รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ
คณะอนกรรมการศกษาและจดท าขอมลเพอประเมนสถานะการใชคลนความถ ส านกงานคณะกรรมการกจการโทรคมนาคมแหงชาต
ตลาคม 2552 ดร.กตตมา เมฆาบญชากจ – ราง และแกไขฉบบรางขนสดทาย
สารบญ หนา สารบญรปภาพ .............................................................................................................................................. ก
สารบญตาราง ................................................................................................................................................ ข
อภธานศพท ................................................................................................................................................... ค
บทสรปส าหรบผบรหาร ................................................................................................................................. 1
1. บทน า ...................................................................................................................................................... 6
1.1 ความเปนมา ................................................................................................................................... 6
1.2 วตถประสงค ................................................................................................................................ 11
1.3 ขอบเขตการด าเนนการศกษา ....................................................................................................... 11
1.4 กระบวนการด าเนนงาน ............................................................................................................... 11
2. การบรหารความถวทย .......................................................................................................................... 14
2.1 การบรหารคลนความถวทยในระดบสากล .................................................................................. 15
2.2 วธการจดสรรคลนความถ ............................................................................................................ 17
2.3 การบรหารคลนความถวทยในระดบประเทศ .............................................................................. 20
2.4 สถานภาพการบรหารคลนความถในปจจบน ............................................................................... 23
2.5 สทธและหนาทเมอไดรบการจดสรรความถวทยแลว .................................................................. 28
2.6 ขายสอสารเฉพาะกจส าหรบเอกชน ............................................................................................. 29
3. ภาพรวมสถานะการใชคลนความถ ....................................................................................................... 30
3.1 ภาพรวมการใชคลนความถ จ าแนกตามกจการวทย ..................................................................... 30
3.2 ภาพรวมการใชคลนความถวทย จ าแนกตามยานความถ .............................................................. 34
3.3 ภาพรวมการใชคลนความถ จ าแนกตามหนวยงาน ...................................................................... 36
3.4 ภาพรวมสถานะการใชคลนความถในแตละยานความถ จ าแนกตามหนวยงาน ........................... 38
3.4.1 สถานะการใชคลนความถ VLF ......................................................................................... 38
3.4.2 สถานะการใชคลนความถวทย LF, MF และ HF ............................................................... 38
3.4.3 สถานะการใชคลนความถวทย VHF ................................................................................. 44
3.4.4 สถานะการใชคลนความถวทย UHF ................................................................................. 50
3.4.5 สถานะการใชคลนความถวทย SHF .................................................................................. 57
3.4.6 สถานะการใชคลนความถวทย EHF .................................................................................. 63
4. การประยกตใชคลนความถกบกจการโทรคมนาคม ............................................................................. 65
4.1 ยานความถวทยทใชกบโทรศพทเคลอนทระบบเซลลลา ............................................................. 65
4.1.1 ผประกอบการโทรศพทเคลอนท ....................................................................................... 65
4.1.2 การใชงานคลนความถของผประกอบการ ......................................................................... 67
4.1.3 เทคโนโลยของผประกอบการในประเทศไทย .................................................................. 72
4.1.4 สรปและขอเสนอแนะ ....................................................................................................... 78
4.2 ยานความถวทยทใชในกจการวทยน าทาง .................................................................................... 83
4.2.1 ความถทใชในกจการวทยน าทาง ....................................................................................... 83
4.2.2 ผใชงานความถยาน Radio Navigation ในประเทศไทย .................................................... 86
4.2.3 สถานะการใชงานความถยาน Navigation ......................................................................... 87
4.2.4 ปญหาคลนวทยชมชน FM (88-108 MHz) รบกวนระบบควบคมจราจรทางอากาศ .......... 87
4.2.5 ขอสรปและขอเสนอแนะ .................................................................................................. 87
4.3 ยานความถวทยทเกยวกบความมนคง .......................................................................................... 88
4.3.1 หนวยงานความมนคงของรฐ............................................................................................. 88
4.3.2 คลนความถเพอความมนคงของรฐ .................................................................................... 89
4.3.3 สถานะการใชคลนความถเพอความมนคงของรฐ จ าแนกตามยานความถ ......................... 90
4.3.4 สถานะการใชคลนความถเพอความมนคงของรฐ ยานความถ 790-3000 MHz ................. 92
4.3.5 สรปและขอเสนอแนะ ....................................................................................................... 99
5. บทวเคราะหการใชคลนความถ ............................................................................................................ 100
5.1 ผลกระทบในดานเศรษฐกจ........................................................................................................ 101
5.2 ผลกระทบในดานการศกษา ....................................................................................................... 109
5.3 ผลกระทบในดานวฒนธรรม ..................................................................................................... 110
5.4 ผลกระทบในดานความมนคงของประเทศ ................................................................................ 115
5.5 ผลกระทบในดานประโยชนสาธารณะอน ................................................................................. 115
5.6 บทวเคราะหในดานประสทธภาพและความคมคา ..................................................................... 122
5.6.1 การประเมนประสทธภาพการจดสรรความถวทย ........................................................... 123
5.6.2 การประเมนประสทธภาพการใชความถวทย .................................................................. 124
5.6.3 ความคมคาของการใชคลนความถวทย ........................................................................... 125
5.7 ผลกระทบในดานการแขงขนโดยเสร ........................................................................................ 126
5.8 ผลกระทบดานการเปลยนแปลงเทคโนโลยตอการใชคลนวทย ................................................. 129
5.8.1 ผลกระทบของเทคโนโลยระบบ Cellular 3G .................................................................. 130
5.8.2 ผลกระทบของเทคโนโลยระบบ Broadband Wireless Access ........................................ 130
5.8.3 ผลกระทบของเทคโนโลยระบบ Digital TV ................................................................... 131
5.8.4 ผลกระทบของเทคโนโลย Next Generation Network (NGN) ........................................ 132
5.8.5 ผลกระทบจากเทคโนโลยอนๆ ........................................................................................ 132
6. สรปสถานะการใชคลนความถ และขอเสนอแนะ................................................................................ 133
6.1 สรปสถานะการใชคลนความถ .................................................................................................. 133
6.2 ขอเสนอแนะ .............................................................................................................................. 135
7. หนวยงานทเกยวของกบการบรหารคลนความถ ................................................................................. 139
เอกสารอางอง ............................................................................................................................................. 140
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
ก
สารบญรปภาพ หนา รปท 2.1 ภมภาค ตามการแบงพนทโลกของสหภาพโทรคมนาคมระหวางประเทศ (ITU) ................. 16
รปท 3.1 สดสวนการก าหนดความถ จ าแนกตามกลมกจการ .............................................................. 30
รปท 3.2 สดสวนการก าหนดความถ จ าแนกตามประเภทกจการโทรคมนาคม .................................. 31
รปท 3.3 สดสวนจ านวนหนวยงานผใชความถวทย จ าแนกตามประเภทหนวยงาน ........................... 36
รปท 3.4 สดสวนจ านวนใบอนญาต-หนวยงาน ในแตละกลมหนวยงาน ............................................ 37
รปท 3.5 สถานะการใชความถยาน 30 kHz – 30 MHz จ าแนกตามประเภทของหนวยงาน ................ 38
รปท 3.6 สถานะการใชความถยาน 30 – 300 MHz จ าแนกตามประเภทของหนวยงาน ..................... 45
รปท 3.7 สถานะการใชความถยาน 300 – 3000 MHz จ าแนกตามประเภทของหนวยงาน.................. 51
รปท 3.8 สถานะการใชความถยาน 300 – 3000 MHz จ าแนกตามประเภทของหนวยงาน.................. 58
รปท 4.1 สดสวนจ านวนผใชโทรศพทเคลอนทตอจ านวนประชากร .................................................. 66
รปท 4.2 สดสวนจ านวนผใชโทรศพทเคลอนทตอผประกอบการ ...................................................... 67
รปท 4.3 ยานความถส าหรบผไดรบใบอนญาตโทรศพทเคลอนท 790 – 960 MHz ............................ 70
รปท 4.4 ยานความถส าหรบผไดรบใบอนญาตโทรศพทเคลอนท 1675 – 2300 MHz ........................ 71
รปท 4.5 ยานความถส าหรบมาตรฐานโทรศพทเคลอนท 350 – 1000 MHz ....................................... 72
รปท 4.6 ยานความถส าหรบมาตรฐานโทรศพทเคลอนท 1700 – 2030 MHz ..................................... 73
รปท 4.7 ยานความถของโทรศพทเคลอนทในประเทศองกฤษ ........................................................... 79
รปท 5.1 สถตบคลากรในภาคอตสาหกรรม ICT ป 2551 (ขอมลส านกงานสถตแหงชาต) ............... 103
รปท 5.2 การใชงานยานความถ 175-790 MHz ของประเทศในปจจบน ........................................... 107
รปท 5.3 การใชงานยานความถ 790-1050 MHz ของประเทศในปจจบน ......................................... 108
รปท 5.4 การใชงานยานความถ 1000-1400 MHz ของประเทศในปจจบน ....................................... 108
รปท 5.5 จ านวนเลขหมายโทรศพทประจ าททมผเชา (เลขหมาย) ป พ.ศ. 2547-2550 ...................... 112
รปท 5.6 จ านวนเลขหมายโทรศพทเคลอนททมผเชา (เลขหมาย) ป พ.ศ. 2548-2550 ...................... 112
รปท 5.7 จ านวนผใชอนเตอรเนต ป พ.ศ. 2548-2550 ....................................................................... 112
รปท 5.8 จ านวนผใชอนเตอรเนตความเรวสง ป พ.ศ. 2547-2549 ..................................................... 113
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
ข
สารบญตาราง หนา ตารางท 3-1 ประเภทกจการโทรคมนาคม และการจดกลมกจการ ...................................................... 32
ตารางท 3-2 การใชคลนความถ LF – EHF ส าหรบกจการโทรคมนาคม ............................................ 35
ตารางท 3-3 จ านวนหนวยงานผใชความถวทย จ าแนกตามหนวยงาน และยานความถ ...................... 36
ตารางท 3-4 หนวยงานทใชงานยานความถวทย LF, MF และ HF ...................................................... 43
ตารางท 3-5 หนวยงานทใชความถวทย ยาน VHF .............................................................................. 48
ตารางท 3-6 หนวยงานทใชความถวทย ยาน UHF .............................................................................. 56
ตารางท 3-7 หนวยงานทใชความถวทย ยาน SHF .............................................................................. 63
ตารางท 4-1 จ านวนผใชบรการโทรศพทเคลอนทจ าแนกตามผประกอบการ ..................................... 66
ตารางท 4-2 การใชคลนความถของผประกอบการโทรศพทเคลอนท ................................................ 67
ตารางท 4-3 มาตรฐานเทคโนโลยโทรศพทเคลอนท .......................................................................... 74
ตารางท 4-4 เทคโนโลยโทรศพทเคลอนทของผประกอบการในประเทศไทย ................................... 76
ตารางท 4-5 อตราสวนแบนดวดธตอผใช (Hz/User) ของผประกอบการแตละราย ............................ 78
ตารางท 4-6 อตราสวนแบนดวดธตอผใช (Hz/User) รายบรษท ......................................................... 78
ตารางท 4-7 การจ าแนกกลมตามคาการลดทอนของสญญาณ ............................................................ 79
ตารางท 5-1 สถานะภาพการของการบรการโทรคมนาคมพนฐานและการบรการสงคม ................. 118
ตารางท 5-2 การประเมนประสทธภาพการจดสรรคลนความถ ........................................................ 123
ตารางท 5-3 ความสมพนธระหวางประสทธภาพการจดสรรความถ ประสทธภาพการใชความถ และความคมคาการใชความถ ................................................................................................................... 126
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
ค
อภธานศพท
ตารางก าหนดความถวทยแหงชาต (National Table of Frequency Allocation) แผนผงก าหนดความถวทยแหงชาต (Thailand Frequency Allocations Chart) แผนผงการใชงานความถวทย (Spectrum Utilization Chart) ยานความถ การแบงยานความถตามขอเสนอแนะของ ITU
VLF (Very Low Frequency) 3 kHz – 30 kHz LF (Low Frequency) 30 kHz – 300 kHz MF (Medium Frequency) 300 kHz – 3 MHz HF (High Frequency) 3 MHz – 30 MHz VHF (Very High Frequency) 30 MHz – 300 MHz UHF (Ultra High Frequency) 300 MHz – 3 GHz SHF (Super High Frequency) 3–30 GHz EHF (Extremely High Freq.) มากกวา 30 GHz
3G Third Generation BWA Broadband Wireless Access CDMA Code Division Multiple Access FWA Fixed Wireless Access GPS Global Positioning System IMT International Mobile Telecommunications IEEE Institute of Electrical and Electronic Engineers IMT-2000 International Mobile Telecommunications-2000 (ITU) ITS Intelligent Transport System, ระบบการขนสงอจฉรยะ ITU สหภาพโทรคมนาคมระหวางประเทศ (International Telecommunication
Union) PSRN Public Safety Radio Network RR Radio Regulations (ITU), ขอบงคบวทยการก าหนดความถวทยระหวาง
ประเทศ Wi-Fi Wireless Fidelity (IEEE) WRC World Radio Conference
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
ง
ประเภทกจการวทย หรอกจการโทรคมนาคม (Radio Services) จ าแนกตามวตถประสงคการใช
คลนความถวทย 26 ประเภท [1] รหส ประเภทกจการวทย Aeronautical mobile ANM กจการเคลอนททางการบน Aeronautical radionavigation ANR กจการวทยน าทางการบน Amateur AM กจการวทยสมครเลน Amateur - satellite AMS กจการวทยสมครเลนผานดาวเทยม Broadcasting B กจการวทยกระจายเสยงและวทยโทรทศน Broadcasting - satellite BS กจการวทยกระจายเสยงและวทยโทรทศนผานดาวเทยม Earth exploration-satellite EES กจการส ารวจพภพผานดาวเทยม Fixed F กจการประจ าท Fixed - satellite FS กจการประจ าทผานดาวเทยม Inter-satellite IS กจการสอสารระหวางดาวเทยม Land mobile LS กจการเคลอนททางบก Maritime mobile MTM กจการเคลอนททางทะเล Maritime radionavigation MTR กจการวทยน าทางทางทะเล Meteorological aids MTA กจการอตนยมวทยา ? Meteorological-satellite MTS กจการอตนยมวทยาผานดาวเทยม Mobile M กจการเคลอนท Mobile-satellite MS กจการเคลอนทผานดาวเทยม Radio RA กจการวทย Radiodetermination-satellite RDS กจการวทยตรวจการณและตรวจคนหาผานดาวเทยม Radiolocation RL กจการวทยหาต าแหนง Radionavigation RN กจการวทยน าทาง Radionavigation - satellite RNS กจการวทยน าทาง ผานดาวเทยม Space operation SO กจการปฏบตการอวกาศ Space research SR กจการวจยทางดานอวกาศ Standard frequency and time signal SFTS ความถมาตรฐานและสญญาณเวลา Standard frequency and time signal – satellite
SFTSS ความถมาตรฐานและสญญาณเวลาผานดาวเทยม
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
1
บทสรปส าหรบผบรหาร
ความเปนมา กรมไปรษณยไดจดตงขนมาตงแตรชกาลท 5 ในป พ.ศ. 2426 ในระยะแรกรบผดชอบเฉพาะ
ดานไปรษณยเทานน ตอมาจงไดรวมกจการโทรเลขเขาไปดวย จนกระทงป พ.ศ. 2441 จงไดทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหจดตงกรมไปรษณยโทรเลขขน โดยรวมกจการไปรษณย โทรเลขและโทรศพทเขาดวยกน นบแตนนมา กจการของกรมไปรษณยโทรเลขกไดรบการพฒนาใหเจรญรงเรองขนโดยล าดบ ตอมารฐธรรมนญฉบบป พ.ศ. 2540 ไดก าหนดใหมคณะกรรมการกจการโทรคมนาคมแหงชาต (กทช.) ท าหนาทก ากบดแลคลนความถ ซงไดเรมปฏบตงานตงแตวนท 1 พฤศจกายน พ.ศ. 2547 เปนตนมา
การบรหารคลนความถของประเทศไทย เดมมคณะกรรมการประสานงานการจดและบรหารความถวทยแหงชาต (กบถ.) เปนผจดสรร มกรมไปรษณยโทรเลขดแลด าเนนการออกใบอนญาตการใชคลนความถ ซงมการจดสรรความถแบบมากอนไดกอน (First Come, First Served) และปจจบนความตองการใชความถทางดานการตลาดเชงพาณชย รวมถงการพฒนาเทคโนโลยใหมๆ จะเปนตวน าในการเพมปรมาณคลนความถขนอยางรวดเรว จนความถทก าหนดไวในตารางก าหนดคลนความถของ ITU ไมสอดคลองกบการใชงานในปจจบน จากการเปลยนแปลงทางเทคโนโลยและนวตกรรมใหมทจ าเปนตองใชคลนความถนน ท าใหการใชคลนความถในแถบความถในปจจบนไมเตมท และไมมประสทธภาพในบางยานความถ บางยานความถไมเพยงพอตออปสงคการใชงาน ไมคมคาในเชงเศรษฐกจ เพอใหการบรหารคลนความถวทยสอดคลองกบความเปนจรง กทช. จงไดแตงตงคณะกรรมการก าหนดและจดสรรคลนความถใหมขน ตามค าสง กทช. ท 44/2550 ลงวนท 31 ตลาคม พ.ศ. 2550 และไดแตงตงคณะอนกรรมการศกษาและจดท าขอมลเพอประเมนสถานะการใชคลนความถขน ตามค าสง กทช. ท 27/2551 ลงวนท 5 มถนายน 2551
สถานะการใชคลนความถ การศกษานวเคราะหการใชคลนความถโดยพจารณายานความถตามขอเสนอแนะของ ITU การใชคลนความถในประเทศไทยแบงออกเปน 41 กจการ ตามขอเสนอแนะของสหภาพ
โทรคมนาคมระหวางประเทศ การศกษาครงนใชขอมลลาสดทมอยในป พ.ศ.2551 พบวา ยานความถวทย 3 kHz-300 GHz มการใชงานโดยรวมดงน
— คลนความถทงหมด จ านวน 299,999,997 kHz — กทช. ไดอนญาตใหใชงานแลว จ านวน 6,666,610 kHz — คงเหลอ จ านวน 293,333,386 kHz (97.78 %) ถาไมรวมยานความถ 3 kHz - 30 kHz และยาน 30 GHz - 300 GHz ซงมการใชงานนอยมาก จะ
มความถทอนญาตใหใชงานแลว 6,666,610 kHz และคงเหลอเพยง 23,333,360 kHz หรอคดเปน 77.80 %
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
2
การประเมนใชขอมลการอนญาตใหใชความถวทย ตงแตสมยทมคณะกรรมการประสานงานการจดและบรหารความถวทยแหงชาต (กบถ.) เปนผพจารณาอนญาตจนถงปจจบน ขอมลเหลานไดรวบรวมจากหลกฐานการอนญาตเทาทมอยของส านกการอนญาตกจการเฉพาะกจ ส านกงาน กทช. ซงหนวยงานผใชความถวทยยงรายงานสถานะการใชความถวทยไมครบทกหนวยงาน ผลการประเมนสรปดงน
ยานความถ VLF, LF และ MF (3 kHz - 3 MHz) มการใชงานนอย สวนใหญไดก าหนดในแผนความถวทยแลว การก าหนดและจดสรรความถสามารถพจารณาเปนรายกรณตามขอบงคบวทยการก าหนดความถวทยระหวางประเทศ (Radio Regulation: RR) ไดโดยไมตองอาศยกลไกการก าหนดและจดสรรคลนความถใหม
ยานความถ HF (3 MHz - 30 MHz) มการใชงานนอย ประกอบกบจะตองมการเตรยมความถไวตามนโยบายของประเทศอาเซยนทเกยวกบการปองกนและบรรเทาสาธารณะภยระหวางประเทศสมาชก ซงถอเปนพนธะกรณระหวางประเทศ นอกจากนยงพบวามการก าหนดความถทไมสอดคลองกบตารางก าหนดคลนความถแหงชาต จงมความจ าเปนตองมการก าหนดและจดสรรความถในยานนใหม
ยานความถ VHF (30 MHz - 300 MHz) มการใชงานหนาแนนปานกลาง และเปนยานความถทเหมาะกบอปกรณการสอสารดานความมนคงของรฐ กจการการบน กจการการเดนเรอ การบรรเทาสาธารณะภย และการบรการสาธารณะอนๆ จงมความจ าเปนตองมการก าหนดและจดสรรความถในยานนใหมใหเหมาะสมกบอปสงคของการใชงานในปจจบน และใหรองรบเทคโนโลยทงปจจบนและอนาคต
ยานความถ UHF (300 MHz - 3000 MHz) มการใชงานหนาแนนมากทสด และเปนยานความถทมมลคาทางเศรษฐกจสงมาก จงจ าเปนตองมการก าหนดและจดสรรความถในยานนใหมเพอใหเกดประโยชนสงสดและมประสทธภาพมากทสด
ยานความถ SHF (3 GHz - 30 GHz) มการใชงานไมหนาแนน แตเนองจากทประชม WRC (World Radio Conference) ป ค.ศ. 2007 ไดก าหนดความถบางสวนในยานนไวส าหรบ IMT (International Mobile Telecommunications) และเสนอแนะใหใชความถบางสวนในยานนส าหรบการบรรเทาสาธารณะภย และระบบการขนสงอจฉรยะ (ITS) ดงนน เพอใหเกดประสทธภาพและความคมคา จงจ าเปนตองมการก าหนดและจดสรรความถใหมในยานนยานความถ EHF (30 GHz – 300 GHz) มการใชงานนอยทสด การก าหนดและจดสรรความถสามารถพจารณาเปนรายกรณตามขอบงคบวทยการก าหนดความถวทยระหวางประเทศ (RR) ไดโดยไมตองอาศยกลไกการก าหนดและจดสรรคลนความถใหม
ในภาพรวม ยานความถ UHF เปนยานความถทมการใชงานมากทสด และม 3 กจการทมการใช
งานมากจนถอไดวาเปนกจการหลก คอ — กจการวทยโทรศพทเคลอนทระบบเซลลลา จ านวน 442,600.00 kHz (0.15%) — กจการวทยเพอการน าทาง จ านวน 23,669,999.76 kHz (7.89%) — กจการวทยเพอความมนคง จ านวน 8,945,439.50 kHz (2.98%)
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
3
บทวเคราะหการใชคลนความถ (1) ในดานเศรษฐกจ
รฐบาลมนโยบายตามแผนการบรหารราชการแผนดนสะทอนใหเหนถงความตองการโครงสรางพนฐานทางโทรคมนาคมอกมาก ทงเพอการลดชองวางระหวางชนบทและในเมอง และการเพมขดความสามารถการแขงขนของประเทศ
การบรหารคลนความถจ าเปนตองพจารณาการเชอมโยงกบโครงการส าคญๆ ตามนโยบายของรฐบาล ปจจบน พระราชบญญตวาดวยธรกรรมอเลกทรอนกส พ.ศ. 2544 และพระราชบญญตวาดวยธรกรรมอเลกทรอนกส (ฉบบท 2) พ.ศ.2551 ไดประกาศใชเปนกฏหมายแลว มผลกระทบตอระบบเศรษฐกจโดยรวม เชน ระบบการเงนและการธนาคาร ระบบ Logistics เปนตน การเตรยมการดานโครงสรางพนฐานทางโทรคมนาคม จ าเปนตองใชความถในปรมาณทมากขน เพอรองรบเทคโนโลยใหมๆ ทสนองตอบในดานเศรษฐกจดงกลาวทเกดขนตามมา
(2) ในดานการศกษา การน าคลนความถไปใชประโยชนหรอมเปาหมายในการสรางความพรอมทรพยากรมนษย
ของประเทศ เพอชวยการพฒนาใหเกดสงคมแหงภมปญญาและการเรยนรทมคณภาพ รวมทงยทธศาสตรในการจดหาจะสราง สงเสรม สนนสนน โครงสรางพนฐานสารสนเทศและอปกรณเกยวเนองกบการศกษา และการเรยนร รวมถงวชาการและการเรยนรตางๆ ซงมความเหลอมล าของโอกาสในการเรยนรของประชากรอนสบเนองมาจากสถานะภาพของสถาบนการศกษา หลกสตรวชา ภมประเทศ สถานะภาพทางเศรษฐกจและสงคม รวมถงเทคโนโลยใหมๆ เชน E-Government, E-Education, E-Soceity, E-Commerce และ E-Industry เปนตน
ความเหลอมล าของสงคมทเปนผลเนองมาจากในการเขาถงสารสนเทศและความรซงหมายถงการพฒนาคณภาพชวตของประชาชนใหดขน และใกลเคยงกนใหมากทสด เพอลดชองวางสงคมแหงภมปญญาและการเรยนรทมคณภาพ รวมถงปญหาดานสงคมและวฒนธรรม
ดงนน จงจ าเปนตองมโครงสรางพนฐานทางโทรคมนาคม โดยเฉพาะโครงขายสอสารไรสาย เชน Ubiquitous Learning, WiMAX/Wi-Fi เปนตน ส าหรบการจดการดานการศกษา การพฒนาองคความรใหมๆ ของปจเจกบคคล ตลอดจนการวจยและพฒนาในสาขาตางๆ
(3) ในดานสงคมและวฒนธรรม เทคโนโลยการสอสารชวยใหภาคประชาชนเขาถงสารสนเทศไดเพมมากขน แตอาจสงผล
กระทบทางลบใน 4 เรองทควรพจารณา คอ — การเพมขนของขาวสารทไมเหมาะสมหรอโอกาสเกดการลอลวงบนสอสมยใหม — การละเมดทรพยสนทางปญญา — โอกาสเกดการกระท าผดดานศลธรรม จารตประเพณ จะมมากขน
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
4
— ความไมปลอดภยในระบบสอสาร ส าหรบในสวนของ ส านกงาน กทช. (รวมถงหนวยงานภาครฐอนๆทเกยวของ) จะตองมการ
ประชาสมพนธ โดยการใหความรความเขาใจแกประชาชนเกยวกบผลกระทบทางลบทง 4 ดานดงกลาว (4) ในดานความมนคงของรฐ
การใชคลนความถทเกยวกบความมนคงมความส าคญในการใชงานสง ในอดตไดรบผลกระทบนอยมากเพราะคลนความถจ านวนมากยงไมไดน ามาใชงานและอปกรณทใชมกเปนอปกรณทผลตขนเปนการเฉพาะ (Military Standard) ปจจบนการใชคลนความถเพอเชงพาณชยไดขยายตวการใชคลนความถมากขน จงตองก าหนดความถไวเปนการเฉพาะส าหรบหนวยความมนคงของรฐ คอ
- การปฏบตภารกจทางยทธวธ (ยานความถ 30-87 MHz) - การใชวทยน าทาง (ยานความถ 230-380 MHz) - การใชคลนถวามถทางยทธศาสตร (Microwave Link และการสอสารผานดาวเทยม ฯลฯ) ส าหรบเรองน กทช. ไดแตงตงคณะกรรมการประสานงานการบรหารความถเพอความมนคง
ของรฐ เพอด าเนนการในสวนทเกยวของแลว (5) ในดานสาธารณะประโยชน
การใชความถเพอสาธารณะประโยชนเปนการใชความถใน 3 รปแบบ คอ การบรการอยางทวถง (Universal Access) การบรการสงคมตามนโยบายรฐ และการใชคลนความถเพอบรการสาธารณะเชงพาณชย ปจจบนมเทคโนโลยใหมในระบบ Digital Trunked Mobile Radio ซงสามารถใชประโยชนไดทงเสยงและขอมล มาแทนระบบเดม การจดสรรความถในกรณน หากจะใหมประสทธภาพอาจจะจดสรรเปนแบบกลมความถในท านองเดยวกนกบระบบ Cellular ซงสามารถใชความถซ า (Reuse) ไดมากขน กจะเกดประโยชนแกสาธารณะไดมากขน
สรปการประเมนสถานะการใชคลนความถ การศกษาครงนพบปญหาการรวบรวมและจดเกบขอมลสถานะการใชความถของผไดรบ
ใบอนญาตทกราย แมวา กทช. ไดมประกาศใหผไดรบใบอนญาตจะตองรายงานสถานะการใชความถประจ าป แตมไดมการยดถอปฏบตอยางเครงครด โดยพบวาในป พ.ศ. 2551 มผไดรบใบอนญาตรายงาน
สถานะการใชความถใหแก กทช. ประมาณ 75 % เทานน[2] นอกจากนการประเมนสถานะการใชคลนความถของผไดรบใบอนญาตทกรายจะตองใชขอมล
จากการเฝาฟงการใชความถ แตการตรวจสอบเฝาฟงการใชความถนนจะใชเวลาไมนอยกวา 3 เดอน ดงนนการประเมนและวเคราะหโดยละเอยดเกยวกบผลกระทบในทกดานจากการใชคลนความถของผไดรบใบอนญาตทกรายนนจงไมสามารถจะกระท าใหสมบรณได
ดงนน ส านกงาน กทช. จะตองก าหนดหลกเกณฑการประเมนสถานะการใชความถใหชดเจนและสามารถปฏบตได อยางไรกตาม ในชนตนนคณะอนกรรมการฯสามารถสรปการประเมนได ดงน
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
5
(1) การใชความถวทยในบางกจการยงเปลยนแปลงไมทนตามการปรบปรงการใชคลนความถของ ITU เชน การเตรยมความถยาน 450 – 470 MHz ส าหรบ IMT-2000 เปนตน
(2) หนวยงานทไดรบอนญาตใหใชคลนความถอยกอนแลวไดใชเทคโนโลยเกาสบเนองมาจนถงปจจบน ท าใหการใชความถไมมประสทธภาพและไมคมคา เชน ระบบ Trunked Mobile Radio ซงระบบเดมเปน Analog ใชความกวางแถบความถ 16 – 25 kHz ปจจบนใชระบบ Digital ใชความกวางแถบความถเพยง 12.5 kHz เทานน เปนตน
(3) เมอพจารณาตามสถานะการใชคลนความถ (ภาคผนวก ค.) พบวา มการใชคลนความถอยางกระจดกระจาย ไมเปนระเบยบ (ฟนหรอ) ท าใหการใชคลนความถไมมประสทธภาพและไมคมคา จงตองก าหนดและจดสรรคลนความถใหมในทกยานความถทจ าเปน
(4) การขยายขายสอสารของหนวยงานตางๆ มลกษณะตางคนตางท า ตางกตองการมเครอขายของตนเอง เปนการลงทนซ าซอน
ขอเสนอแนะ (1) ผไดรบใบอนญาตทกรายจะตองจดท ารายงานสถานะการใชความถประจ าปโดยมขอมล
ครบถวนสมบรณ และจดสงถงส านกงาน กทช. ภายในกรอบเวลาทก าหนด (2) ส านกงาน กทช. จะตองมการปรบปรงการบรหารจดการดานคลนความถใหมใหเปนระเบยบ
เพอไมใหเกดคลนความถทยงไมไดน าไปใชกระจดกระจายเปนจ านวนมาก (ฟนหรอ) (3) ส านกงาน กทช. จะตองรวบรวมและจดเกบขอมลการใชความถของผไดรบอนญาตทกรายโดย
เครงครด การประเมนประสทธภาพการใชคลนความถในอนาคตจงจะกระท าไดโดยสมบรณ และจะเปนประโยชนมากทสดตอการวเคราะหขอมลเชงลก
(4) ส านกงาน กทช. จะตองมการตรวจสอบและเฝาฟงการใชความถวทย เพอน าขอมลมาประเมนและวเคราะหสถานะการใชความถอยางสม าเสมอ
(5) เมอพบวา สถานะการใชความถของผไดรบใบอนญาตไมมประสทธภาพและไมคมคาตามเกณฑทก าหนด ส านกงาน กทช. ควรด าเนนการก าหนดและจดสรรคลนความถใหม (Refarming) โดยเรว
(6) ส านกงาน กทช. ควรก าหนดกรอบเวลาส าหรบความถทใชเทคโนโลยเกาทลาสมย โดยเฉพาะอยางยงยานความถวทยทมอปสงคการใชงานและมมลคาทางเศรษฐกจสง และควรก าหนดแผนความถรองรบการใชเทคโนโลยใหมไวดวย
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
6
1. บทน า
1.1 ความเปนมา
เมอวนท 4 สงหาคม 2426 พระบาทสมเดจพรจลจอมเกลาเจาอยหว โปรดเกลาฯ ใหจดตงกรมไปรษณยขนส าหรบรบฝากและน าจายไปรษณย และในชวงเวลาเดยวกนการสอสารทางโทรเลขเรมเขามามบทบาทในประเทศไทยจงไดโปรดเกลาฯ ใหจดตงกรมโทรเลขขนดวย โดยไดรบชวงงานโทรศพทจากกรมกลาโหม ตอมากจการไปรษณยและโทรเลขตองอาศยซงกนและกน มความสอดคลองกนอยางใกลชด ในป พ.ศ. 2441 จงไดทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหรวม “กรมไปรษณย” และ “กรมโทรเลข” เขาดวยกน โดยมสมเดจพระเจานองยาเธอเจาฟาภาณรงสสวางวงศฯ ด ารงต าแหนงอธบดพระองคแรก นบแตนนมากจการของกรมไปรษณยโทรเลขทงในและตางประเทศไดเจรญพฒนามาเปนล าดบ สามารถท าหนาทเปนสอกลางของการตดตอสอสารทวราชอาณาจกร และหลงจากทไดเขารวมเปนสมาชกของสหภาพสากลไปรษณยและสหภาพโทรคมนาคมระหวางประเทศ ท าใหมการประสานงานเชอมตอการใหบรการระหวางประเทศตางๆ ทวโลก โดยมบรการหลก 3 ดาน ไดแก บรการไปรษณย บรการการเงน และบรการโทรคมนาคม โดยเฉพาะในสวนงานดานโทรคมนาคมมการพฒนาและใชเทคโนโลยใหมๆ เพอใชงานใหมประสทธภาพขน
การเปลยนแปลงการปกครอง พ.ศ. 2475 มผลใหเกดการเปลยนแปลงภายในกรมไปรษณย
โทรเลข มการปรบปรงแกไขกฎหมายเกยวกบการสอสารหลายฉบบ ภายในมการปรบองคกรใหเหมาะสมกบสภาพการณหลายครง และมการแยกงานส าคญๆ ออกไปจดตงเปนหนวยบรการหลายหนวย เพอใหหนวยงานเหลานนมโอกาสพฒนาสรางความเจรญกาวหนาใหกบองคกรและสนองตอบความตองการของประชานชนไดอยางเพยงพอ หนวยงานทไดแยกออกไปจากกรมไปรษณยโทรเลขในระยะน ไดแก
— งานวทยกระจายเสยงในประเทศ โอนไปขนกบกรมโฆษณาการ (กรมประชาสมพนธในปจจบน) เมอป พ.ศ. 2482
— กจการของกองคลงออมสน แยกออกไปจดตงเปน “ธนาคารออมสน” เมอป พ.ศ. 2489 — กจการวทยการบนพลเรอน แยกออกไปจดตงเปน “บรษท วทยการบนแหงประเทศไทย
จ ากด” เมอป พ.ศ. 2491 — กจการโทรศพทในประเทศ แยกออกไปจดตงเปน “องคการโทรศพทแหงประเทศไทย”
เมอป พ.ศ. 2497 เมอมประกาศใชพระราชบญญตการสอสารแหงประเทศไทย พ.ศ. 2519 ขน สงผลใหเกดการ
แยกหนวยงานของกรมไปรษณยโทรเลขอกครงหนง คอ งานระดบปฏบตการดานไปรษณยและ
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
7
โทรคมนาคม ไดแยกไปขนอยกบรฐวสาหกจทจดตงขนใหม คอ “การสอสารแหงประเทศไทย” มหนาทใหบรการดานการสอสารแกสาธารณะท งบรการไปรษณย โทรคมนาคม และบรการการเงน สวนกรมไปรษณยโทรเลขรบผดชอบงานนโยบายและมอ านาจหนาทตามพระราชบญญตวทยคมนาคม พ.ศ. 2498 ปฏบตงานอนเกยวของกบการบรหารความถวทย งานนโยบาย งานวชาการ งานวจยพฒนา และงานทเกยวของกบการสอสารในประเทศและระหวางประเทศ
รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540 มาตรา 40 วรรคสอง บญญตวา “คลนความถทใชในการสงวทยกระจายเสยง วทยโทรทศน และวทยโทรคมนาคม เปนทรพยากรสอสารของชาตเพอประโยชนสาธารณะ ใหมองคกรของรฐทเปนอสระท าหนาทจดสรรคลนความถตามวรรคหนง และก ากบดแลการประกอบกจการวทยกระจายเสยง วทยโทรทศน และวทยโทรคมนาคม”
รฐสภาจงไดตราพระราชบญญตองคกรจดสรรคลนความถและก ากบกจการวทยกระจายเสยง วทยโทรทศน และวทยโทรคมนาคม พ.ศ. 2543 ขน โดยก าหนดใหมการจดตงคณะกรรมการกจการโทรคมนาคมแหงชาต บทบญญตของรฐธรรมนญ มาตรา 40 น มผลใหกรมไปรษณยโทรเลขตองเปลยนสถานภาพเปนส านกงานคณะกรรมการกจการโทรคมนาคมแหงชาตในปจจบน
คณะกรรมการกจการโทรคมนาคมแหงชาต (กทช.) เปนองคกรของรฐ มบทบาทหนาทในการบรหารคลนความถเพอกจการโทรคมนาคม และก ากบดแลการประกอบกจการโทรคมนาคม เพอใหเกดประโยชนสงสดแกประชาชน ทงในระดบชาตและระดบทองถน ทงในดานการศกษา วฒนธรรม ความมนคงของรฐ และประโยชนสาธารณะอนๆ รวมทงดแลและผลกดนใหเกดการแขงขนโดยเสรอยางเปนธรรม และการสงเสรมใหเกดการวจยและพฒนาอตสาหกรรมโทรคมนาคมไทย ภายใตพนธกจตามพระราชบญญตองคกรจดสรรคลนความถและก ากบกจการวทย กระจายเสยง วทยโทรทศน และกจการโทรคมนาคม พทธศกราช 2543 พระราชบญญตการประกอบกจการโทรคมนาคม พ.ศ. 2544 และพระราชบญญตวทยคมนาคม พ.ศ. 2498 และฉบบทแกไขเพมเตม
กทช. ไดจดท าแผนแมบทกจการโทรคมนาคม ฉบบท 2[3] เพอเปนกรอบก าหนดทศทางและยทธศาสตรการพฒนากจการโทรคมนาคมของประเทศ ในชวงป พ.ศ. 2551 - 2553 มงเนนดานการพฒนากจการโทรคมนาคมของประเทศไทยใหมความตอเนองจากแผนแมบทกจการโทรคมนาคมฉบบท 1 (พ.ศ. 2549 – 2550) โดยมหลกการส าคญ คอ
- ก ากบดแลการประกอบกจการโทรคมนาคมเทาทจ าเปน
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
8
- มงเนนการบงคบใชกฎ กตกาใหเกดการแขงขนโดยเสรอยางเปนธรรมและเทาเทยมกน ตลอดจนปรบปรงหลกเกณฑ กฎกตกาทมอยใหมความทนสมยและสอดคลองกบสภาวการณปจจบนและอนาคตมากยงขน
- ยดมนและค านงถงผลประโยชนของประชาชนโดยรวมและประเทศชาตเปนหลก และการพฒนากจการโทรคมนาคมของประเทศไทยจะตองสอดคลองกบสภาวการณแนวโนมการเปลยนแปลงและสภาพแวดลอมภายในและภายนอกประเทศ ทงในปจจบนและอนาคต
แผนแมบทกจการโทรคมนาคม ฉบบท 2 นอมน าแนวทางปรชญาเศรษฐกจพอเพยงมา
ประยกตใชในกรอบยทธศาสตรการพฒนากจการโทรคมนาคม 8 ดาน คอ (1) การแขงขนโดยเสรอยางเปนธรรม (2) การคมครองผบรโภคในกจการโทรคมนาคม (3) การกระจายบรการโทรคมนาคมพนฐานอยางทวถงและบรการสงคม (4) การบรหารจดการทรพยากรโทรคมนาคม (5) การบรหารเทคโนโลยและโครงสรางพนฐานโทรคมนาคม (6) การสงเสรมการวจยพฒนาอตสาหกรรมและการพฒนาบคลากรโทรคมนาคม (7) การสงเสรมกจการโทรคมนาคมเฉพาะกจ (8) การพฒนาองคกร ตอมาไดมการประกาศใชรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2550 แทนรฐธรรมนญ พ.ศ.
