Giáo viên : Dương Thị Kim Ngân

Trồng ở nhiệt độ 35 độ C Trồng ở nhiệt độ 20 độ C

Ví dụ: Hoa liên hình

BÀI 25: THƯỜNG BIẾNI. Sự biến đổi kiểu hình do tác động của môi

trường:

1. Ví dụ:

Đối tượng nghiên cưu

Điều kiệnmôi trường

Mô tả kiểu hình

tương ưngLá cây rau

mác- Mọc trong không khí- Mọc trên mặt nước- Mọc trong nước

Cây rau dừa nước

- Mọc trên bờ- Trải trên mặt nước

Su hào - Đúng qui trình kĩ thuật- Sai qui trình kĩ thuật

Hãy quan sát tranh và đọc ví dụ 1,2 SGK thảo luận nhóm để hoàn thành bảng sau:

Cây rau mác

Mọc trên mặt nước

Mọc trên cạnQuan sát hình dạng lá Cây rau mác:

Mọc trong nướcEm có nhận xét gì về hình dạng lá trên một cây rau mác ở ba môi trường khác nhau?

Rau dừa nước ở cạn Rau dừa nước ở nước

- Đúng qui trình kĩ thuật Sai qui trình kĩ thuật

Củ su hào Củ su hào

Đối tượng nghiên cưu

Điều kiệnmôi trường

Mô tả kiểu hìnhtương ưng

Lá cây rau mác

- Mọc trong không khí- Mọc trên mặt nước- Mọc trong nước

Cây rau dừa nước

- Mọc trên bờ- Trải trên mặt nước

Su hào - Đúng qui trình kĩ thuật- Sai qui trình kĩ thuật

- Đúng qui trình kĩ thuật

Sai qui trình kĩ thuật

Rau dừa nước ở nướcRau dừa nước ở cạn Cây rau mác

Thảo luận nhóm

Hãy quan sát tranh và đọc ví dụ 1,2 SGK để hoàn thành bảng sau:

Đối tượng nghiên

cưu

Điều kiệnmôi trường

Mô tả kiểu hìnhtương ưng

Lá cây rau mác

- Mọc trong không khí- Mọc trên mặt nước- Mọc trong nước

Cây rau dừa

nước- Mọc trên bờ- Trải trên mặt nước

Su hào - Đúng qui trình kĩ thuậtSai qui trình kĩ thuật

- Lá nhỏ, hình mũi mác

- Lá lớn, hình mũi mác

- Lá hình bản dài - Thân, lá nhỏ, chắc

- Thân, lá lớn hơn, một số rễ biến thành phao

- Củ to

- Củ nhỏ, sâu bệnh

Sự biểu hiện ra kiểu hình bên ngoài của một cơ thể phụ thuộc vào kiểu gen và môi trường sống Trong đó kiểu gen được xem là không biến đổi

Thường biến là gì?

Sự biểu hiện ra kiểu hình bên ngoài của một cơ thể phụ thuộc vào những yếu tố nào? Trong đó yếu tố nào được xem là không biến đổi?Thường biến là những biến đổi ở kiểu hình

phát sinh trong đời cá thể dưới ảnh hưởng trực tiếp của môi trường.

2. Khái niệm thường biến

Thường biến biểu hiện như thế nào? (đồng loạt hay riêng lẻ)

- Thường biến biểu hiện đồng loạt theo hướng xác định

Thường biến có di truyền cho đời sau không? Vì sao?

Không. Vì đây chỉ là biến đổi kiểu hình, không phải là biến đổi kiểu gen.- Thường biến không di truyền được

2. Đặc điểm thường biến

Dây khoai lang trồng ở môi trường ẩm ướt

Dây khoai lang trồng ở môi trường khô cằn

Dây khoai lang

Sự biến đổi lá ở cây lục bình của cùng một kiểu gen

Thường biến thích nghi sự thay đổi môi trường

Thường biến thích nghi môi trường để tự vệ và săn mồi

Thường biến giúp bản thân sinh vật thích nghi với môi trường

4. Ý nghĩa thường biến

Thường biến là loại biến dị có lợi hay có hại? Vì sao?

Có lợi. Vì nó giúp sinh vật thích nghi với sự thay đổi nhất thời hoặc theo chu kì của môi trường sống.

Thường biến Đột biến

Phân biệt thường biến với đột biến?

Thảo luận nhóm 3 phút

Gợi ý: 1- Biến đổi ở đâu? 2- Biến đổi theo hướng nào? 3- Di truyền hay không di truyền? 4- Có lợi hay có hại cho bản thân sinh vật?

Thường biến Đột biến

- Làm thay đổi kiểu hình, không làm thay đổi vật chất di truyền ( NST và AND).

- Làm biến đổi vật chất di truyền (NST và AND) từ đó dẫn đến thay đổi kiểu hình cơ thể.

- Biến đổi đồng loạt - Biến đổi riêng lẻ

- Không di truyền cho thế hệ sau

- Di truyền cho thế hệ sau

- Giúp cơ thể thích nghi với môi trường.

-Phần lớn gây hại cho bản thân sinh vật.

200C 350C

P: ×

F1:

Aa Aa

AA Aa Aa aa

200C 350C

Bố mẹ không truyền cho con một tính trạng đã hình thành sẵn, mà truyền cho con kiểu gen Bố mẹ không truyền cho con một tính trạng đã hình thành sẵn, mà truyền cho con kiểu gen quy định cách phản ưng trước môi trường

Ví dụ 1:

Môi trường

Kiểu gen Kiểu hình

II. Mối quan hệ giữa kiểu gen, môi trường và kiểu hình:

Nhận xét mối quan hệ giữa kiểu gen môi trường và kiểu hình?

