GCSE Chemistry 2 Unit 1 - Cemeg 2 Uned 2 (Welsh Version / Fersiwn Gymraeg)

Cemeg 2 Uned 1Adweithiau metelau alcaliaidd a

halogenau

ADOLYGU

Copyright© Iestyn Tyne 2013

•Adweithiau metelau grwp 1

OCSIGEN yn yr aer

Sodiwm4 Na

OcsigenO2

+Sodiwm Ocsid2 Na2O

• Llosgi yn dda wrth gael ei wresogi

• Colli eu sglein wrth eu gadael yn yr aer

• Cynnyrch = powdr gwyn _______ Ocsid

DŴR OER

Disgrifiadau cyffredinol

• Sio

• Ymdoddi a diflannu

• Symud yn gyflymach wrth fynd I lawr y grwp

Sodiwm2 Na

Dŵr2H2O

+Sodiwm Hydrocsid2 Na2O

HydrogenH2

+


•Adweithiau metelau grwp 1

Clorin ac ELFENNAU GRP. 7

Sodiwm2 Na

ClorinCl2

+Sodiwm Clorid2 NaCl

• Halogenau

• Anfetelau

• 7 Electron allanol

• Llai adweithiol I lawr y grwp

TUEDD

Disgrifiadau cyffredinol

Adweithedd metelau grp. 1

Mwy adweithiol I lawr y grwp.


• Adnabod cyfansoddion sy’n cynnwys metelau Grp.1

•PRAWF FFLAM

Cyfansoddyn

sy’n cynnwys

LITHIWM SODIWM POTASIWM

Lliw Fflam Coch Melyn-Oren Lelog

• DISGRIFIAD• Glanhau a gwlychu eiren platinwm / meicrom mewn Asid Hydroclorig.

• Rhoi’r weiren mewn cyfansoddyn I’w brofi.

• Cyfansoddyn yn glynnu I’r weiren.

• Dal y cyfansoddyn yn y fflam.


•Adweithiau halogenau grwp 7

• HAEARN• Haearn yn gloywi

• Mwg lliw yn ffurfio

• Disgrifiadau cyffredinol

Adweithedd metelau grp. 7

Llai adweithiol I lawr y grwp.

Haearn2 Fe

Clorin3Cl2

+Haearn Clorid2 FeCl3


• Adnabod yr halidau (cyfansoddion yn cynnwys clorid/bromid/iodid)•PRAWF ARIAN NITRAD

Cyfansoddyn

sy’n cynnwys

CLORID BROMID IODID

Lliw Gwaddod Gwyn Hufen Melyn

• DISGRIFIAD• Hydoddi powdr mewn dwr I greu hydoddiant

• Ychwanegu hydoddiant arian nitrad

• Profi wrth arsylwi y lliw


• Gwahanu Olew yn ffracsiynau llai

•DISTYLLU FFRACSIYNNOL

• Gwresogi olew fel bod yr hydrocarbonau yn anweddu

• Anwedd yn symud trwy’r golofn ac yn oeri wrth godi

• Os caiff ei oeri o dan ei ferwbwynt – cyddwyso yn ol yn hylif a gellir ei gasgluo

wahanol rannau o’r golofn.

• DISGRIFIAD

Olew Crai

Gwresogydd

Nwy Petroliwm (<40˚C) C1 i C3

Gasoline(40 - 200˚C) C4 i C12

Kerosene, tanwydd jet(200-250˚C) C12 i C16

Olew gwresogi(250 - 300˚C) C15 i C18

Olew iro(300 - 370˚C) >C19

Gwaddod >C25

Y GOLOFN DDISTYLLU

FFRACSIYNOL


• ALCANAU

• Cyfansoddion yn cynnwys yr elfennau Hydrogen a Carbon•HYDROCARBONAU

BOND Sengl cofalent ADWEITHEDD Dim ond yn llosgi

ENWAU Methan Ethan Propan Bwtan Pentan

FFORMIWLA CH4 C2 H6 C3 H8 C4 H10 C5 H12

FFORMIWLA

ADEILEDDOL


• Cyfansoddion yn cynnwys yr elfennau Hydrogen a Carbon•HYDROCARBONAU

• ALCENAU

BOND Dwbl cofalent ADWEITHEDD Adweithiol iawn

ENWAU Ethen Propen

FFORMIWLA C2H4 C3 H6

FFORMIWLA

ADEILEDDOL

• Prawf alcenau: Dwr bromin yn cadw lliw efo alcenau ond yn colli lliw efo alcanau.


• Monomer: Moleciwl bach adweithiol yn cynnwys bond dwbl

• Polymer: Cadwyn hir o fonomerau wedi eu uno

• Y broses o droi monomerau yn gadwyn hir o bolymer

•POLYMERIAD ADIO

• Mewn polymeriad adio mae monomerau yn cael eu

troi yn bolymerau.

• AMODAU: Gwres a gwasgedd uchel

n

n = nifer y monomerau Polymer = n uned o hyd

Neu gellir ei

ddangos fel:


• ENGREIFFTIAU

•POLYMERIAD ADIO

ENW’R

MONOMER

Ethen Cloroethen Tetrafflworeth

en

Propen

FFORMIWLA

ADEILEDDOL

ENW’R

POLYMER

Polyethen Polycloroethe

n

Polytetrafflwo

rethen

Polypropen

FFORMIWLA

ADEILEDDOL


•MATHAU O BLASTIGION

ENW’R MATH THERMOPLASTIG THERMOSET

Diagram o’r adeiledd

Effaith gwres a pham Mowldio

Heb groesgysylltau felly

yn llithro heibio eu

gilydd

Dim Effaith

Croegysylltau yn

cryfhau yr adeiledd

Defnydd posib Powlenni Socedi trydan


•DEFNYDDIAU CLYFAR (SMART)

Enw’r

Defnydd

Paent

thermocro

mig

Paent

ffotocromi

g

Aloi cofio

siap

Polymer

cofio siap

Hydrogel

Pa

briodwedd

sy’n

newid?

Lliw Lliw Cof cadw

siap – ffug

elastigedd

Siap Amsugno

Dwr

Pa newid

amgylche

ddol?

Gwres Golau Siap Gwres Tymheredd

neu pH

Defnydd

Posib

Crysau T

Tymheredd

corff

Sbectols

haul –

tywyllu

mewn

golau haul

Ffram

sbectol

Cyrff ceir

plastig –

trwsio tolc

Cyhyrau

artiffisial

Education

GCSE Chemistry 2 Unit 1 - Cemeg 2 Uned 2 (Welsh Version / Fersiwn Gymraeg)