Kt tlg va cac khoan trich theo lg

Lêi më ®Çu

Nh chóng ta ®· biÕt yÕu tè con ngêi trong mäi thêi ®¹i lµ nh©n tè ®Ó ph¸t triÓn, con ngêi tån t¹i kh«ng thÓ kh«ng lap ®éng. §Ó bá ra c«ng søc cña chÝnh b¶n th©n, hä ®· ®îc ®Òn bï b»ng kÕt qu¶ lao ®éng mµ trong kinh tÕ ngêi ta gäi lµ tiÒn l¬ng. TiÒn l¬ng (tiÒn c«ng) lu«n lµ vÊn ®Ò ®îc x· héi quan t©m chó ý bëi ý nghÜa kinh tÕ vµ x· héi to lín cña nã.

TiÒn l¬ng còng lµ mét vÊn ®Ò hÕt søc quan träng, nã quyÕt ®Þnh ®Õn sù thµnh

c«ng hay thÊt b¹i cña doanh nghiÖp. Mét chÝnh s¸ch tiÒn l¬ng hîp lýlµ c¬ së, ®ßn bÈy cho sù ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. §èi víi doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh, tiÒn l¬ng lµ mét vÊn ®Ò kh«ng nhá cña chi phÝ s¶n xuÊt. NÕu doanh nghiÖp vËn dông chÕ ®é tiÒn l¬ng hîp lý sÏ t¹o ®éng lùc t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng... §èi víi doanh nghiÖp th¬ng m¹i, tiÒn l¬ng lµ mét vÊn ®Ò ®¸ng ®Ó ®em ra bµn luËn, nã ¶nh hëng trùc tiÕp tíi kh¶ n¨ng lµm viÖc cña ngêi lao ®éng... Cßn ®èi víi ngêi lao ®éng tiÒn l¬ng cã mét ý nghÜa v« cïng quan träng bëi nã lµ nguån thu nhËp chñ yªó gióp hä ®¶m b¶o cuéc sèng cña b¶n th©n vµ gia ®×nh. Do ®ã tiÒn l¬ng cã thÓ lµ ®éng lùc thóc ®Èy ngêi lao ®éng t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng nÕu hä ®îc tr¶ theo ®óng søc lao ®éng hä ®ãng gãp, nhng còng cã thÓ lµm gi¶m n¨ng suÊt lao ®éng khiÕn cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt bÞ chËm l¹i, kh«ng ®¹t hiÖu qu¶ nÕu tiÒn l¬ng ®îc tr¶ thÊp h¬n søc lao ®éng cña ngêi lao ®éng bá ra.

ë ph¹m vi toµn bé nÒn kinh tÕ, tiÒn l¬ng lµ sù cô thÓ h¬n cña qu¸ tr×nh ph©n phèi cña c¶i vËt chÊt do chÝnh ngêi lao ®éng lµm ra. V× vËy, viÖc x©y dùng th¸ng l¬ng, b¶ng l¬ng, lùa chän çc h×nh thøc tr¶ l¬ng hîp lý ®Ó sao cho tiÒn l¬ng võa lµ kho¶n thu nhËp ®Ó ngêi lao ®éng ®¶m b¶o nhu cÇu c¶ vËt chÊt lÉn tinh thÇn, ®ång thêi lµm cho tiÒn l¬ng trë thµnh ®éng lùc thóc ®Èy ngêi lao ®éng lµm viÖc tèt h¬n, cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm h¬n víi c«ng viÖc thùc sù lµ viÖc lµm cÇn thiÕt. Trong thêi ®¹i kinh tÕ thÞ Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 1 -

trêng n¨ng ®éng vµ c¹nh tranh gay g¾t, sÏ cã nh÷ng chç ®øng cho nh÷ng doanh nghiÖp lµm ¨n hiÖu qu¶, biÕt tiÕt kiÖm chi phÝ vµ biÕt gi¶i quyÕt hµi hoµ gi÷a lîi Ých C«ng ty vµ lîi Ých ngêi lao ®éng.

ThÊy ®îc tÇm quan träng cña tiÒn l¬ng còng nh c«ng t¸c tæ chøc qu¶n lý vµ h¹ch to¸n tiÒn l¬ng ®èi víi çc ho¹t ®éng trong doanh nghiÖp, em ®· ®i s©u nghiªn cøu nh÷ng vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn ®Ò tµi nµy qua ®ît thùc tËp ë c«ng ty XNK vµ hîp t¸c quèc tÕ Coalimex. §Ò tµi ®· gióp em hiÓu râ h¬n vÒ thùc tr¹ng c«ng viÖc kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ çc kho¶n trÝch theo l¬ng ë c«ng ty, song do nhËn thøc, kh¶ n¨ng nghiªn cøu vÊn ®Ò cßn h¹n chÕ vµ thêi gian thùc tËp cã h¹n nªn trong qu¸ tr×nh xem xÐt, nghiªn cøu em kh«ng tr¸nh khái thiÕu sãt, rÊt mong nhËn ®îc sù gãp ý, bæ sung cña çc thÇy c« gi¸o ®Ó bµi viÕt ®îc ®Çy ®ñ vµ toµn diÖn h¬n.

Em xin ch©n thµnh çm ¬n sù tËn t×nh gióp ®ì, híng dÉn cña ThÇy gi¸o NguyÔn M¹nh ThiÒu còng nh sù nhiÖt t×nh cña ban gi¸m ®èc vµ çc anh chÞ trong c«ng ty, ®Æc biÖt lµ Phßng kÕ to¸n vµ phßng XNK 1, trong thêi gian thùc tËp võa qua, gióp em hoµn thµnh ®îc chuyªn ®Ò nµy.

Néi dung cña chuyªn ®Ò, ngoµi lêi më ®Çu vµ kÕt luËn gåm 3 phÇn chÝnh sau:

PhÇn I: Mét sè lý luËn chung vÒ KÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ çc kho¶n trÝch theo l¬ng trong doanh nghiÖp Th¬ng m¹i - s¶n xuÊt.

PhÇn II: Thùc tr¹ng vÒ kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ çc kho¶n trÝch theo l¬ng t¹i c«ng ty XNK vµ hîp t¸c quèc tÕ Coalimex.

PhÇn III: Mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ çc kho¶n trÝch theo l¬ng t¹i c«ng ty XNK vµ hîp t¸c quèc tÕ Coalimex.

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 2 -

PhÇn I Mét sè vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ

kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ çc kho¶n trÝch theo l¬ng ë doanh nghiÖp Th¬ng m¹i - s¶n xuÊt

I. NhiÖm vô kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ çc kho¶n trÝch theo l¬ng :

1.Vai trß cña lao ®éng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ yªu cÇu qu¶n lý vÒ lao ®éng:

Nh ta ®· biÕt, bÊt kú mét qu¸ tr×nh s¶n xuÊt x· héi nµo còng ph¶i cã ®ñ 3 yÕu tè sau ®©y:

- Lao ®éng- §èi tîng lao ®éng- T liÖu lao ®éng

Trong ®ã lao ®éng lµ ho¹t ®éng cã môc ®Ých, cã ý thøc cña con ngêi nh»m thay ®æi nh÷ng vËt thÓ tù nhiªn phï hîp víi nhu cÇu cña m×nh. Lao ®éng lµ sù vËn ®éng cña søc lao ®éng trong qu¸ tr×nh t¹o ra cña c¶i, lµ sù kÕt hîp cña søc lao ®éng vµ t liÖu s¶n xuÊt (søc lao ®éng lµ tæng hîp thÓ lùc vµ trÝ lùc cña con ngêi. Nã ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng lao ®éng cña con ngêi vµ lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt cña mäi qu¸ tr×nh lao ®éng s¶n xuÊt x· héi). Cßn ®èi tîng lao ®éng vµ t liÖu lao ®éng hîp thµnh t liÖu s¶n xuÊt. Nã lµ kh¸ch thÓ cña s¶n xuÊt. S¶n xuÊt sÏ kh«ng thÓ tiÕn hµnh ®îc nÕu thiÕu t liÖu s¶n xuÊt, nhng nÕu kh«ng cã lao ®éng cña con ngêi th× t liÖu s¶n xuÊt còng kh«ng thÓ ph¸t huy ®îc t¸c dông. ë ®©y, lao ®éng cña con ngêi lµ chñ thÓ cña nÒn s¶n xuÊt x· héi. Nã gi÷ vai trß quyÕt ®Þnh vµ cã tÝnh s¸ng t¹o. ChÝnh nã míi t¹o ra nh÷ng t liÖu s¶n xuÊt ngµy cµng hiÖn ®¹i, phï hîp víi nÒn s¶n xuÊt ph¸t triÓn. Nhê cã lao ®éng hiÖn t¹i (lao ®éng sèng ) mµ nh÷ng lao ®éng qu¸ khø ®îc "®¸nh thøc dËy" vµ phôc vô cuéc sèng cña con ngêi ngµy cµng tèt h¬n. ViÖc sö dông hîp lý lao ®éng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt còng chÝnh lµ tiÕt kiÖm chi phÝ vÒ lao ®éng sèng, v× thÕ nã gãp phÇn h¹ thÊp gi¸ thµnh s¶n phÈm,t¨ng doanh lîi cho doanh nghiÖp; lµ ®iÒu kiÖn ®Ó c¶i thiÖn n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt, Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 3 -

tinh thÇn cho c«ng nh©n viªn,cho ngêi lao ®éng trong doanh nghiÖp.

§Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho qu¶n lý, huy ®éng vµ sö dông hîp lý lao ®éng trong doanh nghiÖp, cÇn thiÕt ph¶i ph©n lo¹i CNV cña doanh nghiÖp. Lùc lîng cña doanh nghiÖp ®îc chia thµnh:

Lùc lîng c«ng nh©n viªn trong danh s¸ch cña doanh nghiÖp, do doanh nghiÖp trùc tiÕp qu¶n lý vµ chi tr¶ l¬ng.

- Lùc lîng CNV s¶n xuÊt kinh doanh c¬ b¶n, bao gåm: toµn bé sè lao ®éng trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕptham gia qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh chÝnh ë doanh nghiÖp gåm c«ng nh©n s¶n xuÊt, thî häc nghÒ, nh©n viªn kü thuËt, nh©n viªn qu¶n lý kinh tÕ, nh©n viªn qu¶n lý hµnh chÝnh.

- Lùc lîng c«ng nh©n viªn thuéc çc lo¹i ho¹t ®éng kh¸c bao gåm sè lao ®éng ho¹t ®éng trong çc lÜnh vùc hay c«ng viÖc kh¸c cña doanh nghiÖp nh trong dÞch vô, c¨ng tin, nhµ ¨n...

Lùc lîng CNV lµm viÖc t¹i doanh nghiÖp nhng do çc nghµnh kh¸c qu¶n lý vµ chi tr¶ l¬ng (çn bé chuyªn tr¸ch c«ng t¸c ®oµn thÓ, häc sinh thùc tËp...)

