29
Η ΦΥΣΗ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΤΕΧΝΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

η φυση στην τεχνη από την αρχαιότητα έως σήμερα

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: η φυση στην τεχνη από την αρχαιότητα έως σήμερα

Η ΦΥΣΗ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΤΕΧΝΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

Page 2: η φυση στην τεχνη από την αρχαιότητα έως σήμερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Η φύση έχει επηρεάσει τον ανθρώπινο κόσμο από τα αρχαία κιόλας χρόνια και συνεχίζει μέχρι σήμερα.

Την φύση την συναντάμε σε πολλά έργα τέχνης, καθώς και στη μουσική και σε λογοτεχνικά έργα.

ΒΙΝΤΕΟ .ΕΙΡΗΝΗ ΚΑΡΠΙΚΙΩΤΗ Τοπία Πίνακες ζωγραφικήςhttps://www.youtube.com/watch?v=MTq_vQy8AXM

Page 3: η φυση στην τεχνη από την αρχαιότητα έως σήμερα

Η ΦΥΣΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ

Page 4: η φυση στην τεχνη από την αρχαιότητα έως σήμερα

Η ΦΎΣΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΌΤΗΤΑ

Η φύση επηρεάζει τον άνθρωπο από τα αρχαία κιόλας χρόνια, και απεικονίζεται στις τέχνες των ανθρώπων που ζούσαν κατά την εποχή του Λίθου. Ειδικότερα στις σπηλαιογραφίες, εκείνης της εποχής.

Page 5: η φυση στην τεχνη από την αρχαιότητα έως σήμερα

Η ΦΎΣΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΌΤΗΤΑ ΕΙΚΟΝΕΣ ΣΠΗΛΑΙΟΓΡΑΦΙΩΝ

Page 6: η φυση στην τεχνη από την αρχαιότητα έως σήμερα

Η ΦΎΣΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΌΤΗΤΑ

Εκτός από τις σπηλαιογραφίες έχουν βρεθεί και άλλα αντικείμενα που να απεικονίζονται πάνω τους χαρακτηριστικά της φύσης, όπως είναι τα αγγεία και η μικροτεχνία.

Πήλινο αγγείο με πολύχρωμο διάκοσμο από το Διμήνι Θεσσαλίας (3800-3300 π.Χ.)(Αθήνα, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο)

Πήλινο ειδώλιο Κουροτρόφου* από τη Θεσσαλία. Λείπει το κεφάλι. Η γυναίκα κάθεται σε σκαμνί και κρατάει στην αγκαλιά της βρέφος. Όλη η μορφή είναι διακοσμημένη με απλές γραμμές και σπείρες. (Μουσείο Βόλου)

Page 7: η φυση στην τεχνη από την αρχαιότητα έως σήμερα

Η ΦΎΣΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΌΤΗΤΑ Η φύση ήταν η βασική επιρροή της τέχνης των

Κυκλαδικών αλλά και κυρίως των Μινωιτών.Οι Μινωίτες ανέπτυξαν πολλές μορφές τέχνης σε

θαυμαστό επίπεδο. Τα έργα στα αγγεία δείχνουν μια προτίμηση των Μινωιτών για την απεικόνιση της φύσης. Τα θέματα στις τοιχογραφίες ειδυλλιακά τοπία με πλούσια βλάστηση και ζώα, καθώς και θέματα από τον κόσμο της θάλασσας.

Page 8: η φυση στην τεχνη από την αρχαιότητα έως σήμερα

Η ΦΎΣΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΌΤΗΤΑ Εκτός από τις τοιχογραφίες έχουμε μια μεγάλη

παρουσίαση της φύσης στη κεραμική. Τα ωραιότερα αγγεία αυτής της εποχής στη μινωική

Κρήτη είναι τα πολύχρωμα καμαραϊκά, που οφείλουν την ονομασία τους στο σπήλαιο των Καμαρών. Τα καμαραϊκά αγγεία διακοσμούνταν συνήθως με φαντασία και με θέματα από το ζωικό και φυτικό κόσμο.Καμαραϊκό κύπελλο με ολόγλυφα άνθη.Χαρακτηριστικό των καμαραϊκών αγγείων είναι η πολυχρωμία: κόκκινο, κίτρινο, λευκό. Μερικά είχαν πολύ λεπτά τοιχώματα που θυμίζουν κέλυφος αυγού (ωοκέλυφα). (Μουσείο Ηρακλείου).

