22
ΕΡΕΥΝΙΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΕΡΕΥΝΙΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Θέμα Θέμα : : ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΚΑΙ ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΜΕΤΑΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ ΜΑΣ ΜΑΣ

Βυζαντικά και μεταβυζαντινά μνημεία του τόπου μας - 2

Embed Size (px)

Citation preview

ΕΡΕΥΝΙΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑΕΡΕΥΝΙΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

ΘέμαΘέμα: : ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΚΑΙ ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΜΕΤΑΒΥΖΑΝΤΙΝΑ

ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ ΜΑΣΜΑΣ

ΟΜΑΔΑ Α’ΟΜΑΔΑ Α’

ΜέληΜέλη:: Ζιώγας-Αντωνίου Πέτρος Ζιώγας-Αντωνίου Πέτρος Κούρτη Ελένη [Δ]Κούρτη Ελένη [Δ] Κούρτη Ελένη [Ν]Κούρτη Ελένη [Ν] Κυπαρίσση ΕλένηΚυπαρίσση Ελένη Μπρατάν ΠαύλοςΜπρατάν Παύλος Πατσιοδήμου ΕιρήνηΠατσιοδήμου Ειρήνη

ΜΝΗΜΕΙΑΜΝΗΜΕΙΑ

Ιερός Ναός Αγίου ΔημητρίουΙερός Ναός Αγίου Δημητρίου Ιερός Μονή Παναγίας Πέτρας Ιερός Μονή Παναγίας Πέτρας

Ολύμπου Ολύμπου

Ιερά Μονή ΠέτραςΙερά Μονή Πέτρας

Ίδρυση της ΜονήςΊδρυση της Μονής

Υπάρχουν διάφορες εκδοχές για τον χρόνο ίδρυσής Υπάρχουν διάφορες εκδοχές για τον χρόνο ίδρυσής της: της: 11ηη: η μονή εμφανίζεται τον 8ο-9ο αιώνα.: η μονή εμφανίζεται τον 8ο-9ο αιώνα.

22ηη: υποστηρίζεται ότι είναι κτίσμα του 1134 μ.Χ.: υποστηρίζεται ότι είναι κτίσμα του 1134 μ.Χ. 33ηη: η μονή ιδρύθηκε το 1151 μ.Χ. (σύμφωνα με μια : η μονή ιδρύθηκε το 1151 μ.Χ. (σύμφωνα με μια

επιγραφή) και φέρεται ως κτίσμα του επισκόπου επιγραφή) και φέρεται ως κτίσμα του επισκόπου Πέτρας Νικήτα και του αυτοκράτορα Πέτρας Νικήτα και του αυτοκράτορα Κωνσταντινουπόλεως Μανουήλ Η’ Κομνηνού. Κωνσταντινουπόλεως Μανουήλ Η’ Κομνηνού.

4η: η μονή είναι κτίσμα της εποχής του 4η: η μονή είναι κτίσμα της εποχής του αυτοκράτορα Ανδρονίκου Β’ του Παλαιολόγου αυτοκράτορα Ανδρονίκου Β’ του Παλαιολόγου (1238-1328).(1238-1328).

55ηη: Ενώ το 1608 μ.Χ. (βρέθηκε επιγραφή εγκαινίων : Ενώ το 1608 μ.Χ. (βρέθηκε επιγραφή εγκαινίων ναού) έχουμε την ανέγερση του μεταβυζαντινού ναού) έχουμε την ανέγερση του μεταβυζαντινού ναού.ναού.

Η περιοχή πάνω από την κεντρική είσοδο του Η περιοχή πάνω από την κεντρική είσοδο του καθολικού της μονής όπου αναγράφεται η καθολικού της μονής όπου αναγράφεται η

χρονολογία 1754 της ανοικοδόμησης του ναούχρονολογία 1754 της ανοικοδόμησης του ναού

