PROJE SAHİBİ
KARAYOLLARI DAİRESİ
Tel: 0392 228 3242
PROJE ADI
KARAYOLLARI DAİRESİ’NE AİT
BÜYÜKKONUK- KİLİTKAYA TAŞ OCAĞI
ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ
(ÇED) RAPORU
Proje Yeri: BÜYÜKKONUK-KİLİTKAYA
PROJEYİ HAZIRLAYAN KURULUŞ
Özverel Çevre Danışmanlık Ofisi
Şht. Mustafa A. Ruso Cad. Ermataş 2. Apt. No:5
K.Kaymaklı-Lefkoşa
E- mail: [email protected]
Tel: +90 5338779737
Mart 2018
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
1
PROJE SAHİBİNİN
ADI
KKTC BAYINDIRLIK VE ULAŞTIRMA
BAKANLIĞI- KARAYOLLARI DAİRESİ
MÜDÜRLÜĞÜ
ADRESİ KARAYOLLARI DAİRESİ, LEFKOŞA/KIBRIS
İLETİŞİM
Tel: (392) 2283242
PROJENİN ADI
Büyükkonuk - Kilitkaya Taş Ocağı Projesi (Ruhsat
alanının genişletilmesi)
PROJE İÇİN
SEÇİLEN YERİN
ADRESİ
İskele İlçesi
Büyükkonuk – Kilitkaya
P/H: VII.37.W1&W2, VII.37.E1
ÇED RAPORUNU
HAZIRLAYAN
ÇALIŞMA GRUBU
(A), ADRES-
İLETİŞİM
Cemaliye Özverel Çevre Danışmanlık Ofisi
Şht. Mustafa A. Ruso Cad. Ermataş II. Apt. No:5,
Tel: (392) 228 7778
ÇED RAPORUNUN
DAİREYE
SUNULDUĞU
TARİH Mart 2018
NİHAİ ÇED
RAPORU SUNUM
TARİHİ … Mart 2018
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
2
PROJENİN TEKNİK OLMAYAN GENEL ÖZETİ
Proje faaliyeti, Büyükkonuk- Kilitkaya Bölgesinde bulunan taş ocağının sınırlarının
genişletilmesidir. Söz konusu proje, Karayolları Dairesi’ne ait olup ihale edilen
karayollarının yapımında ihtiyaç duyulan agregayı çıkarmak için kullanılacaktır. Ayrıca
faaliyet kapsamında, kırma- eleme işlemi gerçekleştirilecektir.
Kırma kum çakıl üretimi için açılan taş ocağı 2000 yılından beri ruhsatlı olarak (Ruhsat
no: i309) işletilmektedir. Ruhsat sahası 157604,28 m2, genişletilecek alan 114277,40
m2, konkasör kurulu alan ise 14252,39 m2’dir.
Alanda daha önceden çalışma yapıldığı gözlemlenmiştir.
Kırma – eleme tesisi alanda mevcuttur.
Alanda, su, elektrik altyapısı yoktur. Su ihtiyacı dışarıdan getirilerek sağlanacaktır.
Enerji ihtiyacı ise jeneratör ile sağlanacaktır.
Alanın, Kilitkaya ve Büyükkonuk köylerine uzaklığı 2,5 km’dir. Proje alanına yakın
olan diğer yerleşim birimleri ve uzaklıkları; Kaplıca köyü’ne 5 km köyün güney
doğusunda, Yedikonuk köyünün 6 km batısında, Ergazi köyünün 6 km kuzey
doğusunda bulunmaktadır.
Proje alanı, orman genişleme alanı sınırları içerisinde bulunmaktadır. Hedeflenen
malzemenin çıkarılmasıyla, alanda rehabilitasyon işlemleri başlanacak, Orman Dairesi
ile işbirliği yapılarak ağaçlandırma yapılacaktır.
Görünür ve muhtemel agrega rezerv toplamı 241000 ton’dur.
Üretilecek malzemenin tamamı kamusal amaçlı Balalan – Yenierenköy ve Çayırova-
İskele yollarının inşaatlarında kullanılacaktır.
Faaliyete devam edilmeden önce taş ocağının çevresinin tellenmesi, genişletilecek
alanın kuzeyinde bulunan yolun kuzey batı yönünde genişletilmesi gerekmektedir.
Faaliyette yapılacak tüm işlemler kontrollü olacaktır. Sadece patlatma işleminde toz
bastırma sistemi bulunmamaktadır. Toz emisyon miktarının limit değerleri aşması
halinde, Çevre Koruma Dairesi’nin talep edeceği tedbirler alınacaktır.
Galeri usulü patlatma yapılmayacaktır. Gecikmeli patlatma yapılacaktır.
Konkasör tesisinde, toz emisyonu, pulvarize sistem kullanılarak ünitenin faaliyete
geçmesi ile birlikte su püskürtme sistemi eş zamanlı olarak devreye girecek ve üretim
süresince çalışacaktır.
Evsel katı atıklar, çöp konteynerinde biriktirilerek belediyenin göstereceği noktaya
taşınacaktır.
Arazide yağ/mazot depolanması gerekmesi durumunda söz konusu depoların sızdırmaz
beton zemin üzerinde, gerekli uyarı levhaları ile depolanması gerekmektedir.
Portatif tuvalet ve lavabolardan oluşacak evsel atıksular, sızdırmaz tankta biriktirilerek
vidanjör tarafından çekilecektir.
Taş ocağına ulaşım yolu ile ilgili kamulaştırma işlemi başlamıştır.
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
3
ÇED RAPORUNU HAZIRLAYAN ÇALIŞMA GRUBU
Cemaliye Özverel ________________________
Çevre Y. Mühendisi
Halil Erdim ________________________
Maden Mühendisi
Doğan Gürgen ________________________
Orman Y. Mühendisi
İsmail Ersözer ________________________
Jeoloji Mühendisi
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
4
PR
OJ
E A
LA
NIN
IN K
RO
KİS
İ (I
) P
roje
ala
nın
a ula
şım
içi
n, İs
kel
e yolu
üze
rinde
Kal
ecik
Baf
ra y
önünde
gid
ilir
. Ç
ayır
ova
Köyünü g
eçti
kte
n s
onra
ilk
kav
şakta
n 9
0o a
çı
yap
ılar
ak k
uze
y y
önünde
(Zey
bek
köy
isti
kam
etin
de)
dev
am e
dil
ir. 9,3
km
sonra
pro
je
alan
ına
ula
şmak
müm
kü
ndür.
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
5
PR
OJ
E A
LA
NIN
IN K
RO
KİS
İ (I
I)
Pro
je a
lanın
a ula
şım
içi
n, K
uze
y K
arpaz
Yolu
üze
rin
de,
Kap
lıca
Köyün
ü g
eçti
kte
n s
onra
ilk
döner
kav
şakta
n B
üyükkonuk
- B
afra
isti
kam
etin
de
git
mek
üze
re d
ağ y
olu
na
dönülü
r.
3,2
km
sonra
pro
je a
lanın
a ula
şmak
müm
kündür.
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
6
İlçe: İskele
Köy: Kilitkaya
Ruhsat Numarası: i309
Taş Ocağı Cinsi: Kırma kum çakıl
Kankasör kurulu alanın WGS84 datum sistemine göre sınır koordinatları
aşağıdaki gibidir.
Tablo 1 Konkasör alanı sınır koordinatları
Nokta No Y X
K1 588090,526 3921880,662
K2 588293,417 3921954,672
K3 588318,968 3921903,421
K4 588200,730 3921820,658
Ruhsatlı alan ve kapasite genişletilmesi yapılacak alanın WGS 84 datum
sistemine göre sınır koordinatları aşağıdaki gibi verilmiştir.
Tablo 2 Ruhsat alan ve geişletilecek alan sınır koordinatları
Nokta No Y X
S1 587377,784 3721636,913
S2 587475,433 392156,188
S3 587839,333 3921577,885
S4 587890,994 3921483,130
S5 587765,513 3921379,676
S6 587762,178 3921289,370
S7 587521,529 3921131,989
S8 587062,475 3921155,027
S9 587066,979 3921403,266
S10 587236,474 3921399,216
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
7
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
8
PROJE YERİ GOOGLE EARTH GÖRÜNTÜSÜ
Şek
il 1
Pro
je a
lan
ının
Goog
le E
arth
üze
rind
eki
gö
rün
üm
ü
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
9
İÇİNDEKİLER I.1.Proje Konusu, Faaliyetin Tanımı, Ömrü, Hizmet Amaçları, Pazar veya Hizmet Alanları, ve Bu
Alan İçerisinde Ekonomik ve Sosyal Yönden Ülke ve Bölge Ölçeğinde Önem ve Gereklilikleri. .. 14
I.2. Üretim Sırasında Kullanılacak Makina, Araç ve Techizatın Adet ve Özellikleri, Bakım ve
Temizlik Çalışmaları. ........................................................................................................................ 15
I.3. İşlenecek olan Malzemenin Fiziksel, Kimyasal ve Mineral Özellikleri ..................................... 17
1.4. Kullanılacak Üretim Yöntemleri, Üretim Miktarları, Rezerv Bilgileri, İş Akım Şeması,
Çalışacak Personel Sayısı .................................................................................................................. 18
I.5. Proje Kapsamındaki Ulaştırma Altyapısı Planı (Ulaştırma Güzergahı, Güzergah Yollarının
Mevcut Durumu ve Kapasitesi, Hangi Amaçlar için Kullanıldığı, Mevcut Trafik Yoğunluğu,
Yerleşim Yerlerine göre Konumu, Yapılması Düşünülen Tamir, Bakım ve İyileştirme Çalışmaları)
........................................................................................................................................................... 21
I.6. Proje ile İlgili Olarak Bu Aşamaya Kadar Gerçekleştirilmiş Olan İş ve İşlemlerin Kısaca
Açıklanması, Alınmış ve Alınacak İzinler, Belgeler. ........................................................................ 22
BÖLÜM II: PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN KONUMU .................................................................... 24
II.1. FAALİYET YERİ SEÇİMİ ....................................................................................................... 24
II.2. PROJE KAPSAMINDAKİ FAALİYET ÜNİTELERİNİN KONUMU ................................... 29
BÖLÜM III. PROJENİN EKONOMİK VE SOSYAL BOYUTLARI ................................................. 31
III.1. Projenin gerçekleşmesi ile ilgili yatırım program ve finans kaynakları ................................... 31
III.2. Projenin gerçekleşmesi ile ilgili iş akım şeması veya zamanlama tablosu ............................... 31
III.3. Projenin Fayda-Maliyet Analizi ............................................................................................... 32
III.4. Proje kapsamında olmayan ancak projenin gerçekleşmesine bağlı olarak faaliyet sahibi veya
diğer yatırımcılar tarafından gerçekleştirilmesi tasarlanan diğer ekonomik, sosyal ve altyapı
faaliyetleri .......................................................................................................................................... 32
III.5. Proje kapsamında olmayan ancak projenin gerçekleşmesi için zaruri olan ve faaliyet sahibi
veya diğer yatırımcılar tarafından gerçekleştirilmesi planlanan diğer ekonomik, sosyal ve altyapı
faaliyetleri .......................................................................................................................................... 32
III.6. Diğer hususlar ........................................................................................................................... 33
BÖLÜM IV. .......................................................................................................................................... 34
PROJEDEN ETKİLENECEK ALANIN BELİRLENMESİ VE BU ALAN İÇİNDEKİ MEVCUT
ÇEVRESEL ÖZELLİKLERİN AÇIKLANMASI ................................................................................ 34
IV.1. Fiziksel ve Biyolojik Çevrenin Özellikleri ve Doğal Kaynakların Kullanımı: ........................ 34
IV.1.1. Meteorolojik ve İklimsel Özellikler .................................................................................. 34
IV.1.2. Jeolojik özellikler; Fiziko-kimyasal özellikler, tektonik hareketler, mineral kaynaklar,
heyelan, benzersiz oluşumlar, sel, kaya düşmesi, vb. .................................................................... 36
IV.1.3. Yeraltı ve termal su kaynaklarının hidrojeolojik özellikleri; su seviyeleri, miktarları,
emniyetli çekim değerleri, kaynakların debileri, mevcut ve planlanan kullanımı. ........................ 39
IV.1.4. Yüzeysel su kaynaklarının hidrolojik ve ekolojik özellikleri. ........................................... 40
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
10
IV.1.5. Denizler ve içsulardaki (göl, akarsu ve/veya pınar) canlı türleri, bu türlerin tabii
karakterleri, ulusal ve uluslararası mevzuatla koruma altına alınan türler; bunların üreme,
beslenme, sığınma ve yaşama ortamları; bu ortamlar içinde belirlenen koruma kararları. ........... 40
IV.1.7. Toprak özellikleri ve kullanım durumu; toprağın fiziksel, kimyasal, biyolojik, arazi
kullanım kabiliyeti sınıflaması, erozyon, toprağın mevcut kullanımı. .......................................... 41
IV.1.8. Tarım alanları; tarımsal gelişim proje alanları, özel mahsul plantasyon alanları, sulu ve
kuru tarım arazilerinin büyüklüğü, ürün desenleri ve bunların yıllık üretim planları. .................. 43
IV.1.9. Koruma alanları, milli parklar, sulak alanlar, kültür varlıkları, tabiat varlıkları, sit ve
koruma alanları, özel çevre koruma bölgeleri, özel koruma alanları, içme ve kullanma su
kaynakları ile ilgili koruma alanları, turizm alan ve merkezleri ve koruma altına alınmış diğer
alanlar. ........................................................................................................................................... 44
IV.1.10. Orman alanları, ağaç türleri, miktarları, kapladığı alan büyüklükleri ve kapalılığı,
bunların mevcut ve planlanan koruma ve/veya kullanım amaçları. .............................................. 45
IV.1.11. Flora ve fauna; türler, endemic özellikle local endemik bitki türleri alanda doğal olarak
yaşayan hayvan türleri, ulusal ve uluslararası yasalarla koruma altına alınan türler, nadir ve nesli
tehlikeye düşmüş türler ve bunların alandaki bölünüş yerleri, av hayvanlarının adları ve
popülasyonları, inşaat ve işletme aşamasında proje alanındaki vejetasyon tiplerinin bir harita
üzerinde gösterilmesi, proje faaliyetlerinden etkilenecek canlılar için alınması gereken koruma
önlemleri, arazide yapılacak flora çalışmalarının vejetasyon döneminde gerçekleştirilmesi ve bu
dönemin belirtilmesi. ..................................................................................................................... 46
IV.1.12. Hayvancılık ve su ürünleri, türleri, beslenme alanları, yıllık üretim miktarı, bu ürünlerin
ülke ekonomisindeki yeri ve değeri ............................................................................................... 60
IV.1.13. Peyzaj değeri yüksek yerler ve rekreasyon alanları, benzersiz özellikteki jeolojik ve
jeomorfolojik oluşumların bulunduğu alanlar. .............................................................................. 60
IV.1.14. Devletin yetkili organlarının hüküm ve trasarrufu altında bulunan araziler, askeri yasak
bölgeler, kamu kurum ve kuruluşlarına belirli amaçlarla tahsis edilmiş alanlar vb. ..................... 61
IV.1.15. Proje yeri ve etki alanının hava, su ve toprak açısından mevcut kirlilik yükünün
belirlenmesi. .................................................................................................................................. 61
IV.1.16. Diğer özellikler ................................................................................................................ 63
IV.2. Sosyo – Ekonomik Çevrenin Özellikleri: ................................................................................. 63
IV.2.1. Ekonomik özellikler; bölgenin ekonomik yapısını oluşturan başlıca sektörler, bölgesel iş
gücünün bu sektörlere dağılımı, sektörlerdeki mal ve hizmet üretiminin bölge ve ülke ekonomisi
içindeki yeri ve önemi, diğer bilgiler. ........................................................................................... 63
IV.2.2. Nüfus; bölgedeki kentsel ve kırsal nüfus, nüfus hareketleri; göçler, nüfus artış oranları,
ortalama hane halkı nüfusu, diğer bilgiler. .................................................................................... 64
IV.2.3. Gelir; bölgedeki gelirin iş kollarına dağılımı, iş kolları itibarıyle kişi başına düşen
maksimum, minimum ve ortalama gelir. ....................................................................................... 65
IV.2.4. İşsizlik; bölgedeki işsiz nüfus ve faal nüfusa oranı. .......................................................... 67
IV.2.5. Sağlık; bölgede endemik ve sıklıkla görülen hastalıklar. .................................................. 67
IV.2.6. Bölgedeki sosyal altyapı hizmetleri; eğitim, sağlık, kültür hizmetleri ve bu hizmetlerden
yararlanma durumu. ....................................................................................................................... 68
IV.2.7. Kentsel ve kırsal arazi kullanımları; yerleşme alanlarının dağılımı, mevcut ve planlanan
kullanım alanları, bu kapsamda sanayi bölgeleri, limanlar, konutlar, turizm alanları vb. ............. 68
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
11
IV.2.8. Diğer Özellikler. ................................................................................................................ 68
BÖLÜM V: PROJENİN ÇEVRE ÜZERİNE ETKİLERİ VE ALINACAK ÖNLEMLER .................. 69
V.1.1. Üretim Sırasında Nerelerde ve Ne Kadar Alanda Hafriyat Yapılacağı, Hafriyat Sırasında
Kullanılacak Malzemeler, Patlayıcı Maddeler, Hafriyat Miktarı, Nerelere Taşınacakları veya
Hangi Amaçlar İçin Kullanılacakları. ............................................................................................ 69
V.1.2. Suyun Temin Edileceği Kaynaklardan Getirilecek Su Miktarı, İçme ve Kullanma Suyu ve
Diğer Kullanım Amaçlarına Göre Miktarı. ................................................................................... 70
V.1.3. Proje Alanında Mevcut Ağaç Sayısı, Proje Sırasında Kesilecek Ağaçların Tür ve Sayıları,
Etkilenecek Tabii Bitki Türleri ve Ne Kadar Alanda Bu İşlerin Yapılacağı, Orman Yangınları ve
Alınacak Önlemler. ....................................................................................................................... 71
V.1.4. Elden Çıkarılacak Tarım Alanlarının Büyüklüğü, Arazi Kullanım Kabiliyeti. .................. 71
V.1.5. Üretim Sırasında Tehlikeli, Toksik, Parlayıcı ve Patlayıcı Maddelerin Kullanım Durumları,
Miktarı, Taşınmaları ve Depolanmaları. ....................................................................................... 72
V.1.6. Çıkarılacak Malzemenin Depolama İşleminin Ne Şekilde Gerçekleştirileceği, Miktar ve
Sevkiyatı. ....................................................................................................................................... 73
V.1.7. İçme ve Kullanma Amaçlı Suların Kullanımı Sonrası Oluşacak Atık Suların Miktarı ve
Bertarafı. ........................................................................................................................................ 73
V.1.8. Üretim Sırasında Toz Kaynakları ve Çıkacak Toz Miktarı, Azaltılması için Alınacak
Önlemler. ....................................................................................................................................... 73
V.1.9. Üretim Sırasında Meydana Gelecek Vibrasyon, Gürültü Kaynakları ve Seviyeleri İçin
