52
无无 PPT 无无无无 Η Χημεία του άνθρακα (3) Χρήστος Κούτρας, Χημικός, Μ.Sc.

H xημεία του άνθρακα (3) (Γ΄ Γυμνασίου)

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: H xημεία του άνθρακα (3) (Γ΄ Γυμνασίου)

无忧PPT整理发布

Η Χημεία του άνθρακα (3)

Χρήστος Κούτρας, Χημικός, Μ.Sc.

Page 2: H xημεία του άνθρακα (3) (Γ΄ Γυμνασίου)

无忧PPT整理发布

Ζωή Μπορείς να αναγνωρίσεις οργανικές ενώσεις στην

εικόνα που ακολουθεί;

άσφαλτος

ελαστικά, πλαστικά, χρώματα

βιοενώσεις (π.χ. πρωτεΐνες)

καύσιμο (βενζίνη, πετρέλαιο)

Page 3: H xημεία του άνθρακα (3) (Γ΄ Γυμνασίου)

无忧PPT整理发布

Οι υδρογονάνθρακες

Οργανική Χημεία: μελετά τις ενώσεις του άνθρακα (C).

Οργανικές ενώσεις: ενώσεις που περιέχουν άνθρακα.

Ανόργανες ενώσεις (oρισμένες περιέχουν άνθρακα) : ΝαCl, CuSO4, HNO3, CO2, CO, CaCO3, H2CO3 κ.ά.

Υδρογονάνθρακες (Η/C): είναι οργανικές ενώσεις που τα μόριά τους αποτελούνται μόνο από άτομα C και H.

Κυριότερες πηγές Η/C: πετρέλαιο, φυσικό αέριο Πλήθος υδρογονανθράκων> 7.000.000

Page 4: H xημεία του άνθρακα (3) (Γ΄ Γυμνασίου)

无忧PPT整理发布

Ταξινόμηση υδρογονανθράκων

Α. Με βάση τη μορφή της ανθρακικής αλυσίδας: Άκυκλοι Η/C: τα άτομα άνθρακα σχηματίζουν

ανοικτές αν- θρακικές αλυσίδες στο μόριο του Η/C.

Κυκλικοί Η/C: τα άτομα άνθρακα σχηματίζουν κλειστές αν- θρακικές αλυσίδες, δηλαδή δακτυλίους.

άκυκλος

H/C (ευθύγραμμ

ος) άκυκλος H/C(διακλαδισμέ

νος)

κυκλικός H/C

Page 5: H xημεία του άνθρακα (3) (Γ΄ Γυμνασίου)

无忧PPT整理发布

Β. Ανάλογα με τον τρόπο σύνδεσης των ατόμων άνθρακα:

Κορεσμένοι Η/C: στα μόριά τους όλα τα άτομα άνθρακα συνδέονται μεταξύ τους μόνο με απλούς δεσμούς.

Ακόρεστοι Η/C: δύο τουλάχιστον άτομα άνθρακα συνδέο- νται μεταξύ τους με διπλό ή τριπλό ομοιο- πολικό δεσμό.

κορεσμένος H/C

ακόρεστος H/C

ακόρεστος H/C

Page 6: H xημεία του άνθρακα (3) (Γ΄ Γυμνασίου)

无忧PPT整理发布

6

ΑΛΚΑΝΙΑ (Γ.Τ.: CnH2n+2, n1)Κορεσμένοι υδρογονάνθρακες.Τα άτομα του άνθρακα συνδέονται μόνο με απλούς δεσμούς.

Όνομα Μοριακός

τύπος

Συντακτικόςτύπος

Προσομοίωμα Σημείο βρασμού

(C)Μεθάνιο CH4

--162

Αιθάνιο C2H6--88,5

Προπάνιο C3H8-42

C

H

H

HH

C

H

H

HC

H

H

H C

H

H

C

H

H

H C

H

H

H

Page 7: H xημεία του άνθρακα (3) (Γ΄ Γυμνασίου)

无忧PPT整理发布

7

ΑΛΚΕΝΙΑ (Γ.Τ.: CnH2n, n2)

Ακόρεστοι υδρογονάνθρακες. Δύο άτομα άνθρακα συνδέονται με διπλό δεσμό.