Page 9: η φυση στην τεχνη από την αρχαιότητα έως σήμερα

Η ΦΎΣΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΌΤΗΤΑ Τα περισσότερα μινωικά ειδώλια είναι πήλινα και

παριστάνουν γυναίκες, δε λείπουν όμως και ειδώλια ανδρών και ζώων. Αξιοσημείωτα είναι τα ρυτά, μεγάλα αγγεία, ορισμένα με μορφή κεφαλής ζώου, συνήθως του ιερού μινωικού ταύρου.

Υπάρχουν επίσης περίτεχνα κοσμήματα από χρυσό και ασήμι και σφραγίδες από ελεφαντόδοντο και από σκληρούς ημιπολύτιμους λίθους με εγχάρακτα γραμμικά σχέδια.

Ρυτό σε μορφή κεφαλής ταύρου. Τέτοιου τύπου αγγεία χρησιμοποιούνταν σε θρησκευτικές τελετές. (Μουσείο Ηρακλείου)

Χρυσόδετος σφραγιδόλιθος με παράσταση λιονταριού και δαμαστών (Μουσείο Ηρακλείου)

Page 10: η φυση στην τεχνη από την αρχαιότητα έως σήμερα

Η ΦΎΣΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΌΤΗΤΑ

Η θεά των όφεων. Ειδώλιο γυναικείας θεότητας που κρατά στα χέρια της δύο φίδια. (Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου)

Πήλινο ειδώλιο γυμνόστηθης γυναίκας. Είναι χαρακτηριστική η ενδυμασία και η κόμμωση. Η γυναίκα βρίσκεται σε στάση προσευχής.(Μουσείο Ηρακλείου)

Page 11: η φυση στην τεχνη από την αρχαιότητα έως σήμερα

Η ΦΎΣΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΌΤΗΤΑ

Οι Μυκήνες είχαν επηρεαστεί πάρα πολύ από την Μινωική τέχνη, άρα και από την φύση. Η μυκηναϊκή τέχνη αναπτύχθηκε στην ύστερη εποχή της Χαλκοκρατίας (1600-1100 π.Χ.) στα

κέντρα της ηπειρωτικής Ελλάδας (Μυκήνες, Τίρυνθα, Πύλο, Θήβα κ.α.) και μαρτυρεί έντονη μινωική επίδραση.

Αξιοπρόσεκτος είναι ο εικονιστικός ρυθμός σε μια κατηγορία αγγείων που διακοσμούνται με

παραστάσεις ανθρώπων, ζώων, πουλιών, ψαριών και με σκηνές με άρματα.

Μυκηναϊκό αγγείο από την Πρόσιμνη Αργολίδας (μέσα 15ου αιώνα π.Χ). Το χαρακτηριστικό αυτό μυκηναϊκό αγγείο διακοσμείται με χταπόδι και άλλα θαλασσινά μοτίβα.(Αθήνα, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο)

Τα χρυσά κύπελλα του Βαφειού (15ος αιώνας π.Χ.). Βρέθηκαν στον θολωτό τάφο του Βαφειού, στη Λακωνία. Διακοσμούνταν με ανάγλυφες σκηνές εξημέρωσης ταύρων μέσα σε φυσικό τοπίο και μάλλον είναι έργα τεχνιτών από την Κρήτη. (Αθήνα, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο)

Page 12: η φυση στην τεχνη από την αρχαιότητα έως σήμερα

Η ΦΎΣΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΌΤΗΤΑ

ΕΙΚΟΝΕΣ ΜΥΚΗΝΑΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ

Εγχειρίδιο από τον λακκοειδή τάφο IV των Μυκηνών (περίπου 1550-1500 π.Χ.).Το χάλκινο εγχειρίδιο διακοσμείται με εξαιρετικά ζωντανή παράσταση κυνηγιού λιονταριού.(Αθήνα, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο)

Τοιχογραφία από το ανάκτορο της Πύλου. Δύο Μυκηναίοι πολεμιστές με άρμα.(Αθήνα, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο)

Page 13: η φυση στην τεχνη από την αρχαιότητα έως σήμερα

Η ΦΎΣΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΌΤΗΤΑ

Με το πέρασμα των αιώνων, βλέπουμε πως οι περισσότεροι πολιτισμοί έχουν μπει στην επιρροή της φυσικής τέχνης.

