977
2353
9640
01
51
Prawdy i mityna temat odporności
Magazyn dla rodziców dzieci w wieku przedszkolnyM
PrzedszkolakMój
Grać czy nie Grać – aplikacje komputerowe dla dziecka
nr 14 wiosna 2015 • indeks 402443 • issn 2353-964X
ZDROWIE DZIECKA
ALERGIA WZIEWNA nie taka straszna!
Nie pójdę do lekarza!Jak pokonać
strach dziecka?
Przedszkolak wsiada na rower
Idealne buty dla przedszkolaka
WIOsENNEPORZĄDKI
Sprzątanie też może być świetną zabawą
IMM_001_ImmunoInfectKids_Moj_Przedszkolak_200x278.indd 1 03/05/2015 14:33 pm
1wiosna 2015
Zd
row
ie dziecka
2 PrZedsZkolakMój
spis treści
akademia rozwoju przedszkolaka
Wywiad numeru
Temat numeru
Zdrowie dziecka
Gotuj z dzieckiem
Mały podróżnik
4 Wartowiedzieć
6 Butikwielkanocny
8 Niepójdędolekarza!Gdydziecko
panicznieboisięlekarza…
20 Gryiprogramykomputerowe–trudny
wybór
12 Hałaswprzedszkolu
14 Wiosenneporządkizdzieckiemw5krokach
18 Przedszkolakwsiadanarower
24 Wybieramybutydlaprzedszkolaka
26 Chorobyzakaźnewiekudziecięcego.
Rozpoznajobjawy!
30 Faktyimitynatematodporności
przedszkolaka
36 Idziewiosna…Jakwalczyćzalergią
wziewną?
40 Zapaleniauchaudzieci
44 Wygrajzwszawicą
47 Kopalniasoli•Parkedukacjiirozrywki
47 Jajkafaszerowane•Babkadrożdżowa•
Wielkanocnemarchewki•Tradycyjnysernik
wiedeński
3jesień 2014
od red
akcji
Drodzy Czytelnicy!
D ziecko przedszkolne
do prawid∏owego
rozwoju potrzebu-
je przynajmniej
3 godz i n ruchu
dziennie – wtedy
i nastrój lepszy, i odpornoÊç wzmocniona.
Pami´tajmy o tym wraz z nadejÊciem
wiosny. Jeszcze dos∏ownie chwil´ i b´dziemy mogli zrzuciç
zimowe p∏aszcze i z nowà energià wyruszymy z naszymi pocie-
chami na d∏ugie spacery, place zabaw i wycieczki. Ju˝ teraz warto
zadbaç o to, ˝eby nic tej wiosennej radoÊci nie zak∏óca∏o. Poko-
najmy objawy alergii wziewnej, która szczególnie wiosnà mo˝e nas
i nasze pociechy ograniczaç (wprawdzie od alergenów wiosnà nie
uciekniemy, ale mo˝na sobie z nimi skutecznie poradziç), wzmoc-
nijmy odpornoÊç pociech w okresie przejÊciowym oraz zadbajmy
o komfort i bezpieczeƒstwo przedszkolaka, który dopiero szlifuje
nauk´ jazdy na rowerze.
Wiosenny nastrój mobilizuje do porzàdków – ka˝dy z nas czuje,
˝e coÊ trzeba zmieniç, uporzàdkowaç. Zastanawiacie si´, czy
przedszkolak jest gotowy do tego, ˝eby zaczàç nauk´ sprzàtania?
ChcielibyÊcie, ˝eby dba∏ (przynajmniej) o swoje zabawki! Zapew-
niamy, ˝e jest to mo˝liwe – a nauka przez zabaw´ mo˝e zdzia∏aç cuda!
Z okazji zbli˝ajàcych si´ Âwiàt Wielkanocnych ˝yczymy Paƒstwu
wielu radosnych chwil oraz serdecznych spotkaƒ w gronie
najbli˝szych!
Katarzyna Grunt-SegieńRedaktor Naczelny
Wydawca Forum Media Polska Sp. z o.o.Sąd Rejonowy Nowe Miasto i Wilda w PoznaniuVIII Wydział Gospodarczy KRSKRS nr 0000037307REGON 631046924NIP 781-15-51-223Kapitał zakładowy: 300 000,00 zł
Prezes ZarząduMagdalena Balanicka
Redakcjaul. Polska 13, 60-595 Poznań[email protected]
Redaktor NaczelnyKatarzyna Grunt-Segień
Zastępca Redaktora NaczelnegoDominika [email protected]
Koordynacja i nadzór graficznyEdyta Ż[email protected]
ReklamaEwa Mokrzycka61 66 83 [email protected] Łagódka61 66 55 [email protected]
Infolinia0 801 88 44 22 61 66 55 800
Projekt graficzny/DTPYezioro
DrukPoligrafia Janusz Nowak
Nakład180 000 egzemplarzy
Serwis zdjęciowyDreamstime
facebook.com/MojPrzedszkolak
Bioaron®Baby6m+dladziecipowyżej6miesiącażycia
Warto wiedzieć
4 PrZedsZkolakMój
SoraLotiondo skóry głowy i włosów zawieranaturalnyolejekCytronella,któryodstraszawszyiowady. Dodatkowo alantoina, prowitamina B5, naturalne wyciàgi z aloesu, rumianku i nagietka dzia∏ajà ∏agodzàco na skór´ g∏owy. RoÊlinna keratyna kondycjo-nuje w∏osy. Opakowanie posiada dozownik pozwalajàcy szybko i wygodnie nanosiç p∏yn na w∏osy i skór´ g∏owy.
Sposób u˝ycia:w spryskiwaç w∏osy Lotionem
profilaktycznie, co najmniej raz dziennie, z cz´stotliwoÊcià pozwalajàcà, na podtrzymanie zapachu Cytronelli
w w stanach podra˝nienia i sw´dzenia Lotion wmasowywaç delikatnie w skór´ g∏owy.
Przebadanydermatologicznie
Składniki (INCI): Aqua, Alcohol Denat, AloeVera Extract, Betaine, Hydrogenated Castor Oil, Parfum, D- Panthenol, Allantoin, Cha-momille Extract, Calendula Extract, N-Cetylpyridinium Chloride, Hydrolyzed Wheat Protein, Propylene Glycol, Diazolidinyl Urea, Methylparaben, Propylparaben, Citral, Eugenol, Geraniol, Farne-sol, Linalool, Citronellol, Limonene.
Producent: Scan Anida Sp. z o.o.
30-733 Kraków, ul. Motyla 26
www.scananida.com.pl
ww.wszawica-sora.pl
SORALOTIONzapobiegawszawicy
Wszystkie preparaty Bioaron®Babyzawierajà kwasy omega-3 oraz witamin´ D.
Sk∏adniki te wspomagajà prawid∏owe funkcjonowanie uk∏adu odpornoÊciowego i nerwowego,
a tak˝e wp∏ywajà na w∏aÊciwy wzrost i rozwój koÊci dziecka. Preparaty te spe∏niajà wymogi najbardziej aktualnych wytycznych
eksperckich, dotyczàcych zarówno dawek witaminy D oraz kwasów 0mega-3 w grupie najm∏odszych dzieci.
Naturalneźródłozdrowiadziecka!
Möller’sTranNorweski to naturalny sposób,
by uzupe∏niç diet´ dziecka
w kwasy omega-3,
które korzystnie
wp∏ywajà napracę
serca(EPA i DHA)1
oraz oczuimózgu(DHA)2.
Dodatkowo zawiera
witamin´ D3, która
wspomagaodporność
i przyczynia si´
do prawidłowego
utrzymaniairozwoju
zdrowychkościudzieci.
TRAN
Przy dziennym spo˝yciu: 1250 mg EPA i DHA, 2250 mg DHA
Bioaron®Baby0m+dlaniemowlątidzieciodpierwszychdniżycia
Bioaron®Baby24m+dlastarszychdziecipowyżej24miesiącażycia
www.mollers.pl
Wa
rto w
iedzieć
5wiosna 2015
www.edukram.pl
Zwłaszczanapoczątkupodstawówki!
NowośćKärcher
MyjkadookienWV2plusFirmaKärcher wprowadzi∏a na rynek nowe urzàdzenie myjkędookien
WV2plus, które znakomicie skraca czas pracy, zapewniajàc równoczeÊnie
Êwietnà skutecznoÊç i komfort mycia okien, dostarczajàc jednoczeÊnie
frajdy podczas wykonywania tej nielubianej czynnoÊci. Myjkadookien
WV2plusprzeznaczona jest do mycia równie˝ wszelkiego rodzaju
powierzchni szklanych, luster, a tak˝e fliz. Jedna bateria wystarcza
na ok. 25 min pracy i pozwala
na umycie powierzchni
do 75 m² oko∏o 25 okien.
„Kumpel”wprenumeracie–prezent,którytrwaprzezcałyrok!
Dobrzemiećswojego„Kumpla”!
w Jak rozmawiaç o uczuciach, pisaç i mówiç poprawnie?w Jak bez stresu zaliczyç trzecioteÊcik na 100%?w Jak si´ nie nudziç i – czytajàc – dobrze si´ bawiç?
NawszystkietepytaniaodpowieTwojemuDzieckubezpieczny
iwartościowydwutygodnik„Kumpel”.
Dzięki„Kumplowi”dzieciwolączytaćzamiastoglądaćtelewizję!
KSIążKIDLATWOJEGODZIECKA
CENTRUM EDUKACJI DZIECIECEJ www.centrumedukacjidzieciecej.pl
BuTik Wielkanocny
BuTik Wielkanocny
Zachęcam do przygody edukacyjnej z „Wielkim podręcznikiem dla nauczycieli przedszkoli i szkół podstawowych”.
Jeśli nie spróbujesz, nie dowiesz się, ile satysfakcji i przyjemności może sprawić organizowanie dzieciom sytuacji, w której każdy jest ważny, może czuć się zwycięzcą i najważniejsze – uwierzy,
że sam potrafi się czegoś nauczyć!
Edyta Brudnik, pedagog
format 190 x 255 mm s. 600, kolorowe ilustracje oprawa twarda, szyta cena 79,00 zł
cena promocyjna 59,00 zł
NOWE SPOJRZENIE NA ZABAWĘ
www.jednosc.com.pl
NOWOŚĆ!
,
KUP KSIĄŻKĘ w promocyjnej cenie
na hasło Mój Przedszkolak
Zamów już dziś
41 349 50 50
Lubimy si´ troch´ baç,
a baç si´ z Lichotkiem,
to dopiero zabawa!
Lichotek skoƒczy∏ dziesi´ç lat.
Mieszka z odra˝ajàcym
Bazylim w ponurym domu…
i marzy o zabawie elektrycznà
kolejkà opiekuna.
Nie podejrzewa, ˝e ju˝ wkrótce
– jako maleƒka istotka –
b´dzie si´ „na niej” bawi∏
w nieskoƒczonoÊç…
Uwa˝aj! Licho nie Êpi…
Pierwszy tom serii
Iana Ogilvy’ego
LichotekiczarnoKsiężnik
ju˝ w sprzeda˝y.
W przygotowaniu kolejne:
LichotekiDragodon
orazLichotekiCzarodzidło.
Lichotek–dostrachuidośmiechu
www.lichotek.wydawnictwoliterackie.pl
REK L AMA
akademia rozwoju przedszkolaka
8 PrZedsZkolakMój
dlaczego maluch si´ boi? Dla
wi´kszoÊci dzieci samo zna-
lezienie si´ w sytuacji ma∏o
znanej mo˝e budziç poczucie
zagro˝enia. Nowe zapachy, dêwi´ki, obcy
ludzie ubrani na bia∏o, a przede wszystkim
konkretne procedury zwiàzane z narusze-
niem osobistej przestrzeni dziecka mogà
budziç w kilkulatku silne emocje – strach,
niepokój, irytacj´ czy z∏oÊç. Przedszkolak
postrzega siebie jako istot´, którà mo˝na
zraniç i obawia si´, ˝e interwencje perso-
nelu medycznego mogà sprawiç mu ból
lub wywo∏aç inne nieprzyjemne odczu-
cia. Dodatkowo, maluch mo˝e baç si´, ˝e
zostanie w gabinecie sam i w razie czego
nie b´dzie potrafi∏ si´ obroniç.
Przygotowanie dzieckaPomagajàc dziecku uporaç si´ z l´kiem
przed personelem medycznym, warto
uzbroiç si´ w cierpliwoÊç. Dobrze jest
wykorzystaç czas przed planowanà wizytà
na oswojenie malucha z tym, jak wyglàda
gabinet lekarski, jak mo˝e przebiegaç
badanie i czemu s∏u˝à poszczególne
czynnoÊci wykonywane przez lekarza
czy piel´gniarki.
Warto pami´taç, ˝e podstawowym wa-
runkiem pomocy dziecku, które si´ boi,
jest uspokojenie samego siebie. Dzieci
spoglàdajà na doros∏ego i to w jego oczach
widzà informacj´, czy warto si´ czymÊ
przejmowaç. Gdy wyeliminowanie swo-
jego w∏asnego strachu jest dla rodzica
zbyt trudne, warto poprosiç o pomoc
innà bliskà osob´, która b´dzie mog∏a
towarzyszyç maluchowi podczas trud-
nego dla niego zdarzenia.
p jdę dolekarza!Za kilka tygodni nadejdzie
kolejny bilans zdrowia
Twojego przedszkolaka,
a syn lub córka panicznie
boi się wizyty u lekarza.
Jak pomóc maluchowi
poradzić sobie z lękiem,
wykorzystując zabawowe
metody pracy z uczuciami
oraz odwołując się
do relacji rodzic – dziecko.
TEKST: Alicja Strzelecka-Lemiech
NieGdydzieckopanicznieboisięlekarza…
dolekarza!
akademia rozwoju przedszkolaka
10 PrZedsZkolakMój
Przed wizytą u lekarzaPróby zbagatelizowania l´ku dziecka,
zawstydzenia go czy przekonywanie
logicznymi argumentami prawie nigdy
nie odnoszà po˝àdanego przez rodziców
skutku. Zdania, które mogà wydawaç si´
pomocne, a które w efekcie wzmagajà l´k
odczuwany przez dziecko, to np.:
q „Nie ma si´ czego baç”
q „To wcale nie boli”
q „Jak b´dziesz dzielny, to kupi´ ci
póêniej lizaka”
q „Nie histeryzuj”
q „Uspokój si´”
q „Nie bàdê tchórzem”
q „No ju˝ nie przesadzaj, nic strasznego
si´ nie dzieje”
q „Zobacz, jaka dzielna jest ta dziew-
czynka, wcale nie boi si´ lekarza,
a ty – co?”
q „ZaciÊniesz z´by i zaraz b´dzie po
wszystkim”
q „Przestaƒ si´ mazaç, idziemy”.
Kiedy dziecko ogarnia silny l´k, jego
umys∏ zamkni´ty jest na logiczne argu-
menty. Dlatego warto wtedy si´gnàç
po bardziej pierwotne sposoby kojenia,
takie jak dotyk, przytulenie, g∏askanie,
szeptanie, cichy Êpiew, zapewnienie
o mi∏oÊci. Dobrze jest przy tym pami´taç,
˝e niektóre przedszkolaki potrzebujà moc-
nego, intensywnego przytulenia, inne
czujà si´ bezpiecznie, kiedy sà dotykane
w sposób delikatny. Bardzo skutecznym
sposobem uspokajania dziecka jest okaza-
nie zrozumienia dla jego uczuç, nawet jeÊli
doros∏emu wydajà si´ irracjonalne. Dziecko
ma prawo si´ baç, a zadaniem rodzica jest
towarzyszenie mu w tej emocji i ∏agodne
kierowanie ku przezwyci´˝eniu l´ku.
Warto równie˝ pami´taç, ˝e ∏zy sà natu-
ralnym sposobem na obni˝enie napi´cia
zwiàzanego z trudnymi uczuciami, dlatego
dobrze jest pozwoliç dziecku wyp∏akaç si´,
najlepiej w ramionach bliskiej osoby.
Wypowiedzi, które mogą
sprawić, że maluch
poczuje się wysłuchany
i zrozumiany:
q „Czuję, że cała się trzęsiesz. Naprawdę jesteś przestraszona. Przytulę cię tak mocno, jak chcesz, a potem wejdziemy tam razem”.
q „Jestem z Tobą. Czujesz, jak cię przytulam?”
q „To naprawdę nieprzyjemne tak mocno się bać”.
q „Popłacz sobie, jeśli tego potrzebujesz”.
q „Rozumiem, że się boisz”. q „Każdy czasem się czegoś
boi, ja też”.
Po wyjÊciu z gabinetu lekarskiego warto
przytuliç malucha i doceniç jego starania,
by sobie poradziç, mo˝na np. powiedzieç:
„Widzia∏em, ˝e to nie by∏o ∏atwe” lub
„Stara∏eÊ si´ odpowiadaç na pytania
piel´gniarki, to jej bardzo pomog∏o”.
Dobrze jest równie˝ zapytaç dziecko, jak
si´ teraz czuje i czego potrzebuje („Co mog´
teraz dla ciebie zrobiç?”).
Wspierajàc kilkuletniego syna lub córk´
w radzeniu sobie ze strachem, warto
pami´taç, ˝e to rodzice sà ekspertami od
potrzeb swojego dziecka, a rodzicielska
intuicja powinna byç najwa˝niejszym
punktem odniesienia do wszelkich
dzia∏aƒ. JeÊli jednak l´k malucha, mimo
wsparcia bliskich, przez d∏u˝szy czas nie
znika lub wr´cz si´ nasila, warto rozwa˝yç
skorzystanie z profesjonalnej pomocy.
Bibliografia:
Cohen L.J., „Nie strach si´ baç. Jak rodzicielstwo
przez zabaw´ radzi sobie z l´kami dzieciƒstwa”.
Wydawnictwo Mamania, 2015.
Kaduson H., Schaefer Ch., „Zabawa w psycho-
terapii”, Gdaƒskie Wydawnictwo Psycholo-
giczne, Gdaƒsk 2003.
