bull Αναζητώντας κριτήριοα ηθικής ορθότητας

bull Ανατρέποντας τις ενστάσεις για τη δυνατότητα ηθικήςσκέψης και πράξης

bull Αναδεικνύοντας τη σημασία της ηθικής στάσης ndash Έναπρακτικό παράδειγμα

Αξιολογώντας την Πράξη

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ1 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Αναζητώντας την έννοια της αρετής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ2 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Η σημασία του χαρακτήρα Ηράκλειτος ἦθος ἀνθρώπῳ δαίμων

Δημόκριτος εὐδαιμονίη ψυχῆς και κακοδαιμονίη

Πλάτων αἰτία ἑλομένου θεός ἀναίτιος

Αριστοτέλης ἡ εὐδαιμονία ἐστὶ ψυχῆς ἐνεργείατις κατrsquo ἀρετὴν τελείαν

Ο άνθρωπος αναδεικνύεται ως κατrsquo εξοχήνυπεύθυνος για την επίτευξη της ευτυχίας-ευδαιμονίας του Στόχος η κατάκτηση της αρετής(αποσαφήνιση του όρου) Ο ρόλος της πόλεως καιτης παιδείας

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ3 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Ερμηνεύοντας τον ΑριστοτέληlaquoΗ [ηθική] αρετή λοιπόν είναι μια έξη που α) αφορά τη λήψη τωναποφάσεών μας β) βρίσκεται στο μέσον στο μέσον όμως ldquoσεσχέση προς εμάςrdquomiddot το μέσον αυτό καθορίζεται από τη λογική -πιο συγκεκριμένα από τη λογική πιστεύω που καθορίζει οφρόνιμος άνθρωποςmiddot είναι μεσότητα μεταξύ δύο κακιών που ημία βρίσκεται από την πλευρά της υπερβολής και η άλλη από τηνπλευρά της έλλειψηςmiddot και ακόμη με το νόημα ότι ορισμένεςκακίες αποτελούν έλλειψη και άλλες πάλι υπερβολή σε σχέση μεαυτό που πρέπει είτε στα πάθη είτε στις πράξεις ενώ η αρετή καιβρίσκει και επιλέγει το μέσον Από την άποψη λοιπόν της ουσίαςτης και όσο μας ενδιαφέρει ο ορισμός της φύσης της η αρετήείναι μεσότητα από την άποψη όμως του σωστού και του άριστουείναι ασφαλώς κάτι που βρίσκεται στο ψηλότερο σκαλίraquo(Αριστοτέλης Ηθικά Νικομάχεια 1102b36-1107a8 μτφρ ΔΛυπουρλής [με τροποποιήσεις])

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ4 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Βασικές παράμετροι Οι φυσικές προδιαθέσεις τα όπλα της ανθρώπινης φύσης

και η μετάπλασή τους επrsquo ωφελεία της αρετής

Ο ρόλος της πόλεως (σύνδεση ηθικής-πολιτικής)

α) ο παιδευτικός ρόλος του νόμου

β) η κοινωνική διάσταση της αρετής

Η σημασία της παιδείας ndash ορθής παιδείας

Η σημασία της πράξης με γνώμονα τη μεσότητα το μέτρο

1) από την ὕβρι στην ἁμαρτία που οδηγεί στην κακία

2) απομάκρυνση από τη νοησιαρχική αντίληψη περί αρετής

Η σημασία της προαίρεσης

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ5 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Οι δυσκολίες () η ελληνική πόλις-κράτος οι σύγχρονες πολιτείες το περιεχόμενο της ευδαιμονίας στην αρχαιότητα και σήμερα ο τρόπος ζωής του 21ου αιώνα περιοριστικήαριστοκρατική αντίληψη ndash ελληνοκεντρική

Η θεωρία αυτή έχει αξία επειδή αναγνωρίζει την ανάγκη ναεπιβληθεί κάποιο σύστημα ή όπως λέει ο Αριστοτέλης κάποιασυμμετρία στις πολύμορφες τάσεις που υπάρχουν μέσα μας H

συμμετρία είναι βέβαια έννοια ποσοτική αλλά η αγαθή πράξηέχει και την ποσοτική της πλευρά δεν πρέπει να είναι πολύ λίγηούτε πάρα πολλή Οι αρχαίοι Έλληνες είχαν δίκιο ότανυποστήριζαν ότι για να παράγει κανείς οποιοδήποτε αγαθόαπαιτούνται ορισμένες ποσοτικές σχέσεις η ποιότηταστηρίζεται στην ποσότητα Ross WD Ο Αριστοτέλης σσ 278-

9

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ6 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Υπολογίζοντας τις συνέπειες των πράξεών μας

Η πράξη δεν κρίνεται από τις προθέσεις ή τα εγγενή χαρακτηριστικά αλλά από τα αποτελέσματά της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ7 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Ένα ιστορικό παράδειγμα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ8 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Αναζητώντας την έννοια της αρετής

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ2 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Η σημασία του χαρακτήρα Ηράκλειτος ἦθος ἀνθρώπῳ δαίμων

Δημόκριτος εὐδαιμονίη ψυχῆς και κακοδαιμονίη

Πλάτων αἰτία ἑλομένου θεός ἀναίτιος

Αριστοτέλης ἡ εὐδαιμονία ἐστὶ ψυχῆς ἐνεργείατις κατrsquo ἀρετὴν τελείαν

Ο άνθρωπος αναδεικνύεται ως κατrsquo εξοχήνυπεύθυνος για την επίτευξη της ευτυχίας-ευδαιμονίας του Στόχος η κατάκτηση της αρετής(αποσαφήνιση του όρου) Ο ρόλος της πόλεως καιτης παιδείας

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ3 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Ερμηνεύοντας τον ΑριστοτέληlaquoΗ [ηθική] αρετή λοιπόν είναι μια έξη που α) αφορά τη λήψη τωναποφάσεών μας β) βρίσκεται στο μέσον στο μέσον όμως ldquoσεσχέση προς εμάςrdquomiddot το μέσον αυτό καθορίζεται από τη λογική -πιο συγκεκριμένα από τη λογική πιστεύω που καθορίζει οφρόνιμος άνθρωποςmiddot είναι μεσότητα μεταξύ δύο κακιών που ημία βρίσκεται από την πλευρά της υπερβολής και η άλλη από τηνπλευρά της έλλειψηςmiddot και ακόμη με το νόημα ότι ορισμένεςκακίες αποτελούν έλλειψη και άλλες πάλι υπερβολή σε σχέση μεαυτό που πρέπει είτε στα πάθη είτε στις πράξεις ενώ η αρετή καιβρίσκει και επιλέγει το μέσον Από την άποψη λοιπόν της ουσίαςτης και όσο μας ενδιαφέρει ο ορισμός της φύσης της η αρετήείναι μεσότητα από την άποψη όμως του σωστού και του άριστουείναι ασφαλώς κάτι που βρίσκεται στο ψηλότερο σκαλίraquo(Αριστοτέλης Ηθικά Νικομάχεια 1102b36-1107a8 μτφρ ΔΛυπουρλής [με τροποποιήσεις])

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ4 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Βασικές παράμετροι Οι φυσικές προδιαθέσεις τα όπλα της ανθρώπινης φύσης

και η μετάπλασή τους επrsquo ωφελεία της αρετής

Ο ρόλος της πόλεως (σύνδεση ηθικής-πολιτικής)

α) ο παιδευτικός ρόλος του νόμου

β) η κοινωνική διάσταση της αρετής

Η σημασία της παιδείας ndash ορθής παιδείας

Η σημασία της πράξης με γνώμονα τη μεσότητα το μέτρο

1) από την ὕβρι στην ἁμαρτία που οδηγεί στην κακία

2) απομάκρυνση από τη νοησιαρχική αντίληψη περί αρετής

Η σημασία της προαίρεσης

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ5 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Οι δυσκολίες () η ελληνική πόλις-κράτος οι σύγχρονες πολιτείες το περιεχόμενο της ευδαιμονίας στην αρχαιότητα και σήμερα ο τρόπος ζωής του 21ου αιώνα περιοριστικήαριστοκρατική αντίληψη ndash ελληνοκεντρική

Η θεωρία αυτή έχει αξία επειδή αναγνωρίζει την ανάγκη ναεπιβληθεί κάποιο σύστημα ή όπως λέει ο Αριστοτέλης κάποιασυμμετρία στις πολύμορφες τάσεις που υπάρχουν μέσα μας H

συμμετρία είναι βέβαια έννοια ποσοτική αλλά η αγαθή πράξηέχει και την ποσοτική της πλευρά δεν πρέπει να είναι πολύ λίγηούτε πάρα πολλή Οι αρχαίοι Έλληνες είχαν δίκιο ότανυποστήριζαν ότι για να παράγει κανείς οποιοδήποτε αγαθόαπαιτούνται ορισμένες ποσοτικές σχέσεις η ποιότηταστηρίζεται στην ποσότητα Ross WD Ο Αριστοτέλης σσ 278-

9

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ6 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Υπολογίζοντας τις συνέπειες των πράξεών μας

Η πράξη δεν κρίνεται από τις προθέσεις ή τα εγγενή χαρακτηριστικά αλλά από τα αποτελέσματά της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ7 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Ένα ιστορικό παράδειγμα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ8 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Η σημασία του χαρακτήρα Ηράκλειτος ἦθος ἀνθρώπῳ δαίμων

Δημόκριτος εὐδαιμονίη ψυχῆς και κακοδαιμονίη

Πλάτων αἰτία ἑλομένου θεός ἀναίτιος

Αριστοτέλης ἡ εὐδαιμονία ἐστὶ ψυχῆς ἐνεργείατις κατrsquo ἀρετὴν τελείαν

Ο άνθρωπος αναδεικνύεται ως κατrsquo εξοχήνυπεύθυνος για την επίτευξη της ευτυχίας-ευδαιμονίας του Στόχος η κατάκτηση της αρετής(αποσαφήνιση του όρου) Ο ρόλος της πόλεως καιτης παιδείας

