55

∫∂º∞§∞π√ Δ∂Δ∞ƒΔ√

Δ√ ∂§§∏¡π∫√ ∫ƒ∞Δ√™∞¶√ Δ∏¡ π¢ƒÀ™∏ Δ√À ∂ø™ Δπ™ ∞ƒÃ∂™ Δ√À 20Ô‡ ∞πø¡∞

™Â ·˘Ùfi ÙÔ ÎÂÊ¿Ï·ÈÔ ı· ÂÍÂÙ¿ÛÔ˘ÌÂ:✓ ÙȘ ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚ˜ ÔÏÈÙÈΤ˜ ÂÍÂÏ›ÍÂȘ ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· ¤ˆ˜ ÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 20Ô‡ ·ÈÒÓ·✓ ÙȘ ·ÚȘ ÂȉÈÒÍÂȘ Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ‰Èψ̷ٛ·˜ ÙÔÓ 19Ô ·ÈÒÓ· Î·È Ù· ·ÔÙÂϤÛÌ·Ù· ·˘Ù‹˜ Ù˘ ÔÏÈÙÈ΋˜ ÛÙË ‰ÈÂ-

ıÓ‹ ı¤ÛË Î·È ÛÙËÓ ÂÛˆÙÂÚÈ΋ ηٿÛÙ·ÛË Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜ ✓ ÙȘ ·ÚȘ ÂÍÂÏ›ÍÂȘ ÛÙ· μ·ÏοÓÈ· ÙÔ˘ ‰Â‡ÙÂÚÔ˘ ÌÈÛÔ‡ ÙÔ˘ 19Ô˘ ·ÈÒÓ· Î·È Û’ ·˘Ùfi ÙÔ Ï·›ÛÈÔ ÙÔ ÎÚËÙÈÎfi ˙‹ÙËÌ·

Î·È ÙÔ Ì·Î‰ÔÓÈÎfi ˙‹ÙËÌ·✓ Ù· ·ÚÈ· ÁÓˆÚ›ÛÌ·Ù· Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ÔÈÎÔÓÔÌ›·˜ Î·È ÎÔÈÓˆÓ›·˜ ÙÔÓ 19Ô ·ÈÒÓ·.

∂¡√Δ∏Δ∞ 17

√ π. ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·˜ ˆ˜ ΢‚ÂÚÓ‹Ù˘ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜ (1828-1831). ∏ ÔÏÔÎÏ‹ÚˆÛË Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ·ӿÛÙ·Û˘ (1829)

√ πˆ¿ÓÓ˘ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·˜ ÂÎϤ¯ÙËΠ΢‚ÂÚÓ‹Ù˘ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜ ·fi ÙËÓ ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢ÛË Ù˘ ΔÚÔÈ˙‹-Ó·˜ (¿ÓÔÈÍË 1827) Î·È ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 1828 ‹Úı ÛÙÔ ¡·‡ÏÈÔ. ∏ ηٿÛÙ·ÛË Ô˘ ‚ڋΠ‹Ù·Ó ÙÚ·ÁÈ-΋. ∏ ¯ÒÚ· ‹Ù·Ó ηÙÂÚÂȈ̤ÓË Î·È Ô Ï·fi˜ ÂÍ·ıÏȈ̤ÓÔ˜. §ËÛÙ¤˜ Î·È ÂÈÚ·Ù¤˜ ¤ÏÂÁ¯·Ó ÌÂÁ¿Ï˜ Â-ÚÈÔ¯¤˜, ÂÓÒ ·ÈÁ˘ÙÈ·Îfi˜ ÛÙÚ·Ùfi˜ ·Ú¤ÌÂÓ ÛÙË ¡¢ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ Î·È ÙÔ˘ÚÎÈÎfi˜ ÛÙË ™ÙÂÚ¿ ∂ÏÏ¿‰·.

¶ÔÏ›ÙÂ˘Ì· Î·È ‰ÈÔ›ÎËÛË √ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·˜ ·Ó¤ÛÙÂÈÏ ÙËÓ ÈÛ¯‡ ÙÔ˘ Û˘ÓÙ¿ÁÌ·ÙÔ˜ Ù˘ ΔÚÔÈ˙‹Ó·˜ ηÈÛ˘ÁΤÓÙÚˆÛ ÛÙ· ̄ ¤ÚÈ· ÙÔ˘ fiϘ ÙȘ ÂÍÔ˘Û›Â˜. ŒÎÚÈÓ fiÙÈ ·˘Ùfi ‹Ù·Ó ·Ó·Áη›Ô ÁÈ· Ó· ·ÓÙÈÌÂÙˆÈÛÙÔ‡ÓÙ· ›ÁÔÓÙ· ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· Ù˘ ¯ÒÚ·˜. ∏ ¢’ ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢ÛË (ÕÚÁÔ˜, ηÏÔη›ÚÈ 1829) ÂÈ·ڈÛ ·˘-Ù¤˜ ÙȘ ·ÔÊ¿ÛÂȘ Î·È ¤ıÂÛ ÙȘ ‚·ÛÈΤ˜ ·Ú¯¤˜ ÌÈ·˜ ÌÂÏÏÔÓÙÈ΋˜ Û˘ÓÙ·ÁÌ·ÙÈ΋˜ ·Ó·ıÂÒÚËÛ˘.

ŒÓÔϘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ √ ∫˘‚ÂÚÓ‹Ù˘ ·Û¯ÔÏ‹ıËΠȉȷ›ÙÂÚ· Ì ÙË Û˘ÁÎÚfiÙËÛË Ù·ÎÙÈÎÒÓ ÂÓfiψӉ˘Ó¿ÌˆÓ, ηıÒ˜ ¤Ú ӷ ÂÎηı·ÚÈÛı› Ë ™ÙÂÚ¿ ∂ÏÏ¿‰· ·fi ÙÔÓ ÙÔ˘ÚÎÈÎfi ÛÙÚ·Ùfi ·ÏÏ¿ ηÈÓ· ·ÓÙÈÌÂÙˆÈÛÙÔ‡Ó ÛÔ‚·Ú¿ ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· ÂÛˆÙÂÚÈ΋˜ Ù¿Í˘ (ÏËÛÙ›·, ÂÈÚ·Ù›·). √ÚÈṲ̂ÓÔÈ ·fiÙÔ˘˜ ·ÁˆÓÈÛÙ¤˜ ·ÍÈÔÔÈ‹ıËÎ·Ó ÁÈ· ÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· Ù·ÎÙÈÎÔ‡ ÛÙÚ·ÙÔ‡. ∂ÈϤÔÓ, ȉڇıËÎÂ Ô §fi¯Ô˜ ÙˆÓ ∂˘ÂÏ›‰ˆÓ, Úfi-‰ÚÔÌÔ˜ Ù˘ ÛËÌÂÚÈÓ‹˜ ™ÙÚ·ÙȈÙÈ΋˜ ™¯ÔÏ‹˜ ∂˘ÂÏ›‰ˆÓ. ¶·Ú¿ÏÏËÏ·, ¤ÁÈÓ·Ó Ù· ÚÒÙ· ‚‹Ì·Ù· ÁÈ· ÙËÓ ÔÚÁ¿ÓˆÛË Ù·ÎÙÈ-ÎÔ‡ ÔÏÂÌÈÎÔ‡ Ó·˘ÙÈÎÔ‡ Î·È Î·Ù·ÔÏÂÌ‹ıËÎÂ Ë ÂÈÚ·Ù›· ¯¿ÚË Î·È ÛÙË ‰Ú¿ÛË ÙÔ˘ ∞Ó‰Ú¤· ªÈ·Ô‡ÏË.

√ÈÎÔÓÔÌ›· √ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·˜ Û¯ËÌ¿ÙÈÛ ¤Ó· ÚÒÙÔ ÎÚ·ÙÈÎfi Ù·Ì›Ô, ÙÔ ÔÔ›Ô ÚÔ‹Ïı ·fi ÂÈÛÊÔÚ¤˜ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ÙÔ˘ Â͈ÙÂÚÈ-ÎÔ‡ Î·È ÊÈÏÂÏÏ‹ÓˆÓ. ∫·ÙfiÈÓ ÚÔ¯ÒÚËÛÂ, Ì ÙË Û˘ÓÂÚÁ·Û›· ÙÔ˘ Ê›ÏÔ˘ ÙÔ˘ °·ÏÏÔÂÏ‚ÂÙÔ‡ ÙÚ·Â˙›ÙË ∂¸Ó¿Ú‰Ô˘, ÛÙËÓ ›‰Ú˘-ÛË ÙÚ¿Â˙·˜ Î·È ÛÙËÓ ÎÔ‹ ÓÔÌ›ÛÌ·ÙÔ˜, ÙÔ˘ ÊÔ›ÓÈη. ¶·Ú¿ÏÏËÏ·, ÂÊ¿ÚÌÔÛ ·˘ÛÙËÚ‹ ÏÈÙfiÙËÙ· ÛÙȘ ‰ËÌfiÛȘ ‰·¿Ó˜ ηÈ

1. πˆ¿ÓÓ˘∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·˜

¢‡Ô ·ÓÙ›ıÂÙ˜ ·fi„ÂȘ ÁÈ· ÙÔÓ π. ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ· Î·È ÙÔ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘·. ∏ ¿Ô„Ë ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË ∫ˆÏ¤ÙÙË, ·Ú¯ËÁÔ‡ ÙÔ˘ Á·ÏÏÈÎÔ‡ ÎfiÌÌ·ÙÔ˜

∞ÔÌ¿ÎÚ˘Ó [ÂÓÓ. Ô ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·˜] ·fi Ù· Ú¿ÁÌ·Ù· fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ·Ú¯ËÁÔ‡˜ ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ, fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ÂÈÚÚÔ‹ ¤¯ÔÓÙ·˜ ηÈfiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ Â·È‰Â˘Ì¤ÓÔ˘˜ [...], ηÙ¿ÙËÛÂÓ [...] Ù· „ËÊ›ÛÌ·Ù· Ù˘ ÂÓ ÕÚÁÂÈ ∂ıÓÔÛ˘ÓÂχۈ˜, ηٷÊÚfiÓËÛ ٷ ‰›Î·È· ÙÔ˘ÔÏ›ÙÔ˘, η٤ÙÚÂÍ ÙËÓ ÂÏ¢ıÂÚÔÙ˘›·, Û‡ÛÙËÛÂ Î·È ‰ÈÔÚÁ¿ÓˆÛ ‰ÈηÛÙ‹ÚÈ· ηı’ fiÏËÓ ÙËÓ ¤ÎÙ·ÛÈÓ ÂÍËÚÙË̤ӷ ·fi ÙËÓ ı¤-ÏËÛ›Ó ÙÔ˘Ø ÂÌ„‡¯ˆÛ ÙËÓ Î·ÎÔ‹ıÂÈ·, ÙËÓ ÂÈ‚Ô˘Ï‹Ó, ÙËÓ ÚÔ‰ÔÛ›·.¶ËÁ‹: μ. ∫ÚÂÌÌ˘‰¿˜, √ ÔÏÈÙÈÎfi˜ πˆ¿ÓÓ˘ ∫ˆÏ¤ÙÙ˘, Δ˘ˆı‹Ùˆ, ∞ı‹Ó· 2000, Û. 165.

‚. ∏ ¿Ô„Ë ÙÔ˘ ∂¸Ó¿Ú‰Ô˘, ÊÈϤÏÏËÓ· Û˘ÓÂÚÁ¿ÙË ÙÔ˘ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·√ ÂÓ¿ÚÂÙÔ˜ ·Ó‹Ú [...] fiÛÙȘ Âı˘Û›·Û ÙÔ ·Ó ‰È¿ ÙËÓ ·ÙÚ›‰· ÙÔ˘, ·¤ı·Ó ı‡Ì· ȉȷÈÙ¤Ú·˜ ÂΉÈ΋Ûˆ˜ [...]. √È ŒÏÏËÓ˜

¿Û˘ Ê·ÙÚ›·˜ ı¤ÏÔ˘Ó ÁÓˆÚ›ÛÂÈ ·ÚÁfiÙÂÚ· ÙËÓ ·Ì¤ÙÚËÙÔÓ ˙ËÌ›·Ó, ÙËÓ ÔÔ›·Ó ˘¤ÊÂÚÔÓ, ı¤ÏÔ˘Ó È‰Â› ÂÓÙfi˜ ÔÏ›ÁÔ˘, fiÙÈ ‰ÂÓ˘¿Ú¯ÂÈ ¿ÓıÚˆÔ˜ ÈηÓfi˜ Ó’ ·Ó·ÏËÚÒÛË ÙËÓ ¤ÏÏÂÈ„ÈÓ ÙÔ˘ ∫fiÌËÙÔ˜ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·, Î·È fiÙ·Ó ÂÍÂÙ¿ÛÔ˘Ó fiÏ· fiÛ· ¤Ú·Í ‰È¿ÙËÓ ·ÙÚ›‰· ÙÔ˘, ı¤ÏÔ˘Ó ÙÔÓ ·Ó·ÁÓˆÚ›ÛÂÈ ˆ˜ ÙÔÓ ·Á·ıÒÙÂÚÔÓ ¿ÓıÚˆÔÓ.

¶ËÁ‹: πÛÙÔÚ›· ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ¤ıÓÔ˘˜, ∂ΉÔÙÈ΋ ∞ıËÓÒÓ, ÙfiÌ. πμ’, Û. 562.

Âȯ›ÚËÛ ӷ ÂÎÛ˘Á¯ÚÔÓ›ÛÂÈ ÙË ÁˆÚÁ›· ÂÈÛ¿ÁÔ-ÓÙ·˜ Ӥ˜ ηÏÏȤÚÁÂȘ (·Ù¿Ù·) Î·È Ó¤Â˜ ηÏÏÈÂÚ-ÁËÙÈΤ˜ ÌÂıfi‰Ô˘˜ (¯Ú‹ÛË ÛȉÂÚ¤ÓÈÔ˘ ¿ÚÔÙÚÔ˘).

∂η›‰Â˘ÛË ªÈ· ·fi ÙȘ ·ÚȘ ÚÔÙÂÚ·ÈfiÙËÙ˜ÙÔ˘ ∫˘‚ÂÚÓ‹ÙË ˘‹ÚÍÂ Ë ÔÚÁ¿ÓˆÛË Ù˘ Âη›-‰Â˘Û˘. ÿ‰Ú˘Û ÙÔ √ÚÊ·ÓÔÙÚÔÊÂ›Ô Ù˘ ∞›ÁÈÓ·˜, ÛÙÔÔÔ›Ô ÏÂÈÙÔ‡ÚÁËÛ·Ó ÙÚ›· ·ÏÏËÏԉȉ·ÎÙÈο Û¯ÔÏ›·(·ÓÙ›ÛÙÔȯ· ÙˆÓ ÛËÌÂÚÈÓÒÓ ‰ËÌÔÙÈÎÒÓ ·ÏÏ¿ ÙÂ-ÙÚ·ÂÙÔ‡˜ ÊÔ›ÙËÛ˘), ÙÚ›· ÂÏÏËÓÈο (·ÓÙ›ÛÙÔȯ·ÙˆÓ ÛËÌÂÚÈÓÒÓ Á˘ÌÓ·Û›ˆÓ Ì ÙÚÈÂÙ‹ ÊÔ›ÙËÛË),·ÚÎÂÙ¿ ¯ÂÈÚÔÙ¯Ó›· (·ÁÁÂÏÌ·ÙÈΤ˜ Û¯ÔϤ˜), η-ıÒ˜ Î·È ÙÔ ¶ÚfiÙ˘ÔÓ ™¯ÔÏ›ÔÓ, ÛÙÔ ÔÔ›Ô ÛÔ‡‰·-˙·Ó fiÛÔÈ ÚÔÔÚ›˙ÔÓÙ·Ó ÁÈ· ‰¿ÛηÏÔÈ ÛÙ· ·ÏÏËÏÔ-‰È‰·ÎÙÈο. ∂›Û˘, ȉڇıËΠÙÔ ∫ÂÓÙÚÈÎfiÓ ™¯ÔÏ›ÔÓ,ÛÙÔ ÔÔ›Ô ÊÔÈÙÔ‡Û·Ó fiÛÔÈ ÚÔÔÚ›˙ÔÓÙ·Ó ÁÈ·ÛÔ˘‰¤˜ Û ·ÓÂÈÛÙ‹ÌÈ· ÙÔ˘ Â͈ÙÂÚÈÎÔ‡. ∂È-

ϤÔÓ, ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ıËΠÛÙËÓ Δ›Ú˘Óı· (ÂÚÈÔ¯‹ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ ÕÚÁÔ˜ Î·È ÙÔ ¡·‡ÏÈÔ) ÙÔ ¶ÚfiÙ˘ÔÓ ∞ÁÚÔ΋ÈÔÓ (ÁˆÚÁÈ΋ Û¯Ô-Ï‹). √ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·˜ ›ÛÙ¢ fiÙÈ ÛÙË ‰Â‰Ô̤ÓË ÛÙÈÁÌ‹ Ë Âη›‰Â˘ÛË ı· ¤Ú ӷ ·Ú¤¯ÂÈ, ÚÒÙ· ·’ fiÏ·, ‚·ÛÈΤ˜ ÁÓÒ-ÛÂȘ Î·È Â·ÁÁÂÏÌ·ÙÈ΋ ηٿÚÙÈÛË. ∞˘Ùfi˜ ‹Ù·Ó Î·È Ô ÏfiÁÔ˜ Ô˘ ‰ÂÓ ÚÔ¯ÒÚËÛ ÙfiÙ ÛÙËÓ ›‰Ú˘ÛË ·ÓÂÈÛÙËÌ›Ô˘.

∏ ÔÏÔÎÏ‹ÚˆÛË Ù˘ ·ӿÛÙ·Û˘ 1829 ŸÙ·Ó ¤ÊÙ·Û ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· Ô ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·˜, Ë Â·Ó¿ÛÙ·ÛË ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó·ÎfiÌË Û ÂͤÏÈÍË. ∂ÎÎÚÂÌÔ‡Û·Ó Ô ‚·ıÌfi˜ ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›·˜ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ (·Ó ı· ‹Ù·Ó ·˘ÙfiÓÔÌÔ ‹ ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙÔ, ‚ϤÂÁψÛÛ¿ÚÈÔ) Î·È Ô Î·ıÔÚÈÛÌfi˜ ÙˆÓ Û˘ÓfiÚˆÓ ÙÔ˘Ø ·ÎfiÌË, ‰ÂÓ Â›¯·Ó ÛÙ·Ì·Ù‹ÛÂÈ ÔÈ ÔÏÂÌÈΤ˜ ÂȯÂÈÚ‹ÛÂȘ. ∏ ÙÂÏ¢-Ù·›· Ì¿¯Ë ‰fiıËΠÛÙȘ 12 ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘ 1829 ÛÙËÓ ¶¤ÙÚ· Ù˘ μÔȈٛ·˜, fiÔ˘ ÂÏÏËÓÈΤ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ Ì ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔÓ¢. À„ËÏ¿ÓÙË ÂÈÎÚ¿ÙËÛ·Ó Â›ÏÂÎÙˆÓ ÙÔ˘ÚÎÈÎÒÓ ‰˘Ó¿ÌˆÓ. §›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ·, ¯¿ÚË Î·È ÛÙÔ˘˜ Âȉ¤ÍÈÔ˘˜ ¯ÂÈÚÈÛÌÔ‡˜ ÙÔ˘∫˘‚ÂÚÓ‹ÙË, Ë ∂ÏÏ¿‰· fi¯È ÌfiÓÔ ·Ó·ÁÓˆÚ›ÛÙËΠÎÚ¿ÙÔ˜ ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙÔ (ÚˆÙfiÎÔÏÏÔ Ù˘ ∞ÓÂÍ·ÚÙËÛ›·˜, 1830, ‚Ϥ ÂÓfi-ÙËÙ· 10), ·ÏÏ¿ Î·È ‰È‡ڢÓ ٷ Û‡ÓÔÚ¿ Ù˘ ÂÓۈ̷ÙÒÓÔÓÙ·˜ fiÏ· Ù· ‰¿ÊË ÓÔÙ›ˆ˜ Ù˘ ÁÚ·ÌÌ‹˜ ∞Ì‚Ú·ÎÈÎÔ‡ ÎfiÏ-Ô˘-¶·Á·ÛËÙÈÎÔ‡ ÎfiÏÔ˘ (Û˘Óı‹ÎË Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘, 1832). ΔÔ ÂÏÏËÓÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜ ı· ÂÚÈÂÏ¿Ì‚·Ó ÙË ™ÙÂÚ¿

∂ÏÏ¿‰·, ÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ, Ù· ÓËÛÈ¿ ÙÔ˘ ∞ÚÁÔÛ·ÚˆÓÈÎÔ‡, ÙËÓ ∂‡‚ÔÈ·, ÙȘ ∫˘-ÎÏ¿‰Â˜ Î·È ÙȘ ™ÔÚ¿‰Â˜.

∏ ·ÓÙÈÔϛ٢ÛË Î·Ù¿ ÙÔ˘ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ· ∏ ÂÈÏÔÁ‹ ÙÔ˘ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ· Ó· Û˘ÁÎÚÔ-Ù‹ÛÂÈ ¤Ó· ÈÛ¯˘Úfi, Û˘ÁÎÂÓÙÚˆÙÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜, ηٿ Ù· ‰˘ÙÈο ÚfiÙ˘·, ÚÔοÏÂÛ ·ÓÙÈ-‰Ú¿ÛÂȘ. ¶ÚfiÎÚÈÙÔÈ Ì ÙÔÈ΋ ÂÍÔ˘Û›· (¶. ª·˘ÚÔÌȯ¿Ï˘), ÏÔ‡ÛÈÔÈ ÏÔÈÔÎً٘ (°.∫Ô˘ÓÙÔ˘ÚÈÒÙ˘) Î·È ¤ÌÂÈÚÔÈ º·Ó·ÚÈÒÙ˜ (∞. ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ˜) ‰˘Û·ÚÂÛÙ‹ıËηÓ,ÙËÓ ›‰È· ÛÙÈÁÌ‹ Ô˘ ÊÈÏÂχıÂÚÔÈ ‰È·ÓÔÔ‡ÌÂÓÔÈ (∞‰. ∫ÔÚ·‹˜) η˘ÙËÚ›·˙·Ó ÙÔÓ ·˘-Ù·Ú¯ÈÛÌfi ÙÔ˘ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ· Î·È ·Í›ˆÓ·Ó ÙËÓ ·Ú·¯ÒÚËÛË Û˘ÓÙ·ÁÌ·ÙÈÎÒÓ ÂÏ¢ıÂ-ÚÈÒÓ. ∂›Û˘, Ë ∞ÁÁÏ›· Î·È Ë °·ÏÏ›· ˘ÔÎÈÓÔ‡Û·Ó ÙȘ ·ÓÙÈηԉÈÛÙÚȷΤ˜ ÎÈÓ‹ÛÂȘ ıÂ-ˆÚÒÓÙ·˜ ÙÔÓ ∫˘‚ÂÚÓ‹ÙË fiÚÁ·ÓÔ Ù˘ ƒˆÛ›·˜.

∞fi ÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 1830 ÛËÌÂÈÒıËÎ·Ó ÂÍÂÁ¤ÚÛÂȘ Î·È ·ÚÁfiÙÂÚ· Ô ∞. ªÈ·Ô‡Ï˘,·ÓÙ›·ÏÔ˜ ϤÔÓ ÙÔ˘ ∫˘‚ÂÚÓ‹ÙË, ·Ó·Ù›Ó·Í ÛÙÔÓ ¶fiÚÔ Ù· ‰‡Ô ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚ· ÂÏ-ÏËÓÈο ÔÏÂÌÈο ÏÔ›·. ™ÙËÓ ⁄‰Ú·, ΤÓÙÚÔ Ù˘ ·ÓÙÈÔÏ›Ù¢Û˘, Ë ÂÊËÌÂÚ›‰·∞fiÏÏˆÓ ÚÔ·Á¿Ó‰È˙ ÙË ‰ÔÏÔÊÔÓ›· ÙÔ˘ ∫˘‚ÂÚÓ‹ÙË. ∏ ¤ÓÙ·ÛË ÎÔÚ˘ÊÒıËÎÂfiÙ·Ó Ô ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·˜ Ê˘Ï¿ÎÈÛ ÙÔÓ ÚfiÎÚÈÙÔ Ù˘ ª¿Ó˘ ¶ÂÙÚfiÌÂË ª·˘ÚÔÌÈ-

¯¿ÏË ıˆÚÒÓÙ¿˜ ÙÔÓ ˘Â‡ı˘ÓÔ ÁÈ· ·ÓÙÈ΢‚ÂÚÓËÙÈΤ˜ ÎÈÓ‹ÛÂȘ. ∏ ·ÓÙ›‰Ú·ÛË ‰ÂÓ ¿ÚÁËÛÂ. ™ÙȘ 27 ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘ 1831Ô ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ Î·È Ô °ÂÒÚÁÈÔ˜ ª·˘ÚÔÌȯ¿Ï˘ ‰ÔÏÔÊfiÓËÛ·Ó ÙÔÓ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ· ÛÙÔ ¡·‡ÏÈÔ.

∞™∫∏™∂π™ – ¢ƒ∞™Δ∏ƒπ√Δ∏Δ∂™

1. ∞ÊÔ‡ ·ÓÙÈ·Ú·‚¿ÏÂÙ ÙȘ ËÁ¤˜ · Î·È ‚, Ó· ηٷÁÚ¿„ÂÙ ÙȘ ı¤ÛÂȘ Ô˘ ‰È·Ù˘ÒÓÔÓÙ·È Û ·˘Ù¤˜. 2. ¡· ·ÔÙÈÌ‹ÛÂÙ ÙËÓ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈ΋ ÔÏÈÙÈ΋ ÙÔ˘ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·. 3. ¶ÔÈ· ‹Ù·Ó Ù· ·›ÙÈ· Ù˘ Û‡ÁÎÚÔ˘Û˘ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·-·ÓÙÈÔÏ›Ù¢Û˘;

56

2. ΔÔ ÂÏÏËÓÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜ Û‡Ìʈӷ Ì ÙË Û˘Óı‹ÎË Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘ (1832).

3. ∏ ‰ÔÏÔÊÔÓ›· ÙÔ˘ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ·(›Ó·Î·˜ Ï·˚ÎÔ‡ ˙ˆÁÚ¿ÊÔ˘).