Alicja Strzelecka-LemiechPsycholog, psychoterapeutka. Prowadzi prywatny
gabinet psychologiczny (poradnictwo, interwencja
kryzysowa, psychoterapia), a tak˝e warsztaty
rozwoju osobistego i szkolenia zawodowe (mi´dzy
innymi z zakresu tematyki przemocy domowej).
Warunkiempomocydziecku,
któresięboi,jestuspokojenie
samegosiebie.
Pamietaj! Sposoby na wspieranie
przedszkolaka w radzeniu
sobie z lękiem
wRozmowazdzieckiem, pod-
czas której rodzic opowiada o czyn-
noÊciach, jakie wykonuje lekarz, a ja-
kie piel´gniarka; podaje przyk∏ady
pytaƒ, jakie personel medyczny mo˝e
zadawaç dziecku, a tak˝e mo˝liwych
próÊb lub poleceƒ.
wZabawywlekarza, do których
mo˝na wykorzystaç zabawkowe
akcesoria lekarskie, przebrania, lalki
lub kukie∏ki, które wybierajà si´
„do doktora”, ale bardzo si´ bojà.
Warto zach´ciç malucha do ode-
grania roli „strasznego” lekarza lub
piel´gniarki, a szczególnie tych frag-
mentów badania, które wydajà mu si´
najbardziej przera˝ajàce.
wWzmacnianiepewnościsiebiedziecka poprzez zabawy umo˝li-
wiajàce mu doÊwiadczenie swo-
jej si∏y (tzw. „zapasy”, walki na po-
duszki, wyzwania fizyczne, które
przedszkolak ma ochot´ podjàç itp.)
oraz zauwa˝enie i docenianie odwa˝-
nych zachowaƒ dziecka („Widzia-
∏am, jak blisko podesz∏aÊ do kota
sàsiadki, mimo ˝e bardzo si´ ba∏aÊ –
to by∏o naprawd´ odwa˝ne”).
w Rysowanie– mo˝na zaproponowaç
przedszkolakowi narysowanie Êmiesz-
nego obrazka, który b´dzie przed-
stawia∏ jego l´k lub/i superbohatera,
który ten strach pokona.
w Przygotowanieksiążeczkilubkolorowanki, która przedstawia
kolejne etapy przewidywanej wizyty
u lekarza oraz zachowania dziecka,
które pomogà mu sobie z tà sytuacjà
poradziç, takie jak trzymanie mamy
lub taty za r´k´, g∏´bokie oddychanie,
zabranie ze sobà ulubionej przytulan-
ki, przy której maluch czuje si´ bez-
piecznie.
w Czytanieioglądaniezdzieckiemksiążeczek opisujàcych badanie
lub inne procedury medyczne.
aka
dem
ia ro
zwo
ju przed
szkola
ka
1 1wiosna 2015
Ha∏as zwiàzany z aktywnoÊcià dzieci w przed-
szkolach jest najpowa˝niejszym êród∏em
najwi´kszej dokuczliwoÊci. Ha∏as jest szczegól-
nie wysoki w czasie zabawy, zaj´ç ruchowych czy
te˝ pracy w grupach. Wtedy Êredni poziom ha∏asu zwykle
osiàga ok. 80 dB A. W trakcie zaj´ç organizowanych przez
nauczycieli czy nauki poziom jest ni˝szy, jednak specyfika
prowadzonych zaj´ç (wymagajàcych skupienia, dobrego
zrozumienia i zapami´tywania przekazu s∏ownego itp.)
sprawia, ˝e nawet poziom rz´du 65 dB A jest ucià˝liwy.
Ha∏as w przedszkolach sam w sobie nie jest zagro˝eniem
dla s∏uchu. Wywo∏uje jednak
stres, rozdra˝nienie, zniecier-
pliwienie, sprzyja zachowaniom
agresywnym, utrudnia koncen-
tracj´. Nara˝enie na ha∏as przy-
spiesza te˝ post´pujàce w ciàgu
dnia zm´czenie. U dzieci, szcze-
gólnie tych nadwra˝liwych na
ha∏as, wywo∏uje uczucie niepo-
koju i zagro˝enia, a cz´sto tak˝e
bóle g∏owy. W efekcie okresy
zabawy pomi´dzy zaj´ciami
zamiast przynieÊç odpr´˝enie
i odpoczynek pozwalajàcy potem
na dobrà koncentracj´ uwagi, nie
spe∏niajà swojej roli.
Innym wa˝nym aspektem
zwiàzanym z akustykà w przed-
szkolach jest zrozumia∏oÊç mowy. Nauczyciel b´dzie dobrze
rozumiany, jeÊli jego g∏os b´dzie g∏oÊniejszy od t∏a akustycz-
nego i nie b´dzie zniekszta∏cony pog∏osem. Nawet jeÊli to
zniekszta∏cenie jest subiektywnie nieznaczne i odbierany
komunikat wydaje si´ ca∏kowicie zrozumia∏y, to przebiegajàcy
„w tle” proces interpretacji sygna∏u odbywa si´ kosztem
g∏ównego zadania – na przyk∏ad zapami´tywania przekazy-
wanych treÊci. Dlatego nale˝y dà˝yç do ograniczenia ha∏asu
i pog∏osu w salach przedszkolnych.
RozwiązaniaMa∏o kto wie, ˝e ha∏as w salach przedszkolnych zale˝y w znacz-
nym stopniu od ich wykoƒczenia i umeblowania. Twarde g∏adkie
powierzchnie powodujà, ˝e dêwi´k ulega wielokrotnym odbiciom
i tym samym wzmocnieniu. W g∏oÊniejszym otoczeniu dzieci odru-
chowo zachowujà si´ g∏oÊniej, wzajemnie si´ przekrzykujàc…
i ko∏o si´ zamyka. Z tej przyczyny w trakcie zabaw ha∏as stabili-
zuje si´ na poziomie ograniczonym jedynie wydolnoÊcià g∏osowà
przebywajàcych w nim dzieci.
Wprowadzajàc do pomieszczeƒ materia∏y dêwi´koch∏onne,
redukujemy znaczàco odbicia fal dêwi´kowych. Na przyk∏ad:
zwyk∏y tynk odbija ponad 95%
energii padajàcej na niego fali
akustycznej, wyk∏adzina dywa-
nowa ok. 70%, zas∏ony ok. 50%,
a panele dêwi´koch∏onne z we∏ny
szklanej mniej ni˝ 10%. Znaczenie
ma te˝ umeblowanie i wyposa˝enie:
pomagajà otwarte rega∏y, pó∏ki,
obrazki, gazetki Êcienne, dywany,
zas∏ony itp. Najbardziej skutecznà
metodà jest instalacja dêwi´ko-
ch∏onnych sufitów podwiesza-
nych lub paneli montowanych
bezpoÊrednio do stropu lub Êcian.
Odpowiednie wykoƒczenie pozwala
na obni˝enie poziomu ha∏asu w sali
przedszkolnej nawet o kilkanaÊcie
decybeli, a tak˝e na popraw´ zrozu-
mia∏oÊci mowy. Poprawna akustyka wn´trz w obiektach przed-
szkolnych to nie tylko sprawa komfortu u˝ytkowników, ale przede
wszystkim funkcjonalnoÊci tych pomieszczeƒ. Z tego te˝ powodu
w przygotowywanej do publikacji normie PN-B-02 151-4 (czerwiec
2015 r.) sformu∏owane zosta∏y wymagania m.in. odnoÊnie do aku-
styki sal przedszkolnych.
12 PrZedsZkolakMój
Hałasw przedszkolach
Ma∏a sala gimnastyczna u˝ywana przez grupy przedszkolne. Pod adresem: http://www.ecophon.com/pl/acoustic-solu-tions/education/test-of-case-studies mo˝na pos∏uchaç, jak zmieni∏a si´ akustyka tego pomieszczenia po adaptacji akustycznej.
TEKST: Mikołaj Jarosz
Przedszkola są jednymi z najgłośniejszych
budynków użyteczności publicznej.
Wiadomo, przedszkolaki.
Wszędzie ich pełno,
a tam gdzie ich nie widać,
to słychać. Ale czy całą winę
można zrzucać na dzieci?
Mikołaj JaroszArchitekt, specjalista ds. akustyki obiektów
oÊwiatowych i sportowych, Ecophon.
Tema
t num
eru
13wiosna 2015
Cisza i spokój......jak w przedszkolu
Stosowanie we wnętrzach przedszkolnych materiałów pochłaniających dźwięk przyczynia się do zmniejszenia w nich pogłosu, ograniczenia hałasu i poprawy zrozumiałości mowy.
Firma Ecophon powstała 50 lat temu w Szwecji i specjalizuje się w kształtowaniu akustyki biur, szkół, szpitali oraz obiektów sportowych. Firma dostarcza kompleksowe rozwiązania – sufity akustyczne, konstrukcję montażową, międzystanowiskowe ekrany dźwiękochłonne i panele ścienne. Systemy dostosowane są do konkretnych wymagań funkcjonalnych pomieszczeń, uwzględniając np. wysoką odporność mechaniczną czy odporność na wilgoć.
Ecophonul. Cybernetyki 902-677 Warszawatel. 22/ 567-14-83www.ecophon.pl
ECOPHON_reklama_Doradca_Dyr_Przedszk_200x278_2015.indd 1 06.03.2015 18:10
Temat numeru
1 ZACHOWAJSPOKÓJRozrzucone zabawki i ubranka
oraz inne elementy dzieci´cego
Êwiata le˝àce niedbale na pod-
∏odze czy te˝ po prostu „ba∏agan”, jak to
okreÊlajà doroÊli, jest ca∏kowicie natu-
ralnym stanem rozwojowym. Dziecko
w pierwszych latach ˝ycia nie odró˝nia,
czym jest porzàdek, a czym ba∏agan
i nie wie, dlaczego oraz jak si´ go robi.
OczywiÊcie zdarzajà si´ dzieci, które od
najmłodszych lat majà tendencje do od-
k∏adania wszystkiego na swoje miejsce,
ale cz´sto jest to wynikiem ich cech cha-
rakteru. Dzieci w wieku przedszkolnym
nie tylko rozumiejà ju˝ doskonale, czym
jest porzàdek oraz nieporzàdek, ale tak˝e
sprzàtanie mo˝e staç si´ jednà z ich ulu-
bionych zabaw. Potrzebujà jednak odpo-
wiedniej motywacji, gdy˝ w tym wieku
szybko si´ nudzà.
Aby jednak dziecko pozna∏o i nauczy∏o
si´, czym jest sprzàtanie, potrzebuje Twojej
uwagi, a przede wszystkim cierpliwoÊci.
Pami´taj, ˝e poirytowanie, zniecierpli-
wienie czy te˝ krzyk nigdy nie sà dobrymi
doradcami w wychowaniu. Nauka wspól-
nego sprzàtania jest dla dziecka nowà
umiej´tnoÊcià, dlatego wa˝ne jest, aby
stworzyç przyjaznà atmosfer´ bez nega-
tywnych emocji i zach´caç je do samo-
dzielnej aktywnoÊci.
Weê g∏´boki oddech i zacznij z uÊmie-
chem wspólne sprzàtanie!2 POKAż,żEPORZąDKITOŚWIETNAZABAWASprzàtanie mo˝e staç si´ wspa-
nia∏à zabawà dla Ciebie i dla
malucha. Wspólne porzàdki to tak˝e dos-
kona∏y czas na nauk´ samodzielnoÊci,
kreatywnoÊci i organizacji… Wykorzy-
staj go!
Mo˝esz zaproponowaç malcowi, aby
pouk∏ada∏ swoje zabawki w jakiÊ magicz-
ny sposób, np. za pomocà czarodziej-
skiej ró˝d˝ki; niech zdecyduje, gdzie
chcia∏by, aby jego rzeczy le˝a∏y i w jaki
14 PrZedsZkolakMój
Wiosenne porządki
w5krokachz dzieckiem Zastanawiasz się, czy Twój przedszkolak jest już
gotowy, aby zacząć naukę sprzątania?
Chciałabyś nauczyć go, czym jest porządek
i w jaki sposób może najlepiej zadbać
o swoje ulubione zabawki. Jeśli tak,
to czas nauczyć dziecko, jak robić porządki
i pokazać, że „sprzątanie może być świetną
zabawą i nadszedł czas na wspólne
wiosenne porządki”!
TEKST: Kamila Olga Stępień
w5krokach
Temat numeru
sposób. Mo˝esz tak˝e zaproponowaç gr´
w „Pud∏a-g∏odomorki”, które sà bardzo
g∏odne i trzeba je nakarmiç okreÊlonymi
rodzajami zabawek, np. misiami, kloc-
kami, uk∏adankami, ksià˝eczkami.
Interesujàcym pomys∏em jest tak˝e zro-
bienie lub ozdobienie pojemników na rze-
czy wspólnie z dzieckiem. Maluch nie
tylko b´dzie mia∏ mo˝liwoÊç realizacji
w∏asnych twórczych pomys∏ów, ale tak˝e
z wi´kszà radoÊcià b´dzie z nich korzysta∏.
JeÊli dziecko rozpocz´∏o ju˝ nauk´ pisania,
mo˝e wraz z rodzicem stworzyç kolorowe
etykiety, np. na koszyczki z przedmiotami
czy te˝ pojemniki na Êmieci. Dzi´ki temu
malec b´dzie mia∏ du˝à frajd´ nie tylko
z ich przygotowywania, ale te˝ b´dzie
dumnie pokazywa∏ swoje dzie∏o innym.3OKREŚLCZASSPRZąTANIATo bardzo wa˝na zasada, któ-
ra mo˝e przesàdziç zarów-
no o podejÊciu malca do
sprzàtania, jak i efekcie koƒcowym wa-
szych porzàdków. Na wspólne porzàdki
musi byç w∏aÊciwy moment. JeÊli roz-
poczniecie sprzàtanie o zbyt póênej godzi-
nie lub te˝ wtedy, gdy maluch jest bar-
dzo zm´czony, nie tylko mo˝e szybko
zabraknàç mu si∏ i ch´ci do pracy, ale tak˝e
mo˝e zupe∏nie zraziç si´ do tej czynnoÊci.
Warto wczeÊniej rozplanowaç sobie czas
sprzàtania, tak aby by∏ on jak najlepszy
zarówno dla Ciebie, jak i dla Twojego
smyka!
Nigdyusilnieniezmuszajdzieckadosprzątania!
q nierozkazuj q niekrzycz q niepouczaj q nieporównujzinnymidziećmi
bo wtedy wspólne porzàdki mogà koja-
rzyç si´ Twojemu dziecku tylko z przymu-
sem i uporczywym obowiàzkiem.
Chocia˝ metody te poczàtkowo mogà ci
si´ wydawaç pomocne, to pami´taj, ˝e ich
dzia∏anie jest nie tylko bardzo krótkoter-
minowe, ale tak˝e mo˝e zaszkodziç. Twój
malec mo˝e wykonaç wszystkie Twoje
polecenia pod groêbà krzyku lub nakazu,
ale takie zachowanie poka˝e mu, ˝e warto
sprzàtaç tylko wtedy, kiedy „tata lub mama
nam ka˝e”. Co wi´cej, w dziecku mo˝e
narastaç niech´ç do sprzàtania i swoje
porzàdki b´dzie robiç niech´tnie i w bar-
dzo niestaranny sposób, aby mieç ju˝
ten nudny obowiàzek po prostu z g∏owy.
Dlatego je˝eli zale˝y ci, aby dziecko po-
lubi∏o wspólne sprzàtanie, udowodnij mu,
˝e to nie jest nudny obowiàzek, ale te˝
Êwietna zabawa i poka˝ mu, jak sprzàtaç
z uÊmiechem!
Pami´taj, jeÊli Twój maluch bardzo
marudzi i stara si´ oponowaç przed
domowymi porzàdkami, nie wymu-
szaj ich na nim, zapytaj go, czemu nie
chce tego robiç i kiedy mo˝ecie wspól-
nie posprzàtaç. Ustal konkretny termin
na wspólne sprzàtanie, tak, aby dziecko
tak˝e wiedzia∏o, kiedy wypadnie ten
umówiony czas, np. powiedz: „Po obej-
rzeniu bajki wspólnie posprzàtamy pokój”
lub „Gdy ta wskazówka zegara b´dzie
na godzinie drugiej, czyli tutaj, zaczy-
namy porzàdki”.4ZABAWAWZMIOTKĘ,ODKURZACZIŚCIERECZKĘDziecko jest nie tylko dos-
kona∏ym obserwatorem, ale tak˝e z wielkà
wytrwa∏oÊcià i zaanga˝owaniem próbuje
odwzorowaç podpatrzony Êwiat. Ta wro-
dzona ch´ç poznawania nowych rzeczy
to jeden z najsilniejszych potencja∏ów
jego rozwoju, a Ty mo˝esz to doskonale
wykorzystaç! JeÊli myÊlisz o zakupie nowej
zabawki dla swojego smyka, mo˝e tym
razem niech to b´dzie jakiÊ u˝yteczny
przedmiot z gospodarstwa domowego,
dopasowany odpowiednio do ma∏ych
ràczek i wykonany wed∏ug nale˝ytych
norm. JeÊli dziecko z wielkim zaciekawie-
niem obserwuje, jak np. prasujesz, mo˝esz
oczywiÊcie pokazaç malcowi, jak dzia∏a
˝elazko (oczywiÊcie nie uruchamiajàc
go) lub te˝ zakupiç specjalne zabaw-
kowe ˝elazko i wspólnie z dzieckiem uczyç
si´ domowych obowiàzków. Podobnie
mo˝esz postàpiç z odkurzaczem, mopem,
zmiotkà i ró˝nymi innymi narz´dziami
do sprzàtania. Twój malec mo˝e nie tylko
Êwietnie si´ bawiç „w domowe porzàdki”,
ale tak˝e uczyç starannoÊci i organizacji. 5 ROZSąDNEIBEZPIECZNESPRZąTANIEZnaczenie ma nie tylko to,
jak sprzàtacie, ale te˝ czym!