2540 ในมาตร 47 และมาตรา 305(1) ก าหนดใหมองคกรอสระเพยงองคกรเดยวเพอบรหารความถดานกจการวทยกระจายเสยง วทยโทรทศนและกจการโทรคมนาคม เมอพระราชบญญตองคกรจดสรรคลนความถและก ากบกจการวทยกระจายเสยง วทยโทรทศนและกจการโทรคมนาคม ตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2550 มผลบงคบใช กจะท าให กทช. อยภายใตองคกรดงกลาว
ในดานการบรหารจดการทรพยากรโทรคมนาคม ประกาศ กทช. วาดวยการโอนใบอนญาตให
ใชคลนความถ และการใหผอนรวมใชคลนความถในกจการโทรคมนาคม พ.ศ. 2550[4] มสาระส าคญในการด าเนนการตางๆ ในเรองของการก าหนดและจดสรรคลนความถใหม ดงน
(1) แตงตงคณะกรรมการก าหนดและจดสรรคลนความถใหม และคณะอนกรรมการภายใตคณะกรรมการก าหนดและจดสรรคลนความถใหม ดงน
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
9
(1.1) ค าสงคณะกรรมการกจการโทรคมนาคมแหงชาต ท 44/2550 เรอง แตงต งคณะกรรมการก าหนดและจดสรรคลนความถใหม เมอวนท 31 ตลาคม 2550 โดยใหมอ านาจหนาทดงน (ก) จดท าแผนการก าหนดและจดสรรคลนความถใหม และจดท าแผนปฏบต
การเพอก าหนดและจดสรรคลนความถใหม (ข) จดท ารายงานประเมนสถานะการใชคลนความถเพอเสนอ กทช. พจารณา
ประเมนสถานะการใชคลนความถของผไดรบใบอนญาตใหใชคลนความถ (ค) จดท ารายงานความเหนการประกาศคลนความถใชรวมสาธารณะเสนอ
กทช. เพอพจารณาประกาศคลนความถใชรวมสาธารณะ (ง) เสนอความเหนตอ กทช. ในการพจารณาเรยกคนคลนความถเพอก าหนด
และจดสรรคลนความถใหม และในการพจารณาประกาศคลนความถใชรวมสาธารณะ
(จ) เชญบคคลใดบคคลหนงมาใหขอเทจจรง ค าอธบาย ค าแนะน าหรอความเหน
(ฉ) จดท าระเบยบในการด าเนนการของคณะกรรมการก าหนดและจดสรรคลนความถใหมตามสมควรเพอปฏบตงานตามอ านาจหนาท
(ช) อ านาจหนาทอนใดตามท กทช. ก าหนด (1.2) ค าสงคณะกรรมการกจการโทรคมนาคมแหงชาต ท 27/2551 เรอง แตงต ง
คณะอนกรรมการ ภายใตคณะกรรมการก าหนดและจดสรรคลนความถใหม รวม 2 คณะ ดงน (ก) คณะอนกรรมการศกษาและจดท าขอมลเพอประเมนสถานะการใชคลน
ความถ (ข) คณะอนกรรมการศกษาและจดท าขอมลการใชคลนความถเพอรองรบ
เทคโนโลยใหม (2) การจดท าแผนการก าหนดและจดสรรคลนความถใหมและแผนปฏบตการ เพอก าหนด
และจดสรรคลนความถใหมของคณะกรรมการก าหนดและจดสรรคลนความถใหม ตองค านงถงประโยชนสงสดของประชาชนในระดบชาตและระดบทองถน ในดานการศกษา วฒนธรรม ความมนคงของรฐ และประโยชนสาธารณะอน รวมทงการแขงขนโดยเสรอยางเปนธรรม และเพอการกระจายการใชประโยชนโดยทวถงในกจการดานตางๆ ใหเหมาะสมแกการเปนทรพยากรสอสารของชาตเพอประโยชนสาธารณะ
(3) คณะกรรมการก าหนดและจดสรรคลนความถใหมด าเนนการศกษาและจดท ารายงาน
ประเมนสถานะการใชคลนความถ เสนอแก กทช. เพอพจารณาประเมนสถานะการใชคลนความถของผรบ
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
10
ใบอนญาตใหใชคลนความถตามแผนการก าหนดและจดสรรคลนความถใหม และแผนปฏบตการเพอก าหนดและจดสรรคลนความถใหมท กทช. มมตเหนชอบ โดยรายงานดงกลาวจะตองประกอบดวยรายละเอยดดงตอไปน เปนอยางนอย
(3.1) สถานะการใชคลนความถทงหมดทไดจดสรรหรออนญาตใหแกผรบใบอนญาต ใหใชคลนความถเพอกจการโทรคมนาคมทกราย
(3.2) รายละเอยดแสดงถงจ านวน ปรมาณ และอาณาบรเวณทางภมศาสตรของคลนความถทงหมดทไดจดสรรหรออนญาตใหแกผรบใบอนญาตใหใชคลนความถทกราย
(3.3) รายละเอยดแสดงถงสถานะการใช วธการใช วตถประสงคของการใช ประเภทของการน าคลนความถไปใชเพอกจการโทรคมนาคมของผรบใบอนญาตใหใชคลนความถทกราย
(3.4) บทวเคราะหโดยละเอยดเกยวกบผลกระทบตอประชาชนในระดบชาต และระดบทองถน ในดานการศกษา ว ฒนธรรม ความมนคงของรฐ และประโยชนสาธารณะอน จากการใชคลนความถของผรบใบอนญาตใหใชคลนความถทกราย
(3.5) บทวเคราะหโดยละเอยดถงประสทธภาพความคมคา ทงในแงมมทางเศรษฐกจ สงคม การเมอง กฎหมายและเทคโนโลยในการใชคลนความถของผ รบใบอนญาตใหใชคลนความถทกราย
(3.6) บทวเคราะหโดยละเอยดเกยวกบผลกระทบตอการแขงขนโดยเสรอยางเปนธรรมและการกระจายการใชประโยชนโดยทวถงในกจการดานตางๆ จากการใชคลนความถของผรบใบอนญาตใหใชคลนความถทกราย
(3.7) รายละเอยดอนๆ ท กทช. เหนสมควร (4) คณะอนกรรมการศกษาและจดท าขอมลเพอประเมนสถานะการใชคลนความถ มอ านาจ
หนาท ดงน (4.1) ประสานงานกบหนวยงานทเกยวของเพอใชขอมลและขอเทจจรงเกยวกบการใช
คลนความถ (4.2) รวบรวมขอมล การปฏบตงานเกยวกบสถานะการใชคลนความถ เพอเสนอแนะ
คณะกรรมการ ก าหนดและจดสรรคลนความถใหม (4.3) จดท าขอวเคราะหเบองตนจากขอมลสถานะการใชคลนความถ เพอเสนอแนะ
คณะกรรมการก าหนดและจดสรรคลนความถใหม (4.4) สนบสนนและด าเนนการอนใดทเกยวของตามทคณะกรรมการก าหนดและ
จดสรรคลนความถใหมมอบหมาย
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
11
(4.5) ใหคณะอนกรรมการฯ มระยะเวลาในการปฏบตงาน 1 ป และใหรายงานผลการปฏบตงานตอคณะกรรมการก าหนดและจดสรรคลนความถใหม ทกๆ 3 เดอน
1.2 วตถประสงค
(1) เพอใหทราบขอมลและสถานะการใชคลนความถของผไดรบอนญาตทกราย (2) เพอวเคราะหและประเมนสถานการณใชคลนความถเบองตนของทกยานความถ เพอใช
จดสรรคลนความถวทยใหมประสทธภาพ (3) เพอรายงานและจดท าขอมลการใชคลนความถเพอเสนอแนะตอคณะกรรมการก าหนด
และจดสรรคลนความถใหม
1.3 ขอบเขตการด าเนนการศกษา
การศกษานด าเนนการโดยใชขอมลการใชความถในชวงปจจบนและตารางก าหนดความถวทยแหงชาต ตามค าแนะน าของสหภาพโทรคมนาคมระหวางประเทศ (ITU) และเปนการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถวทยคมนาคมในยานความถวทย 30 kHz – 300 GHz เทานน และไมรวมกจการวทยกระจายเสยงและวทยโทรทศน การศกษานใชขอมลปจจบนของส านกงาน กทช. ใน 4 เรอง ตอไปน
(1) ขอเทคนคโทรคมนาคมและมาตรฐานสากล (2) ขอบงคบวทยการก าหนดความถวทยระหวางประเทศ (Radio Regulations – ITU) (3) หลกการปองกนการรบกวนคลนความถระหวางกจการวทยคมนาคม (4) ขอกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ ในการพจารณาขอเทจจรง วเคราะหและรายงานเพอเสนอแนะ ส าหรบคลนความถเพอความ
มนคงนน จะพจารณาเฉพาะภาพรวมของการใชคลนความถเทานน
1.4 กระบวนการด าเนนงาน
การจดท ารายงานฉบบนมกระบวนด าเนนงานตามบทบาทหนาทของคณะอนกรรมการการศกษาและจดท าขอมลเพอประเมนสถานะการใชคลนความถ ซงไดรบมอบหมายตามค าส งคณะกรรมการกจการโทรคมนาคมแหงชาต ท 27/2551 ลงวนท 5 มถนายน 2551 โดยคณะอนกรรมการฯ มการด าเนนงาน ดงน
(1) ประสานงานกบหนวยงานทเกยวของ เพอใหมขอมลและขอเทจจรงเกยวกบการใชคลนความถ (ขอ 1.2.1 ตามค าสงในขอ 1)
และรวบรวมขอมลการปฏบตงานเกยวกบสถานะการใชคลนความถ (ขอ 1.2.2 ตามค าสงในขอ 1)
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
12
(2) จดท าขอวเคราะหเบองตนจากขอมลสถานะการใชคลนความถ (ขอ 1.2.3 ตามค าสงในขอ 1) ซงอยในกรอบของเรอง กระบวนการก าหนดและจดสรร
คลนความถใหม สวนท 2 ขอ 6(1) – (5) ใน “ประกาศคณะกรรมการกจการโทรคมนาคมแหงชาต วาดวยการ
โอนใบอนญาตใหใชคลนความถ และการใหผอนรวมใชคลนความถในกจการโทรคมนาคม พ.ศ. 2550” [5]
โดยพจารณาจากตวอยางขอมลทฝายเลขานการของคณะอนกรรมการฯ จดเตรยมไวใหตงแตเดอนกรกฎาคม 2551
(3) ใชขอมลจากขอเทจจรงของส านกงาน กทช. โดยพจารณาตวอยางขอมลทฝายเลขานการของคณะอนกรรมการฯ จดเตรยมไวใหวา ม
ความครบถวน สมบรณ และสอดคลองกบ ขอ 61(1) - (5) หรอไม โดยไดพจารณางานทไดรบมอบหมายใหสอดคลองกบขอมลสถานะการใชความถทมอย ดงน
ขอ 61(2) – “รายละเอยดแสดงถง จ านวน ปรมาณ และอาณาบรเวณทางภมศาสตรของ
คลนความถทงหมดทไดจดสรรหรออนญาตใหแกผรบใบอนญาตใหใชคลนความถทกราย” จ านวน หมายถง จ านวนชองความถทไดจดสรรหรออนญาต ปรมาณ หมายถง ความกวางแถบคลน (Bandwidth) ทไดรบจดสรรหรออนญาต อาณาบรเวณทางภมศาสตร หมายถง พนทครอบคลมการใหบรการ (Coverage
area) โดยก าหนดต าแหนงทตง (Latitude, Longitude) ของสถานสงทไดรบจดสรรหรออนญาต
ขอ 61(3) – “รายละเอยดแสดงถง สถานะการใช วธการใช วตถประสงคของการใช ประเภทของการน าคลนความถไปใชเพอกจการโทรคมนาคมของผรบใบอนญาตใหใชคลนความถทกราย”
สถานะการใช หมายถง สถานะของผทไดรบจดสรรหรออนญาต ไดแก ใชงาน หรอ ไมไดใชงานความถแลว (อาจรวมถง การตออายการใชงาน)
วธการใช หมายถง ลกษณะการสอสาร ไดแก Simplex, Half-duplex/Semi-duplex หรอ Duplex
วตถประสงคของการใช หมายถง ลกษณะการสอสารทบงบอกถงประเภทของกจการ เชน กจการประจ าท กจการเคลอนททางบก กจการวทยหาต าแหนง เปนตน
ประเภทของการน าคลนความถไปใชเพอกจการโทรคมนาคม หมายถง ประเภทยอยของการสอสาร เชน Conventional, Point to Point หรอ Point to Multipoint เปนตน
ขอ 61(4) – “บทวเคราะหโดยละเอยดเกยวกบผลกระทบตอประชาชนในระดบชาต และระดบทองถน ในดานการศกษา วฒนธรรม ความมนคงของรฐและประโยชนสาธารณะอน จากการใชคลนความถของผรบใบอนญาตใหใชคลนความถทกราย”
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
13
ขอ 61(5) – “บทวเคราะหโดยละเอยดถงประสทธภาพความคมคา ทงในแงมมทางเศรษฐกจ สงคม การเมอง กฎหมายและเทคโนโลยในการใชคลนความถของผรบใบอนญาตใหใชคลนความถทกราย”
(4) มหลกเกณฑในการประเมนทเหมาะสม ก. การประเมนการใชความถ (Frequency Utilization Evaluation) การประเมนการใชความถประเมนจากขอมลการไดรบการจดสรรความถวทย
มจ านวนเทาใดและใชงานอยางไร เชน ไมมการใชงาน ใชงานเปนบางครง หรอใชงานตลอด 24 ชวโมง โดยประเมนจากผลการตรวจสอบและเฝาฟง (Monitoring) การใชคลนความถของผไดรบอนญาตเปนระยะๆ และจากรายงานประจ าปของผใชความถ
ข. การประเมนจากประสทธภาพการใชงานความถ การประเมนจากประสทธภาพการใชงานความถประเมนจากปรมาณผใชความถ
วทยตอความกวางแถบคลนความถตามสตร ประสทธภาพการใชงานความถ = ความกวางแถบคลนความถ (BW) จ านวนผใช (User) หากอตราสวนแบนดวดธตอจ านวนผใช (Hz/User) มคานอยจะถอวาไดใชความถวทย
อยางมประสทธภาพและคมคา แตหากอตราสวนดงกลาวมจ านวนนอยมากเกนไปจนท าใหการตดตอสอสารกนไมไดคณภาพ การใชความถวทยกไมไดประโยชนเชนกน การประเมนจากประสทธภาพจากการใชความถวทยตามอตราสวนดงกลาวนจงตองมคาอยทความเหมาะสมตามมาตรฐานสากล
ค. การประเมนจากขอมลผลการตรวจสอบทางเทคนค (Frequency Monitoring) การประเมนสถานะการใชคลนความถโดยการตรวจสอบและเฝาฟง (Monitoring)
การใชคลนความถของผไดรบอนญาตตองใชเวลาอยางนอย 3 เดอน ถง 1 ป จงจะสามารถประเมนความคมคาในการใชงานคลนความถของผรบอนญาตไดอยางมประสทธภาพ เนองจากการอนญาตใหใชคลนความถแบบทไมใชเชงพาณชยหรอใชงานเพอการตดตอประสานงานของหนวยงานนน บางหนวยงานจะมการใชงานมากเปนบางครง และอาจไมมการใชงานหรอใชงานนอยมากเปนบางครง แลวแตความจ าเปนของหนวยงาน เชน การใชคลนความถเพอความมนคงของประเทศ เมอยามเหตการณบานเมองปกตจะมการใชงานนอยหรอไมมการใชงานคลนความถ แตเมอยามเหตการณไมปกตจะใชงานคลนความถในปรมาณมาก เปนตน จงท าใหการประเมนสถานะการใชคลนความถจากขอมลผลการตรวจสอบทางเทคนค ซงมระยะเวลาสนๆ อาจมขอมลไมถกตองครบถวน
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
14
2. การบรหารความถวทย
ภายใตบทบญญตของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2540 มาตรา 40 วรรค 2 ท
ก าหนดวา “คลนความถทใชในการสงวทยกระจายเสยง วทยโทรทศน และวทยโทรคมนาคม เปนทรพยากรสอสารของชาตเพอประโยชนสาธารณะใหมองคกรของรฐทเปนอสระท าหนาทจดสรรคลนความถตามวรรคหนง และก ากบดแลการประกอบกจการวทยกระจายเสยง วทยโทรทศน และกจการโทรคมนาคม” คณะกรรมการกจการโทรคมนาคมแหงชาตไดก าหนดแนวนโยบายบรหารคลนความถเพอใชเปนกรอบและแนวทางในการบรหารจดการทรพยากรโทรคมนาคม โดยจะจดสรรคลนความถอยางเปนธรรมและใชประโยชนคลนความถอยางมประสทธภาพ เพอประโยชนสงสดของประชาชนและประเทศชาต
ค าวา ความถวทย (Radio Frequency) คลนวทย (Radio Wave) มความหมายเดยวกบค าวา คลน
ความถ ในทนประสงคทจะเนนเปนความถวทยเฉพาะสวนทน ามาใชในการสอสาร ความถวทย (Radio Frequency) หมายถง — คลนแมเหลกไฟฟาทมความถต ากวา 3000 GHz ทสามารถแพรกระจายโดยปราศจากสอ
น า (นยามตามขอบงคบวทยการก าหนดความถวทยระหวางประเทศ (RR)) — คลนแมเหลกไฟฟาทมความถระหวาง 10 กโลไซเกลตอวนาท ถง 3,000,000 เมกาไซเกล
ตอวนาท (นยามตาม พ.ร.บ. วทยคมนาคม พ.ศ. 2498) การบรหารคลนวทย หมายความถง กจกรรมเกยวกบการก ากบดแลการใชคลนวทย ซงไดแก
การวางแผนการก าหนดความถวทย (Allocation) การจดท าแผนความถวทยหรอชองความถวทย (Allotment) การจดสรรความถวทย (Assignment) การอนญาตใหใชความถวทย ซงถอเปนทรพยากร ทมอยอยางจ ากด รวมทงการก าหนดและการบงคบใชกฎ ระเบยบและขอบงคบทเกยวของ
การบรหารคลนวทย เปนกระบวนการบรหารจดการทรพยากรคลนวทยทงในระดบประเทศ
และระหวางประเทศ มลกษณะท เ กยวของกบการประยกตใชศาสตรในรปแบบสหวทยาการ (Interdisciplinary) ทงดานวศวกรรมศาสตร รฐประศาสนศาสตร นตศาสตร เศรษฐศาสตร ตลอดจนดานเทคโนโลยตาง ๆ เพอประกนวากจการวทยคมนาคมและระบบวทยคมนาคมท างานอยางมประสทธภาพโดยปราศจากการรบกวนซงกนและกนในระดบรนแรง และเพอใหการใชงานทรพยากรคลนวทยกอใหเกดประโยชนสงสดทงในระดบประเทศและระหวางประเทศ โดยม หลกการทวไป คอ
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
15
ความเทาเทยมกน (Equitable Access) ความสมเหตสมผล ประหยดและมประสทธภาพ ปราศจากการรบกวนกนระดบรนแรง
เปาหมายหลกของการบรหารคลนวทย คอ ประสทธภาพในการบรหารคลนวทย โดย
หนวยงานก ากบดแลจะตองค านงถงประสทธภาพ 2 ประเภท ไดแก (1) ประสทธภาพเชงเทคนค (Technical Efficiency) มขอบเขตการพจารณาถงความตองการ
ใหผใชใชคลนวทยตาง ๆ อยางประหยด มประสทธภาพ ปราศจากการรบกวนซงกนและกนอยางรนแรง รวมถงความจ าเปนในการด าเนนการกบปญหา เชน การใชงานอปกรณทบกพรองหรอไมไดมาตรฐานการใชคลนวทยโดยไมไดรบอนญาตหรอผดกฎหมาย การรบกวนคลนวทยกบประเทศเพอนบาน การใชก าลงสงในระดบทไมเหมาะสม และปญหาอนๆ ซงสงทเกดขนเหลานอาจสงผลกระทบตอประสทธภาพการสงและการรบสญญาณ
(2) ประสทธภาพเชงเศรษฐศาสตร (Economic Efficiency) มขอบเขตการก ากบดแลทกวางกวาประสทธภาพเชงเทคนค โดยค านงถง
ประสทธภาพในการก าหนดความถวทย (Allocation Efficiency) คอ การพจารณาถงคณคาในการน าคลนวทยไปใชอยางเหมาะสม โดยการคดคาธรรมเนยมการใชคลนวทยซงตองสะทอนถงตนทนของการใชคลนวทยในภาพรวม
ประสทธภาพในการแบงสรรความถวทย คอ การจดสรรความถวทยให เกดประโยชนสงสดในการใชคลนวทย
ประสทธภาพในการบรหารจดการความถวทย คอ กระบวนการจดสรรความถวทย โดยค านงถงความรวดเรวและตนทนในการด าเนนการทเกดขน
เปาหมายอนของการบรหารคลนวทย ไดแก การจดใหมความถวทยส าหรบการใชงานของ
ภาครฐ ภาคเอกชน และประชาชนทวไป เพอการพฒนาของสงคมและเศรษฐกจ และความเทาเทยม เชน การมสวนรวมของประชาชนอยางเทาเทยมกน ไมวาจะเปนผประกอบการรายเลกหรอรายใหญ และประชาชนทวไป
2.1 การบรหารคลนความถวทยในระดบสากล
เนองจากคลนวทยสามารถแพรกระจายจากประเทศหนงไปยงอกประเทศหนง หรอหลายประเทศได รวมทงการมระบบสอสารสวนบคคลทวโลกเพอใหบรการสอสารสวนบคคลแบบไรพรมแดน (Global Mobile Personal Communication Systems: GMPCS ) จงเปนสาเหตใหไมสามารถกดกนการใหบรการโดยใชนโยบาย นอกจากนน ความตองการทางการตลาดกระตนใหมการพฒนาและใชอปกรณท
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
16
S5-01
75°
60°
40°
30°
20°
0°
20°
30°
40°
60°
75°
60°
40°
30°
20°
0°
20°
30°
40°
60°
17
0° 140°160° 100°120° 60°80° 20°40° 0° 20° 40° 60° 80° 100° 120° 140° 160° 180°
17
0°
17
0°
140°160° 100°120° 60°80° 20°40° 0° 20° 40° 60° 80° 100° 120° 140° 160° 180° 17
0°
ABC
ABC
The shaded part represents the Tropical Zones as defined in Nos. S5.16 to S5.20 and S5.21.
REGION 1
REGION 2
REGION 3 REGION 3
สามารถใชไดในทกททกเวลา ทกภมภาคของโลก จงมความจ าเปนตองอาศยความรวมมอระหวางประเทศ การประสานงานระหวางประเทศ และกระบวนการจดทะเบยนความถวทยระหวางประเทศ เปนกระบวนการทส าคญประการหนงในการบรหารความถวทย
การประชมในระดบภมภาคและระดบโลกของสหภาพโทรคมนาคมระหวางประเทศ (ITU)
และกจกรรมทจดท าขนโดยสวนงานยอยของ ITU นน ตองการการมสวนรวมของประเทศสมาชกทวโลกอยางเขมแขงและตอเนอง การมสวนรวมดงกลาว ไดแก การก าหนดทาทของประเทศสมาชกตอขอเสนอตางๆ ในทประชม และการเขารวมประชมระหวางประเทศของประเทศสมาชก
สหภาพโทรคมนาคมระหวางประเทศ (ITU) ไดแบงพนทโลกออกตามกลมประเทศเปน 3 ภมภาค (Region) เพอประโยชนในการก าหนดความถวทยใหแตละภมภาคใชงาน ดงแสดงในรปท 1.1
รปท 2.1 ภมภาค ตามการแบงพนทโลกของสหภาพโทรคมนาคมระหวางประเทศ (ITU)
การก าหนดยานความถวทยโลกถกแบงออกเปน 3 ภมภาค ไดแก — ภมภาคท 1 (Region 1) ประกอบดวย ประเทศในทวปอาฟรกา ทวปยโรป รวมทงประเทศ
ดงตอไปน อหรานบางสวน อารเมเนย อาเซอรไบจน รสเซย จอรเจย คาซคสถาน มองโกเลย อซเบกสถาน เคอรกสถาน ทาจกสถาน เตรกเมนสถาน ตรก ยเครน และดนแดนทางตอนเหนอของรสเซย
— ภมภาคท 2 (Region 2) ประกอบดวย ประเทศในทวปอเมรกาเหนอและอเมรกาใต
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
17
— ภมภาคท 3 (Region 3) ประกอบดวย ประเทศในทวปเอเชย ทไมอยในภมภาคท 1 ทวปออสเตรเลย และหมเกาะในมหาสมทรแปซฟก
2.2 วธการจดสรรคลนความถ
การจดสรรคลนความถมทางเลอกหลกอย 11 วธ ดงตอไปน
(1) วธมากอนไดกอน (First-Come First-Served: FCFS)
วธ “มากอน ไดกอน” เหมาะส าหรบการจดสรรยานความถวทยใหมใหกบผขอทพรอมทสด โดยทวไปไมมคาธรรมเนยมใบอนญาต จะมเพยงคาใชจายเพอการด าเนนการค าขอเทานน ทงนหนวยงานก ากบดแลจะก าหนดมาตรฐาน หรอคณสมบตขนต าไวและผขอรายแรกทมคณสมบตผานเกณฑ จะไดรบการจดสรรคลนความถ ทงน จ าเปนตองมการก าหนดปรมาณสงสดทสามารถขอรบการจดสรรคลนความถ หรอวางแนวทางควบคมอนๆ เพอปองกนการขอรบการจดสรรเกนความจ าเปน และเพอเปนการจดสรรทรพยากรคลนความถใหเปนไปอยางเทาเทยมและทวถง
วธ “มากอน ไดกอน” เปนวธทงาย และสามารถวางแผนไดในกรณทมผขอรบการจดสรรเปนจ านวนมาก อยางไรกตามไมอาจประกนไดวาผทไดรบการจดสรร จะน าคลนความถไปใชใหเกดประโยชนสงสด และหากผขอรบการจดสรรน าคลนความถไปใชลาชา ท าใหเทคโนโลยทจะน ามาใชลาสมย อาจสงผลใหการใชคลนความถขาดประสทธภาพ
(2) การคดเลอกเปรยบเทยบ (Comparative Selection)
การคดเลอกเปรยบเทยบ เหมาะส าหรบการจดสรรยานความถวทยใหม เนองจากคาดการณวาคลนความถทมอยเดมจะไมเพยงพอ ตอความตองการ ซงมวธด าเนนการ 3 ขนตอน ดงน
(ก) การแสดงความสนใจ (Expression of Interest) โดยผขอรบการจดสรรจะแสดง คณสมบตพนฐานของตน
(ข) การคดเลอก (Selection) คอ ผขอรบการจดสรรสงรายละเอยดเพมเตม ตามดวยกระบวนการคดเลอก
(ค) การออกใบอนญาต (Licensing) การคดเลอกเปรยบเทยบจะชวยใหหนวยงานก ากบดแลไดรบขอมลเพอการตดสนใจมากขน
และเปนวธทแสดงถงความยตธรรมไดในระดบหนง แตตองใชเวลาด าเนนการและการวางแผนมากขน (3) การเปรยบเทยบไตสวน (Comparative Hearing)
การเปรยบเทยบไตสวนคลายกบการคดเลอกเปรยบเทยบ การคดเลอกเปรยบเทยบหนวยงานก ากบดแลตดสนใจเองโดยทผขอรบการจดสรรไมเหนค าขอของผขอรบการจดสรรรายอนๆแตการเปรยบเทยบไตสวน ผขอรบการจดสรร เหนค าขอของผขอรบการจดสรรรายอนๆ และสามารถวจารณหรอใหขอคดเหนตอค าขอของรายอนไดดวย
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
18
กระบวนการของการเปรยบเทยบไตสวนจะเปดโอกาสใหมการรบฟงความคดเหนอยางนอยหนงครง เพอใหผขอรบการจดสรรน าเสนอค าขอของตน และสามารถรองเรยนหรอโตแยงไดบางครงการรบฟงความคดเหนอาจเปดโอกาสใหกบสาธารณะ ซงสาธารณะสามารถเขาไปมสวนรวมในการโตแยง และยนขอมลประกอบได
การเปรยบเทยบไตสวนเปนกระบวนการทยตธรรมและเปนประชาธปไตย แตมคาใชจายสง
(4) การประสานงานคลนความถ (Frequency Coordination)
การประสานงานคลนความถ เปนวธทท าใหผไดรบการจดสรรคลนความถมสทธใชความถโดยปราศจากการรบกวนระดบรนแรง (harmful interference) โดยก าหนดใหผขอรบการจดสรรคลนความถรายใหม ตองตรวจสอบกอนวาระบบทจะท าการตดตงจะกอใหเกดการรบกวนตอการใชงานคลนความถของผไดรบการจดสรรทมอยเดมหรอไม ทงน ผขอรบการจดสรรรายใหมตองประสานงานและตอรองกบผทไดรบการจดสรรรายเดม และบางครงอาจตองมคาใชจายเพอเปลยนแปลงสถานเดมใหแกผไดรบการจดสรรรายเดมดวย ดงนน วธนจงเหมาะกบกรณทมผขอรบการจดสรรจ านวนไมมาก
(5) การจดสรรคลนความถ (Frequency Assignment)
การจดสรรคลนความถ คอ การแบงยานความถวทยออกเปนยานยอยๆ และจดสรรยานยอยเหลานนใหกบผขอรบการจดสรร หนวยงานก ากบดแลใหอสระตอผไดรบการจดสรรในการเลอกใชอปกรณและกระตนใหใชเทคโนโลยทมประสทธภาพ วธนเหมาะส าหรบกรณทมผขอรบการจดสรรจ านวนมากกวาในวธการประสานงานคลนความถ
(6) การประมล (Auctions)
การประมลเปนวธทสรางรายไดใหกบหนวยงานก ากบดแล และชวยลดคาใชจายในการจดสรรคลนความถ เนองจากเปนวธทไมมคาใชจายมาก ซงจะท าใหไดผประมลทเหนคาของการใชคลนความถมากทสด ซงหนวยงานก ากบดแลสามารถออกกฎระเบยบเพอใหการใชคลนความถเปนไปอยางมประสทธภาพ รายไดทไดจากการประมลจะครอบคลมคาใชจายทงหมดทงในเรองของการออกใบอนญาต และคาใชจายอนๆในการจดการประมล และยงสามารถน ารายไดสวนน ไปพฒนาเทคโนโลยทล าหนาตอไป
การประมลจะสะทอนใหเหนถงความสามารถทางการเงนของผประมล แตมไดสะทอนใหเหนถงคณคาของคลนความถทใชตอสาธารณชน หรอความพงพอใจของผบรโภค ผชนะการประมลจะตองจายเงนทสงมาก ท าใหเกดภาระหนทสงตงแตเรมตนและท าใหไมสามารถด าเนนการตามทวางแผนเอาไวได นอกจากนการประมลยงเปนการกดกนผประกอบการรายเลกและผประกอบการรายใหมในทางออมดวย
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
19
การประมลสามารถแบงออกไดเปน 4 แบบ ดงน — แบบองกฤษ เรมตนการประมลทราคาต าและคอยๆ เพมขนเรอยๆ จนไมมคแขง — แบบฮอลแลนด เรมตนการประมลทราคาสงและคอยๆ ลดลงจนผประมลยนดทจะจาย — แบบเปดซอง ผเขารวมการประมลจะเขยนราคาประมลทตวเองยนดทจะจายลงในซองปด
ผนกและสงมอบใหคณะกรรมการด าเนนการเปดซองพรอมกน ผชนะการประมลเปนผทใหราคาสงสด
— แบบเปดซอง-จายรอง (Second price sealed-bid) วธนจะเหมอนกบการประมลแบบเปดซอง ซงผชนะคอผทใหราคาสงสด แตจะจายเงนเทากบราคาประมลของผทไดทสอง
การประมลทง 4 แบบสามารถแกไขหรอรวมกนได เพอใหเกดการประมลทเหมาะสมกบสถานการณ
(7) การเลอกแบบสม (Lottery)
การเลอกแบบสมเหมาะส าหรบกรณทการคดเลอกทศกยภาพทางเทคนคของผขอรบการจดสรรไมส าคญ โดยผขอรบการจดสรรมโอกาสเทาๆ กน ขนตอนการเลอกแบบสมมดงน
(ก) ประกาศยานความถทจะจดสรรและจ านวนผมสทธไดรบการจดสรร (ข) ประเมนคณสมบตเบองตนของผขอรบการจดสรร (ค) เลอกแบบสมโดยการจบฉลากหรอวธอนจากผมคณสมบตเบองตน
(8) การแบงขายคลนความถ (Secondary Markets)
ผไดรบการจดสรรคลนความถบางรายอาจตองการแบงขายคลนความถเพอกระจายความเสยง ดงนน หนวยงานก ากบดแลจ าเปนตองก าหนดเงอนไขเพอใหการใชคลนความถเปนไปอยางมประสทธภาพ ปองกนการผกขาดตลาด นอกจากนหนวยงานก ากบดแลตองตรวจสอบสภาวะตลาด และปจจยทมผลกระทบตอราคาคลนความถ เพอปองกนการเกงก าไร
(9) การโอนสทธการใชคลนความถ (Secondary Rights)
บคคลทสามสามารถเชาใชคลนความถทไมไดมการใชงาน หรอยงไมมความพรอมทางดานเทคโนโลยจากหนวยงานก ากบดแล หรอผไดรบการจดสรรคลนความถ
(10) การจองคลนความถ (Frequency Reservation)
การจองคลนความถเปนวธทหนวยงานก ากบดแลออกใบอนญาตใหใชคลนความถแกผประกอบการ แตอนญาตใหใชคลนความถเพยงสวนหนง และถากจการไปไดดจะอนญาตใหใชเพมเตมได หากกจการไมดกไมจดสรรในสวนทจองไวให
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
20
วธนจะใหความแนใจแกผประกอบการวา จะมคลนความถใชเมอตองการใชเพมเตม และท าใหงายตอหนวยงานก ากบดแลในการก าหนดยานความถและโอนความรบผดชอบใหกบผประกอบการในการจดการ
(11) การจดสรรพนท (Zoning)
หนวยงานก ากบดแลจะท าหนาทก าหนดยานความถโดยปลอยใหการจดสรรความถเปนไปตามกลไกตลาด จากนนคาธรรมเนยมความถวทยจะขนอยกบยานความถทใชงาน เปรยบเสมอนราคาทดนทขนอยกบทตง
2.3 การบรหารคลนความถวทยในระดบประเทศ
ภารกจหลกตามกระบวนการบรหารคลนวทย สามารถจ าแนกไดดงน
(1) การก าหนดนโยบายและการวางแผนการบรหารคลนวทย
การวางแผนการบรหารคลนวทยของประเทศเปนการวางกรอบส าหรบการใชคลนวทย เพอตอบสนองตอความตองการใชคลนวทยทเพมมากขนอยางตอเนอง รวมทงเปนกรอบส าหรบการพฒนาและปรบปรงระบบการบรหารคลนวทยของประเทศ การวางแผนการบรหารคลนวทยมวตถประสงคหลกในการสรางประโยชนจากการใชคลนวทยใหมากทสด โดยผานกระบวนการบรหารคลนวทยทมประสทธภาพ การพฒนาศกยภาพทสงเสรมการใชคลนวทยอยางมประสทธภาพและประสทธผล ตลอดจนหลกเกณฑและวธการอนญาตใหใชคลนความถส าหรบกจการวทยคมนาคม
การวางแผนและการด าเนนการตามแผน นโยบาย กฎ และระเบยบ ในการใชคลนวทยนน หนวยงานก ากบดแลจะตองพจารณาถงปจจยดานเทคโนโลย เศรษฐกจ สงคม วฒนธรรมและความมนคง เพอใหการพจารณาจดสรรคลนวทย ส าหรบกจการวทยคมนาคมแกผขอรบการจดสรรคลนวทยเปนไปอยางเทาเทยม มเหตผล ประหยด มประสทธภาพสงสดและปราศจากการรบกวนซงกนและกนในระดบรนแรง
ปจจยทมผลกระทบตอการวางแผนการบรหารคลนวทย มดงน — ปจจยดานนโยบาย ไดแก ขอก าหนดทางการก ากบดแล การก าหนดยานความถวทยสากล
ของ ITU กระบวนการก าหนดความถวทยแหงชาต กระบวนการบรหารคลนวทยของประเทศเพอนบาน นโยบายดานการมาตรฐาน โครงสรางพนฐานโทรคมนาคม ประเดนทางดานอตสาหกรรม เทคโนโลย ความตองการของผใชงาน และความมนคงและความปลอดภยของประชาชน
— ปจจยทางเศรษฐกจ ไดแก การพฒนาทางเศรษฐกจ โครงสรางอตราคาธรรมเนยมการใหบรการ ความตองการทางการตลาดและประเดนดานการตลาด คาใชจายดานโครงสราง
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
21
พนฐาน และอปกรณ กระบวนการและหลกปฏบตของผใหบรการ และผลกระทบทางเศรษฐกจของบรการและเทคโนโลยใหมๆ
— ปจจยทางสงคมและสงแวดลอม ไดแก การเปลยนแปลงความตองการซงเปนผลจากการเปลยนแปลงโครงสรางทางสงคม การเปลยนแปลงชวตประจ าวนและชวตการท างาน การยอมรบของประชาชนในการใชเทคโนโลยใหม มลภาวะจากคลนแมเหลกไฟฟาและการรบกวนจากคลนวทย รวมทงภมทศนทไมเหมาะสมซงเกดจากระบบสายอากาศทมขนาดใหญและมอยเปนจ านวนมาก
— ปจจยทางเทคโนโลย ไดแก การหลอมรวมของเทคโนโลย (Technology Convergence) การพฒนาอปกรณโทรคมนาคมส าหรบเทคโนโลยหลอมรวม
ผลทส าคญของการวางแผนและการจดท านโยบาย ไดแก การก าหนดยานความถวทยส าหรบ
กจการวทยคมนาคมตางๆ การก าหนดมาตรฐานดานวทยคมนาคม หลกเกณฑการใชความถวทยรวมกน และการวางแผนความถวทย
(2) การก าหนดความถวทย และการจดท าแผนความถวทย
การจดท าตารางก าหนดความถวทยแหงชาต (National Table of Frequency Allocation) จะตองอาศยความรความเขาใจในการจดสรรความถวทยของประเทศในปจจบน รวมทงแผนการใชความถวทยในอนาคต นอกจากนนการจดท าตารางก าหนดความถวทยแหงชาตจะตองสอดคลองตามตารางก าหนดยานความถวทยของขอบงคบวทยการก าหนดความถวทยระหวางประเทศและขอเสนอแนะของ ITU อยางไรกตาม การก าหนดความถวทยของแตละประเทศ อาจเปลยนแปลงไปจากตารางก าหนดความถวทยของ ITU ไดในระดบหนง ซงถอวาเปนสทธของแตละประเทศ เพอใหสอดคลองกบความตองการของประเทศ แตทงน จะตองไมกอใหเกดผลกระทบตอประเทศขางเคยงหรอการสอสารระหวางประเทศ
การจดท าแผนความถวทยส าหรบการใชงานของกจการตางๆ ในอนาคตจ าเปนตองอาศยขอมลการใชคลนวทยทมอยเดมในปจจบนของประเทศ และควรค านงถงการพฒนาดานวทยคมนาคม และความตองการดานวทยคมนาคมของประเทศโดยเนนทการลดปญหาการรบกวน ทงภายในประเทศและระหวางประเทศเพอนบาน เพอใหแผนการใชคลนวทยในแตละยานความถวทย เหมาะสม มความถวทยเพยงพอตอการใชงาน และไมเกดปญหาการรบกวนระหวางกน
(3) การจดสรรความถวทย การออกใบอนญาตใหใชคลนวทยและใบอนญาตวทยคมนาคม
การจดสรรความถวทย หมายถง การทหนวยงานก ากบดแลอนญาตใหตงสถานวทยคมนาคมของกจการวทยคมนาคมใดๆ ใชความถวทยตามแผนความถวทยทจดท าขน และเปนไปตามเงอนไขทก าหนดไว
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
22
การจดสรรความถวทยเปนกระบวนการหนงของการบรหารความถวทยโดยมวตถประสงคส าคญ คอ การก าหนดลกษณะทางเทคนค และการท างานของสถานวทยคมนาคม โดยค านงถงการสงวนรกษาคลนวทยซงเปนทรพยากรทมอยอยางจ ากดเพอประโยชนของประเทศและของประชาชน นอกจากนนการออกใบอนญาตใหใชความถวทยยงเปนการรวบรวมขอมลการใชความถวทย ซงจะชวยใหการจดสรรความถวทยมประสทธภาพยงขน
ตามพระราชบญญตวทยคมนาคม พ.ศ. 2498 และทแกไขเพมเตม ก าหนดประเภทของ
ใบอนญาตไว 10 ประเภท ดงน (1) ใบอนญาตใหท าเครองวทยคมนาคม (2) ใบอนญาตใหมเครองวทยคมนาคม (3) ใบอนญาตใหใชเครองวทยคมนาคม (4) ใบอนญาตใหน าเขาเครองวทยคมนาคม (5) ใบอนญาตใหน าออกเครองวทยคมนาคม (6) ใบอนญาตใหคา/ซอมแซมเครองวทยคมนาคม (7) ใบอนญาตใหตงสถานวทยคมนาคม (8) ใบอนญาตพนกงานวทยคมนาคม (9) ใบอนญาตใหรบขาววทยคมนาคมตางประเทศเพอการโฆษณา (10) ใบแทนใบอนญาต ดงนน ภารกจการจดสรรความถวทยประกอบกบภารกจการออกใบอนญาตการใชความถวทย
และใบอนญาตวทยคมนาคมจงเปนการควบคมการใชความถวทยและการตงสถานวทยคมนาคม และถอเปนการก ากบดแลกจการวทยคมนาคมโดยใชนโยบาย กฎหมาย กฎ ระเบยบ และกระบวนการทเหมาะสม
(4) การก าหนดมาตรฐานทางเทคนคและการอนญาตใหใชเครองวทยคมนาคม
หนวยงานก ากบดแลมหนาทความรบผดชอบในการก ากบดแลใหมการใชงานเครองวทยคมนาคมทมคณภาพเหมาะสมส าหรบกจการวทยคมนาคมนน ๆ และไดมาตรฐานสอดคลองกบกฎขอบงคบทเกยวของ รวมทงขอบงคบวทยการก าหนดความถวทยระหวางประเทศ (RR) เพอหลกเลยงปญหาการรบกวนซงกนและกน ซงเครองมอทใชในการก ากบดแลทส าคญอกประการหนง ไดแก ขอก าหนดหรอมาตรฐานทางเทคนค และการทดสอบและรบรองตวอยางเครองวทยคมนาคม
ขอก าหนดหรอมาตรฐานทางเทคนคถอเปนเกณฑก าหนดส าหรบการใชงานเครองวทยคมนาคมรวมกน เพอจ ากดผลกระทบทเกดจากการใชงานของเครองวทยคมนาคม
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
23
(5) การตรวจสอบการใชคลนวทย
การตรวจสอบการใชคลนวทย (Spectrum monitoring) เปรยบเสมอนเปนหเปนตาใหกบกระบวนการบรหารคลนวทย (Spectrum management) ซงเปนการก ากบดแลคลนวทยใหสามารถน ามาใชประโยชนไดสงสดและมประสทธภาพสงสด โดยการตรวจสอบการรบกวนคลนวทยทเกดขนกบขายวทยคมนาคมตางๆ ทงในกจการวทยกระจายเสยง กจการโทรทศน และกจการวทยคมนาคมอน ๆ รวมทงสนบสนนกระบวนการบรหารคลนวทย ทงดานการจดสรรความถวทยและการจดท าแผนความถวทยดวยขอมลผลการตรวจสอบการใชความถวทย การใชความกวางแถบความถ และขอมลผลการตรวจพ สจนยนยนลกษณะทางเทคนคของการแพรคลนวทย และลกษณะการใชงานของสญญาณคลนวทยเปรยบเทยบตามฐานขอมลความถวทยทอนญาต รวมทงสนบสนนกระบวนการบงคบใชกฎหมายดวยขอมลผลการตรวจพสจนทราบและตรวจคนหาสถานวทยทผดกฎหมาย
(6) การบงคบใชกฎหมาย
แนวทางหนงของการบรหารคลนวทยทมประสทธผลขนอยกบความสามารถในการก ากบดแลการใชคลนวทยผานการบงคบใชกฎหมายโดยเฉพาะกฎหมายวาดวยวทยคมนาคม กฎ ระเบยบ และขอบงคบทเกยวของ ภารกจการบงคบการใหเปนไปตามกฎหมาย มการด าเนนการทส าคญ ไดแกการตรวจสอบการใชคลนวทย (Spectrum monitoring) รวมทงภารกจสารวตรวทยคมนาคม (Radio inspection) เพอน าขอมลทไดรบมาบงคบการใหเปนไปตามกฎหมาย (Spectrum enforcement)
2.4 สถานภาพการบรหารคลนความถในปจจบน
การบรหารคลนวทยภายหลงจากพระราชบญญตองคกรจดสรรคลนความถและก ากบกจการวทยกระจายเสยง วทยโทรทศน และกจการโทรคมนาคม พ.ศ. 2543 มผลบงคบใชเมอวนท 8 มนาคม 2543 ตามบทบญญตมาตรา 80 ของ พ.ร.บ.องคกรจดสรรคลนความถฯ จงท าใหกจการวทยคมนาคมและการใหบรการโทรคมนาคมซงใชความถวทยไมสามารถพฒนาหรอด าเนนการใหบรการโทรคมนาคมสมยใหมได กรมไปรษณยโทรเลขในฐานะหนวยงานก ากบดแลการบรหารคลนวทยของประเทศไมอาจด าเนนการพจารณาจดสรรความถวทย หรออนญาตใหใชความถวทยใหมใหแกผใชความถวทย หรอผใหบรการรายใหมได อยางไรกตาม กอน พ ร บ.องคกรจดสรรคลนความถฯ มผลบงคบใช กรมไปรษณยโทรเลขด าเนนการบรหารความถวทยโดยอาศยเครองมอดงตอไปน
(1) กฎหมายและขอบงคบทเกยวของ
การบรหารคลนวทยตองเปนไปตามนโยบายของคณะกรรมการรวม และกฎเกณฑการก ากบดแลตามกฎหมายวาดวยวทยคมนาคม ซงจะตองสอดคลองกบขอบงคบวทยการก าหนดความถวทยระหวางประเทศและขอตกลงระหวางประเทศ ปจจบนการบรหารคลนวทยเปนไปตามพระราชบญญตองคกร
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
24
จดสรรคลนความถ และก ากบกจการวทยกระจายเสยง วทยโทรทศน และกจการโทรคมนาคม พ.ศ. 2543 พระราชบญญตการประกอบกจการโทรคมนาคม พ.ศ. 2544 พระราชบญญตวทยคมนาคม พ.ศ. 2498 และแกไขเพมเตม พระราชบญญตวทยคมนาคม (ฉบบท 2) พ.ศ.2504 และพระราชบญญตวทยคมนาคม(ฉบบท 3) พ.ศ. 2535 ทงน ภายใตบงคบบทบญญตของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2540
สถานภาพปจจบนของกจการโทรคมนาคม กจการวทยกระจายเสยง และกจการวทยโทรทศนของประเทศไทยอยระหวางชวงเปลยนผานจากสภาพตลาดผกขาดโดยภาครฐไปสการแขงขนโดยเสร ท าใหมการออกกฎหมายหลายฉบบมารองรบ และมความจ าเปนตองปรบปรงกฎหมาย กฎ ระเบยบทเกยวของใหรองรบการเปลยนแปลงดงกลาว และใหสอดคลองกบบทบญญตของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2540 โดยเฉพาะอยางยงการแกไขปรบปรงพระราชบญญตวทยคมนาคม พ.ศ. 2498 และแกไขเพมเตม พระราชบญญตวทยคมนาคม (ฉบบท 2) พ.ศ.2504 และพระราชบญญตวทยคมนาคม(ฉบบท 3) พ.ศ. 2535 ซงเปนกฎหมายหลกทวาดวยการบรหารคลนวทย จากหลกการทมงควบคมการใชคลนวทยเพอความมนคงของรฐและความสงบเรยบรอยของประชาชนเปนส าคญ ไปสหลกการการก ากบดแลทมงใหประชาชนไดรบสทธในการเขาถงและใชประโยชนจากคลนวทยเพอประโยชนสาธารณะไดโดยงาย
กฎ ระเบยบและขอบงคบ เพอการก ากบดแลคลนวทยควรใหมการบรหารจดการคลนวทย ใหสามารถใชไดอยางมประสทธภาพ ประหยด มเหตผล ปราศจากการรบกวนระดบรนแรง เพยงพอและเทาเทยมกน เพอประโยชนสาธารณะ อนจะเปนประโยชนสงสดของประชาชนในระดบชาตและระดบทองถน การศกษา วฒนธรรม ความมนคงของรฐ ประโยชนสาธารณะอน รวมทงการแขงขนโดยเสรอยางเปนธรรมอยางแทจรง ทงน ตองใหเกดประโยชนแกทกฝาย และใหโอกาสทกฝายไดมสวนรวมในกระบวนการก าหนดนโยบาย และกฎ ระเบยบตางๆ ดวย
กฎ ระเบยบ และขอบงคบ ควรก าหนดขนเทาทจ าเปนแกการก ากบดแล มการผอนคลายกฎ ระเบยบ (Deregulations) โดยการยกเลกการก ากบดแล หรอลดการก ากบดแลใหเหลอเทาทจ าเปน ไมสรางกฎเกณฑใหเปนอปสรรคในการเขาถงคลนวทยของประชาชน ตองเปนกลางทางเทคโนโลย (Technology Neutral) เพอความคลองตวและสอดคลองกบการเปลยนแปลงของเทคโนโลยวทยคมนาคม
(2) ตารางก าหนดความถวทยแหงชาต
ตารางก าหนดความถวทยแหงชาต คอ ตารางทแสดงการก าหนดแถบความถวทยส าหรบกจการวทยคมนาคมตางๆ เพอใชงานภายในประเทศไทย ทงในกจการวทยกระจายเสยง วทยโทรทศน และกจการวทยคมนาคมอนๆ โดยตารางก าหนดความถวทยแหงชาตทใชงานในปจจบน ไดจดท าไวตงแตป พ.ศ. 2542 โดยกรมไปรษณยโทรเลข เพอใชเปนแนวทางส าหรบภาครฐและภาคเอกชนทมความตองการใชคลนความถ และเพอใหมการใชคลนความถอยางมประสทธภาพ และแนวทางการปฏบตงานของกรมไปรษณยโทรเลข
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
25
การจดท าตารางก าหนดความถวทยแหงชาตจะตองสอดคลองกบตารางก าหนดความถวทยของขอบงคบวทยการก าหนดความถวทยระหวางประเทศ (RR) และสอดคลองกบสถานการณและนโยบายการใชคลนวทยของประเทศไทย ทงน ในการจดท าตารางก าหนดความถวทยแหงชาตจะมการพจารณาถงแนวโนมการพฒนาทางเทคโนโลยวทยคมนาคมและกจการวทยคมนาคม รวมท งใหสอดคลองกบสถานการณของประเทศอน ๆ ดวย เพอปองกนความเสยหายทางเศรษฐกจจากการลงทนในการวจยพฒนา การผลตเครองวทยคมนาคม การจดหาเครองวทยคมนาคมมาใชงาน และการเสยโอกาสในการใชคลนวทยอยางมประสทธภาพ
เมอคณะกรรมการกจการโทรคมนาคมแหงชาต (กทช.) เรมปฏบตหนาทตงแตวนท 1 ตลาคม พ.ศ. 2547 ไดมการแตงตงคณะกรรมการจดท าตารางก าหนดความถวทยแหงชาตขน เพอจดท าตารางก าหนดความถวทยแหงชาตใหสอดคลองกบขอบงคบวทยฉบบป ค.ศ. 2004 ของสหภาพโทรคมนาคมระหวางประเทศ โดยไดด าเนนการแลวเสรจและผานความเหนชอบของ กทช. เพอน าเสนอขอความเหนชอบจากคณะกรรมการรวมประกาศใชตอไป
(3) แผนความถวทยและการจดสรรความถวทย
(3.1) แผนความถวทยทมในปจจบน จดท าขนภายใตการด าเนนการของ กทช. สามารถสรปแผนความถวทยไดจาก ประกาศ กทช. วาดวยแผนความถวทย ทงหมด 12 ฉบบ ดงน
1) แผนความถวทยส าหรบกจการเคลอนท ทางทะเลยานความถ 156-162.5 MHz 2) แผนความถวทยส าหรบกจการเคลอนททางทะเล ยานความถ 2-25 MHz 3) แผนความถวทยกจการประจ าท ความถยาน 5 GHz 4) แผนความถวทยกจการประจ าท ความถยาน 6.7 GHz 5) แผนความถวทยกจการประจ าท ความถยาน 7.2 GHz 6) แผนความถวทยกจการประจ าท ความถยาน 7.5 GHz 7) แผนความถวทยกจการประจ าท ความถยาน 8 GHz 8) แผนความถวทยกจการประจ าท ความถยาน 11 GHz 9) แผนความถวทยกจการประจ าท ความถยาน 15 GHz 10) แผนความถวทยกจการประจ าท ความถยาน 18 GHz 11) แผนความถวทยกจการประจ าท ความถยาน 23 GHz 12) แผนความถวทย Broadband Wireless Acess (BWA) เพอการทดลอง หรอทดสอบ
และในอนาคตตองมการจดท าแผนความถวทยส าหรบกจการอนๆ ทจ าเปนตอไป
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
26
(4) หลกเกณฑการจดสรรความถวทย
เนองจากในปจจบนมผประกอบการทงรายเดมและรายใหมยนขออนญาตใชความถวทยเปนจ านวนมาก ในขณะทการจดท าแผนแมบทการบรหารคลนความถ ตารางก าหนดความถวทย และแผนความถวทย ยงไมแลวเสรจ กทช. จงไดออกประกาศมาตรการชวคราวเพอจดสรรความถวทย และหลกเกณฑการจดสรรความถวทยเปนการชวคราวกอนมประกาศใชแผนแผนแมบทการบรหารคลนความถ ตารางก าหนดความถวทยและหลกเกณฑการจดสรรคลนวทยตอไป
(5) วธการจดสรรความถวทย
การจดสรรคลนความถแตเดมนนเปนรปแบบการจดสรรใหตามล าดบค าขอ (First Come, First Served) เมอพระราชบญญตองคกรจดสรรคลนความถและก ากบกจการวทยกระจายเสยง วทยโทรทศน และกจการโทรคมนาคม พ.ศ. 2543 มผลบงคบใช ท าใหไมมการจดสรรความถวทยเพมเตม ตามบทบญญต มาตรา 80 ตงแตวนท 8 มนาคม 2543 ดงนน ในปจจบนการก าหนดวธการจดสรรความถวทยจงขนอยกบ กสช. และ กทช. แลวแตกรณ ดงน น กทช. จงไดหารอกบส านกงานคณะกรรมการกฤษฎกา เรอง การบรหารและจดสรรคลนความถวทยคมนาคมตอส านกงานคณะกรรมการกฤษฎกา ดงน
(ก) การท กทช. จะอนญาตหรอจดสรรคลนความถในกจการโทรคมนาคมได กทช. จะตองจดท าแผนแมบทกจการโทรคมนาคม และแผนความถวทยตามมาตรา 51 (1) แหง พ.ร.บ. องคกรจดสรรคลนความถฯ เพอใช เปนหลกในการพจารณาอนญาตหรอจดสรรคลนตอไปเสยกอน
(ข) พ.ร.บ. องคกรจดสรรคลนความถฯ มาตรา 63(2) ก าหนดใหคณะกรรมการรวมฯ (กสช. และ กทช.) เปนผจดท าตารางก าหนดคลนความถแหงชาต ดงนน การน าตารางก าหนดความถวทยแหงชาตทกรมไปรษณยโทรเลขจดท าไวเดมมาใชจงไมสามารถใชบงคบไดตามกฎหมาย เนองจากไมมความเหมาะสมและไมเปนไปตามเหตการณปจจบน แตอยางไรกดระหวางทยงไมมตารางก าหนดคลนความถวทยแหงชาต ในทางปฏบตกอาจน าตารางก าหนดคลนความถวทยแหงขอบงคบวทยของสหภาพโทรคมนาคมระหวางประเทศ (ITU) มาใชเปนแนวทางในการปฏบตงานเบองตนไปพลางกอนได
ดงนน ในขณะทยงไมมตารางก าหนดคลนความถวทยแหงชาตตาม พ.ร.บ. องคกรจดสรรคลนความถฯ ในทางปฏบต กทช. จงไดน าตารางก าหนดคลนความถวทยแหงขอบงคบวทยของสหภาพโทรคมนาคมระหวางประเทศ (ITU) มาใชเปนแนวทางในการปฏบตงานเบองตนไปพลางกอน
(6) ขอมลการใชความถวทย
สรปตวชวดสถานะการจดสรรความถวทยของประเทศ มดงน (ก) ขอมลภาพรวมการจดสรรความถวทย
อตราการจดสรรความถวทยคดเปนรอยละ เมอเทยบกบความกวางแถบความถในแตละยานความถวทย
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
27
ในแตละคลนความถยาน VHF UHF และ SHF มอตราการจดสรรคลนความถ (รอยละ) ของความกวางแถบความถในแตละยาน ซงควรพจารณาประเมนระดบความขาดแคลนของคลนวทยในยานความถดงกลาววามมาก มนอย หรอมความเหมาะสมเพยงใด
(ข) ระดบความขาดแคลนของคลนวทยยาน VHF และ UHF อตราการจดสรรคลนความถคดเปนรอยละเมอเทยบกบความกวางแถบความถ ใน
แตละแถบความถ จะมระดบความขาดแคลนของคลนความถในบางแถบความถของยาน VHF และ UHF ซงตองก าหนดหลกเกณฑ แผนการด าเนนการ ระยะเวลา และขอก าหนดอน ๆ ทเกยวของเปนแผนคลนความถ เพอลดระดบความขาดแคลนในแถบความถดงกลาวตอไป
(ค) ขอมลความถวทยทไดรบยกเวนไมตองไดรบใบอนญาต มรายละเอยดความถและเงอนไขการใชงานเปนไปตามทก าหนดไวในประกาศ
คณะกรรมการกจการโทรคมนาคมแหงชาต เรอง เครองวทยคมนาคมและสถานวทยคมนาคมทไดรบยกเวนไมตองไดรบใบอนญาต ประกาศ ณ วนท 18 กรกฎาคม 2550 ตวอยางเชน เครองเรดารตรวจจบสงกดขวางส าหรบรถยนต ทใชงานในยานความถวทย 76 – 81 GHz ก าลงสงออกอากาศไมเกน 10 mW ไดรบยกเวนไมตองไดรบใบอนญาต ท า ม ใช น าเขา น าออก คา ซงเครองวทยคมนาคมและตงสถานวทยคมนาคม เปนตน ทงนเนองจากเปนการใชงานทมขนาดก าลงสงต า จงไมกอใหเกดปญหาการรบกวนความถวทยอยางรนแรงตอการใชความถวทยในกจการหลก
การผอนคลาย กฎ ระเบยบ ท าใหมการใชประโยชนคลนวทยในยานตางๆ ไดแก ดานอตสาหกรรม มการประยกตใชในการตรวจวดระดบของเหลวในภาชนะปด การระบขอมลบคคลหรอสนคา ส าหรบดานความปลอดภยในชวตและทรพยสน มการประยกตใชในการตรวจจบสงกดขวางส าหรบรถยนต
ปจจบนประเทศไทยผอนผนกฎ ระเบยบ โดยออกกฎกระทรวงยกเลกการก ากบดแลความถวทยประมาณ 2% ของแถบความถวทยทงหมด
(ง) ขอมลคลนความถทจดใหใชบรการโทรศพทเคลอนท (จ) ขอมลการใชความถวทยส าหรบกจการดาวเทยม ประเทศไทยมดาวเทยมในวงโคจรประจ าท (Geostationary orbit : GSO) ทใชงานอยจรง
ในปจจบนทงสน 4 ดวง คอ ไทยคม 1 A ต าแหนง 120 องศา ตะวนออก ไทยคม 2 ต าแหนง 78.5 องศา ตะวนออก ไทยคม 4 (iPSTAR) ต าแหนง 119.5/120 องศา ตะวนออก ไทยคม 5 ต าแหนง 78.5 องศา ตะวนออก
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
28
หมายเหต ดาวเทยมไทยคม 3 ต าแหนง 78.5 องศา ตะวนออก ไดปลดระวางเมอป พ.ศ. 2549 การด า เนนการจองต าแหนงวงโคจรดาวเทยมประจ า ท ถกก าหนดโดยสหภาพโทรคมนาคมระหวางประเทศ (ITU) ซงในการด าเนนการดงกลาวจะตองมกระบวนการประสานงานคลนความถกบประเทศทอาจมผลกระทบใหเสรจสนกอนมการใชงานดาวเทยมจรงในปจจบน (ขอมล ณ วนท 7 ตลาคม 2548) ประเทศไทยมเอกสารการจอง ต าแหนงวงโคจรอย 43 เอกสาร และมต าแหนงวงโคจร 19 วงโคจร โดยเอกสารการจองต าแหนงวงโคจร ทกลาวถงนใชคลนความถในยาน 1-45 GHz
(7) การประสานงานความถวทย
การประสานงานความถวทย คอ การท าความตกลงและรวมกนจดท ากตกาในการตงสถานวทยคมนาคม ใชความถวทย และวงโคจรของดาวเทยม ระหวางหนวยงานก ากบดแลตงแตสองหนวยงานขนไป เชน ระหวางหนวยงานก ากบดแลของประเทศไทยกบหนวยงานก ากบดแลของประเทศมาเลเซย เปนตน และหนวยงานก ากบดแลท งสองฝายอาจยนยอมใหผ ใหบรการ หรอเจาของโครงขายวทยคมนาคมด าเนนการเจรจากนไดโดยตรง และน าเสนอหนวยงานก ากบดแลของทงสองฝายรบรองขอตกลงทไดจดท าขนระหวางกนนนกได เพอใหแตละฝายสามารถตงสถานวทยคมนาคมและใชความถวทยได โดยไมมผลกระทบหรอมผลกระทบทแตละฝายยอมรบได
การประสานงานความถวทยทส านกงาน กทช. ไดด าเนนการอยกอนแลวม 3 ประเภท แบงเปน การประสานงานความถวทยภายในประเทศ การแจงจดทะเบยนและประสานงานความถวทยทใชบรเวณชายแดนกบประเทศเพอนบาน รวมทงการแจงจดทะเบยนและการประสานงานความถวทยระหวางประเทศตามขอบงคบวทยของสหภาพโทรคมนาคมระหวางประเทศ (ITU)
(8) คาตอบแทนในการใชคลนความถ
คาตอบแทนในการใชความถวทยเปนเครองมอทใชในการบรหารคลนความถนบตงแตป พ.ศ. 2539 ปจจบนการด าเนนการเปนไปตามประกาศกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร เรอง ก าหนดใหผใชความถวทยตองเสยคาตอบแทนในการใชความถวทย
2.5 สทธและหนาทเมอไดรบการจดสรรความถวทยแลว
สทธ (1) ไดรบอนญาตใหท า น าเขา ใชเครองวทยคมนาคม และตงสถานวทยคมนาคมโดยถกตอง
ตามกฎหมาย (2) ไดรบการคมครองในการใชความถวทยทไดรบการจดสรรหากไดรบการรบกวนจากขาย
สอสารอน
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
29
หนาท (1) จะตองปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบของทางราชการทเกยวของ และใชความถ
วทย ทไดรบการจดสรรภายใตเงอนไขท กทช. ก าหนดโดยเครงครด (2) จะตองบ ารงรกษาเครองวทยคมนาคมใหมสภาพการใชงานเปนไปตามมาตรฐานท กทช.