57

∂¡√Δ∏Δ∞ 18

∞fi ÙËÓ ¿ÊÈÍË ÙÔ˘ ŸıˆÓ· (1833) ¤ˆ˜ ÙËÓ 3Ë ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘ 1843

∏ ÂÎÏÔÁ‹ Î·È Ë ¿ÊÈÍË ÙÔ˘ ŸıˆÓ·ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· √ ÂÌʇÏÈÔ˜ fiÏÂÌÔ˜Ô˘ ͤ۷Û ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· ÌÂÙ¿ ÙˉÔÏÔÊÔÓ›· ÙÔ˘ ∫·Ô‰›ÛÙÚÈ· ¤Î·ÓÂÙȘ ¢˘Ó¿ÌÂȘ Ó· Â¤Ì‚Ô˘Ó ÛÙ· ÂÏÏË-ÓÈο Ú¿ÁÌ·Ù·, ÁÈ· Ó· ·ÔÙÚ¤„Ô˘ÓÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ÌÈ·˜ ÂÛÙ›·˜ ·Ó·Ù·Ú·-¯‹˜ ÛÙË ÓÔÙÈÔ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ªÂÛfiÁÂÈÔ,ÂͤÏÈÍË Ô˘ ı· ¤‚Ï·Ù ٷ Û˘Ìʤ-ÚÔÓÙ¿ ÙÔ˘˜. ŸÚÈÛ·Ó, ÏÔÈfiÓ, ‚·ÛÈ-ÏÈ¿ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜ ÙÔÓ ŸıˆÓ·, ÙÔÓ17¯ÚÔÓÔ ÁÈÔ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿ Ù˘ μ·˘·-Ú›·˜ §Ô˘‰Ô‚›ÎÔ˘ ∞′ (Û˘Óı‹ÎË ÙÔ˘§ÔÓ‰›ÓÔ˘, 1832). ΔÔ ÔÏ›ÙÂ˘Ì· ÔÚ›ÛÙËΠӷ Â›Ó·È ·fiÏ˘ÙË ÌÔÓ·Ú¯›·. ∂ÈϤÔÓ, ÔÈ ¢˘Ó¿ÌÂȘ ¤‰ˆÛ·Ó ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·20.000.000 ÊÚ¿Áη ˆ˜ ÚÒÙË ‰fiÛË ÂÓfi˜ ‰·Ó›Ԣ Ô˘ ı· ¤ÊÙ·ÓÂ Û˘ÓÔÏÈο Ù· 60.000.000 ÊÚ¿Áη.

∏ ÂÚ›Ô‰Ô˜ Ù˘ ∞ÓÙÈ‚·ÛÈÏ›·˜ (1833-1835) ∂Âȉ‹ Ô ŸıˆÓ·˜ ‹Ù·Ó ·Ó‹ÏÈÎÔ˜, Û˘ÌʈӋıËΠfiÙÈ ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· ı··ÛÎÔ‡ÛÂ, ̤¯ÚÈ ÙËÓ ÂÓËÏÈΛˆÛ‹ ÙÔ˘ (1835), Ë ∞ÓÙÈ‚·ÛÈÏ›·, ÌÈ· ÂÈÙÚÔ‹ ·fi μ·˘·ÚÔ‡˜ ·ÍȈ̷ÙÔ‡¯Ô˘˜ ‰ÈÔÚÈṲ̂ÓÔ˘˜·fi ÙÔÓ ·Ù¤Ú· ÙÔ˘ ŸıˆÓ·. Δ· ÙÚ›· ·ÚÈ· ̤ÏË Ù˘ ‹Ù·Ó Ô ÕÚÌ·ÓÛÌÂÚÁÎ, Úˆı˘Ô˘ÚÁfi˜ Î·È ˘Ô˘ÚÁfi˜ ∂͈ÙÂÚÈÎÒÓ, Ôª¿Ô˘ÚÂÚ, ·ÚÌfi‰ÈÔ˜ ÁÈ· ÙËÓ Âη›‰Â˘ÛË, ÙË ‰ÈηÈÔÛ‡ÓË Î·È ÙËÓ ÂÎÎÏËÛ›·, Î·È Ô Ã¿ÈÓÙÂÎ, ˘Â‡ı˘ÓÔ˜ ÁÈ· ÙȘ ¤ÓÔϘ ‰˘Ó¿-ÌÂȘ. ∏ ∞ÓÙÈ‚·ÛÈÏ›· ı¤ÏËÛ ӷ ÔÈÎÔ‰ÔÌ‹ÛÂÈ ¤Ó· Û‡Á¯ÚÔÓÔ, ηٿ Ù· ‰˘ÙÈο ÚfiÙ˘·, ÂıÓÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜. √È ÂȉÈÒÍÂȘ Ù˘ Û˘-

ΔÚÂȘ ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜ ·fi„ÂȘ ÁÈ· ÙÔ ¤ÚÁÔ Ù˘ ∞ÓÙÈ‚·ÛÈÏ›·˜·. ∏ ¿Ô„Ë ÙÔ˘ ̤ÏÔ˘˜ Ù˘ ∞ÓÙÈ‚·ÛÈÏ›·˜ °Î¤ÔÚÁÎ §Ô‡Óقȯ ÊÔÓ ª¿Ô˘ÚÂÚ

ªfiÏȘ ·Ô‚È‚·ÛًηÌÂ, ΢ÎÏÔÊÔÚ‹Û·Ì ÌÈ· ÚÔ΋ڢÍË Ì ÙËÓ ÔÔ›· ˙ËÙÔ‡Û·Ì ӷ Ì·˜ ¯·Ú›ÛÂÈ Ô ∂ÏÏËÓÈÎfi˜ §·fi˜ ÚÒÙ· ·’fiÏ· ÙËÓ ÂÌÈÛÙÔÛ‡ÓË ÙÔ˘. [...] °È· Ó’ ·ÔÎÙ‹ÛÂÈ Ô ÙfiÔ˜ ËÚÂÌ›·, ‰ËÌÔÛȇ۷Ì ·˘ÛÙËÚfiÙ·ÙÔ˘˜ ÓfiÌÔ˘˜ –Ì ÚÔÛˆÚÈÓfi Ê˘ÛÈο ¯·-Ú·ÎÙ‹Ú·– ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÂÎÂ›ÓˆÓ Ô˘ ı· ÂȯÂÈÚÔ‡Û·Ó Ó· ‰È·Û·Ï‡ÛÔ˘Ó ÙËÓ Ù¿ÍË. [...] ªÂ Ù· ̤ÙÚ· Ô˘ ‹Ú·Ì ۯÂÙÈο Ì ÙË ¢ÈηÈÔ-Û‡ÓË Î·È ÙÔ ™ÙÚ·Ùfi, ·ÔηٷÛÙ¿ıËÎÂ Ë Ù¿ÍË Î·È Ë ·ÛÊ¿ÏÂÈ· [...], ÛÙ·Ì¿ÙËÛ·Ó ÔÈ ÏËÛÙ›˜ Î·È ÔÈ ÂÈÚ·Ù›˜. ªÂ ÙË ‚·ıÌÈ·›· ÔÚÁ¿-ÓˆÛË ÛÙ· ı¤Ì·Ù· Ù˘ ‰ÈÔ›ÎËÛ˘, Ù·¯ÙÔÔÈ‹ıËÎ·Ó ¤Ó· ÛˆÚfi ˙ËÙ‹Ì·Ù·, Î·È Ì ÙË ÛÈÁÔ˘ÚÈ¿ Ô˘ ·ÏÒıËΠ·ÓÙÔ‡, ¿Ú¯ÈÛ ӷ ·Ó·-Ù‡ÛÛÂÙ·È Ë ÁˆÚÁ›·, ÙÔ ÂÌfiÚÈÔ Î·È Ë ‚ÈÔÌ˯·Ó›·.°Î. §. ÊÔÓ ª¿Ô˘ÚÂÚ, √ ∂ÏÏËÓÈÎfi˜ §·fi˜ (÷˚‰ÂÏ‚¤ÚÁË 1835), ÌÙÊÚ. Ÿ. ƒÔÌ¿ÎË, ∞ÊÔ› ΔÔÏ›‰Ë, ∞ı‹Ó· 1976, Û. 733 Î·È 735.

‚. ∏ ¿Ô„Ë ÙÔ˘ μ·˘·ÚÔ‡ ·ÍȈ̷ÙÔ‡¯Ô˘ ƒÔ‡ÓÙ¯·ÚÙ√ ÿÁÎÓ·Ù˜ ÊÔÓ ƒÔ‡ÓÙ¯·ÚÙ ‰ÈÂÙ¤ÏÂÛ ÁÈ· Ï›ÁÔ, ÙÔ 1837, ·Ú¯ËÁfi˜ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈÎÔ‡ Ô›ÎÔ˘ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜ (ı¤ÛË ·ÚfiÌÔÈ· Ì ·˘Ù‹ ÙÔ˘ ÛË-

ÌÂÚÈÓÔ‡ Úˆı˘Ô˘ÚÁÔ‡), ·ÏÏ¿ ‰È·ÊÒÓËÛ Ì ÙÔÓ ŸıˆÓ· Î·È ·Ú·ÈÙ‹ıËÎÂ. ¢Â ÛÎÔ‡ˆ Ó· ηÙËÁÔÚ‹Ûˆ ÙËÓ ∞ÓÙÈ‚·ÛÈÏ›·, ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ ÌÔÚÒ Ó· ÎÚ‡„ˆ ÙËÓ ·Ú·Ù‹ÚËÛË fiÙÈ [...] ÔÈ ‰ËÌfiÛÈÔÈ ¿ÓÙÚ˜, Ô˘ ›-

¯·Ó ·Ó·Ï¿‚ÂÈ ÙË ‰È·Î˘‚¤ÚÓËÛË Î·È ÙË ‰ÈÔ›ÎËÛË Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜, ‰ÂÓ ¤Ú ӷ ÍÂÎÈÓ‹ÛÔ˘Ó ·fi ÙȘ ‰ÈΤ˜ ÙÔ˘˜ ·ÓÙÈÏ‹„ÂȘ Î·È ·fi ÙÔ ‰È-ÔÈÎËÙÈÎfi Ù˘ÈÎfi [...] ·ÏÏ¿ Ó· ıÂÛ›ÛÔ˘Ó Ú˘ıÌ›ÛÂȘ Ô˘ Ó· Ù·ÈÚÈ¿˙Ô˘Ó ÛÙËÓ Î·Ù¿ÛÙ·ÛË Ù˘ ÊÙˆ¯‹˜ Î·È ÂÍ·ÓÙÏË̤Ó˘ ̄ ÒÚ·˜ [...] ŒÚÂ- ÛÙËÓ ·Ú¯‹ Ó· ÂÚÈÔÚÈÛÙÔ‡Ó ÛÙË ıÂÌÂÏ›ˆÛË ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ‚¿ÛÂÈ ÙˆÓ ÎÔÈÓÔÙ‹ÙˆÓ Ô˘ ‹‰Ë ˘‹Ú¯·Ó [...]ª.Ã. ΔÛ·fiÁ· ,̃ «ΔÔ ·Ó¤Î‰ÔÙÔ ‘’΢‚ÂÚÓËÙÈÎfi ÚfiÁÚ·ÌÌ·’’ ÙÔ˘ Ignaz von Rudhart ÁÈ· ÙËÓ ÔÏÈÙÂȷ΋ Î·È ‰ÈÔÈÎËÙÈ΋ ÔÚÁ¿ÓˆÛË Ù˘ ∂Ï-Ï¿‰·˜ (1836)», ΔÔ ™‡ÓÙ·ÁÌ·, 15, Û. 273-4, °. °È·ÓÓfiÔ˘ÏÔ˜, ¢ÔΛÌÈ· £ÂˆÚ›·˜ Î·È ¢È‰·ÎÙÈ΋˜ Ù˘ πÛÙÔÚ›· ,̃ μÈ‚ÏÈÔÁÔÓ›·, ∞ı‹Ó· 1997, Û. 144.

Á. ∏ ¿Ô„Ë ÙÔ˘ ª·ÎÚ˘ÁÈ¿ÓÓË, ·ÓÙÈ¿ÏÔ˘ Ù˘ ∞ÓÙÈ‚·ÛÈÏ›·˜ŸÙÈ ÔÈ ª·˘·Ú¤˙ÔÈ Î·È ÔÈ Ô·‰Ô› ÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ ı¤Ï·Ó Ó· Ì·˜ Ê¿Ó ÎÈ’ Ô £Âfi˜ Ì·˜ ÁχوÛ ·fi ÙÔ˘˜ ηÎÔ‡˜ ÙÔ˘˜ ÛÎÔÔ‡˜. ∫·È

·ÛΛ˙·ÌÂÓ ¤Íˆ Î·È Ì¤Û· Ì ÙÚfiÔÓ Î·È Î·Ù˯ԇ۷ÌÂÓ ÙÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜ ›Ûˆ˜ Î·È ÎÈÓËıÔ‡ÌÂÓ ‰È¿ Ù· ¤Íˆ Î·È Ï¢ÙÂÚˆıÔ‡ÌÂÓ Î’ ÂÌ›˜Â‰Ò ̤۷ Î·È Î¿ÌˆÌÂÓ ÓfiÌÔ˘˜ ÛÙ¤ÚÂÔ˘˜ Î·È ‰ÈÔÈÎËıÔ‡ÌÂÓ ˆ˜ ¿ÓıÚˆÔÈØ fiÙÈ Ì·˜ ΢‚ÂÚÓÔ‡Ó ÔÈ ·ÓıÚˆÔÊ¿ÁÔÈ Ì ÙÔ «¤Ù˙È ı¤Ïˆ» ηÈÎڛ̷ ’ÛÙ· ·›Ì·Ù· Î·È ı˘Û›Â˜ ÔÔ‡ ο̷ÌÂÓ. ª·ÎÚ˘ÁÈ¿ÓÓ˘, ∞ÔÌÓËÌÔÓ‡̷ٷ, ÂÈÌ. π. μÏ·¯ÔÁÈ¿ÓÓË (1907), °ÈÔ‚¿Ó˘, ∞ı‹Ó· 1968, ÙfiÌ. 2, Û. 109.

1. ¶. ÊÔÓ ∂˜, ∏ ·Ô‚›‚·ÛË ÙÔ˘ ŸıˆÓ· ÛÙÔ ¡·‡ÏÈÔ, 25 π·ÓÔ˘·Ú›Ô˘ 1833.

ÓÔ„›˙ÔÓÙ·Ó ÛÙÔ ÙÚ›Ù˘¯Ô: ÂıÓÈ΋ ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›·, ‚·ÛÈÏÈ΋ ·ÔÏ˘Ù·Ú¯›· Î·È Û˘ÁÎÂÓÙÚˆÙÈÎfi Û‡ÛÙËÌ· ‰È·Î˘‚¤ÚÓËÛ˘.∏ ‰ÈÔ›ÎËÛË ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ‹Ù·Ó Û˘ÁÎÂÓÙÚˆÙÈ΋. ∏ ∂ÏÏ¿‰· ‰È·ÈÚ¤ıËΠ۠10 ÓÔÌÔ‡˜, ÂÓÒ Ë ÚˆÙÂ‡Ô˘Û· ÌÂٷʤÚıËΠÙÔ 1834

·fi ÙÔ ¡·‡ÏÈÔ ÛÙËÓ ∞ı‹Ó·, ΛÓËÛË Ô˘ ÛÎÔfi ›¯Â Ó· ÙÔÓ›ÛÂÈ fiÙÈ ÙÔ Ó¤Ô ÎÚ¿ÙÔ˜ ‹Ù·Ó ÎÏËÚÔÓfiÌÔ˜ Ù˘ ·Ú¯·›·˜ ∂ÏÏ¿‰·˜. √ ÛÙÚ·Ùfi˜ ‚·Û›ÛÙËÎÂ, ·Ú¯Èο, ÛÙÔ˘˜ ÂÚ›Ô˘ 3.500 μ·˘·ÚÔ‡˜ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÔ‡˜ Ô˘ ›¯·Ó ¤ÚıÂÈ Ì·˙› Ì ÙÔÓ ŸıˆÓ· ÛÙËÓ

∂ÏÏ¿‰·. √È ŒÏÏËÓ˜ ·ÁˆÓÈÛÙ¤˜ Ô˘ ‰ÂÓ ¤ÁÈÓ·Ó ‰ÂÎÙÔ› ÛÙȘ ¤ÓÔϘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ¤ÌÂÈÓ·Ó ¯ˆÚ›˜ Î·Ó¤Ó·Ó fiÚÔ˙ˆ‹˜, Ì ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ÙË ÌÂÁ¿ÏË ‰˘Û·Ú¤ÛÎÂÈ¿ ÙÔ˘˜. ∞ÚÎÂÙÔ› ·fi ·˘ÙÔ‡˜ ÛÙÚ¿ÊËÎ·Ó ÛÙË ÏËÛÙ›·.

∏ ‰ÈηÈÔÛ‡ÓË ·Ó·‰ÈÔÚÁ·ÓÒıËÎÂ, ȉڇıËÎ·Ó ‰ÈηÛÙ‹ÚÈ· Î·È Û˘ÓÙ¿¯ıËÎ·Ó Ó¤ÔÈ ÓfiÌÔÈ.∏ Âη›‰Â˘ÛË ·Ó·ÌÔÚÊÒıËÎÂ, ›Û˘. ∏ ÚˆÙÔ‚¿ıÌÈ· Âη›‰Â˘ÛË ·Ú¯fiÙ·Ó ÛÙ· ÂÙ·ÂÙÔ‡˜ ‰È¿ÚÎÂÈ·˜ ·ÏÏËÏԉȉ·-

ÎÙÈο ¢ËÌÔÙÈο Û¯ÔÏ›·. ∏ ‰Â˘ÙÂÚÔ‚¿ıÌÈ· Âη›‰Â˘ÛË ÚÔÛÊÂÚfiÙ·Ó ÛÙ· ÙÚÈÙ¿ÍÈ· ∂ÏÏËÓÈο Û¯ÔÏ›·, Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ÛÙȘڈÙ‡ԢÛ˜ ÙˆÓ Â·Ú¯ÈÒÓ, Î·È ÛÙ· ÙÂÙÚ·Ù¿ÍÈ· °˘ÌÓ¿ÛÈ·, Ô˘ ˘‹Ú¯·Ó ÛÙȘ ÚˆÙ‡ԢÛ˜ ÙˆÓ ÓÔÌÒÓ. ∂›Û˘, ȉڇıË-ÎÂ, ÙÔ 1837, ¶·ÓÂÈÛÙ‹ÌÈÔ ÛÙËÓ ∞ı‹Ó·. ΔËÓ ›‰È· ¯ÚÔÓÈ¿ ȉڇıËÎÂ Î·È ÙÔ ¶ÔÏ˘Ù¯ÓÈÎfi ™¯ÔÏ›Ô, Úfi‰ÚÔÌÔ˜ ÙÔ˘ ÛËÌÂÚÈÓÔ‡¶ÔÏ˘Ù¯Ó›Ԣ. øÛÙfiÛÔ, Ë Âη›‰Â˘ÛË ÙˆÓ ÎÔÚÈÙÛÈÒÓ ·Ú¤ÌÂÈÓ ·Ú·ÌÂÏË̤ÓË.

∏ ÂÏÏËÓÈ΋ ÂÎÎÏËÛ›· ÔÚ›ÛÙËΠ·˘ÙÔΤʷÏË, ‰ËÏ·‰‹ ¯ˆÚ›ÛÙËΠ‰ÈÔÈÎËÙÈο ·fi ÙÔ ¶·ÙÚÈ·Ú¯Â›Ô ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ˘fiψ˜, ·fi-Ê·ÛË Ô˘ ˘·ÁÔÚ‡ıËΠ·fi ÙÔ fiÙÈ ÙÔ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó Û ÔıˆÌ·ÓÈÎfi ¤‰·ÊÔ˜, ˘fi ÙËÓ ¿ÌÂÛË ÂÈÚÚÔ‹ ÙÔ˘ ÛÔ˘Ï-Ù¿ÓÔ˘. ∂›Û˘, ‰È·Ù¿¯ıËΠÙÔ ÎÏ›ÛÈÌÔ ÙˆÓ ÌÔÓ·ÛÙËÚÈÒÓ Ô˘ ›¯·Ó ÌÈÎÚfi ·ÚÈıÌfi ÌÔÓ·¯ÒÓ.

∏ ÛÙ¿ÛË ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙËÓ ∞ÓÙÈ‚·ÛÈÏ›· ‹Ù·Ó ·Ú¯Èο ‰‡ÛÈÛÙË Î·È ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ·ÚÔÎ¿Ï˘Ù· ¯ıÚÈ΋. ∞Ó·Ù‡-¯ıËηÓ, Ì¿ÏÈÛÙ·, Û˘ÓˆÌÔÙÈΤ˜ ÎÈÓ‹ÛÂȘ Ì ÛÎÔfi ÙËÓ ·Ó·ÙÚÔ‹ Ù˘ ∞ÓÙÈ‚·ÛÈÏ›·˜, ÂÓÒ ‰ÂÓ ¤ÏÂÈ„·Ó Î·È ·ÓÔȯ٤˜ ÂÍÂÁ¤Ú-ÛÂȘ (ªÂÛÛËÓ›·, 1834).

∏ ÂÚ›Ô‰Ô˜ Ù˘ ·fiÏ˘Ù˘ ÌÔÓ·Ú¯›·˜ ÙÔ˘ ŸıˆÓ· (1835-1843) ªÂÙ¿ ÙËÓ ·Ó¿ÏË„Ë Ù˘ ‰È·Î˘‚¤ÚÓËÛ˘ ·fi ÙÔÓŸıˆÓ· (ª¿ÈÔ˜ 1835), Ë Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ‰ÂÓ ¿ÏÏ·ÍÂ. √ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ÚÔÛ¿ıËÛÂ, fiˆ˜ Î·È Ë ∞ÓÙÈ‚·ÛÈÏ›· ÚÈÓ ·’ ·˘ÙfiÓ,Ó· ÂÚÈÔÚ›ÛÂÈ ÙËÓ ÂÈÚÚÔ‹ ÙˆÓ ÎÔÌÌ¿ÙˆÓ ÂÓÈÛ¯‡ÔÓÙ·˜ ηٿ ÂÚÈfi‰Ô˘˜ ¤Ó· ·fi ·˘Ù¿ Î·È ÂÚÈıˆÚÈÔÔÈÒÓÙ·˜ Ù· ¿Ï-Ï·. øÛÙfiÛÔ, Ë ÔÏÈÙÈ΋ ·˘Ù‹ Û˘Ó¿ÓÙËÛ ¤ÓÙÔÓ˜ ·ÓÙȉڿÛÂȘ Ô˘ ÂÎÊÚ¿ÛÙËÎ·Ó ·Ú¯Èο Ì ÂÍÂÁ¤ÚÛÂȘ ÙÔÈÎÔ‡ ¯·Ú·-ÎÙ‹Ú· (⁄‰Ú·, ªÂÛÛËÓ›·).

∏ 3Ë ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘ 1843 ¶·Ú¿ÏÏËÏ·, Ë ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ηٿ-ÛÙ·ÛË ÙˆÓ ·ÁÚÔÙÒÓ ¯ÂÈÚÔÙ¤ÚÂ˘Â Î·È ÛÙËÓ ‡·ÈıÚÔ ·Ó·-Ù˘ÛÛfiÙ·Ó Ë ÏËÛÙ›·. ∂ÈϤÔÓ, Ë ∂ÏÏ¿‰· ·‰˘Ó·ÙÔ‡Û ӷÂÍÔÊÏ‹ÛÂÈ Ù· ‰¿ÓÂÈ¿ Ù˘, Ì ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ÔÈ ¢˘Ó¿ÌÂȘ Ó· ÂÈ-‚¿ÏÔ˘Ó ÔÈÎÔÓÔÌÈÎfi ¤ÏÂÁ¯Ô ÛÙË ¯ÒÚ· Î·È ÂÚÈÎÔ‹ ÙˆÓ ÎÚ·-ÙÈÎÒÓ ‰··ÓÒÓ. √È ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÔ›, ·fi Ù· ÚÒÙ· ı‡Ì·Ù· ÙˆÓÂÚÈÎÔÒÓ, ÛÙÚ¿ÊËÎ·Ó ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ŸıˆÓ·. ∏ ÁÂÓÈ΋ ·Ó·-Ù·Ú·¯‹ Ô‰‹ÁËÛ Û ¤ÓÙÔÓË ÔÏÈÙÈ΋ ÎÈÓËÙÔÔ›ËÛË Ì ڈ-ÙÂÚÁ¿Ù˜ ÙÔ˘˜ ∞. ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ, π. ∫ˆÏ¤ÙÙË, ∞. ªÂÙ·Í¿ ηÈ∞. §fiÓÙÔ, ‰ËÏ·‰‹ ÔÏÈÙÈÎÔ‡˜ fiÏˆÓ ÙˆÓ ÎÔÌÌ¿ÙˆÓ. ∫ÔÈÓ‹‹Ù·Ó Ë ÂÔ›ıËÛË fiÙÈ Ë ·Ú·¯ÒÚËÛË Û˘ÓÙ¿ÁÌ·ÙÔ˜ ı· ·¿Ï-Ï·ÛÛ ÙË ¯ÒÚ· ·fi ÙÔ˘˜ μ·˘·ÚÔ‡˜ Î·È ı· ÙËÓ ·Ó·ÎÔ‡ÊÈ˙·fi ÙËÓ ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ Î·È ÎÔÈÓˆÓÈ΋ ÎÚ›ÛË.

