GÖLLER ve OLUŞUMLARI

GÖL: Karalar üzerinde çanak ve çukur alanlarda birikmiş olan durgun su kütlelerine göl denir. Kara içlerinde yer su alanlar ne kadar büyük olursa olsun , denizlerle bağlantıları yoksa göl adını alır.

GÖLLER

DOĞAL GÖLLER YAPAY GÖLLER

Oluşumuna Göre Göller

Tektonik Göller

Tuz gManyas, Ulubat

g.

Karstik Göller

Salda, Kestel g.

Volkanik göller

Nemrut,Meke

Buzul Gölleri

Set Gölleri

Heyelan Set g.Tortum, Sera

Alüvyon Set gEymir, Mogan.

Kıyı Set g.K. B. Çekmece

Volkanik Set g.Van G.

GÖLLERİN OLUŞUMLARI VE ÇEŞİTLERİ

I. DOĞAL GÖLLER

A) Çanak Gölleri

a) Tektonik Göller : Yer hareketleri sırasındaki kırılmalar, kıvrılmalar ve epirojenik hareketler sonucu oluşur. (Tuz gölü, Ulubat, İznik, Kuş gölü, Burdur, Akşehir, Eber gölleri)

İznik g.

Ulubat g.Kuş g.

Akşehir g.

Tuz g.

İznik g.

Ulubat g.Kuş g.

Burdur g.Acıgöl

Akşehir g.

Tuz g.

b) Volkanik göller : Volkanik alanlarda, kraterlerin veya patlama çukurlarında biriken suların oluşturduğu göllerdir. (Nemrut gölü, Acıgöl, MekeTuzlası)

Nemrut g.

Meke g.Acıgöl

MEKE TUZLASI

c) Karstik göller : Çözünebilir taşlardan oluşmuş çanaklarda biriken suların oluşturduğu göllerdir. Bu göller kireç taşı ve alçı taşının olduğu yerlerde görülür .(Salda, Suğla, Kestel, Elmalı gölü)

Kestel g.Salda g.

Suğla g.Elmalı g.

d) Buzul Gölleri :Buzullarının aşındırarak oluşturduğu çanaklarda yer alan göllerdir.

B) Set Gölleri

Akarsu vadilerinin doğal bir setle kapanması sonucu oluşan göllerdir. Seti oluşturan faktör göle adını verir.

a) Alüvyal Set Gölü : Akarsuların taşımış olduğu alüvyalların bir akarsu vadisinin önünü kapaması sonucu oluşur .

Örnek : Ankara'da yer alan Mogan , Eymir , Adapazarı yakınlarında yer alan Sülük gölü, Ege bölgesinde yer alan Köyceğiz ve Çamiçi ( Bafa ) gölü.

b) Heyelan Set Gölü : Heyelanlar sonucunda vadi önlerinin kapanması ile oluşur.

Örnek : Sera ( Trabzon ) ve Tortum ( Erzurum ) , Abant ve Yedigöller ( Bolu ).

c) Lav Set Gölü(Volkanik Set Gölü ) : Volkanizmasırasında çıkan lavların vadi önlerini kapaması sonucu oluşan göllerdir.

Örnek :Erçek gölü, Van gölü , Nemrut gölü .

d) Moren Set gölü : buzul aşındırması sonucunda açığa çıkan moren yığınlarının setler şeklinde birikmesiyle vadi gerisinde oluşan göllerdir.

Örnek : İskandinavya yarımadasındaki göllerin büyük bir kısmı bu şekilde oluşmuştur. Türkiye'de örneği yoktur.

e) Kıyı set gölü ( Lagün ) :Deniz kıyılarında koy veya körfez önlerinin kıyı okları kıyı kordonları yardımı ile kapanması sonucunda oluşan göllerdir.

Örnek : Büyük ve Küçük Çekmece gölleri , Ölüdeniz.

Türkiye’de Yer Alan Set Gölleri

Van g. Eymir g.

Mogan g.

Köyceğiz g.

B. Çekmece g.

Tortum g.

Nazik g.

Haçlı g.Uzungöl

K. Çekmece g

II. YAPAY GÖLLER

Elektrik enerjisi elde, sulama ve içme suyu temin etmek yada su baskınlarını önlemek amacı ile vadi önlerinin insanlar tarafından çeşitli setlerle kapanması sonucu oluşan suni göllerdir.

KEBAN BARAJ GÖLÜ

ATATÜRK BARAJ GÖLÜ