Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Δυτικής Αττικής

Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης

7ο Νηπιαγωγείο Άνω Λιοσίων

«ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ»

Υπεύθυνες Νηπιαγωγοί:

Μανώλη Αμαλία (κλασικό τμήμα)

Εξηνταράκη Ουρανία (ολοήμερο τμήμα)

Παππά Αικατερίνη (ολοήμερο τμήμα)

2

Αριθμός μαθητών

Κλασικό τμήμα: 24 νήπια

Ολοήμερο τμήμα: 24 νήπια και 1 προνήπιο

Εποπτικό/ υποστηρικτικό υλικό

Χρησιμοποιήσαμε την ήδη υπάρχουσα υλικοτεχνική υποδομή του Νηπιαγωγείου μας. Υλικό (ανακυκλώσιμο και μη ) που έφερναν τα παιδιά από το σπίτι τους. Βιβλία του σχολείου μας καθώς και από την προσωπική βιβλιοθήκη των νηπίων. Υποστηρικτικό υλικό από το διαδίκτυο (εκτενής αναφορά στη βιβλιογραφία του παρόντος).

Διάρκεια Προγράμματος

Η διάρκεια του προγράμματος μας ήταν 3 μήνες.

Μέθοδος

Σχεδίου εργασίας (project), Ομαδοσυνεργατική μαθησιακή διαδικασία , παιγνιώδης μορφή μάθησης, καταιγισμός ιδεών (brainstorming) , διαλογική.

Συνεργασία

Για την υλοποίηση του σχεδίου εργασίας με θέμα την ανακύκλωση συνεργαστήκαμε με την Υπεύθυνη Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Α/θμιας Εκπ/σης Δυτικής Αττικής, με τους Γονείς των νηπίων καθώς και με τον Δήμο Φυλής .

3

Σκοπός και στόχοι του προγράμματος

Ο Κύριος σκοπός του προγράμματος είναι να ευαισθητοποιηθούν τα παιδιά σε θέματα σχετικά με την προστασία του περιβάλλοντος και να αποκτήσουν θετικές στάσεις και συμπεριφορές. Οι στόχοι που απορρέουν είναι οι ακόλουθοι (ενδεικτική αναφορά):

Να μάθουν τι είναι ανακύκλωση, το σήμα της, γιατί την κάνουμε και ποια υλικά ανακυκλώνονται και ποια όχι και να τα ομαδοποιούν/ ταξινομούν

Να εκφράσουν τις εμπειρίες τους για το θέμα και να συλλέξουν το αντίστοιχο υλικό (άχρηστο υλικό, βιβλία από την βιβλιοθήκη του σχολείου και του σπιτιού τους, υλικό από το διαδίκτυο όπως εικόνες κ.α. )

Να εμπλουτίσουν το λεξιλόγιο τους με λέξεις όπως ανακύκλωση, κομποστοποίηση κ.α.

Να συνειδητοποιήσουν τη σχέση της ανακύκλωσης για την προστασία του περιβάλλοντος και τη μείωση των απορριμμάτων

Να ευαισθητοποιηθούν στην επαναχρησιμοποίηση των υλικών με άλλο τρόπο και άλλη χρήση

Να δημιουργήσουν κατασκευές από ανακυκλώσιμα υλικά όπως τενεκεδάκια, πλαστικά μπουκάλια, κεσεδάκια, ρολά από χαρτί κ.α.

Να απολαμβάνουν την ανάγνωση παραμυθιών σχετικών με το θέμα , να τις αναπαράγουν, ζωγραφίζουν με τη χρήση διάφορων υλικών, να φτιάχνουν τις μάσκες των ηρώων και να τις δραματοποιούν ή να παίζουν κουκλοθέατρο

Να παίζουν ομαδικά παιχνίδια όπως μπόουλινγκ κ.α. με τη χρήση ανακυκλώσιμων υλικών

Να ψυχαγωγηθούν παρακολουθώντας βίντεο σχετικά με το θέμα από το διαδίκτυο

Τέλος, στο σημείο αυτό αξίζει να σημειώσουμε ότι ο σκοπός και οι στόχοι του προγράμματος είναι πλήρως εναρμονισμένοι με το Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγραμμάτων Σπουδών για το Νηπιαγωγείο (ΔΕΠΠΣ) καθώς και με το ισχύον Αναλυτικό πρόγραμμα .

