วเคราะหผลสมฤทธในการปฏบตวปสสนากรรมฐานตามแนว

สตปฏฐาน ๔ ของผปฏบตธรรมชาวตางชาต ณ วดราเปง (ตโป

ทาราม) เชยงใหม

จดทาโดย

นางสาวอญชล จตรานน

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาพทธศาสตรมหาบณฑต

สาขาวชาพระพทธศาสนา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย

พทธศกราช ๒๕๕๕

AN ANALYTICAL STUDY OF THE EFFECTIVENESS OF FOREIGN PRACTICES IN THE FOUR MAHASATIPATTHANA MEDITATION AT

RAMPOENG TEMPLE, CHIANGMAI PROVINCE.

โครงการวทยานพนธ

• ทกประเทศมการแขงขนพฒนาดานวตถอยางรวดเรวมากกวาการพฒนาดานจตใจ จงนามาซง

ความไมสมดลในการพฒนา เกดผลทตามมาคอปญหาทางสงคม และปญหาระหวางประเทศในดาน

ตางๆ

• ประเทศสหรฐอมรกามสถตเหตการณโศกนาฏกรรมการกราดยงคนหมมากในป ๒๕๒๕ – ๒๕๕๕

ถง ๔๙ ครง เฉพาะในป ๒๕๕๕ มเหตการณกราดยงสงถง ๑๖ ครง* สวนในประเทศไทยนน ในป ๒๕๕๕ มสถตคดอกฉกรรจสะเทอนขวญสงถง ๔,๘๐๐ คด คดทารายรางกายและชวต ๒๕,๐๐๐ คด

และคดประทษรายตอทรพยสน ๔๙,๐๐๐ คด **

*Mark Follman. A Guide to Mass Shootings in America. [ออนไลน]. แหลงทมา :

http://www.motherjones.com/politics/2012/07/mass-shootings-map [๒๑ ม.ค. ๒๕๕๖].

**กลมงานสารสนเทศฯ ศนยเทคโนโลยสารสนเทศกลาง. สถตคดอาญา. [ออนไลน]. แหลงทมา :

http://statistic.police.go.th/dn_main.htm [๒๑ ม.ค. ๒๕๕๖].

ความเปนมาและความสาคญของปญหา

• จตใจของมนษยควรจะไดรบการพฒนาไปควบคกบการพฒนาดานวตถอยางสมดลกน • พทธศาสนามแนวคาสอนเนนเรองการพฒนาจตใจเปนหลกโดยการปฏบตวปสสนากรรมฐาน ซงให

ผลลพธเปนประโยชนทงในปจจบน (จตใจสงบ มสมาธ) และประโยชนในภายภาคหนา (ลดกเลส)

• การปฏบตวปสสนากรรมฐาน ตามแนวทางสตปฏฐาน ๔ ประกอบดวย การพจารณาหรอการ

กาหนดรกาย เวทนา จตและธรรม สตปฏฐาน ๔ เปนทางสายเอกสายเดยวทนาผปฏบตใหมงตรงไป

ยงนพพาน หรอสภาวะทดบทกขไดสนเชง นนคอ การเจรญสตปฏฐาน คอการอยอยางไมมความทกข

ทจะตองดบ* • ความทกขและกเลสเปนของสากล การดบทกขของพระพทธศาสนาจงมหลกเปนสากลเชนกน

*พระธรรมปฎก (ป.อ.ปยตโต), พทธธรรม ฉบบปรบปรงและขยายความ, พมพครงท ๒๔, (กรงเทพมหานคร : มหาจฬาลงกรณราช

วทยาลย, ๒๕๔๖), หนา ๘๙๑.

ความเปนมาและความสาคญของปญหา

• พนฐานทางวฒนธรรม ความเชอ ความศรทธา และภาษา แตละประเทศแตกตางกน

• ชาวตางชาต อาจจะเกดความเขาใจในการปฏบตแตกตางกบคนไทย ซงมพนฐานเตบโตมาใน

ประเทศแหงพทธศาสนา

• วดราเปง (ตโปทาราม) เปนวดวปสสนากรรมฐานทางภาคเหนอ เปนสานกปฏบตธรรมประจา

จงหวดเชยงใหม แหงท ๒ ปจจบนวดอยภายใตการดแลของพระครภาวนาวรช (พระปลดสพนธ

อาจณณสโล) เจาอาวาสองคปจจบน* • วดราเปง (ตโปทาราม) มการอบรมวปสสนากรรมฐานแกผปฏบตธรรมชาวไทย และชาว

ตางประเทศ

• มชาวตางประเทศเขารบการอบรมวปสสนากรรมฐานทวดราเปง (ตโปทาราม) จานวน ๔๘๔ คน

(จาก ๖๐ ประเทศ) ในป ๒๕๕๕** *ประวตวดราเปง (ตโปทาราม) [ออนไลน]. แหลงทมา : http://www.watrampoeng.com/ [๒๑ ม.ค. ๒๕๕๖]. **คณะศษยานศษยวดราเปง (ตโปทาราม), สรรพธรรม ๓, พมพครงท ๑, (เชยงใหม : สมศกดการพมพ, ๒๕๕๖), หนา ๑๐๓.

ความเปนมาและความสาคญของปญหา

• เปนเรองทนาเสยดายหากผปฏบตธรรมชาวตางชาตทเดนทางไกลมาเพอศกษาการ

ปฏบตวปสสนากรรมฐานจะไมไดรบประสทธผลเตมทในการเขารบการอบรม

• และจะเปนผลเสยมากยงขน หากผปฏบตธรรมชาวตางชาตเขาใจการปฏบต

วปสสนากรรมฐานในแนวสตปฏฐาน ๔ ไมถกตอง และนาไปเผยแพรตอในประเทศของ

ตน อนจะเปนการสรางความเขาใจผด หรอปดโอกาสผ อนทสนใจการปฏบต

ความเปนมาและความสาคญของปญหา

จากการศกษาคนควางานวจยทเกยวของ พบวามงานวจยอย ๔ กลม คอ

๑.) งานวจยเกยวกบรายละเอยดของการปฏบตวปสสนากรรมฐานในแนวสตปฏฐาน ๔ เชน ศกษา

สภาวญาณ หรอจรตทใชในการปฏบต เปนตน ๒.) งานวจยเกยวกบวธการสอนการปฏบตวปสสนากรรมฐานในแนวสตปฏฐาน ๔ ของพระอาจารย

