Klein_Kunst.Cultuur voor de allerjongsten | 5 oktober 2018 | Leuven
Programma
8.30 u Onthaal
9.30 u Start met dagvoorzitter Frans Van der Aa
Keynote door Ingrid Wollf
12.00 u Lunch
13.00 u Start eerste keuzeblok
• Sessie 1: Tafelmuziek
• Sessie 2: Wat doet de ruimte voor de pedagogie?
• Sessie 3: Boekstart in jouw bibliotheek
• Sessie 4: Laat je stem horen
• Sessie 5: Lekker lezen
• Sessie 6: Creatief artistiek hoekenwerk
• Sessie 7: Dans, dans, dans!
• Sessie 8: Buggytour in M-Museum Leuven
• Sessie 9: Een kunstenaar in de kinderopvang, een rare vogel?
• Sessie 10: Onderzoekresultaten cultuur bij de allerjongsten
• Sessie 11: Groeien door kunst
• Sessie 12: Ga lokaal!
14.15 u Einde eerste keuzeblok
14.30 u Start tweede keuzeblok
• Sessie 1: Kunsteducatie in de buitenschoolse opvang
• Sessie 2: Wat doet de ruimte voor de pedagogie?
• Sessie 3: Met de buggy in het museum
• Sessie 4: Laat je stem horen
• Sessie 5: Lekker lezen
• Sessie 6: Creatief artistiek hoekenwerk
• Sessie 7: Dans, dans, dans!
• Sessie 8: Buggytour in M-Museum Leuven
• Sessie 9: Kind zoekt cultuur?
• Sessie 10: Cultuuraanbod toegankelijk en bekend maken bij alle gezinnen met jonge kinderen
• Sessie 11: Groeien door kunst
• Sessie 12: Piep prikkeldagen: Cultuur in het kinderdagverblijf
16.00 u Receptie
Klein_Kunst.Cultuur voor de allerjongsten | 5 oktober 2018 | Leuven
Parallelsessies en dagvoorzitterParallelsessies en dagvoorzitterParallelsessies en dagvoorzitterParallelsessies en dagvoorzitter
Dagvoorzitter Frans Van der AaDagvoorzitter Frans Van der AaDagvoorzitter Frans Van der AaDagvoorzitter Frans Van der Aa
Dagvoorzitter Frans Van der AaFrans Van der AaFrans Van der AaFrans Van der Aa leidt je door het programma. Hij is acteur en artistiek directeur van
4Hoog, een productiehuis dat voorstellingen maakt voor kinderen van 3 tot 12 jaar3 tot 12 jaar3 tot 12 jaar3 tot 12 jaar, met een focus op
kleutertheater. Je (her)kent hem misschien ook als Piet, het maatje van Sinterklaas. Frans Van der Aa
vertelt over zijn werk voor jonge kinderen en praat in de voormiddag het hele programma aan elkaar.
Waarom is het belangrijk dat welzijnsorganisaties, kinderopvang, lokale besturen, cultuurhuizen en
kunstenaars investeren in de cultuurbeleving van baby’s en peuters? Hoe wil het beleid dat
ondersteunen? Jo VandeurzenJo VandeurzenJo VandeurzenJo Vandeurzen, Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, en Sven GatzSven GatzSven GatzSven Gatz,
Vlaams minister van Cultuur, Media, Jeugd en Brussel, formuleren een antwoord. Als het over cultuur en
de allerjongsten gaat, hebben ze immers een belangrijke boodschap te vertellen. Ook Bruno VanobbergenBruno VanobbergenBruno VanobbergenBruno Vanobbergen,
Vlaamse kinderrechtencommissaris, en Karel Van RansbeeckKarel Van RansbeeckKarel Van RansbeeckKarel Van Ransbeeck, Vlaamse pionier en artistiek directeur van
theater De Spiegel brengen hun verhaal in een filmpje.
In haar lezing vertelt artistiek directeur Ingrid WolffIngrid WolffIngrid WolffIngrid Wolff over 2 Turven Hoog, hét artistiek forum voor de
kleinsten, de allerkleinsten en de aller-, allerkleinsten en de Stichting 2+. Ook jonge kinderen hebben recht
op kwaliteitskunst- en cultuur. Daarom stimuleert ze de ontmoeting tussen kleine kinderen en kunst op
het festival, maar ook door structureel samen te werken tussen kinderopvang, onderwijs en cultuur.
Centraal staan interactiviteit en direct oprecht contact. Kinderen moeten ook als volwaardige mensen en
bezoekers/deelnemers gezien worden.
Tussen al deze bedrijven door brengen zangeres Esmé BosEsmé BosEsmé BosEsmé Bos en muzikant Bart VoBart VoBart VoBart Voetetetet een aantal liedjes uit
‘Wiegelied’, hun intiem concert voor de allerkleinsten. Het zijn slaap- en wiegeliedjes van over de hele
wereld, in verschillende talen. Speciaal voor deze inspiratiedag laten ze ons hier in een aangepaste versie
mee van genieten.