Aby zminimalizowaç ryzyko objawów
alergicznych zwiàzanych z latajàcym
w powietrzu kurzem, pami´taj o kilku
wa˝nych kwestiach. Wybierajàc nowy
odkurzacz, zdecyduj si´ na ten z filtrem,
dzi´ki czemu kurz pozostanie szczel-
nie we wn´trzu maszyny. SpecjaliÊci
doradzajà odkurzacze z filtrem HEPA.
Do sprzàtania nie u˝ywaj wielorazowych
Êcierek – sà one siedliskiem kurzu, lepiej
zastàpiç je Êciereczkami jednorazowymi
lub r´cznikami papierowymi. Zanim
przystàpisz do pracy, delikatnie spry-
skaj sprzàtane miejsce wodà lub p∏ynem
antystatycznym – to zapobiegnie unosze-
niu si´ kurzu. Podczas sprzàtania za∏ó˝
maseczk´ na nos i usta, aby zmniejszyç
ryzyko wystàpienia objawów alergicz-
nych. Nie nara˝aj siebie i swojego malca
na uporczywy katar czy te˝ inny z symp-
tomów alergii.
Wspólne porzàdki mogà byç naprawd´
Êwietnà zabawà zarówno dla Ciebie, jak
i Twojego dziecka. Wprowadê do sprzàtania
elementy zabawy i wyka˝ si´ cierpliwoÊcià
oraz kreatywnoÊcià, a zyskasz nie tylko
doskona∏ego pomocnika w obowiàzkach
domowych, ale przede wszystkim nauczysz
malca, jak piel´gnowaç i dbaç o swoje rze-
czy. Zacznij ju˝ dziÊ i pobaw si´ ze swojà
pociechà w zabawne porzàdki jego pokoju.
I pami´tajcie, bawcie si´ dobrze!
Kamila Olga Stępień
16 PrZedsZkolakMój
Sprzątanie to nie jest nudny
obowiązek, ale też świetna
zabawa. Pokaż dziecku,
jak sprzątać z uśmiechem!
Pamietaj!
• oczyszcza i wspomaga gojenie rany
• opakowanie wystarcza nawet na 150 aplikacji
Wywiad numeru
Czy rowerek biegowy sprawdza
si´ jako „wst´p” do nauki jazdy
rowerem?
Mniej wi´cej od drugiego roku ˝ycia
mo˝na pomyÊleç o rowerku biegowym
dla dziecka. W tym wieku opanowa-
nie jednoczesnego utrzymywania rów-
nowagi, kierowania, peda∏owania lub
hamowania rowerem nie jest proste. Bie-
gówki u∏atwiajà dziecku wszystkie te
czynnoÊci, poniewa˝ stopami dosi´ga si´
ziemi. Na takim rowerku maluch szybko
nauczy si´ ∏apaç równowag´.
Czy dziecko trzeba jakoÊ specjalnie
uczyç jazdy na „biegaczu”?
Nauka jazdy na rowerze biegowym jest
stosunkowo prosta. Wystarczy znaleêç miej-
sce, gdzie nie je˝d˝à samochody i najlepiej
gdyby nie by∏o asfaltu. Sadzamy dziecko
i pokazujemy, co ma robiç. Potem najle-
piej tylko obserwowaç post´py. Maluch
sam powinien przekonaç si´ do odpy-
chania i z∏apaç, o co w tym chodzi. Cza-
sem potrwa to kilka godzin, czasem kilka
dni. Je˝eli chcesz pomóc dziecku, nie trzy-
maj kierownicy, ale z∏ap je pod pachami.
Dzi´ki temu b´dzie mia∏o nadal kontrol´
nad rowerkiem.
Kiedy przychodzi czas
na przesiadk´ na prawdziwy rower
z peda∏ami?
Zwykle ko∏o czwartego, piàtego roku
˝ycia przychodzi dobry moment na prze-
siadk´ na rower z peda∏ami. JeÊli nauka
jazdy na biegówce zosta∏a zaliczona, b´dzie
teraz du˝o ∏atwiej. Ale spokojnie, bez tego
dziecko te˝ sobie poradzi.
O czym nale˝y pami´taç,
przyst´pujàc do nauki jazdy
na rowerze?
Najwa˝niejsza sprawa w nauce jazdy
rowerem to spokój. Nie mo˝na si´ de-
nerwowaç, ˝e dziecku na poczàtku si´ nie
udaje. Wa˝ne jest równie˝ to, by nauk´
zaczynaç na mi´kkiej nawierzchni, a nie
na asfalcie. Nie polecam te˝ dróg rowero-
wych. Musi byç du˝o miejsca i brak ryzyka,
˝e wyjedzie skàdÊ samochód.
Poleca Pan jakieÊ metody nauki
jazdy?
Metod nauki jazdy jest kilka. OczywiÊcie
mo˝na pomyÊleç o doczepianiu kó∏ek,
kijku, a tak˝e przytrzymywaniu dziecka
podczas jazdy. Ka˝de dziecko jest inne
i warto dobraç do niego odpowiednià
metod´.
Je˝eli za∏o˝ysz dodatkowe kó∏ka do ro-
weru, co kilka dni podnoÊ je odrobin´
wy˝ej. W pewnym momencie nie b´dà ju˝
potrzebne. Gdy skorzystasz z kijka w∏o˝o-
nego w ram´, trzeba go co jakiÊ czas pusz-
czaç, by dziecko mog∏o samo ∏apaç równo-
wag´. Wszystko musi si´ odbywaç spokoj-
nie i bez stresu. Dziecko pr´dzej czy póêniej
nauczy si´ ∏apaç równowag´ i peda∏owaç,
ale nie warto go do tego zniech´caç.
Jak du˝y rowerek kupiç
dla dziecka?
OsobiÊcie mog´ poleciç zasad´: nigdy
na wyrost. Dziecko ma na rowerku czuç
si´ komfortowo, nie mo˝e byç on ani
za ma∏y, ani za du˝y. OczywiÊcie maluch
szybko roÊnie i po jakimÊ czasie b´dzie
trzeba zmieniç pojazd, ale tu z pomocà
przychodzà chocia˝by u˝ywane rowerki.
Nauka jazdy na za du˝ym rowerku przy-
niesie tylko frustracj´ i niepotrzebny stres.
Dziecko musi swobodnie dosi´gaç nogami
do ziemi w razie potrzeby, a r´koma do kie-
rownicy.
Jak dobraç optymalny rozmiar kó∏?
Dobierajàc rozmiar kó∏, najlepiej jest
ustawiç odpowiednio siode∏ko i posadziç
na nim dziecko. To najlepszy sposób by
18 PrZedsZkolakMój
narowerRower to świetny sposób na zapewnienie dziecku sporej dawki aktywności.
Jazda na dwóch kółkach wyrabia refleks, poczucie równowagi i samodzielności.
Poprawia także humor i pozostawia niezapomniane wspomnienia.
Jak przygotować dziecko (i rodzica) do nauki jazdy na rowerze?
Jaki wybrać rower, kask i ochraniacze, aby były komfortowe i bezpieczne?
Czy dziecko powinno jechać na rowerze po chodniku, czy ulicą?
Nasz ekspert odpowiada na te oraz wiele innych pytań.
Przedszkolak wsiada
Wyw
iad nu
meru
sprawdziç, czy wszystko jest w porzàdku.
Sà te˝ tabelki, dzi´ki którym mierzàc wew-
n´trznà cz´Êç nogi dziecka, dobiera si´ odpo-
wiedni rozmiar kó∏. Jednak ka˝de dziecko
jest troch´ inne i nie zawsze dzi´ki takiej
tabelce rowerek b´dzie w stu procentach
dopasowany.
Generalnie przyjmuje si´, ̋ e dla nóg o d∏u-
goÊci do 48 cm dobre b´dà ko∏a mierzàce
12 cali, od 48 do 53 cm ko∏a 16 cali, od 53
do 66 cm ko∏a 20 cali, od 66 do 70 cm ko∏a
24 cale. Jeszcze raz podkreÊl´, ˝e sà to tylko
szacunkowe dane i najlepiej przymierzyç
rower przed zakupem.
W co powinien byç wyposa˝ony
rowerek dla dziecka?
Pierwszy rowerek powinien byç mak-
symalnie prosty. Bez przerzutek i hamul-
ców w manetkach. Przyda si´ tylko hamu-
lec uruchamiany naciÊni´ciem peda∏ów
oraz pe∏na os∏ona ∏aƒcucha, która uch-
roni przed ubrudzeniem i zranieniem.
Wa˝ne, by rama mia∏a niski przekrok,
tak by dziecko, zeskakujàc z siode∏ka, nie
poobija∏o si´ o nià. Przyda si´ równie˝ ko-
szyczek do przewozu, na przyk∏ad ulubio-
nych zabawek.
Kupujàc rower szeÊciolatkowi, mo˝na
opcjonalnie do∏o˝yç do roweru zewn´trzny
hamulec z manetkà na kierownicy. Naj-
lepiej, gdyby by∏ to tylko tylny hamulec.
Mocne zahamowanie przednim mog∏oby
spowodowaç zablokowanie ko∏a i upadek.
Rowery dla starszych dzieci w zasadzie
przypominajà te dla doros∏ych… Cz´sto
majà ju˝ dwie przerzutki, czasami amor-
tyzator, a ostatnio coraz cz´Êciej hamulce
tarczowe. Mimo wszystko doradza∏bym
zakup prostego w budowie roweru. B´dzie
l˝ejszy, co u∏atwi wnoszenie go po scho-
dach, a tak˝e ∏atwiej b´dzie go naprawiç
w razie potrzeby.
W jakie oÊwietlenie powinien byç
wyposa˝ony rower dzieci´cy? Czy
w ogóle warto zadbaç, ˝eby mia∏
oÊwietlenie?
Warto wyposa˝yç rower w nawet naj-
prostsze lampki. Nawet je˝eli dziecko
nie jeêdzi nigdzie po zmroku, dobrze
jest wyrabiaç w nim nawyk, ˝e lampki
19wiosna 2015
narowerPrzedszkolak
REK L AMA
Zapraszamy do niesamowitego Êwiata baÊni, legend i magii.
Czekajà na Was:
• Magiczne postacie •- gadajàce drzewce, ruchome smoki,
zbójcerze, wró˝ki...
• Âwiat labiryntów •
• Warsztaty, animacje, sala zabaw •
Gwarantujemy wype∏niony po brzegi program, podczas którego nie ma czasu na nud´ !
www.CZARODZIEJSKADOLINA.pl
JAB¸ONOWIEC gm. Trojanów woj. mazowieckie
tel. 517 477 [email protected]
tylko 6km od
PARK EDUKACJI I ROZRYWKI
powinny byç integralnà cz´Êcià roweru.
Tym bardziej, ˝e w∏àczaç si´ je powinno nie
tylko w nocy, ale chocia˝by w pochmurny
i mglisty dzieƒ.
Co oznacza, ˝e dziecko na rowerze
do dziesiàtego roku ˝ycia traktuje
si´ jako pieszego?
To znaczy, ˝e nale˝y jechaç z nim po
chodniku i oczywiÊcie ust´powaç pierw-
szeƒstwa pieszym. Formalnie takie
dziecko nie powinno poruszaç si´ drogà
rowerowà, ale tutaj patrzy∏bym g∏ównie
na umiej´tnoÊç poruszania si´ w linii pro-
stej. Dzieci od dziesiàtego roku ˝ycia mogà
si´ ju˝ poruszaç po drogach publicznych
samodzielnie, wymagana jest tylko karta
rowerowa.
Dzi´kuj´ za rozmow´.Dominika Stefanowska
Łukasz PrzechodzeńOd pi´ciu lat prowadzi bloga
Rowerowe Porady, w którym
dzieli si´ wiedzà przydatnà ka˝demu
rowerzyÊcie. Na rowerze sp´dza
ka˝dà wolnà chwil´ i sprawia mu
to ogromnà przyjemnoÊç.
akademia rozwoju przedszkolaka
20 PrZedsZkolakMój
Warto zastanowiç si´, jakie-
mu celowi ma s∏u˝yç apli-
kacja komputerowa dla
dziecka. JeÊli naszym prio-
rytetem jest rozwijanie zainteresowaƒ
malucha i zdobywanie przez niego wie-
dzy, warto poszukaç tematycznego progra-
mu edukacyjnego, np. z zakresu przy-
rody, anatomii cz∏owieka czy geografii
lub kursu j´zykowego. Z kolei gdy chcemy
wspomagaç opanowywanie umiej´tnoÊci
typowo szkolnych, takich jak czytanie,
pisanie czy liczenie, powinniÊmy wybraç
dla dziecka odpowiedni program eduka-
cyjny. Wreszcie, jeÊli chcemy zapewniç
dziecku mi∏e sp´dzanie czasu przy kom-
puterze, rozglàdajmy si´ za grami edu-
kacyjnymi, które nie tylko dostarczà mu
odpowiedniej dozy rozrywki, ale równie˝
przekonajà je, ˝e nauka mo˝e byç przy-
jemna.
trudnywybórUżywanie komputera umożliwia rozwijanie umysłowego potencjału najmłodszych,
ale jednocześnie niesie za sobą wiele zagrożeń. Ponieważ nasze dziecko
nie ma jeszcze na tyle ułożonego światopoglądu, by samodzielnie wybrać
odpowiednie dla siebie programy i gry, powinni to zrobić za nie dorośli.
Czym zatem kierować się przy wyborze?
Gry i programy komputerowe TEKST: Mateusz Wiliński
aka
dem
ia ro
zwo
ju przed
szkola
ka
21wiosna 2015
Szczegóły i regulamin konkursu:www.zielonasowa.pl
PATRONI KONKURSU:KSIĄŻKĘ POLECAJĄ:
KONKURS DLA PRZEDSZKOLI!Dowolną techniką plastyczną wykonajcie pracę przedstawiającą Waszą własną historię Tappiego.
DO WYGRANIA:I miejsce - książki o wartości 5000 PLN+ spotkanie z autorem Marcinem MortkąII-III miejsce - książki o wartości 1000 PLNZgłoszenia należy wysyłać na adres: [email protected]
C
M
Y
CM
MY
CY
CMY
K
tappi_reklama_208x294.pdf 1 2015-02-18 09:17:54
akademia rozwoju przedszkolaka
22 PrZedsZkolakMój
zrozumia∏a, jeÊli weêmiemy pod uwag´
cechy osobiste naszego malucha. Takich
gier nale˝y unikaç. Dlatego warto przy-
glàdaç si´ tylko tym aplikacjom, które
b´dà dla dziecka ∏atwe w obs∏udze i dosto-
sowane do jego mo˝liwoÊci. Pomocne
w tym b´dzie wybieranie aplikacji, z któ-
rych opisu wynika, ˝e by∏y one przygoto-
wywane i sà przeznaczone bezpoÊrednio
dla dzieci w danym wieku lub takich,
które oferujà mo˝liwoÊci stopniowania
trudnoÊci zadaƒ oraz monitorowania
post´pów naszej pociechy.
Zainteresowania dzieckaPrzy wybieraniu aplikacji dla dziecka
bardzo pomocne b´dzie uwzgl´dnienie
jego preferencji, zainteresowaƒ i ulubio-
nych bohaterów. JeÊli wybieramy dla
dziecka gr´ edukacyjnà, warto okreÊliç,
czy dziecko lubi zadania zr´cznoÊciowe,
zagadki logiczne, czy mo˝e woli prze˝ywaç
nowe przygody. Dostosowanie sposobu
rozrywki do jego potrzeb zapewni mu
wi´cej radoÊci. Z kolei je˝eli wybieramy
dla naszej pociechy program edukacyjny,
warto, by jego temat by∏ zgodny z aktu-
alnymi zainteresowaniami dziecka.
Dzi´ki temu ch´tniej rozpocznie z nim
przygod´ i nie znudzi si´ nim tak szybko.
Niezale˝nie od tego, czy wybieramy dla
dziecka program edukacyjny, czy gr´
edukacyjnà, wÊród oferty dost´pnej na
rynku na pewno znajdziemy te˝ aplika-
Grupa wiekowaGdy ju˝ okreÊlimy, jakiego rodzaju apli-
kacji dla malca szukamy, mo˝emy skupiç
si´ na tych ich rodzajach, z których mo˝e
korzystaç dziecko w wieku przedszkol-
nym. W zorientowaniu si´, dla jakiego
wieku gra czy aplikacja jest odpowied-
nia, pomo˝e nam informacja o produkcie
umieszczona przez wydawc´ oraz ozna-
czenia PEGI (np. ikona PEGI 3 – odpo-
wiednie dla wszystkich grup wiekowych,
ikona PEGI 7 – odpowiednie dla dzieci
od siedmiu lat wzwy˝)1. Kierowanie si´
tymi informacji pomo˝e nam unikaç gier
i programów, w których stosuje si´ wul-
garny j´zyk oraz zawierajàcych nieodpo-
wiednie treÊci (nawiàzania do narkoty-
ków, zach´canie do dyskryminacji, sceny
erotyczne, akty przemocy lub takie treÊci,
które mogà przestraszyç naszà pociech´).
Nawet jeÊli gra nie zawiera treÊci nie-
odpowiednich ze wzgl´du na wiek dziecka,
mo˝e byç dla niego zbyt trudna lub nie-
Wybierając program komputerowy do nauki lub grę edukacyjną:
q określ rodzaj aplikacji najbardziej odpowiedni dla dziecka
q bierz pod uwagę tylko gry/ /programy edukacyjne odpowiednie dla dzieci w młodszym wieku szkolnym
q szukaj gier/programów edukacyjnych o stopniu trudności dostosowanym do możliwości dziecka
q przy wyborze gry/programu uwzględnij preferencje, zainteresowania i ulubionych bohaterów dziecka
q wybieraj gry/programy o dobrej jakości wykonania
q zanim sprezentujesz grę/ /program dziecku, sprawdź je sam lub z pomocą innych osób
Gry komputerowe Gry edukacyjne Programy edukacyjne
q zapewniajà dziecku
rozrywk´ oraz przyjemnoÊç q łàczà walory edukacyjne
z zapewnianiem dziecku
rozrywki oraz przyjemnoÊci
q majà najwi´kszà wartoÊç
edukacyjnà
q rzadko posiadajà wartoÊç
edukacyjnà, choç mogà
rozwijaç niektóre zdolnoÊci
dziecka
q posiadajà du˝à wartoÊç
edukacyjnà i zapewniajà dziecku
odpowiedni poziom rozrywki
na d∏u˝szy czas
q nie zawsze potrafià zapewniç
dziecku odpowiedni poziom
rozrywki na d∏u˝szy czas
AplikAcje komputerowe dlA dzieci w wieku szkolnym
1Wi´cej informacji o oznaczeniach na stronie www.pegi.info.pl
W zorientowaniu się,
dla jakiego wieku gra jest
odpowiednia, pomogą nam
oznaczenia PEGI.
