nummer 5 mei 2014
magaz ine
2
4
5
6
7
8
Theatervoorstelling Luister
Kort nieuws uit de organisatie
Entree XXL verbreedt en verbindt
Column Fokko Witteveen
Erkenning krijgen voor wie je bent
24 uur met Bernhard Los
Begin 2014 hebben jongeren van Trias samen met theatergezelschap The Young Ones hard gewerkt aan een voorstelling over jeugdzorg.
In Luister vertellen de jongeren over hun ervaringen
met jeugdzorg. Hoewel de boodschap serieus is -
‘Luister en praat met ons als mens tot mens’- wordt
de voorstelling op een dynamische wijze verteld
met humor en zelfspot.
Een vader: ‘Met deze voorstelling wordt de transitie
jeugdzorg menselijk gemaakt. De jongeren geven een
gezicht aan de berg papier (een metafoor in de voor-
stelling voor de dossiers red.)’ Andere reacties zijn:
‘Confronterend, knoop in je buik, kippenvel, indring-
end, ontroerend, realiteit, pakkend, stoer, krachtig’.
De jongeren willen met Luister in gesprek komen met
raadsleden, wethouders en ambtenaren die vanaf
2015 de verantwoordelijkheid dragen over de jeugd-
zorg en dus over hen. De voorstelling werd al
gespeeld in Theater de Meenthe in Steenwijk, twee-
maal in Theater Young Ones in Zwolle (gemeente
Zwolle, Kampen en Raalte) en het Capellenborg
Theater in Wijhe. Zaterdag 21 juni vindt er in Zwolle
nog een voorstelling plaats. Bij interesse naar locatie
en tijd: [email protected]
Mogelijk wordt ‘Luister’ in het najaar ook nog een
aantal keren opgevoerd.
Theatervoorstelling Luister: ‘knoop in je buik’
Taskforce stimuleert gemeenten tot inhuisplaatsen
‘Met deze voorstelling wordt de transitie jeugdzorg menselijk gemaakt'
Gemeenten informeren over hun wettelijke verplichting om uithuisgeplaatste kinderen een plek te bieden in een pleeggezin of
gezinshuis. Wethouders en gemeenteambtenaren inspireren om daar werk van te maken ...
Dat beoogt de Taskforce Kind in Gezin, die op 7 maart
is opgericht. De taskforce staat onder voorzitterschap
van Clemence Ross-Van Dorp, voormalig staatssecre-
taris van VWS en ambassadeur van de Alliantie Kind in
Gezin.Gemeenten zijn vanaf 1 januari 2015 wettelijk
verplicht om voor uithuisgeplaatste kinderen een plek
te regelen bij een pleegouder of in een gezinshuis.
Opvang in een behandelgroep komt pas in beeld als
plaatsing in een vervangende gezinssituatie niet
mogelijk is gebleken. (Amendement Ypma). Gemeen-
ten en transitieregio’s die geïnteresseerd zijn in het
programma van de Taskforce Kind in Gezin kunnen
informeren naar een lokale bijeenkomst bij:
Marc Engberts, [email protected].
In de Taskforce Kind in Gezin zitten Clemence Ross-Van
Dorp: Ed Wallinga (oud-wethouder Jeugd Enschede),
Fokko Witteveen (bestuurder Trias Jeugdhulp), Ankili de
Graaf (jongerenambassadeur Alliantie Kind in Gezin en
zelf opgegroeid in een gezinshuis) en Jan Willem de
Zeeuw (beleidsadviseur en ontwikkelaar van het
concept lokaal netwerk gezinsvormen). 2 3
SamenwerkenKort nieuws
Trias in het park)) Zaterdag 21 juni geeft Trias
Jeugdhulp een feestje voor alle
kinderen, jongeren, (pleeg)ouders,
medewerkers en relaties in Park
Eekhout. De ‘achtertuin’ van het
hoofdkantoor in Zwolle biedt
tussen 12.00 en 17.00 uur vertier
voor jong en oud: : muziek, work-
shops, verhalenvertellers, theater,
zweefmolen en meer! Kijk voor
meer informatie op de speciale
jubileumpagina:
Dankzij sponsors nieuwe Fiat! )) Trias Jeugdhulp heeft via Mobiel Reclame weer een mooie Fiat ter
beschikking voor de regio Hellendoorn. De auto rijdt drie jaar rond met
logo's van verschillende bedrijven. Hiermee vergroten zij hun naamsbe-
kendheid en geven ze uiting aan hun maatschappelijke betrokkenheid.