ParallelsessiesParallelsessiesParallelsessiesParallelsessies
Kies welke sessies je in de namiddag wil volgen. Er zijn twee tijdsblokken waarin je telkens kunt kiezen
tussen:
• lezinglezinglezinglezing: één of meerdere sprekers geven hun visie en gaan met de deelnemers in interactie
• doedoedoedoe----sessiesessiesessiesessie: ervaar zelf wat cultuur voor de allerjongsten betekent
• inspirerende praktijkinspirerende praktijkinspirerende praktijkinspirerende praktijk: een kijkje achter de schermen van concrete en boeiende praktijken en
samenwerkingen.
Klein_Kunst.Cultuur voor de allerjongsten | 5 oktober 2018 | Leuven
KEUZEBLOK 1 (13u tot 14u15)KEUZEBLOK 1 (13u tot 14u15)KEUZEBLOK 1 (13u tot 14u15)KEUZEBLOK 1 (13u tot 14u15)
Sessie 1: Tafelmuziek _ inspirerende praktijkSessie 1: Tafelmuziek _ inspirerende praktijkSessie 1: Tafelmuziek _ inspirerende praktijkSessie 1: Tafelmuziek _ inspirerende praktijk
‘‘Maar ik ben niet muzikaal en ik kan niet zingen.’ Herkenbaar? In het project Tafelmuziek creëert Musica
een veilige sfeer voor kinderen en hun begeleiders in de opvang, zodat ze volop kunnen genieten van
muzikaal spel. Vervolgens daagt Tafelmuziek begeleiders uit om muzikale interactie en verbeelding op te
nemen in hun dagelijks werk met kinderen. In deze sessie vertellen Musica en Campus O3 (Huis van het
Kind Genk) over hun ervaringen. Wat zijn uitdagingen, valkuilen en kansen? Hoe verrijkt zo’n traject de
eigen werking? En kan het misschien ook jouw werking inspireren?
25 deelnemers
Sprekers:
• Teresa Ubachs Teresa Ubachs Teresa Ubachs Teresa Ubachs _ Campus O3
• Esther UrsemEsther UrsemEsther UrsemEsther Ursem _ Musica, Impulscentrum voor muziek
Sessie 2: Wat doet de ruimte voor de pedagogie? _ inspirerende praktijkSessie 2: Wat doet de ruimte voor de pedagogie? _ inspirerende praktijkSessie 2: Wat doet de ruimte voor de pedagogie? _ inspirerende praktijkSessie 2: Wat doet de ruimte voor de pedagogie? _ inspirerende praktijk
Goed vormgegeven leeromgevingen en creatieve materialen hebben meteen al indirect effect: de esthetiek
die doorsijpelt, geeft kinderen gevoel voor schoonheid mee. Maar wist je ook dat bewust ingerichte
omgevingen en zorgvuldig geselecteerde materialen ook effectief zorgen voor meer speel- en leerplezier,
rust en concentratie? In deze sessie leer je meer over de wisselwerking tussen inrichting en pedagogische
werkvormen zoals Reggio Emilia, Montessori, Elfriede Hengstenberg, Emmi Pikkler… Waarmee houd je
rekening als je een hoekje in de bibliotheek wil ontwerpen, een kinderopvang die kinderen tegelijk rust
biedt en stimuleert, een educatieve ruimte in een museum, een buitenschoolse opvang, een
gezinsvriendelijk onthaal in het theater of het cultuurcentrum…? ABC deelt tips en twee organisaties
vertellen hoe zij het participatief ontwerpproces met ABC in de praktijk ervaren hebben.
25 deelnemers
Sprekers:
• Gerhard JägerGerhard JägerGerhard JägerGerhard Jäger _ ABC
• Taïs Gomez de SantanaTaïs Gomez de SantanaTaïs Gomez de SantanaTaïs Gomez de Santana _ Baboes
• Gerd LannooGerd LannooGerd LannooGerd Lannoo _ Elmer Zuid
Klein_Kunst.Cultuur voor de allerjongsten | 5 oktober 2018 | Leuven
Sessie 3: Boekstart in jouw bibliotheek _ inspirerende praktijkSessie 3: Boekstart in jouw bibliotheek _ inspirerende praktijkSessie 3: Boekstart in jouw bibliotheek _ inspirerende praktijkSessie 3: Boekstart in jouw bibliotheek _ inspirerende praktijk
Boekstart stimuleert lezen met baby’s en peuters. Het programma moedigt ouders aan om hun kinderen
zo vroeg mogelijk boekjes én de bibliotheek te leren kennen. De bibliotheken van Mechelen en
Dendermonde vertellen over hun ervaringen. Hoe pakken zij het aan om jonge ouders met hun kroost te
verleiden de bib op hun Boekstart-dag te bezoeken? Iedereen Leest vertelt alles over de Boekstart-
inspiratiegids met tips voor bibliotheken die een Boekstart-dag willen organiseren. Ook voor begeleiders
in de kinderopvang kan deze gids inspireren om een activiteit voor hun ouders en de kinderen vorm te
geven.