ŒÙÛÈ, ÙË Ó‡¯Ù· Ù˘ 2˘ ÚÔ˜ ÙËÓ 3Ë ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘ 1843 ‰˘Ó¿ÌÂȘ Ù˘ ÊÚÔ˘Ú¿˜ Ù˘ ∞ı‹Ó·˜ Î·È ÔÏÏÔ› Ôϛ٘ Ì ÂÈÎÂ-Ê·Ï‹˜ ÙÔÓ Û˘ÓÙ·ÁÌ·Ù¿Ú¯Ë ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ ∫·ÏϤÚÁË Î·È ÙÔÓ ·ÁˆÓÈÛÙ‹ ÙÔ˘ ’21 ª·ÎÚ˘ÁÈ¿ÓÓË Û˘ÁÎÂÓÙÚÒıËÎ·Ó ¤Íˆ ·fi Ù· ·Ó¿-ÎÙÔÚ· (ÛËÌÂÚÈÓ‹ μÔ˘Ï‹) Î·È ··›ÙËÛ·Ó ·fi ÙÔÓ ŸıˆÓ· Ó· ·Ú·¯ˆÚ‹ÛÂÈ Û‡ÓÙ·ÁÌ· (Û ·Ó¿ÌÓËÛË ÙˆÓ ÁÂÁÔÓfiÙˆÓ Ô ¯Ò-ÚÔ˜ ÔÓÔÌ¿ÛÙËΠ·ÚÁfiÙÂÚ· Ï·Ù›· ™˘ÓÙ¿ÁÌ·ÙÔ˜). √ ‚·ÛÈÏÈ¿˜, ·Ó Î·È ·Ú¯Èο ·ÚÓ‹ıËÎÂ, ˘Ô¯ÚÂÒıËΠÙÂÏÈο Ó· ÚÔÎËÚ‡ÍÂÈÂÎÏÔÁ¤˜ ÁÈ· ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢ÛË, Ô˘ ı· „‹ÊÈ˙ ۇÓÙ·ÁÌ·. ŒÙÛÈ, ÙÂÏ›ˆÛÂ Ë ÂÚ›Ô‰Ô˜ Ù˘ ·fiÏ˘Ù˘ ÌÔÓ·Ú¯›·˜ ÙÔ˘ ŸıˆÓ·.

∞™∫∏™∂π™ – ¢ƒ∞™Δ∏ƒπ√Δ∏Δ∂™

1. ∞ÊÔ‡ ÌÂÏÂÙ‹ÛÂÙ ÙȘ ËÁ¤˜ Î·È Ï¿‚ÂÙ ˘fi„Ë Û·˜ ÙÔ Û‡ÓÔÏÔ ÙˆÓ ÛÙÔȯ›ˆÓ Ù˘ ÂÓfiÙËÙ·˜, Ó· ÔÚÁ·ÓÒÛÂÙÂ Û˘˙‹-ÙËÛË ÛÙËÓ Ù¿ÍË: ÌÈ· ÔÌ¿‰· ı· ˘ÂÚ·ÛÈÛÙ›, Ì ÂȯÂÈÚ‹Ì·Ù·, ÙÔ ¤ÚÁÔ Ù˘ ∞ÓÙÈ‚·ÛÈÏ›·˜ Î·È ÌÈ· ¿ÏÏË ı· ÙÔ ÂÈ-ÎÚ›ÓÂÈ, ›Û˘ Ì ηٿÏÏËÏ· ÂȯÂÈÚ‹Ì·Ù·.

2. ¡· ÌÂÏÂÙ‹ÛÂÙÂ Î·È Î·ÙfiÈÓ Ó· Û¯ÔÏÈ¿ÛÂÙ ÙËÓ ÂÈÎfiÓ· 2.

58

2. Ã. ª¿ÚÙÂÓ˜, ∏ Ó‡¯Ù· Ù˘ 3˘ ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘ 1843. √ ∫·ÏϤÚÁË ̃¤ÊÈÔ ̃ÛÙÔ Î¤ÓÙÚÔØ ÛÙÔ ·Ú¿ı˘ÚÔ ‰È·ÎÚ›ÓÂÙ·È Ô ŸıˆÓ· .̃

∂¡√Δ∏Δ∞ 19

∞fi ÙËÓ 3Ë ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘ 1843 ¤ˆ˜ ÙËÓ ¤ÍˆÛË ÙÔ˘ ŸıˆÓ· (1862)

∏ ηıȤڈÛË Ù˘ Û˘ÓÙ·ÁÌ·ÙÈ΋˜ ÌÔÓ·Ú¯›·˜ ∏ ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢ÛË Ô˘ Û˘ÁÎÏ‹ıËΠ‡ÛÙÂÚ· ·fi ÙÔ Î›ÓËÌ· ÙÔ˘ 1843 „‹-ÊÈÛ ϛÁÔ ÌÂÙ¿, ÙÔ 1844, Û‡ÓÙ·ÁÌ· Ì ÙÔ ÔÔ›Ô ıÂÛ›ÛÙËΠÙÔ ÔÏ›ÙÂ˘Ì· Ù˘ Û˘ÓÙ·ÁÌ·ÙÈ΋˜ ÌÔÓ·Ú¯›·˜. ΔË ÓÔÌÔıÂÙÈ΋ ÂÍÔ˘-Û›· ·ÛÎÔ‡Û·Ó ·fi ÎÔÈÓÔ‡ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜, Ë °ÂÚÔ˘Û›· (Ù· ̤ÏË Ù˘ ‰ÈÔÚ›˙ÔÓÙ·Ó ·fi ÙÔÓ ‚·ÛÈÏÈ¿ Î·È ‹Ù·Ó ÈÛfi‚È·) Î·È Ë μÔ˘-Ï‹ (Ù· ̤ÏË Ù˘ ÂÎϤÁÔÓÙ·Ó ·fi ÙÔ Ï·fi). ∏ ÂÎÙÂÏÂÛÙÈ΋ ÂÍÔ˘Û›· ·ÛÎÔ‡ÓÙ·Ó ·fi ÙÔÓ ‚·ÛÈÏÈ¿ ̤ۈ ˘Ô˘ÚÁÒÓ Ô˘ Ô ›‰ÈÔ˜‰ÈfiÚÈ˙Â Î·È ¤·˘Â, ¯ˆÚ›˜ ÙËÓ ¤ÁÎÚÈÛË Ù˘ μÔ˘Ï‹˜. √È ‰ÈηÛÙ¤˜ (‰ÈηÛÙÈ΋ ÂÍÔ˘Û›·) ‰ÈÔÚ›˙ÔÓÙ·Ó Î·È ·‡ÔÓÙ·Ó ·fi ÙÔÓ ‚·-ÛÈÏÈ¿. ¶¿ÓÙˆ˜, ÙÔ Û‡ÓÙ·ÁÌ· ÙÔ˘ 1844 ‰È¤ıÂÙÂ Î·È ÔÚÈṲ̂ӷ ÊÈÏÂχıÂÚ· ÛÙÔȯ›· (¿ÚıÚ· ÁÈ· ÙȘ ·ÙÔÌÈΤ˜ ÂÏ¢ıÂڛ˜).

∏ ‰È·Ì¿¯Ë ·˘ÙÔ¯ıfiÓˆÓ-ÂÙÂÚÔ¯ıfiÓˆÓ ™ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢Û˘ ÂÎÊÚ¿ÛÙËΠ̠¤ÓÙ·ÛË Ë ·ÓÙ›ıÂÛË ÌÂٷ͇·˘ÙÔ¯ıfiÓˆÓ (∂ÏÏ‹ÓˆÓ ÁÂÓÓËÌ¤ÓˆÓ Û ÂÚÈÔ¯¤˜ Ô˘ ÂÓÙ¿¯ıËÎ·Ó ÛÙÔ ÂÏÏËÓÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜) Î·È ÂÙÂÚÔ¯ıfiÓˆÓ (∂ÏÏ‹ÓˆÓ ÁÂÓ-ÓËÌ¤ÓˆÓ Û ÂÚÈÔ¯¤˜ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ¤Íˆ ·fi Ù· Û‡ÓÔÚ· ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜). √È ·˘Ùfi¯ıÔÓ˜ ‰È·Ì·ÚÙ‡ÚÔÓÙ·Ó ÂÂÈ-‰‹ ÔÈ ÂÙÂÚfi¯ıÔÓ˜ ›¯·Ó ηٷϿ‚ÂÈ, ¯¿ÚË ÛÙË ÌfiÚʈÛË Ô˘ Û˘Ó‹ıˆ˜ ‰È¤ıÂÙ·Ó, ÔÏϤ˜ ·fi ÙȘ ı¤ÛÂȘ Ù˘ ‰ËÌfiÛÈ·˜ ‰È-Ô›ÎËÛ˘, Ú¿ÁÌ· Ô˘ ηٿ ÙË ÁÓÒÌË ÙˆÓ ÚÒÙˆÓ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ‰›Î·ÈÔ. ªÂÙ¿ ·fi ¤ÓÙÔÓ˜ ȤÛÂȘ ÙˆÓ ·˘ÙÔ¯ıfiÓˆÓ, Ô˘ ·Ô-ÙÂÏÔ‡Û·Ó Î·È ÙËÓ ÏÂÈÔ„ËÊ›· Ù˘ ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢Û˘, ·ÔÊ·Û›ÛÙËΠÔÈ ÂÙÂÚfi¯ıÔÓ˜, ‰›¯ˆ˜ Ó· ¯¿ÛÔ˘Ó ÙÔ ‰Èη›ˆÌ· ÙÔ˘ŒÏÏËÓ· ÔÏ›ÙË, Ó· ÌËÓ ÂÈÙÚ¤ÂÙ·È Ó· ‰ÈÔÚÈÛÙÔ‡Ó Û ı¤ÛÂȘ Ù˘ ‰ÈÔ›ÎËÛ˘ (‰ÂÓ ·ÔÎÏ›ÔÓÙ·Ó ·fi ÙËÓ Âη›‰Â˘ÛË Î·È ÙÔÓÛÙÚ·Ùfi). ∂›Û˘, ÂÙÂÚfi¯ıÔÓ˜ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ÂÎÏÂÁÔ‡Ó ‚Ô˘ÏÂ˘Ù¤˜ ÌfiÓÔ Û ÔÈÎÈÛÌÔ‡˜ ÂÙÂÚÔ¯ıfiÓˆÓ, Â¿Ó ·˘ÙÔ› ‰È¤ıÂÙ·ÓÔÚÈṲ̂ÓÔ ·ÚÈıÌfi ηÙԛΈÓ.

∏ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· ÙÔ˘ ÔÏÈÙ‡̷ÙÔ˜ ∏ ηıȤڈ-ÛË ÙˆÓ ÎÔÈÓÔ‚Ô˘Ï¢ÙÈÎÒÓ ıÂÛÌÒÓ ·ÔÙ¤ÏÂÛÂ,·Ó·ÌÊÈÛ‚‹ÙËÙ·, ÌÈ· ıÂÙÈ΋ ÂͤÏÈÍË. √È ˘ÂÚÂ-ÍÔ˘Û›Â˜ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿, ˆÛÙfiÛÔ, Ófiı¢·Ó ÙÔÓ ‰Ë-ÌÔÎÚ·ÙÈÎfi ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· ÙÔ˘ ÔÏÈÙ‡̷ÙÔ˜. ¶·-Ú¿ÏÏËÏ·, Ù· ÎfiÌÌ·Ù· Û˘Ó¤¯È˙·Ó Ó· ·Ó·Ù‡Û-ÛÔ˘Ó ‰Ú¿ÛË, ‰›¯ˆ˜, fï˜, Ó· Â›Ó·È Â›ÛËÌ··Ó·ÁÓˆÚÈṲ̂ӷ. ™ÙȘ ÂÎÏÔÁ¤˜ Ô˘ ·ÎÔÏÔ‡ıË-Û·Ó (1844), ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ıËÎ·Ó ·ı¤ÌÈÙ· ̤۷(ηÏÔÓÔı›·, Â΂ȷÛÌÔ›, ¯ÚËÌ·ÙÈÛÌÔ›) ÁÈ· Ó·ÂËÚ·ÛÙÔ‡Ó ÔÈ „ËÊÔÊfiÚÔÈ.

Δ¤ÙÔȘ Ú·ÎÙÈΤ˜ ÂÊ¿ÚÌÔÛ ΢ڛˆ˜ ÙÔ Á·Ï-ÏÈÎfi ÎfiÌÌ· Î·È Ô ËÁ¤Ù˘ ÙÔ˘, Ô πˆ¿ÓÓ˘ ∫ˆÏ¤ÙÙ˘, Ô˘ ·Ó·‰Â›¯ÙËÎÂ Î·È ÓÈÎËÙ‹˜ ÙˆÓ ÂÎÏÔÁÒÓ. ∫·Ù¿ ÙËÓ Úˆı˘Ô˘ÚÁ›·ÙÔ˘ (1844-1847), Û˘ÓÂÚÁ¿ÛÙËΠ̠ÙÔÓ ŸıˆÓ·, ·Ú·‚›·Û ηْ ·ӿÏË„Ë ÙÔ Û‡ÓÙ·ÁÌ·, ·ÁÓfiËÛ ÙË μÔ˘Ï‹ Î·È ¯ÚË-ÛÈÌÔÔ›ËÛ ÎÚ·ÙÈÎÔ‡˜ fiÚÔ˘˜ ÁÈ· ÙËÓ Â͢ËÚ¤ÙËÛË „ËÊÔÊfiÚˆÓ ÙÔ˘.

ªÂÁ¿ÏË π‰¤· Î·È ·Ï˘ÙÚˆÙÈÛÌfi˜ ∞˘Ù‹ ÙËÓ ÂÔ¯‹, ÛÙË ‚¿ÛË ÙÔ˘ fiÙÈ Ë ∂ÏÏ¿‰· ‹Ù·Ó ÊÙˆ¯‹ Î·È ÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ŒÏÏËÓ˜˙Ô‡Û·Ó ¤Íˆ ·fi Ù· Û‡ÓÔÚ· ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜, ‰È·Ù˘ÒıËÎÂ Ë ı¤ÛË fiÙÈ, ÁÈ· Ó· ·Ó·Ù˘¯ı› Ë ¯ÒÚ·, ı· ¤Ú ÚÒ-Ù· Ó· ‰È¢ڢÓıÔ‡Ó Ù· ÂÏÏËÓÈο Û‡ÓÔÚ· ÒÛÙ ӷ ÂÚÈÏ¿‚Ô˘Ó ÂÚÈÔ¯¤˜ Ì ÂÏÏËÓÈÎÔ‡˜ ÏËı˘ÛÌÔ‡˜ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ˘fiͤÓË -΢ڛˆ˜ ÔıˆÌ·ÓÈ΋- ΢ÚÈ·Ú¯›·. ∞Ó Î·È Ë È‰¤· ΢ÎÏÔÊÔÚÔ‡Û ۯ‰fiÓ ·fi ÙËÓ ›‰Ú˘ÛË ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜, Ô ∫ˆ-ϤÙÙ˘ ‹Ù·Ó ÂΛÓÔ˜ Ô˘ ·Ó·ÊÂÚfiÌÂÓÔ˜ Û ·˘Ù‹ ̄ ÚËÛÈÌÔÔ›ËÛ ÁÈ· ÚÒÙË ÊÔÚ¿ ÙÔÓ fiÚÔ ªÂÁ¿ÏË π‰¤· (ȉ¤· ÁÈ· ÙËÓ ÔÔ›··Í›˙ÂÈ Ó· ·ÁˆÓÈÛÙ› fiÏÔ ÙÔ ¤ıÓÔ˜) Û ÔÌÈÏ›· ÙÔ˘ ÛÙËÓ ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢ÛË ÙÔ 1844.

°Ú‹ÁÔÚ·, Ë ªÂÁ¿ÏË π‰¤· ¤ÁÈÓ ·Ô‰ÂÎÙ‹ ·fi ÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ÎÔÈÓˆÓ›·, ˘ÈÔıÂÙ‹ıËΠˆ˜ ›ÛËÌË ÎÚ·ÙÈ΋ ÔÏÈÙÈ΋ ηÈÛÊÚ¿ÁÈÛ ÙË ˙ˆ‹ Î·È ÙËÓ È‰ÂÔÏÔÁ›· ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡ ̤¯ÚÈ ÙȘ ÚÒÙ˜ ‰ÂηÂٛ˜ ÙÔ˘ 20Ô‡ ·ÈÒÓ·. √È ŒÏÏËÓ˜ Ô˘ ˙Ô‡Û·ÓÛÙËÓ √ıˆÌ·ÓÈ΋ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›· ÔÓÔÌ¿ÛÙËÎ·Ó ·Ï‡ÙÚˆÙÔÈ (ÂÂȉ‹ ‰ÂÓ Â›¯·Ó, ·ÎfiÌË, Ï˘ÙÚˆı›, ‰ËÏ·‰‹ ·ÂÏ¢ıÂÚˆı›) ηÈË ÔÏÈÙÈ΋ Ô˘ ÛÙfi¯Â˘Â ÛÙËÓ ¤ÓÙ·ÍË, ÙË ‰È΋ ÙÔ˘˜ Î·È ÙˆÓ Â‰·ÊÒÓ ÛÙ· ÔÔ›· ηÙÔÈÎÔ‡Û·Ó, ÛÙÔ ÂÏÏËÓÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜ ÔÓÔÌ¿-ÛÙËΠ·Ï˘ÙÚˆÙÈÛÌfi˜.

¶·Ú¿ÏÏËÏ·, ÌÈ· ¿ÏÏË ·ÓÙ›ÏË„Ë, Ô˘ ÂÎÊÚ·˙fiÙ·Ó, ΢ڛˆ˜, ·fi ÙÔÓ ∞ϤͷӉÚÔ ª·˘ÚÔÎÔÚ‰¿ÙÔ Î·È ÙÔ ·ÁÁÏÈÎfi ÎfiÌÌ·Î·È ˘ÔÛÙ‹ÚÈ˙ fiÙÈ ÌfiÓÔ ·Ó ÚÔËÁÔ‡ÓÙ·Ó Ë ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ·Ó¿Ù˘ÍË Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜ ı· ‹Ù·Ó ÂÊÈÎÙ‹ Î·È Ë Â‰·ÊÈ΋ ¤ÎÙ·Û‹Ù˘, ¤‚ÚÈÛΠÏÈÁfiÙÂÚÔ˘˜ ˘ÔÛÙËÚÈÎÙ¤˜.

√ ∫ÚÈÌ·˚Îfi ̃fiÏÂÌÔ ̃(1854-1856) Î·È Ô ÂÏÏËÓÈÛÌfi˜ ΔÔ 1854 ͤ۷Û ڈÛÔÙÔ˘ÚÎÈÎfi˜ fiÏÂÌÔ .̃ ∞ÁÁÏ›· Î·È °·ÏÏ›· Ù¿¯ıË-Î·Ó ·Ì¤Ûˆ˜ ÛÙÔ Ï¢Úfi ÙÔ˘ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˘ Î·È Ô fiÏÂÌÔ˜ ÌÂٷʤÚıËΠÛÙË ÚˆÛÈ΋ ¯ÂÚÛfiÓËÛÔ Ù˘ ∫ÚÈÌ·›·˜ (∫ÚÈÌ·˚Îfi˜ fiÏÂÌÔ˜).

59

1. √È ÚÒÙ˜ ÂÎÏÔÁ¤˜ ÛÙËÓ ∞ı‹Ó· ÙÔ˘ 1844.

√ ŸıˆÓ·˜ Î·È ÔÏÏÔ› ŒÏÏËÓ˜ ıÂÒÚËÛ·Ó fiÙÈ ‰ÈÓfiÙ·Ó ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· ÌÈ· ηϋ ¢ηÈÚ›· Ó· ‰È¢ڇÓÂÈ Ù· Û‡ÓÔÚ¿ Ù˘. ŒÙÛÈ,ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 1854, ŒÏÏËÓ˜ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÔ› ÔÚÁ¿ÓˆÛ·Ó ÂÍÂÁ¤ÚÛÂȘ ÛÙË £ÂÛÛ·Ï›·, ÛÙËÓ ◊ÂÈÚÔ Î·È ÛÙË ª·Î‰ÔÓ›·.

™¯Â‰fiÓ ·Ì¤Ûˆ˜, ·ÁÁÏÈο Î·È Á·ÏÏÈο ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ η٤Ϸ‚·Ó ÙÔÓ ¶ÂÈÚ·È¿ (1854-1857) ··ÈÙÒÓÙ·˜ ·fi ÙÔÓ ŸıˆÓ·Ó· ÙËÚ‹ÛÂÈ Ë ∂ÏÏ¿‰· ·˘ÛÙËÚ‹ Ô˘‰ÂÙÂÚfiÙËÙ·.

ΔÂÏÈο, Ô ∫ÚÈÌ·˚Îfi˜ fiÏÂÌÔ˜ ¤ÏËÍ Ì ‹ÙÙ· Ù˘ ƒˆÛ›·˜. ∞̤ۈ˜ ÌÂÙ¿, Ô ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜, ÈÂ˙fiÌÂÓÔ˜ Î·È ·fi ÙȘ ¢˘Ó¿ÌÂȘ, ÚÔ-¯ÒÚËÛ Û ÌÂÙ·ÚÚ˘ıÌ›ÛÂȘ, ÁÓˆÛÙ¤˜ ˆ˜ ÿÙÈ ÃÔ˘Ì·ÁÈÔ‡Ó (1856), Ì ÛÙfi¯Ô ÙË ‰È·ÛÊ¿ÏÈÛË Ù˘ ÈÛfiÙËÙ·˜ fiÏˆÓ ÙˆÓ ˘ËÎfiˆÓÙ˘ √ıˆÌ·ÓÈ΋˜ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜, ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙ· ·fi Ê˘Ï‹ ‹ ıÚ‹ÛÎÂ˘Ì·. ŒÙÛÈ ÂÁηÈÓÈ¿ÛÙËΠÌÈ· ÂÚ›Ô‰Ô˜ ·Ó¿Ù˘Í˘ ÙÔ˘ ÂÏ-ÏËÓÈÛÌÔ‡ ÛÙËÓ √ıˆÌ·ÓÈ΋ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·.

¶·Ú¿ÏÏËÏ· ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·, Ù· ÙÚ›· ·Ï·È¿ ÎfiÌÌ·Ù· (·ÁÁÏÈÎfi, Á·ÏÏÈÎfi Î·È ÚˆÛÈÎfi) ¤·„·Ó Ó· ˘¿Ú¯Ô˘Ó, ηıÒ˜, ÌÂÙ¿ÙȘ ÂÍÂÏ›ÍÂȘ ÙÔ˘ ∫ÚÈÌ·˚ÎÔ‡ ÔϤÌÔ˘, Ë ÂÏÏËÓÈ΋ ÎÔÈÓ‹ ÁÓÒÌË ¤¯·Û ÙËÓ ÂÌÈÛÙÔÛ‡ÓË Ù˘ Î·È ÛÙȘ ÙÚÂȘ ªÂÁ¿Ï˜ ¢˘Ó¿ÌÂȘ.

∏ ¤ÍˆÛË ÙÔ˘ ŸıˆÓ· (1862) ∏ ‚·ıÌÈ·›· ·ÛÙÈÎÔÔ›ËÛË Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜, ·Ó Î·È ÂÚÈÔÚÈṲ̂ÓË ·ÎfiÌË, ›¯Â ʤÚÂÈ ÛÙÔ ÎÔÈ-ÓˆÓÈÎÔÔÏÈÙÈÎfi ÚÔÛ΋ÓÈÔ ÌÈ· Ó¤· ÁÂÓÈ¿ ÔÏÈÙÈÎÒÓ Ì ÊÈÏÂ-χıÂÚ˜ ȉ¤Â˜ Ô˘ ÂÎÙÈÌÔ‡Û·Ó fiÙÈ Ô ŸıˆÓ·˜ ‰ÂÓ Â›¯Â ϤÔÓÙ›ÔÙ· Ó· ÚÔÛʤÚÂÈ ÛÙË ̄ ÒÚ·. ŒÙÛÈ, ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô 1859-1862ÙÔ ÎÔÈÓˆÓÈÎfi Ú‡̷ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ŸıˆÓ· ÂÓÈÛ¯‡ıËÎÂ. ™ÙÔ¡·‡ÏÈÔ, ÙÔ Î˘ÚÈfiÙÂÚÔ ·ÓÙÈÔıˆÓÈÎfi ΤÓÙÚÔ, ͤ۷Û ÙËÓ 1˺‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘ 1862 ·ӿÛÙ·ÛË (¡·˘Ïȷο), Ô˘, ·Ó ηȉÂÓ ¤Ù˘¯Â, ¤‰ÂÈÍ ÙË ÊıÔÚ¿ ÙÔ˘ ηıÂÛÙÒÙÔ˜. ΔÂÏÈο, ÛÙ·Û›·-Û ÙÔÓ √ÎÙÒ‚ÚÈÔ ÙÔ˘ 1862 Î·È Ë ÊÚÔ˘Ú¿ Ù˘ ∞ı‹Ó·˜. √ŸıˆÓ·˜ ÎËÚ‡¯ıËΠ¤ÎÙˆÙÔ˜ Î·È ˘Ô¯ÚÂÒıËΠӷ ÂÁηٷÏ›-„ÂÈ ÙË ̄ ÒÚ·. ŒÊ˘Á ÁÈ· ÙÔ ªfiÓ·¯Ô, fiÔ˘ Î·È ¤ı·Ó ÙÔ 1867.

∞™∫∏™∂π™ – ¢ƒ∞™Δ∏ƒπ√Δ∏Δ∂™

1. ¡· ÌÂÏÂÙ‹ÛÂÙ ÙËÓ ËÁ‹ ·.·. ¶ÔÈ· Â›Ó·È Ë ·ÔÛÙÔÏ‹ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜, Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔ Î›ÌÂÓÔ; ‚. ¶ÔÈ· ÛËÌ›· ÙÔ˘ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ ‰Â›¯ÓÔ˘Ó fiÙÈ Ô ∫ˆÏ¤ÙÙ˘ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ÛÙËÓ Â‰·ÊÈ΋ ¤ÎÙ·ÛË Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜;

2. ¶ÔÈ· ÛÙ¿ÛË ÙËÚ› ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙË ªÂÁ¿ÏË π‰¤· Ô Û˘ÓÙ¿ÎÙ˘ Ù˘ ËÁ‹˜ ‚; ¶ÚÔÙ›ÓÂÈ Î¿ÔÈÔ ÂÓ·ÏÏ·ÎÙÈÎfi Û¯¤‰ÈÔ‰Ú¿Û˘ ÁÈ· ÙËÓ ÚfiÔ‰Ô ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡; ∞Ó Ó·È, ÔÈÔ Â›Ó·È ·˘Ùfi;

3. §·Ì‚¿ÓÔÓÙ·˜ ˘fi„Ë Û·˜ fiÛ· Ì¿ı·Ù ÁÈ· ÙËÓ ÔÏÈÙ›· ÙÔ˘ ŸıˆÓ· ÙfiÛÔ Û ·˘Ù‹ ÙËÓ ÂÓfiÙËÙ· fiÛÔ Î·È ÛÙËÓ ÚÔË-ÁÔ‡ÌÂÓË, Ó· ÂÎı¤ÛÂÙ Û ۇÓÙÔÌÔ Î›ÌÂÓÔ ÙÔ˘˜ ·Ú¿ÁÔÓÙ˜ Ô˘ Ô‰‹ÁËÛ·Ó, ηٿ ÙË ÁÓÒÌË Û·˜, ÛÙËÓ ¤ÍˆÛ‹ ÙÔ˘.