Qu¶n lý lao ®éng thùc chÊt lµ qu¶n lý con ngêi vÒ thêi gian,n¨ng lùc tr×nh ®é lµm viÖc cña hä. VÊn ®Ò ®Æt ra lµ lµm sao qu¶n lý lao ®éng trong s¶n xuÊt kinh doanh ph¶i hîp lý vµ hiÖu qu¶ nhÊt, v× ®©y lµ vÊn ®Ò cÇn thiÕt vµ quan träng. Cã qu¶n lý tèt vÒ lao ®éng th× míi lµ c¬ së ®Ó qu¶n lý tèt ë çc kh©u tiÕp theo. Qu¶n lý lao ®éng kh«ng chØ ®¬n thuÇn vÒ mÆt sè lîng mµ cÇn ph¶i kÕt hîp chÆt chÏ gi÷a sè lîng vµ chÊt lîng ®Ó chóng hç trî thóc ®Èy lÉn nhau.

2.Chi phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ yªu cÇu qu¶n lý tiÒn l¬ng çc kho¶n trÝch theo l¬ng:

Chi phÝ vÒ lao ®éng ( tiÒn l¬ng vµ çc kho¶n trÝch theo l¬ng) lµ mét trong çc yÕu tè chi phÝ c¬ b¶n cÊu thµnh nªn gi¸ trÞ s¶n phÈm do doanh nghiÖp s¶n xuÊt ra.

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 4 -

2.1.TiÒn l¬ng:

2.1.1. Kh¸i niÖm vÒ tiÒn l¬ng:Díi mäi h×nh thøc kinh tÕ x· héi tiÒn l¬ng lu«n ®ùoc coi lµ

mét bé phËn quan träng cña gi¸ trÞ hµng ho¸. Nã chÞu t¸c ®éng cña nhiÒu yÕu tè nh kinh tÕ chÝnh trÞ, x· héi lÞch sö vµ tiÒn l¬ng còng t¸c ®éng ®Õn viÖc s¶n xuÊt, c¶i thiÑn ®êi sèng vµ æn ®Þnh chÕ ®é chÝnh trÞ x· héi. ChÝnh v× thÕ kh«ng chØ Nhµ níc mµ ngay c¶ ngêi chñ s¶n xuÊt cho ®Õn ngêi lao ®éng ®Òu quan t©m ®Õn chÝnh s¸ch tiÒn l¬ng.

Trong s¶n xuÊt kinh doanh tiÒn l¬ng lµ mét yÕu tè quan träng cña chi phÝ s¶n xuÊt, nã cã quan hÖ trùc tiÕp vµ t¸c ®éng nh©n qu¶ ®Õnlîi nhuËn cña doanh nghiÖp.

Trong nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung tiÒn l¬ng ®îc hiÓu nh sau:

"TiÒn l¬ng díi chñ nghÜa x· héi lµ mét phÇn thu nhËp quèc d©n ®îc biÓu hiÖn díi h×nh thøc tiÒn tÖ, ®îc Nhµ níc ph©n phèi cã kÕ ho¹ch cho c«ng nh©n viªn chøc cho phï hîp víi sè lîng vµ chÊt lîng lao ®éng cña mçi con ngêi ®· cèng hiÕn. TiÒn l¬ng ph¶n ¸nh viÖc tr¶ l¬ng cho c«ng nh©n viªn dùa trªn nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng nh»m t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng."

Tõ khi chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng th× quan ®iÓm cò vÒ tiÒn l¬ng kh«ng cßn phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸. §ßi hái nhËn thøc l¹i, ®óng ®¾n h¬n b¶n chÊt cña tiÒn l-¬ng theo quan ®iÓm ®æi míi cña níc ta "TiÒn l¬ng lµ bé phËn thu nhËp quèc d©n, lµ gi¸ trÞ míi s¸ng t¹o ra mµ ngêi sö dông lao ®éng tr¶ cho ngêi lao ®éng víi gi¸ trÞ lao ®éng ®· hao phÝ trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ". §Ó cã ®îc nhËn thøc ®óng ®¾n vÒ tiÒn l¬ng, phï hîp víi c¬ chÕ qu¶n lý, kh¸i niÖm tiÒn l¬ng ph¶i ®¸p øng ®îc mét sè yªu cÇu sau:

- Ph¶i quan niÖm søc lao ®éng lµ mét hµng ho¸ cña thÞ trêng yÕu tè s¶n xuÊt. TÝnh chÊt hµng ho¸ cña søc lao ®éng cã thÓ bao gåm kh«ng chØ lùc lîng lao ®éng lµm viÖc trong khu vùc kinh tÕ t nh©n, lÜnh vùc s¶n xuÊt kinh doanh thuéc së h÷u cña Nhµ níc mµ

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 5 -

cßn c¶ ®èi víi c«ng nh©n viªn chøc trong lÜnh vùc qu¶n lý nhµ níc, qu¶n lý x· héi.

- TiÒn l¬ng ph¶i lµ tiÒn tr¶ tríc cho søc lao ®éng, tøc lµ gi¸ trÞ cña hµng ho¸ søc lao ®éng mµ ngêi sö dông vµ ngêi cung øng søc lao ®éng tho¶ thuËn víi nhau theo qui luËt cung cÇu cña gi¸ c¶ thÞ trêng.

- TiÒn l¬ng lµ bé phËn c¬ b¶n trong thu nhËp cña ngêi lao ®éng ®ång thêi lµ mét trong çc yÕu tè chi phÝ ®Çu vµo cña s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp.

TiÒn l¬ng ®îc ®Þnh nghÜa nh sau:"TiÒn l¬ng lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña gi¸ trÞ søc lao ®éng, lµ

gi¸ cña yÕu tè søc lao ®éng mµ ngêi lao ®éng ph¶i tr¶ cho ngêi cung øng søc lao ®éng tu©n theo çc nguyªn t¾c cung cÇu, gi¸ c¶ cña thÞ trêng vµ ph¸p luËt hiÖn hµnh cña ®Êt níc".

TiÒn l¬ng danh nghÜa vµ tiÒn l¬ng thùc tÕ:- TiÒn l¬ng danh nghÜa:

TiÒn l¬ng danh nghÜa lµ kh¸i niÖm chØ sè lîng tiÒn tÖ mµ ng-êi sö dông søc lao ®éng ph¶i tr¶ cho ngêi cung cÊp søc lao ®éng c¨n cø vµo hîp ®ång lao ®éng gi÷a hai bªn trong viÖc thóc ®Èy lao ®éng. Trªn thùc tÕ mäi møc l¬ng tr¶ cho ngêi lao ®éng ®Òu lµ tiÒn l¬ng danh nghÜa. Lîi Ých mµ ngêi cung øng søc lao ®éng nhËn ®îc ngoµi viÖc phô thuéc vµo møc l¬ng danh nghÜa cßn phô thuéc vµo gi¸ c¶ hµng ho¸, dÞch vô vµ sè lîng thuÕ mµ ngêi lao ®éng sö dông tiÒn l¬ng ®ã ®Ó mua s¾m hoÆc ®ãng thuÕ.

- TiÒn l¬ng thùc tÕ:TiÒn l¬ng thùc tÕ lµ lîng t liÖu sinh ho¹tvµ dÞch vô mµ ngêi

lao ®éng cã thÓ mua ®îc b»ng tiÒn l¬ng cña m×nh sau khi ®· ®ãng çc kho¶n thuÕ theo qui ®Þnh cña chÝnh phñ. ChØ sè tiÒn l-¬ng thùc tÕ tû lÖ nghÞch víi chØ sè gi¸ c¶ vµ tû lÖ thuËn víi chØ sè tiÒn l¬ng danh nghÜa t¹i thêi ®iÓm x¸c ®Þnh.

Trong ®ã:

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 6 -

ITLDNITLTT = IGC

ITLTT : chØ sè tiÒn l¬ng thùc tÕITLDN : chØ sè tiÒn l¬ng danh nghÜaIGC : chØ sè gi¸

2.1.2. ý nghÜa vµ vai trß cña tiÒn l¬ng trong s¶n xuÊt kinh doanh:

ý nghÜa:- §èi víi çc chñ doanh nghiÖp tiÒn l¬ng lµ mét yÕu tè cña chi

phÝ s¶n xuÊt, ®èi víi ngêi cung cÊp søc lao ®éng tiÒn l¬ng lµ nguån thu nhËp chñ yÕu.

- §èi víi ngêi lao ®éng tiÒn l¬ng nhËn ®îc tho¶ ®¸ng sÏ lµ ®éng lùc thóc ®Èy n¨ng lùc s¸ng t¹o ®Ó lµm t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. MÆt kh¸c khi n¨ng suÊt lao ®éng t¨ng th× lîi nhuËn doanh nghiÖp còng sÏ t¨ng theo, do ®ã nguån phóc lîi cña doanh nghiÖp mµ ngêi lao ®éng nhËn ®îc còng sÏ t¨ng lªn, nã lµ phÇn bæ sung thªm cho tiÒn l¬ng, lµm t¨ng thu nhËp vµ t¨ng lîi Ých cho ngêi lao ®éng t¹o ra sù g¾n kÕt çc thµnh viªn víi môc tiªu vµ lîi Ých cña doanh nghiÖp, xo¸ bá sù ng¨n çch gi÷a chñ doanh nghiÖp víi ngêi lao ®éng, khiÕn cho ngêi lao ®éng cã tr¸ch nhiÖm h¬n vµ tù gi¸c h¬n trong c«ng viÖc.

Ngîc l¹i nÕu doanh nghiÖp chi tr¶ l¬ng kh«ng hîp lý th× chÊt l-îng c«ng viÖc bÞ gi¶m sót, h¹n chÕ kh¶ n¨ng lµm viÖc, biÓu hiÖn râ t×nh tr¹ng sao nh·ng c«ng viÖc

Vai trß:- TiÒn l¬ng nh»m ®¶m b¶o chi phÝ ®Ó t¸i s¶n xuÊt søc lao

®éng. §©y lµ yªu cÇu thÊp nhÊt cña tiÒn l¬ng nu«i sèng ngêi lao ®éng, duy tr× søc lao ®éng cña hä.

- Vai trß kÝch thÝch cña tiÒn l¬ng: V× ®éng c¬ tiÒn l¬ng ngêi lao ®éng ph¶i cã tr¸ch nhiÖm cao trong c«ng viÖc, tiÒn l¬ng ph¶i tao ra sù say mª nghÒ nghiÖp, kh«ng ngõng n©ng cao tr×nh ®é vÒ chuyªn m«n vµ çc lÜnh vùc kh¸c.