Interesse in sponsoring voor een auto die vooral in Zwolle en Kampen
rond rijdt? Mail [email protected]
Convenant metonderwijs )) Onder het motto ‘kennis en
kracht voor jeugdzorg in IJsselland’
gaan Stichting De Kern, Trias Jeugd-
hulp, Vitree en het Windesheimlec-
toraat Sturing in de Jeugdzorg hun
expertise uitwisselen. Doel van de
samenwerking is verdere professio-
nalisering van jeugdzorgprofessio-
nals in de regio IJsselland en de
eigen kracht van burgers bij jeugd-
zorgproblematiek versterken.
De economische crisis heeft grote invloed op
de loopbanen van jongeren; met ruim 15% (peil-
datum 2013) zijn jongeren twee keer zo vaak
werkloos als ouderen. Met de samenwerking
Entree XXL willen Deltion, Sociaal Plus en Trias
Jeugdhulp/1000-jongerenplan het tij keren.
De werkloosheid onder jongeren in Overijssel is in 2013
met 33% gestegen. Nu ook hoger opgeleide jongeren
noodgedwongen solliciteren naar functies op lagere
niveaus, hebben vooral jongeren zonder startkwalifica-
ties moeite een plekje op de arbeidsmarkt te veroveren.
Entree XXL biedt deze jongeren een steuntje in de rug.
In tien weken tijd worden de deelnemers ‘arbeidsfit’
gemaakt en leren ze waar hun kracht zit.
“De eerste vijf weken is het programma voor iedereen
gelijk. Daarna is er ruimte voor stage of werk”, vertelt
Tommy Roosendaal die vanuit Trias Jeugdhulp als één
van de trajectbegeleiders betrokken is
bij Entree XXL. “We geven de deelne-
mers met een beroepskeuzetest en
assessments inzicht in hun talenten,
maar we stimuleren ook hun werkne-
mersvaardigheden. Normen en waar-
den; op tijd komen, weten wat er van je
verwacht wordt, en praktische zaken
als een sollicitatietraining.”
Tijdens de 10 weken lopen de deel-
nemers mee bij reguliere opleidingen
van Deltion en krijgen ze de mogelijk-
heid om te kijken bij verschillende werkgevers.
Tommy: “Sommige jongeren zijn al twee, drie keer
afgehaakt bij een opleiding. Bij Entree XXL is er tijd om
te 'snuffelen'. Dat is een grote plus.” Aan het einde van
het traject hebben de deelnemers een goed inzicht in
een studie- of werkrichting die past bij hun profiel.
“Sommige jongeren stromen door naar een BOL-
opleiding, anderen gaan aan het werk.”
(Jeugd)zorg is geïntegreerd in het programma van
Entree XXL: “Ik probeer te voorkomen dat deelnemers
uitvallen. Bijvoorbeeld door er voor te zorgen dat de
stress van thuis - denk aan: schulden, drugs; iemands
verleden - geen invloed heeft”, vertelt Tommy. “Tactus
Verslavingszorg heeft met alle deelnemers een gesprek,
ongeacht of er op dit moment problemen met verslaving
spelen en De Kern Maatschappelijke Dienstverlening
verzorgt een les over financiën.”
