22

Administracyjnoprawna sytuacja jednostki w świetle zasady pomocniczości - ebook

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Administracyjnoprawna sytuacja jednostki w świetle zasady pomocniczości - ebook Autor: Tomasz Bąkowski Data wydania: 12.10.2007 Wydawca: Wolters Kluwer Polska Stan prawny na 20.08.2007 r. Monografia jest poświęcona wpływowi zasady pomocniczości na jedną ze sfer składających się na prawny status jednostki w państwie, a mianowicie na jej administracyjnoprawną sytuację, to jest na sytuację wywołaną normami administracyjnego prawa materialnego. Teoretyczne konstrukcje wespół z regulacjami prawnymi, widziane z perspektywy treści zasady pomocniczości, dają możliwość zweryfikowania i oceny stopnia ich zbieżności z tą zasadą. Ukazują też, w jakim stopniu obowiązujące regulacje prawne służą realizacji zasady pomocniczości. Pełna wersja: http://epartnerzy.com/e-ksiazki/administracyjnoprawna_sytuacja_jednostki_w_swietle_zasady_pomocniczosci_-_ebook_p10647.xml

Citation preview

Page 1: Administracyjnoprawna sytuacja jednostki w świetle zasady pomocniczości - ebook
Page 2: Administracyjnoprawna sytuacja jednostki w świetle zasady pomocniczości - ebook

Niniejsza darmowa publikacja zawiera jedynie fragmentpełnej wersji całej publikacji.

Aby przeczytać ten tytuł w pełnej wersji kliknij tutaj.

Niniejsza publikacja może być kopiowana, oraz dowolnierozprowadzana tylko i wyłącznie w formie dostarczonej przezNetPress Digital Sp. z o.o., operatora sklepu na którym możnanabyć niniejszy tytuł w pełnej wersji. Zabronione sąjakiekolwiek zmiany w zawartości publikacji bez pisemnej zgodyNetPress oraz wydawcy niniejszej publikacji. Zabrania się jej od-sprzedaży, zgodnie z regulaminem serwisu.

Pełna wersja niniejszej publikacji jest do nabycia w sklepieinternetowym Salon Cyfrowych Publikacji ePartnerzy.com.

Page 3: Administracyjnoprawna sytuacja jednostki w świetle zasady pomocniczości - ebook

Przedawnienieroszczeńdeliktowych

Przemysław SobolewskiMichał WarcińskiTomasz Bąkowski

Administracyjnoprawna sytuacja jednostki w świetle zasady pomocniczości

Page 4: Administracyjnoprawna sytuacja jednostki w świetle zasady pomocniczości - ebook
Page 5: Administracyjnoprawna sytuacja jednostki w świetle zasady pomocniczości - ebook

monografi e

Tomasz Bąkowski

Administracyjnoprawna sytuacja jednostki w świetle zasady pomocniczości

Page 6: Administracyjnoprawna sytuacja jednostki w świetle zasady pomocniczości - ebook

Spis treści

Stan prawny na 20 sierpnia 2007 r.

Wydanie publikacji zostało dofinansowane przez Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego

Recenzent: Dr hab. Zbigniew Cieślak, prof. Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego

Redakcja:Danuta Danis, Justyna Szumieł

Wydawca:Anna Berska

Skład, łamanie:JustLuk, Łukasz Drzewiecki

© Copyright by Wolters Kluwer Polska Sp. z o.o., 2007

ISBN 978-83-7526-503-3ISSN 1897-4392

Wydane przez:Wolters Kluwer Polska Sp. z o.o.