- Vai trß ®iÒu phèi cña tiÒn l¬ng: TiÒn l¬ng nhËn ®îc tho¶ ®¸ng ngêi lao ®éng s½n sµng nhËn mµ c«ng viÖc ®îc giao dï ë ®©u, lµm g× hay bÊt cø khi nµo trong ®iÒu kiÖn søc lùc vµ trÝ tuÖ cña hä cho phÐp.Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 7 -

- Vai trß qu¶n lý lao ®éng tiÒn l¬ng: Doanh nghiÖp sö dông c«ng cô tiÒn l¬ng cßn víi môc ®Ých kh¸c lµ th«ng qua viÖc tr¶ l¬ng mµ kiÓm tra theo dâi ngêi lao ®éng lµm viÖc, ®¶m b¶o tiÒn l¬ng chi ra ph¶i ®eml¹i kÕt qu¶ vµ hËu qña râ rÖt. HiÖu qu¶ tiÒn l¬ng kh«ng chØ tÝnh theo th¸ng mµ cßn ph¶i tÝnh theo ngµy, giß ë toµn doanh nghiÖp, tõng bé phËn vµ tõng ngêi.

2.1.3. TiÒn l¬ng tèi thiÓu - c¬ së çc møc l¬ng: TiÒn l¬ng tèi thiÓu:

TiÒn l¬ng tèi thiÓu ®îc xem nh lµ çi ngìng cuèi cïng ®Ó tõ ®ã x©y dùng çc møc tiÒn l¬ng kh¸c, t¹o thµnh hÖ thèng tiÒn l¬ng cña mét nghµnh nµo ®ã, hoÆc hÖ thèng tiÒn l¬ng chung thèng nhÊt cña mét níc, lµ c¨n cø ®Ó ®Þnh chÝnh s¸ch tiÒn l¬ng. Møc l-¬ng tèi thiÓu lµ mét yÕu tè quan träng cña mét chÝnh s¸ch tiÒn l-¬ng, nã liªn hÖ chÆt chÏ víi ba yÕu tè:

- Møc sèng trung b×nh cña d©n c mét níc.- ChØ sè gi¸ c¶ hµng ho¸ sinh ho¹t.- Lo¹i lao ®éng vµ ®iÒu kiÖn lao ®éng.

Møc l¬ng tèi thiÓu ®o lêng gi¸ c¶ søc lao ®éng th«ng thêng trong ®iÒu kiÖn lµm viÖc b×nh thêng, yªu cÇu kü n¨ng ®¬n gi¶n víi khung gi¸ çc t liªu sinh ho¹t hîp lý. Víi ý nghÜa ®ã tiÒn l¬ng tèi thiÓu ®îc ®Þnh nghÜa nh sau: "TiÒn l¬ng tèi thiÓu lµ møc l¬ng ®Ó tr¶ cho ngêi lao ®éng vµ m«i trêng lµm viÖc b×nh thêng".

TiÒn l¬ng tèi thiÓu ®iÒu chØnh trong doanh nghiÖp:Nh»m ®¸p øng nhu cÇu cã thÓ tr¶ l¬ng cao h¬n trong nh÷ng

doanh nghiÖp cã ®iÒu kiÖn, lµm ¨n cã l·i, tiÒn l¬ng tèi thiÓu trong doanh nghiÖp theo quy ®Þnh cã thÓ ®iÒu chØnh tuú thuéc vµo tõng ngµnh, tÝnh chÊt c«ng viÖc vµ ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc sau:

TLMin=290.000 (K1 + K2)Trong ®ã:

K1 : HÖ sè ®iÒu chØnh theo vïngK2 : HÖ sè ®iÒu chØnh theo ngµnh

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 8 -

TiÒn l¬ng tèi thiÓu ®iÒu chØnh ®îc x©y phï hîp víi hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n chi tr¶ cña doanh nghiÖp.

2.1.4. Çc yªu cÇu cña tæ chøc tiÒn l¬ng: Yªu cÇu cña tæ chøc tiÒn l¬ng:- §¶m b¶o t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng vµ kh«ng ngõng n©ng cao

®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cho ngêi lao ®éng. §©y lµ yªu cÇu quan träng nh»m ®¶m b¶o thùc hiÖn ®óng chøc n¨ng vµ vai trß cña tiÒn l¬ng trong ®êi sèng x· héi.

- Lµm cho n¨ng suÊt lao ®éng kh«ng ngõng n©ng cao, tao c¬ së quan träng trong n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Tæ chøc tiÒn l¬ng ph¶i ®¹t yªu cÇu lµm t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. §©y lµ yªu cÇu ®Æt ra ®èi víi viÖc ph¸t triÓn n©ng cao tr×nh ®é vµ kü n¨ng ngêi lao ®éng.

- §¶m b¶o ®¬n gi¶n, râ rµng, dÔ hiÓu.- TiÒn l¬ng t¸c ®éng trùc tiÕp tíi ®éng c¬ vµ th¸i ®é lµm viÖc

cña ngêi lao ®éng, ®ång thêi lµm t¨ng hiÖu qu¶ ho¹t ®éng qu¶n lý, nhÊt lµ vÒ qu¶n lý tiÒn l¬ng.

Çc nguyªn t¾c cña tæ chøc tiÒn l¬ng:- Nguyªn t¾c 1:

Tr¶ l¬ng ngang nhau cho ngêi lao ®éng nh nhau xuÊt ph¸t tõ nguyªn t¾c ph©n phèi lao ®éng. Nguyªn t¾c nµy dïng thíc ®o lao ®éng ®Ó ®¸nh gi¸, so s¸nh vµ thùc hiÖn tr¶ l¬ng.

§©y lµ nguyªn t¾c rÊt quan träng v× nã ®¶m b¶o sù c«ng b»ng, ®¶m b¶o sù b×nh ®¼ng trong tr¶ l¬ng. Thùc hiÖn ®óng nguyªn t¾c nµy cã t¸c dông kÝch thÝch ngêi lao ®éng tham gia s¶n xuÊt gãp phÇn n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng vµ hiÖu qu¶ kinh doanh.

- Nguyªn t¾c 2:§¶m b¶o n¨ng suÊt lao ®éng t¨ng nhanh h¬n tiÒn l¬ng b×nh

qu©n.TiÒn l¬ng lµ do tr×nh ®é tæ chøc vµ qu¶n lý lao ®éng ngµy

cµng hiÖu qu¶ h¬n. N¨ng suÊt lao ®éng t¨ng ngoµi lý do n©ng cao

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 9 -

kü n¨ng lµm viÖc vµ tr×nh ®é tæ chøc qu¶n lý th× cßn do nguyªn nh©n kh¸c t¹o ra nh ®æi míi c«ng nghÖ s¶n xuÊt, n©ng cao tr×nh ®é, trang bÞ kü thuËt trong lao ®éng, khai th¸c vµ sö dông cã hiÖu qu¶ çc nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn...§iÒu nµy cho thÊy r»ng t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng cã kh¶ n¨ng kh¸ch quan t¨ng nhanh h¬n tiÒn l-¬ng b×nh qu©n. Trong mçi doanh nghiÖp viÖc t¨ng tiÒn l¬ng dÉn ®Õn t¨ng chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng l¹i gi¶m chi phÝ cho tõng ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh. Mét doanh nghiÖp chØ thùc sù kinh doanh hiÖu qu¶ khi chi phÝ cho tõng ®¬n vÞ kinh doanh gi¶m ®i vµ møc gi¶m chi phÝ do t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng ph¶i lín h¬n møc t¨ng chi phÝ do tiÒn l¬ng b×nh qu©n.

- Nguyªn t¾c 3:§¶m b¶o mèi quan hÖ hîp lý vÒ tiÒn l¬ng gi÷a nh÷ng ngêi lao

®éng lµm çc nghÒ kh¸c nhau trong nÒn kinh tÕ quèc d©n, ®Ó ®¶m b¶o thùc hiÖn nguyªn t¾c nµy th× cÇn ph¶i dùa vµo çc yÕu tè sau:

- Tr×nh ®é lµnh nghÒ b×nh qu©n cña ngêi lao ®éng ë mçi ngµnh: Do ®Æc ®iÓm vµ tÝnh chÊt phøc t¹p vÒ kü thuËt vµ c«ng nghÖ ë çc ngµnh kh¸c nhau. §iÒu nµy cho thÊy tr×nh ®é lao ®éng gi÷a çc ngµnh nghÒ kh¸c nhau còng kh¸c nhau. Sù kh¸c nhau nµy cÇn ph¶i ®îc ph©n biÖt trong tr¶ l¬ng, nh vËy míi khuyÕn khÝch ®îc ngêi lao ®éng tÝch cùc häc tËp, rÌn luyÖn, n©ng cao tr×nh ®é lµnh nghÒ vµ kü n¨ng lµm viÖc nhÊt lµ nh÷ng n¬i nh÷ng nghµnh ®ßi hái kiÕn thøc, tr×nh ®é tay nghÒ cao.

- §iÒu kiÖn lao ®éng kh¸c nhau cã ¶nh hëng ®Õn møc hao phÝ søc lao ®éng trong qu¸ tr×nh lµm viÖc. Nh÷ng ngêi lµm viÖc trong ®iÒu kiÖn nÆng nhäc, ®éc h¹i hao tæn nhiÒu søc lùc ph¶i ®îc tr¶ l¬ng kh¸c so víi ngêi lao ®éng lµm viÖc trong ®iÒu kiÖn b×nh th-êng. Tõ ®ã dÉn tíi sù kh¸c nhau vÒ tiÒn l¬ng b×nh qu©n tr¶ cho ngêi lao ®éng lµm viÖc ë nh÷ng n¬i cã ®iÒu kiÖn lao ®éng rÊt kh¸c nhau.

- Sù ph©n phèi theo khu vùc s¶n xuÊt: mét ngµnh cã thÓ ph©n bè kh¸c nhau vÒ vÞ trÝ ®Þa lý phong tôc tËp qu¸n...®iÒu kiÖn ®ã ¶nh hëng tíi ®êi sèng ngêi lao ®éng hëng l¬ng sÏ kh¸c nhau. §Ó Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 10 -

®¶m b¶o c«ng b»ng, khuyÕn khÝch ngêi lao ®éng lµm viÖc ë nh÷ng n¬i cã ®iÒu kiÖn khã kh¨n ph¶i cã chÝnh s¸ch tiÒn l¬ng hîp lý ®ã lµ nh÷ng kho¶n phô cÊp l¬ng.

- ý nghÜa kinh tÕ mçi ngµnh trong nÒn kinh tÕ quèc d©n: nÒn kinh tÕ quèc d©n cã nhiÒu ngµnh kh¸c nhau ®îc xemlµ träng ®iÓm tuú tõng giai ®o¹n kinh tÕ x· héi, do ®ã nã cÇn ®îc u tiªn ®Ó ph¸t triÓn ®îc cÇn tËp trung nh©n lùc vµ biÖn ph¸p lµ tiÒn l-ong ®Ó thu hót lao ®éng, ®ã lµ mét biªn ph¸p ®ßn bÈy kinh tÕ cÇn ®îc thùc hiÖn tèt.

