1
Badania marketingowe – mat. dydaktyczne, © dr Radosław Mącik, 2010 Slajd 345
Projektowanie procesu doboru próby
Określenie populacji generalnej ibadanej
Ustalenie kto lub co może być źródłempotrzebnej informacji
Określenie jednostki próby Ustalenie podstawowej jednostki próbypoddanej pomiarowi
Określenie wykazu badanejpopulacji
Sporządzenie listy jednostek badanej populacjiz której dobrana będzie próba
Określenie liczebności próby Ustalenie z ilu jednostek ma się składać próba
Wybór metody doboru próby Ustalenie sposobu w jaki zostaną dobranejednostki próby
losowegoUstalenie metody doboru losowego przyznanym prawdopodobieństwiewylosowania każdej jednostki
nielosowego Ustalenie metody doboru celowego lubcelowo-losowego
Zaplanowanie i pobranie próby Określenie przebiegu pobrania próby i jejpobranie określoną metodą w terenie
1
2
3
4
5
6
ETAP CZYNNOŚCI
Badania marketingowe – mat. dydaktyczne, © dr Radosław Mącik, 2010 Slajd 346
Metody doboru próby do badań
"zwykłe" losowanie
wykorzystanie tablic liczb losowych
dobór systematyczny
Prosty
dobór losowy
Forma
podstawowa
proporcjonalny
nieproporcjonalny
Dobór
warstwowy
Dobór
wielostopniowy
Dobór
wielofazowy
Dobór
mieszany
Formy
specjalne
Metody
doboru losowego
Dobór
kwotowy
Dobór
jednostek typowych
Metoda
eliminacji
Dobór
przypadkowy
Metoda
kuli śniegowej
Dobór
wygodny
Metody
doboru nielosowego
Metody
doboru próby
2
Badania marketingowe – mat. dydaktyczne, © dr Radosław Mącik, 2010 Slajd 347
Techniki doboru próby wg TNS OBOP (1) http://www.tns-global.pl/przewodnik/proby
Badania marketingowe – mat. dydaktyczne, © dr Radosław Mącik, 2010 Slajd 348
Techniki doboru próby wg TNS OBOP (2) http://www.tns-global.pl/przewodnik/proby
3
Badania marketingowe – mat. dydaktyczne, © dr Radosław Mącik, 2010 Slajd 349
Dobór próby
Wielkość próby zależy od:
zróżnicowania populacji
założonej dokładności badań (dopuszczalnego błędu)
pewności badań (prawdopodobieństwa, poziomu ufności)
Natomiast w zasadzie nie zależy od wielkości badanej populacji
Pożądane cechy wykazu populacji badanej:
odpowiedniość - wykaz powinien wiernie odzwierciedlać badaną populację
kompletność - wykaz powinien zawierać wszystkie jednostki populacji
wyłączność - każdy element populacji powinien występować w wykazie jeden raz
dokładność - wykaz nie powinien zawierać jednostek nie istniejących
dogodność - wykaz powinien być łatwy w wykorzystaniu
Badania marketingowe – mat. dydaktyczne, © dr Radosław Mącik, 2010 Slajd 350
Minimalna liczebność próby - proste losowanie zwrotne
2
2 )1(
e
ppZn
2
22 ˆ
e
sZn
ˆ
2
22
e
stn
e - dopuszczalny błąd szacunku parametru
s – odchylenie standardowe z próby
p - wskaźnik proporcji w próbie
N - liczebność populacji
n - liczebność próby
Za - liczba jednostek błędu standardowego odczytana z tablic
ta - wartość z rozkładu t-Studenta odczytana dla a i n0 – 1 stopni swobody
2
2 )1(
e
pptn
Duża próba wstępna (n0 50), gdy szacowana jest średnia
Mała próba wstępna (n0<50), gdy szacowana jest średnia
Duża próba wstępna (n0 50), gdy szacowana jest proporcja
Mała próba wstępna (n0<50), gdy szacowana jest proporcja
4
Badania marketingowe – mat. dydaktyczne, © dr Radosław Mącik, 2010 Slajd 351
Minimalna liczebność próby - proste losowanie bezzwrotne
e - dopuszczalny błąd szacunku parametru
s – odchylenie standardowe z próby
p - wskaźnik proporcji w próbie
N - liczebność populacji
n - liczebność próby
Za - liczba jednostek błędu standardowego odczytana z tablic
ta - wartość z rozkładu t-Studenta odczytana dla a i n0 – 1 stopni swobody
222
22
1ˆ
ˆ
eNsZ
NsZn
222
22
1ˆ
ˆ
eNst
Nstn
22
2
)1()1(
)1(
eNppZ
NppZn
22
2
)1()1(
)1(
eNppt
Npptn
Duża próba wstępna (n0 50), gdy szacowana jest średnia
Mała próba wstępna (n0<50), gdy szacowana jest średnia
Duża próba wstępna (n0 50), gdy szacowana jest proporcja
Mała próba wstępna (n0<50), gdy szacowana jest proporcja
Badania marketingowe – mat. dydaktyczne, © dr Radosław Mącik, 2010 Slajd 352
Losowanie bezzwrotne a zwrotne - porównanie liczebności prób
Losowanie bezzwrotne daje zawsze mniejszą minimalną liczebność próby ponieważ jest bardziej efektywne, czyli:
Pomiędzy liczebnością próby pobranej z populacji o liczebności N w losowaniu prostym ze zwracaniem, a wielkością próby pobranej z tej samej populacji w losowaniu bez zwracania, zachodzi następująca zależność:
zbnn
N
n
nn
z
z
b
1
5
Badania marketingowe – mat. dydaktyczne, © dr Radosław Mącik, 2010 Slajd 353
Minimalne liczebności próby dla proporcji:
błąd szacunku proporcji
proporcja z próby wstępnej
0,050,95
0,10,9
0,20,8
0,30,7
0,40,6
0,5
0,01 1825 3458 6147 8067 9220 9604
0,02 457 865 1537 2017 2305 2401
0,03 203 385 683 897 1025 1067
0,04 114 217 385 505 577 601
0,05 73 139 246 322 369 385
0,1 19 35 62 81 93 96
jeśli =0,05 - losowanie zwrotne
proporcja z próby wstępnej
0,050,95
0,10,9
0,20,8
0,30,7
0,40,6
0,5
0,01 351 664 1180 1549 1770 1843
0,02 286 542 963 1263 1444 1504
0,05 203 385 683 897 1025 1067
0,1 145 271 481 632 722 752
jeśli e=0,03 - losowanie zwrotne
Badania marketingowe – mat. dydaktyczne, © dr Radosław Mącik, 2010 Slajd 354
Wielkości prób w zależności od planowanej tabulacji krzyżowej
Liczba Jednostki lub gosp. domowe Instytucje
analizowanych Badania:
podgrupKrajowe
Regionalnelub specjalne
KrajoweRegionalne
lub specjalne
Niewiele(0-9)
1000-1500 200-500 200-500 50-200
Przeciętnie(10-30)
1500-2500 500-1000 500-1000 200-500
Wiele(30+)
2500+ 1000+ 1000+ 500+
Płeć Wykształcenie
podstawowe zawodowe średnie wyższe Ogółem:
K 1 4 7 3 15
M 2 5 6 2 15
Razem: 3 9 13 5 30
Dobór kwotowy Przykładowe kwoty