ก าหนด (3) จะตองระมดระวงการใชความถวทยมใหกอใหเกดการรบกวนตอขายสอสารอน หากเกด
การรบกวนจะตองระงบการใชความถวทยนน และด าเนนการแกไขปญหาการรบกวนทเกดขนทนท (4) จะตองปองกนและไมใหบคคลอนใชความถวทยทไดรบการจดสรร เวนแตไดรบอนญาต
จาก กทช. กอน (5) จะตองจดท าทะเบยนความถวทยทไดรบการจดสรร โดยมลกษณะทางวชาการครบถวน (6) จะตองใหความรวมมอ กทช. ในการประสานงานความถวทยท งภายในประเทศและ
ระหวางประเทศ
2.6 ขายสอสารเฉพาะกจส าหรบเอกชน
เอกชนทเปนนตบคคลสามารถขออนญาตจดต งขายสอสารเฉพาะกจ เพอน าไปใชในวตถประสงค ดงน
เพอการสาธารณกศล เพอการสอสารมวลชน เพอการรกษาพยาบาล เพอการทองเทยว เพอการกอสราง เพอการขนสงทางบก เพอการอตสาหกรรม เพอการเกษตรกรรม เพอการรกษาความปลอดภยเฉพาะภายในบรเวณ
ทงน ผทไดรบการจดสรรความถวทย จะตองไดรบใบอนญาตวทยคมนาคมทเกยวของและตองช าระคาตอบแทนในการใชความถวทยตามประกาศกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร เรอง ก าหนดใหผใชความถวทยตองเสยคาตอบแทนในการใชความถวทย
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
30
3. ภาพรวมสถานะการใชคลนความถ
3.1 ภาพรวมการใชคลนความถ จ าแนกตามกจการวทย
แผนผงก าหนดความถวทยแหงชาต (Thailand Frequency Allocations Chart) ป พ.ศ. 2542 ก าหนดการใชความถ โดยจ าแนกประเภทกจการโทรคมนาคมเปนจ านวน 26 กจการ ซงสามารถจดกลมกจการเปนจ านวน 13 กลมกจการ ดงแสดงในตารางท 3-1
รปท 3.1 สดสวนการก าหนดความถ จ าแนกตามกลมกจการ
AM, 5.68%
AN, 0.30%
B, 0.82%
EES, 8.88%
F, 24.66%
IS, 5.40%
LS, 0.00%
M, 23.69%
MT, 0.13%
R, 20.43%
S, 9.47%
SFT, 0.46%MR, 0.08%
AM
AN
B
EES
F
IS
LS
M
MT
R
S
SFT
MR
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
31
ANM0.00% ANR
0.30%
AM2.90%
AMS2.78%
B0.38%
BS0.44%
EES8.88%
F15.34%
FS9.32%
IS5.40%
LS0.00%
MTM0.00%
MTR0.08%
MTA0.10%
MTS0.02%
M18.84%
MS4.85%
RA5.82%
RDS0.00%
RL6.72%
RN4.12%
RNS3.77%
SO0.23%
SR9.24%
SFTS0.00%
SFTSS0.46%
ANM ANR
AM AMS
B BS
EES F
FS IS
LS MTM
MTR MTA
MTS M
MS RA
RDS RL
RN RNS
SO SR
SFTS SFTSS
รปท 3.1 แสดงสดสวนการก าหนดความถวทย โดยจ าแนกตามกลมกจการ จะใหเหนไดวา ปจจบนแผนการก าหนดความถมสดสวนการก าหนดความถใหแกกลมกจการทงหมดจ านวน 13 กลม เรยงล าดบจากมากทสด ไปหานอยทสด ดงน
ล าดบ กลมกจการโทรคมนาคม สดสวน (1) F: กลมกจการประจ าท ............................................................. 24.66 % (2) M: กลมกจการเคลอนท ............................................................. 23.69 % (3) R: กลมกจการวทย ................................................................... 20.43 % (4) S: กลมกจการปฏบตการและวจยทางดานอวกาศ .................... 9.47 % (5) EES: กลมกจการส ารวจพภพผานดาวเทยม .................................. 8.88 % (6) AM: กลมกจการวทยสมครเลน ................................................... 5.68 % (7) IS: กลมกจการสอสารระหวางดาวเทยม ................................... 5.40 % (8) B: กลมกจการวทยกระจายเสยงและวทยโทรทศน .................. 0.82 % (9) SFT: ความถมาตรฐานและสญญาณเวลา ...................................... 0.46 % (10) AN: กลมกจการเคลอนทและวทยน าทางการบน ........................ 0.30 % (11) MT: กลมกจการอตนยมวทยา ..................................................... 0.13 % (12) MR: กลมกจการเคลอนทและน าทางทางทะเล ............................ 0.08 % (13) LS: กลมกจการเคลอนททางบก ................................................. 0.0004 %
รปท 3.2 สดสวนการก าหนดความถ จ าแนกตามประเภทกจการโทรคมนาคม
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
32
ตารางท 3-1 ประเภทกจการโทรคมนาคม และการจดกลมกจการ
กจการโทรคมนาคม กลมกจการ Aeronautical mobile ANM เคลอนททางการบน AN เคลอนทและวทยน าทางการ
บน Aeronautical radio navigation ANR วทยน าทางการบน Amateur AM วทยสมครเลน AM วทยสมครเลน Amateur – satellite AMS วทยสมครเลนผานดาวเทยม Broadcasting B วทยกระจายเสยงและวทยโทรทศน B วทยกระจายเสยงและวทย
โทรทศน Broadcasting – satellite BS วทยกระจายเสยงและวทยโทรทศนผานดาวเทยม
Earth exploration – satellite EES ส ารวจพภพผานดาวเทยม EES ส ารวจพภพผานดาวเทยม Fixed F ประจ าท F ประจ าท Fixed – satellite FS ประจ าทผานดาวเทยม Inter-satellite IS สอสารระหวางดาวเทยม IS สอสารระหวางดาวเทยม Land mobile LS เคลอนททางบก LS เคลอนททางบก Maritime mobile MTM เคลอนททางทะเล MR เคลอนทและน าทางทางทะเล Maritime radio navigation MTR วทยน าทางทางทะเล Meteorological aids MTA อตนยมวทยา MT อตนยมวทยา Meteorological – satellite MTS อตนยมวทยาผานดาวเทยม Mobile M เคลอนท M เคลอนท Mobile-satellite MS เคลอนทผานดาวเทยม Radio RA วทย R วทย Radio determination – satellite
RDS วทยตรวจการณและตรวจคนหาผานดาวเทยม
Radiolocation RL วทยหาต าแหนง Radio navigation RN วทยน าทาง Radio navigation – satellite RNS วทยน าทางผานดาวเทยม Space operation SO ปฏบตการอวกาศ S ปฏบตการและวจยทางดาน
อวกาศ Space research SR วจยทางดานอวกาศ Standard frequency and time signal
SFTS ความถมาตรฐานและสญญาณเวลา SFT ความถมาตรฐานและสญญาณเวลา
Standard frequency and time signal – satellite
SFTSS ความถมาตรฐานและสญญาณเวลาผานดาวเทยม
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
33
รปท 3.2 แสดงสดสวนการก าหนดความถวทย โดยจ าแนกตามกจการโทรคมนาคม จะใหเหนไดวา แผนการก าหนดความถปจจบนมสดสวนการก าหนดความถใหแกกจการโทรคมนาคมแตละประเภท มากทสด 14 อนดบแรก (50% ของจ านวนประเภทกจการโทรคมนาคมทงหมด) ดงน
ล าดบ กจการโทรคมนาคม สดสวน (1) กจการเคลอนท (Mobile) ............................................................... 18.84 % (2) กจการประจ าท (Fixed) .................................................................. 15.34 % (3) กจการประจ าทผานดาวเทยม (Fixed – satellite) ............................. 9.32 % (4) กจการวจยทางดานอวกาศ (Space research) ................................... 9.24 % (5) กจการส ารวจพภพผานดาวเทยม (Earth exploration – satellite) ..... 8.88 % (6) กจการวทยหาต าแหนง (Radiolocation) ......................................... 6.72 % (7) กจการวทย (Radio) ........................................................................ 5.82 % (8) กจการสอสารระหวางดาวเทยม (Inter-Satellite) ............................ 5.40 % (9) กจการเคลอนทผานดาวเทยม (Mobile-satellite) ............................ 4.85 % (10) กจการวทยน าทาง (Radio navigation) ........................................... 4.12 % (11) กจการวทยน าทางผานดาวเทยม (Radio navigation – satellite) ...... 3.77 % (12) กจการวทยสมครเลนผานดาวเทยม (Amateur) ............................... 2.90 % (13) กจการวทยสมครเลนผานดาวเทยม (Amateur – satellite) ............... 2.78 %
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
34
3.2 ภาพรวมการใชคลนความถวทย จ าแนกตามยานความถ
ระดบต ามาก ระดบต า ระดบปานกลาง ระดบสงมาก MV: Market Values IP: ตองปองกนการรบกวนตามแนวชายแดน
IA: พนธกรณระหวางประเทศ (International Agreement) ยานความถ อปสงค MV IP IA หมายเหต
VHF 10–30 kHz LF 30–300 kHz MF 300 kHz–3 MHz HF 3 MHz–30 MHz VHF 30–300 MHz UHF 300 MHz–3 GHz 300–790 MHz 300–320.1 MHz 380–510 MHz / กจการเคลอนททางบก มปญหาการรบกวนกน 406.1–450 MHz ขอเสนอแนะ ITU-R F1567 450–470 MHz / IMT 470–510 MHz
790–3000 MHz ยงไมมการจดท าแผนการใชความถเพอรองรบเทคโนโลยใหม
790–960 MHz / / 1710–2170 MHz / / สวนใหญเปนบรการโทรศพทเคลอนท 2300–2690 MHz SHF 3–30 GHz 4.940–4.990 GHz 5.795–5.815 GHz จะมการน าระบบ ITS ในอนาคต 8.275–8.500 GHz ขอเสนอแนะ ITU-R F386 [23]
10.150–10.300 GHz 10.500–10.650 GHz
EHF มากกวา 30 GHz 76–77 GHz
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
35
ตารางท 3-2 การใชคลนความถ LF – EHF ส าหรบกจการโทรคมนาคม
ก. รวมกจการวทยกระจายเสยง วทยโทรทศน
ยานความถ รอยละ (%) จ านวน BW. (kHz)
จดสรรแลว คงเหลอ ทงหมด จดสรรแลว คงเหลอ LF 30-300 kHz 29.6 70.4 270 79.8 190.2 MF 300-3000 kHz 54.5 45.5 2700 1470.408 1229.592 HF 3-30 MHz 14.3 85.7 27000 3851.32 23148.68 VHF 30-300 MHz 47.6 52.4 270000 128485.6 141514.4 UHF 300-3000 MHz 82.4 17.6 2700000 2225124 474876 SHF 3-30 GHz 18.7 81.3 27000000 5043300 21956700 EHF 30-300 GHz 1.3 98.7 270000000 3500000 266500000 * ขอมล ณ วนท 30 มถนายน พ.ศ.2551
ข. ไมรวมกจการวทยกระจายเสยง วทยโทรทศน
ยานความถ รอยละ (%) จ านวน BW. (kHz) หมายเหต
จดสรร คงเหลอ ทงหมด จดสรร คงเหลอ LF 30-300 kHz 29.6 70.4 270 79.8 190.2 MF 300-3000 kHz 26.3 73.7 1620 426.408 1193.592 AM 526.5 -1606.5 kHz
BW 1080 kHz HF 3-30 MHz 14.3 85.7 27000 3851.32 23148.68 VHF 30-300 MHz 18.0 82.0 172000 30985.5 141014.5 TV 47 - 68 MHz
BW 21000 kHz FM 87 - 108 MHz BW 21000 kHz TV 174 - 230 MHz BW 56000 kHz
UHF 300-3000 MHz 88.4 11.6 2236000 1977124 258876 TV 510 - 790 MHz BW 280000 kHz TV 2504 - 2688 MHz BW 184000 kHz
SHF 3-30 GHz 18.7 81.3 27000000 5043300 21956700 EHF 30-300 GHz 1.3 98.7 270000000 3500000 266500000 * ขอมล ณ วนท 30 มถนายน พ.ศ.2551
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
36
3.3 ภาพรวมการใชคลนความถ จ าแนกตามหนวยงาน
ในปจจบน บญชผใชความถวทยมจ านวนทงสน 313 ใบอนญาต-หนวยงาน (ดรายชอหนวยงานผไดรบอนญาตใหใชคลนความถ ในภาคผนวก ข.) โดยสามารถจ าแนกประเภทหนวยงานเปน 4 กลม คอ ภาครฐและหนวยงานในก ากบ ภาคเอกชน ภาคธนาคาร และภาคการศกษา ตารางท 3-3 แสดงจ านวนหนวยงานผใชความถวทย จ าแนกตามหนวยงาน และยานความถ
ตารางท 3-3 จ านวนหนวยงานผใชความถวทย จ าแนกตามหนวยงาน และยานความถ
LF,MF,HF VHF UHF SHF EHF ประเภทหนวยงาน 30 kHz – 30MHz 30–300 MHz 300 MHz –3 GHz 3–30 GHz มากกวา 30 GHz
รฐและในก ากบ 66 108 61 22 - เอกชน - - 3 9 - ธนาคาร 1 2 4 - - สถาบนการศกษา 4 18 8 7 -
รวม 71 128 76 38 -
รปท 3.3 สดสวนจ านวนหนวยงานผใชความถวทย จ าแนกตามประเภทหนวยงาน
0
20
40
60
80
100
120
140
LF,MF,HF VHF UHF SHF
66
108
61
22
4
18
8
7
ร
ร
ร
(ก) จ านวนใบอนญาต-หนวยงาน
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
LF,MF,HF VHF UHF SHF
66108 61
22
418 8
7
ร
ร
ร
(ข) สดสวนของจ านวนใบอนญาต-หนวยงาน ในแตละยานความถ
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
37
รปท 3.3 แสดงสดสวนจ านวนใบอนญาต-หนวยงานของผใชความถวทย จ าแนกตามประเภทหนวยงาน และยานความถ {LF, MF, HF}, VHF, UHF, SHF และ EHF เมอพจารณาจ านวนใบอนญาต-หนวยงาน ในแตละยานความถ (ดรปท 3.3(ก)) จะเหนไดวา ยานความถ VHF มการใหใบอนญาตมากทสด คอ จ านวน 128 ใบอนญาต และภาครฐและหนวยงานในก ากบไดรบใบอนญาตมากทสดในยานความถ VHF รองลงมา คอ ยานความถ UHF และ {LF,MF,HF} คอ จ านวน 76 และ 71 ใบอนญาต ตามล าดบ สวนทไดออกใบอนญาตนอยทสดเปนยานความถ SHF คอ จ านวน 38 ใบอนญาต
เมอพจารณาสดสวนของจ านวนใบอนญาต-หนวยงาน ในแตละยานความถ (ดรปท 3.3(ข)) จะเหนไดวา ทกยานความถมการออกใบอนญาตใหแกภาครฐและหนวยงานในก ากบเปนจ านวนมากทสด และจากรปท 3.4 ซงแสดงสดสวนจ านวนใบอนญาต-หนวยงาน ในแตละกลมหนวยงาน พบวาแตละจ านวนใบอนญาตทมสดสวนมากทสดเปนจ านวนรวมกนมากกวา 50% ในแตละกลมหนวยงาน ดงน
ประเภทหนวยงาน LF,MF,HF VHF UHF SHF รวม รฐและในก ากบ 25.68% 42.02% 23.74% 8.56% 100% เอกชน - - 25.00% 75.00% 100% ธนาคาร 14.29% 28.57% 57.14% - 100% สถาบนการศกษา 10.81% 48.65% 2.62% 18.92% 100%
รวม 22.68% 40.89% 24.28% 12.14% 100%
รปท 3.4 สดสวนจ านวนใบอนญาต-หนวยงาน ในแตละกลมหนวยงาน
LF,MF,HF66
25.68%
VHF
10842.02%
UHF
6123.74%
SHF
228.56%
ร
LF,MF,HF
VHF
UHF
SHF
UHF3
25.00%
SHF9
75.00%
LF,MF,HF
VHF
UHF
SHF
LF,MF,HF1
14.29%
VHF
228.57%
UHF
457.14%
ร
LF,MF,HF
VHF
UHF
SHF
LF,MF,HF
410.81%
VHF18
48.65%
UHF8
21.62%
SHF7
18.92%
ร
LF,MF,HF
VHF
UHF
SHF
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
38
3.4 ภาพรวมสถานะการใชคลนความถในแตละยานความถ จ าแนกตามหนวยงาน
3.4.1 สถานะการใชคลนความถ VLF
ยานความถวทย VLF (3-30 kHz) เปนยานความถวทยต ามาก ซงตามขอบงคบวทยการก าหนดความถวทยระหวางประเทศ (RR) และตารางก าหนดความถวทยแหงชาตก าหนดใหใชงานในยานความถวทยดงกลาวตงแต 9-30 kHz และเนองจากเทคโนโลยทใชงานในยานความถวทยดงกลาวมนอย จงท าใหไมเปนทนยมการใชงาน สถานะการใชงานในยานความถวทยนปจจบนไมมขอมลผใชงาน
3.4.2 สถานะการใชคลนความถวทย LF, MF และ HF
ยานความถวทย LF, MF และ HF (30 kHz – 30 MHz) มความกวางแถบความถเทากบ 29,970 kHz คดเปน 100% มผใชงาน 8.34 % ส าหรบรายชอผใชงานแสดงไวในตารางท 3-4 สวนรายละเอยดจ าแนกตามประเภทหนวยงาน แสดงในรปท 3.5
รปท 3.5 สถานะการใชความถยาน 30 kHz – 30 MHz จ าแนกตามประเภทของหนวยงาน
ย ว ม วทย LF, MF, HF
91.66%
0.34%
0.16%
3.96%3.87%
ห วยง ร ร/ร ว ห จ
ห วยง ว มม ง
ห วยง
ห วยง ๆ
ว ม วทยทย งไมไดจ ด รร
— กราฟวงกลมทงหมดแสดงจ านวนรอยละของยานความถวทย 30 kHz – 30 MHz โดยม
ผใชงานทงหมด 8.34% แบงประเภทหนวยงานเปนหนวยงานราชการและรฐวสาหกจ 3.87% หนวยงานความมนคง 3.96% หนวยงานเอกชน 0.16% และหนวยงานอนๆ 0.34% คงเหลอความถวทยทยงไมไดจดสรร 91.66%
— ยานความถวทย LF, MF และ HF มแผนจดสรรหรอประกาศการอนญาตใหใชงาน ดงน แผนจดสรรความถวทยกระจายเสยง ระบบ เอ.เอม. แหงชาต ในยานความถวทย
526.5-1606.5 kHz แผนความถวทยส าหรบกจการเคลอนททางทะเล ในยานความถวทย 2-25 MHz
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
39
ประกาศ กทช. เรอง อนญาตใหใชเครองวทยคมนาคมระบบ CB ยานความถวทย 27 MHz ส าหรบตดตงประจ าทในเรอ ในยานความถวทย 26.105-27.985 MHz
— การประชมใหญระดบโลกวาดวยวทยคมนาคม ค.ศ. 2007 (WRC-07) ก าหนดความถวทยส าหรบกจการวทยคมนาคมเพมเตมในยานความถวทย LF, MF และ HF ไวดงน ก าหนดกจการวทยสมครเลนเปนกจการรอง ในยานความถวทย 135.7-137.8 kHz จง
ควรก าหนดความถวทยของประเทศสอดคลองกบมตของการประชมดงกลาว ก าหนดสถานฐานระยะสง High Altitude Platform System (HAPS) ใหใชยาน
ความถวทย 27.9-28.2 MHz — จากฐานขอมลในยานความถวทย LF, MF และ HF พบวา บางความถระบผใชงานแตไมได
ระบความกวางแถบความถ (Bandwidth) จงท าใหสถานะการใชงานในยานความถวทยดงกลาวตามทแสดงในรปท 3.5 นอยกวาความเปนจรงจากความถวทยทใชงาน
— การจดสรรในยานความถวทย LF, MF และ HF ก าหนดความหางระหวางชอง (Channel Spacing) 3 kHz ความกวางแถบความถ (Bandwidth) ไมเกน 2.7 kHz และเนองจากในอดตทผานมาการจดสรรความถวทยไดใชหลกปฏบตแบบมากอนไดกอน (First Come, First Served) จงท าใหการจดสรรในยานความถวทยดงกลาวไมเปนระเบยบและไมเปนไปตามขอก าหนดแถบความถทเปนมาตรฐาน
— คณะกรรมการประสานงานคลนความถเพอความมนคงของรฐจะก าหนดแผนความถวทยเพอใชในกจการเกยวกบความมนคงของรฐในยานความถวทย LF, MF และ HF ดงน
SPECTRUM UTILIZATION
ความถวทยทใชเพอความมนคงของรฐเทานน
ความถวทยทใชเพอความมนคงของรฐ ทหนวยงานอนใชงานรวมได โดยตองไดรบความเหนชอบจากคณะกรรมการประสานงานคลนความถเพอความมนคงของรฐ และ กทช. กอนเทานน
ความถวทยทหนวยงานดานความมนคงของรฐใชรวมได โดยตองไดรบความเหนชอบจาก กทช. กอนเทานน
ความถวทยทหนวยงานดานความมนคงของรฐใชรวมได โดยตองไดรบความเหนชอบจาก กสช. กอนเทานน ทงน การใชงานความถวทยดงกลาว จะตองไมกอใหเกดการรบกวนตอขายสอสารของกจการวทยกระจายเสยงและวทยโทรทศน
ความถวทยตามประกาศคณะกรรมการกจการโทรคมนาคมแหงชาต
5.xxx เปนขอสงวนตามตารางก าหนดคลนความถในขอบงคบวทยของ ITU Txxx เปนขอสงวนตามตารางก าหนดคลนความถแหงชาต ของประเทศไทย
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
40
SPECTRUM UTILIZATION 0 - 300 kHz
0 kHz 100 kHz 150 kHz 200 kHz 250 kHz 300 kHz 50 kHz
5.64
11
0 k
Hz
90
kH
z
5.64
16
0 k
Hz
13
0 k
Hz
28
5 k
Hz
20
0 k
Hz
Others
Low Power device
13
5 k
Hz
Amateur
Broadcasting
Sound
Thailand Footnote
TFA 1999
59.5
– 6
0.5
kH
z
T1
5.57
70
kH
z
20.5
kH
z
SPECTRUM UTILIZATION 300 - 3000 kHz
0 kHz 1000 kHz 1500 kHz 2000 kHz 2500 kHz 3000 kHz
32
5 k
Hz
28
5 k
Hz
500 kHz
20
65
kH
z
28
50
kH
z
25
05
kH
z
24
95 k
Hz
21
94
kH
z
21
70
kH
z2
10
7 k
Hz
5.1
06
20
00
kH
z
18
00 k
Hz
16
06.5
kH
z
40
5 k
Hz
49
5 k
Hz
41
5 k
Hz
5.79
5.82
.
21
70
- 2
17
3.5
kH
z
. . 105-2550 . . 105-2550
26
34
- 2
64
2 k
Hz
21
90
.5 -
21
94 k
Hz
1600 - 1800 kHz
Cordless Telephone
Amateur
Broadcasting
Sound
T2
16
06
.5 k
Hz
52
6.5
kH
z
24
95
kH
z
23
00
kH
z
Others
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
41
SPECTRUM UTILIZATION 3 – 5.5 MHz
3 MHz 4 MHz 4.5 MHz 5 MHz 5.5 MHz
30
25
kH
z
3.5 MHz
49
95
kH
z
47
50
kH
z
47
00
kH
z
46
50
kH
z
31
55
kH
z
32
30
kH
z
34
00
kH
z
35
00
kH
z
35
40
kH
z
39
00
kH
z
39
50
kH
z
40
00
kH
z
5.127
40
63
kH
z
5.109, 5.110, 5.129, 5.130, 5.131, 5.132
44
38
kH
z
48
50
kH
z
50
60
kH
z
50
05 k
Hz
54
50
kH
z
52
50
kH
z
54
80
kH
z
.
41
46
kH
z4
15
2 k
Hz
. . 105-2550
40
00 k
Hz
40
63
kH
z
. . 105-2550
44
38 k
Hz
45
01
kH
z
Amateur
Broadcasting
Sound
34
00
kH
z
32
00
kH
z
40
00
kH
z
39
00
kH
z
49
95
kH
z
47
50
kH
z
50
60
kH
z
50
05
kH
z
40
63
kH
z
Maritime
44
38
kH
z
Others
SPECTRUM UTILIZATION 5.5 – 11 MHz
5.5 MHz 7 MHz 8 MHz 9 MHz 10 MHz
56
80
kH
z
6 MHz9
90
0 k
Hz
57
30
kH
z
59
00
kH
z
5.109, 5.110,
5.130, 5.132,
5.137
65
25
kH
z
70
00
kH
z
5.138A
74
50
kH
z
5.143E
81
00
kH
z
81
95
kH
z
5.109, 5.110, 5.111,
5.132, 5.145
88
15
kH
z
89
65
kH
z
99
95
kH
z
94
00
kH
z
11 MHz
.
. . 105-2550
62
24
kH
z6
23
3 k
Hz
. . 105-2550
82
94
kH
z8
30
0 k
Hz
81
00
kH
z
81
95
kH
z
62
00
kH
z
67
65
kH
z
66
85 k
Hz
5.111,
5.115
90
40
kH
z
10
10
0 k
Hz
10
15
0 k
Hz
11
00
0 k
Hz
Amateur
Broadcasting
Sound
70
00
kH
z
71
00
kH
z
59
50
kH
z5
90
0 k
Hz
62
00
kH
z
71
00
kH
z
73
50
kH
z
95
00
kH
z
94
00
kH
z
99
00
kH
z
Maritime
65
25 k
Hz
62
00 k
Hz
81
95 k
Hz
Maritime
88
15 k
Hz
Others
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
42
SPECTRUM UTILIZATION 11 – 21 MHz
11 MHz 15 MHz 17 MHz 19 MHz 21 MHz
11
17
5 k
Hz
13 MHz
18
16
8 k
Hz
17
97
0 k
Hz
16
36
0 k
Hz
12
23
0 k
Hz
12
10
0 k
Hz
13
41
0 k
Hz
13
26
0 k
Hz
13
57
0 k
Hz
15
10
0 k
Hz
15
80
0 k
Hz
18
03
0 k
Hz
19
02
0 k
Hz
18
78
0 k
Hz
19
68
0 k
Hz
.
16
52
8 k
Hz
16
54
9 k
Hz
. . 105-2550
12
35
3 k
Hz
12
36
8 k
Hz
. . 105-2550
18
82
5 k
Hz
18
84
6 k
Hz
5.109, 5.110,
5.132, 5.145
13
20
0 k
Hz
5.150
14
99
0 k
Hz
14
35
0 k
Hz
15
01
0 k
Hz
5.109, 5.110,
5.132, 5.145
17
41
0 k
Hz
. . 105-2550
13
55
3 k
Hz
13
56
7 k
Hz
RFID
Amateur
Broadcasting
Sound
14
00
0 k
Hz
14
35
0 k
Hz
11
60
0 k
Hz
12
10
0 k
Hz
13
57
0 k
Hz
13
87
0 k
Hz
15
10
0 k
Hz
15
80
0 k
Hz
17
48
0 k
Hz
17
90
0 k
Hz
18
90
0 k
Hz
19
02
0 k
Hz
12
23
0 k
Hz
Maritime
13
20
0 k
Hz
16
36
0 k
Hz
Maritime
17
41
0 k
Hz
18
90
0 k
Hz
18
78
0 k
Hz
Maritime
19
68
0 k
Hz
19
80
0 k
Hz
Maritime
Others
SPECTRUM UTILIZATION 21 – 30 MHz
21 MHz 25 MHz 27 MHz 29 MHz 31 MHz 23 MHz
5.150
26
96
0 k
Hz
23
00
0 k
Hz
22
85
5 k
Hz
23
20
0 k
Hz
23
35
0 k
Hz
25
55
0 k
Hz
26
17
5 k
Hz
.
25
10
0 k
Hz
25
12
1 k
Hz
. . 105-2550
22
15
9 k
Hz
22
18
0 k
Hz
5.156A
25
21
0 k
Hz
. . 105-2550
24
00
0 k
Hz
5.157
26
96
5 k
Hz
Ministerial
Regulation
B.E.2547
27
40
5 k
Hz
Amateur
Broadcasting
Sound
28
00
0 k
Hz
29
70
0 k
Hz
21
00
0 k
Hz
21
45
0 k
Hz
21
45
0 k
Hz
21
85
0 k
Hz
25
67
0 k
Hz
26
10
0 k
Hz
22
00
0 k
Hz
Maritime
22
85
5 k
Hz
25
07
0 k
Hz
25
21
0 k
Hz
Maritime
26
10
0 k
Hz
26
17
5 k
Hz
Maritime 26960 -27410 kHz
Thailand Footnote
TFA 1999
T4
26200, 27065, 27075, 27085 kHz
(16 kHz) CAT-pagingOthers
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
43
ตารางท 3-4 หนวยงานทใชงานยานความถวทย LF, MF และ HF
(รายละเอยดการใชความถวทยปรากฏอยในภาคผนวก ค-1)
ล าดบ หนวยงาน ล าดบ หนวยงาน 1 กรมแผนททหาร 46 การรถไฟแหงประเทศไทย 2 กรมโยธาธการและผงเมอง 47 องคการคาทอรก รลฟ เซอรวชเซส 3 กรมโรงงานอตสาหกรรม 48 จงหวดกระบ 4 กรมการขนสงทางน าและพาณชยนาว 49 จฬาลงกรณมหาวทยาลย 5 กรมการขนสงทางบก 50 ทบวงมหาวทยาลย 6 กรมการขนสงทางอากาศ 51 ธนาคารออมสน 7 กรมการทหารสอสาร 52 บรษท เชฟรอน ออฟชอร (ประเทศไทย) จ ากด
8 กรมการปกครอง 53 บรษท เชฟรอนประเทศไทยส ารวจและผลต จ ากด (มหาชน)
9 กรมการพลงงานทหาร 54 บรษท กสท โทรคมนาคม จ ากด (มหาชน) 10 กรมการสอสารทหาร 55 บรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน) 11 กรมชลประทาน 56 บรษท ขนสง จ ากด 12 กรมเชอเพลงธรรมชาต 57 บรษท ทาอากาศยานไทย จ ากด (มหาชน) 13 กรมทรพยากรน า 58 บรษท ทโอท จ ากด (มหาชน) 14 กรมทรพยากรน าบาดาล 59 บรษท ปตท จ ากด (มหาชน)
15 กรมทางหลวง 60 บรษท ปตท. ส ารวจและผลตปโตรเลยม จ ากด (มหาชน)
16 กรมทางหลวงชนบท 61 บรษท วทยการบนแหงประเทศไทย จ ากด 17 กรมประชาสงเคราะห 62 มหาวทยาลยเกษตรศาสตร
18 กรมประชาสมพนธ 63 มลนธแพทยอาสาสมเดจพระศรนครนทราบรมราชชนน
19 กรมประมง 64 ศนยรกษาความปลอดภย 20 กรมปศสตว 65 ศนยวจยและพฒนาการทหาร 21 กรมปองกนบรรเทาและสาธารณภย 66 ศนยวจยและพฒนาการประมง 22 กรมปาไม 67 สถานเอกอครราชทตเกาหลเหนอ 23 กรมพฒนาทดน 68 สถานเอกอครราชทตเดนมารก 24 กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน 69 สถานเอกอครราชทตเบลเยยม 25 กรมราชองครกษ 70 สถานเอกอครราชทตญปน 26 กรมวชาการเกษตร 71 สถานเอกอครราชทตปากสถาน 27 กรมศลกากร 72 สถานเอกอครราชทตมาเลเซย 28 กรมสงเสรมการเกษตร 73 สถานเอกอครราชทตรสเซย 29 กรมสอสารทหารเรอ 74 สถานเอกอครราชทตสหรฐอเมรกา 30 กรมสอสารทหารอากาศ 75 สถานเอกอครราชทตสงคโปร
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
44
ล าดบ หนวยงาน ล าดบ หนวยงาน 31 กรมอตนยมวทยา 76 สถานเอกอครราชทตอตาล 32 กระทรวงเกษตรและสหกรณการเกษตร 77 สภากาชาดไทย 33 กระทรวงการตางประเทศ 78 ส านกขาวกรองแหงชาต 34 กระทรวงมหาดไทย 79 ส านกงานกองทนสงเคราะหการท าสวนยาง
35 กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย 80 ส านกงานขาหลวงใหญผลภยแหงสหประชาชาตประจ าประเทศไทย
36 กระทรวงศกษาธการ 81 ส านกงานคณะกรรมการกจการโทรคมนาคมแหงชาต
37 กระทรวงสาธารณสข 82 ส านกงานคณะกรรมการปองกนและปราบปรามยาเสพตด
38 กองต ารวจสอสาร ส านกงานต ารวจแหงชาต 83 ส านกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต 39 กองอ านวยการรกษาความมนคงภายใน 84 ส านกงานปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม 40 การไฟฟานครหลวง 85 หนวยบญชาการทหารพฒนา 41 การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย 86 องคการเหมองแรในทะเล 42 การไฟฟาสวนภมภาค 87 องคการสงเคราะหทหารผานศก 43 การทองเทยวแหงประเทศไทย 88 องคการอตสาหกรรมปาไม 44 การทาเรอแหงประเทศไทย 89 องคการอตสาหกรรมหองเยน 45 การนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย 90 กจการวทยกระจายเสยงและวทยโทรทศน
3.4.3 สถานะการใชคลนความถวทย VHF
ยานความถวทย VHF (30 – 300 MHz) มความกวางแถบความถเทากบ 270 MHz คดเปน 100% มผใชงาน 40.04% ส าหรบรายชอผใชงานแสดงไวในตารางท 3-5 สวนรายละเอยดจ าแนกตามประเภทหนวยงาน แสดงในรปท 3.6
— กราฟวงกลมทงหมดแสดงจ านวนรอยละของยานความถวทย 30 – 300 MHz โดยมผใชงานทงหมด 40.04% แบงประเภทหนวยงานเปนหนวยงานราชการและรฐวสาหกจ 3.03% หนวยงานความมนคง 4.32% หนวยงานเอกชน 23.5% และหนวยงานอนๆ 9.17% คงเหลอความถวทยทยงไมไดจดสรร 59.96%
— ยานความถวทย VHF ตามขอบงคบวทยการก าหนดความถวทยระหวางประเทศ และตารางก าหนดความถวทยแหงชาตก าหนดความถวทย 117.975-137 MHz ใหใชในกจการเคลอนททางการบน (Aeronautical Mobile) ความถวทย 144-146 MHz กจการวทยสมครเลน (Amateur) ความถวทย 156.7625-156.8375 MHz กจการเคลอนททางทะเล และความถวทย 156.8375-174 MHz กจการประจ าทและเคลอนท (Fixed/Mobile) ซงในชวงความถวทยดงกลาวจะมหนวยงานท งภาครฐ รฐวสาหกจ หนวยงานความมนคงและ
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
45
เอกชนใชงานจ านวนมาก ประกอบกบเครองวทยคมนาคมทน าเขามาจ าหนายในประเทศไทยมยานความถวทยใชงาน 136-174 MHz จงท าใหในยานความถวทย 136-174 MHz มการใชงานอยางหนาแนน
รปท 3.6 สถานะการใชความถยาน 30 – 300 MHz จ าแนกตามประเภทของหนวยงาน
ย ว ม วทย VHF
59.96%
9.17%
23.52%
4.32%
3.03%
ห วยง ร ร/ร ว ห จ
ห วยง ว มม ง
ห วยง
ห วยง ๆ
ว ม วทยทย งไมไดจ ด รร
— ยานความถวทย VHF มแผนจดสรรหรอประกาศการอนญาตใหใชงานความถวทย ดงน
ประกาศ กทช. วาดวยแผนความถวทย เรอง แผนความถวทยส าหรบกจการเคลอนททางทะเล ในยานความถวทย 156-162.05 MHz
แผนความถวทยโทรทศนของประเทศ พ.ศ. 2539 ในยานความถวทย 47-230 MHz แผนความถวทยกระจายเสยง ระบบ เอฟ.เอม. แหงประเทศ ในยานความถวทย 87.5-
108 MHz ประกาศกรมไปรษณยโทรเลข เรอง การอนญาตใหประชาชนใชเครองวทยคมนาคม
ตงสถานวทยคมนาคม ยานความถวทยสงมาก 78 MHz (78-78.9875 MHz) ประกาศกรมไปรษณยโทรเลข เรอง การอนญาตใหประชาชนใชเครองวทยคมนาคม
ตงสถานวทยคมนาคม ยานความถวทยสงมาก 245 MHz (245-245.9875 MHz) — การประชมใหญระดบโลกวาดวยวทยคมนาคม ค.ศ. 2007 (WRC-07) ก าหนดความถวทย
ส าหรบกจการวทยคมนาคมเพมเตมในยานความถวทย VHF โดยก าหนดกจการเคลอนททางการบนในเสนทางบนพาณชยเปนกจการหลก ในยานความถวทย 108-117.975 MHz จงควรก าหนดความถวทยของประเทศใหสอดคลองกบมตทการประชมดงกลาว
— จากฐานขอมลในยานความถวทย VHF พบวา บางความถระบผใชงานแตไมไดระบความกวางแถบความถ (Bandwidth) จงท าใหสถานะการใชงานในยานความถวทยดงกลาวตามทแสดงไวในรปท 3.6 นอยกวาความเปนจรงจากความถวทยทใชงาน
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
46
— การจดสรรในยานความถวทย VHF ก าหนดความหางระหวางชอง (Channel Spacing) 25 kHz ความกวางแถบความถ (Bandwidth) ไมเกน 25 kHz และเนองจากในอดตทผานมาการจดสรรความถวทยไดใชหลกปฏบตแบบมากอนไดกอน (First Come, First Served) จงท าใหการจดสรรในยานความถวทยดงกลาวไมเปนระเบยบ
— คณะกรรมการประสานงานคลนความถเพอความมนคงของรฐจะก าหนดแผนความถวทยเพอใชในกจการเกยวกบความมนคงของรฐในยานความถวทย VHF ดงน
SPECTRUM UTILIZATION 30 - 50 MHz
30 MHz 35 MHz 40 MHz 45 MHz 50 MHz
Unlicensed
Thailand
Footnote
Broadcasting
Sound
Maritime
Land Mobile
33 MHz
T5
VHF -Low band
47 MHz
50 MHz30 MHz
Amateur
47 MHz
30 MHz
47 – 68 MHz.