Tõ sù ph©n tÝch trªn cho chóng ta nhËn thøc míi vÒ tiÒn l¬ng ®Ó kh«ng cã çi nh×n sai lÖch vµ mét chiÒu vÒ nã. Víi t çch mét ph¹m trï kinh tÕ, tiÒn long lµ sù biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña bé phËn c¬ b¶n s¶n phÈm ®îc t¹o ra trong çc doanh nghiÖp, ®i vµo tiªu dïng ç nh©n cña nh÷ng ngêi lao ®éng mµ hä ®· hao phÝ trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt x· héi.

2.2.Çc kho¶n trÝch theo l¬ng:Ngoµi tiÒn l¬ng ®Ó ®¶m b¶o t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng vµ

cuéc sèng l©u dµi, b¶o vÖ søc khoÎ vµ ®êi sèng tinh thÇn cña ngêi lao ®éng, theo chÕ ®é tµi chÝnh hiÖn hµnh, doanh nghiÖp cßn ph¶i tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh mét bé phËn chi phÝ gåm çc kho¶n trÝch: b¶o hiÓm x· héi (BHXH ), b¶o hiÓm y tÕ(BHYT ) vµ kinh phÝ c«ng ®oµn(KPC§ ).

- B¶o hiÓm x· héi ®îc trÝch lËp ®Ó tµi trî cho trêng hîp c«ng nh©n viªn t¹m thêi hay vÜnh viÔn mÊt søc lao ®éng nh: èm ®au, thai s¶n, tai n¹n lao ®éng, mÊt søc, nghØ hu...§èi víi ngêi sö dông lao ®éng hµng th¸ng ph¶i trÝch 15% trªn tæng l¬ng c¬ b¶n cña c«ng nh©n viªn (®îc tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt trong kú), cßn ®èi víi ngêi lao ®éng trong doanh nghiÖp th× trÝch 5% trªn l¬ng c¬ b¶n (trõ vµo thu nhËp hµng th¸ng) ®Ó nép cho quü BHXH cÊp trªn.

- B¶o hiÓm y tÕ ®îc trÝch lËp ®Ó tµi trî cho viÖc phßng, ch÷a bÖnh vµ ch¨m sãc søc khoÎ cña ngêi lao ®éng. HiÖn nay, chÕ ®é tµi chÝnh quy ®Þnh hµng th¸ng ph¶i trÝch 3% trªn quü l¬ng c¬ b¶n cña c«ng nh©n viªn ®Ó h×nh thµnh quü BHYT, trong ®ã ngêi

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 11 -

sö dông lao ®éng (doanh nghiÖp ) nép 2% quü l¬ng c¬ b¶n (tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt trong kú), cßn ngêi lao ®éng nép 1% l¬ng c¬ b¶n (trõ thu nhËp hµng th¸ng)

- Kinh phÝ c«ng ®oµn ®îc trÝch lËp ®Ó phôc vô chi tiªu cho ho¹t ®éng cña tæ chøc giíi lao ®éng nh»m ch¨m lo, b¶o vÖ quyÒn lîicña ngêi lao ®éng. Theo quy ®Þnh hiÖn hµnh, hµng th¸ng chñ sö dông lao ®éng ph¶i trÝch 2% tren l¬ng thùc tÕ ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn ®Ó h×nh thµnh quü, trong ®ã doanh nghiÖp chØ ph¶i nép 1% tiÒn l¬ng thùc tÕ lªn c«ng ®oµn cÊp trªn, cßn l¹i 1% dîcquyÒn chi t¹i doanh nghiÖp. Toµn bé sè trÝch nµy sÏ ®îc doanh nghiÖp tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt trong th¸ng.

Cïng víi tiÒn l¬ng, çc kho¶n b¶o hiÓm vµ kinh phÝ c«ng ®oµn nãi trªn hîp thµnh kho¶n chi phÝ vÒ lao ®éng sèng trong tæng chi phÝ cña doanh nghiÖp. ViÖc tÝnh to¸n, x¸c ®Þnh chi phÝ vÒ lao ®éng sèng ph¶i trªn c¬ së qu¶n lý vµ theo dâi qu¸ tr×nh huy ®éng, sö dông lao ®éng trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. TÝnh ®óng thï lao lao ®éng vµ thanh to¸n ®Çy ®ñ, kÞp thêi tiÒn l¬ng vµ çc kho¶n trÝch theo l¬ng cho ngêi lao ®éng, mét mÆt kÝch thÝch ngêi lao ®éng quan t©m dÕn thêi gian, kÕt qu¶ vµ chÊt lîng cña lao ®éng, mÆt kh¸c gãp phÇn tÝnh ®óng, tÝnh ®ñ chi phÝ vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm hay chi phÝ cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh.

3.NhiÖm vô cña kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ çc kho¶n trÝch theo l¬ng:TiÒn l¬ng vµ çc kho¶n trÝch theo l¬ng cña c«ng nh©n viªn

kh«ng chØ lµ vÊn ®Ò mµ ngêi lao ®éng quan t©m, kh«ng nh÷ng thÕ nã cßn lµm cho doanh nghiÖp ph¶i ®Æc biÖt chó ý v× nã liªn quan ®Õn chi phÝ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp nãi chung vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm nãi riªng. §Ó ®¸p øng ®îc ®ßi hái tõ hai phÝa, kÕ to¸n lao ®éng tiÒn l¬ng vµ b¶o hiÓm ë doanh nghiÖp ph¶i thùc hiÖn nhiÖm vô c¬ b¶n sau:

- Ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c thêi gian vµ kÕt qu¶ lao ®éng cña c«ng nh©n viªn; tÝnh ®óng vµ thanh to¸n ®Çy ®ñ, kÞp thêi

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 12 -

tiÒn l¬ng vµ çc kho¶n trÝch theo l¬ng cho c«ng nh©n viªn. Qu¶n lý chÆt chÏ viÖc sö dông, chi tiªu quü l¬ng.

- TÝnh to¸n, ph©n bæ hîp lý,chÝnh x¸c chi phÝ vÒ tiÒn l¬ng (tiÒn c«ng )vµ çc kho¶n trÝch BHXH, BHYT, KPC§ cho çc ®èi tîng sö dông lao ®éng.

- §Þnh kú ph¶i tiÕn hµnh ph©n tÝch t×nh h×nh lao ®éng, t×nh h×nh qu¶n lý vµ chi tiªu quü l¬ng. Cung cÊp çc th«ng tin kinh tÕ cÇn thiÕt cho çc bé phËn liªn quan vµ cho l·nh ®¹o.

Ii.H×nh thøc tiÒn l¬ng - quü tiÒn l¬ng - quü b¶o hiÓm x· héi (BHXH), b¶o hiÓm y tÕ (BHYT) vµ kinh phÝ c«ng ®oµn (KPC§):1.Çc h×nh thøc tiÒn l¬ng:

Víi t çch mét ph¹m trï kinh tÕ, tiÒn l¬ng lµ sù biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña bé phËn c¬ b¶n s¶n phÈm cÇn thiÕt ®îc t¹o ra trong çc doanh nghiÖp, ®i s©u vµo tiªu dïng ç nh©n cña nh÷ng ngêi lao ®éng mµ hä ®· hao phÝ trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt x· héi. TiÒn l¬ng cã 2 h×nh thøc c¬ b¶n lµ tiÒn l¬ng tÝnh theo thêi gian vµ tiÒn l-¬ng tÝnh theo s¶n phÈm.

1.1.TiÒn l¬ng tÝnh theo thêi gian: TiÒn l¬ng tÝnh theo thêi gian lµ h×nh thøc tiÒn l¬ng mµ sè l-

îng cña nã phô thuéc vµo thêi gian lao ®éng thùc ®i cña c«ng nh©n còng nh cÊp bËc kü thuËt cña hä. TiÒn l¬ng tÝnh theo thêi gian cã thÓ tÝnh theo th¸ng, theo ngµy, theo giê c«ng t¸c nªn gäi lµ tiÒn l¬ng th¸ng, l¬ng ngµy, l¬ng giê. L¬ng th¸ng cã nhîc ®iÓm lµ kh«ng ph©n biÖt ®îc ngêi lµm viÖc nhiÒu hay Ýt ngµy trong th¸ng nªn kh«ng cã t¸c dông khuyÕn khÝch sö dông ngµy c«ng chÕ ®é. §¬n vÞ thêi gian tÝnh l¬ng cµng ng¾n th× cµng s¸t møc ®é hao phÝ lao ®éng. V× vËy, hiÖn nay çc doanh nghiÖp th¬ng ¸p dông h×nh thøc tr¶ l¬ng theo ngµy.

¦u ®iÓm cña h×nh thøc tiÒn l¬ng ngµy lµ ®¬n gi¶n, dÔ tÝnh to¸n, ph¶n ¸nh ®óng tr×nh ®é kü thuËt, ®iÒu kiÖn lµm viÖc cña ngêi c«ng nh©n. Cßn nhîc ®iÓm c¬ b¶n lµ cha g¾n tiÒn l¬ng ngêi lao ®éng cña tõng ngêi. V× thÕ kh«ng kÝch thÝch ngêi c«ng nh©n

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 13 -

t¹n dông thêi gian lao ®éng n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng vµ chÊt lîng s¶n phÈm.

H×nh thøc tiÒn l¬ng nµy ¸p dông cho mäi c«ng viÖc ë çc bé phËn mµ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt chñ yÕu do m¸y mãc thùc hiÖn, nh÷ng c«ng viÖc cha x©y dùng ®Þnh møc lao ®éng hoÆc kh«ng thÓ ®Þnh møc ®îc nh÷ng c«ng viÖc ®ßi hái ®é chÝnh x¸c cao. Khi lao ®éng thñ c«ng cßn phæ biÕn, tr×nh ®é chuyªn m«n s¶n xuÊt cha cao th× cÇn më réng h×nh thøc tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm nhng khi s¶n xuÊt ph¸t triÓn ë tr×nh ®é cao, qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®îc c¬ giíi ho¸ vµ tù ®éng ho¸ th× h×nh thøc tr¶ l¬ng theo thêi gian sÏ phæ biÕn.

H×nh thøc theo thêi gian cã 2 lo¹i:- TiÒn l¬ng thêi gian gi¶n ®¬n:

C«ng thøc tÝnh l¬ng thêi gian gi¶n ®¬n:TiÒn l¬ng thêi gian ph¶i tr¶ = §¬n gi¸ tiÒn l-

¬ng thêi gian x Thêi gian lµm viÖc thùc tÕ

Trong ®ã ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng thêi gian tÝnh riªng cho tõng bËc l¬ng kh¸c nhau.

