Diksiyon ve güzel konuşma

Dil ve Diksiyon

• insan, sosyal bir varlıktır. Hayatını devam ettirmesi için diğer insanlarla iletişim kurmak zorundadır. İnsanlarla iletişim kurabilmek, duygu düşünce ve isteklerini ifade etmek için kullanabileceği en önemli araç ise “dil”dir. İşte bu unsur konuşmanın da dinamiğini oluşturmaktadır.

• Herhangi bir dili konuşmak, yalnızca o dil hakkında birtakım temel bilgilere sahip olmak demek dilin kelime kadrosunu öğrenmek ve iletişim kurmaktan ibaret değildir. Dilin doğru ve güzel kullanılması da önemlidir. Dilin seslerini doğru telaffuz edebilmek, kelimeleri doğru seçerek yerinde kullanabilmek de ayrı bir sanattır.

• Türkçe, ünlü ve ünsüz uyumları olan bir dildir. Bu bakımdan Türkçe kelimelerin telaffuzu son derece estetiktir.

• Herhangi bir dili doğru, güzel ve etkili konuşabilmek her insan için ona özgü bir ayrıcalık belgesidir, Konuşması, ses tonu, kelimeleri doğru seçip yerinde kullanması, doğru telaffuz etmesi kişiyi diğer insanlardan daha farklı bir konuma getirir.

• Türkçenin söyleyiş farklılıkları iki ayrı kavramı ortaya çıkarmıştır Bunlar;

1. Lehçe: Herhangi bir dilden bilinen tarihi seyir içinde veya daha önceden ayrılmış olup ses, şekil ve kelime ayrılıkları gösteren kollara lehçe adı verilir. Örneğin; Türkçe’den tarih içinde bilinen zamanlarda ayrılmış olan Azerbaycan, Kazak ve Özbek Türkçesi gibi kollar yakın lehçe kabul edilmektedir.

2. Ağız: Herhangi bir dil veya lehçenin daha çok söyleyiş (telaffuz) özelliklerine bağlı olarak oluşan mahalli kollarıdır. Her dil veya lehçenin kendi içinde ağızları vardır. Ağızlar halkın kullandığı doğal konuşma biçimleridir. Gelişmiş her dilin içerisinde yeni ve farklı ağızlar ortaya çıkabilir. Ancak, her dilin tek bir edebi ağzı vardır. Türkiye Türkçe’sinin edebi ağzı İstanbul ağzıdır. Örneğin; Türkiye Türkçesinin Erzurum, Trabzon, Denizli gibi çok sayıda ağzı mevcuttur.

• Kastamonulu İstanbul’a gitmiş. İstanbulluları nasıl bulduğu sorulduğu zaman “İstanbullular eyi hoş; emme dilleri gubat, demiş.” Bu fıkradan da anlaşılıyor ki Kastamonulu kendi yöresel ağzını benimsemekte ve İstanbulluların şivesini kaba, biçimsiz bulmaktadır.

• Güzel ve etkili konuşmak üzere kullanılacak dil malzemesinin doğru seçilmesi ve bunların konuşmaya yardımcı diğer unsurlarla (sesin uyumu, vurgu, ton, tonlama, durak, üslup, jest ve mimikler, tavır v) uyumlu bir biçimde kullanılabilmesi sanatına Diksiyon denir.

• Diksiyon, sesleri ve sözleri dilin kurallarına uygun olarak söyleme biçimidir.

• Diksiyon kelime anlamı olarak Latincede dictio ve distus sözcüklerinden Fransızcaya diction olarak geçmiş, dilimize de Fransızcıdan söylendiği gibi alınmıştır.

• Bu kelimenin Latince anlamı “söz söylerken sözcüklerin seçilip düzenlenerek düşünceleri kolaylıkla anlatma tarzı.” demektir. Diksiyonun amacı yorumculuğa ulaşmaktır.

• Bunun için de belirli yöntemlere baş vurulmaktadır. Bu yöntemler; 1. Söz söyleyeni anlatmaya alıştırmak 2. Dinleyeni inandırmak ve heyecanlandırmak 3. Dinleyenin hoşuna gitmek

Dinleyenin hoşuna gitmek sözü ile belirtilmek istenen konuşmada açıklık, gerçeklik ve güzelliktir.

