آموزشگاه خلبانی ایالم

مسعود فرجی

Empennage

مجموعه دم هواپیما

مسعود فرجی

Masoud Faraji

aviation.loxblog.com-www.ilam

Royalfalcan@yahoo.com

www.facebook.com/iranianfalcon

آموزشگاه خلبانی ایالم

مسعود فرجی

گفته می شود که باعث پایداری حرکت مستقیم الخط هواپیما میگردد Empennageبه مجموعه دم هواپیما

.بماند صاف و ثابت هواپیما کمک می کندکه هواپیمامجموعه دم

Empennage .در انواع مختلف هواپیما دارای اشكال، انواع و اندازه ها و مدل های گوناگونی است

( تشكیل می Horizontal Stabilizer) عمودی سكان یک و ( Vertical Stabilizerدر اکثر هواپیما ها معموالً از دو سكان افقی )

د که آن را از شكل و هم از نقش دم ماهی برخوردار می سازد.شو

ساختمان سكان ها اساساً از همان اجزاء و قطعات ساختمان بال تشكیل شده است و لذا دارای همان استخوانبندی و همان شكل

آئرودینامیكی بال می باشد

آن است که اوالً تعادل و ثبات هواپیما را در هوا تأمین می کند Empennageسكان افقی و عمودی و به طور کلی مجموعه وظیفه

و ثانیاً در هدایت هواپیما به جهات راست و چپ و پایین و باال کمک می کند.

آموزشگاه خلبانی ایالم

مسعود فرجی

Empennage :از قسمت های زیر تشكیل شده

Fuselage Tail

fin

horizontal stabilizer

vertical stabilizer

Rudder

Elevator

Trim Tab

پایداری و کنرل وسیله نقلیه وظیفه اصلی آنها تامین که عمودی و افقی سكان دو مجموع از است عبارت تعریف حسب بر پیماهوا دم

پرنده سنگین تر از هوا یا یک کشتی هوایی قرار دارند.پرنده می باشد. و معموال در منتهی الیه یک وسیله نقلیه

اصل کار کنترل هواپیما و ایجاد تعادل استاتیكی هواپیما را بر عهده دارددم هواپیما در

دم هواپیما های که در عقب قرار گرفته نیروی برایی تولید نمی کند و برخالف تصور مقدار بسیار کمی نیروی در جهت مخالف هم

شود می تولید قسمت این بواسطه فعالیت

آموزشگاه خلبانی ایالم

مسعود فرجی

و تر از مرکز فشارنیروی برای تولیدی بال باعث ایجاد گشتاوری در جهت پایین بردن نوک با قرار گرفتن سی جی در فاصله ای جل

هواپیما میشود که این ممان با گشتاور تولیدی دم در جهت مخالف خنثی میشود بدین وسیله دم هواپیما تعادل استاتیكی را درهنگام

پرواز ایجاد میكند.

مت تقسیم می شود:به طور کلی دم در هواپیماها به دو قس

Vertical Tail دم عمودی

Horizontal Tail دم افقی

و این دو قسمت سه وظیفه اصلی دارند:

( تعادلTrimطولی و سمتی )

( پایداریstabilityطولی و سمتی )

( کنترلcontrolطولی و سمتی )

عهده دم افقی و تعادل پایداری و کنترل سمتی بر عهده دم عمودی است.تعادل پایداری و کنترل طولی بر

آموزشگاه خلبانی ایالم

مسعود فرجی

Vertical Tail

دم عمودی

رک می باشد.متح و عمودی کننده پایدار ثابت قسمت دو شامل که پرنده وسیله یک تنه انتهایی قسمت بر عمود است سكانی

روی هواپیما، مكان قرار گیری آن همیشه ثابت بوده و در قسمت انتهایی به طور کلی می توان گفت که در صورت وجود این قسمت بر

وسیله می باشد.

به صورت تكی F-4و یا 747به صورت دوتایی و در هواپیماهایی مانند بوئینگ F-14و یا AN -225 مانند هواپیماها از بعضی در

وجود دارد.

دم عمودی:قسمت های عمده

عمودیثابت پایدار کننده Vertical Stabilizer

ثابت پایدار کننده متحرک Rudder

Vertical Stabilizer

ثابت پایدار کننده عمودی

این سكان همان طور که از اسمش مشخص است، به طور عمودی در انتهای بدنه و بین دو سكان افقی قرار می گیرد.

