Kompetencje informacyjne –czwarta podstawowa umiejętność
obok czytania, pisania, liczenia
na marginesie Międzynarodowej Konferencji Edukacja informacyjna i medialna
Archipelagi wiedzyWarszawa, 4-5 października 2012 r.
Edukacja informacyjna
to przygotowanie użytkownika do samodzielnego: • poruszania się w różnych środowiskach informacyjnych, • rozpoznawania własnych potrzeb informacyjnych, • lokalizowania poszukiwanej informacji, • oceniania• efektywnego i etycznego wykorzystywania informacji
źródło: http://www.sbp.pl/sbp/komisje_sekcje_zespoly/komisja_ds_edukacji_informacyjnej/aktualnosci
Kompetencje informacyjneang. information literacy
to zespół umiejętności pozwalających użytkownikowi:
• ocenić, kiedy informacja jest potrzebna, • wyszukać, • ocenić i wykorzystać informacje pochodzące z rozmaitych
źródeł
Kompetencje informacyjne zostały zdefiniowane przez Amerykańskie Stowarzyszenie Bibliotek (ALA) w 1989 r.
Edukacja informacyjna w polskim systemie oświaty
po reformie 2009/2010
• Likwidacja wszystkich ścieżek edukacyjnych na każdym z etapów kształcenia.
• Kompetencji informacyjnych uczą nauczyciele wszystkich przedmiotów poprzez stwarzanie uczniom warunków do zdobywania i doskonalenia zdolności wyszukiwawczych, porządkowania i wykorzystywania informacji z różnych źródeł, przy jednoczesnym zastosowaniu technologii informacyjno-komunikacyjnych.
• Czy takiemu wyzwaniu nauczyciele są w stanie sprostać?
źródło: https://repozytorium.amu.edu.pl/jspui/bitstream/10593/3060/1/strykowski.pdf
Co już zrobiono?Utworzono Komisję SBP ds. Edukacji informacyjnej
Misją Komisji jest wprowadzenie alfabetyzacji informacyjnej do polskiego środowiska bibliotecznego oraz podejmowanie inicjatyw służących jej promocji i popularyzacji we wszystkich typach bibliotek.
Jeżeli edukacja informacyjna jest bliska również Tobie - zachęcamy do współpracy. Po prostu napisz! Nasz adres to: [email protected]
źródło:http://www.sbp.pl/sbp/komisje_sekcje_zespoly/komisja_ds_edukacji_informacyjnej/aktualnosci
Co już zrobiono?
• Projekt „Cyfrowa Przyszłość” Fundacji Nowoczesna Polska przygotowuje koncepcję programu edukacji medialnej i informacyjnej dla szkół oraz innych instytucji zajmujących się edukacją, takich jak domy kultury czy biblioteki.
• Katalog kompetencji medialnych i informacyjnych - lista kompetencji dla wszystkich grup wiekowych; od wychowania przedszkolnego, aż po kształcenie ustawiczne.
• Edukacja medialna i informacyjna w Polsce – raport otwarcia opis stanu wiedzy o kompetencjach medialnych Polaków i wizja rozwoju tych kompetencji w przyszłości.
Umiejętności związane z kompetencjami informacyjnymi
według studentów z Uniwersytetu Waszyngtońskiego
• Rozwiązywanie problemów• Korzystanie z informacji• Mówienie• Indywidualna praca• Korzystanie z technologii• Wypowiadanie się• Praca w grupie• Czytanie i pisanie
źródło: http://www.youtube.com/watch?v=7LP2nq53Qys
Jak jest na świecie?
• Big6 jest jednym z najczęściej używanych modeli kompetencji informacyjnych i technologicznych na świecie. Przygotowany został z myślą o systemie K-20 (amer. system edukacji - wszystkie szczeble kształcenia). Przedstawiono z jednej strony koncepcję i definicję Big6 i Super3, z drugiej zaś aspekt praktyczny i wdrożenie.