Redakcja Książek01-231 Warszawa, ul. Płocka 5atel. (022) 535 80 0031-156 Kraków, ul. Zacisze 7tel. (012) 630 46 00e-mail: [email protected]

www.wolterskluwer.plKsięgarnia internetowa www.profinfo.pl

Druk i oprawa: Drukarnia Skleniarz, ul. J. Lea 118, 30-133 Kraków

Page 7: Administracyjnoprawna sytuacja jednostki w świetle zasady pomocniczości - ebook

Spis treści

Pamięci mojego Ojca i Małgosi Mamy

Page 8: Administracyjnoprawna sytuacja jednostki w świetle zasady pomocniczości - ebook

Spis treści

Page 9: Administracyjnoprawna sytuacja jednostki w świetle zasady pomocniczości - ebook

Spis treści

Spis treści

Wykaz skrótów............................................................................................. 11

Wprowadzenie............................................................................................. 13

Rozdział I Podstawowe ustalenia terminologiczne i metodologiczne pracy............ 1�1. Uwagiwstępne........................................................................................ 1�2. Ustalenieznaczeniapojęć:„prawoadministracyjne”oraz„administracyjnoprawnasytuacjajednostki”....................................... 182.1. Ustaleniepojęcia„prawoadministracyjne”................................. 182.2. Ustaleniepojęcia„administracyjnoprawnasytuacja

jednostki”........................................................................................ 233. Przedmioticelerozważań..................................................................... 2�4. Metodybadawcze................................................................................... 2�5.Merytorycznastrukturapracy............................................................... 29

Rozdział II Od filozoficznej idei pomocniczości do zasady pomocniczości w obszarze prawa........................................................................................ 311. Genezairozwójideipomocniczości..................................................... 311.1. Filozoficznepodstawyideipomocniczości................................... 311.2. Renesansideipomocniczości....................................................... 38

2. Treśćideipomocniczości....................................................................... 4�3. Pomocniczośćwobszarzeprawa........................................................... ��

3.1. Uwagiogólne.................................................................................. ��3.2. Wkwestiizamieszczaniazasadypomocniczości.

wpreambuleKonstytucji............................................................... �0

Page 10: Administracyjnoprawna sytuacja jednostki w świetle zasady pomocniczości - ebook

Spis treści

8

3.3. Określeniepomocniczościjakozasadyprawawedługtypowychkryteriówprzyjętychwdoktrynie................................. ��

4. Zasadapomocniczościjakozasadakonstytucyjna.............................. �2�. Delimitacjasferfunkcjonowaniajednostkizuwaginaadministracyjnoprawnąregulacjęuwzględniającązasadępomocniczości–założeniateoretyczne................................................ �8

Rozdział III Regulacja i deregulacja administracyjnoprawnej sytuacji jednostki w świetle zasady pomocniczości................................................ 831. Uwagiwstępne........................................................................................ 832. Normatywnekształtowanieadministracyjnoprawnejsytuacjijednostkiprzyuwzględnieniuzasadypomocniczości.......................... 84

3. Deregulacjaadministracyjnoprawnejsytuacjijednostki.zewzględunazasadępomocniczości................................................. 1023.1. Uwagiogólne................................................................................ 1023.2. Problemyderegulacjiwobszarzeadministracyjnego

prawamaterialnego...................................................................... 1043.3. Zgodnośćzzasadąpomocniczościjakokryterium

kontroliadministracyjnegoprawamaterialnego....................... 12�4. Zagadnienieregulacjiadministracyjnoprawnejsytuacjijednostkiwobszarzepozostającympozawpływemzasadypomocniczości....................................................................................... 129

5. Podsumowanie...................................................................................... 138

Rozdział IV Stosowanie norm określających administracyjnoprawną sytu-ację jednostki w świetle zasady pomocniczości...................................... 1411. Uwagiwstępne...................................................................................... 1412. Uruchomienieprocesustosowanianormadministracyjnegoprawamaterialnego.............................................................................. 14�

3.Zagadnieniewykładniwprocesiestosowanianormadministracyjnegoprawamaterialnego.............................................. 1�3

4. Wybórskutkówstosowanianormprawaadministracyjnegowsytuacjiuznaniaadministracyjnego................................................. 1�8

5. Ustalenierezultatówstosowanianormprawaadministracyjnegowdrodzeugody..................................................... 1�4

