T.C. Resmi Gazete
Kuruluş Tarihi : (7 Teşrinievvel 1536)-7 Ekim 1920
Yönetim ve Yası isteri için Batbakanhk Neşriyat ve MÜdevvenat $ HAZ İRAN 1977 Sayi • 15961
i-en el Müdürlüğüne İPERŞEMBE başvurulur.
YÜRÜTME V E İDARE BÖLÜMÜ
Bakanlar Kurulu Kararları Karar Sayısı: 7/13320 1 — Türk Standardlan Enstitüsü tarafından hazırlanan ıüşik TS 1899 «DÜŞÜK
BASINÇLI DAİRESEL B E T O N V E B E T O N A R M E BORULAR V E ÖZEL PARÇALAR» standardının yayımı tarihinden bir yü sonra yalnız imalât, satış ve ithalât safhalarında mecburi olarak uygulanması;
2 — Bu kararın uygulamaya konulduğu tarihte ellerinde bu standarda aykırı mal bulunanların en geç 15 gün içinde iki nüsha beyanname ile bunların cins ve miktarlarını Valiliklere bildirmeleri;
3 — Bu Standard hükümlerinin Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca yürütülmesi; Adı geçen Bakanlığın 2/2/1977 tarihli ve 7-05/SK-21.1899/197 sayılı yazısı üzerine,
1705 ve 3018 sayılı Kanunlarla 18/11/1960 tarihli ve 132 sayılı Kanuna göre, Bakanlar Kurulunca 14/2/1977 tarihinde kararlaştırılmıştır
CUMHURBAŞKANI
FAHRİ S KORUTÜRK
Devlet Bakanı Devlet Bakanı Devlet Bakanı t abakan Başbakan Yardımcısı Başbakan Yardımcısı Başbakan Yardımcımı
S DEMIREL Prof. Dr N E R B A K A N Prof Dr. T FEYZIOĞIAI A TURKEŞ
Devlet Bakanı Devlet Bakanı Devlet Bakanı Devlet Bakanı S. OZTURK H. A K S A Y M. K. E R K O V A N G. K A R A C A
Adalet Bakanı Milli Savunma Bakanı içişleri Bakanı Dışişleri Bakanı V .
I. MUFTUOĞLU F. M E L E N O ASILTURK S. ÖZTÜRK
Maliye Bakanı Milli Eğitim Bakanı Bayındırlık Bakanı Ticaret Bakanı Do; Dr. Y. ERGENEKON A N. E R D E M F. A D A K H BASOL
Sağ Sos Y. Bakanı Gum ve Tekel Bakanı Gıda-Tar. ve Hay. Bakanı Ulaştırma Bakanı
Dr. K DEMİR O ÖZTRAK Prof K. ÖZAL N MENTEŞE
Çalışma Bakanı Sanayi ve Tek. Bakanı En ve TabU Kay. Bakam Turizm ve Tan Bakanı
$ K A Z A N A DOĞRU S. KILIÇ L. TOKOĞLU
imar ve İskân Bakanı Koylglarl Bakanı Orman Bakanı Genç. ve Spor Bakanı
N. O K V. POYRAZ T. KAPANLİ A. 9. KREK
Kültür Bakanı Sosyal Güvenlik Bakanı
R. DANİŞMAN A. M. A B L U M
Yürütme ve İdare Bölümü Sayfa: 1909
Sayfa : 2 RESMÎ G A Z E T E 9 Haziran 1977 — Sayı: 15961
DÜŞÜK BASINÇLI DAİRESEL B E T O N V E B E T O N A R M E B O R U 1 A R V E ÖZEL PARÇALAR
T S 1899/Nisan 1976 U D K 621.643.2
0 - K O N U , T A N I M , K A P S A M
0.1 - K O N U
B u Standard düşük basınçlı beton ve betonarme boruların tarifine, sınıflandırma ve özelik
lerine, muayene ve deneylerine, piyasaya arz
şekli ile denetleme esaslarına dairdir.
0.2 - T A N I M L A R
0.2.1 - Düşük Basınçlı B o r u
Düşük basınçlı boru, su iletiminde en çok 5 k g f / c m 3 anma basınçlı su iletimi için boru hatlarında kullanılmak üzere yapılmış beton veya
betonarme borulardır.
N O T - Bu standardda «Düşük Basınçlı Boru»
deyimi yerine «Boru» kullanılmıştır.
0.2.2 - Beton Boru
Beton boru, içinde hiç donatı çeliği bulunma
y a n y a da çeşitli nedenlerle oluşacak etkileri
dağıtmaya yetecek biçim ve nicelikte donatı
b u l u n a n borulardır.
0.2.3 - Betonarme Boru
Betonarme boru, T S 500') de belirtilen esaslar a göre hesaplanarak yapılmış donatılı borular
dır.
0.2.4 - Özel Parça
Özel parça, beton ve betonarme borular ile
oluşturulan boru hatlarındaki ekler ile, hattın
doğrultu değiştirdiği veya boru hatlarının bir
leştiği noktalarda kullanılan betondan yapıl
mış, fonksiyonuna uygun biçimde (manşon,
dirsek, çatal) elemandır.
») Atıf yapılan Türk Standardlarının , n u m a
raları ve yayın) tarihleri a r k a k a p a k U be
lirtilmiştir.
0.2.5 - İşletme Basıncı
İşletme basıncı, borunun uygulamada karşıla
şabileceği en büyük basınçtır.
0.2.6 - A n m a Basıncı
A n m a basıncı, borunun güvenlikle kullanılabi
leceği en büyük işletme basıncıdır.
0.3 - K A P S A M
B u standard, su iletiminde kullanılan düşük
basınçlı beton ve betonarme dairesel boruları
ve özel parçaları kapsar. 5 kgf/cm- den daha büyük anma basınçlı boruları ve kesiti daire
sel olmayan boruları kapsamaz.
1 - S I N I F L A N D I R M A V E ÖZELİKLER
1.1 - S I N I F L A N D I R M A
1.1.1 - Sınıflar
Borular :
— Biçimlerine göre
— Düz borular,
— Özel parçalar,
olmak üzere iki sınıfa,
— Eklenme biçimlerine güre
— M u f l u borular,
— Manşonlu borular,
olmak üzere i k i sınıfa,
— Yapılışlarına göre
— Beton borular,
— Betonarme borular,
olmak üzere ıkı sınıfa,
ayrılır.
1.1.2 - Tipler
— Beton borular tek tiptir.
— Betonarme borular, dirsekler ve çatallar
Yürütme ve İdare Bölümü Sayfa : 1910
9 Haziran 1977 — Sayı: 15961 RESMÎ G A Z E T E Say fa : 3
Anına basınçlarına göre.
— B 50 (5.0 kgf/cm8),
— B 35 (3,5 kgf/cm2).
— B 20 (2,0 kgf/cm*),
olmak üzere üç tipe,
— Özel Parçalar
— Manşonlar,
- - Dirsekler,
— Çatal borular,
olmak üzere üç tipe
ayrılır.
1.1.3 - Türler
— Özel Parçalardan
Dirsekler açılarına göre.
— D 15
— D 30
— D 45
->!mak üzere üç türe.
Çatal Borular:
— Dik açılı tek çatal,
— Dik açılı çift çatal,
— Eğik açılı tek çatal,
— Eğik açılı çift çatal,
olmak üzere dort türe
ayrılır.
1.2 - ÖZELİKLER
Borular ve boru özel parçaları, yapım talihinden 28 gün sonra aşağıdaki özelikleri taşımalıdır.
NOT - Yapımcı özel yapım ve kür koşullan sağlayarak, bu dureden once de malını piyasaya sürebilir. Bu halde piyasaya sürülmüş borular ve özel parçalarda da aşağıdaki özeliklerin bulunması zorunludur.
1.2.1 • Malzeme
Borular ve özel parçaların yapımında kullanıla, cak agrega TS 708 ya ve çimento ise İ S U a uygun olmalıdır.2) Betonarme borular ile gerek-
'i Uygun sonuçlar alınabilmesi için en büyük agrega çapının boru et kalınlığının 1/2 sini geçmemesi önerilir.
Uğındc oeton borularda toprak basıncı, trafik yükü vb. tesirlere dayanırın sağlamak amacıyla yeterli miktarda donatı çeliği kull.aı:inıış bulunmalıdır.
Boruların ve özel parçaların projelendirilmesi ve yapımında TS 500 ün hükumlerma uyulmalıdır.
Boruların ve özel parçaların yapımında gerekli olması halinde kullanılacak puzolan vb. katkılar, Madde 12. de belirtilen özelikleri olumsuz yönde etkilememelidir.
Beton karışımlarının hazırlanması ile döküm ve bakımında TS 1247 de öngörülenlere uyulmalıdır.
i .2.2. - Biçim ve Görünüş
Borularla boru özel parçalarının heı-biriain biçimleri föylerdo belirtilenlere uygun olmalıdır.
Boru ve özel parçalarının iç ve dış yüzeyleri düzgün ve pürüzsüz, koşe ve kenarların düzgün, kınksız ve çapaksız, beton dokusunun görünüşü homogen ve özelikle kauçuk contanın değeceği uç kısım yüzleri düzgün ve gözeneksiz olmalıdır.
Ancak bu standardda öngörülmüş bulunan özelikleri olumsuz etkilemeyecek şekilde uîak gözenekler ile yüzeysel çatlaklar kusur sayılmaz.
12.3 - Boyutlar
Borular ile özel parçaların herbirinın Madde 2.2.2 de açıklandığı şekilde ölçülecek boyutları, toleransları içinde föylerde verilenlere uygun olmalıdır.
12A - Ses Verme
Borular ve özel parçaların herbiri rijit bir yere oturtulduktan sonra, çelik bir çekiç ile hafifçe vurulduğunda tınlayan bir ses vermeli, kırık ve çatlaklığı gösteren kof ve cızırtılı sesler çıkarmamalıdır.
1.2.5 - Boru Alın Yüzünün Düzgünlüğü
Boru ve özel parça numunelerinin herbırinde, Madde 2.2.4 de açıklanan muayene yapıldığında, boru alın yüzünün gönyeden en çok ayrıldığı noktada ölçülecek ayrılma; 100 mm den 700 mm anma çapma kadar 8 mm yi geçmemek üzere anma çapının % 2 sinden, 800 mm den 1800 mm anma çapma kadar ise 15 mm yi geçmemek üzere anma çapının % 1,2 sinden büyük olmamalıdır.
Sayfa : 4 RESMÎ G A Z E T E 9 Haziran 1977 — Sayı: 15961
1.2.S - Boru İç Y ü z ü n ü n D ü z g ü n l ü ğ ü
Mumune b o r u l a r ı n herblrinin İ ç y ü z e y l e r i , b ü t ü n u z u n l u k l a r ı boyunca daire kesitli bir silindir b i ç i m i n d e o l m a l ı ve Madde 2.2.5 de a ç ı k l a nan muayene y a p ı l d ı ğ ı n d a , boru iç y ü z ü n d e g ö r ü l e c e k e ğ r i l i k boru anma boyunun % 0,6 smdan k ü ç ü k o l m a l ı d ı r .
Bu deney dzel p a r ç a l a r ü z e r i n d e uygulanmaz.
12.7 - Tepe B a s ı n c ı D a y a n ı m ı
manialıdır. Tepe basıncı deneyinde Ç i z e l g e - 1 deki dayadım değerlerinin % 60 m a erişildiği anda oluşabilecek çatlaklardan herbirinin
uzunluğu 35 c m den ve genişliği 0,25 m m den fazla olmamalıdır.
Manşonlu borular için kullanılacak manşonla
rın üzerinde yapılacak tepe basıncı deneyinde
bulunacak kırılma yükleri, birlikte kullanıla
cakları boru tipi ve çapı için Çizelge - 1 de verilen değerlerden küçük olmamalıdır. B u de
ney diğer özel parçalar üzerinde uygulanmaz.
B o r u l a r ı n herbiri ü z e r i n d e Madde 2.3.1 de a ç ı k lanan tepe b a s ı n c ı d a y a n ı m ı deneyi uyguland ı ğ ı n d a , bulunacak k ı r ı l m a y ü k l e r i n i n aritmetik o r t a l a m a s ı Ç i z e l g e - 1 de belirtilen d e ğ e r lerden k ü ç ü k o l m a m a l ı d ı r . Deneyde bulunan en k ü ç ü k k ı r ı l m a y ü k ü d e ğ e r l e r i ise, Ç i z e l g e -1 de verilen d e ğ e r l e r i n % 80 inden k ü ç ü k ol-
1.2.8 - Su Emme
Tepe basmcı deneyinde kırılan boruların üze
rinde Madde 2.3.2 de açıklanan su emme deneyi uygulandığında, k u r u ağırlığa göre su em
me miktarı % 8 den fazla olmamalıdır.
Ç İ Z E L G E — l Borularda En Küçük Tepe B a s ı n c ı D a y a n ı m ı D e ğ e r l e r i tkgf/m)
Anma Beton Betonarme Borular
Ç a p ı Borular B 20 B 35 B 50
100 2300 — — —
150 2450 — — —
200 2825 — — —
250 2800 — — -300 3000 3300 4000 5000
350 3400 3850 4650 5800
400 3900 4400 5300 6600
450 — 4950 6000 7400
500 4700 5500 6700 8200
800 5500 8800 8000 10000
700 — 7850 9300 11600
800 — 8700 10600 13300
900 — 9750 12000 15000
1000 — 10800 13400 16600 1200 — 13000 16000 20000 1500 — 16250 20000 25000 1800 — 19500 24000 30000
9 Haz iran 1977 — Sayı: 15961 RESMÎ G A Z E T E Say fa : 5
1.2.9 - S ı z d ı r m a z i ı k
Borular ve ö z e l p a r ç a l a r ü z e r i n d e Madde 2.3.3 do a ç ı k l a n a n s ı z d ı r m a z i ı k deneyi y a p ı l d ı ğ ı n d a , rutubetlenmenin o l u ş t u r d u ğ u lekeler g ö r ü l e b i
lirse de herhangi bir au k a ç a ğ ı , terleme, veya damlama o l u ş m a m a h d ı r . Bu deneyde uygulanacak hidrostatik b a s ı n ç d e ğ e r l e r i Ç i z e l g e - 3 de v e r i l m i ş t i r .