Αρχαϊκή εποχή: Ανάγλυφα και ολόγλυφα λιοντάρια και μυθολογικά τέρατα, καθώς και μυθολογικά θέματα διακοσμούν συχνά το επάνω μέρος των ναών· πρόκειται για τα αρχιτεκτονικά γλυπτά.

Στα αγγεία, εκτός από την καθημερινή ζωή των ανθρώπων παριστάνονται μερικές φορές ζώα και φυτά, με την μορφή της μελανόμορφής ή και ερυθρόμορφης.

Μελανόμορφο κορινθιακό μυροδοχείο (αρύβαλλος). Αναπαράσταση

ναού δωρικού ρυθμού.

Page 14: η φυση στην τεχνη από την αρχαιότητα έως σήμερα

Η ΦΥΣΗ ΣΤΗΝ ΣΗΜΕΡΙΝΉ ΕΠΟΧΗ

Page 15: η φυση στην τεχνη από την αρχαιότητα έως σήμερα

Η ΦΎΣΗ ΣΤΗΝ ΣΗΜΕΡΙΝΉ ΕΠΟΧΉ

Η φύση παίζει σήμερα μεγάλο ρόλο στην ζωγραφική και στην λογοτεχνία. Πολύ μεγάλοι και ξακουστοί ζωγράφοι έχουν πάρει ως πρότυπο την φύση, όπως ο Πάμπλο Πικάσο που ζωγράφιζε την σχέση των ανθρώπων με την φύση, κυρίως με τα ζώα.

Page 16: η φυση στην τεχνη από την αρχαιότητα έως σήμερα

Η ΦΎΣΗ ΣΤΗΝ ΣΗΜΕΡΙΝΉ ΕΠΟΧΉ

Ο καλλιτέχνης Λεονάρντο Νταβίντσι είχε επίσης επηρεαστεί από την φύση. Εκτός από ανθρώπους μερικές φορές μελετούσε και ζωγράφιζε ζώα και φυτά.

Page 17: η φυση στην τεχνη από την αρχαιότητα έως σήμερα

Η ΦΎΣΗ ΣΤΗΝ ΣΗΜΕΡΙΝΉ ΕΠΟΧΉ

Γενικά όλοι οι διάσημοι ζωγράφοι έχουν πάρει πολλές ιδέες από την φύση, όπου ζουν, ή την φύση την οποία φαντάζονται. Μαζί με πίνακες που έχουν σχέση με την θρησκεία, τον πολιτισμό κλπ, οι φυσικοί πίνακες έχουν γίνει οι πιο διάσημοι στον κόσμο.

Page 18: η φυση στην τεχνη από την αρχαιότητα έως σήμερα

Η ΦΎΣΗ ΣΤΗΝ ΣΗΜΕΡΙΝΉ ΕΠΟΧΉΠΝΑΚΕΣ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΣ

Page 19: η φυση στην τεχνη από την αρχαιότητα έως σήμερα

Η ΦΎΣΗ ΣΤΗΝ ΣΗΜΕΡΙΝΉ ΕΠΟΧΉ

ΠΝΑΚΕΣ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΣ

Page 20: η φυση στην τεχνη από την αρχαιότητα έως σήμερα

Πίνακες ζωγραφικής με θέμα το Φθινόπωρο: Βίνσεντ Βαν Γκογκ, Φθινοπωρινά τοπία

Χαρούμενη Κυριακή, με τον πασίγνωστο πίνακα του Βαν Γκογκ, "Τα κοράκια

Page 21: η φυση στην τεχνη από την αρχαιότητα έως σήμερα

ΦΘΙΝΟΠΩΡΙΝΟΣ ΚΗΠΟΣ, ΒΑΝ ΓΚΟΓΚ

Άνοιξη. Ένα από τα αγαπημένα θέματα του διάσημου ζωγράφου Βίνσεντ βαν Γκογκ. Ας απολαύσουμε 12 από τους πιο όμορφους πίνακές του.

