Medisch Symposium: Geriatrie voor Huisartsen 01/10/2011
Hypertensie bij ouderen
Em. Prof. R. Fagard
Afdeling Hypertensie en Cardiovasculaire Revalidatie
KU Leuven
Bloeddruk vs leeftijd in een Belgisch bevolkingsonderzoek
40
60
80
100
120
140
160
10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80
Age (years)
SB
P a
nd D
BP
(m
mH
g)
Men
Women
>80
Stroke mortality in each decade of age vs usual blood pressure at the start of that decade
Prospective Studies Collaboration; Lancet 2002; 360: 1903-1913
Moet hypertensie behandeld worden bij de oudere patiënt (60+)?
RISICO’S
VOORDELEN
RESULTS IN ELDERLY WITH
DIASTOLIC HYPERTENSION
RESULTS IN ELDERLY WITH
DIASTOLIC HYPERTENSION
(Thij s et al ., 1992)
0.50.5 0.60.6 0.70.7 0.80.8 0.90.9 1.01.0 1.11.1 1.21.2 1.31.3OR:OR:
MORTALITYMORTALITY
All-causeAll-cause
CardiovascularCardiovascular
CerebrovascularCerebrovascular
CoronaryCoronary
Non-cardiovascularNon-cardiovascular
(Thijs et al, J Hypertens 1992; 10: 1103-1109)
RESULTS IN ELDERLY WITH
SYSTOLIC HYPERTENSION
RESULTS IN ELDERLY WITH
SYSTOLIC HYPERTENSION
(Staessen et al ., 1999)
0.40.4 0.50.5 0.60.6 0.70.7 0.80.8 0.90.9 1.01.0OR:OR:
MORTALITYMORTALITY
All-causeAll-cause
CardiovascularCardiovascular
CardiovascularCardiovascular
St rokeStroke
CoronaryCoronary
FATAL AND NON-FATAL EVENTSFATAL AND NON-FATAL EVENTS
(Staessen et al, J Hum Hypertens 1999; 13: 859-863)
Moet hypertensie ook behandeld worden bij de hoogbejaarde patiënt (80+)?
RISICO’S
VOORDELEN
Moet hypertensie behandeld worden bij de hoogbejaarde patiënt?
Bronnen van evidentie
• Een meta-analyse van subgroepen in gerandomizeerde gecontroleerde trials door de INDANA werkgroep
(Lancet 1999; 353: 793-796)
• Een échte trial: de HYVET trial
(N Eng J Med 2008; 358: 1887-1898)
OVERALL RESULTS IN
VERY ELDERLY
OVERALL RESULTS IN
VERY ELDERLY
(Indana, 1999)
OR:OR:
MORTALITYMORTALITY
All-causeAll-cause
CardiovascularCardiovascular
CardiovascularCardiovascular
St rokeSt roke
CoronaryCoronary
Heart failureHeart failure
FATAL AND NON-FATAL EVENTSFATAL AND NON-FATAL EVENTS
0.40.4 0.50.5 0.60.6 0.70.7 0.80.8 0.90.9 1.01.0 1.11.1 1.21.2 1.31.3
N Eng J Med 2008; 358: 1887-1898
P la cebo
Plac ebo
+ Plac ebo
+ P la ceb o
I nda pam id e SR 1 .5 m g
+ P erind opr il 2 m g
+ Pe rindo pril 4 m g
M -2 M -1 M 0 M 3 M 6 M 9 M 1 2 M 18 M 24 M 60
The Trial:
International, multi-centre, randomised double-blind placebo controlled
Inclusion Criteria: Exclusion Criteria:
Aged 80 or more, Standing SBP < 140mmHg
Systolic BP; 160 -199mmHg Stroke in last 6 months
+ diastolic BP; <110 mmHg, DementiaInformed consent Need daily nursing care
Primary Endpoint:
All strokes (fatal and non-fatal)
Target blood pressure
150/80 mmHg
14 landen
R. Fagard – J. Staessen – L. Thijs (KUL)
Een internationale studie
Blood pressure separation
70
80
90
100
110
120
130
140
150
160
170
180
0 1 2 3 4 5
Follow-up (years)
Blo
od P
ressu
re (
mm
Hg
)
Placebo
Indapamide SR +/-
perindoprilIMedian follow-up 1.8 years
15 mmHg
6 mmHg
All stroke(30% reduction)
P=0.055
0 20.50.20.1
95% CIHR
(0.53, 0.82)0.66
(0.22, 0.58)0.36
(0.42, 1.19)0.71
(0.60, 1.01)0.77
(0.62, 1.06)0.81
(0.65, 0.95)0.79
(0.38, 0.99)0.61
(0.49, 1.01)0.70
CV events
Heart Failure
Cardiac Death
CV Death
NCV/Unknown death
All cause mortality
Stroke Death
All Stroke
ITT – Summary
Enkele bemerkingen bij de HYVET trial
• Driekwart van de gerekruteerde patiënten was 80-84 jaar oud; 22,4% was 85-89 jaar en slechts 4,6% was 90 jaar
• De gerekruteerde patiënten waren in het algemeen gezonder dan de algemene hoogbejaarde bevolking
• Of hoogbejaarde hypertensiepatiënten met een systolische bloeddruk van < 160 mmHg moeten behandeld worden vraagt verder onderzoek
• Of de bloeddruk bij deze patiënten strenger moet behandeld worden dan de HYVET doelbloeddruk van 150/80 mmHg is een open vraag
2007 Guidelines
for the Management of
Arterial Hypertension
Journal of Hypertension 2007; 25:1105-1187; 2007; 25: 1751-1762
European Heart Journal 2007; 28: 1462-1536
ESC Pocket Guidelines: Hypertension
European Society of Hypertension
European Society of Cardiology
Reappraisal of the European Guidelines on Hypertension
Management
Journal of Hypertension 2009; 27: 2121-2158
The European Society of Hypertension Task Force
‘Reappraisal of European Hypertension Guidelines’
Antihypertensieve behandeling bij ouderen
• Start antihypertensieve behandeling wanneer de systolische bloeddruk bij herhaalde meting > 140 mmHg bedraagt
• De streefbloeddruk is < 140 mmHg
• Schenk bijzondere aandacht aan nevenwerkingen, die potentieel meer frequent zijn bij de oudere patiënt
• In het algemeen moet geen rekening gehouden worden met de leeftijd voor de geneesmiddelenkeuze
• Trials bij geïsoleerde systolische hypertensie werden uitgevoerd met ‘n diureticum of ‘n calciumantagonist als eerstelijnsgeneesmiddel
‘Reappraisal of European Hypertension Guidelines’
Antihypertensieve behandeling bij hoogbejaarden
• Antihypertensieve behandeling moet ook bij de hoogbejaarde patiënt opgestart of voortgezet worden
• In hoever dit ook het geval is voor de patiënt met graad 1 hypertensie en de meer fragiele patiënt is onzeker
• De streefbloeddruk is < 150 mmHg • De beslissing om te behandelen wordt best op
individuele basis genomen en de patiënt dient goed te worden opgevolgd tijdens de behandeling
‘Take home message’
• Ook de oudere en de hoogbejaarde patiënt met hypertensie hebben voordeel van antihypertensieve behandeling, rekening houdend met de geldende richtlijnen