De samenwerking tussen zorg, onderwijs en werk zoals
bij Entree XXL, is bijzonder, vindt Tommy: “Elke partij
doet waar hij goed in is en vult elkaar
aan; het wiel wordt niet opnieuw uitge-
vonden. Het uitgangspunt is: wat kunnen
we met z'n allen doen. Entree XXL
verbreedt en verbindt”
Onderwijs, bedrijfsleven en zorg: samen sterk voor jongeren uit de organisatie
“Entree XXL verbreedt
en verbindt”
Trias 10 jaar )) Het is dit jaar 10 jaar
geleden dat Trias Jeugd-
hulp ontstond uit een
fusie van de Zwolse
Jeugdhuizen, Ambelt
Internaat en De Regge-
berg. We vieren ons jubi-
leumjaar met diverse
activiteiten, waaronder
Trias in het Park.
Ed Wallinga in RvT )) Met ingang van 1 april is de heer drs. Ed Wallinga toegetreden tot de
Raad van Toezicht van Trias Jeugdhulp, met als aandachtsgebied Kwaliteit
& Veiligheid. Wallinga is zijn arbeidzame leven begonnen als groepsleider
in de kinderbescherming en heeft jarenlang bijgedragen aan de opleiding
van jeugdhulpverleners, zowel in Twente als Zuid-Holland. Hij is ook werk-
zaam geweest in de landelijke zorg voor dak- en thuislozen en het Overijs-
selse minderhedenbeleid. Als wethouder voor de (jeugd)zorg in Enschede
heeft hij een belangrijke bijdrage geleverd aan de decentralisaties in het
sociaal domein. Wallinga is ambassadeur van de Alliantie Kind in Gezin en
lid van het nationaal bestuur van de Stichting De Zonnebloem. Ed Wallin-
ga: "De cirkel is rond, ik ben begonnen in de jeugdzorg en mag nu een
toezichthoudende rol vervullen bij Trias. Een sterke en innovatieve instel-
ling, waar het kind, jeugdige en opvoeders centraal staan. Daar wil ik
graag een bijdrage aan leveren."
www.facebook.com/triasjeugdhulp10jaar
4 5
Volg Trias Jeugdhulp op www.twitter.com/
triasjeugdhulp enwww.facebook.com/
triasjeugdhulp.
Fokko Witteveen
)) Partners in het onderzoek waren: Windesheim,
Vitree, Gezinshuis.com, het Nederlands Jeugdinsti-
tuut (NJi), Reliëf, Rudolphstichting, SIA en de Stich-
ting Zin in Jeugdzorg. De centrale onderzoeks-
vraag luidde: ‘Hoe kan ik als jeugdzorgwerker
meer een zingevende of betekenisrijke ander voor
de jongere worden?’
Wat de alledaagse zingeving betreft komt duidelijk
naar voren dat jongeren behoefte hebben aan
veiligheid, een betrouwbare omgeving, huiselijk-
heid en structuur. Erkenning krijgen voor wie ze
zijn, voor wat ze goed doen, een compliment,
verantwoordelijkheid mogen nemen en gestimu-
leerd worden. Ook de wens om samen dingen te
doen scoort hoog als het gaat om zingeving. Spel-
letjes, boodschappen doen, klussen … denk aan
waarden als competentie en verbondenheid.
Als het over de levensvragen gaat, blijkt uit het
onderzoek dat jongeren zich daar niet zo in die
woorden over uitspreken, maar wel dat ze behoefte
De weg naar succes ))
Terwijl ik thuis achter mijn computer geconcentreerd
aan het werk was, om de toespraak voor ons jubileum-
symposium De weg naar succes te schrijven, stoof
zoon Roel (17) de werkkamer binnen met de bedoeling
om even op het web te surfen. Dat onverwacht binnen-
stormen haalde mij uit mijn concentratie en Roel baal-
de ook, omdat hij verschrikkelijk veel haast had en zag
dat de plaats achter de pc bezet was.