• İnsanın varlığı başka insanların varlığı ile anlam kazanır. Bu anlamlılık başka insanlarla kurduğu iletişimle pekişerek artar. Konuşma toplumsal hayatın ayrılmaz bir parçası olan iletişimin en önemli ögelerinden biridir

• Konuşma: Ses, kelime ve söz akımından meydana geldiğine göre bir sözü açıkça anlatabilmek, söz ve anlatımın inandırıcı olması, söz ve anlatımda güzelliğe ulaşabilmek diksiyon sanatının başlıca amacıdır.

• Konuşmacı düşüncelerini, duygularını ve bilgilerini karşı tarafa aktarırken “üslup” adı verilen değişik yollar kullanmaktadır. Üç tür üslup vardır.

1. Sade Üslup: Konuşmacının doğal ve açık anlatım özelliği kullanmasıdır. Bu üslupta kolay ve anlaşılır bir tarz esastır. Kolay ve pratik öğretmek, eğlendirmek bu üslubun özellikleri arasında yer almaktadır.

2. Yüksek Üslup: Konuşmacının düşünce ve duygularını aktarırken çok yüksek, sanatlı ve görkemli bir üslup kullanmasıdır. Bu üslupta kelimeler seçkin ve parlaktır. İmajlara ve söz sanatlarına dayalı ifadeler kullanılır. Kültürlü insanlar bu tarz konuşmaları anlayabilir.

3. Karışık Üslup: Herkesin anlayacağı nitelikteki anlatım özelliğidir. Sade ve yüksek üslubun karışımı kullanılır. Bu üslubu her sınıftaki insan anlayabilir.

• Güzel konuşmak, bir sanattır. Herkes güzel konuşamaz. Doğru güzel ve etkili konuşabilmek için, diksiyon bilgisi ve uygulamasına ihtiyaç vardır. Bunun dışında kişinin kullanacağı üslup türü de güzel ve etkili konuşmasında önemli bir faktördür. Çünkü konuşmacı kullanacağı üslubu seçerken hitap ettiği kişi ya da topluluğun niteliğini göz önünde bulundurmak zorundadır.

• Konuşma, sadece kelimeleri ses aracılığı ile başkalarının kulaklarına iletme olmadığı gibi dinleme de sadece işitmek değildir. Gerçekte tüm benliğimizle konuşmakta, kulağımızla işitip zihnimizle dinlemekteyiz, yani konuşma; duygu ve düşüncelerimizi, görüp yaşadıklarımızı, karşımızdakilere sözle iletme ve paylaşma işidir

• Konuşma eğitimi büyük ölçüde ailelerin gelenek, görenek ve alışkanlıkları sınırı içinde süregelir. İyi ilişkilerin kurulup iş birliği içinde yaşanılan, iletişime çok yer verilen bir çevrede; özellikle ailedeki kişilerin rahat konuştukları ve iyi dinleyici oldukları ortamlarda çocuk bundan etkilenir. Erken yaşlarda konuşma yeteneğinin geliştirilmesi bireysel, toplumsal ilişkilerimizde iş ve eğitim yaşamımızda başarılı olmamızı sağlayacaktır.

• Söz söyleme sanatının güzel bir Türkçe ile, anlaşılır biçimde dile getirilmesi yeteneği, küçük yaşlarda başlayan bir eğitimle geliştirilmelidir. Eğitilmiş bir sesin güzel konuşmaya etkisi büyüktür. Eğitilmiş ses yardımıyla sözcükler daha doğru, etkili ve yerinde kullanılır. Konuşma yeteneği doğuştan vardır. Bu yetenek diksiyon ile geliştirilerek daha iyi duruma getirilebilir

Diksiyon ve Ses• İnsanı diğer birçok canlıdan ayıran en önemli özellik, çıkarttığı

ses ve bu sesle yaptığı iletişimdir. Sesimizle hem mesajımızı gönderir hem de ona duygularımızı, sevgimizi, kızgınlığımızı ve kaygılarımızı ekleriz. Bir de bu sesi şekillendirerek kulağa daha hoş hale getirebiliriz ki bu da insanın kendi sesli sanatını, müziğini oluşturur.