Όνομα Μοριακόςτύπος

Συντακτικόςτύπος

Προσομοίωμα

Σημείο βρασμού

(C)

Αιθένιο C2H4 -102

Προπένιο C3H6 -48H

C C C H

H

H

H

H

Page 8: H xημεία του άνθρακα (3) (Γ΄ Γυμνασίου)

无忧PPT整理发布

8

ΑΛΚΙΝΙΑ (Γ.Τ.: CnH2n-2, n2) Ακόρεστοι υδρογονάνθρακες.Δύο άτομα άνθρακα συνδέονται με τριπλό δεσμό.

Όνομα Μοριακόςτύπος

Συντακτικός

τύπος

Προσομοίωμα

Σημείο βρασμού

(C)

Αιθίνιο C2H2 -75

Προπίνιο C3H4CH3-CC-H -23

HCCH

Page 10: H xημεία του άνθρακα (3) (Γ΄ Γυμνασίου)

无忧PPT整理发布

Η καύση των υδρογονανθράκων

Ορισμός: Καύση ονομάζεται η χημική αντίδραση ενός στοιχείου ή μιας χημικής ένωσης με το οξυγόνο, η οποία συνοδεύεται από ελευθέρωση θερμότητας και συνήθως φωτός.

Καύσιμα: είναι υλικά που διαθέτουν μεγάλη εσωτερική ενέργεια, μέρος της οποίας μετατρέπεται σε θερμότητα (και φως) με αντίδραση καύσης.

Κυριότερα ορυκτά καύσιμα: γαιάνθρακες, πετρέλαιο και φυ-σικό αέριο. Το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο αποτελούνται κυρίως από κορεσμένους υδρογονάνθρακες που η καύση τους ελευθερώνει την απαραίτητη ενέργεια για τις ανάγκες της κοινωνίας μας (θέρμανση, μαγείρεμα, κίνηση και παρα-γωγή ηλεκτρικής ενέργειας).

Page 11: H xημεία του άνθρακα (3) (Γ΄ Γυμνασίου)

无忧PPT整理发布

Αντιδρώντα καύσης: καύσιμο + οξυγόνο (Ο2) Προϊόντα καύσης: χαρακτηρίζονται ως καυσαέρια . Καυσαέρια: είναι οι ουσίες που μένουν στο χώρο

καύσης, μετά το πέρας της αντίδρασης καύσης. Στα καυσαέρια ανή-κουν οι ουσίες: CO2, CO, C(s), Η2Ο(g), O2, N2, ΝΟx, SOx, άκαυστοι υδρογονάνθρακες κ.ά.

Ο άνθρακας του καυσίμου μετατρέπεται σε CO2, CO, C ή συνδυασμούς των παραπάνω, ανάλογα με την ποσότητα οξυγόνου στα αντιδρώντα.

Όλο το υδρογόνο του καυσίμου μετατρέπεται σε υδρατμούς (Η2Ο(g)).

To θείο του καυσίμου μετατρέπεται σε οξείδια του θείου (SOx)

To άζωτο του αέρα (αλλά και του καυσίμου) μετατρέπεται σε NOx λόγω της υ- ψηλής θερμοκρασίας που επικρατεί στο χώρο καύσης.

Κατηγορίες καύσης με βάση τη μορφή του άνθρακα στα καυσαέρια:

α. τέλεια ή πλήρης καύση (γαλάζια φλόγα): η ποσότητα του οξυγόνου είναι επαρκής. όλος ο άνθρακας του καυσίμου μετατρέπεται

σε CO2.