Ç İ Z E L G E — 2 S ı z d ı r m a z i ı k Deneyi İ ç i n Hidros tatik B a s ı n ç D e ğ e r l e r i kgf/cm<
Beton
Borular
Betonarme Borular Beton
Borular B 20 B 35 B 50
1.5 3.5 6,0 M
2 - H A Z I R L A M A V E Y A P I M İLE İLGİLİ M U A Y E N E V E D E N E Y L E R
2.1 - NUMUNE ALMA
A y n ı sınıf, t ı p ve t ü r d e k i ve a y n ı boyutlardaki b o r u l a r ı n ve m a n ş o n l a r ı 2000 tanesi ve d i ğ e r ö z e l p a r ç a l a r ı n 500 tanesi bir parti s a y ı l ı r . Arta kalan ve/veya 2000 den daha az s a y ı d a boru ve m a n ş o n ile, 500 taneden daha az s a y ı d a ö z e l p a r ç a l a r da bir parti s a y ı l ı r . Partilere a y ı r m a da, artan boru ve m a n ş o n s a y ı s ı 250 den, ö z e l p a r ç a l a r ı n s a y ı s ı ise 100 den az ise bunlar a y r ı bir parti s a y ı l m a z l a r , d i ğ e r partilerin birine k a t ı l ı r l a r .
Partiler, o l a b i l d i ğ i kadar a y n ı y a p ı m s ı r a s ı n d a y a p ı l m ı ş borulardan veya ö z e l p a r ç a l a r d a n o l u ş t u r u l m a l ı d ı r . Bu ş e k i l d e o l u ş t u r u l a n parti lerin h e r b i r ı n d e n g e l i ş i g ü z e l 6 ş a r tane a l ı n a rak birer t a k ı m o l u ş t u r u l u r . Muayene ve deneylerde, t a k ı m ı o l u ş t u r a n numunelerin bir taneden f a z l a s ı n d a olumsuz s o n u ç a l ı n m ı ş ise, partinin standarda uygun o l m a d ı ğ ı a n l a ş ı l ı r . Numunelerin sadece bir tanesinin olumsuz sonuç, vermesi halinde, a y n ı partiden tekrar bir tak ı m numune a l ı n ı r ve muayene ve deneyler bu yeni t a k ı m ü z e r i n d e t e k r a r l a n ı r .
Bu ikinci muayene ve deney serisinde a l ı n a c a k herhangi bir olumsuz s o n u ç , partinin standarda a y k ı r ı o l d u ğ u n u g ö s t e r i r .
22 - MUAYENE VE DENEYLER
22.1 - Muayeneler
Muayeneler, numune t a k ı m ı m o l u ş t u r a n 6 numunenin herbirinde a y r ı a y r ı y a p ı l ı r .
22.1.1 - B i ç i m ve G ö r ü n ü ş Muayenesi
Numune borular ve ö z e l p a r ç a l a r , elle ve gös.-le muayene edilerek, Madde 1.2.2 de belirtilenlere uygun olup o l m a d ı k l a r ı n a ve Madde 3.1 ü t
belirtilen i ş a r e t l e r i n bulunup b u l u n m a d ı ğ ı n a b a k ı l ı r .
22.12 - Boyut Muayenesi
Numune borular ve ö z e l p a r ç a l a r ı n b o y u t l a ı ı milimetre b ö l ü n t ü l ü katlanmaz bir metal kull a n ı l a r a k g e l i ş i g ü z e l ü ç noktada ö l ç ü l ü r .
Boru u z u n l u ğ u , u ç ç e v r e s i ü z e r i n d e 120° ara ile i ş a r e t l e n e c e k ü ç noktada y a p ı l a c a k ü ç ö l ç ü n ü n aritmetik o r t a l a m a s ı a l ı n a r a k bulunur.
S o n u ç Madde 12.3 e uygun o l m a l ı d ı r .
Ç a p , her iki b a ş t a 120 ° a r a l ı k ile ç a p r a z l a m a olarak ü ç e r ö l ç ü y a p ı l a r a k bulunur. Bu ö l ç ü l e r den herbiri Madde 1.2.3 de ç a p d e ğ e r i olarak verilenlere uygun o l m a l ı d ı r .
Et k a l ı n l ı ğ ı , k o l l a r ı yeter uzunlukta olan pir kompas ile boru u ç l a r ı n d a n ve muttan yaklaşık olarak 10 cm i ç e r d e n , radyal y ö n d e ve 120' ara ile her iki u ç t a ü ç e r noktada ö l ç ü l e r e k bulunur. Bu ö l ç ü l e r d e n herbiri Madde 12.3 de et k a l ı n l ı ğ ı d e ğ e r i olarak belirtilenlere uygun olm a l ı d ı r .
22.1.3 - Ses Verme
Numune borular ve ö z e l p a r ç a l a r , Sert ve rijit bir yere konularak ü z e r l e r i n e ufak bir ç e l i k çek i ç ile, hafif hafif vurulur ve ç ı k a n seslerin Madde 12.4 de ö n g ö r ü l e n l e r e uygun olup olm a d ı ğ ı n a b a k ı l ı r .
22.1.4 - Boru A l ı n Y ü z ü n ü n D ü z g ü n l ü ğ ü
Numune boru, ekseni d ü ş e y duracak ş e k i l d e uygun bir yere y e r l e ş t i r i l i r . Yeterli uzunlukta ve uygun b i ç i m d e bir metal g ö n y e n i n bir ken a r ı beton boru d ı ş y ü z ü n e ve d o ğ r u l t m a n ı n a paralel durumda u y g u l a n ı r ( Ş e k i l - 11.
Bu ş e k i l d e uygulanan g ö n y e boru ç e v r e s i n d e d o l a ş t ı r ı l a r a k , a l ı n y ü z e y i n i n g ö n y e d e n en ç o k a y r ı l a n n o k t a s ı n d a , bu a y r ı l m a ö l ç ü l e r e k sonucun Madde 12.5 de belirtilenlere uygun olup
Say fa : 6 RESMÎ G A Z E T E 9 Haziran 1977 — Sayı: 15961
o l m a d ı ğ ı n a b a k ı l ı r . Muayene edilen bir dirsek ise, numune d ü z g ü n y ü z e y l i bir masa ü z e r i n ? y a t ı r ı l ı r . D i r s e ğ i n muflu o l m a s ı halinde, dirseğ i n o r t a s ı n a ve mutsuz u ç u n a uygun k a l ı n l ı k ta birer takoz konularak, dirsek ekseninden geç e n d ü z l e m i n masa y ü z e y i n e paralel d u r m a s ı s a ğ l a n ı r .
Bu durumdaki d i r s e ğ i n a l ı n y ü z l e r i n e , birbirine dik, yeterli b ü y ü k l ü k t e ve kare b i ç i m i n d e k i metal p a r ç a l a r d a n o l u ş m u ş bir g ö n y e uygulan ı r ( Ş e k i l - l). Bu g ö n y e n i n bir t a r a f ı dirsek ile masa y ü z e y i a r a s ı n a y e r l e ş t i r i l i r k e n d i ğ e r tarafı a l ı n y ü z e y i n e ve s a ğ a sola d ö n m e y e c e k b i ç i m d e d a y a n ı r .
D i r s e ğ i n g ö n y e d e n en ç o k u z a k l a ş a n noktalar ı n d a bu u z a k l a ş m a ö l ç ü l e r e k Madde 1.2-5 aa belirtilenlere uygun olup m m a d ı ğ ı n » b a k ı l ı r .
2.2.1.5 - Boru İç Y ü z ü n ü n D ü z g ü n l ü ğ ü
Bu muayenede Ş e k i l - 2 de ş e m a t i k olarak g ö s t e r i l e n bir ç e l i k mastar k u l l a n ı l ı r . Mastar-n u z u n l u ğ u , boru anma boyu kadar o l m a l ı \c tam o r t a s ı n d a boru anma boyunun % 0,3 û kadar bir ç ı k ı n t ı b u l u n m a l ı d ı r .
Borunun ç e v r e s i ü z e r i n d e y a k l a ş ı k olarak eşit a r a l ı k l ı d ö r t nokta i ş a r e t l e n e r e k bu noktalarda uzun k e n a r ı boru eksenine ve g e n i ş y ü z ü d e ğ d i ğ i noktadaki boru ç a p m a paralel o l a ı & k tutulan mastar ( ç ı k ı n t ı k ı s m ı boru y ü z ü n e dokuna cak ş e k i l d e ) borunun i ç y ü z ü n e d e ğ d i r i l i r . Bu s ı r a d a m a s t a r ı n her iki ucu da borunun i ç i n d e k a l m a l ı d ı r . Muflu borularda m a s t a r ı n muf tar a f ı n a raslayan ucu muf k ı s m ı n a t a ş m a m a l ı ve borunun tam dairesel silindir b i ç i m i n d e olan a s ı l iç y ü z ü n d e k a l m a l ı d ı r .
Bu ş e k i l d e boru ç e v r e s i n i d ö r t eşit p a r ç a y a b ö lerek y a p ı l a n muayenede h i ç b i r yerde m a ş t a n n her iki ucu da boru i ç y ü z ü n e degmemeli-dir. Muayenede m a s t a r ı n her iki ucunun da boru i ç y ü z ü n e d e ğ d i ğ i noktada, iç y ü z e y d e % 0,6 veya daha b ü y ü k e ğ r i l i k b u l u n d u ğ u a n l a ş ı l ı r .
222 - Deneyler
Deneylerde k u l l a n ı l a c a k numune m i k t a r ı , a ş a ğ ı d a her deneyin ilgili b ö l ü m ü n d e a ç ı k l a n m ı s -Ur.
2.2.2.1 - Tepe B a s ı n c ı D a y a n ı m ı Deneyi
Deney, bir b a s ı n ç deneyi presi k u l l a n ı l a r a k 3 tand numune ü z e r i n d e y a p ı l ı r .
Numune, b a s ı n ç deneyi presinin t a b l a s ı ü z e r i -rine y e r l e ş t i r i l m i ş uygun boyutlardaki (U> profilleri ile y a p ı l m ı ş yeterli rijitlikteki bir tabana konulan, 5 cm z 5cm kesitli ve en az denenecek boniBün uzanluğunds, sert ağaçtan iki
lata ü s t i n e yanyana dizilen ve y a k l a ş ı k 100 mm k a l ı n l ı k t a yine sert a ğ a ç t a n ö z e l mesnet t a k o z l a r ı ü z e r i n e konulur. (Sekil - 4,5). Bu tak o z l a r ı n numune borunun y e r l e ş t i r i l e c e ğ i üst y ü z l e r i , (V) b i ç i m i n d e b i r l e ş e n ve a r a l a r ı n d a 150° lik bir a ç ı o l u ş t u r a n , k e s i ş e n iki d ü z l e m b i ç i m i n d e o l m a l ı d ı r .
Y ü k , i ç i n e y a k l a ş ı k olarak 100 mm k a l ı n l ı k t a b a s k ı t a k o z l a r ı n ı n y e r l e ş t i r i l d i ğ i bir U demin ü z e r i n e konulan y ü k l e m e k i r i ş i a r a c ı l ı ğ ı ile uyg u l a n ı r . ( Ş e k i l - 4,5). B a s k ı t a k o z l a r ı n ı n g e n i ş l i ğ i , y a k l a ş ı k olarak boru anma ç a p ı n ı n ı/ıo u kadar o l m a l ı d ı r .
Deneyde y ü k uygulanmadan ö n c e gerek bask ı t a k o z l a r ı ve gerekse mesnet t a k o z l a r ı ile de nenen boru a r a s ı n a 15 mm k a l ı n l ı k t a k e ç e l e r konuarak kuvvet ve gerilme y ı ğ ı l m a l a r ı ö n lenmelidir.
Bu ş e k i l d e h a z ı r l a n m ı ş numunelerin tan ortas ı n d a n , dakikada 2000 3500 kgf h ı z l a artan bir kuvvet uygulanarak deneye b a ş l a n ı r . B
9 Haziran 1977 — Sayı: 15961 RESMÎ G A Z E T E Say fa : 7
Bu şekilde kurutulmuş deney numuneleri damıtık su içine batılıp S saat sure ile kaynatılarak su emdirilmesi sağlanır. Kaynatılmış deney numuneleri içinde bulundukları su, oda sıcaklığına gelene kadar soğutulduktan sonra nidan çıkarılarak tartılır (a, ). Ancak tartım işleminden önce ıslatılarak sıkılmış bir bez veya sünger yardımı ile damlamakta olan su damlaları silinerek alınmış olmalıdır. Su emme lOiktan
"t — » ı , S = 100 %
formülü ile bulunur. Bulunan sonuçların Madde 1.2.8 e uygun olup olmadıklarına bakılır.
2.2.2.3 - Sızdırmadık Deneyi
Deneyde 2 numune kullanılır.
Numunenin iki ucu, su kaçırmayacak bir şekilde özel deney cihazlarına yerleştirilir. Bu cihazlar, boru içine basınçlı su verebilecek ve bu suyun oasmcmı öçebilecek biçimde yapılım? bulunmalıdır.