4

Αφόρμηση

Η αφόρμηση για να ασχοληθούμε με το θέμα «Ανακύκλωση» δόθηκε από την πρωινή μας συζήτηση η οποία αφορούσε την γειτονιά μας και την πόλη που ζούμε. Κατά την περιγραφή των παιδιών αποτυπώθηκε αρκετές φορές η λέξη «σκουπίδια» όχι μόνο για τους δρόμους της γειτονιάς του αλλά και για τον κάδο της τάξης μας. Η συσσώρευση των σκουπιδιών κυρίως μετά το πρόγευμα αλλά και η συχνή υπερχείλιση του σχολιάζεται αρνητικά από την ομάδα. Για το λόγο αυτό κινητοποιηθήκαμε και αποφασίσαμε να βρούμε τρόπους έτσι ώστε να περιορίσουμε τον όγκο τους. Κατά την συζήτηση μας ,λοιπόν, περί των σκουπιδιών και πού τα τοποθετούμε ένα παιδί μας ανέφερε ότι έξω από το σπίτι του υπάρχει ένας μπλε κάδος σκουπιδιών και η υπόλοιπη ομάδα ρωτούσε γιατί έχει αυτό το χρώμα. Το παιδί ανέφερε τη λέξη ανακύκλωση και δόθηκε το έναυσμα για την εκτενή ενασχόλησή μας με το θέμα.

Αραχνογράφημα

Αφού συζητήσαμε για το θέμα με το οποίο θα ασχοληθούμε αποφασίσαμε να σημειώσουμε το τί θέλουμε να μάθουμε όπως παρουσιάζεται στις παρακάτω εικόνες

5

Δραστηριότητες

Μετά από την καταγραφή του αραχνογραφήματος αρχίσαμε να υλοποιούμε τις δραστηριότητες μας. Ένα μεγάλο μέρος αυτών ήταν αποτέλεσμα των αναγκών των ίδιων των παιδιών . Βέβαια ορισμένες δραστηριότητες αποτέλεσαν μαθησιακές ευκαιρίες για την υλοποίηση κάποιων άλλων .

Ακολουθεί σύντομη αναφορά για τις δραστηριότητες που υλοποιήσαμε με τα παιδιά.

Δημιουργήσαμε γωνιάς ανακύκλωσης και οργανώσαμε ανάλογα και τη γωνιά της βιβλιοθήκης μας

Δημιουργήσαμε πίνακα αναφοράς στην τάξη μας Ταξινομήσαμε και ομαδοποιήσαμε ανακυκλώσιμα και μη υλικά Κολάζ με εικόνες Γράψαμε επιστολή στο Δήμο Φυλής για την τοποθέτηση κάδου

ανακύκλωσης απέναντι από το σχολείο μας

6

Συγκρίνουμε το χαρτί με το ανακυκλωμένο χαρτί (ομοιότητες, διαφορές)

Καταγράψαμε «Το Αλφαβητάρι της Ανακύκλωσης» Ακούσαμε και αφηγηθήκαμε παραμυθιών (αναφέρονται στη

βιβλιογραφία του παρόντος) Κατασκευάσαμε : κλόουν από ανακυκλώσιμα υλικά, γλάστρες από

κεσεδάκια στις οποίες φυτέψαμε φακές, μολυβοθήκες από κουτάκια αλουμινίου

Παρακολουθήσαμε βίντεο από την Ελληνική εταιρεία Αξιοποίησης Ανακύκλωσης ενώ παράλληλα καταγράφαμε τυχόν απορίες μας

Ενημερωθήκαμε για την οικιακή κομποστοποίηση και φυτέψαμε στην αυλή του σχολείου μας χαρτί, μπανανόφλουδα και πλαστικό (καπάκι μαρκαδόρου)

«Γράμμα στον Δήμαρχο»

(μετά από μια εβδομάδα μας έστειλαν από τον Δήμο κάδο ανακύκλωσης)

7

«η μπλε σακούλα ανακύκλωσης»

(την τοποθετήσαμε στην γωνιά της ανακύκλωσης)

«κλόουν από ανακυκλώσιμα υλικά»

8

«κολάζ ο Αρλεκίνος»

«οικολογικές μολυβοθήκες»

9

«Το Αλφαβητάρι της Ανακύκλωσης»

10

«Θάβουμε διάφορα υλικά και περιμένουμε να δούμε τι θα γίνει»

11

«Τέλος, γράφουμε ταμπέλες »

12

Αξιολόγηση

Η διάρκεια του προγράμματος ήταν 3 μήνες (Φεβρουάριος- Απρίλιος ). Το σχολείο μας απαριθμεί 2 τμήματα (κλασικό και ολοήμερο). Η υλοποίηση των δραστηριοτήτων έγινε από κοινού. Δουλεύαμε παράλληλα και σε πολλές εκφάνσεις μαζί διευρύνοντας έτσι το ομαδικό πνεύμα των παιδιών.