Page 12: H xημεία του άνθρακα (3) (Γ΄ Γυμνασίου)

无忧PPT整理发布

β. ατελής καύση (πορτοκαλί-κίτρινη φλόγα με καπνιά): η ποσότητα του οξυγόνου δεν είναι επαρκής. μέρος του άνθρακα του καυσίμου μετατρέπεται

σε μονοξείδιο του άνθρακα (CO) ή αιθάλη (C(s)). Μεθοδολογία για γραφή χημικών εξισώσεων

καύσης:1. Γράφουμε τον Μ.Τ. του καυσίμου και τον Μ.Τ. του

οξυγόνου. Π.χ. για τέλεια καύση του προπανίου έχουμε:

C4Η10 + Ο2

2. Γράφουμε τους Μ.Τ. των προϊόντων της καύσης: C ένωσης CO2 (τέλεια καύση) C ένωσης CO ή C (ατελής καύση) και Η ένωσης Η2Ο (τέλεια και ατελής καύση)

Π.χ. για τέλεια καύση του προπανίου έχουμε:

C4H10 + O2

CO2 + H2O

Page 13: H xημεία του άνθρακα (3) (Γ΄ Γυμνασίου)

无忧PPT整理发布

3. Ισοσταθμίζουμε πρώτα τις μάζες C και Η συμπληρώνοντας τους συντελεστές του CO2 και του Η2Ο: Π.χ. για τέλεια καύση του προπανίου έχουμε:

C4H10 + O2 CO2 + Η2Ο

4. Ισοσταθμίζουμε τη μάζα του Ο συμπληρώνοντας το συντε-λεστή του Ο2. Aν προκύψει ρητός συντελεστής στο Ο2, διπλασιάζουμε όλους τους συντελεστές της εξίσωσης. Π.χ. για τέλεια καύση του προπανίου έχουμε:

C4H10 + O2 4CO2 + 5Η2Ο

(Προσοχή: 13/2 = (4∙2+5∙1)/2) ή2C4H10 + 13O2 4CO2 + 5Η2Ο

Τελικά: 2C4H10(g) + 13O2(g) 4CO2(g) + 5Η2Ο(g)

4 5

13/2

Page 14: H xημεία του άνθρακα (3) (Γ΄ Γυμνασίου)

无忧PPT整理发布

συμβολισμός καύσης μεθανίου

Τέλεια καύση μεθανίου: περιγραφικά:

μεθάνιο και οξυγόνο δίνουν διοξείδιο του C και νερό

με προσομοιώματα:

με χημική εξίσωση:

CH4(g) + 2O2(g) CO2(g) + 2Η2Ο(g) + Q

+ + +

Page 15: H xημεία του άνθρακα (3) (Γ΄ Γυμνασίου)

无忧PPT整理发布

Aτελής καύση μεθανίου (σε CO): περιγραφικά:

μεθάνιο και οξυγόνο δίνουν μονοξείδιο του C και νερό

με προσομοιώματα:

με χημική εξίσωση:

2CH4(g) + 3O2(g) 2CO(g) + 4Η2Ο(g) + Q ή

CH4(g) + 3/2O2(g) CO(g) + 2Η2Ο(g) + Q

+ ++

Page 16: H xημεία του άνθρακα (3) (Γ΄ Γυμνασίου)

无忧PPT整理发布

ατελής καύση μεθανίου (σε αιθάλη): περιγραφικά:

μεθάνιο και οξυγόνο δίνουν αιθάλη και νερό με προσομοιώματα:

με χημική εξίσωση:

CH4(g) + O2(g) C(s) + Η2Ο(g) + Q

* Ατελή καύση δίνουν συνήθως τα αλκάνια με μεγάλα μόρια, π.χ. αλκάνιαμε τύπο C25H52 (κερί). Αντιθέτως, τα αλκάνια με μικρά μόρια δίνουν συνήθως τέλεια καύση (π.χ. CH4 στο φυσικό αέριο, C3H8 στο υγραέριο).

+ + +

Page 17: H xημεία του άνθρακα (3) (Γ΄ Γυμνασίου)

无忧PPT整理发布

Τέλεια καύση αλκανίου (π.χ. CH4) με εργαστηριακό καυστήρα Bunsen

Αέριο μεθάνιο (CH4) εξέρ-χεται από το στόμιο του καυστήρα και αναμιγνύε-ται με περίσσεια ατμο-σφαιρικού οξυγόνου.