รปตางๆ ๓.) งานวจยเกยวกบผลของปฏบตวปสสนากรรมฐานในแนวสตปฏฐาน ๔ ในดานตางๆ เชน ผลของ

การปฏบตวปสสนากรรมฐานกบการบรหารงาน หรอการเรยน เปนตน ๔.) งานวจยเกยวกบการประเมนแรงจงใจ หรอความพอใจในการปฏบตวปสสนากรรมฐานในแนวสต

ปฏฐาน ๔

ผ วจยเลงเหนถงความสาคญในการวดผลสมฤทธในการปฏบตวปสสนากรรมฐานในแนวสตปฏฐาน

๔ ของผปฏบตธรรมชาวตางชาต ซงจะเปนกลมผปฏบตธรรมทจะขยายตวเพมขนในเวลาอนรวดเรว

และจะเปนพลงอนสาคญในการชวยสรางรากฐานและเผยแพรการปฏบตธรรม

ความเปนมาและความสาคญของปญหา

ผวจยหวงวาผลงานวจยชนนจะเปนประโยชนในการพฒนาการอบรมการปฏบต

วปสสนากรรมฐานในแนวสตปฏฐาน ๔ แกผปฏบตธรรมชาวตางชาตใหมประสทธผล

สงสด สงผลใหเกดผพบหนทางแหงความพนทกขมากขน และมผ เกดความศรทธาใน

การปฏบตและการเผยแพรพทธศาสนามากขน

รวมกนรกษาและสบทอดพระพทธศาสนาสบตอไปโดยไมมขอจากดเรองชนชน เชอ

ชาต และภาษา เพราะผปฏบตธรรมอยางถกตองทกคนจะเขาใจในภาษาเดยวกน คอ

ภาษาธรรม

ความเปนมาและความสาคญของปญหา

๑.) เพอศกษาวเคราะหความเขาใจในวธการปฏบตวปสสนากรรมฐานในแนว

สตปฏฐาน ๔ ของผปฏบตธรรมชาวตางชาต

๒.)เพอศกษาวเคราะหความเขาใจในผลลพธและประโยชนของการปฏบต

วปสสนากรรมฐานในแนวสตปฏฐาน ๔ ของผปฏบตธรรมชาวตางชาต

๓.) เพอศกษาวเคราะหแรงจงใจในการนาการปฏบตวปสสนากรรมฐานในแนว

สตปฏฐาน ๔ ไปฝกปฏบตดวยตนเองอยางตอเนองของผปฏบตธรรม

ชาวตางชาต

วตถประสงคของการวจย

การศกษาวจยครงนเปนการศกษาเชงคณภาพ ซงขอบเขตในการวจยจะเนนการศกษาเอกสาร

(Documentary Research) และวจยภาคสนาม (Field Research) ควบคกนไป

๑.) ขอบเขตดานเนอหา – พระไตรปฎก, อรรถกถา, หนงสอเกยวกบสตปฏฐาน ๔, เอกสารของวดราเปง (ตโปทาราม)

๒.) ขอบเขตดานประชากร - ประชากรทใชในการวจย คอ ผปฏบตธรรมชาวตางชาต ทมาปฏบต

ธรรม ณ สานกปฏบตธรรมวดราเปง (ตโปทาราม) อาเภอเมอง จงหวดเชยงใหม ในชวงเดอนกนยายน

– พฤศจกายน ๒๕๕๖ ซงเขาปฏบตธรรมเปนเวลา ๗ วนขนไป ๓.) ขอบเขตพนทการศกษาวจย - สานกปฏบตธรรมนานาชาต วดราเปง (ตโปทาราม) อาเภอเมอง

จงหวดเชยงใหม ๔.) ขอบเขตเนอหาการศกษาวจย - ศกษาวจยถงผลสมฤทธของการปฏบตวปสสนากรรมฐานตาม

แนวสตปฏฐาน ๔ ของผปฏบตธรรมชาวตางชาต วจยความเขาใจในวธการปฏบต ความเขาใจใน

ผลลพธของการปฏบต และแรงจงใจในการนาการปฏบตไปฝกดวยตนเองอยางตอเนอง ๕.) ขอบเขตระยะเวลาในการศกษาวจย - สมภาษณเชงลกผปฏบตธรรมชาวตางชาตทเขาพก

ปฏบตธรรมในระยะเวลา ๓ เดอน

ขอบเขตการวจย

กรอบแนวคดในการวจย

ตวแปรอสระ ตวแปรตาม ปจจยทมผลตอการปฏบตธรรมของผปฏบต

ธรรมชาวตางชาต ผลสมฤทธของการปฏบตธรรมในแนว

สตปฏฐาน ๔ ของผปฏบตธรรมชาวตางชาต

๑. เพศ ๒. อาย ๓. สญชาต ๔. พนฐานทางดานวฒนธรรมและความเชอ ๕. ขอจากดทางดานภาษา ๖. วธการสอนการปฏบตธรรม ๗. แรงจงใจในการมาปฏบตธรรม

๑. ดานความเขาใจในวธการปฏบต ๒. ดานความเขาใจในผลลพธและประโยชน

ในการปฏบต ๓. ดานแรงจงใจในการจะไปปฏบตอยาง

สมาเสมอ

๑.) ตองการทราบถงความเขาใจในเรองวธการปฏบตธรรมในแนวสตปฏฐาน

๔ ของผปฏบตธรรมชาวตางชาต

๒.) ตองการทราบถงความเขาใจในผลลพธและประโยชนของการปฏบต

ธรรมในแนวสตปฏฐาน ๔ ของผปฏบตธรรมชาวตางชาต

๓.) ตองการทราบถงแรงจงใจในการนาการปฏบตธรรมในแนวสตปฏฐาน ๔

ไปฝกปฏบตดวยตวเองตออยางตอเนองของผปฏบตธรรมชาวตางชาต

ปญหาทตองการทราบ

๑.) ผปฏบตธรรมชาวตางชาตมความเขาใจในวธการปฏบตธรรมในแนวสตปฏ

ฐานถกตองมากกวารอยละ ๘๐% ๒.) ผปฏบตธรรมชาวตางชาตมความเขาใจในผลลพธและประโยชนของการ

ปฏบตธรรมในแนวสตปฏฐานถกตองมากกวารอยละ ๘๐% ๓.) ผปฏบตธรรมชาวตางชาตมแรงจงใจในการนาการการปฏบตธรรมในแนว

