8/16/2019 PPT_Ch9_TR
http://slidepdf.com/reader/full/pptch9tr 1/24
BÖLÜM 9Piyasa yapısı ve eksik
rekabet
©McGraw-Hill Educatio! "#$%
8/16/2019 PPT_Ch9_TR
http://slidepdf.com/reader/full/pptch9tr 2/24
&o'u piyasa tekel ve ta( rekabet u)larıarasıda bir yerde yer alır
• Eksik rekabetçi bir *r(a
– (evcut *yatta da+a ,ala sat(ak ister – a.a'ı do'ru e'i(li bir talep e'risie sa+iptir
– )ıktı *yatıı /retile ve satıla (alları
(iktarıa ba'lı oldu'uu ,arkıdadır
©McGraw-Hill Educatio! "#$%
8/16/2019 PPT_Ch9_TR
http://slidepdf.com/reader/full/pptch9tr 3/24
Eksik rekabet
• Oligopol – birka) /reticiye sa+ip bir saayidir
– bu /reticilerde +er biri kedi *yatıı+e( kedi eyle(lerie hem de rakipleriieyle(lerie ba'lı oldu'uu ,arkıdadır
• Tekelci rekabetin oldu'u bir saayide
– birbirii yakı ika(eleri ola /r/ler/rete )ok sayıda satıcı vardır
– +er bir *r(aı kedi )ıktı *yatııetkile(ede yalıca kısıtlı 0/c/ vardır1
©McGraw-Hill Educatio! "#$%
8/16/2019 PPT_Ch9_TR
http://slidepdf.com/reader/full/pptch9tr 4/24
Piyasa yapısıRekabet Firma
sayısıFiyatıetkilemegücü
GirişEngelleri
Örnek
2a( &ok ,ala Hi) yok 3ok Meyvete04+ı
Eksik5 2ekelcirekabet
&ok 6/)/k 6/)/k Bakkal
7li0opol Birka) 7rta 8a+ab/y/k
rabalar
2ekel Bir B/y/k &ok b/y/k Postae
©McGraw-Hill Educatio! "#$%
8/16/2019 PPT_Ch9_TR
http://slidepdf.com/reader/full/pptch9tr 5/24
Mii(u( etki :l)ek ve piyasa
talebi• Minimum etkin ölçek ;(es< *r(aı uu d:e(
ortala(a (aliyet e'risii d/.(eyi bıraktı'ı )ıktıdır1
• (es=i piyasa talebie orala :l)/s// piyasa yapısı/eride 0/)l/ bir etkisi vardır1
D
LAC3
Çıktı
£
©McGraw-Hill Educatio! "#$%
8/16/2019 PPT_Ch9_TR
http://slidepdf.com/reader/full/pptch9tr 6/24
2ekelci rekabet ;$<
• Öellikler5 – )ok sayıda *r(a – 0iri. e0eli yok
– /r/ ,arklıla.(ası• *r(a a.a'ı do'ru e'i(li bir talep
e'risie sa+iptir
– Giri. e0ellerii ol(ayı.ı k4rrekabetii ba.ka yerlerde 0e)ti'iala(ıa 0elir1
©McGraw-Hill Educatio! "#$%
8/16/2019 PPT_Ch9_TR
http://slidepdf.com/reader/full/pptch9tr 7/24
2ekelci rekabet ;"<
• >ir(alar TEET
!E"GE#$"E ula.arak
or(al k4r elde eder1
• >ir(alar (ii(u( L?=dei.le(e1
• >iyat (ar@ial (aliyeti a.ar1
• 2a( rekabeti aksie! *r(a
burada (evcut *yatta
da+a ,ala satı. yap(aya
isteklidir1
P1=AC
1
£
ÇıktıQ
1
DMR
AC
MC
F
©McGraw-Hill Educatio! "#$%
8/16/2019 PPT_Ch9_TR
http://slidepdf.com/reader/full/pptch9tr 8/24
7li0opol
• %irkaç satıcısı ola bir piyasadır
• 7li0opol saayisii te(el iteli'i +er bir
*r(aı! kedi +areketlerii 0:rece asayıdaki rakiplerii eyle(lerii asıletkiledi'ii 0: :/e al(a i+tiyacıdır1
• 7li0opol gi&li anlaşma veya iş birli'iyapmama ile iteleebilir1
©McGraw-Hill Educatio! "#$%
8/16/2019 PPT_Ch9_TR
http://slidepdf.com/reader/full/pptch9tr 9/24
Gili ala.(a ve karteller
• G$()$ *")*+M* – (evcut *r(alar arasıda! birbirleriyle
rekabette ka)ı(ak veya ou sıırla(aki)i yapıla! a)ık veya :rt/l/ ala.(adır1
• ,*RTE) – *r(alar arasıda res(i ala.(alara yasal
olarak ii verile bir duru(dur1• :r1 7PE?