Hesaplamaların Yapılması, Alınacak Önlemler. ........................................................................... 77
V.1.10. Çalışacak Personelin ve Bu Personele Bağlı Nüfusun Konut ve Diğer Teknik Sosyal
Altyapı İhtiyaçlarının Nerelerde ve Nasıl Temin Edileceği. ........................................................ 81
V.1.11. Üretim Sırasında Oluşacak Atık Türleri, Miktarı ve Bertarafı. ........................................ 81
V.1.12. Sağlık Koruma Bandı Mesafesi. ....................................................................................... 82
V.1.13. Proje Alanında Kültür ve Tabiat Varlıkları Durumu. ....................................................... 82
V.2. Projenin Sosyal- Ekonomik Çevre Üzerine Etkileri .................................................................. 83
V.2.1. Proje ile gerçekleşmesi beklenen gelir artışları; yaratılacak istihdam imkanları, nüfus
hareketleri, göçler, eğitim, sağlık, kültür, diğer sosyal ve teknik altyapı hizmetleri ve bu
hizmetlerden yararlanma durumunda değişiklikler vb. ................................................................. 83
V.2.2. Çevresel fayda-maliyet analizi; bu bölümde çevreden faaliyet öncesi yararlanılma
durumları ve maliyetleriyle faaliyet arasında ve sonrasında oluşacak değişiklikler anlatılacaktır;
örneğin tesiste filter kullanılmadığı zaman atmosphere atılacak gaz ve tozların yayılma mesafeleri
ve konsantrasyonları, buna bağlı olarak etki alanı içerisinde kalan alanda gaz ve tozlardan
kaynaklanacak maddi kayıplar. ..................................................................................................... 83
BÖLÜM VI: PROJENİN ALTERNATİFLERİ .................................................................................... 85
BÖLÜM VII: İZLEME PROGRAMI ................................................................................................... 85
BÖLÜM VIII: İŞLETME FAALİYETE KAPANDIKTAN SONRA OLABİLECEK VE SÜREN
ETKİLER VE BU ETKİLERE KARŞI ALINACAK ÖNLEMLER .................................................... 87
VIII.1. Rehabilitasyon Çalışmaları (Proje raporun ekine ilave edilsin) ............................................ 87
VIII.2. Arazi Islahı (Ağaçlandırma) .............................................................................................. 87
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
12
BÖLÜM IX: HALKIN KATILIMI ....................................................................................................... 88
IX.1. Yöre halkının bilgilendirilmesi ................................................................................................ 88
IX.2. Görüşlerine başvurulması öngörülen diğer taraflar .................................................................. 88
BÖLÜM X. SONUÇLAR ..................................................................................................................... 89
Kaynaklar .............................................................................................................................................. 92
Ekler ...................................................................................................................................................... 93
TABLOLAR
Tablo 1 Konkasör alanı sınır koordinatları .............................................................................................. 6
Tablo 2 Ruhsat alan ve geişletilecek alan sınır koordinatları .................................................................. 6
Tablo 3 İstihdam edilecek meslek grupları ve personel sayıları ........................................................... 21
Tablo 4 Konkasör alanı sınır koordinatları ............................................................................................ 24
Tablo 5 Ruhsat alan ve geişletilecek alan sınır koordinatları ................................................................ 24
Tablo 6 Projenin zamanlama tablosu .................................................................................................... 32
Tablo 7 2008-2016 yılları Mehmetcik İstasyonuna ait muhtelif bilgiler (Meteoloji Dairesi, 2018) ..... 35
Tablo 8 Proje alanının floristik listesi ................................................................................................... 54
Tablo 9 Proje alanının floristik listesi (devam, a) ................................................................................. 55
Tablo 10 Proje alanının floristik listesi (devam, b) ............................................................................... 55
Tablo 11 Proje alanının floristik listesi (devam, c) ............................................................................... 56
Tablo 12 Proje alanının floristik listesi (devam, d) ............................................................................... 56
Tablo 13 Proje alanı çevresinin fauna listesi (Kuşlar) ........................................................................... 57
Tablo 14 Proje alanı çevresinin fauna listesi (Kuşlar, devam) .............................................................. 58
Tablo 15 Proje alanı fauna listesi (Memeliler) ...................................................................................... 58
Tablo 16 Proje alanı çevresinin fauna listesi (Lacertilia-Kertenkeleler) ............................................... 59
Tablo 17 Proje alanı çevresinin fauna listesi (Ophidia - Yılanlar) ........................................................ 59
Tablo 18 Büyükkonuk Belediyesi’ne bağlı köylerin nüfus sayımı sonuçları (DPÖ, 2011) .................. 64
Tablo 19 Temel Ekonomik Göstergeler (DPÖ, 2017) ........................................................................... 65
Tablo 20 GSYİH’deki Sektörel Gelişmeler (DPÖ,2017) ...................................................................... 66
Tablo 21 İşsizlik oranı (DPÖ, 2016) ..................................................................................................... 67
Tablo 22 Delik başına kullanılacak patlayıcı madde miktarları ............................................................ 72
Tablo 23 Toplam 50 patlatma (1500 delik) için kullanılacak patlayıcı madde miktarları .................... 72
Tablo 24 Çöken toz sınır değerleri (Hava Kirliliğinin Korunması Tüzüğü, Ek II, Tablo 2.2’den
alınmıştır) .............................................................................................................................................. 77
Tablo 25 İş makineleri ve gürültü seviyeleri ......................................................................................... 78
Tablo 26 Ses seviyesinin mesafeye göre dağılımı ................................................................................. 78
Tablo 27 Maden ve Taş Ocakları ile Benzeri Alanlarda Patlama Nedeniyle Oluşacak Titreşimlerin En
Yakın Çok Hassas Kullanım Alanın Dışında Yaratacağı Zemin Titreşimlerinin İzin Verilen En Yüksek
Değerleri ................................................................................................................................................ 80
Tablo 28 Patlatma nedeniyle bina temellerindeki titreşim hizi (Vo) değerlerine bağlı olarak hasar
görebilecek bina türleri (Frossbland, 1981) ........................................................................................... 81
ŞEKİLLER
Şekil 1 Proje alanının Google Earth üzerindeki görünümü ..................................................................... 8
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
13
Şekil 2 Ocaktaki mevcut statigrafi (Halil Erdim, 2018) ........................................................................ 18
Şekil 3 Genel iş akım şeması ................................................................................................................. 19
Şekil 4 Konkasör tesisi iş akım şeması (Halil Erdim, 2018) ................................................................. 20
Şekil 5 Mekanik plant tesisi iş akım şeması (Halil Erdim, 2018) ......................................................... 20
Şekil 6 Taş ocağına (patlatma alanına) ulaşım ...................................................................................... 22
Şekil 7 Taş ocağı çevresinde bulunan yerleşim birimleri ve mesafeleri ............................................... 25
Şekil 8 Proje alanı yukarıdan görüntü, a ............................................................................................... 25
Şekil 9 Proje alanı (güneyden kuzey yönüne bakış) .............................................................................. 26
Şekil 10 Taş ocağının kuzeyinde bulunan Kantara yolu ....................................................................... 26
Şekil 11 Proje alanının güney yönü ....................................................................................................... 27
Şekil 12 Proje alanı doğusu ................................................................................................................... 27
Şekil 13 Proje alanı doğu sınırı (S4)...................................................................................................... 28
Şekil 14 Proje alanının güney batısında bulunan eski taş ocağı ............................................................ 28
Şekil 15 Proje alanı batı yönü ................................................................................................................ 29
Şekil 16 Kankasör tesisi (doğudan batı yönüne bakış) .......................................................................... 30
Şekil 17 Mekanik plant tesisi ................................................................................................................ 30
Şekil 18 Mekanik plant ofis binası ........................................................................................................ 31
Şekil 19 Eski taş ocağı ........................................................................................................................... 38
Şekil 20 Natura 2000 alanları (dogakoruma.eu) .................................................................................... 45
Şekil 21 Proje gelişme alanının görüntüsü ............................................................................................ 48
Şekil 22 Proje alanında depo ve kırma yerinin kuzeyi Prosili Ormanı içerisinde ağaçlandırılmış alandır
............................................................................................................................................................... 48
Şekil 23 Proje yerinde Juniperus phoenician ......................................................................................... 49
Şekil 24 Proje yerinde Ferula communis ............................................................................................... 49
Şekil 25 Proje yerinde Pistacia terebinthus .......................................................................................... 50
Şekil 26 Proje yerinde Cupressus sempervirens ................................................................................... 50
Şekil 27 Arbutus andrachne .................................................................................................................. 51
Şekil 28 Proje yerinde Cyclamen persicum .......................................................................................... 51
Şekil 29 Proje Yerinde Cistus Spp. ...................................................................................................... 52
Şekil 30 Proje yerinde Olea europaea .................................................................................................. 52
Şekil 31 Taş ocağı yukarıdan drone ile fotoğraflanmıştır ..................................................................... 62
Şekil 32 Güneyden kuzey yönüne bakış (drone ile havadan çekilmiştir) .............................................. 62
Şekil 33 Uzaklığa bağlı gürültü seviyeleri ............................................................................................ 79
HARİTALAR
Harita 1 Kuzey Kıbrıs’ta bulunan Meteoroloji İstasyonları .................................................................. 35
Harita 2 Bölgenin Yüzey Jeoloji Haritası (1/25000) ............................................................................. 37
Harita 3 Patlatma alanının topoğrafik haritası ....................................................................................... 39
Harita 4 Proje alanının Temel Toprak Haritası üzerinde gösterimi (1/25000) ...................................... 42
Harita 5 Proje alanının Arazi Kullanım Kabiliyeti Haritası üzerinde gösterimi (1/25000) ................... 43
Harita 6 Proje yerinin Orman Haritası (1/25000) .................................................................................. 46
Harita 7 Yapısal hasar grafiği ................................................................................................................ 80
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
14
BÖLÜM I: PROJENİN TANIMI VE AMACI
I.1.Proje Konusu, Faaliyetin Tanımı, Ömrü, Hizmet Amaçları, Pazar veya
Hizmet Alanları, ve Bu Alan İçerisinde Ekonomik ve Sosyal Yönden Ülke ve
Bölge Ölçeğinde Önem ve Gereklilikleri.
Proje konusu faaliyet, Büyükkonuk- Kilitkaya Bölgesinde bulunan taş ocağı
sınırlarının genişletilmesidir. Söz konusu proje, Karayolları Dairesi’ne ait olup
ihale edilen karayollarının yapımında ihtiyaç duyulan agregayı çıkarmak için
kullanılacaktır. Agrega, belirli gradasyona ve kaliteye sahip kayaç parçaları, çakıl,
kırmataş, kum vb. mineral malzeme ve bunların karışımıdır.
Kırma kum çakıl üretimi için açılan taş ocağı 2000 yılından beri ruhsatlı olarak
(Ruhsat no: i309) işletilmektedir. Ruhsat sahası 157604,28 m2, genişletilecek alan
114277,40 m2, konkasör kurulu alan ise 14252,39 m2’dir. Ruhsat alanındaki kireç
taşları çıkarılarak kırma kum çakıl üretilecektir. Proje kapsamında, ruhsat alanıın
sınırlarının genişletilmesi (işletme alanının genişletilmesi) hedeflenmektedir.
Kapasite artışı yapılacak alanın güney batısında, daha önceden kullanılan (ilk
açılan) taş ocağı bulunmaktadır. Ancak, hedeflenen rezerv bulunamadığından
genişletilmesi ihtiyacı duyulmuştur. Arazi ziyaretlerinde sınırları genişletilecek
alanda daha önceden çalışma yapıldığı gözlemlenmiştir. Tesiste, açık ocak
basamak yöntemi ile işletmecilik yapılacaktır. Basamak yüksekliği ortalama 10
metre, genişliği ise arazinin topoğrafyasına göre araçların manevra yapabileceği
şekilde olacaktır.
Taş ocağının, 0,7 km doğusunda ise kırma, eleme makineleri bulunmaktadır.
İşletme alanının genişletilmesi ile hedeflenen malzemenin elde edilebilmesi için
kırma eleme işlemleri yapılması planlanmaktadır. Buradan da kamyonlara
yüklenerek, yapılacak yol projesine taşınacaktır. Tasarı yol projeleri, Balalan –
Yenierenköy ve Çayırova- İskele yollarıdır. Bunun yanında, bölgede gelecekte
Karayolları Dairesi tarafından gerçekleştirilebilecek yol yenileme çalışmaları için
kullanılabilecektir. Proje alanından çıkacak malzeme sadece kamusal amaçlı
kullanılacaktır.
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
15
Alanın, Kilitkaya ve Büyükkonuk köylerine uzaklığı 2,5 km’dir. Proje alanına
yakın olan diğer yerleşim birimleri ve uzaklıkları; Kaplıca köyü’ne 5 km uzaklıkta
olup köyün güney doğusunda, Yedikonuk köyünün 6 km batısında, Ergazi
köyünün 6 km kuzey doğusunda bulunmaktadır.
Taş ocağından proje süresince çıkarılacak olan görünür ve muhtemel agrega
rezerv toplamı 241000 ton’dur. Bu miktar 2018 yılı için ihtiyaç duyulan
malzemeyi karşılayabilmektedir. Proje ömrü 2 yıldır. Daha sonra rehabilitasyon
işlemlerine başlanacaktır.
Söz konusu arazi, Bakanlar Kurulu tarafından Karayolları Dairesi’ne tahsis
edilmiştir. H(K-I)3748-2017 sayılı, 10 Kasım 2017 tarihli Bakanlar Kurulu
kararına göre, “Karayolları Dairesine şantiye ve taş ocağı sahası olarak
kullanılmak amacıyla 31.12.2020 tarihine kadar ruhsat izni verilen Büyükkonuk-
Kilitkaya Taşocağı’nda yeterli malzeme kalmaması nedeniyle, Karayolları
Dairesinin ihtiyaçları doğrultusunda kullanılmak üzere gereksinim duyulan
malzemenin taşınabilmesi amacıyla,.. Jeoloji Maden Dairesi ile Çevre Koruma
Dairesi’nin belirleyeceği kurallara uyulması kaydıyla genişletilmesine karar
verildi”. Bu kapsamda, taş ocağı genişletme projesi ÇED Tüzüğü gereğince ÇED
kapsamına girmiş olup, Aralık 2017 tarihinde arazi ziyaretleri ve rapor hazırlanma
işlemleri başlamıştır. Rapor, projenin özelliklerini, olası etkilerinin belirlenmesini
ve alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Çevre Koruma
Dairesi’nden alınan ÇED Soru Formatı dikkate alınarak hazırlanmıştır.
I.2. Üretim Sırasında Kullanılacak Makina, Araç ve Techizatın Adet ve
Özellikleri, Bakım ve Temizlik Çalışmaları.
a) Patlatma sırasında aşağıdaki malzemelere ihtiyaç duyulacaktır. 1 yılda, 50
patlatma 1500 delik açılması hedeflenmektedir. Patlatma sonucu oluşacak büyük
kayalar, kamyonlara yüklenip kankasör tesisine taşınacaktır.
Patlatma sırasında;
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
16
Elektrikli kapsül: 1500 adet/1 yıl ihtiyaç duyulacaktır.
Jelatinit dinamit: 1500 kg/1 yıl ihtiyaç duyulacaktır.
Amonyum nitrat: 45000 kg/1yıl ihtiyaç duyulacaktır.
