КочоРацин КочоРацин или целосно или целосно Ko ста АпостоловСолевKo ста АпостоловСолевРацинРацин ( , 22 1908 - , 13 Велес декември Лопушник јуни ( , 22 1908 - , 13 Велес декември Лопушник јуни1943) бил македонски книжевен деец и комунистички1943) бил македонски книжевен деец и комунистички

, . активист најпознат по својата поезија Се смета за еден, . активист најпознат по својата поезија Се смета за еден од основоположниците на современата македонска од основоположниците на современата македонска

, „ “ литература а неговата стихозбирка Бели мугри, „ “ литература а неговата стихозбирка Бели мугри( , 1939) Загреб претставува едно од најзначајните( , 1939) Загреб претставува едно од најзначајните

. поетски дела во македонската современа литература . поетски дела во македонската современа литература , , Освен со поезија Рацин се занимавал и со проза а , , Освен со поезија Рацин се занимавал и со проза а

напишал и неколку значајни трудови од областа на напишал и неколку значајни трудови од областа на, .историјата философијата и литературната критика, .историјата философијата и литературната критика

Презимето Рацин доаѓа од неговата сакана Рахилка Презимето Рацин доаѓа од неговата сакана Рахилка - . Фирфова Раца Рацин кратко време користел и друг - . Фирфова Раца Рацин кратко време користел и друг

, , псевдоним НевенПејко кој го зеде од неговата втора, , псевдоним НевенПејко кој го зеде од неговата втора - .љубов Невенка Вуиќ - .љубов Невенка Вуиќ

Се уште не се разјаснети сите подробности околу Се уште не се разјаснети сите подробности околу , неговата смрт порадишто постојат сомневања дека бил , неговата смрт порадишто постојат сомневања дека бил

.убиен.убиен

( ) 1908 Кочо Коста Солев Рацин е роден во, . година во Велес Уште во детството ја

. , запознава сиромаштијата Неговиот татко , грнчарот Апостол не можел да му пружи

, којзнае каквошколско образование бидејќи грнчарскиот занает и состојбата

на семејството барале многу напори и . време за малечка заработувачка Кочо можел да добие одвај еден клас нижа

гимназија и веќе на својата тринаесетта година бил присилен да му се посвети .сосема на татковиот занает

1924 Во станува член на СКОЈ и набрзо се истакнува како еден од најнадежните млади кадри на Комунистичката партија на Југославија

. 1926 „ воМакедонија Во станува дописник на весникот Организовани“, , радник орган наНезависните работнички синдикати на Југославија

. 1926 кој е под влијание на КПЈ Во Рацин станува и член наМесниот , 1928 комитет на СКОЈ за Велес а во ноември учествува во работата на

, Четвртиот конгрес на КПЈ во Дрезден како единствен делегат од. , Македонија По враќањето во Југославија е уапсен но по три месеци

. , , поради недостиг на докази е пуштен на слобода Но набрзо во април1929 . заминува на отслужување на воениот рок воПожаревац По

1929, воведувањето на диктатурата во Југославија во партиската . 1932 организација воМакедонија е целосно разбиена Дури во

започнува процесот на обновување и поврзување на организациите на , 1933 КПЈ и СКОЈ воМакедонија а во август се создава и Областен

, : комитет на КПЈ заМакедонија во чиј состав влегуваат Никола, . Оровчанец Кочо Рацин иЖивоин Ќурчиќ Од ноември истата година ОК

„ ”, . започнува да го издава месечниот весник Искра чиј уредник е Рацин , Излегуваат само два броја на весникот бидејќи на почетокот на јануари

1934 15 , се случува провала во која се уапсени македонски комунисти . 42 , вклучително и Рацин Рацин е подложен на дури испрашувања при

. што морал да признае многу од онашто не смеел да го каже Во септември истата година Рацин е осуден на четири години робија во

, . , СремскаМитровица но таму останува околу една година Имено во 1935, , декември по донесувањето на закон за амнестија е ослободен

, Поизлегувањето од затвор Рацин бележи особена творечка активност која 1939 „ ќе кулминира во година кога ја објавува својата стихозбирка Бели