6. Podsumowanie...................................................................................... 1�0

Page 11: Administracyjnoprawna sytuacja jednostki w świetle zasady pomocniczości - ebook

Spis treści

9

Rozdział V Organizacja i funkcjonowanie podmiotów administracji publicznej według zasady pomocniczości a administracyjnoprawna sytuacja jednostki........................................ 1�31. Uwagiwstępne...................................................................................... 1�32. Decentralizacjaadministracjipublicznejazasadapomocniczości....................................................................................... 1��

3. Prywatyzacjarealizacjizadańpublicznychazasadapomocniczości....................................................................................... 183

4. Dekoncentracjarealizacjizadańpublicznychazasadapomocniczości....................................................................................... 19�

5. Podsumowanie...................................................................................... 201

Zakończenie............................................................................................... 20�

Wykaz źródeł prawa.................................................................................. 211

Wykaz orzecznictwa.................................................................................. 223

Wykaz literatury........................................................................................ 22�

Page 12: Administracyjnoprawna sytuacja jednostki w świetle zasady pomocniczości - ebook

Wykaz skrótów

10

Page 13: Administracyjnoprawna sytuacja jednostki w świetle zasady pomocniczości - ebook

Wykaz skrótów

11

Wykaz skrótów

Źródła prawa

k.c. – ustawa zdnia 23 kwietnia 1964r. – Kodeks cywilny. (Dz.U.Nr16,poz.93zpóźn.zm.)

k.p.a. – ustawazdnia14czerwca1960r.–Kodekspostępowania. administracyjnego (tekst jedn.Dz.U.z2000r. Nr98,. poz.1071zpóźn.zm.)

u.s.o. – ustawa zdnia 7 września 1991r. osystemie oświaty. (Dz.U.z2004r.Nr256,poz.2572zpóźn.zm.)

u.g.n. – ustawazdnia21sierpnia1997r.ogospodarcenieruchomościami. (Dz.U.z2004r.Nr261,poz.2603zpóźn.zm.)

Organy orzekające

ETS – EuropejskiTrybunałSprawiedliwościNSA – NaczelnySądAdministracyjnySM – SprawyMiędzynarodoweSN – SądNajwyższyTK – TrybunałKonstytucyjnyWSA –WojewódzkiSądAdministracyjny

Czasopisma

Biul. Skarb. – BiuletynSkarbowyMinisterstwaFinansówFK – FinanseKomunalneFKE – FinanseKomunalneEkstra

Page 14: Administracyjnoprawna sytuacja jednostki w świetle zasady pomocniczości - ebook

Wprowadzenie

12

GSP – GdańskieStudiaPrawniczeKPP – KwartalnikPrawaPrywatnegoPiP – PaństwoiPrawoPL – PrzeglądLegislacyjnyPPiA – PrzeglądPrawaiAdministracjiPPE – PrzeglądPrawaEuropejskiegoPPEgz. – PrzeglądPrawaEgzekucyjnegoPPH – PrzeglądPrawaHandlowegoProk. i Pr. – ProkuraturaiPrawoPS – PrzeglądSądowyRPEiS – RuchPrawniczy,EkonomicznyiSocjologicznyRzeczposp. – RzeczpospolitaSam. Teryt. – SamorządTerytorialnySt. Eur. – StudiaEuropejskieSt. Pr.-Ek. – StudiaPrawno-EkonomiczneZNUW – ZeszytyNaukoweUniwersytetuWrocławskiego

Orzecznictwo

ONSA – OrzecznictwoNaczelnegoSąduAdministracyjnegoLEX – SystemInformacjiPrawnej„LexOMEGA”OSNC – OrzecznictwoSąduNajwyższego.IzbaCywilnaOSP – OrzecznictwoSądówPolskichOSPiKA – OrzecznictwoSądówPolskichiKomisjiArbitrażowychOTK – OrzecznictwoTrybunałuKonstytucyjnegoOTK-A – OrzecznictwoTrybunałuKonstytucyjnego;zbiórurzędowy,.