Mazot: 3000 lt/1yıl ihtiyaç duyulacaktır.
b) Kankasör Tesisi, büyük kayaların kırılıp elenerek büyüklüklerine göre ayrı
yığınlar halinde stoklandığı yerdir. Tesis mevcuttur. Kankasör tesis alanı 14252
m2’dir. Tesis kapsamında bulunan ekipmanlar aşağıdaki gibidir.
Kumanda Merkezi : 1 ad. 3 x 4
Yükleme Bunkeri : 1 ad. 16 m3
Primer Kırıcı Çene : 1 ad. 200 Ton/saat - 160 kWa
Secondary Kırıcı : 1 ad 300 Ton/saat - 250 kWa
Taşıma Bantları : 5 ad. 11 kWa
Jeneratör : 1 ad. 1100 kWa
Su Tankı : 2 ad. 22- 10 Ton
Elek : 1 ad. 2000x6000 elek -22 kwa
Stok Bandı : 4 ad. 7.50 kwa
Yedek Parça : 2 ad. Kübikser 110- 180 kwa , 75 – 90 kwa
Su Tankı : 2 ad. 20 Ton
c) Mekanik plant tesisinde ise, ürünler çeşitli bandlardan geçirilerek kum, kum,
ince çakıl ve kalın çakıl olarak ayrılacaktır.
Kumanda Merkezi : 1 ad.
Yükleme Bunkeri : 4 ad. 4 m3
Mikser : 1 ad. 90 Ton/saat - 90 kWa
Taşıma Bantları : 2 ad. 11 kWa
Jeneratör : 1 ad. 250 kWa
Kantar Tesisi : 1 ad. 30 kWa
Su Tankı : 1 ad. 10 Ton
Diğer makineler;
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
17
Table 1 Diğer iş makineleri listesi ve özellikleri
SIRA
NO
İŞ ARACININ
ADI / TÜRÜ
MODEL VE
KAPASİTESİ
PLAKASI MAZOT
TÜKETİMİ
AÇIKLAMA
1 ROCK / Vagon
dril
Furukowa 2001
delik çapı 59-
89 mm
yok 20 litre/saat Sigorta
edilmiştir
2 Ekskavatör Volvo 2 m3 yok Sigorta
edilmiştir
Ekskavatör Daıwo -340
2005 1,50m3
yok Sigorta
edilmiştir
3 Kaya kamyonu
3 dingil (2 Adet)
20 ton 34 DU
9824 – 34
DU 9826
Sigorta
edilmiştir
4 Kepçe Komatsu 420 –
199 3.5 m3
TPD 012 Sigorta
edilmiştir
5 Kepçe JBC
0.5 m3
TAZ 214 15 litre /saat Sigorta
edilmiştir
6 Jeneratör 200KVA - 50 litre / saat Topraklanmış,
test edilmiş
I.3. İşlenecek olan Malzemenin Fiziksel, Kimyasal ve Mineral Özellikleri
Taş ocağı, kırma kum çakıl malzemesi üretimi faaliyeti gerçekleştirecektir.
Ruhsat alanındaki kireçtaşları çıkarılarak kırma kum çakıl üretilecektir. Açıldığı
günden bugüne kadar ruhsat alanında görünen statigrafi aşağıda gösterilmiştir.
Statigrafi işletme projesinden alınmıştır.
İşletme projesine göre, en üstte, bitkisel toprakla karışık kayaların bulunduğu ince
bir tabaka halinde dekaplaj malzemesi, onun altında çatlaklı, yer yer killi/kumlu
formasyonlar içeren ve kalınlığı 60-70 metre civarında kalker katmanı
bulunmaktadır. Bu katmanlar yer yer karışık olmakla birlikte ocaktan çıkarılan
malzeme arsa parselleme ve alt dolgu malzemesinden mekanik asfalt yapımına
kadar kullanım olanağı bulabilmektedir. Bu katmanların toplamı görünür ve
muhtemel rezerv olarak değerlendirilmiştir. Görünür ve muhtemel rezerv 305
kotunun üzerindeki malzemelerdir. Kireçtaşlarının altında, diğer ocaklarda
olduğu gibi, ezik kalkerden oluşan doğal kum malzemesi ve onun altında kil
tabakasının bulunduğu varsayılmıştır.
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
18
Şekil 2 Ocaktaki mevcut statigrafi (Halil Erdim, 2018)
1.4. Kullanılacak Üretim Yöntemleri, Üretim Miktarları, Rezerv Bilgileri, İş
Akım Şeması, Çalışacak Personel Sayısı
İşletme projesinden alınan bilgilere göre, alanda 305 kotunun üzerinde görünür
ve muhtemel rezerv olarak 175166 m3 (438 000 ton) malzeme bulunmaktadır.
Geçmiş yıllarda yapılan deneyimlere göre, malzemenin %45’i agrega olarak
kullanılmayacak olan toprak kütlelerinden oluşmaktadır. Patlatma alanında,
241000 ton agrega bulunduğu öngörülmektedir. Kalan miktar yine yol
inşaatlarında ve alanın rehabilitasyonunda kullanılacaktır.
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
19
Taş ocağı, açık ve basamak yolu ile çalıştırılmaya devam edilecektir. Rock
makinesiyle delinen deliklere patlayıcı doldurularak patlatma yapılacaktır. Daha
sonra çıkarılan malzeme konkasör tesisinde işlenecektir.
Taş ocağında basamak yükseklikleri 10 metre cıvarında olacak, genişliği ise
arazinin topoğrafyasına göre araçların manevra yapılmasına yeterli olacak
genişlikte olacaktır.
Şekil 3 Genel iş akım şeması
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
20
Şekil 4 Konkasör tesisi iş akım şeması (Halil Erdim, 2018)
Şekil 5 Mekanik plant tesisi iş akım şeması (Halil Erdim, 2018)
Tesiste 23 personel istihdam edilmesi planlanmaktadır. Meslek grupları aşağıdaki
gibi verilmiştir.
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
21
Tablo 3 İstihdam edilecek meslek grupları ve personel sayıları
Tesis sorumlusu 1
Dril operatörü 1
Ateşleyici 1
Ateşleyici yardımcısı 3
Ekskavatör operatörü 2
Kepçe operatorü 1
Kamyon şöförü 3
Konkasör operatörü 1
Konkasör operatörü yardımcısı 1
Elektrik Teknisyeni 0
Yardım İşçi 2
Mekanik Plant operatörü 1
Makanik plant operatörü
yardımcısı 1
Kantarcı 1
Gece bekçisi 1
Teknik nezaretçisi 1
ISG uzmanı 1
Firma müdürü 1
Toplam 23
I.5. Proje Kapsamındaki Ulaştırma Altyapısı Planı (Ulaştırma Güzergahı,
Güzergah Yollarının Mevcut Durumu ve Kapasitesi, Hangi Amaçlar için
Kullanıldığı, Mevcut Trafik Yoğunluğu, Yerleşim Yerlerine göre Konumu,
Yapılması Düşünülen Tamir, Bakım ve İyileştirme Çalışmaları)
Proje alanına ulaşabilmek için, İskele- Karpaz anayolundan gidilir. Kalecik’ten
sonra ilk yoldan kuzey yönünde Tuzluca yönüne dönülür. Büyükkonuk – Tatlısu
yolunda, köy içine girmeden 9,3 km gidilir daha sonra batı yönüne dönülür.
Toprak yol devam edilir. 0,8 km sonra kankasör ve mekanik plant tesisine
ulaşmak mümkündür. Daha sonra Kantara yönünde devam edilerek proje alanına
ulaşmak mümkündür.
Proje alanına ulaşım yolu özel mülk içerisinden geçmektedir. Bu nedenle,
kamulaştırma çalışmaları başlamıştır.
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
22
Mevcut durumda, taş ocağına ayrılan yol stabilize yoldur. Yolda düzenli olarak
iyileştirmeler yapılacaktır. Proje alanının hemen kuzeyinde bulunan kantara yolu
iyileştirilecek ve ivedi olarak güvenlik önlemleri alınması sağlanacaktır.
Şekil 6 Taş ocağına (patlatma alanına) ulaşım
I.6. Proje ile İlgili Olarak Bu Aşamaya Kadar Gerçekleştirilmiş Olan İş ve
İşlemlerin Kısaca Açıklanması, Alınmış ve Alınacak İzinler, Belgeler.
Proje alanınn batı kısmında daha önceden faaliyet yapıldığı tespit edilmiştir. Konu
ilgili kurumların bilgisindedir. ÇED Sürecinin tamamlanması ve ÇED OLUMLU
kararı alınması halinde, izinlendirme sürecine devam edilecektir. Sürecin
tamamlanması ile taş ocağı işletilmeye devam edilecektir. Projenin 2 yıllık işletme
raporu hazırlanmış, Yer Bilimleri Odası tarafından kontrol edilmiştir.
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
23
ÇED raporu kapsamında, İskele Kaymakamlığı, Büyükkonuk Belediyesi, Şehir
Planlama Dairesi, Orman Dairesi, Tarım Dairesi, Karayolları Dairesi, Eski Eserler
ve Müzeler Dairesi ve Jeoloji ve Maden Dairesi görüşleri alınmıştır. Güncel
görüşler raporun ekinde sunulmuştur.
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
24
BÖLÜM II: PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN KONUMU
II.1. FAALİYET YERİ SEÇİMİ
Proje alanı, Büyükkonuk- Kilitkaya’da yer almaktadır. Alanın, Kilitkaya ve
Büyükkonuk köylerine uzaklığı 2,5 km’dir. Proje alanına yakın olan diğer
yerleşim birimleri ve uzaklıkları; Kaplıca köyü’ne 5 km köyün güney doğusunda,
Yedikonuk köyünün 6 km batısında, Ergazi köyünün 6 km kuzey doğusunda
bulunmaktadır.
Taş ocağı, P/H VII.37.W1-W2, VII.37.E1 üzerinde yer almaktadır. Ruhsat sahası
157604,28 m2, genişletilecek alan 114277,40 m2, konkasör kurulu alan ise
14252,39 m2’dir. Alan, kuzeyden güneye eğimli bir topoğrafik yapıya sahiptir.
Kankasör kurulu alanın WGS84 datum sistemine göre sınır koordinatları
aşağıdaki gibidir.
Tablo 4 Konkasör alanı sınır koordinatları
Nokta No Y X
K1 588090,526 3921880,662
K2 588293,417 3921954,672
K3 588318,968 3921903,421
K4 588200,730 3921820,658
Ruhsatlı alan ve kapasite genişletilmesi yapılacak alanın WGS 84 datum
sistemine göre sınır koordinatları aşağıdaki gibi verilmiştir.
Tablo 5 Ruhsat alan ve geişletilecek alan sınır koordinatları
Nokta No Y X
S1 587377,784 3721636,913
S2 587475,433 392156,188
S3 587839,333 3921577,885
S4 587890,994 3921483,130
S5 587765,513 3921379,676
S6 587762,178 3921289,370
S7 587521,529 3921131,989
S8 587062,475 3921155,027
S9 587066,979 3921403,266
S10 587236,474 3921399,216
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
25
Şekil 7 Taş ocağı çevresinde bulunan yerleşim birimleri ve mesafeleri
Şekil 8 Proje alanı yukarıdan görüntü, a
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
26
Şekil 9 Proje alanı (güneyden kuzey yönüne bakış)
Şekil 10 Taş ocağının kuzeyinde bulunan Kantara yolu
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
27
Şekil 11 Proje alanının güney yönü
Şekil 12 Proje alanı doğusu
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
28
Şekil 13 Proje alanı doğu sınırı (S4)
Şekil 14 Proje alanının güney batısında bulunan eski taş ocağı
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
29
Şekil 15 Proje alanı batı yönü
II.2. PROJE KAPSAMINDAKİ FAALİYET ÜNİTELERİNİN KONUMU
Proje, agrega (kırma kum çakıl) ocağının kapasitesinin geliştirilmesi projesidir.
Proje alanının güneyinde daha önceden işletilen taş ocağı, doğusunda kankasör ve
plant mikserin yer aldığı alan bulunmaktadır. Ayrıca, sözkonusu alanda mevcut
durumda jeneratör, su tankeri, su deposu, ofis binası, yemekhane ve ambar olarak
kullanılan bir çadır bulunmaktadır. Aşağıda fotoğrafları verilmiştir.
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
30
Şekil 16 Kankasör tesisi (doğudan batı yönüne bakış)
Şekil 17 Mekanik plant tesisi
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
31
Şekil 18 Mekanik plant ofis binası
BÖLÜM III. PROJENİN EKONOMİK VE SOSYAL BOYUTLARI
III.1. Projenin gerçekleşmesi ile ilgili yatırım program ve finans kaynakları
Tasarı projenin hayata geçmesi ve ürünün elde edilmesi ile, Balalan –
Yenierenköy Yolu, Çayırova – İskele Yolu’nun altyapısı yapılacaktır. Bunun
yanında, gelecekte bölgede Karayolları Dairesi tarafından gerçekleştirilebilecek
yol yenileme çalışmaları için kullanılabilecektir.Tasarı proje, KKTC Karayolları
Dairesi tarafından ihaleye çıkılmış ve bütçesi Türkiye Cumhuriyeti tarafından
karşılanacaktır.
III.2. Projenin gerçekleşmesi ile ilgili iş akım şeması veya zamanlama tablosu
Söz konusu taş ocağı daha önceden çalıştırılmış durumdadır. Araziye daha
önceden yerleştirilmiş konkasör ve mix plant tesisi bulunmaktadır. ÇED sürecinin
tamamlanmasıyla, olumlu karar alınması halinde ilgili kurumlardan onay alınarak
taş ocağında üretim faaliyetleri başlayacaktır. İşletme süresi 2 yıl olarak
hedeflenmektedir. Yolların tamamlanmasıyla, Karayolları Dairesi tarafından
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
32
rehabilitasyon işlemleri yaptırılacaktır. Projenin zamanlama tablosu aşağıda
verilmiştir.
Tablo 6 Projenin zamanlama tablosu
III.3. Projenin Fayda-Maliyet Analizi
Proje konusu faaliyet taş ocağı ve kırma eleme tesisi faaliyetidir. Üretim
faaliyetinin yapılması ile elde edilecek ürün kamusal amaçlı Balalan –
Yenierenköy Yolu, Çayırova- İskele Yolu’nun yapılmasında kullanılacaktır.
Yapılacak yolların maliyeti 38,400,000 TL’dir. Maliyetin ortalama %40’ı ocak
işletmeciliği için kullanılacaktır. Faaliyetin işletilmesi sırasında, 23 personel
çalışacaktır. Proje finansmanı, Türkiye Cumhuriyeti’dir.
III.4. Proje kapsamında olmayan ancak projenin gerçekleşmesine bağlı
olarak faaliyet sahibi veya diğer yatırımcılar tarafından gerçekleştirilmesi
tasarlanan diğer ekonomik, sosyal ve altyapı faaliyetleri
Bu kapsamda faaliyet sahibi ve diğer yatırımcılar tarafından gerçekleştirilmesi
tasarlanan diğer ekonomik, sosyal ve altyapı faaliyetleri bulunmamaktadır.
III.5. Proje kapsamında olmayan ancak projenin gerçekleşmesi için zaruri
olan ve faaliyet sahibi veya diğer yatırımcılar tarafından gerçekleştirilmesi
planlanan diğer ekonomik, sosyal ve altyapı faaliyetleri
Çalışanlara hizmet verecek herhangi bir kalıcı tesis bulunmamakta olup, bundan
sonrası için de planlanmamaktadır. Tesiste su ihtiyacı dışarıdan tankerlerle
sağlanmaktadır. Elektrik ihtiyacı için ise jeneratör kullanılmaktadır. İşçilerin
Zaman 2019 2020
Yapılacak İşler Mart Nisan Mayıs Haziran-Aralık Ocak-AralıkOcak-Aralık
ÇED Sürecinin tamamlanması x x
İlgili kurumlardan izinlendirme işlemlemlerinin tamamlanması x x
Üretime geçiş x x
Rehabilitasyon x
2018
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
33
günlük kullanımından oluşacak atıksular, sızdırmaz septik tankta depolanarak
vidanjör tarafından çekilecektir.
Yol için kamulaştırma çalışmaları başlamıştır.
III.6. Diğer hususlar
Bahse konu diğer hususlar bulunmamaktadır.
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
34
BÖLÜM IV.
PROJEDEN ETKİLENECEK ALANIN BELİRLENMESİ VE BU ALAN
İÇİNDEKİ MEVCUT ÇEVRESEL ÖZELLİKLERİN AÇIKLANMASI
IV.1. Fiziksel ve Biyolojik Çevrenin Özellikleri ve Doğal Kaynakların
Kullanımı:
IV.1.1. Meteorolojik ve İklimsel Özellikler
“Yarı Kurak” iklim kuşağı sınıfına giren Kıbrıs adası, Akdeniz’de bulunduğundan
yazları sıcak ve kuru; kışları ise ılık ve az yağışlıdır. Kıbrıs genelinde en sıcak ay
Temmuz ayı, en soğuk ay ise kış mevsiminde Ocak ayıdır. Harita 1’de Kuzey
Kıbrıs’ta bulunan meteoroloji istasyonları gösterilmiştir. Proje alanına en yakın
meteoroloji istasyonu olan Mehmetcik İstasyonundan alınan veriler verilmiştir.