40 deelnemers
Sprekers:
• Sofie Verschueren Sofie Verschueren Sofie Verschueren Sofie Verschueren _ Jeugdbibliotheek Stad Mechelen
• Liesbet Senepart Liesbet Senepart Liesbet Senepart Liesbet Senepart _ Bibliotheek Dendermonde
• Els MichielsenEls MichielsenEls MichielsenEls Michielsen _ Iedereen Leest
• Geetha SlockGeetha SlockGeetha SlockGeetha Slock _ Iedereen Leest
Sessie 4: Laat je stem horen _ doeSessie 4: Laat je stem horen _ doeSessie 4: Laat je stem horen _ doeSessie 4: Laat je stem horen _ doe----sessiesessiesessiesessie
Baby’s en peuters zijn vaak druk in de weer met het ontdekken van hun stem en met stemexperimenten.
Denk aan het spontane gekraai en de eerste brabbelklanken van baby’s, en aan alle klanken die peuters
uitstoten. Als je met jonge kinderen zingt, ontdekken ze nog meer mogelijkheden. Net daarom zijn
creatieve stemspelletjes zo belangrijk. In deze sessie leer je hoe je op een speelse manier jonge kinderen
muzikaal kunt prikkelen en stimuleren. En de stemspelletjes? Die kun je na deze sessie meteen met
kinderen uitproberen, heel doenbaar.
20 deelnemers
Spreker:
• Sarah Verhulst Sarah Verhulst Sarah Verhulst Sarah Verhulst _ Musica, Impulscentrum voor muziek
Sessie 5: Lekker lezen _ doeSessie 5: Lekker lezen _ doeSessie 5: Lekker lezen _ doeSessie 5: Lekker lezen _ doe----sessiesessiesessiesessie
Vroeg begonnen is half gewonnen, zeker als het over lezen gaat. Daarom zijn er voorleescampagnes,
projecten voor baby’s en gelukkig ook een ruime waaier aan boeken. Welk boekje is geschikt in welke
fase? Wat verzin je bij een bad- of knisperboekje? Welke liedjes of versjes zijn er? Waar vind je inspiratie?
Hoe kun je de aandacht van een baby of peuter vangen en hoe speel je in op wat het met boekjes doet?
Deze prikkelende sessie nodigt je uit en helpt je op weg om elk kind 15 minuutjes per dag boek- en
leesplezier te bieden.
Klein_Kunst.Cultuur voor de allerjongsten | 5 oktober 2018 | Leuven
20 deelnemers
Spreker:
• Inge Umans Inge Umans Inge Umans Inge Umans _ Rode Draad
Sessie 6: Creatief artistiek hoekenwerk _ doeSessie 6: Creatief artistiek hoekenwerk _ doeSessie 6: Creatief artistiek hoekenwerk _ doeSessie 6: Creatief artistiek hoekenwerk _ doe----sessiesessiesessiesessie
Een bouwhoek kent iedereen, maar hoe maak je die artistiek en creatief? Hoe organiseer je je, hoe krijg je
kinderen aan creatief spel? In deze doe-sessie ervaar je de duizenden mogelijkheden van speelzones en
hoekenwerk. Met de eenvoudigste materialen breng je jonge kinderen in contact met drama, beeldende
kunst, muziek en dans. Met de juiste vragen krijg je ze nog verder en zorg je ervoor dat kinderen zelf
ontdekken en onderzoeken.
20 deelnemers
Spreker:
• Sebastiaan Winkeler Sebastiaan Winkeler Sebastiaan Winkeler Sebastiaan Winkeler _ Sapperlootjes
Sessie 7: Dans,Sessie 7: Dans,Sessie 7: Dans,Sessie 7: Dans, dans, dans! _ doedans, dans! _ doedans, dans! _ doedans, dans! _ doe----sessiesessiesessiesessie
In deze dynamische sessie ondervind je aan den lijve wat dans en cultuur voor de allerjongsten
betekenen. Via oefeningen vol beweging voel je hoe je met je eigen creativiteit kunt werken. Vervolgens
leer je hoe je het resultaat voor een publiek van baby’s en peuters zodanig kunt brengen dat er ook
interactie ontstaat. De sessie wisselt af tussen luisteren, kijken en zelf doen.
