Strategia Odpowiedzialnego RozwojuPRACOWNICZE PLANY KAPITAŁOWE DLA BEZPIECZNEJ PRZYSZŁOŚCI
2
Cel wprowadzenia Pracowniczych Planów Kapitałowych
PPK to powszechny, dobrowolny i prywatny system długoterminowego oszczędzania dla 11,5 mln pracowników, tworzony i współfinansowany przez pracodawców i Państwo.
System PPK jest szansą na podniesienie standardów polskiego rynku pracy, zwiększenie atrakcyjności zatrudnienia, większe bezpieczeństwo finansowe Polaków i korzyści dla całej gospodarki.
podwyższenie bezpieczeństwa finansowego pracowników
Główne cele wprowadzenia PPK:
podwyższenie jakości życia Polaków na emeryturze
poprawa struktury oszczędności gospodarstw domowych
podniesienie poziomu oszczędności krajowych i spadek zadłużenia zagranicznego gospodarki
podniesienie długoterminowego potencjału rozwoju gospodarki
3
Pracownicze kapitałowe programy emerytalne to standard rynku pracy w krajach wysoko rozwiniętych
AustraliaAustralianSuperannuation
Nowa Zelandia KiwiSaver
NiemcyBetrieblicheAltersvorsorge BAV
HolandiaCollectievepensioenregeling
FinlandiaTELA
USAProgram 401k
Wielka Brytania Auto-enrolment/workplace pensions
DaniaArbejdsmarkedetsTillaegpension
AustriaWifo
NorwegiaAvtalefestetPensjon
SzwecjaMindpension
FrancjaPlan d'épargne retraite entreprises
4
Pracowniczy kapitałowy program emerytalny w Wielkiej Brytanii
• Kapitałowy, pracowniczy program emerytalny z automatycznym zapisem wprowadzono w 2008 r. (The Pensions Act 2008).
• Wdrożenie programu podzielono na fazy począwszy od dużych firm do najmniejszych.
• Wprowadzono ustawowy obowiązek wpłat pracodawcy na rachunek uczestnika o ile pracownik nie zrezygnuje z uczestnictwa.
• NEST (National Employment Savings Trust) – otwarty dla wszystkich przedsiębiorców fundusz rządowy również oferujący zarządzanie programem. W Polsce odpowiednikiem jest wyznaczona instytucja finansowa w postaci PFR TFI S.A.
• Całkowite koszty zarządzania pobierane przez instytucje na poziomie do 0,75% od wartości aktywów rocznie. W Polsce w PPK koszty miałyby być ograniczenie do limitu 0,60%.
• Wdrożenie systemu Workplace Pensions zakończyło się dużym sukcesem - wysoki poziom uczestnictwa pracowników.
17,7mln
osób uprawnionych uczestniczy w programie Workplace Pensions
partycypacji84%
5
PPK to odpowiedź na niekorzystne trendy społeczne i gospodarcze w Polsce
-1000000
-500000
0
500000
1000000
1500000
2000000
Nie
mcy
No
rweg
ia
Szw
ajca
ria
Ho
lan
dia
Bel
gia
Dan
ia
Szw
ecja
Luks
emb
urg
Serb
ia
Au
stri
a
Fin
lan
dia
Mal
ta
Isla
nd
ia
Koso
wo
Alb
ania
Mac
edo
nia
Esto
nia
Sło
wen
ia
Litw
a
Łotw
a
Bu
łgar
ia
Cyp
r
Ch
orw
acja
Cze
chy
Sło
wac
ja
Węg
ry
Ru
mu
nia
Wło
chy
Wie
lka
Bry
tan
ia
Po
rtu
galia
Gre
cja
Po
lska
Irla
nd
ia
Fran
cja
His
zpan
ia
Międzynarodowa pozycja inwestycyjna Polski na tle innych krajów Europy(mln euro, na dzień 11.09.18 r. )
Źródło: dane Eurostat
6
PPK to odpowiedź na niekorzystne trendy społeczne i gospodarcze w Polsce
0
50000
100000
150000
200000
250000
Aktywa finansowe gospodarstw domowych w krajach OECD (2016 r. w dolarach USA)
Źródło: dane OECD
7
PPK to odpowiedź na niekorzystne trendy społeczne i gospodarcze w Polsce
0,0
0,5
1,0
1,5
2,0
2,5
3,0
3,5
4,0
4,5
2018 2025 2030 2035 2040 2045 2049
Stopa obciążenia systemu emerytalnegow Polsce
(liczba osób w wieku 15-64 względem osób w wieku 65+)
Źródło: wyliczenia PFR na podstawie danych i prognoz ONZ
0
20
40
60
80
100
120
GBR(68)
POL(65)
AUS(67)
IRL(68)
SVN(60)
NOR(67)
CZE(65)
LVA(65)
BEL(65)
EST(65)
GRC(62)
SWE(65)
FIN(68)
HUN(65)
FRA(64)
SVK(68)
ISL(67)
TUR(61)
ESP(65)
PRT(68)
LUX(60)
AUT(65)
ITA(71)
DNK(74)
NLD(71)
Oczekiwane stopy zastąpienia w wybranych państwach OECD dla 20-latka, który zaczął pracę
w 2016 i będzie pracował do ustawowego wieku emerytalnego obowiązującego w danym państwie
Źródło: dane OECD, Pensions at a Glance 2017
8
Dotychczasowe formy oszczędzania na emeryturę nie są powszechne
do końca 2017 roku funkcjonowały 1 053 programy PPE, obejmujące 395 tys. osób, co stanowiło 2,41% liczby pracujących.