Η συμβολή της στην τοπική Η συμβολή της στην τοπική κοινωνίακοινωνία

Η μονή φάνταζε σαν «μάνα» της Η μονή φάνταζε σαν «μάνα» της περιοχής. Μέσα στο πλαίσιο αυτό το περιοχής. Μέσα στο πλαίσιο αυτό το μοναστήρι προσπαθούσε να ενισχύσει μοναστήρι προσπαθούσε να ενισχύσει τα σχολεία του τόπου (ανοικοδόμηση-τα σχολεία του τόπου (ανοικοδόμηση-στελέχωση). Το 1768 ενισχύει τη σχολή στελέχωση). Το 1768 ενισχύει τη σχολή του Πεζάρου, το 1902 τις ιερατικές του Πεζάρου, το 1902 τις ιερατικές σχολές στις Μονές Βλατάδων και σχολές στις Μονές Βλατάδων και Ζάβορδας και το 1909 την ιερατική Ζάβορδας και το 1909 την ιερατική σχολή Τιμίου Προδρόμου (Σκήτης) σχολή Τιμίου Προδρόμου (Σκήτης) Βεροίας.Βεροίας.

Η θαυματουργή εικόνα της Η θαυματουργή εικόνα της ΠαναγίαςΠαναγίας

  Ο αρχαίος ναός είναι αφιερωμένος στα Ο αρχαίος ναός είναι αφιερωμένος στα εισόδια της Θεοτόκου και πανηγυρίζει εισόδια της Θεοτόκου και πανηγυρίζει στις 21 Νοεμβρίου. Σε αυτόν στις 21 Νοεμβρίου. Σε αυτόν φυλάσσεται η εικόνα της Υπεραγίας φυλάσσεται η εικόνα της Υπεραγίας Θεοτόκου, η οποία εδώ και αιώνες Θεοτόκου, η οποία εδώ και αιώνες επιτελεί θαύματα. Στη θαυματουργική επιτελεί θαύματα. Στη θαυματουργική της δύναμη οφείλονται θεραπείες της δύναμη οφείλονται θεραπείες ασθενών, δαιμονισμένων, κωφαλάλων, ασθενών, δαιμονισμένων, κωφαλάλων, ενώ στα χρόνια της Τουρκοκρατίας ενώ στα χρόνια της Τουρκοκρατίας αναφέρονται ακόμη και θεραπείες αναφέρονται ακόμη και θεραπείες μουσουλμάνων. μουσουλμάνων.

Η Παναγία της ΠέτραςΗ Παναγία της Πέτρας

Το «ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΡΙΟ»Το «ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΡΙΟ»

Το Μοναστήρι κλείνειΤο Μοναστήρι κλείνει Στις 16 Ιουλίου 1927 το Δημόσιο κατάσχεσε τα Στις 16 Ιουλίου 1927 το Δημόσιο κατάσχεσε τα

υπάρχοντα της μονής με την υπουργική διαταγή υπάρχοντα της μονής με την υπουργική διαταγή 41114/1927 και το νομοθετικό διάταγμα «περί 41114/1927 και το νομοθετικό διάταγμα «περί αναγκαστικής απαλλοτριώσεως ακινήτων της αναγκαστικής απαλλοτριώσεως ακινήτων της μονής». Τον Φεβρουάριο του 1929 και με τον μονής». Τον Φεβρουάριο του 1929 και με τον νόμο 3929 ιδρύθηκε το σανατόριο προβλεπόμενο νόμο 3929 ιδρύθηκε το σανατόριο προβλεπόμενο από το νομοθετικό διάταγμα (8 Αυγούστου 1925), από το νομοθετικό διάταγμα (8 Αυγούστου 1925), το οποίο όριζε ότι θα περιθάλπονται εκεί άποροι το οποίο όριζε ότι θα περιθάλπονται εκεί άποροι φυματικοί. Χρόνια μετά (το 1970) μετατράπηκε φυματικοί. Χρόνια μετά (το 1970) μετατράπηκε σε θεραπευτήριο ψυχικών νοσημάτων, το σε θεραπευτήριο ψυχικών νοσημάτων, το λεγόμενο ΨΝΠΟ. Ολόκληρη η περιουσία της λεγόμενο ΨΝΠΟ. Ολόκληρη η περιουσία της παλαιάς μονής (43.000 χιλιάδες στρέμματα) παλαιάς μονής (43.000 χιλιάδες στρέμματα) αποτέλεσε τον ζωτικό φορέα του σανατορίου.αποτέλεσε τον ζωτικό φορέα του σανατορίου.