آموزشگاه خلبانی ایالم

مسعود فرجی

تعادل عرضی هواپیما حین پرواز می باشد. برخی از هواپیما ها ممكن است دارای دو سكان افقی باشند آن هم وظیفه آن ایجاد و حفظ

به علت این است که در هنگام طراحی دم، زمانی که از روابط حجمی دم استفاده می شود، مساحت مورد نیاز برای دم عمودی با حفظ

می شود و بخاطر مالحظات ساخت، از دو سكان عمودی در کنار هم استفاده می کنند.شرایط مأموریت و مانور پذیری بیش از حد زیاد

در قسمت انتهای سكان عمودی، سطح متحرکی به آن لوال شده که به آن رادر گویند.

رادر حرکت رادر و تأثیر آن روی هواپیما بدین صورت است که با حرکت رادر به سمت چپ، هوایی که از سمت چپ سكان عمودی به

برخورد می کند، آن را فشرده کرده و به آن اعمال نیرو می کند و باعث می شود که قسمت دم هواپیما به سمت راست حرکت کند و

این گشتاور ایجاد شده حول محور عمودی باعث چرخش نوک هواپیما به سمت چپ می گردد. )یعنی در حقیقت اختالف فشار بین دو

در این حالت، سمت چپ بیشتر می باشد، باعث این حرکت یاو می شود.( سطح سمت راست و چپ سكان که

هواپیما ( stability &controlپایداری و کنترل )( و trim ) یكی از قسمتهای اصلی هواپیماست که وظیفه تریم tailمجموعه دم

ان انجام و انواع گوناگون آن طراحی و ساخته شده ست درواقع یک مجموعه دم باید توانایی برروی زیادی درمطالعات دارد برعهده را

ایجاد پایداری مورد نیازی هواپیما را داشته باشد و ضمن دارا بودن ویژگیهای آیرودینامیكی مطلوب وظیفه کنترل و تریم هواپیما را

پیما انواع متفاوتی از مجموعه های دم را می توان به کاربرد و از آنجا که بخوبی انجام دهد با توجه به ماموریت و پیكربندی یک هوا

شكل استفاده شده است و با توجه به اینكه انجام تستهای تونل Hو دم vدرهواپیمای مورد تحقیق از دو نوع دم هفتی شكل دم

ای تونل بادمورد نظردریک تونل بادمادون صوت بادیكی از معتبرترین روشهای تخمین نیروها و ضرایب آیرودینامیكی می باشد تسته

برروی هرنوع مجموعه دم انجام گرفته و رفتار آیرودینامیكی این دو نوع دم مورد بررسی و مقایسه قرارگرفته است.

آموزشگاه خلبانی ایالم

مسعود فرجی

ما یک هواپیپایدارکننده افقی که از آن به عنوان دم افقی نیز یاد می شود، سطحی برا است که در انتهای هواپیما قرار گرفته است.

برای پرواز امن باید از نظر طولی متعادل باشد. معنی این حرف آن است که برآیندکل نیروهایی که به یک هواپیما واردمی شود نباید

حول مرکز جرم آن، گشتاور ایجادکند. بدون وجود دم افقی، تنها با یک ترکیب خاص از سرعت و مرکزجرم هواپیما، تعادل هواپیما

. دم افقی یک نیروی متعادل کننده اعمال می کند که باعث می شود در صورت تغییر محل مرکزجرم و تغییر سرعت، حفظ می شود

هواپیما همچنان بتواند تعادل خود را حفظ کند. از آنجایی که دم افقی در فاصله به نسبت زیادی از مرکزجرم قرار دارد، مقدار کمی از

گی در مرکزجرم ایجاد کند. چنانچه هواپیمایی بال داشته یاشد ولی فاقد دم باشد، از نظر جانبی نیروی برا نیز می تواند گشتاور بزر

متعادل است و تنها از نظر طولی با ناپایداری مواجه می شود . یعنی هر آشوبی )از جمله تندباد( که تمایل به باال بردن دماغه هواپیما

می کند که آن خود تمایل به بیشتر باالبردن دماغه خواهد داشت. با اضافه کردن دم به داشته باشد، یک گشتاور باالبرنده دماغه ایجاد