Verilere bakıldığında, 2008-2016 yılları arasında yıllık ortalama sıcaklık 20,6
oC’dir. En yüksek sıcaklık Temmuz- Ağustos aylarında görülmekte olup bu
aylarda ortalama en yüksek sıcaklık 33,0-33,8 oC arasında değişmektedir. En
düşük sıcaklık ise Aralık- Ocak aylarında görülmektedir. Yıllık ortalama en düşük
sıcaklık 16,3 oC olmuştur.
1981-2016 yılları arası, ortalama yağış miktarına bakıldığında en fazla yağışın
aralık ayında yağdığı görülmektedir. Bu bölgede yıllık ortalama yağış miktarı
424,5 mm’dir.
Ortalama rüzgar hızı ise 2,6 olup en yüksek rüzgar hızının mayıs ve kasım
aylarında gerçekleştiği görülmektedir. Meteoroloji dairesinden alınan verilere
göre bölgede hakim rüzgar yönü kuzeydir.
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
35
Harita 1 Kuzey Kıbrıs’ta bulunan Meteoroloji İstasyonları
Tablo 7 2008-2016 yılları Mehmetcik İstasyonuna ait muhtelif bilgiler
(Meteoloji Dairesi, 2018)
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
36
IV.1.2. Jeolojik özellikler; Fiziko-kimyasal özellikler, tektonik hareketler,
mineral kaynaklar, heyelan, benzersiz oluşumlar, sel, kaya düşmesi, vb.
İnceleme alanı, Büyükkonuk Köyü kuzey batısı ile Kilitkaya Köyü kuzeyinde yer
alan açılmış ve kısmen işletilmiş taş ocağı alanıdır.
Çınarlı- Tatlısu köyleri arasından başlayarak doğuya doğru Balalan köyüne kadar
devam eden ve Beşparmak Dağlarının kaya türlerini oluşturan içerisinde inceleme
alanının da yer aldığı bölge Kantara Formasyonu olarak isimlendirilmiştir
(Hakyemez ve diğerleri, KKTC Jeolojisi 2000, MTA Yayınları). Farklı yaşta,
farklı boyutlarda ve farklı kaya türlerinde çakıl ve bloklar içeren olistostromal bir
birimdir. Arka sayfada bölgenin yüzey jeoloji haritası verilmiştir.
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
37
Harita 2 Bölgenin Yüzey Jeoloji Haritası (1/25000)
Proje Alanı
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
38
Sediment ortamlarda çökelip yerlerinden taşınıp başka yerlerde depolanan çeşitli
boyutlardaki bloklar olistostromal düzeyler olarak isimlendirilir. Kantara
Formasyonu Tripa Grubu ile Lapta Grubu kayaçlarından türeyen bloklar genel
olarak üç grupta toplanmıştır.
1. Grupta Tripa ve Lapta gruplarından türeyen çakıl ve bloklar olup, Lapta
Grubundan türeyen çoğunluktadır.
2. grupta ofiyolitli devamlılığı olmayan (milanj) çakıl ve bloklardan oluşur. Bu
bloklar pridotit, gabro, serpantinit ve radyolaritten türemiş ve kantara yöresinde
oldukça yaygındır.
3. Grupta yakın çevreye yabancı, metamorfizma geçirmemiş farklı boyutlarda,
farklı kaya türlerinden ve farklı yaşlardaki kireçtaşı bloklarından oluşur.
İnceleme alanı ve çevresinde 3. Grupta yer alan kireçtaşı blokları ile geçişli genç
karasal seki oluşumları gözlemlenmektedir.
Geçmiş yıllarda taş ocağı olarak işletilen kireçtaşı blok’u sonlanmış ara
düzlemlerinde kumlu, killi, çakıllı karasal sekilere rastlanılmıştır.
Şekil 19 Eski taş ocağı
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
39
Şu anda açılan yeni taş ocağı alanının doğu yönünde bitevil kireçtaşı bloku
olabileceği ocağın doğu yönünde devam edilebileceği sanılmaktadır. Bitevil
kireçtaşı yeni açılan taş ocağının kuzey batısında gözlemlenmekte olup bu alanda
taş ocağı işletilmesinin bölgede yer alan kantara kalesine yakınlığı nedeniyle
sakıncalıdır.
Proje alanının topoğrafik yapısı aşağıdaki gibi verilmiştir. Harita Dairesi’nden
alınan topoğrafya haritası ise ekte verilmiştir.
Harita 3 Patlatma alanının topoğrafik haritası
IV.1.3. Yeraltı ve termal su kaynaklarının hidrojeolojik özellikleri; su
seviyeleri, miktarları, emniyetli çekim değerleri, kaynakların debileri,
mevcut ve planlanan kullanımı.
Adamızda yer alan birçok yöredeki yeraltı su kaynaklarımız bölgelerin litolojik
gözenekli, geçirimli yapılarına göre ayırıp yeraltı su kaynakları
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
40
(akifer alanları) saptanmıştır. Beşparmak dağları içerisinde yer alan kireçtaştları
geçirimli, kırıklı boşluklu yapıları nedeniyle iyi bir aküfer alanıdır. Bu kaynak
alandan birçok yörede yararlanılıp yeraltı suyu alınmaktadır.
Çınarlı tatlısı arasından başlayıp doğuya doğru uzanan Kantara formasyonu
içerisindeki kireçtaşı bloklarından da yeraltı suyu alınmaktadır. Özellikle Tatlısu
yöresindeki kaynaktan halen yararlanılmaktadır. Büyükkonuk- Kaplıca ana yolu
üzerinde bulunan ve uzun yıllardan beri kurumadan akışa devam eden küçük bir
pınar suyu bulunmaktadır.
IV.1.4. Yüzeysel su kaynaklarının hidrolojik ve ekolojik özellikleri.
Kurak bir iklim kuşağında yer alan adamızda oldukça az yağış düşmektedir.
Beşparmak Dağlarının doğusunda Kantara yöresi dağ silsilesinde yer alan proje
alanına düşen yağışlar akaçlama düzlemleri boyunca akabilir, büyük çoğunluğu
kuzey ve güney yönündedir.
Bölgeden güney yönüne akan sular küçük dereler oluşturup akışlarına devam
eder. Güney yönündeki Ergazi Köyü civarında yer alan dere üzerinde küçük bir
gölet inşa edilmiştir. Son yıllardaki kuraklık sonucu bu gölet kurumuştur.
IV.1.5. Denizler ve içsulardaki (göl, akarsu ve/veya pınar) canlı türleri, bu
türlerin tabii karakterleri, ulusal ve uluslararası mevzuatla koruma altına
alınan türler; bunların üreme, beslenme, sığınma ve yaşama ortamları; bu
ortamlar içinde belirlenen koruma kararları.
Proje alanının kuş uçuşu denize uzaklığı 2,5 km’dir. Proje, taş ocağı projesi
olduğundan denize herhangi bir müdahale yapılması söz konusu değildir.
18/2012 Çevre Yasası’nın 48. Maddesi gereğince “Flora, Fauna türleri ve Yaban
Kuşlarının Korunması Tüzüğü” hazırlanmıştır. Belirtilen tüzükle flora, fauna ve
yaban kuşların türlerinin koruma seviyelerini belirlemiş ve listelenmiştir
(Flora,Fauna ve Yaban Kuşlarının Korunması Tüzüğü, 2012).
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
41
Yine Çevre Yasası’nın 42 (1) Maddesi kapsamında, Özel Çevre Koruma Bölgeleri
(ÖÇKB) olarak ilan edilmiştir. İlan edilen ÖÇKB’ler; Avtepe ÖÇKB, Güney
Karpaz ÖÇKB, Akdeniz ÖÇKB, Alagadi ÖÇKB, Karpaz ÖÇKB, Tatlısu
ÖÇKB’dir. Beşparmak sıra dağları, zengin biyoçeşitliliği ve yaban hayatı ile
potansiyel ÖÇKB alanıdır. Ancak, henüz ilan edilmemiştir.
IV.1.6. Madenler ve fosil yakıt kaynakları; rezerv miktarları, mevcut ve
planlanan işletilme durumları, yıllık üretimleri ve bunun ülke veya yerel
kullanımlar için önemi ve ekonomik değerleri.
Proje alanı yakın çevresinde, fosil yakıt kaynağı bulunmamaktadır. Dolaysıyle,
ülke için herhangi bir önemi ve ekonomik değeri söz konusu değildir.
IV.1.7. Toprak özellikleri ve kullanım durumu; toprağın fiziksel, kimyasal,
biyolojik, arazi kullanım kabiliyeti sınıflaması, erozyon, toprağın mevcut
kullanımı.
KKTC Tarım ve Orman Bakanlığı, Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi
Toprak Bölümü Bilimsel ve Teknik İşbirliği ile “Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti
Detaylı Toprak Etüd ve Haritalama Projesi” hazırlanmıştır. Temel Toprak
Haritası ve Arazi Kullanım Kabiliyeti Haritaları bu projeden alınmıştır. Haritalara
bakıldığında arazinin “KA” yani “kristalize kireçtaşı ve kumtaşı kayalık araziler”
olarak sınıflandırıldığı görülmektedir.
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
42
Harita 4 Proje alanının Temel Toprak Haritası üzerinde gösterimi (1/25000)
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
43
Harita 5 Proje alanının Arazi Kullanım Kabiliyeti Haritası üzerinde gösterimi
(1/25000)
IV.1.8. Tarım alanları; tarımsal gelişim proje alanları, özel mahsul
plantasyon alanları, sulu ve kuru tarım arazilerinin büyüklüğü, ürün
desenleri ve bunların yıllık üretim planları.
Taş ocağının genişletileceği alanda tarımsal faaliyet yapılmamaktadır. Konu ile
ilgili Tarım Dairesi’nden de görüş alınmıştır. Tarım ve Doğal Kaynaklar
Bakanlığı verilerine göre İskele bölgesinin tarım alanları aşağıda verilmektedir.
1.Bölgenin Toplam Arazi Miktarı: 578.552 dönüm
Tarım arazisi : 278.800 dönüm
Kullanılmayan arazi : 88.547 dönüm
Orman arazisi : 183.705 dönüm
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
44
Hali-Mera : 27.500 dönüm
Sulu arazi : 5.103,40 dönüm
2. Başlıca Tarla Ürünlerinin Çeşitleri ve Dönümleri
a. Buğday : 13.672 dönüm
b. Yulaf : 110 dönüm
c. Fiğ : 4.100 dönüm
d. Favetta : 1.223 dönüm
e. Arpa : 43.300dönüm
f. Enginar : 412 dönüm
g. Zeytin : 38.160 adet
h. Harup : 58.730 adet
ı. Zerdali : 1151 adet
i. Badem : 4.145 adet
j. Nar : 510 adet
k. Antepfıstığı : 1.100 adet
l. Elma : 940 adet
m.Zerdali : 1.814 adet
IV.1.9. Koruma alanları, milli parklar, sulak alanlar, kültür varlıkları, tabiat
varlıkları, sit ve koruma alanları, özel çevre koruma bölgeleri, özel koruma
alanları, içme ve kullanma su kaynakları ile ilgili koruma alanları, turizm
alan ve merkezleri ve koruma altına alınmış diğer alanlar.
Milli parklar: Proje alanı yakın çevresinde milli park bulunmamaktadır.
Sulak Alanlar: Proje alanı yakın çevresinde, Ergazi Sayadere göleti, Mehmetcik
Sulak Alanı, Mersinlik Göleti ve Tatlısu Portokallı Dere bulunmaktadır.
Özel Çevre Koruma Bölgeleri: Proje alanı, Akifer Koruma Alanı sınırları
içerisindedir. Proje alanında daha önceden faaliyet gerçekleşmiş olup, Girne
Dağları Aküferi Koruma Emirnamesi kapsamına girmektedir. Ancak, ilgili
emirname haritası incelendiğinde, söz konusu taş ocağı alanı akifer koruma alanı
içerisinde olmadığı görülmektedir. Ekte ilgili emirname haritası verilmiştir. Proje
alanı gösterilmiştir.
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
45
Şekil 20 Natura 2000 alanları (dogakoruma.eu)
Avrupa Birliği finansmanı ile yapılan “Technical Assistance for Management and
Protection of Potential Natura 2000 Sites in Northern Part Of Cyprus” çalışması
ile Beşparmak Dağları potansiyel Natura 2000 alanları içerisindedir. Zengin
biyoçeşitlilik ve yaban hayatına sahip Beşparmak Sıradağları, henüz yasal olarak
ÖÇKB alanı ilan edilmemiştir.
Eski Eser Alanları: Proje alanının 0,5 km çevresi içinde P/H VII.37.E1 uzerinde
Ayios Onoufrios Klisesi bulunmaktadır.
IV.1.10. Orman alanları, ağaç türleri, miktarları, kapladığı alan
büyüklükleri ve kapalılığı, bunların mevcut ve planlanan koruma ve/veya
kullanım amaçları.
Proje yeri Kantara Orman Bölge Şefliği sınırları içerisinde yer almaktadır. 2013-
2022 yıllarını kapsayan 10 yıllık Orman Amenajman Plan verilerine gore Kantara
Orman Bölge Şefliğinin genel sahası 130545.0 hektardır. Bu alanın 34283.7
hektar alanı orman alanı, 96261.3 hektarı da açık alandır. Orman alanı üzerinde
toplam dikili ağaç serveti 345997m3, yıllık artım ise 14941m3 ’tür.
Proje yeri, Orman Amenajman planına göre 211 No.lu bölme içerisinde yer
almaktadır. 211 No.lu bölmenin toplam alanı 116.2 hektardır. Bu alanın
91.3hektarı orman alanı, 24.9 hektarı da açık alanlardır.
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
46
Harita 6 Proje yerinin Orman Haritası (1/25000)
IV.1.11. Flora ve fauna; türler, endemic özellikle local endemik bitki türleri
alanda doğal olarak yaşayan hayvan türleri, ulusal ve uluslararası yasalarla
koruma altına alınan türler, nadir ve nesli tehlikeye düşmüş türler ve
bunların alandaki bölünüş yerleri, av hayvanlarının adları ve
popülasyonları, inşaat ve işletme aşamasında proje alanındaki vejetasyon
tiplerinin bir harita üzerinde gösterilmesi, proje faaliyetlerinden etkilenecek
canlılar için alınması gereken koruma önlemleri, arazide yapılacak flora
çalışmalarının vejetasyon döneminde gerçekleştirilmesi ve bu dönemin
belirtilmesi.
Proje yeri ve çevresindeki Ekosistemler (Biyotoplar) araştırılırken şu hususlara
dikkat edilmiştir: Flora, proje yeri olan 114277,4 m2 alan içerisinde, Fauna ise
proje yeri ile birlikte çevresi de dikkate alınarak incelenmiştir. Ekibimiz proje yeri
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
47
ve çevresini Ocak ayı içerisinde incelemeye almış olduğundan çevrede bu
mevsimde mevcut olan Ekosistemler tespit edilmiştir. Ancak geçmiş mevsimlere
ait Floranın da kurumuş örneklerinden tesbiti yapılmıştır.
IV.1.11.1.Flora
Flora tespitleri proje yeri alanı olan toplam 114277,4 m2 bir alanda Ocak 2018
tarihinden itibaren yapılmıştır. Proje alanında bitki türü olarak toplam 25
Familya da toplanan 63 tür tesbiti yapılmıştır. Tesbit edilen türler ülkemizde
çok yaygın olarak bulunan türlerdir.
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
48
Proje genişleme alanı Kantara orman sınırları içerisinde Makilik alandır. Resimde
görülen Maki elemanları: Cistus spp, Pistacia terebinthus, Calycotome villosa,
Arbutus andrachne, Mirtus communis, Olea europaea, Ceratonia siliqua,
Juniperus phoenician.
Şekil 21 Proje gelişme alanının görüntüsü
Şekil 22 Proje alanında depo ve kırma yerinin kuzeyi
Prosili Ormanı içerisinde ağaçlandırılmış alandır
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
49
Şekil 23 Proje yerinde Juniperus phoenician
Şekil 24 Proje yerinde Ferula communis
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
50
Şekil 25 Proje yerinde Pistacia terebinthus
Şekil 26 Proje yerinde Cupressus sempervirens
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
51
Şekil 27 Arbutus andrachne
Şekil 28 Proje yerinde Cyclamen persicum
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
52
Şekil 29 Proje Yerinde Cistus Spp.
Şekil 30 Proje yerinde Olea europaea
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
53
Proje yerinde tespit edilen flora listesi Familya, tür, bilinen Türkce isimleri,
Endemik, Koruma, habitat ve tehlike sınıfına göre aşağıdak tablolarda verilmiştir
KKTC Akdeniz fitocoğrafik bölgesi içerisinde yer almaktadır. Akdeniz
fitocoğrafik bölgesinin vejetasyon formasyonları: Orman Formasyonu, Çalı
(Maki ve Garig) Formasyonu ve Ot Formasyonundan oluşmaktadır. Proje alanı
içerisinde tesbit edilen Acacia cyanophylla, Lycium ferocissimum, Cistus
spp, Pistacia terebinthus, Calycotome villosa, Arbutus andrachne, Mirtus
communis, Olea europaea, Ceratonia siliqua, Juniperus Phoenician, Cupressus
sempervirens, Pinus brutia odunsu türlerdir. Proje yerinde odunsu türler dışında
tesbit edilen türler ot formasyonu içerisinde yer almaktadır.