Pamietaj!
aka
dem
ia ro
zwo
ju przed
szkola
ka
23wiosna 2015
cje z ulubionymi postaciami z kreskó-
wek lub bajek, które przypadnà dziecku
do gustu.
Jakość i producentOstatnià rzeczà, którà warto si´ kie-
rowaç przy wyborze programu lub
gry edukacyjnej, jest jakoÊç wykona-
nia. Najwa˝niejsza jest szata graficzna,
która powinna byç mi∏a dla oka i kolo-
rowa. Istotne jest te˝, by aplikacja mia∏a
rozbudowanà fabu∏´. JeÊli jej forma przyj-
muje postaç samych zadaƒ, zestawów
çwiczeƒ lub sucho podanych informacji,
dziecko w m∏odszym wieku szkolnym
mo˝e szybko si´ nià znudziç. Szczegól-
nie wartoÊciowe sà te aplikacje, które
spe∏niajà powy˝sze kryteria i do tego
zawierajà system nagradzania dzieci,
co motywuje je do czynienia dalszych
post´pów. Pomocne przy ocenie jakoÊci
wykonania aplikacji, poza sprawdzeniem
jej zawartoÊci, b´dzie skontrolowanie
daty wydania (cz´sto jest tak, ˝e im
REK L AMA
Cierpisznachorobęlokomocyjnąalbomorską?Zamiastlekówwypróbuj
angielskieopaskiakupresurowe SEA-BAND
Ich działanie opiera się na akupresurze, dzięki czemu są bezpieczne, nie wywołują skutków ubocznych. Mogą być stosowane nawet u małych dzieci (powyżej 3 lat), a także kobiet w ciąży.
Akcja promocyjna obowiązuje do 30.06.2015.
Szczegółowy regulamin:
www.opaskinanudnosci.pl/gwarancja
Gwarancja 100% satysfakcji
lub zwrot gotówki!
bardziej wspó∏czesne sà gry, tym lepiej
sà wykonane) oraz producenta gry. Im
d∏u˝ej producent dzia∏a na rynku aplika-
cji edukacyjnych i im lepszà ma renom´,
tym wi´kszà mo˝emy mieç pewnoÊç, ˝e
jakoÊç gry b´dzie dobra.
Gdy wybierzemy ju˝ najlepszà apli-
kacj´ edukacyjnà dla naszego dziecka,
warto poÊwi´ciç jeszcze odrobin´ czasu
na jej sprawdzenie. Opiekun najle-
piej zna swe dziecko, dlatego dobrze
by by∏o, gdyby zawsze sam sprawdzi∏
ka˝dà aplikacj´, zanim sprezentuje jà
maluchowi. Niestety, nie zawsze jest
to mo˝liwe. Dlatego zanim zdecydu-
jemy si´ na konkretnà gr´ lub program
edukacyjny, warto sprawdziç w Inter-
necie recenzje oraz opinie innych
u˝ytkowników na ten temat. Mo˝na
te˝ zapytaç zaufanego sprzedawc´, czy
dana gra lub program sà warte polecenia.
Mateusz WilińskiPsycholog Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej
nr 5 w Poznaniu, nauczyciel akademicki.
24 PrZedsZkolakMój
Zdrowie dziecka
1 RozmiarButy nie mogà byç ani zbyt cia-
sne, ani zbyt luêne. W obu przypadkach
mo˝e dojÊç do niekorzystnych zmian w bu-
dowie oraz pracy stóp, a w efekcie do ich
wad. W celu pomiaru stópki dziecka naj-
lepiej zrobiç jej dok∏adny obrys w pozycji
stojàcej w lekkim rozkroku, a nast´pnie
zmierzyç odleg∏oÊç mi´dzy punktami naj-
bardziej wystajàcymi od palców po pi´t´.
Zawsze nale˝y sprawdziç obie stópki. Zapas
pozostawiany dla pracujàcej podczas cho-
dzenia nó˝ki nie powinien przekraczaç
1 cm. W pierwszych latach ˝ycia stopa
dziecka roÊnie doÊç szybko, dlatego istotna
jest cz´sta kontrola jej wielkoÊci w porów-
naniu z u˝ywanym obuwiem.
2 Czubek butaPowinien byç wystarczajàco
szeroki, tak, by palce malucha swobodnie
si´ w nim porusza∏y. Sznurowanie bàdê
rzepy si´gajàce do nasady palców u∏atwiajà
zak∏adanie i odpowiednie dopasowanie
bucika.3 Śródstopie
Ta cz´Êç buta powinna byç
dobrze dopasowana do stopy, odpowiednio
do niej przylegajàc, lecz nie powodujàc uci-
skania. Zapewnia ona „trzymanie” stopy,
dzi´ki czemu nie przesuwa si´ ona znacz-
nie ku przodowi czy te˝ na boki. Nale˝y
równie˝ zwróciç uwag´ na wysokoÊç pod-
bicia stópki dziecka. Stopa musi dobrze
wejÊç do Êrodka, tak by but jej nie uwiera∏
i nie ogranicza∏ w ruchach.4 Zapiętek
Ma za zadanie trzymaç od-
powiednio stop´, wi´c powinien byç nieco
sztywniejszy, ale te˝ nie na tyle, ˝eby ogra-
niczaç jej ruchy. Wa˝ne jest równie˝
wyprofilowane wg∏´bienie, zapewniajàce
w∏aÊciwe ustawienie pi´ty. Dziecko po-
winno byç w stanie wykonywaç swo-
bodne, naturalne ruchy stopami, a dobrze
dopasowany bucik mu w tym nie przesz-
kadza.
Obuwie powinno być wystarczająco giętkie i elastyczne, aby zapewniało swobodę
chodzenia i poddawało się naturalnym ruchom stopy. Jednocześnie musi
odpowiednio do niej przylegać, aby utrzymywać ją w prawidłowym położeniu.
Materiał, z którego wykonane są buciki, musi być lekki i oddychający, umożliwiając
tym samym prawidłową termoregulację. Dziecko powinno przymierzyć buty przed
zakupem. Na co należy zwrócić zatem największą uwagę?
dla przedszkolakabutyWybieramy TEKST: Magdalena Mońka, Aleksandra Płuciennik
25wiosna 2015
Zd
row
ie dziecka
5 CholewkaPowinna byç wykonana z materia∏u zapewniajàcego
jej elastycznoÊç, tak, by dziecko mog∏o wykonywaç stopà swo-
bodny ruch góra – dó∏. Nie ma potrzeby zbyt wysokich chole-
wek, poniewa˝ w∏aÊciwa ochrona stópki odbywa si´ na pozio-
mie zapi´tka, Êródstopia i czubków palców. Przy wyborze dobrej
cholewki nale˝y zwróciç uwag´ równie˝ na jej brzeg. Powinien
byç wystarczajàco mi´kki, by nie doprowadziç do obtarç oraz
ucisku na Êci´gno Achillesa.6 Podeszwa
Cechy dobrej podeszwy to elastycznoÊç, w∏aÊciwa
amortyzacja oraz powierzchnia antypoÊlizgowa. Wa˝nym ele-
mentem jest swobodne zgi´cie na wysokoÊci nasady palców,
gdy˝ w tym miejscu stopa zgina si´ fizjologicznie podczas chodu. 7 Wyściółka buta
Najlepiej ze skóry naturalnej bàdê membrany
zapewniajàcych odpowiednià termoregulacj´. Bucik powi-
nien byç przewiewny, a zarazem nieprzemakalny (jesieƒ,
zima). Wk∏adki wykonane ze skóry naturalnej powinny byç
nieco d∏u˝sze ni˝ stópka dziecka. Wyprofilowanie wk∏adek
zale˝y od aktywnoÊci dziecka oraz cech jego budowy. Gene-
ralnie zdrowa stópka nie potrzebuje wk∏adki z podniesionym
∏ukiem przyÊrodkowym stopy, gdy˝ rozleniwia mi´Ênie. Taka
stópka staje si´ bardziej podatna na wystàpienie wad w budowie.8 Obcas
Jest nieco wy˝szy od pozosta∏ej cz´Êci podeszwy.
Stanowi jej 1/3 cz´Êç. Jego wysokoÊç nie powinna przekraczaç
1,5 cm – dzi´ki temu unikniemy skr´cenia czy te˝ przesuwa-
nia stópki ku przodowi oraz zniekszta∏cania si´ przodostopia.
Najlepiej, ˝eby obcas oraz czubek by∏ szeroki oraz uniesiony
lekko ku górze, co zapewni ∏atwiejsze przetaczanie stopy pod-
czas chodzenia.
Reasumujàc, buty dla malca powinny byç odpowiednio dopa-
sowane, tak, by nie zaburza∏y jego fizjologicznej pracy stóp.
W jak najmniejszym stopniu powinny ograniczaç wszelkie
ruchy podczas codziennych aktywnoÊci dziecka, tj. chodze-
nie, bieganie, skakanie, kucanie itd. Buty majà byç jedynie
zabezpieczeniem przed bezpoÊrednim kontaktem stopy z oto-
czeniem. W∏aÊciwie dobrany bucik zapewni prawid∏owy, nie-
zaburzony rozwój stóp naszego dziecka.
REK
LAM
A
Magdalena MońkaDoktorantka Wydziału Wychowania Fizycznego na Akademii Wychowania
Fizycznego we Wrocławiu.
Aleksandra PłuciennikAbsolwentka Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu, Wydziału Nauk o Zdrowiu
na kierunku fizjoterapia. Przedmiotem jej zainteresowaƒ jest fizjoterapia
w pediatrii.
26 PrZedsZkolakMój
Zdrowie dziecka
Rozpoznajobjawy!
Wprowadzenie szczepień ochronnych
istotnie wpłynęło na rodzaj chorób,
które Twoje dziecko może „przynieść”
z przedszkola. Popularne jeszcze niedawno
świnka czy różyczka są coraz rzadsze.
Jednak w ich miejsce pojawiają się
inne schorzenia, m.in. choroba
bostońska czy rumień zakaźny.
Jakie są objawy tych schorzeń?
Jakie symptomy powinny wzbudzić
niepokój? Prezentujemy katalog
znanych i mniej znanych
chorób zakaźnych.
Choroby zakaźne
wiekudziecięcego
TEKST: lek. med. Joanna Gładczak
27wiosna 2015
Zd
row
ie dziecka
Rumień zakaźnyChoroba spowodowana jest przez wirusa
o nazwie parwowirus B19. Inna nazwa
rumienia zakaênego to piàta choroba (ang.
fifth disease). Schorzenie przenosi si´ drogà
kropelkowà, a najwi´ksza zaka˝alnoÊç
jest jeszcze przed wystàpieniem wysypki.
G∏ównym objawem choroby jest wy-
sypka – poczàtkowo obejmuje ona twarz
– przypominajàc skrzyd∏a motyla lub
obraz uderzonych policzków. Zabarwie-
nie wysypki jest czerwono-fioletowawe;
nie zajmuje ona nosa i brody. Nast´pnie
po kilku dniach wysypka rozsiewa si´ na
koƒczyny, rzadko pojawia si´ na tu∏owiu.
Nie obejmuje, w odró˝nieniu od zmian
ospowych, b∏on Êluzowych. Wysypka
mo˝e utrzymywaç si´ przez oko∏o 2 tygo-
dnie i mo˝e nawróciç np. po nadmier-
nym przegrzaniu. Jednak trzeba pami´taç,
˝e choroba doÊç cz´sto przebiega bezob-
jawowo – nie wyst´pujà wtedy zmiany
skórne. Objawom niekiedy towarzyszy stan
podgoràczkowy, ale najcz´Êciej nie jest on
obecny. U dzieci w wieku przedszkolnym
rzadko pojawiajà si´ powik∏ania choroby,
u dzieci starszych mo˝e wystàpiç zapale-
nie drobnych stawów. Powik∏aniem mo˝e
byç równie˝ wystàpienie anemii.
Dziecko z podejrzeniem choroby powin-
no byç skonsultowane z lekarzem, zaleca
si´ izolacj´ od grupy przedszkolnej. Jak
wspomniano, maluch najbardziej zaka˝a
przed wystàpieniem wysypki, po jej poja-
wieniu si´ ryzyko przekazania wirusa jest
ma∏e!
Choroba bostońskaW ostatnim czasie coraz powszechniej
wyst´pujàcym schorzeniem jest cho-
roba bostoƒska, zwana tak˝e chorobà
d∏oni, stóp i ust. Jest wywo∏ywana przez
wirusy. Choroba jest bardzo zakaêna,
a do zara˝enia dojÊç mo˝e drogà kropel-
kowà oraz przez bezpoÊredni kontakt
z wydzielinami chorego.
Choroba rozwija si´ najcz´Êciej 4–6 dni
od zara˝enia, a jej przebieg zazwyczaj
jest ∏agodny. Pojawiajà si´ objawy ogólne
oraz zmiany skórne pod postacià bole-
snych p´cherzyków na d∏oniach, sto-
pach oraz na b∏onach Êluzowych jamy
ustnej. Zmiany z biegiem czasu mogà
przekszta∏ciç si´ w p´cherze i owrzodze-
nia, jednak najcz´Êciej samoistnie si´ gojà.
Choroba rzadko ma przebieg ci´˝ki,
kiedy to dochodzi do zapalenia opon
mózgowo-rdzeniowych lub mózgu, zapa-
lenia mi´Ênia sercowego, obrz´ku p∏uc.
W niektórych przypadkach mo˝e dojÊç
do zgonu dziecka.
Choroba jest zakaêna, dlatego konieczna
jest izolacja malca od pozosta∏ych przed-
szkolaków. Obecnie w leczeniu stosuje si´
jedynie leki objawowe. Aby zmniejszyç
ryzyko zachorowania, nale˝y przestrzegaç
zasad higieny.
PłonicaP∏onica, czyli szkarlatyna, jest wywo-
∏ywana przez paciorkowce z grupy A. Jest
chorobà bakteryjnà, w razie zachorowa-
nia konieczna jest antybiotykoterapia.
P∏onica przenosi si´ drogà kropelkowà.
Poczàtek choroby jest nag∏y, pojawia si´
wysoka goràczka, rozbicie, niekiedy rów-
nie˝ ból brzucha i wymioty. Migda∏ki sà
powi´kszone, cz´sto pokryte nalotem.
Na skórze dziecka pojawia si´ drobna
wysypka, szczególnie intensywna na twa-
rzy, tu∏owiu i poÊladkach. Jest tak˝e
obecna w pachwinach i pod pachami.
Wysypka jest drobnoplamista. Na twa-
rzy nie wyst´puje w trójkàcie pomi´dzy
fa∏dami nosowymi i brodà. Po 2–3 tygo-
dniach dochodzi do z∏uszczenia skóry stóp
i d∏oni. Równie˝ skóra twarzy mo˝e si´
delikatnie z∏uszczyç. W przebiegu p∏onicy
gard∏o jest ˝ywoczerwone (szkar∏atne),
a po kilku dniach j´zyk staje si´ czer-
wony z widocznymi brodawkami (j´zyk
malinowy). W niektórych przypadkach
dochodzi do zapalenia nerek i stawów.
Gorączka trzydniowaInne nazwy tej choroby to rumieƒ nag∏y
lub szósta choroba. Schorzenie najcz´Êciej
dotyka dzieci jeszcze przed udaniem si´
do przedszkola, gdy˝ najcz´Êciej do infek-
cji dochodzi w pierwszych dwóch latach
˝ycia. Przyczynà choroby jest infekcja
wirusami HHV-6 i HHV-7. Jest to choroba
powszechna, przekazywana drogà kro-
pelkowà.
U zara˝onego dziecka pojawia si´ nag∏a
wysoka goràczka (do 40°C), która trwa
2–4 dni. Goràczce towarzyszy os∏abienie,
a po jej ustàpieniu, najcz´Êciej na tu∏owiu,
pojawia si´ bladoró˝owa drobnoplamista
wysypka, która szybko ust´puje.
W leczeniu stosuje si´ Êrodki przeciw-
goràczkowe.
JersiniozaJersinioza jest chorobà zakaênà, bak-
teryjnà. Zwykle dotyka dzieci w wieku
przedszkolnym – wi´kszoÊç zachorowaƒ
przebiega do 5. roku ˝ycia.
Objawami choroby sà biegunka, go-
ràczka i bóle brzucha. Objawom mogà
towarzyszyç wymioty oraz bolesne par-
cie na stolec. W stolcu mo˝e znaleêç si´
domieszka Êluzu lub krwi. U niektórych
dzieci przebieg choroby mo˝e przypominaç
zapalenie wyrostka robaczkowego – poja-
wiajà si´ bóle brzucha w okolicy prawego
podbrzusza oraz goràczka.
Po kilku dniach od ustàpienia biegunki
u niektórych dzieci mo˝e wystàpiç zapa-
lenie stawów – dziecko skar˝y si´ na ich
bóle, zw∏aszcza w koƒczynach górnych
i dolnych (staw kolanowy, stawy stóp,
stawy nadgarstka, palców ràk). U nie-
których dzieci przebieg choroby mo˝e byç
gwa∏towny z zapaleniem mi´Ênia serco-
wego, p∏uc z posocznicà.