สตปฏฐานไปฝกปฏบตตออยางตอเนองมากกวารอยละ ๘๐%

สมมตฐานการวจย

๑.) วเคราะห หมายถง การหาเหตผล และแยกเนอหาสาระออกเปนสวนๆ ในเรอง

ทเกยวกบผลสมฤทธของการปฏบตวปสสนากรรมฐานในแนวสตปฏฐาน ๔ ของผ

ปฏบตธรรมชาวตางชาต ๒.) ผลสมฤทธในการปฏบตวปสนากรรมฐาน หมายถง ความเขาใจในวธการ

ปฏบต ผลลพธและประโยชนของการปฏบตวปสสนากรรมฐานในแนวสตปฏฐาน

๔ และแรงจงใจในการนาการปฏบตไปฝกดวยตนเองอยางตอเนองของผปฏบต

ธรรมชาวตางชาต ๓.) การปฏบตวปสสนากรรมฐาน หมายถง การฝกหดปฏบตโดยอาศยรปนาม

ขนธ ๕ สาหรบเปนปจจยใหเกดการเหนแจงตามความเปนจรงของธรรมชาต เพอ

การบรรลพระนพพาน ซงเปนจดมงหมายสงสดของพระพทธศาสนา

นยามศพทเฉพาะในการวจย

๔.) สตปฏฐาน มาจาก สต คอ การระลกร ปฏฐาน คอ เขาไปตงไว สตปฏฐาน

หมายถงฐานทตงของสต หรอฐานทรองรบการกาหนด การระลก การตามร

สภาวธรรม อารมณ ณ ปจจบน เปนการใชสตพจารณาสงทงหลายใหรเหนตามความ

เปนจรงม ๔ อยาง คอ พจารณากาย เวทนา จต ธรรม สตปฏฐาน หมายถง ทตงแหง

การเจรญสต ๔ ประการ ไดแก กาย เวทนา จต และธรรมอนเปนทตง ทระลกแหงการ

ฝกฝน อบรมจตใหเกดสตรตาม ๕.) การสอบอารมณ หมายถง การตรวจสอบจตของผปฏบตวปสสนากรรมฐานโดย

พระวปสสนาจารยวามความถกตองตามหลกวปสสนาญาณ ๑๖ ขนหรอไม และเพอ

ปองกนความวปลาส อนจะเกดในการปฏบตวปสสนากรรมฐาน ๖.) ผปฏบตธรรมชาวตางชาต หมายถง ผปฏบตธรรมทมสญชาตอนๆ

นอกเหนอจากสญชาตไทย

นยามศพทเฉพาะในการวจย

พระไตรปฎก

๑.) พระไตรปฎกฉบบมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย เลมท ๑๐ ทฆนกาย

มหาวรรค วาดวยเรองมหาสตปฏฐานสตร สรปใจความไดวา สตปฏฐานสตรหรอ

มหาสตปฏฐานสตร เปนพระสตรทพระพทธเจาตรสวาเปนหนทางนเปนทไปอน

เอก เพอการบรรลธรรมทถกตอง เพอทาใหแจงซงพระนพพาน มหาสตปฏฐานสตร

เมอพจารณาจากพระพทธพจนตอนเรมพระสตร อาจกลาวไดวาหลกการในพระ

สตรน เปนหลกแนวปฏบตตรงทเนนเฉพาะเพอการรแจง คอใหมสตพจารณา

กากบดสงทงหลายใหรเหนเทาทนตามความเปนจรง โดยไมใหถกครอบงาไวดวย

อานาจกเลสตาง ๆ โดยมแนวปฏบตเปนขนตอน ๔ ระดบ คอ พจารณากาย, ความรสก (เวทนา), จต, และธรรมทเกดในจต

ทบทวนเอกสารและงานวจยทเกยวของ

หนงสอ

๑.) พระธรรมปฎก (ป.อ.ปยตโต) กลาวถงสตปฏฐานในหนงสอ “พทธธรรม” สรป

ใจความไดวาสตปฏฐานเปนสมมาสต เปนการปฏบตทถอวามพรอมทงสมถะและ

วปสสนาในตว ผปฏบตอาจเจรญสมถะจนไดฌาณกอนแลวจงเจรญวปสสนาตามแนว

สตปฏฐานจนถงทสดกได หรอจะอาศยเพยงสมาธขนตนๆทจาเปนมาประกอบ เจรญ

วปสสนาเปนตวนาในแนวสตปฏฐานน ไปจนถงทสดกได

พระธรรมปฎก (ป.อ.ปยตโต), พทธธรรม ฉบบปรบปรงและขยายความ, พมพครงท ๒๔, (กรงเทพมหานคร : มหาจฬาลงกรณราชวทยาลย, ๒๕๔๖).

ทบทวนเอกสารและงานวจยทเกยวของ

หนงสอ ๒.) พระธรรมธรราชมหามน (โชดก) ไดเขยนเรองการปฏบตวปสสนากรรมฐานไวในหนงสอเรอง

“ความเปนมาของวปสสนากรรมฐาน” สรปใจความไดวา การปฏบตวปสสนากรรมฐาน ทาใหเรา

เขาใจคาวารป นาม และพระไตรลกษณ ไดดยงขน รจกวธดาเนนชวตทถกตอง ไมหลง ไมมวเมา

และเปนคนมเมตตากรณา ไมเบยดเบยนหรอเอารดเอาเปรยบกน เปนคนวางายสอนงาย ไมม

มานะทฏฐ ไมถอตว มกาย วาจา ใจบรสทธ และสามารถควบคมตวเองไดในทกสถานการณ ทาให

เราอยในสงคมไดอยางเปนสข ไมกอเวรภยใหเกดโทษทกขตามมาเปนสายโซ ดงปฏจจสมปบาทท

องคสมเดจพระสมมาสมพทธเจาทรงเปรยบไว สดทายคอทาใหคนไดรบความสข ๘ ประการ คอ สข

ของมนษย สขทพย สขในฌาน สขในวปสสนา สขในมรรค สขในผล และทายสดคอสขในพระ

นพพาน ตามเหต ปจจย หรอตามสมควรแกการปฏบตธรรมของตน

พระธรรมธราชมหามน (โชดก ญาณสทธ), ความเปนมาของวปสสนากรรมฐาน, (กรงเทพมหานคร : โรงพมพมหา

จฬาลงกรณราชวทยาลย, ๒๕๓๘).

ทบทวนเอกสารและงานวจยทเกยวของ

หนงสอ

๓.) พระธรรมโกศาจารย (พทธทาสภกข) กลาวถงเรองสมาธและวปสสนาไวใน

หนงสอ “สมาธและวปสสนาตามธรรมชาต” สรปใจความไดวา จตทควรแกการงาน

(กมมนโย) เปนจตอนประกอบดวยสตและสมาธทเกดตามธรรมชาต ซงจะเหมาะสมแก

การนาไปใชพจารณาใหเกดปญญา สวนสมาธทเกดจากการบาเพญดวยวธการเฉพาะ

นน มกจะเปนสมาธทลกเกนไป หรออาจทาใหมสขมากเกนไปจนอาจหลงเขาใจผดวา

เปนมรรคผลนพพาน พระธรรมโกศาจารย (พทธทาสภกข), สมาธและวปสสนาตามธรรมชาต, (กรงเทพมหานคร : สานกพมพสขภาพ

ใจ, ๒๕๔๙).