Φλόγα του σπίρτου προ-σεγγίζει το στόμιο του καυστήρα

Page 18: H xημεία του άνθρακα (3) (Γ΄ Γυμνασίου)

无忧PPT整理发布

Μόρια μεθανίου που βρίσκονται κοντά στη φλόγα αντιδρούν με μόρια οξυγόνου

Τα προϊόντα της καύσης είναι CO2(g) και Η2Ο(g) Tέλεια καύση αλκανίου: γαλάζια, μη φωτεινή φλόγα

Tα αλκάνια καίγονται με περίσσεια αέρα για να ελευθερώσουν μεγάλα ποσά ενέργειας. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο τα χρησιμοποιούμε ως καύσιμα.

Page 19: H xημεία του άνθρακα (3) (Γ΄ Γυμνασίου)

无忧PPT整理发布

Η ρύπανση της ατμόσφαιρας

Μεγάλο μέρος της ατμοσφαιρικής ρύπανσης οφείλεται στα καυσαέρια της καύσης πετρελαίου, βενζίνης ή του φυσικού αερίου.

Τα καυσαέρια διακρίνονται σε αδρανή και τοξικά. Αδρανή καυσαέρια: Η2Ο(g) και CO2.

*To CO2 δεν είναι τοξικό, αλλά είναι το αέριο του θερμοκηπίου.

Τοξικά καυσαέρια: ΝΟx (ΝΟ, ΝO2), CO και SOx (SO2, SO3)

*Tα NOx ευθύνονται για το φωτοχημικό νέφος, την όξινη βροχή και τη δημιουργία όζοντος (Ο3) στα κατώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας.

*Tο CO είναι δηλητηριώδες.* Τα SOx είναι υπεύθυνα για την όξινη βροχή.

Page 20: H xημεία του άνθρακα (3) (Γ΄ Γυμνασίου)

无忧PPT整理发布

Μέτρα προστασίας από την ατμοσφαιρική ρύπανση

Αλλαγή στη λειτουργία των κινητήρων των αυτοκινήτων – χρήση καταλυτικών μετατροπέων.

Βελτίωση του καυσίμου που χρησιμοποιείται (π.χ. αποθείω-ση καυσίμου)

Περιορισμός αυτοκίνησης και χρήση μέσων μαζικής μετα-φοράς.

Χρήση ηλεκτρικής ενέργειας στην κίνηση των οχημάτων, που παράγεται με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

Αντικατάσταση θερμικών κινητήρων με κινητήρες υδρογό-νου (εξάγουν στο περιβάλλον μόνο υδρατμούς).

Χρήση πράσινης βενζίνης για θερμικούς κινητήρες. Χρήση βιομάζας για θέρμανση και παραγωγή

ηλεκτρικής ενέργειας.

Page 21: H xημεία του άνθρακα (3) (Γ΄ Γυμνασίου)

无忧PPT整理发布

21

Οι κινητήρες εσωτερικής καύσης

Καταλυτικός μετατροπέας:

Μετατρέπει τοξικούς ρύπους σε Η2Ο, Ν2 και CO2

Σχηματική απεικόνιση κινητήρα εσωτερικής καύσης

ΒΕΝΖΊΝΗ ΚΑΥΣΑΕΡΙΑ

ΠΙΣΤΌΝΙ

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΑΝΑΦΛΕΞΗ

Τα καυσαέρια μέσω της εξάτμισης στην οποία βρίσκεται και ο καταλυτικός μετατροπέας ελευθερώνονται στο πε-ριβάλλον.

Page 22: H xημεία του άνθρακα (3) (Γ΄ Γυμνασίου)

无忧PPT整理发布

Πετρέλαιο

Page 23: H xημεία του άνθρακα (3) (Γ΄ Γυμνασίου)

无忧PPT整理发布

«Το πετρέλαιο είναι πολύ πολύτιμο για να καίγεται»: εκτός από καύσιμο αποτελεί την πρώτη ύλη για την παραγωγή πολλών χρήσιμων προϊόντων (πετροχημικά προϊόντα).

Τι είναι το πετρέλαιο; Απ: Είναι ορυκτό μίγμα υγρών υδρογονανθράκων

μέσα στους οποίους είναι διαλυμένοι στερεοί και αέριοι Η/C. Επιπλέον, περιέχει μικρές ποσότητες ενώσεων του θείου, του οξυγόνου και του αζώτου. Αντλείται από το υπέδαφος με γεωτρήσεις.

