PowerPoint Presentation

SAINS TINGKATAN 4:Bab 2: Koordinasi Badan

CIK GU MARIAMSMKTAR

2.1 Koordinasi BadanKoordinasi merupakan tindak balas badan kita ke arah mana-mana rangsangan dari dan di luar badan

Dua jenis koordinasi : i Koordinasi Saraf (SISTEM SARAF)ii -Koordinasi Kimia (hormon) (SISTEM ENDOKRIN

KOORDINASI BADANSISTEM SARAFSISTEM ENDOKTRINDERIAINGATAN DAN PEMIKIRANPERTUTURANTINDAKAN TERKAWAL BERJALANTINDAKAN LUAR KAWALAN DENYUTAN JANTUNGPERTUMBUHANARAS GLUKOSA DALAM DARAHKANDUNGAN AIR DALAM BADAN

2.2 SISTEM SARAFTerdapat 2 jenis sistem saraf iaitu

1.Sistem saraf pusat otak dan saraf tunjang2.Sistem saraf periferi.- saraf cranium dan saraf spina

Penyelarasan aktiviti-aktiviti seperti menulis, berjalan, berlari, menari dan sebagainya

Sistem saraf periferi menghubungkan reseptor dan efektor dengan sistem saraf pusat

NeuronOtak, saraf tunjang dan saraf terdiri daripada sejumlah besar sel-sel saraf atau neuron.

Neuron adalah unit asas fungsi sistem saraf

Neuron adalah sel-sel yang khusus untuk menjana dan menghantar impuls saraf.

1.Neuron deria 2. Neuron motor 3. Neuron perantaraan

3.0 JENIS NEURON

StrukturFungsiBadan selTerdiri daripada jisim sitoplasma dengan nukleus mengawal semua aktiviti selDendronmembawaimpuls saraf ke arah sel badanDendritMenerima impuls saraf dan menghantar kebadan selaksonBawa impuls saraf keluar dari badan selSalut MeilinSarung lemak yang mengelilingi saraf gentian- bertindak sebagai penebat kepada impuls sarafMelindungi gentian saraf dan Nodus ranvier mempercepatkan penghantaran impuls- Membekalkan nutrient kepada akson dan dendronSynapsejurang yang sempit antara neuron

Neuron deria- Membawa impuls dari reseptor di organ deria ke system saraf pusatNeuron perantaraan ( terdapat dalam sistem saraf pusat)-menerima dan menghantar impuls saraf dari neuron deria ke neuron motorNeuron motor- Membawa impuls dari system saraf pusat ke efektor(otot/ kelenjar endokrin ) untuk bergerak balas

2.3 Koordinasi sarafRESEPTOR DAN EFEKTORReseptor merupakan sel deria dalam organ deria yang mengesan rangsangan

Efektor merupakan organ yang bergerak balas terhadap rangsangan.Contoh efektor adalah otot atau kelenjar. Otot bergerak/balas melalui pengecutan dan kelenjar melalui rembesan bahan kimia

LINTASAN IMPULS SARAF DALAM KOORDINASI SARAF

perantaraanDigigit semutkulitSaraf tunjangLeg is moved away from the nailRangsanganReseptor hasilkan impulsNeuron deriaNeuron perantaraanNeuron motorEfektor buat tindak balas

RANGSANGAN(GIGITAN SEMUT)NEURON DERIASINAP)NEURON PERANTARAANNEURON MOTOREFEKTOR-OTOT/KELENJARSISTEM SARAF PUSAT(OTAK)

TINDAKBALASCTH MENEPIS SEMUTHubungan antara reseptor,neuron dan efektor dengan sistem saraf pusatimpulsNeuron deriaNeuron motor

TINDAKAN REFLEKS DAN ARKA REFLEKSTindakan refleks ialah gerak balas terhadap sesuatu rangsangan yang berlaku secara pantas dan automatik serta tidak melibatkan otak

Dua neuron terlibat

Rangsangan

Neuron deria

Neuron motor

Efektor

Tindakbalas reflek sangat penting!!!!