Lo¹i tiÒn l¬ng nµy cã h¹n chÕ lµ kh«ng xÐt ®Õn th¸i ®é lao ®éng, h×nh thøc sö dông thêi gian lao ®éng, sö dông nguyªn vËt liÖu, m¸y mãc thiÕt bÞ nªn kh«ng tr¸nh khái hiÖn tîng b×nh qu©n chñ nghÜa tiÒn l¬ng. Do vËy trong thùc tÕ nã Ýt ®îc ¸p dông.

- TiÒn l¬ng thêi gian cã thëng:C«ng thøc x¸c ®Þnh:

TiÒn l¬ng thêi gian cã

thëng=

TiÒn l¬ng thêi gian gi¶n ®¬n

+ TiÒn thëng

Lo¹i tiÒn l¬ng nµy ®· kh¾c phôc h¹n chÕ cña tiÒn l¬ng thêi gian gi¶n ®¬n, nã kh«ng chØ xÐt tíi thêi gian lao ®éng, tr×nh ®é tay nghÒ mµ cßn xÐt tíi chÊt lîng hiÖu qu¶ c«ng viÖc, th¸i ®é, tinh thÇn tr¸ch nhiÖm ®èi víi c«ng viÖc ®îc giao vµ khuyÕn khÝch nh÷ng s¸ng kiÕn lµm lîi cho doanh nghiÖp cña ngêi lao ®éng.

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 14 -

1.2.TiÒn l¬ng tÝnh theo s¶n phÈm: TiÒn l¬ng tÝnh theo s¶n phÈm lµ h×nh thøc tiÒn l¬ng mµ sè l-

îng cña nã phô thuéc vµo sè lîng s¶n phÈm hay sè lîng nh÷ng bé phËn s¶n phÈm mµ c«ng nh©n ®· s¶n xuÊt ra hoÆc theo sè lîng c«ng viÖc ®· hoµn thµnh.

¦u ®iÓm cña h×nh thøc tiÒn l¬ng nµy:- G¾n chÆt thï lao lao ®éng víi kÕt qu¶ s¶n xuÊt, kÝch thÝch

c«ng nh©n n©ng cao tr×nh ®é kü thuËt, ph¸t triÓn tµi n¨ng, c¶i tiÕn ph¬ng ph¸p lµm viÖc, sö dông triÖt ®Ó thêi gian lao ®éng vµ c«ng suÊt m¸y mãc thiÕt bÞ ®Ó t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng.

- Thóc ®Èy phong trµo thi ®ua, båi dìng t¸c phong c«ng nghiÖp trong lao ®éng c«ng nh©n.

H¹n chÕ: Do tÝnh l¬ng theo khèi lîng c«ng viÖc hoµn thµnh nªn còng dÔ g©y t×nh tr¹ng lµm Èu, ch¹y theo sè lîng mµ vi ph¹m quy tr×nh kü thuËt, sö dông thiÕt bÞ vît qu¸ c«ng suÊt cho phÐp vµ mét sè hiÖn tîng tiªu cùc kh¸c.

H×nh thøc tiÒn l¬ng tÝnh theo s¶n phÈm cã nhiÒu lo¹i: - TiÒn l¬ng theo s¶n phÈm ç nh©n trùc tiÕp: Theo h×nh thøc

nµy, tiÒn l¬ng cña c«ng nh©n ®îc x¸c ®Þnh theo sè lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt ra vµ ®¬n gi¸ l¬ng s¶n phÈm.

TiÒn l¬ng theo s¶n phÈm ç nh©n

trùc tiÕp=

Sè lîng s¶n phÈm hîp quy

çchx §¬n gi¸ l¬ng

s¶n phÈm

H×nh thøc nµy ®¬n gi¶n, dÔ hiÓu ®èi víi c«ng nh©n,®îc ¸p dông réng r·i trong çc xÝ nghiÖp c«ng nghiÖp, ®èi víi c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt mµ c«ng viÖc cã thÓ ®Þnh møc vµ h¹ch to¸n kÕt qu¶ riªng. Tuy nhiªn h×nh thøc tiÒn l¬ng nµy còng kh«ng khuyÕn khÝch c«ng nh©n quan t©m ®Õn lîi Ých chung cña tËp thÓ.

- TiÒn l¬ng theo s¶n phÈm tËp thÓ: Theo h×nh thøc nµy c¨n cø vµo sè lîng s¶n phÈm cña c¶ tæ vµ ®¬n gi¸ chung ®Ó tÝnh l¬ng cho c¶ tæ, sau ®ã ph©n phèi l¹i cho tõng ngêi trong tæ. Trong thùc tÕ thêng ¸p dông theo 2 ph¬ng ph¸p sau:

Ph ¬ng ph¸p ph©n chia theo giê hÖ sè: C«ng thøc x¸c ®Þnh:

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 15 - LTLi = . ti . ki

Trong ®ã:Li : TiÒn l¬ng cña c«ng nh©n iLT : TiÒn l¬ng s¶n phÈm cña c¶ tæti : Thêi gian lµm viÖc thùc tÕ cña c«ng nh©n i ki : HÖ sè cÊp bËc cña c«ng nh©n in : Sè c«ng nh©n cña tæPh ¬ng ph¸p ®iÒu chØnh: C«ng thøc x¸c ®Þnh:

LTLi = . ti . Mi

Trong ®ã Mi : Møc l¬ng giê theo cÊp bËc cña c«ng nh©n iH×nh thøc tiÒn l¬ng nµy cã t¸c dông lµm cho ngêi c«ng nh©n

quan t©m ®Õn kÕt qu¶ s¶n xuÊt chung cña c¶ tæ, ph¸t triÓn viÖc kiÓm nghiÖm nghÒ nghiÖp vµ n©ng cao tr×nh ®é cho çc c«ng nh©n. Tuy nhiªn, h×nh thøc tiÒn l¬ng nµy còng cha xÐt ®Õn tinh thÇn lao ®éng, søc khoÎ, sù nhanh nhÑn, th¸o v¸t hoÆc kÕt qu¶ s¶n xuÊt cña tõng c«ng nh©n nªn trong chõng mùc nhÊt ®Þnh tiÒn l¬ng mçi ngêi cha thËt g¾n víi ®ãng gãp vµo thµnh tÝch chung cña tæ. Nã ®îc ¸p dông ®èi víi c«ng viÖc do 1 tæ s¶n xuÊt hay 1 nhãm c«ng nh©n tiÕn hµnh khã thèng kª kÕt qu¶ s¶n xuÊt cña tõng ngßi.

- TiÒn l¬ng s¶n phÈm ç nh©n gi¸n tiÕp: C«ng thøc x¸c ®Þnh:

Lp = Sc x §sg hoÆc Lp = Mp x TcTrong ®ã:Lp : TiÒn l¬ng cña c«ng nh©n phôSc : Sè lîng s¶n phÈm thùc tÕ cña c«ng nh©n chÝnh§sg : §¬n gi¸ l¬ng s¶n phÈm gi¸n tiÕp Mp : Møc l¬ng cÊp bËc cña c«ng nh©n phô

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 16 -

LTLi = . ti . Mi

Tc : Tû lÖ hoµn thµnh ®Þnh møc s¶n lîng b×nh qu©n cña c«ng nh©n chÝnh ( %)

H×nh thøc tiÒn l¬ng nµy kh«ng ph¶n ¸nh chÝnh x¸c kÕt qu¶ lao ®éng cña c«ng nh©n phô nhng nã l¹i lµm cho mäi ngêi trong cïng 1 bé phËn quan t©m ®Õn kÕt qu¶ chung. ViÖc khuyÕn khÝch vËt chÊt ®èi víi c«ng nh©n phô sÏ cã t¸c dông n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng cña c«ng nh©n chÝnh. V× vËy h×nh thøc tiÒn l¬ng nµy ®îc ¸p dông ®èi víi c«ng nh©n phô, phôc vô s¶n xuÊt nh: C«ng nh©n ®iÒu chØnh m¸y, s÷a ch÷a m¸y mãc thiÕt bÞ...mµ kÕt qu¶ c«ng t¸c cña hä ¶nh hëng ®Õn kÕt qu¶ c«ng t¸c cña nh÷ng c«ng nh©n ®øng m¸y.

- TiÒn l¬ng theo s¶n phÈm luü tiÕn: Thùc chÊt cña h×nh thøc tiÒn l¬ng nµy lµ dïng nhiÒu ®¬n gi¸ kh¸c nhau, tuú theo møc ®é hoµn thµnh vît møc khëi ®iÓm luü tiÕn, lµ møc s¶n lîng quy ®Þnh mµ nÕu s¶n phÈm s¶n xuÊt vît qu¸ s¶n lîng quy ®Þnh sÏ ®îc tr¶ theo ®¬n gi¸ cao h¬n (luü tiÕn).

¸p dông h×nh thøc tiÒn l¬ng nµy thêng dÉn ®Õn tèc ®é t¨ng tiÒn l¬ng cao h¬n tèc ®é t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. V× vËy chØ ®-îc sö dông nh 1 biÖn ph¸p t¹m thêi trong ®iÒu kiÖn cÇn khuyÕn khÝch m¹nh mÏ t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng vµ t¨ng s¶n lîng ë çc kh©u quan träng cña s¶n xuÊt nh»m t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn s¶n l-îng cho çc bé phËn kh¸c vµ cña c«ng ty. H¬n n÷a, khi ¸p dông h×nh thøc tr¶ l¬ng nµy, s¶n l¬ng s¶n phÈm vît qu¸ møc khëi ®iÓm luü tiÕn ph¶i ®îc tÝnh theo kÕt qu¶ c¶ th¸ng ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng cã ngµy vît møc nhiÒu cã ngµy l¹i kh«ng ®¹t, kÕt qu¶ c¶ th¸ng céng l¹i cã thÓ hôt møc mµ tiÒn l¬ng nhËn ®îc vÉn vît tiÒn l¬ng cÊp bËc hµng th¸ng. Thùc hiÖn ®îc nh vËy míi qu¸n triÖt nguyªn t¾c tèc ®é t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng lín h¬n tèc ®é t¨ng tiÒn l¬ng.

- TiÒn l¬ng kho¸n: §©y lµ h×n thøc ®Æc biÖt cña tiÒn l¬ng theo s¶n phÈm, trong ®ã tæng sè tiÒn l¬ng tr¶ cho c«ng nh©n ®îc quy ®Þnh tríc cho 1 khèi lîng c«ng viÖc hoÆc khèi lîng s¶n phÈm nhÊt ®Þnh ph¶i ®îc hoµn thµnh trong 1 thêi gian quy ®Þnh.

H×nh thøc tr¶ l¬ng nµy ®îc ¸p dông cho nh÷ng c«ng viÖc kh«ng thÓ ®Þnh møc cho tõng bé phËn c«ng viÖc hoÆc lµm nh÷ng

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 17 -

c«ng viÖc mµ xÐt ra giao tõng chi tiÕt kh«ng cã lîi vÒ mÆt kinh tÕ nhng l¹i lµ nh÷ng c«ng viÖc khÈn cÊp cÇn hoµn thµnh sím.