Το ακατέργαστο (ή αργό) πετρέλαιο είναι καστανόμαυρο ή κα-στανοκίτρινο με χαρακτηριστική οσμή, αδιάλυτο στο νερό.

Προέλευση πετρελαίου: φυτοζωική: το πλαγκτόν αρχέγονων θαλασσών εγκλωβίστηκε στο εσωτερικό της γης και υπό την ε-πίδραση υψηλών θερμοκρασιών & πιέσεων και τη συμμετοχή βακτηρίων μετασχηματίστηκε σε πετρέλαιο.

Ο εντοπισμός κοιτάσματος πετρελαίου γίνεται με γεωλογικές μελέτες. Η επιβεβαίωση της ύπαρξης πετρελαίου στο κοίτασμα γίνεται με γεώτρηση.

Page 24: H xημεία του άνθρακα (3) (Γ΄ Γυμνασίου)

无忧PPT整理发布

Πετρελαιοπαγίδες

Page 25: H xημεία του άνθρακα (3) (Γ΄ Γυμνασίου)

无忧PPT整理发布

Άντληση αργού πετρελαίου

Μεταφορά αργού πετρελαίου

Page 26: H xημεία του άνθρακα (3) (Γ΄ Γυμνασίου)

无忧PPT整理发布

Περιοχές της Γης με εξόρυξη αργού πετρελαίου

Page 27: H xημεία του άνθρακα (3) (Γ΄ Γυμνασίου)

无忧PPT整理发布

Παγκόσμια αποθέματα αργού πετρελαίου

Page 28: H xημεία του άνθρακα (3) (Γ΄ Γυμνασίου)

无忧PPT整理发布

Επεξεργασία αργού πετρελαίου Αργό πετρέλαιο: είναι το πετρέλαιο που αντλείται

από το υπέδαφος. Για να χρησιμοποιηθεί απαιτείται επεξεργασία που γίνεται σε ειδικές βιομηχανικές μονάδες (διυλιστήρια).

Κυριότερες επεξεργασίες: αποθείωση και κλασματική από-σταξη.

Αποθείωση: απομάκρυνση των θειούχωνπροσμείξεων, οι οποίες κατά την καύση δημιουργούν τα διαβρωτικά και ρυπογόνα οξείδια του θείου.

Η κλασματική απόσταξη είναι μέθοδος διαχωρισμού των συστατικών του πετρελαίου σε ομάδες Η/C (κλάσματα) με κριτήριο το σημείο βρασμού τους, το οποίο με τη σειρά του εξαρτάται από το μέγεθος των μορίων τους, δηλαδή το πλήθος ατόμων άνθρακα. Κάθε κλάσμα του πετρελαίου περιέχει ομάδες Η/C με παραπλήσιο αριθμό ατόμων C.

Page 29: H xημεία του άνθρακα (3) (Γ΄ Γυμνασίου)

无忧PPT整理发布

Διυλιστήριο

Page 30: H xημεία του άνθρακα (3) (Γ΄ Γυμνασίου)

无忧PPT整理发布

Προϊόντα πύργου

απόσταξης πετρελαίου

Τα βαρέα κλάσματα (με πολύ μεγάλο σημείο βρασμού), συ-μπυκνώνονται στα κάτω δια-μερίσματα (θερμότερα).

Το ελαφρύτερα κλάσματα (με το χαμηλότερο σημείο βρα-σμού) συμπυκνώνονται στα πάνω (cooler) διαμερίσματα.

Page 32: H xημεία του άνθρακα (3) (Γ΄ Γυμνασίου)

无忧PPT整理发布

Κλάσματα πετρελαίου

Page 33: H xημεία του άνθρακα (3) (Γ΄ Γυμνασίου)

无忧PPT整理发布

Βενζίνη

Βενζίνη είναι το κλάσμα του πετρελαίου το οποίο περιέχει H/C με 5-12 άτομα άνθρακα στο μόριό τους και χρησιμοποι-είται ως καύσιμο στους περισσότερους κινητήρες εσωτερι-κής καύσης.