Obecnie funkcjonuje1 140 programów PPE(na dzień 24.09.2018 r.).
Obowiązek opłacania składek spoczywa na Pracodawcy
na koniec 2017 r. IKZE posiadało691 tys. osób co stanowiło 4,2% liczby pracujących.
na koniec 2017 r. IKE posiadało 951 tys. osób, co stanowiło 5,8% liczby pracujących.
Wartość aktywów zgromadzonych w PPE na dzień 31.12.2017 wyniosła zaledwie 12,6 mld zł.
Pracownicze Programy Emerytalne (PPE)
Indywidualne Konto Emerytalne (IKE)
Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE)
Wartość aktywów zgromadzonych w IKE na dzień 31.12.2017 wyniosła tylko 8 mld zł.
Wartość aktywów zgromadzonych w IKZE na dzień 31.12.2017 wyniosła zaledwie 1,7 mld zł.
9
Podstawowe zasady działania PPK
• Dobrowolne z wypłatą środków w dowolnym momencie
• Prywatne i dziedziczone
• Atrakcyjne finansowo – dopłata pracodawcy i Państwa
• Powszechne – dedykowane 11,5 mln pracujących Polaków
• Preferencje dla osób o niższych dochodach
• Przyjazne dla pracowników i pracodawców
• Niski limit kosztów - maksymalnie 0,6% rocznie
• Bezpieczne poprzez nadzór KNF i ściśle określoną politykę inwestycyjną
• Umożliwiające zgromadzenie znaczącego kapitału na okres po zatrudnieniu
od lipca 2019 r. 3,3 mlnzatrudnionych w podmiotach zatrudniających co najmniej 250 osób
od stycznia 2020 roku 2,0 mln zatrudnionych w podmiotach zatrudniających co najmniej 50 osób
od lipca 2020 roku 1,1 mln zatrudnionych w podmiotach zatrudniających co najmniej 20 osób
od stycznia 2021 roku 5,1 mlnzatrudnionych w pozostałych podmiotach zatrudniających oraz jednostki sektora finansów publicznych
10
Pracownicze Plany Kapitałowe – schemat programu
Wpłata podstawowa 1,5% wynagrodzenia brutto pracownika+ dobrowolnie dodatkowo do 2,5% wynagrodzenia brutto
pracownika
Automatyczny zapis z opcją rezygnacji i ponownego przystąpienia
OSOBA ZATRUDNIONAPAŃSTWO
WYBÓR INSTYTUCJI FINANSOWEJW POROZUMIENIU Z
PRACOWNIKAMI
Wpłata powitalna = 250 PLN Dopłata roczna = 240 PLN
Wpłata podstawowa 2,0% wynagrodzenia brutto lub mniej dla osób o niższych dochodach (0,5% wynagrodzenia brutto) + dobrowolnie dodatkowo do 2,0% wynagrodzenia brutto
Docelowo, wypłata po ukończeniu 60 r.ż. Możliwość skorzystania ze środków w sytuacji poważnej choroby lub zakupu mieszkania/budowy domu.
Komisja NadzoruFinansowego
Nadzór nad funkcjonowaniem instytucji finansowych
PODMIOT ZATRUDNIAJĄCY
PPK
Fundusz inwestycyjny2030
Fundusz inwestycyjny2035
Fundusz inwestycyjny2040
Fundusz inwestycyjny–
11
Wpłaty na PPK
PRACODAWCA PAŃSTWO PRACOWNIK
1,5% 2,5%+ 250 zł 240 zł+ 2,0% 2,0%+
wpłata podmiotu zatrudniającego
dobrowolna wpłata dodatkowa
wpłata powitalna
dopłata roczna
wpłata osoby zatrudnionej
lub od 0,5% dla osób o niższych dochodach
dobrowolna wpłata dodatkowa
12
PPK to zupełnie inny system niż OFE
PPK OFE
Prywatność Prywatne Środki publiczne
Obligatoryjność Dobrowolny z możliwością rezygnacji w dowolnym momencie. Nie z oszczędności, tylko przez podział składki emerytalnej ZUS – deficyt
pokryty poprzez wzrost długu publicznego.
Sposób finansowania Z realnych oszczędności. Współfinansowany przez trzy strony:
pracownika, pracodawcę i państwo.
