เปลยนกระบวนทศนอดมศกษาไทย

วจารณ พานช

ประธานคณะกรรมการการอดมศกษา

ปาฐกถาพเศษในเวทนโยบายสาธารณะ เรอง ปฏรปประเทศไทย ปฏรปการศกษาไทย จดโดยโดย แผนงานสรางเสรมการเรยนรกบสถาบนอดมศกษาไทยเพอการพฒนานโยบาย

สาธารณะทด (นสธ.) ๒๕ พ.ย. ๕๓

อยอยางปจจบนไมไดอยอยางปจจบนไมได

• อดมศกษาตองทา Transformative R lRoles

• Social Transformation• Social Transformation

• Community TrnasformationCommunity Trnasformation

• Organizational Transformation• Academic Transformation

๕ เปลยน ๕ เปลยน

ไ• ดารงอยดวยการรบใชสงคมไทย

• จากวทยาทานสธรกจ

• ทาวจยมากขน

• สวชาการในศตวรรษท ๒๑

• กากบดแลระบบแนว เคออรดค

ดารงอยดวยการรบใชสงคมไทยดารงอยดวยการรบใชสงคมไทย

ไ• ไมใชเพยงรบใชรฐบาล

ไ ใ ไ• มรายไดจากการรบใชสงคมไทย

USR/CSR• ม USR/CSR

• ทางานสรางสรรควชาการสายรบใชสงคมไทย • ทางานสรางสรรควชาการสายรบใชสงคมไทย (http://gotoknow.org/blog/council/tag/(http://gotoknow.org/blog/council/tag/วชาการสายรบใชสงคมไทย)

วชาการสายรบใชสงคมไทยวชาการสายรบใชสงคมไทย

ป ป• เปนทงงานบรการ วจย ทานบารงศลปะและวฒนธรรม และการเรยนการสอนและวฒนธรรม และการเรยนการสอน

• โจทยมาจากภาคชวตจรง (real sectors)โจทยมาจากภาคชวตจรง (real sectors) 

• ภาคชวตจรงเหนคณคา ประโยชน ลงทนภาคชวตจรงเหนคณคา ประโยชน ลงทนเอง

• ความสมพนธเทาเทยมกน ไมใชอปถมภ

วชาการสายนานาชาต วชาการสายรบใชสงคม

• มธรรมชาต Basic, Theoretical, Researcher‐

• มธรรมชาต Applied, Translational, Need‐directed 

initiated 

• ตพมพในวารสารวชาการ • ตพมพใน PLoT เปน ตพมพในวารสารวชาการนานาชาต

ตพมพใน PLoT เปน eJournal, Open access

• วดความเปนเลศดวย Impact Factor Citation

• วดความเปนเลศดวย ระบบทเราสรางขนเอง ผาน PL TImpact Factor, Citation  ทเราสรางขนเอง ผาน PLoT 

และอนๆ

6

ยทธศาสตร

“โ ” ใ • สราง “โครงสรางพนฐาน” ทางวชาการสายรบใชสงคมไทย คขนานกบวชาการสายนานาชาตทมอยแลว

• ใหผลงานวชาการสายรบใชสงคม ไดรบการยอมรบ มวธการเผยแพรทางวชาการ มวธการประเมนคณภาพ/คณคา เพอใชเปนผลงานเขาสตาแหนงวชาการ และผลประโยชนอนๆ ผลประโยชนอนๆ

• เปดโอกาสใหมหาวทยาลย และภาคสวนอนๆ ของสงคม รวมกนสรางสรรค วชาการสายรบใชสงคม สงคม รวมกนสรางสรรค วชาการสายรบใชสงคม

7

ยทธศาสตร

• มหาฯ ใชความสรางสรรคของตนเองในการ

ทางานรบใชสงคม โดยรวมมอกบภาคสวนทางานรบใชสงคม โดยรวมมอกบภาคสวน

ตางๆ ตางๆ

• มหาฯ เกดรายได ไดภาคเครอขาย ไดผลงาน

• ม incentive ทระบบวชาการรบใชสงคม

(ระบบผลงานสายใหม – สายรบใชสงคม)

8

และเงนงบประมาณเปนเชอ

ทางแหงความลมเหลว

d• ดาเนนการแบบ prescriptive, top‐down 

• t ไ ส• มอง actors เฉพาะ มหาฯ ไมมองภาคสวนตางๆ ในสงคมเปน actors รวมกนๆ

• มองวาเปนโครงการเฉพาะกจ ของรฐบาลน

• ไมดาเนนการตอเนองระยะยาว (อยางนอย ๑๐ ปป)

• มองวาเปนของฟร 9

• มองวาเปนของฟร

มหา ฯ ไดอะไร

ไ • รายไดจากการทางานรวมกบ “ภาคชวตจรง”

• ช ใ PL T ไปส• ผลงานวชาการตพมพใน PLoT ทนาไปสการยอมรบใน “ความเปนเลศทางวชาการ” สายรบ

ใชสงคมไทย

• ไดภาคเครอขาย ไดรบใชสงคม

• ใช “ภาคชวตจรง” ในการทางานวชาการ

10

ยทธศาสตรประเทศไทย

ใ ป • ใชงบประมาณแผนดน 1,000 – 10,000 ลานบาทใน 10 ป สถาปนาวชาการสายรบลานบาทใน 10 ป สถาปนาวชาการสายรบใชสงคมไทย ใหกลายเปนวฒนธรรมใหมของอดมศกษา และของสงคมไทย

• ในการทางานน จรงๆ แลว ขนาดของงาน ใเทากบ 10,000 – 100,000 ลาน ใน 10 ป

11

ใชงบประมาณแผนดนใน ๓ กจกรรมน น น

• สราง PLoT 

• อดหนนการวจยรบใชสงคมไทย เปน seed 

โ money   ตามโจทยทตองการ

• สรางพนททางสงคม เพอชนชม และขยาย

ผล ผลงานวชาการรบใชสงคมไทย ผล ผลงานวชาการรบใชสงคมไทย

12

ระบบการจดการ/กากบดแล PLoT/

ป i d d fi i i• เปน independent, non‐profit organization   อาจมอบใหอยภายใตรมของ สกว.