Page 22: η φυση στην τεχνη από την αρχαιότητα έως σήμερα

Η ΦΎΣΗ ΣΤΗΝ ΣΗΜΕΡΙΝΉ ΕΠΟΧΉ

Εκτός από την ζωγραφική έχουμε και την εμφάνιση της φύσης στην λογοτεχνία.

Πολλά λογοτεχνικά έργα, και κυρίως ποιήματα, έχουνε σχέση με την φύση στην οποία ζει ο άνθρωπος και τα ζώα.

Στα σχολεία τα παιδία έχουν ασχοληθεί με το να βρουν ποιήματα, με σχέση το περιβάλλον, για να έρθουν σε επαφή με την φύση στην οποία ζουν.

Page 23: η φυση στην τεχνη από την αρχαιότητα έως σήμερα

Η ΦΎΣΗ ΣΤΗΝ ΣΗΜΕΡΙΝΉ ΕΠΟΧΉ

ΠΟΙΗΜΑΤΑ «Ε, σεις στεριές και θάλασσες

τ’ αμπέλια κι οι χρυσές ελιέςακούτε τα χαμπέρια μουμέσα στα μεσημέρια μουΣ’ όλους τους τόπους κι αν γυρνώμόνον ετούτον αγαπώ»

«Αυτά τα δέντρα δε βολεύονται με λιγότερο ουρανό,αυτές οι πέτρες δε βολευονται κάτου απ’ τα ξένα βήματα,αυτά τα πρόσωπα δε βολεύονται παρά μόνο στον ήλιοαυτές οι καρδιές δε βολεύονται παρά μόνο στο δίκιοΕτούτο το τοπίο είναι σκληρό σαν τη σιωπή,σφίγγει στον κόρφο του τα πυρωμένα του λιθάριασφίγει στο φως τις ορφανές ελιές του και τ’ αμπέλια του,σφίγγει τα δόντια...

Page 24: η φυση στην τεχνη από την αρχαιότητα έως σήμερα

Η ΦΎΣΗ ΣΤΗΝ ΣΗΜΕΡΙΝΉ ΕΠΟΧΉ

ΠΟΙΗΜΑΤΑ «Στο περιγιάλι το κρυφό

κι άσπρο σαν περιστέριδιψάσαμε το μεσημέριμα το νερό γλυφό».

«Πάνω στην άμμο την ξανθήγράψαμε τ’ όνομά της.ωραία που φύσηξε ο μπάτηςκαι σβήστηκε η γραφή».

«Με τι καρδιά, με τι πνοήτι πόθος και τι πάθοςπήραμε τη ζωή μας. λάθος!κι αλλάξαμε ζωή».

«Κοιτάχτε αυτή τη θάλασσα, που δίχωςαχτή λαμποκοπά. κι αυτού του δέντρουτο λύγισμα. με πόση εμπιστοσύνηδεν κρέμεται στον άνεμο! Κοιτάχτετα ράμφη των πουλιών που ακινητούνετο μεσημέρι, στους σχισμένους βράχους.... .... ...Τα μέτωπα αναπνέουνκι ανθίζουν τα χαμόγελα που πλέκουντο μέλλον της ζωής! Αγαπηθείτε!...»

Page 25: η φυση στην τεχνη από την αρχαιότητα έως σήμερα

Η ΦΎΣΗ ΣΤΗΝ ΣΗΜΕΡΙΝΉ ΕΠΟΧΉΟδυσσέας ελύτηςΠίνοντας ήλιο κορινθιακό 

Διαβάζοντας τα μάρμαρα Δρασκελίζοντας* αμπέλια θάλασσες Σημαδεύοντας με το καμάκι Ένα τάμα* ψάρι που γλιστρά Βρήκα τα φύλλα που ο ψαλμός του ήλιου αποστηθίζει*Τη ζωντανή στεριά που ο πόθος χαίρεταιΝ' ανοίγει.