Αριθμός οκτανίου: καθορίζει την ποιότητα της βενζίνης:

Α.Ο. (ποιότητα βενζίνης)

*Στο παρελθόν ο Α.Ο. της βενζί- νης αυξάνονταν με προσθήκη ενώσεων του μολύβδου. Σήμε-

ρα, ως αντικροτικά πρόσθετα ει- σάγονται κυρίως κυκλικοί αρωμα- τικοί υδρογονάνθρακες όπως το βενζόλιο και το τολουόλιο.

Page 34: H xημεία του άνθρακα (3) (Γ΄ Γυμνασίου)

无忧PPT整理发布

Φυσικό αέριο Το φυσικό αέριο είναι μείγμα αερίων κορεσμένων

υδρογο-νανθράκων με μικρό αριθμό ατόμων άνθρακα και κύριο συ-στατικό το μεθάνιο (CH4).

Προέλευση: φυτοζωική (όπως και το πετρέλαιο) Σημαντικότερα κοιτάσματα: Ρωσία, Μέση Ανατολή

& USA. Χρησιμοποιείται για:

o την παραγωγή ενέργειας o την κίνηση των αυτοκινήτων o οικιακή χρήση

Σταθμοί αποθήκευσης στην Ελλάδα: νήσος Ρεβυθούσα (υγροποιημένο αέριο από Αλγερία με βυτιοφόρα πλοία), Σιδηρόκαστρο (από Ρωσία, μέσω αγωγών).

Page 35: H xημεία του άνθρακα (3) (Γ΄ Γυμνασίου)

无忧PPT整理发布

Πλεονεκτήματα από τη χρήση του φυσικού αερίου: μείωση της εξάρτησης από το πετρέλαιο εξοικονόμηση ενέργειας-μεγάλη θερμαντική αξία προστασία του περιβάλλοντος: είναι η

καθαρότερη πηγή ενέργειας μετά τις ανανεώσιμες

Page 36: H xημεία του άνθρακα (3) (Γ΄ Γυμνασίου)

无忧PPT整理发布

ορυκτά καύσιμα και συμμετοχή τους στην παγκόσμια παραγωγή ενέργειας

Page 38: H xημεία του άνθρακα (3) (Γ΄ Γυμνασίου)

无忧PPT整理发布

Πετροχημικά Πετροχημικά: είναι οργανικές ουσίες που για να

παραχθούν χρησιμοποιείται ως πρώτη ύλη το πετρέλαιο.

Πετροχημεία: είναι ο κλάδος της Βιομηχανικής Χημείας που μελετά τις διαδικασίες παραγωγής προϊόντων από το πετρέλαιο.

Κυριότερα πετροχημικά: παιχνίδια, μουσικά όργανα, μελάνι, βαφές, λιπάσματα, βερνίκια, κόλλες, ελαστικά, διαλύτες, κεριά, καλλυντικά, αρώματα, μπαλόνια, φάρμακα, απορρυ-παντικά, καθαριστικά, υφάνσιμες ίνες, όργανα γυμναστικής, βιταμίνες, οινόπνευμα, κουρτίνες, ομπρέλες, μπάλες, πλα-στικά δάπεδα, γυαλί ασφαλείας, πιστωτικές κάρτες, πλα-στικοί σωλήνες, σωσίβια, καλσόν, οδοντόπαστες, στυλό, α-σετόν, υλικά συσκευασίας, βαλβίδες καρδιάς, αλεξίπτωτα, εκρηκτικά, μονωτικά, πρόσθετα τροφίμων κ.ά.

Page 39: H xημεία του άνθρακα (3) (Γ΄ Γυμνασίου)

无忧PPT整理发布

κόλλες δάπεδα καλλυντικά λιπάσματα

βαφές ελαστικά υφάνσιμες ίνες πλαστικά

Page 40: H xημεία του άνθρακα (3) (Γ΄ Γυμνασίου)

无忧PPT整理发布

Πολυμερή - Πλαστικά Πολυμερισμός είναι η χημική αντίδραση κατά την

οποία πολλά μόρια ίδιων ή διαφορετικών οργανικών ενώσεων, που ονομάζονται μονομερή, ενώνονται και σχηματίζουν μακρο-μόρια, τα πολυμερή.