• Diksiyon; konuşma öncesinde alınan nefesle, nefesinizin oluşturduğu seslerle ve bu seslerin artiküle edilerek yani ağzınızda şekillendirilerek oluşturduğu kelimelerle ilgilenir. Ayrıca konuşmanızı süslediğiniz ve daha anlamlı hale getirmek için yaptığınız tonlamalar, vurgular da diksiyonun çalışma alanıdır.

• Güzel ve etkili konuşmada diksiyon yani seslerin doğru çıkarılması son derece önemlidir. Bir yandan kendi dilinizin fonetiğini en doğru şekilde öğrenmeli diğer yandan bunları kullanmayı yetenek haline getirmelisiniz. Durakları, ulamaları, vurguları doğru kullanabilmelisiniz.

• Fonetik bilgisi seslerin çıkarılışını inceler. Diksiyon ise buna ek olarak daha geniş bir kapsamda, ses organlarının doğru sesleri çıkarabilecek şekilde eğitilmeleri üzerinde odaklanır. Bu yönüyle diksiyon önemli ölçüde fonetiğe dayanır.

• Fonetiğin (ses bilgisi) genel bir tanımını yapacak olursak fonetik; bir dili seslerinin oluşumları, boğumlanma özellikleri, kelimelerdeki sıralanışları, yüklendikleri görevler ve uğradıkları çeşitli değişmeler açısından inceleyen gramer dalıdır.

• Diksiyon, herhangi bir dilin ses yapısıyla yakından ilgilidir. Bu bakımdan bir dilin fonetiği (ses bilgisi) o dilin doğru ve güzel kullanılması açısından son derece önemlidir.

• Sesle ilgili diğer bir unsurda Artikülasyon (Boğumlanma)dur. Artikülasyon konuşma organlarının boğazdan çıkan sese biçim vermek için topluca çalışmasıdır. Kapımızın önünden geçen sokak satıcıları bağırarak sattıklarını herkese duyurmak isterler. Yine de ne dediklerini anlamak için çıkıp sorma ihtiyacı duyarız. Önemli olan söylenenlerin anlaşılmasıdır. Söylenen sözlerin anlaşılması için temel sesler ünlüler değil, ünsüzlerdir. Seslerin ağızdan çıkışına ve dilin konumuna dikkat etmek gerekmektedir.

• Diksiyon ve ses ayrılmaz bir bütündür; sesin anlam kazanabilmesi için düzgün bir diksiyona, diksiyonun ortaya çıkabilmesi için de sese ihtiyaç vardır

• Bütün bu düşünceler ışığında öğrencilere duygularını, düşüncelerini, ihtiyaçlarını, beklentilerini doğru, güzel, etkili bir şekilde ve topluluk karşısında beden ile mekân gibi faktörleri de en uygun biçimde kullanarak sunabilme becerisi kazandırmak bir zorunluluktur. Diksiyon ve hitabet eğitimi ile kendisi ve çevresi ile barışık, insanlarla doğru iletişim kurabilen; duygu ve düşüncelerini etkili bir şekilde aktarabilen; sesini, bedenini koordinasyon içinde kullanabilen ve hedeflerine ulaşmada bunu etkili bir yöntem olarak benimseyen bireylerin yetiştirilmesi önemlidir.

• Diksiyonun en önemli özelliği uygulamaya dayalı olmasıdır. Doğru, güzel ve etkili konuşmanın iletişimde önemli rolü olduğu bilinmektedir. Çünkü insanlar arasındaki iletişimin gücü konuşmanın düzeyine ve niteliğine göre biçimlenir. Duygu ve düşünceler; doğru, güzel ve etkili konuşmayla sağlıklı olarak dile getirilir.

• öğrencilerin uygulama yapabilecekleri, etkili iletişim kurabilecekleri ortamların sağlanması önem taşımaktadır.