Mengelakkan kecederaan yang lebih serius dan melindungi kita daripada keadaan yang berbahaya

reseptorNeuronderia

Neuron perantaraan

1. Reseptor dirangsang oleh periuk panas2.Impuls saraf dihasilkan dan bergerak melalui neuron deria ke saraf tunjangSaraf tunjang3. Impuls saraf dihantar ke neuron perantaraan , neuron motor dan otot lenganefektor

5. Pengecutan otot lengan menyebabkan tangan ditarik menjauhi objek panasTindakan Reflek

neuron motor

LALUAN IMPULS tindakbalas refleksmelibatkan 3 Neuron tanpa melibatkan otak

Rangsangan(periuk panas,Tangan kena jarum, kaki pijak paku)

Deria kinestesis merupakan deria yang membolehkan kita sedar akan pergerakan dan kedudukan anggota badan untuk mengekalkan keseimbangan.Deria ini membolehkan kita mengesan pergerakan anggota badan walaupun dengan mata tertutup.Reseptor deria kinestesis terdapat dalam otot,sendi,ligamen dan tendon.Reseptor-reseptor ini dikenali sebagai reseptor regang.2.4 Peranan Reseptor Regang dalam Mengekalkan Keseimbangan dan Koordinasi Badan

Rajah : Reseptor regang yang bertindak sebagai deria kinestesis.Peranan Reseptor Regang dalam Mengekalkan Keseimbangan dan Koordinasi BadanReseptor regang menerima rangsangan dan hantar ke otak. Otak mentafsir impuls dan hantar kepada otot yang tertentu untuk menyelaraskan dan mengekalkan keseimbangan badan. Pergerakan akan menyebabkan otot, tendon, atau ligamen diregangkan

Reseptor regang berfungsi untuk mengekalkan keseimbangan badan dan mengkoordinasi aktiviti otot.Contoh aktiviti yang dibantu oleh deria kinestesis :a)bermain pianob)memakai pakaianc)menepuk tangand)menaiki tanggae)mengikat tali kasut tanpa melihatf) menyikat rambut tanpa melihat cermin

Kepentingan Reseptor Regang (Proprioseptor)

Memastikan kita sedar akan posisi badan kitaMemastikan badan kita seimbangMelindungi otot, urat, ligamen dan sendi daripada tegangan serta penarikan ekstrem Membolehkan badan kita melakukan pergerakan yang rumitMembantu otot kita diselaraskan dengan deria yang lain

2.5 Otak Dan KerencamannyaOrgan paling besardan kompleks dalam badan kompleks 1.5 kgTekstur lembut yang dilindungi oleh tulang keras yang disebut kranium.(tengkorak)Sebahagian besar neuron terdapat di dalam otak.Terdapat kira-kira 100 bilion neuron.

Bahagian utama dalam otak manusia

KraniumKelenjar pituitariSerebrumSerebellumMedulaOblongataSaraf tunjang

Bahagian utama dalam otak manusiaSereberum- mengawal semua tindakan terkawal tindakan yang dilakukan mengikut kehendak kita .Contoh menulis, menari, makanSereberum- bahagian yang paling besar.Permukaan yang berlipat-lipat untuk membekalkan permukaan yang luas untuk menempatkan lebih banyak neuronSereberum- pusat intelek yang mengawal penaakulan, pembelajaran, ingatan, kecerdasan dan pertuturan. Sereberum juga menentukan keperibadian seseorang

Bahagian terbesar otakDinding serebrum adalah berlipat-lipat untuk membenarkan sebilangan besar neuron masuk ke dalam ruang yang kecilDibahagikan kepada dua bahagian yang dikenali sebagai hemisfera kanan dan hemisfera kiri.Hemisfera kiri mengawal pergerakan badan di sebelah kananHemisfera kanan mengawal pergerakan badan di sebelah kiri-Terdiri dari 2 hemisfera yang berlipat-lipat-Menerima maklumat dari otot dan telinga tentang kedudukan badan dan keadaan keseimbangan-Berfungsi untuk mengawal dan mengekalkan keseimbangan badan semasa pergerakanSerebelum

Lapisan dalam (jirim putih) terdiri daripada gentian saraf yang menghubungkan serebrum korteks kepada sistem saraf pusat dan ke bawah

Serebrum mengawal aktiviti-aktiviti seperti bercakap, berjalan dan sebagainyaMedula oblongata-mengawal tindakan luar kawalan ( tindakan yang tidak dapat dikawal oleh otak)-Contoh-degupan jantung, penguncupan dan pembesaran anak mata, peristalsis

Kesan kecederaan pada Otak manusia.Sebab sebab kerosakan otak:1.Hentakan yang kuat seperti kemalangan

2. Peningkatan usia- salur darah tersumbat atau pecah seterusnya menyebabkan bahagian otak tertentu hilang fungsinya (strok)

3. Jangkitan virus spt Japanese encephalitis/ meningitis

1. Kerosakan serebrum:- hilang ingatan, penglihatan atau pendengaran atau lumpuh

2. Kecederaan serebelum:-hilang koordinasi badan-kesukaran untuk mengekalkan keseimbangan badan dan bergerak secara normal