Jak dochodzi do zara˝enia? Najcz´Êciej
êród∏em k∏opotów jest b∏àd dietetyczny
i zjedzenie niedopieczonego czy niedogoto-
wanego ska˝onego mi´sa, zanieczyszczo-
nych odchodami ludzi lub zwierzàt pro-
duktów albo wypicie ska˝onego niepaste-
ryzowanego mleka. Zaka˝enie mo˝e byç
równie˝ przeniesione z chorego cz∏owieka.
Mononukleoza zakaźna
Choroba popularnie nazywana jest
„chorobà poca∏unków”. Wirus Epstein-
Barr, odpowiedzialny za rozwój choro-
by, przenosi si´ wraz ze Êlinà, a jak wia-
domo, dzieci w wieku przedszkolnym
zazwyczaj bardzo lubià si´ wzajemnie
przytulaç czy Êciskaç. Przenoszona jest
drogà kropelkowà oraz przez kontakt
z zaka˝onà krwià.
Rozpoznajobjawy!
wiekudziecięcego
28 PrZedsZkolakMój
Zdrowie dziecka
Objawy najcz´Êciej sà ∏agodne, przy-
pominajàce gryp´ – wysoka goràczka,
ból gard∏a, obrz´k migda∏ków,
niekiedy powi´kszenie w´z∏ów
ch∏onnych. Dziecko cierpi, z trudem
prze∏yka. W przebiegu choroby mo˝e dojÊç
do powi´kszenia narzàdów wewn´trznych
jamy brzusznej, co mo˝e wywo∏ywaç ból
brzucha.
Niekiedy po wprowadzeniu antybio-
tyku (choroba bywa mylona z anginà
paciorkowcowà, którà nale˝y leczyç
poprzez antybiotykoterapi´) na skórze
powstaje wysypka – przypomina ona
nieco wysypk´ w przebiegu odry. Cho-
rob´ leczy si´ objawowo, nie jest dost´pna
szczepionka. Zapobiec chorobie mo˝e
cz´ste mycie ràk oraz zatykanie ust pod-
czas kichania i kaszlu.
Ospa wietrznaPopularnie nazywana „wiatrówkà”,
jest chorobà zakaênà spowodowanà przez
wirusa ospy wietrznej i pó∏paÊca. U wi´k-
szoÊci dzieci choroba przebiega ∏agodnie,
jednak w niektórych przypadkach mo˝e
dojÊç do ci´˝kich powik∏aƒ, mi´dzy innymi
pod postacià zapalenia opon mózgowych,
zapalenia mózgu czy zapalenia p∏uc. Wirus
jest bardzo zakaêny i powszechny. Infekcja
rozprzestrzenia si´ drogà kropelkowà oraz
przez kontakt bezpoÊredni i poÊredni – prze-
chodzi z cz∏owieka na cz∏owieka. Z powodu
wysokiej zaka˝alnoÊci choroba szybko roz-
przestrzenia si´ w grupach i skupiskach
ludzkich – mi´dzy innymi w ˝∏obkach
oraz przedszkolach. Najwi´cej zachorowaƒ
obserwuje si´ zimà oraz wczesnà wiosnà.
Najbardziej zakaêny okres choroby to czas
przed wystàpieniem wysypki (1–2 dni)
a˝ do jej ustàpienia (powstania ostat-
niego strupka). Ospà mo˝na si´ równie˝
zaraziç od osoby, która choruje na pó∏paÊca.
Od zaka˝enia do momentu pojawienia
si´ objawów mijajà najcz´Êciej 2 tygodnie.
Najbardziej charakterystycznym obja-
wem ospy jest wysypka – g∏ównie zlo-
kalizowana na skórze. Zaj´ta jest tak˝e
ow∏osiona skóra g∏owy i b∏ony Êluzowe –
objaw ten odró˝nia osp´ od innych chorób
wysypkowych. Oprócz wysypki pojawia
si´ goràczka – najcz´Êciej wysoka, w gra-
nicach 39°C, uczucie rozbicia, os∏abienie,
utrata apetytu. Dziecko jest markotne,
p∏aczliwe.
Owsica i glistnicaNiestety, choroby paso˝ytnicze u dzieci
nadal nie nale˝à do rzadkoÊci. Najcz´stszà
chorobà wieku dzieci´cego jest owsica.
Zarówno w przypadku owsicy, jak i glist-
nicy, aby dosz∏o do zara˝enia, muszà zostaç
po∏kni´te jaja paso˝yta. Jaja owsika sà bar-
dzo wytrzymałe i mogà przetrwaç na bie-
liênie osobistej, poÊcieli, r´cznikach, dywa-
nach, a nawet maskotkach. Jaja glisty te˝
sà odporne i mogà w sprzyjajàcych warun-
kach przetrwaç wiele lat w glebie.
Najcz´stszym objawem owsicy jest
Êwiàd odbytu, zw∏aszcza w godzinach
popo∏udniowych i wieczornych. Oba
paso˝yty mogà wywo∏aç bezsennoÊç, bóle
brzucha, utrat´ apetytu, dziecko mo˝e si´
∏atwo irytowaç, byç rozdra˝nione. W przy-
padku glistnicy objawem mo˝e byç kaszel,
bowiem larwa z jelit w´druje do uk∏adu
oddechowego.
Aby zapobiec chorobom, nale˝y przes-
trzegaç zasad higieny – konieczne jest
cz´ste mycie ràk i dok∏adne mycie warzyw
i owoców; ponadto wskazane jest cz´ste
pranie r´czników, bielizny, maskotek,
dywanów. W przypadku infekcji ko-
nieczne jest leczenie wszystkich domow-
ników i równoczesna zmiana poÊcieli,
r´czników (pranie w wysokiej tempe-
raturze oraz prasowanie, aby skutecznie
zniszczyç jaja paso˝yta). Najcz´Êciej po
dwóch tygodniach powtarza si´ leczenie.
Giardioza Inna nazwa choroby to lamblioza. To
choroba paso˝ytnicza, którà wywo∏uje
pierwotniak Giardia lamblia. Choroba
ta jest uwa˝ana za najcz´stszà przyczyn´
przewlek∏ych bólów brzucha i biegunek
u dzieci w wieku przedszkolnym!
Do zaka˝enia dochodzi drogà pokar-
mowà przez spo˝ywanie zanieczyszczo-
nych cystami pierwotniaków pokarmów.
Najcz´Êciej choroba przebiega bezobjawowo,
w innych przypadkach u dziecka pojawia
si´ ból brzucha, biegunka, mogà pojawiç
si´ wysypki, utrata apetytu.
Aby wykryç chorob´, konieczne jest bada-
nie ka∏u na obecnoÊç cyst pierwotniaka.
Konieczne jest leczenie lekami dost´pnymi
na recept´.
ŚwierzbTo zakaêna choroba skóry spowodowana
przez Êwierzbowce. Choroba przenosi si´
przez kontakt z osobà zaka˝onà, dlatego
dziecko z podejrzeniem choroby powinno
byç izolowane.
W przypadku tej choroby pojawia si´
Êwiàd, zw∏aszcza na d∏oniach, stopach,
tu∏owiu. Najwi´ksze nasilenie dolegliwoÊci
wyst´puje w nocy. Choroba wymaga spe-
cjalistycznego leczenia.
Borelioza z Lyme Jest chorobà odkleszczowà – kleszcze mogà
byç nosicielami kr´tków, które sà sprawcà
choroby. Inne nazwy schorzenia to choroba
z Lyme lub kr´tkowica kleszczowa. Objawy
mogà obejmowaç skór´, stawy oraz uk∏ad
nerwowy i serce. Pierwszym objawem, który
pojawia si´ do trzech miesi´cy od ukàszenia,
jest wystàpienie rumienia w´drujàcego.
Leczenie wprowadzone na tym etapie cho-
roby zapobiega dalszemu rozwojowi cho-
roby. Rumieƒ w´drujàcy mo˝e pojawiç si´
w dowolnym miejscu na skórze (niekoniecz-
nie w miejscu ukàszenia przez kleszcza).
Po pojawieniu si´ go szybko powi´ksza si´
jego Êrednica i najcz´Êciej w jego Êrodku
pojawia si´ przejaÊnienie. Dziecko z rumie-
niem w´drujàcym wymaga w∏àczenia kura-
cji antybiotykowej.
lek. med. Joanna GładczakSpecjalista chorób wewn´trznych. Lekarz podsta-
wowej opieki zdrowotnej w poradni rejonowej.
Autorka artyku∏ów dla wydawnictw Forum Media
Polska, PZWL i NextWeb Media (twórcy portali
abczdrowie.pl). Prowadzi çwiczenia akademickie
w ramach Szko∏y Wy˝szej Psychologii Spo∏ecznej.
Wyk∏adowca GórnoÊlàskiej Wy˝szej Szko∏y Han-
dlowej.
Najwięcej zachorowań
na ospę wietrzną
obserwuje się zimą
i wczesną wiosną.
Pamietaj!
29wiosna 2015
Kopalnia Soli „WieliczKa” Pomysł na rodzinny wypoczynek
Gdzie szukać atrakcji niezależnych od pogody i pory roku? Najlepiej wybrać się pod ziemię, do Kopalni Soli w Wieliczce! r Rodzinom z najmłodszymi dziećmi polecamy pełne atrakcji Odkrywanie Solilandii. Podczas wędrówki
solnymi korytarzami maluchy poznają sekrety bajkowej krainy, spotkają Skarbnika i soliludka, a na zakończenie otrzymają pamiątkowe dyplomy.
r Starsze dzieci z pewnością będą się dobrze bawić zwiedzając Trasę turystyczną ze słynnymi solnymi komorami, kaplicami i jeziorkami solankowymi. Wycieczka do kopalni to dobra okazja, aby poznać wielickie legendy oraz sekrety kopalni.
Mały podróżnik
PARKEDUKACJIIROZRyWKITo obowiązkowy punkt na turystycznej mapie Mazowsza. Zlokalizowany w przepięknej okolicy, otoczony ze wszystkich stron lasami jest idealnym miejscem do rodzinnego, aktyw-nego wypoczynku. Budowle zaprzeczające prawom fizyki, labirynty, place zabaw, plaża z prawdziwymi palmami, zwierzaki, grobowiec faraona to tylko niektóre z atrakcji, które czekają na Was w tym wyjątkowym miejscu.
www.farmailuzji.pl
www.kopalnia.pl
30 PrZedsZkolakMój
Zdrowie dziecka
odpornościprzedszkolaka
Faktyimityna tematTEKST: Katarzyna Kieś-Kokocińska
Temat zdrowia
u przedszkolaków –
a właściwie ciągłych
z nim perypetii –
to wątek, który przewija
się przez rozmowy
zdecydowanej większości
rodziców kilkulatków.
Padają stwierdzenia mądre,
ale też i niedorzeczne,
które sieją wśród
niedoświadczonych
opiekunów postrach.
Zatem, jak naprawdę
jest z odpornością
u dzieci w przedszkolu?
31wiosna 2015
Zd
row
ie dziecka
U k∏ad odpornoÊciowy nie
jest u dziecka w pe∏ni wyk-
szta∏cony, jego pe∏ny rozwój nast´puje
dopiero oko∏o 12. roku ˝ycia. Tak wi´c
rozwijajàcy si´ uk∏ad immunolo-
giczny nie zawsze jest zdolny zapo-
biec chorobie. Ponadto szereg czyn-
ników sprzyja cz´stym infekcjom
wÊród dzieci – m.in. liczne grupy
przedszkolne, coraz gorzej dobierane
posi∏ki, mniejsza iloÊç aktywnoÊci
fizycznych, nieodpowiedni dobór
ubranka w ch∏odnym okresie roku
czy stres zwiàzany z ucz´szczaniem
do przedszkola. Jak widaç, uk∏ad
odpornoÊciowy nie ma ∏atwego zada-
nia, warto jednak pami´taç, ˝e mo˝na
wspomagaç jego dzia∏anie.
odpornoÊç to zjawisko z∏o˝one,
poniewa˝ dotyczy sprawnoÊci
radzenia sobie z zagro˝eniami
fizycznymi w postaci zaraz-
ków i z obcià˝eniami psychicznymi. Klu-
czowe znaczenie majà pierwsze trzy lata
˝ycia cz∏owieka, kiedy jego uk∏ad immuno-
logiczny dopiero raczkuje, a emocje, jakich
doÊwiadcza maluch, to dla niego zjawiska
nowe i bardzo silnie prze˝ywane. Emo-
cje te majà cz´sto niebagatelny wp∏yw
na zdrowie fizyczne kilkulatka. Z niero-
zumienia tej zale˝noÊci bierze si´ wiele
nieporozumieƒ na temat odpornoÊci
u przedszkolaków. Pora na przedstawie-
nie faktów.
MIT:Dzieciotoczonedobrąopiekąinieizolowanewewczesnymdzieciństwieniebędąchorowaćwprzedszkolu.
Okres przedszkolny jest tylko jednym
z etapów modelowania sprawnoÊci uk∏adu
immunologicznego. M∏odzi rodzice cz´sto
o tym zapominajà i oczekujà, ˝e dzi´ki
w∏aÊciwej diecie, pobytom na Êwie˝ym
powietrzu i zapewnieniu dziecku kon-
taktu z rówieÊnikami, w ciàgu pierw-
szych trzech lat ˝ycia odpornoÊç pocie-
chy zostanie wykszta∏cona na poziomie
wystarczajàco wysokim, aby maluch nie
chorowa∏ prawie wcale. Tak si´ jednak nie
dzieje, poniewa˝ formowanie odpornoÊci
to proces ciàg∏y i trwa przez ca∏e ˝ycie.
W piaskownicy czy na domowym baliku
malec styka si´ najcz´Êciej tylko z kilkor-
giem dzieci i to generalnie wtedy, kiedy
jest zdrowy i zdrowe sà maluchy, z którymi
si´ bawi. Co innego przedszkolak, który
codziennie przebywa w du˝ym skupisku
kilkulatków, których kondycja zdrowotna
– szczególnie w okresie mi´dzy jesienià
a wiosnà – pozostawia wiele do ˝yczenia.
Dziecko nara˝one zostaje wtedy na atak
wielu zarazków, z których cz´Êç jest dla
uk∏adu odpornoÊciowego nieznana i nie
REK L AMA
Odporność przedszkolaka
32 PrZedsZkolakMój
Zdrowie dziecka
zosta∏a jeszcze zaklasyfikowana do kate-
gorii „wróg”. Z tego powodu mechanizmy
zabezpieczajàce przed rozwojem infek-
cji nie zostajà uruchomione odpowiednio
wczeÊnie i rozwija si´ choroba.
MIT(zziarnemprawdy):Karmieniepiersiąwniemowlęctwiezabezpieczaprzedchorobamiwokresieprzedszkolnym.
Mleko kobiece zawiera komórki uk∏adu
odpornoÊciowego, które biorà bezpoÊredni
udzia∏ w ochronie przed infekcjami. Jed-
nak badania wykaza∏y, ˝e ochrona ta
dzia∏a na zaka˝enia bakteryjne tylko
w okresie karmienia naturalnego i jeszcze
kilka miesi´cy po odstawieniu od piersi,
natomiast za w∏aÊciwe zabezpieczanie
kilkulatka przed infekcjami odpowie-
dzialny jest ju˝ jego w∏asny uk∏ad immu-
nologiczny. Uda∏o si´ z kolei potwierdziç,
˝e karmienie piersià zapewnia na d∏ugi
czas lepszà ochron´ przed ostrymi infek-
cjami, a wi´c tymi, które sà najwi´kszà
zmorà przedszkolaków.
PRAWDA(częściowo):Dziecimającestarszerodzeństworzadziejchorująjakoprzedszkolaki.
Przedszkolak, który przechorowa∏ ju˝
sporo infekcji, zara˝ajàc si´ od starszego
rodzeƒstwa, ma uk∏ad odpornoÊciowy
lepiej wyçwiczony w rozpoznawaniu pato-
genów. Malec mo˝e dzi´ki chorujàcemu
starszemu rodzeƒstwu nabyç nawet
odpornoÊç na ca∏e ˝ycie – na schorzenia
typowe dla okresu dzieci´cego, jak ospa
czy ró˝yczka – i niestraszne mu wtedy
masowe zachorowania w grupie przed-
szkolnej. Pami´tajmy jednak, ˝e najcz´Êciej
dzieci atakujà inne wirusy, np. paragry-
powe. A te mutujà i szczep, który dotar∏
do domu za sprawà starszego brata kilka
lat wczeÊniej, kiedy obecny przedszko-
lak by∏ jeszcze w powijakach. Ówczesny
wirus mia∏ zapewne inny garnitur gene-
tyczny ni˝ zarazek, który powoduje fal´
zachorowaƒ w tym roku. Dlatego dziecko
mo˝e przechorowaç przezi´bienie ponow-
nie, zara˝ajàc si´ nim w przedszkolu.
PRAWDA:Przedszkolakiniewyspaneizestresowanechorujączęściej.
Sen to najlepsza recepta na zdrowie
i sprawne dzia∏anie uk∏adu odpornoÊ-
ciowego. Podczas snu regenerujà si´ si∏y
fizyczne i usprawniane jest dzia∏anie
uk∏adów majàcych kluczowe znaczenie dla
zachowania odpornoÊci: immunologicz-
nego, nerwowego i hormonalnego. Ponadto
u dzieci podczas snu wzrasta intensywnoÊç
wzrostu. To wszystko powoduje, ˝e ma∏y
organizm wytwarza w∏aÊciwà dla jego
wieku biologicznego równowag´.
Naukowo udowodniono, ˝e niedo-
syt snu manifestuje si´ pogorszeniem
1KROKZbilansowanadietaPosi∏ki przygotowywane dla
dziecka w wieku przedszkolnym
powinny byç urozmaicone oraz
systematyczne. Nale˝y zadbaç, by
maluch spo˝ywa∏ 5 posi∏ków dzien-
nie, najlepiej o sta∏ych porach. Trzeba
unikaç produktów sztucznych,
zawierajàcych liczne konserwanty.
Przedszkolak powinien codziennie
otrzymaç warzywa i owoce, a zimà
warto pami´taç o kiszonej kapuÊcie
i kiszonych ogórkach. Pami´tajmy te˝,
by dzieci systematycznie spo˝ywa∏y
równie˝ ryby morskie.