انتهای هواپیما، دم یک گشتاور پایین آورنده دماغه ایجادمی کند. لذا دم، خاصیت نامتعادل کنندگی بال را بی اثرمی کند و هواپیما را

اثیر گشتاور حاصل از عملیات سرعت گیری یا ارتفاع گیری قرارنمی گیرد.از نظر طولی متعادل می کند. یک هواپیمای متعادل، تحت ت

به آن متصل می شود RUDDERقسمت ثابت دم عمودی است که

که خود به چپ و راست حرکت می کند باعث rudderنام دارد rudderسطحی قرار دارد که vetical stablizerدر پشت قسمت

را می گرداند rudder دارد پایش زیر در که هایی پدال وسیله به خلبان. برود راست و چپ سمت به هواپیما می شود دماغه

آموزشگاه خلبانی ایالم

مسعود فرجی

Rudder

متحرک کننده پایدار ثابت

سكانی است که به قسمت عقب سكان عمودی چسبیده و حول محور عمودی خود بر روی پاشنه به سمت چپ یا راست می چرخد و

عمودی تامین می کند. حرکت هواپیما را حول محور

می گویند. YAWبه این نوع چرخش که یعنی هواپیما بدون تغییر ارتفاع به چپ یا راست حرکت می کند.

صورت اصلی وجود دارد: 3دم عمودی معموال به

یک دم عمودی

دو یا چند دم عمودی

بدون دم عمودی

Horizontal Tail

دم افقی

ار می گیردقر پرنده نقلیه وسیله انتهای در که که ثابت و افقی سكانی از است عبارت

:شده تشكیل قسمت دو از سكان این

سطح ثابت یا سکان ایستاور Horizontal Stabilizer

سطح متحرک یا سکان فرازبر Elevator

درصد وزن هواپیما را موقع برخاستن تشكیل می دهد. 3تا 2دم افقی از نظر وزن تنها

آموزشگاه خلبانی ایالم

مسعود فرجی

Horizontal Stabilizer

سکان افقی

شكل ظاهری و ساخت درونی این سكان تقریباً شبیه ساختمان بال است با این تفاوت که بال همیشه ثابت است در حالیكه سكان افقی

بچرخد. همچنین بال ها همیشه به بدنه متصل هستند در در بعضی هواپیما ها ممكن است متحرک باشد و حول محور طولی خود

حالیكه سكان افقی را هم به انتهای بدنه و هم باالی دم عمودی متصل می کنند.

سكان افقی که در حالت معمولی یا خنثی تقریباً موازی سطح زمین است، در حال پرواز از باال و پایین رفتن غیر ضروری هواپیما

رتفاع مطلوب را برای پرواز نگه می دارد. سكان افقی در طرف چپ و راست خود دارای یک یا دو سطح متحرک جلوگیری می کند و ا

( است که به سكان افقی لوال می شوند و دارای ترکیبی نظیر شهپر ها می باشند.elevatorبه نام باالبر )

ف شهپر ها که خالف جهت هم حرکت می کنند، باالبر های با این حال باالبر ها که در لبه عقبی سكان افقی تعبیه می شوند. برخال

کنند. راست و چپ در جهت موافق هم عمل می

عمل باالبر ها به این صورت است که اگر باالبر ها به سمت باال بیایند، هوای عبوری از روی دم افقی به باالبر ها برخورد کرده به آن

مت پایین می آورد و هواپیما حول محور عرضی عبوری از بال چرخیده و نوک هواپیما به فشار وارد کرده و قسمت عقب هواپیما را به س

سمت باال حرکت می کند و هواپیما رفته رفته اوج می گیرد. و بالعكس.

ه است. در فتدر برخی از هواپیما هایی که دارای بالهای مثلثی می باشند، و لبه عقبی بالها آنقدر امتداد یافته که جای سكان افقی را گر

این موارد برخی شهپر ها کار باالبرها را نیز انجام می دهند و به آنها اِلوان گویند. کار الوان ها بدین صورت است: زمانی که نیاز به

چرخش هواپیما حول محور طولی احساس می شود، الوان ها نقش شهپر ها را بازی می کنند و یكی از آنها به سمت باال رفته و دیگری

مز بال آویزان می گردد تا عمل رول انجام گردد و زمانی که نیاز به تغییر ارتفاع می باشد، الوان ها همسو شده و عمل باالبر ها را انجاا

می دهند.