Bu şekilde cihaza bağlanan numunenin içine en küçük basıncın olduğu yerde 0,75 kgf/cm2 lik bir basınç oluşacak şekilde basınçlı su verilir. Bu basınç altında 3 dakika beklendikten sonra Madde 1.2.8 da öngörülmüş bulunan basınç miktarına bir dakikada ulaşılacak şekilde basınç artırılır. Bu basınçta 10 dakika bekletildikten sonra .su kaçağı, sızma, terleme veya ıs lanma olup olmadığı izlenerek sonuçların Madde 1.2.9 da öngörülenlere uygun olup olmadığına bakılır.
2.3 - DEĞERLENDİRME
Numune takımını oluşturan basınçlı boruların iki veya daha fazlası üzerinde yapılan muayene ve deneylerin sonuçları bu standarda uymadığı takdirde parti reddedilir.
Olumsuz sonuç sadece bir bonıda alınmış ise, aynı partiden ikinci bir numune takım alınarak muayene ve deneyler tekrarlanır.
Bu ikinci muayene ve deney serlsimıe alınacak herhangi bir olumsuz sonuç, partisinin standarda aykırı olduğunu gösterir.
a.4,- MUAYENE VE DENEY RAPORU
Muayene ve deney raporunda ea uz aşağıdaki bilgiler bulunmalıdır:
— Muayenenin ve deneyin yapıldığı yerin ve laboratuvarın, muayene ve deneyi yapanın ve/veya raporu imzalayan yetkililerin adları, görev ve mesleği.
— Muayene ve deney tarihi,
— Numunenin tanıtılması,
— Muayene ve deneyde uygulanan standardia-nn numaralan,
— Sonuçların gösterilmesi,
— Muayene ve deney sonuçlarını değiştirebilecek etkilerin sakıncalarım önlemek üzere alınan tedbirler
— Uygulanan muayene ve deney metotlarında belirtilmeyen veya zorunlu görülmeyen, fakat muayene ve deneyde yer almış olan işlemler,
— Standarda uygun olup olmadığı,
— Rapor tarih ve numarası.
3 - P İ YASAYA A R Z
3.1 - İŞARETLEME
3.1.1 - Borular ile özel parçaların uygun bir yerinde kolayca okunacak ve silinip bozulmayacak şekilde
— Yapımcı firmanın tescilli markası veya kısa adı,
— Bu standardın işaret ve numarası (TS 1899 şeklinde),
— Yapım tarihi (ay ve gün belirtilerek) ile
a) Beton borularda
— Boru çapı (mm olarak),
— Boru boyu (mm. olarak),
b) Betonarme borularda
— Boru çapı (mm olarak),
— Boru boyu (mm olarak),
— Anma basıncına göre tipini belirten işaretler.
c) Beton dirseklerde
— Dirsek çapı (mm olarak)
— Dirsek türü
d) Betonarme dirseklerde
— Dirsek çapı (mm olarak),
— Dirsek türü
— Anma basıncı
e) Beton çatallarda
— Çatal boru ve branşman çapları (mm olarak) (D/D/D, senlinde)
Sayfa : 8 RESMÎ G A Z E T E 9 Haziran 1977 — Sayı: 15961
iı betonarme çatallarda
— Çatal boru ve branşman çaplan (mm olarak) (D/D/D J şeklinde)
— Anma basıncı
yazılmış bulunmalıdır
Bu bslgede satış konusu malın .-
a) 1. Bölümdeki özelikleri taşıdığı,
b) 2. Bölümdeki muayene ve deneylerin yapılarak uygun sonuçlar alındığı
bslırtılmış bulunmalıdır.
3.1.2 - Betonarme borularda tek katlı eliptik donatı kullanılması halinde, döşenme sırasında borunun doğru bir şekilde yerleştirilebilmesi içm yukarı tarafta bulunması gereken anahtar keitı işaretlenerek «Dikkat Yukarıya Gelecektir» ifadesi ile uygulayıcıların dikkatleri çekilmiş olmalıdır.
3.1.3 - Ambalaj
Basınçlı beton borular ile özel parçalar, ambalajsız olarak piyasaya çıkarılır.
4 - ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
Yapımcı, satıcı veya bunların yetkili temsilcileri, istenmesi halinde, bu standarda uygunluk belgesi vermek veya göstermek zorundadır
ölfUUr mm d İr
Boru ve çatallarda
5 - TÜRK S T A N D A R D L A R I N I N U Y G U L A N M A S I H A K K I N D A TÜZÜK HÜKÜMLERİNE GÖRE Y A P I L A C A K İŞLEM
5.1 - Denetleme görevi, denetlenen mallar, do
kunma, bakma ve işitme gibi duysal yollarla
incelenmek, oiçme yolu ile muayene edilmek;
gerektiğinde fiziksel ve kimyasal deneyler ya
pılmak veya yaptırılmak sureti ile yerine geti
rilir.
5.2 - Denetleme görevi yapılırken numune alınması gereken hallerde maldan, bu standardın 2.1 Maddesine göre 3 takım numune alınır ve Tüzüğün bu yone ilişkin hükümleri yerine getirilir.
Dirseklerde
Gönye
SEKİL-1 B o r u alın yüzünün düzgünlüğünün m u a y e n e s i .
a= 0,003 L
i
ŞEKIL-2 Boru İç yüzünün düzgünlük muayenesi için mastar.
Yürütme ve İdare Bölümü Sayfa: 1916
9 Haziran 19T7 — Sayı: 15961 RESMÎ G A Z E T E
eğim ty£
T Kalınlık 0,25
SEK/L -3 çattak kalınlık muayenesi için çelik yaprak.
ÖtfClar M M éir
6 » A ŞEKÎL-* Muttu borularda tepe baımcı deneyi.
ruiíem» kirişi
U Ğ*m!rl
Bnkı takozları
Ktç»
Ktçt (tS mm}
demiri
tata (50*501'
100
rnrnrmn:
ŞEKİL-5 Monjontu borularda tept basıncı derreyf.
Yürütme ve idare Bölümü Sayfa: 1917
Sayfa: 10 RESMÎ G A Z E T E 9 Haziran 1977 — Sayı: 15961
B E T O N B O R U L A R
rpg 1899/1 U D K 821.643.2
ölçüler mm 4le
irtltmcyen hususlarda yapımcı (crkantlr.
6 a
MANSOHLU BORU
Q
B m
M UF LU BORU
Anma iç tapı Et kalınlığı Dıs çap Soru boyu Manşon çapı
çapı D Tolerans
£ s Tolerans
t Od Tolerans *
L "m Tolerans
100 100 20 (60 #55
İSO ISO 2 20 1 190 «
1000 t 10 215 t
200 200 22 21,1. 1500 t 15 270
2S0 2S0 2S 300 3 336
300 300 3 33 366 ¿02 3
3S0 350 38 2 ¡,26 ¿5«
«00 100 ts 490 4
1000 t 10
1500 * 15
2000 t 20
S28
SOO SOO * « s 3
930
4
1000 t 10
1500 * 15
2000 t 20 663
600 600 TS
3
750 796
Yürütme ve idare Bölümü Sayfa t ,918
9 Haziran 1977 — Sayı: 15961 RESMÎ G A Z E T E Sayfa: 11
B E T O N A R M E B O R U L A R
TS 1899/2 UDK. 621.643.2
ö t c l l a r m m «lir
tUUnttmtifm kuMutermı yapımcı m t ı m f a
c
a KAftŞOKLU »OKU
— T
L
1
«I L 1
MUFUt tonu
Anına çap Et kalınlığı çap Boru boyu Hansen
capt 0 Tolerans
i s Tolerans
t °
S a y f a : 12 RESMÎ G A Z E T E 9 Haziran 1977 — Sayı : 15961
•BETON V E B E T O N A R M E B O R U L A R D A M U F D E T A Y I
TS 1899/3 U D K 621.643.2
B e t o n b o r ı l a r Betonarme b o r u l a r
Muf Et kalınlı!*.
Muf asr iniz i
Konik lifc
Anma
çapı
Muf «apı
Et kalınlığı derinliği
Kon'ıfc-
Anma
çapı "m
c 0
o
I2
*m
w c S
£ »/»
| T
olér
ons
|
*
| T
oler
ans
| Anma
çapı Om
1 T
oler
ans
1
*m
1 T
oler
ans
\
»m
Tole
rans
*
j T
oler
ans
100 16S
c 0
o
I2
SO $0
60 ¿3
3
*1
300 i 38
¿4
40 70 ti
4 T
fi
ISO 3İ5
c 0
o
I2 20
30
$0
60 ¿3 3 *1 3S0 400
¿4 40 70
ti 4
T
fi ¡00 •¿70
c 0
o
I2 20
30 SO
¿3
3
*1
400 550 ¿4 45 80 Î5
4 fi İSO 336
Î3 JO
2S
fO
ti
4 4 4
*1
450 000 ¿4
45 80 Î5 4 fi
300 407 Î3
JO
2S 70 ti
4 4 4
*1
500 070
¿4
57 80 Î5
4
fi
3S0 404
**
30
*3
70 ti
4 4 4
*1 600 790
¿5
57 90
te
5
»2
*3 -<
100 578 **
34 *3
80 ±S
4 4
*1 700 9>0
¿5 60
¿3
90
te
5
»2
*3 -<
500 663 **
50 *3
60 ±S
4 4
*1
600 1010 ¿5
60 ¿3
90
te
5 »2
*3 -<
600 798
**
55 60
±S 4 900 1130
¿5
67 ¿3
100 te
5 »2
*3 -<
1000 1352 75
¿3
100 te
5
»2
*3 -<
1200 H92 »0 î
9 Haziran 1977 — Sayı: 15961 RESMİ G A Z E T E Sayfa: 13
BETON VE BETONARME BORULARDA
MANŞON DETAYI
TS 1899/4 UDK 621.643.2
ÖİçOlar mm dir
Ballrtl!«say«s huturlarda yapımcı urbattt lr .
toru konik kısım
Beton borular Betonarme boruior
Anma
ç a p ı
M a n t o n «t kal ın l ı ğ ı
Manşon ve kanık kısım
uzunluğu K o n i k t i k
A n m a
ç a p ı
M a n ş o n et
katınlı f i ı
M a n ş o n vc k o n i k k ıs ım
u z u n l u ğ u
K o n i k t i k
Anma
ç a p ı * m
\ T
oler
ans
La Ls
"1
§
•4 o w
(
Tole
rans
|
A n m a
ç a p ı h
\ To
lera
ns \
i m i-s
1 To
lera
ns 1
f
Tole
rans
\
100 ıs 22 US SO J 300 İS il (65 70 i ~ ISO 2S 22
ti 1İS so 3 a 3 SO İS İ1 (65 70
200 27 2İ ti
IİS so 3 i 00 so İ6 tt 18i 80 î3 i *1 2S0 30 26 ISS 70 i i%0 SO İ6 (65 ff." i
300 30 26 (SS 70 t3 i SOO SS Sl (65 eo ~i
350 İS 31 íes 70 i i2
600 6ü 55 205 90 5 400 1.0 36 İ2 I8S SO i
i2 700 70 65
t3 305 90 5
SOO İS il IBS 60 i 900 75 70 305 90 ti 5 *2
eoo İS il IBS 90 i SOO 601 15 22S 100 S
1000 es 60 225 100 5 1200 100 9i
ti 2İ5 iio 5
1500 125 119 ti
265 120 İS 6 *3
SOO no 133 265 130 7 -1
Yürütme ve İdare Bölümü Sayfa : 1921
Sayfa : 14 RESMÎ G A Z E T E 9 Haziran 1977 — Sayı : 15961
DİRSEKLER
TS 1898/5 UDK 621.643.2
Belirtilmeyen hmusUrd* yapımcı »rfceıttlı-. OlcOler mm dir
is'tik Dirstk -I '- ~ l DA ıs' rs ts' tik Dinu*
MANŞONLU DIRSEKLER DU ıS TS
DU 45 TS DU 10 TS
Beton borular
Betonarme borular
eapı R
h R
>1 eapı R
18' W* 45» R
18' »er 4 « #
190 »SO SS l»0 19* —. — — — ISO SOO 7» IST 236 — — — — 200 400 108 210 IIS — — — — »SO SOO ist 262 39» — — — — »00 SOO IS7 »1k İ72 600 IS7 Sit, 472
»so — — 709 18» 368 5 4 t tot — — _ — 000 »09 İİ8 627 459 • 900 I M 471 707
M O — — — — 1000 »6» 5 1 4 796 Yürütme ve idare Bölümü Sayfa - 1922
3 Haziran 19T7 — Sayı: 15961 RESMÎ G A Z E T E S a y l a : 15
DİK AÇILI ÇATALLAR
TS 1899/6 U D K 621.643.2
Oiftter m m 4 İr
Belirtilmeyen hutuıUrd* yapımcı MrbMttir .
Say fa : 16 RESMÎ G A Z E T E 9 Haziran 1977 — Sayı: 15961
EĞİK AÇ1LJ ÇATALLAR
T g 1890/7 UDK 621.643.2
ölçoler mm «W
Belirtilmeyen hutuılartfa yapımcı « » rh« » tt l r .