47
30 MHz
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
47
175 MHz 275 MHz
Ministerial
Regulation
B.E.2547
Thailand
Footnote
TFA 1999
Broadcasting
Fixed Link
Land Mobile
Aeronautical
Mobile
Land Mobile
Aeronautical Radionavigation
210
VHF-TV
230
BSS (UHF-TV)
AM
300283
283279
279.025, 279.525,
279.625, 16 kHz
paging
244.9875-247
T4
AM
270240
SPECTRUM UTILIZATION 175 - 300 MHz
17
4
23
02
35
24
4.9
87
5
5.111,
5.199,
5.256
30
0
24
7
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
48
ตารางท 3-5 หนวยงานทใชความถวทย ยาน VHF
(รายละเอยดการใชความถวทยปรากฏอยในภาคผนวก ค-2)
ล าดบท หนวยงาน ล าดบท หนวยงาน
1 โรงเรยนนายรอยพระจลจอมเกลา 71 บรษท เชฟรอน ออฟชอร (ประเทศไทย) จ ากด
2 โรงพยาบาลพระมงกฏเกลา 72 บรษท เชฟรอนประเทศไทยส ารวจและผลต จ ากด (มหาชน)
3 โรงพยาบาลราชวถ 73 บรษท ไทยเชลล จ ากด 4 กรมแพทยทหารบก 74 บรษท กรงเทพโทรทศนและวทย จ ากด 5 กรมโยธาธการและผงเมอง 75 บรษท กสท โทรคมนาคม จ ากด (มหาชน) 6 กรมโรงงานอตสาหกรรม 76 บรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน) 7 กรมการขนสงทางน าและพาณชยนาว 77 บรษท ขนสง จ ากด 8 กรมการขนสงทางบก 78 บรษท ทาอากาศยานไทย จ ากด (มหาชน) 9 กรมการขนสงทางอากาศ 79 บรษท ทโอท จ ากด (มหาชน) 10 กรมการทหารสอสาร 80 บรษท บางกอกเอนเตอรเทนเมนต จ ากด 11 กรมการปกครอง 81 บรษท ปตท จ ากด (มหาชน)
12 กรมการพฒนาชมชน 82 บรษท ปตท. ส ารวจและผลตปโตรเลยม จ ากด (มหาชน)
13 กรมการสอสารทหาร 83 บรษท วชรพล จ ากด (ไทยรฐ) 14 กรมขาวทหารบก 84 บรษท วทยการบนแหงประเทศไทย จ ากด 15 กรมควบคมมลพษ 85 บรษท อสมท จ ากด (มหาชน) 16 กรมชลประทาน 86 มหาวทยาลยเกษตรศาสตร 17 กรมเชอเพลงธรรมชาต 87 มหาวทยาลยขอนแกน 18 กรมทางหลวง 88 มหาวทยาลยมหดล โรงพยาบาลศรราช 19 กรมทดน 89 วงรนฤด 20 กรมธนารกษ 90 ศนยการบนทหารบก 21 กรมประชาสมพนธ 91 ศนยยทธการกองทพบก 22 กรมประมง 92 ศนยรกษาความปลอดภย 23 กรมปองกนบรรเทาและสาธารณภย 93 ศนยวจยและพฒนาการทหาร 24 กรมปาไม 94 สถานเอกอครราชทตเกาหลเหนอ 25 กรมพฒนาทดน 95 สถานเอกอครราชทตญปน 26 กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน 96 สถานเอกอครราชทตพมา 27 กรมพธการทต 97 สถานเอกอครราชทตสหรฐอเมรกา 28 กรมราชทณฑ 98 สถานวทยโทรทศนในกองทพบก 29 กรมราชองครกษ 99 สถาบนวจยจฬาภรณ
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
49
ล าดบท หนวยงาน ล าดบท หนวยงาน
30 กรมวชาการเกษตร 100 สภากาชาดไทย 31 กรมศลกากร 101 ส านกเลขาธการนายกรฐมนตร 32 กรมสงเสรมการสงออก 102 ส านกขาวกรองแหงชาต 33 กรมสงเสรมอตสาหกรรม 103 ส านกงานเลขาธการคณะรฐมนตร 34 กรมสรรพสามต 104 ส านกงานเลขาธการวฒสภา 35 กรมสอบสวนคดพเศษ 105 ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร 36 กรมสอสารทหารเรอ 106 ส านกงานโครงการอาหารแหงสหประชาชาต
37 กรมสอสารทหารอากาศ 107 ส านกงานกรรมาธการเศรษฐกจและสงคมภาคเอเซยและแปซฟก
38 กรมอตนยมวทยา 108 ส านกงานกองทนสงเคราะหการท าสวนยาง
39 กระทรวงเกษตรและสหกรณการเกษตร 109 ส านกงานขาหลวงใหญผลภยแหงสหประชาชาตประจ าประเทศไทย
40 กระทรวงแรงงาน 110 ส านกงานคณะกรรมการกจการโทรคมนาคมแหงชาต
41 กระทรวงการตางประเทศ 111 ส านกงานคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต
42 กระทรวงคมนาคม 112 ส านกงานคณะกรรมจดระบบการจราจร
43 กระทรวงพลงงาน 113 ส านกงานความรวมมอเพอการพฒนาระหวางประเทศ
44 กระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย
114 ส านกงานนโยบายและแผนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม
45 กระทรวงมหาดไทย 115 ส านกงานพลงงานปรมาณเพอสนต 46 กระทรวงยตธรรม 116 ส านกงานอยการสงสด 47 กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย 117 ส านกนโยบายและแผนมหาดไทย 48 กระทรวงศกษาธการ 118 ส านกนายกรฐมนตร 49 กระทรวงสาธารณสข 119 ส านกพระราชวง 50 กรงเทพมหานคร 120 ส านกราชเลขาธการ 51 กองก าลงรกษาพระนคร 121 องคกรปกครองสวนทองถน
52 กองงานในพระองคสมเดจพระบรมโอรสาธราชฯ สยามมกฏราชกมาร (นนทบร)
122 องคการเหมองแรในทะเล
53 กองต ารวจสอสาร ส านกงานต ารวจแหงชาต 123 องคการขนสงมวลชนกรงเทพ 54 กองพลทหารมาท 1 124 องคการพพธภณฑวทยาศาสตร 55 กองอ านวยการรกษาความมนคงภายใน 125 องคการอาหารส าเรจรป 56 กาชาดสากล (ICRC) 126 องคการอตสาหกรรมปาไม 57 การเคหะแหงชาต 127 บรษท ไทยออยล จ ากด
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
50
ล าดบท หนวยงาน ล าดบท หนวยงาน
58 การไฟฟานครหลวง 128 บรษท อตาเลยนไทยดเวลอปเมนต จ ากด 59 การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย 129 ยานความถวทยส าหรบประชาชน 60 การไฟฟาสวนภมภาค 130 กจการเกษตรกรรม 61 การทาเรอแหงประเทศไทย 131 กจการบรษทเอกชน 62 การทางพเศษแหงประเทศไทย 132 กจการการเงนการธนาคาร
63 การนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย 133 ความถกลางรวมภาครฐทใชในกรณประเทศเกดภยพบต
64 การประปานครหลวง 134 กจการรกษาความปลอดภยของสถาบนอดมศกษา
65 การประปาสวนภมภาค 135 กจการวทยสมครเลน 66 การรถไฟแหงประเทศไทย 136 กจการอตสาหกรรม 67 จฬาลงกรณมหาวทยาลย 137 กจการสอสารมวลชน 68 ธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตร 138 กจการสาธารณะกศล 69 ธนาคารแหงประเทศไทย 139 กจการรกษาพยาบาล 70 ธนาคารออมสน 140 กจการวทยกระจายเสยงและวทยโทรทศน
3.4.4 สถานะการใชคลนความถวทย UHF
ยานความถวทย UHF (300 – 3000 MHz) มความกวางแถบความถ เทากบ 2,700 MHz คดเปน 100 % มผใชงาน 27.62% ส าหรบรายชอผใชงานแสดงไวในตารางท 3-6 สวนรายละเอยดจ าแนกตามประเภทหนวยงาน แสดงในรปท 3.7
— กราฟวงกลมทงหมดแสดงจ านวนรอยละของยานความถวทย 300 – 3000 MHz โดยมผใชงานทงหมด 27.62% แบงประเภทหนวยงานเปนหนวยงานราชการและรฐวสาหกจ 21.11% หนวยงานความมนคง 3.24% หนวยงานเอกชน 3.26% และหนวยงานอนๆ 0.02% คงเหลอความถวทยทยงไมไดจดสรร 72.38%
— ยานความถวทย UHF มแผนจดสรรหรอประกาศการอนญาตใหใชงานความถวทย ดงน แผนความถวทย กจการประจ าทส าหรบเชอมโยงวทยกระจายเสยง ในยานความถ
วทย 300-320.1 MHz แผนความถวทยส าหรบ Trunked Mobile Radio ในยานความถวทย 800 MHz
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
51
รปท 3.7 สถานะการใชความถยาน 300 – 3000 MHz จ าแนกตามประเภทของหนวยงาน
ย ว ม วทย UHF
72.38%
0.02
3.26%
3.24%
21.11%
ห วยง ร ร/ร ว ห จ
ห วยง ว มม ง
ห วยง
ห วยง ๆ
ว ม วทยทย งไมไดจ ด รร
— การประชมใหญระดบโลกวาดวยวทยคมนาคม ค.ศ. 2007 (WRC-07) ก าหนดความถวทยส าหรบกจการวทยคมนาคมเพมเตมในยานความถวทย UHF ดงน ก าหนดกจการเคลอนททางการบนในเสนทางบนพาณชย เปนกจการหลก ในยาน
ความถวทย 960-1164 MHz ระบยานความถวทยส าหรบส าหรบ IMT เหมอนกนทง 3 ภมภาค ในยานความถวทย
450-470 MHz, 2300-2400 MHz และ 1518-1525/1668-1675 MHz — จากฐานขอมลในยานความถวทย UHF พบวา บางความถระบผใชงานแตไมไดระบความ
กวางแถบความถ (Bandwidth) จงท าใหสถานะการใชงานในยานความถวทยดงกลาวตามทแสดงไวในรปท 3.7 นอยกวาความเปนจรงจากความถวทยทใชงาน
— การจดสรรในยานความถวทย UHF ความหางระหวางชอง (Channel Spacing) ตามกจการทอนญาต ความกวางแถบความถ (Bandwidth) ตามการอนญาต และเนองจากในอดตทผานมาการจดสรรความถวทยไดใชหลกปฏบตแบบมากอนไดกอน (First Come, First Served) จงท าใหการจดสรรในยานความถวทยดงกลาวไมเปนระเบยบ
— คณะกรรมการประสานงานคลนความถเพอความมนคงของรฐจะก าหนดแผนความถวทยเพอใชในกจการเกยวกบความมนคงของรฐในยานความถวทย UHF ดงน
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
52
300 MHz 375 MHz 475 MHz 575 MHz 675 MHz
Ministerial
Regulation
B.E.2547
Thailand
Footnote
TFA 1999
Broadcasting
Fixed Link
Land Mobile
Aeronautical
Mobile
Land Mobile
Aeronautical Radionavigation
300 470
BSS (UHF-TV)
790
790
490 500 510
790
UHF-TV
510
790620
Studio
Link
Muliple
access
300 320.1
335.4328.6 406 - 406.1
EPIRB
5.266
344.
625
346.
200
366.
700
368.
275
Conv.
LM.
430406.1 440 510
Conventional
Land Mobile
Note 1: Paging 450 MHz
includes frequencies 450.475
450.525 and 450.575 MHz
47
1.4
50
16 kHz
paging
337.
000
338.
575
357.
000
358.
575
45
0
42
1.8
04
22.9
5
43
3.8
04
34.9
5
Trunked
400Trunked
400
48
4.0
48
8.0
49
4.0
49
8.0
47
9.0
48
3.5
48
9.0
49
3.5
NMT
470
43
5
T11
43
8
T12
46
34
61.2
5
T9
38
0
39
9.9
BSS
420.
20
SPECTRUM UTILIZATION 275 - 790 MHz
Note 1
32
8.6
T7
33
5.4
5.258
38
0
40
1 -
40
6
42
1.8
40
6.1
42
2.9
5 -
43
04
30
– 4
33.8
47
7
5.287
T12
45
0
79
0
51
0
SPECTRUM UTILIZATION 790 - 1050 MHz
80
0
85
0
90
0
95
0
Mobile Phone
824
10
00
10
50
Mobile
Phone
897.5
Mobile Phone
915
Land Mobile
Fixed Service
849 869 894
Trunk
Radio
806
Trunk
Radio
851
Mobile
Phone
960942.5
915 942.5
Other
Aeronautical Radionavigation
794 806
Wireless
microphone
Aeronautical Radionavigation
920 925
960 1050
79
0
RFID
917 923
Two-way
paging
79
0
80
6
T10
82
4
84
98
51
894 – 897.5 MHz.
869 – 894 MHz. 897.5 – 915 MHz. T13
T10
86
9
89
48
97
.5
849 – 851 MHz.
824 – 849 MHz. T13
915 – 942.5 MHz.
897.5 – 915 MHz. 942.5 – 960 MHz. T13
91
5
94
2.5
96
0
5.328
10
50
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
53
SPECTRUM UTILIZATION 1050 - 1400 MHz
1000 MHz 1100 MHz 1200 MHz 1300 MHz 1400 MHz
Aeronautical
Radionavigation
Radiolocation
(Radar)
1215
1215 1400
Radiolocation
(Radar)
1350
1350
1300
1300
Radionavigation-
Sat (GPS: L2)
1227.6
5.328
10
00
12
15
13
00
5.337
13
50
14
00
SPECTRUM UTILIZATION 1.425 - 1.675 GHz
Fixed Links
1.4 GHz
T15 new*
1427.25 1516.75
PTD existing
T15
1427
14
25
14
75
15
25
15
75
16
25
16
75
MSS1525 1559
Inmarsat
s-E
Inmarsat
E-s
Globalstar (E-s)
Iridium (E-s/s-E)
BS or BSS
(DAB)5.345
1452 1492
1610
.0
1616
.0
1621
.35
1626
.5
1660
.5
Share some spectrum with ACeS
Aeronautical
Mobile
(APC)
5.380
1670 1675
Aeronautical stations
1575.421544.5
Radionavigation
Satellite
GPS: L1
Corpas-Sarsat
GMDSS
Other
Fixed Links
1.5 GHz
1451.75
1.4 GHz
ITU-R F.1242
1.4 GHz
ITU-R F.1242
1492.25
1525
14
27
14
52
1 2549 1452 – 1492 MHz.
14
92
T15
15
18
15
25
15
30
15
35
15
59
16
10
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
54
SPECTRUM UTILIZATION 1.7 - 2.3 GHz
17
00
16
75
18
00
19
00
20
00
21
00
22
00
23
00
IMT-2000
SPACE
(Thailand)
MS
(Cellular)
Operator
T13
IMT-2000
Terrestrial
(Thailand)
Fixed Link
2.2 GHz
ITU-R F.1098
T20
Aeronautical Mobile (APC)
E-s
20101980
s-E
22002170
20102025
4
1980
1 2 3
19201935
19501965
4'
2170
1' 2' 3'
21102125
21402155
1
1785.0
2 1 3
1710.0
1722.6
1747.9
1760.5
1'
1842.9
2' 1' 3'
1855.5
1880.0
1805.0
1817.6
GS
M
19
00
19801965
GS
M
19
00
1900.0
1885.0
1918.6
1906.1
Note 3
Note 4
PCN 1800: 1/1' = TAC, 2/2' = TAO, 3/3' = DPC
Note 3 : Cordless Telephone System (1900-1906 MHz)
(Private Application) T18
Note 4 : 1906.1-1918.6 MHz-PHS cordless telephone
system (Public application) T19 and WLL
1906.848-1915.488 MHz - WLL (DECT)
18051800
aircraft stations 5.380
2109.52025.5 2284.52200.5
Other
Meteorological
Aids
EES
2042
BW 6.8
kHz
1680 1691.0-1694.5 2052
BW 6.8
kHz
Fixed Link
1.8 GHz
( Existing)
T16 Note 1 Note 1
1706.5 1790.5 1825.5 1909.5Note 1 : In the band 1.8 GHz existing stations in the fixed service may
continue to operate until their equipment expiration dates.
New frequency assignment to stations in the fixed service
will not be authorized in these bands.
EESS2035.1625
THEOS
2036.7625
16
75
17
00
17
10
20
25
SPECTRUM UTILIZATION 2.2 - 2.7 GHz
Fixed Links
(exitsting)
T21 T22
Upcountry only
2.4 GHz
ITU-R F.746-6
Fixed Link
2.2 GHz
(Existing)
T17
Fixed Link
2.2 GHz
ITU-R F.1098
(New) T20
2.4 GHz
ITU-R F.746-6
2481 2484.5
2.6 GHz
ITU-R F.283-5
2687.5
NGSO-MSS
(Globalstar)
MMDS
T23
BSS (DAB)
Ministerial
Regulation
B.E.25475.418
26882504
25002483.5
26552535
Fixed Link
2.6 GHz
ITU-R F.1243
recommend 1
(New) T**ITU-R F.1243 rec 1,2
25932523 26672597
ITU-R F.1243 rec 1,2
s-E
2.6 GHz
ITU-R F.283-5
2568.5 2603.5240023872306
2304.52220.5
2284.52200.5
2400 2500
22
00
23
00
24
00
25
00
26
00
27
00
EESS2209.4-2212.6
THEOS
T21
2300
2450
T22
2484
.5
2687
.5
Power 2.5, 100 mW
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
55
SPECTRUM UTILIZATION 2.7-3.1 GHz
2700 MHz 2800 MHz 2900 MHz 3000 MHz
Radiolocation3100
5.337, 5.423
27
00
29
00
31
00
5.424A, 5.425, 5.426, 5.427
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
56
ตารางท 3-6 หนวยงานทใชความถวทย ยาน UHF
(รายละเอยดการใชคลนความถปรากฏอยในภาคผนวก ค-3)
ล าดบท หนวยงาน ล าดบท หนวยงาน
1 โรงงานยาสบ กระทรวงการคลง 44 บรษท กสท โทรคมนาคม จ ากด (มหาชน)
2 กรมแผนททหาร 45 บรษท ดจตอล รเสรช แอนด คอนซลทง จ ากด
3 กรมโยธาธการและผงเมอง 46 บรษท ทาอากาศยานไทย จ ากด (มหาชน) 4 กรมโรงงานอตสาหกรรม 47 บรษท ทโอท จ ากด (มหาชน) 5 กรมการขนสงทางอากาศ 48 บรษท ปตท จ ากด (มหาชน)
6 กรมการทหารสอสาร 49 บรษท ปตท. ส ารวจและผลตปโตรเลยม จ ากด (มหาชน)
7 กรมการปกครอง 50 บรษท ระบบขนสงมวลชนกรงเทพ จ ากด (มหาชน)
8 กรมการศกษานอกโรงเรยน 51 บรษท วทยการบนแหงประเทศไทย จ ากด 9 กรมการสอสารทหาร 52 บรษท สามารถเทเลคอม จ ากด 10 กรมเชอเพลงธรรมชาต 53 บรษท อสมท จ ากด (มหาชน) 11 กรมประชาสมพนธ 54 มหาวทยาลยเกษตรศาสตร 12 กรมประมง 55 มหาวทยาลยเชยงใหม 13 กรมราชองครกษ 56 มหาวทยาลยธรรมศาสตร 14 กรมสอบสวนคดพเศษ 57 มหาวทยาลยสงขลานครนทร 15 กรมสอสารทหารเรอ 58 มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช
16 กรมสอสารทหารอากาศ 59 มลนธแพทยอาสาสมเดจพระศรนครนทราบรมราชชนน
17 กรมอตนยมวทยา 60 ศนยรกษาความปลอดภย 18 กระทรวงเกษตรและสหกรณการเกษตร 61 สถานเอกอครราชทตซาอดอาระเบย 19 กระทรวงการตางประเทศ 62 สถานเอกอครราชทตสหรฐอเมรกา 20 กระทรวงมหาดไทย 63 สถาบนวจยจฬาภรณ 21 กระทรวงสาธารณสข 64 ส านกเลขาธการนายกรฐมนตร 22 กรงเทพมหานคร 65 ส านกขาวกรองแหงชาต 23 กองก าลงรกษาพระนคร 66 ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร
24 กองงานในพระองคสมเดจพระบรมโอรสาธราชฯ สยามมกฏราชกมาร (นนทบร)
67 ส านกงานโครงการพฒนาแหงสหประชาชาต
25 กองต ารวจสอสาร ส านกงานต ารวจแหงชาต 68 ส านกงานคณะกรรมการกจการโทรคมนาคมแหงชาต
26 กองทหารมหาดเลกรกษาพระองค 69 ส านกงานคณะกรรมการปองกนและ
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
57
ล าดบท หนวยงาน ล าดบท หนวยงาน
ปราบปรามยาเสพตด
27 กองอ านวยการรกษาความมนคงภายใน 70 ส านกงานคณะกรรมการพเศษเพอประสานงานโครงการอนเนองมาจากพระราชด ารฯ
28 การไฟฟานครหลวง 71 ส านกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต 29 การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย 72 ส านกงานฝนหลวงและการบนเกษตร
30 การไฟฟาสวนภมภาค 73 ส านกงานพฒนาเทคโนโลยอวกาศและภมสารสนเทศ
31 การทาเรอแหงประเทศไทย 74 ส านกงานสลากกนแบงรฐบาล 32 การประปานครหลวง 75 ส านกพระราชวง 33 การประปาสวนภมภาค 76 หนวยบญชาการทหารพฒนา
34 การรถไฟแหงประเทศไทย 77 หนวยประสานการขาว ศนยปฏบตการแหงชาต ท าเนยบรฐบาล
35 จฬาลงกรณมหาวทยาลย 78 องคกรปกครองสวนทองถน 36 ทบวงมหาวทยาลย 79 กจการบรษทเอกชน 37 ธนาคารกรงไทย จ ากด 80 กจการการเงนการธนาคาร
38 ธนาคารออมสน 81 ความถกลางรวมภาครฐทใชในกรณประเทศเกดภยพบต
39 บรษท เชฟรอน ออฟชอร (ประเทศไทย) จ ากด 82 กจการอตสาหกรรม
40 บรษท เชฟรอนประเทศไทยส ารวจและผลต จ ากด (มหาชน)
83 กจการรกษาพยาบาล
41 บรษท โทเทล แอคเซส คอมมนเคชน จ ากด (มหาชน)
84 กจการการทองเทยว
42 บรษท กรงเทพโทรทศนและวทย จ ากด 85 กจการขนสง 43 บรษท กรงไทยธรกจบรการ จ ากด 86 กจการกอสราง
3.4.5 สถานะการใชคลนความถวทย SHF
ยานความถวทย SHF (3 – 30 GHz) มความกวางแถบความถ เทากบ 2,700 MHz คดเปน 100% มผใชงาน 21.52% ส าหรบรายชอผใชงานแสดงไวในตารางท 3-6 สวนรายละเอยดจ าแนกตามประเภทหนวยงาน แสดงในรปท 3.8
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
58
รปท 3.8 สถานะการใชความถยาน 300 – 3000 MHz จ าแนกตามประเภทของหนวยงาน
ย ว ม วทย SHF
2.29%
8.92%
0%
78.48%
10.31%
ห วยง ร ร/ร ว ห จ
ห วยง ว มม ง
ห วยง
ห วยง ๆ
ว ม วทยทย งไมไดจ ด รร
— กราฟวงกลมทงหมดแสดงจ านวนรอยละของยานความถวทย 3 – 30 GHz โดยมผใชงานทงหมด 21.52% แบงประเภทหนวยงานเปนหนวยงานราชการและรฐวสาหกจ 10.31% หนวยงานความมนคง 2.29% หนวยงานเอกชน 8.92% และหนวยงานอนๆ 0% คงเหลอความถวทยทยงไมไดจดสรร 78.48%
— ยานความถวทย SHF มแผนจดสรรหรอประกาศการอนญาตใหใชงานความถวทย ไดแก ประกาศ กทช. วาดวยแผนความถวทย เรอง แผนความถวทยกจการประจ าท ความถวทยยาน5 GHz ยาน 6.7 GHz ยาน 7.2 GHz ยาน 8 GHz ยาน 6.7 GHz ยาน 11 GHz ยาน 15 GHz ยาน 18 GHz และยาน 23 GHz
— การประชมใหญระดบโลกวาดวยวทยคมนาคม ค.ศ. 2007 (WRC-07) ก าหนดความถวทยส าหรบกจการวทยคมนาคมเพมเตมในยานความถวทย SHF ดงน กจการวทยหาต าแหนงเปนกจการหลก ในยานความถวทย 9.3-9.5 GHz กจการส ารวจพภพผานดาวเทยมและกจการวจยอวกาศเปนกจการหลก ในยาน
ความถวทย 9.3-9.5 GHz กจการส ารวจพภพผานดาวเทยมและกจการวจยอวกาศเปนกจการรอง ในยานความถ
วทย 9.8-9.9 GHz กจการเคลอนททางการบนเปนกจการหลก ในยานความถวทย 5.091-5.150 GHz กจการอตนยมวทยาผานดาวเทยม (Space-to-Earth) เปนกจการหลก ในยานความถ
วทย 18.100-18.400 GHz ส าหรบภมภาคท 1 และภมภาคท 3
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
59
— จากฐานขอมลในยานความถวทย SHF พบวา บางความถระบผใชงานแตไมไดระบความกวางแถบความถ (Bandwidth) จงท าใหสถานะการใชงานในยานความถวทยดงกลาวตามทแสดงไวในรปท 3.8 นอยกวาความเปนจรงจากความถวทยทใชงาน
— คณะกรรมการประสานงานคลนความถเพอความมนคงของรฐจะก าหนดแผนความถวทยเพอใชในกจการเกยวกบความมนคงของรฐในยานความถวทย SHF ดงน
SPECTRUM UTILIZATION 2.7-3.1 GHz
2700 MHz 2800 MHz 2900 MHz 3000 MHz
Radiolocation3100
5.337, 5.423
27
00
29
00
31
00
5.424A, 5.425, 5.426, 5.427
SPECTRUM UTILIZATION 3 - 7 GHz
GSO-FSS
(THAICOM)
FSS
(feeder links
for MSS)
Extended
C-band
(s-E)
Standard
C-band
(s-E)
Global
star
(E-s)
T25
4990
5850
Standard
C-band
(E-s)
5925
6425
Extended
C-band
(E-s)
6725
Lower 6 GHz
ITU-R F.383-7
s-E (Inmarsat) E-s (Inmarsat)
T25
T25 T25
4996 5930.375
6167.575
T26 T26
Upper 6 GHz
ITU-R F.384-9
rec 1,2 T27
Upper 6 GHz
ITU-R F.384-9
rec 1,2 T27
6182.415
6419.615
5GHz
ITU-R F 746-8
Annex 2
5GHz
ITU-R F 1099-3
Annex 1
ACes
(s-E)
3563
.6
3525
.2
3400
.0
3602
.0
ACeS
(s-E)ACes
(E-s)
6588
.6
6550
.2
6425
.0
6627
.0
ACeS
(E-s)
6875
5725 5875
Radiolocation
5600
Aeronautical
Radionavigation
Meteorological
Aids
5250 5350
Fixed Links
Ministerial
Regulation
B.E. 2547
5650
3400 3700 4200
42003600
4410 4690 4710
4404 4684 4716
52505091
Radio
Altimeter
5.438
4200 4400
Met. Aids
5850
RADIOLOCATION
Radiolocation
5250
64755925
7055
Globalstar
(s-E)
6430 6760 6780 7100
30
00
31
00
40
00
50
00
60
00
70
00
5.447E 5.447F
31
00
5.424A,
5.425,
5.426,
5.427
34
00
35
00
5.438
42
00
44
00
T25
50
00
5.448D,
5.449
53
50
56
50
58
30
58
50
59
25
. . 106-2550
. . 107-2550
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
60
Fixed Links
7250 7750 7900 8400
Meteorological
Sat.
GSO-FSS
70
00
80
00
90
00
7.2 GHz
ITU-R
F.385-8
T28
7425
.500
7285
.500
7264
.500
7568
.000
7428
.000
7722
.000
7582
.000
7970
.075
7732
.875
8044
.195
7.2 GHz
ITU-R
F.385-8
T28
7.5 GHzITU-R 385-8
Annex 1 Rec1
T29
7.5 GHzITU-R F385-8
Annex 1 Rec1
T29
8 GHz
ITU-R F.386-7
Annex 1
T30
8 GHz
ITU-R F.386-7
Annex 1
T30
8281
.395
7124
.500
8 GHz
(TV Link)
T31
8290 8500
8185
BW 64 kHz
8346
BW 64 kHz
SPECTRUM UTILIZATION 7 - 9 GHz
EESS 8080 8200
THEOS
T28
71
24.5
74
25
.5
T30
77
32
.87
5
82
81
.39
5
85
00
87
50
5.470
88
50
5.472
90
00
. . 108-2550 . . 109-2550 . . 110-2550
GSO-FSS
(THAICOM -
operational)
1050
0.5
1058
4.5
1059
1.5
GSO-FSS
Fixed Links
90
00
10
00
0
11
00
0
SPECTRUM UTILIZATION 9 - 14 GHz
12
00
0
13
00
0
14
00
0
10 GHz
ITU-R F.747 Annex 1
T32
1067
5.5
13 GHz
ITU-R
F.497-6
T34
13 GHz
ITU-R
F.497-6
T34
1275
1
1297
513
017
1324
1
11 GHz
ITU-R F.387-10
rec1,7 T33
11705112251117510695
11 GHz
ITU-R F.387-10
rec1, 7 T33
10950 11200 1170011450 1275012200 1400013750
12200 12750
s-E (including beacon)
Radar application
10000 10600
Radar Transponder
5.427
93
80
94
40
9300 9800
SRD
Radiolocation
14
00
0
13
40
0
5.337
92
00
90
00
93
00
5.472,
5.474
95
00
5.427,
5.474,
5.475
98
00
10
00
0
5.479
10
55
0
T32
13
25
0
12
75
0
. . 111-2550
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
61
GSO-FSS
(THAICOM -
operational)
FSS
(Feeder Links for
BSS, Region 3)
Fixed Links
14
00
0
15
00
0
16
00
0
SPECTRUM UTILIZATION 14 - 17 GHz
17
00
0
15 GHz
ITU-R F.636-3
T35
14500
14500 14800
1535014500
T35
14
50
1
15
34
1
5.511C
15
43
0
15
70
0
17
30
0
. . 112-2550
GSO-FSS
FSS
(Feeder Links
for BSS)
FSS
(NGSO, GSO)
Fixed Links
17
00
0
18
00
0
19
00
0
SPECTRUM UTILIZATION 17 - 21 GHz
20
00
0
21
00
0
22
00
0
FSS
(Feeder Links
for NGSO MSS)
NGSO-FSS
(Teledesic)
1970017700 18700
18 GHz
ITU-R F.595-9 T36
18 GHz
ITU-R F.595-9 T36
s-E
5.484A
19700 20200
5.516
17300 18100
s-E
17700 21200
s-E 5.523A
(Service Links)
18800 19300
E-S
(Feeder Links)
17800 18600
5.523 D
19300 19700
17
70
0
17
30
0
. . 113-2550
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
62
SRD
BSS
(HDTV)
Fixed Links
21
00
0
22
00
0
23
00
0
SPECTRUM UTILIZATION 21 - 26 GHz
24
00
0
25
00
0
26
00
0
5.530
21400 22000
2425024050
21224 22344 22456 2357622632 23232
23 GHz
ITU-R F.637-3
T37
. . 114-2550
NGSO-FSS
(Teledesic)
FSS
(Feeder Links for
NGSO MSS)
FSS
(NGSO, GSO)
5.484A
Fixed Links
26
SPECTRUM UTILIZATION 26 - 31 GHz
27
28
29
30
GSO-FSS
(THAICOM)
E-s
27.5 28.5
28 GHz
LMDS T38
27.5 28.5
5.535A
29.1 29.5
E-s
29.5 30.0
27 31
E-s
(Feeder link)
27.6 28.4
s-E(service
Links)
28.6 29.1
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
63
ตารางท 3-7 หนวยงานทใชความถวทย ยาน SHF
(รายละเอยดการใชความถวทยปรากฏอยในภาคผนวก ค-4)
ล าดบท หนวยงาน ล าดบท หนวยงาน
1 กรมการทหารสอสาร 15 บรษท ชนแซทเทลไลท จ ากด (มหาชน) 2 กรมการศกษานอกโรงเรยน 16 บรษท ทโอท จ ากด (มหาชน) 3 กรมการสอสารทหาร 17 บรษท ปตท จ ากด (มหาชน)
4 กรมประชาสมพนธ 18 บรษท ปตท. ส ารวจและผลตปโตรเลยม จ ากด (มหาชน)
5 กรมสอสารทหารเรอ 19 บรษท วทยการบนแหงประเทศไทย จ ากด 6 กรมสอสารทหารอากาศ 20 บรษท สามารถเทเลคอม จ ากด 7 กรมอตนยมวทยา 21 บรษท อควเมนท จ ากด 8 กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร 22 บรษท อสมท จ ากด (มหาชน) 9 การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย 23 สถาบนเทคโนโลยแหงเอเชย (AIT) 10 การไฟฟาสวนภมภาค 24 ส านกขาวกรองแหงชาต 11 ธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตร 25 ส านกงาน กทช.
12 บรษท เชฟรอนประเทศไทยส ารวจและผลต จ ากด (มหาชน)
26 ส านกงานพฒนาเทคโนโลยอวกาศและภมสารสนเทศ (สทอภ.)