2 KROKSystematycznaaktywnośćfizyczna
Najlepiej przeprowadzana codziennie,
w ramach mo˝liwoÊci na Êwie˝ym
powietrzu.3 KROKWłaściwahigienaW∏aÊciwe mycie ràk to pod-
stawa, podobnie jak uczenie dzieci
od najm∏odszych lat przytykania ust
podczas kaszlu czy kichania.
Formowanie odporności
to proces ciągły i trwa przez
całe życie.
Pamietaj!
4 KROKHartowanieorganizmudziecka
Zwracaj uwag´ na temperatur´ oto-
czenia, rozwa˝nie dobieraj ubranka.
Zarówno wych∏odzenie jak i prze-
grzanie sà niekorzystne dla organi-
zmu dziecka. Ponadto od ma∏ego ucz
dziecko kàpieli w ch∏odnej wodzie.
Temperatura w mieszkaniu nie
powinna przekraczaç 21°C. Codzien-
nie wietrz mieszkanie.5 KROKPreparatynaturalnie
poprawiająceodpornośćNale˝à do nich witamina C, cynk,
aloes, wyciàg z je˝ówki, olej z wàtroby
rekina. Diet´ dziecka warto wzbogaciç
tak˝e o czosnek i cebul´.
Niestety, nie zawsze uda si´ uniknàç
infekcji. W przypadku infekcji bak-
teryjnej konieczne jest stosowanie
antybiotyku.
Jak wspomóc odporność dziecka?
33wiosna 2015
Zd
row
ie dziecka
umiej´tnoÊci skupiania si´, l´kliwoÊcià,
podwy˝szonym poziomem stresu,
a nawet napadami paniki. Dzieje si´
tak, poniewa˝ niedosyt snu powo-
duje „zm´czenie” oÊrodków mózgu
odpowiedzialnych za procesy emo-
cjonalne i regulujàcych wytwarzanie
hormonów. Niewyspane dziecko jest
rozdra˝nione, niech´tne do zabawy,
nauki i jedzenia. Jego dotychczas dobre
relacje z rówieÊnikami, wychowawcami
i rodzinà zostajà zaburzone. Koledzy
zaczynajà ma∏emu marudzie dokuczaç,
a przedszkolanki i rodzice cz´Êciej tracà
do niego cierpliwoÊç. To pog∏´bia stres,
przygn´bia dziecko i cz´sto dodat-
kowo pogarsza jeszcze jakoÊç snu
u i tak niedosypiajàcego malca. Stàd
do choroby ju˝ tylko krok, poniewa˝
brak równowagi emocjonalnej i stres,
na∏o˝one na niewyspanie, przek∏adajà
si´ na gorszà prac´ uk∏adu wydzielania
wewn´trznego i zmniejszajà sprawnoÊç
reakcji uk∏adu odpornoÊciowego.
REK L AMA
PRAWDA:Dziecipokuracjiantybiotykowejpopowrociedoprzedszkolaszybko„łapią”infekcje.
Dzieje si´ tak, kiedy:
q leczenie nie by∏o prowadzone zgod-
nie z zaleceniami lekarza lub zosta-
∏o przerwane po ustàpieniu najpo-
wa˝niejszych objawów choroby;
q dziecko przyjmowa∏o kilka antybioty-
ków jeden po drugim lub cz´sto leczy
si´ je lekami z tej grupy;
q antybiotykoterapia stosowana by∏a
niepotrzebnie, poniewa˝ malec mia∏
infekcj´ wirusowà, a nie bakteryjnà;
q dziecko posz∏o do przedszkola jesz-
cze w czasie trwania kuracji anty-
biotykami lub bezpoÊrednio po jej
zakoƒczeniu.
Antybiotyki dzia∏ajà bakteriobójczo
lub bakteriostatycznie, ale ich dzia∏anie
nie jest ograniczone jedynie do wybra-
nych zarazków. Niszczà równie˝ mikro-
organizmy po˝yteczne, wspomagajàce
prac´ uk∏adu odpornoÊciowego, np. bak-
terie jelitowe, które wytwarzajà witaminy
z grupy B. Witaminy te sà niezb´dne do
prawid∏owej pracy uk∏adu nerwowego –
a o silnych powiàzaniach, jakie istniejà
mi´dzy sprawnoÊcià tego uk∏adu i dobrà
odpornoÊcià u dzieci, mo˝na przeczytaç
wy˝ej.
Aby dziecko po antybiotykoterapii nie
rozchorowa∏o si´ na nowo po powrocie
do przedszkola, nale˝y prowadziç lecze-
nie zgodnie z zaleceniem lekarza, nie
skracaç go na w∏asnà r´k´, stosowaç pro-
biotyki i prebiotyki w czasie leczenia
oraz po nim i nie posy∏aç malca na zaj´cia
Podczas każdej antybiotykoterapii
powinny być stosowane
probiotyki.
Pamietaj!
34 PrZedsZkolakMój
Zdrowie dziecka
Czywiesz,że…dzieciom powyżej 3 r.ż. możesz podawać Möller’sOmega-3Rybki– pyszne owocowe żelki, bogate w kwasy omega-3 oraz naturalną witaminę D.
bezpoÊrednio po zakoƒczeniu kuracji,
ale dopiero po kontroli lekarskiej i po
kilku dniach od odstawienia antybio-
tyków. Przez ten czas organizm dziecka
zasiedlà na nowo po˝yteczne mikroor-
ganizmy i wzmocnià jego odpornoÊç.
PRAWDA:Wymianazębówmlecznychnastałemożewpłynąćnaodporność.
U niektórych dzieci obserwuje si´ zadzi-
wiajàcà korelacj´: kiedy tracà zàb mlecz-
ny i na jego miejscu wyrasta sta∏y, zaczy-
najà skar˝yç si´ na ból g∏owy, czasem
dopada je goràczka, a nawet rozwijajà si´
objawy ogólne przypominajàce przezi´-
bienie. Mechanizm tego zjawiska nie jest
jeszcze dok∏adnie poznany, ale prawdo-
podobnie ma to zwiàzek ze „skupieniem”
si∏ organizmu na sprawnym przepro-
wadzeniu procesu wyrzynania si´ z´ba
sta∏ego, który musi pokonaç okreÊlonà
drog´, przedzierajàc si´ przez tkanki
przyz´bia ponad powierzchni´ dziàs∏a.
MITiPRAWDAwjednym:Odpornośćkształtująchorobyihartowanie.
Aby uk∏ad odpornoÊciowy reagowa∏
szybko, potrzebuje bodêców. Dlatego – choç
to bardzo przekorne – nic tak dobrze nie
poprawia efektywnoÊci jego dzia∏ania
i nie czyni go dojrzalszym jak kontakt
z zarazkami. Ka˝da infekcja dzia∏a jak
stymulant i powoduje wytworzenie no-
wych linii komórek odpornoÊciowych,
wyspecjalizowanych w rozpoznawaniu
konkretnego patogenu. Doskona∏ymi sty-
mulantami odpornoÊci sà te˝ wszystkie
zabiegi hartujàce. Ale uwaga: niew∏aÊciwe
aktywizowanie odpornoÊci (np. w cho-
robach autoimmunologicznych) czy
zbyt intensywne hartowanie piecucha
przynosi skutek odwrotny, czyli cz´stsze
choroby. Katarzyna Kieś-Kokocińska
Układ odpornościowy dziecka
potrzebuje bodźców.
Pamietaj!
Naturalne
źródło
zdrowia
Twojego
dziecka!
1przy dziennym spożyciu 250 mg EPA i DHA, 2przy dziennym spożyciu 250 mg DHA
D zia∏anie antybiotyków polega na
zwalczaniu bakterii. Niestety,
oprócz unieszkodliwienia tych cho-
robotwórczych, wp∏ywajà te˝ nieko-
rzystnie na naturalnà flor´ jelitowà,
czyli bakterie korzystne dla zdrowia
cz∏owieka.
Probiotykito produkty, w któ-
rych sk∏ad wchodzà ˝ywe drob-
noustroje, które podane w odpo-
wiedniej iloÊci dzia∏ajà korzystnie
na organizm. Produkty te naj-
cz´Êciej zawierajà drobnoustroje
z rodziny Lactobacillus, Bifidobacte-
rium oraz szczepy dro˝d˝y Saccha-
romyces boulardii. Wi´kszoÊç drob-
noustrojów wchodzàcych w sk∏ad
probiotyków (z wyjàtkiem Sacha-
romyces, które sà grzybami) wywo-
dzi si´ z bakterii jelitowych, które
w normalnych warunkach znajdu-
jà si´ w przewodzie pokarmowym.
Podobne jest równie˝ ich dzia∏anie.
Ich zadaniem jest zmniejszenie
przepuszczalnoÊci b∏ony Êluzowej
przewodu pokarmowego dla czyn-
ników szkodliwych, czego efektem
jest mniejsza iloÊç zachorowaƒ.
Ponadto stymulujà produkcj´
niektórych czynników odpowia-
dajàcych za ochron´ przed infek-
cjami i alergiami. Bakterie jelitowe
dzia∏ajà na pH przewodu pokarmo-
wego, przez co hamujà mo˝liwoÊç
rozwoju bakterii niekorzystnych dla
zdrowia oraz biorà udzia∏ w produk-
cji niektórych witamin.
Antybiotyki a odporność
Möller’sTranNorweski dostępny jest w trzech wersjach smakowych: o aromacie naturalnym, cytrynowym i owocowym.
www.mollers.pl
Supl
emen
t die
ty
TRAN
K ażdego dnia dbasz o to, aby Twoje dziecko rozwijało się prawidłowo, a jego zdrowie jest dla Ciebie naj-
ważniejsze. Möller’sTranNorweski już od ponad 160 lat wspiera Mamy w trosce o ich dzieci. Tran Möller’s to olej uzyskiwany z wąt- roby dorsza Skrei, który w naturalny sposób uzupełnia dietę dziecka. Jego siła wynika przede wszystkim z dużej zawartości kwasów omega-3 oraz witaminy D3, których dobro-czynny wpływ został niejednokrotnie potwier-dzony w różnych badaniach.
q Witamina D wspomaga odporność oraz przyczynia się do prawidłowego utrzymaniairozwojuzdrowychkościudzieci.
q Kwasy omega-3 korzystnie wpływają na pracęserca (EPA i DHA)1, mózguioczu (DHA)2.
35wiosna 2015
Zd
row
ie dziecka
36 PrZedsZkolakMój
Zdrowie dziecka
alergia wziewna, inaczej odde-
chowa, to nadmierna, gwa∏-
towna i niepo˝àdana reak-
cja organizmu na unoszàce
si´ w powietrzu czynniki uczulajàce,
które przez drogi oddechowe przedostajà
si´ do ustroju i dra˝nià b∏ony Êluzowe
noso-gardzieli. Alergeny wziewne mogà
pochodziç ze Êrodowiska zewn´trznego
lub z pomieszczeƒ, w których przebywa
osoba uczulona. Chorob´ cz´sto stwierdza
si´ u dzieci, ale mo˝e ujawniç si´ w za-
sadzie w ka˝dym wieku – nawet po
pi´çdziesiàtce. Ka˝dy przypadek alergii
trzeba leczyç i unikaç kontaktu z czyn-
nikami nasilajàcymi jej objawy – to bar-
dzo wa˝ne, poniewa˝ nasilona alergia
najcz´Êciej jest wst´pem do rozwoju astmy
oskrzelowej.
Czynnikiem uczulajàcym w alergii
wziewnej mo˝e byç kurz i wszystko,
co wraz z nim unosi si´ w powietrzu,
czyli m.in. roztocza, drobiny odchodów
insektów, sierÊç zwierzàt, zarodniki pleÊni,
w∏ókna, a tak˝e spaliny, dym papiero-
sowy i py∏ki roÊlin. W∏aÊnie te ostatnie
sà najpowa˝niejszym problemem alergi-
ków na wiosn´.
Zmora pylenia i kurzuSzacuje si´, ˝e za ok. 80% przypadków
alergii wziewnej spowodowanej przez
py∏ki, odpowiadajà kwitnàce trawy i zbo˝a.
Prawie dwukrotnie rzadziej uczulajà
py∏ki drzew i krzewów. Py∏ek powstaje
w m´skich organach rozmna˝ania roÊlin
nago- i okrytonasiennych. Ma postaç
maleƒkich, ró˝nokszta∏tnych ziare-
nek. Py∏ek powstaje w niezliczonej iloÊci
i mo˝e byç przenoszony z pràdami powie-
trza na znaczne odleg∏oÊci. Z powodu
mikroskopijnych wymiarów wciÊnie
si´ w najw´˝szà szczelin´ i przedostanie
do pomieszczeƒ, nawet przez maleƒkà
nieszczelnoÊç w oknach. Kurz równie˝
potrafi byç wsz´dobylski, a z racji tego,
˝e powstaje w trybie ciàg∏ym, nie da si´
go wyeliminowaç ca∏kowicie z naszego
˝ycia. Podobnie jak py∏ków.
W naszym kraju pylenie trwa w zasa-
dzie przez 10 miesi´cy w roku: od stycz-
nia do paêdziernika. I jeÊli w tym cza-
sie dziecko zmagajàce si´ z alergià
wziewnà b´dzie odczuwaç skutki uczu-
lenia, mo˝na podejrzewaç, ˝e przyczynà
dokuczliwych objawów sà py∏ki roÊlinne.
Je˝eli symptomy alergii pojawiajà si´
w koƒcówce paêdziernika i nasilajà si´,
kiedy malec przebywa w pomieszczeniach
zamkni´tych, winnych nale˝y szukaç
wÊród alergenów wewnàtrzdomowych.
TEKST: Katarzyna Kieś-Kokocińska
Idzie wi osna…
zalergiąwziewną?Alergia wziewna może dokuczać przez cały rok, ale wraz z nadejściem
wiosny dla uczulonych kilkulatków (i ich opiekunów także) nadciąga
ciężki czas. Wtedy właśnie następuje zmasowany atak alergenów.
Nie uda się od nich uciec, ale znamy sposoby na skuteczne
radzenie sobie z nimi.
Jak walczyc,
Alergi´ wziewnà mo˝na podejrzewaç,
jeÊli u dziecka wyst´pujà:
q infekcje górnych dróg
oddechowych: nawracajàce,
trudne w leczeniu lub niepod-
dajàce si´ terapii, przebiegajàce
bez goràczki
q nawrotowe zapalenia spojówek,
sw´dzenie i ∏zawienie oczu
q suchy, bardzo m´czàcy kaszel
q wodnisty, cieknàcy katar bez
innych objawów przezi´bienia
q napadowe kichanie
q dusznoÊç
q niespokojny sen, cz´sto z otwartà
buzià
q rzadko: atopowe zapalenie skóry,
biegunki, wymioty
q obrz´k tkanek noso-gardzieli
Niepokojące symptomy
37wiosna 2015
Zd
row
ie dziecka
Idzie wi osna…
38 PrZedsZkolakMój
Zdrowie dziecka
Wykrywanie alergii wziewnejJe˝eli nie wiesz, czy Twoje dziecko ma
alergi´ wziewnà czy te˝ zwyczajnie s∏abà
odpornoÊç i z tego powodu cz´sto ma katar,
mo˝esz poddaç je:
q badaniu krwi na obecnoÊç przeciw-
cia∏ IgE – w ka˝dym wieku;
q testom skórnym – od 3–4 roku ˝ycia.
Jak sobie radzić?Ma∏ego alergika nie wolno zostawiç
bez pomocy, poniewa˝ choroba znacz-
nie obni˝a jakoÊç ˝ycia dziecka, nega-
tywnie wp∏ywa na jego relacje z rówieÊ-
nikami, a nawet mo˝e staç si´ powa˝nym
utrudnieniem w zdobywaniu wiedzy
i umiej´tnoÊci. Aby podnieÊç poziom
jakoÊci ˝ycia wra˝liwego malca, konieczne
jest systematyczne eliminowanie z oto-
czenia czynników alergennych. Wiosna
temu sprzyja, choç wià˝e si´ ze zwi´k-
szonym ryzykiem okresowego nasile-
nia objawów z powodu pylenia. Bo kiedy
nadchodzi, cz´Êciej sprzàtamy, wie-
trzymy i przypominamy sobie o pro-
filaktyce zdrowotnej. Zatem wiosna
dla ma∏ych alergików to jednoczeÊnie
okres niekorzystny – z powodu nasilo-
nego kontaktu z uczulajàcymi py∏kami
czy kurzem unoszàcym si´ w remonto-
wanym mieszkaniu, ale te˝ czas, kiedy
po zakoƒczonym remoncie nawet najciem-
niejszy kàt jest perfekcyjnie wysprzàtany,
a pogoda za oknem a˝ zaprasza do tego,
aby wywiesiç na balkonie poÊciel i dywany
do wywietrzenia. Sposobów radzenia sobie
z alergià wziewnà jest wiele. Przyjrzyjmy
si´ im bli˝ej.
Sprawdzony przez pokolenia
sposób na ogranicznie iloÊci dro-
bin uczulajàcych w pomieszczeniach
to cz´ste odkurzanie i Êcieranie na mokro,
które przynajmniej na jakiÊ czas znacz-
nie ograniczà iloÊç alergenów w oto-
czeniu dziecka. Najlepiej wykorzystaç
do tego hipoalergiczne Êrodki czystoÊci
i odkurzacz z podwójnymi filtrami.
Nie u˝ywaj preparatów o silnych w∏aÊci-
woÊciach czyszczàcych lub odka˝ajàcych,
poniewa˝ ich opary mogà podra˝niç drogi
oddechowe i wywo∏aç napad alergii lub
sprowokowaç atak astmy.
Chroƒ dziecko przed kontaktem
z czynnikami uczulajàcymi, czyli
m.in. nie trzymaj w domu kota lub psa, jeÊli
malec ma uczulenie na sierÊç (wiosnà jest
jej szczególnie du˝o, poniewa˝ zwierz´ta
zrzucajà z siebie zimowe futro). JeÊli Twój
przedszkolak kocha psy, kup mu przedsta-
wiciela rasy, która prawie nie zrzuca sierÊci.
