Lancering van de Vlaamse projecten in het kader van ESFRIBrasschaat, 7 mei 2012
Verouderen in Europa
Prof. dr. Bea CantillonPromotor SHARE-België
Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck (UA)
1
Inleiding
SE
EE
IE UKDK
NLBE
LUDE PL
CZCH ATFR
ESPT ITGR
HUSI
IL
KoreaJapanChina
India
Paneldata:2004-06-08-10-12-...en levensgeschiedenissen
Interdisciplinair:-Arbeid en activiteiten-Inkomen en vermogen-Gezondheid-Gezondheidszorg-Sociale netwerken
Internationaal:~ 80 000 vijftigplussers in 20 Europese landen + partnerlanden
USA
Mexico, Brazilië, Argentinië
2
Inleiding
Vertrekpunt: Verouderen is een proces Beïnvloedt alle levensdomeinen
Interdisciplinaire en longitudinale opzet
beter begrip van veroudering Individueel PopulatieBeter beleid
Arbeid, inkomen en vermogen
Gezondheid, fysiek en mentaal
Gezin, sociale
netwerken
Dynamisch
Longitudinaal
3
Inleiding Gestandaardiseerde vragenlijst
Ex-ante harmonisatie Dezelfde vragen in alle landen (aangepast aan specifieke context waar nodig) Computer Assisted Personal Interview
Toevalssteekproef 50-plussers + inwonende partner Getrokken uit Belgisch Rijksregister Aparte strata voor Vlaanderen, Wallonië en Brussel Representatieve steekproef
4
Gebruik Kosteloos te downloaden via
www.share-project.org Enkel voor wetenschappelijke doeleinden Aantal gebruikers neemt enorm toe!
5
SHARE-Vlaanderen
6
Wetenschappelijk leiding: Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck Dr. Karel Van den Bosch
Veldwerk: Centrum voor Longitudinaal en Levensloop Onderzoek Prof. dr. Dimitri Mortelmans
Financiering golven 1-5 EU-financiering via internationaal consortium Federaal Wetenschapsbeleid Agentschap voor Innovatie door Wetenschap en
Technologie (IWT) Herculesstichting (agentschap Vlaamse overheid)
Innovatief onderzoek
7
Subjectieve inschattingen van de eigen gezondheid
Aangevuld met objectieve metingen Handgrijpkracht Blaastest Wandelsnelheidtest Zit en sta-test (Lichaamsgewicht) (Lichaamslengte)
Vergelijkbaar tussen landen en tussen leeftijdsgroepen
Opvallende bevindingen (1)
8
Vervroegde uittreding en cognitief functioneren
Verlaten van de arbeidsmarkt heeft negatief effect op cognitief functioneren
Werkende 61-jarige heeft – ceteris paribus – dezelfde cognitieve vermogens als gepensioneerde 60-jarige
Op basis van cognitieve testen in SHARE: Geheugentesten Eenvoudige rekensommen
Adam, Bonsang en Perelman (2007)
Opvallende bevindingen (2)
9
Belgische ouderen: groot vermogen
Pensioenen in België zijn relatief laag
Belgische ouderen behoren echter tot degenen met grootste vermogen
Vooral omdat meeste (80%) eigenaar zijn van hun woning Onbelast door hypotheek Veel meer dan in de
buurlanden
Christelis, et al. (2008)
Opvallende bevindingen (3)
10
Thuiszorg voor ouderen in Vlaanderen weinig selectief
Formele huishoudelijke hulp gaat in alle landen vooral naar alleenstaanden
In Vlaanderen is deze opvallend zwak gerelateerd aan de leefsituatie
Formele zorggebruik in Vlaanderen ook minder sterk gerelateerd aan IADL beperkingen
Geerts en Van den Bosch (2011)
***
***
****
** ***
0.1
.2.3
Den
mar
k
Sw
eden
The
Net
herla
nds
Flan
ders
Wal
loni
a
Fran
ce
Ger
man
y
Aus
tria
Italy
Spa
in
woont met anderen woont alleen