13 บรษท กรงเทพโทรทศนและวทย จ ากด 27 บรษท เนชนแนลเซมคอนดกเตอร จ ากด 14 บรษท กสท โทรคมนาคม จ ากด (มหาชน)
3.4.6 สถานะการใชคลนความถวทย EHF
ยานความถวทย EHF (30 – 300 GHz) เปนยานความถทมเทคโนโลยส าหรบการใชนอย จงไมเปนทนยมใชงาน สถานะการใชงานในยานความถวทยดน คอ ปจจบนไมมขอมลผใชงาน
— ยานความถวทย EHF มแผนจดสรรหรอประกาศการอนญาตใหใชงานความถวทย ดงน แผนความถวทยส าหรบกจการประจ าทของกรมไปรษณยโทรเลข ยานความถวทย
31 GHz ยานความถวทย 38 GHz และยานความถวทย 57 GHz ประกาศ กทช. เรอง การอนญาตใหใชเครองวทยคมนาคมระบบเรดารส าหรบตดตง
ในรถยนต (Vehicle Radar) ยานความถวทย 76-77 GHz — คณะกรรมการประสานงานคลนความถเพอความมนคงของรฐจะก าหนดแผนความถวทย
เพอใชในกจการเกยวกบความมนคงของรฐในยานความถวทย EHF ดงน
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
64
NGSO-FSS
(Teledesic)
FSS
(Feeder Links for
NGSO MSS)
FSS
(NGSO, GSO)
5.484A
Fixed Links
26
SPECTRUM UTILIZATION 26-36 GHz
27
28
29
30
31
36
32
33
34
35
GSO-FSS
(THAICOM)
5.547
E-s
27.5 28.5
28 GHz
LMDS T38
27.5 28.5 31.0 31.3
31
GHz
T39
5.535A
29.1 29.5
E-s
29.5 30.0
ITU-R F.746-6
Annex 7
27 31
E-s
(Feeder link)
27.6 28.4
s-E(service
Links)
28.6 29.1
33.431.8
33
.4
35
.5
Fixed Links
36
SPECTRUM UTILIZATION 36-45 GHz
37
38
39
40
41
42
43
44
45
5.547
38 GHz
ITU-R F.749-2
Annex 1 T40
37.058 38.178
37 40 40.5 43.5
38 GHz
ITU-R F.749-2
Annex 1 T40
38.318 39.438
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
65
4. การประยกตใชคลนความถกบกจการโทรคมนาคม
การประยกตใชงานคลนวทยในปจจบนสามารถแบงตามภารกจหลกๆไดดงน ภารกจดาน
โทรคมนาคม ดานกระจายเสยงวทยและโทรทศน ดานความมนคงและปองกนประเทศ ดานน าทางส าหรบกจการบนและเคลอนททางทะเล และภารกจดานวทยคมนาคมอนๆ อาท ดานวทยสมครเลน ดานอตนยมวทยา และดานการวจยอวกาศและดาราศาสตร ดานประโยชนสาธารณะและประชาชนทวไป
ภารกจดานโทรคมนาคมในปจจบนสามารถน ามาใหบรการวทยคมนาคมแบบอยกบท (Fixed
Service) และแบบเคลอนท (Mobile Service) บรการแบบอยกบทปจจบนน ามาใชเปนระบบหลก (Back Bone)ส าหรบใหบรการโทรคมนาคม เชนระบบไมโครเวฟแบบจดตอจด ระบบสอสารดาวเทยมแบบอยกบท ระบบ Fixed Wireless Access (FWA) บรการแบบเคลอนทไดแกบรการวทย Cellular บรการวทย Land Mobile และบรการ Satellite Mobile นอกจากนยงมการใชงานภารกจดานโทรคมนาคมรวมกบระบบดาวเทยมน าทางเพอกจการบน และกจการเดนทะเล ดงนน ในรายงานสวนนจะไดประเมนกจการส าคญ ๆ ซงมผลกระทบตอสวนรวม 3 กจการ เปนหลก คอ
— กจการวทยโทรศพทเคลอนทระบบเซลลลา — กจการวทยเพอความมนคง — กจการวทยเพอการน าทาง
4.1 ยานความถวทยทใชกบโทรศพทเคลอนทระบบเซลลลา
4.1.1 ผประกอบการโทรศพทเคลอนท
ในป พ.ศ. 2550 ประเทศไทยมผประกอบการโทรศพทเคลอนทเปนจ านวนรวมทงสน 6 ราย ดงน
(1) บรษทแอดวานซ อนโฟร เซอรวส จ ากด (มหาชน) หรอ AIS (2) บรษท DIGITAL PHONE จ ากด หรอ DPC (ปจจบน อยในเครอ AIS) (3) บรษทโทเทล แอคเซส คอมมนเคชน จ ากด (มหาชน) หรอ DTAC (4) บรษท ทร มฟ จ ากด หรอ True Move (5) บรษท ฮทชสน ซเอท ไวรเลส มลตมเดย จ ากด หรอ Hutch (6) บรษทไทยโมบาย จ ากด หรอ Thai Mobile สถตจ านวนผใชบรการโทรศพทเคลอนททงหมดในประเทศไทยในตารางท 4-1 แสดงจ านวน
ผใชโทรศพทเคลอนทโดยจ าแนกตามผประกอบการ จะเหนไดวา AIS มจ านวนผใชบรการมากทสด คอ
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
66
35.19 ลานราย DTAC มผใชบรการรองลงมา คอ 26.77 ลานราย สวน True Move มจ านวนผใชบรการ 20 ลานราย CAT/Hutch มจ านวนผใชบรการ 3.29 ลานราย และ DPC มจ านวนผใชบรการ 0.87 ลานราย
ตารางท 4-1 จ านวนผใชบรการโทรศพทเคลอนทจ าแนกตามผประกอบการ
ผประกอบการ AIS DTAC True Move CAT/Hutch DPC จ านวนผใชบรการ 35,190,000 26,770,000 20,000,000 3,290,000 870,000
ทมา: กลมงานภารกจดานบรหารเลขหมายโทรคมนาคม ส านกงานคณะกรรมการกจการโทรคมนาคมแหงชาต
จากขอมลในตารางท 4-1 สามารถน ามาเขยนใหอยในรปของสดสวนการครอบครอง และ
สรปไดวา ปจจบนมจ านวนผใชบรการโทรศพทเคลอนทรวมทงสน 86.12 ลานรายหรอคดเปนรอยละ 135.9 ของประชากรทงประเทศ (ประชากรทงหมด 63.4 ลานคน, กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย, เดอนธนวาคม 2551) โดยเฉลยคนไทยทกคนมโทรศพทเคลอนทมากกวาหนงเครอง เนองจากกลยทธทางการตลาดของผประกอบการทเสนอราคาคาโทรศพทในราคาถกภายในโครงขายของตนเอง สงผลใหผใชบรการบางคนเลอกการประหยดคาโทรศพทโดยมการใชโทรศพทเคลอนทมากกวาหนงเลขหมาย ดงนน จ านวนรวมผใชบรการไมสามารถอธบายไดวาตลาดโทรศพทเคลอนทใกลจะอมตวหรอไม
หากพจารณาสดสวนการครอบครองสวนแบงตลาดของผประกอบการ ในรปท 4.2 พบวา AIS เปนผประกอบการทครอบครองตลาดสวนใหญ มสดสวนมากกวาครงหนง คอ 52.7% อนดบสองคอ DTAC และอนดบสามคอ True Move ทงสามรายถอวาเปนผใหบรการหลกในประเภทบรการโทรศพทเคลอนท สดสวนของทงสามรายรวมกน คอ ประมาณ 98 % ของจ านวนผใชบรการทงหมด
รปท 4.1 สดสวนจ านวนผใชโทรศพทเคลอนทตอจ านวนประชากร
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
67
รปท 4.2 สดสวนจ านวนผใชโทรศพทเคลอนทตอผประกอบการ
4.1.2 การใชงานคลนความถของผประกอบการ
ในปจจบน ผประกอบการ ซงหมายรวมถงผไดรบการจดสรรคลนความถ และผไดสทธใชคลนความถ ไดมการใชคลนความถในยานตางๆ ดงแสดงรายละเอยดในตารางท 4-2
จากตารางท 4-2 สามารถแบงการใชยานความถออกเปน 2 กลม คอ — กลมยานความถประมาณ 800-900 MHz — กลมยานความถประมาณ 1800-2000 MHz
ตารางท 4-2 การใชคลนความถของผประกอบการโทรศพทเคลอนท
ผประกอบการ ระยะเวลาสมปทาน
มาตรฐาน ความถขาขน (Up link)
ความถขาลง (Down link)
Bandwidth
AIS(1) 27/3/2533-26/3/2558
GSM 897.5 - 905.0 MHz 942.5 - 950.0MHz 2x7.5 MHz
AIS(2) GSM 905.0 - 915.5MHz 950.0 - 960.0MHz 2x10 MHz DPC GSM 1747.9 - 1760.5
MHz 1842.9 - 1855 MHz 2x12.6 MHz
DTAC(1) GSM 1722.6 - 1747.9 MHZ
1817.6 - 1842.9 MHz 2x25.3 MHz
DTAC(2) GSM 1760.5 - 1785.0 MHz
1855.5 - 1880.0 MHz 2 24.5 MHz
DTAC(3) AMPS-B 835.0 - 845.0 MHz 880.0 - 890.0 MHz 2x10 MHz DTAC(4) AMPS-B 846.5 - 849.0 MHz 891.5 - 894.0 MHz 2x2.5 MHz TRUE MOVE GSM 1710.0 - 1722.6
MHz 1805.0 - 1817.6 MHz 2x12.6 MHz
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
68
CAT/HUTCH(1) CDMA 824.0 - 835.0 MHz 869.0 - 880.0 MHz 2x11 MHz CAT/HUTCH(2) CDMA 845.0 - 846.5 MHz 890.0 - 891.5 MHz 2x1.5 MHz THAI MOBILE GSM 1885.0 - 1980.0
MHz 1965.0 - 1980.0 MHz 2x15 MHz
ทงสองกลมยานความถมการใหใบอนญาตของโทรศพทเคลอนดงแสดงในรปท 4.3 และรปท
4.4 ตามล าดบ จะเหนไดวา ในรปท 4.3 กลมยานความถประมาณ 800-900 MHz เปนกลมทมความไดเปรยบทางดานการลดทอนของการแพรกระจายคลนมากกวากลมยานความถประมาณ 1800-2000 MHz ในรปท 4.4 อกนยหนงคอ ในกลมแรกใชจ านวนสถานฐานนอยกวาเพอใหไดพนทครอบคลมไดทเทากน เมอเปรยบเทยบทก าลงสงของสถานฐานมก าลงสงเทากน
นอกจากน จากรปท 4.3 จะเหนไดวาประกอบดวยเทคโนโลยโทรศพทเคลอนท 3 ระบบ คอ ระบบ AMPS-B ระบบ GSM และระบบ CDMA แตละระบบมบรษทผทใหบรการเพยงรายเดยว แมวาในทางกายภายของความถแลว จะไมเปนความไดเปรยบเสยเปรยบในเรองจากการลดทอนการแพรกระจายคลนทแตกตางกนไมมากนก แตในเรองความใหมเกาของเทคโนโลยสงผลใหประสทธภาพของการใชงานยานความถ ประสทธภาพการรองรบความผใชงาน ประสทธภาพของคณภาพของสญญาณ ประสทธภาพความเรวในการสอสารขอมลทแตกตางกน และอนๆ ทเกยวของกบเทคโนโลยของโทรศพทเคลอนท จากรปท 4.3 สามารถเรยงล าดบเทคโนโลยจากเกาทสดไปหาใหมทสดไดดงน
(1) AMP-B (2) GSM (3) CDMA จากรปท 4.3 ยงสงเกตไดอกวา ในหนงเทคโนโลยจะมเพยงบรษททใหบรการ
โทรศพทเคลอนทเพยงรายเดยว ซงเกดจากการใหสมปทานทงหมดเพยงบรษทใดบรษทหนงในชวงเวลานนๆ สงผลใหกลไกการแขงขนระหวางโทรศพทเคลอนทในยานความถ 800-900MHz ท างานอยางไมมประสทธภาพ เนองจากความไดเปรยบเสยเปรยบในความเกาใหมของเทคโนโลยดงทกลาวมาแลวนน
แตกตางจากยานความถประมาณ 1800 MHz ในรปท 4.4 ในยานความถนมเทคโนโลยโทรศพทเคลอนทเพยงเทคโนโลยเดยวคอ ระบบ GSM มบรษทผทใหบรการ 4 ราย คอ True Move, DPC, DTAC และ Thai Mobile ตามล าดบ สงผลไมเกดการไดเปรยบเสยเปรยบ ทงทางดานการลดทอนของการแพรกระจายคลนและความเกาใหมของเทคโนโลยโทรศพทเคลอนท แนวทางแกไขความไดเปรยบเสยเปรยบในการแขงขนทไดกลาวมาแลวคอในหนงยานความทมระบบโทรศพทเคลอนทระบบหนง ควรทจะใหมบรษทไดรบสมปทานตงแตสองบรษทขน เพอไดเกดการแขงขนทเทาเทยบและเปนธรรม
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
69
แนวทางการแกไขปญหาขางตนอกแนวทางหนงคอ ใหบรษททไดสมปทานในกลมรปท 4.3 สามารถจะอพเกรดเทคโนโลยโทรศพทเคลอนทได เนองจากเทคโนโลยใหมๆส าหรบโทรศพทเคลอนทมความสามารถในดานตางๆ เพมสงขน และทส าคญสามารถใชงานคลนความถไดอยางมประสทธภาพ ซงเปนใชงานทรพยากรคลนความถทมอยอยางจ ากดใหเกดประโยชนสงสดได
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
70
รปท 4.3 ยานความถส าหรบผไดรบใบอนญาตโทรศพทเคลอนท 790 – 960 MHz
CAT/HUTCH
AIS
DPC
THAI MOBILE
TRUE
DTAC
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
71
รปท 4.4 ยานความถส าหรบผไดรบใบอนญาตโทรศพทเคลอนท 1675 – 2300 MHz
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
72
4.1.3 เทคโนโลยของผประกอบการในประเทศไทย
จากขอเทจในหวขอทผานมานน จะเหนวาผประกอบการโทรศพทเคลอนทสวนใหญไดรบสมปทานในยานความถใดความถหนงเทานน ในขณะเดยวกนการใชบรการของโทรศพทเคลอนทกเปนเพยงระบบเดยวเทานน ท าใหเกดการเปรยบเทยบความไดเปรยบเสยเปรยบทางดานวศวกรรม เชน การลดทอนในการแพรกระจายคลน ขนาดของเซลลไซท ความเกาใหมของเทคโนโลย เปนตน
รปท 4.5 ยานความถส าหรบมาตรฐานโทรศพทเคลอนท 350 – 1000 MHz
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
73
รปท 4.6 ยานความถส าหรบมาตรฐานโทรศพทเคลอนท 1700 – 2030 MHz
ในปจจบนเทคโนโลยส าหรบโทรศพทเคลอนท มการเปลยนแปลงอยางรวดเรว เชน CDMA2000, WCDMA หรอ TD-SCDMA เปนมาตรฐานโทรศพทเคลอนทในยดทสาม (3G) การเปลยนแปลงเทคโนโลยนสงผลใหประสทธภาพการใชงานยานความถดขน อตราการรบสงขอมลเรวขน สามารถรองรบบรการรปแบบใหมๆ ไดมากขน มาตรฐานเทคโนโลยโทรศพทเคลอนทยคใหมนอาจจะมทงทตรงกบยานความถทเคยมการใหใบอนญาตไปแลวและไมตรงกบทเคยใหใบอนญาตไปแลว ดงจะเหนไดจากแผนผงยานความถส าหรบมาตรฐานโทรศพทเคลอนทในรปท 4.5 และในรปท 4.6 สวนรายละเอยดคณสมบตทางดานเทคนคตางๆ แสดงไวในตารางท 4-3 และตารางท 4-4
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
74
ตารางท 4-3 มาตรฐานเทคโนโลยโทรศพทเคลอนท
3GPP LTE 3GPP WCDMA/ HSPA /HSPA+
3GPP TD-SCDMA
3GPP TD-CDMA
GSM/GPRS/EDGE/ EDGE Evolution
WiMAX IEEE 802.16e-2005 IEEE 802.16-2004
cdmaOne IS-95
Frequency range UMTS Bands (FDD) I) UL: 1920 MHz to 1980 MHz DL: 2110 MHz to 2170 MHz
II) UL: 1850 MHz to 1910 MHz DL: 1930 MHz to 1990 MHz
III) UL: 1710 MHz to 1785 MHz DL: 1805 MHz to 1880 MHz
IV) UL: 1710 MHz to 1755 MHz DL: 2110 MHz to 2155 MHz V) UL: 824 MHz to 849 MHz
DL: 869 MHz to 894 MHz VI) UL: 830 MHz to 840 MHz
DL: 875 MHz to 885 MHz VII) UL: 2500 MHz to 2570 MHz
DL: 2620 MHz to 2690 MHz VIII) UL: 880 MHz to 915 MHz
DL: 925 MHz to 960 MHz IX) UL: 1749.9 MHz to 1784.9 MHz
DL: 1844.9 MHz to 1879.9 MHz X) UL: 1710 MHz to 1770 MH
UMTS Bands (TDD) 1900 MHz to 1920 MHz 2010 MHz to 2025 MHz 1850 MHz to 1910 MHz 1930 MHz to 1990 MHz 1910 MHz to 1930 MHz 2570 MHz to 2620 MHz 1880 MHz to 1920 MHz 2300 MHz to 2400 MHz
GSM 850 UL: 824 MHz to 849 MHz DL: 869 MHz to 894 MHz
GSM 900 UL: 890 MHz to 915 MHz DL: 935 MHz to 960 MHz
E-GSM UL: 880 MHz to 915 MHz DL: 925 MHz to 960 MHz
GSM 1800 UL: 1710 MHz to 1785 MHz DL: 1805 MHz to 1880 MHz
Korea: UL: 1750 MHz to 1780 MHz DL: 1840 MHz to 1870 MHz
GSM 1900 UL: 1850 MHz to 1910 MHz DL: 1930 MHz to 1990 MHz
MP01, MP02: 2300 MHz to 2400 MHz
MP03, MP04: 2305 MHz to 2360 MHz
MP05: 2496 MHz to 2690 MHz
MP06, MP07: 3300 MHz to 3400 MHz
MP08, MP11: 3400 MHz to 3800 MHz
MP09, MP10, MP12: 3400 MHz to 3600 MHz
Targeted: IMT-2000 Bands (TDD
UL: 824 MHz to 849 MHz DL: 869 MHz to 894 MHz
UL: 1850 MHz to 1910 MHz
DL: 1930 MHz to 1990 MHz
DL: 2110 MHz to 2170 MHz XI) UL: 1427.9 MHz to 1452.9 MHz
DL: 1475.9 MHz to 1500.9 MHz XII) UL: 698 MHz to 716 MHz
DL: 728 MHz to 746 MHz XIII) UL: 777 MHz to 787 MHz
DL: 746 MHz to 756 MHz XIV) UL: 788 MHz to 798 MHz
DL: 758 MHz to 768 MHz
3GPP LTE 3GPP WCDMA/ HSPA / HSPA+
3GPP TD-SCDMA
3GPP TD-CDMA
GSM/GPRS/EDGE/ EDGE Evolution
WiMAX IEEE 802.16e-2005 IEEE 802.16-2004
cdmaOne IS-95
Modulation UL: QPSK, 16QAM, 64QAM
DL: QPSK, 16QAM, 64QAM
UL: Dual BPSK, 16QAM (HSPA+)
DL: QPSK, 16QAM
QPSK, 8PSK 16QAM
(HSPA only
UL+DL: QPSK DL: 16QAM
(HSDPA only)
GMSK, 8PSK (EDGE only), QPSK, 16QAM,
32QAM (EDGE evolution only)
BPSK, QPSK, 16QAM, 64QAM, SC
QPSK / OQPSK
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
75
3GPP LTE 3GPP WCDMA/ HSPA /HSPA+
3GPP TD-SCDMA
3GPP TD-CDMA
GSM/GPRS/EDGE/ EDGE Evolution
WiMAX IEEE 802.16e-2005 IEEE 802.16-2004
cdmaOne IS-95
(HSDPA), 64QAM (HSPA+)
Multiple access OFDMA (DL) SC-FDMA (UL
WCDMA TD-SCDMA TD-CDMA TDMA / FDMA SOFDMA (128, 256, 512, 1024, 2048), OFDM 256, SC
CDMA / FDMA
Duplex (uplink/downlink)
TDD / FDD FDD TDD TDD FDD TDD (/ FDD) FDD
Channel bandwidth Scalable to 20 MHz 5 MHz 1.6 MHz 5 MHz 200 kHz 5 MHz, 7 MHz, 8.75 MHz, 10 MHz
dependent on profile; IEEE 802.16:
1.25 MHz to 28 MHz
1.25 MHz
Peak data rate 172 Mbit/s (DL, 20 MHz, 2 x 2 MIMO) 86 Mbit/s
(UL, 20 MHz)
2 Mbit/s 14 Mbit/s (DL,
HSDPA) 28 Mbit/s (DL,
HSPA+) 5.76 Mbit/s (UL,
HSUPA) 11 Mbit/s (UL,
HSPA+)
2 Mbit/s 2.8 Mbit/s
(HSPA
2 Mbit/s 10 Mbit/s (HSDPA
14.4 kbit/s (GSM) 53.6 kbit/s (GPRS) 384 kbit/s (EDGE)
1 Mbit/s (EDGE evolution
114 Mbit/s (DL, 20 MHz,
2×2 MIMO, TDD) (16e)
307.7 kbit/s
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
76
ตารางท 4-4 เทคโนโลยโทรศพทเคลอนทของผประกอบการในประเทศไทย
GSM/GPRS/EDGE/
EDGE Evolution
CDMA2000® 1xEV-DO
Revision B
CDMA2000® 1xEV-DO
Release 0 / Revision A
CDMA2000® 1xRTT
AMP NAMP
Frequency range GSM 850 (in MHz) UL: 824 MHz to 849 DL: 869 MHz to 894
GSM 900 UL: 890 MHz to 915 DL: 935 MHz to 960
E-GSM UL: 880 MHz to 915 DL: 925 MHz to 960
GSM 1800 UL: 1710 MHz to 1785 DL: 1805 MHz to 1880
Korea: UL: 1750 MHz to 1780 DL: 1840 MHz to 1870
GSM 1900 UL: 1850 MHz to 1910 DL: 1930 MHz to 1990
Band Classes (in MHz) BC0) 800 MHz Band
UL: 815 to 849, DL: 860 to 894 BC1) 1900 MHz Band
UL: 1850 to 1910, DL: 1930 to 1990 BC2) TACS Band
UL: 872 to 915, DL: 917 to 960 BC3) JTACS Band
UL: 887 to 925, DL: 832 to 870 BC4) Korean PCS Band
UL: 1750 to 1780, DL: 1840 to 1870 BC5) 450 MHz Band
UL: 410 to 483, DL: 420 to 493 BC6) 2 GHz Band
UL: 1920 to 1980, DL: 2110 to 2170 BC7) 700 MHz Band
UL: 776 to 794, DL: 746 to 764 BC8) 1800 MHz Band
UL: 1710 to 1785, DL: 1805 to 1880
Band Classes (in MHz) BC0) 800 MHz Band
UL: 815 to 849, DL: 860 to 894 BC1) 1900 MHz Band
UL: 1850 to 1910, DL: 1930 to 1990
BC2) TACS Band UL: 872 to 915, DL: 917 to 960
BC3) JTACS Band UL: 887 to 925, DL: 832 to 870
BC4) Korean PCS Band UL: 1750 to 1780, DL: 1840 to
1870 BC5) 450 MHz Band
UL: 410 to 483, DL: 420 to 493 BC6) 2 GHz Band
UL: 1920 to 1980, DL: 2110 to 2170
BC7) 700 MHz Band UL: 776 to 794, DL: 746 to 764
A(initial) UL: 824-834 MHz DL: 869-879 MHz
A(extended) UL: 844-846.5 MHz DL: 889-891.5 MHz
A(initial) UL: 834-844 MHz DL: 879-889 MHz
A(extended) UL: 846.5-849 MHz DL: 891.5-894 MHz
A(initial) UL: 824-834 MHz DL: 869-879 MHz
A(extended) UL: 844-846.5 MHz DL: 889-891.5 MHz
A(initial) UL: 834-844 MHz DL: 879-889 MHz
A(extended) UL: 846.5-849 MHz DL: 891.5-894 MHz
Frequency range BC9) 900 MHz Band UL: 880 to 915, DL: 925 to 960
BC10) Secondary 800 MHz Band UL: 806 to 901, DL: 851 to 940
BC11) 400 MHz European PAMR Band UL: 410 to 483, DL: 420 to 493 BC12) 800 MHz PAMR Band
UL: 870 to 876, DL: 915 to 921 BC13) 2.5 GHz IMT-2000 Extension Band
UL: 2500 to 2570, DL: 2620 to 2690 BC14) US PCS 1.9 GHz Band
UL: 1850 to 1915, DL: 1930 to 1995 BC15) AWS Band
UL:1710 to 1755, DL: 2110 to 2155 BC16) US 2.5 GHz Band
UL: 2502 to 2568, DL: 2624 to 2690
BC8) 1800 MHz Band UL: 1710 to 1785, DL: 1805 to
1880 BC9) 900 MHz Band
UL: 880 to 915, DL: 925 to 960 BC10) Secondary 800 MHz Band UL: 806 to 901, DL: 851 to 940
BC11) 400 MHz European PAMR Band
UL: 410 to 483, DL: 420 to 493 BC12) 800 MHz PAMR Band
UL: 870 to 876, DL: 915 to 921 BC13) 2.5 GHz IMT-2000
Extension Band UL: 2500 to 2570, DL: 2620 to
2690
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
77
GSM/GPRS/EDGE/
EDGE Evolution
CDMA2000® 1xEV-DO
Revision B
CDMA2000® 1xEV-DO
Release 0 / Revision A
CDMA2000® 1xRTT
AMP NAMP
BC17) US 2.5 GHz Forward Link Only Band DL: 2624 to 2690
BC14) US PCS 1.9 GHz Band UL: 1850 to 1915, DL: 1930 to
1995 BC15) AWS Band
UL: 1710 to 1755, DL: 2110 to 2155
BC16) US 2.5 GHz Band UL: 2502 to 2568, DL: 2624 to
2690
Modulation GMSK, 8PSK (EDGE only), QPSK, 16QAM,
32QAM (EDGE evolution only)
HPSK HPSK QPSK, OQPSK, HPSK FM MANCHESTER FM MANCHESTER
Multiple access TD-SCDMA TDMA / CDMA TDMA / CDMA CDMA FDM FDMA
Duplex (uplink/downlink)
TDD FDD FDD FDD FDD FDD
Channel bandwidth
200 kHz 1.25 MHz × N (N = number of channels)
1.25 MHz 1.25 MHz 30 KHz 10 KHz
Voice Channels per carrier
8 64 64 64 1 1
Peak data rate 14.4 kbit/s (GSM) 53.6 kbit/s (GPRS) 384 kbit/s (EDGE)
1 Mbit/s (EDGE evolution
4.9 Mbit/s × N (forward)
1.9 Mbit/s × N (reverse)
N = channel with 1.25 MHz bandwidth
Release 0: 2.4 Mbit/s (forward) 153 kbit/s (reverse)
Revision A: 3.1 Mbit/s (forward) 1.8 Mbit/s (reverse)
307.7 kbit/s 10 Kb/sec 100 b/sec
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
78
4.1.4 สรปและขอเสนอแนะ
จากขอเทจจรงทแสดงใหเหนสถานะของแตละผประกอบการโทรศพทเคลอนททงหมดในประเทศไทย สามารถสรปเปนประเดนตางๆ ไดดงน
หากพจารณาประสทธภาพของการใชคลนความถ โดยค านวณเปนอตราสวนความกวางแถบ
ความถ (Bandwidth) ตอผใชบรการ (Hz/User) ดงแสดงในตารางท 4-5 แลว จะเหนไดวาผประกอบการทมอตราสวนความกวางแถบความถตอผใชในระดบนอยทสด คอ AIS สวนผประกอบการทมอตราสวนแบนดวดธตอผใชในระดบมากทสด คอ DPC ในทางทฤษฎแสดงใหเหนวาบรษท AIS เปนผประกอบทใชงานความถไดอยางมประสทธภาพ ในขณะทบรษท DPC เปนผประกอบการทใชงานความถมประสทธภาพทดอยกวาบรษท AIS อยมาก ในทางทฤษฎ บรษท DPC ควรจะใหบรษท AIS สามารถเขามาใชความถรวม เพอใหเกดการใชงานดานความถสงสด
ตารางท 4-5 อตราสวนแบนดวดธตอผใช (Hz/User) ของผประกอบการแตละราย
AIS DTAC True Move CAT/Hutch DPC Users 35,190,000 26,770,000 20,000,000 3,290,000 870,000
Bandwidth (Hz) 17,500,000 62,300,000 12,600,000 12,500,000 12,600,000 Hz /User 0.50 2.33 0.63 3.80 14.48
แตเนองจากบรษท DPC เปนบรษทในเครอของบรษท AIS หากพจารณาในกรณนอตราสวน
แบนดวดธตอผใชสามารถค านวณใหม โดยน าทงจ านวนผใชและแบนดวดธของ AIS และ DPC มารวมกนเปนบรษทเดยวกน สามารถทจะค านวณอตราสวนแบนดวดธตอผใช (Hz/User) ไดเปนตารางท 4-6
ตารางท 4-6 อตราสวนแบนดวดธตอผใช (Hz/User) รายบรษท
AIS+DPC DTAC True Move CAT/Hutch
Users 36,060,000 26,770,000 20,000,000 3,290,000 Bandwidth (Hz) 30,100,000 62,300,000 12,600,000 12,500,000
Hz/User 0.83 2.33 0.63 3.80
ตารางท 4-6 แสดงใหเหนวา ผมอตราสวนแบนดวดธตอผใชนอยทสดคอ AIS สวนผทม
อตราสวนแบนดวดธตอผใชมากทสดคอ CAT/Hutch ผลจากการค านวณทางทฤษฎแสดงใหเหนวา บรษท AIS+PDC เปนผประกอบทใชงานความถไดอยางมประสทธภาพ ในขณะทใชการใชความถของบรษท
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
79
CAT/Hutch มประสทธภาพดอยกวาบรษท AIS+DPC อยมาก ทางทฤษฎแลว บรษท CAT/Hutch ควรจะใหบรษท AIS+DPC ใชความถรวม เพอใหเกดการใชงานดานความถสงสด
หากพจารณาในแงของความไดเปรยบจากคณสมบตคลนของผประกอบการแตละราย สามารถแยกไดจากคาความลดทอนของสญญาณเมอคลนเดนทางผานอากาศ ซงจ าแนกออกเปนสองกลม คอ กลมแรกคาความลดทอนของสญญาณนอยคอ 800 MHz และ 900 MHz สวนกลมทสองซงมคาความลดทอนของสญญาณมากคอ 1800 MHzและ 1900 MHz ดงแสดงในตารางท 4-7
ตารางท 4-7 การจ าแนกกลมตามคาการลดทอนของสญญาณ
คาความลดทอนของสญญาณนอย คาความลดทอนของสญญาณมาก
บรษท AIS(800MHz), AIS(900MHz),
DTAC(800MHz), CAT/Hutch(800MHz) PDC(1800MHz), DTAC(1800MHz),
True Move(1800MHz)
จากตารางท 4-7 ผทเสยเปรยบคณสมบตคลนมากทสดคอ บรษท True Move และบรษทท
ไดเปรยบมากทสดคอ บรษท CAT/Hutch เนองจากทงสองบรษทนไดรบอนญาตยานความถเพยงยานเดยว เมอเปรยบเทยบกบอกสองบรษทคอ บรษท AIS(800 MHz, 900 MHz)+PDC(1800 MHz) และ DTAC(800 MHz, 1800 MHz) เพอแกปญหาความไดเปรยบเสยเปรยบและเกดประโยชนสงสดในการใชงานยานความถ ในทางทฤษฎแลวควรจะใหบรษทตางๆ ไดรบอนญาตใหสามารถประกอบกจการไดทงสองยานความถ เพอใหออกแบบการใชงานยานความถไดอยางเหมาะสมในแตละพนทไดอยางมประสทธภาพ
รปท 4.7 ยานความถของโทรศพทเคลอนทในประเทศองกฤษ
ทมา: OFCOM
ขอเสนอแนะ ตวอยางการใชงานยานความถในประเทศองกฤษก าหนดใหในหนงยานความถมผประกอบการ
ในระบบเดยวกนมากกวาหนงราย ดงรปท 4.7 ความกวางยานความถทใชเทากบ 2 x 4 MHz ระยะหางระหวาง
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
80
ความถเทากบ 45 MHz ในยานความถ 872-876 MHz และ 917-921 MHz ซงประกอบดวย O2 และ Vodafone ในระบบ GSM โดยททงสองบรษทไดรบการจดสรรเปนชวงๆ ดงแสดงในรปท 4.7
ส าหรบประเทศไทยสญญารวมการงาน (BTO) ระหวางบรษท ทโอท จ ากด (มหาชน) และบรษท กสท โทรคมนาคม จ ากด (มหาชน) กบบรษทคสญญารวมการงานทง 6 บรษท จะสนสดลงทงหมดภายในป 2561 (ยกเวนบรษท ไทยโมบาย จ ากด) โดยหลกการแลวความถวทยทใชในกจการโทรศพทเคลอนทระบบเซลลลาดงกลาวทงหมดทแสดงไวในตารางท 4-2 จะตองคนความถวทยทงหมดใหแก กทช. ในประเดนน กทช. ควรจะเตรยมการใหมการจดสรรคลนความถใหม กอนทจะสนสดสญญารวมการงาน
เทคโนโลย WiMAX คณะกรรมการกจการโทรคมนาคมแหงชาตไดออกประกาศ เรอง แผนความถวทย Broadband
Wireless Access (BWA) เพอการทดลองหรอทดสอบ โดยใหใชความถวทย 2300-2400, 2500-2520, 2670-2690, 3300-3400 และ 3400-3700 MHz รวม 5 ชวงความถ และมผไดรบอนญาตใหทดลองหรอทดสอบใชความถวทยดงกลาวเปนการชวคราว โดยใชเทคโนโลยบรอดแบนดไรสายความเรวสง WiMAX ทวประเทศ เปนจ านวน 18 ราย ดงน
ล าดบ ผไดรบใบอนญาต ใบอนญาตเลขท อนญาต หมดอาย ยานความถ ระยะเวลา
1 บรษท ทร ยนเวอรแซล คอนเวอรเจนซ จ ากด
FREQ/TRIAL/51/001 20 เม.ย. 51 18 ก.ค. 51 2.5 GHz 90 วน
2 บรษท ยไนเตด อนฟอรเมชน ไฮเวย จ ากด
FREQ/TRIAL/51/002 20 เม.ย. 51 18 ก.ค. 51 2.3 GHz
90 วน 2.5 GHz
3 บรษท ทรานส แปซฟก เทเลคอม (ประเทศไทย) จ ากด
FREQ/TRIAL/51/003 20 เม.ย. 51 18 ก.ค. 51 2.5 GHz 90 วน
4 บรษท ซเอส ลอกซอนโฟ จ ากด (มหาชน)
FREQ/TRIAL/51/004 20 เม.ย. 51 18 ก.ค. 51 2.5 GHz 90 วน
5 บรษท สามารถเทลคอม จ ากด (มหาชน) และ การไฟฟาสวนภมภาค
FREQ/TRIAL/51/005 20 เม.ย. 51 18 ก.ค. 51 2.5 GHz 90 วน
6 บรษท ลอกซเลย จ ากด (มหาชน)
FREQ/TRIAL/51/006 20 เม.ย. 51 18 ก.ค. 51 2.3 GHz
90 วน 2.5 GHz
7 บรษท แอดวานซ อนโฟร เซอรวส จ ากด (มหาชน)
FREQ/TRIAL/51/007 20 เม.ย. 51 18 ก.ค. 51 2.3 GHz
90 วน 2.5 GHz
8 บรษท กสท โทรคมนาคม FREQ/TRIAL/51/008 20 เม.ย. 51 18 ก.ค. 51 2.3 GHz 90 วน
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
81
ล าดบ ผไดรบใบอนญาต ใบอนญาตเลขท อนญาต หมดอาย ยานความถ ระยะเวลา
จ ากด (มหาชน) 2.5 GHz
9 บรษท ททแอนดท จ ากด (มหาชน)
FREQ/TRIAL/51/009 20 เม.ย. 51 18 ก.ค. 51 2.3 GHz
90 วน 2.5 GHz
10 บรษท ทร มฟ จ ากด FREQ/TRIAL/51/010 20 เม.ย. 51 18 ก.ค. 51 2.3 GHz
90 วน 2.5 GHz
11 บรษท ทรปเปลท บรอดแบนด จ ากด (มหาชน)
FREQ/TRIAL/51/011 20 เม.ย. 51 18 ก.ค. 51 2.3 GHz
90 วน 2.5 GHz
12 บรษท ซปเปอรบรอดแบนด จ ากด
FREQ/TRIAL/51/012 15 ม.ย. 51 12 ก.ย. 51
2.3 GHz
90 วน 2.5 GHz
13 บรษท ทโอท จ ากด (มหาชน) และ บรษท แพลนเนตคอมมวนเคชน เอเชย จ ากด
FREQ/TRIAL/51/013 22 ม.ย. 51 19 ก.ย. 51 2.5 GHz 90 วน
14 บรษท โทเทล แอคเซส คอมมนเคชน จ ากด (มหาชน)
FREQ/TRIAL/51/014 29 ม.ย. 51 26 ก.ย. 51 2.3 GHz
90 วน 2.5 GHz
15 บรษท อซ ซสเตม เทเลคอม จ ากด
FREQ/TRIAL/51/015 21 ส.ค. 51 18 พ.ย. 51 2.5 GHz 90 วน
16 บรษท วน วน เนต คอรปอเรชน จ ากด
FREQ/TRIAL/51/016 21 ส.ค. 51 18 พ.ย. 51 2.3 GHz
90 วน 2.5 GHz
17 บรษท ไออซ เทคโนโลย จ ากด
FREQ/TRIAL/51/017 21 ส.ค. 51 18 พ.ย. 51 2.5 GHz 90 วน
18 บรษท มลคอมซสเตมซ จ ากด FREQ/TRIAL/51/018 21 ส.ค. 51 18 พ.ย. 51 2.5 GHz 90 วน
การทดลองหรอทดสอบเทคโนโลย WiMAX ของผไดรบอนญาตใหใชความถวทยดงกลาวได
สนสด และคณะกรรมการกจการโทรคมนาคมแหงชาตไดยตการอนญาตการทดสอบการใชความถวทยดงกลาวแลว ขณะนอยในระหวางการประเมนผลการทดสอบใชความถวทยดงกลาวเพอพจารณาอนญาตใหงานตอไป หากผลเปนประการใดคณะกรรมการกจการโทรคมนาคมแหงชาตจะประกาศใหทราบตอไป
เทคโนโลย 3G คณะกรรมการกจการโทรคมนาคมแหงชาตมมตทประชมครงท 9/2551 เมอวนท 6 มนาคม 2551
และครงท 29/2551 เมอวนท 14 สงหาคม 2551 อนญาตใหบรษท ทโอท จ ากด (มหาชน) โดยบรษท แอดวานซ
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
82
อนโฟร เซอรวส จ ากด (มหาชน) บรษท กสท โทรคมนาคม จ ากด (มหาชน) โดยบรษท ดแทค จ ากด (มหาชน) และบรษท กสท โทรคมนาคม จ ากด (มหาชน) ปรบปรงโครงขายโทรศพทเคลอนท โดยใชเทคโนโลย HSPA (High Speed Packet Access) เพอใหมความสามารถในการรบ-สงขอมลความเรวสงและรองรบความตองการของประชาชน โดยใชยานความถวทยและความกวางแถบความถเดมทใหบรการอยในปจจบน ทงน ผไดรบอนญาตดงกลาวจะตองปฏบตตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไข ภายใตกฎเกณฑการก ากบดแลการประกอบกจการของเทคโนโลยโทรศพทเคลอนทยคท 3 (3G) ทเหมาะสมในอนาคต ซงคณะกรรมการกจการโทรคมนาคมแหงชาต จะก าหนดตอไป ดงน
ผรบอนญาต ความถวทย ความกวางแถบความถ
พนทใหบรการ มต กทช. ครงท
บรษท ทโอท จ ากด (มหาชน) โดยบรษท แอดวานซ อนโฟร เซอรวส จ ากด (มหาชน)
897.5-915.0 MHz 942.5-960.0 MHz
5 MHz กรงเทพมหานคร ขอนแกน ชลบร เชยงใหม เชยงราย ประจวบครขนธ ภเกต สงขลา และนครราชสมา
9/2551 และ29/2551
บรษท กสท โทรคมนาคม จ ากด (มหาชน) โดยบรษท ดแทค จ ากด (มหาชน)
839-849 MHz คกบ 884-894 MHz
5 MHz ภเกต ชลบร กรงเทพมหานครและปรมณฑล
29/2551
บรษท กสท โทรคมนาคม จ ากด (มหาชน)
834.2-839 MHz คกบ 879.2-884.0 MHz
4.8 MHz กรงเทพมหานครและปรมณฑล เชยงใหม ชลบร ภเกต มหาสารคาม
29/2551
การอนญาตใหปรบปรงโครงขายดงกลาวเปนการใชเทคโนโลยใหมบนคลนความถเดมทไดรบ
การจดสรรแลว (In-Band Migration) มวตถประสงคเพอเปนการพฒนากจการโทรคมนาคมของประเทศไทยใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงของเทคโนโลยและการบรการใหม ภายใตนโยบายการแขงขนเสรและเปนธรรมทก าหนดในแผนแมบทกจการโทรคมนาคม รวมถงหลกความเปนกลางทางเทคโนโลย (Technology Neutral) และการใชคลนความถวทยเปนไปอยางมประสทธภาพ รวมทงเพอใหผบรโภคมทางเลอกการใชบรการและไดรบบรการทมมาตรฐานคณภาพทสงขน
การจดสรรคลนความถส าหรบการประกอบกจการโทรศพทเคลอนท (IMT หรอ 3G and Beyond) ขณะน คณะกรรมการกจการโทรคมนาคมแหงชาตอยในระหวางการพจารณาก าหนดหลกเกณฑการอนญาตและจดท าแผนคลนความถ 3G หากแลวเสรจเมอใดคณะกรรมการกจการโทรคมนาคมแหงชาตจะประกาศใหทราบตอไป
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
83
4.2 ยานความถวทยทใชในกจการวทยน าทาง
ยานความถวทยทใชงานเกยวกบการน าทาง (Navigations) นนน ามาใชกบกจการเดนอากาศและกจการเดนเรอ และการกภยเปนหลก (Aeronautical and Maritime Services and Rescue) เพอตดตามอากาศยาน เรอ หรอพาหนะตางๆ วตถประสงคหลกของวทยน าทางคอเพอเพมความปลอดภย (Safety) และหลกเลยงอบตเหตจากการชนกนของอากาศยาน เพอใชในคนหาและกภยเมอเกดอบตเหต (Search and Rescue) ปจจบนไดมการน าวทยน าทางมาประยกตใชรวมกบการสอสารไรสายสวนบคคล (Personal Wireless Communication) เพออ านวยความสะดวกในการเดนทาง การหาสถานท การตดตามยานพาหนะ (Vehicle Tracking) และการระบต าแหนงดวยดาวเทยม (Global Positioning Satellite)
4.2.1 ความถทใชในกจการวทยน าทาง
ยานความถเพอการน าทางไดถกก าหนดใหเปนมาตรฐานโดยสหภาพโทรคมนาคมระหวางประเทศ (ITU) รวมกบองคกรการบนพลเรอนระหวางประเทศ (International Civil Aviation Organization: ICAO) และองคกรดานการเดนเรอระหวางประเทศ (International Maritime Organization: IMO) ซงเปนมาตรฐานยานความถสากลทใชกนทวโลก อปกรณทใชส าหรบกจการวทยน าทาง (Navigation) ประกอบดวย 3 สวน ดงน
1) เครองชวยเดนอากาศ (Navigation Aids) ประกอบดวย Ground Based Navigation Aids
- Distance Measuring Equipment (DME) - VHF Omni-directional Radio (VOR) - Non Directional Beacon (NDB) - ILS (Instrument Landing System) ประกอบดวย
Localizer Glide Slope Makers
Satellite Navigation (GNSS) Aids ประกอบดวยดาวเทยม - GPS (USA) - GLONASS (USSR) - GALILEO (UK)
2) ชองสญญาณสอสาร (Communications Channel) ยานความถวทย HF (2-25 MHz) ยานความถวทย VHF (118 – 137 MHz, 156-162.5 MHz)
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
84
ยานความถวทย UHF (225-400 MHz) 3) ระบบตดตามอากาศยาน (Surveillance System)
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
85
การก าหนดยานความถส าหรบกจการเดนอากาศและ Navigation แบงได 2 แบบ ดงน (1) Exclusive allocation (ไมสามารถใชรวมกบกจการอนได)
Frequency Band Application 74.8 -75.2 MHz ILS (marker beacons) 108 -117.975 MHz ILS ( locallizer ) + VOR 118 -137 MHz Air/ground Voice communications (mobile) 328 -335 MHz ILS (Guide Slope) 960 -1215 MHz DME TACAN + GNSS (secondary basis) 4200 -4400 MHz Radio-altimeter 5000 -5150 MHz MLS
(2) Non-exclusive allocation (ใชรวมกบกจการอนได)
Frequency Band Application 138 -144 MHz Military ATC air/ground communication 200 -380 MHz Military air/ground communication 1215 -1350 MHz Primary radar 1545 -1559 MHz Mobile satellite communication (Satellite to Ground) 1559 -1613 MHz GNSS (GPS + GLONASS) 1646 -1656 MHz Mobile satellite communication Ground to Satellite) 2900 -3400 MHz Primary radar 5150 -5250 MHz MLS (long term) 5450 -5470 MHz On board radar
ส าหรบกจการวทยน าทางเพอการเดนเรอในประเทศไทย คณะกรรมการกจการโทรคมนาคม
แหงชาตไดออกประกาศวาดวยแผนความถวทยส าหรบกจการเคลอนททางทะเลในยานความถ 2 – 25 MHz (กทช. ผว, 105-2550) และยานความถ 156 – 162.5 MHz (กทช. ผว, 104-2550)
ส าหรบกจการวทยน าทางเพอการเดนอากาศในประเทศไทย บรษทวทยการบนแหงประเทศไทย เปนผใหบรการควบคมจราจรทางอากาศในนานฟาประเทศไทย โดยใชยานความถทเปนสากล ก าหนดโดยสหภาพโทรคมนาคมระหวางประเทศ (ITU) ใชเพอกจการวทยน าทาง ซงเปนความถมาตรฐานเหมอนกนทวโลก ภายใตการเสนอแนะขององคการการบนพลเรอนระหวางประเทศ (ICAO) ยานความถทใชส าหรบควบคมจราจรทางอากาศในประเทศไทยสรปไดดงน
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
86
ยานความถส าหรบระบบตดตามอากาศยาน
Primary Surveillance Radar (PSR) 1260-1400 MHz และ 2700-3300 MHz Secondary Surveillance Radar (SSR) 1030 MHz และ 1090 MHz Advanced Surface Movement Radar 9000 - 9500 MHz
ยานความถส าหรบระบบเครองชวยการเดนอากาศ
Non-Directional Beacon (NDB) และ Compass Locator 130 - 535 MHz Very High Frequency OMNI- Directional Range (VOR) 108 - 117.975 MHz Distance Measuring Equipment (DME) 960 - 1215 MHz Instrument Landing System (ILS)Localizer Glide Slope Marker
108 -117.975 MHz 328.6 - 335.4 MHz 74.8 – 75.2 MHz
ยานความถส าหรบระบบสอสารดวยเสยง (Voice) ระหวางนกบนกบผควบคมจราจรทางอากาศ วทยสอสาร ยาน VHF 117.975- 137 MHz วทยสอสาร ยาน UHF 225- 400 MHz
ยานความถส าหรบอปกรณวทยสอสาร บรเวณทาอากาศยาน
Air- Ground 117.975-137 MHz Ground – Ground 150 - 170 MHz และ ยาน 400 MHz Trunked Radio System ยาน 800 MHz
ยานความถส าหรบบรการสอสารการบนดวยขอมล (Data) สอสารการบนดวยขอมล ยาน HF 2850-22000 KHz สอสารการบนดวยขอมล ยาน VHF 117.975 - 137 MHz
4.2.2 ผใชงานความถยาน Radio Navigation ในประเทศไทย
หนวยงานผใชงานความถยาน Radio Navigation สามารถแบงออกเปน 6 กลม จากรายละเอยดเกยวกบหนวยงานทใชความถยาน Radio Navigation ในภาคผนวก ค. ดงน
(1) กรมการขนสงทางอากาศ (2) กรมการขนสงทางน าและพาณชยนาว (3) บรษท วทยการบนแหงประเทศไทย จ ากด (4) หนวยงานราชการ (5) บรษทเอกชนทด าเนนกจการดานการขนสง (6) ประชาชนทวไป
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
87
4.2.3 สถานะการใชงานความถยาน Navigation
เนองจากการใชงานดาน Navigation วตถประสงคหลกเพอความปลอดภย และการปองกนอบตเหตจากการชนกนของยานพาหนะเปนหลก การประเมนสถานะและความคมคาของการใชงานจงไมอาจจะประเมนเปนตวเลขได
4.2.4 ปญหาคลนวทยชมชน FM (88-108 MHz) รบกวนระบบควบคมจราจรทางอากาศ
ปจจบนการควบคมจราจรทางอากาศระหวางนกบนกบผควบคมจราจรทางอากาศ (Air Traffic Controller: ATC) จะใชการสอสารโดยเสยงเปนหลกและอยในยานความถ VHF ระหวางความถ 118-137 MHz ซงมการผสมกนแบบ Amplitude Modulation (AM) ท าใหเกดคลนวทยทมการเปลยนแปลงขนาดของสญญาณทสงออกอากาศตามสญญาณเสยงและอาจถกรบกวนไดงาย
ในประเทศไทยปจจบนไดมการตดตงและออกอากาศสถานวทยชมชนความถยาน FM (88 – 108 MHz) ทใชอปกรณเครองสงทไมไดมาตรฐานเกดขนในประเทศไทยหลายรอยสถาน ท าใหคลนวทยทออกอากาศจากสถานวทยชมชนทไมไดมาตรฐาน เกดสญญาณแปลกปลอม ไปรบกวนความถในชวง 118-137 MHz ซงใชเปนชองสอสารระหวางนกบนกบผควบคมจราจรทางอากาศทหอบงคบการบน ท าใหการสอสารขาดๆหายๆ และอาจน าไปสการเกดอบตเหตทางอากาศไดโดยงาย สาเหตหลกเกดจากอปกรณเครองสงของสถานวทยชมชนไมไดมาตรฐานท าใหเกดการสงสญญาณแปลกปลอมออกมา (Spurious Emission) ในยานความถ 118 – 137 MHz
4.2.5 ขอสรปและขอเสนอแนะ
(1) ควรใหมการใชอปกรณในสถานและเครองสงส าหรบกจการวทยชมชนทไดมาตรฐาน ไมกอใหเกดการสงสญญาณแปลกปลอมออกมา
(2) ควรก าหนดมาตรฐานอปกรณในสถานเครองสง และจ ากดก าลงสง (EIRP) และพนทการกระจายสญญาณออกอากาศของสถานวทยชมชนไมใหกระจายสญญาณมาก
(3) ควรก าหนดมาตรการลงโทษ ผฝาผน และผกอใหเกดการรบกวนสญญาณของผอน และผท าใหเกดอบตเหต
(4) ควรมมาตรการควบคม ปองกนไมใหสถานวทยชมชนสงสญญาณออกไปรบกวนคลนความถใชในกจการดานการบน กจการกระจายเสยง ฯลฯ
(5) ควรก าหนดยานความถส าหรบวทยชมชนใหม (นอกยานความถกระจายเสยง FM 88-108 MHz) เพอไมใหเกดการรบกวนสถานวทยกระจายเสยง FM เดม และรบกวนความถทใชส าหรบกจการบน (118- 137 MHz)
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
88
4.3 ยานความถวทยทเกยวกบความมนคง
นานาประเทศตางถอวาความถมความส าคญตอความอยรอด และความเจรญรงเรองของประเทศ ทงทางดานการปองกนประเทศ การบรหารสาธารณะ การอ านวยความสะดวกในการปฏบตราชการ การพฒนาเศรษฐกจ สงคม และ การเมอง ดงนนการจดสรรคลนความถเพอความมนคงของรฐถกจดไวในสวนทส าคญๆ ของตารางความถแหงชาต ซงโดยทวไปจะไมเปนทเปดเผยตอสาธารณะ
ส าหรบประเทศไทยไดก าหนดหลกเกณฑไวในราชกจจานเษกษาเลมท 122 ตอนพเศษ 107 ง. ลงวนท 28 กนยายน 2548 ประกาศ กทช. เรอง หลกเกณฑ การจดสรรคลนความถ ขอ 2 ซงบญญตไววา กจการทมใชเพอประโยชนเชงพาณชย (Non-Commercial Use) แตยงมไดก าหนดหลกเกณฑ การจดสรรคลนความถเพอความมนคงของรฐทแนชด ดงนน กทช. จงไดมค าสง กทช. ท 06/2549 ลงวนท 28 กมภาพนธ 2549 แตงตงคณะกรรมการยกรางแนวทางการจดสรรคลนความถเพอความมนคงของรฐ โดยใหมหนาทยกรางแนวทางการจดสรรคลนความถ เพอความมนคงของรฐ และจดท าแผนปฏบตการสอสารเพอความมนคงของรฐ (ตอมา ประธาน กทช. ไดลงนาม เปนประกาศ กทช. เรอง แนวทางการจดสรรคลนความถส าหรบกจการวทยคมนาคมเพอความมนคงของรฐ เมอ 30 สงหาคม 2550) และ กทช.ไดมค าสง กทช. ท 26/2549 ลงวนท 8 ธนวาคม 2549 เรองแตงตงคณะกรรมการประสานงานการบรหารคลนความถเพอความมนคง โดยมหนาทประสานงานระหวางหนวยงานความมนคงของรฐกบ กทช. ในการใชคลนความถและการปฏบตตามแผนความถวทยเพอความมนคงของรฐ ตดตามปรบปรงแกไขหลกเกณฑและขอบงคบการบรหารคลนความถเพอความมนคงของรฐใหทนสมยตลอดเวลา
4.3.1 หนวยงานความมนคงของรฐ
ประเทศไทยมหนวยงานดานความมนคงของรฐหลายหนวย ประกอบดวย พลเรอน ต ารวจ ทหาร มการปฏบตงานแยกอสระจากกน ระบบการสอสารและขายวทยแยกจากกน ปฏบตงานทางดานยทธศาสตรและยทธวธ โดยก าหนดลกษณะการใชงานในแถบความถวทยแตละแถบไวเปนกจการวทยคมนาคมประเภทตางๆ เฉพาะกจการทมความจ าเปนเพอประโยชนในการประสานงานความถวทยภายในประเทศ จ านวน 7 กจการ ดงน
(1) กจการประจ าท (2) กจการเคลอนททางบก (3) กจการเคลอนททางทะเล (4) กจการเคลอนททางการบน (5) กจการน าทางทางการบน (6) กจการน าทางทางทะเล (7) กจการวทยหาต าแหนง
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
89
4.3.2 คลนความถเพอความมนคงของรฐ
(1) หนวยความมนคงของรฐแตละหนวยไดรบการจดสรรคลนความถอยางเหมาะสมและเพยงพอ มขอบเขตทชดเจน การใชงานคลนความถในแตละยานความถตองสอดคลองกบแผนความถวทยของ กทช. เพอใหการใชความถวทยปราศจากการรบกวนทงภายในประเทศและระหวางประเทศ โดยก าหนดความหมายขอสงวนและเงอนไขก ากบไวในตารางก าหนดคลนความถเพอความมนคงของรฐ ดงน
— เงอนไขหรอรหสหมายเลข 1 ความถวทยทใชเพอความมนคงของรฐเทานน — เงอนไขหรอรหสหมายเลข 2 ความถวทยทใชเพอความมนคงทหนวยงานอนใชงานรวมได โดยตองไดรบความเหนชอบ
จากคณะกรรมการการประสานงานการบรหารคลนความถเพอความมนคงของรฐ และ กทช. กอนเทานน — เงอนไขหรอรหสหมายเลข 3 ความถวทยทหนวยงานดานความมนคงของรฐใชรวมได โดยตองไดรบความเหนชอบจาก
กทช. กอนเทานน — เงอนไขหรอรหสหมายเลข 4 ความถวทยทหนวยงานดานความมนคงของรฐใชรวมได โดยตองไดรบความเหนชอบจาก
กทช. กอนเทานน ทงนการใชงานความถดงกลาวตามเงอนไขหรอรหสหมายเลข 4 จะตองไมกอใหเกดการรบกวนตอขายการสอสารของกจการวทยกระจายเสยงและโทรทศน
— เงอนไขหรอรหสหมายเลข 5 ความถวทยทหนวยงานดานความมนคงของรฐใชในการศกษา วจยและพฒนา หรอรองรบ
เทคโนโลยโทรคมนาคมสมยใหม (2) คลนความถทหนวยงานความมนคงของรฐไดรบการจดสรร เพอใชในภารกจดานความ
มนคง มดงน — ความถส าหรบการถวายความปลอดภยพระมหากษตรย พระบรมวงศานวงศ และรกษาความ
ปลอดภย บคคลส าคญของประเทศ เปนภารกจทมชนความลบ ลบมากถงมากทสดจดสรรคลนความถเพอภารกจนไวโดยเฉพาะ เพอปองกนการรบกวนและถกดกฟง
— ความถส าหรบการปฏบตการพเศษและการขาว ใชความถทก าหนดขนเฉพาะเปนความลบ และตองมคลนความถทกยานรองรบเครองวทยใหสอดคลองกบพนทปฏบตการและระยะทางการตดตอสอสาร รวมทงตองมทงความถหลกและความถรอง
— ความถส าหรบการควบคมบงคบบญชา ใชคลนความถครอบคลมยานความถ HF, VHF และ UHF ในการบงคบบญชาหนวยงานของตน ตามล าดบขนการบงคบบญชาและสายการบงคบบญชา ในพนทการปฏบตงานรวมกน เพอปองกนความสบสนและการรบกวนซงกนและกน
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
90
— ความถส าหรบระบบหาต าแหนงและการปองกนภย ใชคลนความถยานสงกวา 1 GHz และใชงานหลายความถเพอปองกนการรบกวนส าหรบอปกรณหลากหลายชนดในหนงระบบ
— ความถส าหรบกจการโทรคมนาคม ใชคลนความถยานสงกวา 1 GHz ตามแผนความถวทยกจการประจ าท ยานความถวทยสงกวา 1 GHz ส าหรบใชงานในโครงขายสอสารโทรคมนาคมหลกสนบสนนระบบปองกนภยทางอากาศ การสอสารเปนสวนรวม
— ความถส าหรบกจการทางทะเล ใชงานคลนความถครอบคลมยาน HF, VHF และ UHF เพอใชตดตอสอสารระหวางเรอ-เรอ-ภาคพนดน และเรอ-อากาศยาน ในการควบคมบงคบบญชา การประสานงาน การน ารอง การแจงเตอนภย
— ความถหรบการตดตอสอสารระหวางประเทศ ใชคลนความถยาน HF ส าหรบการบงคบบญชา การประสานงาน กบหนวยงานทปฏบตงานนอกประเทศ
— ความถส าหรบเครองชวยเดนอากาศและควบคมการบน ใชคลนความถครอบคลมยาน LF, MF, HF, VHF และ UHF ส าหรบใชน ารองอากาศยานและควบคมการจราจรทางอากาศ
— ความถส าหรบการศกษาและวจย ใชคลนความถทกยานความถเพอการศกษาวจย — ความถส าหรบการปองกนและบรรเทาสาธารณภย ใชคลนความถยาน HF, VHFและ UHF
รวมกบหนวยงานบรรเทาสาธารณภย หรอหนวยงานบรการสาธารณะอนๆ ในการชวยเหลอประชาชนและบรรเทาความเดอดรอนในพนทตางๆ
4.3.3 สถานะการใชคลนความถเพอความมนคงของรฐ จ าแนกตามยานความถ
(1) ยานความถ LF, MF, HF, (30 kHz – 30 MHz) ใชงานประมาณ 5 %
LF, MF, HF (30 kHz - 30 MHz)
21%
67%
2%
5%5%
ห ฐ ห
ห
ห
ธ ณ
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
91
(2) ยานความถ VHF (30 – 300 MHz) ใชงานประมาณ 19 %
VHF (30 - 300 MHz)
19%
19%
6%4%
52%
ห ฐ ห
ห
ห
ธ ณ
(3) ยานความถ UHF (300 – 3,000 MHz) ใชงานประมาณ 2 %
UHF (300 - 3000 MHz)
46%
13%
37%
2%2%
ห ฐ ห
ห
ห
ธ ณ
(4) ยานความถ SHF (3 – 30 GHz) ใชงานประมาณ 5%
SHF (3 - 30 GHz)2% 5%
12%
81%
0.05%ห ฐ ห
ห
ห
ธ ณ
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
92
4.3.4 สถานะการใชคลนความถเพอความมนคงของรฐ ยานความถ 790-3000 MHz
(1) การศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถเพอความมนคงของรฐยานดงกลาวไดด าเนนการเฉพาะหนวยงานทหาร ชองความถทสามารถรวบรวมไดประมาณ 100 ชองความถ (ประมาณ 90 เปอรเซนต ของจ านวนชองความถเพอความมนคงในยานความถน) ความกวางแถบคลน (Bandwidth) ไมเกน 1,600 KHz พนทครอบคลมการใหบรการ (Coverage Area) เฉพาะพนทและ/หรอทวประเทศขนอยกบภารกจ สถานะการใชงานตลอดเวลา ลกษณะการใชงานแบบ Duplex โดยมวตถประสงคของการใชใน 5 กจการคอ กจการประจ าท กจการเคลอนททางบก กจการเคลอนททางการบน กจการน าทางทางการบน และกจการวทยหาต าแหนง
(2) การวเคราะห จากรางแผนก าหนดและจดสรรคลนความถใหม ไดระบวายานความถวทยทมผใชงานมากทสดจะอยในยานดงกลาวน และเมอน ามาเปรยบเทยบกบการใชคลนความถเพอความมนคงของรฐตามขอ 4.3.4(1) แลว สามารถสรปโดยรวมได ดงน
SPECTRUM UTILIZATION
ความถวทยทใชเพอความมนคงของรฐเทานน
ความถวทยทใชเพอความมนคงของรฐ ทหนวยงานอนใชงานรวมได โดยตองไดรบความเหนชอบจากคณะกรรมการประสานงานคลนความถเพอความมนคงของรฐ และ กทช. กอนเทานน
ความถวทยทหนวยงานดานความมนคงของรฐใชรวมได โดยตองไดรบความเหนชอบจาก กทช. กอนเทานน
ความถวทยทหนวยงานดานความมนคงของรฐใชรวมได โดยตองไดรบความเหนชอบจาก กสช. กอนเทานน ทงน การใชงานความถวทยดงกลาว จะตองไมกอใหเกดการรบกวนตอขายสอสารของกจการวทยกระจายเสยงและวทยโทรทศน
ความถวทยตามประกาศคณะกรรมการกจการโทรคมนาคมแหงชาต
5.xxx เปนขอสงวนตามตารางก าหนดคลนความถในขอบงคบวทยของ ITU Txxx เปนขอสงวนตามตารางก าหนดคลนความถแหงชาต ของประเทศไทย
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
93 — Spectrum utilization 790-1050 MHz ไดก าหนดใหหนวยงานความมนคงของรฐใชงาน (สเขยว) ยานความถ 790-806 MHz และยานความถ 960-
1050 MHz แตปจจบนยงมหนวยทหารบางหนวยใชคลนความถนอกกรอบทก าหนดใหจ านวนหนง (ประมาณ 20 ชองความถ) สมควรพจารณาทบทวนก าหนดและจดสรรคลนความถใหมใหอยในกรอบทก าหนด
SPECTRUM UTILIZATION 790 - 1050 MHz
80
0
85
0
90
0
95
0
Mobile Phone
824
10
00
10
50
Mobile
Phone
897.5
Mobile Phone
915
Land Mobile
Fixed Service
849 869 894
Trunk
Radio
806
Trunk
Radio
851
Mobile
Phone
960942.5
915 942.5
Other
Aeronautical Radionavigation
794 806
Wireless
microphone
Aeronautical Radionavigation
920 925
960 1050
79
0
RFID
917 923
Two-way
paging
79
0
80
6
T10
82
4
84
98
51
894 – 897.5 MHz.