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ3 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Ερμηνεύοντας τον ΑριστοτέληlaquoΗ [ηθική] αρετή λοιπόν είναι μια έξη που α) αφορά τη λήψη τωναποφάσεών μας β) βρίσκεται στο μέσον στο μέσον όμως ldquoσεσχέση προς εμάςrdquomiddot το μέσον αυτό καθορίζεται από τη λογική -πιο συγκεκριμένα από τη λογική πιστεύω που καθορίζει οφρόνιμος άνθρωποςmiddot είναι μεσότητα μεταξύ δύο κακιών που ημία βρίσκεται από την πλευρά της υπερβολής και η άλλη από τηνπλευρά της έλλειψηςmiddot και ακόμη με το νόημα ότι ορισμένεςκακίες αποτελούν έλλειψη και άλλες πάλι υπερβολή σε σχέση μεαυτό που πρέπει είτε στα πάθη είτε στις πράξεις ενώ η αρετή καιβρίσκει και επιλέγει το μέσον Από την άποψη λοιπόν της ουσίαςτης και όσο μας ενδιαφέρει ο ορισμός της φύσης της η αρετήείναι μεσότητα από την άποψη όμως του σωστού και του άριστουείναι ασφαλώς κάτι που βρίσκεται στο ψηλότερο σκαλίraquo(Αριστοτέλης Ηθικά Νικομάχεια 1102b36-1107a8 μτφρ ΔΛυπουρλής [με τροποποιήσεις])

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ4 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Βασικές παράμετροι Οι φυσικές προδιαθέσεις τα όπλα της ανθρώπινης φύσης

και η μετάπλασή τους επrsquo ωφελεία της αρετής

Ο ρόλος της πόλεως (σύνδεση ηθικής-πολιτικής)

α) ο παιδευτικός ρόλος του νόμου

β) η κοινωνική διάσταση της αρετής

Η σημασία της παιδείας ndash ορθής παιδείας

Η σημασία της πράξης με γνώμονα τη μεσότητα το μέτρο

1) από την ὕβρι στην ἁμαρτία που οδηγεί στην κακία

2) απομάκρυνση από τη νοησιαρχική αντίληψη περί αρετής

Η σημασία της προαίρεσης

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ5 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Οι δυσκολίες () η ελληνική πόλις-κράτος οι σύγχρονες πολιτείες το περιεχόμενο της ευδαιμονίας στην αρχαιότητα και σήμερα ο τρόπος ζωής του 21ου αιώνα περιοριστικήαριστοκρατική αντίληψη ndash ελληνοκεντρική

Η θεωρία αυτή έχει αξία επειδή αναγνωρίζει την ανάγκη ναεπιβληθεί κάποιο σύστημα ή όπως λέει ο Αριστοτέλης κάποιασυμμετρία στις πολύμορφες τάσεις που υπάρχουν μέσα μας H

συμμετρία είναι βέβαια έννοια ποσοτική αλλά η αγαθή πράξηέχει και την ποσοτική της πλευρά δεν πρέπει να είναι πολύ λίγηούτε πάρα πολλή Οι αρχαίοι Έλληνες είχαν δίκιο ότανυποστήριζαν ότι για να παράγει κανείς οποιοδήποτε αγαθόαπαιτούνται ορισμένες ποσοτικές σχέσεις η ποιότηταστηρίζεται στην ποσότητα Ross WD Ο Αριστοτέλης σσ 278-

9

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ6 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Υπολογίζοντας τις συνέπειες των πράξεών μας

Η πράξη δεν κρίνεται από τις προθέσεις ή τα εγγενή χαρακτηριστικά αλλά από τα αποτελέσματά της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ7 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Ένα ιστορικό παράδειγμα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ8 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Ερμηνεύοντας τον ΑριστοτέληlaquoΗ [ηθική] αρετή λοιπόν είναι μια έξη που α) αφορά τη λήψη τωναποφάσεών μας β) βρίσκεται στο μέσον στο μέσον όμως ldquoσεσχέση προς εμάςrdquomiddot το μέσον αυτό καθορίζεται από τη λογική -πιο συγκεκριμένα από τη λογική πιστεύω που καθορίζει οφρόνιμος άνθρωποςmiddot είναι μεσότητα μεταξύ δύο κακιών που ημία βρίσκεται από την πλευρά της υπερβολής και η άλλη από τηνπλευρά της έλλειψηςmiddot και ακόμη με το νόημα ότι ορισμένεςκακίες αποτελούν έλλειψη και άλλες πάλι υπερβολή σε σχέση μεαυτό που πρέπει είτε στα πάθη είτε στις πράξεις ενώ η αρετή καιβρίσκει και επιλέγει το μέσον Από την άποψη λοιπόν της ουσίαςτης και όσο μας ενδιαφέρει ο ορισμός της φύσης της η αρετήείναι μεσότητα από την άποψη όμως του σωστού και του άριστουείναι ασφαλώς κάτι που βρίσκεται στο ψηλότερο σκαλίraquo(Αριστοτέλης Ηθικά Νικομάχεια 1102b36-1107a8 μτφρ ΔΛυπουρλής [με τροποποιήσεις])

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ4 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Βασικές παράμετροι Οι φυσικές προδιαθέσεις τα όπλα της ανθρώπινης φύσης

και η μετάπλασή τους επrsquo ωφελεία της αρετής

Ο ρόλος της πόλεως (σύνδεση ηθικής-πολιτικής)

α) ο παιδευτικός ρόλος του νόμου

β) η κοινωνική διάσταση της αρετής

Η σημασία της παιδείας ndash ορθής παιδείας

Η σημασία της πράξης με γνώμονα τη μεσότητα το μέτρο

1) από την ὕβρι στην ἁμαρτία που οδηγεί στην κακία

2) απομάκρυνση από τη νοησιαρχική αντίληψη περί αρετής

Η σημασία της προαίρεσης

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ5 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Οι δυσκολίες () η ελληνική πόλις-κράτος οι σύγχρονες πολιτείες το περιεχόμενο της ευδαιμονίας στην αρχαιότητα και σήμερα ο τρόπος ζωής του 21ου αιώνα περιοριστικήαριστοκρατική αντίληψη ndash ελληνοκεντρική

Η θεωρία αυτή έχει αξία επειδή αναγνωρίζει την ανάγκη ναεπιβληθεί κάποιο σύστημα ή όπως λέει ο Αριστοτέλης κάποιασυμμετρία στις πολύμορφες τάσεις που υπάρχουν μέσα μας H

συμμετρία είναι βέβαια έννοια ποσοτική αλλά η αγαθή πράξηέχει και την ποσοτική της πλευρά δεν πρέπει να είναι πολύ λίγηούτε πάρα πολλή Οι αρχαίοι Έλληνες είχαν δίκιο ότανυποστήριζαν ότι για να παράγει κανείς οποιοδήποτε αγαθόαπαιτούνται ορισμένες ποσοτικές σχέσεις η ποιότηταστηρίζεται στην ποσότητα Ross WD Ο Αριστοτέλης σσ 278-

9

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ6 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Υπολογίζοντας τις συνέπειες των πράξεών μας

Η πράξη δεν κρίνεται από τις προθέσεις ή τα εγγενή χαρακτηριστικά αλλά από τα αποτελέσματά της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ7 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Ένα ιστορικό παράδειγμα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ8 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Βασικές παράμετροι Οι φυσικές προδιαθέσεις τα όπλα της ανθρώπινης φύσης

και η μετάπλασή τους επrsquo ωφελεία της αρετής

Ο ρόλος της πόλεως (σύνδεση ηθικής-πολιτικής)

α) ο παιδευτικός ρόλος του νόμου

β) η κοινωνική διάσταση της αρετής

Η σημασία της παιδείας ndash ορθής παιδείας

Η σημασία της πράξης με γνώμονα τη μεσότητα το μέτρο

1) από την ὕβρι στην ἁμαρτία που οδηγεί στην κακία

2) απομάκρυνση από τη νοησιαρχική αντίληψη περί αρετής

Η σημασία της προαίρεσης

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ5 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Οι δυσκολίες () η ελληνική πόλις-κράτος οι σύγχρονες πολιτείες το περιεχόμενο της ευδαιμονίας στην αρχαιότητα και σήμερα ο τρόπος ζωής του 21ου αιώνα περιοριστικήαριστοκρατική αντίληψη ndash ελληνοκεντρική

Η θεωρία αυτή έχει αξία επειδή αναγνωρίζει την ανάγκη ναεπιβληθεί κάποιο σύστημα ή όπως λέει ο Αριστοτέλης κάποιασυμμετρία στις πολύμορφες τάσεις που υπάρχουν μέσα μας H

συμμετρία είναι βέβαια έννοια ποσοτική αλλά η αγαθή πράξηέχει και την ποσοτική της πλευρά δεν πρέπει να είναι πολύ λίγηούτε πάρα πολλή Οι αρχαίοι Έλληνες είχαν δίκιο ότανυποστήριζαν ότι για να παράγει κανείς οποιοδήποτε αγαθόαπαιτούνται ορισμένες ποσοτικές σχέσεις η ποιότηταστηρίζεται στην ποσότητα Ross WD Ο Αριστοτέλης σσ 278-

9

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ6 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Υπολογίζοντας τις συνέπειες των πράξεών μας

Η πράξη δεν κρίνεται από τις προθέσεις ή τα εγγενή χαρακτηριστικά αλλά από τα αποτελέσματά της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ7 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Ένα ιστορικό παράδειγμα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ8 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Οι δυσκολίες () η ελληνική πόλις-κράτος οι σύγχρονες πολιτείες το περιεχόμενο της ευδαιμονίας στην αρχαιότητα και σήμερα ο τρόπος ζωής του 21ου αιώνα περιοριστικήαριστοκρατική αντίληψη ndash ελληνοκεντρική