Khi ¸p dông h×nh thøc long kho¸n cÇn coi träng chÕ ®é kiÓm tra chÊt lîng c«ng viÖc theo ®óng hîp ®ång quy ®Þnh.

- TiÒn l¬ng s¶n phÈm cã thëng: Thùc chÊt cña h×nh thøc tiÒn l-¬ng nµy lµ sù kÕt hîp chÕ ®é tiÒn l¬ng theo s¶n phÈm víi chÕ ®é tiÒn thëng. ë doanh nghiÖp, viÖc ¸p dông h×nh thøc tr¶ l¬ng nµy nh»m n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm, tiÕt kiÖm nguyªn vËt liÖu, gi¶m møc phÕ phÈm...

Tãm l¹i: Th«ng qua viÖc nghiªn cøu çc h×nh thøc tiÒn l¬ng, çc doanh nghiÖp tuú theo ®Æc ®iÓm lo¹i h×nh s¶n xuÊt, tÝnh chÊt c«ng viÖc còng nh yªu cÇu qu¶n lý cña ®¬n vÞ m×nh mµ lùa chän h×nh thøc tiÒn l¬ng thÝch hîp vïa ph¶n ¸nh ®îc ®Çy ®ñ chi phÝ lao ®éng hao phÝ trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, l¹i vï¨ t¹o ®éng lùc thóc ®Èy ngêi lao ®éng n©ng cao n¨ng suÊt vµ yªn t©m g¾n bã víi c«ng viÖc cña m×nh.

2.Quü tiÒn l¬ng vµ thµnh phÇn cña quü tiÒn l¬ng:

2.1.Quü tiÒn l¬ng:Quü tiÒn l¬ng cña doanh nghiÖp (tæng quü l¬ng) lµ tÊt c¶ çc

kho¶n tiÒn l¬ng mµ doanh nghiÖp ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn trong mét thêi gian nµo ®ã bao gåm tiÒn l¬ng tr¶ cho lao ®éng trong danh s¸ch hay ngoµi danh s¸ch, lao ®éng trong nghµnh s¶n xuÊt c«ng nghiÖp hay lao ®éng thuéc çc nghµnh kh¸c.

Doanh nghiÖp c¨n cø vµo thang l¬ng, bËc l¬ng vµ chÕ ®é phô cÊp do Nhµ níc quy ®Þnh ®Ó tÝnh ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng trong s¶n phÈm theo çc ®Þnh møc kinh tÕ kü thuËt ®· ®îc x¸c ®Þnh hîp lý vµ chÆt chÏ. §¬n gi¸ tiÒn l¬ng ®îc ®iÒu chuØnh theo t×nh h×nh gi¸ c¶ biÕn ®éng trong tõng thêi kú. Doanh nghiÖp chñ ®éng lùa chän h×nh thøc vµ chÕ ®é tr¶ l¬ng, tr¶ l¬ng phï hîp víi ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp vµ qu¸n triÖt nguyªn t¾c ph©n phèi lao ®éng ®îc xÕp l¬ng, n©ng cao l¬ng cho c«ng nh©n viªn chøc theo chÕ ®é, chÝnh s¸ch l¬ng cña Nhµ níc.

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 18 -

2.2.Çc thµnh phÇn cña quü l¬ng:Theo nghÞ ®Þnh sè 235/H§BT ngµy 19/9/1985 cña héi ®ång

bé trëng ( nay thuéc chÝnh phñ), quü tiÒn l¬ng gåm çc kho¶n chñ yÕu sau:

- TiÒn l¬ng tÝnh theo thêi gian, tiÒn l¬ng tÝnh theo s¶n phÈm, l¬ng kho¸n.

- TiÒn l¬ng tr¶ cho ngêi lao ®éng t¹o ra s¶n phÈm háng trong ph¹m vi chÕ ®é quy ®Þnh.

- TiÒn l¬ng tr¶ cho ngêi lao ®éng trong thêi gian ngõng s¶n xuÊt do nguyªn nh©n kh¸ch quan, trong thêi gian ®îc ®iÒu ®éng c«ng t¸c lµm nghÜa vô do chÕ ®é quy ®Þnh, thêi gian nghØ phÐp, thêi gian ®i häc...

- Çc lo¹i phô cÊp lµm ®ªm, thªm giê...- Çc kho¶n tiÒn thëng cã tÝnh chÊt th¬ng xuyªn...- Çc kho¶n tiÒn chi trî cÊp BHXH cho c«ng nh©n viªn trong thêi

gian èm ®au, thai s¶n, tai n¹n lao ®éng...XÐt vÒ ph¬ng diÖn h¹ch to¸n, tiÒn l¬ng cho c«ng nh©n viªn

trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt ®îc chia lµm 2 lo¹i:- TiÒn l¬ng chÝnh: lµ tiÒn l¬ng tr¶ cho c«ng nh©n viªn trong

thêi gian c«ng nh©n viªn thùc hiÖn nhiÖm vô cña hä, nghÜa lµ thêi gian cã tiªu hao thùc sù søc lao ®éng bao gåm tiÒn l¬ng tr¶ theo cÊp bËc vµ çc kho¶n phô cÊp kÌm theo (phô cÊp tr¸ch nhiÖm, phô cÊp khu vùc, phô cÊp lµm ®ªm vµ lµm thªm giê...)

- TiÒn l¬ng phô: lµ tiÒn l¬ng tr¶ cho c«ng nh©n viªn trong thêi gian thùc hiÖn nhiÖm vô kh¸c ngoµi nhiÖm vô chÝnh cña hä vµ thêi gian c«ng nh©n viªn ®îc nghØ theo ®óng chÕ ®é (nghØ phÐp, nghØ lÔ, ®i häp, nghØ v× ngõng s¶n xuÊt,...). Ngoµi ra tiÒn l¬ng tr¶ cho c«ng nh©n s¶n xuÊt s¶n phÈm háng trong ph¹m vi chÕ ®é quy ®Þnh còng ®îc xÕp vµo l¬ng phô.

ViÖc ph©n chia tiÒn l¬ng thµnh l¬ng chÝnh vµ l¬ng phô cã ý nghÜa quan träng ®èi víi c«ng t¸c kÕ to¸n vµ ph©n tÝch tiÒn l¬ng trong gi¸ thµnh s¶n xuÊt. TiÒn l¬ng phô cña c«ng nh©n s¶n xuÊt kh«ng g¾n liÒn víi tõng lo¹i s¶n phÈm nªn ®îc h¹ch to¸n gi¸n tiÕp vµo chi phÝ s¶n xuÊt tõng lo¹i s¶n phÈm theo 1 tiªu chuÈn ph©n bæ nhÊt ®Þnh. Qu¶n lý tiÒn l¬ng cña doanh nghiÖp ph¶i ®îc ®Æt trong mèi quan hÖ víi viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 19 -

cña doanh nghiÖp nh»m sö dông hîp lý quü tiÒn l¬ng, thóc ®Èy t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm.

§èi víi ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh tÕ: ®é lín cña tiÒn l¬ng chÝnh phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè trong ®ã cã tæ chøc kû luËt lao ®éng, tr×nh ®é c«ng nghÖ, ®iÒu kiÖn lµm viÖc... cßn ®é lín tiÒn l¬ng phô phÇn lín lµ nh÷ng kho¶n ®îc Nhµ níc ®µi thä vµ kh«ng phô thuéc vµo nh÷ng yªu tè trªn.3.Quü BHXH, BHYT, KPC§:3.1.Quü BHXH:

- Nguån h×nh thµnh: Quü BHXH ®îc h×nh thµnh do viÖc trÝch lËp vµ tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp 1 kho¶n chi phÝ BHXH theo quy ®Þnh cña Nhµ níc. Theo quy ®Þnh hiÖn hµnh, hµng th¸ng doanh nghiÖp tiÕn hµnh trÝch lËp quü BHXH theo tû lÖ phÇn tr¨m nhÊt ®Þnh trªn tiÒn l¬ng c¬ b¶n cña c«ng nh©n viªn vµ ph©n bæ chóng cho çc ®èi tîng liªn quan ®Õn viÖc sö dông lao ®éng. ChÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh cho phÐp møc trÝch lµ 20% tiÒn l¬ng c¬ b¶n trong ®ã 15% lµ ngêi sö dông lao ®éng ®îc tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh, cßn l¹i 5% lµ ngêi lao ®éng ph¶i tÝnh trõ vµo phÇn thu nhËp cña m×nh.

- Ph¹m vi chi dïng quü BHXH: èm ®au (con èm, b¶n th©n ngêi lao ®éng èm), thai s¶n, tai n¹n lao ®éng, bÖnh nghÒ nghiÖp, giµ yÕu, nghØ mÊt søc, hu trÝ, tö tuÊt vµ chi nu«i sèng bé m¸y qu¶n lý quü BHXH.

- Ph¬ng thøc qu¶n lý, chi tiªu quü BHXH: hµng th¸ng, doanh nghiÖp ph¶i nép toµn bé çc kho¶n BHXH ®· trÝch vµo c¬ quan qu¶n lý quü BHXH. Çc kho¶n chi t¹i doanh nghiÖp nh: èm ®au, thai s¶n, tai n¹n lao ®éng sau khi ®· chi tr¶ cho ngêi lao ®éng doanh nghiÖp ph¶i nép çc chøng tõ gèc hîp lÖ cho c¬ quan qu¶n lý quü ®Ó ®Ì nghÞ c¬ quan nµy thanh to¸n.

3.2.Quü BHYT:- Nguån h×nh thµnh: BHYT theo quy ®Þnh cña chÕ ®é tµi

chÝnh hiÖn hµnh ®îc h×nh thµnh tõ 2 nguån: 1 nguån do doanh nghiÖp ph¶i chÞu, ®îc trÝch ®Ó tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh hµng th¸ng theo tû lÖ phÇn tr¨m nhÊt ®Þnh trªn tæng sè tiÒn l¬ng c¬ b¶n cña c«ng nh©n viªn. Theo chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn nay cho phÐp tû lÖ trÝch vµo tiÒn l¬ng c¬ b¶n ®Ó nép BHYT lµ 3% Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 20 -

trong ®ã 2% doanh nghiÖp ®îc tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh, 1% ngêi lao ®éng ph¶i chÞu trõ vµo tiÒn l¬ng cña m×nh.

- Ph¬ng thøc qu¶n lý chi tiªu quü: BHYT ®îc nép lªn cho c¬ quan chuyªn m«n chuyªn tr¸ch (thêng díi h×nh thøc mua BHYT) ®Ó phôc vô, b¶o vÖ, ch¨m sãc søc khoÎ cho c«ng nh©n viªn nh kh¸m bÖnh, kª ®¬n, mua thuèc, ch÷a bÖnh.