• รฐหนนงบประมาณปละ ๑๐๐ - ๒๐๐ ลานบาท ตอเนอง ป ตอเนอง ๑๐ ป

• บอรด มผทรงคณวฒเปนประธาน กรรมการมา จากผทรงคณวฒครงหนง มาจากตวแทนภาคสวนครงหนง รวม ๑๐ – ๑๕ คนสวนครงหนง รวม ๑๐ ๑๕ คน

• สรรหา ผอ. แลวให ผอ. เสนอทมงานตอ บอรด

13

ผลทได

ป • มหาฯ กบสงคมแนบแนนเปนเนอเดยวกน

ไ ป • สงคมไทยเปนสงคมเรยนร สงคมอดมปญญา สงคมแหงศตวรรษท ๒๑ ปญญา สงคมแหงศตวรรษท ๒๑

• เกดระบบอดมศกษามตใหม กระบวนทศนเกดระบบอดมศกษามตใหม กระบวนทศนใหม

• มวชาการ ๒ สาย synergy กน

14

จากวทยาทานสธรกจจากวทยาทานสธรกจ

ป “ ” (SE S i l• เปน “ธรกจเพอสงคม” (SE – Social Enterprise)p )

• ไมหวงผลกาไร แตตองอยได เลยงตวได โดยไมตองพงผอนตองพงผอน

• รบงานวจย ทปรกษา บรการวชาการ จดรบงานวจย ทปรกษา บรการวชาการ จดหลกสตร จดกจกรรมเพอขบเคลอนสงคม ใหป เปนสงคมเรยนร

• ธรกจเชงสรางสรรคปญญา เพอสงคม ธรกจเชงสรางสรรคปญญา เพอสงคม

สกตกาใหมสกตกาใหม

ใ • ขอกาหนดภารกจชดใหมของอาจารย

• เกณฑจรยธรรมชดใหม ของมหาวทยาลย • เกณฑจรยธรรมชดใหม ของมหาวทยาลย อาจารย

• ชดผลประโยชนชดใหม ทดงดดใหทาภารกจใหม

ใ ไ • ผลงานวชาการสายรบใชสงคมไทย คขนานกบสายนานาชาต สายนานาชาต

University Social ResponsibilityUniversity Social Responsibility

ใ • “ให” มากกวา “เอา” จากสงคม

ป โ • คานงถงประโยชนสวนรวมมากกวาสวนตน

• ( t )• เคารพ และ รวมมอกบภาคสวน (sectors)อนๆ ในสงคมอนๆ ในสงคม

• เปาหมายสดทายคอความวฒนาถาวรของเปาหมายสดทายคอความวฒนาถาวรของประเทศ พนท ชมชน

ทาหนาทหนวยงานวชาการอยางม USRทาหนาทหนวยงานวชาการอยางม USR

• คณภาพ (Quality)

• ความสอดคลอง (Relevance)

• เปนพลวต (Dynamism) 

• ขบเคลอนนโยบายสาธารณะ (Public P li )Policy) 

ทาวจยมากขนทาวจยมากขน

ไ ใ • ไมใชมหาวทยาลยวจยกทาวจย เพอพฒนาภารกจของตน และพฒนาสงคมภารกจของตน และพฒนาสงคม

• วจยเพอความเปนสงคมเรยนร สงคมอดม ปญญา

• วจยสรางสรรควชาการสายรบใชสงคมไทย

ป • วจยแบบมเปาหมาย มการจดการ มการรวมมอ เปลยนจากวจยสวนตน รวมมอ เปลยนจากวจยสวนตน

สวชาการในศตวรรษท ๒๑ : 21st Century Skillsสวชาการในศตวรรษท ๒๑ : 21 Century Skills

• โ ป / ป • โลกเปลยน ทกษะทตองการ / ตองเรยน เปลยน

• ทาอยางไรบณฑตจะมทกษะ : เรยนรและสรางนวตกรรม ชวตและอาชพ สารสนเทศ สอ และเทคโนโลย

• สราง literacy เหลาน อยางไร : global awareness; financial, economic, business & entrepreneurial; health; civic; environmental ; media

ไ• สรางทกษะเหลานอยางไร : creativity & innovation;

critical thinking & problen‐solving; communication g p g;& collaboration  

ปแกคนทงประเทศ

กากบดแลระบบอดมศกษาแนว chaordic

h d• Chaos + Order• CAS – Complex Adaptive Systems, Organic p p y , gSystems 

• เปลยนจากกากบใน Command & Control• เปลยนจากกากบใน Command & Control Mode ส Chaordic Mode 

• หาทางสราง synchronicity ของระบบกากบดแล ดวยความรเชงระบบ จากการวจยระบบ – สถาบน

คลงสมองของชาต (www.knit.or.th)  ( )

สรปสรป

• ใ โ ไ • ในโลกทไมเหมอนเดม

• อดมศกษาตองไมเหมอนเดม

• ตองตามโลกใหทน และทาหนาทเปลยนโลก เปลยนสงคมสงคม

• สรางวฒนธรรมใหมของการเรยนร และการสอน

• กระบวนทศนใหมของอดมศกษาในฐานะอนระบบของระบบสงคม ทปรบเปลยนเลอนไหลตลอดเวลา

• http://gotoknow.org/blog/council