869 – 894 MHz. 897.5 – 915 MHz. T13
T10
86
9
89
48
97
.5
849 – 851 MHz.
824 – 849 MHz. T13
915 – 942.5 MHz.
897.5 – 915 MHz. 942.5 – 960 MHz. T13
91
5
94
2.5
96
0
5.328
10
50
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
94 — Spectrum utilization 1050–1400 MHz ไดก าหนดใหหนวยงานความมนคงของรฐใชงาน (สเขยว) ทงหมดและหนวยงานความมนคงของรฐไดใช
งานในกรอบทก าหนด
SPECTRUM UTILIZATION 1050 - 1400 MHz
1000 MHz 1100 MHz 1200 MHz 1300 MHz 1400 MHz
Aeronautical
Radionavigation
Radiolocation
(Radar)
1215
1215 1400
Radiolocation
(Radar)
1350
1350
1300
1300
Radionavigation-
Sat (GPS: L2)
1227.6
5.328
10
00
12
15
13
00
5.337
13
50
14
00
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
95 — Spectrum utilization 1.425–1.675 GHz ไดก าหนดใหหนวยงานความมนคงของรฐใชงาน (สเขยว) ยานความถ 1.427-1.492 GHz (เวน 1.425–
1.672 GHz ใชในกจการกกระจายเสยงผานดาวเทยม) ยานความถ 1.525–1.565 GHz และยานความถ 1.559–1.610 GHz หนวยงานความมนคงของรฐในงานในกรอบทก าหนด
SPECTRUM UTILIZATION 1.425 - 1.675 GHz
Fixed Links
1.4 GHz
T15 new*
1427.25 1516.75
PTD existing
T15
1427
14
25
14
75
15
25
15
75
16
25
16
75
MSS1525 1559
Inmarsat
s-E
Inmarsat
E-s
Globalstar (E-s)
Iridium (E-s/s-E)
BS or BSS
(DAB)5.345
1452 1492
1610.0
1616.0
1621.35
1626.5
1660.5
Share some spectrum with ACeS
Aeronautical
Mobile
(APC)
5.380
1670 1675
Aeronautical stations
1575.421544.5
Radionavigation
Satellite
GPS: L1
Corpas-Sarsat
GMDSS
Other
Fixed Links
1.5 GHz
1451.75
1.4 GHz
ITU-R F.1242
1.4 GHz
ITU-R F.1242
1492.25
1525
14
27
14
52
1 2549 1452 – 1492 MHz.
14
92
T15
15
18
15
25
15
30
15
35
15
59
16
10
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
96 — Spectrum utilization 1.7–2.3 GHz ไดก าหนดใหหนวยงานความมนคงของรฐใชงาน (สเขยว) ยานความถ 1.675-1.700 GHz และยานความถ
1.710-2.025 GHz หนวยทหารบางหนวยยงใชคลนความถนอกกรอบทก าหนดจ านวนหนง สมควรพจารณาทบทวนก าหนดและจดสรรคลนความถทอยนอกกรอบ ใหอยในกรอบทก าหนด
SPECTRUM UTILIZATION 1.7 - 2.3 GHz
17
00
16
75
18
00
19
00
20
00
21
00
22
00
23
00
IMT-2000
SPACE
(Thailand)
MS
(Cellular)
Operator
T13
IMT-2000
Terrestrial
(Thailand)
Fixed Link
2.2 GHz
ITU-R F.1098
T20
Aeronautical Mobile (APC)
E-s
20101980
s-E
22002170
20102025
4
1980
1 2 3
19201935
19501965
4'
2170
1' 2' 3'
21102125
21402155
1
1785.0
2 1 3
1710.0
1722.6
1747.9
1760.5
1'
1842.9
2' 1' 3'
1855.5
1880.0
1805.0
1817.6
GS
M
19
00
19801965
GS
M
19
00
1900.0
1885.0
1918.6
1906.1
Note 3
Note 4
PCN 1800: 1/1' = TAC, 2/2' = TAO, 3/3' = DPC
Note 3 : Cordless Telephone System (1900-1906 MHz)
(Private Application) T18
Note 4 : 1906.1-1918.6 MHz-PHS cordless telephone
system (Public application) T19 and WLL
1906.848-1915.488 MHz - WLL (DECT)
18051800
aircraft stations 5.380
2109.52025.5 2284.52200.5
Other
Meteorological
Aids
EES
2042
BW 6.8
kHz
1680 1691.0-1694.5 2052
BW 6.8
kHz
Fixed Link
1.8 GHz
( Existing)
T16 Note 1 Note 1
1706.5 1790.5 1825.5 1909.5Note 1 : In the band 1.8 GHz existing stations in the fixed service may
continue to operate until their equipment expiration dates.
New frequency assignment to stations in the fixed service
will not be authorized in these bands.
EESS2035.1625
THEOS
2036.7625
16
75
17
00
17
10
20
25
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
97 — Spectrum utilization 2.2–2.7 GHz มไดก าหนดใหหนวยงานความมนคงของรฐใชงานเลย ปจจบนยงมหนวยทหารบางหนวยยงใชคลนความถ
ในยานนอย สมควรพจารณาทบทวนก าหนดและจดสรรคลนความถทอยนอกกรอบ ใหอยในกรอบทก าหนด
SPECTRUM UTILIZATION 2.2 - 2.7 GHz
Fixed Links
(exitsting)
T21 T22
Upcountry only
2.4 GHz
ITU-R F.746-6
Fixed Link
2.2 GHz
(Existing)
T17
Fixed Link
2.2 GHz
ITU-R F.1098
(New) T20
2.4 GHz
ITU-R F.746-6
2481 2484.5
2.6 GHz
ITU-R F.283-5
2687.5
NGSO-MSS
(Globalstar)
MMDS
T23
BSS (DAB)
Ministerial
Regulation
B.E.25475.418
26882504
25002483.5
26552535
Fixed Link
2.6 GHz
ITU-R F.1243
recommend 1
(New) T**ITU-R F.1243 rec 1,2
25932523 26672597
ITU-R F.1243 rec 1,2
s-E
2.6 GHz
ITU-R F.283-5
2568.5 2603.5240023872306
2304.52220.5
2284.52200.5
2400 2500
22
00
23
00
24
00
25
00
26
00
27
00
EESS2209.4-2212.6
THEOS
T21
2300
2450
T22
2484
.5
2687
.5
Power 2.5, 100 mW
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
98 — Spectrum utilization 2.7–3.1 GHz ไดก าหนดใหหนวยงานความมนคงของรฐใชงาน (สเขยว) ยานความถ 2.7–3.1 GHz ปจจบนยงไมมหนวย
ความมนคงของรฐหนวยใดใชคลนความถยานนแตอยางใด
SPECTRUM UTILIZATION 2.7-3.1 GHz
2700 MHz 2800 MHz 2900 MHz 3000 MHz
Radiolocation3100
5.337, 5.423
2700
2900
3100
5.424A, 5.425, 5.426, 5.427
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
99
4.3.5 สรปและขอเสนอแนะ
หนวยงานความมนคงของรฐควรมแถบความถในแตละยานความถไวใชงานเปนการเฉพาะ เพอใชในการฝกอบรม และออกปฏบตการภาคสนาม รวมทงปฏบตการอนๆ ทมใชสงคราม จนมความช านาญสามารถปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพ เมอเกดสภาวะฉกเฉนหรอสงคราม ส าหรบหนวยงานความมนคงของรฐบางหนวยทยงใชคลนความถนอกแถบความถทก าหนดให ควรวางแผนการยายความถทใชงานนอกกรอบ ใหอยในกรอบ โดยการจดเตรยมอปกรณ/เครองมอทดแทนในเวลาทเหมาะสมตอไป
OOOOOOOOOOOOOOOOOOOO
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
100
5. บทวเคราะหการใชคลนความถ
ความถวทยเปนทรพยากรธรรมชาตทมความส าคญตอเศรษฐกจและสงคม และมอยจ ากด
หากไมมการบรหารจดสรรความถวทย กจะไมเพยงพอกบความตองการของผ ใชในประเทศ วตถประสงคหลกของการบรหารทรพยากรคลนความถ (Spectrum Management) เปนการท าใหคลนความถมคณคาสงสดตอประชาชนและประเทศโดยรวม การแปลงคลนความถใหม “คณคา” สามารถท าไดหลายทาง ไดแก การใชคลนความถในรปของการบรการทซอขายได ซงหมายถง การสรางมลคาทางเศรษฐกจของประเทศ และการสรางคณคาโดยใชคลนความถในการสนบสนน และสงเสรมความสมฤทธผลในดานสงคมและวฒนธรรม ซงเปนอสระจากคลนความถเพอวตถประโยชนของการคาในการตดสนใจเกยวกบการวางแผน การจดสรรและการก าหนดใชคลนความถสงส าคญคอ การท าใหการบรการการสอสารดวยคลนความถทเกยวของมประโยชนตอเศรษฐกจ และสงคมอยางสมดลกน
การบรหารทรพยากรคลนความถ เปนกระบวนการบรหารจดการทรพยากรของแตละประเทศและเปนการบรหารจดการใชทรพยากรคลนความถรวมกนกบนานาชาต โดยมลกษณะการบรหารจดการขนสงทเกยวของกบศาสตรในหลายสาขา เพอใหการใชทรพยากรความถเกดประโยชนสงสดตอประชาชน สงคม ประเทศชาตและระหวางประเทศ
นโยบาย IT 2010 ของประเทศไทยมสาระส าคญโดยรวมทจะใหประเทศใชเทคโนโลย
สารสนเทศและการสอสาร เพอผลกดนใหเกดกจกรรมใหมๆ ในทางเศรษฐกจและสงคม เรยกวา “เศรษฐกจแหงภมปญญา และการเรยนร” (Knowledge-Based Economy) ซงสงผลดตอการด ารงอยและการพฒนาของประเทศ ท าใหประเทศไทยมทรพยากรบคคลทมความรทจ าเปนในเศรษฐกจแหงภมปญญาและการเรยนรเพอการพฒนาประเทศอยางย งยน คลนความถเปนปจจยพนฐานของโครงการตางๆ ของรฐบาลในการสนบสนนทางดานโครงสรางพนฐานทางเทคโนโลยสารสนเทศ
อาท การใชค ลนความถ เพอการพาณชยสามารถเพมอตราการจางงาน สราง
สาธารณปโภคทเออใหเศรษฐกจสามารถขยายตวเพมสงขน การศกษาครงลาสดของบรษทดลอยท [6]
ซงรายงานการวจยตลาดโทรคมนาคมใน 6 ประเทศ ไดแก เซอรเบย ยเครน บงคลาเทศ มาเลเซย ปากสถาน และประเทศไทย พบวา การสอสารแบบเคลอนทเปนพนฐานแหงการเตบโตของเศรษฐกจโดยรวมของประเทศในป 2550 หรอเทยบเทากบ GDP รอยละ 4 ของประเทศไทย ประเทศไทยเปนมธรกจสอสารแบบเคลอนททมผลทางเศรษฐกจมากทสดในจ านวน 6 ประเทศทบรษทดลอยทศกษา
การสอสารแบบเคลอนทยงมสวนชวยผลกดนเศรษฐกจในดานการปรบปรงและพฒนาประสทธภาพองคกร การเขาถงการสอสารแบบเคลอนท สามารถเหนการไหลเวยนของขอมลขาวสาร
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
101
เพมความคลองตวในการท างาน และสงเสรมธรกจในพนทชนบท (ซงกอนหนานไดรบบรการไมเพยงพอ) ประเทศจะไดรบประโยชนทางเศรษฐกจอยางเตมท หากลดชองวางในการเขาถงเทคโนโลย โดยเพมการใชงานและพฒนาระบบการสอสารผานเครอขายแบบเคลอนทของประเทศ ความตองการในโครงสรางพนฐานทางดานการสอสารทกาวหนา มความส าคญมากขนตามล าดบในสงคม ประโยชนทางออมอนๆ ทผบรโภคในประเทศไดรบจากการขยายตวของการสอสารแบบเคลอนท อาทเชน ความสมพนธในสงคมทเพมขนดวยการอ านวยความสะดวกในครอบครวและเพอนสามารถตดตอสอสารกนไดงายขน การชวยบรรเทาสาธารณะภย โดยชวยใหประชาชนสามารถตดตอศนยใหความชวยเหลอฉกเฉนและยงชวยใหผปกครองสบายใจ โดยสามารถตดตอกบบตรหลานไดอยเสมอ
ส าหรบการสอสารดวยคลนความถทไมไดมวตถประสงคเพอการพาณชย ไดแก คลน
ความถในการทหาร ต ารวจ และเพอความมนคง และประโยชนสาธารณะอนๆ มกจะด าเนนการโดยหนวยงานของรฐ หนวยงานในก ากบหรอองคกรทไมหวงผลก าไร แมวาเปนทชดเจนวาการจดสรรคลนความถเปนเรองส าคญตอสงคม คณคาทมตอสงคมไมสามารถจะประเมนไดโดยงาย
5.1 ผลกระทบในดานเศรษฐกจ
การเพมขดความสามารถการแขงขนของประเทศ การประชมรฐมนตรกลมความรวมมอดานเศรษฐกจภมภาคเอเชยและแปซฟคทางดาน
โทรคมนาคมและสารสนเทศ หรอ APEC TELMIN (Ministerial Meeting on Telecommunications and Information Industry) ในเดอนเมษายน 2551 ไดมขอสรปรวมกนในการจดท าปฏญญากรงเทพ (Bangkok Declaration) ซงเปนแนวทางในการพฒนาอตสาหกรรมเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารในระดบเอเปค ผลกดนใหทกประเทศสมาชกพฒนา ICT เพอใหเปนกลจกรส าคญในการขบเคลอนเศรษฐกจ โดยเนนไปท 5 ประเดนหลก ดงน
การสรางขดความสามารถดาน ICT เพออนาคต การสงเสรมใหมบรการอยางทว ถง (Universal Services) การก ากบดแลทยดหยนเพอสนองตอการเปลยนแปลงของตลาด การสรางความมนคงและความเชอมนทางดาน ICT การยกระดบกจกรรมดานความมนคงปลอดภยของบรการตางๆ บน
อนเตอรเนต ประเทศไทยยงมอปสรรคในการใช ICT ของภาคสงคม คอ การเขาถงอนเตอรเนต และ
การขาดเนอหาทเปนประโยชนสรางสรรค (Productive Content) รวมถงเนอหาเพอการศกษา อปสรรคของการเขาถง รวมถงการขาดเครองอ านวยความสะดวกทางโทรคมนาคมและไฟฟาในพนทชนบท
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
102
นอกจากน ครอบครวทมรายไดนอยกไมสามารถมคอมพวเตอร การขาดเนอหาทเปนประโยชนสรางสรรคบนอนเตอรเนต ส าหรบผใชทวไปและนกเรยนนกศกษา เปนอปสรรคทส าคญในการใช ICT ใหสมฤทธผลในดานการศกษาและสงคม แมวาประเทศไทยจะมจ านวนคอมพวเตอรและสดสวนการเขาถงอนเตอรเนตสงมากขนในชวง 7 ปทผานมา แตการพฒนาเนอหาสาระบนอนเตอรเนตนนยงมอยนอยมากและไมคอยกาวหนา อนเตอร เ นต เ ปนแหลงขอมล ทสามารถเขา ถงไดจากโทรศพทเคลอนทและอปกรณสอสารสมยใหมชนดอนๆ อนเตอรเนตจงมกมผลกระทบพวงตอกบการใชระบบสอสารสมยใหมชนดอนๆ ดวย นอกจากนแมวาภาครฐไดพยายามสรางสภาพแวดลอมเพอการเจรญเตบโตของ ICT ของประเทศ แตกยงไมเพยงพอ อาท การขาด Transparency ในโครงการขนาดใหญ ความไมเพยงพอทางดานบคลากร ICT ทตรงกบความตองการของตลาดแรงงาน และความสามารถของอตสาหกรรมในการพฒนาผลตภณฑ ICT ไดเองในประเทศ
บคลากรในภาคอตสาหกรรมโทรคมนาคม ส านกงานสถตแหงชาตไดรายงานการส ารวจขอมลอตสาหกรรมเทคโนโลยสารสนเทศ
และการสอสารในป พ.ศ. 2551[7] ซงเปนขอมลส ารวจในเดอนมนาคม – พฤษภาคม 2551 จากผประกอบการ 23,152 รายทวประเทศไทย สถานประกอบในอตสาหกรรม ICT ถกจ าแนกออกเปน 4 กลม ไดแก กลมอตสาหกรรมฮารดแวร (Hardware) ซอฟตแวร (Software) บรการดานเทคโนโลยสารสนเทศ (IT Services) และกลมอตสาหกรรมบรการดานสอสารและโทรคมนาคม (Telecommunication Services) (การส ารวจนไมรวมกลมอตสาหกรรมดจตลคอนเทนต (Digital Content) รปท 5-1 แสดงสถตบคลากรในสาขาโทรคมนาคม โดยเปรยบเทยบกบสาขาอนๆ ในภาคอตสาหกรรม ICT ทงหมด
จากขอมลส ารวจในรปท 5-1 พบวา กจการทเกยวของกบโทรคมนาคมแบงออกเปน 2 กลม คอ ฮารดแวรการสอสารขอมลและโทรคมนาคม (Data Communications and Telecom Hardware) และการบรการโทรคมนาคม (Telecommunication Services) มการจางงานรวมทงสน 157,752 คน (รอยละ 33.4 ของอตสาหกรรม ICT) โดยอยในกจการเกยวกบฮารดแวรการสอสารขอมลและโทรคมนาคม จ านวน 107,607 คน (รอยละ 22.8 ของอตสาหกรรม ICT) และกจการทางดานการบรการโทรคมนาคม จ านวน 50,145 คน (รอยละ 10.6 ของอตสาหกรรม ICT)
ในการบรหารคลนความถในอนาคต ส านกงาน กทช. จ าเปนตองพจารณาในการ
เชอมโยงกบโครงการส าคญๆ ทจะจดท าขนตามนโยบายของรฐบาล ดงเชนทก าหนดไวในแผนการ
บรหารราชการแผนดน พ.ศ. 2551 – 2554[8] ดงน
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
103
รปท 5.1 สถตบคลากรในภาคอตสาหกรรม ICT ป 2551 (ขอมลส านกงานสถตแหงชาต)
61.59%
22.81%
1.02%
0.62%
3.33% 10.63%
IT Hardware
DC & Telecom Hardware
Development Outsourcing
Software Packages
IT Services
Telecom Services
DC : Data Communications
WorkforceIT
Hardware
DC &
Telecom
Hardware
SubtotalDevelopment
Outsourcing
Software
PackagesSubtotal
IT
Services
Telecom
ServicesTOTAL
Male 84,099 34,944 119,043 2,725 1,641 4,366 9,734 27,779 160,922
Female 206,439 72,663 279,102 2,103 1,267 3,370 5,962 22,366 310,800
TOTAL 290,538 107,607 398,145 4,828 2,908 7,736 15,696 50,145 471,722
61.6% 22.8% 84.4% 1.0% 0.6% 1.6% 3.3% 10.6% 100.0%
73.0% 27.0% 100.0% 62.4% 37.6% 100.0%
107,607 50,145 157,752
68.2% 31.8% 100.0% นโยบายฟนฟความเชอมนของประเทศ (1) ขยายบทบาทของศนยซอมสรางเพอชมชน (Fix-It Center) และสถาบนอาชวศกษา
เพอใหค าแนะน าและถายทอดความรแกประชาชน 10,000 หมบาน ใหสามารถใชและซอมสรางของใชในครวเรอนและเครองจกรกลการเกษตร (นโยบายท 1.12 ขยายบทบาทของศนยซอมสรางเพอชมชน (Fix-it Center) และสถาบนอาชวศกษา รวมทงสรางเครอขายศนยซอมสรางเพอชมชนกบชมชนและวสาหกจ)
ศนยซอมสรางเพอชมชนและสถาบนอาชวศกษา ในบทบาทของการใหค าแนะน าและถายทอดความรแกประชาชนจ านวน 10,000 หมบาน จะใชระบบใดเปนโครงสรางพนฐาน การถายทอดความรแกประชาชนเปนจ านวนมากมแนวโนมวาจะใชระบบการเรยนรระยะไกล (Distance Learning) ซงจ าปนตองใชอนเตอร หรอการสอสารผานดาวเทยม
(2) ความสามารถของทาอากาศยานสวรรณภมระยะท 2 สามารถรองรบผโดยสาร
เพมขนเปน 54 ลานคนตอป (นโยบายท 1.14 การเรงรดการลงทนทส าคญของประเทศ)
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
104
ทาอากาศยานททนสมยเกอบทกแหงในโลกใชระบบไรสายเพอใหบรการผเดนทางในการเขาถงอนเตอรเนต การสรางโอกาสใหผประกอบการในประเทศมรายไดจากผเดนทาง 54 ลานคน เพยงคนละ 100 บาทตอคน กสามารถมรายได 5,400 ลานบาท นอกจากน ยงเปนการเพมความพงพอใจแกชาวตางชาต ซงคาดหวงการอนเตอรเนตทกททกเวลา
นโยบายสงคมและคณภาพชวต (3) โรงเรยนมอตราสวนนกเรยนตอคอมพวเตอร 20 ตอ 1 และสงเสรมการน า
เทคโนโลยสารสนเทศมาใชในการเพมประสทธภาพการเรยนการสอน และการเรยนรอยางจรงจง รวมทง การเขาถงระบบอนเทอรเนตความเรวสงอยางกวางขวาง โดยเรงพฒนาและขยายระบบเทคโนโลยสารสนเทศเพอการเรยนรใหทวถงและเทาเทยมกนทวประเทศ น าเทคโนโลยสารสนเทศสมยใหมมาใชในการจดการศกษา พฒนาระบบบรหาร จดการความร และการพฒนาระบบฐานขอมลกลางทางการศกษาทเชอมโยงทกระดบ (นโยบายท 2.1 นโยบายการศกษา)
การเพมขนของจ านวนคอมพวเตอรในโรงเรยนจะสงผลใหมความตองการใชอนเตอรเนตมากยงขนตามกน ทงสถาบนการศกษาตางๆ ยงมแนวโนมวาจะใชระบบ e-Learning และสอทเกยวของในการปรบปรงประสทธภาพการเรยนการสอน มการใชการสอสารชนดอนๆ ในการเชอมโยงขอมลกบหนวยงานอนๆ ไดแก ส านกงานเขตพนทการศกษา และการเชอมโยงเครอขายระหวางโรงเรยน ตามวตถประสงคของการพฒนาระบบขอมลกลางทางการศกษา โดยรวมหากมการขยายการใช ICT อยางสมบรณ การจดสรรระบบโครงสรางพนฐานของระบบการศกษาจะตองเปนระบบใดบาง และเปนจ านวนเทาใด จงจะเพยงพอ
นโยบายเศรษฐกจ (4) เสรมสรางและพฒนาโครงสรางพนฐานดาน ICT เพอเพมขดความสามารถในการ
แขงขนของประเทศ โดยจ านวนประชากรทสามารถเขาถงบรการอนเทอรเนต ไมนอยกวา รอยละ 20 และจ านวนผใชบรการอนเทอรเนตความเรวสงไมนอยกวา 1 ลานราย (นโยบายท 3.8 นโยบายเทคโนโลยสารสนเทศ)
(5) น า ICT มาใชในการบรหารและบรการภาครฐอยางมประสทธภาพและทวถง โดยประชาชนสามารถเขาถงและใชงานระบบบรการอเลกทรอนกสภาครฐ (e-Government) ไมนอยกวารอยละ 45 และภายในป 2554 หนวยงานภาครฐระดบจงหวดและสวนกลางสามารถเขาถงโครงขายสารสนเทศภาครฐ และเชอมโยงขอมลอยางเปนระบบ (นโยบายท 3.8 นโยบายเทคโนโลยสารสนเทศ)
(6) สรางโอกาสและลดความเหลอมล า ในการเขาถง ICT โดยจ านวนชมชน ไมนอยกวา 800 แหงมศนยการเรยนรดาน ICT (นโยบายท 3.8 นโยบายเทคโนโลยสารสนเทศ)
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
105
การใชงานยานความถของประเทศไทยในปจจบน โดยทวไป ผใชงานคลนความถสามารถแบงออกเปนกลมใหญ 2 กลม ตามรปแบบของ
การใชงาน คอ — กลมผใชงานทวไป เชน ระบบแพรโทรทศน โทรศพทเคลอนทแบบไรสาย เปนตน — กลมผใชงานเฉพาะกลม เชน วทยการบน วทยเพอความมนคง การสอสารขอมลผาน
ดาวเทยม และการสอสารขอมลระบบไมโครเวฟ เปนตน ยานความถทมผลกระทบอยางมากตอระบบเศรษฐกจคอ กลมผใชงานท วไป
เนองจากเมอมผใชจ านวนมาก การเปลยนแปลงจะท าไดคอนขางยาก ยานความถ 300- 3000 MHz ถอเปนยานความถทางพาณชยเปนหลก ดงแสดงในรปท 5.2-5.4 ตามล าดบ จะเหนไดวา ยานความถนประกอบดวย โทรทศนยาน UHF โทรศพทเคลอนทระบบ NMT, GSM, AMP และ CDMA สวน กลมผใชงานเฉพาะกลม จะเปลยนแปลงไดงายและสงผลกระทบตอระบบเศรษฐกจนอยกวากลมแรก ดงนนการพจารณาผลกระทบการใชงานยานความถตอระบบเศรษฐกจ จะเนนทยานความถ 300-3000 MHz เปนหลก
คลนความถนอกจากจะเปนทรพยากรทไมสามารถหาทดแทนไดแลว ยงมคณสมบตในแตละยานความถทแตกตางกนออกไป คลนความถในยานหนงๆ กจะเหมาะสมส าหรบการใชงานนนๆ แตกตางกนออกไป เพอใหเกดประสทธภาพมากทสดการบรหารและจดการยานความถทเหมาะสมจงเปนสงจ าเปน
ในปจจบนเทคโนโลยการสอสารแบบไรสายไดถกพฒนาอยอยางตอเนอง ดงจะเหนไดจากมาตรฐานการสอสารแบบไรสายใหมๆ ทมการใชอย เชน เทคโนโลยโทรศพทเคลอนท 3G, Wi-Fi, WiMAX เปนตน เมอพจารณาในแงของเทคโนโลยเพยงอยางเดยวจะพบวาเทคโนโลยใหมทกๆเทคโนโลยมขดความสามารถทเพมขนหลายดาน การเปลยนจากเทคโนโลยเกาไปสเทคโนโลยใหมสามารถใชงานยานความถไดอยางมประสทธภาพ แตการเลอกเทคโนโลยทเหมาะสม และชวงเวลาการเปลยนแปลงทเหมาะสมจะสงผลดตอระบบเศรษฐกจอยางมาก เพราะเทคโนโลยใหมมกจะมราคาทถกกวา เมอเปรยบเทยบกบประสทธภาพทเพมขนการเปลยนเทคโนโลยจะสงผลกระทบตอประเทศอยางมาก เนองจากประเทศไทย จ าเปนตองน าเขาเทคโนโลยเกอบรอยเปอรเซนต ดงนนภาพรวมของประเทศตองใชเงนจ านวนมากในการเปลยนเทคโนโลยหนงไปสอกเทคโนโลยหนง
เมอพจารณาผงการบรหารความถของประเทศแลว เหนวาการเปลยนแปลงทาง
เทคโนโลยและนวตกรรมทเกดขนในปจจบนท าใหการใชคลนความถในแตละยานไมเตมทและไมมประสทธภาพ บางยานความถไมเพยงพอตออปสงคการใชงาน รวมถงความไมคมคาในเชงเศรษฐกจ อาจจะตองมการปรบเปลยนเทคโนโลยใหมทใชขนาดของความกวางแถบความถ (Bandwidth)
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
106
นอยลง เพอใหเกดการใชงานยานความถไดประโยชนสงสด และสงผลดตอระบบเศรษฐกจของประเทศ โดยพจารณาจากปรมาณการใชงานหรอจ านวนผใชงานในยานความถนน ตวอยางเชน
ในปจจบนโทรศพทเคลอนทไดรบความนยมและมการแขงขนสง ท าใหราคาคาบรการ
ถกลง เมอพจารณาปรมาณการใชงานและจ านวนผใชงานตอความกวางแถบความถ (Bandwidth) แลว พบวามจ านวนผใชคอนขางหนาแนนมาก
ในสวนการบรการวทยระบบ Trunked Mobile Radio เมอพจารณาเปรยบเทยบกบปรมาณการใชงานและจ านวนผ ใชงานตอความกวางแถบความถแลว พบวานอยกวาระบบโทรศพทเคลอนทอยมาก ดงนนจงควรใหมการปรบขนาดความกวางแถบความถ ของบรการวทยระบบ Trunked Mobile Radio ใหสอดคลองกบปรมาณการใชงานทแทจรง การปรบเปลยนสามารถจะน ายานความถในสวนนไปใชงานในยานทมผใชงานหนาแนนแทนได
การใชงานยานความถเชอมโยงวทยกระจายเสยง (Studio Link) จะเหนวามปรมาณ
Bandwidth คอนขางมาก เมอเปรยบเทยบปรมาณ Bandwidth ตอจ านวนผใชงานความถในปจจบน ดงนนจงควรมการปรบเปลยนขนาดของ Bandwidth ใหสอดคลองการปรมาณการใชงานจรง โดยอาจจะมการก าหนดผงความถเพอใชเทคนคการน าความถมาใชซ า (Frequency Reuse) เพอใหเกดการใชงานความถไดอยางมประสทธภาพ
โทรศพทเคลอนทระบบ NMT 470 MHz เปนโทรศพทเคลอนทระบบอนาลอกซงม
ประสทธภาพการใชงานยานความถต า คณภาพของสญญาณเสยงต าเมอเปรยบเทยบกบระบบดจตอลทใชอยในปจจบน เชน GSM เปนตน เพอใหเกดประโยชนสงสด ควรจะใหมการปรบเปลยนไปใชเทคโนโลยทดขนไปสโทรศพทเคลอนทระบบดจตอล การเปลยนระบบและยานความถเปนผลดตอเศรษฐกจทงในดานการลงทนโครงสรางพนฐานของสถานสงทต ากวา พนทใหบรการทครอบคลมมากกวา เพอรองรบผใชบรการในพนทหางไกลในชนบท
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
107
รปท 5.2 การใชงานยานความถ 175-790 MHz ของประเทศในปจจบน
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
108
รปท 5.3 การใชงานยานความถ 790-1050 MHz ของประเทศในปจจบน
รปท 5.4 การใชงานยานความถ 1000-1400 MHz ของประเทศในปจจบน
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
109
5.2 ผลกระทบในดานการศกษา
ในระดบชาต ในปจจบนเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารหรอ ICT มความส าคญยงตอการศกษา เทคโนโลย เชน อนเตอรเนต เปนเครองมอทเอออ านวยใหบคลากรในภาคการศกษาสามารถรบรขอมล ขาวสาร ความร ไดมากขนและทนตอเหตการณมากขน ชวยใหผเรยนศกษาหาความรโดยรบขอมลและความรไดหลากหลายมากขน มโอกาสเรยนรสงใหมๆ ในสงคมเปดไดมากขน วงการศกษามการใช ICT เพอสนบสนนการเรยนการสอนในหลายรปแบบ รวมถงรปแบบปกตในหองเรยน และ e-Learning ทเนนการแสวงหาความรดวยตนเอง ระบบ e-Learning เปนเครองมอหนงส าหรบการพฒนาการเรยนรตลอดชวต (Life Long Learning)
กระทรวงศกษาธการเหนถงความส าคญของเนองจาก ICT มบทบาทส าคญมากตอการศกษา ทงในดานการเรยนการสอน และการบรหารจดการการศกษา จงไดปรบปรงการระบบการศกษาโดยมงเนนการน า ICT มาใชปรบปรงในทกดาน อยางไรกตาม แมวากระทรวงศกษาธการไดมการด าเนนการตางๆ ตามจงแผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอการศกษา พ.ศ.2545-2549 แตกพบความขาดแคลนในดานการเขาถงโครงสรางพนฐานทางดานสารสนเทศของโรงเรยนในชมชนทหางไกลเมอง ดงเชน
โรงเรยนระดบประถมศกษา รอยละ 2.61 ยงไมมไฟฟาใช โรงเรยนประถมศกษา รอยละ 69.90 ยงไมมโทรศพทเขาถง โรงเรยนระดบมธยมศกษา รอยละ 17.05 ยงไมมโทรศพทเขาถง สดสวนจ านวนเครองคอมพวเตอรตอจ านวนนกเรยนของโรงเรยน
- ระดบประถมศกษา 1:120 - ระดบมธยมศกษา 1: 54 - อาชวศกษา 1: 23
แผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอการศกษา พ.ศ.2550-2554 ของ
กระทรวงศกษาธการจงมเปาหมายทางดาน ICT โดยสรปดงน (1) สถานศกษาทกแหง ทกระดบ จดการเรยนการสอนโดยใช ICT เปนฐาน และเปน
ศนยการเรยนรโดยเครอขายภายในและเครอขายภายนอกทมความเรวสง โทรทศนการศกษาและสอ ICT อนๆ ตามมาตรฐานทก าหนด
(2) การจดการศกษาทางไกลครอบคลมทกพนท และมศนยบรการการเรยนรทไดมาตรฐานในทกจงหวด เขตพนทการศกษา และทกต าบล
(3) หนวยงานทางการศกษาและสถานศกษารอยละ 80 ใช ICT เพอการบรหารจดการไดตามมาตรฐานทก าหนด
(4) มหนวยงานหรอองคกรบรหารจดการเทคโนโลยสารสนทางการศกษาทกระดบ
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
110
(5) ผสอนและบคลากรทางการศกษาอยางนอยรอยละ 80 มสมรรถนะทางดาน ICT ตามมาตรฐานทก าหนด
(6) ผส าเรจการศกษาทกระดบ อยางนอยรอยละ 80 มมาตรฐานสมรรถนะดาน ICT ตามมาตรฐานหลกสตรแตละระดบ และผส าเรจการศกษาดาน ICT ไมนอยกวารอยละ 80 ไดรบการรบรองมาตรฐานสากล
(7) ผส าเรจการศกษาสาขาวทยาศาสตรและสาขาเทคโนโลย กบผส าเรจการศกษาสาขาอนคดเปนสดสวน 50: 50
(8) ประชาชนทดอยโอกาสและอยหางไกลรอยละ 90 ไดรบขาวสาร ความร เพอการพฒนาคณภาพชวต จากแหลงความรผานสอ ICT และรอยละ 70 ของประชากรวยแรงงานใชสอ ICT เพอยกระดบการศกษาของตนเอง
ในระดบทองถน ชมชนทหางไกลเมองมสงสาธารณปโภคไมครบถวนเทาเทยมกบ
ชมชนเมอง สถานศกษาและหนวยงานการศกษากระจายอยในทกพนทของประเทศ จงสงผลกระทบตอการพฒนาดานการศกษาดวย ICT เปนอยางมาก เหตปจจยเหลาน (ไดแก การขาดไฟฟา โทรศพทพนฐานยงเขาไมถง ฯลฯ ) ยงคงเปนอปสรรคในการพฒนาโครงสรางพนฐานทางดานสารสนเทศเพอการศกษาของไทย หากแผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศเพอการศกษา พ.ศ.2550-2554 สามารถด าเนนการจนสมฤทธผลไดตามแผนงานหรอยทธศาสตรทวางไว จะท าใหประชาชนในทองถนมโอกาสทางดานการศกษาทดมากขน ทงประชาชนทวไปกมโอกาสไดรบขาวสาร ความร เพอการพฒนาคณภาพชวตจากแหลงความรผานสอ ICT เชน การศกษาระยะไกล (Distance Learning) หรอ e-Learning และประชากรวยแรงงานกมโอกาสในการยกระดบการศกษาของตนเองไดเพมขน
5.3 ผลกระทบในดานวฒนธรรม
ค าวา วฒนธรรม ตามพระราชบญญตวฒนธรรมแหงชาต พ.ศ. 2535 มความหมายถง ความเจรญงอกงาม ซงเปนผลจากระบบความสมพนธระหวางมนษย สงคม และธรรมชาต โดยจ าแนกออกเปน 3 ดาน คอ จตใจ สงคม และวตถ มการสงสมและสบทอดจากคนรนหนงไปสคนอกรนหนง จากสงคมหนงไปสอกสงคมหนง จนกลายเปนแบบแผนทสามารถเรยนรและกอใหเกดผลตกรรมและผลตผล ทงทเปนรปธรรมและนามธรรม อนไดแก ภมปญญา ทรพยสนทางปญญา ระบบคณคา ความเชอ พฤตกรรม และวถชวต ฯลฯ วฒนธรรมมคาแกการวจย อนรกษ ฟนฟ ถายทอด เสรมสรางเอตทคคะ และแลกเปลยน เพอสรางดลยภาพแหงความสมพนธระหวางมนษย สงคม และธรรมชาต ซงจะชวยใหมนษยสามารถด ารงชวตอยางมสข สนตสข และอสรภาพ อนเปนพนฐานแหงอารยธรรมของมนษย การปรบปรงเปลยนแปลงหรอพฒนาวฒนธรรมใหเหมาะสมมประสทธภาพตามยคสมย
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
111
ผลกระทบของเทคโนโลยท มตอวฒนธรรม มนษยพยายามประดษฐและสรางสรรค “เทคโนโลย” เพอตอบสนองความตองการในการด ารงชวต เทคโนโลยมความสมพนธกบความเปลยนแปลงทางสงคม เทคโนโลยเปนบอเกดแหงอารยะธรรมของมนษย สงคมมนษยมการเปลยนแปลงจากยคเกษตรกรรม ยคอตสาหกรรม จนถงยคสงคมสารสนเทศ (Information society) ความสมพนธระหวางมนษยกบเทคโนโลยปรากฏอยในรปแบบของความสมพนธเชงพงพาซงอาจจะเกดขนไดทงในทางบวกและทางลบ ทงน ขนอยกบความสามารถในการควบคมเทคโนโลยของมนษยในแตละสงคม การด ารงชวตของมนษยในโลกยคสงคมสารสนเทศจะพงพาเทคโนโลยมากขน เพอสนองความตองการในการใชชวตใหสะดวกสบายและทนสมย เทคโนโลยการสอสารถอเปนเทคโนโลยทมความส าคญทสดในการอ านวยความสะดวก ประหยดทงเวลาและทรพยากรทจ าเปนในการท ากจกรรมในวถชวตสวนบคลลและหมคณะ
ประชาชนในประเทศใช ICT เพออ านวยความสะดวกในชวตสวนบคคลและประโยชน
ในดานตางๆ มากขน จากขอมลสถตของกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ป พ.ศ. 2550
และการเปรยบเทยบกบขอมลคาเฉลยป 2548 ของกลมประเทศใน Asia Pacific[9,10] ซงแสดงสรปไวในรปท 5.5 – 5.8 พบวาการใชระบบสอสารชนดตางๆ ของประชาชนมลกษณะดงน
โทรศพท — โทรศพทประจ าทมการใชเพมขนทกป แตการเพมขนมอตราสวนคอนขางต า คอ
รอยละ 2.93 ส าหรบป 2547-2548 รอยละ 0.17 ป 2548-2549 และรอยละ 0.55 ส าหรบป 2549-2550
— อตราสวนจ านวนเลขหมายโทรศพทประจ าทตอประชากร 100 คน อยทระดบ 10.7 (คาเฉลยของ Asia Pacific: 19.7)
— โทรศพทเคลอนทมการใชเพมขนทกป และการเพมขนนนมอตราสวนทสงกวาอตราสวนการเพมการใชโทรศพทประจ าท โดยการใชโทรศพทเคลอนเพมขนรอยละ 28.70 ส าหรบป 2548-2549 และรอยละ 10.65 ส าหรบป 2549-2550
— อตราสวนเลขหมายโทรศพทเคลอนทตอประชากร 100 คน อยทระดบ 70.5 (คาเฉลยของ Asia Pacific: 43.5)
อนเตอรเนต — การใชอนเตอรเนตในป พ.ศ. 2548-2550 มอตราเพมขนทกป อตราการเพมคดเปน
รอยละ 0.84 ส าหรบป 2547-2548 และรอยละ18.33 ป 2548-2549
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
112
รปท 5.5 จ านวนเลขหมายโทรศพทประจ าททมผเชา (เลขหมาย) ป พ.ศ. 2547-2550
รปท 5.6 จ านวนเลขหมายโทรศพทเคลอนททมผเชา (เลขหมาย) ป พ.ศ. 2548-2550
รปท 5.7 จ านวนผใชอนเตอรเนต ป พ.ศ. 2548-2550
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
113
รปท 5.8 จ านวนผใชอนเตอรเนตความเรวสง ป พ.ศ. 2547-2549
— การใชอนเตอรเนตความเรวสง (Broadband Internet) ป พ.ศ. 2547-2549 มอตราเพมขนทกป อตราการเพมคดเปนรอยละ 186.71 ส าหรบป 2547-2548 และรอยละ 45.00 ส าหรบป ป 2548-2549
— การใชอนเตอรเนตเกดขนจากประเภทสถานทตางๆ การใชอนเตอรเนตเกดขนมากทสดทสถานศกษา (45.6%) รองลงมาคอ บาน (33.5%) ทท างาน (28.4%) รานอนเตอรเนต (17.3%) บานญาตหรอเพอน (1.5%) และโทรศพทมอถอ (0.2%) ส าหรบสถตอายของผใชอนเตอรเนตมากทสด คอ 15-24 ป (36.5%) รองลงมาคอ อาย 6-14 ป (15.5%) และ 25-34 ป (15.2%)