• öğrencilerin Türkçeyi doğru, güzel ve etkili kullanmaları amaçlanmaktadır. Bunun için öğretmen uygulamada aşağıdaki hususlara dikkat etmelidir:

Öğrencilerin ihtiyaçlarına göre uygulama yapılmalıdır.

Öğretmen, Türkçeyi özenle kullanarak öğrencilere örnek olmalıdır.

Öğrenilenlerin kalıcı olması için tekrarlar yapılmalıdır.

Etkinlikler günlük hayatla örtüşmeli, kazanımların gerçekleştirilmesi için uygun ortam sağlanmalıdır.

• Konuların işlenişinde eğitim ve öğretimin vazgeçilmez unsurları olan eğitim araç ve gereçlerinden yararlanılmalıdır. Projeksiyon, bilgisayar, televizyon, kasetçalar, video, CD Rom, film, ses kaydı gibi araç ve gereçler ders işlenişinde etkili bir biçimde kullanılmalıdır.

• gerekli durumlarda uzman kişiler ziyaret edilmeli veya sınıfa davet edilmeli; televizyon, radyo ve seslendirme stüdyoları vb. yerlere inceleme gezileri düzenlenmelidir.

Sesin kullanımında uyku ve yemek sonrasının uygun olmadığına vurgu yapılmalıdır

Diksiyon çalışmalarında öğretmen konuya sabırla yaklaşarak öğrenciyi hem psikolojik hem de ses tekniği yönünden ikna edici olmalı ve öğrenciye özgüven aşılamalıdır.

Etkinlikler sadece ders saatleri ile sınırlı kalmamalı, öğrenilenlerin kalıcılığının sağlanması için alıştırmaların okul dışında da yapılması konusunda öğrenciler güdülenmelidir

GENEL AMAÇLAR1. Doğru ve güzel konuşmanın birey ve toplum hayatındaki önemini

kavrayabilmeleri,

2. Sesini ve beden dilini etkili kullanabilmeleri,

3. Duygu, düşünce ve hayallerini etkili ve anlaşılır biçimde ifade edebilmeleri,

4. Söz varlığını zenginleştirme ve okuma alışkanlığı kazanmanın hitabet açısından önemini kavrayabilmeleri,

5. Sesletimin doğru, etkili konuşma için önemini kavrayabilmeleri,

6. Metinleri diksiyon ölçütlerine göre seslendirebilmeleri,

7. Konuşmaları diksiyon ölçütlerine uygunluğu açısından değerlendirebilmeleri,

8. İyi bir hatibin özelliklerini (fiziksel, psikolojik, kültürel, teknik, sosyal) kavrayabilmeleri,

9. Türk dilinin kurallarının farkına vararak Türkçeyi doğru, güzel ve etkili kullanmaya özen gösterebilmeleri,Amaçlanmalıdır.

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME1-Bu değerlendirme çalışmaları sınav saatleriyle sınırlandırılmaksızın geniş bir zaman diliminde çalışma, tekrar yapma ve oluşturulan ölçütlere göre yeterlik derecelerini ortaya koyma şeklinde olmalıdır..

2-Öğrencilerin diksiyon ve hitabet dersindeki başarımları sunu, gösteri, rol oynama, grup çalışması, tartışma sonunda yapılan gözlem ve tutulan kayıtlarla değerlendirilebilir

Diksiyon ve hitabet dersinde öğrencilerin uygulamayla ilgili kazandıkları dışında, dersteki kavramlara ilişkin kazandıkları da vardır. Bunların değerlendirilmesinde de geleneksel ölçme ve değerlendirme araçları kullanılabilir. Bu amaçla çoktan seçmeli, eşleştirmeli ve kısa cevaplı madde türleri kullanılabilir.Bununla ilgili farklı değerlendirme örnekleri verebiliriz

GÖZLEM• Öğretmenlerin tuttukları gözlem kayıtları, öğrencilere kazandırılması hedeflenen

becerilerin gelişimini değerlendirmek için kullanılabilecek en iyi araçlardandır. Gözlemler, serbest biçimde yapılabileceği gibi gözlenecek ölçütlerin belirlendiği yapılandırılmış gözlem formlarıyla da yapılabilir. Gözlem formları ile gözlem yapmak, öğretmenin öğrencilerin sergilediği davranışları gözden kaçırmasını, unutmasını engellemek bakımından gözlemin geçerliliğine ve güvenirliliğine katkı sağlar. Öğretmen öğrencilerin;