20 deelnemers
Spreker: Jona den AantrekkerJona den AantrekkerJona den AantrekkerJona den Aantrekker _ theatermaker & psychotherapeut, Educatieve Academie Berchem
Sessie 8: Buggytour in MSessie 8: Buggytour in MSessie 8: Buggytour in MSessie 8: Buggytour in M----museum Leuven _ doemuseum Leuven _ doemuseum Leuven _ doemuseum Leuven _ doe----sessiesessiesessiesessie
In Leuven organiseerde het M-Museum buggytours voor families met baby’s en peuters. Naast muzikale en
beeldende workshops konden families ook deelnemen aan drop-in/drop-out activiteiten voor de
allerjongsten. Welke link maakte M-Museum Leuven met de collectie? Welke methodieken gebruikte het
museum? Zet voor je eigen organisatie ook een gezins- en kindvriendelijke bril op.
20 deelnemers
Spreker: Sofie Vermeiren Sofie Vermeiren Sofie Vermeiren Sofie Vermeiren _ M-Museum Leuven
Klein_Kunst.Cultuur voor de allerjongsten | 5 oktober 2018 | Leuven
SSSSessie 9: Een kunstenaar iessie 9: Een kunstenaar iessie 9: Een kunstenaar iessie 9: Een kunstenaar in de kinderopvang, een rare vogel? _ lezingn de kinderopvang, een rare vogel? _ lezingn de kinderopvang, een rare vogel? _ lezingn de kinderopvang, een rare vogel? _ lezing
Muziek, dans, theater en andere kunstvormen leiden tot communicatie en interactie. Want kunst is een
andere taal, het is zelfs een waaier van verschillende soorten taal die kinderen meteen begrijpen. kunst –
met een kleine ‘k’ – is samen genieten, samen spelen. Er zijn veel parallellen tussen kunstenaars en jonge
kinderen, hoe zij met spelen en creatief denken omgaan. In deze workshop staan we even stil bij de
emotionele impact die kunstenaar en kind op elkaar uitoefenen en die we als kinderbegeleider kunnen
observeren, uitproberen en stimuleren. Karel en Astrid vertellen over hun eigen werk en geven ook
praktische tips! Waar let je op als je een voorstelling voor baby’s en peuters kiest? Hoe kun je jonge
kinderen concreet voorbereiden? Wat vertel je voor de start van een voorstelling? Wat doe je als
kinderbegeleider met zo’n voorstelling?
25 deelnemers
Sprekers:
• Karel Van RansbeekKarel Van RansbeekKarel Van RansbeekKarel Van Ransbeek _ Theater De Spiegel
• Astrid BossuytAstrid BossuytAstrid BossuytAstrid Bossuyt _ freelance violiste, actrice en maakster
Sessie 10: Onderzoekresultaten cultuur bij de allerjongsten _ lezingSessie 10: Onderzoekresultaten cultuur bij de allerjongsten _ lezingSessie 10: Onderzoekresultaten cultuur bij de allerjongsten _ lezingSessie 10: Onderzoekresultaten cultuur bij de allerjongsten _ lezing
Waarom zou je een kleuter een schilderskwast in de handen duwen? Is het een goed idee om met een
peuter naar theater te gaan? Wat is het effect van samen liedjes zingen in de kinderopvang of van
boeken (voor)lezen in de bibliotheek? Deze sessie licht het onderzoek toe naar deze vragen en het
cultureel aanbod voor de allerjongsten vandaag. Wat is het bereik daarvan? En hoe kan dat nog beter?
Samen met de onderzoekers tekenen de deelnemers scenario’s uit voor een nauwere samenwerking
tussen de cultuursector en de kinderopvang en gezinsondersteuning. Je krijgt daarvoor inspiratie uit het
buitenland.
50 deelnemers
Sprekers:
• Lode Vermeersch Lode Vermeersch Lode Vermeersch Lode Vermeersch _ HIVA (onderzoekscentrum aan KULeuven)
• Jessy SiongersJessy SiongersJessy SiongersJessy Siongers _ CuDOS (Universiteit Gent) en TOR (Vrije Universiteit Brussel)
Sessie 11: Groeien door kunst _ doeSessie 11: Groeien door kunst _ doeSessie 11: Groeien door kunst _ doeSessie 11: Groeien door kunst _ doe----sessiesessiesessiesessie
Kunst en cultuur spelen een grote rol in het bewustwordingsproces van elke mens. Er komt namelijk ook
altijd verbeelding bij kijken en dat zorgt dan weer voor een empathische houding, met ruimte voor
dialoog en begrip. Kortom, kunst maakt ons tot ‘gelaagde’ mensen. Waarom is het zinvol om de
allerjongsten hierbij te betrekken? In deze sessie leren wij van kinderen en zij van ons… Via opdrachten en
Klein_Kunst.Cultuur voor de allerjongsten | 5 oktober 2018 | Leuven
reflectie graaf je naar de verschillende lagen in jezelf, zo ondervind je zelf hoe je door kunst kunt groeien.
Door te ervaren wat kunst en cultuur bij jou losmaakt, kun je dit ook makkelijker bij kinderen herkennen.