Το ΣανατόριοΤο Σανατόριο

Το ψυχιατρείοΤο ψυχιατρείο Το 2004 είχαμε την παύση της λειτουργίας του και την Το 2004 είχαμε την παύση της λειτουργίας του και την

εγκατάλειψη του χώρου. Αμέσως μετά η Ιερά μας εγκατάλειψη του χώρου. Αμέσως μετά η Ιερά μας Μητρόπολη προέβη σε πολλές παραστάσεις στους Μητρόπολη προέβη σε πολλές παραστάσεις στους αρμοδίους, ώστε να επανέλθει ο ιερός ναός, τα κελιά και αρμοδίους, ώστε να επανέλθει ο ιερός ναός, τα κελιά και ένας αύλειος χώρος στην τοπική Εκκλησία. Τον Δεκέμβριο ένας αύλειος χώρος στην τοπική Εκκλησία. Τον Δεκέμβριο του 2010 συγκροτήθηκε «επιτροπή αγώνος» για την του 2010 συγκροτήθηκε «επιτροπή αγώνος» για την επιστροφή και αποφάσισε τη συγκέντρωση υπογραφών από επιστροφή και αποφάσισε τη συγκέντρωση υπογραφών από τον πιστό λαό για το θέμα. Στις 25 Φεβρουαρίου 2010 η τον πιστό λαό για το θέμα. Στις 25 Φεβρουαρίου 2010 η «επιτροπή» έστειλε επιστολή προς τον μακαριότατο «επιτροπή» έστειλε επιστολή προς τον μακαριότατο Αρχιεπίσκοπο κ. Ιερώνυμο, για την ευόδωση του δίκαιου Αρχιεπίσκοπο κ. Ιερώνυμο, για την ευόδωση του δίκαιου αιτήματος. Αποτέλεσμα το αίτημα να γίνει αποδεκτό από αιτήματος. Αποτέλεσμα το αίτημα να γίνει αποδεκτό από την Ιερά Σύνοδο, που αποφάσισε στη συνεδρία της 16ης την Ιερά Σύνοδο, που αποφάσισε στη συνεδρία της 16ης Ιουνίου του 2010 να αποσταλεί το αίτημα προς το Ιουνίου του 2010 να αποσταλεί το αίτημα προς το υπουργείο Υγείας. Δυστυχώς η απάντηση του υπουργείου υπουργείο Υγείας. Δυστυχώς η απάντηση του υπουργείου (29-11-2010) προς την Ιερά Σύνοδο ήταν αρνητική. Δεν (29-11-2010) προς την Ιερά Σύνοδο ήταν αρνητική. Δεν δέχτηκαν να επιστρέψουν τους εγκαταλελειμμένους δέχτηκαν να επιστρέψουν τους εγκαταλελειμμένους χώρους στο μοναστήρι αναφέροντας «το αίτημα σας δεν χώρους στο μοναστήρι αναφέροντας «το αίτημα σας δεν δύναται προς το παρόν να ικανοποιηθεί».δύναται προς το παρόν να ικανοποιηθεί».

Ο Ιερομάρτυρας ΙωάννηςΟ Ιερομάρτυρας Ιωάννης   Το 1822 έχουμε τον Το 1822 έχουμε τον

μαρτυρικό θάνατο, από τα μαρτυρικό θάνατο, από τα στρατεύματα του Μεχμέτ στρατεύματα του Μεχμέτ Εμίν Πασά, του Εμίν Πασά, του ιερομόναχου της μονής ιερομόναχου της μονής παπά-Γιάννη, την ώρα που παπά-Γιάννη, την ώρα που λειτουργούσε με άλλους λειτουργούσε με άλλους τέσσερις ιερείς στον ιερό τέσσερις ιερείς στον ιερό ναό Αγίου Γεωργίου της ναό Αγίου Γεωργίου της Νάουσας στις 6 Απριλίου, Νάουσας στις 6 Απριλίου, Πέμπτη της Δικαινησίμου. Πέμπτη της Δικαινησίμου. Η επίσημη Εκκλησία τούς Η επίσημη Εκκλησία τούς ανακήρυξε άγιους ανακήρυξε άγιους νεομάρτυρες και νεομάρτυρες και εορτάζουν την Κυριακή του εορτάζουν την Κυριακή του Θωμά. Ιδιαιτέρως, όμως, η Θωμά. Ιδιαιτέρως, όμως, η μνήμη του εορτάζεται στην μνήμη του εορτάζεται στην Ι. Μ. Πέτρας την Πέμπτη Ι. Μ. Πέτρας την Πέμπτη της Δικαινησίμου. της Δικαινησίμου.