Παράδειγμα πολυμερισμού: Σχηματισμός πολυαιθυλενίου (PE) από

αιθυλένιο:

ν CH2=CH2 (-CH2-CH2-)v

ή πιο αναλυτικά

α ιθ υ λ ένιο

π ο λ λ ά μ ό ρ ια

τμ ή μ α π ο λυ α ιθ υ λ εν ίο υ

Page 41: H xημεία του άνθρακα (3) (Γ΄ Γυμνασίου)

无忧PPT整理发布

Επιπλέον πολυμερή: πολυπροπυλένιο (PP), πολυβινυλοχλω-ρίδιο (PVC), πολυστυρόλιο (PS), PET, κ.ά.

Πλαστικά: Είναι υλικά τα οποία έχουν ως κύριο συστατικό ένα πολυμερές και διάφορες πρόσθετες ουσίες (χρώμα, πληρωτικό υλικό, αντιοξειδωτικά, ουσίες επιβράδυνσης καύσης, πλαστικοποιητές κ.ά.)

PET

PE

PP

PS

PCV PVC

PVCPS

Page 42: H xημεία του άνθρακα (3) (Γ΄ Γυμνασίου)

无忧PPT整理发布

ΣήμανσηΠλαστικώνΑντικειμένω

ν* Οι κωδικοί 2, 4 και 5

θεωρούνται γενικά πιο ασφαλείς.* Ο κωδικός 1 κατηγορείται για ενδεχόμενες ορμονικές διαταραχές.* Ο κωδικός 3, του οποίου η χρήση έχει περιοριστεί σημαντικά, ενοχοποιείται για καρκινογενέσεις και καρδιαγγειακά.* Ο κωδικός 6 είναι ύποπτος για καρκινογενέσεις.* Η κατηγορία με τον κωδικό 7 θεωρείται η πλέον αμφιλεγόμενη και επικίνδυνη. Περιλαμβάνει πλήθος τοξικών ουσιών, οι οποίες δεν αναφέρονται στη συσκευασία, ανάμεσά τους και η δισφαινόλη-Α (BPA).

Page 43: H xημεία του άνθρακα (3) (Γ΄ Γυμνασίου)

无忧PPT整理发布

Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα συνθετικών πολυμερών

Πλεονεκτήματα: Χαμηλό κόστος Μικρή πυκνότητα, μεγάλη αντοχή Αντοχή στα συνήθη χημικά αντιδραστήρια Τα πλαστικά έχουν αντικαταστήσει σε

πολλές περιπτώσεις το γυαλί, το ξύλο και τα μέταλλα

Μειονεκτήματα: είναι ευπαθή στην υπεριώδη ακτινοβολία καίγονται εύκολα και ελευθερώνουν τοξικές

ουσίες στο περιβάλλον παραμένουν αναλλοίωτα για μεγάλο χρονικό

διάστημα τα μονομερή τους είναι συνήθως

καρκινογόνα

Page 44: H xημεία του άνθρακα (3) (Γ΄ Γυμνασίου)

无忧PPT整理发布Τι κοινό εμφανίζουν ως προς τη διαδικα-σία παρασκευής τους τα τρόφιμα και τα ποτά της εικόνας;

Page 45: H xημεία του άνθρακα (3) (Γ΄ Γυμνασίου)

无忧PPT整理发布

Ζυμώσεις – Ένζυμα Ζυμώσεις: ονομάζονται οι αντιδράσεις μετατροπής

των οργανικών ενώσεων σε άλλες απλούστερες με τη βοήθεια ειδικών οργανικών ουσιών, των ενζύμων.

Ένζυμα ή βιοκαταλύτες: ονομάζονται οι οργανικές ενώσεις, πρωτεϊνικής προέλευσης, η παρουσία των οποίων αυξάνει την ταχύτητα των βιοχημικών αντιδράσεων.