ทบทวนเอกสารและงานวจยทเกยวของ

หนงสอ

๔.) พระเทพวสทธกว (พจตร ฐตวณโณ ป.ธ.๙) ไดกลาวถงเรองวปสสนาไวใน

หนงสอเรอง “คมอการบาเพญกรรมฐาน” สรปใจความไดวา การปฏบตวปสสนา

กรรมฐานจาเปนอยางยงทจะตองมศลและสมาธเปนเบองตน ศลทบรสทธเปนเหตให

เกดสมาธ และถาไมเจรญใหสมาธเกดขน กไมสามารถจะเจรญวปสสนานนใหเกดขน

ได เพราะสมาธเปนเหตใหเกดวปสสนา

พระเทพวสทธกว (พจตร ฐตวณโณ), คมอการบาเพญกรรมฐาน, พมพครงท ๗, กรงเทพมหานคร : โรงพมพ

มหามกฏราชวทยาลย, ๒๕๔๒), หนา ๗๕.

ทบทวนเอกสารและงานวจยทเกยวของ

หนงสอ

๕.) พระปญญานนโท ไดกลาวถง การฝกหดวปสสนากรรมฐานเบองตนไวในหนงสอเรอง “การ

ฝกหดสมาธ และวปสสนาเบองตน” สรปใจความไดวา การฝกหดวปสสนาเพอใหเกดปญญารแจง

เหนจรงนน จะตองฝกใหเกดสตกอน โดยฝกหดในสตปฏฐาน ๔ คอการพจารณาเหนกายในกาย

เหนเวทนาในเวทนา เหนจตในจต และเหนธรรมในธรรม เพอใหเกดสตขน เมอสตตงมนดแลว กจะ

ทาใหเกดโพชฌงคขน คอ มสตตงมน พจารณาวจยธรรม มความเพยรไมยอหยอน มปตเกดขน

กายและใจสงบระงบ จตเปนสข ตงมนและวางเฉยเปนอเบกขา พจารณาวจยธรรมจนเกด

วปสสนาญาณ (ปญญา) ตามลาดบ จนถงขนวมตต หลดพนจากกเลสในทสด

ปญญานนโท, การฝกหดสมาธ และวปสสนาเบองตน, พมพครงท ๙, (กรงเทพมหานคร :โรงพมพมหามกฏราช

วทยาลย, ๒๕๔๓), หนา ๒๗ – ๒๘.

ทบทวนเอกสารและงานวจยทเกยวของ

วทยานพนธ

๑.) พระมหารงเรอง รกขตธมโม (ปะมะขะ) ไดทาการศกษาวจยเรอง “ผลการปฏบตวปสสนา

กรรมฐาน : ศกษากรณเยาวชนผปฏบตวปสสนารรมฐาน ณ ศนยปฏบตธรรมสวนเวฬวน อาเภอเมอง

จงหวดขอนแกน” สรปใจความไดวา เยาวชนแตละคนมปญหาและอปสรรคในการปฏบตวปสสนา

กรรมฐานแตกตางกนขนอยกบความศรทธาและความเขาใจในการปฏบต เยาวชนบางสวนรสกตง

เครยดในการปฏบต จงควรมกจกรรมอนๆเสรมในการปฏบตธรรมเพอไมใหตงเครยดเกนไป และ

กระทรวงศกษาธการควรมนโยบายสนบสนนใหมกจกรรมการปฏบตธรรมเสรมในการเรยนการสอน

เพอใหเยาวชนไดมโอกาสพฒนาจตใจอยางตอเนองและเกดผลลพธสงสด

พระมหารงเรอง รกขตธมโม (ปะมะขะ), “ผลการปฏบตวปสสนากรรมฐาน : ศกษากรณเยาวชนผปฏบตวปสสนารรมฐาน ณ ศนยปฏบต

ธรรมสวนเวฬวน อาเภอเมอง จงหวดขอนแกน”, วทยานพนธพทธศาสตรมหาบณฑต, (บณฑตวทยาลย : มหาวทยาลยมหาจฬาลง

กรณราชวทยาลย, ๒๕๔๙).

ทบทวนเอกสารและงานวจยทเกยวของ

วทยานพนธ ๒.) พระสวรรณ สวณโณ (เรองเดช) ไดทาการศกษาวจยเรอง “ศกษาผลการเจรญสตตามแนวปฏบตของหลวงพอเทยน จตตสโภ : กรณศกษาผปฏบตธรรมในสานกปฏบตธรรมมหาสตปฏฐาน ๔

บานเหลาโพนทอง” สรปใจความไดวา การเจรญสตตามหลกของมหาสตปฏฐานสตร มจดมงหมายเพอ

การหลดพนจากอปกเลสเครองเศราหมองดวยการมสตระลกรอยในกาย เวทนา จต ธรรม หลวงพอ

เทยน จตตสโภเนนสอนการเจรญสตในหมวดกาย ดวยการพจารณาอรยาบถยอย หมวดจตดวยการ

ตามรทนความคด เพอใหเกดปญญารแจงเหนจรง ผลการเจรญสตตามการสอนของหลวงพอเทยน

จตตสโภ พบวาผปฏบตสามารถควบคมอารมณตนเองไดดกวาเดม มสมาธในการทางานมากขน และม

จตเมตตามากขน

พระสวรรณ สวณโณ (เรองเดช), “ศกษาผลการเจรญสตตามแนวปฏบตของหลวงพอเทยน จตตสโภ : กรณศกษาผปฏบต

ธรรมในสานกปฏบตธรรมมหาสตปฏฐาน ๔ บานเหลาโพนทอง”, วทยานพนธพทธศาสตรมหาบณฑต, (บณฑต

วทยาลย : มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย, ๒๕๕๓).