“. мугри Вомеѓувреме пишува и објавува неколку статии и трудови од , областа на литературната критика философијата и историјаташто од него

ќе направат најпознат македонски интелектуалец и прогресивен мислител .на просторите на бивша Југославија

, Сепак новоздобиената слава и авторитет на Рацин ќе доживеат силен удар 1940 . во година кога доаѓа до нарушување на односите помеѓу Рацин и КПЈ . . Во тоа време е во полн ек т н судир на книжевната левица и од Рацин е

побарано да напише статија противМирослав Крлежа и неговите „ “. , соработници од списанието Печат Бидејќи Рацин не постапува така ЦК

. , КПЈ донесува одлука за исклучување на Рацин од партијата Дополнително 8 наПокраинската конференција на КПЈ заМакедонија одржана на

1940, септември поради посетата на Рацин на тогашниот бан на Вардарската, , . 27 бановина Рафајловиќ Рацин е казнет со бојкот Од јануари до

1941 , . март година Рацин е затворен во логорот кај Ивањица Меѓуречје При нападот врз Југославија од Силите на Оската Рацин се јавува на

, , мобилизацијата и е испратен на кумановскиот фронт на месноста Страцин 7 . , кадешто веќе на април е заробен од страна на Германците Сепак набрзо

, , успева да побегнеи откако кратко времеживее во Велес заминува за , Софија Тамуживее заедно со својот сограѓанин КолеНеделковски но по

, 1941 , .неговата смрт во септември година се враќа воМакедонија . Во следниот период доаѓа до подобрување на односот на КПЈ кон Рацин

Новото партиско раководство на чело со Бане Андреев во првите месеци на1942 , , година одлучува да се тргне бојкотот над Рацин но тој не е примен

.повторно во партијата [

5 1943 , На мај година Рацин тргнува од Скопје во партизани со група 8- , .од мина меѓу кои е и Добривое Радосавлевиќ ] По

„ ” пристигнувањето во одредот Кораб станува уредник на „ ” партизанскиот весник Илинденски пат и подготвува две збирки на

- .македонски народно ослободителни песни , , . 13 , Но набрзо Рацин загинува Вечерта на јуни додека се враќал во

, , партизанската печатница на планината Лопушник Кичевско , смртоносно бил застрелан одМиноМиновски партизанот кој го

. чувал пристапот кон печатницата Според податоците кои ги , наведува Перо Коробар при тоа Рацин бил на триесеттина метри

, 300-400 подолу од него а партизанската база се наоѓала на метри од.печатницата

. , Има две верзии околу смртта на Рацин Според првата станува збор : за несреќен случај поради вродената наглувост Рацин не го чул

, повикот на стражарот да застане и да се идентификува пошто овој . го истрелал смртоносниот куршум Според втората верзија тој е

. , намерно убиен Според некои наводи Страхил Гигов политички го , изолирал Рацин и го организирал неговото убиство а сомнежи дека

, се работи за наместен случај фрла и податокот дека Рацин пред , заминувањето во партизани и на патот до партизанскиот одред

, веројатно влегол во судир со Добривое Радосавлевиќ како и податокот според кој на Рацин му бил одземен пиштолот додека бил

.во партизанскиот одред

Творештвото на Кочо Рацин опфаќа : , , неколку области поезија проза

, историски списи философски, . списи литературна критика и есеи Својот најголем придонес го дава во

, областа на поезијата особено со „ “, својата стихозбирка Бели мугри

, 1939. објавена во Загреб Неговите придонеси и во останатите области

, се важни но тие главно се во сенка .на неговото поетско творештво

1928 . Рацин започнува да пишува поезија во година Од февруари до јули на својата љубов РахилкаФирфова ѝ ги 31 посветува своите љубовни стихови со крв и мастило на

„ ” дописна картичка и стихозбирката Антологија на болката . останата во ракопис Картичките денес се чуваат во

. Архивот наМакедонија Песните главно се напишани на , , српскохрватски јази освеншест кои се напишани на

(„ “, „ “, бугарски Разнеженост Рухнаха се надеждите мои„ “, „ ...“, „ “, „ Плач в безмощие Все пак Мечти в полунощ Ипак