SeriaAOTK-B – OrzecznictwoTrybunałuKonstytucyjnego;zbiórurzędowy,.

SeriaB(od2002r.)

Publikatory

Dz. U. – DziennikUstawM. P. –MonitorPolski

Page 15: Administracyjnoprawna sytuacja jednostki w świetle zasady pomocniczości - ebook

Wprowadzenie

13

Wprowadzenie

Rozbiteknamorzunadającyweterzebądźwysyłającysygnałyświet-lneSOS;czekającyzufnościąnaratunekalpinistauwięzionywszczeli-nachgórskichskał;szukającymaterialnegowsparciapogorzelec–czło-wiekpozostającywpotrzebiezwracasiędoinnychopomoc.Zwracasięopomoczgłębokozakodowanymwświadomościprzekonaniem,iżtakiejpomocynależyszukaćioczekiwaćodinnychosóborazinstytucji,iżetakapomocprzychodziodosóbtrzecich,bliższych,dalszych,zorganizowanychwsformalizowanąstrukturęluborganizującychsięspontanicznie,moty-wowanychpotrzebąchwili.Tennaturalny,wręczinstynktownyodruch–zwrotwkierunkuinnychludzitworzącychspołeczności,lubwkierunkuzorganizowanychprzeznieinstytucji–dowodzigłębokozakorzenionegownaturzeczłowieka,wjegoświadomości,przekonaniaotym,żewchwi-lachkrytycznych,wokolicznościachprzerastającychmożliwościjednostkimożnaliczyćnawsparcieotoczenia.

Wtychsamychgłębokichpokładachludzkiegojestestwawystępująprzemożnepotrzebyprywatności,samodzielnegokierowaniaswoimżyciem,postępowaniem,potrzebywolnościiniezależności.Niesąiniemogąbyćonewpełnizaspokojone,albowiemcenążyciajednostkiwkażdymspołe-czeństwie,nawetitym,którefunkcjonujewedługskrajnieliberalnychidei,jestograniczanie(rezygnacja)swobodyzachowania,wolnegowyboru,pry-watności.Ograniczeniategodokonujesięnarzeczinnychjednostek(uj-mującjeindywidualnie)lub/inarzeczspołeczności–dobrawspólnego.Wzamianzatojednostkawinnaotrzymaćgwarancjerespektowaniajejprawiwolnościprzezanalogiczneograniczeniaobejmującepozostałychczłonkówwspólnoty.

Wzajemneuwarunkowaniazachodzącepomiędzyzaspokojeniempotrzebyprywatności,niezależnościiswobodypostępowaniajednostki

Page 16: Administracyjnoprawna sytuacja jednostki w świetle zasady pomocniczości - ebook

Wprowadzenie

14

aograniczającąjąkoniecznościąochronyiposzanowaniadobrawspól-negotrafnie ilustrujemyślwypowiedzianaponad150lattemuprzezA.Tocqueville’a:„Wewszystkimwięc,cosiętyczywzajemnychstosun-kówobywateli,człowiekjestbezresztyuzależniony,wewszystkimzaś,codotyczytylkojegowłasnegożycia,pozostajepanem:jestwolnyizaswo-jeczynyodpowiadaprzedBogiem.Stądbierzesięmaksymagłosząca,żeczłowiekjestnajlepszymsędziąswoichprywatnychsprawiżespołeczeń-stwoniemaprawawtrącaćsiędojegopostępowania,chybażemusibronićdobraogółuprzedzakusamijednostkilubpotrzebujewspółdziałania”1.