Η ιστορία του μοναστηριούΗ ιστορία του μοναστηριού   Η Μονή της Πέτρας ανήκε στη δικαιοδοσία της Επισκοπής Πέτρας. Τον Ιούνιο του 1896 Η Μονή της Πέτρας ανήκε στη δικαιοδοσία της Επισκοπής Πέτρας. Τον Ιούνιο του 1896

με την κατάργηση της Επισκοπής Πέτρας προστέθηκε στη δικαιοδοσία της Επισκοπής με την κατάργηση της Επισκοπής Πέτρας προστέθηκε στη δικαιοδοσία της Επισκοπής Κίτρους. Τον Οκτώβριο του 1902 αποφασίζεται από το Οικουμενικό Πατριαρχείο η Κίτρους. Τον Οκτώβριο του 1902 αποφασίζεται από το Οικουμενικό Πατριαρχείο η ανακήρυξη των μονών Πέτρας Ολύμπου και Κανάλων σε Πατριαρχικά Σταυροπήγια. Τον ανακήρυξη των μονών Πέτρας Ολύμπου και Κανάλων σε Πατριαρχικά Σταυροπήγια. Τον Αύγουστο του 1903 μάλιστα εκδόθηκε το πατριαρχικό σιγίλιο.Αύγουστο του 1903 μάλιστα εκδόθηκε το πατριαρχικό σιγίλιο.

Στη διάρκεια του εθνοαπελευθερωτικού αγώνα του 1821 οι μοναχοί της μονής Στη διάρκεια του εθνοαπελευθερωτικού αγώνα του 1821 οι μοναχοί της μονής ανέλαβαν να συντονίσουν τα επαναστατικά κινήματα στην περιοχή τους και να ανέλαβαν να συντονίσουν τα επαναστατικά κινήματα στην περιοχή τους και να ανυψώσουν ηθικά τον λαό. Διαδραμάτισαν με τον τρόπο αυτό σημαντικό ρόλο σε ανυψώσουν ηθικά τον λαό. Διαδραμάτισαν με τον τρόπο αυτό σημαντικό ρόλο σε διάφορες επαναστατικές περιόδους: το 1798, πριν από το 1821, το 1822, το 1854 και διάφορες επαναστατικές περιόδους: το 1798, πριν από το 1821, το 1822, το 1854 και το 1878.το 1878.

Βεβαίως. Το 1798 σε μάχη στην περιοχή του μοναστηριού σκοτώνεται από τον Βεβαίως. Το 1798 σε μάχη στην περιοχή του μοναστηριού σκοτώνεται από τον Τουρκαλβανό Γιουσούφ Αράπη, ο καπετάν Τόλιος, θείος του Γεωργάκη Ολύμπιου της Τουρκαλβανό Γιουσούφ Αράπη, ο καπετάν Τόλιος, θείος του Γεωργάκη Ολύμπιου της οικογένειας των Λαζαίων.οικογένειας των Λαζαίων.

Την περίοδο αυτή πέρασε από τη μονή και ο μεγάλος οπλαρχηγός του έθνους Θ. Την περίοδο αυτή πέρασε από τη μονή και ο μεγάλος οπλαρχηγός του έθνους Θ. Κολοκοτρώνης.Κολοκοτρώνης.

  Το 1827 σε σύσκεψη στη Μονή Αγίου Διονυσίου στον Όλυμπο  ο ηγούμενος Σαμουήλ και Το 1827 σε σύσκεψη στη Μονή Αγίου Διονυσίου στον Όλυμπο  ο ηγούμενος Σαμουήλ και ο παπά-Κοσμάς της Μονής Πέτρας μαζί με οπλαρχηγούς, κληρικούς και προκρίτους της ο παπά-Κοσμάς της Μονής Πέτρας μαζί με οπλαρχηγούς, κληρικούς και προκρίτους της περιοχής συνυπέγραψαν (3 Νοεμβρίου) έγγραφα απευθυνόμενα στην κυβέρνηση, με περιοχής συνυπέγραψαν (3 Νοεμβρίου) έγγραφα απευθυνόμενα στην κυβέρνηση, με σκοπό την απελευθέρωση των εδαφών τους.σκοπό την απελευθέρωση των εδαφών τους.