Χαρακτηριστικά των ενζύμων: πολύπλοκη δομή αυστηρή εξειδίκευση αύξηση ταχύτητας ευπάθεια σε ακραίες θερμοκρασίες και πιέσεις

Page 46: H xημεία του άνθρακα (3) (Γ΄ Γυμνασίου)

无忧PPT整理发布

Η δράση των ενζύμων με βάση τη θεωρία κλειδιού – κλειδαριάς:

Παραδείγματα ζυμώσεων: αλκοολική ζύμωση (π.χ. γλυκόζη μούστου αιθανόλη

οίνου) οξική ζύμωση (αιθανόλη κρασιού αιθανικό οξύ

ξιδιού) γαλακτική ζύμωση (λακτόζη γάλακτος γαλακτικό

οξύ στο γιαούρτι και το τυρί)

Page 47: H xημεία του άνθρακα (3) (Γ΄ Γυμνασίου)

无忧PPT整理发布

Αιθυλική αλκοόλη ή οινόπνευμαονομασία IUPAC: αιθανόληΜοριακός Τύπος: C2H6O

Συντακτικός Τύπος: CH3CH2OH

φυσικές ιδιότητες: άχρωμο διαυγές υγρό με χαρακτηριστική

οσμή, διαλυτό στο νερό σε οποιαδήποτε αναλογία.

παρασκευή (αλκοολική ζύμωση):

C6H12O6 (αq) 2C2H5OH(aq) + 2CO2(g)

(γλυκόζη) (αιθανόλη)

ζυμάση

+

Page 48: H xημεία του άνθρακα (3) (Γ΄ Γυμνασίου)

无忧PPT整理发布

Η διαδικασία παρασκευής μπύρας

Page 49: H xημεία του άνθρακα (3) (Γ΄ Γυμνασίου)

无忧PPT整理发布

Η απομόνωση της αιθανόλης από το μίγμα της αλκοολικής ζύμωσης, σε καθαρή μορφή, γίνεται με τη διαδικασία της κλασματικής απόσταξης:

Καύση αιθανόλης: CH3CH2OH(l) + 3O2(g) 2CO2(g) + 3H2O(g) + Q

Page 50: H xημεία του άνθρακα (3) (Γ΄ Γυμνασίου)

无忧PPT整理发布

Αλκοολούχα ποτά

Page 51: H xημεία του άνθρακα (3) (Γ΄ Γυμνασίου)

无忧PPT整理发布

Αλκοολούχα ποτά: χαρακτηρίζονται τα ποτά που περιέχουν αιθανόλη.

Αλκοολικοί βαθμοί: είναι η % v/v περιεκτικότητα του αλκο-ολούχου ποτού σε οινόπνευμα.

Κρασί 11 αλκοολικών βαθμών (11% vol): σε 100 ml του παραπάνω κρασιού (ένα γεμάτο

πο- τήρι κρασιού) περιέχονται 11 ml oινοπνεύματος.

Κατηγορίες αλκοολούχων ποτών: μη αποσταζόμενα: κρασί, μπύρα *κρασί: παρασκευάζεται με ζύμωση νωπού χυμού

σταφυλιών. **μπύρα: προϊόν ζύμωσης σακχάρων βύνης, με προσθήκη

λυκίσκου. αποσταζόμενα: ούζο, τσίπουρο, ρακί, βότκα,

ουίσκι, τεκίλα, ρούμι, μπράντι κ.ά. * ουίσκι: ζύμωση σακχάρων βύνης + απόσταξη +

καραμέλα. Ηδύποτα ή λικέρ: τσέρι, κουαντρό, μέντα,

λικέρ, κ.ά.

Page 52: H xημεία του άνθρακα (3) (Γ΄ Γυμνασίου)

无忧PPT整理发布

Η φυσιολογική δράση της αιθανόλης

Αλκοολισμός: είναι η σωμα-τική και ψυχολογική εξάρτη-ση που δημιουργεί η συνε-χής χρήση αλκοολούχων πο-τών.

Σε νέους κάτω των 18 ετών το αλκοόλ μπορεί να ανα-στείλει την ανάπτυξη και να προκαλέσει βλάβες σε ζωτι-κά όργανα όπως το συκώτι.

Η κατανάλωση αλκοόλ χαλα-ρώνει τα ανακλαστικά και ο-δηγεί σε τροχαία ατυχήματα.

Όριο αλκοόλης στο αίμα: 0,2 g/L αίματος