Flora Listesi IUCN (International Union for Consevation of Nature) ve The Red
Data Book Of The Flora Of Cyprus kriterlerine gore düzenlenmiştir. Ülkemiz
Bern Sözleşmesine (Avrupa Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma
Sözleşmesi) taraf olmadığı için Korunması gereken türler Çevre Koruma Dairesi
Müdürlüğünün yayınlamış olduğu “Flora Faunanın Korunması Emirnamesi”
içerisindeki listeye göre tesbit edilmiştir.
IUCN kriterlerine gore Flora türlerinin tehlike kategorilerinin tesbitinde
kullanılan kısaltmalar ve açıklamaları aşağıda verilmiştir.
EX: Extinct (Tükenmiş)
EW: Extinct in the Wild (Doğada Tükenmiş)
CR: Critically Endangered (Çok Tehlikede)
EN: Endangered (Tehlikede)
VU: Vulnerable (Zarar Gorebilir)
NE: Not Evaluated (Değerlendirilemeyen)
LC: Least Concern (Az Tehdit Altında)
DD: Data Deficient (Veri Yetersiz)
NT: Near Threatened (Tehlike altına girmeye aday)
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
54
Flora Listesinin habitat bilgileri ve Türkce isimleri Derich. E. Viney tarafından
hazırlanan AN ILLUSTRATED FLORA OF NORTH CYPRUS, Endemik ve
Koruma bilgileri ise Çevre Koruma Dairesi Müdürlüğü tarafından yayınlanan
“Flora Faunanın Korunması Emirnamesi” Yayınlarından faydalanılarak
hazırlanmıştır.
Tablo 8 Proje alanının floristik listesi
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
55
Tablo 9 Proje alanının floristik listesi (devam, a)
Tablo 10 Proje alanının floristik listesi (devam, b)
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
56
Tablo 11 Proje alanının floristik listesi (devam, c)
Tablo 12 Proje alanının floristik listesi (devam, d)
IV.1.12.2. Fauna
Proje yeri çevresinde tespit edilen Fauna listesi Familya, tür, bilinen Türkce
isimleri, Endemik, Koruma, ve tehlike sınıfına göre aşağıdaki tablolarda
verilmiştir.
Ülkemizde 30 Memeli tür, 25 Sürüngen ve Kurbağa türü, 368 Kuş türü ve 6000
Böcek türü yaşadığı bilinmektedir. 368 kuş türünün 43 tanesi yerleşik göçmen
olmayan, 325 taneside değişik zamande Kuzey Kıbrısı ziyaret eden göçmen
kuşlardır.
Kuş türlerinin tesbitinde David A. BANNERMAN ve W. Mary BANNERMAN
tarafından araştırılan ve yayınlanan “BIRDS of CYPRUS, Diğer fauna türlerinin
tesbitinde ise Biodiversity of Cyprus yayınlarından faydalanılmıştır. Ülkemiz
Bern sözleşmesine (Avrupa Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma
Sözleşmesi) imza atıp taraf olmadığı için Korunması gereken türler Çevre
Koruma Dairesi Müdürlüğünün yayınlamış olduğu “Flora Faunanın Korunması
Emirnamesi” içerisindeki listeye göre tesbit edilmiştir. Tehlike riskleri IUCN
(International Union for Consevation of Nature) kriterlerine göre düzenlenmiştir.
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
57
IUCN kriterlerine gore Fauna türlerinin tehlike kategorilerinin tesbitinde
kullanılan kısaltmalar ve açıklamaları aşağıda verilmiştir.
EX: Extinct (Tükenmiş)
EW: Extinct in the Wild (Doğada Tükenmiş)
CR: Critically Endangered (Çok Tehlikede)
EN: Endangered (Tehlikede)
VU: Vulnerable (Zarar Gorebilir)
NE: Not Evaluated (Değerlendirilemeyen)
LC: Least Concern (Az Tehdit Altında)
DD: Data Deficient (Veri Yetersiz)
NT: Near Threatened (Tehlike altına girmeye aday)
Fauna Türleri proje alanı çevresinde incelenmiştir.
Tablo 13 Proje alanı çevresinin fauna listesi (Kuşlar)
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
58
Tablo 14 Proje alanı çevresinin fauna listesi (Kuşlar, devam)
Tablo 15 Proje alanı fauna listesi (Memeliler)
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
59
Tablo 16 Proje alanı çevresinin fauna listesi (Lacertilia-Kertenkeleler)
Tablo 17 Proje alanı çevresinin fauna listesi (Ophidia - Yılanlar)
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
60
IV.1.12. Hayvancılık ve su ürünleri, türleri, beslenme alanları, yıllık üretim
miktarı, bu ürünlerin ülke ekonomisindeki yeri ve değeri
Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanlığının 2015 yılı verilerine göre İskele bölgesine
ait veriler aşağıdaki gibidir.
a. İşletme Sayısı: 688 adet
b. Sığır : 3.332 adet
c. Koyun : 15.463 adet
d. Keçi : 4.470 adet
İşletmeler küçük aile işletmeleri şeklindedir. Amaç kendi refah düzeylerini
sağlama ve korumanın yanında ve aynı zamanda da ülke ekonomisine katkı
koymaktır. Su ürünleri adına herhangi bir işletme yoktur.
Yıllık Et Üretim Miktarı;
Sığır eti : 233 Ton
Koy-Kuzu eti : 252 ton
Keçi- Oğlak eti : 47 ton
Yıllık Yavru Üretim Miktarı;
Buzağı : 1.150 adet
Kuzu : 13.185 adet
Oğlak : 3.189 adet
IV.1.13. Peyzaj değeri yüksek yerler ve rekreasyon alanları, benzersiz
özellikteki jeolojik ve jeomorfolojik oluşumların bulunduğu alanlar.
Proje alanının 2,5 km güney doğusunda “Pine View” rekreasyon alanı
bulunmaktadır. Bu alanda, restoran, piknik alanı, hayvanat bahçesi
bulunmaktadır. Proje alanının kuzeyinde bulunan tepede, Ayios Onoufrios
Kilisesi bulunmaktadır. Alanın, 3,8 km batısında Kantara’da P/H VII.43.E’de
Kantara Kalesi bulunmaktadır.
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
61
IV.1.14. Devletin yetkili organlarının hüküm ve trasarrufu altında bulunan
araziler, askeri yasak bölgeler, kamu kurum ve kuruluşlarına belirli
amaçlarla tahsis edilmiş alanlar vb.
Proje alanı, Bakanlar Kurulu Kararı (Karar sayısı H(K-I)3748-2017, tarih:
10.11.2017) ile Karayolları Dairesi’ne şantiye ve taş ocağı sahası olarak
kullanılmak amacıyla 31.12.2010 tarihine kadar ruhsat izni verilmiştir.
IV.1.15. Proje yeri ve etki alanının hava, su ve toprak açısından mevcut
kirlilik yükünün belirlenmesi.
Hava kirliliği, solumakta olduğumuz havanin içerisinde bulunabilecek her türlü
zararlı maddenin tanımlanması için kullanılan bir deyimdir. Hava kirliliği, kötü
hava kalitesine neden olup, gerek insan ve gerekse çevre üzerinde bir dizi etki
yaratmaktadır.
Taş ocaklarında patlatma, kırma, eleme ve malzemenin taşınması aşamalarında
emisyon oluşmakta ve faaliyet alanının yakın çevresini olumsuz etkilemektedir.
Yapılan arazi ziyaretlerinde, taş ocağının daha önceden işletildiği
gözlemlenmiştir.
Alanın kısmen yamuk (tekne tipi) çukur ocak işletmesine benzemesi nedeniyle alt
kademelerde çalışırken tozlaşmanın da kısmen önlendiği düşünülmektedir. Taş
ocağı fotoğrafları aşağıdaki gibi verilmiştir. Güneyden kuzey yönüne
bakıldığında, genişletilecek alanın (proje alanı) bir sonraki sayfada verilen
fotoğrafta görülmektedir.
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
62
Şekil 31 Taş ocağı yukarıdan drone ile fotoğraflanmıştır
Şekil 32 Güneyden kuzey yönüne bakış (drone ile havadan çekilmiştir)
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
63
Ancak, konkasör ve plant mix tesisinde yapılacak işlemlerden kaynaklı toz
emisyonu oluşacaktır. Bu nedenle, nemlendirme işleminin düzenli yapılması
esastır. Konkasör tesisinde nemlendirme işlemi mevcut olduğu gözlemlenmiştir.
Bunun yanında alanda geçici depolama yapılacak olup, malzemenin düzenli
nemlendirilmesi gerekmektedir.
Taş ocağının çalıştırıldığı zamanlarda 2 ekskavatör, 2 kamyon, 2 kepçe
kullanılacaktır. Bu araçlar mazot ile çalışan araçlardır. İhtiyaç duyulan mazot,
çevredeki benzin istasyonlarından satın alınacaktır. Araçların egsoz emisyon
muayeneleri düzenli olarak yaptırılacaktır. Bunun yanında egsoz emisyonlarının
en az seviyede kalması amacıyla, araçların gereksiz yere çalışmaları önlenecek,
kaliteli yakıt kullanımı sağlanacak, araçların bakımı sağlanacaktır.
Tesiste, yağ depolama işlemi sızdırmaz zemin üzerinde olacaktır.
Malzemenin nakliyesi sırasında hız limit değerlerine uyulması ve kamyonlarda
malzeme üzerinin branda ile kapatılması esastır. Ayrıca, stabilize yolun düzenli
olarak nemlendirilmesi sağlanacaktır.
IV.1.16. Diğer özellikler
Bahse konu diğer özellikler bulunmamaktadır.
IV.2. Sosyo – Ekonomik Çevrenin Özellikleri:
IV.2.1. Ekonomik özellikler; bölgenin ekonomik yapısını oluşturan başlıca
sektörler, bölgesel iş gücünün bu sektörlere dağılımı, sektörlerdeki mal ve
hizmet üretiminin bölge ve ülke ekonomisi içindeki yeri ve önemi, diğer
bilgiler.
Söz konusu taş ocağı, Kilitkaya-Büyükkonuk’ta yer almaktadır. Bölge nüfusunun
bir kısmı geçimini tarım ve hayvancılıktan sağlarken, bir kısmı ise yakın
bölgelerdeki özel işyerlerinde ve devlet kurumlarında çalışmaktadırlar.
Ülkesel Fiziki Plan’da Büyükkonuk Belediye sınırları “Karpaz- Tatlısu Bölgesi”
altında anlatılmış olup, mevcut durum ve stratejiler belirlenmiştir. Bölgede
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
64
ekonomik faaliyetlerin yeterli olmadığı tespit edilmiştir. Bunun yanında, bölgenin
taş ocakları vb. faaliyetlerin baskısı altında olduğu belirtilmiştir. Belirlenen
politikalar aşağıdaki gibidir.
1) Tarım sektörünün gelişmesi desteklenecek ve faaliyetlerin, özellikle turizm
ve el sanatları sektörlerinde çeşitlendirilmesi teşvik edilecektir.
2) Karpaz Bölgesi’nin imajını pekiştirmek, doğal ve ekonomik çekiciliğini
artırmak için, sahip olduğu mukayeseli avantaj olan doğal ve tarihi varlıklar
korunacak ve geliştirilmesi desteklenecektir.
3) Yaşam kalitesini artırarak bölgenin sosyal uyumunun pekiştirilmesi
amacıyla sosyal ve teknik altyapının kontrollü geliştirilmesi desteklenecek
ve teşvik edilecektir.
Büyükkonuk’ta her yıl Eko gün düzenlenmekte, Kıbrıs’a özgü el sanatları ve
Kıbrıs kültürü tanıtılmaktadır. Ülkede marka haline gelen Büyükkonuk Eko
Günü, kurulan stantlarla hem bölge halkına ekonomik katkı sağlamakta hem de
ülkenin tanınmasında önemli rol oynamaktadır.
IV.2.2. Nüfus; bölgedeki kentsel ve kırsal nüfus, nüfus hareketleri; göçler,
nüfus artış oranları, ortalama hane halkı nüfusu, diğer bilgiler.
Kilitkaya, Büyükkonuk Belediyesi sınırları içerisinde, İskele Kazasına bağlıdır.
Kilitkaya köyü ve Büyükkonuk Belediyesi’ne bağlı diğer köylerin 2011 nüfus
sayımı sonuçları aşağıda verilmiştir.
Tablo 18 Büyükkonuk Belediyesi’ne bağlı köylerin nüfus sayımı sonuçları
(DPÖ, 2011)
Toplam Erkek Kadın
2860 1487 1373
BÜYÜKKONUK 812 435 377
KAPLICA 389 197 192
KİLİTKAYA 172 82 90
MERSİNLİK 158 80 78
SAZLIKÖY 44 23 21
TUZLUCA 389 216 173
YEDİKONUK 860 436 424
ZEYBEKKÖY 36 18 18
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
65
IV.2.3. Gelir; bölgedeki gelirin iş kollarına dağılımı, iş kolları itibarıyle kişi
başına düşen maksimum, minimum ve ortalama gelir.
Kilitkaya- Büyükkonuk bölgesinde gelir ve iş kolları ile ilgili herhangi bir çalışma
bulunamamıştır. Bölge insanı gelirini tarım- hayvancılık faaliyetleri ve kamu-
özel işyerlerinde çalışarak kazanmaktadır.Ülke geneline bakılacak olunursa,
Devlet Planlama Örgütünün Nisan 2017 tarihinde yayınlamış olduğu,
“Makroekonomik Tahmin Çalışma Tablosu- Temel Ekonomik Göstergeler”
aşağıdaki tabloda verilmiştir. Tabloda görüleceği üzere, 2018 yılında kişi başı
milli gelir 12700 Dolar’dır. Yine ayni çalışmadan alınan verilere göre, taş
ocakçılığının gayrısafi yurt içi hasıladaki payı ise 0,7 olduğu görülmektedir (DPÖ,
2017).
Tablo 19 Temel Ekonomik Göstergeler (DPÖ, 2017)
2015
TAHMİN
2016 2017 2018 2019
BÜYÜME VE İSTİHDAM
GSYİH (Cari Fiyatlarla, Milyon TL) 10.222,5 11.292,6 13.003,4 14.518,4 16.221,2
GSYİH (Milyon $) 3.749,2 3.735,8 3.446,9 3.685,3 4.096,2
GSYİH Büyümesi1 4,0 2,0 2,7 3,8 4,1
Kişi Başına Milli Gelir (GSYİH, Dolar) 13.737,2 13.427,9 12.135,5 12.700,6 13.908,5
Toplam Tüketim1 -6,8 2,2 3,6 5,6 7,3
Kamu1 -5,8 0,2 -1,0 -0,5 -0,3
Özel1 -7,2 2,9 5,4 7,8 9,8
Toplam Sabit Sermaye Yatırımı1 21,6 2,2 5,4 5,4 5,3
Kamu1 17,6 1,9 2,4 2,7 1,9
Özel1 22,5 2,3 6,0 6,0 6,0
Toplam Kaynaklar1 -3,7 2,4 4,1 5,8 7,1
İstihdam 112.811 118.387 121.889 125.511 129.256
İş Gücüne Katılma Oranı (%) 50,9 50,8 50,8 50,8 50,9
İstihdam Oranı (%) 47,1 48,2 47,9 48,0 48,2
İşsizlik Oranı (%) 7,4 6,4 5,6 5,5 5,3
DIŞ TİCARET
İthalat (Milyon $) 1.500,6 1.520,7 1.596,7 1.684,5 1.802,4
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
66
İhracat (Milyon $)2 118,1 105,5 102,9 108,0 113,4
Dış Ticaret Dengesi (Milyon $) -1.382,5 -1.415,2 -1.493,8 -1.576,5 -1.689,0
İhracat / İthalat (%)2 7,9 6,9 6,4 6,4 6,3
Dış Ticaret Hacmi / GSYİH (%)2 43,2 43,5 49,3 48,6 46,8
Net Turizm Gelirleri (Milyon $) 697,7 714,4 725,8 737,2 745,2
Cari İşlemler Dengesi (Milyon $) 271,6 258,4 193,3 140,7 43,5
Cari İşlemler Dengesi / GSYİH (%) 7,2 6,9 5,6 3,8 1,1
ENFLASYON
GSYİH Deflatörü 11,0 8,3 12,1 7,6 7,3
TÜFE Yılık Ort. % Değişim2 4,1 8,3 13,9 7,6 7,3
TÜFE Yıl Sonu % Değişim2 7,8 10,2 10,9 7,5 7,1
1 1977 yılı fiyatlarıyla % değişimi göstermektedir. 2 2016 yılı gerçekleşme değeri olup 2017-2019 yılları tahmindir.
