Kanteling en transities
nader bezien:
achtergronden en aanpak
21 november 2012
Tom de Haas
Achtergronden
• Wat zijn de drijfveren van de veranderingen in
de samenleving?
• Waar komt de behoefte aan een integrale,
holistische benadering vandaan?
• Is de verandering alleen financieel gedreven of
is er meer aan de hand?
• Omgaan met toenemende complexiteit in de
omgeving vraagt om vereenvoudigen van de
aanpak. Hoe doen we dat?
Herman Wijffels
over de crisis
- De financiële crisis
- Een ecologische crisis
- Een sociaal organisatorische crisis:
- Ons menselijk bewustzijn is toe aan een
volgende fase van organiseren
- Een culturele crisis:
- De waarden van onze samenleving passen
niet meer bij onze tijd
Herman Wijffels:
“We zijn toe aan de volgende release
van het bestaan”
Jared Diamond: Collapse
Beschavingen gaan aan 2 oorzaken ten onder:
1. Het uitputten van natuurlijke hulpbronnen
Collapse 2: De elite die weigert om te veranderen
Het verzet
• Geen inkomensafhankelijke zorgpremie
• Geen nivellering
• Is een goede baan, een hogere opleiding,
een eigen bedrijf reden voor vrijstelling?
• In hoeverre vormt de klasse van managers
en bestuurders van maatschappelijke
organisaties zelf een elite?
Trends & ontwikkelingen
• Duurzaamheid als kernthema
• Paradigma wisseling
• Maatschappelijk wordt privé en privaat
• Stop met het faciliteren van de individualisering
• Hiërarchie krijgt een contra balans in netwerken
• Solidariteit vanuit directe betrokkenheid in
netwerken en coöperatieven
• De lokale overheid neemt het voortouw om in de
uitvoering achteruit te kunnen stappen
This is the And(*)
Manfred van Doorn
• Schijnbare tegenstellingen bieden het
perspectief:
– Glokalisatie
– Do worry, be happy
– Everybuddy
– Principiële zakelijkheid
– Delen is het nieuwe hebben
– Publiek wordt privaat
Wat kantelt er allemaal?
• De keukentafel van de WMO?
• De inzet van gemeentelijke budgetten – Voorbeeld Steenbergen
• De rolverdeling tussen overheid, burgers en
maatschappelijke organisaties – Voorbeeld Weert, Nederweert
• De samenwerking tussen maatschappelijke
organisaties; Voorbeeld GGZ Noord Holland Noord
• Het initiatief; ligt dat straks nog bij de overheid
en maatschappelijke organisaties?
Financiering WMO Via aanbod of via burger?
11 Visie decentralisaties
GEMEENTE
BURGER AANBOD
Geldstroom via
aanbod
Geldstroom via
burger
De aanpak van transities
• Positie bepaling van de lokale overheid
• Klein beginnen
• Concentratie van populatie gerichte budgetten
• Ontwikkelen van inclusieve aanpakken
• “No budget” of “low budget” exploitaties
• Minder organisatie(kosten), meer netwerken
• Minder professionals, meer systeemcoaches
• Versterken van de participatie democratie
Afbreukrisico’s
• Is er voldoende altruïsme overschot?
• Hoe realiseren we continuïteit door vrijwilligheid?
• Hoe blijft de zorg voor kwetsbaren op peil?
• Alleen solidariteit binnen de peergroup: OSM
coöperatieven
• Sanering van maatschappelijke organisaties en
tegelijkertijd de noodzaak van opbouwwerk
• Wat is dominant: besparingen inboeken of het nieuwe
perspectief ontwikkelen?