Media college Amsterdam oktober ’12
Merel Ann Ricketts Onderzoeksverslag, picto typo, project 2
1
Merel Ricketts IV1A Oktober ’12
in opdracht van het Media College Amsterdam
Media college Amsterdam oktober ’12
Merel Ann Ricketts Onderzoeksverslag, picto typo, project 2
2
Inhoudsopgave
Inhoudsopgave
VOORWOORD 3
GESCHIEDENIS VAN HET ALFABET 4
TYPOGRAFIE 5 SCHREEF EN SCHREEFLOZE LETTERTYPEN 5 LEESBAARHEID 5
CREATIEVE ALFABETS 7 ZELF EEN FONT VERBOUWEN 7 FOTOGRAFISCH ALFABET 8 HANDMATIG ALFABET 9 PICTOGRAMMEN ONDERZOEK 10
CONCLUSIE 12
BRONVERMELDING 13
Media college Amsterdam oktober ’12
Merel Ann Ricketts Onderzoeksverslag, picto typo, project 2
3
Voorwoord Dit is een onderzoeksverslag naar aanleiding van het project picto typo. Het eind product van dit project is zestien pictogrammen, voor zestien verschillende opleidingen van het Mediacollege. Hier is een aantal opdrachten in verwerkt die we hebben gekregen om een onderzoek te doen.
Media college Amsterdam oktober ’12
Merel Ann Ricketts Onderzoeksverslag, picto typo, project 2
4
Geschiedenis van het alfabet Ons alfabet is afkomstig van de hiëroglyfen van de Egyptenaren, sommigen plaatjes betekenen letterlijk wat er staat. Andere staan voor een idee, een begrip of een uitspraak. De Feniciërs vonden het alfabet uit. Dat is uiteindelijk tot ons alfabet gemaakt. De tekens zijn langzaam gedraaid en vereenvoudigd, en zo van een plaatje een betekenisloos klank tekentje geworden. Wij maken nu gebruik van het Latijnse alfabet. Vermoedelijk ontstond het schrift zo’n 5.000 tot 6.000 jaar geleden, in Egypte, de Indusvallei en China en uiteindelijk ook in Meso-Amerika. Langzaam aan verspreide dat schrift zich. Wel wordt er aangenomen dat het Chinese schrift onafhankelijk in ontstaan. Het begon bij een beeldschrift, dit houd in dat ieder begrip een eigen teken had. Daarna naar een lettergrepenschrift, dit is een vereenvoudigd beeldschrift. En uiteindelijk naar een alfabetisch schrift, dit zijn alleen klinkers en medeklinkers. Het alfabetische schrift heeft maar een paar tien tallen tekens nodig om te kunnen lezen en schrijven in tegen stelling tot de duizenden tekens van beeldschriften. Er zijn nu nog stammen die gebruik maken van het lettergrepenschrift of beeldschrift. Het alfabet schrift is waarschijnlijk een collectieve uitvinding. Sommige schriften lijken op elkaar. Dit komt doordat volkeren ze van elkaar hebben overgenomen. Zo lijken zowel het Latijnse als het Cyrillische alfabet sterk op het Oudgriekse omdat de Romeinen en de Oost-Europeanen het van de Grieken hebben overgenomen en aan eigen behoeften aangepast. De Grieken hebben op hun beurt het alfabet van de Feniciërs overgenomen. De kleitabletten in Ugarit laten al ongeveer dezelfde volgorde van de letters zien als het hedendaagse ABC.
Media college Amsterdam oktober ’12
Merel Ann Ricketts Onderzoeksverslag, picto typo, project 2
5
Typografie Typografie houdt zich bezig met vormgeving van tekst en wordt gebruikt om informatie goed te kunnen over brengen en te ondersteunen. Een tekst voor een boek moet bijvoorbeeld goed leesbaar zijn. Voor een reclame of waarschuwing moet tekst goed opvallen.
