AFET YÖNETİMİ’NDE KLASİK MEDYA VE SOSYAL MEDYANIN ROLÜ

Kaan Harun AYDEMİR

İçerik

• Afet Yönetimi Kavramı .• Klasik Medya Kavramı .• Sosyal Medya Kavramı .• Klasik Medya ve Sosyal Medya’nın

karşılaştırılması .• Sosyal Medyanın Afet Yönetiminde

kullanımı

Afet Yönetimi Kavramı

Afetler olus zamanı belirli olmayan durumlar oldugundan sürekli hazır olunmayı gerektirmektedir. Afet anlarında ve sonrasında hızlı müdahale insan hayatını kurtarmada son derece önemlidir . Olayın gerçeklestigi andan itibaren her türlü yardıma hazır olmak ise ancak iyi bir planlama ile mümkündür. O nedenle ülkemizde önceki dönemlerde yasanan acı deneyimlerin gelecekte de yasanmaması için çalısmalar yapılmaktadır .Bu çalışmalar Afet Yönetimi kavramını ortaya çıkarmıştır .

Klasik Medya Kavramı

Klasik medya Gazete, dergi, radyo ve en nihayetinde televizyon gibi araçların bir bütününden oluşan haberleşme ve iletişim ağıdır .

Sosyal Medya Kavramı .

Zaman ve mekân sınırlaması olmadan paylaşımın, tartışmanın esas olduğu bir insanî iletişim şeklidir. Sosyal medya platformlarında insanlarla buluşur ve iletişimde bulunursunuz. İnsanlara yardım eder, yardım alır, sorularına cevap verir ve kendi sorularınızı sorarsınız. Bu bakımdan sosyal medya resmi olmayan eğitim yollarından da bir tanesidir.

Klasik Medya ve Sosyal Medya’nın Afet Yönetimi açısından karşılaştırılması .

Klasik medya’da, medya yayıncılığı, profesyonellerin, devletlerin, büyük şirketlerin elindedir ve yasal bir prosedüre tabi tutularak yayın yapma olanağına sahiptir. Yayıncılık için belirli bir uzmanlık düzeyi gerekmektedir. Aynı zamanda maliyetlidir. Bugün ülke çapında karasal yayın yapan bir televizyon kurmak için milyon dolarlık yatırımlar yapmak gerekirken, ülke çapında dağıtılan bir gazete kurmak için, matbaasından, dağıtımını, ciddi bir yatırıma girmek gerekirken ,

kişisel bir blog kurup herhangi bir konuda fikir paylaşmak, bir video ile kamuoyu oluşturmak ya da bir tweet ile ülke çapında sansasyon oluşturabilmek mümkün ve maliyetsizdir.

Sosyal Medya’yı oluşturan gerçek kişilerde, herhangi bir konuda uzmanlık, liyakat beklenmez. Herkes her konuda konuşabilir ve fikrini özgürce tartışabilir.

Erişebilirlik açısından, klasik medya da, sosyal medya da geniş kitlelere ulaşabilmektedir. Örneğin, profesyonel bir gazetenin oluşturduğu haber ile sıradan bir gerçek kişi tarafından eklenen tweet, çok geniş kitlelere de ulaşabilir, ulaşmayabilir de. Burada, kamuoyunun doğal refleksleri devreye girmektedir ve ilgi çekici haber, dayatılmadan, doğal bir şekilde öne çıkabilmektedir.

Klasik medya ile Sosyal Medya, zamanlama açısından da çeşitli farklılıklar göstermektedir. Örneğin yazılı basın, haberleri bir gün gecikmeli olarak verebilirken, bir televizyon kanalının, herhangi bir yerdeki doğal afet ile ilgili canlı yayın arabası hazırlaması ve haberin sunulmaya hazır olan son haline getirilmesi belirli bir emek, zaman alabilirken, olayın yaşandığı yerden gelen bir paylaşım, çok daha hızlı ve etkili bir şekilde geniş kitlelere ulaşabilmektedir .