1. Soru ve önerilere verdikleri cevapları,2. Sınıf içi tartışmalara katılımlarını, 3. Grup çalışmalarına ve tartışmalarına katılımlarını,4. Öğretim sürecinde yapılan görevler ve materyallere öğrencinin gösterdiği tepkiyi

gözlemler. Öğretmenler gözlem yaptıklarında;

Öğretmenler gözlerm yaptıklarında;5. Ölçütleri koyarken bütün öğrenciler için aynı standartları kullanır. 6. Her öğrenciyi birkaç kez gözlemler. 7. Her öğrenciyi değişik durumlarda ve farklı günlerde gözlemler.8. Her öğrenciyi değişik özellikler, beceriler ve davranışlara göre değerlendirir.9. Gözlemlerine yönelik değerlendirmeleri, mümkün olduğu kadar gözlem anında kaydeder.

SÖZLÜ SUNUM

• Sözlü sunum, konuşma, dil eğitimi gibi birçok alanda kullanılabilir. Öğrencilerin eleştirel düşünme becerileri hakkında doğru veriler sağlar. Sözlü sunumlar, kontrol listeleri, dereceli puanlama anahtarı ya da akran değerlendirme ölçekleri ile değerlendirilebilir. Sözlü sunumlar öğrencilerin hatırlama, kavrama ve hitap düzeyleri hakkında bilgi toplamak için uygun araçlardır. Aynı zamanda problem çözme becerileri de bu yöntemle ölçülebilir.

ÖZ DEĞERLENDİRME

• Belli bir konuda bireyin kendi kendisini değerlendirmedir. Öz değerlendirme, bireyin kendi yeteneklerini kendilerinin keşfetmelerine yardımcı bir yaklaşımdır

AKRAN DEĞERLENDİRME

• Öğrencilerin, arkadaşlarının hazırladığı ödevler, araştırmalar, projeler, raporlar vb. çalışmalarını değerlendirmesidir

GÖRÜŞME• Öğrencilerle yapılan görüşmeler, öğrencilerin çalışmaları

hakkında ve konuları nasıl anladıkları konusunda anlama düzeylerinin daha iyi değerlendirilmesine yardım eder. Aşağıda bazı örnek görüşme soruları verilmiştir:

Bir olayı (konuyu, yöntemi, fikri) değişik yolla açıklayabilir misin?

Bu etkinliği tekrar yapsaydın aynı sonuçları bulur muydun?

Bu etkinliği daha kolay yapmanın başka bir yolu var mı?

Bu konuyla ilgili “gerçek yaşamından” bir örnek verebilir misin?

GÜZEL KONUŞMAYA HAZIRLIK

GÜZEL KONUŞMANIN ÖNEMİ

DOĞRU VE GÜZEL KONUŞMANIN TOPLUMA KAZANDIRDIKLARI

• Barış ortamı sağlanır.

• Kültürel ve sosyal ilişkiler artar.

• Toplumların diğer toplumlar arasındaki itibarı artar.

• Ekonomik ilişkiler düzenli hale gelir.

DOĞRU VE GÜZEL KONUŞMANIN İNSANA KAZANDIRDIKLARI

• İnsanlarla doğru iletişim kurabilmek,

• Meslekte başarı kazanmak,

• Toplumda saygı görmek,• Dinleyenleri ikna edebilmek,

• Tercih edilmek,

• Başarılı olmak,

• İnsanların kalplerini kazanmak.

KONUŞMADA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLARKONUŞMA KUSURLARI

• Ana dili iyi kullanamamak,• Yerel ağızla konuşmak,• Ses tonunu ayarlayamamak, kontrol edememek,• Sözcükleri doğru telaffuz edememek,• Konuşmayı gereksiz yere uzatmak,• Kendini övmek, yapmacık davranışlarda bulunmak,• Eleştiriye kapalı olmak,• Beden dilini, mimikleri doğru kullanamamak,• Argo ve kaba sözler kullanmak,• Heyecanını yenememek,• Sözcükleri tekrarlamak,• Eee…, ııı…, aaa… gibi sesler çıkarmak.