Je krijgt op die manier een cultuur-sensitieve responsieve houding, waarbij je sneller en spontaner de
honderd talen van kinderen herkent én hierop kunt inspelen.
20 deelnemers
Spreker: Joke Den Haese Joke Den Haese Joke Den Haese Joke Den Haese _ Pedagogie van het Jonge Kind, Erasmushogeschool Brussel
Sessie 12: Ga lokaal! _ inspirerende pSessie 12: Ga lokaal! _ inspirerende pSessie 12: Ga lokaal! _ inspirerende pSessie 12: Ga lokaal! _ inspirerende praktijkraktijkraktijkraktijk
Staat cultuur voor de allerjongsten hoog op de agenda in jouw gemeente? Of ben je gewoon benieuwd
welke initiatieven kindvriendelijke steden en gemeenten hierin nemen? Maak kennis met Destelbergen
waar cultuur, de bibliotheek en het Huis van het Kind samenwerken. Maak kennis met PIEP!, het
programma dat in Leuven ook nauw met de kinderopvang samenwerkt. Waarom zetten deze lokale
besturen hierop in? Hoe pakken ze het aan? Welke resultaten zien ze? Met welke organisaties werken ze
samen? En wat zijn struikelblokken? Kom alles te weten over cultuur voor de allerjongsten op lokaal
niveau.
40 deelnemers
Sprekers:
• Kim CrabeelsKim CrabeelsKim CrabeelsKim Crabeels _ PIEP! Cultuur voor baby’s, peuters en kleuters
• Delfien VersaevelDelfien VersaevelDelfien VersaevelDelfien Versaevel _ Huis van het Kind Destelbergen
• Imke PichalImke PichalImke PichalImke Pichal _ VVJ, Vereniging Vlaamse Jeugddiensten
KEUZEBLOK 2 (14u30 tot 15u45)KEUZEBLOK 2 (14u30 tot 15u45)KEUZEBLOK 2 (14u30 tot 15u45)KEUZEBLOK 2 (14u30 tot 15u45)
Sessie 1: Kunsteducatie in de buitenschoolse opvang _ inspirerende praktijkSessie 1: Kunsteducatie in de buitenschoolse opvang _ inspirerende praktijkSessie 1: Kunsteducatie in de buitenschoolse opvang _ inspirerende praktijkSessie 1: Kunsteducatie in de buitenschoolse opvang _ inspirerende praktijk
Beeldend kunstenaar Erwin Wurm is bekend om zijn beeldhouwwerken met een knipoog: alvast een
dankbaar vertrekpunt voor kunsteducatie. Daarom staat in De Spetter, een buitenschoolse opvang in
Merksplas, sinds kort Wurm: een installatie van Kunst In Zicht. Met bijhorende tools kunnen begeleiders
ook zelf creatief met hun allerkleinsten aan het werk. Hoe ervaren de begeleiders en kinderen dit?
Filmmateriaal en persoonlijke getuigenissen geven je inzicht in kunsteducatie bij jonge kinderen (3 tot 6
jaar) in de buitenschoolse opvang.
25 deelnemers
Sprekers:
• Luk LenoirLuk LenoirLuk LenoirLuk Lenoir _ Kunst In Zicht
Klein_Kunst.Cultuur voor de allerjongsten | 5 oktober 2018 | Leuven
• Bernice SliefBernice SliefBernice SliefBernice Slief _ Buitenschoolse opvang De Spetter
Sessie 2: Wat doet de ruimte voor pedagogie? _ inspirerende praktijkSessie 2: Wat doet de ruimte voor pedagogie? _ inspirerende praktijkSessie 2: Wat doet de ruimte voor pedagogie? _ inspirerende praktijkSessie 2: Wat doet de ruimte voor pedagogie? _ inspirerende praktijk
Goed vormgegeven leeromgevingen en creatieve materialen hebben meteen al indirect effect: de esthetiek
die doorsijpelt, geeft kinderen gevoel voor schoonheid mee. Maar wist je ook dat bewust ingerichte
omgevingen en zorgvuldig geselecteerde materialen ook effectief zorgen voor meer speel- en leerplezier,
rust en concentratie? In deze sessie leer je meer over de wisselwerking tussen inrichting en pedagogische
werkvormen zoals Reggio Emilia, Montessori, Elfriede Hengstenberg, Emmi Pikkler… Waarmee houd je
rekening als je een hoekje in de bibliotheek wil ontwerpen, een kinderopvang die kinderen tegelijk rust
biedt en stimuleert, een educatieve ruimte in een museum, een buitenschoolse opvang, een
gezinsvriendelijk onthaal in het theater of het cultuurcentrum…? ABC deelt tips en twee organisaties
vertellen hoe zij het participatief ontwerpproces met ABC in praktijk ervaren hebben.