  Μεταξύ της 19ης Φεβρουαρίου και της 3ης Μαρτίου του 1878 συγκροτείται στο Μεταξύ της 19ης Φεβρουαρίου και της 3ης Μαρτίου του 1878 συγκροτείται στο Λιτόχωρο η Προσωρινή Επαναστατική Κυβέρνηση της Μακεδονίας. Μέλος της ήταν και Λιτόχωρο η Προσωρινή Επαναστατική Κυβέρνηση της Μακεδονίας. Μέλος της ήταν και ο δραστήριος ιερομόναχος της Μονής Πέτρας Νικηφόρος Μπουροζίκας, ο οποίος μαζί ο δραστήριος ιερομόναχος της Μονής Πέτρας Νικηφόρος Μπουροζίκας, ο οποίος μαζί με τους άλλους αντιπροσώπους υπέγραψε το πρακτικό της συνεδρίασης και τη με τους άλλους αντιπροσώπους υπέγραψε το πρακτικό της συνεδρίασης και τη διακήρυξη προς τις κυβερνήσεις των ευρωπαϊκών δυνάμεων. Στις αρχές του Μάρτη η διακήρυξη προς τις κυβερνήσεις των ευρωπαϊκών δυνάμεων. Στις αρχές του Μάρτη η μονή γίνεται το ορμητήριο της Επανάστασης. Η κυβέρνηση καταφεύγει στη Μονή και μονή γίνεται το ορμητήριο της Επανάστασης. Η κυβέρνηση καταφεύγει στη Μονή και από εκεί (4 Μαρτίου 1878) στέλνει επαναστατική προκήρυξη προς τους Μακεδόνες από εκεί (4 Μαρτίου 1878) στέλνει επαναστατική προκήρυξη προς τους Μακεδόνες αδελφούς, υψώνοντας μάλιστα και το λάβαρο της Επανάστασης. Στις 15 Οκτωβρίου αδελφούς, υψώνοντας μάλιστα και το λάβαρο της Επανάστασης. Στις 15 Οκτωβρίου του 1912, από τον σταθμό «Καρακόλι» της μονής, ο μέραρχος της 7ης Μεραρχίας του 1912, από τον σταθμό «Καρακόλι» της μονής, ο μέραρχος της 7ης Μεραρχίας Κλεομένης Κλεομένους έδωσε τη γραπτή διαταγή επιχειρήσεων απελευθέρωσης της Κλεομένης Κλεομένους έδωσε τη γραπτή διαταγή επιχειρήσεων απελευθέρωσης της Κατερίνης. Σημαντική η βοήθεια των μοναχών ως προς τη φιλοξενία και την Κατερίνης. Σημαντική η βοήθεια των μοναχών ως προς τη φιλοξενία και την καθοδήγηση της Μεραρχίας.καθοδήγηση της Μεραρχίας.

Χάρτης του τόπου μαςΧάρτης του τόπου μας

Σημασία των λέξεωνΣημασία των λέξεων

ΣιγίλιοΣιγίλιο : : ονομασία πατριαρχικού ονομασία πατριαρχικού εγγράφου.εγγράφου.

ΕυόδωσηΕυόδωση : αίσια, επιτυχής έκβαση. : αίσια, επιτυχής έκβαση. ΣταυροπήγιοΣταυροπήγιο: τοποθέτηση σταυρού στη : τοποθέτηση σταυρού στη

θέση νέας εκκλησίας.θέση νέας εκκλησίας. Σταυροπηγιακός -ή -όΣταυροπηγιακός -ή -ό :: (εκκλ., για (εκκλ., για

μοναστήρι) που ανήκει στη δικαιοδοσία μοναστήρι) που ανήκει στη δικαιοδοσία όχι του τοπικού μητροπολίτη αλλά του όχι του τοπικού μητροπολίτη αλλά του επικεφαλής της εκκλησίας, κυρίως του επικεφαλής της εκκλησίας, κυρίως του πατριάρχη: πατριάρχη: Σταυροπηγιακή μονή.Σταυροπηγιακή μονή.