Η θεωρία αυτή έχει αξία επειδή αναγνωρίζει την ανάγκη ναεπιβληθεί κάποιο σύστημα ή όπως λέει ο Αριστοτέλης κάποιασυμμετρία στις πολύμορφες τάσεις που υπάρχουν μέσα μας H

συμμετρία είναι βέβαια έννοια ποσοτική αλλά η αγαθή πράξηέχει και την ποσοτική της πλευρά δεν πρέπει να είναι πολύ λίγηούτε πάρα πολλή Οι αρχαίοι Έλληνες είχαν δίκιο ότανυποστήριζαν ότι για να παράγει κανείς οποιοδήποτε αγαθόαπαιτούνται ορισμένες ποσοτικές σχέσεις η ποιότηταστηρίζεται στην ποσότητα Ross WD Ο Αριστοτέλης σσ 278-

9

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ6 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Υπολογίζοντας τις συνέπειες των πράξεών μας

Η πράξη δεν κρίνεται από τις προθέσεις ή τα εγγενή χαρακτηριστικά αλλά από τα αποτελέσματά της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ7 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Ένα ιστορικό παράδειγμα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ8 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Υπολογίζοντας τις συνέπειες των πράξεών μας

Η πράξη δεν κρίνεται από τις προθέσεις ή τα εγγενή χαρακτηριστικά αλλά από τα αποτελέσματά της

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ7 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Ένα ιστορικό παράδειγμα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ8 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Ένα ιστορικό παράδειγμα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ8 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Η σημασία της ηδονής ΑlaquoΕπειδή η ηδονή είναι το πρωταρχικό και έμφυτο αγαθό δεν προτιμούμεοποιαδήποτε ηδονή ορισμένες φορές αντιπαρερχόμαστε πολλές ηδονέςόταν μας προξενούν μεγαλύτερες δυσκολίες Ανάλογα θεωρούμεπολλούς πόνους προτιμότερους από μερικές ηδονές όταν μακροχρόνιαβάσανα τα ακολουθεί εντονότερη ηδονή [] Όταν λέμε ότι η ηδονή είναιο σκοπός της ζωής δεν εννοούμε τις ηδονές των ασώτων και τιςαισθησιακές ηδονές όπως νομίζουν κάποιοι που αγνοούν διαφωνούν ήπαρερμηνεύουν τις απόψεις μαςmiddot εννοούμε την απουσία σωματικούπόνου και ψυχικής ταραχής Γιατί την ευχάριστη ζωή δεν την κάνουνούτε οι συνεχείς οινοποσίες και οι διασκεδάσεις ούτε η απόλαυσηαγοριών και γυναικών ή ψαριών και όσων άλλων προσφέρει έναπολυτελές τραπέζι αλλά ο νηφάλιος στοχασμός ο οποίος αναζητά τιςαιτίες κάθε προτίμησης και κάθε αποστροφής και απομακρύνει τιςδοξασίες που προκαλούν μεγάλη σύγχυση στην ψυχήraquo (ΕπίκουροςΕπιστολή προς Μενοικέα μτφρ Γ Ζωγραφίδη)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ9 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Η σημασία της ηδονής ΒlaquoΗ διδασκαλία που αποδέχεται ως θεμέλιο της ηθικής την ωφέλεια ήτην αρχή της μέγιστης ευτυχίας πρεσβεύει ότι οι πράξεις είναι ορθέςστον βαθμό που μεγιστοποιούν την ευτυχία [για τον μεγαλύτερο κατά τοδυνατόν αριθμό ανθρώπων] και εσφαλμένες στον βαθμό που τείνουν ναπροκαλούν ότι αντίκειται σε αυτήν Ως ευτυχία εννοούνται η ηδονή καιη απουσία του πόνουmiddot ως δυστυχία ο πόνος και η στέρηση της ηδονής[] Η παραδοχή του γεγονότος ότι κάποια είδη ηδονής είναιπερισσότερο επιθυμητά και αξιόλογα από άλλα είναι απόλυτα σύμφωνημε την αρχή της ωφέλειας [] Εάν μου τεθεί το ερώτημα τι εννοώ με τιςποιοτικές διαφορές των ηδονών ή τι καθιστά μια ηδονή πιο αξιόλογηαπό μια άλλη εκτός από το μεγαλύτερο μέγεθος της μία μόνο απάντησημπορώ να δώσω Εάν μεταξύ δύο ηδονών υπάρχει μία την οποίασταθερά προτιμούν όλοι ή σχεδόν όλοι όσοι είχαν εμπειρία και των δύοανεξάρτητα από οποιοδήποτε αίσθημα υποχρέωσης προτίμησής τηςαυτή είναι η πλέον επιθυμητή ηδονή [] (John Stuart Mill

Ωφελιμισμός μτφρ Φ Παιονίδης εκδ Πόλις Αθήνα 2002 σ 80-85)ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ10 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Ενστάσεις στη θεωρία του ωφελιμισμού

1 Αδυναμία πρόβλεψης με ασφάλεια των αποτελεσμάτων των πράξεών μας

2 Δυσκολία laquoμέτρησηςraquo της παραγόμενης ωφέλειας

3 Ποικιλία ηδονών διαφορετικές εκτιμήσεις

4 Η υποτίμηση των μέσων στο όνομα της μεγιστοποίησης της ωφέλειας

laquoΟ σκοπός αγιάζει τα μέσαraquo()

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ11 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Επιβάλλοντας την καθολικότητα των ηθικών αρχών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ12 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Μία καθημερινή περίπτωση Κάποιος άνθρωπος σπεύδει να βοηθήσει έναν φίλο

του ο οποίος έχει παρανομήσει ώστε να αποφύγειτη δίκαιη τιμωρία του γιατί τον αγαπά καιπιστεύει πως έχει το ηθικό καθήκον να τουσυμπαρασταθεί με αυτό τον τρόπο Εσείς τι θακάνατε αν βρισκόσασταν ποτέ σε παρόμοια θέση

Πώς θα έκρινε ο Καντ την ηθική αυτής τηςέμπρακτης εκδήλωσης αγάπης (Δες το επόμενοκείμενο)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ13 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Η κατηγορική προσταγήΘα εξεταστεί η έννοια του καθήκοντος που εμπεριέχει την έννοια της καλήςθέλησης [] Η ηθική αξία μιας πράξης που γίνεται από καθήκον δεν έγκειταιστον σκοπό ο οποίος επιδιώκεται με αυτή την πράξη αλλά στον γνώμονασύμφωνα με τον οποίο αυτή η πράξη αποφασίζεται Η ηθική αξία δεν μπορείνα υπάρχει αλλού παρά μόνο στο αξίωμα που καθορίζει τη θέληση άσχετα απότους σκοπούς οι οποίοι μπορεί να πραγματοποιηθούν με μια τέτοια πράξη []Το καθήκον είναι η αναγκαιότητα μιας πράξης που προκύπτει από σεβασμό γιατον ηθικό νόμο [] Αυτονομία της θέλησης είναι η ιδιότητα της θέλησης ναείναι η ίδια νόμος για τον εαυτό της [] Η πρόταση ldquoη θέληση είναι σε όλες τιςπράξεις νόμος στον εαυτό τηςrdquo αναδιατυπώνει απλώς το αξίωμα δεν πρέπεινα πράττουμε σύμφωνα με κανέναν άλλο γνώμονα από εκείνον που μπορεί ναεκληφθεί ως καθολικός νόμος Αλλά αυτή ακριβώς είναι η διατύπωση τηςκαθολικής προστακτικής και το αξίωμα της ηθικότηταςmiddot άρα μια ελεύθερηθέληση και μια θέληση κάτω από ηθικούς νόμους είναι ένα και το αυτόraquo (ΙΚαντ Τα θεμέλια της μεταφυσικής των ηθών μτφρ Γ Τζαβάρας εκδΔωδώνη Αθήνα-Γιάννινα 1984 σ 33 42-43 97 106-107)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ14 ergastiriophilosophiasblogspotcom

laquoΠράττε έτσι ώστε να χρησιμοποιείς την ανθρωπότητα τόσο στοπρόσωπο σου όσο και στο πρόσωπο του άλλου ανθρώπου πάνταταυτόχρονα ως σκοπό και ποτέ μόνο ως μέσοraquo (Ι Καντ Τα θεμέλια τηςμεταφυσικής των ηθών μτφρ Γ Τζαβάρα εκδ Δωδώνη Αθήνα-Γιάννινα1984 σ 81)

Ο ηθικός νόμος εγγύηση για να συμβιώνουμε αρμονικά ως λογικά όντα αλλά και για την ελευθερία μας

Η αυτοδέσμευση απόρροια της ορθολογικής και αυτόνομης βούλησήςμας

Απόλυτος σεβασμός της αξιοπρέπειας και των δικαιωμάτων των άλλων

Δυσκολίες

1 Η κατοχύρωση των θετικών υποχρεώσεών μας πχ αλληλοβοήθεια

2 Η αυστηρότητα της κατηγορικής προσταγής

3 Η έλλειψη εμπιστοσύνης στα θετικά ανθρώπινα συναισθήματαέμφαση στον ορθό λόγο

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ15 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Απορρίπτοντας τις ενστάσεις για τη δυνατότητα ηθικής σκέψης - πράξης