Roel stond op het punt om met zijn sportklas een
week op wintersport te gaan. Kennelijk moest hij in
korte tijd nog het één en ander online regelen waar-
door de druk flink werd opgevoerd. Toen ik hem
aankeek, met de bedoeling hem vriendelijk en tegelij-
kertijd dringend te verzoeken te wachten tot ik klaar
zou zijn … zag ik dat hij daar ongeduldig en uitgelaten
in de deuropening stond met een bos bloemen. Een
niet alledaags tafereel. Hij was met zijn zaalvoetbal-
team zojuist kampioen geworden! Ook hij als coach
had een bos bloemen gekregen. Ik vroeg hem wat
‘de weg naar succes’ was geweest. 'Dat is simpel, een
kwestie van PTWK', reageerde hij. Dat zei mij niets.
De kersverse kampioen legde uit: 'De P staat voor
Plezier, de T voor Trainen, de W voor Werken en de K
voor de Kop erbij houden'. En, voegde hij eraan toe:
'Een prima aanpak en mag ik nu snel even achter de
computer?' In ruil voor het aanreiken van deze kenne-
lijk succesvolle formule stond ik mijn plek af zodat hij
snel zijn ding kon doen. De bloemen mocht ik onder-
tussen wel even aan zijn moeder geven.
De traditionele jeugdhulpverlener kan na de tran-
sitie van de jeugdzorg naar gemeenten over
pakweg zeven maanden wel een flinke dosis
PTWK gebruiken, bedacht ik mij toen ik de
bloemen in het water wilde zetten. Door de
bezuinigingen komt het plezier in het werk
wel stevig onder druk te staan en zal het voor
velen de vraag zijn of het werk blijft bestaan.
Sombere vooruitzichten zo op het eerste
gezicht. Is dat het enige vroeg ik mij af?
Door te blijven investeren in trainen en bijscholing en
met 'de kop erbij' goed te kijken en te luisteren wat
gemeenten verlangen, is het maar de vraag of de
sector uitsluitend terecht komt in een neerwaartse
spiraal. Immers, er liggen ook kansen in het verschiet.
Ik kwam er niet onmiddellijk uit maar die succesfor-
mule heeft mij nog wel een tijd bezig gehouden.
Een paar dagen later opende ik ons symposium De
weg naar succes met de formule PTWK. De zaal zat
vol hulpverleners. Ondertussen zag ik in gedachten
Roel met een brede grijns de besneeuwde berghel-
ling afkomen ...
Veel van de toehoorders lieten mij na afloop weten
dat zij de formule PTWK goed in hun oren hadden
geknoopt voor het inslaan van nieuwe wegen. Met
dank aan Roel zeg ik er dan bij.
Fokko Witteveenmei 2014
Colu
mn
vanhebben aan een beschikbare begeleider of ouder, die
echt is en die ruimte biedt aan hun verhaal. Ze zoeken
duurzame relaties met begeleiders, soms hopen ze op
hele concrete adviezen (wat moet ik nu doen nu mijn
vriendje het heeft uitgemaakt?). Tenslotte is er de
behoefte ondersteund te worden in het vormgeven aan
de relatie met de ouders en familie. Op levensbeschou-
welijk gebied verwacht de jongeren die het betreft
vooral de ruimte en support voor het beleven van hun
eigen geloof. Respect voor de eventuele dieetvoor-
schriften of rituelen waaraan ze zich willen houden.
Zeer bewust
Wat de alledaagse zingeving betreft zijn de jeugdzorg-
werkers zich zeer bewust van hun verantwoordelijk-
heid: het bieden van veiligheid, structuur, stimulans,
het bevorderen van verantwoordelijkheid rondom
taken en regels, het geven van bevestiging in wat
goed gaat. Dat dit ook als ondersteuning van
zingeving kan worden gezien is niet zo bekend bij
de jeugdzorgwerkers. Ze scharen het onder hun
pedagogische taak.
Rond de existentiële zingeving blijkt uit het onder-
zoek een gemengd beeld: sommige begeleiders geven
aan dergelijke (levens)vragen bij jongeren niet te zien;
ook zeggen sommigen dat jongeren zich er niet over
uiten. Andere begeleiders geven aan juist heel bewust
ook deze thema’s aan de orde te stellen. Ze willen
bijvoorbeeld rond onderwerpen als seksualiteit en
relaties een actieve bijdrage leveren aan de vorming
van de jongeren.