3. Medulla oblongata:- membawa maut kerana ia mengawal tindakan luar kawalan seperti pernafasanKesan kecederaan

30

Kesan kecederaan

Jenis tindakan yang dikawal oleh diriTidak berlaku secara automatik dan dikawaloleh serebrum.Impuls/rangsangan diterimadaripada organ-organ deriake otak. Di dalam otak, impuls ditafsirkan dan satu dorongan untuk jawapan dihantarContoh Tindakan terkawal - bertulis, bercakap,menari, menaipBeza tindakan terkawal dan tidak terkawal

Perbezaan antara tindakan terkawal Dan tindakan luar kawal

Tindakan terkawal

Tindakan luar kawalPersamaan

Bertindak balas terhadap rangsangan luaran

Di bawah kawalan sedar

Tidak dibawah kawalan sedar

Tindakan

Gerakbalas

Dikawal oleh serebrum

Dikawal oleh Medulla oblongata

Perlahan

PantasKepantasan tindak balas

Rangsangan yang sama boleh membawa kepada tindak balas yang berlainan bergantung kepada situasi yang berlainan

Rangsangan yang sama sentiasa menghasilkan tindak balas yang samagerakbalas

Hormon ialah bahan kimia yang dirembeskan oleh kelenjar endokrin.Hormon ialah protein yang kompleks. Hormon memulakan kebanyakan tindak balas kimia yang berlaku di dalam badan.Hormon dihasilkan dalam kuantiti yang kecil dan diangkut oleh sistem peredaran darah keseluruhan badan.

2.6 Koordinasi kimia/Hormon Dalam Badan

Hormon ialah bahan kimia yang dirembeskan oleh kelenjar endokrin.Hormon ialah protein yang kompleks. Hormon memulakan kebanyakan tindak balas kimia yang berlaku di dalam badan.Hormon dihasilkan dalam kuantiti yang kecil dan diangkut oleh sistem peredaran darah keseluruhan badan.

Kelenjar Endokrin dan Fungsinya

Sistem endokrin terdiri daripada kelenjar endokrin, iaitu kelenjar tanpa duktus (kelenjar tanpa salur) yang merembeskan hormon terus ke aliran darah. Hanya organ tertentu bergerakbalas terhadap hormon iaitu organ sasaranSistem endokrin terdiri daripada :a) Kelenjar pituitary d) pankreasb) kelenjar tiroide) ovaric) kelenjar adrenal f) testis

Kelenjar pituitariKelenjar tiroidpankreasKelenjar adrenalovaritestis

HORMON DAN FUNGSINYAKelenjar EndokrinHormon DirembesFungsi UtamaKelenjar Pituitari(Master Gland)ADHMengawal kelenjar lain, pertumbuhanKelenjartiroidTiroksinMengawal pertumbuhan fizikal dan mentalKelenjar AdrenalAdrenalin(menyediakan badan utk keadn kecemasan)Meningkatkan denyutan jantung, pernafasan sel dan tekanan darahPankreasInsulinMengawal aras gula dalam darahTestisTestosteronMengawal ciri ciri seksual sekunder lelaki.OvariOestrogen ProgesteronMengawal ciri-ciri seks sekunderperempuan. Cth. kitaran haid, kehamilan.

Kesan ketidakseimbangan hormonHormoneKekuranganBerlebihanADHHormon pertumbuhan-pertumbuhan terbantut /kerdil -Air tidak cukup diserap oleh buah pinggang- pertumbuhan gergasi-Air yang banyak diserap semula oleh buah pinggangTiroksin-Goiter ringkas-Tidak tahan sejuk-kadar metabolik rendah-cenderung jadi gemuk-berpeluh-Kadar metabolisme tinggi-cenderung jadi kurus-goiter toksikAdrenalin-Kemampuan yang rendah mengatasi tekanan-Meningkatkan kehilangan garam dan air dari badan-Tahap glukosa dan garam garam tinggi dalam darah-keletihan kronik-mudah alergi

Insulin-Peningkatan glukosa dalam darah-menjadi diabetes melitusKekurangan glukosa dalam darah boleh menyebabkan ,lemah,koma dan kematianTestosterone-ciri-ciri seksual sekunder lelaki kurang berkembang- Kurang sperma dihasilkan-sangat maskulin- Sifat kelelakian pada wanitaEstrogen,-ciri-ciri seksual sekunder perempuan kurang berkembang-sangat feminine (wanita)-sifat keperempuanan pada lelakiProgesteron-kitaran haid tidak teratur-Pengguguran janin-sakit kepala-Dipercayai berlaku perubahan dalam dinding rahim selepas ovulasi