Γιατί αξίζει να είναι ηθικός ένας άνθρωπος

Ανοιχτή συζήτηση με αξιοποίηση των παραθεμάτων στις σελίδες 156-157

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ16 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Η σημασία της ηδονής ΒlaquoΗ διδασκαλία που αποδέχεται ως θεμέλιο της ηθικής την ωφέλεια ήτην αρχή της μέγιστης ευτυχίας πρεσβεύει ότι οι πράξεις είναι ορθέςστον βαθμό που μεγιστοποιούν την ευτυχία [για τον μεγαλύτερο κατά τοδυνατόν αριθμό ανθρώπων] και εσφαλμένες στον βαθμό που τείνουν ναπροκαλούν ότι αντίκειται σε αυτήν Ως ευτυχία εννοούνται η ηδονή καιη απουσία του πόνουmiddot ως δυστυχία ο πόνος και η στέρηση της ηδονής[] Η παραδοχή του γεγονότος ότι κάποια είδη ηδονής είναιπερισσότερο επιθυμητά και αξιόλογα από άλλα είναι απόλυτα σύμφωνημε την αρχή της ωφέλειας [] Εάν μου τεθεί το ερώτημα τι εννοώ με τιςποιοτικές διαφορές των ηδονών ή τι καθιστά μια ηδονή πιο αξιόλογηαπό μια άλλη εκτός από το μεγαλύτερο μέγεθος της μία μόνο απάντησημπορώ να δώσω Εάν μεταξύ δύο ηδονών υπάρχει μία την οποίασταθερά προτιμούν όλοι ή σχεδόν όλοι όσοι είχαν εμπειρία και των δύοανεξάρτητα από οποιοδήποτε αίσθημα υποχρέωσης προτίμησής τηςαυτή είναι η πλέον επιθυμητή ηδονή [] (John Stuart Mill

Ωφελιμισμός μτφρ Φ Παιονίδης εκδ Πόλις Αθήνα 2002 σ 80-85)ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ10 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Ενστάσεις στη θεωρία του ωφελιμισμού

1 Αδυναμία πρόβλεψης με ασφάλεια των αποτελεσμάτων των πράξεών μας

2 Δυσκολία laquoμέτρησηςraquo της παραγόμενης ωφέλειας

3 Ποικιλία ηδονών διαφορετικές εκτιμήσεις

4 Η υποτίμηση των μέσων στο όνομα της μεγιστοποίησης της ωφέλειας

laquoΟ σκοπός αγιάζει τα μέσαraquo()

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ11 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Επιβάλλοντας την καθολικότητα των ηθικών αρχών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ12 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Μία καθημερινή περίπτωση Κάποιος άνθρωπος σπεύδει να βοηθήσει έναν φίλο

του ο οποίος έχει παρανομήσει ώστε να αποφύγειτη δίκαιη τιμωρία του γιατί τον αγαπά καιπιστεύει πως έχει το ηθικό καθήκον να τουσυμπαρασταθεί με αυτό τον τρόπο Εσείς τι θακάνατε αν βρισκόσασταν ποτέ σε παρόμοια θέση

Πώς θα έκρινε ο Καντ την ηθική αυτής τηςέμπρακτης εκδήλωσης αγάπης (Δες το επόμενοκείμενο)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ13 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Η κατηγορική προσταγήΘα εξεταστεί η έννοια του καθήκοντος που εμπεριέχει την έννοια της καλήςθέλησης [] Η ηθική αξία μιας πράξης που γίνεται από καθήκον δεν έγκειταιστον σκοπό ο οποίος επιδιώκεται με αυτή την πράξη αλλά στον γνώμονασύμφωνα με τον οποίο αυτή η πράξη αποφασίζεται Η ηθική αξία δεν μπορείνα υπάρχει αλλού παρά μόνο στο αξίωμα που καθορίζει τη θέληση άσχετα απότους σκοπούς οι οποίοι μπορεί να πραγματοποιηθούν με μια τέτοια πράξη []Το καθήκον είναι η αναγκαιότητα μιας πράξης που προκύπτει από σεβασμό γιατον ηθικό νόμο [] Αυτονομία της θέλησης είναι η ιδιότητα της θέλησης ναείναι η ίδια νόμος για τον εαυτό της [] Η πρόταση ldquoη θέληση είναι σε όλες τιςπράξεις νόμος στον εαυτό τηςrdquo αναδιατυπώνει απλώς το αξίωμα δεν πρέπεινα πράττουμε σύμφωνα με κανέναν άλλο γνώμονα από εκείνον που μπορεί ναεκληφθεί ως καθολικός νόμος Αλλά αυτή ακριβώς είναι η διατύπωση τηςκαθολικής προστακτικής και το αξίωμα της ηθικότηταςmiddot άρα μια ελεύθερηθέληση και μια θέληση κάτω από ηθικούς νόμους είναι ένα και το αυτόraquo (ΙΚαντ Τα θεμέλια της μεταφυσικής των ηθών μτφρ Γ Τζαβάρας εκδΔωδώνη Αθήνα-Γιάννινα 1984 σ 33 42-43 97 106-107)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ14 ergastiriophilosophiasblogspotcom

laquoΠράττε έτσι ώστε να χρησιμοποιείς την ανθρωπότητα τόσο στοπρόσωπο σου όσο και στο πρόσωπο του άλλου ανθρώπου πάνταταυτόχρονα ως σκοπό και ποτέ μόνο ως μέσοraquo (Ι Καντ Τα θεμέλια τηςμεταφυσικής των ηθών μτφρ Γ Τζαβάρα εκδ Δωδώνη Αθήνα-Γιάννινα1984 σ 81)

Ο ηθικός νόμος εγγύηση για να συμβιώνουμε αρμονικά ως λογικά όντα αλλά και για την ελευθερία μας

Η αυτοδέσμευση απόρροια της ορθολογικής και αυτόνομης βούλησήςμας

Απόλυτος σεβασμός της αξιοπρέπειας και των δικαιωμάτων των άλλων

Δυσκολίες

1 Η κατοχύρωση των θετικών υποχρεώσεών μας πχ αλληλοβοήθεια

2 Η αυστηρότητα της κατηγορικής προσταγής

3 Η έλλειψη εμπιστοσύνης στα θετικά ανθρώπινα συναισθήματαέμφαση στον ορθό λόγο

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ15 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Απορρίπτοντας τις ενστάσεις για τη δυνατότητα ηθικής σκέψης - πράξης

Γιατί αξίζει να είναι ηθικός ένας άνθρωπος

Ανοιχτή συζήτηση με αξιοποίηση των παραθεμάτων στις σελίδες 156-157

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ16 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Ενστάσεις στη θεωρία του ωφελιμισμού

1 Αδυναμία πρόβλεψης με ασφάλεια των αποτελεσμάτων των πράξεών μας

2 Δυσκολία laquoμέτρησηςraquo της παραγόμενης ωφέλειας

3 Ποικιλία ηδονών διαφορετικές εκτιμήσεις

4 Η υποτίμηση των μέσων στο όνομα της μεγιστοποίησης της ωφέλειας

laquoΟ σκοπός αγιάζει τα μέσαraquo()

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ11 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Επιβάλλοντας την καθολικότητα των ηθικών αρχών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ12 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Μία καθημερινή περίπτωση Κάποιος άνθρωπος σπεύδει να βοηθήσει έναν φίλο

του ο οποίος έχει παρανομήσει ώστε να αποφύγειτη δίκαιη τιμωρία του γιατί τον αγαπά καιπιστεύει πως έχει το ηθικό καθήκον να τουσυμπαρασταθεί με αυτό τον τρόπο Εσείς τι θακάνατε αν βρισκόσασταν ποτέ σε παρόμοια θέση

Πώς θα έκρινε ο Καντ την ηθική αυτής τηςέμπρακτης εκδήλωσης αγάπης (Δες το επόμενοκείμενο)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ13 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Η κατηγορική προσταγήΘα εξεταστεί η έννοια του καθήκοντος που εμπεριέχει την έννοια της καλήςθέλησης [] Η ηθική αξία μιας πράξης που γίνεται από καθήκον δεν έγκειταιστον σκοπό ο οποίος επιδιώκεται με αυτή την πράξη αλλά στον γνώμονασύμφωνα με τον οποίο αυτή η πράξη αποφασίζεται Η ηθική αξία δεν μπορείνα υπάρχει αλλού παρά μόνο στο αξίωμα που καθορίζει τη θέληση άσχετα απότους σκοπούς οι οποίοι μπορεί να πραγματοποιηθούν με μια τέτοια πράξη []Το καθήκον είναι η αναγκαιότητα μιας πράξης που προκύπτει από σεβασμό γιατον ηθικό νόμο [] Αυτονομία της θέλησης είναι η ιδιότητα της θέλησης ναείναι η ίδια νόμος για τον εαυτό της [] Η πρόταση ldquoη θέληση είναι σε όλες τιςπράξεις νόμος στον εαυτό τηςrdquo αναδιατυπώνει απλώς το αξίωμα δεν πρέπεινα πράττουμε σύμφωνα με κανέναν άλλο γνώμονα από εκείνον που μπορεί ναεκληφθεί ως καθολικός νόμος Αλλά αυτή ακριβώς είναι η διατύπωση τηςκαθολικής προστακτικής και το αξίωμα της ηθικότηταςmiddot άρα μια ελεύθερηθέληση και μια θέληση κάτω από ηθικούς νόμους είναι ένα και το αυτόraquo (ΙΚαντ Τα θεμέλια της μεταφυσικής των ηθών μτφρ Γ Τζαβάρας εκδΔωδώνη Αθήνα-Γιάννινα 1984 σ 33 42-43 97 106-107)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ14 ergastiriophilosophiasblogspotcom

laquoΠράττε έτσι ώστε να χρησιμοποιείς την ανθρωπότητα τόσο στοπρόσωπο σου όσο και στο πρόσωπο του άλλου ανθρώπου πάνταταυτόχρονα ως σκοπό και ποτέ μόνο ως μέσοraquo (Ι Καντ Τα θεμέλια τηςμεταφυσικής των ηθών μτφρ Γ Τζαβάρα εκδ Δωδώνη Αθήνα-Γιάννινα1984 σ 81)

Ο ηθικός νόμος εγγύηση για να συμβιώνουμε αρμονικά ως λογικά όντα αλλά και για την ελευθερία μας