پایدارکننده افقی که از آن به عنوان دم افقی نیز یاد می شود، سطحی برا است که در انتهای هواپیما قرار گرفته است. یک هواپیما

برای پرواز امن باید از نظر طولی متعادل باشد. معنی این حرف آن است که برآیندکل نیروهایی که به یک هواپیما واردمی شود نباید

حول مرکز جرم آن، گشتاور ایجادکند.

یک نیروی بدون وجود دم افقی، تنها با یک ترکیب خاص از سرعت و مرکزجرم هواپیما، تعادل هواپیما حفظ می شود. دم افقی

متعادل کننده اعمال می کند که باعث می شود در صورت تغییر محل مرکزجرم و تغییر سرعت، هواپیما همچنان بتواند تعادل خود را

حفظ کند.

آموزشگاه خلبانی ایالم

مسعود فرجی

از آنجایی که دم افقی در فاصله به نسبت زیادی از مرکزجرم قرار دارد، مقدار کمی از نیروی برا نیز می تواند گشتاور بزرگی در

کزجرم ایجاد کند. مر

چنانچه هواپیمایی بال داشته یاشد ولی فاقد دم باشد، از نظر جانبی متعادل است و تنها از نظر طولی با ناپایداری مواجه می شود .

که آن دیعنی هر آشوبی )از جمله تندباد( که تمایل به باال بردن دماغه هواپیما داشته باشد، یک گشتاور باالبرنده دماغه ایجاد می کن

خود تمایل به بیشتر باالبردن دماغه خواهد داشت.

با اضافه کردن دم به انتهای هواپیما، دم یک گشتاور پایین آورنده دماغه ایجادمی کند. لذا دم، خاصیت نامتعادل کنندگی بال را بی

اثرمی کند و هواپیما را از نظر طولی متعادل می کند. یک هواپیمای متعادل، تحت تاثیر گشتاور حاصل از عملیات سرعت گیری یا

گیرد. ارتفاع گیری قرارنمی

نام دارد. elevatorسطح دیگری قرار دارد که horizontal stablizer پشت در

ELEVATOR

سكانی است که معموال با لوال به سكان افقی ثابت متصل بوده و وظیفه باال یا پایین بردن دماغه هواپیما را بر عهده دارد.

می گویند PITCHه این نوع چرخش ب

طریق اصلی تامین کرد: 4سه گانه دم افقی را میتوان به بطور کلی وظایف

بوسیله دم جلو Canard

بوسیله دم عقب Tail

بوسیله هم دم جلو و هم دم عقب Tail & Canard

بدون دم Tailless

آموزشگاه خلبانی ایالم

مسعود فرجی

بطور کلی تعادل پایداری و کنترل طولی بر عهده دم افقی و تعادل پایداری و کنترل سمتی بر عهده دم عمودی است.

آموزشگاه خلبانی ایالم

مسعود فرجی

در صورت انتخاب دم ها در عقب حاالت بسیاری وجود دارند که نقش سه گانه دم را بخوبی انجام میدهند

از آن جمله میتوان حاالت زیر را نام برد:

دم معمولی Standard Tail

دم دوگانه Twin Tail

دم صلیبی Cruciform

دم پلیکان شکل Pelikan Tail

دم T شکل T Tail

دم H شکل H Tail

دم Y شکل Y Tail

دم X شکل X Tail

دم V شکل V Tail

دم V شکل وارونه Invert V Tail

دم سکودار Boom mounted

دم حلقوی Ring Tail

.شوند استفاده کاربردشان و شرایط و ماموریت نوع به بسته میتوانند ها دم این انواع

Standard Tail

Twin Tail

آموزشگاه خلبانی ایالم

مسعود فرجی

Cruciform

Pelikan Tail

T Tail

Ring Tail H Tail

آموزشگاه خلبانی ایالم

مسعود فرجی

اولین مرحله طراحی دم تعیین نوع و حالت دم است که با توجه به مزایا و معایب و مالکهای طراحی مشخص میشود.