60

¢‡Ô ·ÓÙ›ıÂÙ˜ ·fi„ÂȘ ÁÈ· ÙË ªÂÁ¿ÏË π‰¤·

·. √ πˆ¿ÓÓ˘ ∫ˆÏ¤ÙÙ˘ ÁÈ· ÙË ªÂÁ¿ÏË π‰¤·¢È¿ ÙËÓ ÁˆÁÚ·ÊÈÎ‹Ó Ù˘ ı¤ÛÈÓ Ë ∂ÏÏ¿˜ Â›Ó·È ÙÔ Î¤ÓÙÚÔÓ Ù˘ ∂˘ÚÒË˜Ø ÈÛÙ·-

̤ÓË Î·È ¤¯Ô˘Û·, ÂÎ ÌÂÓ ‰ÂÍÈÒÓ ÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹Ó, ÂÍ ·ÚÈÛÙÂÚÒÓ ‰Â ÙËÓ ¢‡ÛÈÓ, ÚÔ-ÒÚÈÛÙ·È, ÒÛÙ ‰È¿ ÌÂÓ Ù˘ ÙÒÛˆ˜ ·˘Ù‹˜ Ó· ʈٛÛË ÙËÓ ¢‡ÛÈÓ, ‰È¿ ‰Â Ù˘ ·Ó·-ÁÂÓÓ‹Ûˆ˜ ÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹Ó. ΔÔ ÌÂÓ ÚÒÙÔÓ ÂÍÂÏ‹ÚˆÛ·Ó ÔÈ ÚÔ¿ÙÔÚ˜ ËÌÒÓ,ÙÔ ‰Â ‰Â‡ÙÂÚÔÓ Â›Ó·È ÂȘ ËÌ¿˜ ·Ó·ÙÂıÂÈ̤ÓÔÓØ ÂÓ Ùˆ Ó‡̷ÙÈ ÙÔ˘ fiÚÎÔ˘ ÙÔ‡ÙÔ˘Î·È Ù˘ ÌÂÁ¿Ï˘ Ù·‡Ù˘ ȉ¤·˜ ›‰ÔÓ ¿ÓÙÔÙ ÙÔ˘˜ ÏËÚÂÍÔ˘Û›Ô˘˜ ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜ Ó·Û˘Ó¤Ú¯ˆÓÙ·È ‰È¿ Ó· ·ÔÊ·Û›ÛˆÛÈÓ Ô˘¯› ϤÔÓ ÂÚ› Ù˘ Ù‡¯Ë˜ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰Ô˜, ·Ï-Ï¿ Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ Ê˘Ï‹˜. ¶fiÛÔÓ ÂÂı‡ÌÔ˘Ó Ó· ‹ÙÔ[Ó] ·ÚfiÓÙ˜ Û‹ÌÂÚÔÓ °ÂÚ-Ì·ÓÔ›, ∑·˝Ì·È, ∫ÔÏÔÎÔÙÚÒÓ·È, ÔÈ ¿ÏÏÔÙ Ù˘ ∂ıÓÈ΋˜ ™˘ÓÂχۈ˜ ÏËÚÂÍÔ‡ÛÈÔÈ,Î·È ·˘ÙÔ› ÔÈ ‰Ú·Í¿ÌÂÓÔÈ Ù· fiÏ· › Ùˆ ÁÂÓÈÎÒ ÙÔ‡Ùˆ ÛÎÔÒ, ‰È¿ Ó· Û˘ÓÔÌÔ-ÏÔÁ‹ÛˆÛÈ ÌÂÙ’ ÂÌÔ‡ fiÛÔÓ ÂÌ·ÎÚ‡ÓıËÌÂÓ Ù˘ ÌÂÁ¿Ï˘ ÂΛӢ Ù˘ ·ÙÚ›‰Ô˜È‰¤·˜, ÙËÓ ÔÔ›·Ó ÂȘ ·˘Ùfi ÙÔ˘ ƒ‹Á· ÙÔ ÙÚ·ÁÔ‡‰È ›‰ÔÌÂÓ Î·Ù¿ ÚÒÙÔÓ ÂÎÂ-ÊÚ·Ṳ̂ÓËÓ. ∂Ó ÂÓ› Ó‡̷ÙÈ ÙfiÙ Ëӈ̤ÓÔÈ, fiÛÔÈ Â›¯ÔÌÂÓ ÙÔ ÂÒÓ˘ÌÔÓ ŒÏÏËÓ˜,ÂÎÂÚ‰›Û·ÌÂÓ Ì¤ÚÔ˜ ÙÔ˘ fiÏÔ˘ ÛÎÔÔ‡.π. ∫ˆÏ¤ÙÙ˘, §fiÁÔ˜ ÛÙËÓ ∂ıÓÔÛ˘Ó¤Ï¢ÛË, 14 π·ÓÔ˘·Ú›Ô˘ 1844.¶ËÁ‹: ∫.£. ¢ËÌ·Ú¿˜, ∂ÏÏËÓÈÎfi˜ ƒˆÌ·ÓÙÈÛÌfi˜, ∂ÚÌ‹˜, ∞ı‹Ó· 1982, Û. 405-406.

‚. √ ·ÓÙÈÌÔÓ·Ú¯ÈÎfi˜ ÔÏÈÙÈÎfi˜ Î·È Û˘ÁÁÚ·-ʤ·˜ °. ºÈÏ¿ÚÂÙÔ˜ ÁÈ· ÙË ªÂÁ¿ÏË π‰¤·∂Ș Ô›·Ó ÂÔ¯‹Ó ηÙÂÁ›Ó·ÌÂÓ ÂÈÏÈÎÚÈÓÒ˜ ηÈ

ÂÈÚÁ¿ÛıËÌÂÓ ÂÈÌfiÓˆ˜ ˘¤Ú Ù˘ ˘ÏÈ΋˜ ÚÔ·-ÁˆÁ‹˜ ËÌÒÓ, ‹ÙȘ Â›Ó·È Ô ÛÙ‡ÏÔ˜ Ù‹˜ ηÏÒ˜ ÂÓ-ÓÔÔ˘Ì¤Ó˘ ËıÈ΋˜ ·Ó·Ù‡Íˆ˜; ∂¿Ó ‡·ÚÍËÛÙÈÁÌ‹, ηı’ ËÓ ‰ÂÓ Ì·˜ ‰È·ÈÚÔ‡ÛÈ ¿ıË ÔÏÈ-ÙÈο ÂÛˆÙÂÚÈÎÒ˜ ‹ ‰ÂÓ Û˘ÚfiÌÂı· ·fi ÙÔ ‰¤ÏÂ-·Ú ÔÏÈÙÈÎÔ‡ Ù·¯˘‰·ÎÙ˘ÏÔ˘ÚÁÔ‡ ÂȘ ˘„ËÏ¿˜,Û˘ÓÙ·ÁÌ·ÙÈο˜ ıˆڛ·˜ ÂÍ·ÓÙÏÔ‡ÌÂÓÔÈ, ·Ó·Ì-ÊÈÛ‚Ëًو˜ ··Û¯ÔÏÔ‡ÌÂı· ÂȘ ÙËÓ ªÂÁ¿ÏËÓπ‰¤·Ó, ÂÍ·ÛıÂÓÔ‡ÌÂÓÔÈ Ì ÙÔ fiÓÂÈÚÔÓ ÙÔ‡ Ó·›‰ˆÌÂÓ ÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ÛËÌ·›·Ó, Î˘Ì·Ù›˙Ô˘Û·ÓÂȘ ÙËÓ ∞Á›·Ó ™ÔÊ›·Ó.°. ºÈÏ¿ÚÂÙÔ˜, ÂÊËÌ. ∂‡‚ÔÈ·, 22.1.1876.¶ËÁ‹: ∂. ™ÎÔÂÙ¤·, ΔÔ «¶ÚfiÙ˘Ô μ·Û›ÏÂÈÔ» Î·È ËªÂÁ¿ÏË π‰¤·, ¶ÔÏ‡Ù˘Ô, ∞ı‹Ó· 1988, Û. 360.

2. √ ŸıˆÓ·˜ ηÈË ∞Ì·Ï›· ʇÁÔ˘Ó·fi ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·,12 √ÎÙˆ‚Ú›Ô˘ 1862.

∂¡√Δ∏Δ∞ 20

∞fi ÙËÓ ¤ÍˆÛË ÙÔ˘ ŸıˆÓ· (1862) ¤ˆ˜ ÙÔ Î›ÓËÌ· ÛÙÔ °Ô˘‰› (1909)

√ °ÂÒÚÁÈÔ˜ ∞′ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ÙˆÓ ∂Ï-Ï‹ÓˆÓ - ∏ ÂÓۈ̿وÛË ÙˆÓ ∂Ù·-Ó‹ÛˆÓ ªÂÙ¿ ÙËÓ ¤ÍˆÛË ÙÔ˘ Ÿıˆ-Ó·, ÔÈ ¢˘Ó¿ÌÂȘ ·Ó·ÁfiÚÂ˘Û·Ó ‚·-ÛÈÏÈ¿ ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ÙÔÓ 18¯ÚÔÓÔ¢·Ófi Ú›ÁÎÈ· °Ô˘ÏȤÏÌÔ-°ÂÒÚÁÈÔ°ÎχÍÌÔ˘ÚÁÎ Ì ÙÔ fiÓÔÌ· °ÂÒÚ-ÁÈÔ˜. ¶·Ú¿ÏÏËÏ·, Ë ∞ÁÁÏ›·, ÈÂ˙fi-ÌÂÓË ÛÔ‚·Ú¿ ·fi ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓÂ˜ÙˆÓ ÚÈ˙ÔÛ·ÛÙÒÓ ∂Ù·ÓËÛ›ˆÓ Ô˘·Í›ˆÓ·Ó ¤ÓˆÛË Ì ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·,ÚfiÛÊÂÚ ÛÙÔÓ Ó¤Ô ‚·ÛÈÏÈ¿ Ù·∂Ù¿ÓËÛ· (1863). ∏ ›ÛËÌË ÂÓ-ۈ̿وۋ ÙÔ˘˜ ÛÙÔ ÂÏÏËÓÈÎfi ÎÚ¿-ÙÔ˜ ¤ÁÈÓ ÙÔ 1864.

ΔÔ Û‡ÓÙ·ÁÌ· ÙÔ˘ 1864 ŸÙ·Ó Ô°ÂÒÚÁÈÔ˜ ¤ÊÙ·Û ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·(1863), ›¯Â ‹‰Ë Û˘ÁÎÏËı› ∂ıÓÔ-Û˘Ó¤Ï¢ÛË Ì ÛÎÔfi ÙËÓ „‹ÊÈÛË Û˘ÓÙ¿ÁÌ·ÙÔ˜. ΔÔ Ó¤Ô Û‡ÓÙ·ÁÌ· ÙÔ˘ 1864 ıÂÌÂÏȈÓfiÙ·Ó ÛÙË ‰ËÌÔÎÚ·ÙÈ΋ ·Ú¯‹, ‰Ë-Ï·‰‹ ·Ó·ÁÓÒÚÈ˙ ÙÔÓ Ï·fi ˆ˜ ΢ڛ·Ú¯Ô ·Ú¿ÁÔÓÙ· ÙÔ˘ ÔÏÈÙ‡̷ÙÔ˜. √ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ÔÚÈ˙fiÙ·Ó ·ÓÒÙ·ÙÔ˜ ¿Ú¯ÔÓÙ·˜ Ù˘ÔÏÈÙ›·˜. ŒÙÛÈ, ıÂÛÈ˙fiÙ·Ó ÙÔ ÔÏ›ÙÂ˘Ì· Ù˘ ‚·ÛÈÏ¢fiÌÂÓ˘ ‰ËÌÔÎÚ·Ù›·˜. ΔË ÓÔÌÔıÂÙÈ΋ ÂÍÔ˘Û›· ı· ·ÛÎÔ‡Û·Ó ·fiÎÔÈÓÔ‡ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ Î·È Ë μÔ˘Ï‹. ∏ °ÂÚÔ˘Û›· ηٷÚÁ‹ıËΠˆ˜ ıÂÛÌfi˜ ·ÓÙȉËÌÔÎÚ·ÙÈÎfi˜. ¢Èη›ˆÌ· „‹ÊÔ˘ ·Ó·ÁÓˆ-ÚÈ˙fiÙ·Ó ÛÙÔ˘˜ ¿Ó‰Ú˜ Ô˘ ›¯·Ó Û˘ÌÏËÚÒÛÂÈ ÙÔ 21Ô ¤ÙÔ˜ Ù˘ ËÏÈΛ·˜ ÙÔ˘˜. ∏ ÂÎÙÂÏÂÛÙÈ΋ ÂÍÔ˘Û›· ·ÛÎÔ‡ÓÙ·Ó ·fiÙÔÓ ‚·ÛÈÏÈ¿ Ì ÙË Û˘ÓÂÚÁ·Û›· ˘Ô˘ÚÁÒÓ Ô˘ ‰ÈfiÚÈ˙Â Ô ›‰ÈÔ˜. ∏ ‰ÈηÛÙÈ΋ ÂÍÔ˘Û›· ÎËÚ‡¯ıËΠ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙË.

∂ÛˆÙÂÚÈΤ˜ ÔÏÈÙÈΤ˜ ÂÍÂÏ›ÍÂȘ √ ∞ϤͷӉÚÔ˜ ∫Ô˘ÌÔ˘Ó‰Ô‡ÚÔ˜ ‹Ù·Ó Ô ÔÏÈÙÈÎfi˜ Ô˘ ‰¤ÛÔÛ ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô 1864-1881.ø˜ Úˆı˘Ô˘ÚÁfi˜ ÚÔ¯ÒÚËÛ Û ‰È·ÓÔÌ‹ ÙˆÓ ÂıÓÈÎÒÓ Á·ÈÒÓ (1871) Ô˘ ›¯·Ó Ì›ÓÂÈ ·‰È¿ıÂÙ˜ Î·È Âȉ›ˆÍ ÙË ‰È‡-Ú˘ÓÛË ÙˆÓ ÂÏÏËÓÈÎÒÓ Û˘ÓfiÚˆÓ. ∞ÚÎÂÙ¤˜ ÂÈÏÔÁ¤˜ ÙÔ˘, ȉ›ˆ˜ ÛÙËÓ Â͈ÙÂÚÈ΋ ÔÏÈÙÈ΋, ¤‚ÚÈÛÎ·Ó ·ÓÙ›ıÂÙÔ ÙÔÓ °ÂÒÚÁÈÔ,Ô˘ ÙÔÓ ·ÔÌ¿ÎÚ˘Ó fiÙ·Ó Ô ∫Ô˘ÌÔ˘Ó‰Ô‡ÚÔ˜ ·ÔÊ¿ÛÈÛ ÙËÓ ·ÔÛÙÔÏ‹ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ÛÙÚ·ÙÔ‡ ÁÈ· ÙËÓ ÂÓ›Û¯˘ÛË Ù˘ ÎÚË-ÙÈ΋˜ ·ӿÛÙ·Û˘ ÙˆÓ ÂÙÒÓ 1866-1869 (‚Ϥ ÂÓfiÙËÙ· 21).

°ÂÓÈÎfiÙÂÚ·, Ô ÎÔÈÓÔ‚Ô˘Ï¢ÙÈÛÌfi˜ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÔ‡Û Ì ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù·. ªÂ‰Â‰Ô̤ÓÔ fiÙÈ ÔÈ ‰ËÌfiÛÈÔÈ ˘¿ÏÏËÏÔȉÂÓ ‹Ù·Ó ÌfiÓÈÌÔÈ, ÔÏÏÔ› Ôϛ٘›Â˙·Ó ÙÔ˘˜ ‚Ô˘ÏÂ˘Ù¤˜ ÁÈ· Ó· ÂÍ·-ÛÊ·Ï›ÛÔ˘Ó Î¿ÔÈÔ ‰ÈÔÚÈÛÌfi ÛÙÔ‰ËÌfiÛÈÔ. ∫·ıÒ˜ ‰ÂÓ ˘‹Ú¯·Ó Û˘-ÁÎÚÔÙË̤ӷ ÎfiÌÌ·Ù·, ÔÈ ‚Ô˘ÏÂ˘Ù¤˜,Ì ÙË ÛÂÈÚ¿ ÙÔ˘˜, ÛÙ‹ÚÈ˙·Ó Ì ÙËÓ„‹ÊÔ ÙÔ˘˜ ÛÙË μÔ˘Ï‹ ÂΛÓÔÓ ÙÔÓÔÏÈÙÈÎfi ·Ú¯ËÁfi Ô˘ ÙÔ˘˜ ÂÍ·ÛÊ¿-ÏÈ˙ ‰ÈÔÚÈÛÌÔ‡˜ ÙˆÓ Ô·‰ÒÓ ÙÔ˘˜.

√ ΢ÚÈfiÙÂÚÔ˜, ˆÛÙfiÛÔ, ·Ú¿ÁÔ-ÓÙ·˜ ÔÏÈÙÈ΋˜ ·ÛÙ¿ıÂÈ·˜ ‹Ù·Ó Ô ‚·-

61

1. √ Ã. ΔÚÈÎԇ˘ η˘ÙËÚÈ¿˙ÂÈ ÙË ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ÔÏÈÙ‡̷ÙÔ˜[…] ∫·ÏÔ‡ÓÙ·È ÂȘ ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›·Ó ΢‚ÂÚÓ‹ÛÂȘ ·ÔÎÚÔ˘fiÌÂÓ·È ·Ú¿ Ù˘ ÏÂÈÔ-

„ËÊ›·˜ ÙÔ˘ ŒıÓÔ˘˜, ¯ÔÚËÁÂ›Ù·È ÂȘ ·˘Ù¿˜ Ë ‰È¿Ï˘ÛȘ Ù˘ μÔ˘Ï‹˜ Î·È Û˘Ó¿Ì· ·Ó̤ÛÔÓ ÂËÚ·ÛÌÔ‡ ÙˆÓ Û˘ÓÂȉ‹ÛÂˆÓ ÙÔ˘ Ï·Ô‡ Î·È ÓÔı‡Ûˆ˜ ÙˆÓ ÂÎÏÔÁÒÓ, Î·È Ï¤-ÁÔÌÂÓ ‡ÛÙÂÚÔÓ, fiÙÈ Ù·›ÂÈ Ô Ï·fi˜ ‰È¿ ÙËÓ ÙÔÈ·‡ÙËÓ Î·Ù¿ÛÙ·ÛÈÓ. ΔÈ ‰‡Ó·Ù·È Ô Ï·fi˜Î·Ù’ ·˘Ù‹˜; √˘‰¤Ó ¿ÏÏÔ ‹ Ó· ·ӷÛٷًÛËØ ·ÏÏ¿ ÙȘ Ô ‰˘Ó¿ÌÂÓÔ˜ Ó· ηٷÎÚ›ÓË¢ÏfiÁˆ˜ ÙÔÓ Ï·fiÓ ‰ÈfiÙÈ ÙËÓ Â·Ó¿ÛÙ·ÛÈÓ ıˆÚ› ˆ˜ ¤Û¯·ÙÔÓ Î·Ù·Ê‡ÁÈÔÓ, Î·È ÚÈÓ‹ ÚÔ¤ÏıË ÂȘ ·˘Ù‹Ó ˙ËÙ› Ó· ›‰Ë ÂÍ·ÓÙÏÔ‡ÌÂÓ· fiÏ· Ù· ÚÔÏËÙÈο ̤۷.

∞Ó ‰ÂÓ Ù·›ÂÈ Ô Ï·fi˜, Ù·›Ô˘Ó ÔÈ ÔÏÈÙ¢fiÌÂÓÔÈ, ϤÁÔ˘ÛÈÓ ÔÈ ¿ÏÏÔÈ, Î·È Ë ÂÍ·¯Ú›-ˆÛȘ ·˘ÙÒÓ Â˘ı‡ÓÂÈ ÙÔ ŒıÓÔ˜, ·ÊÔ‡ Ô‡ÙÔÈ ÂȘ ÙÔ ŒıÓÔ˜ ·Ó‹ÎÔ˘ÛÈÓ. ∞·ÓÙÒÌÂÓ fiÙÈË ‰È·ÁˆÁ‹ ÙˆÓ ÔÏÈÙ¢ÔÌ¤ÓˆÓ ı· ˇı˘Ó ÙÔ ŒıÓÔ˜, ·Ó Ë ∂ÏÏ¿˜ ·˘ÙÔ‰ÈÔÈΛÙÔ, ·ÏÏ’·ÊÔ‡ ‰È¿ Ù˘ ‰È·ÛÙÚÔÊ‹˜ ÙÔ˘ ™˘ÓÙ¿ÁÌ·ÙÔ˜ Î·È Ù˘ ÂÈÎÔÓÈÎfiÙËÙÔ˜ Ù˘ μÔ˘Ï‹˜ ΢-‚ÂÚÓ¿Ù·È Ú¿ÁÌ·ÙÈ Ë ∂ÏÏ¿˜ ˆ˜ ÌÔÓ·Ú¯›· ·fiÏ˘ÙÔ˜, ÂfiÌÂÓÔÓ ‹ÙÔ Ó· ηٷÛÙÒÛÈ Î·ÈÔÈ ÔÏÈÙ¢fiÌÂÓÔÈ ÔÔ›Ô˘˜ ‰È·Ï¿ÙÙÂÈ ·˘ÙÔ‡˜ ÙÔ ÓfiıÔÓ Î·ıÂÛÙÒ˜.Ã. ΔÚÈÎԇ˘, «ΔȘ Ù·›ÂÈ;», ÂÊËÌ. ∫·ÈÚÔ›, 29 πÔ˘Ó›Ô˘ 1874.¶ËÁ‹: ¶ÂÚ› ΔÚÈÎÔ‡Ë, ∞Ó¿ÏÂÎÙ·, ∞ı‹Ó· 1912, ÙfiÌ. ∞′ (π¢′), Û. 428.

1. ∞. ∫ÚÈÂ˙‹˜, ∏ ¿ÊÈÍË ÙÔ˘ °ÂÒÚÁÈÔ˘ ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·, 17 √ÎÙˆ‚Ú›Ô˘ 1863.

ÛÈÏÈ¿˜, Ô˘, fiÙ·Ó ‰È·ÊˆÓÔ‡Û Ì ÌÈ· ΢‚¤ÚÓËÛË, ‰ÂÓ ‰›ÛÙ·˙ ӷ ÙËÓ ·Ó·ÙÚ¤„ÂÈ. ΔËÓ ·ÓÙ›ıÂÛ‹ ÙÔ˘ Û ·˘Ù‹ ÙËÓ Ú·-ÎÙÈ΋ ÂͤÊÚ·Û ¤Ó·˜ Ó¤Ô˜ ÔÏÈÙÈÎfi˜, Ô Ã·Ú›Ï·Ô˜ ΔÚÈÎԇ˘, Û ¿ÚıÚÔ ÙÔ˘ ˘fi ÙÔÓ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi Ù›ÙÏÔ «ΔȘ Ù·›ÂÈ;»(1874). ™‡Ìʈӷ Ì ÙÔÓ ΔÚÈÎÔ‡Ë, Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ı· ¤Ú ӷ ‰ÈÔÚ›˙ÂÈ Úˆı˘Ô˘ÚÁfi ÌfiÓÔ ÂΛÓÔÓ Ô˘ ›¯Â ÙË «‰Â-‰Ëψ̤ÓË» ÂÌÈÛÙÔÛ‡ÓË Ù˘ μÔ˘Ï‹˜, ‰ËÏ·‰‹ ÙËÓ ˘ÔÛÙ‹ÚÈÍË Ù˘ ÏÂÈÔ„ËÊ›·˜ ÙˆÓ ‚Ô˘Ï¢ÙÒÓ.

∞ÓÙÈ̤وԘ Ì ·˘Ù‹ ÙËÓ ÎÚÈÙÈ΋, Ô °ÂÒÚÁÈÔ˜ ‰ÈfiÚÈÛÂ, ÙÔ 1875, ÙÔÓ ÂÈÎÚÈÙ‹ ÙÔ˘ Ã·Ú›Ï·Ô ΔÚÈÎÔ‡Ë ÚÔÛˆÚÈÓfiÚˆı˘Ô˘ÚÁfi ÁÈ· Ó· Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈ‹ÛÂÈ ÂÎÏÔÁ¤˜. ∫·Ù¿ ÙËÓ ¤Ó·ÚÍË ÙˆÓ ÂÚÁ·ÛÈÒÓ Ù˘ Ó¤·˜ μÔ˘Ï‹˜, Ô °ÂÒÚÁÈÔ˜ ÂÎ-ÊÒÓËÛ ÏfiÁÔ ÁÚ·Ì̤ÓÔ ·fi ÙÔÓ ΔÚÈÎÔ‡Ë (§fiÁÔ˜ ÙÔ˘ £ÚfiÓÔ˘) ÛÙÔÓ ÔÔ›Ô ·Ó·ÁÓÒÚÈ˙ ÙËÓ ·Ú¯‹ Ù˘ ‰Â‰Ëψ̤Ó˘.ŒÙÛÈ ¿Ú¯ÈÛ ÌÈ· Ó¤· Ê¿ÛË ÛÙËÓ ÔÏÈÙÈ΋ ˙ˆ‹ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜.

√ ‰ÈÎÔÌÌ·ÙÈÛÌfi˜ ∏ ηıȤڈÛË Ù˘ ·Ú¯‹˜ Ù˘ ‰Â‰Ëψ̤Ó˘ Ô‰‹ÁËÛ ٷ ÌÈÎÚ¿ ÎfiÌÌ·Ù·, Ô˘ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û·Ó, Ϥ-ÔÓ, Ó· ·›˙Ô˘Ó ·˘ÙfiÓÔÌ· οÔÈÔ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ÚfiÏÔ, ›Ù ÛÙËÓ ÂÍ·Ê¿ÓÈÛË Â›Ù ÛÙËÓ ÂÓۈ̿وÛË Û ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚ· ÎfiÌ-Ì·Ù·. ŒÙÛÈ, ÙË ‰ÂηÂÙ›· 1885-1895 ÂÓ·ÏÏ¿ÛÛÔÓÙ·Ó ÛÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· ‰‡Ô ÎfiÌÌ·Ù·, Ì ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜, ÙÔ ¤Ó· ÙÔÓ Ã·Ú›Ï·ÔΔÚÈÎÔ‡Ë Î·È ÙÔ ¿ÏÏÔ ÙÔÓ £Âfi‰ˆÚÔ ¢ËÏÈÁÈ¿ÓÓË. ΔÔ Û‡ÛÙËÌ· ·˘Ùfi ÔÓÔÌ¿ÛÙËΠ‰ÈÎÔÌÌ·ÙÈÛÌfi˜.