Wspomnianewyżejpotrzebyjednostkiigranice,wjakichsąoneza-spokojone,możnaująćwregułyskładającesięnapodstawękonstrukcjiładuspołecznegowspołeczeństwachwolnych,szanującychpodmiotowośćjednostek.Swobodapostępowaniawgranicachnienaruszalnościwolno-ściinnychorazprawodopomocywsytuacjach,wktórychzaspokojenieegzystencjalnejpotrzebyjednostkiprzezniąsamąniejestobiektywniemożliwe(zuwaginaograniczonypotencjałjednostkilubnadzwyczajneokoliczności),gwarancjabezpieczeństwaiochronyprawiwolnościjed-nostkiwstopniu,wjakimjednostkasamasobieniejestwstaniezapewnić,tokwintesencjazasadyzwanejzasadąpomocniczości.

Zasadapomocniczościmożemiećswojezastosowanieimożeprzy-nieśćoczekiwanyefektzwłaszczawsferzepublicznej,wktórejdochodzidorelacjipodmiotówobrotupublicznoprawnego,któregouczestnikamisązarównojednostkiiichorganizacje,jakipodmiotywystępującewimieniupaństwa,organizacjiponadpaństwowychorazinnychzwiązkówpubliczno-prawnych.Spojrzenieprzezpryzmatzasadypomocniczościnaporządekprawawdanymmiejscuiczasie,dajemożliwośćudzieleniaodpowiedzinapytanieoprawnąkondycjęjednostkiwpaństwie.

Pracatajestpoświęconawpływowizasadypomocniczościnajednązesferskładającychsięnaprawnystatusjednostkiwpaństwie,amianowicienajejadministracyjnoprawnąsytuację,tojestnasytuacjęwywołaną–jakprzyjętowdalszejczęścirozprawy–prawemmaterialnym.Teoretycznekonstrukcjewespółzregulacjamiprawnymi,widzianezperspektywytreścizasadypomocniczości,dająmożliwośćzweryfikowaniaiocenystopniaichzbieżnościztązasadą.Pokazująteż,wjakimstopniuobowiązująceregu-lacjeprawnesłużąrealizacjizasadypomocniczości,zasady,któramafor-malneumocowaniedotego,abystaćsięrzeczywistąpodstawąpolskiegoporządkuustrojowego.1 A.Tocqueville,O demokracji w Ameryce,tłum.M.Król,Warszawa1976,cz.1,t.1,s.74.

Page 17: Administracyjnoprawna sytuacja jednostki w świetle zasady pomocniczości - ebook

Wprowadzenie

1�

Niniejszeopracowanie jedyniewniewielkimzakresiemożnabyuznaćzakontynuacjęrozważańnadprawnąproblematykązasadypomoc-niczości,szerokoanalizowanąwliteraturzeprawniczejinietylko.Należyjednakzaznaczyć,żeproblematykazasadypomocniczościjestprzedmio-tempracbadawczychzazwyczajwpłaszczyznachponadpaństwowej,praw-nokonstytucyjnej,czyteżwpłaszczyźnieprawaadministracyjnegoustro-jowego2.Niezwyklerzadkonatomiastsąporuszanezagadnieniawpływuzasadypomocniczościnajednostkęwpłaszczyźnieadministracyjnegoprawamaterialnego,pomimożenormyprawnewywodzącesięztejga-łęzidziałuprawastająsiękanwądlaustaleniarelacjijednostkiwobecpaństwaiinnychzinstytucjonalizowanychpodmiotówpublicznychorazwzajemnychrelacjipomiędzyjednostkąatymipodmiotami,awięcza-gadnienia,którewłaśnieległoupodstawwykształceniasięzasadypo-mocniczości.Wliteraturzezagranicznejspotykasięcoprawdaopraco-wanianatematzasadypomocniczoścideterminującejrelacjepomiędzyjednostkąawspólnotamisamorządowymi,czyteżpomiędzyjednostkąapaństwem.Jednakzazwyczajrozważaniatesąprowadzonewpłaszczy-znachfilozoficznej,socjologicznej,czyteżpolitologicznej.Prawne,wtymadministracyjnoprawne,aspektytychrelacjistanowiąjedynieilustracjęrealizacjizasadypomocniczościitozreguływzakresietakzwanegopra-wasocjalnego3.