ทบทวนเอกสารและงานวจยทเกยวของ

วทยานพนธ

๓.) อณวชร เพชรนรรตน ไดทาการศกษาวจยเรอง “การศกษาวเคราะหผลสมฤทธในการปฏบต

วปสสนากมมฏฐานตามแนวของมหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย” สรปใจความไดวา

หลกการปฏบตวปสสนากรรมฐานคอหลกการในมหาสตปฏฐานสตร ซงเปนสวนหนงของโพธปกขย

ธรรมอกดวย การปฏบตธรรมในหลกสตรของมหาจฬาลงกรณราชวทยาลยคอหลกการของสตปฏฐาน

๔ ซงใชวธการปฏบตในมหาสตปฏฐานสตร ๒๑ วธ ซงอางองจากคมภรวสทธมรรคเปนหลก นสตมหา

จฬาลงกรณราชวทยาลยทไดเขารบการอบรมการปฏบตวปสสนากรรมฐานมความรความเขาใจใน

วธการปฏบตมากขน ไดรบผลสมฤทธในดานศรทธา วรยะ สต สมาธ ปญญา และพละ ๕ มากขน อณวชร เพชรนรรตน, “การศกษาวเคราะหผลสมฤทธในการปฏบตวปสสนากมมฏฐานตามแนวของ

มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย”, วทยานพนธพทธศาสตรมหาบณฑต, (บณฑตวทยาลย : มหาวทยาลย

มหาจฬาลงกรณราชวทยาลย, ๒๕๔๙).

ทบทวนเอกสารและงานวจยทเกยวของ

วทยานพนธ

๔.) บวครอง ชยปราบ ไดทาการศกษาวจยเรอง “การศกษาผลสมฤทธการฝกปฏบตสมาธตามหลก

อานาปานสตสอนโดยยดผ เรยนเปนศนยกลางแบบโมเดลซปปา ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๑ – ๓ โรงเรยนชมชนหนองเมก” สรปใจความไดวา การฝกสมาธตามหลกอานาปานสตมผลในการพฒนา

จตใจของนกเรยน ทาใหมสตตงมนในการดารงชวตมากขน มพฒนาการดานจรยธรรมและคณธรรม

และมความเชอในเรองกฎแหงกรรมมากขน

บวครอง ชยปราบ, “การศกษาผลสมฤทธการฝกปฏบตสมาธตามหลกอานาปานสตสอนโดยยดผ เรยนเปนศนยกลางแบบ

โมเดลซปปา ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๑ – ๓ โรงเรยนชมชนหนองเมก”, วทยานพนธพทธศาสตรมหาบณฑต, (บณฑตวทยาลย : มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย, ๒๕๕๓).

ทบทวนเอกสารและงานวจยทเกยวของ

วทยานพนธ ๕.) Doungkamon Tongkanaraksa ไดทาการศกษาวจยเรอง“SUITABLE BUDDHIST MEDITATION RETREATS FOR FOREIGNERS IN THAILAND” สรปใจความไดวา ปจจยทเกอกลการปฏบตธรรมตางๆ มผลตอผ เขาปฎบตธรรม ควรมจดโครงการ

ปฏบตธรรมแยกตามกลมของผ เขาปฏบตธรรม เชน การจดคาแนะนาเบองตนสาหรบนกทองเทยวท

สนใจการปฏบตแตยงไมพรอมทจะเขาฝกอบรม โครงการปฏบตธรรมเบองตน โครงการปฏบตธรรม

สาหรบผ ทเคยฝกปฏบตมากอน และโครงการฝกอบรมปฏบตธรรมขนสง ตลอดจนการจดบวชใหแก

ชาวตางชาตทสนใจ นอกจากนควรประยกตหลกสปปายะ ๗ เพอใชเปนแนวทางในการสนบสนนการ

ปฏบตธรรม Doungkamon Tongkanaraksa, “SUITABLE BUDDHIST MEDITATION RETREATS FOR FOREIGNERS IN THAILAND”, Master of Art (Buddhist Studies), (Graduate School : Mahachulalongkornrajavidyalaya University, 2553).

ทบทวนเอกสารและงานวจยทเกยวของ

วทยานพนธ ๖.) แมชระววรรณ ธมมจารน (งานวสทธพนธ) ไดทาการศกษาวจยเรอง “การศกษาสภาวญาณ

เบองตนของผ เขาปฏบตวปสสนาตามหลกสตปฏฐาน ๔ ณ สานกวปสสนากรรมฐานวดพระธาตศร

จอมทอง วรวหาร” สรปใจความไดวา หลกการปฏบตของสานกวปสสนากรรมฐานวดพระธาตศร

จอมทอง วรวหาร มความสอดคลองตามคมภรพระไตรปฎก สภาวะของผปฏบตแตละคนไมเหมอนกน

ขนอยกบปจจยตางๆประกอบกน ซงการปฏบตวปสสนากรรมฐานจะตองพจารณาทงสภาวธรรม

ภายในและภายนอก พรอมทงการพนจถงเหตปจจยจากอดตทผานมา ซงสภาวธรรมและเหตดงกลาวม

ผลตอการปฏบตวปสสนาของแตละบคคล คาแนะนาของพระวปสสนาจารยทมความเขาใจและม

ประสบการณในการซกถามสภาวธรรมตางๆ มผลในการชวยปรบอนทรยของผปฏบตใหเสมอกน

เพอใหสภาวญาณเบองตน ของผปฏบตเจรญกาวหนาขนไปเปนลาดบ

แมชระววรรณ ธมมจารน (งานวสทธพนธ), “การศกษาสภาวญาณเบองตนของผ เขาปฏบตวปสสนาตามหลกสตปฏฐาน ๔

ณ สานกวปสสนากรรมฐานวดพระธาตศรจอมทอง วรวหาร”, วทยานพนธพทธศาตรมหาบณฑต, (บณฑตวทยาลย : มหาจฬาลงกรณราชวทยาลย, ๒๕๕๑).

ทบทวนเอกสารและงานวจยทเกยวของ

วทยานพนธ

๗.) พรรณราย รตนไพฑรย ไดทาการศกษาวจยเรอง “การศกษาวธการวธปฏบตวปสสนากมมฎฐาน

ตามแนวสตปฎฐาน ๔ศกษาแนวการสอนของพระธรรมธราชมหามน (โชดก ญาณสทธ)" สรปใจความ

ไดวา พระธรรมธรราชมหามน ไดดาเนนการสอน ตามหลกสตปฏฐานสตร และสอนใหผปฏบตเขาใจทง

ภาคทฤษฎและภาคปฏบต มการสอนประยกตใหเขากบสถานการณ โดยอาศยแนวพระไตรปฎก และ

แนวพระวปสสนาจารยแหงพมาเปนแนวทางในการประยกต จงเกดระบบหนอ (พองหนอ – ยบหนอ) สรปความวา สตปฏฐานสเปนทางเอกทจะนาไปสการบรรลธรรม อนเปนจดมงหมายสงสดของ

พระพทธศาสนา

พรรณราย รตนไพฑรย “การศกษาวธการปฏบตวปสสนากมฐานตามแนวสตปฏฐาน ๔ ศกษาแนวการสอนของพระธรรมธร

ราชมหามน (โชดก ญาณสทธ)”, วทยานพนธพทธศาตรมหาบณฑต, (บณฑตวทยาลย : มหาจฬาลงกรณราชวทยาลย

, ๒๕๔๔).