ΔÔ ÚfiÁÚ·ÌÌ· ÙÔ˘ Ã·Ú›Ï·Ô˘ ΔÚÈÎÔ‡Ë √È ÛÙfi¯ÔÈ ÙÔ˘ Ã. ΔÚÈÎÔ‡Ë Û˘ÓÔ„›˙ÔÓÙ·Ó ÛÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ÂÓfi˜ ÎÚ¿ÙÔ˘˜Û‡Á¯ÚÔÓÔ˘ Î·È ÔÈÎÔÓÔÌÈο ·Ó·Ù˘Á̤ÓÔ˘. ∫‡ÚȘ Ï¢ڤ˜ Ù˘ ÔÏÈÙÈ΋˜ ÙÔ˘ ‹Ù·Ó Ë Î·Ù·Û΢‹ ÌÂÁ¿ÏˆÓ ¤ÚÁˆÓ ˘Ô-‰ÔÌ‹˜ (ÛȉËÚÔ‰ÚÔÌÈÎfi ‰›ÎÙ˘Ô, Ô‰ÔÔÈ›·, ‰È¿ÓÔÈÍË Ù˘ ‰ÈÒÚ˘Á·˜ Ù˘ ∫ÔÚ›ÓıÔ˘ Î.¿.) Ô˘ ı· ÛÙ‹ÚÈ˙·Ó ÙËÓ ÔÈÎÔÓÔÌÈ-΋ ·Ó¿Ù˘ÍË, Ë ·Ó·Û˘ÁÎÚfiÙËÛË ÙˆÓ ÂÓfiÏˆÓ ‰˘Ó¿ÌˆÓ, Ë Â͢Á›·ÓÛË Ù˘ ‰ËÌfiÛÈ·˜ ‰ÈÔ›ÎËÛ˘ ̤ۈ Ù˘ ı¤ÛÈÛ˘·ÓÙÈÎÂÈÌÂÓÈÎÒÓ ÎÚÈÙËÚ›ˆÓ ÚfiÛÏ˄˘ Î·È Ë Âȉ›ˆÍË ÂÈÚËÓÈ΋˜ Û˘Ì‚›ˆÛ˘ Ì ÙËÓ √ıˆÌ·ÓÈ΋ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·. °È· Ó·ÂÙ‡¯ÂÈ Ù· ·Ú·¿Óˆ, Ô ΔÚÈÎԇ˘ ¤‚·Ï ‚·Ú‡Ù·ÙË ÊÔÚÔÏÔÁ›· Î·È Û‡Ó·„ ÌÂÁ¿Ï· ‰¿ÓÂÈ· Ì ÙÚ¿Â˙˜ ÙÔ˘ Â͈-ÙÂÚÈÎÔ‡. ∂›Û˘, ÚÔÛ¤ÊÂÚ ÛÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ ÎÂÊ·Ï·ÈÔ‡¯Ô˘˜ ÙÔ˘ Â͈ÙÂÚÈÎÔ‡ ÚÔÓÔÌÈ·ÎÔ‡˜ fiÚÔ˘˜ ÁÈ· ÂÂÓ‰‡ÛÂȘ.

√È ı¤ÛÂȘ ÙÔ˘ £Âfi‰ˆÚÔ˘ ¢ËÏÈÁÈ¿ÓÓË √ £. ¢ËÏÈÁÈ¿ÓÓ˘ ˘ÔÛÙ‹ÚÈ˙ fiÙÈ ı· ¤ÚÂÂ Ë ÊÔÚÔÏfiÁËÛË Ó· Â›Ó·È Ë ÌÈÎÚfiÙÂ-ÚË ‰˘Ó·Ù‹, ˘ÔÁÚ¿ÌÌÈ˙ ÙȘ Û˘Ó¤ÂȘ ÙˆÓ ÙÚÈÎÔ˘ÈÎÒÓ Ì¤ÙÚˆÓ ÁÈ· Ù· ÌÂÛ·›· Î·È Î·ÙÒÙÂÚ· ÎÔÈÓˆÓÈο ÛÙÚÒÌ·Ù· Î·È Î·-ÙËÁÔÚÔ‡Û ÙÔÓ ΔÚÈÎÔ‡Ë fiÙÈ ¤‰ÂȯÓ ‡ÓÓÔÈ· ÚÔ˜ ÙÔ˘˜ ÔÈÎÔÓÔÌÈο ÈÛ¯˘ÚÔ‡˜. £ÂˆÚÒÓÙ·˜, ›Û˘, ıÂÌÈÙ‹ ÙËÓ ÂÓ·ÏÏ·Á‹ÙˆÓ Ô·‰ÒÓ Ù˘ ÂοÛÙÔÙ ΢‚¤ÚÓËÛ˘ ÛÙȘ ÎÚ·ÙÈΤ˜ ı¤ÛÂȘ, ηٿÚÁËÛÂ, fiÙ·Ó ¤ÁÈÓ ڈı˘Ô˘ÚÁfi˜, ÙÔÓ ÙÚÈÎÔ˘ÈÎfi ÓfiÌÔÂÚ› «ÚÔÛfiÓÙˆÓ ÙˆÓ ‰ËÌÔÛ›ˆÓ ˘·Ïϋψӻ.

62

3. ∫. μÔÏ·Ó¿Î˘, Δ· ÂÁη›ÓÈ· Ù˘ ‰ÈÒÚ˘Á·˜ Ù˘ ∫ÔÚ›ÓıÔ˘, 25 πÔ˘Ï›Ô˘ 1893.2. ÷ڛϷԘ ΔÚÈÎԇ˘

∏ ÔÚ›· ÚÔ˜ ÙËÓ ÔÈ-ÎÔÓÔÌÈ΋ Î·È ÂıÓÈ΋ ÎÚ›-ÛË ∏ ·‰˘Ó·Ì›· Ù˘ ∂Ï-Ï¿‰·˜ Ó· ·ÓÙ·ÔÎÚÈı›ÛÙȘ ÔÈÎÔÓÔÌÈΤ˜ Ù˘ ̆ Ô-¯ÚÂÒÛÂȘ Ô‰‹ÁËÛ ÙÔÓ Ã.ΔÚÈÎÔ‡Ë ÛÙËÓ ·fiÊ·-ÛË Ó· ÎËÚ‡ÍÂÈ, ÙÔ 1893,ÙË ¯ÒÚ· ˘fi ÙÒ¯Â˘ÛË.™ÙȘ ÂÎÏÔÁ¤˜ Ô˘ ¤ÁÈÓ·ÓÙÔ 1895 Ô ΔÚÈÎԇ˘ ‰ÂÓÂÎϤ¯ÙËΠԇÙ ‚Ô˘Ï¢-Ù‹˜. √ Ó¤Ô˜ Úˆı˘Ô˘Ú-Áfi˜ £. ¢ËÏÈÁÈ¿ÓÓ˘ ‹Ú-ı ·ÓÙÈ̤وԘ Ì ϋ-ıÔ˜ ÚÔ‚ÏËÌ¿ÙˆÓ. ∂È-ϤÔÓ, ÙÔ 1896 ͤ۷Û·ӿÛÙ·ÛË ÛÙËÓ ∫Ú‹-ÙË. ¶ÈÂ˙fiÌÂÓÔ˜ ·fi ÙËÓÎÔÈÓ‹ ÁÓÒÌË, Ô˘ ÂÌÓÂ-fiÙ·Ó ·fi ÙË ªÂÁ¿ÏËπ‰¤·, ¤ÛÙÂÈÏ ÛÙÚ·ÙfiÛÙËÓ ∫Ú‹ÙË (ºÂ‚ÚÔ˘¿-ÚÈÔ˜ 1897).

√ fiÏÂÌÔ˜ ÙÔ˘ 1897Î·È ÔÈ ÔÏÈÙÈΤ˜ ÂÍÂÏ›ÍÂȘ¤ˆ˜ ÙÔ 1908 ™¯Â‰fiӷ̤ۈ˜ ¿Ú¯ÈÛ ÛÙË £ÂÛ-Û·Ï›· ÂÏÏËÓÔÙÔ˘ÚÎÈÎfi˜fiÏÂÌÔ˜ ÛÙÔÓ ÔÔ›Ô Ô ÂÏ-ÏËÓÈÎfi˜ ÛÙÚ·Ùfi˜, Ì ·Ú-¯ÈÛÙÚ¿ÙËÁÔ ÙÔÓ ‰È¿‰Ô¯Ô ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ, ËÙÙ‹ıËÎÂ. ª¿ÏÈÛÙ·, ÔÈ ÔıˆÌ·ÓÈΤ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ¤ÊÙ·Û·Ó ˆ˜ ÙË §·Ì›· Î·È ÛÙ·Ì¿ÙË-Û·Ó ÙȘ ÂȯÂÈÚ‹ÛÂȘ ÂÎÎÂÓÒÓÔÓÙ·˜ ÙË £ÂÛÛ·Ï›· ÌfiÓÔ ·ÊÔ‡ Ô ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜ ¤Ï·‚ ‰È·‚‚·›ˆÛË ·fi ÙȘ ¢˘Ó¿ÌÂȘ fiÙÈ Ë ∂Ï-Ï¿‰· ı· Ï‹ÚˆÓ ÙÂÚ¿ÛÙÈ· ÔÏÂÌÈ΋ ·Ô˙ËÌ›ˆÛË.

¶ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ÏËÚÒÛÂÈ ÙËÓ ·Ô˙ËÌ›ˆÛË, Ë ∂ÏÏ¿‰· ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ ¿ÚÂÈ Ó¤Ô ‰¿ÓÂÈÔ. ∂ÈϤÔÓ, ÔÈ ¢˘Ó¿ÌÂȘ, ÁÈ·Ó· ‰È·ÛÊ·Ï›ÛÔ˘Ó fiÙÈ Ë ∂ÏÏ¿‰· ı· ·ÔÏËÚÒÛÂÈ Ù· ¯Ú¤Ë Ù˘, ˘Ô¯Ú¤ˆÛ·Ó ÙË ¯ÒÚ· Ó· ‰Â¯Ù› ÌÈ· ÂÈÙÚÔ‹ ¢ÈÂıÓÔ‡˜√ÈÎÔÓÔÌÈÎÔ‡ ∂ϤÁ¯Ô˘ (¢√∂), Ë ÔÔ›· ·Ó¤Ï·‚ ÙË ‰È·¯Â›ÚÈÛË ÙˆÓ Î˘ÚÈfiÙÂÚˆÓ ÂÏÏËÓÈÎÒÓ ‰ËÌÔÛ›ˆÓ ÂÛfi‰ˆÓ.

ªÂÙ¿ ÙËÓ ‹ÙÙ· ÙÔ˘ 1897, Ë Ï·˚΋ ‰˘Û·Ú¤ÛÎÂÈ· ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ÔÏÈÙÈÎÒÓ Î·È ÙˆÓ ∞Ó·ÎÙfiÚˆÓ Û˘Ó¯Ҙ ÌÂÁ¿ÏˆÓÂ. √°ÂÒÚÁÈÔ˜, ˆÛÙfiÛÔ, ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û ӷ ·ÚÂÌ‚·›ÓÂÈ ·ÔÊ·ÛÈÛÙÈο ÙfiÛÔ ÛÙËÓ ÂÛˆÙÂÚÈ΋ ÔÏÈÙÈ΋ fiÛÔ Î·È ÛÙËÓ Â͈-ÙÂÚÈ΋. √È Û˘Ó¯›˜ ·ÚÂÌ‚¿ÛÂȘ, ÙfiÛÔ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿ °ÂÒÚÁÈÔ˘ fiÛÔ Î·È ¿ÏÏˆÓ ÌÂÏÒÓ Ù˘ ‚·ÛÈÏÈ΋˜ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ·˜, ÛÙËÓÔÏÈÙÈ΋ ˙ˆ‹ Î·È ÛÙË ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· ÙˆÓ ÂÓfiÏˆÓ ‰˘Ó¿ÌÂˆÓ ‹Ù·Ó ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ·ÚÈÔ˘˜ ·Ú¿ÁÔÓÙ˜ Ô˘ Ô‰‹ÁËÛ·ÓÛÙËÓ ÂΉ‹ÏˆÛË, ÙÔ 1909, ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÔ‡ ÎÈÓ‹Ì·ÙÔ˜ ÛÙÔ °Ô˘‰› (ı· Á›ÓÂÈ ÏfiÁÔ˜ ÁÈ’ ·˘Ùfi ÛÙËÓ ÂÓfiÙËÙ· 27).

∞™∫∏™∂π™ – ¢ƒ∞™Δ∏ƒπ√Δ∏Δ∂™

1. ¡· ÌÂÏÂÙ‹ÛÂÙ ÙËÓ ËÁ‹ 1. ¶ÔÈ· ›ӷÈ, ηٿ ÙÔÓ Ã. ΔÚÈÎÔ‡Ë, Ù· ·›ÙÈ· Ù˘ ÔÏÈÙÈ΋˜ ηÎÔ‰·ÈÌÔÓ›·˜ Ô˘ ÂÈÎÚ·-Ù› ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·; ¶ÔÈÔÈ Ê¤ÚÔ˘Ó ÙËÓ Â˘ı‡ÓË; ¶ÔÈ· χÛË ÚÔÙ›ÓÂÈ;

2. ªÂ ‚¿ÛË ÙËÓ ËÁ‹ 2, ÚÔÛ·ı‹ÛÙ ӷ ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÂÙÂ, Û ۇÓÙÔÌÔ Î›ÌÂÓÔ, ÙËÓ ÔÏÈÙÈ΋ ·ÙÌfiÛÊ·ÈÚ· ÛÙËÓ ∂Ï-Ï¿‰· ÌÂÙ¿ ÙÔÓ fiÏÂÌÔ ÙÔ˘ 1897.

63

2. ΔÔ ÔÏÈÙÈÎfi Îϛ̷ ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· ÌÂÙ¿ ÙËÓ ‹ÙÙ· ÛÙÔÓ fiÏÂÌÔ ÙÔ˘ 1897

ΔÔ ÔÏÈÁ·Ú¯ÈÎfiÓ Î·ıÂÛÙÒ˜ ı· ÂÛ·ÚÒÓÂÙÔ ·fi ÙÔ ÚÒÙÔÓ Ù˘¯fiÓ Ú·ÍÈÎfiËÌ·. ΔfiÛË ‹ÙÔ Ë Â͈-ÙÂÚÈ΋ ٷ›ӈÛȘ Î·È Ô ÂÛˆÙÂÚÈÎfi˜ ÂÎÂÛÌfi˜ ÙÔ˘ ÙfiÔ˘. ∞Ó·ÙÚÔ›˜ fï˜ ‰ÂÓ ˘‹Ú¯ÔÓ. √È·ÛÙÔ› ¢ڛÛÎÔÓÙÔ ÂȘ ÙÔ ÛÙ¿‰ÈÔÓ Ù˘ ÔÏÈÙÈ΋˜ ÙˆÓ ‰È·ÌÔÚÊÒÛˆ˜. ¢ÂÓ ‹Û·Ó ·ÎfiÌË Ù¿ÍȘ ·Ú-¯ËÁÈ΋. √È ·ÍȈ̷ÙÈÎÔ›, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ÂÏ¿Ì‚·ÓÔÓ Û˘Ó‹ıˆ˜ ÙËÓ ÚˆÙÔ‚Ô˘Ï›·Ó ÙˆÓ Â·Ó·ÛÙ¿ÛˆÓ,‰ÔΛ̷˙ÔÓ Ù·˜ Û˘Ó›·˜ Ù˘ ‹ÙÙ˘. ŒÁÈÓ·Ó ·ÓÙÈΛÌÂÓÔÓ ·‰›ÎÔ˘ Î·È ÁÂÓÈÎÔ‡ ¯Ï¢·ÛÌÔ‡.°. μÂÓÙ‹Ú˘, ∏ ∂ÏÏ¿˜ ÙÔ˘ 1910-1920, ÿηÚÔ˜, ∞ı‹Ó· 1970, ÙfiÌ. ∞′, Û. 31.

4. °. ƒÔ˚Ïfi˜, ∏ Ì¿¯Ë ÙˆÓ º·ÚۿψÓ, 23 ∞ÚÈÏ›Ô˘ 1897.ª›· ·fi ÙȘ Ì¿¯Â˜ ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÔÙÔ˘ÚÎÈÎÔ‡ ÔϤÌÔ˘ ÙÔ˘ 1897.

64

∂¡√Δ∏Δ∞ 21

ΔÔ ÎÚËÙÈÎfi ˙‹ÙËÌ· (1821-1905)

∏ ·ӿÛÙ·ÛË ÙÔ˘ 1821 ÛÙËÓ ∫Ú‹ÙË Î·Ù·Ó›ÁËΠ·fi ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÙÔ˘ ËÁÂÌfiÓ· Ù˘ ∞ÈÁ‡ÙÔ˘ ªÔ¯¿ÌÂÙ ÕÏÈ, Ô˘ ÎÚ¿-ÙËÛ ˘fi ÙÔÓ ¤ÏÂÁ¯fi ÙÔ˘ ÙÔ ÓËÛ› ¤ˆ˜ ÙÔ 1840. ΔfiÙÂ Ë ∫Ú‹ÙË Ù¤ıËΠͷӿ ˘fi ÔıˆÌ·ÓÈ΋ ‰ÈÔ›ÎËÛË.

√È ÚÔÛ¿ıÂȘ ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ Ù˘ ∫Ú‹Ù˘, ÙˆÓ ÂχıÂÚˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ Î·È ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ÁÈ· ¤ÓˆÛË Ù˘ ∫Ú‹-Ù˘ Ì ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·, ηıÒ˜ Î·È Ë ÂÌÏÔ΋ Ù˘ √ıˆÌ·ÓÈ΋˜ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜ Î·È ÙˆÓ ¢˘Ó¿ÌÂˆÓ Û’ ·˘Ù¤˜ ÔÓÔÌ¿ÛÙËηÓÎÚËÙÈÎfi ˙‹ÙËÌ·.

™Ù· 1866-1869 ͤ۷ÛÂ Ë ÌÂÁ¿ÏËÎÚËÙÈ΋ ·ӿÛÙ·ÛË, Ô˘, ·Ú¿ ÙȘ ·Ú-¯ÈΤ˜ ÂÈÙ˘¯›Â˜ Ù˘, ηٷӛÁËÎÂ. π‰È·›-ÙÂÚË ÛÙÈÁÌ‹ Ù˘ ˘‹ÚÍÂ Ë ·Ó·Ù›Ó·ÍËÌÈ·˜ ÔÌ¿‰·˜ ·ӷÛÙ·ÙÒÓ ÛÙË ÌÔÓ‹∞Úη‰›Ô˘ (ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ ƒ¤ı˘ÌÓÔ). ΔÔÔÏÔη‡ÙˆÌ· Ù˘ ÌÔÓ‹˜ ∞Úη‰›Ô˘ (¡Ô¤Ì-‚ÚÈÔ˜ 1866) ÚÔοÏÂÛÂ Û˘ÁΛÓËÛË Ùfi-ÛÔ ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· fiÛÔ Î·È ÛÙËÓ ∂˘ÚÒË.

§›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ·, Ô ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜ ·Ú·-¯ÒÚËÛ ÙÔÓ √ÚÁ·ÓÈÎfi ¡fiÌÔ (1868),¤Ó· ›‰Ô˜ ÙÔÈÎÔ‡ Û˘ÓÙ¿ÁÌ·ÙÔ˜, Ô˘

ÚÔ¤‚Ï ÙËÓ ÚfiÛÏË„Ë Î·È ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÒÓ ˘·ÏÏ‹ÏˆÓ ÛÙË ‰ÈÔ›ÎËÛË, ÙË Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÒÓ ·ÓÙÈÚÔÛÒˆÓ ÛÙË °Â-ÓÈ΋ ¢ÈÔ›ÎËÛË, ÙËÓ ÈÛÔÙÈÌ›· ÙÔ˘ÚÎÈ΋˜ Î·È ÂÏÏËÓÈ΋˜ ÁÏÒÛÛ·˜ Î·È ÌÂÈÎÙ¿ ‰ÈηÛÙ‹ÚÈ· (·ÔÙÂÏÔ‡ÌÂÓ· ÙfiÛÔ ·fi ¯ÚÈ-ÛÙÈ·ÓÔ‡˜ fiÛÔ Î·È ·fi ÌÔ˘ÛÔ˘ÏÌ¿ÓÔ˘˜).

ªÂÙ¿ ·fi Ó¤· ÌÂÁ¿ÏË Â·Ó¿ÛÙ·ÛË, ÙÔ 1878, Ô ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜ ·Ú·¯ÒÚËÛ ÙË Û‡Ì‚·ÛË Ù˘ ÷Ϥ·˜ (ÚÔ¿ÛÙÈÔ ÙˆÓ Ã·-Ó›ˆÓ). ™‡Ìʈӷ Ì ·˘Ù‹, Ô °ÂÓÈÎfi˜ ¢ÈÔÈÎËÙ‹˜ ı· ÌÔÚÔ‡Û ӷ Â›Ó·È Î·È ¯ÚÈÛÙÈ·Ófi˜, ÂÓÒ ÛÙË °ÂÓÈ΋ ¢ÈÔ›ÎËÛË ı· ÏÂÈ-Ô„ËÊÔ‡Û·Ó ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ›. ŒÙÛÈ, ıÂÛ›ÛÙËΠÛÙËÓ ∫Ú‹ÙË Î·ıÂÛÙÒ˜ ËÌÈ·˘ÙÔÓÔÌ›·˜. øÛÙfiÛÔ, ÌÈ· Ó¤·, ·ÔÙ˘¯Ë̤ÓË Â·-Ó¿ÛÙ·ÛË, ÙÔ 1889, ¤‰ˆÛ ÛÙËÓ ÔıˆÌ·ÓÈ΋ ‰ÈÔ›ÎËÛË ÙÔ ÚfiÛ¯ËÌ· Ó· ηٷÚÁ‹ÛÂÈ ÙË Û‡Ì‚·ÛË Ù˘ ÷Ϥ·˜.

¡¤· ·ӿÛÙ·ÛË ÛÙ· 1896-1897 ÂÍÂÏ›¯ıËÎÂ, fiˆ˜ ›‰·Ì ÛÙËÓ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓË ÂÓfiÙËÙ·, Û ÂÏÏËÓÔÙÔ˘ÚÎÈÎfi fiÏÂÌÔ, ÛÙÔÓÔÔ›Ô Ë ∂ÏÏ¿‰· ËÙÙ‹ıËÎÂ. ªÂÙ¿ ·fi ·Ú¤Ì‚·ÛË ÙˆÓ ¢˘Ó¿ÌˆÓ, fï˜, Ô ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜ ·Ó·ÁÓÒÚÈÛ ÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· Ù˘ · -̆

1. 1866: √È ∫ÚËÙÈÎÔ› ˙ËÙÔ‡Ó ·fi ÙȘ ¢˘Ó¿ÌÂȘ ÙËÓ ¤ÓˆÛË Ì ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·

πÎÂÙ‡ÔÌÂÓ ÏÔÈfiÓ ıÂÚÌÒ˜ ÙËÓ ÀÌÂÙ¤Ú·Ó ªÂÁ·ÏÂÈfiÙËÙ· Î·È ÙÔ˘˜ ªÂÁ·ÏÂÈÔÙ¿-ÙÔ˘˜ ªÔÓ¿Ú¯·˜ ÙˆÓ ‰‡Ô ÂÙ¤ÚˆÓ ªÂÁ¿ÏˆÓ Î·È ¶ÚÔÛÙ¿ÙȉˆÓ ÙÔ˘ ∂ÏÏËÓÈÎÔ‡ŒıÓÔ˘˜ ¢˘Ó¿ÌÂˆÓ Ó· Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈ‹ÛˆÛÈ ÙËÓ ÌfiÓËÓ ËÌÒÓ ¤ÊÂÛÈÓ, ÙËÓ ¤ÓˆÛÈÓÌÂÙ¿ ÙˆÓ ·‰ÂÏÊÒÓ ËÌÒÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ […]. ∞Ó fï˜ ÙÔ‡ÙÔ Â›Ó·È Û‹ÌÂÚÔÓ ·‰‡Ó·ÙÔÓ,ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ […] ¢‰Ô΋۷Ù […] Ó· Ì·˜ ¯ÔÚËÁËı‹ ÔÚÁ·ÓÈÛÌfi˜ ÔÏÈÙÈÎfi˜, Ó·Ì·˜ ‰ÔıÒÛÈ ÓfiÌÔÈ, Ó· Û˘ÛÙ·ıÒÛÈ Ù·ÎÙÈο ‰ÈηÛÙ‹ÚÈ·Ø Ë ‚·Ú›· ÊÔÚÔÏÔÁ›· Ì·˜Ó· ÌÂÙÚÈ·Ûı‹ Î·È Ó· Ù·ÎÙÔÔÈËı‹ […].ÀfiÌÓËÌ· Ì˘ÛÙÈÎfi ÙˆÓ Â·Ó·ÛÙ·ÙËÌ¤ÓˆÓ ∫ÚËÙÒÓ ÚÔ˜ ÙÔ˘˜ ‚·ÛÈÏ›˜ Ù˘ ∞Á-ÁÏ›·˜, Ù˘ °·ÏÏ›·˜ Î·È Ù˘ ƒˆÛ›·˜, 15 ª·˝Ô˘ 1866.¶ËÁ‹: ∞η‰ËÌ›· ∞ıËÓÒÓ, «∏ ∫ÚËÙÈ΋ ∂·Ó¿ÛÙ·ÛȘ ÙÔ˘ 1866-1869», ªÓËÌ›·Ù˘ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ πÛÙÔÚ›·˜, ∞ı‹Ó· 1967-1970, ÙfiÌ. 1Ô˜.