25 deelnemers
Sprekers:
• Gerhard JägerGerhard JägerGerhard JägerGerhard Jäger _ ABC
• Taïs Gomez de SantanaTaïs Gomez de SantanaTaïs Gomez de SantanaTaïs Gomez de Santana _ Baboes
• Gerd LannooGerd LannooGerd LannooGerd Lannoo _ Elmer Zuid
Sessie 3: Met de buggy in het museum _ inspirerende praktijkSessie 3: Met de buggy in het museum _ inspirerende praktijkSessie 3: Met de buggy in het museum _ inspirerende praktijkSessie 3: Met de buggy in het museum _ inspirerende praktijk
In verschillende Vlaamse musea brengt buggytours activiteiten op het tempo van ouders met baby's en
peuters. Want jawel, musea zijn ook voor de allerjongsten een inspirerende plek. Maar hoe zorg je dat zij
zich welkom voelen en dat die eerste culturele ervaring goed verloopt? Museummedewerkers vertellen
hoe ze de bril van spel en plezier opzetten en tegelijk bewaken dat ook de jongste kinderen in het
museum zichzelf en de wereld leren kennen. Of ze nu met of zonder buggy komen, op of aan de arm of
volledig op eigen benen… De medewerkers die voor Krokuskriebels – een project van de Gezinsbond en
FARO – in hun museum een buggytour uitwerkten, delen praktijkervaringen die ook andere culturele
organisaties kunnen inspireren om kind- en gezinsvriendelijk te werken. Ook professionals die met
kinderen en gezinnen werken komen aan hun trekken: door een kijkje te nemen achter de schermen van
het museum, kom je te weten hoe je zo’n bezoek met jouw organisatie kunt aanpakken.
25 deelnemers
Sprekers:
• Hilde MarichalHilde MarichalHilde MarichalHilde Marichal _ Gezinsbond
• Hildegarde VHildegarde VHildegarde VHildegarde Van Genechtenan Genechtenan Genechtenan Genechten _ FARO, Vlaams Steunpunt voor Cultureel Erfgoed
Klein_Kunst.Cultuur voor de allerjongsten | 5 oktober 2018 | Leuven
• Sanne Van De WerfSanne Van De WerfSanne Van De WerfSanne Van De Werf _ _ _ _ publieksmedewerker KMSKA
• Saïdya VanhoorenSaïdya VanhoorenSaïdya VanhoorenSaïdya Vanhooren _ _ _ _ publiekswerking Museum Dr. Guislain
• Dorine De VosDorine De VosDorine De VosDorine De Vos _ _ _ _ publiekswerker Red Star Line Museum
• Nele BehaegelNele BehaegelNele BehaegelNele Behaegel_educatief medewerker/publieksmedewerker Bakkerijmuseum Veurne
Sessie 4: Laat je stem horen _ doeSessie 4: Laat je stem horen _ doeSessie 4: Laat je stem horen _ doeSessie 4: Laat je stem horen _ doe----sessiesessiesessiesessie
Baby’s en peuters zijn vaak druk in de weer met het ontdekken van hun stem en met stemexperimenten.
Denk aan het spontane gekraai en de eerste brabbelklanken van baby’s, aan alle klanken die peuters
uitstoten. Als je met jonge kinderen zingt, ontdekken ze nog meer mogelijkheden. Net daarom zijn
creatieve stemspelletjes zo belangrijk. In deze sessie leer je hoe je op een speelse manier jonge kinderen
muzikaal kunt prikkelen en stimuleren. En de stemspelletjes? Die kun je na deze sessie meteen met
kinderen uitproberen, heel doenbaar.
20 deelnemers
Spreker: Sarah Verhulst Sarah Verhulst Sarah Verhulst Sarah Verhulst _ Musica, Impulscentrum voor muziek
Sessie 5: Lekker lezen _ doeSessie 5: Lekker lezen _ doeSessie 5: Lekker lezen _ doeSessie 5: Lekker lezen _ doe----sessiesessiesessiesessie
Vroeg begonnen is half gewonnen, zeker als het over lezen gaat. Daarom zijn er voorleescampagnes,
projecten voor baby’s en gelukkig ook een ruime waaier aan boeken. Welk boekje is geschikt in welke
fase? Wat verzin je bij een bad- of knisperboekje? Welke liedjes of versjes zijn er? Waar vind je inspiratie?
Hoe kun je de aandacht van een baby of peuter vangen en hoe speel je in op wat het met boekjes doet?
Deze prikkelende sessie nodigt je uit en helpt je op weg om elk kind 15 minuutjes per dag boek- en
leesplezier te bieden.
