni 27Neni 271. Askujt nuk mund t'i hiqet liria,
përveçse në rastet dhe sipas procedurave të parashikuara me ligj.
Neni 45Neni 451. Çdo shtetas që
ka mbushur tetëmbëdhjetë
vjeç, qoftë edhe ditën e
zgjedhjeve, ka të drejtën të zgjedhë
dhe të zgjidhet.
Neni 47Neni 471. Liria e tubimeve paqësore dhe pa armë, si dhe e pjesëmarrjes në
to është e garantuar.
Neni 54Neni 541. Fëmijët, të rinjtë, gratë shtatzëna dhe nënat e reja kanë
të drejtën e një mbrojtjeje të veçantë nga shteti.
Neni 54Neni 543. Çdo fëmijë ka të drejtë
të jetë i mbrojtur nga dhuna, keqtrajtimi,
shfrytëzimi dhe përdorimi për punë, e veçanërisht nën moshën minimale
për punën e fëmijëve, që mund të dëmtojë
shëndetin, moralin ose të rrezikojë jetën a
zhvillimin e tij normal.
Neni 55Neni 551.Shtetasit gëzojnë
në mënyrë të barabartë të drejtën
për kujdes shëndetësor nga
shteti.
Neni 60Neni 601. Avokati i Popullit
mbron të drejtat, liritë dhe interesat e ligjshëm të individit nga veprimet
ose mosveprimet e paligjshme e të
parregullta të organeve të administratës publike.
2. Avokati i Popullit është i pavarur në
ushtrimin e detyrës së tij.
Pse…??Pse…????PsePse ekzistojne me shume se 65 mije femije te pastrehe qe po vdesin dita-dites neper bote per nje cope buke dhe pak uje?PsePse sot, ne vitin 2010 ka 42 luftra akoma ne akt?Pse Pse sot ka me shume se dhjetra miliona
njerez qe nuk dine te lexojne?PsePse sot ka kaq racizem dhe burgosje per
kerkimin e te drejtave?
Recommended