Η καθημερινή ζωή στο Βυζάντιο

Η οικογενειακή ζωή

• Απαγόρευση γάμου: κορίτσια κάτω των 12 , αγόρια κάτω των 14

• Με την τέλεση των αρραβώνων : υπογραφή την συμβολαίου για την προίκα.

• Γαμήλια γλέντια μόνο με φίλους και συγγενείς του γαμπρού.

• Δικαίωμα στο διαζύγιο.

Το σχολείο • Δύο κύκλοι σπουδών:γραμματιστής , γραμματικός

• Κύκλος γραμματιστή : παιδιά από 7 ετών

• Κύκλος γραμματικού : παιδιά από 12 ετών

• Ανώτατη εκπαίδευση: μόνο οι πλούσιοι

• Μαθήματα : ανάγνωση,γραφή,γραμματική,ρητορική,φιλοσοφία,αριθμητική,γεωμετρία, αστονομία,μουσική,κλασσικούς συγγραφείς.

• Πόροι της λειτουργίας των σχολείων: από τα δίδακτρα των μαθητών .

Η ασθένεια, η ιατρική,κοινωνική περίλθαλψη και ο θάνατος

• Κάθε πολιτεία : νοσοκομείο με γιατρούς όσους και ο αριθμός του πληθυσμού.

• Ορισμένοι γιατροί : δικό τους ιατρείο , επίσκεψη στα σπίτια των ασθενων.

• Δεισιδαιμονίες και μαγεία :αντίδραση Εκκλησίας , ανταγωνισμός με την ιατρική.

• Εκκλησία : ίδρυση ορφανοτροφείων και πτωχοκομείων.

Η κατοικία

• Σπίτι στο Βυζάντιο : μια κεντρική αίθουσα(υποδοχή)

ισόγειο: κουζίνα , πλυσταριό , λουτρό

• Εικονοστάσιο ή παρεκλήσι

• Πάνω όροφος: υπόλοιπα δωμάτια

• Φτωχοί και χωρικοί : διαμονή σε μικρά σπίτια και άθλιες συνθήκες.

• Ευκατάστατοι πολίτες : διαμονή σε δυόροφα σπίτια.

• Ισόγειο: κοτέτσι , στάβλο , αποθήκες

1ος όροφος : δωμάτια οικογένειας

• Μεγαλοκτηματίες : διαμονή σε επαύλεις με στοές και εσωτερικούς κήπους .

Η ενδυμασία και η μόδα• Αστοί: μακρύ χιτώνα με πολλές πτυχώσεις

μπότες δερμάτινες (μόνο τον χιτώνα)

ανατολίτικα παπούτσια (μόνο το καλοκαίρι ).

• Χωρικοί: χιτώνες χωρίς μανίκια με ζώνη στη μέση.

βράκες μακριές ως τον αστράγαλο.

ξυπόλητοι ή με παπούτσια ανοιχτά στην φτέρνα.

• Γυναίκες: ιμάτιο με μακριά μανίκια και κάλυψη του κεφαλιού.

φροντίδα μαλλιών και μακιγιάζ.

• Πλούσιες γυναίκες : πολυτελή μεταξωτά και λινά ενδύματα.

Η ψυχαγωγία• Τρόποι ψυγαγωγίας: θρησκευτικές ιεροτελεστίες

κοινωνικές ιεροτελεστίες

λαϊκές γιορτές

• Κάτοικοι της πρωτεύουσας: ιππόδρομος ➡️ αρματοδρομίες

➡️ θεατρικές παραστάσεις

➡️ θρησκευτικές πομπές

➡️ δημόσιες τελετές

• Απόκριες : μεταμφίεση για την υποδοχή της νέας σελήνης.

άναμμα φωτιάς και πήδημα πάνω από αυτές από τους νέους.

• Επαρχία : συγκέντρωση στα ετήσια πανηγύρια➡️ μάγοι

➡️ αστρολόγοι

➡️θαυματοποιοί

➡️θεραπευτής

Ο μοναχισμός

• Ορισμός : απομόνωση σε κάποια έρημο μακριά από τους ανθρώπους.

Μοναχοί, ερημίτες ή ασκητές , αναχωρητές

• Αρχή μοναχισμού στην Αίγυπτο ➡️ δύο μορφές

1η : η μοναχική(Αγ. Αντώνιος ιδρυτής)

2η : η κοινοβιακή(Παχώμος ιδρυτης)

• Κοινοβιακός μοναχισμός ➡️ ίδρυση μοναστηριών

Επικεφαλής ο ηγούμενος μοναστηριού.

• Μετά την αναστήλωση ➡️ αύξηση μοναστηριών σε πολλές περιοχές.

Καππαδοκία : Όλυμπο της Βιθυνίας

• Σημαντικότερο κέντρο➡️ Άγιο Όρος μοναχισμού( 9ος αιώνας)

Θρησκευτική ποίηση

• Δύο είδη : λειτουργική ➡️λατρευτικές τελετές

μη λειτουργική

Θεολογική γραμματεία

• Αγιολογία ➡️ μελέτη θρησκευτικών κινημάτων : μυστικισμός

ησυχασμός

Λογία κοσμική γραμματεία

• Γεώργιος Πισίδης : κύριος εκπρόσωπος 7ου αιώνα. ➡️ ύμνος για τα κατορθώματα του Ηράκλειου.

• Ελληνική Ανθολογία ➡️ κυριότερο ποιητικό μνημείο με 4000 επιγράμματα (6ος – 10ος αιώνας)

• Έπος Βασίλειος Διγενής Ακρίτας ➡️ σημαντικό έργο της εποχής των Μακεδόνων.(11ος αιώνας)

• Βυζαντινικοί➡️ διάσωση κλασσικών γραμμάτων

• Μοναστήρια : ίδρυση βιβλιοθηκών

εργαστήρια αντιγραφής

↙️ ↘️

ανάπτυξη καλλιγραφίας. αντιγραφή αρχαίων κειμένων.

χρήση μικρόγραμμα της γραφής.

Εκπρόσωποι κλασσικών γραμμάτων:

-Πατριάρχης Φώτιος

-Αρέθας Αρχιεπίσκοπος Καισάρειας

• Ιστοριογραφία➡️ αναζήτηση της ιστορίας της αλήθειας.

• Χρονογραφία ➡️ λαϊκή ιστορική αφήγηση με έμφαση θαύματος ή φυσικές καταστροφές.

• Ακριτικά τραγούδια➡️ αναφορά στους αγώνες των Ακριτών κατά των Αράβων.

Προβληματισμός του συγγραφέα

- Δημώδης λογοτεχνία. ( 12ος αιώνας) ➡️κυριότερος εκπόσωπος Θεόδωρος Πρόδρομος ή Πτωχοπρόδρομος. ➡️ με τα ποιήματα του κοινωνική κριτική.

Έμμετρο ιπποτικό μυθιστόριμα

Συμαντικό έργο➡️ το χρονικό του Μορέως : γλωσσικό ενδιαφέρον και ιστορικό ενδιαφέρον➡️ εξιστόρηση της φραγκικής κυριαρχίας ( 1204-1292)

Φιλοσοφία

• Απομάκρυνση από την θρησκεία και μελέτη αρχαίων Φιλοσόφων. ➡️ Πλάτωνα ➡️ Αριστοτέλη