©McGraw-Hill Educatio! "#$%
8/16/2019 PPT_Ch9_TR
http://slidepdf.com/reader/full/pptch9tr 10/24
E'er a.a'ıdakiler s:kousuysa 0ili ala.(a
yap(ak ordur5• saayide )ok *r(a varsa
•
/r/ stadartla.tırıl(a(ı.sa• talep ve (aliyet ko.ulları +ılade'i.iyorsa
• 0iri.e e0el yoksa• *r(aları ,ala kapasitesi varsa
©McGraw-Hill Educatio! "#$%
8/16/2019 PPT_Ch9_TR
http://slidepdf.com/reader/full/pptch9tr 11/24
8irsekli talep e'risi ;$<
Q0
P0
Miktar
£Oligopol altındaki bir frmanıntalep eğrisini nasılalgılayabileceğini düşünelim.
?ari *yat ve )ıktıyı0:le(leyebilir a(arakiplerii +er t/rl/ *yatde'i.ikli'ie tepkilerii
:0:r(ek orudadır1
©McGraw-Hill Educatio! "#$%
8/16/2019 PPT_Ch9_TR
http://slidepdf.com/reader/full/pptch9tr 12/24
Q0
P0
Miktar
£
8irsekli talep e'risi ;"<
E'er *r(a *yatıı d/./r/rserakiplerii tepki ver(esibekleir )/k/ bu a0resi, bir
+areket olarak 0:r/lecektir
Ayai idiri(e cevapiteli'ideki talebi ispeteelastik ol(a(ası olasıdır1
2alep e'risi dik .ekildeP#=ı altıda olacaktır1DD
©McGraw-Hill Educatio! "#$%
8/16/2019 PPT_Ch9_TR
http://slidepdf.com/reader/full/pptch9tr 13/24
8irsekli talep e'risi ;<
A a(a s: kousu ola bir*yat artı.ıysa rakipleritepki ver(esi da+a a
olasıdır!bu y/de talep P#=ı/eride ispete esekolabilir
b:ylece *r(a dirsekli birtalep e'risiyle kar.ı kar.ıyaoldu'uu al0ılar1DD
Q0
P0
Miktar
£
©McGraw-Hill Educatio! "#$%
8/16/2019 PPT_Ch9_TR
http://slidepdf.com/reader/full/pptch9tr 14/24
8irsekli talep e'risi ;%<
>iyat artı.ları piyasa payıdab/y/k kayba yol a)arke *yatkesitileri yalıca ed/stri
satı.larıı artırarak (iktarı artırır1>ir(aı MC e'risii u,ak bir(iktar yukarı veya a.a'ı kaydı'ııvarsayalı(1 MR e'risi Q#=des/reksi dikey b:l/(e sa+ipoldu'uda *yatı de'i.(edebırak(ak i)i opti(al olarakdeva( eder1
>iyat! (ar@ial (aliyetteki
de'i.i(ler kar.ısıda bile istikrarlıkal(a e'ili(i 0:sterecektir1©McGraw-Hill Educatio! "#$%
8/16/2019 PPT_Ch9_TR
http://slidepdf.com/reader/full/pptch9tr 15/24
7yu teorisi5 baı te(elteri(ler
• Oyun – akıllı kararları orulu olarak birbirie
ba'ı(lı oldu'u duru(dur• #trate-i
– oyucuları (/(k/ ola +er duru(daasıl davradı'ıı veya +areket etti'ii
taı(laya oyu plaıdır1• %askın strate-i
– rakipler tara,ıda bei(seestrate@ilerde ba'ı(sı olarak! bir
oyucuu e iyi strate@isidir1©McGraw-Hill Educatio! "#$%
8/16/2019 PPT_Ch9_TR
http://slidepdf.com/reader/full/pptch9tr 16/24
Ma+ku(u ikile(i oyuu
Her bir kutucuktaki turucu ve (avi u(aralar ayrı ayrı A ve *r(asıı k4rlarıı 0:ster(ektedir1 *r(ası y/ksekveya d/./k /retse de A y/ksek /reterek da+a ,ala k4redece'ide ! A=ı se)ti'i strate@i eyse ou se)er18e0ede ikisi de y/ksek /retirler1 >akat ikisi de a
/retirlerse ikisi de da+a ,ala k4r edecektir1
./,#E, !/+/,
./,#E, 0 0 12
!/+/, 2 1 3 3
B *r(asıı/reti(i
*r(asıı /reti(i
©McGraw-Hill Educatio! "#$%
8/16/2019 PPT_Ch9_TR
http://slidepdf.com/reader/full/pptch9tr 17/24
Ma+ku(u ikile(i
• Her bir *r(aı y/ksek /ret(ek i)i baskı birstrate@isi vardır! b:ylece +er biri $ biri( k4relde eder1
• cak di'er *r(aı d/./k /retece'idee(i oldukları sürece! d/./k /retseler ikisiiduru(u da da+a iyi olurdu1
• 3ai! 0ili ala.(a kar.ılıklı ,ayda 0etirebilira(a +er iki *r(aı da +ile yap(a 0/d/s/bulu(aktadır1
©McGraw-Hill Educatio! "#$%
8/16/2019 PPT_Ch9_TR
http://slidepdf.com/reader/full/pptch9tr 18/24
Gili ala.(a +akkıdada+a ,alası
• Hile yap(a olasılı'ı ala.(a veyate+ditte etkileebilir5
CÖn taa44ütD 0:/ll/ .ekilde 0irile! 0elecektekiopsiyoları kısıtlaya bir ayarla(a
C$nan5ırıcı te45itD olayda sora uy0ula(ası +4l4opti(al ola te+dit
©McGraw-Hill Educatio! "#$%
8/16/2019 PPT_Ch9_TR
http://slidepdf.com/reader/full/pptch9tr 19/24
Fou) alt paeldeki tepki,oksiyoudur5 B *r(asıı sat(asıbeklee )ıktı e kadar b/y/kse *r(asıı opti(al )ıktısı o kadark/)/kt/r1
>ir(aı tepki ,oksiyouu t/revi
M?