3.3.Kinh phÝ c«ng ®oµn ( KPC§):- Nguån h×nh thµnh quü: Quü nµy còng ®îc h×nh thµnh do

viÖc trÝch lËp, vµ tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp hµng th¸ng theo tû lÖ quy ®Þnh tÝnh trªn tæng sè tiÒn l-¬ng thùc tÕ ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn trong kú. Theo chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn nay quy ®Þnh tû lÖ trÝch KPC§ cña doanh nghiÖp lµ 2% tiÒn l¬ng thùc tÕ cña c«ng nh©n viªn trong th¸ng.

- Qu¶n lý, chi tiªu quü: Trong sè 2% trÝch lËp KPC§, doanh nghiÖp ®îc phÐp gi÷ l¹i 1% ®Ó chi tiªu cho ho¹t ®éng c«ng ®oµn t¹i doanh nghiÖp, cßn 1% ph¶i nép lªn cho c¬ quan qu¶n lý c«ng ®oµn cÊp trªn.III.H¹ch to¸n lao ®éng - tÝnh l¬ng vµ trî cÊp BHXH ph¶i tr¶:1. H¹ch to¸n lao ®éng:

§Ó qu¶n lý vµ sö dông lao ®éng ë doanh nghiÖp, nhÊt thiÕt ph¶i tiÕn hµnh h¹ch to¸n lao ®éng. §©y lµ lo¹i h¹ch to¸n nghiÖp vô mµ néi dung cña nã lµ h¹ch to¸n sè lîng lao ®éng, h¹ch to¸n thêi gian lao ®éng vµ h¹ch to¸n kÕt qu¶ lao ®éng.

- H¹ch to¸n sè lîng lao ®éng lµ h¹ch to¸n vÒ mÆt sè lîng tõng lo¹i lao ®éng theo nghÒ nghiÖp, tÝnh chÊt c«ng viÖc vµ theo tr×nh ®é cÊp bËc kü thuËt cña c«ng nh©n viªn. ViÖc h¹ch to¸n nµy thêng do phßng tæ chøc lao ®éng - tiÒn long theo dâi vµ çc sè liÖu lao ®éng ®îc thÓ hiÖn trong "Sæ danh s¸ch lao ®éng cña doanh nghiÖp".

- H¹ch to¸n thêi gian lao ®éng lµ h¹ch to¸n viÖc sö dông thêi gian lao ®éng ®èi víi tõng c«ng nh©n viªn ë tõng bé phËn, tæ, phßng trong doanh nghiÖp. Th«ng thêng tõng bé phËn sö dông lao ®éng ghi chÐp thêi gian lao ®éng cña tõng ngêi trong th¸ng vµo "B¶ng chÊm c«ng" vµ ®Õn cuèi th¸ng göi "B¶ng chÊm c«ng" cho phßng tæ chøc - lao ®éng - tiÒn l¬ng, th«ng b¸o lÞp thêi viÖc qu¶n lý t×nh h×nh huy ®éng sö dông thêi gian c«ng nh©n viªn tham gia Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 21 -

lao ®éng vµ lµ c¬ së ®Ó tÝnh tiÒn l¬ng ®èi víi nh÷ng ngêi hëng l-¬ng theo thêi gian.

- H¹ch to¸n kÕt ña lao ®éng lµ viÖc theo dâi, ghi chÐp kÕt qu¶ lao ®éng cña c«ng nh©n viªn, biÓu hiÖn b»ng sè lîng c«ng viÖc, khèi lîng s¶n phÈm, c«ng viÖc ®· hoµn thµnh cña tõng ngêi hay cña tõng tæ, nhãm lao ®éng. §Ó h¹ch to¸n kÕt qu¶ lao ®éng, th«ng th-êng çc doanh nghiÖp thêng sö dông çc chøng tõ nh: Hîp ®ång giao kho¸n, PhiÕu x¸c nhËn s¶n phÈm hoÆc c«ng viÖc hoµn thµnh, PhiÕu b¸o lµm thªm giê... H¹ch to¸n kÕt qu¶ lao ®éng lµ c¬ së ®Ó doanh nghiÖp tÝnh tiÒn l¬ng cho ngêi lao ®éng hay bé phËn lao ®éng hëng l¬ng theo s¶n phÈm.

Nh vËy, h¹ch to¸n lao ®éng võa cã t¸c dông qu¶n lý, huy ®éng, sö dông lao ®éng ®ång thêi lµ c¬ së ®Ó doanh nghiÖp tÝnh tiÒn l¬ng ph¶i tr¶ cho ngêi lao ®éng. Cho nªn dÓ tÝnh ®óng tiÒn l-¬ng cho c«ng nh©n viªn th× ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt ph¶i h¹ch to¸n lao ®éng chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ, kh¸ch quan.

2.TiÒn l¬ng vµ trî cÊp BHXH:Cuèi th¸ng, trªn c¬ së çc tµi liÖu h¹ch to¸n lao ®éng vµ chÝnh

s¸ch x· héi vÒ lao ®éng - tiÒn l¬ng vµ BHXH do Nhµ níc ban hµnh mµ doanh nghiÖp ®ang ¸p dông,kÕ to¸n tiÕn hµnh tÝnh tiÒn l¬ng vµ trî cÊp BHXH ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn.

ViÖc tÝnh to¸n tiÒn l¬ng thêi gian, tiÒn l¬ng s¶n phÈm ph¶i tr¶ ngêi lao ®éng ®îc tr×nh bÇy ë phÇn trªn. TiÒn l¬ng tÝnh to¸n riªng cho tõng ngêi, sau ®ã tæng hîp theo tõng bé phËn, tæ sö dông lao ®éng vµ ®îc kÕ to¸n ph¶n ¸nh vµo "B¶n thanh to¸n l¬ng" lËp cho tõng bé phËn ®ã. ViÖc tr¶ l¬ng ®îc thùc hiÖn lµm 2 kú trong th¸ng. Kú I ®îc t¹m øng 60% - 70% l¬ng th¸ng. Sè cßn l¹i kú II thanh to¸n nèt vµ çc kho¶n trî cÊp tr¶ sau cïng. Trêng hîp c«ng nh©n viªn ®îc hëng trî cÊp BHXH trong th¸ng th× c¨n cø vµo chøng tõ liªn quan nh: PhiÕu nghØ hëng BHXH, Biªn b¶n ®iÒu tra tai n¹n lao ®éng... ®Ó tÝnh to¸n vµ tæng hîp vµo "B¶ng thanh to¸n BHXH".

"B¶ng thanh to¸n tiÒn l¬ng" cña çc bé phËn trong doanh nghiÖp lµ c¬ së ®Ó chi tr¶, thanh to¸n l¬ng cho c«ng nh©n viªn, ®ång thêi lµ c¬ së ®Ó kÕ to¸n tæng hîp ph©n bæ tiÒn l¬ng vµ tÝnh trÝch BHXH (lËp b¶ng ph©n bæ tiÒn l¬ng vµ BHXH ).

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 22 -

"B¶ng thanh to¸n BHXH" cã thÓ ®îc lËp theo tõng bé phËn sö dông lao ®éng hoÆc lËp chung toµn doanh nghiÖp vµ lµm c¨n cø ®Ó chi tr¶ BHXH cho c«ng nh©n viªn ®îc hëng trî cÊp BHXH.

Trêng hîp ¸p dông tiÒn thëng cho c«ng nh©n viªn, cÇn tÝnh to¸n vµ ph¶n ¸nh vµo "B¶ng thanh to¸n tiÒn thëng" ®Ó theo dâi vµ chi tr¶ theo ®òng quy ®Þnh.

TiÒn l¬ng, trî cÊp BHXH vµ tiÒn thëng chi tr¶ cho c«ng nh©n viªn ph¶i kÞp thêi, ®Çy ®ñ vµ trùc tiÕp víi ngêi lao ®éng. C«ng nh©n viªn khi nhËn tiÒn cÇn thùc hiÖn viÖc kiÓm tra çc kho¶n ®îc hëng, çc kho¶n bÞ khÊu trõ ...vµ cã tr¸ch nhiÖm ký nhËn ®Çy ®ñ vµo "b¶ng thanh to¸n l¬ng".

ViÖc tÝnh tiÒn l¬ng vµ trî cÊp BHXH ®îc biÓu hiÖn th«ng qua s¬ ®å sau:

S¬ ®å tiÒn l¬ng vµ trî cÊp BHXH

MÉu chøng tõ ®îc ¸p dông theo chÕ ®é chøng tõ kÕ to¸n ban hµng theo quyÕt ®Þnh sè 1141 TC/C§KT ngµy 01/11/1995 cñ Bé tµi chÝnh.

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 23 -

Chøng tõ h¹ch to¸n lao ®éng

Chøng tõ vÒ BHXH (BHXH tr¶ thay l-

¬ng)

TÝnh tiÒn l-¬ng s¶n

phÈm

Chøng tõ vÒ tiÒn thëng

TÝnh tiÒn l-¬ng thêi

gian

B¶ng ph©n bæ tiÒn l¬ng vµ

BHXH

B¶ng thanh to¸n tiÒn l-

¬ng

B¶ng thanh to¸n

l¬ng

B¶ng thanh to¸n BHXH

Thanh to¸n tiÒn l¬ng vµ BHXH ( chi tr¶ + khÊu trõ)

§èi víi ngêi lao ®éng nghØ phÐp vÉn ®îc hëng l¬ng. PhÇn l-¬ng nµy doanh nghiÖp vÉn tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt. Trong thùc tÕ do viÖc nghØ phÐp cña c«ng nh©n kh«ng diÔn ra ®Òu ®Æn trong çc th¸ng nªn g©y khã kh¨n cho viÖc bè trÝ kÐ ho¹ch s¶n xuÊt, lµm ¶nh hëng tíi gi¸ thµnh s¶n phÈm. V× vËy ®Ó chi phÝ tiÒn l¬ng trong gi¸ thµnh s¶n phÈm kh«ng bÞ biÕn ®éng nhiÒu trong tr-êng hîp nµy, doanh nghiÖp ph¶i thùc hiÖn trÝch tríc tiÒn l¬ng nghØ phÐp cña c«ng nh©n.

C¨n cø vµo quü l¬ng vµ cÊp bËc, sè ngµy nghØ quy ®Þnh ®Ó dù tÝnh sè l¬ng sÏ ph¶i chi cho thêi gian c«ng nh©n nghØ phÐp, x¸c ®Þnh tû lÖ trÝch tríc tiÒn l¬ng nghØ phÐp cña c«ng nh©n.