Η αυτοδέσμευση απόρροια της ορθολογικής και αυτόνομης βούλησήςμας

Απόλυτος σεβασμός της αξιοπρέπειας και των δικαιωμάτων των άλλων

Δυσκολίες

1 Η κατοχύρωση των θετικών υποχρεώσεών μας πχ αλληλοβοήθεια

2 Η αυστηρότητα της κατηγορικής προσταγής

3 Η έλλειψη εμπιστοσύνης στα θετικά ανθρώπινα συναισθήματαέμφαση στον ορθό λόγο

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ15 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Απορρίπτοντας τις ενστάσεις για τη δυνατότητα ηθικής σκέψης - πράξης

Γιατί αξίζει να είναι ηθικός ένας άνθρωπος

Ανοιχτή συζήτηση με αξιοποίηση των παραθεμάτων στις σελίδες 156-157

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ16 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Επιβάλλοντας την καθολικότητα των ηθικών αρχών

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ12 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Μία καθημερινή περίπτωση Κάποιος άνθρωπος σπεύδει να βοηθήσει έναν φίλο

του ο οποίος έχει παρανομήσει ώστε να αποφύγειτη δίκαιη τιμωρία του γιατί τον αγαπά καιπιστεύει πως έχει το ηθικό καθήκον να τουσυμπαρασταθεί με αυτό τον τρόπο Εσείς τι θακάνατε αν βρισκόσασταν ποτέ σε παρόμοια θέση

Πώς θα έκρινε ο Καντ την ηθική αυτής τηςέμπρακτης εκδήλωσης αγάπης (Δες το επόμενοκείμενο)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ13 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Η κατηγορική προσταγήΘα εξεταστεί η έννοια του καθήκοντος που εμπεριέχει την έννοια της καλήςθέλησης [] Η ηθική αξία μιας πράξης που γίνεται από καθήκον δεν έγκειταιστον σκοπό ο οποίος επιδιώκεται με αυτή την πράξη αλλά στον γνώμονασύμφωνα με τον οποίο αυτή η πράξη αποφασίζεται Η ηθική αξία δεν μπορείνα υπάρχει αλλού παρά μόνο στο αξίωμα που καθορίζει τη θέληση άσχετα απότους σκοπούς οι οποίοι μπορεί να πραγματοποιηθούν με μια τέτοια πράξη []Το καθήκον είναι η αναγκαιότητα μιας πράξης που προκύπτει από σεβασμό γιατον ηθικό νόμο [] Αυτονομία της θέλησης είναι η ιδιότητα της θέλησης ναείναι η ίδια νόμος για τον εαυτό της [] Η πρόταση ldquoη θέληση είναι σε όλες τιςπράξεις νόμος στον εαυτό τηςrdquo αναδιατυπώνει απλώς το αξίωμα δεν πρέπεινα πράττουμε σύμφωνα με κανέναν άλλο γνώμονα από εκείνον που μπορεί ναεκληφθεί ως καθολικός νόμος Αλλά αυτή ακριβώς είναι η διατύπωση τηςκαθολικής προστακτικής και το αξίωμα της ηθικότηταςmiddot άρα μια ελεύθερηθέληση και μια θέληση κάτω από ηθικούς νόμους είναι ένα και το αυτόraquo (ΙΚαντ Τα θεμέλια της μεταφυσικής των ηθών μτφρ Γ Τζαβάρας εκδΔωδώνη Αθήνα-Γιάννινα 1984 σ 33 42-43 97 106-107)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ14 ergastiriophilosophiasblogspotcom

laquoΠράττε έτσι ώστε να χρησιμοποιείς την ανθρωπότητα τόσο στοπρόσωπο σου όσο και στο πρόσωπο του άλλου ανθρώπου πάνταταυτόχρονα ως σκοπό και ποτέ μόνο ως μέσοraquo (Ι Καντ Τα θεμέλια τηςμεταφυσικής των ηθών μτφρ Γ Τζαβάρα εκδ Δωδώνη Αθήνα-Γιάννινα1984 σ 81)

Ο ηθικός νόμος εγγύηση για να συμβιώνουμε αρμονικά ως λογικά όντα αλλά και για την ελευθερία μας

Η αυτοδέσμευση απόρροια της ορθολογικής και αυτόνομης βούλησήςμας

Απόλυτος σεβασμός της αξιοπρέπειας και των δικαιωμάτων των άλλων

Δυσκολίες

1 Η κατοχύρωση των θετικών υποχρεώσεών μας πχ αλληλοβοήθεια

2 Η αυστηρότητα της κατηγορικής προσταγής

3 Η έλλειψη εμπιστοσύνης στα θετικά ανθρώπινα συναισθήματαέμφαση στον ορθό λόγο

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ15 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Απορρίπτοντας τις ενστάσεις για τη δυνατότητα ηθικής σκέψης - πράξης

Γιατί αξίζει να είναι ηθικός ένας άνθρωπος

Ανοιχτή συζήτηση με αξιοποίηση των παραθεμάτων στις σελίδες 156-157

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ16 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Μία καθημερινή περίπτωση Κάποιος άνθρωπος σπεύδει να βοηθήσει έναν φίλο

του ο οποίος έχει παρανομήσει ώστε να αποφύγειτη δίκαιη τιμωρία του γιατί τον αγαπά καιπιστεύει πως έχει το ηθικό καθήκον να τουσυμπαρασταθεί με αυτό τον τρόπο Εσείς τι θακάνατε αν βρισκόσασταν ποτέ σε παρόμοια θέση

Πώς θα έκρινε ο Καντ την ηθική αυτής τηςέμπρακτης εκδήλωσης αγάπης (Δες το επόμενοκείμενο)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ13 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Η κατηγορική προσταγήΘα εξεταστεί η έννοια του καθήκοντος που εμπεριέχει την έννοια της καλήςθέλησης [] Η ηθική αξία μιας πράξης που γίνεται από καθήκον δεν έγκειταιστον σκοπό ο οποίος επιδιώκεται με αυτή την πράξη αλλά στον γνώμονασύμφωνα με τον οποίο αυτή η πράξη αποφασίζεται Η ηθική αξία δεν μπορείνα υπάρχει αλλού παρά μόνο στο αξίωμα που καθορίζει τη θέληση άσχετα απότους σκοπούς οι οποίοι μπορεί να πραγματοποιηθούν με μια τέτοια πράξη []Το καθήκον είναι η αναγκαιότητα μιας πράξης που προκύπτει από σεβασμό γιατον ηθικό νόμο [] Αυτονομία της θέλησης είναι η ιδιότητα της θέλησης ναείναι η ίδια νόμος για τον εαυτό της [] Η πρόταση ldquoη θέληση είναι σε όλες τιςπράξεις νόμος στον εαυτό τηςrdquo αναδιατυπώνει απλώς το αξίωμα δεν πρέπεινα πράττουμε σύμφωνα με κανέναν άλλο γνώμονα από εκείνον που μπορεί ναεκληφθεί ως καθολικός νόμος Αλλά αυτή ακριβώς είναι η διατύπωση τηςκαθολικής προστακτικής και το αξίωμα της ηθικότηταςmiddot άρα μια ελεύθερηθέληση και μια θέληση κάτω από ηθικούς νόμους είναι ένα και το αυτόraquo (ΙΚαντ Τα θεμέλια της μεταφυσικής των ηθών μτφρ Γ Τζαβάρας εκδΔωδώνη Αθήνα-Γιάννινα 1984 σ 33 42-43 97 106-107)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ14 ergastiriophilosophiasblogspotcom

laquoΠράττε έτσι ώστε να χρησιμοποιείς την ανθρωπότητα τόσο στοπρόσωπο σου όσο και στο πρόσωπο του άλλου ανθρώπου πάνταταυτόχρονα ως σκοπό και ποτέ μόνο ως μέσοraquo (Ι Καντ Τα θεμέλια τηςμεταφυσικής των ηθών μτφρ Γ Τζαβάρα εκδ Δωδώνη Αθήνα-Γιάννινα1984 σ 81)

Ο ηθικός νόμος εγγύηση για να συμβιώνουμε αρμονικά ως λογικά όντα αλλά και για την ελευθερία μας

Η αυτοδέσμευση απόρροια της ορθολογικής και αυτόνομης βούλησήςμας

Απόλυτος σεβασμός της αξιοπρέπειας και των δικαιωμάτων των άλλων

Δυσκολίες

1 Η κατοχύρωση των θετικών υποχρεώσεών μας πχ αλληλοβοήθεια

2 Η αυστηρότητα της κατηγορικής προσταγής

3 Η έλλειψη εμπιστοσύνης στα θετικά ανθρώπινα συναισθήματαέμφαση στον ορθό λόγο

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ15 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Απορρίπτοντας τις ενστάσεις για τη δυνατότητα ηθικής σκέψης - πράξης