Wpłaszczyźnieprawa,znieznanychbliżejprzyczyn,niemalpo-wszechnieprzyjąłsięstereotypzasadypomocniczościjakozasadyustro-jowej,tojestodnoszącejsięgłówniedoorganizacji ifunkcjonowaniapodmiotówskładającychsięnaaparatpaństwaorazinnychpodmiotówpartycypującychwrealizacjizadańpublicznych,awtymzakresieprze-dewszystkimdorozdziałukompetencjipomiędzyróżneszczebleorga-nizacjitychpodmiotów.Nieulegawątpliwości,żezasadapomocniczo-ścimożemiećimaswojezastosowaniawtejdziedzinie.Błędembyłobyjednakuznanie,żeograniczasięonawyłączniedotakrozumianejsferyustrojowoprawnej.

2 PublikacjenatematzasadypomocniczościjakozasadykształtującejorganizacjeifunkcjonowaniewładzywpaństwieorazjakojednejznaczelnychzasadprawaUniiEuropejskiejzostanąpowołanewdalszejczęścipracy,zwłaszczawrozdziałachdrugimitrzecim.

3 Zob.np.J.Messner,Freedom as a principle of social oreder. An essay in the substance of subsi-diarity function,TheModernSchoolman,vol.XXVIII,No.2,January1951;E.Link,Das Subsi-diaritatsprinzip,Freiburg1955;O.vonNell-Breuning,Gerechtigkeit und Freiheit,München1985;L.Schneider,Subsidiäre Gesellschaft-Erfolgreiche Gesellschaft,Paderborn–Munchen–Wien–Zurich1990.

Page 18: Administracyjnoprawna sytuacja jednostki w świetle zasady pomocniczości - ebook

Wprowadzenie

1�

Zasadnebędziezatemprzyjęciewstępnie,iżzjednejstronyrozwa-żaniaoodniesieniachzasadypomocniczościdoadministracyjnopraw-nejsytuacjijednostkinależytraktowaćjakoswegorodzajudopełnienieprowadzonychwnauceprawastudiównadnormatywnymiaspektamitejzasady.Zdrugiejzaśstrony,spojrzenieprzezpryzmatpomocniczościnawęzłoweproblemyadministracyjnoprawnejsytuacjijednostkioraznato-warzyszącejejprawneuregulowaniaiteoretycznekonstrukcje,dajemoż-liwośćpostrzeganiaichwczęstoinnym,nowymświetle.

Page 19: Administracyjnoprawna sytuacja jednostki w świetle zasady pomocniczości - ebook

1. Uwagi wstępne

1�

Rozdział I Podstawowe ustalenia

terminologiczne i metodologiczne pracy

1. Uwagi wstępne

Tytułniniejszejpracy:Administracyjnoprawna sytuacja jednostki w świetle zasady pomocniczości,sygnalizującytematykępodjętychrozwa-żań,wymagawstępnychwyjaśnień.Wyjaśnieniatesąkoniecznezarów-nopoto,bywskazaćznaczenie,wjakimużytoposzczególnychwyrażeńwystępującychwtytulei–cozatymidzie–wjakimznaczeniubędąuży-wanewdalszejczęścipracy,jakrównieżdlauzasadnieniatakiegoanieinnegodoboruaparaturypojęciowej.Należyjednakpodkreślić,żeustale-nieznaczeniaużytychwtytulepracywyrażeńwymagaróżnegopodejścia.Itakdowyjaśnieniapojęciasytuacjiadministracyjnoprawnejjednostkikoniecznejestuprzedniewskazanieznaczenia,wjakimbędzierozumia-nepojęcie„prawoadministracyjne”.Maonobowiemcharakterpierwot-nywzględempojęcia„administracyjnoprawnejsytuacji”,awięcrównież„administracyjnoprawnejsytuacjijednostki”.