Ruddervator

تلفیق سکان های عمودی و افقی

معروف است و از نظر فرامین پروازی نیز به جهت نداشتن سكان عمودی و V-Tailاین نوع مجموعه دم به لحاظ شكل ظاهری آن به

مستقل نیز نمی باشد Rudder و Elevatorسكان افقی مستقل دارای

شكل فرامین مستقل نیز نداریم و Vدم بدلیل تلفیق سكان های افقی و عمودی در یكدیگر و ایجاد مجموعه دم جدید در این نوع

نامیده می شوند. Ruddervatorسطح متحرک کنترل پرواز جدید که در واقع مخلوطی از فرامین قبلی می باشند

دم است. هدف اصلی طراحان از طراحی این نوع دم کم کردن مساحت مجموعه

کل هم نقش دم عمودی و هم نقش Vبوده و لذا دم Vدر این طرح نیروهای عمودی و افقی دم مولفه های نیروهای وارده به سطوح

دم افقی را ایفا می کند.

شكل کمتر از دم معمولی است البته با توجه به اینكه مبنای کنترل و پایداری سطح بیشتر باشد.Vبه این دلیل مساحت دم

شكل تا حدودی در تضاد با کنترل و پایداری بوده و ضمنا پیچیدگی سامانه کنترل مجموعه دم ها را نیز Vنابراین می توان گفت طرح ب

به دنبال خواهد داشت.

آموزشگاه خلبانی ایالم

مسعود فرجی

aft pressure bulkhead or rear pressure bulkhead

تجاری بزرگ استدیوار فشار عقب و یا دیوار فشار عقب یک جزء از تمام هواپیماهای

این دیوار، مهر و موم واقع بین کابین و دم هواپیما است. هدف این است که مهر و موم عقب هواپیما و در نتیجه حفظ فشار داخل

کابین، و به همین دلیل بخش مهمی از این هواپیما است

آموزشگاه خلبانی ایالم

مسعود فرجی

Rudder

رادر

چپ سمت به پاشنه روی بر خود عمودی محور حول و چسبیده عمودی سكان عقب قسمت به که است سكانی شد که گفته همانطور

.کند می تامین عمودی محور حول را هواپیما حرکت و چرخد می راست یا

رادر ، حرکت هواپیما را حول محور عمودی کنترل می کند ، این حرکت را کجروی مینامند . مانند سایر سطوح کنترل اصلی ،رادر

سطح متحرکی است که به یک سطح ثابت مرتبط است . )حول یک لوال میچرخد ( و در این حالت به یک متعادل کننده عمودی یا پره

نیرویی شود، می منحرف هوا جریان در رادر که وقتی. شود می آن کنترل باعث رادر پدال متصل شده است . حرکت چپ و راست

مخالف اعمال می شود. مسیر در افقی

با فشار دادن پدال سمت چپ ، رادر به سمت چپ حرکت می کند .این امر سبب تغییر جریان هوا به دور متعادل کننده / رادر عمودی

بی را ایجاد می کند، که دم هواپیما را به سمت راست حرکت داده و دماغه هواپیما را به سمت چپ هدایت می شود و نیروی باالبر جان

می کند . کارایی رادر با افزایش سرعت افزایش می یابد و لذا ممكن است برای فراهم کردن عكس العملی مناسب به انحرافاتی بزرگ

هوا شُره گونه هر کنند می حرکت ملخ با که هواپیماهایی در. باشد نیاز باال های سرعت در کوچک انحرافات و پایین در سرعت های

رادر باعث افزایش کارایی آن می شود . روی بر و ملخ پشت در

در قسمت مربوط به سطوح کنترل فرامین بیشتر به این موضوع می پردازیم.

Elevator

متصل بوده و وظیفه باال یا پایین بردن دماغه هواپیما را بر عهده دارد.سكانی است که معموال با لوال به سكان افقی ثابت

هب را خود فرمان خلبان که هنگامی به هواپیما کمک می کند ارتفاع بگیرد یا ارتفاع کم کند.

می تواند ارتفاع بگیرد یا ارتفاع کم کند elevator وسیله به برد می جلو یا عقب سمت

کنترل فرامین بیشتر به این موضوع می پردازیم. در قسمت مربوط به سطوح

آموزشگاه خلبانی ایالم

مسعود فرجی

Trim tab

تریم تب ها یا بالچه های تنظیم، برای خنثی کردن اثر نیروهای جانبی دیگر و یا حفظ وضعیت پروازی در شرایط ثابت به کار می روند.