Tablo 20 GSYİH’deki Sektörel Gelişmeler (DPÖ,2017)
2016 2017 2018 2019
1. TARIM 6,0 5,4 5,7 5,9 6,2
2. SANAYİ 9,2 9,3 9,4 9,5 9,5
2.1. Taşocakçılığı 0,7 0,7 0,7 0,7 0,7
2.2. İmalat sanayi 3,7 3,7 3,8 3,9 3,9
2.3. Elektrik-Su 4,8 4,9 4,9 4,9 4,9
3. İNŞAAT 4,7 4,7 4,8 4,7 4,7
4. HİZMETLER SEKTÖRÜ 70,7 70,1 70,6 70,3 70,0
4.1. TİCARET-TURİZM 19,7 19,7 19,8 19,8 19,8
4.1.1 Toptan Perakende Tic. 10,7 10,7 10,6 10,5 10,4
4.1.2. Otel.-Lokanta 9,0 9,0 9,2 9,3 9,4
4.2. ULAŞT.-HABERLEŞME 8,8 8,7 8,8 8,7 8,6
4.3. MALİ MÜESSESELER 7,0 7,0 7,0 6,9 6,8
4.4. KONUT GELİRLERİ 4,5 4,5 4,5 4,5 4,5
4.5. SERBEST MES. VE HİZ. 13,9 14,3 14,6 14,9 15,1
4.6. KAMU HİZMETLERİ 16,8 15,9 15,8 15,5 15,1
5. BRÜT KATMA DEĞER (1..4) 90,5 89,5 90,5 90,5 90,4
6. İTHALAT VERGİLERİ 9,5 10,5 9,5 9,5 9,6
7. GSYİH (5+6) 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0
8. NDAFG -0,1 -0,1 -0,1 -0,1 -0,1
9. GSMH (7+8) 99,9 99,9 99,9 99,9 99,9
Kaynak: Devlet Planlama Örgütü
2015TAHMİN
GSYİH İÇERİSİNDEKİ PAY (%)
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
67
IV.2.4. İşsizlik; bölgedeki işsiz nüfus ve faal nüfusa oranı.
Devlet planlama örgütünün Ekim 2016 tarihinde yapmış olduğu Hanehalkı İşgücü
Anketi sonuçları aşağıda verilmiş olup, İskele İlçesinde işsizlik oranının 10,7
olduğu görülmektedir. Güzelyurt’tan sonra işsizlik oranı en fazla olan ilçedir.
Tablo 21 İşsizlik oranı (DPÖ, 2016)
IV.2.5. Sağlık; bölgede endemik ve sıklıkla görülen hastalıklar.
Büyükkonuk’ta sağlık ocağı yapılmasına başlanmıştır. İnşaatın kısa sürede
tamamlanarak bölge halkına hizmet vermesi planlanmaktadır.
Bölgede sıklıkla görülen hastalık bulunmamaktadır.
Nüfus ve
İşgücü
Durumu Toplam Lefkoşa Gazimağusa Girne Güzelyurt İskele
1. Kurumsal
Olmayan sivil
nüfus 170737 64135 42006 35236 20364 8997
2. 15 ve daha
yukarı yaştaki
nüfus 138729 52353 33665 29056 16556 7099
3. İşgücü
durumu 74184 30712 15382 17010 7157 3922
3.1 İstihdam
Edilenler 68843 28535 14260 16269 6278 3502
3.2 İşsiz 5340 2177 1122 741 880 421
4. İşgücüne
dahil
olmayanlar 64545 21641 18282 12046 9399 3177
4.1İş
aramayıp
işbaşı
yapmaya hazır
olanlar 5894 1722 1652 1338 698 484
4.1.1. İş
bulma ümidi
olmayanlar 1758 546 429 35 396 352
4.1.2. Diğer 4059 1176 1223 1302 225 133
5. İşgücüne
katılma oranı
(%) 53,5 58,7 45,7 58,5 43,2 55,2
6. İşsizlik Oranı
(%) 7,2 7,1 7,3 4,4 12,3 10,7
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
68
IV.2.6. Bölgedeki sosyal altyapı hizmetleri; eğitim, sağlık, kültür hizmetleri
ve bu hizmetlerden yararlanma durumu.
Proje alanında su, elektrik vb. altyapı sistemleri bulunmamaktadır. Ancak, alana
yakın yerleşim birimlerinde su ve elektrik altyapısı bulunmaktadır.
Bölgeye yakın, Büyükkonuk İlkokulu, Mehmetcik İlkokulu, Mehmetcik
Ortaokulu bulunmaktadır.
Alana yakın, Büyükkonuk Sağlık Ocağı inşaatı halen devam etmektedir. Bölgede,
her yıl geleneksel hale gelen Büyükkonuk Eko Günü düzenlenmekte bölgeye
özgü ürünler tanıtılarak Kıbrıs kültürü tanıtılmaktadır.
IV.2.7. Kentsel ve kırsal arazi kullanımları; yerleşme alanlarının dağılımı,
mevcut ve planlanan kullanım alanları, bu kapsamda sanayi bölgeleri,
limanlar, konutlar, turizm alanları vb.
Bölgede kırsal arazi kullanımları bulunmaktadır. Proje alanı yakın çevresinde
bulunan yerleşim yerlerinde 2011 nüfus sayımına göre, Kilitkaya Köyünde 172
kişi ikamet etmekte, Büyükkonuk’ta 812 kişi, Yedikonuk köyünde 860 kişi,
Kaplıca köyünde 389 kişi ikamet etmektedir.
Proje alanı yakın çevresinde sanayi bölgesi yoktur.
Proje alanının kuzey batısında 5,8 km uzaklıkta (kuş uçuşu uzaklık) Kaplıca
Tatil Köyü ve Skali Tatil Köyleri bulunmaktadır. Proje alanının Bafra Turizm
Bölgesine uzaklığı 11,5 km’dir.
IV.2.8. Diğer Özellikler.
Bahse konu diğer özellikler bulunmamaktadır.
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
69
BÖLÜM V: PROJENİN ÇEVRE ÜZERİNE ETKİLERİ VE ALINACAK
ÖNLEMLER
V.1.1. Üretim Sırasında Nerelerde ve Ne Kadar Alanda Hafriyat Yapılacağı,
Hafriyat Sırasında Kullanılacak Malzemeler, Patlayıcı Maddeler, Hafriyat
Miktarı, Nerelere Taşınacakları veya Hangi Amaçlar İçin Kullanılacakları.
Proje alanının bir kısmında daha önce çalışma yapıldığı gözlemlenmiştir. Ancak,
arazinin doğusunda bulunan yamaçta henüz çalışma başlamamıştır. Bu alanda
ağaçlar ve maki bitki örtüsü bulunmaktadır. Alan, genişletilecek sınırlar
içerisindedir ancak bu alanda patlatma yapılması düşünülmemektedir. Dolaysıyle,
bitki örtüsü sıyrılmayacaktır.
Yapılan rezerv miktarı çalışmalarına göre, 305 kotunun üzerinde görünür ve
muhtemel rezerv kapsamında 438000 ton malzeme bulunmaktadır. Ancak,
işletme projesinde malzemenin %45’ninin agrega olarak kullanılamayacak toprak
kütlelerinden oluştuğu belirtilmiştir. Bu durumda;
Yol yapımında kullanılacak agrega miktarı:
438000 ton* 0,55= ~240900 ton
241000 ton/ 2,5 ton/m3 = 96400 m3
Kalan miktar:
438000 ton* 0,45= ~197100 ton
Elekten toprak malzeme olarak ayrılacak olan malzemeler, bir kısmı yol
projesinde kullanılacak kalanı ise geçici depolama alanına taşınarak
biriktirilecektir. Daha sonra alanın rehabilitasyon işlerinde kullanılacaktır.
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
70
V.1.2. Suyun Temin Edileceği Kaynaklardan Getirilecek Su Miktarı, İçme
ve Kullanma Suyu ve Diğer Kullanım Amaçlarına Göre Miktarı.
Tesisin işletilmesi sırasında, personelin günlük kullanımı, sulama suyu ihtiyacı,
ve toz indirgemesi için suya ihtiyaç duyulacaktır. Yapılan hesaplamalar aşağıda
ayrıntılı olarak verilmiştir.
a) Personelin ihtiyacı
Proje alanında 23 kişi çalışacaktır (2018 yılı için öngörülen sayı dikkate
alınmıştır. Daha sonra personel sayısının değişmeyeceği kabul edilmiştir).
Çalışacak personelin günlük su gereksinimi 60 lt/gün alınmıştır (İller Bankası,
2013). Günlük su ihtiyacı;
23 personel * 60 lt/gün-kişi= 1380 lt/gün = 1,4 m3/gün
Personelin içme suyu ihtiyacı damacanalarla sağlanacaktır. Damacanalar ofis
binasında muhafaza edilecektir.
b) Sulama Suyu
Toprak yoldan asfalt yola kadar nakliye yollarının sulanması, arazözle
yapılacaktır. Spreyleme yöntemi ile yapılacaktır. 0,8 km’lik kısım düzenli olarak
nemlendirilecektir. ~14 m3/gün’lük su ihtiyacı olacaktır.
c) Toz indirgeme
Toz indirgemesi için bantlarda sulama sistemi bulunmaktadır. Kullanılacak su
miktarı 2 lt/ton alınmıştır. Konkasör saatte 90 ton kapasitelidir. Alanda günde 8
saat çalışma yapılacağı varsayılırsa;
2 lt/ton * 90 ton/saat * 8 saat = 1440 lt (1,5 m3)
Mekanik tesiste ise saatte 125 ton işleneceği varsayılırsa;
2lt/ton x 125 ton/saat x 8 saat= 2000 lt (2 m3)
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
71
Sulama suyu ve toz indirgemesi için ihtiyaç duyulan su dışarıdan tankerlerle
getirilerek sağlanacaktır. Daha önceden de bu sistem yer aldığından, arazide
mevcut su depoları bulunmaktadır.
V.1.3. Proje Alanında Mevcut Ağaç Sayısı, Proje Sırasında Kesilecek
Ağaçların Tür ve Sayıları, Etkilenecek Tabii Bitki Türleri ve Ne Kadar
Alanda Bu İşlerin Yapılacağı, Orman Yangınları ve Alınacak Önlemler.
İşlemin gerçekleşeceği alan, orman alanıdır. Önceki bölümlerde verilen
fotoğraflarda görüldüğü gibi daha önce alanda çalışma yapılmıştır. Kesilen ağaç
miktarı bilinmemektedir.
Faaliyete devam edilmeden önce taş ocağının özellikle kuzey yönünün
telle/bariyerle çevrilmesi gerekmektedir.
Proje alanı orman alanı olduğundan, çıkabilecek yangın vb. acil durumlara
müdahale etmek amacıyla arazi içerisine yangın söndürme alet ve ekipman
donanımları (örneğin; yangın söndürme tüpleri, kova, kürek vb.), ilkyardım
malzemeleri yerleştirilecektir.
Personele İş Sağlığı ve Güvenliği eğitimi verilecektir.Çalışan personele orman
yangınları konusunda eğitim verilecektir.
Alan ve yakın çevresinde açıkta ateş yakılmaması, sigara izmaritlerinin çevreye
atılmaması sağlanacaktır. Ayrıca, proje için Risk Değerlendirme Raporu
hazırlanmış olup, “derhal alınması gereken başlıca önlemler” arasında personel
eğitimi, yangın söndürme cihazı temini, ilk yardım dolabı, patlama ve ateşleme
sırasında önlemin alınması, sigara içilmemesi vb. önlemler bulunmaktadır. Bu
önlemlerin ivedi şekilde alınması gerekmektedir.
V.1.4. Elden Çıkarılacak Tarım Alanlarının Büyüklüğü, Arazi Kullanım
Kabiliyeti.
Proje alanının tamamı, orman alanı içerisinde kalmaktadır. Tarım alanı değildir.
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
72
V.1.5. Üretim Sırasında Tehlikeli, Toksik, Parlayıcı ve Patlayıcı Maddelerin
Kullanım Durumları, Miktarı, Taşınmaları ve Depolanmaları.
Projenin faaliyete geçmesiyle, patlatma sırasında tehlikeli, toksik, parlayıcı ve
patlayıcı maddeler kullanılacaktır. Her patlatmada 30 delik açılacaktır. Patlatma
sırasında kullanılacak malzemeler aşağıda verilmiştir.
Jelatinit dinamit: Nitrogliserin ve nitroselülozun gühercile ve selüloz ile
karıştırılmasından elde edilir.
Amonyum Nitrat: : Zirai amaçlı % 33 lük amonyum nitrat kullanımaktadır.
Mazot: Amonyum nitrata ağırlıkça %5 eklenerek ANFO elde edilmesinde
kullanılır.
Delik başına kullanılan ve yıllık kullanılan patlayıcı madde miktarları işletme
projesinden alınmış olup aşağıda verilmiştir.
Tablo 22 Delik başına kullanılacak patlayıcı madde miktarları
Jelatinit dinamit 6 adet (1kg)
Amonyum nitrat (ANFO) 30 kg
Mazot 2 lt
Tablo 23 Toplam 50 patlatma (1500 delik) için kullanılacak patlayıcı madde
miktarları
Patlatma Sayısı 50
Delik Sayısı 1500
Elektrikli Kapsül 1500 adet
Jelatinit dinamit 1500 kg
Amonyum nitrat 45000 kg
Mazot (%5) 2250 kg
Üretim miktarı 241000 ton
Patlayıcılar arazide depolanmayacaktır. Patlayıcılar, Jeoloji Maden Dairesi
Müfettişi, polis ve yetkili taş ocağı personeli tarafından depodan günlük verilen
izne bağlı olarak temin edilecektir. Patlatma işlemleri Jeoloji ve Maden Dairesi
(Patlayıcı Maddeler Müfettişliğinin) denetiminde yapılacaktır.
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
73
V.1.6. Çıkarılacak Malzemenin Depolama İşleminin Ne Şekilde
Gerçekleştirileceği, Miktar ve Sevkiyatı.
Patlatma sonucu çıkarılacak malzeme, kamyonlara yüklenip buradan arazinin
doğusundaki kankasör tesisine getirilecektir. Malzeme, kırılıp büyüklüklerine
göre stoklanacaktır. Primer kırıcının altındaki bantla, elekaltı denilen topraklı
malzeme ayrı depolanacaktır. Bir kısmı stabilize malzeme olarak yol inşaatlarında
kullanılacaktır. Kalan kısım ise, geçici depolama alanında rehabilitasyonda
kullanılmak üzere depolanacaktır.
Mekanik malzeme ise, mekanik plant tesisinde üretilerek yol inşaatlarına
taşınacaktır. Arazide depolama işlemi gerçekleşmeyecektir.
V.1.7. İçme ve Kullanma Amaçlı Suların Kullanımı Sonrası Oluşacak Atık
Suların Miktarı ve Bertarafı.
Proje alanında 23 kişi çalışacaktır. İşçilerin günlük kullanacağı su miktarı V.1.2
Bölümünde hesaplanmıştır. Günlük tüketiken su miktarının tamamının evsel
atıksuya dönüştüğü varsayılırsa, günlük 1,4 m3/gün evsel atıksu oluşacaktır.
Araziye, sızdırmaz tank konulacaktır. Atıksular, vidanjör tarafından belirli
aralıklarla çekilecektir.
V.1.8. Üretim Sırasında Toz Kaynakları ve Çıkacak Toz Miktarı, Azaltılması
için Alınacak Önlemler.
Faaliyette daha önceki bölümlerde de bahsedildiği gibi patlatma, eleme, kırma,
nakliye işlemleri gerçekleşecektir. Yapılacak tüm işlemlerde toz oluşumu
gerçekleşecektir. Oluşabilecek toz miktarı, Hava Kirliliğinin Kontrolü
Tüzüğü’nde bulunan emisyon faktörleri dikkate alınarak aşağıdaki gibi
hesaplanmıştır.
İşletmenin faaliyeti sırasında tüm kaynakların ayni anda çalıştığı, nemlendirme
yapılmadığı durum “Kontrolsüz” emisyon faktörleri ile hesaplanmıştır.
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
74
İşletmenin faaliyeti sırasında sulama, kapalı taşıma sistemlerinin kullanılması,
malzemenin nemli tutulması, savurma yapılmadan yükleme boşaltma yapılması
vb. önlemlerin alındığı durum ise “Kontrollü” emisyon faktörleri kullanılarak
hesaplanmıştır.
Patlatma sırasında:
Patlatma sonucu oluşan toz emisyonlarının % 80’ inin 10 μ’ dan büyük
partiküllerden meydana geldiği ve patlatmadan sonra hemen çökeleceği, geriye
kalan % 20’ sinin ise 10 μ’ dan küçük partiküllerden meydana geldiği ve havada
asılı kalarak atmosferde yayıldığı kabul edilmiştir.