B
M#8#
#
p2
B *r(asıı sı,ır )ıktı /retti'iivarsaya *r(ası 8# piyasa talepe'risiyle kar.ı kar.ıya kalır ve M#=ıM?=ye e.itleyip
#=yı /reterek k4rıı(aksi(u( yapar1
B *r(ası poiti, )ıktı /retti'ide *r(ası 8$ artık talep e'risiyle kar.ıkar.ıya kalır! M$=i M?=ye e.itleyip
$=i /retir1
8
$
p$
$
M$
8"
p"
"
M"
B *r(ası )ıktısıı artırdı'ıda! M"=yi M?=ye e.itleyip
"=yi /retir1
©McGraw-Hill Educatio! "#$%
8/16/2019 PPT_Ch9_TR
http://slidepdf.com/reader/full/pptch9tr 20/24
C
ve B
! sırasıyla ve B*r(aları i)i tepki,oksiyolarıdır1 Her biri!+er birii di'eri+akkıdaki bekletileri0: :/e alıdı'ıda!+er bir *r(aıyapabilece'ii eiyisii 0:sterir1
C E! "as467ournot
de0esidir1C E=de! +er bir *r(aı
rakibi +akkıdakita+(ii do'rudur veikisi de davraı.ıı
de'i.tir(eyecektir1
Ias+-?ourot de0esi
Q!
R A
E
R
•
Q A!
Q
Q A
©McGraw-Hill Educatio! "#$%
8/16/2019 PPT_Ch9_TR
http://slidepdf.com/reader/full/pptch9tr 21/24
ekabete a)ık piyasalar• ekabete a)ık bir piyasaı serbest 0iri.
ve serbest )ıkı.ı vardır1
– batık (aliyet yoktur – 8ur6kaç 0iri.ie ii verir
• ekabet)ilik ate i. ba.ıda ola
*r(aları piyasa 0/)lerii kedi)ıkarlarıa kulla(alarıı sıırlayabilir1
©McGraw-Hill Educatio! "#$%
8/16/2019 PPT_Ch9_TR
http://slidepdf.com/reader/full/pptch9tr 22/24
Ftrate@ik 0iri. caydır(a
• Baı 0iri. e0elleri ate i. ba.ıda ola*r(alar tara,ıda kaste olu.turulur5
– yıkıcı *yat uy0ula(ası te+didi – atıl kapasite – rekla( ve r J Ge
– Ür/ )o'alt(a• Potasiyel 0iri.i(ciler /erie batık
(aliyetler 0etire eyle(ler
©McGraw-Hill Educatio! "#$%
8/16/2019 PPT_Ch9_TR
http://slidepdf.com/reader/full/pptch9tr 23/24
Öet ;$<• Eksik rekabet bireysel *r(alar a.a'ı do'ru
e'i(li talep e'rileriyle kar.ı kar.ıya olduklarııd/./d/kleride s: kousudur1
• #a9 tekel duru(u! bir ed/stri (illile.tirildi'ide
veya 0e)ici patet kaaıldı'ıda kaulartara,ıda ba+.edilebilir1
• !o'al tekel e'er (ii(u( etki :l)ek saayitalep e'risie 0:re yeterice b/y/kse ortaya
)ıkabilir1• Tekelci rakipler ed/striye serbest 0iri. ve
ed/stride serbest )ıkı.a sa+iptir ,akat bireyselolarak k/)/kt/rler ve birebir ayı ol(asa da
beer /r/ler /retirler1©McGraw-Hill Educatio! "#$%
8/16/2019 PPT_Ch9_TR
http://slidepdf.com/reader/full/pptch9tr 24/24
Öet ;"<• Oligopolcüler 0ili ala.(a ve ortak k4rı
(aksi(ie edil(esi arasıdaki 0erili(le ve da+ak/)/k ortak k4rlarda da+a b/y/k pay al(ak i)iola rekabetle y/le.ir1
• Oyun teorisi +er bir oyucuu bir strate@ise)ti'i ba'ı(lı kararları iceler1• 7ournot 5a8ranışın5a +er bir *r(a kedi
rakibii /reti(ie 0:re davraır1
• %ertran5 5a8ranışın5a +er bir *r(a kedirakibii *yatıa 0:re davraır1• $lk 4amle a8anta-ına sa+ip ola bir *r(a
#tackelberg li5eri 0ibi davraır1
©M G Hill Ed ti "#$%
Recommended