Natomiastwyjaśnieniepojęciazasadypomocniczościwiążesięzko-niecznościąuwzględnieniajejhistorycznychuwarunkowańorazinterdy-scyplinarnegocharakteru.Złożona,aprzytymróżnorodnieodczytywana,treśćzasadypomocniczościdodatkowouzasadniaszczególniewnikliwąanalizętegopojęcia.Ztegoteżpowodugenezieitreścizasadypomoc-niczości,atakżejejmiejscuirolijakąodgrywawprzestrzenipublicznejzostaniepoświęconykolejny,odrębnyrozdziałniniejszejpracy.

Analizaadministracyjnoprawnejsytuacjijednostkiwświetlezasadypomocniczościmożebyćprowadzonawróżnychpłaszczyznach.Badania

Page 20: Administracyjnoprawna sytuacja jednostki w świetle zasady pomocniczości - ebook

Rozdział I. Podstawowe ustalenia terminologiczne i metodologiczne pracy

18

wtymzakresiemogąbowiemkoncentrowaćsięwyłączniewpłaszczyźnieteoretycznej,mogąteżodnosićsiędoobowiązującegoporządkuprawne-go.Administracyjnoprawnąsytuacjęjednostkiwkontekściezasadypo-mocniczościmożnatakżebadaćwperspektywiehistorycznej,prawnopo-równawczejiinnych.Trzebaprzytymzaznaczyć,żepłaszczyznarozważańnadproblematykąadministracyjnoprawnejsytuacjijednostkiwświetlezasadypomocniczoścideterminujesposóbprowadzeniabadań.Wpływanadobórmetodylubmetodbadawczych.

Wskazanietychmetod,podobniejakustalenieznaczeniawyrażeńużytychwtytulepracy,manaceluwzględnieprecyzyjnewskazaniekie-runków,przedmiotuizakresuniniejszychrozważań.

2. Ustalenie znaczenia pojęć: „prawo administracyjne” oraz „administracyjnoprawna sytuacja jednostki”

2.1. Ustalenie pojęcia „prawo administracyjne”

Przyokreśleniuznaczenia,wjakimzostałużytytermin„sytuacjaadministracyjnoprawnajednostki”,nieodzownejestwskazanie,wjakimkontekściejestujmowanepojęcie„prawaadministracyjnego”,którestano-winormatywnepodłożeadministracyjnoprawnejsytuacjijednostki.Brakjednolitegostanowiskadoktrynywtymwzględzie,jestpowszechniezna-ny.Przyczyntakiegostanurzeczynależałobyposzukiwaćmiędzyinnymiwtym,żeprawoadministracyjnewobecnymrozumieniutegoterminujeststosunkowonowągałęziąprawa.GenezypowstanianowożytnegoprawaadministracyjnegoipodążającejzanimnaukiprawaadministracyjnegoupatrujesięwfilozoficznychipolitycznychprzemianachwEuropiekońcaXVIIIstulecia,cowporównaniuzwielowiekowątradycjąprawacywilne-go(prywatnego)ikarnegomożeświadczyćotrwającymjeszczeprocesiekształtowaniasiętejdogmatycznejdyscyplinyprawa.

Problemyzezdefiniowaniemprawaadministracyjnegoujawniająsięzarównoprzypróbieokreśleniajegozasięguwpłaszczyźnieprzedmioturegulacji,przypisywanychmufunkcji,jaki,amożeprzedewszystkim,przypróbiezdefiniowaniaprawaadministracyjnegojakozespołuwyrazi-ściejednolitych,wyodrębnionychnormwstopniupozwalającymuznaniegozaodrębną,samodzielnągałąźprawa.Wyrazemtegosąróżnestano-

Page 21: Administracyjnoprawna sytuacja jednostki w świetle zasady pomocniczości - ebook

2. Ustalenie znaczenia pojęć: „prawo administracyjne”...

19

wiskaprezentowanewdoktrynieprawaodnośniepojęciaprawaadmini-stracyjnego.