Πίνω νερό κόβω καρπό Χώνω το χέρι μου στις φυλλωσιές του ανέμου Οι λεμονιές αρδεύουνε* τη γύρη της καλοκαιριάςΤα πράσινα πουλιά σκίζουν τα όνειρά μου Φεύγω με μια ματιά Ματιά πλατιά όπου ο κόσμος ξαναγίνεται Όμορφος από την αρχή στα μέτρα της καρδιάς.

Γεώργιος ΔροσύνηςΓλυκά φυσά ο μπάτης,

η θάλασσα δροσίζεται,στα γαλανά νερά τηςο ήλιος καθρεφτίζεται·και λες πως παίζουν μ’ έρωταπετώντας δίχως έννοιαψαράκια χρυσοφτέρωτασε κύματ’ ασημένια.

Στου καραβιού το πλάιένα τρελό δελφίνιγοργόφτερο πετάεικαι πίσω μάς αφήνει.και σαν να καμαρώνεταιτης θάλασσας το άτιμε τους αφρούς του ζώνεταικαι μας γυρνά την πλάτη.

Χιονοπλασμένοι γλάροι,πόχουν φτερούγια ατίμητακαι για κανένα ψάριτα μάτια τους ακοίμητα,στα ξάρτια τριγυρίζονταςακούραστοι πετούνεή με χαρά σφυρίζονταςστο πέλαγος βουτούνε.

Και γύρω καραβάκιαστη θάλασσ’ αρμενίζουνσαν άσπρα προβατάκιαπου βόσκοντας γυρίζουνμε χαρωπά πηδήματαστους κάμπους όλη μέρα,κι έχουν βοσκή τα κύματα,βοσκό τους τον αέρα.

Page 26: η φυση στην τεχνη από την αρχαιότητα έως σήμερα

Η ΦΎΣΗ ΣΤΗΝ ΣΗΜΕΡΙΝΉ ΕΠΟΧΉ

Εκτός από τα ποιήματα υπάρχουν και στα λογοτεχνικά κείμενα, στοιχεία από την φύση. Τέτοια κείμενα συναντάμε κυρίως σε σχολεία αλλά και στην καθημερινή ζωή.

Κείμενα με θέμα την φύση υπάρχουν πολλά, όπως το ‘’Ένα παλιό μήνυμα για τον σύγχρονο κόσμο’’ που μιλάει για έναν Ινδιάνο που θέλει να πείσει τους ‘’λευκούς’’ ανθρώπους να σεβασθούν την γη του.

Νίκος Xατζηκυριάκος- Γκίκας ο ουρανός

Page 27: η φυση στην τεχνη από την αρχαιότητα έως σήμερα

Η ΦΎΣΗ ΣΤΗΝ ΣΗΜΕΡΙΝΉ ΕΠΟΧΉ

Στη Μουσική συναντάμε επίσης την φύση. Σε κάποια διάσημα τραγούδια η φύση παίζει πρωταρχικό ρόλο, όπως είναι τo Bella Luna και πολλά άλλα.

Page 28: η φυση στην τεχνη από την αρχαιότητα έως σήμερα

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Όπως είπαμε πιο πάνω, η φύση επηρεάζει το ανθρώπινο μυαλό από την αρχαιότητα έως σήμερα, και θα συνεχίζει να επηρεάζει όλους τους οργανισμούς και στο μέλλον.

Page 29: η φυση στην τεχνη από την αρχαιότητα έως σήμερα

ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΎΜΕ ΠΟΥ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΙΣΑΤΑΙ

ΠΗΓΕΣΠληροφορίες ΒΙΒΛΙΟ ΙΣΤΟΡΙΑΣ Α’ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΒΙΚΙΠΕΔΙΑ

Εικόνες GOOGLE ΒΙΚΙΠΑΙΔΙΑ

Ποιήματα + Κείμενα ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΖΩΣΙΜΑΙΑΣ ΣΧΟΛΗΣ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΒΙΒΛΙΟ ΝΕΩΕΛΛΗΝΙΚΉΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΊΑΣ Α+Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