Ιερός Ναός Αγίου Ιερός Ναός Αγίου ΔημητρίουΔημητρίου

Στοιχεία που μαρτυρούν τη Στοιχεία που μαρτυρούν τη χρονολογία του ναούχρονολογία του ναού

Η εκκλησία του Αγίου Δημητρίου, απ' όπου πήρε Η εκκλησία του Αγίου Δημητρίου, απ' όπου πήρε και το όνομα το χωριό, είναι κάπως παλιά και το όνομα το χωριό, είναι κάπως παλιά περίπου 180 ή 200 χρονών.περίπου 180 ή 200 χρονών.

Στους τοίχους υπάρχουν τοιχογραφίες 1840-Στους τοίχους υπάρχουν τοιχογραφίες 1840-1880. Σήμερα υπάρχουν πίνακες Αγίων πάνω 1880. Σήμερα υπάρχουν πίνακες Αγίων πάνω σε ξύλο ή σε καραβόπανο, που έχουν σε ξύλο ή σε καραβόπανο, που έχουν ημερομηνίες 1878-1900.Υπήρχαν και ημερομηνίες 1878-1900.Υπήρχαν και παλαιότερες αλλά με τον καιρό παλαιότερες αλλά με τον καιρό καταστράφηκαν.καταστράφηκαν.

Επίσης υπάρχουν βιβλία (ευαγγέλια κ. α ), Επίσης υπάρχουν βιβλία (ευαγγέλια κ. α ), έκδοσης του 1815,1804,1821,1824 έκδοσης έκδοσης του 1815,1804,1821,1824 έκδοσης Βενετίας, Αυστρίας Κωνσταντινούπολης κλπ.Βενετίας, Αυστρίας Κωνσταντινούπολης κλπ.

Η αρχιτεκτονική του ναούΗ αρχιτεκτονική του ναού

Είναι χτισμένη σε ρυθμό βασιλικής, μ' ένα μικρό Είναι χτισμένη σε ρυθμό βασιλικής, μ' ένα μικρό τρουλίσκο και μικρά παράθυρα. τρουλίσκο και μικρά παράθυρα.

Το καμπαναριό είναι χτισμένο όπως ακριβώς είναι Το καμπαναριό είναι χτισμένο όπως ακριβώς είναι σήμερα εδώ και 40 χρόνια γιατί είχε γκρεμιστεί σήμερα εδώ και 40 χρόνια γιατί είχε γκρεμιστεί παλιά.παλιά.

Στο εσωτερικό του ναού έχουμε δύο σειρές Στο εσωτερικό του ναού έχουμε δύο σειρές κολώνες, τέσσερις απ' τη μια μεριά και τέσσερις κολώνες, τέσσερις απ' τη μια μεριά και τέσσερις απ' την άλλη.απ' την άλλη.

Στο πίσω μέρος υπάρχει ο γυναικωνίτης που παλιά Στο πίσω μέρος υπάρχει ο γυναικωνίτης που παλιά χρησίμευε και σαν ξενώνας και για τη διαμονή των χρησίμευε και σαν ξενώνας και για τη διαμονή των μοναχών εφόσον ήταν μοναστήρι. μοναχών εφόσον ήταν μοναστήρι.

Το τέμπλο ήταν ξύλινο γλυπτό αλλά πριν χρόνια το Το τέμπλο ήταν ξύλινο γλυπτό αλλά πριν χρόνια το γκρέμισαν για να φτιάξουν το σημερινό γύψινο. γκρέμισαν για να φτιάξουν το σημερινό γύψινο.

Ζωγραφιά του ναού από την Ζωγραφιά του ναού από την μαθήτρια: Κυπαρίσση Ελένημαθήτρια: Κυπαρίσση Ελένη

ΠηγέςΠηγές

ΒΙΒΛΙΑΒΙΒΛΙΑ « Στης ομορφιάς το διάβα… »« Στης ομορφιάς το διάβα… » « Η Παναγία της Πέτρας»« Η Παναγία της Πέτρας» « Πέτρα Ολύμπου » « Πέτρα Ολύμπου » Ιερά Μητρόπολις Κίτρους, Κατερίνης Ιερά Μητρόπολις Κίτρους, Κατερίνης

και Πλαταμώνος «Ημερολόγιον 2014»και Πλαταμώνος «Ημερολόγιον 2014»

ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ www.dimokratianews.gr