• Canlı, inandırıcı, ilgi çekici, olma: Konuşmamızı baştan sona canlı bir havada dinlenebilmesi için ifadelerimize, ses tonumuza ve özellikle hareketlerimize ayrı bir özen göstermeliyiz.

• Konuşma süresinin kontrolü: Verilen süreye bağlı kalmamız dinleyicilere saygı gereğidir. Konuşmamızı bu süreye uygun bir şekilde planlayıp sunmalıyız.

• Vurgu, tonlama, telaffuz: Konuşmacı ile dinleyiciler arasındaki iletişimi sağlayan sesimizdir. Bu nedenle telaffuz tonlama ve vurgumuza dikkat etmeliyiz.

• Üslubu, sözcükleri amaca göre belirleme: Konuşmacılar ile dinleyiciler arasındaki dinleyiciye ve konuşamaya yapılan ortama göre belirlemeliyiz.

KONUŞMADA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR

KONUŞMANIN UNSURLARI 1. Bedensel davranış: Duruş, jest, mimik gibi görsel simgeler konuşmanın temek öğeleridir.

2. Ses: Ses ile kişilik arasında yakın bir ilişki vardır. Bir dilin sözcükleri anlam bakımından zengin olabilir. Bu zenginlik, ancak ses ile sözün doğru birleşimiyle belirtilebilir.

3. Dil: İnsanlar arasında anlaşma arcı olan dil; duygu, düşünce ve istekleri ifade etmede kullanılır. Konuşma sırasında duyguların, düşüncelerin tam ve doğru olarak iletilebilmesi için telaffuz ve üsluba dikkat etmek gereklidir.

4. Düşünce (Zihinsel Etkinlik): Zihinsel etkinlik konuşmanın görsel ve işitsel ögelerle ifade edilmesinden önceki süreçtir.

• Konuşmacı işe önce zihinsel oluşumlarla başlar, sonra bu oluşumları dilin kalıplarına aktarır, bu kalıpları seslendirir, en sonunda da jestlerle, ses ve söz halinde sunar.

DİKSİYONUN ÖNEMİ

DİKSİYONUN KURALLARI• Hece ve sözcük vurgusuna dikkat etmek,

• Sesleri doğru boğumlamak,

• Jest, mimiklere dikkat etmek,

• Yerinde ve doğru tonlama yapmak,

• Sözcüklerin anlam değerlerine göre sesi kullanmak,

• Uzun ve kısa heceleri doğru söylemek,

• İşitilebilir bir sesle konuşmak.

KONUŞMA VE YAZI DİLİ ARASINDAKİ FARKLAR• Yazı dili yazım kurallarına, konuşma dili söyleyiş kolaylığına

önem verir.• Konuşma dilinde cümleler genellikle kısadır, yazı dilinde uzun

cümleler vardır.• Yazı dilinde cümleler kurallıdır. Yüklem sonda bulunur.

Konuşma dilinde ise devrik ve eksiltili cümleler çoğunluktadır.• Bir ülkenin çeşitli konuşma dilleri ve ağızları bulunmasına

karşılık yazı dili tektir. O ülkede yaşayan insanlar okuyup yazarken bu ortak dili kullanır.

• Yazı dilindeki alfabe sistemi bütün sesleri göstermeye yetmez. Bu yüzden konuşma dilinde bazı seslerin farklı seslendirildiği görülür.

• Yazı dilinde anlamı kolayca ifade etmeye yarayan noktalama ve imla kurallarının yerini konuşma dilinde vurgu, tonlama, duraklama gibi özellikler alır. Bu özellikleri kazandıran diksiyon sanatıdır.