Als het gaat om de derde laag, de levensbeschouwelij-
ke zingeving, is er ook een dubbel beeld. Met name
zorgverleners op groepen zijn nogal huiverig om
actief de levensbeschouwelijke of religieuze ontwikke-
ling van jongeren te bevorderen. Ook leggen ze de
nadruk op de vrije keuze in ontwikkeling van de
jongere. Anderzijds is er met name in de gezinssitua-
ties van pleegouders en gezinshuizen minder schroom
om jongeren in een bepaalde opvatting op te voeden.
Het is belangrijk om de jongeren ‘iets mee te geven’.
Tegelijkertijd spelen er bij de jeugdzorgwerkers aller-
lei vragen: hoe ver kun je en moet je in de begeleiding
rond zingeving gaan? Werkers geven aan behoefte te
hebben aan kennis en inzicht in deze thematiek.
Gedurende de onderzoeksperiode zijn diverse
materialen ontwikkeld om een bijdrage te leveren
aan Zingeving in de Jeugdzorg.
Meer informatie over dit onderzoek via Trudy
Hoekstra, [email protected]
Wat is zingeving?
Zingeving is een gelaagd begrip met drie dimensies:
1. Alledaagse zingeving gaat over alledaagse ervaringen
die vaak vanzelfsprekend lijken. Vriendschap is daar een
goed voorbeeld van. 2. Existentiële zingeving gaat over
het omgaan met levensvragen. Het zoeken naar een
eigen identiteit, de relatie met biologische ouders en het
gezin en de cultuur van oorsprong zijn voorbeelden van
existentiële zingeving. Jongeren zoeken en vinden soms
hun antwoorden op zingevingsvragen in levensbeschou-
welijke tradities (3). Religies kunnen een belangrijke
bron van zingeving zijn, ook voor jongeren. Het geloof
in God of Allah geeft steun en troost, de geloofsgemeen-
schap biedt een sociaal netwerk waarin je je opgenomen
kunt voelen, de rituelen geven vastigheid.Reageren? Stuur een mail naar: [email protected]
‘De wens om sámen dingen te doenscoort hoog; samen boodschappendoen, samen klussen’
Erkenning krijgen voor wie je bent
Trias Jeugdhulp heeft met drie teams (twee groepen 24-uurs zorg en een team pleegzorg),
deelgenomen aan het onderzoek Zin in Jeugdzorg dat in de periode september 2011 – december 2013 is uitgevoerd.
6 7
24 uur van..
7.00 uur )) Vaag hoor ik mijn
wekker. Sinds kort ben ik onderdeel
van een gezin (Bernhard is vier maan-
den geleden vader geworden red.).
Dat neemt nachtelijke geluiden met
zich mee waardoor ik op werkdagen
mijn nachtrust zoveel mogelijk koes-
ter met behulp van oordoppen!
8.45 uur )) uur Mijn dag
begint op Dagbehandeling Jonge Kind
(DJK) de Koperwiek. De ochtend is
een mooi moment. De kinderen drup-
pelen binnen en ik laat mijn gezicht
zien voor als ouders vragen hebben.
9.00 uur )) Ik luister mijn
voicemail af, scan mijn mailbox en
bel met Accare over samenwerking in
diagnostiek bij een kind dat naar de
dagbehandeling komt.
9.30 uur )) Teamoverleg op
de DJK. Per gezin gaan we de hulp-
vragen langs. We bespreken hoe het
gaat met het kind op de groep en wat
ouders aangeven over de ondersteu-
ning in de thuissituatie. Naast dagbe-
handeling op onze locatie bieden we
ook ondersteuning thuis, op de
peuterspeelzaal of school. Samen
proberen we te beoordelen wat
goed gaat en wat beter kan.