1. ΔÔ ÔÏÔη‡ÙˆÌ· Ù˘ÌÔÓ‹˜ ∞Úη‰›Ô˘. ¶›Ó·Î·˜ ÙÔ˘ πÙ·ÏÔ‡ ˙ˆÁÚ¿-ÊÔ˘ °Î·Ù¤ÚÈ. ΔÔ ÊÈÏÂÏÏËÓÈÎfiÚ‡̷ ‹Ù·Ó ȉȷ›ÙÂÚ· ÈÛ¯˘-Úfi ÂΛÓË ÙËÓ ÂÔ¯‹ ÛÙËÓ πÙ·Ï›· Î·È ‰Âο‰Â˜πÙ·ÏÔ› ÂıÂÏÔÓÙ¤˜ Û˘ÌÌÂÙ›¯·Ó ÛÙËÓ ÎÚËÙÈ΋·ӿÛÙ·ÛË ÙÔ˘ 1866.

ÙfiÓÔÌ˘ ∫ÚËÙÈ΋˜ ¶ÔÏÈÙ›·˜ Ì ‡·ÙÔ ·ÚÌÔÛÙ‹ (ÁÂÓÈÎfi‰ÈÔÈÎËÙ‹) ÙÔÓ Ú›ÁÎÈ· °ÂÒÚÁÈÔ, ‰Â˘ÙÂÚfiÙÔÎÔ ÁÈÔ ÙÔ˘‚·ÛÈÏÈ¿ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜ °ÂÒÚÁÈÔ˘. ÀÔ˘ÚÁfi˜ ¢ÈηÈÔÛ‡-Ó˘ Ù˘ ∫ÚËÙÈ΋˜ ¶ÔÏÈÙ›·˜ ‰ÈÔÚ›ÛÙËΠ¤Ó·˜ Ó¤Ô˜ ÔÏÈ-ÙÈÎfi˜, Ô ∂Ï¢ı¤ÚÈÔ˜ μÂÓÈ˙¤ÏÔ˜.

∏ ÔÏÈÁˆÚ›·, ˆÛÙfiÛÔ, ÙÔ˘ ‡·ÙÔ˘ ·ÚÌÔÛÙ‹ ÛÙÔ ˙‹-ÙËÌ· Ù˘ ¤ÓˆÛ˘ Ì ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· ÚÔοÏÂÛ ÙËÓ ¤ÎÚË-ÍË ÙÔ 1905 Ó¤·˜ ·ӿÛÙ·Û˘ ÛÙÔ £¤ÚÈÛÔ ÙˆÓ Ã·-Ó›ˆÓ Ì ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔ˘˜ ∂Ï¢ı¤ÚÈÔ μÂÓÈ˙¤ÏÔ, ∫ˆÓ-ÛÙ·ÓÙ›ÓÔ ºÔ‡ÌË Î·È ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ ª¿ÓÔ, ÔÈ ÔÔ›ÔÈÎ‹Ú˘Í·Ó ÙËÓ ¤ÓˆÛË Ù˘ ∫Ú‹Ù˘ Ì ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·. √ °Â-ÒÚÁÈÔ˜ ·ÓÙÈηٷÛÙ¿ıËΠÛÙË ı¤ÛË ÙÔ˘ ·ÚÌÔÛÙ‹ ·fiÙÔÓ ∞ϤͷӉÚÔ ∑·˝ÌË. ∏ ¿ÌÂÛË, ˆÛÙfiÛÔ, ·Ó¿ÌÂÈÍËÙˆÓ ¢˘Ó¿ÌˆÓ, Ô˘ ÂÈı˘ÌÔ‡Û·Ó ÙË ‰È·Ù‹ÚËÛË ÙˆÓÈÛÔÚÚÔÈÒÓ ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹, ·¤ÙÚ„ ÙËÓ ¤ÓˆÛË Ù˘∫Ú‹Ù˘ Ì ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·. ∏ ÔÚÈÛÙÈ΋ ‰È¢ı¤ÙËÛË ÙÔ˘ÎÚËÙÈÎÔ‡ ˙ËÙ‹Ì·ÙÔ˜ ¤ÌÂÏÏ ӷ Á›ÓÂÈ ·ÚÁfiÙÂÚ·.

∞™∫∏™∂π™ – ¢ƒ∞™Δ∏ƒπ√Δ∏Δ∂™

1. ¡· ÌÂÏÂÙ‹ÛÂÙ ÙËÓ ËÁ‹ 1 Î·È Ó· ηٷÁÚ¿„ÂÙ ٷ ·ÈÙ‹Ì·Ù· ÙˆÓ Â·Ó·ÛÙ·ÙËÌ¤ÓˆÓ ∫ÚËÙÈÎÒÓ. ¡· Û¯ÔÏÈ¿ÛÂÙ ÙÔÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ ·Â˘ı‡ÓÔÓÙ·È ÛÙȘ ¢˘Ó¿ÌÂȘ.

2. ¶ÔȘ Â›Ó·È ÔÈ Î‡ÚȘ ı¤ÛÂȘ Ô˘ ‰È·Ù˘ÒÓÔÓÙ·È ÛÙÔ ˘fiÌÓËÌ· ÙˆÓ Â·Ó·ÛÙ·ÙÒÓ ÙÔ˘ £¤ÚÈÛÔ˘ (ËÁ‹ 2); ªÂ Ôȷ̤۷ ‰ËÏÒÓÔ˘Ó ÔÈ Â·Ó·Ûٿ٘ fiÙÈ ı· ÂȉÈÒÍÔ˘Ó Ó· Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈ‹ÛÔ˘Ó ÙÔ˘˜ ÛÙfi¯Ô˘˜ ÙÔ˘˜;

65

2. √È ı¤ÛÂȘ ÙˆÓ Â·Ó·ÛÙ·ÙÒÓ ÙÔ˘ £¤ÚÈÛÔ˘, 1905√È ˘ÔÁÂÁÚ·Ì̤ÓÔÈ, ·ÔÙÂÏÔ‡ÓÙ˜ ÙËÓ ÂÓ ∫Ú‹-

ÙË ·ÓÙÈÔϛ٢ÛÈÓ [ÂÓÓ. ÚÔ˜ ÙÔÓ Ú›ÁÎÈ· °ÂÒÚ-ÁÈÔ], Û˘ÓÂÏıfiÓÙ˜ ÂÓ Ã·Ó›ÔȘ ÙË 26ËÓ ºÂ‚ÚÔ˘·-Ú›Ô˘ 1905, ·ÔÛÎÔÔ‡ÓÙ˜ ÂȘ ÙËÓ ÂÎÏ‹ÚˆÛÈÓÙÔ˘ ∂ıÓÈÎÔ‡ ¶ÚÔÁÚ¿ÌÌ·ÙÔ˜, ·ÔÊ·Û›˙ÔÌÂÓ:

∞) ¶ÚÒÙÔÓ Î·È Î‡ÚÈÔÓ Ì¤ÏËÌ· ËÌÒÓ ¤ÛÙˆ Ë Â›-Ù¢ÍȘ ÙÔ˘ ·fi ·ÈÒÓÔ˜ ÂȉȈÎÔ̤ÓÔ˘ ÛÎÔÔ‡, Ù˘ÂÓÒÛˆ˜ Ù˘ ∫Ú‹Ù˘ ÌÂÙ¿ Ù˘ ÂÏ¢ı¤Ú·˜ ∂ÏÏ¿‰Ô˜.

μ) ∞‰˘Ó¿ÙÔ˘ ·Ô‚·›ÓÔÓÙÔ˜ ÙÔ˘ ÛÎÔÔ‡ ÙÔ‡-ÙÔ˘, ı¤ÏÔÌÂÓ ÂȉÈÒÍÂÈ ÙËÓ ÔÏÈÙÈÎ‹Ó ÚÔÛ¤ÁÁÈÛÈÓÙ˘ ·ÙÚ›‰Ô˜ ÚÔ˜ ÙËÓ ÂÏ¢ı¤Ú·Ó ∂ÏÏ¿‰·, ÌÂÙ·-‚·ÏÏÔ̤Ó˘ ·fi ‰ÈÂıÓÔ‡˜ ·fi„ˆ˜ Ù˘ ÛËÌÂÚÈ-Ó‹˜ ηٷÛÙ¿Ûˆ˜.

°) ªË ÂÎÏËÚÔ˘Ì¤ÓÔ˘ Ìˉ¤ ÙÔ˘ ÛÎÔÔ‡ ÙÔ‡-ÙÔ˘ ı¤ÏÔÌÂÓ ÂȉÈÒÍÂÈ ÙËÓ ·Ó·ıÂÒÚËÛÈÓ ÙÔ˘ ËÌÂ-Ù¤ÚÔ˘ Û˘ÓÙ¿ÁÌ·ÙÔ˜ ηٿ ÙÔ ÚfiÙ˘ÔÓ ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈ-ÎÔ‡, fiˆ˜ ··ÏÏ·Á‹ Ô ÙfiÔ˜ ÙÔ˘ ‰ÂÛÔÙÈÛÌÔ‡.

ΔÔ˘ ÚÔÁÚ¿ÌÌ·ÙÔ˜ ÙÔ‡ÙÔ˘ ÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÔÔ›-ËÛÈÓ ı¤ÏÔÌÂÓ ÂȉÈÒÍÂÈ Î·È ‰È’ ÂÓfiÏˆÓ Ï·˚ÎÒÓÛ˘Ó·ıÚÔ›ÛˆÓ. [...]¶ËÁ‹: ∫. ™‚ÔÏfiÔ˘ÏÔ˜, «∏ ∫ÚËÙÈ΋ ¶ÔÏÈÙ›· ·fiÙÔ 1899», πÛÙÔÚ›· ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ¤ıÓÔ˘˜, ∂ΉÔÙÈ΋∞ıËÓÒÓ, ÙfiÌ. π¢’, Û. 208-209.

3. √ ∂Ï¢ı¤ÚÈÔ˜ μÂÓÈ˙¤ÏÔ˜ ÛÙÔ £¤ÚÈÛÔ Î·Ù¿ ÙËÓ Â·Ó¿ÛÙ·ÛË ÙÔ˘ 1905.

2. ∏ ¿ÊÈÍË ÙÔ˘ Ú›ÁÎÈ· °ÂÒÚÁÈÔ˘ ÛÙËÓ ∫Ú‹ÙË ˆ˜ ·ÚÌÔÛÙ‹. ™ÙËÓ ÏÒÚË Ù˘‚¿Úη˜ Ô˘ ÙÔÓ ÌÂٷʤÚÂÈ ‰È·ÎÚ›ÓÂÙ·È Ë ÛËÌ·›· Ù˘ ∫ÚËÙÈ΋˜ ¶ÔÏÈÙ›·˜.

66

∂¡√Δ∏Δ∞ 22

Δ· μ·ÏοÓÈ· ÙˆÓ ·ÏÏËÏÔÛ˘ÁÎÚÔ˘fiÌÂÓˆÓ ÂıÓÈÎÒÓ ÂȉÈÒ͈Ó

∏ ÈÛÙÔÚ›· ÙˆÓ μ·ÏηӛˆÓ ηٿ ÙÔÓ 19Ô ·ÈÒÓ· ÛÊÚ·Á›ÛÙËΠ·fi ÙËÓ ·Ó¿‰˘ÛË ÙˆÓ ·ÏÏËÏÔÛ˘ÁÎÚÔ˘fiÌÂÓˆÓ ‚·Ï-ηÓÈÎÒÓ ÂıÓÈÎÒÓ ÂȉÈÒ͈Ó. ∞Ú¯Èο ÔÈ ™¤Ú‚ÔÈ Î¤Ú‰ÈÛ·Ó ÙËÓ ·˘ÙÔÓÔÌ›· ÙÔ˘˜ (1812-1815). ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÔÈ ŒÏÏËÓ˜,ÚÒÙÔÈ ·’ fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ μ·ÏοÓÈÔ˘˜, ›‰Ú˘Û·Ó ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙÔ ÂıÓÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜. √È Û¯ÂÙÈΤ˜ ÎÈÓ‹ÛÂȘ ÙˆÓ μÔ˘ÏÁ¿ÚˆÓ ÂÎ-ÊÚ¿ÛÙËÎ·Ó Ì ÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· Ù˘ ∂Í·Ú¯›·˜, Ù˘ ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙ˘ ‚Ô˘ÏÁ·ÚÈ΋˜ ÂÎÎÏËÛ›·˜, ÙÔ 1870 (‚Ϥ ÂÓfiÙËÙ· 14).

1. ∏ ÂͤÏÈÍË ÙˆÓ ‚·ÏηÓÈÎÒÓ Û˘ÓfiÚˆÓ ·fi ÙÔ 1877 ¤ˆ˜ ÙÔ 1881.

∏ ‚·ÏηÓÈ΋ ÎÚ›ÛË ÙˆÓ ÂÙÒÓ 1875-1878 ¶·Ú¿ÏÏËÏ·, Ë ·Ó¿‰˘ÛË ÙˆÓ ÂıÓÈÎÒÓ È‰ÂÒÓ ÚÔοÏÂÛ ·ӷÛÙ¿ÛÂȘÛÙËÓ ∂Ú˙ÂÁÔ‚›ÓË, ÛÙË μÔÛÓ›· Î·È ÛÙË μÔ˘ÏÁ·Ú›· (1875-1876). ∏ √ıˆÌ·ÓÈ΋ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›· ·¿ÓÙËÛ Ì ̷˙ÈΤ˜ÛÊ·Á¤˜ Î·È Ë ƒˆÛ›·, ·ÓÙȉÚÒÓÙ·˜, Ù˘ ΋ڢÍ ÙÔÓ fiÏÂÌÔ (1877). §›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· Í¤Û·Û·Ó ÛÙË £ÂÛÛ·Ï›·, ÛÙË ª·-ΉÔÓ›·, ÛÙËÓ ◊ÂÈÚÔ Î·È ÛÙËÓ ∫Ú‹ÙË Â·Ó·ÛÙ¿ÛÂȘ ÙˆÓ ÂÏÏËÓÈÎÒÓ ÏËı˘ÛÌÒÓ (1878).

∏ Û˘Óı‹ÎË ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ ™ÙÂÊ¿ÓÔ˘ (ºÂ‚ÚÔ˘¿ÚÈÔ˜ 1878) ∏ ÚˆÛÈ΋ ÂÈÎÚ¿ÙËÛË ÛÙÔÓ ÚˆÛÔÙÔ˘ÚÎÈÎfi fiÏÂÌÔ ˘Ô-¯Ú¤ˆÛ ÙÔÓ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ Ó· ˘ÔÁÚ¿„ÂÈ ÙË Û˘Óı‹ÎË ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ ™ÙÂÊ¿ÓÔ˘ (ºÂ‚ÚÔ˘¿ÚÈÔ˜ 1878). ∫‡ÚÈÔ˜ fiÚÔ˜ Ù˘ ‹Ù·ÓË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· Ù˘ ·˘ÙfiÓÔÌ˘ ËÁÂÌÔÓ›·˜ Ù˘ μÔ˘ÏÁ·Ú›·˜, Ù˘ «ªÂÁ¿Ï˘ μÔ˘ÏÁ·Ú›·˜» fiˆ˜ ÔÓÔÌ¿ÛÙËÎÂ, Ô˘ ÂÚÈ-Ï¿Ì‚·Ó ÔÏϤ˜ ÂÚÈÔ¯¤˜ Ì ˘ÎÓ‹ ÂÏÏËÓÈ΋ ·ÚÔ˘Û›·. ªÂ ÙȘ ·ÔÊ¿ÛÂȘ ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ ™ÙÂÊ¿ÓÔ˘, ˘ÔÓÔ̇ÔÓÙ·Ó Ùfi-ÛÔ ÔÈ ÂÏÏËÓÈΤ˜ ÂȉÈÒÍÂȘ fiÛÔ Î·È Ù· ·ÁÁÏÈο Û˘ÌʤÚÔÓÙ· ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹.

ΔÔ Û˘Ó¤‰ÚÈÔ ÙÔ˘ μÂÚÔÏ›ÓÔ˘ (πÔ‡ÓÈÔ˜ 1878) ∞ÓÙȉÚÒÓÙ·˜ Ë ª. μÚÂÙ·Ó›· Î·È Ë °ÂÚÌ·Ó›·, ··›ÙËÛ·Ó ·Ó·ıÂÒÚË-ÛË Ù˘ Û˘Óı‹Î˘. ªÂ ÚˆÙÔ‚Ô˘Ï›· ÙÔ˘˜ Û˘ÁÎÏ‹ıËÎÂ, ÙÔÓ πÔ‡ÓÈÔ ÙÔ˘ 1878, ÙÔ Û˘Ó¤‰ÚÈÔ ÙÔ˘ μÂÚÔÏ›ÓÔ˘. ∂Λ Ë ‚ÚÂ-Ù·ÓÈ΋ Î·È Ë ÁÂÚÌ·ÓÈ΋ ‰Èψ̷ٛ· ‰‹ÏˆÛ·Ó fiÙÈ ‰ÂÓ ı· ·Ô‰¤¯ÔÓÙ·Ó ÙËÓ ›‰Ú˘ÛË ÂÓfi˜ ÌÂÁ¿ÏÔ˘ ‚Ô˘ÏÁ·ÚÈÎÔ‡ ÎÚ¿-ÙÔ˘˜. ŒÙÛÈ, ·ÓÙ› Ù˘ «ªÂÁ¿Ï˘ μÔ˘ÏÁ·Ú›·˜» ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ıËÎ·Ó ÌÈ· Ôχ ÌÈÎÚfiÙÂÚË ·˘ÙfiÓÔÌË μÔ˘ÏÁ·Ú›· Î·È ÌÈ· ·˘-ÙfiÓÔÌË ∞Ó·ÙÔÏÈ΋ ƒˆÌ˘Ï›· (ÙfiÙÂ, ÓfiÙÈ· Ù˘ μÔ˘ÏÁ·Ú›·˜Ø Û‹ÌÂÚ·, Ë ÓfiÙÈ· μÔ˘ÏÁ·Ú›·), Î·È ÔÈ ‰‡Ô ˘fi ÙËÓ ÂÈ΢-ÚÈ·Ú¯›· ÙÔ˘ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˘. ∏ ™ÂÚ‚›·, Ë ƒÔ˘Ì·Ó›· Î·È ÙÔ ª·˘ÚÔ‚Ô‡ÓÈÔ ÎËÚ‡¯ıËÎ·Ó ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙ˜. ∏ ª·Î‰ÔÓ›·, Ë £Ú¿-ÎË Î·È Ë ◊ÂÈÚÔ˜ ·Ú¤ÌÂÈÓ·Ó ÛÙËÓ √ıˆÌ·ÓÈ΋ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·. ∏ ‰ÈÔ›ÎËÛË Ù˘ μÔÛÓ›·˜-∂Ú˙ÂÁÔ‚›Ó˘ ·Ó·Ù¤ıËΠÛÙËÓ∞˘ÛÙÚÔÔ˘ÁÁ·Ú›·. ∏ ∫‡ÚÔ˜ ·Ú·¯ˆÚ‹ıËΠÛÙËÓ ∞ÁÁÏ›·.

∏ ÂÓۈ̿وÛË Ù˘ £ÂÛÛ·Ï›·˜ Î·È Ù˘ ÕÚÙ·˜ ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· (1881) ªÂÙ¿ ·fi ÂÏÏËÓÔÙÔ˘ÚÎÈΤ˜ ‰È·Ú·ÁÌ·Ù‡-ÛÂȘ, Ë £ÂÛÛ·Ï›· (ÂÎÙfi˜ ·fi ÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ Ù˘ ∂Ï·ÛÛfiÓ·˜) Î·È Ë Â·Ú¯›· Ù˘ ÕÚÙ·˜ ÂÓۈ̷ÙÒıËÎ·Ó ÛÙÔ ÂÏÏËÓÈÎfiÎÚ¿ÙÔ˜ ÙÔ 1881.

∏ ÚÔÛ¿ÚÙËÛË Ù˘ ∞. ƒˆÌ˘Ï›·˜ ·fi ÙË μÔ˘ÏÁ·Ú›· (1885) ΔÔ 1885, ˆÛÙfiÛÔ, ÔÈ μÔ‡ÏÁ·ÚÔÈ, ·Ú·‚È¿˙ÔÓÙ·˜ ÙȘ·ÔÊ¿ÛÂȘ ÙÔ˘ Û˘Ó‰ڛԢ ÙÔ˘ μÂÚÔÏ›ÓÔ˘, ÚÔÛ¿ÚÙËÛ·Ó ÙËÓ ∞. ƒˆÌ˘Ï›·, ÂÚÈÔ¯‹ Ì ÛËÌ·ÓÙÈ΋ ÂÏÏËÓÈ΋ ·ÚÔ˘Û›·.∞ÓÙȉÚÒÓÙ·˜ Ë ™ÂÚ‚›· ΋ڢÍ ÙÔÓ fiÏÂÌÔ ÛÙË μÔ˘ÏÁ·Ú›·. ™ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·, Ë ÎÔÈÓ‹ ÁÓÒÌË ·Í›ˆÓ ¤ÓÔÏË Â¤Ì‚·ÛË,·ÏÏ¿ Ë Î˘‚¤ÚÓËÛË, ÈÂ˙fiÌÂÓË ·fi ÙȘ ¢˘Ó¿ÌÂȘ, ¤ÌÂÈÓ Ԣ‰¤ÙÂÚË.

ª·Î‰ÔÓÈÎfi ˙‹ÙËÌ· Î·È Ì·Î‰ÔÓÈ-Îfi˜ ·ÁÒÓ·˜ √ ·ÁÒÓ·˜ ÁÈ· ÙÔÓ ¤ÏÂÁ¯ÔÙ˘ ª·Î‰ÔÓ›·˜, Ô˘ ‹Ù·Ó ÙfiÙ ÙÌ‹Ì·Ù˘ √ıˆÌ·ÓÈ΋˜ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜, ÔÓÔ-Ì¿ÛÙËΠ̷ΉÔÓÈÎfi ˙‹ÙËÌ·. ŒÏÏËÓ˜,μÔ‡ÏÁ·ÚÔÈ Î·È ™¤Ú‚ÔÈ ‰ÈÂΉ›ÎËÛ·Ó, Ì‚¿ÛË ÙȘ ‰ÈΤ˜ ÙÔ˘˜ ÂıÓÈΤ˜ ÂȉÈÒÍÂȘ Ôηı¤Ó·˜, ÙËÓ ÂÓۈ̿وÛË ÔÏfiÎÏËÚ˘ ‹ÂÓfi˜ ÙÌ‹Ì·ÙÔ˜ Ù˘ ª·Î‰ÔÓ›·˜. ∏ Û‡-ÁÎÚÔ˘ÛË ÂΉËÏÒıËΠ·Ú¯Èο ˆ˜ ·ÁÒ-Ó·˜ ÁÈ· ÙÔÓ ¤ÏÂÁ¯Ô Ù˘ Âη›‰Â˘Û˘ ηÈÙ˘ ıÚËÛ΢ÙÈ΋˜ Û˘Ó›‰ËÛ˘ ÙˆÓ Î·-ÙԛΈÓ. ™‡ÓÙÔÌ·, fï˜, ‹Ú ¤ÓÔÏËÌÔÚÊ‹.

ΔÔ 1893 ȉڇıËΠÛÙË £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË·fi μÔ‡ÏÁ·ÚÔ˘˜ Ù˘ ª·Î‰ÔÓ›·˜ Ë ∂Ûˆ-ÙÂÚÈ΋ ª·Î‰ÔÓÈ΋ ∂·Ó·ÛÙ·ÙÈ΋ √ÚÁ¿Óˆ-ÛË (∂ª∂√) Ô˘ ‰È·Î‹Ú˘ÙÙ fiÙÈ Â›¯Â ÛÎÔ-fi ÙËÓ ¤ÓˆÛË ÙˆÓ ÏËı˘ÛÌÒÓ Ù˘ ª·-ΉÔÓ›·˜ Î·È Ù˘ £Ú¿Î˘, ·ÓÂÍ·Úًو˜ÂıÓÈÎfiÙËÙ·˜, ÁÈ· ÙËÓ ·ÔÙ›Ó·ÍË ÙÔ˘ Ôıˆ-Ì·ÓÈÎÔ‡ ˙˘ÁÔ‡ Î·È ÙËÓ ·˘ÙÔÓfiÌËÛË Ù˘ª·Î‰ÔÓ›·˜. ΔÔ 1895 Û¯ËÌ·Ù›ÛÙËΠÛÙË™fiÊÈ· Ë ∞ÓÒÙ·ÙË ª·Î‰ÔÓÈ΋ ∂ÈÙÚÔ‹(Komitet), Ì ÛÙfi¯Ô ÙÔÓ ÍÂÛËΈÌfi fiψÓ

67

1. ΔÔ Ì·Î‰ÔÓÈÎfi ˙‹ÙËÌ··. ∏ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈ΋-ȉÂÔÏÔÁÈ΋ ‰È¿ÛÙ·ÛË

√È Ë̤ÙÂÚÔÈ (‰È‰¿ÛηÏÔÈ) ÂÚÈÔÚ›˙ÔÓÙ·È ·ÏÒ˜ ÂȘ ÙËÓ Ù˘ÈÎ‹Ó ‰È‰·Ûη-Ï›·Ó Ù˘ ÁÚ·ÌÌ·ÙÈ΋˜. √È Ï›ÛÙÔÈ ÙÔ‡ÙˆÓ, […], ‰ȉ¿¯ıËÛ·Ó ÔÏ›Á· ÁÚ¿Ì-Ì·Ù· ÂÓ ∂ÏÏËÓÈÎÒ Û¯ÔÏ›ˆ ‹ °˘ÌÓ·Û›ˆ, ÂÓ Ùˆ ÔÔ›ˆ Ô˘‰fiψ˜ ÂÏ‹ÊıË ÊÚÔ-ÓÙ›˜ Ó’ ·Ó·Ù˘¯ı‹ ·Ú’ ·˘ÙÔ›˜ ÂıÓÈÎfiÓ ÊÚfiÓËÌ·. […] ∞ÏÏ’ ÔÈ μÔ‡ÏÁ·ÚÔÈ ‰È-‰¿ÛηÏÔÈ Î·Ù·ÚÙ›˙ÔÓÙ·È ÂȉÈÎÒ˜ ‰È¿ ÙËÓ ª·Î‰ÔÓ›·Ó […]. ¡· Û˘ÛÙ·ıÒÛȢȉ·ÛηÏ›· ¤¯ÔÓÙ· ÂȉÈÎfiÓ ÚÔÔÚÈÛÌfiÓ Ó· ηٷÚÙ›˙ˆÛÈ ‰È‰·ÛοÏÔ˘˜ ·-ÙÚÈÒÙ·˜, ÈηÓÔ‡˜ Ó· ÂÚÁ·ÛıÒÛÈÓ ÂÓ ª·Î‰ÔÓ›· ˘¤Ú ÙˆÓ ÂıÓÈÎÒÓ Û˘ÌÊÂ-ÚfiÓÙˆÓ. ∞fiÛ·ÛÌ· ¤ÎıÂÛ˘ ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ÚÔÍÂÓ›Ԣ £ÂÛÛ·ÏÔӛ΢, 1892.¶ËÁ‹: π. ∫ÔÏÈfiÔ˘ÏÔ˜, «∏ ı¤ÛË ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ÛÙË ª·Î‰ÔÓ›· ·fi ÙÔ 1881ˆ˜ ÙÔ 1896», πÛÙÔÚ›· ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ¤ıÓÔ˘˜, ∂ΉÔÙÈ΋ ∞ıËÓÒÓ, ÙfiÌ. π¢′, Û. 216.