Przed zakupem koniecznie pobàdê z dziec-
kiem w towarzystwie wybranego pupila,
˝eby zyskaç pewnoÊç, ˝e zwierz´ nie uczula
malca.
Wietrz poÊciel, koce i narzuty – wy-
korzystaj do tego pogod´ s∏one-
cznà: mroênà albo te˝ ciep∏à. Znajdujàce si´
na poÊcieli roztocza zabije Êwiat∏o s∏oneczne
i temperatura. Raczej ta niska, bo paso˝yty
ginà w temperaturze poni˝ej minus 15°C.
Poszewki na poÊciel pierz cz´sto i zawsze
w temperaturze powy˝ej 60°C.
Na wiosenne spacery wychodê pod-
czas bezwietrznej pogody. Wietrz
mieszkanie po deszczu, kiedy py∏ków
w powietrzu jest najmniej. W oknie zawieÊ
g´stà firank´ i na czas wietrzenia skrapiaj jà
wodà – wilgotne oczka tkaniny zadzia∏ajà
jak sito zatrzymujàce czynniki alergenne.
Niech ma∏y alergik nie biega po
podwórku w s∏oneczny, wietrzny
dzieƒ, bo wtedy w powietrzu unosi si´
mnóstwo py∏ków. Kiedy wróci ze spaceru,
niech zdejmie z siebie ubranie (wytrze-
piesz je Ty lub inny domownik), umyje
dok∏adnie twarz oraz r´ce i za∏o˝y nowà
odzie˝.
Zabieraj malucha do groty solnej
– niech w towarzystwie muzyki
i kolorowych Êwiate∏ pooddycha zjo-
nizowanym powietrzem zawierajàcym
wiele mikroelementów. Kilka takich sesji
w miesiàcu podzia∏a na dziecko jak spa-
cery brzegiem morza. Aby jednak tak
si´ sta∏o, w grocie solnej musi panowaç
okreÊlone st´˝enie leczniczych jonów.
Czy tak jest, dowiesz si´, czytajàc folder
informacyjny groty lub zapytujàc pracow-
ników o parametry u˝ytkowe relaksacyj-
nej jaskini.
Nawil˝aj i – jeszcze lepiej – tak˝e
ozonuj powietrze w mieszkaniu.
Na rynku dost´pne sà urzàdzenia z obiema
funkcjami. Nawil˝one powietrze sprawi,
˝e dziecku b´dzie ∏atwiej oddychaç, a py∏ki
i kurz nie b´dà wzbijaç si´ w powietrze.
Ozonowanie wykorzystuje aktywnà form´
tlenu do zapewnienia w∏aÊciwych mikro-
biologicznych parametrów u˝ytkowych
powietrza w pokoju, poniewa˝ zabija drob-
noustroje i niszczy struktur´ ziaren py∏ku
czy zarodników pleÊni. Obecnie mo˝na
ju˝ kupiç urzàdzenia, które jednoczeÊnie
nawil˝ajà, filtrujà i ozonujà powietrze.
JeÊli malec chce koniecznie prze-
bywaç na podwórku, a Ty wiesz,
˝e to niemàdry pomys∏, bo nie sprzyjajà
temu warunki atmosferyczne, nak∏oƒ
go, aby przed wyjÊciem za∏o˝y∏ na twarz
maseczk´ filtrujàcà z g´stej tkaniny.
Maseczk´ t´ daj te˝ dziecku do jego pleca-
ka z osobistymi rzeczami, kiedy wybiera si´
na wycieczk´.
JeÊli masz mo˝liwoÊç, zabierz aler-
gika na wiosn´ do sanatorium
znajdujàcego si´ w rejonie o ∏agodnym kli-
macie i najlepiej do miejscowoÊci le˝àcej
niedaleko Waszego miejsca zamieszkania.
To dobry pomys∏ na subtelne pobudzenie
si∏ witalnych przedszkolaka.
Pamiętaj, że testów skórnych
na alergię wziewną nie należy
wykonywać w okresach
pylenia!
Pamietaj!
39wiosna 2015
Zd
row
ie dziecka
REK L AMA
Alergia na py∏ki mo˝e powodo-
waç pojawienie si´ reakcji krzy-
˝owej po zjedzeniu pewnych nieprze-
tworzonych warzyw lub owoców. Dla-
tego nie pozwalaj dziecku uczulonemu
na py∏ki drzew (szczególnie brzozy)
zjadaç surowych orzechów, migda∏ów,
owoców rosnàcych na drzewach lub
wy˝szych krzewach. Bezpieczniej b´-
dzie, jeÊli malec si´gnie po przetwory z tych
owoców. Nie powinien te˝ zjadaç roÊlin
stràczkowych, jeÊli reaguje uczuleniem
na py∏ki traw, a pietruszki, selera, bana-
nów i melonów, jeÊli ma alergi´ na py∏ki
bylicy.
W razie wystàpienia ataku aler-
gii, podaj dziecku Êrodki zale-
cone przez lekarza: doustne i aplikowane
zewn´trznie, np. spray rozkurczajàcy
oskrzela, tabletki likwidujàce ostre sta-
ny alergiczne czy ˝el do smarowania
sw´dzàcych miejsc na ciele.
Nie bój si´ szczepionek odczu-
lajàcych! To najnowoczeÊniejsza
forma leczenia alergii wziewnej. Apli-
kowane sà dziecku podj´zykowo, mogà
mieç form´ tabletki lub kropli. Pami´taj, ˝e
terapi´ odczulajàcà wykonuje si´, kiedy nic
jeszcze nie pyli, zatem w tym roku trzeba
b´dzie poczekaç na listopad lub grudzieƒ,
bo to jedyne miesiàce wolne od py∏ków.
Uwaga!Jeżeliudziecka
wystąpiostrareakcja
alergicznawpostaciobrzęku
naczynioruchowegookolicgłowy
iszyi,bezwzględniewezwij
lekarzaipodajmalcowiśrodki
lecznicze.Pamiętaj,żezwłoka
wkontakciezlekarzemmoże
byćniebezpiecznadlazdrowia,
anawetżyciamalca.
Ponoç Êwietnà metodà na lecze-
nie alergii wziewnej jest chromo-
terapia z zastosowaniem ró˝nych odcieni
˝ó∏tego i pomaraƒczowego koloru. To bar-
dzo wiosenne kolory – niech dziecko ma
z nimi jak najcz´Êciej kontakt.
Serwuj maluchowi dania z t∏us-
tych ryb morskich – zawarte
w nich naturalne sk∏adniki delikatnie
pobudzà odpornoÊç i dowitaminizujà, co na
wiosn´ jest szczególnie wa˝nym zada-
niem z uwagi na skàpe êród∏a natural-
nych, Êwie˝ych sk∏adników pokarmowych.
Pilnuj, aby dziecko majàce alergi´
wziewnà uwa˝a∏o na to, co i w ja-
kich iloÊciach je. W badaniach nauko-
wych wykazano, ˝e m∏odzi ludzie z nad-
wagà mieli dwukrotnie wy˝sze ryzyko
wystàpienia alergii wziewnej ni˝ osoby,
których waga by∏a prawid∏owa.
Katarzyna Kieś-Kokocińska
40 PrZedsZkolakMój
Zdrowie dziecka
Zapalenie Ból ucha to bardzo przykry objaw. Najczęściej jest spowodowany
przez zapalenie, a jego przyczyną może być nawet niedoleczony katar,
przerośnięty migdałek gardłowy czy alergiczny nieżyt nosa.
u dzieciTEKST: lek. med. Joanna Gładczak
ucha
41wiosna 2015
Zd
row
ie dziecka
najcz´Êciej ostremu zapaleniu
ucha towarzyszy goràczka.
U ma∏ych dzieci cz´sto jest
ona wysoka (nawet do 40°C),
pojawia si´ nagle. Poza goràczkà u niektó-
rych maluchów pojawiajà si´ wymioty,
mogà wystàpiç równie˝ bóle brzucha,
biegunka. Objawy te mogà byç bardzo
mylàce i wskazywaç na problem zloka-
lizowany w jamie brzusznej. Wszystkim
opisanym powy˝ej objawom towarzyszy
niepokój, problemy z zasypianiem i ogólne
rozdra˝nienie dziecka.
Oprócz wymienionych objawów u mal-
ca mo˝e pojawiç si´ upoÊledzenie s∏uchu.
Dodatkowo mogà wystàpiç problemy
z przyjmowaniem posi∏ków – dziecko
mo˝e nie chcieç jeÊç, bowiem po∏ykanie
mo˝e powodowaç nasilenie dolegliwoÊci
bólowych.
Powy˝sze objawy powinny sk∏oniç
rodziców do skonsultowania dziecka
z lekarzem. Wymagajà go równie˝ sytu-
acje wymienione poni˝ej.
W wyniku nagromadzenia si´ p∏ynu
w uchu Êrodkowym mo˝e dojÊç do perfo-
racji b∏ony b´benkowej, czyli jej przebicia.
Wówczas ból si´ zmniejsza, dziecko jest
spokojniejsze, a z przewodu s∏uchowego
mo˝e wydobywaç si´ wydzielina. Mo˝e
ona mieç nieprzyjemny zapach, byç
przezroczysta, bia∏a, ˝ó∏ta lub nawet jas-
nozielona. Pojawienie si´ wydzieliny
z ucha wymaga konsultacji laryngolo-
gicznej. Na szcz´Êcie z czasem p´kni´ta
b∏ona b´benkowa si´ zrasta.
Niepokojàcymi objawami sà rów-
nie˝ tkliwoÊç ma∏˝owiny usznej, jej
zniekszta∏cenie, obrz´k czy powi´kszenie
w´z∏ów ch∏onnych zlokalizowanych
na szyi lub za uchem. Nale˝y równie˝
wzmocniç czujnoÊç, gdy na uchu pojawià
si´ zmiany skórne – mogà one Êwiadczyç
m.in. o chorobie zakaênej (p´cherzyki
mogà wskazywaç na infekcje wirusem
pó∏paÊca).
Czy tylko zapalenie ucha może wywoływać jego ból?
Przyczyn bólu ucha mo˝e byç wiele.
W przypadku ma∏ych dzieci za wi´kszoÊç
k∏opotów odpowiada zapalenie ucha
Êrodkowego. Jak wspomniano powy˝ej,
najcz´Êciej do zapalenia ucha dochodzi
w wyniku zmian w obr´bie gard∏a: infek-
cji nie˝ytowej czy przerostu migda∏ka
gard∏owego. Jednak oprócz chorób do-
tyczàcych gard∏a sprawcà dolegliwoÊci
mogà byç choroby zlokalizowane w obr´bie
g∏owy lub szyi. Jest to tzw. ból przenie-
siony, a zjawisko to jest spowodowane
przez unerwienie tego obszaru – te same
nerwy lub ich ga∏àzki unerwiajà opisane
okolice.
Ból ucha mo˝e byç równie˝ skutkiem
urazu – je˝eli w niedawnym czasie dziecko
by∏o nara˝one na uraz g∏owy, a pojawia∏y
si´ niepokojàce objawy, nale˝y pilnie
poszukaç pomocy lekarskiej. Nie wolno
lekcewa˝yç objawów. Ból ucha mo˝e
Êwiadczyç o powa˝nych konsekwencjach
urazu! Nale˝y równie˝ bardzo delikat-
nie piel´gnowaç na co dzieƒ uszy dzieci,
aby przez przypadek nie dosz∏o do urazu
i naruszenia delikatnych struktur ucha.
Do piel´gnacji lepiej u˝ywaç p∏ynów
dost´pnych bez recepty w aptekach (zawsze
dobieramy specyfik do wieku dziecka).
Bóluchamożepojawiaćsięrów-
nieżwwynikuobecnościwnim
ciałaobcego.Zazwyczajproblemten
dotykadzieci,którepodczaszabaw
próbująwkładaćprzedmiotydobu-
zi,noskaczywłaśniedoprzewodów
słuchowych.Jeżeliniejesteśpewna,
czytwójmaluszekniewłożyłciała
obcegodoucha,skonsultujsięzla-
ryngologiem.
Powodem bólu mo˝e byç tak˝e zapale-
nie przewodu s∏uchowego zewn´trznego,
któremu sprzyja kàpiel w zbiornikach wod-
nych i nieprawid∏owe osuszanie przewodu
s∏uchowego po skorzystaniu z kàpieli.
Dlatego przed wejÊciem na basen warto
zastosowaç preparat, który ochroni uszy
przed infekcjà. Po wodnych igraszkach
nale˝y pami´taç, ˝eby dok∏adnie osuszyç
uszy dziecka.
Kolejnà przyczynà bólu ucha mo˝e byç
nagromadzenie woskowiny usznej, która
tworzy korek woskowinowy blokujàcy
kana∏ s∏uchowy. W takich sytuacjach do
codziennej higieny nale˝y stosowaç pre-
paraty usuwajàce woskowin´ usznà.
D o czyszczenia uszu nie należy sto-
sować patyczków kosmetycznych,
które zapychają woskowinę głębiej.
Oprócz opisanych powy˝ej przyczyn,
wymieniç mo˝na równie˝ ból uszu pod-
czas lotu samolotem. Jest to spowodowane
zmianami ciÊnieƒ podczas lotu, zw∏aszcza
podczas startu i làdowania, co mo˝e spo-
wodowaç zatkanie tràbki Eustachiusza
– to w∏aÊnie ten przewodzik wyrównuje
ciÊnienia pomi´dzy uchem a gard∏em.
W przypadku zatkania tràbki dochodzi
do wzrostu ciÊnienia w uchu Êrodowym,
czego efektem jest ból ucha.
Czy kontakt z lekarzem jest zawsze konieczny?
Ból ucha u dzieci cz´sto jest spowodo-
wany stanem zapalnym, dlatego nie nale˝y
rozpoczynaç leczenia od domowych sposo-
bów, ale udaç si´ na konsultacj´ lekarskà,
aby nie opóêniaç wprowadzenia terapii.
Pediatra za pomocà specjalnego urzàdzenia
(oftalmoskopu) zajrzy do ucha. Po zbada-
niu zdecyduje o dalszym leczeniu.
Zapalenie ucha może prowadzić
do groźnych powikłań, a nawet
jeżeli przyczyną bólu są inne choroby
niż zapalenie ucha, również one mogą
stanowić istotne zagrożenie dla zdrowia
dziecka. Po włączeniu leczenia w prze-
ciągu kilku dni powinna nastąpić popra-
wa stanu zdrowia dziecka. Jeżeli po 4–5
dniach nic się nie zmienia, ponownie
skonsultuj dziecko z lekarzem.
Zapalenie u dzieci
Ból ucha może świadczyć
o poważnych konsekwencjach
urazu głowy.
Pamietaj!
42 PrZedsZkolakMój
Zdrowie dziecka
Jak uśmierzyć ból?
1Przeciwwskazane jest oczyszcza-
nie ucha za pomocà patyczków,
zapa∏ek itp. Takie zabiegi mogà
jedynie przysporzyç choremu dziecku
cierpieƒ. Co wi´cej, nieprawid∏owa
higiena uszu mo˝e byç êród∏em infekcji.
2Ból ucha mo˝na uÊmierzyç
lekami przeciwbólowymi. Lek
zawszenale˝y dobraç do wieku
i masy cia∏a maluszka. Leki te sà dost´pne
w ró˝nych postaciach w aptekach bez
recepty. Je˝eli dziecko wymiotuje, spró-
buj u˝yç czopków doodbytniczych.
Je˝eli nie ma objawów ze strony jamy
brzusznej, mo˝na podaç dziecku zawie-
sin´ doustnà. Je˝eli po u˝yciu jed-
nego leku goràczka nadal jest wysoka
i przekracza 38,5°C, mo˝na zastosowaç
drugi preparat na tzw. zak∏adk´ (czyli
stosujemy wymiennie dwa ró˝ne Êrodki
lecznicze – pami´taj, czytaj uwa˝nie
ulotki leków i sprawdzaj nazwy che-
miczne leków, inna nazwa niekoniecz-
nie oznacza inny preparat!). Nie poda-
waj tego samego specyfiku cz´Êciej,
ni˝ zaleca w do∏àczonej ulotce producent.
W obni˝eniu temperatury pomocne mogà
byç równie˝ ch∏odne kàpiele, zastosowa-
nie ok∏adów na kark czy czo∏o maluszka.
3Oprócz stosowania leków przeciw-
bólowych i przeciwgoràczkowych
nale˝y pami´taç o w∏aÊciwej pie-
l´gnacji. Podczas zapalenia ucha trzeba
uwa˝aç podczas kàpieli i staraç si´, aby
nie zamoczyç uszu dziecka. Dbajmy rów-
nie˝, aby w domu nie by∏o przeciàgów, by
nie dopuÊciç do przewiania chorych uszu.
4Mo˝emy próbowaç zmniejszyç
dolegliwoÊci bólowe dziecka,
jednak w ka˝dym przypadku
bólu ucha nale˝y dà˝yç do wyjaÊnie-
nia przyczyny objawów.
Jakie mogą być powikłania choroby?
Konsekwencje choroby mogà byç
bardzo powa˝ne. Powik∏aniem zapale-
nia ucha mo˝e byç trwa∏e upoÊledzenie
s∏uchu. W niektórych przypadkach
mo˝e dojÊç do rozwoju zapalenia opon
mózgowo-rdzeniowych, ropnia mózgu,
zakrzepów mózgowych czy do uogólnienia
si´ infekcji na ca∏y organizm. Powik∏ania
mogà dotknàç nawet ca∏kowicie zdrowe
dotychczas dzieci.
Jak przeciwdziałać zapaleniu ucha?
Zawszelepiejzapobiegaćniżleczyć.Zapalenieuchaczęsto
jestpowikłanieminfekcjigórnychdrógoddechowych,ztegopowodutakważnejestichszybkieisku-teczneleczenie.