• e ton b o r u l a r Betonarme b o r u l a r ¡ Çatal boyutu
Artma cgpı
Anma l
I C o p U z u n l u k Artma cgpı l ° 1 r ° J ça». l D , , D 2 " t , ' 2 300 «50 300 «50 roo 250
MO 850 350 »50 ISO 215
¿oo fOSO «et» «00 roso 200 200
SOO f « 0 «50 fíSO
9 Haziran 1977 — Sayı: 15961 RESMÎ G A Z E T E Say fa : 17
Ka ra r Sayısı: 7/13321
1 — Türk Standardlan Enstitüsü tarafından hazırlanan T S 2282 «TARHANA», TS 2283 « İRMİK» ve T S 2284 «BULGUR» standardlarının yayımı tarihinden b i r yü conra yalnız imalât ve satış safhalarında mecburi olarak uygulanması,
2 — B u kararın uygulamaya girdiği tarihte ellerinde bu standardlara aykırı ma l bulunanların, en geç 15 gün içinde i k i nüsha beyanname i le bunların cins ve miktarlarım Val i l ik lere bi ld irmeler i ,
3 — B u standardlar hükümlerinin imalât ve satış safhalarında Sanayi ve Teknoloj i Bakanlığı ile Gıda-Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca uygulanması;
Adıgeçen Bakanlıklar arasında imzalanan Protokola dayanan Sanayi ve Teknoloj i Bakanlığının 2/2/1977 tar ih l i ve 7-05/SK-21.2282.2283.2284/198 sayılı yazısı iizerine, 1705 ve 3018 sayılı Kanunlar la 18/11/1960 tar ih l i ve 132 sayılı Kanuna göre. Bakanlar Kuru lunca 14/2/1977 tarihinde kararlaştırılmıştır.
CUMHURBAŞKANI FAHRİ S. KORUTÜRK
Devlet Bakanı Devlet Bakanı Başbakan Yardımcısı Başbakan Yardımcısı
Prof. Dr. T . FEYZİOĞL-U A. TÜRKEŞ
Başbakan S. DEMİREL
Devlet Bakanı S. ÖZTURK
Adalet Bakanı
İ. MÜFTÜOĞLU
Maliye Bakanı Doç. Dr. Y. E R G E N E K O N
Sağ. Sos. Y. Bakanı
Dr. K. DEMİR
Çalışma Bakanı
Ş. K A Z A N
İmar ve İskân Bakanı
N. O K
Devlet Bakanı Başbakan Yardımcısı
Prof. Dr. N. E R B A K A N
Devlet Bakanı H . A K S A Y
Mi l l i Savunma Bakam F. M E L E N
Mi l l i Eğitim Bakanı A. N . E R D E M
Sanayi ve Tek. Bakanı
A . DOĞRU
Köylüleri Bakanı
V. P O Y R A Z
Kültür Bakanı
R. DANIŞMAN
Devlet Bakam M. K . E R K O V A N
İçişleri Bakam O. ASİLTÜRK
Bayındırlık Bakanı F . A D A K
En. ve Tabii Kay. Bakanı
S. KILIÇ
Orman Bakanı
T. K A P A N L İ
Sosyal Güvenlik Bakanı
A . M . A B L U M
Devlet Bakanı
G- K A R A C A
Dışişleri Bakanı t. S. ÇAĞLAYANGİL
Ticaret Bakanı H . BAŞOL
Ulaştırma Bakanı
N. MENTEŞE
Turizm ve Tan. Bakanı
L . TOKOĞLU
Genç. ve Spor Bakanı
A . Ş. E R E K
Güm. ve Tekel Bakanı Gıda-Tar. ve Hay. Bakam
O. ÖZTRAK Prof. K. ÖZAL
Yürütme ve idare Bölümü Sayfa : 1925
Say fa : U RESMÎ G A Z E T E 9 Haziran 1977 — Sayı: 15961
İ R M İ K
TS 2283/Mart 1976 U D K 6 6 4 7 6
O - K O N U , TARİF, K A P S A M
o.ı - K O N U
Bu Standard, irmiğin tarifine, sınıflandırma ve özeliklerine, numune alma muayene ve deneylerine; piyasaya arz şekli ile denetleme esaslar rina dairdir.
0.2 - TARİFLER
0.2.1 - İrmik
Jrmık, seıt buğdayın (Triticum durum) iri öğütülmüş, kepek ve ince unundan ayrılmış, bir ürünüdür.
0.2.2 - Yabancı Madde
Yabancı madde, irmikte bulunan kendinden
başka her türlü maddelerdir.
0.2.3 - Çok İri İrmik
Çok ir i irmik, göz açıklığı 800 mikron TS 1227')
olan eleğin üstünde kalan irmiklerdir.
0.2.4 - Elek Altı
Elek altı, irmiğin, göz açıklığı 125 mikron TS 1237 olan eleğin altına geçen kısmıdır.
0.3 - K A P S A M
Bu standard, Madde 0.2.1 de tarif edilen irmikleri kapsar.
1 - S I N I F L A N D I R M A V E ÖZELİKLER
1.1 - S IN IFLANDIRMA
i) Atıf yapılan Türk Standardlarının numara
ları ve yayım tarihleri arka kapakta veril
miştir.
1.1.1 - Sınıflar
irmikler özeliklerine göre bir sınıftır.
1.1.2 - Boylara Ayırma
İrmikler; iriliklerine göre;
— İri.
— İnce,
olmak üzere iki boya ayrılır.
1.1.2 1 - İri Boy
Bu boya, goz açıklığı 800 mikron olan elagin altına geçen ve göz açıklığı 450 mikron I IS 1C27) olan eleğin üstünde kalan irmikler girer.
1.1.2.2 - İnce Boy
Bu boya, göz açıklığı 450 mikron olan eleğin altına geçen ve göz açıklığı 125 mikron (TS 1227) olan eleğin üstünde kalan irmikler girer.
— Bu iki boy içinde, her boyun alt ve ust sınırları arasında kalmak kaydıyla, istenilen boyda parti de hazırlanabilir.
1.2 - ÖZELİKLER
1.2.1 - Genel Özelikler
— İrmikte rutubet miktarı % 14 den çok olmamalıdır.
— İrmikte kuru maddede protein miktarı en
az % 10,5 olmalı, kuru maddede kül miktarı
% 0.8 den ve külün % 10 luk hidroklorik a-
sitte çözünmeyen kısmı % 0,15 den çok olma
malıdır.
— İrmikte % 96 lık etil alkole geçen asit mik
tarı % 0,05 den çok olmamalıdır.
— İrmikler temiz, kendine özgü renk, noku, tad
ve Görünüşte olmalı, içinde yabancı madde
bulunmamalıdır.
— irmikte, İrmik yüzünün 100 c m 2 sinde bulu-
YOrütme ve idare Bölümü Sayfa : 1926
9 Haziran 1977 — Sayı: 15961 RESMÎ G A Z E T E Say fa : 19
nabllecek koyu renkli benek s a y ı s ı 30 dan ç o k o l m a m a l ı d ı r .
— İ r m i k l e r i n g ı y m ı ; a c ı m ı ş , e k ş i m i ş , k ü f l e n m i ş , k o k m u ş veya herhangi h ı r ş e k l i d e bozulm u ş n l m a m a l ı H ı r
— İ r m i k l e r i ç i n d e z a r a r l ı bitki tohumlan, b ö cek, kurt, k ü f ve d i ğ e r canu, c a n s ı z parazitler, b u n l a r ı n k a l ı n t ı ve benzeri kirlilikleri hnlıınmg.mftlıriır
— İ r m i k l e r b o y a n m ı ş , s a ğ l ı ğ a z a r a r s ı z da olsa kimyasal maddelerle i ş l e m g ö r m ü ş olmamal ı d ı r .
122 - Toleranslar
122.1 - Boy T o l e r a n s ı
İ r m i k l e r d e , d i ğ e r boylardan k a r ı ş ı m oram % 10 u g e ç m e m e l i d i r . Bu oran i ç e r i s i n d e ç o k iri irmik m i k t a r ı % 5 ve elek a l t ı m i k t a r ı % 3 den fazla o l m a m a l ı d ı r .
2 - P İYASAYA A R Z
İ r m i k l e r a m b a l a j l ı olarak piyasaya arzedi-lir.
2.1 - AMBALAJ
Ambalajlar, yeni ve i ç i n d e k i mail iyi bir halde koruyabilecek ö z e l i k t e olmak ü z e r e . G ı d a Maddeleri T ü z ü ğ ü n d e m ü s a a d e edilen insan s a ğ l ı ğ ı n a z a r a r s ı z maddelerden y a p ı l m ı ş 100, 250.500 veya 1000 g l ı k paketler veya 5, 10, 25, 40, 50, 60, 71,5 kg l ı k s a ğ l a m , temiz, y a m a s ı z torba veya k u t u l a r d ı r .
T o r b a l a r ı n a ğ ı z l a n a ç ı l m a y a c a k ve d a ğ ı l -mayacak b i ç i m d e , uygun, eksiz ve s a ğ l a m sicim veya ipliklerle dikilmeli, gerekirse yanl a r ı n d a n kulak y a p ı l m a l ı d ı r . K ü ç ü k ambalajlar a y r ı c a bir d ı ş ambalaj i ç e r i s i n e de konulabilir.
22 - İ Ş A R E T L E M E
İ r m i k ambalajlan ü z e r i n e a ş a ğ ı d a k i bilgiler, o k u n a k l ı oarak silinmeyecek ve bozulmayacak b i ç i m d e y a z ı l ı r , b a s ı l ı r veya etiket halinde tak ı l ı r .
— F i r m a n ı n tescilli m a r k a s ı veya k ı s a a d ı ve adresi,
— Bu s t a n d a r d ı n i ş a r e t ve n u m a r a s ı (TS 2283 ş e k l i n d e ) ,
— Parti n u m a r a s ı ,
— Maun a d ı ( İ r m i k ) ,
— Boyu, (Boylar i ç i n d e belirli bir boyda mal
h a z ı r l a n d ı ğ ı takdirde boy mikron olarak belirtilir),
— Y a p ı m tarihi (ay ve y ı l olarak),
— Net irmik a ğ ı r l ı ğ ı (kg olarak).
İ h r a ç m a l l a r ı n d a bu bilgiler, y a b a n c ı dilde de y a z ı l a b i l i r .
3 - N U M U N E A L M A V E M U A Y E N E L E R
3.1 - NUMUNE A L M A
Y a p ı m tarihi, boyu ve ambalajlan a y n ı olan ve bir seferde muayeneye sunulan irmikler bir parti s a y ı l ı r . Her parti i ç i n d e n 5 den az olmamak ü z e r e % 5 e kadar 250 ş e r g'dan 4 numune t a k ı m ı o l u ş a b i l e c c e k s a y ı d a ambalaj numune olarak g e l i ş i g ü z e l a y r ı l ı r . B u n l a r ı n her-birinin d e ğ i ş i k yerlerinden, gerekirse sonda ile 25a ş e r g'ı o l u ş t u r a c a k miktarda numune a l ı n ı r ve bunlar p a ç a l y a p ı l ı r . Bu p a ç a l d a n 250 ş e r g t u t a r ı n d a 4 t a k ı m temsili numune a y r ı l ı r .
32 - MUAYENE V E DENEYLER
3.2.1 - Duysal ve Fiziksel muayeneler
İ r m i k l e r : b a k ı l a r a k , t a r t ı l a r a k , ellenerek, elenerek, koklanarak, t a d ı l a r a k muayene edilir ve bu standarda uygun olup o l m a d ı ğ ı n a , ambalajl a r ı n ü z e r i n d e Madde 22 de belirtilen i ş a r e t l e rin bulunup b u l u n m a d ı ğ ı n a b a k ı l ı r .
32.2 - Rutubet M i k t a r ı Tayini
İ r m i k numunelerinde rutubet miktan tayini, TS 1135 e g ö r e y a p ı l ı r .
32.3 - Kül Tayini
K ü l tayini, TS ı s i l ' e g ö r e y a p ı l ı r ve kuru madde esası ü z e r i n d e n h e s a p l a n ı r .
32.4 - K ü l ü n % 10'luk Hidroklorik Asitte Ç ö z ü n m e y e n K ı g m ı n m Tayini
TS 324 Madde 1.6 ya g ö r e y a p ı l ı r .
32.5 - Protein Miktan Tayini
TS 1620 Madde 322.4'e g ö r e y a p ı l ı r .
32.8 . Asillik Miktan Tayini
TS 1620 Madde 3224 'ya g ö r e y a p ı l ı r .
Yürütme ve İdare Bölümü Sayfa: 1927
Sayfa : 20 RESMÎ G A Z E T E 9 Haairan 1977 — Sayı: 15961
&2.7 - Benek S a y ı s ı n ı n Tayini
A ç ı k kahverengi bir k â ğ ı t ü z e r i n e uygun miktarda İ r m i k y a y ı l ı r . O r t a s ı n d a k i 2x2 cm d ı ş ı n d a kalan k ı s ı m l a r ı siyah k â ğ ı t l a k a p a t ı l m ı ş 10x10 cm ö l ç ü d e k i bir cam, y a y ı l m ı ş irmik ü z e r i n e konarak kare i ç i n d e kalan benekler s a y ı l ı r , i ş l e m 5 a y r ı noktada y a p ı l ı p toplam benek say ı s ı n ı n y a r ı s ı , 10 cm2 de bulunan koyu renkli benek adedini verir.
3.3 - D E Ğ E R L E N D İ R M E
Muayene ve deney sonucunda s o n u ç l a r ı n her-biri standarda uygunsa parti standarda uygun s a y ı l ı r .
3.4 - MUAYENE VE DENEY RAPORU
Muayene ve deney raporunda en az a ş a ğ ı d a k i bilgiler b u l u n m a l ı d ı r - .