ทบทวนเอกสารและงานวจยทเกยวของ

วทยานพนธ

๘.) อษฎางค สวรรณมสสระ ไดทาการศกษาวจยเรอง “การศกษาไตรลกษณในการปฏบตวปสสนา

ตามหลกสตปฏฐาน ๔ : เฉพาะกรณการปฏบตวปสสนา ๗ เดอน” สรปใจความไดวา สตปฏฐานส เปนหนทางเอกทจะนาไปสการรแจงในสจธรรมและเขาถงความเปนจรงในชวต โดยหากผปฏบตมสตรรป

นามทเปนปจจบนดวยจตทตงมน จะทาใหเหนไตรลกษณ ซงมผลใหจตนปลอยวางอารมณและเกด

ปญญารแจงตามความเปนจรง และพฒนาสความเปนอสระพนจากทกขได

อษฎางค สวรรณมสสระ, “การศกษาไตรลกษณในการปฏบตวปสสนาตามหลกสตปฏฐาน ๔ : เฉพาะกรณการปฏบตวปสสนา ๗ เดอน” , วทยานพนธพทธศาสตรมหาบณฑต , (บณฑตวทยาลย : มหาจฬาลงกรณ

ราชวทยาลย,๒๕๕๒).

ทบทวนเอกสารและงานวจยทเกยวของ

๙.) ไชยณพล อภณฐลลา กลาวถงเรองการพฒนาปญญาอนเกดจากสตปฏฐานและปญญาทาง

วทยาศาสตรไวในวทยานพนธเรอง “ศกษาเปรยบเทยบวธพฒนาภมปญญาตามพระพทธศาสนาและ

วทยาศาสตร” สรปใจความไดวา หลกการพฒนาภมปญญา ตามแนวพระพทธศาสนาเปนไปตามลาดบ คอ สตมยปญญา จนตามยปญญา จนถงภาวนามยปญญา การเรยนรความจรงทสมบรณ

นนตองเรยนรจากประสบการณจรง คอ จตตองไปสมผสภาวะนนจรงๆ ดวยญาณทสสนะจงจะเปนการ

เหนความจรงทงหมด บคคลทจะสามารถฝกฝนแบบนไดตองมพนฐานทางจตใจและสตปญญาด และ

ดาเนนชวตตามรปแบบเฉพาะเพอบาเพญเพยร จงจะบรรลผลสงสด สวนการพฒนาภมปญญาตาม

แนววทยาศาสตรใชระบบการคดคานงหาเหตผล และการทดลองเพอพฒนาในสงทเปนรปธรรม

มากกวานามธรรม มจดประสงคหลกเพอพฒนาความสะดวกสบายในการดารงชวตเปนสาคญ

วทยาศาสตรจงเปนการเรยนรทไมมวนจบสน พฒนาไปเรอยๆตามการดารงชวตของคน

ไชยณพล อภณฐลลา, “ศกษาเปรยบเทยบวธพฒนาภมปญญาตามพระพทธศาสนาและวทยาศาสตร”, อกษรศาสตรมหา

บณฑต ,(บณฑตวทยาลย : มหาวทยาลยมหดล, ๒๕๓๒)

ทบทวนเอกสารและงานวจยทเกยวของ วทยานพนธ

จากการทบทวนเอกสารและงานวจยทเกยวของ สรปไดวาการปฏบตวปสสนากรรมฐานตามแนวสตปฏ

ฐาน ๔ เปนหลกการปฏบตทตรงตามหลกการในมหาสตปฏฐานสตร เปนทางเอกทจะดาเนนไปเพอการ

ลดกเลสใหเบาบางลง พฒนาจตใจใหบรสทธขน และเพมพนสต สมาธ ปญญา กอใหเกดประโยชนทง

ในเบองตน ขนกลาง และสงสด ทงนผลสมฤทธในการปฏบตธรรมขนอยกบปจจยหลายประการ

การศกษาวจยเพอวเคราะหถงผลสมฤทธในการปฏบตวปสสนากรรมฐาน มประโยชนในการพฒนา

รปแบบการอบรมเพอใหผ เขารบการอบรมไดเกดผลสมฤทธสงสด ผ วจยเหนวาปจจยทมอทธผลตอ

ผลสมฤทธในการปฏบตวปสสนากรรมฐานของชาวไทยกบชาวตางชาตนนแตกตางกน เนองดวยความ

แตกตางของภาษา วฒนธรรม และความเชอ ผ วจยจงมความสนใจศกษาถงผลสมฤทธของการปฏบต

วปสสนากรรมฐานของชาวตางชาต เพอเปนขอมลในการพฒนารปแบบการอบรมเพอใหเกดผลสมฤทธ

สงสดตอไป

ทบทวนเอกสารและงานวจยทเกยวของ สรป

รปแบบการวจย

๑.) การวจยเอกสาร ( Document Research) เพอศกษาขอมลเกยวกบแนวทางการเจรญสตในพระไตรปฎก และแนวทางการอบรมการปฏบต

วปสสนากรรมฐานของวดราเปง (ตโปทาราม) ศกษาเอกสารและงานวจยท

เกยวของ เพอทาความเขาใจถงแนวคดและรปแบบการปฏบตวปสสนากรรมฐาน

ในแนวสตปฏฐาน ๔

๒.) การวจยภาคสนาม ( Field Research) เพอศกษาผลสมฤทธในการปฏบตวปสสนากรรมฐานในแนวสตปฏฐาน ๔ ของผปฏบตธรรมชาวตางชาต

ทมาปฏบตธรรม ณ วดราเปง (ตโปทาราม) อาเภอเมอง จงหวดเชยงใหม

วธดาเนนการวจย

เครองมอทใชในการวจย

ใชการสมภาษณเชงลกเพอวดผลสมฤทธในการปฏบตวปสสนากรรมฐาน

ในแนวสตปฏฐาน ๔ ของผปฏบตธรรมชาวตางชาต โดยใชชดคาถามทได

การรบรองจากผทรงคณวฒวาสามารถวดผลสมฤทธในการปฏบต

วปสสนากรรมฐานไดอยางมประสทธภาพ

และใชการสงเกตแบบมสวนรวมคอเขารบการอบรมและปฏบตธรรมใน

หลกสตรนานาชาต ณ วดราเปง (ตโปทาราม)