Ponadto sprawcami zamieszania u dzieci
mogà byç bakterie Streptococcus pneumo-
nie (dwoinka zapalenia p∏uc). Infekcji tej
mo˝na zapobiec dzi´ki dost´pnej na na-
szym rynku szczepionce. Nale˝y ona do
tzw. szczepionek zalecanych – nie jest to
szczepienie obowiàzkowe, jednak jego
wykonanie jest zalecane, a jego koszt
jest pokrywany przez opiekunów dziecka.
Oprócz szybkiego leczenia infekcji warto
zadbaç, aby w wietrzne dni uszy dziecka
by∏y zakryte. Po ka˝dej kàpieli nale˝y
dok∏adnie osuszaç uszy malca.
Nawracajàcym infekcjom dróg sprzyja
równie˝ bierne nara˝enie na dym tyto-
niowy. Dlatego bezwzgl´dnie nie nale˝y
paliç w otoczeniu dziecka czy w pomiesz-
czeniach, w których mo˝e ono przebywaç.
Objawy choroby sà niecharaktery-
styczne, dlatego tak wa˝ne jest baczne
obserwowanie maluszka i w przypadku
pojawienia si´ niepokojàcych symptomów
– kontakt z lekarzem. Warto pami´taç,
˝e zapalenie ucha pojawia si´ najcz´Êciej
po infekcji górnych dróg oddechowych.
Szybkie w∏àczenie leczenia mo˝e pomóc
w zapobieganiu powik∏aniom choroby.
lek. med. Joanna Gładczak
Nie podawaj tego samego
specyfiku częściej, niż zaleca
w ulotce producent.
Pamietaj!
Higienauszkamaluszka+myjkadouszka
Zestaw do usuwania nad-miaru woskowiny usznej. W 100% naturalny wyrób
medyczny bez zawartości wody. Poza usuwaniem woskowiny dodatkowo nawilża kanał słuchowy zabezpie-czając uszy przed infekcjami pod-czas kontaktu uszu z wodą, np. na basenie. Przed wejściem na basen należy zaaplikować 1 dozę preparatu do każdego ucha. Dołączona myjka do mycia małżowiny usznej jest alter-natywą do stosowanych patyczków kosmetycznych. Używanie patyczków do czyszczenia uszu nie jest wskazane przez lekarzy laryngologów i może
prowadzić do poważnych powikłań w uszkach dziecka. Rekomendowany dla dzieci powyżej 3 miesiąca życia.Preparat dostępny tylko w drogeriach ROSSMANN, poj. 15 ml, cena około 17 pln.
43wiosna 2015
Zd
row
ie dziecka
44 PrZedsZkolakMój
Zdrowie dziecka
Wszawica od zawsze koja-
rzona by∏a z brakiem,
a przynajmniej z powa˝-
nym zaniedbaniem hi-
gieny – osobistej, jak i zwiàzanej z otocze-
niem, w którym si´ przebywa. Tymcza-
sem, paradoksalnie, wszy – choç Êwietnie
˝yje im si´ i rozmna˝a w brudzie – bar-
dzo ochoczo atakujà czyÊciochów, rów-
nie˝ z krajów wysoko uprzemys∏owionych.
Zaraźliwe maleństwaMa∏a i dokuczliwa – oto najtrafniejsze
okreÊlenie wszy, paso˝yta, który sp´dza
sen z powiek wielu rodzicom i… higie-
nistkom pracujàcym w placówkach edu-
kacyjnych.
zwszawicąMamy XXI wiek, dysponujemy innowacyjnymi rozwiązaniami technologicznymi
i lekami, a mimo to nadal walczymy z wszawicą. Najczęściej bez rozgłosu,
bo wszy to temat wciąż bardzo wstydliwy.
Wygraj
45wiosna 2015
Zd
row
ie dziecka
REK L AMA
Wszawicatojednaznaj-
bardziejzaraźliwychchorób–
wystarczykrótkikontaktzosobą
zarażonąlubzprzedmiotemoso-
bistegoużytkunosiciela(grze-
bień,spinki,poduszka,ręcznik),
abypasożytmógłprzenieśćsię
zjednejosobynadrugą.Weszto
niepchłaiskakaćniepotrafi;zato
wędruje(sprawnieiszybkoprze-
mieszczającsięmiędzywłosami),
więcabydoszłodozarażenia,kon-
taktmusibyćbezpośredni.
Wesz to owad. Z cz∏owiekiem zwiàzane
sà dwa gatunki wszy, oba ˝ywià si´ krwià,
a w czasie rozwoju osobniczego przechodzà
przez faz´ jaja (zwanego gnidà i mocowa-
nego specjalnym lepiszczem do w∏osa lub
ubrania), larwy i postaci doros∏ej. Bez
˝ywiciela mogà przetrwaç ok. 48 godzin.
1Weszłonowa (Pthirus pubis) –
zasiedla ow∏osione obszary cia∏a
takie jak ∏ono, okolice pach, brwi,
rz´sy, klatk´ piersiowà czy brzuch.
Maleƒka (osobniki osiàgajà zaledwie
1,5 mm d∏ugoÊci) i ma∏o widoczna,
poniewa˝ najcz´Êciej przytwierdza si´
do cia∏a u samej nasady w∏osa.
2Weszludzka (Pedicululs humanus)
– mo˝e ˝yç na ow∏osionej skórze
g∏owy (wesz g∏owowa, ok. 2–3 mm
d∏ugoÊci) lub w ubraniach (wesz odzie-
˝owa, nieco wi´ksza od g∏owowej, bo
osiàgajàca ok. 3–4 mm d∏ugoÊci). Wesz
ubraniowa wi´kszoÊç swego ˝ycia sp´dza
w fa∏dach i zak∏adkach odzie˝y, na skór´
cz∏owieka przechodzàc jedynie na czas
posi∏ku.
WygrajDzieci to cz´ste ofiary wszy – atakuje
je paso˝yt zasiedlajàcy skór´ g∏owy.
Wesz ∏onowa paso˝ytuje g∏ównie na
cia∏ach doros∏ych, a odzie˝owa jest wy-
∏àcznie zmorà osób ˝yjàcych w bardzo
z∏ych warunkach sanitarnych. Wsza-
wica g∏owowa najliczniej stwierdzana jest
w przedziale wiekowym od kilkulatków
po nastolatki – bo w tym w∏aÊnie okresie
swojego ˝ycia m∏odzi ludzie najcz´Êciej
przebywajà bardzo blisko siebie w gru-
pie, podczas zabawy nieraz stykajà si´
g∏owami, k∏adà na jednej poduszce czy
wymieniajà rzeczami osobistymi.
Z wszawicą można wygrać
tylko dzięki zdecydowanemu
i radykalnemu postępowaniu.
Pamietaj!
46 PrZedsZkolakMój
Zdrowie dziecka
Liczy się refleks Do nasilenia zaka˝eƒ wszawicà docho-
dzi najcz´Êciej na poczàtku roku szkol-
nego oraz podczas wakacji – kiedy dzieci
przebywajà du˝o ze sobà i majà kon-
takt z osobami z nowych Êrodowisk, np.
na koloniach. Przedszkolak nie musi
jednak nigdzie wyje˝d˝aç, aby zaraziç
si´ wszawicà – wystarczy, ˝e paso˝yty
przywioz∏o starsze rodzeƒstwo powracajàce
z wakacyjnego obozu.
Wszy rozmna˝ajà si´ bardzo szybko i sà
doÊç p∏odne. Te, które paso˝ytujà na skó-
rze g∏owy, ˝yjà oko∏o miesiàca i ka˝dego
dnia sk∏adajà ok. 10 jaj, dojrzewajàcych
w ciàgu 2–3 tygodni. Po kilku tygodniach
od zara˝enia mo˝na mieç na g∏owie
ca∏kiem liczne potomstwo jednego tylko
osobnika.
Z powodu szybkiego tempa przyrasta-
nia populacji paso˝yta, z wszawicà mo˝na
wygraç tylko dzi´ki zdecydowanemu
i radykalnemu post´powaniu.
Kiedy tylko zauwa˝ysz u dziecka objawy,
które mogà sugerowaç zara˝enie wszami,
dzia∏aj natychmiast!
1 Sprawdź dziecku, sobie oraz wszystkim domownikom włosy i skórę głowy na obecność
owadów dorosłych lub gnid. Jeśli znajdziesz pasożyty u dziecka lub u najbliższych, poinformuj o tym te osoby, które w ciągu ostatniego czasu miały bliski kontakt z malcem.
Objawy wszawicy Ka˝dej odmianie wszawicy towarzyszy
Êwiàd (to wynik podra˝nienia skóry tok-
synami wprowadzanymi przez paso˝yta
podczas ukàszenia) i zaczerwienienie
skóry w miejscach ukàszeƒ. Âwiàd prowo-
kuje do drapania si´, a to mo˝e skutkowaç
uszkodzeniem naskórka i skóry oraz roz-
wojem wtórnych zaka˝eƒ bakteryjnych.
JeÊli masz w domu przedszkolaka, czujnoÊç powinny wzbudziç nast´pujàce sygna∏y:
wŚwiądskóry, szczególnie na głowie w rejonie potylicy, za uszami, w górnej części karku – to ulubione miejsca pobytu wszy głowowej
w Drobne,zaczerwienioneplamki, często występujące gromadnie w rejonach swędzą-cej skóry – to ślady po ukąsze-niach wszy
w Połyskującesatynowowewłosach„perełki”wielkościmaleńkiegołebkaodszpilki (lepiej widoczne na włosach ciemnych niż jasnych), mocno osadzone i niedające się usunąć przez wyczesanie grzebieniem – to gnidy
w Po rozgarnięciu włosów widoczne na skórze głowy szybkoruszającesięszarawobiałepunkcikiwkształcienasionsezamu– to dorosłe postaci wszy
w Pozostające po czesaniu na gęstym grzebieniu ruchome„drobiny”
w Niespokojnysendzieckaidrapaniesię nawet podczas wypoczynku nocnego – szczególnie na potylicy czy za uszami
2Kup środek do zwalczania wszy i gnid, odpowiedni do wieku dziecka,
i zastosuj na głowach tych członków rodziny, u których pojawiły się pasożyty. Po użyciu środka koniecznie wyczesz włosy bardzo gęstym grzebieniem, pozbywając się martwych i dogorywających owadów. Gnidy usuń ręcznie, zsuwając je z włosów. Operację tę powtarzaj do czasu, aż pozbędziesz się wszystkich jaj wszy. Kuracji likwidującej pasożyty mogą poddać się też zawczasu ci domownicy, u których wszawica nie wystąpiła, ale które miały bliski kontakt z nosicielem, spały z nim lub korzystały z jego grzebienia czy ręcznika.
3Wypierz poszewki i ręczniki, umyj i wyparz grzebienie oraz spinki. Gumki do włosów
najlepiej wyrzuć.
JeÊli uwa˝asz, ˝e malec zarazi∏ si´
wszawicà w przedszkolu, porozmawiaj
o tym z personelem placówki. To ˝aden
wstyd; przeciwnie: takie post´powanie
Êwiadczy o Twojej odpowiedzialnoÊci.
Personel przedszkola powinien zareagowaç
natychmiast – zgodnie z przepisami zawar-
tymi w Rozporzàdzeniu Ministra Edu-
kacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grud-
nia 2002 r. w sprawie bezpieczeƒstwa
i higieny w publicznych i niepublicznych
szko∏ach i placówkach. Domagaj si´
podj´cia dzia∏aƒ, bo inaczej Twoje wyle-
czone z wszawicy dziecko nabawi si´
paso˝ytów po raz kolejny!
Katarzyna Kieś-Kokocińska
Kiedy tylko zauważysz u dziecka
objawy, które mogą sugerować
zarażenie wszami, działaj
natychmiast!
Pamietaj!
Go
tow
anie z d
zieckiem
47wiosna 2015
Babkadrożdżowa
Jajkafaszerowane
Wielkanocnemarchewki
Tradycyjnysernik
wiedeńskiW
ytn
ijiz
ach
owaj
Gotowanie z dzieckiem
Jajkafaszerowane
Składniki: q 5 jajek
q 3–4 ∏y˝eczki majonezu
q 2 plasterki szynki
q szczypiorek
q sól, pieprz do smaku
q marchew, ziarenka pieprzu do dekoracji
Jajka gotujemy na twardo i odkrawamy górnà cz´Êç
woko∏o 2/3 wysokoÊci. Mo˝emy te˝ bardzo delikatnie
Êciàç spód, tak aby jajka trzyma∏y równowag´. Wydrà˝amy
˝ó∏tka i mieszamy je z majonezem. Odk∏adamy niewielkà
cz´Êç masy do dekoracji, a do reszty dodajemy drobno
pokrojonà szynk´ i szczypiorek oraz przyprawy. Mieszamy
i przek∏adamy do bia∏ek. Na wierzchu k∏adziemy od∏o˝onà
mas´ ˝ó∏tkowo-majonezowà i przykrywamy odci´tà cz´Êcià
bia∏ek. Dekorujemy ziarenkami pieprzu oraz niewielkimi
kawa∏kami marchewki.
Alternatywy:Jajka mo˝na faszerowaç naszymi ulubionymi dodatkami,
takimi jak np. twaro˝ek ze szczypiorkiem i rzodkiewkà,
pieczarki z cebulà, ∏osoÊ, tuƒczyk, ogórek kiszony, kie∏basa,
ser, pomidor, do majonezu mo˝emy tak˝e dodaç musz-
tard´ do smaku.
Tradycyjnysernikwiedeński
Składniki: q 1 kg twarogu pó∏t∏ustego
q 8 jajek (wielkoÊç L)
q 1 i 1/2 szklanki cukru
q 2 ∏y˝ki cukru waniliowego
q 100 g mas∏a
q 2 czubate ∏y˝ki màki ziemniaczanej
q cukier puder do dekoracji
Twaróg zmieliç dwukrotnie lub bardzo dok∏adnie
zmiksowaç robotem kuchennym. Mas∏o roztopiç i ostudziç.
Ca∏e jajka ubiç mikserem wraz z cukrami na puszystà
mas´. Dodawaç po jednej ∏y˝ce zmielonego twarogu,
ca∏y czas miksujàc. Masa serowa powinna byç jednolita,
bez „grudek”. W nast´pnej kolejnoÊci dodaç powoli
roztopione mas∏o, wymieszaç. Na koniec dodaç màk´
ziemniaczanà i ostatni raz zmiksowaç. Tak przygotowanà
mas´ przelaç do tortownicy wy∏o˝onej papierem do piecze-
nia lub wysmarowanej mas∏em i posypanej bu∏kà tartà.
Prze∏o˝yç do piekarnika rozgrzanego do 180ºC (opcja
grzania góra dó∏) i piec przez 60 minut. Studziç przy
uchylonych drzwiczkach piekarnika. Przed podaniem
udekorowaç cukrem pudrem.
Babkadrożdżowa
Składnikinazaczyn: q 40 g Êwie˝ych dro˝d˝y
q 200 ml mleka
Dro˝d˝e rozkruszyç do miski, zalaç letnim mlekiem.
Dodaç màk´, cukier i dok∏adnie wymieszaç. Odstawiç do
wyroÊni´cia w ciep∏e miejsce na 40 minut.
Składnikinazaczyn: q 375 g màki pszennej
q 80 g cukru
q 2 jajka
q 3 ˝ó∏tka
Do wyroÊni´tego zaczynu dodaç màk´, cukier, jajka, ˝ó∏tka,
sól i skórk´ z cytryny. Bardzo dok∏adnie wyrobiç ciasto
(ok. 15 minut). Po tym czasie dodaç roztopione i przestu-
dzone mas∏o i wyrabiaç kolejne 10 minut do czasu, a˝ ciasto
b´dzie g∏adkie, elastyczne i wch∏onie ca∏e mas∏o. Form´ do
pieczenia babki smarujemy mas∏em i przek∏adamy do niej
ciasto. Przykrywamy Êciereczkà/r´cznikiem kuchennym
i odstawiamy do wyroÊni´cia w ciep∏e miejsce na 20 mi-
nut. Po tym czasie przek∏adamy babk´ do rozgrzanego do
170ºC piekarnika (opcja grzania góra dó∏) i pieczemy przez
ok. 30 minut do tzw. suchego patyczka, a nast´pnie wyj-
mujemy z formy i studzimy na kratce.
q 2 szczypty soli
q skórka otarta z 1 sparzonej i umytej cytryny
q 100 g masła
q 125 g màki pszennej
q 2 ∏y˝ki cukru
Wielkanocnemarchewki
Składnikinaciasto(około20marchewek): q 100 g mas∏a
q 1 i 1/2 szklanki màki
q 1/2 ∏y˝eczki soli
Dodatkowo: q bia∏ko + pomaraƒczowy barwnik do smarowania lub
˝ó∏tko + 1 ∏y˝ka mleka
q szczypiorek do dekoracji
Z podanych sk∏adników zagniatamy ciasto. Ch∏odzimy
w lodówce przez co najmniej 2 godziny. Po tym czasie rozwa∏-
kowujemy ciasto na gruboÊç ok. 4 mm i tniemy na paski
o szerokoÊci 2 cm. Paski sk∏adamy na pó∏ i formujemy rulonik.
Paski nawijamy na foremki do pieczenia ro˝ków, wysmaro-
wane mas∏em (mo˝emy uformowaç ro˝ki z brystolu i owinàç
je folià aluminiowà). Zaczynamy od czubka, delikatnie
sp∏aszczajàc tam ciasto. Koniec rulonika dobrze zlepiamy
z poprzednim. Tak przygotowane marchewki smarujemy
bia∏kiem roztrzepanym z barwnikiem lub ˝ó∏tkiem, wymie-
szanym z mlekiem. Ustawiamy je pionowo na blasze. Wk∏a-
damy do rozgrzanego do 190ºC (termoobieg) piekar-
nika i pieczemy przez ok. 15 minut. Wyjmujemy i zdejmu-
jemy z foremek, które powinny odchodziç bez problemu.
q 100 ml Êmietany 18%
q 1 jajko + 1 ˝ó∏tko
PrzedszkolakMój
Przedszkolak wsiada na rower
Recommended