20 deelnemers
Spreker: Inge Umans Inge Umans Inge Umans Inge Umans _ Rode Draad
Sessie 6: Creatief artistiek hoekenwerk _ doeSessie 6: Creatief artistiek hoekenwerk _ doeSessie 6: Creatief artistiek hoekenwerk _ doeSessie 6: Creatief artistiek hoekenwerk _ doe----sessiesessiesessiesessie
Een bouwhoek kent iedereen, maar hoe maak je die artistiek en creatief? Hoe organiseer je je, hoe krijg je
kinderen aan creatief spel? In deze doe-sessie ervaar je de duizenden mogelijkheden van speelzones en
hoekenwerk. Met de eenvoudigste materialen breng je jonge kinderen in contact met drama, beeldende
kunst, muziek en dans. Met de juiste vragen krijg je ze nog verder en zorg je ervoor dat kinderen zelf
ontdekken en onderzoeken.
20 deelnemers
Spreker: Sebastiaan Winkeler Sebastiaan Winkeler Sebastiaan Winkeler Sebastiaan Winkeler _ Sapperlootjes
Klein_Kunst.Cultuur voor de allerjongsten | 5 oktober 2018 | Leuven
Sessie 7: Dans, dans, dans! _ doeSessie 7: Dans, dans, dans! _ doeSessie 7: Dans, dans, dans! _ doeSessie 7: Dans, dans, dans! _ doe----sessiesessiesessiesessie
In deze dynamische sessie ondervind je aan den lijve wat dans en cultuur voor de allerjongsten
betekenen. Via oefeningen vol beweging voel je hoe je met je eigen creativiteit kunt werken. Vervolgens
leer je hoe je het resultaat voor een publiek van baby’s en peuters zodanig kunt brengen dat er ook
interactie ontstaat. De sessie wisselt af tussen luisteren, kijken en zelf doen.
20 deelnemers
Spreker: Jona den AantrekkerJona den AantrekkerJona den AantrekkerJona den Aantrekker _ theatermaker & psychotherapeut, Educatieve Academie Berchem
Sessie 8: Buggytour in MSessie 8: Buggytour in MSessie 8: Buggytour in MSessie 8: Buggytour in M----Museum Leuven _ doeMuseum Leuven _ doeMuseum Leuven _ doeMuseum Leuven _ doe----sessiesessiesessiesessie
In Leuven organiseerde het M-Museum buggytours voor families met baby’s en peuters. Naast muzikale en
beeldende workshops konden families ook deelnemen aan drop-in/drop-out activiteiten voor de
allerjongsten. Welke link maakte M-Museum Leuven met de collectie? Welke methodieken gebruikte het
museum? Doe mee met de denkoefeningen die M-Museum ter voorbereiding zelf ook doorliep en zet voor
je eigen organisatie ook een gezins- en kindvriendelijke bril op.
20 deelnemers
Spreker: Sofie Vermeiren Sofie Vermeiren Sofie Vermeiren Sofie Vermeiren _ M-Museum Leuven
Sessie 9: Kind zoekt cultuur? _ lezingSessie 9: Kind zoekt cultuur? _ lezingSessie 9: Kind zoekt cultuur? _ lezingSessie 9: Kind zoekt cultuur? _ lezing
Kunst en cultuur zijn fora die de onvoorwaardelijke nieuwsgierigheid van kinderen een plek geven. Als
kinderen kunst en cultuur beleven, kijken volwassenen nieuwsgierig en verwonderd hoe die kinderen in
het hier en nu aan het genieten zijn. Het is een positief gevoel dat vaak verbindend werkt: als
verschillende kinderen en hun gezinnen samen artistieke prikkels beleven, is er vaak een vorm van
ontmoeting. Om zover te komen, heb je een krachtig en holistisch kindbeeld nodig, een focus op
toegankelijkheid en een visie op ontmoeten. Wat zijn de referentiekaders van deze onmisbare
ingrediënten? En wat betekenen deze referentiekaders voor de samenwerking tussen kind en cultuur? Na
deze lezing – rijk gestoffeerd met beeldmateriaal – ben je mee met het gemeenschappelijk referentiekader
voor de toekomst.
50 deelnemers
Klein_Kunst.Cultuur voor de allerjongsten | 5 oktober 2018 | Leuven
Sprekers:
• Caroline Boudry Caroline Boudry Caroline Boudry Caroline Boudry _ VBJK
• Liesbeth Lambert Liesbeth Lambert Liesbeth Lambert Liesbeth Lambert _ VBJK & VCOK
• Annelies RoelandtAnnelies RoelandtAnnelies RoelandtAnnelies Roelandt _ VCOK
Sessie 10: Cultuuraanbod toegankelijk en bekend maken bij alle gezinnSessie 10: Cultuuraanbod toegankelijk en bekend maken bij alle gezinnSessie 10: Cultuuraanbod toegankelijk en bekend maken bij alle gezinnSessie 10: Cultuuraanbod toegankelijk en bekend maken bij alle gezinnen met jonge kinderen _ inspirerende en met jonge kinderen _ inspirerende en met jonge kinderen _ inspirerende en met jonge kinderen _ inspirerende praktijkpraktijkpraktijkpraktijk
In deze workshop worden de ervaringen van twee organisaties in het toegankelijk en bekend maken van
cultuur voor gezinnen met jonge kinderen samengebracht. publiq vzw stelt een aantal tools voor om
hierrond aan de slag te gaan. Ken je de online en offline agendatool al van UiT in Vlaanderen? En wat
met Vlieg, het label voor gezins- en kindvriendelijke culturele activiteiten, en UiTPAS? Wist je dat de
Huizen van het Kind ook een rol (kunnen) spelen in het toeleiden? Speciale aandacht moet hierbij gaan
naar mensen in armoede. Alleen is het recht op cultuur voor deze groep in de praktijk niet altijd zo
makkelijk te realiseren. Recht-Op probeert daarom zelf nieuwe formules uit, zoals het Pretloket. Wat zijn
de drempels? Op welke manier kan je ze wegwerken? Je leert nieuwe tools, methodieken kennen en er is
ruim de tijd voor vragen.