Yıllık üretim miktarı: 438000 ton (241000 agreaga)
Aylık üretim miktarı: 36500 ton
Her patlatmada: 8760 ton (4820 ton agrega)
Toz emisyonu: 8760 ton x 0,08 kg/ton x 0,2= 140,16 kg/patlatma
Yükleyiciler tarafından yerinden sökülmesi ve yüklenmesi sırasında toz
oluşumu;
Kontrolsüz durumda oluşacak toz miktarı
Sökülme sırasında;
125 ton/saat x 0,025 kg/ton = 3,125 kg/saat
Yüklenmesi sırasında;
125 ton/saat x 0,01 kg/ton= 1,25 kg/saat
Nakliye (taş ocağından kırma eleme tesisine kadar)
50𝑠𝑒𝑓𝑒𝑟/𝑔ü𝑛𝑥0,7𝑘𝑚
𝑠𝑒𝑓𝑒𝑟𝑥0,7𝑘𝑔/𝑘𝑚
8𝑠𝑎𝑎𝑡/𝑔ü𝑛= 3,06 𝑘𝑔/𝑠𝑎𝑎𝑡
Boşaltılması sırasında;
125 ton/saat x 0,01 kg/ton =1,25 kg/saat
Birincil kırıcı
90 ton/saat x 0,243 kg/ton = 21,87 kg/saat
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
75
Sekonder kırıcı
90 ton/saat x 0,585 kg/ton= 52,65 kg/saat
Eleme sırasında:
90 ton/saat x 0,0068 kg/ton = 0,612 kg/saat
Band konveyör (8 adet)
90 ton/saat x 0,06 kg/ton =5,4 kg/saat
Plantmix silosuna boşaltma (125 ton/saat)
125 ton/saat x 0,01 kg/ton = 1,25 ton/saat
Konveyörler (6 adet)
125 ton/saat x 0,06 kg/ton = 7,5 ton/saat
İşletme aşamasında kontrolsüz durumda oluşacak toplam toz miktarı:
0,625 kg/saat+ 2,28 kg/saat+ 3,06 kg/saat+ 1,25 kg/saat+ 21,87 kg/saat+52,65
kg/saat+ 0,612 kg/saat +5,4 kg/saat = 82,347 kg/saat
Kontrollü durumda oluşacak toz miktarı
İşletme aşamasında tozuma miktarını azaltmak için, proje kapsamında nakliye
sırasında nemlendirme çalışmaları yapılması esastır. Bu prensibe göre kontrollü
halde oluşacak toz miktarları aşağıdaki gibi hesaplanmıştır.
Sökülme sırasında;
125 ton/saat x 0,0125 kg/ton = 1,56 kg/saat
Yüklenmesi sırasında;
125 ton/saat x 0,005 kg/ton= 0,625 kg/saat
Nakliye (taş ocağından kırma eleme tesisine kadar)
50𝑠𝑒𝑓𝑒𝑟/𝑔ü𝑛𝑥0,35𝑘𝑚
𝑠𝑒𝑓𝑒𝑟𝑥0,7𝑘𝑔/𝑘𝑚
8𝑠𝑎𝑎𝑡/𝑔ü𝑛= 1,53 𝑘𝑔/𝑠𝑎𝑎𝑡
Boşaltılması sırasında;
125 ton/saat x 0,005 kg/ton =0,625kg/saat
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
76
Birincil kırıcı
90 ton/saat x 0,0243 kg/ton = 2,187 kg/saat
Sekonder kırıcı
90 ton/saat x 0,0585 kg/ton= 5,265 kg/saat
Eleme sırasında:
90 ton/saat x 0,0034 kg/ton = 0,306 kg/saat
Band konveyör (8 adet)
90 ton/saat x 0,00028 kg/ton =0,0252 kg/saat
Plantmix silosuna boşaltma (125 ton/saat)
125 ton/saat x 0,005 kg/ton = 0,625 ton/saat
Konveyörler (6 adet)
125 ton/saat x 0,00028 kg/ton = 0,035 ton/saat
Hava Kirliliğinin Kontrolü Tüzüğü’ne göre çapı beş milimetreden daha büyük
tane boyutlu maddelerin doldurma, ayırma, eleme, taşıma, kırma ve öğütme
işlemleri; sabit tesislerde ve açık alanlarda gerçekleştiriliyorsa, tüzüğe bağlı Ek
II’nin (7)’inci maddesinde belirtilen esaslara göre işletme sahası içinde hakim
rüzgar yönü de dikkate alınarak ölçülen toz miktarı aylık ortalama değer olarak
450 mg/m2-gün değerini aşamaz. Yine tüzük gereğince, basınçlı pulverize su veya
kimyasal toz bastırma sistemleri kurulması gibi gerekli tedbirler alınmalı ve
üretim süresince alınan tedbirlerin sürekliliği sağlanmalıdır. Tesiste kimyasal toz
bastırma sistemi kullanılmayacaktır. Toz emisyonu, su kullanılarak ünitenin
faaliyete geçmesi ile birlikte su püskürtme sistemi eş zamanlı olarak devreye
girecek ve üretim süresince çalışacaktır.
Tesiste, galeri usulü patlatma yapılmayacaktır.
Hava Kirliliğinin Korunması Tüzüğü kapsamında, tesis etki alanında aşağıda
bulunan sınır değerlere uyulması gerekmektedir. İstenmesi durumunda hava
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
77
kalitesi dağılım modellemesi yaptırılacaktır. Sınır değerler, aşağıdaki tabloda
verilmektedir.
Tablo 24 Çöken toz sınır değerleri (Hava Kirliliğinin Korunması Tüzüğü, Ek II,
Tablo 2.2’den alınmıştır)
Parametre Süre mg/m2-gün
Çöken Toz Kısa Vadeli Sınır değer
(KVS)
350
Uzun Vadeli Sınır değer
(UVS)
150
Proje alanını işletmekle yükümlü olacak firma, aşağıdaki önlemleri almakla
yükümlü olacaktır.
Toza ve gürültüye maruz kalacak çalışanlar toz maskesi, kulaklık vb.
koruyucu malzemeler/aletler kullanacaktır.
Nemlendirme yapılması için gerekli techizatın kurulması ve çalışır
durumda olması,
Arazi ve depolama alanlarında düzenli ve yeterli nemlendirme yapılması,
Nakliye sırasında, kamyonların malzeme üzerinin branda ile kapatılması,
Hız limitlerine uyulması,
Stok sahalarında malzemenin depolanması sırasında üzerinde %10 nem
olacak şekilde nemlendirme işleminin gerçekleştirilmesi,
Yükleme ve boşaltma işlemleri savulma yapılmadan yapılması,
Toprak yol düzenli olarak nemlendirilecektir.
V.1.9. Üretim Sırasında Meydana Gelecek Vibrasyon, Gürültü Kaynakları
ve Seviyeleri İçin Hesaplamaların Yapılması, Alınacak Önlemler.
Faaliyetin üretime geçmesi ile oluşacak gürültü
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
78
Faaliyet sırasında meydana gelebilecek maksimum gürültü seviyesi, aşağıda
verilen iş makineleri kompozisyonuna göre, faaliyet sahası için hesaplanmıştır.
Tablo 25 İş makineleri ve gürültü seviyeleri
Kaynak İş Makines, (adedi) Maksimum Gürültü (dBA)
Noktasal Ekskavatör (2) 88
Doğrusal Kamyon (2) 86
Noktasal Kepçe (2) 81
Hesaplamada kullanılan formüller aşağıdaki gibidir.
Noktasal kaynak:
Leq(n)i = Lmax + 10log(t/T) + 20log(do/d)
Lmax = Maksimum gürültü düzeyi (dBA)
T = Gürültünün hesaplanma süresi (60 dk)
t = Aletin T saat içindeki çalışma süresi (60 dk)
do = Referans maksimum gürültü düzeyinin verildiği mesafe (15 m)
d = Alıcının kaynağa uzaklığı
Doğrusal kaynak:
Leq(n)i = Lmax+ 10 log((do 2 *𝜋 *Q*B)/(d*180*V*t))
Q = Belli bir zaman süresinde geçen makine sayısı (6,5)
B = Alıcı ile kaynak arasındaki açı (90o)
V = Aracın ortalama hızı (8,3 m/sn)
Toplam ses seviyesi
Leq(h) = 10 log∑ 10𝐿𝑒𝑞(ℎ)𝑖
10𝑛𝑖=1
Tablo 26 Ses seviyesinin mesafeye göre dağılımı
Uzaklık,m Ekskavatör Kepçe Kamyon Toplam Ses Seviyesi (Leq(n))
10 82,0 75,0 48,2 85,8
50 68,0 61,0 41,2 71,8
100 62,0 55,0 38,2 65,8
250 54,0 47,0 34,2 57,9
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
79
500 48,0 41,0 31,2 51,9
600 46,4 39,4 30,4 50,3
750 44,5 37,5 29,4 48,4
1000 42,0 35,0 28,2 45,9
1500 38,5 31,5 26,4 42,5
2000 36,0 29,0 25,1 40,0
2500 34,0 27,0 24,2 38,2
*Sesin yayılmasında havada emilimi ve yerin etkisi ihmal edilmiştir.
Şekil 33 Uzaklığa bağlı gürültü seviyeleri
Tabloda ve grafikte görüleceği üzere, proje sahasına 50 m mesafede, gürültü
seviyesi çevresel gürültü sınır değerlerinin üzerindedir. Yerleşim yerlerinin
uzaklıkları düşünüldüğünde,alanda çalışacak iş araçlarından oluşacak gürültü
düzeyinin olumsuz etkisi olmayacaktır. Ancak, arazide çalışacak personelin
sağlıklarını korumak için koruyucu giysiler ve kulaklık sağlanmalıdır.
Patlatma sırasında oluşacak vibrasyon
Sahada patlatma sırasında vibrasyon ortaya çıkacaktır. Yapısal Hasar Kontrol
Grafiği aşağıdaki gibi verilmiştir. Tesiste kullanılacak patlayıcı miktarı 950
kg’dır. Proje alanının ~300m kuzey batısında kilise bulunmaktadır. Yapıya yakın
patlatmalar daha önceden yapılmıştır. Bundan sonraki patlatmalar daha derinde
ve uzakta olacağından yapısal hasar beklenmemektedir.
0,0
10,0
20,0
30,0
40,0
50,0
60,0
70,0
80,0
90,0
100,0
0 500 1000 1500 2000 2500 3000
Gü
rült
ü s
eviy
esi,
dB
A
Mesafe, m
Series1
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
80
Harita 7 Yapısal hasar grafiği
Ülkemizde henüz taslak durumda olan Çevresel Gürültünün Değerlendirmesi
Tüzüğü ve Türkiye Cumhuriyeti’nde “Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve
Yönetimi Yönetmeliği” ne göre Maden ve Taş Ocakları ile Benzeri Alanlarda
Patlama Nedeniyle Oluşacak Titreşimlerin En Yakın Çok Hassas Kullanım
Alanın Dışında Yaratacağı Zemin Titreşimlerinin İzin Verilen En Yüksek
Değerleri aşağıdaki gibidir.
Tablo 27 Maden ve Taş Ocakları ile Benzeri Alanlarda Patlama Nedeniyle
Oluşacak Titreşimlerin En Yakın Çok Hassas Kullanım Alanın Dışında
Yaratacağı Zemin Titreşimlerinin İzin Verilen En Yüksek Değerleri
Titreşim Frekansı (Hz) İzin Verilen En Yüksek Titreşim Hızı (Tepe
Değeri mm/s)
1 5
4-10 19
30-100 50
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
81
Tablo 28 Patlatma nedeniyle bina temellerindeki titreşim hizi (Vo) değerlerine
bağlı olarak hasar görebilecek bina türleri (Frossbland, 1981)
Bina Türü Vo (mm/sn)
Yıkılmaya yüz tutmuş çok eski tarihi binalar 2
Sıvalı biriket, kerpit yığma tuğla evler 5
Betonarme binalar 10
Fabrika gibi çok sağlam yapılar 10-40
V.1.10. Çalışacak Personelin ve Bu Personele Bağlı Nüfusun Konut ve Diğer
Teknik Sosyal Altyapı İhtiyaçlarının Nerelerde ve Nasıl Temin Edileceği.
Proje alanında 23 kişi çalışacaktır. İşçiler alana, toplu taşıma ile getirilip mesai
bitiminde yine toplu taşıma ile alandan ayrılacaklardır. Personelin teknik sosyal
altyapı ihtiyaçları, işletme ihalesini alan firma tarafından gerçekleştirilecektir.
V.1.11. Üretim Sırasında Oluşacak Atık Türleri, Miktarı ve Bertarafı.
Evsel katı atıklar:
Üretim sırasında faaliyet alanında çalışacak işçi ve teknik personelden kaynaklı
evsel nitelikli katı atık oluşması beklenmektedir. İşçi ve teknik personel sayısı
maksimum 23 kişi olacaktır. Kişi başına düşen atık miktarının 1 kg/gün kabul
edilmesi ile;
23 kişi x 1 kg.kişi/gün= 23 kg/gün evsel nitelikte katı atık
23 kg’lık evsel nitelikte katı atık oluşacaktır. Bu atıklar arazide çöp konteynerinde
depolanacaktır. Daha sonra, düzenli aralıklarla sahadan alınıp Büyükkonuk
Belediyesi’nin gösterdiği alana/konteynere götürülecektir.
Faaliyetten oluşabilecek diğer bir atık türü ise kullanılamayacak malzemedir. Bu
malzeme arazi içerisinde depolanarak rehabilitasyon sırasında kullanılacaktır.
Tehlikeli Atıklar
Üretim sırasında oluşabilecek kontamine bezler, eldivenler, yağlı boyalı parçalar
gibi çok az miktarda tehlikeli atık oluşumu muhtemeldir. Bu atıkların evsel
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
82
atıklardan ayrı olarak, su ve toprakla temas etmeyecek şekilde (sızdırmaz
zeminde) geçici olarak depolanacaktır. Daha sonra lisanslı taşıma ve bertaraf
şirketleri tarafından alınması ve tüzüğe uygun şekilde bertaraf edilmesi
sağlanacaktır.
Proje sahasında lastik değişimi, araç bakım sırasında makine yağı değişimi
işlemleri yapılmayacaktır. Ancak, arazide yağ/mazot depolanması gerekmesi
durumunda söz konusu depoların sızdırmaz beton zemin üzerinde, gerekli uyarı
levhaları ile depolanması gerekmektedir.
Herhangi bir arıza olması veya lastik patlaması durumunda, ortaya çıkacak atıklar
kesinlikle alıcı ortama atılmayacaktır.
V.1.12. Sağlık Koruma Bandı Mesafesi.
Sağlık koruma bandı, müessesenin çevreye olan zararlı etkisi dikkate alınarak
faaliyet etrafında bırakılması gereken mesafedir. Ülkemizde konu ile ilgili
yönetmelik bulunmamaktadır. Proje alanı yakın çevresinde yerleşim, okul,
hastane vb. Hassas yerleşimler bulunmaması, ve faaliyet alanında delme patlatma
yöntemiyle üretim yapılacağından sağlık bandı mesafesi 50 m olarak
önerilmektedir.
V.1.13. Proje Alanında Kültür ve Tabiat Varlıkları Durumu.
Proje alanı, Orman Alanı sınırları içerisinde kalmaktadır. Ancak, arazi içerisinde
mevcut durumda daha önceden taş ocakçılığı yapılmıştır. Hedeflenen malzemenin
üretilmesi ile, rehabilitasyon çalışmaları yapılacak, tüm masrafları Karayolları
Dairesi tarafından karşılanacaktır.
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
83
V.2. Projenin Sosyal- Ekonomik Çevre Üzerine Etkileri
V.2.1. Proje ile gerçekleşmesi beklenen gelir artışları; yaratılacak istihdam
imkanları, nüfus hareketleri, göçler, eğitim, sağlık, kültür, diğer sosyal ve
teknik altyapı hizmetleri ve bu hizmetlerden yararlanma durumunda
değişiklikler vb.
Söz konusu proje, daha önceden ruhsatlı olarak çalıştırılan taş ocağının alanının
genişletilmesi projesidir. Genişletilecek alanda daha önceden patlatma işleminin
yapıldığı tespit edilmiştir. Mevcut durumda, proje alanında herhangi bir faaliyet
yürütülmemektedir. ÇED sürecinin tamamlanması ve tüm izinlerin alınması, ve
kamulaştırma işleminin tamamlanması halinde faaliyete devam edilecektir. Taş
ocağından elde edilecek malzemenin tamamı kamusal amaçlı Karayolları
Dairesi’nin projelerinde, Balalan- Yenierenköy yolu ve Çayırova- İskele yolu için
kullanılacaktır. Bu nedenle, ulaşıma ve dolaylı olarak ülkeye katkısı önemlidir.
Projenin faaliyete geçmesiyle, tesisi işletecek firma tarafından 23 kişilik istihdam
yapılacaktır. Tesiste çalışan personelin günlük ihtiyaçları Boğazköy ve
Büyükkonuk’tan sağlanacaktır. Su ihtiyacı, dışarıdan getirilecektir. Alanda
elektrik altyapısı bulunmadığından jeneratör kullanılacaktır.
Ocağın işletimine devam edilmesi durumunda gerçekleşebilecek herhangi bir
nüfus hareketi/göç beklenmemektedir.
V.2.2. Çevresel fayda-maliyet analizi; bu bölümde çevreden faaliyet öncesi
yararlanılma durumları ve maliyetleriyle faaliyet arasında ve sonrasında
oluşacak değişiklikler anlatılacaktır; örneğin tesiste filter kullanılmadığı
zaman atmosphere atılacak gaz ve tozların yayılma mesafeleri ve
konsantrasyonları, buna bağlı olarak etki alanı içerisinde kalan alanda gaz
ve tozlardan kaynaklanacak maddi kayıplar.
Sürdürülebilir taş üretiminin gerçekleştirilmesi için kısa ve uzun vadede çevre ile
uyumlu olması ve devamlılık arz etmesi gerekmektedir. Bu nedenle ekonomik
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
84
verimlilik ve kirleten öder prensibi temel alınmalı, sosyal, ekonomik, çevresel etki
temel alınarak planlama yapılmalıdır.
Faaliyette daha önceki bölümlerde de bahsedildiği gibi arazide daha önceden
ruhsatlandırılmış alan bulunmaktadır. Kamusal amaçlı yol altyapısında
kullanılmak üzere kullanılacak malzeme ihtiyacı sebebiyle alanın geliştirilmesine
karar verilmiştir. Mevcut durumda, arazide tüm faaliyetler durdurulmuş olup,
bölgedeki yol yapım işleminin devam edebilmesi için izinlendirme sürecinin
tamamlanması beklenmektedir.