“).тъга раздира ми гърдите - Истата година во двобројот за октомври ноември на

„ “ загрепското списание Критика е објавена неговата прва, „ ”, . песна Синови глади напишана на српскохрватски јазик

1930 Одмај до октомври година во сараевското списание„ ” : „ ”, „ Снага објавува четири песни Из фабрике У

”, „ ” „ ”. 1932 предвечерје Челичном строју и Бити човек Во година во Скопје Рацин објавува заедничка стихозбирка со

, студентите на Философскиот факултет во Скопје Јован , Ѓорѓевиќ и Александар Аксиќ на српски јазик под наслов

„1932“.

Во оваа збирка е објавена една од Рациновите најсилни „ ”. песни Ватромет Следна песна која ја објавува Рацин е

„ ”, песната До еден работник која е прва песна на Рацин на , македонски јазик а ја објави загрепското списание

“ ” 1936 . 1937 , Књижевник во година Во година по повод загинувањето на велешанецот Ганчо Хаџипанзов во

, „ Шпанската граѓанска војна ќе ја напише Испанска“, 1938 „ балада а во година ја објавува песната Смрт

“.астуриског рудара 1939 Најголемиот успех го постигнува во година со

„ ”. стихозбирката Бели мугри Стихозбирката е испечатена 4.000 во примероци и се растура по цела тогашна

Југославија и во ПиринскаМакедонијапостигнувајќи .голем успех

„ Треба да се спомнат и двете стихозбирки Македонски- “ . народно ослободителни песни чиј уредник е Рацин

, 13 Првата излегува од печат на денот на неговата смрт 1943 , .јуни година додека втората е објавена набрзо потоа

Рациновиот прв објавен прилог е неговата „ “, прозна исповест Резултат објавена во

- 1928 двобројот за август септември на „ “. 1932 загрепското списание Критика Во

година учествува на конкурсот на загрепската„ ” „ Литература и е награден за својот расказ У

“, каменолому кој подоцна е и објавен во ова. 1933 списание Во истото списание објавува

„ “ фрагменти од неговиот роман Опиум( „ “ ). преведен како Афион на македонски Овој

1931 роман Рацин почнал да го пишува околу, година но ракописот настрадал при провалата

. и апсењето на Рацин Другите раскази на : „ “ (1937), „ “ Рацин се Тутуноберачи Пладне

(1937), „ “ (1937), „ “ Еденживот Златен занает(1939), „ “ „ “, како и Татко и Радоста е голема кои

.се објавени подоцна

Од историјата Рацин покажа посебен интерес за богомилското движење и напиша три трудови посветени

: „ “, „ “ на него Драговитските богомили Богомилите и„ “. Селското движење на богомилите во Средниот век Од

, овие три во текот на Рациновиотживот е објавен само„ ...“, 1939 Селското движење во година во списанието„ “, „ “ Народна читанка а трудот Богомилите е напишан на

.македонски јазик Овие Рациновите трудови за богомилите се одликуваат со

, значителен квалитет на проучувањето на материјата при , што самата материја доста студиозно е обработена а не

изостануваат и неколку доста продорни тези кои се . посебно интересни Меѓу нив посебно вреди да се

„ одбележи Рациновата теза дека богомилството е нешто “ најинтересно и најсветло во нашата народна историја

(„ “). Богомилите Важно е да се нагласи и податокот дека Рацин е првиотМакедонецшто го проучувал богомилското

..движење

1964 Во чест на Кочо Рацин од година во Велес се одржува поетската

„ “, манифестација Рацинови средби која 1992 од стана поетска манифестација .на балканско ниво

1956 Родната куќа на Рацин во Велес во - .година е претворена во спомен музеј

1952 Во година Трајче Попов ја снима „ “ филмска поема Бели мугри врз

основа на стиховите од истоимената , Рацинова стихозбирка а во

2007 , година на денот на загинувањето на Рацин е промовиран филмот

„ “, Елегија за тебе авторски проект на . Васил Зафирчев и Данчо СтефковИсто

така е изграден споменик на КочоРацин