วธดาเนนการวจย

ขนตอนการสรปวเคราะห รวบรวมขอมลจากการสมภาษณเชงลกในภาคสนาม มาวเคราะหขอมล สรปและเขยนรายงานการวจย

และขอเสนอแนะ

จากวธการดาเนนการวจยน สามารถแสดงเปนแผนภาพไดดงน

วธดาเนนการวจย

ศกษามหาสตปฏฐานสตรในพระไตรปฎก

ศกษาการปฏบตในแนวสตปฏฐาน ๔ ของวดราเปง (ตโปทาราม)

สรางชดคาถามเพอใชในการสมภาษณเชงลก

กบกลมตวอยาง

ทาการวจยภาคสนามดวยการสมภาษณเชงลกและสงเกตแบบม

สวนรวม

รวบรวบขอมลจากการวจยภาคสนาม

นาขอมลมาวเคราะห สรป และเสนอแนะ

๑.) ทาใหทราบถงความเขาใจในเรองวธการปฏบตธรรมในแนวสตปฏฐาน ๔ ของผปฏบต

ธรรมชาวตางชาต

๒.) ทาใหทราบถงความเขาใจในผลลพธและประโยชนของการปฏบตธรรมในแนวสตปฏ

ฐาน ๔ ของผปฏบตธรรมชาวตางชาต

๓.) ทาใหทราบถงแรงจงใจในการนาการปฏบตธรรมในแนวสตปฏฐาน ๔ ไปฝกปฏบตดวย

ตวเองตออยางตอเนองของผปฏบตธรรมชาวตางชาต

๔.) ทาใหสามารถนาขอสรปจากงานวจยชนนไปพฒนาการอบรมการปฏบตวปสสนา

กรรมฐานตามแนวสตปฏฐาน ๔ ใหแกผปฏบตธรรมชาวตางชาตไดอยางมประสทธผล

ยงขน

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

ภาษาไทย: ขอมลปฐมภม

มหาจฬาลงกรณราชวทยาลย.พระไตรปฎกภาษาไทย ฉบบมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย. กรงเทพมหานคร : โรงพมพมหา

จฬาลงกรณราชวทยาลย, ๒๕๓๙. ขอมลทตยภม

หนงสอ : พระธรรมปฎก (ป.อ.ปยตโต). พทธธรรม ฉบบปรบปรงและขยายความ. พมพครงท ๔๖. กรงเทพมหานคร : มหา

จฬาลงกรณราชวทยาลย, ๒๕๔๖. พระธรรมธราชมหามน (โชดก ญาณสทธ). ความเปนมาของวปสสนากรรมฐาน. กรงเทพมหานคร : โรงพมพมหาจฬา

ลงกรณราชวทยาลย, ๒๕๓๘. พระธรรมโกศาจารย (พทธทาสภกข). สมาธและวปสสนาตามธรรมชาต. กรงเทพมหานคร : สานกพมพสขภาพใจ, ๒๕๔๙. พระเทพวสทธกว (พจตร ฐตวณโณ). คมอการบาเพญกรรมฐาน. พมพครงท ๗. กรงเทพมหานคร : โรงพมพมหามกฏ

ราชวทยาลย, ๒๕๔๒. ปญญานนโท. การฝกหดสมาธ และวปสสนาเบองตน. พมพครงท ๙. กรงเทพมหานคร : โรงพมพมหามกฏราชวทยาลย

, ๒๕๔๓. แนบ มหานรานนท. การปฏบตวปสสนากรรมฐานเลม ๑-๒. ๒๕๓๘. คณะศษยานศษยวดราเปง (ตโปทาราม). สรรพธรรม ๓. พมพครงท ๑. เชยงใหม : สมศกดการพมพ, ๒๕๕๖.

บรรณานกรม

วทยานพนธ : พระมหารงเรอง รกขตธมโม (ปะมะขะ). “ผลการปฏบตวปสสนากรรมฐาน : ศกษากรณเยาวชนผปฏบตวปสสนารรมฐาน ณ ศนยปฏบตธรรมสวนเวฬวน

อาเภอเมอง จงหวดขอนแกน”. วทยานพนธพทธศาสตรมหาบณฑต. บณฑตวทยาลย : มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย, ๒๕๔๙. พระสวรรณ สวณโณ (เรองเดช). “ศกษาผลการเจรญสตตามแนวปฏบตของหลวงพอเทยน จตตสโภ : กรณศกษาผปฏบตธรรมในสานกปฏบตธรรมมหา

สตปฏฐาน ๔ บานเหลาโพนทอง”. วทยานพนธพทธศาสตรมหาบณฑต. บณฑตวทยาลย : มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย, ๒๕๕๓. ไชยณพล อภณฐลลา. “ศกษาเปรยบเทยบวธพฒนาภมปญญาตามพระพทธศาสนาและวทยาศาสตร”. อกษรศาสตรมหาบณฑต. บณฑตวทยาลย : มหาวทยาลยมหดล, ๒๕๓๒. บวครอง ชยปราบ. “การศกษาผลสมฤทธการฝกปฏบตสมาธตามหลกอานาปานสตสอนโดยยดผ เรยนเปนศนยกลางแบบโมเดลซปปา ของนกเรยนชน

มธยมศกษาปท ๑ – ๓ โรงเรยนชมชนหนองเมก”. วทยานพนธพทธศาสตรมหาบณฑต. บณฑตวทยาลย : มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย, ๒๕๕๓. แมชระววรรณ ธมมจารน (งานวสทธพนธ). “การศกษาสภาวญาณเบองตนของผ เขาปฏบตวปสสนาตามหลกสตปฏฐาน ๔ ณ สานกวปสสนากรรมฐานวด

พระธาตศรจอมทอง วรวหาร”. วทยานพนธพทธศาตรมหาบณฑต. บณฑตวทยาลย : มหาจฬาลงกรณราชวทยาลย, ๒๕๕๑. พรรณราย รตนไพฑรย. “การศกษาวธการปฏบตวปสสนากมฐานตามแนวสตปฏฐาน ๔ ศกษาแนวการสอนของพระธรรมธรราชมหามน (โชดก ญาณ

สทธ)”. วทยานพนธพทธศาตรมหาบณฑต. บณฑตวทยาลย : มหาจฬาลงกรณราชวทยาลย, ๒๕๔๔. อณวชร เพชรนรรตน. “การศกษาวเคราะหผลสมฤทธในการปฏบตวปสสนากมมฏฐานตามแนวของมหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย”.