TÜRKÇEYİ DOĞRU, GÜZEL VE ETKİLİ KULLANMAK• Türkçede yaygın olarak yapılan hataların ve

Türkçeleri dururken yabancı dillerden sözcükler kullanmanın başlıca sebepleri şunlardır:

• Kendi benliğini tanımamak, benliğinden uzaklaşmak,

• Alışkanlığı bırakamamak,• Aşağılık duygusu,• Bilgili görünme isteği ve özenti,• Yabancı sözcüklerin Türkçe karşılığını

bilmemek ve aramamak,• Türkçelerini beğenmemek.

Türkçenin Doğru Kullanımına Yönelik Öneriler:

• Türkçenin, özellikle magazin basınının başını çektiği kültür ve dil kirliliğinden kurtarılması ve dilin kurallarına uygun olarak kullanılması amacıyla, toplumu bilinçlendirmek, gerekli yerleri bilgilendirip uyarmak.

• Sözlü ve yazılı anlatımda, Türkçe karşılıkları bulunan yabancı sözcüklere yer vermemek (bazı terimler ve mecburi haller dışında)

• Özellikle günlük konuşmalarda Türkçenin kendine özgü cümle yapısın korumak için cümle yapısıyla ilgili hatalı kullanımları ve Türkçe dil bilgisi kuralları ile ilgili hataları düzeltmek konusunda bilinçli olmak.

NEFES VE SES EĞİTİMİDOĞRU NEFES ALMANIN ÖNEMİ

• Nefes alma çalışmaları önemli bir bölümünü oluşturur. Günlük konuşmalardan dramatik çalışmalara kadar her alanda kusursuz bir diksiyon için, nefes, gerekli bir biçimde kullanılmalıdır. Doğru nefes almak bazı hastalıkların oluşmasını da engellemektedir.

• En doğru nefes alma şekli bebek gibi nefes almadır. Bebeklerin nefes almalarına dikkat ettiğimizde karınlarının nefesle yükselip alçaldığını görürüz. Bu, derin ve yavaş nefes almalarının sonucudur. Zamanla, insanın nefes alma alışkanlığı yürüme sporuyla sağlanabilir. Çünkü yürüme sırasında yanlış nefes almak zordur.

YANLIŞ – YETERSİZ NEFES ALMAK

• Ses tellerini titreşime geçiren, sesin tınlamasını gerçekleştiren nefestir, bu nedenle nefes doğru, düzenli kullanılmalıdır. Doğru nefes almak için şu hususlara dikkat edilmelidir:

1. Gereğinden fazla nefes almamalıdır (Mekanizma rahatsızlanır, göğüs sıkışır ses zorlanır…).

2. Gereğinden az nefes almak da yanlıştır ( Kişi nefessiz kalır, başladığı cümleyi bitiremez, sesin kuvveti düşer.)

• Nefes, ses üretim merkezini harekete geçiren bir güçtür. Üretim merkezi gırtlaktır, doğru alınmayan ve doğru kullanılmayan nefes, merkezi zorlar, yıpratır, üretimin (sesin) kalitesi düşer.

DOĞRU NEFES ALMA TEKNİKLERİ• Doğru nefes alma çalışmaları beş aşamada

gerçekleşir.

1. Diyaframı kullanabilmek.2. Nefesi diyaframda tutmak3. Nefesi tasarruflu kullanmak4. Nefes alıştırmaları5. Dinleme-rahatlama alıştırmaları

SES SAĞLIĞISES SAĞLIĞINI KORUMAK İÇİN UYULMASI GEREKEN

KURALLAR• Boğazınızı kazır tarzda temizlemeyiniz, öksürmeyiniz ve

bağırmayınız.• Konuşurken sizin için doğal olan ses perdesini kullanınız.• Sesinizi kullanırken nefesinizi ayarlamayı öğreniniz.• Uzun süreli konuşmayınız.• Gürültülü ortamlarda konuşmayınız.• Sigara ve alkol kullanmayınız.• Bol sıvı alınız.• Bulunduğunuz mekânları nemlendiriniz.• Toplum önünde konuşmadan önce sesinizi ısındırınız.• Yeme içme kalitesini ve düzenini sağlayınız.• Aşırı sıcak ve soğuk yiyecek ve içeceklerden uzak

durunuz.