— อตราสวนจ านวนผใชอนเตอรเนตตอประชากร 100 คน อยทระดบ 14.2 (คาเฉลยของ Asia Pacific: 21.8)
— อตราสวนจ านวนผใชอนเตอรเนตความเรวสงตอประชากร 100 คน อยทระดบ 1.31 (คาเฉลยของ Asia Pacific: 5.0)
โดยสรปในชวง 3-4 ปทผานมา การใชโทรศพทประจ าทมแนวโนมทจะไมเพมขน
อตราสวนจ านวนเลขหมายโทรศพทประจ าทตอจ านวนประชากรของประเทศไทยจะดอยกวาคาเฉลยของภมภาคเอเซยแปซฟก สวนโทรศพทเคลอนทมอตราการใชเพมขนสงมาก และอตราสวนการใชโทรศพทเคลอนทตอประชากรนนดกวาคาเฉลยของภมภาคเอเซยแปซฟก ส าหรบอนเตอรเนต มอตราการเขาถงเพมสงขนมาก สวนใหญเปนการใชอนเตอรเนตทสถานศกษาและบานเรอน แตอตราสวนจ านวนผใชอนเตอรเนตตอประชากรยงต ากวาคาเฉลยภมภาคเอเซยแปซฟก นอกจากน อตราสวนจ านวนผใชอนเตอรเนตความเรวสงตอประชากรอยในระดบต ากวาคาเฉลยของภมภาคเอเซยแปซฟกราว 3 เทา จากขอมลเบองนประกอบกบ “บทสรปสภาวะแวดลอมทมผลตอการพฒนาดาน ICT ของประเทศ” ซงเปนรายงานจากการประชมระดมความคดเหนในเดอนกมภาพนธ – เมษายน 2551 โดยกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร จงพอจะสรปแนวโนมไดวา เนองจากราคาของ
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
114
บรการโทรศพทเคลอนทในเขตเมองลดลงเรอยๆ เพราะตลาดมการแขงขนสงในดานคาบรการ ทงราคาของอปกรณโทรศพทเคลอนทและคอมพวเตอรกลดลงมากอกดวย ประชาชนจงสามารถซอหามาใชไดมากขน และการกระจายโครงสรางพนฐานยงไมทวถงพนทในชนบท ทงโครงขายโทรศพทพนฐาน และ โครงขายอนเทอรเนต ความตองการใชโทรศพทประจ าทจงนาจะลดนอยลง
ในระดบทองถน การน า ICT มาใชในชวตประจ าวนมกมผลดตอความสะดวกสบาย
มากขน แตอาจเกดผลในทางลบได อาท อาจสงผลตอการเปลยนแปลงคานยมในสงคม เกดแรงจงใจใหกระท าผดศลธรรม จารตประเพณ ในชองทางของการสอสารอเลทรอนกส เปนตน ผลกระทบของการใชเทคโนโลยการสอสารตอสงคมและวฒนธรรมในทางลบสามารถจดแบงออกเปน 4 กลม ดงน
— การเลอกใชขอมลขาวสารอยางมวจารณญาณ: เมอไดรบขอมลขาวสารมากขนบนระบบสอสารสมยใหม โดยเฉพาะอยางยงอนเตอรเนต หากคนไทยไมสามารถแยกแยะ หรอไมใหความส าคญกบการแยกแยะขอมลขาวสารทถกตองไดแลว สงคมรวมจะมปญหาเพมมากขนเรอยๆ ในการคดกรองขาวสาร จะมการเผยแพรขอมลทไมถกตองกบความเปนจรงเพมมากขน มการใชระบบสอสารเพอหลอกลวงเดกและเยาวชนเพมมากขน จะมการเขาถงเวบไซตทไมเหมาะสมจากคอมพวเตอรและระบบสอสารสมยใหมอนๆ ไดโดยงาย วยรนจะมพฤตกรรมเปลยนแปลงไปทางลบไดงายขน และอาจขาดการปฏสมพนธในโลกแหงความเปนจรงอกดวย
— ทรพยสนทางปญญา: หากคนไทยไมตระหนกถงความส าคญในเรองทรพยสนทางปญญา อาจเกดผลกระทบมากขนทงในระดบภายในประเทศ และความสมพนธกบตางประเทศ อาท ในระดบประเทศ ปญหาทพบเหนกนบอย คอ การคดลอกเนอหาของเวบไซต และการเผยแพรไฟลดจตลของเพลงหรอภาพยนตซงมลขสทธ สวนความสมพนธกบตางประเทศ หากมการคดลอกเนอหาลขสทธขององคกรตางชาต ประเทศไทยกมความเสยงทจะม Black market ทางออนไลนเพมมากขน จนเกดผลกระทบตอความนาเชอถอของประเทศ
— ศลธรรม จารตประเพณ: อาท การเผยแพรภาพถายหรอวดโอคลปของบคคลมชอเสยงบนอนเตอรเนต โดยทบคคลทอยในภาพหรอวดโอไมยนด หากคนไทยไมตระหนกถงความส าคญในเรองความเปนสวนตว (Privacy) นอกจากจะมการเผยแพรขอมลทไมถกตองกบความเปนจรงจะเพมมากขนแลว
— ความปลอดภยในระบบสอสาร: อาท ไวรส การโจรกรรมทางคอมพวเตอรหรออนเตอรเนต การลกลอบเขาถงขอมลชนความลบขององคกร หรอการดกฟงการสนทนาทางโทรศพท หากคนไทยไมศกษาหาความรในเรองการปองกนภยจากสอตางๆ ผทไมมความรดงกลาวอาจไดรบความเสยหายไมวาจะระดบมาก นอย
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
115
ดงนน ในยคสงคมสารสนเทศ รฐจงจ าเปนตองออกกฎหมายและระเบยบตางๆ เพอปองกนภยตอสงคมและวฒนธรรมไทย ไดแก
— พระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2544 และพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส (ฉบบท 2) พ.ศ. 2551
— กฎหมายวาดวยการกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. 2550 เพอปองปรามการกระท าผดเกยวกบคอมพวเตอร โดยเฉพาะอยางยงอนเตอรเนต
— (ราง) พระราชบญญตวาดวยการคมครองขอมลสวนบคคล พ.ศ.-- เพอคมครองสทธขนพนฐานความเปนสวนตว คมครองขอมลสวนบคคล ทอาจมการละเมดและสามารถน าไปใชในทางทเกดความเสยหายตอบคคลผเปนเจาของขอมล
5.4 ผลกระทบในดานความมนคงของประเทศ
การใชคลนความถทางทหารและความมนคงในอดตนน สามารถเลอกและก าหนดคลนความถไดงาย เนองจากมคลนความถทยงไมไดใชประโยชนเปนจ านวนมากและเหตผลทางความมนคงทมล าดบความส าคญในการใชงานสงกวา อปกรณทใชมกเปนอปกรณเฉพาะทสรางขนเพอใชงานทางทหาร (Military Standards) ดงนน การใชคลนความถทางทหารและความมนคงในอดตจงกระท าไดงายและไมมการรบกวนจากคลนความถเชงการพาณชย
ในปจจบนการใชคลนความถเชงพาณชยไดขยายการใชคลนความถมากขนเพราะความส าคญดานเศรษฐกจมสง และการพฒนาเทคโนโลยใหมๆ จะเปนตวเรงในการเพมปรมาณการใชคลนความถมากยงขน ซงหนวยทหารและหนวยความมนคงอนๆ กยงน าอปกรณทใชงานเชงพาณชยมาใชงานดวย ทงนเพราะอปกรณเชงพาณชยเปลยนแปลงไปตามเทคโนโลยไดรวดเรวกวาและราคาถก ยงสงผลใหความถทางทหารและความมนคงไดรบผลกระทบไดงายขน เชน การรบกวนซงกนและกน มความเชอถอและความปลอดภยนอยลง เปนตน
นอกจากผลกระทบทมผลจากการใชคลนความถโดยตรงดงกลาวขางตนแลว คลนความถยงถกน าไปใชงานในดานทมผลกระทบตอความมนคงโดยทางออมอกดวย เชน การจดระเบดดวยโทรศพทมอถอ การเผยแพรขาวสารในลกษณะชวนเชอเพอลมลางสถาบน ฯลฯ
ดวยเหตทหนวยทหารและหนวยความมนคง มภารกจหลกทส าคญหลายๆ ดาน จงสมควรไดรบการก าหนดและจดสรรคลนความถใหมเปนการเฉพาะ เพอสามารถน าความถมาใชงานไดทนทวงท มความเชอถอได ปลอดภย และไมถกรบกวน
5.5 ผลกระทบในดานประโยชนสาธารณะอน
การน าเทคโนโลยการสอสารมาใชประโยชนเพอสาธารณะมวตถประสงคนานบประการ รวมถงการปองกนแกไขปญหาพบตภยตางๆ ทอาจจะเกดขน โทรคมนาคมกถอวามสวนส าคญมากใน
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
116
การเปนโครงสรางพนฐานในดานบรการขาวสารขอมล ค าวา ประโยชนสาธารณะ มความหมายกวางกวาค าวา บรการอยางทวถง (Universal Access) ซงอตสาหกรรมโทรคมนาคมมค าจ ากดความทหมายรวมถง บรการโทรคมนาคมขนพนฐานทรฐพงบรการแกประชาชนอยางทวถง นโยบายรฐในการบรการโทรคมนาคม และเกณฑมาตฐานของการบรการ
ค าวา บรการอยางทวถง (Universal Access) ในนยามของขอก าหนดสหภาพยโรปวาดวย
การบรการอยางทวถง (2002/22/EC) หมายถง
ชดบรการขนต าตามทระบในขอก าหนด ในระดบคณภาพทก าหนด ซงเขาถงผบรโภคทงหมด โดยไมขนอยกบต าแหนงทางภมศาสตร และในระดบราคาท
ยอมรบได และรายการของบรการทอยในเครอขายบรการอยางทวถงนนมระบไวในมาตราท 4-6
ของขอก าหนดสหภาพยโรปวาดวยการบรการอยางทวถง ซงประกอบดวย — การเขาถงในสถานทประจ าท (Access at a fixed location) ไดแก โทรศพทประจ าท
สวนบคคลส าหรบทพกอาศย โทรศพทสาธารณะแบบจายเงน โทรสาร บรการการเขาถงอนเตอรเนตแบบหมนโทรศพท (Dial-up Internet access) และบรการฉกเฉน
— การสอบถามหมายเลข และบรการรายนามผใชบรการ (Directory enquiry services and directories)
— โทรศพทสาธารณะแบบจายเงน (Public pay telephones)
(1) พนธะการบรการอยางทวถง
ส านกงานคณะกรรมการกจการโทรคมนาคมแหงชาตไดด าเนนการจดสรรความถวทยคมนาคม เพอใหบรรลผลในดานประสทธภาพและประสทธผล เพยงพอแกกจการทงภาครฐและเอกชน ทงในปจจบนและอนาคต เปนประโยชนสงสดตอการน าไปใชในการบรการสาธารณะในดานตางๆ เชน ความมนคงของรฐ การบรการเพอปองกนความปลอดภย และเพอกรณฉกเฉน การบรรเทาสาธารณภยหรอภยพบตทางธรรมชาต การเผยแพรขอมลขาวสารการชวยเหลอสงคม การศกษา ศลปวฒนธรรม ฯลฯ ส าหรบใหสาธารณชนเขาใชไดภายใตหลกเกณฑและเงอนไขทก าหนด โดยไมจ าเปนตองไดรบการจดสรรหรออนญาตใหใชคลนนนเปนการเฉพาะ ซงมส านกการบรการอยางทวถง หรอ USO (Universal Service Obligation) ภายใตส านกงานคณะกรรมการกจการโทรคมนาคมแหงชาตเปนหนวยงานหลกทรบผดชอบโดยตรง
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
117
ในปจจบน การบรการโทรคมนาคมพนฐานโดยทวถงมการด าเนนการผานทางโครงการตางๆ ของ ส านกงาน กทช. ในดานสาธารณะประโยชน มวตถประสงคเพอใหทองถนทอยหางไกลมโอกาสใชบรการโทรคมนาคมอยางเทาเทยมและทวถง ซงจะกอใหเกดประโยชนหลายๆ ดาน ไดแก โอกาสทางการศกษา การเขาถงบรการทางการแพทย การสงเสรมอาชพ การสงเสรมวฒนธรรม รวมถงการบรรเทาภยพบต และสาธารณะประโยชนอนๆ ส าหรบประชาชนทอยในพนทหางไกล
ส าหรบนโบบายการบรการโทรคมนาคมพนฐานโดยทวถงและบรการสงคม ส านกงาน
กทช. ไดมประกาศวาดวยเรอง หลกเกณฑ วธการและเงอนไขในการจดใหมบรการโทรคมนาคมพนฐานโดยทวถงและบรการเพอสงคม (3 สงหาคม พ.ศ. 2548) ซงระบแผนการด าเนนงาน (ภารกจทผรบใบอนญาต) ไว ส าหรบการด าเนนการตางๆ ตามประกาศดงกลาวแสดงสรปไวในตารางท 5-1
เมอเปรยบเทยบกบการบรการอยางทวถงในนานาประเทศ จากรายงานการศกษา
ผลกระทบจากการเปดเสรโทรคมนาคม (Sector Reform Liberalization Study)[5] พอจะสรปประเภทตางๆ ของบรการอยางทวถงจากประเทศตางๆ ซงนาจะเปนประโยชนตอการขยายบรการโทรคมนาคมพนฐานโดยทวถงใหมากขนในอนาคตได ดงน
— ในสหราชอาณาจกร มการคดอตราคาบรการพเศษส าหรบลกคาทมอตรารายไดต า — บรการ “Access for Every One” ในประเทศออสเตรเลย ใหบรการแกผมรายไดต า
7 ประเภท คอ ผรบเงนบ านาญ บคคลทดอยความสามารถ (disabilities) บคคลทไรทอยอาศย บคลทก าลงหางานท า บคคลทโดยปกตมไดใชภาษาองกฤษในการสอสาร ชนชาวพนเมอง และครวเรอนทมรายไดต า
— สหราชอาณาจกรจดใหมการเชอมตอไปยงโครงขายโทรศพทประจ าท รวมถงการเขาถงอนเตอรเนต
— สหราชอาณาจกรจดใหมการโทรเขาถงตโทรศพทสาธารณะตามสภาพภมศาสตรทเหมาะสม
— หลายประเทศจดใหมบรการโทรศพทชนดขอความ (Text relay services) ส าหรบลกคาทมปญหาทางการไดยน
— ประเทศออสเตรเลยมการใหบรการโทรศพทภายในเขตพนททองถนหางไกล (หรอ Extended Zones) แบบไมคดเวลา (Un-timed local calls) คอ คดคาใชจายแบบตอครงการใชงาน และใหบรการเสรมอนๆ
— ประเทศมาลเซยมบรการอยางทวถงโดยสนบสนนทางแกเงนแกชมชน — ประเทศมาลเซยมบรการอยางทวถงในดานการสนบสนนการพฒนาเนอหาดาน
การศกษาในหองสมด โรงเรยน และศนย USP Communications Centers
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
118
ตารางท 5-1 สถานะภาพการของการบรการโทรคมนาคมพนฐานและการบรการสงคม
บรการ หนวยงาน หมายเหต การด าเนนการตามประกาศวาดวยเรอง หลกเกณฑ วธการ และเงอนไขในการจดใหมบรการโทรคมนาคมพนฐานโดยทวถงและบรการเพอสงคม 1) การจดใหมโทรศพทสาธารณะอยาง
นอย 2 เลขหมายตอหมบาน
บมจ. ทโอท, บมจ. ททแอนดท, บมจ. ทร คอรปอเรชน
จ านวนไมเกน 6,000 หมบาน โทรศพทสาธารณะจะตองมบรการแจงเหตฉกเฉน การสอบถามเลขหมายโทรศพท และบรการรบแจงเหตขดของ และบรการสอบถามขอมลของรฐ โดยไมคดคาบรการ และสามารถใหบรการโทรศพททางไกลและทางไกลระหวางประเทศไดตลอด 24 ชวโมง
2) โทรศพทประจ าท และโทรศพทสาธารณะ อยางนอยอยางละ 1 เลขหมายตอแหง ในสถานศกษา ศาสนสถาน สถานพยาบาล และหนวยงานทใหความชวยเหลอแกสงคม
บมจ. ทโอท, บมจ. ททแอนดท, บมจ. ทร คอรปอเรชน
จ านวนไมเกน 4,000 แหง ไมนอยกวาพนทเปาหมายและในก าหนดเวลา บรการโทรศพทประจ าทสามารถรองรบการเขาถงอนเทอรเนตดวยความเรว 56 Kbps
3) บตรโทรศพทส าหรบกลมคนพการ กลมคนชราทมรายไดนอย และกลมผมรายไดนอยทขนทะเบยนกบกระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย
บมจ. ทโอท, บมจ. ททแอนดท, บมจ. ทร คอรปอเรชน
เปนเงนจ านวน 100 บาทตอเดอนตอคน จ านวนเดอนละไมเกน 1 ลานคน
4) โทรศพทสาธารณะ 1 เลขหมาย ภายในรศมไมเกน 100 เมตรของชมชนผมรายไดนอย
บมจ. ทโอท, บมจ. ททแอนดท, บมจ. ทร คอรปอเรชน
มขนาดไมต ากวา 100 ครวเรอน ทไดยนความตองการและอยในเขตพนทโครงขายของผรบใบอนญาตประกอบกจการโทรคมนาคม โดยตองส ารองเลขหมายไวไมเกน 2,600 เลขหมาย
5) โทรศพทสาธารณะและบรการอ านวยความสะดวกส าหรบคนพการ
ตามระเบยบคณะกรรมการฟนฟสมรรถภาพคนพการ วาดวยมาตรฐานอปกรณหรอสงอ านวยความสะดวกโดยตรงแกคนพการ พ.ศ. 2544
บมจ. ทโอท, บมจ. ททแอนดท, บมจ. ทร คอรปอเรชน
- โทรศพทส าหรบคนพการ ในชมชน 1 เครอง : 5 โทรศพทสาธารณะทวไป - โทรสาร/โทรศพทส าหรบคนพการทางการไดยน/สอความหมายในชมชน 1 เครอง : 10 โทรศพทสาธารณะทวไป
6) การชวยเหลอในการใชบรการโทรคมนาคมบางประเภทหรอบางลกษณะแกบคคลและหนวยงานทใหความ ชวยเหลอแกสงคม
บมจ. ทโอท, บมจ. ททแอนดท, บมจ. ทร คอรปอเรชน
ไมเกน 5,000 เลขหมาย ตามเงอนไขท กทช. ก าหนด
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
119
บรการ หนวยงาน หมายเหต โครงการอนๆ 1) โครงการการหองสมดทางโทรศพท
ส าหรบผพการทางสายตา ส านกการบรการอยางทวถง และสมาคมคนตาบอดแหงประเทศไทย
ส าหรบผพการทางสายตา โดยขยายการใหบรการขอมลขาวสารในระบบเดซผานระบบโทรศพทอตโนมต
2) การสนบสนนกจการการแพทยในโครงการเทเลเมดซน (Telemedicine)
ส านกงาน กทช. การใชระบบสอสารผานดาวเทยม เพออ านวยความสะดวกในการตรวจรกษาผปวยจากสวนกลางสทองถนหางไกล
(2) บรการสงคมตามนโยบายรฐ
นอกเหนอจากการบรการโทรคมนาคมพนฐานโดยทวถง (USO) แลว หนวยงานภาครฐ หนวยงานในก ากบของรฐ สถาบนวจย สถาบนการศกษา และองคกร NGO ไดมโครงการพฒนาสาธารณะประโยชนอกจ านวนมาก ทใชประโยชนจากการสอสารโทรคมนาคม ตวอยางการใชคลนความถเพอประโยชนสาธารณะอน นอกเหนอจากโทรคมนาคมพนฐานโดยทวถง ไดแกโครงการตอไปน
โครงการจดการศกษาดวยระบบทางไกลผานดาวเทยม โดยมลนธการศกษาทางไกลผาน
ดาวเทยม1 สถานวทยโทรทศนการศกษาทางไกลผานดาวเทยม หรอ DLTV (Distance Learning
Television) ไดกอตงเมอป พ.ศ. 2539 เพอแกไขปญหาการขาดแคลนครผสอนรายวชาในการศกษาในระบบโรงเรยน โดยเฉพาะอยางยงรายวชาทมเนอหาคอนขางยาก และเพอจดการการศกษาตามอธยาศย (Informal Education) โดยการใหขาวสารและความรทเปนประโยชนตอการพฒนาคณภาพชวตของประชาชนทวไป
ปจจบน DLTV มรายการทางการศกษาตลอด 24 ชวโมง จ านวน 6 ชอง ทออกอากาศภาคภาษาไทย และอก 1 ชอง ภาคภาษาองกฤษ สถานมการถายทอดสดหลกสตรมธยมศกษาใหแกโรงเรยนมากกวา 3,000 โรงเรยน โรงเรยนประถมศกษาไมนอยกวา 30,000 โรงเรยน การถายทอด
- 119 - 1 โครงการจดการศกษาดวยระบบทางไกลผานดาวเทยม. มลนธการศกษาทางไกลผานดาวเทยม เวบเพจประวต บนเวบไซตของมลนธฯ: http://www.dlf.ac.th/dltv/information/information-detail.php?information_id=2&lang=th
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
120
รายการการศกษาชมชน หลกสตรวชาชพของวทยาลยการอาชพวงไกลกงวล สถาบนเทคโนโลยราชมงคลวทยาเขตวงไกลกงวล และรายการตางๆ ของมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช นอกจากน สมาชก UBC และประเทศเพอนบาน 4 ประเทศ ไดแก กมพชา ลาว พมา และเวยตนาม สามารถรบการศกษาไดจากสถาน DLTV การด าเนนการของสถานวทยโทรทศนการศกษาทางไกลผานดาวเทยม ไดรบพระราชทานพระมหากรณาธคณพระราชทานค าแนะน าจากพระบาทสมเดจพระเจาอยหว พระราชทาน ในเรองการตดตงอปกรณการศกษาทางไกลผานดาวเทยม และการจดสงตารางสอนและคมอครการสอนทางไกลใหถงโรงเรยนปลายทาง กอนเปดเทอมโดยไมคดมลคา นอกจากน ไดพระราชทานรายการพเศษชอ “ศกษาทศน”
ศนยบรการขอมลภาครฐเพอประชาชน GCC 1111 โดยกระทรวงเทคโนโลย
สารยสารสนเทศและการสอสาร 2, 3 GCC 111 เปน Government Contact Center ซงไดรบการจดตงโดยกระทรวงเทคโนโลย
สารสนเทศและการสอสาร เมอปลายป พ.ศ. 2546 ตอมาไดมอบหมายใหบรษท ทโอท จ ากด (มหาชน) ด าเนนการในดานตางๆ โดยมบทบาทภายใตการก ากบดแลของกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร
ประชาชนทวไปสามารถตดตอกบศนยบรการทางโทรศพท โทรสาร และอเมล ของ GCC 1111 เพอแจงค ารองเรยน ขอเสนอแนะ เหต เบาะแส การขมข ลอบวางระเบด หรอปญหาตางๆ จากการใชบรการภาครฐ การใชโทรศพทเคลอนท
รถสอสารฉกเฉนเพอสงคมไทย (Emergency and Educational Communication
Vehicle: EECV) โดยหองปฏบตการวจยพฒนาเทคโนโลยสมองกลฝงตว ศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต4
รถสอสารฉกเฉนเพอสงคมไทยไดรบการออกแบบใหมความคลองตวในการเขาถงพนทประสบภยหรอทรกนดารไดอยางรวดเรว โดยใหบรการระบบโทรศพทผานดาวเทยมไดพรอมกนถง
- 120 - 2 รายงานประจ าป 2550. กระทรวงเทคโนโลยสารยสารสนเทศและการสอสาร. 3 www.gcc.go.th 4 หองปฏบตการวจยพฒนาเทคโนโลยสมองกลฝงตว ศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต (NECTEC) เวบไซต: http://lanta.giti.nectec.or.th/drupal/?q=node/490
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
121
25 คสาย และใหบรการอนเตอรเนตดวยเครองคอมพวเตอรจ านวน 25 เครอง วตถประสงคของรถสอสารฉกเฉนเพอสงคมไทย คอ การชวยเหลอผประสบภย ในเวลาทมความตองการตดตอระหวางพนทประสบภยกบพนทภายนอกแตไมสามารถท าได แมหากระบบโทรศพทสามารถใชงานไดปกต กอาจประสบปญหาชองสญญาณโทรศพทมไมเพยงพอ เพราะความตองการใชงานโทรศพทในยามฉกเฉนสงกวาปกตเปนอยางมาก
โครงการศนยทางไกลเพอพฒนาการศกษาและพฒนาชนบทในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ
โดยส านกการบรการอยางทวถง สกทช. รวมกบ บรษท ทโอท จ ากด (มหาชน) มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ และมหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม
โครงการศนยทางไกลฯ เปนโครงการพฒนาตนแบบศนยทางไกล โดยมมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ และมหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม เปนศนยกลางเครอขาย และมส านกเขตพนทการศกษามหาสารคาม กระทรวงศกษาธการ โรงเรยน 20 แหง องคกรปกครองสวนทองถนและและชมชนในจงหวกมหาสารคาม รวมด าเนนงานโครงการ โครงการนมการพฒนา 2 สวนเปนหลก คอ โครงสรางพนฐานระบบเครอขายอนเทอรเนตความเรวสง และการพฒนาและสงเสรมครในการพฒนาการเรยนการสอน และการฝกอาชพใหประชาชนในชนบทและผดอยโอกาส
(3) บรการสาธารณะเชงพาณชย
การใชคลนความถในการบรการสงคมเชงพาณชย เปนลกษณะใหบรการทางดานขาวสารเรองราวเหตการณทเกดขน ในสงคม ชมชน และสาระนาร สาระบนเทงของประเทศและของโลกปจจบน สงเสรมงานดานพฒนาและรวมรณรงคอนรกษสงแวดลอม เปนเวทแหงความคด ภาคเอกชน สมาคม หรอองคกรประเภทมลนธเปนผด าเนนการ โดยอาจมความรวมมอกบหนวยงานของรฐ สมาคม ชมรม หรอมลนธตางๆ ทด าเนนกจการทเปนสาธารณะประโยชน การบรการสงคมนมกจะมผลประโยชนทางออมเพอการด าเนนกจกรรม ไดแก การหารายไดจากคาโฆษณา หรอการไดรบบรจาค เปนตน
การบรการสงคมเชงพาณชยมกใชคลนวทย ประจ าท เคลอนท และอนเตอรเนต ในการ
บรการ ดงตวอยางตอไปน - ทางดานสงคมสงเคราะห บรรเทาสาธารณภย ฌาปนกจสสาน เชน มลนธปอเตกตง
(http://pohtecktung.org) ใชสถานวทยกลางตงอยทท าการของมลนธ ซงเรยกกนวา “ศนยวทยกรงเทพ” ใชความถ 168.275 MHz (ส าหรบเรยกขาน) และความถ 168.475 MHz (ประสานงานระหวางลกขาย)
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
122
นอกจากนย ง ม มล น ธ รวมกตญญ (www.ruamkatanyu.or.th) ศนยน เรนทร กระทรวงสาธารณสข (http://narendhorn.moph.or.th) ศนยกชพ “นเรนทร” โรงพยาบาลราชวถ (www.narenthorn.or.th) และมลนธอนอกจ านวนมาก
- ทา ง ด า น ปญห า ส ง ค ม เ ช น เ ค ร อ ข า ย ว ท ย ร า ย ก า ร ร ว มด ว ย ช ว ย กน (www.rd1677.com) มความรวมมอกบภาครฐและเอกชน โดยใหประชาชนมสวนรวมในการแกไขปญหาสงคม เชน ปญหาอาชญากรรม ยาเสพตด สาธารณปโภค การจราจร อบตภย เปนตน นอกจากคลนวทย FM 96.0 MHz แลว เครอขายนยงใชหมายเลขโทรศพทหมายเลขดวน 1677 หรอ 1678 และวทยสอสาร ชองความถ CB245 MHz เรยก Channel 36 ในการรบแจงเหต
- ท า ง ด า น เ ด ก แ ล ะ ค ร อ บ ค ร ว เ ช น ม ล น ธ เ ค ร อ ข า ย ค ร อ บ ค ร ว (www.familynetwork.or.th) ใชอนเตอรเนตและคลนวทย 92.0 ในการบรการพนทเรยนรเพอพฒนาครอบครว และศนยพฒนาครอบครวในชมชน ตลอดจนเผยแพรงานการวจยทางเวบไซต
มลนธอาสาสมครเพอสงคม (www.thaivolunteer.org) ใหบรการสงคมโดยสมทบเงน อาหาร เครองนงหม ทนการศกษา อปกรณหรอสงของใหกบผดอยโอกาส หรอหนวยงานทท างานเพอการกศลและสงคม มลนธนใชอนเตอรเนตในการบรการสงคม
- ทางดานสารสนเทศเพอสงคม ชมชน เชน สถานวทย จส. 100 ใหบรการสงคมโดยรายงานสภาพการจราจรและขาวสารเกยวกบการจราจร ในกรงเทพมหานคร
- ทางดานพทธศาสนสมพนธ เชน FM 95.25 RADIO วทย ส.พ.ช. (วทยครอขายแหงสถาบนการเรยนรพทธศาสนเพอบรณาการชวต) คลนไทธรรม (http://fm9525radio.org) และสถานวทยาทาน บรการสงคม FM 106.70 MHz พระอารามหลวง ต าบลพมาน อ าเภอเมอง จงหวดสตล (http://radiofm1067.com)
- ทางดานสงแวดลอม เชน อาสาสมครกรนพซ (www.greenpeace.org) ท างานรณรงคทางดานสงแวดลอม ปญหาสงแวดลอม และน าเสนอแนวทางแกไขทจ าเปนตออนาคตทย งยนของสงแวดลอม กลมอาสาสมครนใชอนเตอรเนตดผยแพรเพอใหรณรงคและสรางนกเคลอนไหวเพอสงแวดลอม อาสาสมครกลมนใชอนเตอรเนต และวทยอนเตอรเนตเปนหลกในการบรการสงคม
5.6 บทวเคราะหในดานประสทธภาพและความคมคา
คลนวทยเปนทรพยากรทส าคญของชาต และมจ ากด ดงนนการใชคลนวทยควรไดรบการจดสรรใหมการใชอยางมประสทธภาพและมความคมคาอยางสง และประชาชนสวนใหญของประเทศไดรบประโยชนสงสด ปจจบนการจดสรรยานความถวทยรบผดชอบโดยคณะกรรมการกจการโทรคมนาคมแหงชาต ซงยดแนวทางของการจดสรรยานความถของสหภาพโทรคมนาคมระหวางประเทศหรอ ITU เปนหลกและการจดสรรความถตองสอดคลองตามเจตนารมณตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2550
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
123
5.6.1 การประเมนประสทธภาพการจดสรรความถวทย
โดยทวไปประสทธภาพและความคมคาของการจดสรรและใชคลนวทยในเบองตนสามารถประเมนไดจากสตรตอไปน
ประสทธภาพการจดสรรความถ = ยานความถทถกจดสรรแลว ยานความถทงหมด จากเกณฑทก าหนดขางตนท าใหไดผลการประเมนประสทธภาพการจดสรรความถดง
ตารางท 5-2 การประเมนประสทธภาพการจดสรรความถใชเกณฑดงตอไปน สดสวนทจดสรรแลว ประสทธภาพ 0 – 5% ต ามาก 5.1 – 30% ต า 30.1 – 60% ปานกลาง 60.1 – 80% สง 80.1 – 100% สงมาก
ตารางท 5-2 การประเมนประสทธภาพการจดสรรคลนความถ
ไมรวมกจการวทยกระจายเสยง วทยโทรทศน (จากตารางท 3-2(ข))
ยานความถ จ านวน Bandwidth (kHz) การประเมนประสทธภาพ
ทงหมด จดสรรแลว คงเหลอ จดสรรแลว
(%) ประสทธภาพ การจดสรร
LF (30-300 kHz) 270 79.8 190.2 29.6 ต า MF (300-3000 kHz) 1620 426.408 1193.592 26.3 ปานกลาง HF (3-30 MHz) 27000 3851.32 23148.68 14.3 ต า VHF (30-300 MHz) 172000 30985.5 141014.5 18.0 ปานกลาง UHF (300-3000 MHz) 2236000 1977124 258876 88.4 สงมาก SHF (3-30 GHz) 27000000 5043300 21956700 18.7 ต า EHF (30-300 GHz) 270000000 3500000 266500000 1.3 ต ามาก * ขอมล ณ วนท 30 มถนายน พ.ศ.2551
จากตารางท 5-2 จะเหนไดวา ประสทธภาพการจดสรรความถในยาน UHF มคาสงมาก
เนองจากมการใชงานดานกจการบรการโทรศพทเคลอนท Cellular ยานความถ 800-900 MHz และยานความถระบบโทรศพทเคลอนท 1800 MHz -1900 MHz และระบบโทรศพทยค 3G
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
124
ส าหรบยานความถ MF และ VHF มการจดสรรความถส าหรบกจการวทยกระจายเสยงและวทยโทรทศนเปนหลก และในอนาคตคาดวาจะมการจดสรรและการใชงานยานความถ VHF 30 -300 MHz มากเนองจากการใชงานส าหรบกจการวทยชมชน
ส าหรบยานความถ SHF และ EHF มประสทธภาพการจดสรรความถอยในเกณฑต าและต ามาก ตามล าดบ เนองจากปจจบนการประยกตใชงานเทคโนโลยไมโครเวฟมใชงานเฉพาะในกจการโทรคมนาคม เชน ระบบสอสารดาวเทยม ระบบไมโครเวฟภาคพนดน แตในอนาคตยานความถ SHF นจะมการใชงานเพมมากขนเพอรองรบเทคโนโลย BWA เชน ระบบ WiMAX และ IMT-2000 เปนตน
5.6.2 การประเมนประสทธภาพการใชความถวทย
จากการประเมนประสทธภาพการจดสรรความถวทยในหวขอ 5.6.1 อาจจะมสวนทสอดคลองกบการประเมนประสทธภาพการใชความถวทย เนองจากเมอมความตองการใชงานความถมาก จ าเปนทจะตองจดสรรความถใหเพยงพอตอการใชงานมากขน ส าหรบการประเมนประสทธภาพการใชความถวทยจะพจารณาไดจากตวชวด 2 ตว คอ ประสทธภาพการใชงานความถวทย และระดบการรองรบผใชปลายทาง ดงรายละเอยดตอไปน (1) ประสทธภาพการใชงานความถวทย
ประสทธภาพการใชงานความถวทย เปนการค านวณคารอยละของการใชความถ (Frequency Utilization Efficiency) ของผไดรบใบอนญาต สามารถประเมนจากระยะเวลาของการใชความถของผไดรบใบอนญาต การประเมนประสทธภาพการใชความถวทยสามารถจะใชสตรตอไปน
ประสทธภาพการใชงานความถ = จ านวนชวโมงการใชความถใน 1 วน 24 ชวโมง จากการประเมนการใชความถทมอยของส านกงาน กทช. อาจจะก าหนดเกณฑการ
ประเมนการใชงานความถ โดยแบงออกเปน 3 ระดบ ดงน ระยะเวลาการใชงานความถ ประสทธภาพ 0 - 3 ชวโมงตอวน ต า 3 - 10 ชวโมงตอวน ปานกลาง มากกวา 10 ชวโมงตอวน มาก ระยะเวลาทไดรบอนญาตการใชความถในสตรขางตน ปกตก าหนดเปนระยะเวลา 1 ป
ดงนน จงตองปรบหนวยจาก ป เปนจ านวนชวโมง เพอใหสอดคลองกบเวลาทใชความถในการสอสารจรง (ชวโมง) ปจจบนเปนการยากทจะเกบขอมลเพอประเมนการใชความถของผไดรบใบอนญาตแตละราย เพราะตองใชเครองมอวดและ Monitor การใชความถอยางตอเนองตลอด 24 ชวโมงตลอดทงป
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
125
(2) ระดบการรองรบผใชปลายทาง
การประเมนประสทธภาพการใชงานความถอาจจะพจารณาจากระดบการรองรบจ านวนผใชปลายทาง (End users) ซงค านวณหาไดจากจ านวนผใชปลายทางตอความกวางแถบคลนความถของผไดรบใบอนญาต หากมผใชมากในยานความถนนๆ แสดงวา ยานความถนนสามารถรองรบผ ใชไดเปนจ านวนมาก ซงจะตองไมท าใหคณภาพของการตดตอสอสารดอยลง การประเมนประสทธภาพการใชงานความถ สามารถเขยนเปนสตรค านวณไดดงน
การรองรบผใชปลายทาง = จ านวนผใชปลายทาง (End users) ความกวางแถบคลนความถ (kHz) หากคาการรองรบผ ใชปลายทางมคามาก หมายความวา การใชความถวทย ม
ประสทธภาพมาก แคหากมคามากเกนไป กอาจหมายถง คณภาพในการตดตอสอสารดอยจนการสอสารไมเขาใจ การประเมนจากประสทธภาพการใชงานความถวทยโดยอาศยระดบการรองรบผใชปลายทางจงตองมคาความเหมาะสมตามมาตรฐานสากลดวย
5.6.3 ความคมคาของการใชคลนความถวทย
คลนวทยเปนทรพยากรทมจ ากด จงจ าเปนตองใชคลนความถวทยอยางคมคาทสด ความคมคาอาจจะพจารณาไดหลายแงมม เชน ความคมคาทางเศรษฐกจ ความคมคาทางสงคม ความคมคาทางดานการใชคลนวทยเพอพฒนาคณภาพชวตและความเปนอยของประชาชน การประเมนความคมคาของการใชคลนความถวทยจงตองอาศยขอมลในหลายมต ดงทอธบายในหวขอ 5.1-5.5 และอาศยวธการประเมนโดยผสมผสานศาสตรหลายแขนง อาท เศรษฐศาสตร สงคมศาสตร และวศวกรรมศาสตร
อยางไรกตาม ความคมคาของการใชคลนวทยมความสมพนธแปรผนตาม (α)
ประสทธภาพการใชความถและประสทธภาพการจดสรรความถ ซงพอทจะสรปไดในตารางท 5-3
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
126
ตารางท 5-3 ความสมพนธระหวางประสทธภาพการจดสรรความถ ประสทธภาพการใชความถ และความคมคาการใชความถ
ยานความถ การประเมนประสทธภาพการจดสรร
การประเมนการใชความถ
ความคมคาการใชความถ**
จดสรรแลว* (%)
ประสทธภาพการจดสรรความถ
LF (30-300 kHz) 29.6 ต า N/A ต า MF (300-3000 kHz) 26.3 ปานกลาง N/A ปานกลาง HF (3-30 MHz) 14.3 ต า N/A ต า VHF (30-300 MHz) 18.0 ปานกลาง N/A ปานกลาง UHF (300-3000 MHz) 88.4 สงมาก N/A สงมาก SHF (3-30 GHz) 18.7 ต า N/A ต า EHF (30-300 GHz) 1.3 ต ามาก N/A ต ามาก * ขอมล ณ วนท 30 มถนายน พ.ศ.2551 ** เปนการประเมนเบองตน
5.7 ผลกระทบในดานการแขงขนโดยเสร
ปจจบนธรกจบรการโทรคมนาคมของประเทศไทย ยงอยในชวงการเปลยนจากตลาดแบบผกขาด (Monopoly) มาสตลาดแขงขนสมบรณในอดมคต (Perfect Competition) หรออยางนอยกเรยกวา Try to fair competition ทเรยกกนโดยกนทวไปวา การคาเสร แมปจจบนจะมกฎหมายยกเลกการผกขาดในกจการโทรคมนาคม มการก ากบดแลกจการโทรคมนาคมโดยองคกรอสระปราศจากการแทรกแซงของรฐ จากรฐธรรมนญฉบบประชาชน มการเปดใหเสรในทกบรการแมแตอนเทอรเนตเกตเวย ซงไมเคยมใครคาดมากอนวาจะสามารถยกเลกการผกขาดได เปดโอกาสใหผประกอบการรายเลกสามารถเขาแขงขนได มผประกอบการมากขนเกดการแขงขนพฒนาคณภาพบรการและราคาถกทสด ผลประโยชนกเกดกบประชาชนตามกลไกตลาดแขงขนสมบรณ
ในปจจบน โครงสรางการใหบรการโทรคมนาคมของประเทศไทยยงคงอยภายใตผถอ
หนโดยรฐ รฐยงคงเปนเจาของอย หรอเรยกไดวาผใหบรการโทรคมนาคมทส าคญของประเทศยงคงเปนอดตรฐวสาหกจอย แมแตผใหบรการภาคเอกชนกอยภายใตเงอนไขของสญญารวมการงาน (Build-Transfer-Operate: BTO) ทมขอจ ากดและเงอนไขการแขงขนอยมาก และคงไมใชเรองงายทจะไปถงจดหมายของตลาดการคาเสร หรอลกษณะตลาดแขงขนสมบรณตามทฤษฎเศรษฐศาสตรในอดมคต โดยไมมอ านาจรฐแทรกแซง ท าใหมผทมอ านาจเหนอตลาด (Dominant Market) ท าใหกลไกการแขงขนทางเศรษฐศาสตรขาดหายไป เมอเปนทประจกษดกนทวไปวา บรการโทรคมนาคมทมประสทธภาพนนเปนสงส าคญในการสงเสรมการพฒนาประเทศใหเจรญกาวหนาในทกๆ ดาน ดงจะ
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
127