‚. ∏ ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ‰È¿ÛÙ·ÛËA‰È¿ÎÔË Î·È ÌÈ· ·fi ÙȘ ΢ÚÈÒÙÂÚ˜ ÊÚÔÓÙ›‰Â˜ Ù˘ «O.[ÚÁ¿ÓˆÛ˘]

£.[ÂÛÛ·ÏÔӛ΢]» ‹Ù·Ó Ô ÔÈÎÔÓÔÌÈÎfi˜ ηٿ ÙˆÓ BÔ˘ÏÁ¿ÚˆÓ fiÏÂÌÔ˜. [...].H «O.£.» ‰ÂÓ ÂÌfi‰È˙ ‰ÈÎfi Ì·˜ ¤ÌÔÚÔ Ó· Û˘Ó·ÏÏ¿ÛÛÂÙ·È Ì ۯÈÛÌ·ÙÈ-ÎÔ‡˜ ·Ú¿ ÌfiÓÔÓ fiÙ·Ó Ë ÁÂÓÈÎfiÙÂÚË ˆÊ¤ÏÂÈ· ·fi ÙËÓ ··ÁfiÚ¢ÛË ·˘Ù‹¿ÍÈ˙ ӷ ˙ËÌȈı› ¤Ó· ¿ÙÔÌÔ. ŒÙÛÈ ÔÈ ÁÂÓÈΤ˜ Ô‰ËÁ›Â˜ ÂÚÈÔÚ›˙ÔÓÙ·Ó ÂȘ ÙÔÓ· ÌËÓ ·ÁÔÚ¿˙Ë Î·Ó›˜ ŒÏÏËÓ Î·Ù·Ó·ÏˆÙ‹˜ ·fi Û¯ÈÛÌ·ÙÈÎÔ‡˜ Î·È Ó· Ì˯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ μÔ˘ÏÁ¿ÚÔ˘˜ ·ÁÁÂÏ̷ٛ˜. Aı. ™Ô˘ÏÈÒÙ˘-NÈÎÔÏ·˝‰Ë˜, O M·Î‰ÔÓÈÎfi˜ AÁÒÓ. H «OÚÁ¿ÓˆÛȘ £ÂÛÛ·ÏÔÓ›-΢» 1906-1908. AÔÌÓËÌÔÓ‡̷ٷ, £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË, πªÃ∞, 1993, Û. 47-48.

ÙˆÓ Î·ÙÔ›ÎˆÓ Ù˘ ª·Î‰ÔÓ›·˜ ηٿ Ù˘ ÔıˆÌ·ÓÈ΋˜ ÂÍÔ˘Û›·˜, ÁÈ· ÙË ‰Ë-ÌÈÔ˘ÚÁ›· ÌÈ·˜ ·˘ÙfiÓÔÌ˘ ª·Î‰ÔÓ›·˜ Ô˘ ı· ÂÓˆÓfiÙ·Ó Ì ÙË μÔ˘ÏÁ·Ú›·.°‡Úˆ ÛÙ· 1898 ÔÚÁ·ÓÒıËÎ·Ó ÛÙË ª·Î‰ÔÓ›· ¤ÓÔϘ ÔÌ¿‰Â˜ μÔ˘ÏÁ¿-ÚˆÓ, Ô˘ ¤ÌÂÈÓ·Ó ÁÓˆÛÙÔ› ˆ˜ «ÎÔÌÈÙ·Ù˙‹‰Â˜» (Komitet = ∂ÈÙÚÔ‹).

¶·Ú¿ÏÏËÏ·, ¿Ú¯ÈÛÂ Î·È Ë ÂÓÂÚÁ‹, ·Ó Î·È ·Ó›ÛËÌË, ÂÏÏËÓÈ΋ ·Ó¿ÌÂÈÍË.™Ù· 1896-1897 ¤ÊÙ·Û·Ó ÛÙË ª·Î‰ÔÓ›· ÔÈ ÚÒÙ˜ ÂÏÏËÓÈΤ˜ ¤ÓÔϘ ÔÌ¿-‰Â˜ Î·È ¿Ú¯ÈÛ·Ó Ó· ÂÌϤÎÔÓÙ·È ÛÂ Û˘ÁÎÚÔ‡ÛÂȘ Ì ÔÌ¿‰Â˜ ÎÔÌÈÙ·Ù˙‹‰ˆÓ.∂ÈϤÔÓ, ‰Ú·ÛÙËÚÈÔÔÈÔ‡ÓÙ·Ó ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ Î·È ‰È¿ÊÔÚÔÈ ŒÏÏËÓ˜, fiˆ˜Ô ÌËÙÚÔÔÏ›Ù˘ ∫·ÛÙÔÚÈ¿˜ °ÂÚÌ·Ófi˜ ∫·Ú·‚·ÁÁ¤Ï˘ Î·È ÔÈ ‰Èψ̿Ù˜ÿˆÓ ¢Ú·ÁÔ‡Ì˘ Î·È §¿ÌÚÔ˜ ∫ÔÚÔÌËÏ¿˜. ΔÔÓ πÔ‡ÏÈÔ ÙÔ˘ 1903 ÔÚÁ·ÓÒ-ıËΠ·fi ÙËÓ ∂ª∂√ ÂͤÁÂÚÛË ÛÙË ª·Î‰ÔÓ›· (ÂͤÁÂÚÛË ÙÔ˘ ÿÏÈÓÙÂÓ), ËÔÔ›· ηٷӛÁËΠ·fi ÙÔÓ ÔıˆÌ·ÓÈÎfi ÛÙÚ·Ùfi. ∞fi ÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 1904¿Ú¯ÈÛ·Ó Ó· ÊÙ¿ÓÔ˘Ó ÛÙË ª·Î‰ÔÓ›· ŒÏÏËÓ˜ ·ÍȈ̷ÙÈÎÔ›, ÂÓÒ ÛÙȘ Û˘-ÁÎÚÔ‡ÛÂȘ ÂÌϤÎÔÓÙ·Ó Ï¤ÔÓ Î·È ÙÔ˘ÚÎÈο ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ. ∞fi ÙÔ˘˜ ŒÏÏË-Ó˜ Ô˘ ‹Ú·Ó ̤ÚÔ˜ ÛÙÔÓ Ì·Î‰ÔÓÈÎfi ·ÁÒÓ·, ͯˆÚÈÛÙ‹ ÌÔÚÊ‹ ˘‹ÚÍÂÔ ¶·‡ÏÔ˜ ªÂÏ¿˜, Ô˘ ¿ÊËÛ ÙËÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÙÔ˘ ÓÔ‹ ÛÙË ª·Î‰ÔÓ›·.

ΔÔ Î›ÓËÌ· ÙˆÓ ¡ÂÔÙÔ‡ÚÎˆÓ (1908) ∂ÓÒ ·˘Ù¿Û˘Ó¤‚·ÈÓ·Ó ÛÙË ª·Î‰ÔÓ›·, Ù· fiÏÔ Î·È ÈÔ ¤Î‰Ë-Ï· Û˘ÌÙÒÌ·Ù· ·Ú·ÎÌ‹˜ Ù˘ √ıˆÌ·ÓÈ΋˜ ·˘ÙÔ-ÎÚ·ÙÔÚ›·˜ ÒıËÛ·Ó ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ ·ÍȈ̷ÙÈÎÔ‡˜, ·ÛÙÔ‡˜Î·È ‰È·ÓÔÔ‡ÌÂÓÔ˘˜ ÛÙËÓ ›‰Ú˘ÛË Ù˘ ÔÚÁ¿ÓˆÛ˘ŒÓˆÛË Î·È ¶ÚfiÔ‰Ô˜, Ì ÛÙfi¯Ô ÙËÓ ·ÓÙ›‰Ú·ÛË ÛÙËÓ·Ú·¿Óˆ ηٿÛÙ·ÛË. Δ· ̤ÏË Ù˘ ¤ÁÈÓ·Ó ÁÓˆÛÙ¿ˆ˜ ¡ÂfiÙÔ˘ÚÎÔÈ, ÔÓÔÌ·Û›· Ô˘ ‰Â›¯ÓÂÈ fiÙÈ ÚÔ¤Ù·Û-Û·Ó ÙËÓ ÂıÓÈ΋ ÙÔ˘˜ Ù·˘ÙfiÙËÙ· ÎÈ fi¯È ÙË ıÚËÛ΢-ÙÈ΋ (ÌÔ˘ÛÔ˘ÏÌ·ÓÈ΋). ΔÔ Î·ÏÔη›ÚÈ ÙÔ˘ 1908 ͤ-Û·Û ÛÙË £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË ÙÔ Î›ÓËÌ· ÙˆÓ ¡ÂÔÙÔ‡ÚΈÓ,Ô˘ Ì ÙȘ ÊÈÏÂχıÂÚ˜ ÂÍ·ÁÁÂϛ˜ ÙÔ˘ ÚÔοÏÂÛÂ,·Ú¯Èο, ÙË Û˘Ì¿ıÂÈ· ÙˆÓ ‚·ÏηÓÈÎÒÓ Ï·ÒÓ. √È¡ÂfiÙÔ˘ÚÎÔÈ ˘Ô¯Ú¤ˆÛ·Ó ÙÔÓ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ Ó· ·Ú·-¯ˆÚ‹ÛÂÈ Û‡ÓÙ·ÁÌ·. ¶·Ú¿ÏÏËÏ·, ‰fiıËΠ·ÌÓËÛÙ›·ÛÙÔ˘˜ ¤ÓÔÏÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ Î·È μÔ‡ÏÁ·ÚÔ˘˜ Î·È ¤ÙÛȤϷ‚ ٤ÏÔ˜ Ô Ì·Î‰ÔÓÈÎfi˜ ·ÁÒÓ·˜.

∞™∫∏™∂π™ – ¢ƒ∞™Δ∏ƒπ√Δ∏Δ∂™

1. ∞ÊÔ‡ ÌÂÏÂÙ‹ÛÂÙ ÙȘ ËÁ¤˜ 1· Î·È 1‚ Î·È ¿ÚÂÙ ˘fi„Ë ÙȘ ÏËÚÔÊÔڛ˜ Ô˘ ·Ú¤¯ÔÓÙ·È ÛÙËÓ ÂÓfiÙËÙ·, Ó· ÂÎ-ÔÓ‹ÛÂÙ ¿ÛÎËÛË ¿ÛÙÚÔ˘ Ì ΤÓÙÚÔ ÙÔÓ fiÚÔ «Ì·Î‰ÔÓÈÎfi ˙‹ÙËÌ·».

2. ∞ÊÔ‡ ÌÂÏÂÙ‹ÛÂÙ ÙËÓ ËÁ‹ 2 Î·È ÙËÓ ÂÈÎfiÓ· 3, Ó· Û˘Óı¤ÛÂ٠ΛÌÂÓÔ ÛÙÔ ÔÔ›Ô Ó· ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÙ ·ÏÏ¿ Î·È Ó·ÂÚÌËÓ‡ÂÙ ÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ÛÙ¿ÛË ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙÔ˘˜ ¡ÂfiÙÔ˘ÚÎÔ˘˜.

68

2. §·˚΋ ÂÈÎfiÓ· ·ÊÈÂڈ̤ÓË ÛÙÔÓ ı¿Ó·ÙÔ ÙÔ˘ ¶·‡ÏÔ˘ ªÂÏ¿.

3. ∏ ·Ó·Î‹Ú˘ÍË ÙÔ˘ ÙÔ˘ÚÎÈÎÔ‡ Û˘ÓÙ¿ÁÌ·ÙÔ˜ ÌÂÙ¿ ÙÔ Î›ÓËÌ· ÙˆÓ ¡ÂÔÙÔ‡ÚΈÓÙÔ 1908 Û Ϸ˚΋ ·ÏÏËÁÔÚÈ΋ ÂÈÎfiÓ· ÂÔ¯‹˜.

2. ∏ ÂÏÏËÓÈ΋ √ÚÁ¿ÓˆÛË ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ˘fiψ˜∏ √ÚÁ¿ÓˆÛË ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ˘fiψ˜ [·Ó›ÛËÌÔ˜ Û‡Ó‰ÂÛÌÔ˜ ÌÂٷ͇ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ Î·È ¡ÂÔÙÔ‡ÚΈÓ], Ì ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔ˘˜ ÿˆ-

Ó· ¢Ú·ÁÔ‡ÌË Î·È ∞ı·Ó¿ÛÈÔ ™Ô˘ÏÈÒÙË-¡ÈÎÔÏ·˝‰Ë, ·ÊÔÛÈÒıËΠÛÙÔ Î¿ˆ˜ Â˘Ê¿ÓÙ·ÛÙÔ ¤ÚÁÔ Ù˘ ÌÂÙ·ÌÔÚÊÒÛˆ˜ Ù˘ Ôıˆ-Ì·ÓÈ΋˜ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜ Û ¤Ó· ÔÏ˘ÂıÓÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜, fiÔ˘ Ë ÈÛfiÙËÙ· Î·È Ë ·‰ÂÏÊfiÙËÙ· ı· ÂÈÎÚ·ÙÔ‡Û·Ó ¯¿ÚË ÛÙÔ˘˜ ÎÔÈÓÔ‡˜ÔÏÈÙÈÛÙÈÎÔ‡˜ ‰ÂÛÌÔ‡˜ Î·È ÙÔ ÎÔÈÓfi Âڈ̤ÓÔ ÙˆÓ Î·ÙÔ›ÎˆÓ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜. £. μÂÚ¤Ì˘, «ΔÔ Î›ÓËÌ· ÙˆÓ ¡ÂÔÙÔ‡ÚÎˆÓ Î·È ÔÈ ¿ÌÂÛ˜ Û˘Ó¤ÂȤ˜ ÙÔ˘», πÛÙÔÚ›· ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ¤ıÓÔ˘˜, ∂ΉÔÙÈ΋ ∞ıËÓÒÓ, ÙfiÌ.π¢′, Û. 255.

69

∂¡√Δ∏Δ∞ 23

∏ ÂÏÏËÓÈ΋ ÔÈÎÔÓÔÌ›· Î·È ÎÔÈÓˆÓ›· ηٿ ÙÔÓ 19Ô ·ÈÒÓ·

∏ ¤ÎÙ·ÛË Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜ ‹Ù·Ó Û¯ÂÙÈο ÌÈÎÚ‹, ·Ó Î·È ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ 19Ô˘ ·ÈÒÓ· ÙÔ ÂÏÏËÓÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜ ÌÂÁ¿ÏˆÛ ‰‡Ô ÊÔ-Ú¤˜ ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÔÓÙ·˜ ÛÙ· Û‡ÓÔÚ¿ ÙÔ˘ Ù· ∂Ù¿ÓËÛ· (1864), ÙË £ÂÛÛ·Ï›· Î·È ÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ Ù˘ ÕÚÙ·˜ (1881).

√ ÏËı˘ÛÌfi˜, ÂÚ›Ô˘ 750.000 ¿ÓıÚˆÔÈ ÙÔ 1830, ÁÓÒÚÈÛ ÔÌ·Ï‹ ·‡ÍËÛË Û fiÏÔ ÙÔÓ 19Ô ·ÈÒÓ·. ¶·Ú¿ÏÏËÏ·, Â-Ú›Ô˘ ‰ÈÏ¿ÛÈÔÈ ŒÏÏËÓ˜ ˙Ô‡Û·Ó ¤Íˆ ·fi Ù· Û‡ÓÔÚ·. ™ËÌ·ÓÙÈο ·ÛÙÈο ΤÓÙÚ· ‹Ù·Ó Ë ∞ı‹Ó· –ÚˆÙÂ‡Ô˘Û· ÙÔ˘ ÎÚ¿-ÙÔ˘˜ ·fi ÙÔ 1834, Ô˘ Ô ÏËı˘ÛÌfi˜ Ù˘ ‰ÂηϷÛÈ¿ÛÙËΠÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô 1840-1907–, Ë ¶¿ÙÚ· Î·È Ë ™‡ÚÔ˜, ÂÓÒ ÚÔ˜ ٷ٤ÏË ÙÔ˘ ·ÈÒÓ· ¿Ú¯ÈÛ ӷ ·Ó·Ù‡ÛÛÂÙ·È Î·È Ô ¶ÂÈÚ·È¿˜.

√ ·ÁÚÔÙÈÎfi˜ ÙÔ̤·˜ ‰¤ÛÔ˙ ÛÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ÔÈÎÔÓÔÌ›·. ªÂÁ¿ÏÔ ÙÌ‹Ì· ÙˆÓ Î·ÏÏÈÂÚÁ‹ÛÈÌˆÓ ÂÎÙ¿ÛˆÓ, ÂÚ›Ô˘5.000.000 ÛÙÚ¤ÌÌ·Ù·, ·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó ÔÈ ÂıÓÈΤ˜ Á·›Â˜ (‹ ÂıÓÈο ÎÙ‹Ì·Ù·), ‰ËÏ·‰‹ ÂÎÙ¿ÛÂȘ Á˘ Ô˘ ‹Ù·Ó ÚÔ·ӷÛÙ·ÙÈοÔıˆÌ·ÓÈΤ˜ ȉÈÔÎÙËۛ˜ Î·È ¤Ú·Û·Ó ÌÂÙ¿ ÙËÓ Â·Ó¿ÛÙ·ÛË Û ÂÏÏËÓÈÎfi ¤ÏÂÁ¯Ô. ΔÔ ÂÏÏËÓÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜, fï˜, ‰ÂÓ ÙfiÏÌËÛÂ,ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ·Ú¯Èο, Ô‡Ù ӷ ÌÔÈÚ¿ÛÂÈ ‰ˆÚÂ¿Ó ÙȘ ÂıÓÈΤ˜ Á·›Â˜ ÛÙÔ˘˜ ·ÁÚfiÙ˜, Ô˘ ÙȘ ηÏÏÈÂÚÁÔ‡Û·Ó Î·È ÙȘ ‰ÈÂΉÈÎÔ‡-Û·Ó, Ô‡Ù ӷ ÙȘ Ô˘Ï‹ÛÂÈ, fiˆ˜ ˙Ë-ÙÔ‡Û·Ó ÔÈ ÚfiÎÚÈÙÔÈ. ∫·ıÒ˜ ÙÔ ı¤Ì··Ú¤ÌÂÓ ÁÈ· ÔÏÏ¿ ¯ÚfiÓÈ· Û ÂÎÎÚÂ-ÌfiÙËÙ·, ÌÂÁ¿ÏÔ Ì¤ÚÔ˜ ÙÔ˘˜ ηٷ·-Ù‹ıËÎÂ Î·È ÌÂÙ·ÙÚ¿ËΠ۠ȉÈÔÎÙË-ۛ˜. ™Ù· 1871 Ô Úˆı˘Ô˘ÚÁfi˜ ∞Ϥ-Í·Ó‰ÚÔ˜ ∫Ô˘ÌÔ˘Ó‰Ô‡ÚÔ˜ ‰È¤ÓÂÈÌÂfiÛ˜ ÂıÓÈΤ˜ Á·›Â˜ ›¯·Ó ·ÔÌ›ÓÂÈ.

ªÂÙ¿ ÙËÓ ÂÓۈ̿وÛË Ù˘ £ÂÛÛ·-Ï›·˜ (1881) ÚԤ΢„ ÙÔ Úfi‚ÏËÌ·ÙˆÓ ÙÛÈÊÏÈÎÈÒÓ, ‰ËÏ·‰‹ ÙˆÓ ÌÂÁ¿ÏˆÓÎÙËÌ¿ÙˆÓ Ô˘ ·Ó‹Î·Ó ¤ˆ˜ ÙfiÙ ÛÂΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ Á·ÈÔÎÙ‹ÌÔÓ˜ Î·È Î·ÏÏÈÂÚÁÔ‡ÓÙ·Ó ·fi ÎÔÏ›ÁÔ˘˜ (·ÎÙ‹ÌÔÓ˜ ŒÏÏËÓ˜ ·ÁÚfiÙ˜). √È ÎÔÏ›ÁÔÈ ıÂÒÚËÛ·Ó fiÙÈ Ë ÁË ı·ÌÔÈÚ·˙fiÙ·Ó Û ·˘ÙÔ‡˜. ŸÌˆ˜, ηıÒ˜ Ë ∂ÏÏ¿‰· ›¯Â ‰ÂÛÌ¢Ù› Ì ‰ÈÂıÓ‹ Û˘Óı‹ÎË Ó· Û‚·ÛÙ› Ù· ÂÚÈÔ˘Ûȷο ‰ÈηÈÒ-Ì·Ù· ÙˆÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ È‰ÈÔÎÙËÙÒÓ, Ù· ÙÛÈÊÏ›ÎÈ· Ô˘Ï‹ıËÎ·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ ηÙfi¯Ô˘˜ ÙÔ˘˜ Û ŒÏÏËÓ˜ ÎÂÊ·Ï·ÈÔ‡¯Ô˘˜.

¶¿ÓÙˆ˜, Ì ÙËÓ ÂÍ·›ÚÂÛË Ù˘ £ÂÛÛ·Ï›·˜, Ë ÂÏÏËÓÈ΋ ÁˆÚÁ›· ‚·ÛÈ˙fiÙ·Ó ÛÙÔÓ ÌÈÎÚfi ·ÁÚÔÙÈÎfi ÎÏ‹ÚÔ Ô˘ ηÏÏÈÂÚÁÔ‡-ÓÙ·Ó ·fi ÙÔÓ ·ÁÚfiÙË Î·È ÙËÓ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ¿ ÙÔ˘. Δ· ΢ÚÈfiÙÂÚ· ÚÔ˚fiÓÙ· ‹Ù·Ó Ë ÛÙ·Ê›‰·, ÔÈ ÂÏȤ˜, Ù· ηӿ Î·È Ù· ÛÈÙËÚ¿.π‰È·›ÙÂÚ· Ë ÛÙ·Ê›‰·, ÏfiÁˆ Ù˘ ÌÂÁ¿Ï˘ ˙‹ÙËÛ‹˜ Ù˘ ·fi ÙËÓ Â˘Úˆ·˚΋ ·ÁÔÚ¿, ÂÍÂÏ›¯ıËÎÂ, ·fi Ù· ̤۷ ÙÔ˘ 19Ô˘ ·ÈÒ-Ó·, Û ÌÔÓ·‰È΋ ηÏÏȤÚÁÂÈ· (ÌÔÓÔηÏÏȤÚÁÂÈ·), ΢ڛˆ˜ ÛÙË μ¢ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ. ∞˘Ùfi Û‹Ì·ÓÂ Û˘ÛÛÒÚ¢ÛË ÏÔ‡ÙÔ˘, ·Ï-Ï¿ ¤Î·Ó ÙȘ ÙÔÈΤ˜ ÔÈÎÔÓƠ̂˜ ¢¿ÏˆÙ˜ ÛÙȘ ‰ÈÂıÓ›˜ ÎÚ›ÛÂȘ. ŸÙ·Ó οÔȘ ¯ÚÔÓȤ˜ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÔÓÙ·Ó ‰˘ÛÎÔϛ˜ ÛÙËÓ Ò-ÏËÛË Ù˘ ÛÙ·Ê›‰·˜ ÛÙÔ Â͈ÙÂÚÈÎfi, ÔÈÙÔÈΤ˜ ÎÔÈӈӛ˜ ÎÏÔÓ›˙ÔÓÙ·Ó (ÛÙ·ÊÈ-‰ÈΤ˜ ÎÚ›ÛÂȘ).

ΔÔ ÂÌfiÚÈÔ, ȉ›ˆ˜ ÙÔ Â͈ÙÂÚÈÎfi, ›¯ÂÌÂÁ¿ÏË ‚·Ú‡ÙËÙ·. ∂Í¿ÁÔÓÙ·Ó Î˘Ú›ˆ˜ÛÙ·Ê›‰Â˜, Ï¿‰È Î·È ¿ÏÏ· ·ÁÚÔÙÈοÚÔ˚fiÓÙ·. ∂ÈÛ¿ÁÔÓÙ·Ó ‰ËÌËÙÚȷο,΢ڛˆ˜ ÛÈÙ¿ÚÈ, ˘Ê¿ÛÌ·Ù· Î·È Ó‹Ì·Ù·.™Ù· Ù¤ÏË ÙÔ˘ ·ÈÒÓ· ·˘Í‹ıËÎ·Ó ÔÈ ÂÈ-Û·ÁˆÁ¤˜ ¿Óıڷη, ͢Ï›·˜ Î·È Ì˯·-ÓËÌ¿ÙˆÓ.