Kesan ketidakseimbangan hormon

CIRIKOORDINASI SARAFKOORDINASI KIMIABENTUK UTUSANIMPULS SARAF/ELEKTRIK DAN KIMIAHORMON/KIMIASASARAN UTUSANEFEKTORORGAN SASARANKELAJUANPANTASPERLAHANKAWASAN YANG DIPENGARUHITERHADMELUASTEMPOH KESANSINGKAT, SEMENTARA, BERBALIKLAMA, MUNGKIN BERKEKALAN DAN TIDAK BERBALIK

PERBEZAAN ANTARA KOORDINASI SARAF DAN KOORDINASI KIMIAKedua-dua sistem diatas mengesan perubahan di persekitaran (keadaan dalam badan). Perubahan persekitaran menyebabkan perubahan (rangsangan). Sistem saraf dan endoktrin salin berinteraksi dalam penyelarasan aktiviti dalam badan

Kepentingan penyelarasan antara sistem saraf dan sistem endokrin

2.8 Kesan penyalahgunaan dadah terhadap koordinasi badan dan kesihatanDadah-ditakrifkan sebagai bahan kimia yang boleh mengubah cara badan berfungsi.

Biasanya digunakan sebagai ubat mencegah, mendiagnosis dan merawat contohnya aspirin melegakan sakit kepala yang teruk

Penyalahgunaan dadah ialah penggunaan dadah tanpa preskripsi doktor untuk tujuan selain dari perubatan.

Sifat ingin tahu 2. Pengaruh kawanMengatasi kesedihan 4.mencari keseronokan

FAKTOR PENGAMBILAN DADAHKESAN PENGAMBILAN DADAHKesakitan abdomen 2. kerosakan otakMuntah 4. Jangkitan AIDS5. Berpeluh yang melampau 6. Mengigil7. Tekanan darah tinggi 8. Kerosakan hati9. Lemah system keimunan 9. Boleh membawa maut

PENGELASAN JENIS-JENIS DADAHKumpulan DadahContohKesan terhadap system saraf dan koordinasi badanStimulan(perangsang)Kafeina,nikotin,kkokaina, amfetamina-Mengaktifkan system saraf- Meningkat kadar denyutan jantung, kadar pernafasan,tekanan darah dan aras glukosa darahDepresen(penenang)Candu, morfina, heroin, kanabis, barbiturate, alcohol-memperlahankan pengaliran impuls saraf-menyebabkan pengguna mengantuk/kurang cemas, -perlahankan gerakbalsHalusinogenLCD, marijuana, ekstasi- Menyebabkan khayal,- Mejejaskan koordinasi otot- Memjejaskan persepsi

Penyalahgunaan dadah boleh menyebabkan;Kemurungan (kerisauan tinggi, rasa tidak puas hati, putus asa panik, takut, kecelaruan mental)Angan-angan (tidak sedar diri dan persekitaran)Ketagihan ( penagih akan bergantung kepada dos dadah yang diulang untuk keselesaan tubuh dan minda)

Kesan pengambilan alkohol yang berlebihan pada Koordinasi Badan dan kesihatanAlkohol minuman-bir, wain, wiski, gin, brendi, minuman kerasEtanol didapati dalam minuman beralkohol dan sedikit beracun jika diambilEtanol adalah dadah depresan yang melambatkan aktiviti otak seperti kehilangan salah pikiran, sementara ingatan, jumlah kerugian kawalan diri dan masa tindak balas yang lambat

Kesan-kesan alkohol terhadap koordinasi badan dan kesihatanMelambatkan aktiviti sarafMenjejaskan bahagian serebrum, motor pusat dan medulla oblongataBoleh menyebabkan koma atauKematian!!!!!!!! 1.OTAK - kerosakan, tidak sedarkan diri 2.HATI - keradangan hati dan sirosis (hati menjadi keras dan kuning)JANTUNG-kerosakan pada otot jantungFETUS-mental terencat

KATAKAN "TIDAK 'KEPADA MINUMAN ALKOHOL TINGKATKAN KESELAMATAN JALAN RAYA, JIMATKAN WANG, JADIKAN KELUARGA BAHAGIA DAN MENJAGA KESIHATAN

KEPENTINGAN MINDADAN PENDENGARAN YANG SIHATMinda merupakan keupayaan otak berfikir

Faktor-faktor yang memengaruhi minda termasuk ketidakseimbangan hormon Pengambilan alkohol yang berlebihan penyalahgunaan dadah tekanan mental kecederaan otak

Seseorangtanpa minda yang sihat boleh menjadi masalah kepada keluarganya.Minda yang sihat membantu kita untuk membuat pertimbangan yang baik sebelum kita bertindak