วทยานพนธพทธศาสตรมหาบณฑต. บณฑตวทยาลย : มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย, ๒๕๔๙. อษฎางค สวรรณมสสระ. “การศกษาไตรลกษณในการปฏบตวปสสนาตามหลกสตปฏฐาน ๔ :เฉพาะกรณการปฏบตวปสสนา ๗ เดอน”. วทยานพนธ

พทธศาสตรมหาบณฑต. บณฑตวทยาลย : มหาจฬาลงกรณราชวทยาลย, ๒๕๕๒. ภาษาองกฤษ: Secondary Sources: Researches Doungkamon Tongkanaraksa. “SUITABLE BUDDHIST MEDITATION RETREATS FOR FOREIGNERS IN THAILAND”. Master of Art (Buddhist Studies). Graduate School : Mahachulalongkornrajavidyalaya University, 2553.

บรรณานกรม

บทท ๑ บทนา

๑.๑ ความเปนมาและความสาคญของปญหา ๑.๒ วตถประสงคของการวจย ๑.๓ ขอบเขตการวจย ๑.๔ กรอบแนวคดการวจย ๑.๕ ปญหาทตองการทราบ ๑.๖ สมมตฐานการวจย ๑.๗ นยามศพทเฉพาะทใชในการวจย ๑.๘ ทบทวนเอกสารและงานการวจยทเกยวของ ๑.๙ วธดาเนนการวจย ๑.๑๐ ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

สารบญชวคราว

บทท ๒ วธการปฏบตวปสสนากรรมฐานตามแนวสตปฏฐาน ๔

๒.๑ วปสสนากรรมฐานตามแนวสตปฏฐาน ๔ ในพระไตรปฎก ๒.๑.๑ ความหมายของกรรมฐาน ๒.๑.๒ ประเภทของกรรมฐาน ๒.๑.๓ ความหมายของวปสสนากรรมฐานตามแนวสตปฏฐาน ๔ ๒.๑.๔ ความสาคญของวปสสนากรรมฐานตามแนวสตปฏฐาน ๔ ๒.๑.๕ หลกการปฏบตวปสสนากรรมฐานตามแนวสตปฏฐาน ๔ ๒.๑.๕.๑ กายานปสสนาสตปฏฐาน ๒.๑.๕.๒ เวทนานปสสนาสตปฏฐาน ๒.๑.๕.๓ จตตานปสสนาสตปฏฐาน ๒.๑.๕.๔ ธรรมานปสสนาสตปฏฐาน ๒.๒ วปสสนากรรมฐานตามแนวสตปฏฐาน ๔ ณ วดราเปง (ตโปทาราม) ๒.๒.๑ ขนตอนการอบรมการปฏบตวปสสนากรรมฐานตามแนวสตปฏฐาน ๔ ณ วดราเปง (ตโปทาราม) ๒.๒.๒ วธการปฏบตวปสสนากรรมฐานตามแนวสตปฏฐาน ๔ ณ วดราเปง (ตโปทาราม) ๒.๒.๒.๑ กายานปสสนาสตปฏฐาน ๒.๒.๒.๒ เวทนานปสสนาสตปฏฐาน ๒.๒.๒.๓ จตตานปสสนาสตปฏฐาน ๒.๒.๒.๔ ธรรมานปสสนาสตปฏฐาน ๒.๓ สรปเปรยบเทยบการปฏบตวปสสนากรรมฐานตามแนวสตปฏฐาน ๔ ในพระไตรปฎก และตามแนวทางของวดราเปง (ตโปทาราม) ๒.๔ เครองมอทใชสารวจความเขาใจในวธการปฏบตวปสสนากรรมฐานตามแนวสตปฏฐาน ๔ ๒.๕ ผลการวจยความเขาใจในวธการปฏบตวปสสนากรรมฐานตามแนวสตปฏฐาน ๔ ของผปฏบตธรรมชาวตางชาต ณ วดราเปง (ตโปทาราม)

บทท ๓

ประโยชนของการปฏบตวปสสนากรรมฐานตามแนวสตปฏฐาน ๔

๓.๑ ประโยชนของการปฏบตวปสสนากรรมฐานตามแนวสตปฏฐาน ๔ ในพระไตรปฎก ๓.๑.๑ ประโยชนในเบองตน ๓.๑.๒ ประโยชนในขนกลาง ๓.๑.๓ ประโยชนขนสงสด ๓.๒ การอบรมเรองประโยชนของวปสสนากรรมฐานตามแนวสตปฏฐาน ๔ ณ วดราเปง (ตโปทา

ราม) ๓.๓ สรปเปรยบเทยบประโยชนของการปฏบตวปสสนากรรมฐานตามแนวสตปฏฐาน ๔ ใน

พระไตรปฎก และตามแนวทางของวดราเปง (ตโปทาราม) ๓.๔ เครองมอทใชสารวจความเขาใจในประโยชนของการปฏบตวปสสนากรรมฐานตามแนวสตปฏ

ฐาน ๔ ๓.๕ ผลการวจยความเขาใจในประโยชนของการปฏบตวปสสนากรรมฐานตามแนวสตปฏฐาน ๔

ของผปฏบตธรรมชาวตางชาต ณ วดราเปง (ตโปทาราม)

บทท ๔

แรงจงใจในการปฏบตวปสสนากรรมฐาน

ตามแนวสตปฏฐาน ๔ อยางตอเนอง

๔.๑ แรงจงใจในการกระทาสงตางๆอยางตอเนอง

๔.๒ เครองมอทใชสารวจแรงจงใจในการปฏบตวปสสนากรรมฐานตาม

แนวสตปฏฐาน ๔ อยางตอเนอง

๔.๓ ผลการวจยแรงจงใจในการปฏบตวปสสนากรรมฐานตามแนวสตปฏ

ฐาน ๔ อยางตอเนอง ของผปฏบตธรรมชาวตางชาต ณ วดราเปง (ตโปทา

ราม)

บทท ๕ สรปผลการวจย และขอเสนอแนะ

๕.๑ สรปผลการวจย

๕.๒ อภปรายผลการวจย

๕.๓ ขอเสนอแนะเพอการพฒนารปแบบการอบรมการปฏบตวปสสนากรรมฐาน

๕.๔ ขอเสนอแนะเพอการวจยตอไป

สารบญชวคราว

ภาคผนวก

ผนวก ก ประวตวดราเปง (ตโปทาราม) โดยสงเขป ผนวก ข ผลงานเดนของวดราเปง (ตโปทาราม) โดยสงเขป ผนวก ค กฎระเบยบการเขาปฏบตธรรม ณ วดราเปง (ตโปทาราม) ผนวก ง การสอบอารมณ ผนวก จ แบบสมภาษณ ผนวก ฉ รายนามผ เชยวชาญ ผนวก ช หนงสอออกในการดาเนนการวจย

สารบญชวคราว