Γιατί αξίζει να είναι ηθικός ένας άνθρωπος

Ανοιχτή συζήτηση με αξιοποίηση των παραθεμάτων στις σελίδες 156-157

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ16 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Η κατηγορική προσταγήΘα εξεταστεί η έννοια του καθήκοντος που εμπεριέχει την έννοια της καλήςθέλησης [] Η ηθική αξία μιας πράξης που γίνεται από καθήκον δεν έγκειταιστον σκοπό ο οποίος επιδιώκεται με αυτή την πράξη αλλά στον γνώμονασύμφωνα με τον οποίο αυτή η πράξη αποφασίζεται Η ηθική αξία δεν μπορείνα υπάρχει αλλού παρά μόνο στο αξίωμα που καθορίζει τη θέληση άσχετα απότους σκοπούς οι οποίοι μπορεί να πραγματοποιηθούν με μια τέτοια πράξη []Το καθήκον είναι η αναγκαιότητα μιας πράξης που προκύπτει από σεβασμό γιατον ηθικό νόμο [] Αυτονομία της θέλησης είναι η ιδιότητα της θέλησης ναείναι η ίδια νόμος για τον εαυτό της [] Η πρόταση ldquoη θέληση είναι σε όλες τιςπράξεις νόμος στον εαυτό τηςrdquo αναδιατυπώνει απλώς το αξίωμα δεν πρέπεινα πράττουμε σύμφωνα με κανέναν άλλο γνώμονα από εκείνον που μπορεί ναεκληφθεί ως καθολικός νόμος Αλλά αυτή ακριβώς είναι η διατύπωση τηςκαθολικής προστακτικής και το αξίωμα της ηθικότηταςmiddot άρα μια ελεύθερηθέληση και μια θέληση κάτω από ηθικούς νόμους είναι ένα και το αυτόraquo (ΙΚαντ Τα θεμέλια της μεταφυσικής των ηθών μτφρ Γ Τζαβάρας εκδΔωδώνη Αθήνα-Γιάννινα 1984 σ 33 42-43 97 106-107)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ14 ergastiriophilosophiasblogspotcom

laquoΠράττε έτσι ώστε να χρησιμοποιείς την ανθρωπότητα τόσο στοπρόσωπο σου όσο και στο πρόσωπο του άλλου ανθρώπου πάνταταυτόχρονα ως σκοπό και ποτέ μόνο ως μέσοraquo (Ι Καντ Τα θεμέλια τηςμεταφυσικής των ηθών μτφρ Γ Τζαβάρα εκδ Δωδώνη Αθήνα-Γιάννινα1984 σ 81)

Ο ηθικός νόμος εγγύηση για να συμβιώνουμε αρμονικά ως λογικά όντα αλλά και για την ελευθερία μας

Η αυτοδέσμευση απόρροια της ορθολογικής και αυτόνομης βούλησήςμας

Απόλυτος σεβασμός της αξιοπρέπειας και των δικαιωμάτων των άλλων

Δυσκολίες

1 Η κατοχύρωση των θετικών υποχρεώσεών μας πχ αλληλοβοήθεια

2 Η αυστηρότητα της κατηγορικής προσταγής

3 Η έλλειψη εμπιστοσύνης στα θετικά ανθρώπινα συναισθήματαέμφαση στον ορθό λόγο

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ15 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Απορρίπτοντας τις ενστάσεις για τη δυνατότητα ηθικής σκέψης - πράξης

Γιατί αξίζει να είναι ηθικός ένας άνθρωπος

Ανοιχτή συζήτηση με αξιοποίηση των παραθεμάτων στις σελίδες 156-157

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ16 ergastiriophilosophiasblogspotcom

laquoΠράττε έτσι ώστε να χρησιμοποιείς την ανθρωπότητα τόσο στοπρόσωπο σου όσο και στο πρόσωπο του άλλου ανθρώπου πάνταταυτόχρονα ως σκοπό και ποτέ μόνο ως μέσοraquo (Ι Καντ Τα θεμέλια τηςμεταφυσικής των ηθών μτφρ Γ Τζαβάρα εκδ Δωδώνη Αθήνα-Γιάννινα1984 σ 81)

Ο ηθικός νόμος εγγύηση για να συμβιώνουμε αρμονικά ως λογικά όντα αλλά και για την ελευθερία μας

Η αυτοδέσμευση απόρροια της ορθολογικής και αυτόνομης βούλησήςμας

Απόλυτος σεβασμός της αξιοπρέπειας και των δικαιωμάτων των άλλων

Δυσκολίες

1 Η κατοχύρωση των θετικών υποχρεώσεών μας πχ αλληλοβοήθεια

2 Η αυστηρότητα της κατηγορικής προσταγής

3 Η έλλειψη εμπιστοσύνης στα θετικά ανθρώπινα συναισθήματαέμφαση στον ορθό λόγο

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ15 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Απορρίπτοντας τις ενστάσεις για τη δυνατότητα ηθικής σκέψης - πράξης

Γιατί αξίζει να είναι ηθικός ένας άνθρωπος

Ανοιχτή συζήτηση με αξιοποίηση των παραθεμάτων στις σελίδες 156-157

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ16 ergastiriophilosophiasblogspotcom

Απορρίπτοντας τις ενστάσεις για τη δυνατότητα ηθικής σκέψης - πράξης

Γιατί αξίζει να είναι ηθικός ένας άνθρωπος

Ανοιχτή συζήτηση με αξιοποίηση των παραθεμάτων στις σελίδες 156-157

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ16 ergastiriophilosophiasblogspotcom

1η ένσταση Οι μεταηθικές θεωρίες Η ηθική ως ζήτημα καθαρά υποκειμενικών

συναισθηματικών αντιδράσεων που δεν μπορούννα ελεγχθούν ορθολογικά

laquoοι ηθικές έννοιες είναι μη αναλύσιμες επειδήαπλώς είναι ψευδοέννοιεςraquo A Ayer

Αντεπιχειρήματα

1 Η καθημερινή διατύπωση περίπλοκων καιπειστικών ηθικών επιχειρημάτων

2 Οι άνθρωποι χαρακτηρίζονται από μίαστοιχειώδη ευαισθησία ένα συναίσθημασυμπάθειας (Χιουμ)

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣ17 ergastiriophilosophiasblogspotcom

2η ένσταση Ο ηθικός σχετικισμός

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣergastiriophilosophiasblogspotcom18

Δεν μπορούν να υπάρξουν αξίες και αρχές που ναισχύουν καθολικά ανεξάρτητα από την εποχή καιτον τρόπο εφαρμογής τους

Αντεπιχειρήματα

1 Οι αντιτιθέμενες πεποιθήσεις υπόκεινται σεανάλογες αρχές που αποσκοπούν στην ωφέλειατου συνόλου (κοινό αξιακό υπόβαθρο)

2 Το ρυθμιστικό ιδεώδες η συνειδητοποίηση τηςσημασίας της υιοθέτησης μιας ηθικής στάσης

3 Η αυτοαναίρεση του σχετικισμού

3η ένσταση Τα εγωιστικά κίνητρα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣergastiriophilosophiasblogspotcom19

Το βαθύτερο κίνητρο κάθε ηθικής πράξης είναι ηπροσωπική μας ικανοποίηση να νιώσουμε καλάεμείς

Αντεπιχειρήματα

1 Βασικό κίνητρο μίας αλτρουιστικής πράξης ηωφέλεια του άλλου

2 Στόχος της πράξης η αντιμετώπιση τουπροβλήματος του άλλου

3 Σημασία έχει η ίδια η δυνατότητα αλτρουιστικήςσυμπεριφοράς πολλές φορές με κίνδυνο γιαεμάς

4η ένσταση Η απουσία ελεύθερηςβούλησης

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣergastiriophilosophiasblogspotcom20

Ντετερμινισμός Όλα τα συμβάντα στον κόσμο μαςκαθορίζονται από προηγούμενα συμβάντα σύμφωναμε νόμους αιτιακούς και ότι οι πράξεις μας δεναποτελούν εξαίρεση

Αντεπιχειρήματα

1 Σύγχρονη φυσική (αρχή της απροσδιοριστίας)

2 Δυνατότητα κρίσης της ηθικής ποιότητας τωναποφάσεων και των πράξεών μας

laquoνα ενεργεί κατά τρόπο που συμβάλλει στηνεναρμόνιση του πνεύματός του με τη βούλησηεκείνου που κυβερνά το σύμπανraquo

Γιατί αξίζει να είμαστε ηθικοί

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣergastiriophilosophiasblogspotcom21

laquoΗ ηθική διέπεται από ορισμένες σταθερές έχει κάποιονενιαίο πυρήνα οριοθετείται από κοινούς άξονες πουσυνιστούν οικουμενικές ηθικές αρχές παράλληλα με τιςκοινωνικές και πολιτισμικές αξίες Η συνάρτησή της μετην ορθολογικότητα το αίτημα της καθολικότητας καιτης αμεροληψίας το ενδιαφέρον για τον άλλον ηπροώθηση της κοινωνικής αρμονίας με επιβολήαυτοπεριορισμών και καταδίκη αντικοινωνικώνπράξεων και η περιχαράκωση του ldquoευ ζηνrdquo μιας ζωήςπου να έχει νόημα αποτελούν σταθερές της ηθικήςπράξηςraquo (Μ Δραγώνα-Μονάχου Σύγχρονη ηθικήφιλοσοφία εκδ Ελληνικά Γράμματα Αθήνα 1994 σ51)

Ενδιαφέρουσες ερωτήσεις

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣergastiriophilosophiasblogspotcom22

Με ποια επιχειρήματα ένας οπαδός της καντιανήςηθικής θεωρίας θα απέρριπτε την εφαρμογή τηςθανατικής ποινής

Με ποια επιχειρήματα ένας ωφελιμιστής θαδικαιολογούσε την εφαρμογή της θανατικήςποινής

Κάποιος άνθρωπος σπεύδει να βοηθήσει ένα φίλοτου που έχει διαπράξει ένα αδίκημα ώστε νααποφύγει τη δίκαιη τιμωρία Πώς θα έκρινε ο Κανττην ηθική αυτής της πράξης αγάπης καισυμπαράστασης μεταξύ των δύο φίλων Νατεκμηριώσετε την απάντησή σας

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣergastiriophilosophiasblogspotcom23

Γιατί η θεωρία του ωφελιμισμού μπορεί νακαταλήξει στην αποδοχή της επικίνδυνης άποψηςlaquoο σκοπός αγιάζει τα μέσαraquo

Πολλές στρατιωτικές ενέργειες στο πρόσφατο καιστο απώτερο παρελθόν παρουσιάστηκαν ως ηθικάορθές βάσει των αρχών της θεωρίας τουωφελιμισμού Αναπτύξτε τον προβληματισμό σαςδείχνοντας τη δυσκολία εφαρμογής τέτοιωναπόψεων στον χώρο της ηθικής

Να εξηγήσετε πώς η έννοια της κατηγορικήςπροσταγής κατοχυρώνει την ανθρώπινη ελευθερία