10.40 uur )) Tussen afspra-
ken door verwerk ik mail en verslag-
legging. Af en toe loopt een ambu-
lant hulpverlener binnen met de
vraag even mee te denken. Het pret-
tige van een kleine locatie is, dat je
elkaar gemakkelijk even aanspreekt.
12.00 uur )) In Zwolle heb ik
overleg met gezinshuisouders en
een moeder van een jongere die in
het gezinshuis woont. We hebben
het over communicatie en de rol van
moeder en gezinshuisouders; hoe
kun je elkaar versterken en hoe blijf
je hierover in contact?
13.35 uur )) Door een crisis
met een uitplaatsing tot gevolg, ben
ik in overleg met de ouders en druk
met het onderzoeken wat een
passende vervolgplek kan zijn voor
de jongere. Gelukkig lukt het om
met hulp van collega’s contacten te
leggen, zodat ik na het weekend
nieuws aan ouders uit kan brengen.
15.30 uur )) Intervisie met
collega-gedragswetenschappers. Dit
doen we een paar keer per jaar en
deze bijeenkomst heb ik voorbereid.
Ik heb geprobeerd iedereen letterlijk
en figuurlijk ‘in beweging’ te krijgen
en hiermee een discussie op gang te
brengen. In de vergaderruimte staan
tafels en stoelen ondersteboven. Bij
binnenkomst kregen mijn collega’s de
opdracht om zonder met elkaar te
praten in vergaderopstelling te gaan
zitten. Het is leuk om te zien hoe
mensen communiceren als het belang-
rijkste communicatiemiddel – praten –
er niet meer is. Welke rol neem je aan?
Ik vond het mooi om dit op deze
manier te doen; ik kan zo een bijdrage
leveren aan het kijken naar ons werk.
De intervisie-momenten bieden mij
ook houvast: het leren van collega’s,
soms horen dat collega’s dezelfde
problemen of successen ervaren en
met elkaar van een afstandje ons werk
leren beschouwen.
17.30 uur )) De werkdag zit
erop. Het voelt al als weekend, al geef
ik op vrijdag en maandag nog met
veel plezier les aan studenten Psycho-
motorische Therapie. Snel naar huis
om te eten, nog even kroelen met mijn
dochter en dan op naar Dronten voor
mijn wekelijkse schaatsavondje. Want
een dag niet gesport …
“Mijn functie in één zin samengevat? Ik bewaak de inhoudelijke kwaliteit van de zorg. Via het voordeur-team analyseer ik dossiers van kinderen en jonge-
ren en adviseer ik hoe we de behandeling het beste vorm kunnen geven. Daarnaast
kunnen de ambulant hulpverleners, pedagogisch medewerkers en gezinshuis-
ouders uit ons team bij mij terecht voor consultatie en coaching. Ook evalueer ik
regelmatig met ouders en jongeren; sluiten we nog aan bij hun vraag?”
Emmawijk 11, 8011 CM Zwolle • [email protected] • www.triasjeugdhulp.nl
Tekst: Frederica Martens & Louise Dijkmans, Communicatie Vormgeving: www.twistontwerp.nl • Druk: www.mailtraffic.nl
Trias Jeugdhulp biedt met ruim 400 medewerkers
én 450 pleegouders ondersteuning bij opgroeien en
opvoeden in Overijssel. Wij bieden onze hulp bij
voorkeur thuis, of in de directe omgeving van de
cliënt. De cliënt heeft altijd zeggenschap en regie
over de aanpak. Jaarlijks maken ruim 2500 kinde-
ren, jongeren tot 27 jaar en opvoeders gebruik van
advies en praktische ondersteuning of intensievere
vormen van behandeling. Soms bieden we voor
korte tijd hulp, andere hulp is langdurig. Dit is
afhankelijk van de vraag en behoefte van de cliënt.
Trias Jeugdhulp werkt actief samen met andere partij-
en en is onder meer partner in het 1000-jongerenplan;
begeleiding bij het vinden van een baan, opleiding en
een stabiele woon- en leefsituatie.
Bernhard Los (30), gedragswetenschapper team Koperwiek in Steenwijk