پایی صعود کند. این صعود، طبعاً حتی با یک هواپیمای 000111برای مثال، خلبان یک هواپیما را تصور کنید که می خواهد به ارتفاع

نیرومند هم مدت نسبتاً زیادی طول خواهد کشید.

اگر در تمام طول این مدت، دست های خلبان مشغول نگه داشتن استیک یا فرمان هواپیما برای وضعیت اوج گیری باشد، خلبان اوالً

ماند. در این جا، تریم تب ها به کمک خلبان می آیند.خسته شده و ثانیاً از انجام کارهای دیگر باز می

معلوم است، در حقیقت قسمت کوچكی از انتهای سكان افقی را 0تریم تب ها، بالچه های کوچكی هستند که همانطوری که در شكل

تشكیل می دهند.

می کند. اما در اثر فشار و نیروی که جریان هوا به می دانیم که در صورت باال رفتن سكان افقی، دم هواپیما پایین رفته و هواپیما صعود

سكان افقی وارد می کند، این سكان میل به برگشتن به حالت عادی را دارد. برای غلبه برا این بازگشت، خلبان باید نیروی زیادی را با

دستان خود به فرمان هواپیما وارد آورد تا مانع برگشتن به حالت پرواز عادی گردد.

آموزشگاه خلبانی ایالم

مسعود فرجی

اینجا، خلبان تریم تب ها را پایین می دهد. با پایین رفتن تریم تب ها، نیرویی توسط این بالچه های کوچک به سكان افقی وارد می در

شود که مانع برگشتن سكان به حالت عادی می گردد. پس صعود و اوج گرفتن هواپیما تا زمانی که خلبان بخواهد، بدون دخالت وی

ین عكس این حالت برای نزول نیز صادق است.ادامه خواهد یافت. همچن

تریم تب ها، توسط یک پیچ یا چرخ کوچک در کابین خلبان در نزدیكی اهرم های مربوط به کنترل موتور می توانند تنظیم شوند.

استیک قرار دارد.( یوک یا استیک یا ساید Control wheelهواپیماها )چه نظامی و غیر نظامی فرقی ندارد( در روی ) %99تریم در

دارند. Trim tabدارند Stabilatorدارند تریم و هواپیماهایی که Elevatorهواپیماهایی که

را باال و پایین میكند. Horizental control surfaceهم داریم که کل Stablizer Trimدر هواپیماهای تجاری و نظامی یک

به این موضوع می پردازیم.در قسمت مربوط به سطوح کنترل فرامین بیشتر

Variable-sweep wing

هواپیما در بال متحرک

آموزشگاه خلبانی ایالم

مسعود فرجی

فرم این امكان را توان آن را در طول پرواز به عقب خم کرده و سپس به جای خود برگرداند. بال متحرک به پالنبالی است که می

متغیر هندسی است. این سیستم معموال در هواپیماهای نظامی که دهد تا در پرواز انعطاف پذیر باشد و بنابراین مثال خوبی برایمی

شود .های پایین پرواز کنند، به کار گرفته میهای باال و هم در سرعتقرار است هم در سرعت

ر و تهای پایینهای غیرخمیده برای سرعتهای باالتر مناسب هستند اما بالتر برای پرواز در سرعتهای خمیدهبه طور کلی بال

دهد تا با توجه سرعت دلخواه بارگیری بیشتر هواپیما مفیدتر هستند. وجود سیستم بال متحرک به خلبان هواپیما این امكان را می

یدگی هواپیما، پیچ وزن افزایش چون معایبی متغیر بال از استفاده البته. کند انتخاب خود هواپیمای بال برای را خمیدگیبهترین درجه

یشتر را هم به همراه دارد.های بو هزینه

۳۲-و سوخو ۳۲-، میگ۷۷-، سوخو۷-های روسی سوخوافكناستفاده از بال متغیر در نیمه ابتدایی جنگ سرد رایج شد و جنگنده بمب

یعنی ۷۸۹۰های استراتژیک دهه با این تكنولوژی ساخته شدند. بمب افكن ۷۲-و اف ۷۷۷-و اف ۷۰۱-ها افو همتایان آمریكایی آن