Schreef en schreefloze lettertypen Om tekst in boeken en kranten wordt vaak tekst met schreef gebruikt, omdat dit dan makkelijker te lezen is. Voorbeeld:
Baskerville Voor teksten op een beeldscherm wordt weer een schreefloos lettertype gebruikt. Voorbeeld:
Verdana
Leesbaarheid Omwille van de leesbaarheid en een prettig paginabeeld zullen alle witruimtes in een logische verhouding van elkaar moeten staan. Dit wordt ook wel de witcanon genoemd. Het betreft in oplopende grootte:
• het wit binnen de letters • het wit tussen de letters • de woordspatie • de interlinie • het kolomwit • de paginamarge.
Voor woordenboeken of kranten, waar ruimte schaars is, worden er opzettelijk smalle lettertypen gebruikt met korte stokken en staarten, waardoor het papier efficiënter benut wordt. De marges worden dan uiteraard ook klein gehouden. Een voorbeeld is het lettertype Lexicon (Bram de Does, 1992), die wordt gebruikt in de krant NRC Handelsblad en de Dikke Van Dale. Sommige aspecten en gewoontes van de typografie zijn universeel: te lange regels, te weinig interlinie en te kleine woordspaties lezen niet
Media college Amsterdam oktober ’12
Merel Ann Ricketts Onderzoeksverslag, picto typo, project 2
6
prettig. Andere gewoontes zoals het gebruik van aanhalingstekens en gedachtestreepjes verschillen van tijd tot tijd en van land tot land en daarbinnen nog weer van publicatie tot publicatie.
Media college Amsterdam oktober ’12
Merel Ann Ricketts Onderzoeksverslag, picto typo, project 2
7
Creatieve alfabets
Zelf een font verbouwen We kregen de opdracht om met illustrator een bestaand font te verbouwen. Mijn resultaat:
Bestaand font Mijn werk
Media college Amsterdam oktober ’12
Merel Ann Ricketts Onderzoeksverslag, picto typo, project 2
8
Fotografisch Alfabet We kregen de opdracht om een fotografisch alfabet te maken. Oftewel, letters zoeken en fotograferen die eigenlijk geen letters zijn. Maar waar je letters in ik zien.
Media college Amsterdam oktober ’12
Merel Ann Ricketts Onderzoeksverslag, picto typo, project 2
9
Handmatig Alfabet Ook moesten we een handmatig alfabet maken. Dit zijn zelf bedachte letters.
Media college Amsterdam oktober ’12
Merel Ann Ricketts Onderzoeksverslag, picto typo, project 2
10
Pictogrammen onderzoek Ik heb onderzoek gedaan naar typografische pictogrammen. Hier kwamen een aantal voorbeelden uit duidelijke en onduidelijke pictogrammen. Dit zijn mooie voorbeelden van duidelijke pictogrammen. Het plaatje was al heel duidelijk en de tekst versterkt dit nog meer.
Dit zijn een aantal pictogrammen die duidelijk zijn omdat we ze kennen. Hadden we ze nog nooit eerder gezien hadden we waarschijnlijk ook niet geweten waar het voor stond. Mensen die niet weten wat een bedrijf hulp verlener is zullen dit pictogram niet snappen. AED het zelfde verhaal, als je niet weet wat een AED is snap je het pictogram ook niet, gelukkig is er wel veel reclame voor gemaakt wat het verduidelijkt heeft.
Media college Amsterdam oktober ’12
Merel Ann Ricketts Onderzoeksverslag, picto typo, project 2
11
Deze pictogrammen van adobe zijn duidelijk omdat wij ze kennen, voor andere zeggen ze niks.
Duidelijke pictogrammen die we allemaal kennen.
Onduidelijk pictogram. Koop uw vervoersbewjis voor u instapt.
Media college Amsterdam oktober ’12
Merel Ann Ricketts Onderzoeksverslag, picto typo, project 2
12
Conclusie Dit onderzoek heeft nog niet zo veel te maken met het uiteindelijke product. Het was wel interessant om te doen, maar ook lastig om te doen. Het was een goede oefening voor de volgende keer.
Media college Amsterdam oktober ’12
Merel Ann Ricketts Onderzoeksverslag, picto typo, project 2
13
Bronvermelding Websites die ik heb gebruikt bij het onderzoek
- http://www.wikipedia.org - http://www.google.nl/imghp?hl=en&tab=ii - http://www.encyclo.nl/begrip/typografie - http://www.schoolbieb.nl/ - http://educatie-en-school.infonu.nl - http://users.telenet.be