Indywidualny, zasilany składkami emerytalnymi z ZUS.
Dziedziczenie Dziedziczenie realnych środków finansowych. Dziedziczenie de facto zapisu w ZUS.
Możliwość wypłaty środków W każdym momencie.
Dodatkowo, w trakcie oszczędzania możliwa wypłata w
szczególnych sytuacjach życiowych – poważne zachorowanie
uczestnika i jego najbliższych lub zaciągniecie kredytu na zakup
mieszkania czy budowę domu.
Brak możliwości wypłaty środków.
Polityka inwestycyjna Zróżnicowana względem wieku uczestnika i konkurencyjna. Taka sama niezależnie od wieku uczestnika oraz brak konkurencji miedzy
instytucjami.
Opłaty Tylko za zarządzanie aktywami. Atrakcyjne kosztowo.
Łącznie 0,6% aktywów netto w skali roku.
Opłata od składki, opłata za zarządzanie aktywami oraz opłata z tytułu
dokonania wypłaty transferowej.
Łącznie 4% aktywów netto w skali roku.
13
Korzyści dla pracodawcy i pracownika
Możliwość lojalizacji pracowników i ograniczenia ich rotacji.
Łatwiejsze pozyskanie wartościowych pracowników.
Możliwość kreowania pozytywnego wizerunku pracodawcy na rynku pracy.
Dostęp do tańszego, krajowego kapitału finansującego rozwój polskich firm.
Wpłaty pracodawcy zwolnione ze składek na ubezpieczenie społeczne (ZUS).
Wydatki poniesione przez pracodawcę na realizację obowiązków wynikających ustawy będą kosztami uzyskania przychodu.
Obowiązki administracyjne przeniesione na instytucję finansową.
PRACODAWCA
Możliwość zgromadzenia prywatnych i dziedziczonych środków finansowych.
Wpłaty od pracodawcy, wpłata powitalna i coroczna dopłata ze strony państwa.
Pracownik nie musi wykonywać żadnych czynności. Do programu automatycznie zostanie zapisana każda osoba zatrudniona, która nie ukończyła 55 lat, o ile nie zrezygnowała z uczestnictwa w systemie.
Możliwość rezygnacji z uczestnictwa i zwrotu środków w dowolnym momencie.
Wypłata w szczególnych sytuacjach życiowych uczestnika:
• poważna choroba uczestnika PPK lub osoby bliskiej;
• pokrycie wkładu własnego w związku z zaciągnięciem kredytu na zakup mieszkania lub budowę domu.
PRACOWNIK
14
Korzyści dla gospodarki
Impuls rozwojowy i wzmocnienie rynku kapitałowego (kilkanaście miliardów złotych).
Wzrost stopy oszczędności Polaków, a także zmiana ich struktury z krótkoterminowej na długoterminową.
W efekcie łatwy dostęp do tańszego kapitału dla polskich przedsiębiorstw.
Wzrost inwestycji w gospodarce, finansowanych z krajowych źródeł.
Wzrost równowagi sektora finansów publicznych.
Poprawa ogólnej stabilności makroekonomicznej kraju oraz pozytywny wpływ na wskaźnik międzynarodowej pozycji inwestycyjnej Polski.
15
• Pracownicze Plany Kapitałowe to element realizacji Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju (SOR)w ramach Programu Budowy Kapitału.
• Zatwierdzenie ustawy przez Rząd poprzedzono szerokimi konsultacjami społecznymi trwającymi od 7 lutego do 12 czerwca.
• Projekt uzyskał jednomyślną pozytywną opinię Zespołu ds. Ubezpieczeń Społecznych RDS oraz pozytywną opinię reprezentatywnych organizacji związkowych i organizacji pracodawców uczestniczących w konsultacjach społecznych.
• Ustawa została uzgodniona z Komisją Nadzoru Finansowego.
• Optymalny moment na wprowadzenie powszechnego systemu oszczędzania w Polsce. Badania GUS wskazują na wyraźną poprawę sytuacji materialnej gospodarstw domowych, z których ponad 80% gromadzi nadwyżki finansowe.
Ustawa o PPK była szeroko konsultowana społecznie
50%
55%
60%
65%
70%
75%
80%
85%
90%
95%
100%
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
1600
1800
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017
źródło: GUS
Przeciętny miesięczny dochód rozporządzalny na 1 osobę w gospodarstwach domowych (w PLN)
Przeciętne miesięczne wydatki na 1 osobę w gospodarstwach domowych (w PLN)
Udział wydatków w dochodzie (prawa skala)
Poziom przeciętnych miesięcznych dochodów i wydatków na osobę w gosp. domowych oraz udział wydatków w dochodzie
rozporządzalnym w latach 2003-2017
16
Badanie opinii społecznej wskazujena poparcie dla programu PPK
„Super Express”, 25 września 2018 badanie reprezentatywne CBM Indicator na zlecenie PIU
66,6 proc.badanych ocenia dobrze lub bardzo dobrze projekt PPK