II. Mối quan hệ giữa kiểu gen, môi trường và kiểu hình:

- Kiểu hình la kêt quả cua sư tương giác giưa kiểu gen va môi trường

Lúa nếp cẩm (nếp than

Lợn Ỉ Nam Định

Lơn Đai Bach (90kg - 135kg)

Hãy sắp xếp các ví dụ vào trong bảng sao cho phù hợp

với tính trạng số lượng và tính trạng chất lượng

1. Màu sắc hạt nếp cẩm 2. Hàm lượng Gluxit trong hạt nếp cẩm

9. Số trứng gà Lơ-go

4. Sản lượng sữa bò trong 1 ngày

3. Tỉ lệ thịt nạc

5. Kích thước củ su hào

7. Hàm lượng đường trong củ su hào

6. Số lượng hạt trên bông

8. Chiều cao của cơ thể

TÍNH TRẠNG CHẤT LƯỢNG

TÍNH TRẠNG SỐ LƯỢNG

Màu sắc hạt nếp cẩm

Hàm lượng Gluxit trong hạt nếp cẩm

Tỉ lệ thịt nạc

Sản lượng sữa bò trong 1 ngày

Kích thước củ su hào

Số lượng hạt trên bông

Hàm lượng đường trong củ su hào

Khả năng chịu hạn Số trứng gà Lơ-go

10. Khả năng chịu hạn

Chiều cao của cơ thể

(Màu sắc, hình dạng…) (Cân, đo, đong, đếm…)

Ví dụ:

II. Mối quan hệ giữa kiểu gen, môi trường và kiểu hình:

- Các tính trạng chất lượng phụ thuộc chủ yếu vào kiểu gen.

- Các tính trạng số lượng chịu ảnh hưởng của môi trường.

Những tính trạng nào chủ yếu phụ thuộc vào kiểu gen? Những tính trạng nào chịu ảnh hưởng nhiều của môi trường?

Người ta đã vận dụng những hiểu biết về ảnh hưởng của môi trường đối với tính trạng số lượng để nâng cao năng suất cây trồng, vật nuôi như thế nào?

Người ta đã vận dụng những hiểu biết về ảnh hưởng của môi trường đối với tính trạng số lượng trong trường hợp tạo điều kiện thuận lợi nhất để đạt tới kiểu hình tối đa nhằm nâng cao năng suất cây trồng, vật nuôi.

Lơn Đai Bach (90kg - 135kg)

III. Mức phản ứng:

Lúa DR2 chăm sóc bình thừơng (4,5 – 5 tấn)

Lúa DR2 chăm sóc tốt (8 tấn)

Tìm hiểu ví dụ tr.73-SGK: giống lúa DR2

Do giống (kiểu gen) quy địnhDo kĩ thuật chăm sóc

Giới hạn năng suất tối đa của lúa là do yếu tố nào quy định?

Sự khác nhau giữa năng suất bình quân và năng suất tối đa là do yếu tố nào quy định?

III. Mức phản ứng:

Mức phản ứng là gì? Do kiểu hình hay kiểu gen quy định?

- Mức phản ứng là giới hạn thường biến của một kiểu gen trước môi trường khác nhau.- Mức phản ứng do kiểu gen quy định.

Người ta đã vận dụng những hiểu biết về mức phản ứng để nâng cao năng suất vật nuôi, cây trồng như thế nào?

• Người ta đã vận dụng những hiểu biết về mức phản ứng để nâng cao năng suất vật nuôi cây trồng theo hai cách: Áp dụng kỹ thuật chăn nuôi, trồng trọt thích hợp; Thay giống cũ bằng giống mới có tiềm năng năng suất cao hơn.

Chọn câu đúng khi nói về thường biên la gì?

A. Là những biến đổi kiểu gen và kiểu hình của cơ thể sinh vật

B. Là những biến đổi về kểu hình phát sinh trong đời cá thể dưới sự tác động trực tiếp của môi trường

C. Là sự biểu hiện đồng loạt theo hướng xác định và không di truyền được.

D. Là sự rối loạn kiểu gen làm biến đổi kiểu hình.

C

B

Chọn câu đúng nhất:

Ngay nay, trong sản xuất nông nghiệp, biện pháp kỹ thuật nao được đặt lên hang đầu?

A. Cung cấp nước, phân bón, cải tạo đấtB. Gieo trồng đúng thời vụC. Phòng trừ sâu bệnhD. Chọn giống tốt D

Chọn câu đúng nhất:

Kiểu hình cua một cá thể được quy định bởi yêu tố nao?

A. Điều kiện môi trường sốngB. Kiểu gen trong giao tửC. Sự tương tác giữa kiểu gen và môi

trường.D. Thời tiết

C

Mưc phản ưng la gì? Cho ví dụ?

- Học bài.- Soạn bài mới (bài 26: Thực hành Nhận Biết Một Vài Dạng Đột Biến)- Sưu tầm các dạng đột biến hình thái ở chuột, ở người, ở lúa - Sưu tầm các dạng đột biến NST ở dâu tằm, hành tây, hành ta, dưa hấu trên Internet.-Hoàn thành bảng 26: Phân biệt dạng đột biến với dạng gốc

Giáo viên : Dương Thị Kim Ngân