• http://www.youtube.com/watch?v=7LP2nq53Qys
Big6 - 6 Wielkich Umiejętności• 1. Zdefiniowanie zadania
1.1 Zdefiniuj problem 1.2 Zidentyfikuj potrzeby informacyjne
• 2. Strategie wyszukiwania informacji 2.1 Ustal, jakie są wszystkie możliwe źródła informacji 2.2 Wybierz najlepsze źródło informacji
• 3. Lokalizacja i dostęp 3.1 Zlokalizuj źródła informacji3.2 Znajdź informację w źródle
• 4. Korzystanie z informacji 4.1 Zapoznaj się z informacją (np. czytaj, słuchaj, oglądaj) 4.2 Wyodrębnij informacje odpowiadające twoim potrzebom
• 5. Synteza 5.1 Porządkuj informacje pozyskane z wielu źródeł 5.2 Przedstaw rezultaty
• 6. Ewaluacja 6.1 Oceń wyniki (efektywność) 6.2 Oceń proces (wydajność)
• http://www.sbp.pl/eim2012/artykul/?cid=6389&prev=708
Aspekty wdrażania edukacji informacyjnej na Uniwersytecie w Cardiff
• Bibliotekarz dziedzinowy dla każdego wydziału,
• Edukacja informacyjna jednym z kluczowych elementów „Nowego Planu Strategii Edukacyjnej”,
• Powołanie osoby odpowiedzialnej za rozwój edukacji informacyjnej na terenie całego uniwersytetu, wspieranej przez dwóch członków Zespołu ds. Edukacji Cyfrowej i Informacyjnej,
• Przewodnik po Edukacji Informacyjnej dla pracowników akademickich,
• Witryna internetowa poświęcona edukacji informacyjnej,
• Ulotka informacyjna dla nowo zatrudnionych pracowników naukowych,
• Podręcznik „Handbook of Information Literacy Teaching”,
• Projekt „The Information Literacy Resource Bank”,
• W planach stworzenie programu edukacji informacyjnej dla wszystkich studentów Uniwersytetu w Cardiff.
Jak uczyć?
Nowatorskie propozycje bibliotekarzy:
• Rajd po bibliotece
• Metoda cefalońska
źródło:
http://www.slideshare.net/eim2012/uczestnicy-szkolenia-jak-bohaterowie-filmu-czyli-jak-napisa-angaujcy-scenariusz-urszula-cimoch
Czy edukacja informacyjna jest potrzebna?
• Wszelkie informacje znajdują się w internecie?
• Studenci nie czytają książek?• Studenci potrzebują do nauki dużych
przestrzeni?• Studenci już to umieją?
źródło:http://www.nowyebib.info/biuletyn/numer-133-
spis/1074-ebib-42012-13110
Konferencję można obejrzeć w Internecie
• Ciekawe wystąpienia z pierwszego dnia konferencji można znaleźć pod adresem:
http://bibliosfera.net/link/4192/kompetencje-informacyjne-badacza-komunikacji-emanuel-kulczycki/
• Drugi dzień konferencji był nagrywany i transmitowany na żywo:
http://www.popler.tv/BibliotekaUW#50239
• Relacja z konferencji:http://dominika.bibliosfera.net/2012/10/o-archipelagach-
wiedzy-ktore-nawiazuja-absolutnie-do-chmury-relacja-z-konferencji/
Warto wiedzieć
• Pecha Kucha – (czyt. peczakcza) rodzaj prezentacji multimedialnej składającej się z 20 slajdów pokazywanych po 20 sekund każdy, czyli trwającej 6 minut 40 sekund. Taki charakter prezentacji ma zapewnić jej dynamikę, żywość, a relatywnie krótki czas trwania - skupienie i uwagę. Pytania i dyskusja wstrzymywane są do zakończenia pokazu.
• Wymyślona przez Astrid Klein i Marka Dythama w 2003 na potrzeby spotkań o architekturze organizowanych przez nich w Tokio. Pierwotnie przeznaczona do prezentowania projektów z dziedzin kreatywnych, np. sztuki, mody, architektury.
• Nazwa jest japońskim określeniem dźwięków rozmowy.
źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Pecha_Kucha
BIBLIOTEKA(RZ) CZYTELNIK
„Kiedy byłem studentem i doktorantem, biblioteka była dla mnie zamkiem Gargamela, a bibliotekarze Gargamelem”
„Bibliotekarz to osoba, która siedzi i robi wszystko, żeby nie wypożyczyć mi jedenastej książki.
A stronę układa tak, żeby nic nie dało się znaleźć.”
„Bibliotekarze myślą, że naukowcy szybko się uczą — błąd. Nie można zakładać, że mają jakieś kompetencje.”
Emanuel Kulczycki
„Archipelagi BUW”
Literatura
• Szkolenia biblioteczne czy edukacja informacyjna? / Lilianna Nalewajska // Bibliotekarz. – 2012, nr 10. s. 7-11
• Edukacja informacyjna w polskiej szkole / Renata Piotrowska. – Warszawa : Wyd. SBP, 2011
• http://www.nowyebib.info/biuletyn/numer-134-spis/1074-ebib-42012-13110
~ Dziękujemy za uwagę ~
Opracowanie:
Kornelia Gąsiorek – Filia PBW Żywiec Agata Chromik – Filia PBW Cieszyn