เหนไดจากการวดเชงเปรยบเทยบโดยองคการสากลตางๆ เปนจ านวนเลขหมายโทรศพท และการใชอนเตอรเนต ตอประชากร 100 คน เปนตน แตระบบการบรหารและพฒนาบรการโทรคมนาคมโดยรฐนนอาจจะไมมประสทธภาพเพยงพอ เนองดวยขอจ ากดทงการบรหารงบประมาณ และทส าคญ บรการภาครฐ (หรอหนวยงานในก ากบ) จะไมมราคาคาบรการถกลง แตหากมการแขงขนเสรแบบตลาดสมบรณในอดมคตแลว ผใหบรการจะตองแขงขนกนพฒนาบรการใหมประสทธภาพสงสด และราคาถกทสด ผลประโยชนจงเปนของประชาชนทสามารถเลอกใชบรการทด ราคาถกลงอนเนองมาจากการแขงขนของผใหบรการหลายราย ประเทศกจะมโครงขายโทรคมนาคมทมประสทธภาพสงอยางรวดเรวโดยมตองใชงบประมาณของรฐ อนจะสงผลใหประเทศพฒนาในทกๆ ดานตามมา เหลานเปนปฐมบทของการปฏรปการก ากบดแลบรการโทรคมนาคมของประเทศไทยสยคการเปดเสรโทรคมนาคมเมอ 7 ปทผานมา ความไดเปรยบในการแขงขน ทงในสวนของผใหบรการภายใตสญญารวมการงานฯ (BTO) ดวยกนเองหรอแบบ Marketing Arm กตาม และในสวนของผใหบรการทรฐถอหน ท าใหไมเกดการแขงขนเสรทเปนธรรมจรงๆได ซงสามารถสรปไดดงน
(1) รฐบาลโดยกระทรวงการคลงยงคงถอหนทงหมดในอดตรฐวสาหกจหรอทเปลยน
มาเปนบรษทเอกชนในปจจบนนนเอง โดยผใหบรการโทรคมนาคมหลกทมบทบาท 2 แหง และใหบรการโทรคมนาคมแกประชาชนชาวไทยมายาวนาน คอ บมจ. ทโอท ทรบผดชอบหลกในการใหบรการโทรศพทบาน (Fixed Line) เปนหลก และปจบน (หลงจากยกเลก พรบ. โทรศพทฯ) ท าใหทโอทสามารถใหบรการอนไดอกมากมาย และบมจ. กสท โทรคมนาคม ทรบผดชอบหลกในการใหบรการโทรศพทระหวางประเทศ ทงสององคกรนถกผกขาดเปนผใหบรการเพยงสองรายในประเทศโดยกฎหมาย
— เมอพจารณาถงความสมพนธของผใหบรการโทรคมนาคมในประเทศไทย กลาวไดวาผใหบรการรายใหญในตลาดมความสมพนธกนทางกฎหมายภายใตสญญาตางๆ เนองจากในอดตภาครฐไดมการสงเสรมเพมบทบาทภาคเอกชนในการใหบรการโทรคมนาคม โดยใหรฐวสาหกจทง 2 แหง ท าสญญารวมการงานกบภาคเอกชนในลกษณะ BTO และลกษณะอนๆ เพอใหบรการโทรคมนาคมตางๆ เชน โทรศพทประจ าท โทรศพทเคลอนท อนเทอรเนต และการใหบรการโครงขาย เปนตน เอกชนผรวมการงานกบ บมจ. ทโอท และ บมจ. กสท โทรคมนาคม จะตองจายสวนแบงรายไดใหแกรฐวสาหกจทงสอง รวมทงตองด าเนนการตางๆ ตามทรฐวสาหกจทงสองก าหนด เชน การก าหนดอตราคาบรการ (เฉพาะโทรศพทบาน) การลงทนขยายบรการ และมาตรฐานโครงขายโทรคมนาคม ตลอดจนจะตองจดสงงบการเงนใหรฐวสาหกจเพอพจารณาประกอบการค านวณสวนแบงรายไดดวย
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
128
— ลกษณะโครงสรางดงกลาวแสดงใหเหนวา ผใหบรการโทรคมนาคมภาครฐยงคงมอ านาจในการควบคมเหนอกวาผใหบรการภาคเอกชนทเปนคสญญา และสามารถก ากบดแลการด าเนนงานอนสงผลกระทบตอการแขงขนในระดบหนง นอกจากนผ ใหบรการภาครฐยงคงมขอไดเปรยบในการแขงขน เนองจากมรายไดจากทงในสวนทด าเนนการเองและในสวนทไดรบจากผรวมการงานในรปแบบของสวนแบงรายได
— เมอพจารณาเงอนไขของสญญารวมการงาน (BTO) ทก าหนดใหเอกชนผรวมการงานโอนโครงขายโทรคมนาคมใหแกคสญญาเมอกอสรางแลวเสรจ กอนน าโครงขายดงกลาวไปใหบรการตอ กลาวไดวาอาจสงผลกระทบตอการลงทนขยายโครงขายโทรคมนาคม โดยเฉพาะอยางยงในชวงทสญญารวมการงานใกลสนสดลง ซงสวนใหญจะสนสดในชวงป 2555-2560 เนองจากโครงการขยายโครงขายโทรคมนาคมโดยทวไปเปนโครงการขนาดใหญทมวงเงนลงทนสง และมระยะเวลาการคนทนใชเวลานาน ประกอบกบการไมมกรรมสทธในทรพยสนทไดลงทนไป ท าใหเอกชนผรวมการงานไมมแรงจงใจทจะลงทนขยายโครงขายอยางแทจรง โดยอาจจะมงเนนด าเนนการเพยงบ ารงรกษาระบบเพอใหสามารถใหบรการไดจนกวาสญญาจะสนสดลง
(2) เงอนไขของสญญารวมการงาน (Build-Transfer-Operate: BTO) คอ อปสรรคตอ
การแขงขนเสรอยางเปนธรรม — แมวาสญญารวมการงานจะเปนสญญาทคสญญาตกลงรวมกนในการจดหาและ
ใหบรการโทรคมนาคม รวมทงยงไดรบการคมครองจากกฏหมายหลายฉบบกตาม แตเมอพจารณาถงเงอนไขของสญญาในการใหบรการโทรศพทประจ าทและโทรศพทเคลอนทพบวา เงอนไขของสญญาทรฐวสาหกจทง 2 แหง ท ากบผรวมการงานแตละรายมความแตกตางกนในระดบหนง เชน สวนแบงรายได คาเชอมตอโครงขาย (Access Charge) และจ านวนเลขหมายทสามารถใหบรการ ซงถอเปนปจจยส าคญทมผลกระทบตอตนทนการด าเนนงานและความสามารถในการแขงขน ซงเปนเรองทประจกษชดเจนในวงการวชาการดานเศรษฐศาสตรวา ผใดมตนทนต าสดเปนผไดเปรยบทางธรกจ
— กลาวไดวาความเหลอมล าและความไมเทาเทยมกนของผใหบรการแตละรายจากเงอนไขของสญญารวมการงานจะเปนปญหาอปสรรคตอการสงเสรมการแขงขนเสรอยางเปนธรรม เนองจากผใหบรการแตละรายมเงอนไขของสญญาการใหบรการทแตกตางกน และไมมผใดทไดเปรยบจะประจกษเหนความส าคญของการแขงขนเสรอยางเปนธรรมอนจะเกดผลดกบประชาชน และประเทศชาตโดยรวมเปนหลก ดงท
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
129
กลาวตอนตน ลวนพยายามหาชองวางทางกฎหมายเพอเบยงเบนหาแนวทางการเขาสกระบวนการแขงขนเสรอยางเปนธรรมทงสน
— นอกจากน เมอพจารณาถงแนวทางและหลกเกณฑการสงเสรมการแขงขนของ กทช. (ประกาศคณะกรรมการกจการโทรคมนาคม เรอง มาตรการเพอปองกนมใหมการกระท าอนเปนการผกขาดหรอกอใหเกดความไมเปนธรรมในการแขงขนในกจการโทรคมนาคม พ.ศ. 2549 และรางแนวทางและมาตรการของคณะกรรมการกจการโทรคมนาคมแหงชาตเพอการก ากบดแลการประกอบกจการโทรคมนาคมใหมการแขงขนโดยเสรอยางเปนธรรม) ทใหความส าคญกบการสงเสรมใหผประกอบการทกรายไมวาจะเปนรายเลกหรอรายใหญใหสามารถท าธรกจในตลาดไดและเขาสตลาดไดงายไมมผใดมอ านาจเหนอตลาด (Dominant Market) มากดกนในการก าหนดราคาและบรการ โดยการก าหนดหลกเกณฑการก ากบดแลผใหบรการทมอ านาจเหนอตลาดหรอผทมความไดเปรยบในการใหบรการแตกตางจากผใหบรการทวไป กลาวไดวาเงอนไขของสญญาสมปทานมความแตกตาง และไมสอดคลองกบแนวทางการก ากบดแลสงเสรม
การแขงขน ท กทช. ก าหนดกอใหเกดขอจ ากดและอปสรรคในการด าเนนงานทงตอ
กทช. รฐวสาหกจ และเอกชนผรวมการงาน เนองจากตามกฎหมายผรวมการงาน และผทท าสญญาอนกบ บมจ.ทโอท และ บมจ. กสท โทรคมนาคม นอกจากจะตองด าเนนงานตามเงอนไขใบอนญาตแลว ยงจะตองอยภายใตหลกเกณฑและเงอนไขท กทช. ก าหนดบนพนฐานของการแขงขนโดยเสรและอยางเปนธรรมดวย และทจะไมมผใดยอมถอยกคอ การถอครองทรพยากรโทรคมนาคมของชาต ทไมไดมไวใหครอบครองเฉยๆ แตตองน าออกมาท าใหเกดประโยชนสงสด ดงทคนในวงการโทรคมนาคมทราบกนดวา ใครไดเปรยบใครเสยเปรยบ
5.8 ผลกระทบดานการเปลยนแปลงเทคโนโลยตอการใชคลนวทย
ปจจบนเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารไดเขามามบทบาทตอเศรษฐกจและสงคม และกระทบโดยตรงตอประชาชนทวโลก เทคโนโลยสอสารโทรคมนาคมมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว โดยเฉพาะเทคโนโลยสอสารไรสายทใชความถวทยเปนหลก เนองจากการแขงขนของผ ใหบรการเกดบรการใหมๆ เกดขนอยางหลากหลาย การเกดการหลอมรวมของเทคโนโลย (Technology Convergence) ทงดานคอมพวเตอร ดานสอสารโทรคมนาคม และดานสารสนเทศสอตางๆ ผบรโภคมความสะดวกสบาย มความคลองตวในการใชงาน และไดรบบรการทกทและทกเวลา
การเปลยนแปลงเทคโนโลยสอสารและการหลอมตวของเทคโนโลยจงมผลกระทบโดยตรงตอการใชความถวทยเพมมากขน ตองการจดสรรความถวทยในอนาคตใหมเพอใหพอเพยงตอ
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
130
ความตองการใชงาน เกดผลกระทบในดานบวก เชน เกดการลงทนบรการตางๆ มากขน ผบรโภคจะไดรบบรการอยางเปนธรรม ผลกระทบในดานลบ เชน การใชความถวทยเพมมากขนอาจท าใหเกดการรบกวนคลนวทย (Radio Interference)
ปจจบนเทคโนโลยสอสารไรสายมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว และมแนวโนมทจะใชยานความถวทยเพอกจการเคลอนทเพมมากขน เทคโนโลยตางๆ ทคาดวาจะน ามาประยกตใชงานในอนาคตไดแก เทคโนโลยระบบ Cellular 3G, WiMAX หรอ BWA, Ultra Wideband, Digital TV ฯลฯ ทงน เทคโนโลยสอสารไรสายยคใหมอาจมผลกระทบทงในดานบวกและดานลบ
5.8.1 ผลกระทบของเทคโนโลยระบบ Cellular 3G
สถานะปจจบนของเทคโนโลยระบบ Cellular 3G ในประเทศไทย ขณะน กทช. ก าลงด าเนนการจดสรรความถเพอใหเกดการใชความถวทยอยางมประสทธภาพและเพอใหมผประกอบการหลายราย และเกดการแขงขนทเปนธรรมตอผใชบรการ คาดวาภายในป พ.ศ. 2552 จะสามารถเปดใหบรการ 3G ในประเทศไทยอยางเปนทางการได
ผลกระทบดานบวก: — ในดานเศรษฐกจของประเทศ เนองจากระบบ 3G จ าเปนจะตองใชเงนลงทนสง หลาย
หมนลานบาท ท าใหเกดการสรางงาน การขยายโครงขายโทรคมนาคมเพอใหเกดบรการอยางทวถง ท าใหการเพมการขยายตวทางเศรษฐกจ และเปนประโยชนตอการพฒนาประเทศในระยะยาว
— ในดานการใชความถวทย ท าใหเกดการใชความถวทยในระบบ 3G อยางคมคา หาก กทช. ดแลการใหบรการ 3G อยางเปนธรรมและเทาเทยมกน เมอมผใหบรการหลายรายกท าใหเกดการแขงขนบรการ มบรการหลากหลาย บรการทวถง ประชาชนผใชบรการไดรบบรการทดและเปนธรรม
ผลกระทบดานลบ: — ในดานเศรษฐกจของประเทศ หากการบรหารจดการไมเปนไปตามวตถประสงค อาจ
ท าใหเกดการสรางหนผกพนใหกบประเทศ อาจมการลงทนมากเกนความตองการ มการบรโภคเทคโนโลยทไมคมกบการลงทน
— ในดานการก าหนดความถ จะตองมการยายความถผใชงานและจดสรรความถใหมและอาจเกดปญหาการรบกวนกบระบบสอสารทใชงานอยปจจบน การใชความถอาจจะไมคมคาเมอมผใชบรการนอยราย
5.8.2 ผลกระทบของเทคโนโลยระบบ Broadband Wireless Access
เทคโนโลย WiMAX เปนเทคโนโลยเครอขายสอสารไรสายสมยใหมทก าลงไดรบความสนใจในขณะน WiMAX เปนมาตรฐาน IEEE 802.16 ซงก าหนดโดยสถาบน IEEE WiMAX เปน
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
131
เทคโนโลยทสามารถจะรองรบปรมาณการรบสงขอมลไดสง 1 – 70 Mbps ระยะทางในการใหบรการไดไกลถง 50 กโลเมตร การสอสารแบบจดตอจดซงสามารถน ามาใชบรการในประเภทตางๆ ไดหลายรปแบบ รวมถงสามารถใชเปนบรอดแบนดไรสายแบบเคลอนทได WiMAX เปนทางเลอกหนงในการใหบรการเชอมตอกบอนเตอรเนตความเรวสง การเปดใหบรการสอสารขอมลไรสายความเรวสงดวยเทคโนโลย WiMAX ในประเทศไทยขณะนอยระหวางการทดสอบใชความถวทยยาน 2.3 GHz และ 2.5 GHz เปนการชวคราว สถานะปจจบน กทช อยในระหวางทดลองเทคโนโลยกอนทจะด าเนนการจดสรรความถกอนอนญาตเปดใหบรการในเชงพาณชย
ผลกระทบดานบวก: — WiMAX เปนทางเลอกใหมของผใชบรการระบบสอสารไรสายเคลอนท เมอ กทช.
ก ากบดแลการใหบรการอยางเปนธรรมและเทาเทยมกน จะท าใหมการแขงขนดานบรการ มผใหบรการหลายราย ผบรโภคจะไดรบบรการทดและเปนธรรม การใชงานความถจะมความคมคามากขน และมประโยชนตอการพฒนาประเทศในระยะยาว
ผลกระทบดานลบ: — WiMAX เปนเทคโนโลยใหมทตอยอดมาจากเทคโนโลย Wi-Fi (Wireless LAN)
ปจจบนระบบ WiMAX ยงไมเสถยร ราคาอปกรณลกขายคอนขางสงเมอเทยบกบเครองลกขาย 3G ในอนาคต WiMAX อาจเปนคแขงระบบ 3G ท าใหเกดการบรโภคเทคโนโลยเกนความจ าเปน มภาระการลงทนซ าซอน เกดหนสนผกพนกบประเทศในระยะยาว การใชความถอาจจะไมคมคาเมอมผใชบรการนอยราย
5.8.3 ผลกระทบของเทคโนโลยระบบ Digital TV
สถานะปจจบน หลายประเทศไดน าเอาเทคโนโลยโทรทศนดจตอล (Digital TV) มาใชงานแลว ระบบโทรทศนยคแรกใชระบบ Analog TV และหลายประเทศยงใชระบบ Analog อยเนองจากเครองรบโทรทศนระบบ Analog ยงมราคาถก ส าหรบประเทศไทย มการน าระบบ Digital TV ผานดาวเทยมมาใชในกจการดานการศกษาทางไกล และระบบ Cable TV บอกรบสมาชก แตระบบ Digital TV ภาคพนดนก าลงทดลองใชงาน แตยงไมมการอนญาตใหใชงานอยางเปนทางการ
ผลกระทบดานบวก: — การใชความถวทยเพอกจการโทรทศนมความคมคาตอการลงทน โดยสามารถเพม
จ านวนชองสญญาณโทรทศนระบบดจตลไดหลายเทาเมอเทยบกบระบบ Analog TV ท าใหการใชความถส าหรบระบบ Digital TV ไดอยางมประสทธภาพ
— การแพรกระจายขอมลขาวสารไปยงผรบไดปรมาณมาก ผรบสามารถรบขอมลขาวสารตางๆ ไดมากกวาระบบอะนาลอก
ผลกระทบดานลบ:
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
132
— อาจเกดการรบกวนคลนวทย — เมอการแพรกระจายขอมลขาวสารมปรมาณสงมาก ท าใหผบรโภคสามารถไดรบ
ขอมลขาวสารมาก อาจเกดการบรโภคขาวสารมากเกนความตองการ หากผรบขาดวจารณญาณในการรบรและตดสนใจ ขอมลขาวสารทไมถกตองอาจเกดผลกระทบตอการปกครอง ความแตกแยกในสงคม ตลอดจนกระทบตอความมนคงของชาต
5.8.4 ผลกระทบของเทคโนโลย Next Generation Network (NGN)
เทคโนโลย NGN เปนเทคโนโลยดานเครอขายสอสารโทรคมนาคมยคใหม ซงใชโครงขายแบบแพคเกจ (Packet Switching) และ Internet Protocol (IP) เพอใหสามารถบรการสอสารแกผใชบรการอยางหลากหลาย และสามารถประกนคณภาพบรการได (Quality of Service: QoS) และมฟงกชนรองรบการเคลอนทของผใชบรการ นอกจากน NGN เปนมาตรฐานสากลท าใหผใชบรการแบบเคลอนทและแบบอยกบทสามารถเขาถงบรการไดหลากหลาย เปนอสระ และไมขนอยกบเครอขายของผใหบรการ ผใหบรการสามารถจดใหบรการผานเครอขาย NGN ไดอยางหลากหลาย เชน บรการ Voice over IP (VoIP) บรการ Multimedia และบรการ IPTV
ผลกระทบดานบวก: — ในดานการลงทนและความคมคา ผใหบรการสามารถประหยดเงนลงทนอยางมาก
เนองจากผใหบรการจะลงทนสราง NGN Core Network เพยงครงเดยว เมอเชอมตอกบ Access Network ทงแบบอยกบทและแบบเคลอนทแลว ผใหบรการกสามารถจะใหบรการไดอยางหลากหลาย เกดการใชเครอขาย NGN อยางมประสทธภาพ
— ตนทนการลงทนต าจะท าใหอตราคาบรการถกลง ผ บรโภคจะไดรบบรการทมคณภาพ อยางทวถง เทาเทยมกน
ผลกระทบดานลบ: — ในดานการใชความถวทย เนองจาก NGN เปน Core Network การเชอมโยงระบบจะ
ใชโครงขายเคเบลใยแกวน าแสง (Optical Fiber) เปนหลก ดงนนผลกระทบตอการใชความถนอยมาก
5.8.5 ผลกระทบจากเทคโนโลยอนๆ
นอกจากเทคโนโลยทกลาวมาแลวยงมเทคโนโลยอนๆ เชน ระบบการขนสงอจฉรยะ(Intelligent Transport System: ITS), Radio Frequency Identification (RFID) เปนตน ซงลวนแตตองใชคลนความถในการใชงาน จงท าใหมผลกระทบทงทางบวกและทางลบทงสน
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
133
6. สรปสถานะการใชคลนความถ และขอเสนอแนะ
6.1 สรปสถานะการใชคลนความถ (1) ยานความถวทยทมผใชงานหนาแนนมากทสด
ปจจบนเทคโนโลยดานการสอสารไดพฒนาไปอยางรวดเรว และประเทศไทยไดรบผลกระทบจากการพฒนาของเทคโนโลยเปนอยางมาก โดยเฉพาะในชวงทศวรรษทผานมามผขออนญาตใชคลนความถวทยเปนจ านวนมาก โดยตลอดยานความถวทย 30 kHz -300 GHz มผไดรบอนญาตใหใชคลนความถวทย ในแตละยานความถมากนอยแตกตางกนไป โดยยานความถวทยทมผใชงานหนาแนนมากทสดจะอยในยานความถ 790 – 3000 MHz ดงแสดงในภาคผนวก ค. จงเปนเหตผลในการจดท าแผนก าหนดและจดสรรคลนความถใหมเปนล าดบแรก ส าหรบในสวนของคลนความถวทยทวางอยนนประกอบดวย
— คลนความถทไมมผขออนญาตใช — คลนความถทส ารองไว
(2) ยานความถต ามาก (Very Low Frequency: VLF)
คลนวทยมคณสมบตเปนขอจ ากด เนองจากความยาวคลนยาวมาก ท าใหมขอจ ากดในการใชงาน อยางไรกตามความถนสามารถใชในกจการเคลอนททางทะเลไดด ผใชงานสวนมากจงเปนหนวยงานราชการ หรอหนวยงานเอกชนทประกอบกจการทางการเดนเรอเทานน
(3) ยานความถทมการก าหนดและจดสรรคลนความถใหมอยางมหลกเกณฑมากขน
ในยานความถหลายๆ ยานทส าคญมการจดท าแผนความถไวแลว ซงเปนการจดระเบยบในการก าหนดและจดสรรคลนความถใหมอยางมหลกเกณฑมากขน เชน
— แผนความถวทยกระจายเสยงระบบ เอ.เอม. แหงชาต (526.5-1606.5 kHz) — แผนความถวทยส าหรบกจการเคลอนททางทะเลยาน 2-25 MHz และ 156-162.5
MHz — แผนความถวทยกระจายเสยงระบบ เอฟ.เอม. ของประเทศ (87.5-108 MHz) — แผนความถวทยโทรทศนของประเทศ (ยาน VHF และ UHF) — แผนความถวทยยาน 800 MHz ส าหรบ TRUNKED RADIO — แผนความถวทย Broadband Wireless Access (BWA) เพอการทดลองหรอทดสอบ — แผนความถวทยกจการประจ าทความถวทยยาน 5 GHz ยาน 6.7 GHz ยาน 7.2 GHz
ยาน 7.5 GHz ยาน 8 GHz ยาน 11 GHz ยาน 15 GHz ยาน 18 GHz และยาน 23 GHz
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
134
(4) ยานความถทมมลคาสงจ าเปนตองก าหนดและจดสรรคลนความถใหม
เทคโนโลยสมยใหมสามารถสอสารกนไดดวยสอประสม (Multimedia) ซงมทงขอมล ภาพ และเสยงในขณะเดยวกน รปแบบการใชความถจงเปลยนแปลงไป มความตองการใชคลนความถแบบ Broadband มากขน ความถวทยยาน 800 MHz – 30 GHz เปนยานความถทเหมาะสมกบ BWA และเปนยานความถทมผตองการขออนญาตใชจ านวนมาก ความถวทยในยานนเปนความถทมมลคาสง จ าเปนตองก าหนดและจดสรรคลนความถใหมเพอใหสอดคลองและรองรบความตองการดงกลาว
(5) ยานความถวทยส าหรบประชาชน
ปจจบนความถวทยส าหรบประชาชน (Citizen Band: CB) มชองความถไมเพยงพอกบความตองการ และในบางชองความถไดเกดการรบกวนกบความถวทยในประเทศเพอนบาน เชน มาเลเซย เปนตน ท าใหจ าเปนตองก าหนดและจดสรรความถใหมใหมประสทธภาพ จากปรากฏการณการรบกวนทเกดขนตามเขตบรเวณชายแดน แสดงใหเหนวาการก าหนดและจดสรรคลนความถวทยของประเทศไทย และมาเลเซยทมมาในอดตไมสอดคลองกน เชน 78 MHz, 380-510 MHz เปนตน
(6) การเปลยนการใชความถในบางกจการใหเปนระบบ Digital
การใชความถในบางกจการ เชน กจการ STL (Studio Link) ความถ 300.0 – 320.1 MHz ซงเปนแบบประจ าท และใชเฉพาะพนท ปจจบนใชเทคโนโลยแบบ Analog ท าใหประสทธภาพในการใชความถไมเตมท หากปรบปรงใหเปนระบบ Digital เพอลดความกวางของแถบคลนความถจะท าใหมประสทธภาพในการใชความถมากขน
(7) การใชความถเพอปองกนและบรรเทาสาธารณะภย
ประเทศไทยยงมอปสงคการใชความถเพอปองกนและบรรเทาสาธารณะภยเพมขน ประกอบกบไดมขอเสนอจากกลมประเทศอาเซยนใหมการก าหนดความถเปนการดงกลาว เพอใชรวมกนระหวางประเทศในกลม จงควรก าหนดและจดสรรชองความถ เพอสงวนไวในกรณปองกนและบรรเทาสาธารณภย
(8) ความจ าเปนของการจดหาความถวทยเพอกจการรวมสาธารณะ
อปสงคการใชความถรวมสาธารณะเพมขนโดยล าดบ ซงอาจจะรวมถงผลจากการพฒนาทางเทคโนโลยการผลตอปกรณสอสารและโทรคมนาคม จงจ าเปนทจะตองจดหาความถวทยเพอกจการรวมสาธารณะ เชน Radio Frequency Identification: RFID และ/หรอ Contactless Smart Card รวมทง The industrial, scientific, and medical radio band: ISM และวทยสมครเลน เปนตน
(9) ความจ าเปนของการสอสารผานทางดาวเทยมในประเทศ
ความถยาน 3 – 6 GHz (C Band) ทใชเปน Uplink/Downlink ของดาวเทยมสอสารในประเทศไทย จ าเปนตองสงวนไวทความถเดม ทงน เพราะความถในยาน Ku Band (ความถ 14/12 GHz) หรอ Ka Band (ความถ 30/20 GHz) มผลกระทบตอการลดทอนสญญาณเนองจากเมดฝน
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
135
(10) การปรบปรงการใชความถบางสวนใหมใหสอดคลองกบ ITU
สบเนองจากการพฒนากจการโทรคมนาคมโลก ท าให ITU มการปรบปรงและเปลยนแปลงการจดสรรความถในกจการโทรคมนาคมตลอดเวลา ท าใหประเทศไทยตองปรบปรงการใชความถบางสวนใหมใหสอดคลองกบ ITU ดวย
(11) ขอเสนอแนะส าหรบเทคโนโลยเกา
การใชความถวทยบางแถบทยงคงใชเทคโนโลยเกา ท าใหเกดประสทธภาพการใชความถวทยไมสงพอ จ าเปนตองก าหนดกรอบระยะเวลาการปรบเปลยนเทคโนโลยใหมใหสอดคลองกบนวตกรรมและเทคโนโลยททนสมย ทงน เพอเปนการเพมประสทธภาพและความคมคาในการใชความถวทยดวย โดยจะตองมการจดท าแผนก าหนดและจดสรรคลนความถใหมใหทนสมย
(12) Next Generation Network (NGN) และ Broadband Wireless Access (BWA)
ส าหรบ NGN และ BWA ในอนาคตเปนทคาดหวงจะตองมการใช BWA มากขน จงควรทจะตองศกษาและวางแผนการจดสรรคลนความถใหสามารถรองรบเทคโนโลยเหลาน
6.2 ขอเสนอแนะ (1) ยานความถวทย VLF และ LF (3-300 kHz)
ก. เทคโนโลยทผลตมาใชงานในยานความถวทย VLF และ LF มนอย จงยงไมมความจ าเปนทจะก าหนดและจดสรรคลนความถใหม การก าหนดและจดสรรคลนความถในยานความถวทยดงกลาวจงควรพจารณาตามขอบงคบวทยการก าหนดความถวทยระหวางประเทศ และขอเสนอแนะของ ITU และควรมลกษณะเปนกลม (Block Allocation) เพอไมใหเกดชองวางโดยไมจ าเปน
ข. การประชมใหญระดบโลกวาดวยวทยคมนาคม ค.ศ. 2007 (WRC-07) ก าหนดความถวทยส าหรบกจการวทยคมนาคมเพมเตมในยานความถวทย LF โดยก าหนดกจการวทยสมครเลนเปนกจการรอง ในยานความถวทย 135.7-137.8 kHz จงควรก าหนดความถวทยของประเทศใหสอดคลองกบมตทประชมใหญระดบโลกดงกลาว
(2) ยานความถวทย MF และ HF (300 kHz-30 MHz)
ก. ยานความถวทย MF และ HF มการจดท าแผนความถวทยไวดงน แผนความถวทยกระจายเสยงระบบ เอ.เอม. แหงชาต ในยานความถวทย
526.5-1606.5 kHz แผนความถวทยส าหรบกจการเคลอนททางทะเล ในยานความถวทย 2-25
MHz จงไมจ าเปนตองก าหนดและจดสรรความถวทยใหมในยานความถวทยดงกลาว
ในชวงเวลาน
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
136
ข. การก าหนดและจดสรรคลนความถอนทนอกเหนอจากแผนความถวทยตามขอ 1) ในยานความถวทย MF และ HF ควรพจารณาตามขอบงคบวทยการก าหนดความถวทยระหวางประเทศ และขอเสนอแนะของ ITU และควรมลกษณะเปนกลม (Block Allocation) เพอไมใหเกดชองวางโดยไมจ าเปน
ค. การประชมใหญระดบโลกวาดวยวทยคมนาคม ค.ศ. 2007 (WRC-07) ก าหนดความถวทยส าหรบกจการวทยคมนาคมเพมเตมในยานความถวทย MF และ HF โดยก าหนดสถานฐานระยะสง High Altitude Platform System (HAPS) ใหใชยานความถวทย 27.9-28.2 MHz
(3) ยานความถวทย VHF (30-300 MHz)
ก. ยานความถวทย VHF มการก าหนดแผนความถวทยไวดงน ส าหรบกจการเคลอนททางทะเล ยานความถวทย 156-162.05 MHz วทยโทรทศนของประเทศ ยานความถวทย 47-68 MHz และ 174-230 MHz วทยกระจายเสยงระบบ เอฟ.เอม. แหงประเทศ ยานความถวทย 87.5-108 MHz
จงไมจ าเปนตองก าหนดและจดสรรความถวทยใหมในยานความถวทยดงกลาวในขณะน ข. การก าหนดและจดสรรคลนความถอนทนอกเหนอจากแผนความถวทยตามขอ ก.
ในยานความถวทย VHF ควรพจารณาขอบงคบวทยการก าหนดความถวทยระหวางประเทศ และขอเสนอแนะ ITU และควรมลกษณะเปนกลม (Block Allocation) เพอไมใหเกดชองวางโดยไมจ าเปน
ค. การประชมใหญระดบโลกวาดวยวทยคมนาคม ค.ศ. 2007 (WRC-07) ก าหนดความถวทยส าหรบกจการวทยคมนาคมเพมเตมในยานความถวทย VHF โดยก าหนดกจการเคลอนททางการบนในเสนทางบนพาณชยเปนกจการหลก ในยานความถวทย 108-117.975 MHz จงควรก าหนดความถวทยของประเทศใหสอดคลองกบมตทประชมใหญระดบโลกดงกลาว
ง. สถานะการใชความถวทยตามประกาศกรมไปรษณยโทรเลข เรอง การอนญาตใหประชาชนใชเครองวทยคมนาคม ตงสถานวทยคมนาคม ยานความถวทยสงมาก 78 MHz ปจจบนไมมผใชงาน จงควรยกเลกการจดสรรความถวทยของกจการดงกลาวและน าไปจดสรรใชงานกบกจการอน
จ. สถานะการใชงานในยานความถวทย 136-174 MHz มความหนาแนน ท าใหไมสามารถจดสรรความถวทยใหกบผขออนญาตรายใหม และไมสามารถจดสรรความถวทยใหใชงานในแบบ Simplex และแบบ Semiduplex ได จงควรโยกยายผใชความถวทยในยานดงกลาวโดยจดเปนกลม หรอโยกยายใหไปใชความถวทยในยานอนแทน ทงน หนวยงานในสงกดกระทรวงเดยวกนควรใหใชความถวทยรวมกน
(4) ยานความถวทย UHF (300-3000 MHz)
ก. ยานความถวทย UHF มการก าหนดแผนความถวทยไวดงน แผนจดสรรความถวทยกจการประจ าทส าหรบใชเชอมโยงวทยกระจายเสยง
(Studio Link) ในยานความถวทย 300-320.1 MHz
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
137
แผนความถวทยส าหรบ Trunked Radio ในยานความถวทย ยานความถวทย 800 MHz (806-921.975 MHz คกบ 851-865.975 MHz)
ข. แผนจดสรรความถวทยกจการประจ าท ในยานความถวทย 300-320.1 MHz (ตามขอ ข.) ก าหนดความกวางแถบความถไมเกน 300 kHz ปจจบนจดสรรใหใชงานในกจการดงกลาวแลว จ านวน 44 ชองความถ และหากมการปรบปรงการจดสรรความถใหม โดยจดเรยงใหมจากความถ 300 MHz เปนตนไป หรอ ลดความกวางแถบคลน (Bandwidth) ของผใชความถ จะท าใหมความถวทยเหลอในชวงความถวทย 315–320 MHz ซงสามารถน าไปจดสรรใหใชงานในกจการอนได จงควรก าหนดและจดสรรความถวทยใหมในยาน 300-320.1 MHz
ค. การประชมใหญระดบโลกวาดวยวทยคมนาคม ค.ศ. 2007 (WRC-07) ก าหนดความถวทยส าหรบกจการวทยคมนาคมเพมเตมในยานความถวทย UHF ดงน
ก าหนดกจการเคลอนททางการบนในเสนทางบนพาณชย เปนกจการหลก ในยานความถวทย 960-1164 MHz
ระบยานความถวทยส าหรบส าหรบ IMT เหมอนกนทง 3 ภมภาค ในยานความถวทย 450-470 MHz, 2300-2400 MHz และ 1518-1525/1668-1675 MHz
จงควรก าหนดความถวทยของประเทศใหสอดคลองกบมตทประชมใหญระดบโลกดงกลาว ง. ยานความถวทย 320.1-328.6 MHz และ 335.4-510 MHz จดสรรการใชงานใน
กจการประจ าทและเคลอนท หากโยกยายผใชความถวทยโดยจดเรยงตอเนองกนใหมจากความถ 335.4 MHz และมความหางระหวางชองความถ 25 kHz จะสนสดทความถวทย 379.0 MHz เทานน ดงนน จะท าใหความถวทยในยาน 320.1-328.6 และ 379-510 MHz วาง สามารถน าไปจดสรรการใชงานในกจการอน เชน โยกยายผใชความถวทยระบบ Trunked Radio ในยานความถวทย 800 MHz มาใชงาน ควรก าหนดและจดสรรความถวทยใหมในยานความถวทย 320.1-328.6 MHz และ 335.4-510 MHz
จ. เนองจากยานความถวทย 800 MHz ซงปจจบนก าหนดเปนแผนความถวทยส าหรบ Trunked Radio เปนยานความถวทยทสามารถรองรบเทคโนโลยใหมไดหลากหลายและมความตองการใชงานสง จงควรโยกยายผใชความถวทยในยานความถวทยดงกลาวไปใชงานในยานความถวทยอน เชน ยานความถวทย 400 MHz ตามขอ 4) เปนตน และควรก าหนดและจดสรรความถวทยใหมในยานความถวทย 800 MHz
ช. สถานะการใชความถวทยในยาน UHF ปจจบนยงไมเปนระเบยบ ดงรายละเอยดตามภาคผนวก ค. จงควรก าหนดและจดสรรความถวทยใหมใหมลกษณะเปนกลม (Block Allocation) เพอไมใหเกดชองวางโดยไมจ าเปน
(5) ยานความถวทย SHF (3-30 GHz)
ก. ยานความถวทย SHF มการก าหนดแผนความถวทยไว ไดแก แผนความถวทยกจการประจ าท ความถวทยยาน 5 GHz ยาน 6.7 GHz ยาน 7.2 GHz ยาน 8 GHz ยาน 6.7 GHz ยาน 11
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
138
GHz ยาน 15 GHz ยาน 18 GHz และยาน 23 GHz จงไมจ าเปนตองก าหนดและจดสรรความถวทยใหมในยานความถวทยดงกลาวในชวงเวลาน
ข. การประชมใหญระดบโลกวาดวยวทยคมนาคม ค.ศ. 2007 (WRC-07) ก าหนดความถวทยส าหรบกจการวทยคมนาคมเพมเตมในยานความถวทย SHF ดงน
กจการวทยหาต าแหนงเปนกจการหลก ในยานความถวทย 9.3-9.5 GHz กจการส ารวจพภพผานดาวเทยมและกจการวจยอวกาศเปนกจการหลก ในยาน
ความถวทย 9.3-9.5 GHz กจการส ารวจพภพผานดาวเทยมและกจการวจยอวกาศเปนกจการรอง ในยาน
ความถวทย 9.8-9.9 GHz กจการเคลอนททางการบนเปนกจการหลก ยานความถวทย 5.091-5.150 GHz กจการอตนยมวทยาผานดาวเทยม (Space-to-Earth) เปนกจการหลก ในยาน
ความถวทย 18.1-18.4 GHz ส าหรบภมภาคท 1 และ 3 จงควรก าหนดความถวทยของประเทศใหสอดคลองกบมตทประชมใหญระดบโลก
ดงกลาว (6) ยานความถวทย EHF (30-300 GHz)
ก. ยานความถวทย EHF มการก าหนดแผนความถวทยไวดงน แผนความถวทยส าหรบกจการประจ าทของกรมไปรษณยโทรเลข ในยาน
ความถวทย 31 GHz ยานความถวทย 38 GHz และยานความถวทย 57 GHz ประกาศ กทช. เรอง การอนญาตใหใชเครองวทยคมนาคมระบบเรดารส าหรบ
ตดตงในรถยนต (Vehicle Radar) ยานความถวทย 76-77 GHz ข. เทคโนโลยทผลตมาใชงานในยานความถวทย EHF มนอย จงยงไมเหมาะสมทจะ
ก าหนดและจดสรรคลนความถใหมในขณะน การก าหนดและจดสรรคลนความถในยานความถวทยดงกลาวจงควรพจารณาตามขอบงคบวทยการก าหนดความถวทยระหวางประเทศ และขอเสนอแนะของ ITU ทงน การก าหนดและจดสรรคลนความถควรมลกษณะเปนกลม (Block Allocation) เพอไมใหเกดชองวางโดยไมจ าเปน
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
139
7. หนวยงานทเกยวของกบการบรหารคลนความถ
หนวยงานส าคญทเกยวของในการก าหนดและจดสรรคลนความถทสามารถตดตอขอ
ทราบขอมลและประสานงานเกยวกบการบรหารคลนความถ คอ ส านกงานคณะกรรมการกจการโทรคมนาคมแหงชาต 87 ถนนพหลโยธน ซอย 8 แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรงเทพฯ 10400 โทรศพท 0 2271 0151 - 60 โทรสาร 0 2290 5240 และส านกงานคณะกรรมการกจการโทรคมนาคมแหงชาตมส านกงานทเกยวของดงน (1) ส านกงานคณะกรรมการก าหนดและจดสรรคลนความถใหม โทรศพท 0 2271 0151 - 60 โทรสาร 0 2290 5240 (2) ส านกการอนญาตกจการเฉพาะกจ โทรศพท 0 2272 6947 โทรสาร 0 2278 3993 (3) ส านกอนญาตประกอบกจการ โทรศพท 0 2272 6948 โทรสาร 0 2272 6948 (4) ส านกวศวกรรมและเทคโนโลยโทรคมนาคม โทรศพท 0 2279 7955 โทรสาร 0 2271 3518 (5) ส านกตรวจสอบการใชความถวทย โทรศพท 0 2279 0721 โทรสาร 0 2272 698
OOOOOOOOOOOOOOOOOOOO
รายงานการศกษาและประเมนสถานะการใชคลนความถ ตลาคม 2552
140
เอกสารอางอง 1 แผนผงก าหนดความถวทยแหงชาต (Thailand Frequency Allocations Chart) ป พ.ศ. 252542 2 บนทก เรองรายงานสถานะการใชคลนความถของผไดรบอนญาต ส านกการอนญาตกจการ
เฉพาะกจ ส านกงาน กทช. วนท 28 มกราคม พ.ศ. 2552. 3 คณะกรรมการกจการโทรคมนาคมแหงชาต. ประกาศคณะกรรมการกจการโทรคมนาคม
แหงชาต เรอง แผนแมบทกจการโทรคมนาคม ฉบบท 2 (พ.ศ. 2551 - 2553). ในราชกจจานเบกษา หนาท 41 – 82 เลม 125 ตอนพเศษ 65 ง. 1 เมษายน 2551
4 ประกาศคณะกรรมการกจการโทรคมนาคมแหงชาต วาดวยการโอนใบอนญาตใหใชคลนความถ และการใหผอนรวมใชคลนความถในกจการโทรคมนาคม พ.ศ. 2551 ราชกจจานเบกษา หนาท 42 –73, เลม 124, ตอนพเศษ 90 ง. 31 กรกฎาคม 2550
5 อางแลวใน 4 6 Deloite. (January 2008) Economic Impact of Mobile Communications in Serbia, Ukraine,
Malaysia, Thailand, Bangladesh and Pakistan. (A report prepared for Telenor ASA). http://www.telenor.co.yu/media/TelenorSrbija/fondacija/economic_impact_of_mobile_communications.pdf [เขาถงเมอ 16 ตลาคม 2552]
7 รายงานการส ารวจอตสาหกรรมเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารของประเทศไทย พ .ศ. 2551 ส านกงานสถตแหงชาต
8 ประกาศส านกเลขาธการคณะรฐมนตร เรอง แผนการบรหารราชการแผนดน พ.ศ. 2551 – 2554. ราชกจจานเบกษา เลม 125 ตอนพเศษ 58 ง. 21 มนาคม 2551.
9 รายงานประจ าป 2550. กระทรวงเทคโนโลยสารยสารสนเทศและการสอสาร. 10 Felix Librero (ed.). (2008). Digital Review of Asia Pacific 2007–2008 - State and evolution
of ICTs. SAGE Publications India Pvt Ltd.