İzinlendirme işlemlerinin olumlu sonuçlanması halinde, taş ocağı işletilmeye
başlanacak, patlama- kırma- eleme-nakliye işlemleri gerçekleşecektir. Bu sırada
oluşabilecek çevresel etkiler, toz oluşumu, gürültü ve flora-fauna’nın
etkilenmesidir.
Tesiste filtre bulunmamaktadır. Toz emisyonunun en aza indirilebilmesi
amacıyla, nemlendirme sistemi kurulacaktır. Nakliye yolları düzenli olarak
nemlendirilecektir. V.1.8. Bölümünde oluşabilecek toz emisyon miktarı
hesaplanmıştır. Proje alanında, rüzgar hızı ve yönü ölçülmemiştir. Ancak,
Mehmetcik Meteoroloji İstasyonuna göre, bölgede hakim rüzgar yönü kuzey’dir.
Güney yönünde bulunan flora fauna olumsuz etkilenecektir.
Ülke genelinde, taş ocakları Kuzey Kıbrıs florasını tehdit eden çevresel faktörler
arasında bulunmaktadır. Yapılan akademik çalışmalarda da belirtildiği gibi,
Beşparmak Dağları üzerinde faaliyet gösteren taş ocaklarının yoğun faaliyetleri
nedeniyle, habitat yapısı bozulmuştur (Kaşot ve diğerler, 2014).
Hava Kirliliğinin Korunması Tüzüğü kapsamında, tesis etki alanında bulunan
sınır değerlere uyulması gerekmektedir. Sınır değerleri aşması durumunda, Çevre
Koruma Dairesi’nin talep edeceği önlemler alınacaktır.
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
85
BÖLÜM VI: PROJENİN ALTERNATİFLERİ
Büyükkonuk – Kilitkaya taş ocağı, daha önceden mevcut ruhsatlı işletilmiş bir taş
ocağıdır. Mevcut proje kapsamında proje alanı sınırları genişletilecektir.
Halihazırda arazi içerisinde çalışma yapılmış olması,
Balalan- Yenierenköy Yolu ve Çayırova- İskele yollarının inşaatı için
malzemeye ihtiyacı olması,
Hali hazırda kırma- eleme tesisinin kurulmuş olması ve başka bir kırma
eleme tesisine taşınması yerine alanda gerekli işlemlerin yapılacak olması,
İhtiyaç duyulan malzemenin Güngör- Değirmenlik bölgesinden taşınması
hem de çevresel etkisinin,hem maliyetinin daha fazla olması,
Nedenleri ile proje için başka alternatif bir yer düşünülmemiştir.
Teknoloji olarak, delme patlatma yöntemi kullanılacaktır. Galeri patlatma
yöntemi tercih edilmeyecektir.
Tesis 2 yıl işletilecektir. Toz emisyonunu indirgemek amacıyla, torbalı filtre
kurulmayacaktır. Tesisin 2 yıllık işletilecek olması ve fazla maliyetli olması
nedeniyle bu sistem tercih edilmemiştir. Sulama sistemi kullanılacaktır.
BÖLÜM VII: İZLEME PROGRAMI
Faaliyetin inşaatı, işletmesi ve işletme sonrası için önerilen izleme program
ve acil müdahale planı
Söz konusu proje, ruhsat alanının genişletilmesi projesidir. Bu nedenle inşaat
işlemleri önceden tamamlanmış makine ve ekipmanlar kurulmuştur. Bu nedenle
bu bölümde sadece işletme ve işletme sonrası için önerilen izleme programı
verilmiştir.
İşletme aşaması
Taş ocağı çevresi tellenmesi önerilir.
Taş ocağının kuzeyinden geçen yolun güvenliği sağlanacak, yol kuzey
yönünde genişletilecektir.
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
86
İşletme raporuna uyum sağlanacaktır.
Düzenli olarak sulama/nemlendirme işlemleri yaptırılacaktır.
Nakliye araçlarının üzeri branda ile örtülecektir.
Geçici depolanan malzeme düzenli nemlendirilecektir.
Nakliye yolları düzenli olarak temizlenecek, gerekli durumlarda
iyileştirmeler yaptırılacaktır.
Proje alanının kuzeyinde bulunan yola temas engellenecek, yolun güvenliği
ivedi şekilde sağlanacaktır.
Patlatma, kırma- eleme işlemleri kontrollü olarak yaptırılacaktır.
Tesiste yapılan patlatmalar sonucu açığa çıkan toz, gürültü ve titreşiminin
çevreyi olumsuz etkisinin olup olmadığı ilgili kurumlar tarafından
denetlenecektir. Kontrol edilecektir. Kurumların, talep ettiği önlemler
işletmeci tarafından alınması sağlanacaktır.
İş araçlarının düzenli bakım ve onarımı yaptırılacaktır. Egzoz emisyon
muayeneleri düzenli olarak yaptırılacaktır.
Nakliye araçları hız ve tonaj limitlerine uyacaktır.
Tesiste kurulacak portatif tuvaletten oluşacak atıksular, sızdırmaz tankta
depolanacaktır. Belirli aralıklarla vidanjör tarafından çekilecektir.
Tesis alanında, işçilerin günlük kullanımından oluşan atıklar konteynerde
depolanacaktır. Belediyenin göstermiş olduğu noktaya konteyner
taşınacaktır. Çöplerin dökülmesi, dağılması durumunda dağılan çöpler
personel tarafından toplanacaktır.
İşletme sonrası
Ruhsatlanacak saha içerisinde hedeflenen malzemenin çıkarılması ve yol
inşaatında kullanılması ve yol inşaatının tamamlanması ile sona erecektir.
Arazi ıslah çalışmaları başlayacaktır. Arazi orman arazisi olduğundan,
Orman Dairesi ile işbirliği içerisinde arazide ağaçlandırma işlemleri
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
87
başlanacaktır. Rehabilitasyon işlemleri masrafları Karayolları Dairesi
tarafından karşılanacaktır.
BÖLÜM VIII: İŞLETME FAALİYETE KAPANDIKTAN SONRA
OLABİLECEK VE SÜREN ETKİLER VE BU ETKİLERE KARŞI
ALINACAK ÖNLEMLER
VIII.1. Rehabilitasyon Çalışmaları (Proje raporun ekine ilave edilsin)
İşletmenin tamamlanması ile rehabilitasyon işlemleri başlayacaktır. Teraslar
toprakla tasviye edilip, selvi, çam, akasya, harup, zeytin fidanları dikilerek
ağaçlandırılması sağlanacaktır. İşletme raporunda belirtildiği üzere, geçtiğimiz
senelerde heba edilmiş olan fidanların yerine, içinde bulunduğumuz sezon
içerisinde (Mart ayı içerisinde) taş ocağında kullanılmakta olan yol boyunca
ağaçlandırma yapılacaktır.
İşletme raporu ekte verilmiştir.
VIII.2. Arazi Islahı (Ağaçlandırma)
Orman Dairesi ile işbirliği yapılarak ağaçlandırma faaliyeti gerçekleştirilecektir.
Tüm masraflar, Karayolları Dairesi tarafından karşılanacaktır.
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
88
BÖLÜM IX: HALKIN KATILIMI
Projeden etkilenmesi muhtemel yore halkının nasıl ve hangi yöntemlerle
bilgilendirildiği, proje ile ilgili halkın görüşlerinin ve konu ile ilgili
açıklamaların yansıtılması
IX.1. Yöre halkının bilgilendirilmesi
Projeden etkilenmesi muhtemel halkın belirlenmesi ve halkın görüşlerinin
Çevresel Etki Değerlendirmesi Raporuna yansıtılması için halkın katılımı
toplantısı düzenlenecektir. Toplantıda, halk faaliyet hakkında bilgilendirilecek ve
konu ile ilgili görüşleri alınacaktır. Yapılması planlanan toplantı tesise en yakın
toplantı salonu olarak belirlenmiştir. Toplantı yer ve saati 10 gün önce 2 yerel
gazetede yayınlanacak, bölge halkının görüş ve önerilerini sunmaları için davet
edilmiştir.
IX.2. Görüşlerine başvurulması öngörülen diğer taraflar
Görüşlerini vermek üzere, sivil toplum örgütlerinin toplantıya katımını
beklenmektedir.
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
89
BÖLÜM X. SONUÇLAR
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk- Kilitkaya Taş Ocağı ÇED Raporu, proje
çalışma grubu tarafından Aralık 2017 tarihinden itibaren hazırlanmaya
başlanmıştır. Rapor, Çevre Yasası, kapsamındaki tüzükler ve Çevre Koruma
Dairesi’nden alınan soru formatı dikkate alınarak hazırlanmıştır.
Bölüm I’de projenin tanımı ve amacı, Bölüm II’de seçilen yerin konumu, Bölüm
III’te projenin ekonomik ve sosyal boyutları, Bölüm IV’te projeden etkilenecek
alanın belirlenmesi ve bu alan içindeki mevcut çevresel özellikler, Bölüm V’te
projenin tanımlanan alan üzerindeki etkileri ve alınacak önlemler, Bölüm VI’da
Proje Alternatifleri, Bölüm VII’de İzleme Programı, Bölüm VIII’de işletmenin
faaliyete kapandıktan sonra oluşabilecek etkiler ve alınacak önlemler, Bölüm
IX’da Halkın Katılımı Toplantısı, bu bölümde ise sonuçlar özet olarak
açıklanmıştır.
Hazırlanan ÇED raporunun teknik olmayan sonuçları aşağıdaki gibidir.
Proje faaliyeti, Büyükkonuk- Kilitkaya Bölgesinde bulunan taş ocağı
sınırlarının genişletilmesidir. Söz konusu proje, Karayolları Dairesi’ne ait
olup ihale edilen karayollarının yapımında ihtiyaç duyulan agregayı
çıkarmak için kullanılacaktır. Faaliyet kapsamında ayrıca, kırma- eleme
işlemi gerçekleştirilecektir.
Kırma kum çakıl üretimi için açılan taş ocağı 2000 yılından beri ruhsatlı
olarak (Ruhsat no: i309) işletilmektedir. Ruhsat sahası 157604,28 m2,
genişletilecek alan 114277,40 m2, konkasör kurulu alan ise 14252,39
m2’dir.
Proje alanı Girne Dağları Akifer koruma alanları içerisindedir. Ancak, taş
ocağı mevcut olup, yeni açılmayacaktır.
Alanda daha önceden çalışma yapıldığı gözlemlenmiştir.
Kırma – eleme tesisi alanda mevcuttur.
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
90
Alanda, su, elektrik altyapısı yoktur. Su ihtiyacı dışarıdan getirilerek
sağlanacaktır. Enerji ihtiyacı ise jeneratör ile sağlanacaktır.
Alanın, Kilitkaya ve Büyükkonuk köylerine uzaklığı 2,5 km’dir. Proje
alanına yakın olan diğer yerleşim birimleri ve uzaklıkları; Kaplıca köyü’ne
5 km köyün güney doğusunda, Yedikonuk köyünün 6 km batısında, Ergazi
köyünün 6 km kuzey doğusunda bulunmaktadır.
Proje alanı, orman genişleme alanı sınırları içerisinde bulunmaktadır.
Hedeflenen malzemenin tamamlanmasıyla, alanda rehabilitasyon işlemleri
başlanacak, Orman Dairesi ile işbirliği yapılacak ağaçlandırma
yapılacaktır.
İşletme projesine göre, görünür ve muhtemel agrega rezerv toplamı 241000
ton’dur.
Üretilecek malzemenin tamamı kamusal amaçlı Balalan – Yenierenköy ve
Çayırova- İskele yollarının inşaatlarında kullanılacaktır. Ayrıca, gelecekte
Karayolları Dairesi tarafından bölgede yol yenileme çalışması için
kullanılabilecektir.
Taş ocağına ulaşım yolu özel mülkiyet üzerinden geçmektedir.
Kamulaştırma işlemlerinin tamamlanmasıyla faaliyete devam edilecektir.
Faaliyete devam edilmeden önce taş ocağı çevresi tellenecektir. Taş
ocağının kuzeyinden geçen yolun güvenliği sağlanacak, yol kuzey yönünde
genişletilecektir. Taş ocağı tarafında, toprak tümsekler yapılarak uyarıcı
levhalar konulacaktır.
Faaliyette yapıacak tüm işlemler kontrollü olacaktır. Toz emisyon
miktarının limit değerleri aşması halinde, Çevre Koruma Dairesi’nin talep
edeceği tedbirler alınacaktır.
Bölgedeki hakim rüzgar yönü kuzeydir. Güney yönündeki flora- fauna
olumsuz etkilenecektir. Genişletilecek alan eski taş ocağının kuzeyinde, iki
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
91
tepe arasında kaldığından tozun taş ocağı içerisinde çökmesi
beklenmektedir.
Galeri usulü patlatma yapılmayacaktır. Gecikmeli patlatma yapılacaktır.
Akşam saatleri ve sabah erken saatlerde patlatma yapılmasından
kaçınılacaktır. Mesai saatleri dışında patlatma yapılmayacaktır.
Toz emisyonu, su kullanılarak ünitenin faaliyete geçmesi ile birlikte su
püskürtme sistemi eş zamanlı olarak devreye girecek ve üretim süresince
çalışacaktır.
Evsel katı atıklar, çöp konteynerinde biriktirilerek belediyenin göstereceği
noktaya taşınacaktır.
Arazide yağ/mazot depolanması gerekmesi durumunda söz konusu
depoların sızdırmaz beton zemin üzerinde, gerekli uyarı levhaları ile
depolanması gerekmektedir.
Portatif tuvalet ve lavabolardan oluşacak evsel atıksular, sızdırmaz tankta
biriktirilerek vidanjör tarafından çekilecektir.
Projenin işletilmesi ve işletmenin kapanması durumunda,
Çevre Yasası ve kapsamında bulunan tüzüklere,
35-2008 İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası
Fasıl 270- Maden ve Taşocakları Yasası
Fasıl 270- 47. Madde altında düzenlenen Emniyet Nizamnamesi
Fasıl 54- Patlayıcı Maddeler Yasası
Fasıl 270- 47. Madde altında düzenlenen Taş Ocakları Düzenleme ve
Denetleme Tüzüğü’ne uyum sağlanacaktır.
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
92
Kaynaklar 2006 Beşparmak Dağları Akiferi Koruma Geçiş Süresi Emirnamesi.
18/2012 Çevre Yasası. Gürültü ve Ses Kontrol Tüzüğü.
18/2012 Çevre Yasası. Hava Kirliliğinin Kontrolü Tüzüğü.
Acar, G. 2010. Agrega (Agreganın Üretimi, Depolanması, Taş ve Dere Ocaklarının İşletilmesi).
Cyprus geological heritage, 2017. Kıbrıs’ın Yeraltı Suyu Kaynakları (Akiferler).
Devlet Planlama Örgütü.
Dogakoruma.eu. Technical Assistance for Management and Protection of Potential Natura
2000 Sites in the Northern Part of Cyprus.
Kaşot, N. Gündüz, Ş. Dağlı, G. 2014. Kuzey Kıbrıs Florasını Tehdit Eden Çevresel Faktörler.
Su, Çevre ve Tarım Kongresi.
Halil Erdim, 2018. Karayolları Dairesine ait Taş Ocağı Şubat 2018- Şubat 2020 Dönemi İçin
2 Yıllık İşletme Projesi.
Karayolları Dairesi Müdürlüğü. İmar Bölümü.
İller Bankası, 2013. İçmesuyu Tesisleri Etüt, Fizibilite ve Projelerinin Hazırlanmasına ait
Teknik Şartname.
Master Plan on Solid Waste Management in the Turkish Cypriot Community, 2007. Part B, Component
of the Master Plan.
Şehir Planlama Dairesi. Ülkesel Fiziki Plan.
KKTC Tarım ve Orman Bakanlığı, Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi, 2001 Kuzey Kıbrıs
Türk Cumhuriyeti Detaylı Toprak Etüd ve Haritalama Projes.
Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı. İstatistikler.
Karayolları Dairesi’ne ait Büyükkonuk – Kilitkaya Taşocağı ÇED Raporu, 2018 __________________________________________________________________________________
93
Ekler
Ek 1. Raporu hazırlayanların özgeçmişleri, sertifikaları ve üyelik belgeleri
Ek 2. Bakanlar Kurulu Kararı
Ek 3. ÇED Raporu Soru Formatı
Kurum Görüşleri
Ek 4.İskele Kaymakamlığı
Ek 5. Büyükkonuk Belediyesi
Ek 6. Şehir Planlama Dairesi
Ek 7. Orman Dairesi
Ek 8. Tarım Dairesi
Ek 9. Karayolları Dairesi
Ek 10. Eski Eserler ve Müzeler Dairesi
Ek 11. Jeoloji ve Maden Dairesi
Ek 12. Proje alanı ve çevresini gösteren topoğrafik harita (Harita Dairesi’nden
alınmıştır)
Ek 13. Meteorolojik Veriler
Ek 14. İlgili Emirname Haritası
Ek 15. Sınırların gösterildiği plan ve sınır koordinatları
Ek 16. İşletme Raporu (CD)