— Muayenenin ve deneyin y a p ı l d ı ğ ı yerin ve laboratuvarm, muayene ve deneyi y a p a n ı n ve/veya raporu imzalayan yetkililerin adl a r ı g ö r e v ve m e s l e ğ i ,
— Muayene ve deney tarihi,
— Numunenin t a n ı t ı l m a s ı ,
— Muayene ve deneyde uygulanan stand a r d ı a r ı n n u m a r a l a r ı ,
— S o n u ç l a r ı n g ö s t e r i l m e s i ,
— Muayene ve deney s o n u ç l a r ı n ı d e ğ i ş t i r e bilecek etkenlerin s a k ı n c a l a r ı n ı ö n l e m e k ü z e r e a l ı n a n tedbirler,
— Uygulanan muayene ve deney metotlar ı n d a belirtilmeyen veya zorunlu g ö r ü l m e yen, fakat muayene ve deneyde yer alm ı ş olan i ş l e m l e r ,
— Standarda uygun olup o l m a d ı ğ ı ,
— Rapor tarih ve n u m a r a s ı .
4 - ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
4.1 - İ r m i k l e r ve a m b a l a j l a r ı i ş l e m e yerlarin-de, depolarda ve t a ş ı t l a r d a fena koku yayan, nemli, t a d l a r ı n a ve d i ğ e r ö z e l i k l e r i n e etki yapacak maddelerle bir arada bulundurulmamalıdır .
4.2 - İ ç i n d e irmik bulunan ambalajlar, kuru zemin ve tahta ı z g a r a ü z e r i n e , ç e v r e l e r i n d e serbestçe gezilebilecek ve a y n ı zamanda iyi hava alabilecek durumda istiflenmeli, bunlar y a ğ ı ş a l t ı n d a b ı r a k ı l m a m a l ı ve bu k o ş u l d a y ü k letip b o ş a l t ü m a m a l ı r i " -
NOT - Bu standardaa yer almayan hususlarda G ı d a maddeleri ile ilgili T ü z ü ğ e g ö re i ş l e m y a p ı l ı r .
5 - TÜRK S T A N D A R D L A R I N I N U Y G U L A N M A S I H A K K I N D A TÜZÜK HÜKÜMLERİNE GÖRE Y A P I L A C A K İŞLEM
5.1 - Denetleme g ö r e v i , duysal inceleme, tartma ve ö l ç m e yolu ile muayene edilmek, gerekt i ğ i n d e 3. Maddedeki deneyler y a p ı l m a k suretiyle yerine getirilir.
5.2 - Denetleme g ö r e v i y a p ı l ı r k e n numune a-l ı n m a s ı gereken hallerde Madde 3.1 e g ö r e 4 t a k ı m numune a l ı n ı r ve T ü z ü ğ ü n bu y ö n e il işkin h ü k ü m l e r i yerine getirilir.
5.3 - M a l ı n Standarda uygun ç ı k m a s ı halinde, a d ı g e ç e n T ü z ü k h ü k ü m l e r i g e r e ğ i n c e verilecek olan denetleme (kontrol) belgesinin g e ç e r l i k s ü r e s i 30 g ü n d ü r .
Yürütme ve İdare Bölümü Sayfa : 1928
9 Haziran 1977 — Sayı: 15961 RESMÎ G A Z E T E Say fa : 21
B U L G U R
TS 2284/Mart 1976 T J Q K
O - KONU, TARİF, KAPSAM
o.ı - KONU
Bu standard, bulgurun tarifine, s ı n ı f l a n d ı r m a ve ö z e l i k l e r i n e , numune alma, muayene ve deneylerine, piyasaya arz ş e k l i ile denetleme e s a s l a r ı n a dairdir.
0.2 - T A R İ F L E R
0.2.1 - Bulgur
Bulgur, genellikle sert b u ğ d a y l a r ı n (Triticum durum) t e k n i ğ i n e uygun olarak temizlenmesi h a ş l a n m a s ı , k u r u t u l m a s ı , d ö v ü l ü p elenerek kepeklerinden a y r ı l m a s ı ve k ı r ı l m a s ı ile elde edilen bir urundur.
0.2^ - Y a b a n c ı Madde
Y a b a n c ı madde, bulgurda bulunan kendinden b a ş k a her t ü r l ü maddelerdir.
D.2.S - Elekatb
E l e k a l t ı , bulgurun, g ö z a ç ı k l ı ğ ı (TS 1227)') 0,5 mm olan elekten g e ç e n ince k ı s m ı d ı r .
0.2.4 - Ç o k İ r i Tana
Ç o k iri tane, bulgur İ ç e r i s i n d e bulunan h i ç k ı r ı l m a m ı ş b u ğ d a y taneleri İ l e g ö z a ç ı k l ı ğ ı (TS 1227) 2,5 mm olan elek ü s t ü n d e kalan bulgurl a r d ı r .
OJLS - B e y a z l ı Tane
B e y a z l ı tane; iç k ı ş ı m ı b e y a z ı m t ı r a k olan bulgur taneleridir.
0.2.6 - Bozuk Tane
Bozuk tane; k ü f l e n m i ş , ç ü r ü m ü ş , e k ş i m i ş , a c ı m ı ş , t o p a k l a n m ı ş , b ö c e k yenikli, l e k e l e n m i ş , doğ a l kokusunu k a y b e t m i ş , b u l g u r l a r d ı r .
i) A t ı f y a p ı l a n T ü r k S t a n d a r d l a n n ı n numar a l a r ı ve y a y ı m tarihleri arka kapakta verilmiştir.
0.3 - KAPSAM
Bu standard. Madde 0.2.1 da tarif edilen bulg u r l a r ı kapsar.
1 - SINIFLANDIRMA V E ÖZELİKLER
1.1 - SINIFLANDIRMA
1.1.1 - S ı n ı f l a r
Bulgurlar ö z e l i k l e r i n e g ö r e bir s ını f t ı r .
1.12 • Boylara A y ı r m a
Bulgurlar iriliklerine g ö r e ,
- İ r i
— Orta
— ince
olmak ü z e r e ü ç s ı n ı f a a y r ı l ı r .
1.12.1 - İ r i Boy
Bu boya, g ö z a ç ı l d ı ğ ı (TS 1227) 2,5 mm olan e l e ğ i n a l t ı n a g e ç e n ve g ö t a ç ı k l ı ğ ı (TS 1227) 2 mm olan e l e ğ i n ü s t ü n d e kalan bulgurlar girer.
1.122 - Orta Boy
Bu boya, g ö z a ç ı k l ı ğ ı (TS 1227) 2 mm olan eleğ i n a l t ı n a g e ç e n ve g ö z a ç ı k l ı ğ ı (TS 1227) L2S mm olan e l e ğ i n ü s t ü n d e kalan bulgurlar girer.
1.1.2.3 • tnce Boy
Bu boya, g ö z a ç ı k l ı ğ ı (TS 1227) 123 mm olan eleğ i n a l t ı n a g e ç e n ve g ö z a ç ı k l ı ğ ı (TS 1227) 0.5 mm olan e l e ğ i n ü s t ü n d e kalan bulgurlar girer.
L2 - Ö Z E L İ K L E R
12.1 - Genel ö z e l i k l e r
— Bulgur taneleri; ""ği°™, temiz, kendine ö z g ü renk, tad ve kokuda o l m a l ı , i ç i n d e toleranslar d ı ş ı n d a y a b a n c ı madde buiunma-m g d ı d ı r .
Yürütme ve İdare Bölümü Sayfa : 1929
Sayfa : 22 RESMÎ G A Z E T E 9 Haziran 1977 — Sayı • 15961
— Bulgurlarda canlı ve cansız hasara ve parazitler veya bunların parçacıkları, yumurta ve dışkıları ve bozuk taneler bulunmamalıdır.
— Bulgurlarda rutubet miktarı % 13 ü geçmemelidir.
— Bulgurlar, boyanmış ve suni olarak ağartılmış olmamalı, içlerinde sağlığa zararlı veya zararsız herhangi bir başka madde bulunmamalıdır.
— Bulgurda, kurumadde kül miktarı % 1,75 den az olmalı, külün % 10 luk hıdroklorik asitte çözünmeyen kısmı % 0,30 dan çok olmamalıdır.
1.2.2 - Toleranslar
Bulgurlarda ağırlıkça,
— Taş, toprak, k u m ve çöp miktarı % 0,01 1,
— Yabancı ot tohumları miktarı % o.l 1,
— Pelemir miktarı % 0,2 yi,
— Buğdaydan başka hububat taneleri miktarı % 1 i,
— Çok irıtaneler miktarı % 1 1,
— Beyazlı taneler miktarı % l l.
— Elek altı miktarı % 0.5 i,
geçmemelidir.
Bir alt ve bir üst boylardan karışım oranı toplam olarak % 10'u geçmemelidir.
2 - P I Y A S A Y A A R Z
Bulgurlar, ambalajlı olarak piyasaya arzedi-lir.
2.1 - AMBALAJ
Ambalajlar, yeni ve içindeki malı iyi bir halde koruyabilecek özelikte olmak üzere, Gıda Maddeleri tüzüğünde müsaade edilen insan sağlığına zararsız maddelerden yapılmış 250, 300, 500, 1000 g lık paketler veya 5, 10, 25, 40, 50, 60 ve 80 kg lık sağlam, temiz, yamasız torba veya kutulardır. Torbaların ağızları açılmayacak ve dağıtmayacak biçimde, uygun, eksiz ve sağam sicim veya ipliklerle dikilmeli, gerekirse yanlarından kulak yapılmalıdır. Küçük ambalajlar ayrıca, bu* dış ambalaj içerisine de konulabilir.
2.2 - İ Ş A R E T L E M E
Bulgur ambalajları üzerine, aşağıdaki bilgiler
okunaklı olarak sıünmeyorck ve bozulmayacak biçimde yazılır, basilli veya ttıktl haurıdo ta kılu-:
— Firmanın tescilli markası veya kısa adı va adresi,
— Bu standardın ı^aıot ve numarası i IS 2201 şeklinde),
— Parti numarası,
— Malın adı IBulgur),
— Boyu,
— Yapım tarihi (yıl olarak),
— Net bulgur ağırlığı (kg olarak).
İhraç mallarında bu bılgıeı, yabancı dilde de yazılabilir.
3 - N U M U N E A L M A V E M U A Y E N E L E R
3.1 - N U M U N E A L M A
Yapım tanhl, boyu ve aınbs'a'lıın aynı olan ve bu seferde muayeneye sunu.an bulgurla* bir parti sayılır.
Her parti içinden 5 ten az olmamak uzero % 5 e kadar 500 er g'dan 4 numune takımı olu-ja bilecek sayıda ambalaj numune olarak gelişigüzel ayn in . Bunların hcıbn'ui'n derişik yerlerinden gerekirse sonda ile SOOerg'ı oluşturacak miktarda numune almır ve bunlar pa çal yapılır. Bu paçaldan 500 er g tuUıında 4 takım temsili numune ayrılır.
3.2 - M U A Y E N E V E D E N E Y L E R
3.2.1 - Duysal ve Fiziksel Muayeneler
Bulgurlar, bakılarak, tartılarak, ellenerek, elenerek, koklanarak, tadılarak, kırılarak muuye-ne edilir ve bu standarda uygun olup olmadığına, ambalajların üzerinde Madde 2.2 belirtilen işaretlerin bulunup bulunmadığına bakılır.
3.2.2 - Rutubet Miktarı Tayini
Rutubet nııkLdiı, öğütülerek hazırlardın bulgur numunelerinde IS 113oe gore tayın edilir.
3.2.3 - Kül Miktarı Tay in !
Kül miktarı tayini, T S ı su ' o göre yapılır ve kuru madde esası üzerinden hesaplanır,
Yürütme ve idare Bölümü Sarfa: 1930
9 Haziran 1977 — Sayı: 15961 RESMÎ G A Z E T E Say fa : 23
3.2.4 - K ü l ü n % 10 luk Hidroklorlk Asitte Ç ö z ü n m e y e n K ı s m ı n ı n Tayini
TS 324 Madde 1.6 ya göre yapılır.
3.3 - D E Ğ E R L E N D İ R M E
Muayene ve deney sonucunda sonuçların her-birl standarda uygunsa parti standarda uygun
sayılır.
3.4 - MUAYENE VE DENEY RAPORU
Muayene ve deney raporunda en az aşağıdaki
bilgiler bulunmalıdır:
— Muayenenin ve deneyin yapıldığı yerin ve
laboratuvarm, muayene ve deneyi yapanın
ve /veya raporu imzalayan yetkililerin ad
ları, görev ve mesleği,
— Muayene ve deney tarihi,
— N u m u n e n i n tanıtılması,
— Muayene ve deneyde uygulanan slandard-ların numaraları,
— Sonuçların gösterilmesi,
— Muayene ve deney sonuçlarını değiştirebi
lecek etkenlerin sakıncalarını önlemek üze
re alman tedbirler,
— Uygulanan muayene ve deney metotlarında belirtilmeyen veya zorunlu görülmeyen, fa
kat muayene ve deneyde yer almış olan iş
lemler,
— Standarda uygun olup olmadığı,
— Rapor tarih ve n u m a r a s ı .
4 - ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
4.1 - Bulgurlar ve ambalajları, işleme yerlerinde, depolarda ve taşıtlarda fena koku yayan,
nemli, tadlarma ve diğer özeliklerine etki ya
pacak maddelerle bir arada bulundurulmama
lıdır.
4.2 - İçinde bulgur bulunan ambalajlar, kuru zemin ve tahta ızgara üzerine, çevrelerinde
serbestçe gezilebilecek ve aynı zamanda iyi
hava alabilecek d u r u m d a istiflenmen, bunlar
yağış altında bırakılmamalı ve bu koşulda yük
letilip boşaltılmamahdır.
NOT - B u standardda yer a l m a y a n hususlarda Gıda maddeleri ile ilgili Tüzüğe göre iş
lem yapılır.
5 - TÜRK S T A N D A R D L A R I N I N U Y G U L A N M A S I HAKKİNDA TÜZÜK HÜKÜMLERİNE GÜRE Y A P I L A C A K İŞLEM
5.1 - Denetleme görevi duysal inceleme, tartm a ve ölçme yolu ile muayene edilmek gerek
tiğinde 3. Madde deki deneyler yapılmak suretiyle yerine getirilir.