، آخرین هواپیماهایی بودند که با تكنولوژی بال متحرک طراحی شدند.۷۶۰-ها به آن یعنی توپولفلنسر در آمریكا و پاسخ روس ۷-بی

آموزشگاه خلبانی ایالم

مسعود فرجی

Canard

دم جلو هواپیما

شوند.شود که جلوتر از بال اصلی هواپیما و در دو طرف دماغه نصب میهای کوچكی گفته میکانارد در صنعت هوانوردی به بالچه

شود.هواپیمایی که از این نوع پیكربندی استفاده کرده باشد نیز هواپیمای کانارد گفته می به

کاناردها ممكن است به طور ثابت یا قابل برداشتن و یا به صورت متحرک نصب شده باشند

ابتدایی دارای کانارد با نام ( در زبان فرانسوی به معنی مرغابی است و به دلیل شهرت یافتن چند هواپیمای canardواژه کانارد )

المللی صنعت هوانوردی تبدیل شد.مرغابی، این واژه به یک اصطالح بین

شوند.( محسوب میVertical Stabilizerکارکرد کانارد شبیه به کارکرد دم هواپیماست و هر دو نوعی پایدارکننده افقی )

رموث بال زیر و موتور داخل به ورودی هوای جریان مسیر تصحیح و تنظیم در و کرده کمک هواپیما آئرودینامیكی تعادل به کانارد

.است

دکن ایجاد را تعادل میتواند مخالف لیفت نیروی ایجاد بدون کانارد

در واقع نیرویی در دم این هواپیما ها تلف نمیشود و هم بال و هم دم نیروی برآ تولید میكنند

تر است و در هواپیماهای ( رایجDelta Wingشود اما در هواپیماهای بال مثلثی )کانارد در انواع مختلفی از هواپیماها استفاده می

مثلثی بدون دم وجود کانارد ضروری است.بال

آموزشگاه خلبانی ایالم

مسعود فرجی

د در طراحی هواپیما متداول بدلیل سخت بودن طراحی کانارد و پیچیده بودن رفتار هواپیماهایی که از کانارد استفاده میكنند کانار

نیست.برای بدست اوردن انداره دم و فاصله آن تا مرکز جرم از ضریب حجمی دم استفاده میشود در اصل ضریب حجمی یک عدد بی

بعد در رابطه دم هواپیما است که از روی هواپیما های هم رده بدست می اید منظور از هواپیما های هم رده این است وقتی میخواهیم

ضریب حجمی دم یک گالیدر را بدست اوریم از تعدادی گالیدر ساخته شده اعداد را بدست اوریم و نه مثال از هواپیما های جت یا

ترینر

این روش که در واقع روش راسكام در بخش طراحی دم هواپیما است ما را بی نیاز ار فرمول های پیچیده میكند.

:صورت زیر است فرمول ضریب حجمی دم افقی و عمودی به

Vh = Xh . Sh / ( S.c)

حجم Vدر فرمول فوق منظور از

است vertical ,horizontalقرار دارد Vکه در زیر h, vو منظور از

Vh , Vv یافق و عمودی دم حجمی ضریب

Xh مجر مرکز تا افقی دم ایرودینامیک مرکز فاصله

Xv مجر مرکز تا عمودی دم ایرودینامیک مرکز فاصله

Sh یافق دم عمودی تصویر مساحت

Sv یعمود دم عمودی تصویر مساحت

S بال افقی تصویر مساحت

B لبا طول یا اسپن

c لایرفوی متسوط وتر

گریپن، داسو رافال و یوروفایتر و چینی SUB-39 اروپایی هایجنگنده همچون مدرن نظامی هواپیماهای بسیار سریع و پرتوان

های شاخص هواپیماهای کانارد از نمونه ۷۶۰-لنسر و روسی توپولف ۷-های استراتژیک آمریكایی بیافكنو بمب ۷۰-چنگدو جی

هستند.

وجود دارد که تحت کنترل خلبان ها و... Spoiler ها ، Aileronها ، Flapی مانند حرکت های قابل همچنین در بال ها سیستم

و هدایت هواپیما توسط آنها صورت می گیرد هستند

در قسمت سطوح کنترل فرامین به آنها خواهیم پرداخت