• Afet yönetiminde zamanın verimli kullanılması en önemli unsurlardan biri olduğundan , son dönemde de internet kullanıcı sayısının artışı , akıllı telefon kullanıcı sayısının artışı ve bu uygulamaların uydu merkezli çalışması bir afet döneminde en az zaiyatı vermesi afet yönetiminde sosyal medyanın klasik medyaya göre daha aktif bir rol oynamasına neden olmuştur .

Sosyal Medyanın Afet Yönetiminde kullanımı

Afet yönetiminde sosyal medya kullanımını anlatmak gerekirse ilk olarak geçtiğimiz aylarda Van’da meydana gelen depremi örnek gösterebiliriz ; Van depreminde Türkiye sosyal medyayı aktif olarak kullandı. Facebook ve bloglar örgütlenme için kullanılırken, Twitter haberleşme aracı oldu. Kişisel hesaplar afet koordinasyon merkezi gibi çalıştı. Deprem bölgesine kıyafet yerine ilaç gönderilmesi gerektiği ilk bu hesaplar sayesinde duyuruldu.

24 saati geçmeden bağış kampanyaları, yardım organizasyonları ve kurtarma ekipleri organize oldu. Birçok firma sosyal medya takipçilerinin yönlendirmesiyle hatta baskılarıyla maddi yardımların yanı sıra kendi ürünleriyle de afet bölgesine yardım götürdü. Örneğin Metro firması bölgeye ücretsiz ulaşım ve kargo imkânı sundu.

Ayrıca Rihanna’nın Van depremi için attığı tweetle dünyanın gözü bölgeye çevrildi. Gazeteci Ahmet Tezcan’ın Twitter’da başlatmış olduğu EvimEvindirVan kampanyası sayesinde insanlar hiç tanımadıkları depremzedelere evlerini açtılar .

Kardeşlik zamanı ve Van için tek yürek

kampanyalarıyla 126 milyon TL den fazla yardım toplandı. Google Kişi Bulucu ile 4900 den fazla kişi izlendi. Ayrıca Google gelen yardım çağrılarını harita üzerine online işleyen bir uygulamayı hizmetlerine ekledi. Van depremiyle ilgili 500.000 in üzerinde tweet atıldı.

• AKUT, Twitter üzerinden kayıp olan kişiler hakkında bilgi aldı. Kayıp kişileri aldıkları bu bilgiler doğrultusunda arayan AKUT pek çok kişiyi enkaz altından kurtardı.

• Google’ın depremden birkaç saat sonra Türkçe olarak kullanıma açtığı “Kişi Bulucu” servisi, kayıp kişiler hakkında bilgi alışverişini sağladı.

• Türkiye’de internet ve sosyal medya kullanımı.

Türkiye’de;• 30 milyon internet kullanıcısı var.• 32 milyon Facebook Kullanıcısı• 6 milyon Twitter kullanıcısı• 4.8 milyon akıllı telefon kullanıcısı var.

• Türkiye’nin yarısından fazlası halen internet kullanmıyor.

• Türkiye’deki hanelerin yarısından fazlasında internet erişimi yok.

• Türkiye’nin sadece 1/14’ü akıllı telefon kullanıyor.

Tüm bu afet organizasyonlarının amacınaulaşabilmesi için, internet, sosyal medya vemobil kullanımı yaygınlaştırılmalı. İnsanlara bu tür uygulama ve sistemlerin ne işeyarayacağı ve nasıl kullanılacağı öğretilmeli.

Kaynaklar:

• www.sosyalmedya.co• TÜRKYE’DE AFET YÖNETiMi / Yrd. Doç. Dr.

Tevfik ERKAL• http://evza.com/klasik-medya-ve-sosyal-

medya-karsilastirmasi-farki/• www.slideshare.net/ahmetcile

/sosyal-medya-ve-afet-ynetimi-14989270 • http://tr.wikipedia.org/wiki/Sosyal_medya