5.2 - Denetleme görevi yapılırken numune a-lınması gereken hallerde Madde 3.1 e göre 4 takım numune alınır ve T u z u g u n bu yöne iliş
k i n hükümleri yerine getirilir.
5.3 - Malın standarda uygun çıkması halinde, adı geçen Tüzük hükümleri gereğince verile
cek olan denetleme (kontrol) belgesinin geçer
lik s ü r e s i 30 gündür.
Yürütme ve idare Bölümü Sayfa: 1931
Sayfa: 24 RESMÎ G A Z E T E 9 Haziran 1977 — Sayı: 15961
T A R H A N A
TS 2282/Mart 1976 TJDK 664.76
O - KONU.TARİF.KAPSAM
0.1 - KONU
Bu Standard t a r h a n a n ı n tarifine, s ı n ı f l a n d ı r ma ve ö z e l i k l e r i n e , numune alma, muayene ve deneylerine, piyasaya arz sekli ile denetleme e s a s l a r ı n a dairdir.
0.2 - TARİF
0.2.1 - Tarhana
Tarhana; un, y o ğ u r t , biber, tuz, s o ğ a n , d o m a t e s ile tat ve koku verici, s a ğ l ı ğ a z a r a r s ı z bitkisel maddelerin k a r ı ş t ı r ı l ı p y o ğ u r u l d u k t a n ve fermente edildikten sonra k u r u t u l m a s ı , ö ğ ü t ü l mesi ve elenmesi suretiyle elde edilen bir besin maddesidir.
0.3 KAPSAM
Bu Standard. Madde 0.2.1 de tarif edilen tarhan a y ı kapsar. B u ğ d a y ' k ı r m a s ı n d a n y a p ı l a n tarh a n a y ı kapsamaz.
1 - S I N I F L A N D I R M A V E ÖZELİKLER
1.1 - SINIFLANDIRMA
1.1.1 - S ı n ı f l a r
Tarhanalar ö z e l i k l e r i n e g ö r e bir s ını f t ı r .
12 - Ö Z E L İ K L E R
Tarhanada,
— Kuru maddede protein m i k t a r ı en az % 14,
— Rutubet m i k t a r ı en ç o k % 10,
— Tuz m i k t a r ı kuru maddede en ç o k % 5,
— % 67 l ık etil alkole g e ç e n a s i t ü k m i k t a r ı en ç o k % 15,
— K ü l ü n % 10 luk hidroklorlk asitte ç ö z ü n meyen k ı s m ı , tuz h a r i ç en ç o k % 0,2,
o l m a l ı ,
— Tarhanalar kendine ö z g ü s a r ı m t ı r a k k ı r m ı z ı renkte, koku, tat ve g ö r ü n ü ş t e o l m a l ı ; k ü f l e n m i ş , k i r l e n m i ş , b o z u l m u ş , kurtlu, böcekli o l m a m a l ı , İ ç i n d e g ı d a maddeleri t ü z ü ğ ü n d e m ü s a a d e edilenlerin d ı ş ı n d a s a ğ l ı ğ a z a r a r s ı z da olsa y a b a n c ı madde bulunmam a l ı d ı r .
2 - P İYASAYA A R Z
Tarhanalar a m b a l a j l ı olarak piyasaya arzedi-hr.
2.1 - AMBALAJ
Ambalajlar, yeni ve i ç i n d e k i m a l ı iyi bir halde koruyabilecek ö z e l i k t e olmak ü z e r e . G ı d a Maddeleri T ü z ü ğ ü n d e m ü s a a d e edilen nisan s a ğ l ı ğ ı n a z a r a r s ı z maddelerden y a p ı l m ı ş 70. 100, 250, 500, 1000 g l ı k paketler veya 5, 10, 25 kg l ı k s a ğ l a m , temiz, y a m a s ı z bez torba, mukavva veya teneke k u t u l a r d ı r . Mukavva ve teneke kutulara konacak tarhanalar daha ö n ce k a ğ ı t veya bez torbalara k o n m a l ı d ı r . Torb a l a r ı n a ğ ı z l a r ı a ç ı l m a y a c a k ve d a ğ ı l m a y a c a k b i ç i m d e uygun, eksiz ve s a ğ l a m sicim veya ipliklerle dikilmeli, gerekirse y a n l a r ı n d a n kulak y a p ı l m a l ı d ı r . K ü ç ü k ambalajlar a y r ı c a bir dış ambalaj i ç e r i s i n e de konulabilir.
2.2 - İ Ş A R E T L E M E
Tarhana a m b a l a j l a r ı ü z e r i n e a ş a ğ ı d a k i bilgiler, o k u n a k l ı olarak silinmeyecek ve bozulmayacak b i ç i m d e y a z ı l ı r , b a s ı l ı r veya etiket halinde t a k ı l ı r :
— F i r m a n ı n tescilli m a r k a s ı veya k ı s a a d ı ve adresi,
— Bu s t a n d a r d ı n İşaret ve n u m a r a s ı (TS 22S2 ş e k l i n d e ) ,
— Parti n u m a r a s ı ,
— M a l ı n a d ı (Tarhana),
— Y a p ı m tarihi (Ay ve y ı l olarak),
— Net tarhana a ğ ı r l ı ğ ı , g veya kg olarak,
— Y a p ı m ı n d a k u l l a n ı l a n maddelerin a d l a r ı
İ h r a ç m a l l a r ı n d a bu bilgiler, y a b a n c ı dilde de y a z ı l a b i l i r .
Yürütme ve İdare Bölümü Sayfa : 1932
9 Haziran 1977 — Sayı: 15961 RESMÎ G A Z E T E Say fa : 25
3 - N U M U N E A L M A V E M U A Y E N E L E R
Yap ım tarihi ve ambalajları aynı olan ve bir seferde muayeneye sunulan tarhanalar hır parti sayılır Her parti içinden 5 ten az olmamak üzere % s'e kadar 250 şer g'dan 4 numune takımı oluşabilecek sayıda ambalaj numune olarak gelişigüzel ayrılır. Bunların herbırımn değişik yerlerinden, gerekirse sonda ile 250'şer g'ı oluşturacak miktarda numune alınır ve bunlar paçal yapılır. Bu parçaldan 250 şer g tutarında 4 takım temsili numune ayrılır.
3.2 - M U A Y E N E V E D E N E Y L E R
3.2.1 - Duysal Muayeneler
T a r h a n a l a r , bakılarak, tartılarak, ellenerek, kok-
lanarak ve tadılarak m u a y e n e edilir ve bu stan
d a r d a u y g u n olup olmadığına, ambalajar uze-
ı ınae Madde 2.2 de belirtilen işaretlerin bulu
n u p bulunmadığına bakılır
3.2.2 - Rutubet Miktarı Tayini
ı TS 11351) e gore yapılır.
3.2.3 - Külün c/c 10 luk Hldroklorik Asitte Çözünmeyen Kısmının Tayini
TS 324, M a d d e 1.6 ya go re yapılır,
3.2.4 - Protein Miktarı Tayini
fS 1020 ye gore yapılır, azotun p.oteıne çevr i l m e s i n d e faktör olarak 6,25 kullanılır.
3.2.5 - Tuz Miktarı Tayini
TS 1620 ye gore yapıhr.
3.2.6 - Asi l l ik Miktarının Tayini
Asıtlık miktarı 100 g tarhanada bulunabilen serbest asitleri nötrleştirmek için harcanan ayarlı sodyum hidroksit çözeltisinin hacmidir.
' ! Atı f yapılan Turk Standardlannın n u m a ra lan ve yayım t a r i h l e r i a r k a k a p a k t a verilmiştir.
Araç ve Reaktifler
— Terazi, 0,01 mg duyarlı,
— Erlen, kapaklı.
— Huni,
— Süzgeç kâğıdı.
— Eti l alkol, % 67 lik (nötrleştirilmiş),
— Sodyum hidroksit çözeltisi, 0,1 N (TS 545)
— Fenolftalein belirteç çözeltisi, % 1 lik İTS 2104).
— Büret (TS 1488).
İşlem
10 g tarhana tartılarak bir erlen içine konulur. Üzerine 50 ml (20°C da)
Sayfa : 20 RESMÎ G A Z E T E 9 Haziran 1977 — Sayı: 15961
— Standarda uygun olup olmadığı,
— Rapor tarih ve numarası
4 - Ç E Ş İ T L İ HÜKÜMLER
¡.1 - Tarhan.ılar ve ambalajları, İşleme yerle-2 inde, depolarda vt taşıtlarda fena koku yayan, nemli, taçlarına vo diğer özeliklerine etki yapacak maddelerle bir arada bulundurulmamalıdır.
4.2 - IçindD tarhanjı bulunan ambalajlar, kuru zemin ve tahta ızgara üzerine, çevrelerinde serbestçe gezilebilecek ve aynı zamanda iyi hava alabilecek dorumda, lstiflenmelı, bunlar yağış altında bırakılmamalı ve bu koşulda yükletilip boşaltılmamalıdır.
NOT - Bu standardda yer almayan hususlarda gıda maddeleri ile İlgili Tüzüğe göre işlem yapılır.
Kara r Sayısı: 7/13328
5 - TÜRK STANDARDLARININ UYG U L A N M A S I H A K K I N D A TÜZÜK HÜKÜMLERİNE GÖRE YAPILAC A K İŞLEM
5.1 - Denetleme görevi, duysal İnceleme, tartma ve ölçme yolu ile muayene edilmek, gerektiğinde 3. Maddedeki deneyler yapılmak suretiyle yerine getirilir.
5.2 - Denetleme görevi yapılırken numune alınması gereken hallerde, Madde 31 e gore 4 takım numune alınır ve Tüzüğün bu yöne İlişkin hükümleri yerine getirilir.
5.3 - Malın standarda uygun çıkması halinde, adı geçen Tüzük hükümleri gereğince verilecek olan denetleme (kontrol) belgesinin geçerlik süresi 30 gündür
1 — Türk Standardlan Enstitüsü tarafından hazırlanan ilişik T S 346 «BORULAR DİKİŞSİZ, ÇELİK (Genel Amaçlar İçin)» standardının yayımı tarihinden 6 ay sonra yalnız imalât, satış ve ithalât safhalarında mecburi olarak uygulanması;
2 — B u kararın uygulanmaya konulduğu tarihte ellerinde bu standarda aykırı mal bulunanların en geç 15 gün içinde i k i nüsha beyanname i le bunların cins ve miktarım Val i l ik lere b i ld irmeler i ;
3 — B u standard hükümlerinin Sanayi ve Teknoloj i Bakanlığınca yürütülmesi; Adı Geçen Bakanlığın 22/12/1976 tar ih l i ve 7-05-SK-21.346/2156 sayılı yazısı üze
rine, 1705 ve 3018 sayılı Kanunlar la 18/11/1960 tar ihl i ve 132 sayılı Kanuna göre, Bakanlar Kuru lunca 18/3/1977 tarihinde kararlaştırılmıştır.
CUMHURBAŞKANI FAHRİ S. KORUTÜRK
Devlet Bakanı Devlet Bakanı Başbakan Yardımcısı Başbakan Yardımcısı
Prof. Dr T. FEYZİOĞLU A. TÜRKES
Başbakan S. DEMİREL
Devlet Bakanı S. ÖZTÜRK
Adalet Bakanı î. MÜFTÜOĞLU
Maliye Bakanı Doç. Dr. Y. E R G E N E K O N
Sağ. Sos. Y. Bakartı Dr. K. DEMİR
Çalışma Bakanı
Ş. K A Z A N
İmar ve İskân Bakam
N. O K
Devlet Bakanı Başbakan Yardımcısı Prof. Dr. N. E R B A K A N
Devlet Bakanı H . A K S A Y
MlUî Savunma Bakanı F . M E L E N
Millî Eğitim Bakanı A . N. E R D E M
Güm. ve Tekel Bakanı
O. ÖZTRAK
Sanayi ve Tek. Bakanı
A. DOĞRU
Köyişleri Bakanı
V. P O Y R A Z
Kültür Bakanı
R. DANIŞMAN
Devlet Bakanı M . K . E R K O V A N
İçişleri Bakanı O. ASİLTÜRK
Bayındırlık Bakanı F. A D A K
Gıda-Tar. ve Hay. Bakanı
Prof. K. ÖZAL
En. ve Tabii Kay. Bakanı
S. KILIÇ
Orman Bakanı
T. K A P A N L İ
Sosyal Güvenlik Bakanı
A . M . A B L U M
Devlet Bakanı G. K A R A C A
Dışişleri Bakanı İ. S. ÇAĞLAYANGİL
Ticaret Bakanı H . BAŞOL
Ulaştırma Bakanı N. MENTEŞE
Turizm ve Tan. Bakanı
L. TOKOĞLU
Genç. ve Spor Bakanı
A. Ş. E R E K
Yürütme ve idare Bölümü Say fa : 1934
9 Haziran 1977 — Sayı • 15961 RESMÎ GAZETE Sayfa: 27
BORULAK DIKÎSSIZ, ÇELİK
(Genel Amaçlar için)
TS 346/Nisan 1976 UDK 621.643.2
0 - KONU, TARİF, KAPSAM <
01 - KONU
Bu Standard, genel amaçlar için kullanılan, dikişsiz, çelik boruların tarifine, sınıflandırma ve özeliklerine, muayene ve deneylerine piyasaya arz şekli ile. denetleme esaslarına dair dır
0.2- TARİFLER
02.1 - Boru (dikişsiz, çelik; genel amaçlar için)
Boru (dikişsiz, çelik, genel maksatlar ıçm, çeşitli boru tesisatında kullanılan ve alaşımsız çeliklerden, çekme ve presleme ^ yoluyla, dikişsiz olarak yapılan, ıçı boş sılmdır biçimli olmalıdır
NOT — Metmde «Boru (dikişsiz, çelik, genel amaçlar için)» deyimi yerine, genel İlkle sadece boru deyimi kullanılmıştır
0211 - DÇB') 1
DÇB 1, kıvırma, makınatolama vb işlemlere elverişli, 180°C sıcaklığa ve 25 kgf/cm2 ye kadar ıç basınca dayanıklı borudur
0212 - DÇB 2
DÇB 2, kıvırma, makınatolama vb "işlemlere e' verışlı, 300°C sıcaklığa ve 100 kgf/cm2 ıç basm ca dayanıklı borudur
0.2.2 - İşletme Basıncı
İşletme basıncı, işletme sırasında, borulara uygulanabilen en yüksek basınçtır (birimi kgf/cm8
dır).