Τα παιδιά θεωρούμε ότι απόλαυσαν τις δραστηριότητες αποσαφηνίζοντας τις ήδη υπάρχουσες γνώσεις τους για την ανακύκλωση αποκτώντας θετικές στάσεις και συμπεριφορές. Έδειξαν ενθουσιασμό αντιλαμβάνοντας τη σχέση που έχουν η έννοια της ανακύκλωσης και η μείωση του όγκου των απορριμμάτων κάτι που είδαν και βίωσαν στην τάξη μας παρατηρώντας τον κάδο της τάξης μας μετά το δεκατιανό (κάτι το οποίο αποτέλεσε και τη αφόρμηση για την εκτενή μας ενασχόληση με το θέμα). Παράλληλα, ένιωσαν τη χαρά της δημιουργίας χρησιμοποιώντας άχρηστο υλικό που τα ίδια έφερναν από το σπίτι τους. Για μια ακόμη φορά βιώσαμε το πνεύμα συνεργασίας των παιδιών αλλά και τη βοήθεια που προσφέρουν το ένα στο άλλο για την επίλυση τυχόν προβλημάτων τους σε ορισμένες από τις δραστηριότητες.

Η συνεργασία μας με τον Δήμο ήταν άμεση αφού ανταποκρίθηκαν αμέσως στην παράκλησή μας και μας έφεραν κάδο ανακύκλωσης.

Από την άλλη πλευρά, αξίζει να σημειώσουμε και τον δικό μας ρόλο ο οποίος ήταν κάτι παραπάνω και από υποστηρικτικός. Ενθαρρύναμε τα παιδιά δημιουργώντας ένα ευχάριστο και δημιουργικό περιβάλλον προάγοντας κλίμα ομαδικότητας και συνεργασίας. Ωστόσο θα ήταν παράληψη μας να μην αναφέρουμε το κλίμα συνεργασίας μεταξύ μας το οποίο το αντιλαμβάνονταν τα παιδιά και ένιωθαν περισσότερο οικεία δημιουργώντας τους παράλληλα και ασφάλεια.

13

Βιβλιογραφία

«Οδηγός Νηπιαγωγού, Εκπαιδευτικού σχεδιασμοί Δημιουργικά περιβάλλοντα μάθησης» ΥΠΕΠΘ- Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, Αθήνα, ΟΕΔΒ, 2006

«Θεματικές προσεγγίσεις, Σχέδια εργασίας για το Νηπιαγωγείο» Ναούμ, Ε. Παπαμιχαήλ, Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα , 2005

«Ο κύριος Μπεν, η Μου και τα σκουπίδια» Σοφία Ζαραμπούκα, Αθήνα, Πατάκης, 1991

«Στο δάσος» Σοφία Ζαραμπούκα , Αθήνα, Κέδρος ,2002 «Το βρωμοχώρι» Σοφία Ζαραμπούκα , Αθήνα, Κέδρος, 1997 «Πως ένα βιβλίο έγινε χαρταετός» Τσιλιμένη, Αθήνα,

Καστανιώτης, 1995 «Μια νύχτα στη χωματερή» Μάγος Κ., Αθήνα, Μικρή Άρκτος

1999 «Ντενεκεδούπολη» Ευγενία Φακίνου, Κέδρος

Χρήσιμες ιστοσελίδες

http://perekp.wordpress.com/ (Γραφείο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Δυτικής Αττικής)

http://www.youtube.com/watch?v=7LpgvXpX0IA&feature=youtu.be (βίντεο για την οικιακή κομποστοποίηση)

http://www.herrco.gr/herrco_movie2.html (βίντεο από την εταιρεία αξιοποίησης ανακύκλωσης)