50 deelnemers
Sprekers:
• Julie Meirsonne _ Julie Meirsonne _ Julie Meirsonne _ Julie Meirsonne _ publiq vzw
• Danny Jacobs en doelgroepvrijwilligers _ Danny Jacobs en doelgroepvrijwilligers _ Danny Jacobs en doelgroepvrijwilligers _ Danny Jacobs en doelgroepvrijwilligers _ Recht-op vzw
Sessie 11: Groeien door kunst _ doeSessie 11: Groeien door kunst _ doeSessie 11: Groeien door kunst _ doeSessie 11: Groeien door kunst _ doe----sessiesessiesessiesessie
Kunst en cultuur spelen een grote rol in het bewustwordingsproces van elke mens. Er komt namelijk ook
altijd verbeelding bij kijken en dat zorgt dan weer voor een empathische houding, met ruimte voor
dialoog en begrip. Kortom, kunst maakt ons tot ‘gelaagde’ mensen. Waarom is het zinvol om de
allerjongsten hierbij te betrekken? In deze sessie leren wij van kinderen en zij van ons… Via opdrachten en
reflectie graaf je naar de verschillende lagen in jezelf, zo ondervind je zelf hoe je door kunst kunt groeien.
Door te ervaren wat kunst en cultuur bij jou losmaakt, kun je dit ook makkelijker bij kinderen herkennen.
Je krijgt op die manier een cultuur-sensitieve responsieve houding, waarbij je sneller en spontaner de
honderd talen van kinderen herkent én hierop kunt inspelen.
20 deelnemers
Spreker: Joke Den Haese Joke Den Haese Joke Den Haese Joke Den Haese _ Pedagogie van het Jonge Kind, Erasmushogeschool Brussel
Klein_Kunst.Cultuur voor de allerjongsten | 5 oktober 2018 | Leuven
Sessie 12: PIEP Prikkeldagen: cultuur in het kinderdagverblijf _ inspirerende praktijkSessie 12: PIEP Prikkeldagen: cultuur in het kinderdagverblijf _ inspirerende praktijkSessie 12: PIEP Prikkeldagen: cultuur in het kinderdagverblijf _ inspirerende praktijkSessie 12: PIEP Prikkeldagen: cultuur in het kinderdagverblijf _ inspirerende praktijk
Stad Leuven zet met PIEP al enkele jaren in op cultuur voor het kleinste publiek. Baby’s, peuters en
kleuters van 0 tot 4 jaar genieten er het hele jaar door van een prikkelend cultureel aanbod. De PIEP-
voorstellingen -theater, circus, dans, vertellingen, workshops… en zelfs heuse festivals- trekken telkens
volle zalen. Maar… PIEP wil meer! Om nog meer kleintjes van bij het begin aan cultuur te laten
participeren en om praktische en financiële drempels weg te werken startte PIEP eerder dit jaar met het
proefproject ‘Prikkeldagen’. Op een ‘Prikkeldag’ brengt PIEP cultuur aan huis. Kunstenaars uit
verschillende artistieke disciplines trekken naar de kinderopvanginitiatieven en geven er korte
performances die hopelijk lang nazinderen. Tijdens deze sessie in het Kinderdagverblijf De Girafant
wisselen Kim Crabeels, kinderbegeleiders en kunstenaars ervaringen en tips met elkaar en met de
deelnemers. Wie zich voor deze sessie inschrijft, maakt ook live zo’n kleine prikkel op locatie mee.
25 deelnemers
Sprekers:
• Kim Crabeels Kim Crabeels Kim Crabeels Kim Crabeels _ PIEP Leuven
• Kinderopvang GirafantKinderopvang GirafantKinderopvang GirafantKinderopvang Girafant
• Mieke Lamiroy Mieke Lamiroy Mieke Lamiroy Mieke Lamiroy _ Beeldend kunstenares
PartnersPartnersPartnersPartners