') Dikişsiz, Çelik, Boru
0 3 - KAPSAM
Bu Standard, genel amaçlar ıçm kullanılan ve çelikten, dikişsiz olarak yapılan boruları kapsar
1 - SINIFLANDIRMA VE ÖZELİKLER
1.1 - SINIFLANDIRMA
11.1 - Sınıflar
Bu standardın kapsamına giren borular
— DÇB 1,
— DÇB 2,
olmak üzere iki sınıfa ayrılır
1.1.2 - Tipler
DÇB 2 sınıfı borular, yapıldıkları çeliklerin çeşidine gore
— DÇB 2 - Fe 3S,
— DÇB 2 - Fe 45,
— DÇB 2 - Fe 52,
— DÇB 2 - Fe 55
olmak üzere dört tipe ayrılır
1.2 - ÖZELİKLER
12.1 - Malzeme
Boruların yapımında .kullanılan çeliklerin mekanik özelikleri Çizelge - 1 de, sıcaklıklara göre akma sınırı değerleri Çizelge - 2 de ve kimyasal bileşimleri de, bir fıkır vermek üzere Çizelge - 3 de gösterilmiştir.
DÇB 1 sınıfı borular, en az Fe 35 den yapılmalıdır Ancak bunlardan, 120°C a kadar sıcaklıklarda kullanılacaklar, akma s ı n ı n , d e ğ e n en az 15 kgf/mm2 de ve kopma uzaması da en az 18 olan çeliklerden de yapılabilir
Yürütme ve İdare Bolumu Sayfa. 1935
Sayfa : 28 RESMÎ G A Z E T E 9 Haz iran 1977 — Sayı: 15961
ÇİZELGE — 1 Boruların Yapımında Kullanılan Çeliklerin M?k tnlk Özelikleri
Ölçüler mm dir.
Çeliğin İşareti1 1
Çekme Dayanımı kgf/mm 2
A k m a Sınırı' (120 J- 2°C da) kgf/mm 2
min Kcpma Uzazması
ILo = 5 do) %
min
Çeliğin İşareti1 1
Çekme Dayanımı kgf/mm 2
Boru Et Kalınlığı (s) mm
Kcpma Uzazması ILo = 5 do)
% min
Çeliğin İşareti1 1
Çekme Dayanımı kgf/mm 2
16 ya kadar 16 dan çok -43 40 dan çok
Kcpma Uzazması ILo = 5 do)
% min
Fe 35 35 — 451) 243> 23 22 25
Fe 45 45 — 55 263> 25 24 21
Fe 52 52 — 622' 363> 354> 34=) 226>
Fe 55 55 — 65 303> 29 28 17
" 2 kgf/mm 2 aşılması kabul edilebilir.
2 ) A k m a sınırı değerini tutmak koşuluyla alt sınır 50 kgf/mm 2 , ust sınır 84 kgf/mm 2 olabilir.
3 1 Et kalınlığı s? 3 mm ve dış < 30 m m olan borularda, 1 kgf/mm- kadar kuçuk olabilir.
1 1 16-30 m m et kalınlıkları ıçm.
6 1 30 dan çok - 50 mm et kalınlıkları için 50 mm den çok et kalınlıkları için önceden kararlaştırılır.
c ) 50 m m ye kadar et kalınlıkları için 50 mm den çok et kalınlıkları için önceden kararlaştırılır.
Malzemeye ön işlem uygulanmış olması halinde, işaretin sonuna t4) yazılır. Örneğin Fe 35.4.
ÇtZELGE — 2 Çizelge - l de Gösterilen Çeliklerin Sıcaklıklara Göre Değişen A k m a
Sının Değerleri
Çeliğin
İşareti
A k m a Sınırı 1 1 kgf/mm 2
min Çeliğin
İşareti 20°C2> 200 , ,C 250°C 300°C
Fe 35 24 10 17 14
Fe 45 26 21 19 16
Fe 52 36 25 23 20
Fe 55 30 — — —
" Dış çapı ^ 300 m m ve et kalınlığı < 3 mm olan borularda, 1 kgf/mm 2 kadar küçük olabilir.
*> 120°®. sıcaklığa kadar kullanılacak DÇB-1 sınıfı borularda çeliğin akma sınırı en az 15 kgf/mm 2 olabilir.
Yürütme ve İdare Bölümü Sayfa: 1936
9 Haziran 1977 — Sayı: 15961 RESMÎ G A Z E T E Say fa : 29
Ç İ Z E L G E — 3 Ç i z e l g e - 1 de G ö s t e r i l e n Ç e l i k l e r i n Kimyasal B i l e ş i m i
Malzeme
B i l e ş i m Elementleri % A ğ ı r l ı k maz Malzeme
C Si Mn P S
Fe 35 0,18 0,35 0,40 0,05 0,05
Fe 45 0,25" 0,35 0,40 0,05 0,05
Fe 52 0,20« 0,55 1,50 0,05 0,05
Fe 55 0,36 035 0,40 0,05 0,05
" 16 mm den çok et kalınlıklarında (0,25) olabilir.
1.2.2 - Y a p ı l ı ş
1.2.2.1 - Genel
Borular sıcak presleme, sıcak veya soğuk çekme yöntemiyle yapılmış olmalıdır.
Sıcak işlenmiş borular tavlama işleminden geçirilir.
İstenildiğinde borulara başka ısı işlemi uygulanabilir.
İlgili borular, Madde 2.2.2.3 ve Madde 2.2.2.4 e göre yapılan deneylerde çatlamamalı ve yanl-mamalıdır.
Boruların uçlan eksenine dik olmalıdır.
1.2.2.2 - Yüzeyler
Boruların iç ve dış yüzeyleri temiz ve düzgün olmalı, yüzeylerde çatlak, çapak, tufal, katmer, karıncalanma vb. kusurlar bulunmamalıdır. Yüzeylerde, et kalınlığı toleransları içinde kalmak koşuluyla, hadde izleri ve çizikler bulunabilir
Borular istenildiğinde galvanizlenebilir. Galva-nizleme TS 914*'e uygun yapılmalıdır.
1.2.2.3 - Genişleme
Dış çaplan 140 mm (dahil) olan, et kalınlıkları 1 ile 8 mm arasında değişen ve Fe 35 veya Fe 45'den yapılan DÇB 2 borular, Madde 2.2.2.3 e göre yapılan deneyde çatlamamalı ve/veya yaramamalıdır.
1.2.2.4 - Yassılma
DÇB 2 sınıfı boruar, Madde 2.2.2.4'e göre yapılan deneyde çatlamamalı ve/veya yarılma-malıdır.
•2) Atıf yapılan Türk Standardlanmn numara ve tarihleri arka kapak içinde belirtilmiştir.
1.2.2.5 - Sızdırmazlık
Borular, Madde 2.2.2.1'e göre yapılacak sızdırmazlık deneylerinde sızdırmamalı ve terleme-melidir.
1.2.2.6 - Boyut ve Toleranslar
1.2.2.6.1 - Boyutlar
Boruların boyutları F ö y - 1-6 da gösterilen değerlere uygun olmalıdır.
NOT - Borular genellikle 4 - 7,5 m boyda yapılır.
1.2.2.6.2 - Toleranslar
Toleransları verilmeyen boyutlar için, TS 1980' deki kaba toleranslar uygulanır.
1.2.2.6.2.1 - Dış Çap Toleransları Dış çapı 50 (dahil) mm ye kadar olan borularda 0,5, dış çapı 50 mm'den büyük olanlarda ise 0,01 d'dir.
Önceden belirtilmiş olmak koşuluyla, DÇB 2 smıfı borularda toleranslar:
Dış çapı 100 (hariç) - 200 mm olanlarda: ± 0,4 - + 0,5 mm,
Dıç çapı 100 (hariç) - 200 mm olanlarda: ± 0,005 d - 0,002 d,
Dış çapı 200 mm'den büyük olanlarda: ± 0,007 d - 0,008 d,
olabilir.
d = boru dış çapı
1.2.2.6.2.2 - Et Kalınlığı Toleransları
— DÇB 1 lerde : Dış çapı 325 (dahil) mm'ye kadar olanlarda : ± 0,15 d
Dış çapı 325 mm'den büyük olanlarda, : % ± 18 dir.
Yücut:!.. ve idare Bölümü Sayfa: 1837
Sayfa : 30 RESMÎ G A Z E T E 9 Haziran 1977 — Sayı: 15961
DÇB 2 lerde:
Dış çapı lJü (dahil) mm'ye kadar olanlarda: ± 0,15 mm_
Dış çapı 130 (hariç) - 325 (dahil) mm olan
larda ± 0,125 s
Dış çapı 325 mm'den büyük olanlarda : ± 0,15 s'dir.
N O T — (—) toleranslar, boru et kalınlığının 2 katından az ve fakat 300 mm'den çok olmamak koşuluyla, borunun yalnız bir kısmında (% 5) kadar çok olabilir.
s = et kalınlığı
1.2.2.6.2.3 - Boy Toleransları
Boy toleransları:
— Belirtilmeyen boylarda : + 500 mm,
— Önceden belirtilen boylarda : 6 m boya ka
dar: + 10 m m 6 m'den çok : + 15 m m dir.
2 - H A Z I R L A M A V E Y A P I M ÎLE İLGİLİ M U A Y E N E V E D E N E Y L E R
2.1 - N U M U N E A L M A
Muayeneye, bir seferde sunulan boruların aynı sınıf, tip, işletme basıncı ve boyuttakiler bir parti sayılarak, bunların îo 2'si numune olarak gelişigüzel alınır. Ancak numune sayısı 4 deli az 30 dan çok olamaz.
2.2 - M U A Y E N E V E D E N E Y L E R
2.2.1 - Muayeneler
2.2.1.1 - Gözle Muayene
Muayeneye sunulan boruların tümü gözle muayeneden geçirilir ve borularda Madde 1.2.2.2 de belirtilen kusurların ve Madde 3.1 deki işaretlerin bulunup bulunmadığına bakılır.
2.2.1.2 - Boyut Muayenesi
Madde 2.1 e göre numune olarak alınan boruların boyut ve toleranslarının Madde 1.2.2.4 de Föy - 1-6 da gösterilenlere uygun olup olmadığına bakılır.
2.2.2 - Deneyler
2.2 2 1 - Sızdırmazlık Deneyi
Madde 2.1 e gore numune olarak alınan borular işletme basıncının 1,3 katı basınçlı su ile, oda sıcaklığında (20 + 2°C) sızdırmazlık deneyinden geçirilir.
Sonucun Madde 1.2.2.3 e uygun olup olmadığına
bakılır.
N O T — Önceden belirtilmiş olmak koşuluyla, DÇB 2 sınıfı borularda sızdırmazlık deneyi daha yüksek basınçlı su ile de yapılabilir. Ancak bu basınç malzemenin akma sının değerinin 1,1 katını geçirecek değerden büyük olamaz.
2.2.2.2 - Çekme Deneyi
Çekme deneyi, Madde 2.1 e gore alınan numu nelerin gelişigüzel ayrılacak, bir tanesinden, boyuna doğrultuda çıkarılacak deney pajvası ile, TS 138 e göre yapılır.
Deney parçası çıkarılması olanağı bulunamayacak kadar küçük çaplı borular, TS 138 e göre doğrudan doğruya çekme deneyinden geçirilir.
Deneylerde elde edilecek sonuçların Madde
1.2.1 e uygun olup olmadığına bakılır.
2.2.2.3 - Genişletme Deneyi
Deney Madde 1.2.2.3'de gösterilen borulara uygulanır ve TS 272'ye göre, konikliğı 1:5 (koni açısı 11° 25') olan mandrel ile yapılır. Deney sonunda, boruda çatlama, yarılma oluşup oluşmadığına bakılır.
2.2.2.4 - Yassütma Deneyi
Deney, Madde 1.2.2.4'de gösterilen borulara uy
gulanır ve TS 272'ye göre, kcnikliği 1.5 (koni
gelişigüzel ayrılacak birinden, yaklaşık olarak
50 m m boyunda hazırlanacak deney parçası ile
TS 227 ye gors yapılır.
Deney parçası, karşılıklı sıkma yüzeyleri arasındaki açıklık, aşağıda gösterildiği gibi hesaplanacak (k) değerini alıncaya kadar yassıltılır. Deney sonunda deney parçasında çatlama ve yarılma oluşup oluşmadığına bakılır.
(k) değerinin hesaplanması:
(1 + c) s k =
c + s/d
Yürütme ve İdare Böiümfl s»»*» • «o»»
9 Haziran 1977 — Sayı: 15961 RESMÎ G A Z E T E Say fa : 31
c = Et kalınlığı, mm,
d = Boru dış çapı, m m
c = 0,09; Fe 35 için, 0,07; Fe 45 ve Fe 52 için, 0,08, Fe 55 için,
N O T — s/d değeri, Fe 35 den yapılan borularda 0,2 den öteki çeliklerden yapılanlarda 0,17 den çok olduğunda, deneyden önce çenelerin basacağı boru kısımları boru
et kalınlığına eşit genişlikte işlenerek
düzeltilmelidir.