Zewzględunato,żepojęcieprawaadministracyjnegoizwiązanaznimkonstrukcjaadministracyjnoprawnejsytuacjijednostkibędąsięod-nosićdopolskiegoporządkuprawnego,zasadnymwydajesięskoncentro-wanieuwaginagłównychnurtachikoncepcjachprawaadministracyjne-goprezentowanychwpolskiejnauceprawaiodnoszącychsiędopolskichuwarunkowań.Należyjednakprzytymzaznaczyć,żeźródłemwielupo-glądównapojęcieprawaadministracyjnegoprzedstawianychwliteratu-rzepolskiej,sąstanowiskaprezentowanewszczególnościprzezprzed-stawicielinaukiaustriackiej,niemieckiejifrancuskiej4.WśródlicznychpróbzdefiniowaniaprawaadministracyjnegoswoistykanonwpolskimpiśmiennictwieprawniczymstanowiąujęciaJ.S.Langroda,S.Kasznicy,M.Jaroszyńskiego,J.StarościakaiW.Dawidowicza.

NawiązaniemdodorobkudoktrynyokresumiędzywojennegoorazpraczprzełomuwiekówXIXiXXjestpojęcieprawaadministracyjnegoprzedstawionegoprzezJ.S.Langroda,wedługktóregoprawoadministra-cyjneto„działpublicznoprawnego,wewnętrzno-państwowegoporządku,obejmującywszczególnościogółhierarchiczniezbudowanychnorm,od-noszącychsiędoustrojuiaktywnościadministracji,awzasadziestoso-wanych–względnienadtostanowionych–przeznią,zdwustronnąmocąobowiązującą,twórczo,alewgranicachtegoporządkuipodbezstronnąkontrolązachowaniatychgranic”�.Kontynuacjętegoujęciamożnado-strzecwpoglądachS.Kasznicy,któryprzyjmuje,że„prawoadministra-cyjnenormujewewnętrznąorganizacjęipostępowaniewładzadministra-cyjnychizwiązkówpubliczno-prawnych,jakrównieżstosunkipomiędzypaństwemitymizwiązkamiajednostkamiiichzrzeszeniami”�.Wobuujęciachpodkreślasięzłożonośćiniejednorodnośćnormprawaadmi-nistracyjnego.Możnabowiemwyróżnićwśródnichnormyocharakte-rzewewnętrznym–wiążącewyłączniepodmiotyadministracjipublicznejoraznormyopowszechnejmocyobowiązującej–równieżkierowanedopodmiotówadministracjipublicznej,aleprzedewszystkimdojednostekiichorganizacji.

4 Obszernyprzeglądwzakresieokreśleniapojęciaprawaadministracyjnegoprezentujemiędzyinny-miZ.DuniewskawpracyIgnorantia iuris w prawie administracyjnym,Łódź1998,s.24–29.

�. J.S.Langrod,Instytucje prawa administracyjnego. Zarys części ogólnej,reprint,Kraków2003,s..2��.

� S.Kasznica,Polskie prawo administracyjne. Pojęcia i instytucje zasadnicze,Poznań1946,s.20.

Page 22: Administracyjnoprawna sytuacja jednostki w świetle zasady pomocniczości - ebook

Niniejsza darmowa publikacja zawiera jedynie fragmentpełnej wersji całej publikacji.

Aby przeczytać ten tytuł w pełnej wersji kliknij tutaj.

Niniejsza publikacja może być kopiowana, oraz dowolnierozprowadzana tylko i wyłącznie w formie dostarczonej przezNetPress Digital Sp. z o.o., operatora sklepu na którym możnanabyć niniejszy tytuł w pełnej wersji. Zabronione sąjakiekolwiek zmiany w zawartości publikacji bez pisemnej zgodyNetPress oraz wydawcy niniejszej publikacji. Zabrania się jej od-sprzedaży, zgodnie z regulaminem serwisu.

Pełna wersja niniejszej publikacji jest do nabycia w sklepieinternetowym Salon Cyfrowych Publikacji ePartnerzy.com.