∏ Ó·˘ÙÈÏ›· ˘‹ÚÍÂ Ô Î‡ÚÈÔ˜ ÌÔ¯Ïfi˜ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋˜ ·Ó¿Ù˘Í˘. ∏ ¶¿ÙÚ· ·-Ú¤ÌÂÈÓ ÙÔ Î‡ÚÈÔ ÏÈÌ¿ÓÈ ÂÍ·ÁˆÁ‹˜

1. ∞ÁÚfiÙ˜ Î·È ·ÁÚÔÙÈÎfi ˙‹ÙËÌ· ÛÙË £ÂÛÛ·Ï›· ÙÔ˘ 19Ô˘ ·ÈÒÓ·√È ÎÔÏ›ÁÔÈ ‰ÂÓ ·Ô‰¤¯ıËÎ·Ó ·‰È·Ì·ÚÙ‡ÚËÙ· ÙËÓ Âȉ›ӈÛË Ù˘ ı¤Û˘

ÙÔ˘˜. ∂˘ı‡˜ ÂÍ·Ú¯‹˜ ·ÓÙ¤‰Ú·Û·Ó ·ÚÓÔ‡ÌÂÓÔÈ Ó· ˘ÔÁÚ¿ÊÔ˘Ó Ù· ÌÈÛıˆÙ‹ÚÈ·ÎÔÏÈÁÈο Û˘Ì‚fiÏ·È· Ì ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Ó· ¤Ú¯ÔÓÙ·È ÛÂ Û˘Ó¯›˜ ÚÔÛÙÚÈ‚¤˜ ÌÂÙÔ˘˜ ÂÈÛٿ٘ Î·È ÙÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜ ÙˆÓ ÙÛÈÊÏÈÎÔ‡¯ˆÓ, Ô˘ η٤ÏËÁ·Ó Û¤ÓÙÔÓÔ˘˜ ‰È·ÏËÎÙÈÛÌÔ‡˜ ‹ ·ÎfiÌË Î·È Û ·ÈÌ·ÙËÚ¤˜ Û˘ÌÏÔΤ˜. √È Á·ÈÔÎÙ‹-ÌÔÓ˜, ·fi ÙË ÌÂÚÈ¿ ÙÔ˘˜, ¤¯ÔÓÙ·˜ ÙËÓ Î˘‚ÂÚÓËÙÈ΋ ˘ÔÛÙ‹ÚÈÍË Î·È ‚ÔËıÔ‡-ÌÂÓÔÈ ·fi ÙË ¯ˆÚÔÊ˘Ï·Î‹ Î·È ÙÔ ÛÙÚ·Ùfi, ÂȯÂÈÚÔ‡Û·Ó Ó· ÙÚÔÌÔÎÚ·Ù‹ÛÔ˘ÓÙÔ˘˜ ·ÁÚfiÙ˜, ÂÈÛ›ÔÓÙ·˜ ÙËÓ ·ÂÈÏ‹ Ù˘ ÂÈΛÌÂÓ˘ ¤ÍˆÛ˘.∫. ∞ÚÒÓË-ΔÛ›¯ÏË, «ΔÔ ·ÁÚÔÙÈÎfi ˙‹ÙËÌ·», πÛÙÔÚ›· ÙÔ˘ Ó¤Ô˘ ÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡, ∂ÏÏËÓÈο°Ú¿ÌÌ·Ù·, ∞ı‹Ó· 2003, ÙfiÌ. 5, Û. 86.

2. √È ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔÈ ÛÙfiÏÔÈ ÈÛÙÈÔÊfiÚˆÓ Ù˘ ∂˘ÚÒ˘ (¯ˆÚËÙÈÎfiÙËÙ· Û ÙfiÓÔ˘˜) ∫Ú¿ÙÔ˜ 1850 1860 1870∏ӈ̤ÓÔ μ·Û›ÏÂÈÔ 3.396.659 4.204.360 4.577.855¡ÔÚ‚ËÁ›· 298.315 558.927 1.009.200πÙ·Ï›· 980.064°·ÏÏ›· 674.228 928.099 917.633°ÂÚÌ·Ó›· 900.361√ÏÏ·Ó‰›· 289.870 423.790 370.159∂ÏÏ¿‰· 214.248 170.866 357.435∞˘ÛÙÚÔÔ˘ÁÁ·Ú›· 279.400πÛ·Ó›· 326.348

¶ËÁ‹: Δ˙. ÷ÚÏ·‡ÙË, «πÛÙÈÔÊfiÚÔ˜ Ó·˘ÙÈÏ›·», πÛÙÔÚ›· ÙÔ˘ Ó¤Ô˘ ÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡, ∂ÏÏËÓÈο°Ú¿ÌÌ·Ù·, ∞ı‹Ó· 2003, ÙfiÌ. 4Ô˜, Û. 108.

ÛÙ·Ê›‰·˜. ∏ ™‡ÚÔ˜ ·Ó·‰Â›¯ıËΠ۠·ÚÈÔ ÂÌÔÚÈÎfi ΤÓÙÚÔ Ù˘ ¯ÒÚ·˜ Î·È ¤Ó· ·fi Ù· ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚ· Ù˘ ªÂÛÔÁ›Ԣ. ∫·-Ù¿ ÙȘ ÙÂÏÂ˘Ù·›Â˜ ‰ÂηÂٛ˜ ÙÔ˘ ·ÈÒÓ· ¿Ú¯ÈÛÂ Î·È Ë ÁÚ‹ÁÔÚË ·Ó¿Ù˘ÍË ÙÔ˘ ¶ÂÈÚ·È¿.

ΔÔ ÙÚ·Â˙ÈÎfi Û‡ÛÙËÌ· ¿Ú¯ÈÛ ӷ ·Ó·Ù‡ÛÛÂÙ·È Ì ÙËÓ ›‰Ú˘ÛË, ÙÔ 1841, Ù˘ ∂ıÓÈ΋˜ ΔÚ¿Â˙·˜ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰Ô˜ (∂Δ∂). Œˆ˜ÙfiÙ ‰ÂÓ ˘‹Ú¯·Ó ÙÚ¿Â˙˜ Î·È fiÛÔÈ ¯ÚÂÈ¿˙ÔÓÙ·Ó Î¿ÔÈÔ ‰¿ÓÂÈÔ Î·Ù¤Ê¢Á·Ó ÛÙÔÓ È‰ÈˆÙÈÎfi ‰·ÓÂÈÛÌfi. ∏ ∂Δ∂ ȉڇıËΠÌÂÚˆÙÔ‚Ô˘Ï›· ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ Î·È Ù˘ ·Ú·¯ˆÚ‹ıËΠÙÔ ‰Èη›ˆÌ· Ó· ÂΉ›‰ÂÈ ¯·ÚÙÔÓÔÌ›ÛÌ·Ù·.

∏ ‚ÈÔÌ˯·Ó›· ·Ó·Ù‡¯ıËΠÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· Ì ·ÚÁÔ‡˜Ú˘ıÌÔ‡˜. ∫‡ÚÈÔÈ ÏfiÁÔÈ ÁÈ’ ·˘Ùfi ‹Ù·Ó Ë ¤ÏÏÂÈ„Ë ÎÂÊ·-Ï·›ˆÓ, Ë ÌÈÎÚ‹ ·ÁÔÚ¿, Ë ¤ÏÏÂÈ„Ë ÚÒÙˆÓ ˘ÏÒÓ Î·È Î·˘-ۛ̈Ó, Ë ¯ÚfiÓÈ· ¤ÏÏÂÈ„Ë ÂÚÁ·ÙÈÎÒÓ ¯ÂÚÈÒÓ Î·È Ë ›ÂÛËÙˆÓ ÊÙËÓÒÓ ÂÈÛ·ÁfiÌÂÓˆÓ ‚ÈÔÌ˯·ÓÈÎÒÓ ÚÔ˚fiÓÙˆÓ.

√ ÚfiÏÔ˜ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ÛÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ÔÈ-ÎÔÓÔÌ›·˜ ÙÔÓ 19Ô ·ÈÒÓ· ˘‹ÚÍ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi˜. ∫¿ÓÔÓÙ·˜ÂÂÓ‰‡ÛÂȘ Û ¤ÚÁ· ˘Ô‰ÔÌ‹˜ Î·È ‰È·ÌÔÚÊÒÓÔÓÙ·˜ ¢-ÓÔ˚Îfi ıÂÛÌÈÎfi Ï·›ÛÈÔ, ÙÔ ÂÏÏËÓÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜ Âȉ›ˆÍÂ,ȉ›ˆ˜ › ΔÚÈÎÔ‡Ë, ÙÔÓ ÂÎÛ˘Á¯ÚÔÓÈÛÌfi Ù˘ ÔÈÎÔÓÔÌ›·˜.

Δ¤ÏÔ˜, ÙÔ Â͈ÂÏÏ·‰ÈÎfi ÂÏÏËÓÈÎfi ÎÂÊ¿Ï·ÈÔ ÛÙÚ¿ÊËÎÂÚÔ˜ ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· ·fi ÙȘ ·Ú¯¤˜ Ù˘ ‰ÂηÂÙ›·˜ ÙÔ˘ 1870,ÈÂṲ̂ÓÔ ·fi ÙËÓ ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ÎÚ›ÛË ÙÔ˘ 1873 Î·È ·Ú·ÎÈ-ÓË̤ÓÔ ·fi ÙÔ Â˘ÓÔ˚Îfi ÂÂÓ‰˘ÙÈÎfi Ï·›ÛÈÔ Ô˘ ÚfiÛÊÂÚÂÔ ΔÚÈÎԇ˘, οÓÔÓÙ·˜ ΢ڛˆ˜ ¢ηÈÚȷΤ˜ ÂÂÓ‰‡ÛÂȘ.

°ÂÓÈο, ÔÈ Ú˘ıÌÔ› ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋˜ ·Ó¿Ù˘Í˘ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜ÙÔÓ 19Ô ·ÈÒÓ· ˘‹ÚÍ·Ó ¯·ÌËÏfiÙÂÚÔÈ ·fiÙÔ˘˜ ·ÓÙ›ÛÙÔÈ¯Ô˘˜ Ù˘ ‰˘ÙÈ΋˜ ∂˘ÚÒ˘, ·Ï-Ï¿ ‹Ù·Ó ÔÈ ˘„ËÏfiÙÂÚÔÈ Ô˘ ÂÈÙ‡¯ıËηÓÛÙËÓ Â˘Ú‡ÙÂÚË ÂÚÈÔ¯‹ ÙˆÓ μ·ÏηӛˆÓ ηÈÙ˘ ∞. ªÂÛÔÁ›Ԣ.

∏ ÂÏÏËÓÈ΋ ÎÔÈÓˆÓ›· ¯·Ú·ÎÙËÚÈ˙fiÙ·Ó ·fi·ÚÁ‹ ·ÏÏ¿ Û˘Ó¯‹ ÌÂÙ·‚ÔÏ‹. ∫‡ÚÈÔ˜ ¿ÍÔÓ·˜ÙˆÓ ·ÏÏ·ÁÒÓ ‹Ù·Ó Ë ‚·ıÌÈ·›· ·ÛÙÈÎÔÔ›ËÛË,‰ËÏ·‰‹ Ë ÂÓ›Û¯˘ÛË Ù˘ ÎÔÈÓˆÓÈ΋˜ ı¤ÛË˜Î·È ÙÔ˘ ÚfiÏÔ˘ ÙˆÓ ·ÛÙÈÎÒÓ ÛÙÚˆÌ¿ÙˆÓ ÛÙÔ¢ڇÙÂÚÔ Ï·›ÛÈÔ Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ÎÔÈÓˆÓ›·˜.

√È ·ÁÚfiÙ˜ ·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó ÙË Û˘ÓÙÚÈÙÈ΋ÏÂÈÔÓfiÙËÙ·. √È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ‹Ù·Ó ÌÈÎÚÔ˚-‰ÈÔÎً٘. ∂ÚÁ¿˙ÔÓÙ·Ó Ì ÙȘ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂȤ˜ ÙÔ˘˜ Î·È Û¿ÓÈ· Ì›ÛıˆÓ·Ó ÂÚÁ·ÙÈο ¯¤ÚÈ·. π‰È·›ÙÂÚË ÂÚ›ÙˆÛË ‹Ù·Ó ÔÈ ·ÎÙ‹-ÌÔÓ˜ ÎÔÏ›ÁÔÈ Ù˘ £ÂÛÛ·Ï›·˜ Ô˘ ÌÂÙ¿ ÙËÓ ÂÓۈ̿وÛË ÙˆÓ ÂÚÈÔ¯ÒÓ ÙÔ˘˜ ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· ¤¯·Û·Ó ÔÏÏ¿ ·fi Ù· ‰ÈηÈÒ-Ì·Ù¿ ÙÔ˘˜ ηıÒ˜ ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ ÙÛÈÊÏÈÎÔ‡¯ÔÈ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ÙÔ˘˜ ‰ÈÒÍÔ˘Ó ·Ó¿ ¿Û· ÛÙÈÁÌ‹ ·fi ÙË ÁË ÙÔ˘˜.

Δ· ·ÛÙÈο ÛÙÚÒÌ·Ù· –ÔÈ ÂÈ̄ ÂÈÚË̷ٛ ̃Ô ̆·Û¯ÔÏÔ‡ÓÙ·Ó Ì ÙÔ ÂÌfiÚÈÔ, ÙË Ó·˘ÙÈÏ›·, ÙÈ̃ ÙÚ·Â È̇Τ ̃ÂÚÁ·Û›Â ,̃ ÙË ‚ÈÔÌ˯·Ó›·Î·È ÔÈ ‰ËÌfiÛÈÔÈ ˘¿ÏÏËÏÔÈ– ¤·È̇ ·Ó ÚfiÏÔ ‰˘Ó·ÌÈÎfi Î·È ÂÓ›Û¯˘·Ó Û˘ÓÂ¯Ò ̃ÙËÓ ·ÚÔ˘Û›· ÙÔ˘ ̃ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ ̆19Ô ̆·ÈÒÓ·.

√È ÂÚÁ¿Ù˜, Û ÌÂÁ¿ÏÔ ‚·ıÌfi Á˘Ó·›Î˜ Î·È ·È‰È¿, ÂÌÊ·Ó›ÛÙËÎ·Ó ÛÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ÎÔÈÓˆÓ›· ·ÚÁ¿, ÏfiÁˆ Ù˘ ηı˘ÛÙÂÚË-̤Ó˘ Â΂ÈÔÌ˯¿ÓÈÛ˘, Î·È ˙Ô‡Û·Ó Û ¿ıÏȘ Û˘Óı‹Î˜.

¶·Ú¿ÏÏËÏ·, Û˘ÓÙÂÏÔ‡ÓÙ·Ó Î·È ÛËÌ·ÓÙÈÎÔ› ÎÔÈÓˆÓÈÎÔ› ÌÂÙ·Û¯ËÌ·ÙÈÛÌÔ›.∏ ÌÂÙ·Ó¿ÛÙ¢ÛË, Ê·ÈÓfiÌÂÓÔ Û˘ÓËıÈṲ̂ÓÔ ÛÙÔÓ ÊÙˆ¯fi ÂÏÏ·‰ÈÎfi ¯ÒÚÔ, ÂÓÙ¿ıËΠÙÔÓ 19Ô ·ÈÒÓ· Ì ÚÔÔÚÈÛÌfi, Û˘-

Ó‹ıˆ˜, ÙȘ ÏÔ‡ÛȘ ÂÏÏËÓÈΤ˜ ·ÚÔÈ˘ ÙÔ˘ Â͈ÙÂÚÈÎÔ‡, ȉ›ˆ˜ ÙËÓ ∞›Á˘ÙÔ. ∂ÈϤÔÓ, ÛÙ· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 19Ô˘ ·ÈÒÓ· ·ÏÏ¿Ï-ÏËϘ ¿Û¯Ë̘ ÛÔ‰ÂȤ˜ ÛÙ·Ê›‰·˜ ÛÂ Û˘Ó‰˘·ÛÌfi Ì ÙË ˙‹ÙËÛË ÂÚÁ·ÙÈÎÒÓ ¯ÂÚÈÒÓ ÛÙȘ ∏¶∞ ‰ËÌÈÔ‡ÚÁËÛ·Ó ¤Ó· ÌÂÁ¿ÏÔ ÌÂ-Ù·Ó·ÛÙ¢ÙÈÎfi Ú‡̷ ·ÁÚÔÙÒÓ, ΢ڛˆ˜ ·fi ÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ, ÚÔ˜ ÙËÓ ¿ÏÏË ÏÂ˘Ú¿ ÙÔ˘ ∞ÙÏ·ÓÙÈÎÔ‡.

√È ·ÁÒÓ˜ ÙˆÓ ÎÔÏÈÁÒÓ Ù˘ £ÂÛÛ·Ï›·˜, Ô˘ ¤ÊÙ·Û·Ó Ì¤¯ÚÈ Î·È ÙËÓ ¤ÓÔÏË Û‡ÁÎÚÔ˘ÛË Ì ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ [∫ÈÏÂÏ¤Ú (ÛËÌ.∫˘„¤ÏË ÙÔ˘ Ó. §¿ÚÈÛ·˜), 1910], ‹Ù·Ó ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ·Ú¿ÁÔÓÙ˜ Ô˘ ÒıËÛ·Ó ·ÚÁfiÙÂÚ· ÛÙË ‰È·ÓÔÌ‹ ÙˆÓ ÙÛÈÊÏÈÎÈÒÓ.

70

2. ∞ÁÚfiÙ˜ ÂÂÍÂÚÁ¿˙ÔÓÙ·È ÛÙ·Ê›‰·.

1. ∏ ·ÔÍ‹Ú·ÓÛË Ù˘ Ï›ÌÓ˘ ∫ˆ·˝‰·˜ ‹Ù·Ó ¤Ó· ·fi Ù· ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚ·¤ÚÁ· Ô˘ ¤ÁÈÓ·Ó ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· ÙÔÓ 19Ô ·ÈÒÓ· Ì ڈÙÔ‚Ô˘Ï›· ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜.

ΔÔ ÂÚÁ·ÙÈÎfi ΛÓËÌ· ¤Î·Ó ÌfiÏȘ Ù· ÚÒÙ· ‚‹Ì·Ù¿ ÙÔ˘ ·˘Ù‹ ÙËÓ ÂÔ¯‹. ∫·Ù¿ ÙË ‰ÂηÂÙ›· ÙÔ˘ 1870 ÛËÌÂÈÒıËÎ·Ó ÔÈÚÒÙ˜ ÂÚÁ·ÙÈΤ˜ ·ÂÚÁ›Â˜ Î·È Î˘ÎÏÔÊfiÚËÛ·Ó ÂÊËÌÂÚ›‰Â˜ Î·È ¤ÓÙ˘· Ô˘ ˘ÂÚ·Û›˙ÔÓÙ·Ó Ù· ·ÈÙ‹Ì·Ù· ÙˆÓ ÂÚÁ·ÙÒÓ.¶·Ú¿ÏÏËÏ·, ¿Ú¯ÈÛ·Ó Ó· ‰È·‰›‰ÔÓÙ·È ÔÈ ÛÔÛÈ·ÏÈÛÙÈΤ˜ ȉ¤Â˜, ÍÂÎÈÓÒÓÙ·˜ ·fi ÔÚÈṲ̂ÓÔ˘˜ ·ÎÏÔ˘˜ ‰È·ÓÔÔ˘Ì¤ÓˆÓ. ΔÔ 1891ÁÈÔÚÙ¿ÛÙËΠÁÈ· ÚÒÙË ÊÔÚ¿ ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· Ë ÂÚÁ·ÙÈ΋ ¶ÚˆÙÔÌ·ÁÈ¿ ÛÙÔ ¶·Ó·ıËÓ·˚Îfi ÛÙ¿‰ÈÔ.

Δ¤ÏÔ˜, Ù¤ıËÎÂ Î·È ÙÔ Á˘-Ó·ÈÎÂ›Ô ˙‹ÙËÌ· (·Ó·ÁÓÒÚÈ-ÛË ‰ÈÎ·ÈˆÌ¿ÙˆÓ ÛÙȘ Á˘Ó·›-Θ), ÛÙÔ Ï·›ÛÈÔ ÙˆÓ ÁÂÓÈ-ÎfiÙÂÚˆÓ ÎÔÈÓˆÓÈÎÒÓ ·Ó·˙Ë-Ù‹ÛÂˆÓ Ô˘ ¤ÊÂÚÂ Ë ·ÛÙÈ-ÎÔÔ›ËÛË, Ì ·ÚÈÔ ·›ÙËÌ·ÙËÓ ·Ó¿ÁÎË Âη›‰Â˘ÛË˜ÙˆÓ Á˘Ó·ÈÎÒÓ, Ô˘ ‹Ù·Ó¤ˆ˜ ÙfiÙ ·Ú·ÌÂÏË̤ÓË.

∞™∫∏™∂π™ – ¢ƒ∞™Δ∏ƒπ√Δ∏Δ∂™

1. ¡· ÌÂÏÂÙ‹ÛÂÙ ÙÔÓ ›Ó·Î· 2 Î·È Ó· ηٷÁÚ¿„ÂÙ ÙȘ ·Ú·ÙËÚ‹ÛÂȘ Û·˜ ·Ó·ÊÔÚÈο Ì ÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜Ó·˘ÙÈÏ›·˜ ÙÔÓ 19Ô ·ÈÒÓ·.

2. ªÂ ·ÊÂÙËÚ›· ÙËÓ ÂÈÎfiÓ· 2, Ó· Û˘ÁÎÂÓÙÚÒÛÂÙ ÛÙÔȯ›· ÁÈ· ÙËÓ ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ Î·È ÙËÓ ÎÔÈÓˆÓÈ΋ ÛËÌ·Û›· Ù˘ ηÏÏȤÚ-ÁÂÈ·˜ Ù˘ ÛÙ·Ê›‰·˜ ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· ÙÔ˘ 19Ô˘ ·ÈÒÓ·.

3. ¢È·ıÂÌ·ÙÈ΋ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·: ∏ ÌÂÙ·Ó¿ÛÙ¢ÛË ·fi ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· ÚÔ˜ ÙȘ ∏¶∞ ÛÙ· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 19Ô˘ ·ÈÒÓ· Î·È ÛÙȘ ·Ú-¯¤˜ ÙÔ˘ 20Ô‡ ·ÈÒÓ·. ∞ÔÙ˘ÒÛÂȘ ÛÙË ÏÔÁÔÙ¯ӛ· Î·È ÛÙÔÓ ÎÈÓËÌ·ÙÔÁÚ¿ÊÔ.

√ÏÔÎÏËÚÒÓÔÓÙ·˜ ÙÔ ÎÂÊ¿Ï·ÈÔ ı˘ÌfiÌ·ÛÙ fiÙÈ Î·Ù¿ ÙÔÓ 19Ô ·ÈÒÓ·...✓ ÙÔ ÔÏ›ÙÂ˘Ì· Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜ ˘‹ÚÍ ·fiÏ˘ÙË ÌÔÓ·Ú¯›· (1832), Û˘ÓÙ·ÁÌ·ÙÈ΋ ÌÔÓ·Ú¯›· (1844) Î·È ‚·ÛÈÏ¢fiÌÂÓË ‰Ë-

ÌÔÎÚ·Ù›· (1864)✓ Ë ÂÏÏËÓÈ΋ Â͈ÙÂÚÈ΋ ÔÏÈÙÈ΋ ηıÔÚ›ÛÙËΠ·fi ÙË ªÂÁ¿ÏË π‰¤·✓ ÔÈ Û˘¯Ó¤˜ ÎÚËÙÈΤ˜ ·ӷÛÙ¿ÛÂȘ Ô‰‹ÁËÛ·Ó ÛÙËÓ ·˘ÙÔÓÔÌ›· Ù˘ ∫Ú‹Ù˘✓ ÎÔÚ˘ÊÒıËÎÂ Ô ÂÏÏËÓÔ‚Ô˘ÏÁ·ÚÈÎfi˜ ·ÓÙ·ÁˆÓÈÛÌfi˜ ÁÈ· ÙË ª·Î‰ÔÓ›· (̷ΉÔÓÈÎfi ˙‹ÙËÌ·)✓ ÙÔ Î›ÓËÌ· ÙˆÓ ¡ÂÔÙÔ‡ÚÎˆÓ (1908) ˘ÚÔ‰fiÙËÛ ÔÈΛϘ ‰ÈÂÚÁ·Û›Â˜ ÛÙ· μ·ÏοÓÈ·✓ Ë ÂÏÏËÓÈ΋ ÔÈÎÔÓÔÌ›· ‹Ù·Ó ·ÁÚÔÙÈ΋ Ì ·Ó·Ù˘Á̤ÓÔ ÙÔ ÂÌfiÚÈÔ Î·È ÙË Ó·˘ÙÈÏ›·✓ ÛÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ÎÔÈÓˆÓ›· ΢ÚÈ·Ú¯Ô‡Û·Ó ·ÚÈıÌËÙÈο ÔÈ ·ÁÚfiÙ˜, ·ÏÏ¿ ÙÔÓ ÈÔ ‰˘Ó·ÌÈÎfi ÚfiÏÔ ¤·È˙ ÌÈ· ‰È·ÚÎÒ˜ ÂÓÈ-

Û¯˘fiÌÂÓË ·ÛÙÈ΋ Ù¿ÍË.

71

°π∞ ªπ∞ ∞§§∏ ª∞Δπ∞ ™Δ√ ¶∞ƒ∂§£√¡……‰È·‚¿ÛÙ ÏÔÁÔÙ¯ӛ·✓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ÷Ù˙fiÔ˘ÏÔ˜, √ ‡ÚÁÔ˜ ÙÔ˘ ∞ÎÚÔÔÙ¿ÌÔ˘ (1915).

ƒÂ·ÏÈÛÙÈ΋ ·ÚÔ˘Û›·ÛË Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ˘·›ıÚÔ˘ ηٿ ÙÔÓ 19Ô ·ÈÒÓ·. ✓ ∞ıËÓ¿ ∫·ÎÔ‡ÚË, ¶ÚÈÌ·ÚfiÏÈ· (1998).

∏ ˙ˆ‹ ÛÙËÓ ¶¿ÙÚ· ÙÔ˘ 19Ô˘ ·ÈÒÓ· Ì ÊfiÓÙÔ ÙË ÛÙ·ÊȉÈ΋ ÎÚ›ÛË. ✓ πˆ¿ÓÓ· ∫·Ú˘ÛÙÈ¿ÓË, ¡‡Ê˜ (2005).

∏ ÌÂÙ·Ó¿ÛÙ¢ÛË ÛÙȘ ∏.¶.∞. ÛÙ· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 19Ô˘ ·ÈÒÓ· Î·È ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 20Ô‡ ·ÈÒÓ·.™ÙÔ ‚È‚Ï›Ô ‚·Û›ÛÙËÎÂ Ë ÔÌÒÓ˘ÌË Ù·ÈÓ›· ÙÔ˘ ¶·ÓÙÂÏ‹ μÔ‡ÏÁ·ÚË (2005).

3. ŒÏÏËÓ˜ Ó·˘ÙÈÎÔ› ÛÙÔÌ˯·ÓÔÛÙ¿ÛÈÔ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡·ÙÌfiÏÔÈÔ˘ ÛÙ· Ù¤ÏË ÙÔ˘19Ô˘ ·ÈÒÓ·.