Πρακτικές εφαρμογές ηθικού προβληματισμού

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣergastiriophilosophiasblogspotcom24

ευθανασία

κλωνοποίηση

άμβλωση

θανατική ποινή

Προβολή ταινίας laquoΗ θάλασσα μέσα μουraquo

2η ένσταση Ο ηθικός σχετικισμός

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣergastiriophilosophiasblogspotcom18

Δεν μπορούν να υπάρξουν αξίες και αρχές που ναισχύουν καθολικά ανεξάρτητα από την εποχή καιτον τρόπο εφαρμογής τους

Αντεπιχειρήματα

1 Οι αντιτιθέμενες πεποιθήσεις υπόκεινται σεανάλογες αρχές που αποσκοπούν στην ωφέλειατου συνόλου (κοινό αξιακό υπόβαθρο)

2 Το ρυθμιστικό ιδεώδες η συνειδητοποίηση τηςσημασίας της υιοθέτησης μιας ηθικής στάσης

3 Η αυτοαναίρεση του σχετικισμού

3η ένσταση Τα εγωιστικά κίνητρα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣergastiriophilosophiasblogspotcom19

Το βαθύτερο κίνητρο κάθε ηθικής πράξης είναι ηπροσωπική μας ικανοποίηση να νιώσουμε καλάεμείς

Αντεπιχειρήματα

1 Βασικό κίνητρο μίας αλτρουιστικής πράξης ηωφέλεια του άλλου

2 Στόχος της πράξης η αντιμετώπιση τουπροβλήματος του άλλου

3 Σημασία έχει η ίδια η δυνατότητα αλτρουιστικήςσυμπεριφοράς πολλές φορές με κίνδυνο γιαεμάς

4η ένσταση Η απουσία ελεύθερηςβούλησης

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣergastiriophilosophiasblogspotcom20

Ντετερμινισμός Όλα τα συμβάντα στον κόσμο μαςκαθορίζονται από προηγούμενα συμβάντα σύμφωναμε νόμους αιτιακούς και ότι οι πράξεις μας δεναποτελούν εξαίρεση

Αντεπιχειρήματα

1 Σύγχρονη φυσική (αρχή της απροσδιοριστίας)

2 Δυνατότητα κρίσης της ηθικής ποιότητας τωναποφάσεων και των πράξεών μας

laquoνα ενεργεί κατά τρόπο που συμβάλλει στηνεναρμόνιση του πνεύματός του με τη βούλησηεκείνου που κυβερνά το σύμπανraquo

Γιατί αξίζει να είμαστε ηθικοί

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣergastiriophilosophiasblogspotcom21

laquoΗ ηθική διέπεται από ορισμένες σταθερές έχει κάποιονενιαίο πυρήνα οριοθετείται από κοινούς άξονες πουσυνιστούν οικουμενικές ηθικές αρχές παράλληλα με τιςκοινωνικές και πολιτισμικές αξίες Η συνάρτησή της μετην ορθολογικότητα το αίτημα της καθολικότητας καιτης αμεροληψίας το ενδιαφέρον για τον άλλον ηπροώθηση της κοινωνικής αρμονίας με επιβολήαυτοπεριορισμών και καταδίκη αντικοινωνικώνπράξεων και η περιχαράκωση του ldquoευ ζηνrdquo μιας ζωήςπου να έχει νόημα αποτελούν σταθερές της ηθικήςπράξηςraquo (Μ Δραγώνα-Μονάχου Σύγχρονη ηθικήφιλοσοφία εκδ Ελληνικά Γράμματα Αθήνα 1994 σ51)

Ενδιαφέρουσες ερωτήσεις

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣergastiriophilosophiasblogspotcom22

Με ποια επιχειρήματα ένας οπαδός της καντιανήςηθικής θεωρίας θα απέρριπτε την εφαρμογή τηςθανατικής ποινής

Με ποια επιχειρήματα ένας ωφελιμιστής θαδικαιολογούσε την εφαρμογή της θανατικήςποινής

Κάποιος άνθρωπος σπεύδει να βοηθήσει ένα φίλοτου που έχει διαπράξει ένα αδίκημα ώστε νααποφύγει τη δίκαιη τιμωρία Πώς θα έκρινε ο Κανττην ηθική αυτής της πράξης αγάπης καισυμπαράστασης μεταξύ των δύο φίλων Νατεκμηριώσετε την απάντησή σας

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣergastiriophilosophiasblogspotcom23

Γιατί η θεωρία του ωφελιμισμού μπορεί νακαταλήξει στην αποδοχή της επικίνδυνης άποψηςlaquoο σκοπός αγιάζει τα μέσαraquo

Πολλές στρατιωτικές ενέργειες στο πρόσφατο καιστο απώτερο παρελθόν παρουσιάστηκαν ως ηθικάορθές βάσει των αρχών της θεωρίας τουωφελιμισμού Αναπτύξτε τον προβληματισμό σαςδείχνοντας τη δυσκολία εφαρμογής τέτοιωναπόψεων στον χώρο της ηθικής

Να εξηγήσετε πώς η έννοια της κατηγορικήςπροσταγής κατοχυρώνει την ανθρώπινη ελευθερία

Πρακτικές εφαρμογές ηθικού προβληματισμού

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣergastiriophilosophiasblogspotcom24

ευθανασία

κλωνοποίηση

άμβλωση

θανατική ποινή

Προβολή ταινίας laquoΗ θάλασσα μέσα μουraquo

3η ένσταση Τα εγωιστικά κίνητρα

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣergastiriophilosophiasblogspotcom19

Το βαθύτερο κίνητρο κάθε ηθικής πράξης είναι ηπροσωπική μας ικανοποίηση να νιώσουμε καλάεμείς

Αντεπιχειρήματα

1 Βασικό κίνητρο μίας αλτρουιστικής πράξης ηωφέλεια του άλλου

2 Στόχος της πράξης η αντιμετώπιση τουπροβλήματος του άλλου

3 Σημασία έχει η ίδια η δυνατότητα αλτρουιστικήςσυμπεριφοράς πολλές φορές με κίνδυνο γιαεμάς

4η ένσταση Η απουσία ελεύθερηςβούλησης

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣergastiriophilosophiasblogspotcom20

Ντετερμινισμός Όλα τα συμβάντα στον κόσμο μαςκαθορίζονται από προηγούμενα συμβάντα σύμφωναμε νόμους αιτιακούς και ότι οι πράξεις μας δεναποτελούν εξαίρεση

Αντεπιχειρήματα

1 Σύγχρονη φυσική (αρχή της απροσδιοριστίας)

2 Δυνατότητα κρίσης της ηθικής ποιότητας τωναποφάσεων και των πράξεών μας

laquoνα ενεργεί κατά τρόπο που συμβάλλει στηνεναρμόνιση του πνεύματός του με τη βούλησηεκείνου που κυβερνά το σύμπανraquo

Γιατί αξίζει να είμαστε ηθικοί

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣergastiriophilosophiasblogspotcom21

laquoΗ ηθική διέπεται από ορισμένες σταθερές έχει κάποιονενιαίο πυρήνα οριοθετείται από κοινούς άξονες πουσυνιστούν οικουμενικές ηθικές αρχές παράλληλα με τιςκοινωνικές και πολιτισμικές αξίες Η συνάρτησή της μετην ορθολογικότητα το αίτημα της καθολικότητας καιτης αμεροληψίας το ενδιαφέρον για τον άλλον ηπροώθηση της κοινωνικής αρμονίας με επιβολήαυτοπεριορισμών και καταδίκη αντικοινωνικώνπράξεων και η περιχαράκωση του ldquoευ ζηνrdquo μιας ζωήςπου να έχει νόημα αποτελούν σταθερές της ηθικήςπράξηςraquo (Μ Δραγώνα-Μονάχου Σύγχρονη ηθικήφιλοσοφία εκδ Ελληνικά Γράμματα Αθήνα 1994 σ51)

Ενδιαφέρουσες ερωτήσεις

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣergastiriophilosophiasblogspotcom22

Με ποια επιχειρήματα ένας οπαδός της καντιανήςηθικής θεωρίας θα απέρριπτε την εφαρμογή τηςθανατικής ποινής

Με ποια επιχειρήματα ένας ωφελιμιστής θαδικαιολογούσε την εφαρμογή της θανατικήςποινής

Κάποιος άνθρωπος σπεύδει να βοηθήσει ένα φίλοτου που έχει διαπράξει ένα αδίκημα ώστε νααποφύγει τη δίκαιη τιμωρία Πώς θα έκρινε ο Κανττην ηθική αυτής της πράξης αγάπης καισυμπαράστασης μεταξύ των δύο φίλων Νατεκμηριώσετε την απάντησή σας

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣergastiriophilosophiasblogspotcom23

Γιατί η θεωρία του ωφελιμισμού μπορεί νακαταλήξει στην αποδοχή της επικίνδυνης άποψηςlaquoο σκοπός αγιάζει τα μέσαraquo

Πολλές στρατιωτικές ενέργειες στο πρόσφατο καιστο απώτερο παρελθόν παρουσιάστηκαν ως ηθικάορθές βάσει των αρχών της θεωρίας τουωφελιμισμού Αναπτύξτε τον προβληματισμό σαςδείχνοντας τη δυσκολία εφαρμογής τέτοιωναπόψεων στον χώρο της ηθικής

Να εξηγήσετε πώς η έννοια της κατηγορικήςπροσταγής κατοχυρώνει την ανθρώπινη ελευθερία

Πρακτικές εφαρμογές ηθικού προβληματισμού

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣergastiriophilosophiasblogspotcom24

ευθανασία

κλωνοποίηση

άμβλωση

θανατική ποινή

Προβολή ταινίας laquoΗ θάλασσα μέσα μουraquo

4η ένσταση Η απουσία ελεύθερηςβούλησης

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣergastiriophilosophiasblogspotcom20

Ντετερμινισμός Όλα τα συμβάντα στον κόσμο μαςκαθορίζονται από προηγούμενα συμβάντα σύμφωναμε νόμους αιτιακούς και ότι οι πράξεις μας δεναποτελούν εξαίρεση

Αντεπιχειρήματα

1 Σύγχρονη φυσική (αρχή της απροσδιοριστίας)

2 Δυνατότητα κρίσης της ηθικής ποιότητας τωναποφάσεων και των πράξεών μας

laquoνα ενεργεί κατά τρόπο που συμβάλλει στηνεναρμόνιση του πνεύματός του με τη βούλησηεκείνου που κυβερνά το σύμπανraquo

Γιατί αξίζει να είμαστε ηθικοί

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣergastiriophilosophiasblogspotcom21

laquoΗ ηθική διέπεται από ορισμένες σταθερές έχει κάποιονενιαίο πυρήνα οριοθετείται από κοινούς άξονες πουσυνιστούν οικουμενικές ηθικές αρχές παράλληλα με τιςκοινωνικές και πολιτισμικές αξίες Η συνάρτησή της μετην ορθολογικότητα το αίτημα της καθολικότητας καιτης αμεροληψίας το ενδιαφέρον για τον άλλον ηπροώθηση της κοινωνικής αρμονίας με επιβολήαυτοπεριορισμών και καταδίκη αντικοινωνικώνπράξεων και η περιχαράκωση του ldquoευ ζηνrdquo μιας ζωήςπου να έχει νόημα αποτελούν σταθερές της ηθικήςπράξηςraquo (Μ Δραγώνα-Μονάχου Σύγχρονη ηθικήφιλοσοφία εκδ Ελληνικά Γράμματα Αθήνα 1994 σ51)

Ενδιαφέρουσες ερωτήσεις

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣergastiriophilosophiasblogspotcom22

Με ποια επιχειρήματα ένας οπαδός της καντιανήςηθικής θεωρίας θα απέρριπτε την εφαρμογή τηςθανατικής ποινής

Με ποια επιχειρήματα ένας ωφελιμιστής θαδικαιολογούσε την εφαρμογή της θανατικήςποινής

Κάποιος άνθρωπος σπεύδει να βοηθήσει ένα φίλοτου που έχει διαπράξει ένα αδίκημα ώστε νααποφύγει τη δίκαιη τιμωρία Πώς θα έκρινε ο Κανττην ηθική αυτής της πράξης αγάπης καισυμπαράστασης μεταξύ των δύο φίλων Νατεκμηριώσετε την απάντησή σας

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣergastiriophilosophiasblogspotcom23

Γιατί η θεωρία του ωφελιμισμού μπορεί νακαταλήξει στην αποδοχή της επικίνδυνης άποψηςlaquoο σκοπός αγιάζει τα μέσαraquo

Πολλές στρατιωτικές ενέργειες στο πρόσφατο καιστο απώτερο παρελθόν παρουσιάστηκαν ως ηθικάορθές βάσει των αρχών της θεωρίας τουωφελιμισμού Αναπτύξτε τον προβληματισμό σαςδείχνοντας τη δυσκολία εφαρμογής τέτοιωναπόψεων στον χώρο της ηθικής

Να εξηγήσετε πώς η έννοια της κατηγορικήςπροσταγής κατοχυρώνει την ανθρώπινη ελευθερία

Πρακτικές εφαρμογές ηθικού προβληματισμού

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣergastiriophilosophiasblogspotcom24

ευθανασία

κλωνοποίηση

άμβλωση

θανατική ποινή

Προβολή ταινίας laquoΗ θάλασσα μέσα μουraquo

Γιατί αξίζει να είμαστε ηθικοί

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣergastiriophilosophiasblogspotcom21

laquoΗ ηθική διέπεται από ορισμένες σταθερές έχει κάποιονενιαίο πυρήνα οριοθετείται από κοινούς άξονες πουσυνιστούν οικουμενικές ηθικές αρχές παράλληλα με τιςκοινωνικές και πολιτισμικές αξίες Η συνάρτησή της μετην ορθολογικότητα το αίτημα της καθολικότητας καιτης αμεροληψίας το ενδιαφέρον για τον άλλον ηπροώθηση της κοινωνικής αρμονίας με επιβολήαυτοπεριορισμών και καταδίκη αντικοινωνικώνπράξεων και η περιχαράκωση του ldquoευ ζηνrdquo μιας ζωήςπου να έχει νόημα αποτελούν σταθερές της ηθικήςπράξηςraquo (Μ Δραγώνα-Μονάχου Σύγχρονη ηθικήφιλοσοφία εκδ Ελληνικά Γράμματα Αθήνα 1994 σ51)

Ενδιαφέρουσες ερωτήσεις

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣergastiriophilosophiasblogspotcom22

Με ποια επιχειρήματα ένας οπαδός της καντιανήςηθικής θεωρίας θα απέρριπτε την εφαρμογή τηςθανατικής ποινής

Με ποια επιχειρήματα ένας ωφελιμιστής θαδικαιολογούσε την εφαρμογή της θανατικήςποινής

Κάποιος άνθρωπος σπεύδει να βοηθήσει ένα φίλοτου που έχει διαπράξει ένα αδίκημα ώστε νααποφύγει τη δίκαιη τιμωρία Πώς θα έκρινε ο Κανττην ηθική αυτής της πράξης αγάπης καισυμπαράστασης μεταξύ των δύο φίλων Νατεκμηριώσετε την απάντησή σας

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣergastiriophilosophiasblogspotcom23

Γιατί η θεωρία του ωφελιμισμού μπορεί νακαταλήξει στην αποδοχή της επικίνδυνης άποψηςlaquoο σκοπός αγιάζει τα μέσαraquo

Πολλές στρατιωτικές ενέργειες στο πρόσφατο καιστο απώτερο παρελθόν παρουσιάστηκαν ως ηθικάορθές βάσει των αρχών της θεωρίας τουωφελιμισμού Αναπτύξτε τον προβληματισμό σαςδείχνοντας τη δυσκολία εφαρμογής τέτοιωναπόψεων στον χώρο της ηθικής

Να εξηγήσετε πώς η έννοια της κατηγορικήςπροσταγής κατοχυρώνει την ανθρώπινη ελευθερία

Πρακτικές εφαρμογές ηθικού προβληματισμού

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣergastiriophilosophiasblogspotcom24

ευθανασία

κλωνοποίηση

άμβλωση

θανατική ποινή

Προβολή ταινίας laquoΗ θάλασσα μέσα μουraquo

Ενδιαφέρουσες ερωτήσεις

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣergastiriophilosophiasblogspotcom22

Με ποια επιχειρήματα ένας οπαδός της καντιανήςηθικής θεωρίας θα απέρριπτε την εφαρμογή τηςθανατικής ποινής

Με ποια επιχειρήματα ένας ωφελιμιστής θαδικαιολογούσε την εφαρμογή της θανατικήςποινής

Κάποιος άνθρωπος σπεύδει να βοηθήσει ένα φίλοτου που έχει διαπράξει ένα αδίκημα ώστε νααποφύγει τη δίκαιη τιμωρία Πώς θα έκρινε ο Κανττην ηθική αυτής της πράξης αγάπης καισυμπαράστασης μεταξύ των δύο φίλων Νατεκμηριώσετε την απάντησή σας

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣergastiriophilosophiasblogspotcom23

Γιατί η θεωρία του ωφελιμισμού μπορεί νακαταλήξει στην αποδοχή της επικίνδυνης άποψηςlaquoο σκοπός αγιάζει τα μέσαraquo

Πολλές στρατιωτικές ενέργειες στο πρόσφατο καιστο απώτερο παρελθόν παρουσιάστηκαν ως ηθικάορθές βάσει των αρχών της θεωρίας τουωφελιμισμού Αναπτύξτε τον προβληματισμό σαςδείχνοντας τη δυσκολία εφαρμογής τέτοιωναπόψεων στον χώρο της ηθικής

Να εξηγήσετε πώς η έννοια της κατηγορικήςπροσταγής κατοχυρώνει την ανθρώπινη ελευθερία

Πρακτικές εφαρμογές ηθικού προβληματισμού

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣergastiriophilosophiasblogspotcom24

ευθανασία

κλωνοποίηση

άμβλωση

θανατική ποινή

Προβολή ταινίας laquoΗ θάλασσα μέσα μουraquo

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣergastiriophilosophiasblogspotcom23

Γιατί η θεωρία του ωφελιμισμού μπορεί νακαταλήξει στην αποδοχή της επικίνδυνης άποψηςlaquoο σκοπός αγιάζει τα μέσαraquo

Πολλές στρατιωτικές ενέργειες στο πρόσφατο καιστο απώτερο παρελθόν παρουσιάστηκαν ως ηθικάορθές βάσει των αρχών της θεωρίας τουωφελιμισμού Αναπτύξτε τον προβληματισμό σαςδείχνοντας τη δυσκολία εφαρμογής τέτοιωναπόψεων στον χώρο της ηθικής

Να εξηγήσετε πώς η έννοια της κατηγορικήςπροσταγής κατοχυρώνει την ανθρώπινη ελευθερία

Πρακτικές εφαρμογές ηθικού προβληματισμού

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣergastiriophilosophiasblogspotcom24

ευθανασία

κλωνοποίηση

άμβλωση

θανατική ποινή

Προβολή ταινίας laquoΗ θάλασσα μέσα μουraquo

Πρακτικές εφαρμογές ηθικού προβληματισμού

ΙΠ ΑΜΠΕΛΑΣergastiriophilosophiasblogspotcom24

ευθανασία

κλωνοποίηση

άμβλωση

θανατική ποινή

Προβολή ταινίας laquoΗ θάλασσα μέσα μουraquo