2.3 - DEĞERLENDİRME
Madde 2.1 e göre alınan numunelerden herhangi biri standarda uymuyorsa, parti standarda
aykırı sayılır.
2.4 - M U A Y E N E V E D E N E Y R A P O R U
Muayene ve deney raporunda en az aşağıdaki
bilgiler bulunmalıdır.
— Muayenenin ve deneyin yapıldığı yerin ve
laboratuvarın, muayene ve deneyi yapanın
ve/veya r a p o r u imzalayan yetkililerin adları
görev ve mesleği,
— Muayene ve deney tarihi,
— N u m u n e n i n tanıtılması,
— Muayene ve deneyde uygulanan standardla-
r m numaraları,
— Sonuçların gösterilmesi,
— Muayene ve deney sonuçlarını değiştirebile
cek etkenlerin sakıncalarını önlemek üzere
alman tedbirler,
— Uygulanan muayene ve deney metotlarında
belirtilmeyen veya zorunlu görülmeyen, fa
kat muayene ve deneyde yer almış olan iş
lemler,
— Standarda u y g u n olup olmadığı,
— Rapor tarih ve numarası.
3 - P İYASAYA A R Z
3.1 - İŞARETLEME
B u standarda göre yapılan boruların üzerine en
az aşağıdaki bilgiler okunaklı ve kolayca silin
meyecek şekilde yazılmalıdır.
— Firmanın tescilli markası veya kısa adı,
— B u standardın işaret ve numarası (TS 348 şeklinde),
— İşletme basıncı, kgf/cm 2 .
N O T — 1 Sıra 1,4' ve 6 daki bilgilerin dışındakiler, sadece ambalaja veya borulara
bağlanan etikete yazılabilir.
N O T — 2 İthalatta uygulanması halinde T S işaret ve numarası aranmaz
3.2 - A M B A L A J L A M A
Borular, uçlarına, zedelenmelerini önleyecek
k o r u m a parçaları geçirildikten ve koruyueM bir
madde (örneğin: makine yağı) ile yağlandıktan
sonra, eğrılmeyecek ve yüzeyleri bozulmayacak
şekilde bağlanarak ambalajlanır. Ambalaja, üze
rinde. Madde 3.1 deki bilgilerden başka, ambalajdaki boru sayısı d a yazılmış b i r etket (saç
veya karton) bağlanır.
İstenildiğinde, borular ambalajlanmadan da
teslim edilebilir.
4 - ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
4.1 - Yapımcı veya satıcı, istendiğinde, bu standarda uygunluk beyannamesi vermek veya gös
termek zorunluğundadır. B u beyannamede sa
tış konusu malın:
a) 1. Bölümdeki özeliklerde olduğunun,
b) 2. Bölümdeki muayene ve deneylerin yapılmış ve uygun sonuç alınmış bulunduğu
n u n ,
belirtilmesi gerekir.
4.2 - B u standarda gore yapılan malların üzerine, gerektiğinde. Madde 3.1 de belirtilen Türkçe bilgiler, ayrıca yabancı dilde de yazılabilir
5 - TÜRK S T A N D A R D L A R I N 1 N U Y G U L A N M A S I H A K K I N D A TÜZÜK HÜKÜMLERİNE GÖRE Y A P I L A C A K İŞLEM
5.1 - Denetleme görevi, denetlenen mallar duysal inceleme ve/veya ölçme yoluyla muayene
edilmek, gerektiğinde, deneyler yapılmak veya
yaptırılmak suertiyle yerine getirilir.
5.2 - Denetleme görevi yapılırken numune alınması gereken hallerde, Madde 2.1 e göre, 4 takım numune hazırlanır ve Tüzüğün bu yone ilişkin
hükümleri yerine getirilir.
Yürütme ve İdare Bölümü Sayfa: 1939
Say fa : 32 RESMİ G A Z E T E 9 Haziran 1977 — Sayı: 15961
BORULAR DİKİŞSİZ, ÇELİK
BOYUTLAR (GENEL)
TS 346/1 UDK 621.643.2
kaaMlutfa l ıml»|i tarfeMttlr.
Dış çap d«168,3 y* ct kalınlığı s*4,5 olan Fe 35 dtn yapılmış borunun gösterilisi;
Boru 168,3X4,5 TS3*6/1_Fe35
Dts çap d
|Et kalınlığı s
11(1.? 1 I nis I
ir 3 T
1.6
naz
Dış çaplara gb're istenildiğinde uygulanabilecek diğer et k a l ı n l ı k l a r ı
Eh 5? Yy Z Z
M
2 Z
3 7KK 0 3 Z
3.6
,4 E 2
55
zz zz i l â
;2 Z%3 £zz.
6,37,1
2 2 2 4
10 toto 16
( 51.8) 333
İ 3 5 I
M 57 603
3DL~ 70 )
1101.61 TBS~
Q 2 T w
331
rz İS z 2 z
2.6 zz z z z z Z 2 zı
2.6 z 3 z 4t
Z 4 3 z z z
EK 5
rz z z z z z
z z z 2
?z555 Z Z 3 t
3.2 33" 3* M: -İS
Z3 z z Zı 5SS
iz z 2 r Z Z Z
z 5 z z Z m z.
z ZZ2
E l z zzz z
2 z 2 z z z z
3: Z
Z ^
Z Z
3
z z z z z 0 pr z z ZT r2t Z t 2 r Z z z
z 3 ztarz z 3:
z5z zt
Z t
232 z . 139ı? z z
zT
S 5 5 2 z z z -4 3 z 3 H Z Z EJZ 2 z Zî
165.1 166,3
rw7 i p " TÜT)
J 1 M _
. 219.1
_45_
351
J L
z z z
Z z
ZCZ z: Z ^
z z zı z ZuZ Z Z Z
z
-4 z zı z:
zr Z z z
s: z z ^ zl z -4
İ2M) z
t 7 ^ z 2 T Z
z 267 _27S_ M 3 E
355.6 ~İ6T" 419
.70 ) SOS
I 55B3)
6j3
3 z ^ ar ^4
Z ^ 2 T Z
_2a_
~T0 10 10,5
T1ı5 12,5
zrz z ar z z 0 z
z
z
z
Z
0 ar ara
z 0
Parantez içindeki değerler zorunluk olmadıkça kullanılmamalıdır.
Yürütme ve İdare Bölümü Sayfa: 1940
9 Haziran 1977 — Sayı: 15961 RESMÎ G A Z E T E Say fa : 33
BORULAR DİKİŞSİZ, ÇELİK
DÇB - 1
T S 346/2 U D K 621.643.2
Belirtilmeyen husınUrda Imalltfi serbesttir, ölçüler mm *\r
Dış çapı d = 8B,9 ve et kalınlığı s = 3,2 olan ÇBD -1 borunun gösterilişi;
B o r u 8 8 , 9 X 3 , 2 TS 3 4 6 / 2
D ı ş 1» E t kalınlığı S min.
çap işletme basıncı k g f / c n î ma*. d 10 16 25 U 21 -
1.8 16 1.8 17,2
1.8
70 2 21,3 2
25
2
26,9 2,3
30
2,6 >
33,7
2,6 > 38
2,6 > 42,4 2,6 >
44,5
2,6 >
48,3
2,6 >
57 2,9 6 0 ^ 2,9
76,1 2,9
88,9 3,2 108 3,6 114,3
3,6
133 4 139,7
4
159 4,5 168,3
4,5
193,7 5,4
216 6
219,1 5,9 267 273 318 7.5
323,9 711 355,6 A 368
O
408,4 8.« 419 10 508 11 521 « , 5
1) Dış t a p v c ct kalınlığı d e j j e r l e r i , F 8 y - 1 den seçilmiş değer lerdir . 2) B u ölçü 1 5 3 0 2 / 1 d
Sayfa : 34 RESMÎ G A Z E T E 9 Haziran 1977 — Sayı: 15961
BORULAR DİKİŞSİZ, ÇELİK
DÇB 2 - Fe 35
TS 346/3 UDK 621.643.2
Ö l ç ü l e r n ı di.-.
Oıl irt i l rr .eysn h u s u ı l a r a a ve Bİ{im(tndirmca* yapımcı tzrtasVAr.
Dış çapı d = 86,9 ve et kalınlığı ı 4 olan,Fe 35 den yapılmış borunun gösterilisi;
Bo ru 35,9 K/i TS 343/3 _ Fe 35
Dış çap fl
d
Et kalınlığı S min Dış çap fl
d İstetme bofincı kgf/cm* max.
Dış çap fl
d 40 64 80 100
14 «
V V» 16 V V» 17,2
V V» 20
2 2 21,3 2 2 25
2 2
28,9 2,3 30
2,6 •
2,6 33,7
2,6 •
2,6 38 2,6 •
2,6 42,4
2,6 •
2,6
£4,5
2,6 •
2,6
48,3
2,6 •
2,6
57 2 f
2,9 60,3 2 f 2,9
76,1 2 f
2,9 3,6 88,9 3,2 3,S 4,0
108 3,6 3,6 4,0 5,0 114,3
3,6 4
4,0 5,0
133 4 4,5 5,0 6,3
139,7 4
5,0 5,0 6,3
1S9 4,5 5,6
5,6 7,1 168,3 4,5
5,6 6,3 7,1
193,7 S,4 6,3 7,1 8,8 216 6
7,1 8,0 10 219,1 5,9 7,1 8,0 10
267 6,3 8,8 10,0 11,0
273 6,3 8,8 10,0 12,5
318 7,5 1 11,0 14,2 323,9 7,1
1 11,0 14,2
355,6 8 12,5 12,5 16 368
8 12,5 12,5 16
406,4 8,8 14,2 14.2 17.5 419 10 14,2 14.2 17.5
508 J 11 16 17,5 22,2 521 11,5 17.S
17,5 22,2
1Î1 -V > F c y . 2 nm OımdiP.
NOT_ î Yürütme ve idare Bolümü Sayfa : 1942
9 Haz iran 1977 — Sayı: 15961 RESMÎ G A Z E T E Say fa : 35
BORULAR DİKİŞSİZ, ÇELİK
DÇB 2 - Fe 45
TS 346/4 U D K 621.643.2
ÖlcüUr İnin dir.
B«lir-tilm«ytn husuflarda vt bicirnUndirmtdt yapımcı s«rb(sttir.
Dıs çap d*88,9 ve et kalınlığı s = 3,6 olan, Fe 45 den yapılmış borunun gösterilisi;
Boru 88,9X3,6 T S 3 4 6 / * - F « 4 5
1) Et kalınlığı S min Dıs çap İsletme basıncı kqf/cm2 max.
d 40 64 80 100 14 "
1,8 1,8 16 1,8 1,8 17.2
1,8 1,8
20 2 1 21,3 2 1
25 2 1
26,9 2,3 2,3 30
2,6 2,6 33,7
2,6 2,6 38 2,6 2,6 42,4
2,6 2,6
44,5
2,6 2,6
48,3
2,6 2,6
57 2,9
2.« 60,3 2,9
2.«
76,1 2,9
2.9 3,2 88,9 3,2 3,2 3,6
108 3,6 3,6
Sayfa : 36 RESMÎ G A Z E T E 9 Haziran 1977 — Sayı: 15961
BORULAR DİKİŞSİZ, ÇELİK
DÇB 2 - Fe 52
TS 346/5 UDK 621.643.2
Ö U « l t r mm d!r . B« l irti lm»y«n huıgslerda it b i f i m l t n d i r m c d c yapımcı serbesttir.
Dıî çapı (1:88,9 vc et kalınlığı s*3,2 olan,Fe52 de yapılmış borunun gösterilisi;
Boru 88 ,9X3 ,2 TS 346/5 _ Fe52
Dış çap d
Et kalınlığı S m in Dış çap
d isletme basıncı, kgf/cm* man Dış çap
d 64 80 100 14 2»
1,8 16 1,8 17.2
1,8
20 2 21,3 2
25 2
26,9 2,3 30
2,6 33,7 1
2,6 38 2,6 42,4
2,6
44,5
2,6
48,3
2,6
57
2,9 60,3 2,9 71,1
2,9
88,9 3,2 108
3,6 114,3 3,6
133 4 4
139,7 4
4,5 159 4,5 5 168,3
4,5 5
193,7 5,4 6,3 216 6 6,3
219,1 5,9 6,3
267 6,3 8 273
6,3 8
318 7,5 8 10 323,9 7,1 8 10
355.6 8 8,8
10
368 8 8,8 11
406,4 8,8 10 12,5 419 10
10 12,5
508 11 12,5 14,2 521 11,6 14,2 16
F ö y-2 nin aynıdır.
Yürütme ve İdare Bolumu Sayfa : 1914
9 Haziran 1977 — Sayı: 15961 RESMÎ G A Z E T E Say fa : 37
BORULAR DİKİŞSİZ, ÇELİK
DÇB 2 - Fe 55
TS 346/6 U D K 621.643.2
B e l i r t i l m t y t t ı h u c u î ı c r d a vs c i ç i n . ı c s . -MÛÎ yapımcı strtcstcır. c'' • u , ' : r ! T ! n d ı r -Dış çapı d= P l , 9 ve et kalınlığı s = 3,6 o'.cn,roG3 den yapılmış borunun gösterilişi^
B o r u 88 ,9X3 ,6 TS 34G/G _ F«! 55
Dış çapı 1 )
d
£t KGİmiıŞı ij roin Dış çapı 1 )
d i