C«ng thøc:Møc tiÒn l-

¬ngnghØ phÐpkÕ ho¹ch

=TiÒn l¬ng thùc tÕ

ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn trong

th¸ngx

Tû lÖ trÝch tríc

tiÒn l¬ngnghØ phÐp

Cuèi n¨m kÕ ho¹ch kÕ to¸n ph¶i so s¸nh gi÷a sè lîng thùc tÕ nghØ phÐp cña c«ng nh©n víi møc ®· trÝch theo kÕ ho¹ch. Sè chªnh lÖch t¨ng, gi¶m nµy sÏ ®îc®iÒu chØnh t¨ng, gi¶m vµo chi phÝ s¶n xuÊt th¸ng 12.IV.KÕ to¸n tæng hîp tiÒn l¬ng, BHXH, BHYT vµ KPC§:1. Çc chøng tõ sö dông:

KÕ to¸n vÒ tiÒn l¬ng BHXH, BHYT vµ KPC§ cña çc doanh nghiÖp thêng sö dông çc chøng tõ b¾t buéc sau: (theo chÕ ®é chøng tõ kÕ to¸n ) gåm cã:

- B¶ng chÊm c«ng.- PhiÕu nghØ hëng l¬ng.- B¶ng thanh to¸n tiÒn l¬ng.- B¶ng thanh to¸n tiÒn thëng- Ngoµi ra cßn cã thÓ sö dông çc chøng tõ híng dÉn nÕu doanh

nghiÖp thÊy cÇn thiÕt vµcãçc nghiÖp vô ph¸t sinh thªm vµ liªn quan ®Õn nh÷ng th«ng tin bæ sung cho viÖc tÝnh l¬ng, phô cÊp l-¬ng, BHXH.

- PhiÕu x¸c nhËn c«ng viÖc hoÆc s¶n phÈm hoµn thµnh.- PhiÕu b¸o lµm thªm giê.

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 24 -

- Hîp ®ång giao kho¸n.C¬ së chøng tõ tÝnh l¬ng theo thêi gian lµ b¶ng chÊm c«ng,

tÝnh l¬ng theo s¶n phÈm lµ b¶ng kª khai khèi lîng c«ng viÖc hoµn thµnh kÌm theo phiÕu kiÓm tra chÊt lîng s¶n phÈm, phiÕu nhËp kho s¶n phÈm vµ phiÕu giao viÖc, çc phiÕu chi, çc chøng tõ, çc tµi liÖu kh¸c vÒ çc kho¶n khÊu trõ, trÝch nép liªn quan, çc chøng tõ trªn cã thÓ lµ c¨n cø ®Ó ghi sæ trùc tiÕp hoÆc lµm c¬ së ®Ó tæng hîp råi míi ghi vµo sæ kÕ to¸n. Hµng th¸ng, kÕ to¸n tiÕn hµnh tæng hîp tiÒn l¬ng ph¶i tr¶ trong kú theo tõng ®èi tîng sö dông (bé phËn lo¹i s¶n phÈm...) vµ tÝnh trÝch BHXH, BHYT vµ KPC§ theo quy ®Þnh trªn c¬ së tæng hîp tiÒn l¬ng ph¶i tr¶ vµ çc tû lÖ BHXH, BHYT vµ KPC§ ®îc thùc hiÖn trªn b¶ng ph©n bæ tiÒn l¬ng vµ trÝch BHXH.

KÕt cÊu b¶ng ph©n bæ tiÒn l¬ng vµ BHXH theo mÉu sau:B¶ng ph©n bæ tiÒn l¬ng vµ BHXH.

STT

Ghi cã TK

§èi tîng sö dông

TK 334 - ph¶i tr¶ CNV TK 338 - ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c

TK 335 - chi phÝ

ph¶i tr¶

Tæng

céngL¬ng

Çckho¶

nphôcÊp

Çc kho¶

n kh¸c

Céng cã TK

334

KPC§

3382

BHXH

3383

BHYT

3384

Céng cã Tk

338

1

2

3

4

5

TK 622 - Chi phÝ NCTT

- PX (s¶n phÈm)- PX (s¶n phÈm)...TK 627 - Chi phÝ SXC- PX (s¶n phÈm)- PX (s¶n phÈm)...TK 641 - Chi phÝ b¸n hµngTK 642 - Chi phÝ QLDN

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 25 -

TK 142 - Chi phÝ tr¶ tríc...Céng

Ngêi lËp b¶ng Ngµy th¸ng n¨m 200 (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn)

2. Tµi kho¶n sö dông:KÕ to¸n tiÒn l¬ng, BHXH, BHYT vµ KPC§ sö dông çc tµi kho¶n

chñ yÕu: TK 334, TK 338. TK 334 - "Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn".

Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh çc kho¶n ph¶i tr¶ vµ tu×nh h×nh thanh to¸n cho c«ng nh©n viªn cña doanh nghiÖp vÒ tiÒn l-¬ng, tiÒn thëng, BHXH vµ çc kho¶n thuéc vÒ thu nhËp cña c«ng nh©n viªn.

Néi dung kÕt cÊu cña tµi kho¶n 334 lµ:Bªn nî:

- Çc kho¶n tiÒn l¬ng, tiÒn thëng, BHXH vµ çc kh¶on ®· tr¶, ®¸p øng cho c«ng nh©n viªn.

- Çc kho¶n ®· khÊu trõ vµo tiÒn l¬ng cña c«ng nh©n viªn.Bªn cã:

- Çc kho¶n tiÒn l¬ng, tiÒn thëng, BHXH vµ çc kho¶n ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn.Sè d bªn cã:

- Çc kho¶n tiÒn l¬ng, tiÒn thëng,BHXH vµ çc kho¶n kh¸c cßn ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn

TK 334 cßn cã thÓ cã sè d bªn nî trong trêng hîp ç biÖt. Sè d bªn nî ( nÕu cã) thÓ hiÖn sè tiÒn ®· tr¶ qu¸ sè ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn. h¹ch to¸n trªn tµi kho¶n nµy cÇn theo dâi riªng biÖt theo çc néi dung: Thanh to¸n tiÒn l¬ng vµ thanh to¸n çc kho¶n kh¸c.

TK338 - "Ph¶i tr¶ ph¶i nép kh¸c".Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh t×nh h×nh thanh to¸n çc

kho¶n ph¶i nép kh¸c ngoµi néi dung ®· ph¶n ¸nh ë çc tµi kho¶n c«ng nî ph¶i tr¶ (tõ TK 331 ®Õn TK336).

Néi dung çc kho¶n ph¶i tr¶ ph¶i nép kh¸c rÊt phong phó: kho¶n ph¶i tr¶ cho c¬ quan ph¸p luËt vÒ lÖ phÝ toµ ¸n, tiÒn nu«i Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 26 -

con khi ly dÞ, ph¶i tr¶ vÒ vay mîn t¹m thêi vËt t, tiÒn vèn... Trong çc kho¶n ph¶i tr¶ ph¶i nép kh¸c cã nh÷ng kho¶n liªn quan trùc tiÕp ®Õn c«ng nh©n viªn, gåm BHXH, BHYT, KPC§ ®îc thùc hiÖn trªn çc tµi kho¶n cÊp 2 thuéc TK 338 gåm:

TK3382 - Kinh phÝ c«ng ®oµnTK 3383 - B¶o hiÓm x· héiTK 3384 - B¶o hiÓm y tÕ

Néi dung ph¶n ¸nh trªn çc TK nµy cã thÓ ®îc tãm t¾t nh sau:Bªn nî:

- Çc kho¶n ®· nép BHXH, BHYT, KPC§.- Çc kho¶n chi tiªu KPC§.

Bªn cã:- Çc kho¶n trÝch BHXH, BHYT, KPC§ (19% tÝnh vµo chi phÝ s¶n

xuÊt kinh doanh; 6% ph¶i thu kh¸c).Sè d bªn cã:

- Çc kho¶n BHXH, BHYT, KPC§ cha nép.- KPC§ cßn l¹i cha chi ë doanh nghiÖp.

Ngoµi çc TK 334, TK338, kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ BHXH, BHYT, KPC§ cßn liªn quan ®Õn çc TK nh: TK 111, TK 112, TK622, TK627, TK 641, TK 642, TK335...

3. Tæng hîp ph©n bæ tiÒn l¬ng, trÝch BHXH, BHYT, KPC§:Hµng th¸ng, trªn c¬ së çc chøng tõ vÒ lao ®éng vµ tiÒn l¬ng

trong th¸ng, kÕ to¸n tiÕn hµnh ph©n lo¹i vµ tæng hîp tiÒn l¬ng (tiÒn c«ng) ph¶i tr¶ theo tõng ®èi tîng sö dông lao ®éng (trùc tiÕp s¶n xuÊt tõng lo¹i s¶n phÈm ë tõng ph©n xëng, qu¶n lý vµ phôc vô s¶n xuÊt tõng ph©n xëng, qu¶n lý chung cña doanh nghiÖp) trong ®ã cÇn ph©n biÖt tiÒn l¬ng, çc kho¶n phô cÊp vµ çc kho¶n kh¸c ®Ó ghi vµo çc cét thuéc phÇn ghi cã TK 334 - "Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn" ë çc dßng phï hîp.

C¨n cø vµo tiÒn l¬ng thùc tÕ ph¶i tr¶, tiÒn l¬ng cÊp bËc vµ tû lÖ quy ®Þnh vÒ çc kho¶n trÝch BHXH, BHYT, KPC§ ®Ó tÝnh trÝch vµ ghi vµo çc cét phÇn ghi Cã TK 338 - " Ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c" nh TK3382, TK3383, Tk3384 ë çc dßng cho phï hîp.

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 27 -

Ngoµi ra, cßn c¨n cø vµo çc tµi liÖu liªn quan (vÝ dô c¨n cø vµo tiÒn l¬ng chÝnh vµ tû lÖ trÝch tríc l¬ng nghØ phÐp cña c«ng nh©n s¶n xuÊt... ®Ó tÝnh vµ ghi vµo cét bªn Cã TK 335 - "Chi phÝ tr¶ tríc".

Sè liÖu tæng hîp ph©n bæ tiÒn l¬ng vµ trÝch BHXH, BHYT, KPC§, trÝch tríc çc kho¶n ®îc sö dông cho kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ghi sæ kÕ to¸n cho çc ®èi tîng liªn quan.

4. KÕ to¸n tæng hîp tiÒn l¬ng, BHXH, BHYT, KPC§:KÕ to¸n tæng hîp tiÒn l¬ng vµ çc kho¶n BHXH, BHYT, KPC§

®îc thùc hiÖn trªn sæ kÕ to¸n çc tµi kho¶n liªn quan nh TK 334, TK 338, TK 622, TK 627, TK 641,...

Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n çc nghiÖp vô chÝnh nh sau:- NghiÖp vô 1:Hµng th¸ng, trªn c¬ së tÝnh to¸n tiÒn l¬ng ph¶i

tr¶ c«ng nh©n viªn, kÕ to¸n ghi sæ theo ®Þnh kho¶n:Nî TK 622 - "Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp": TiÒn l¬ng ph¶i tr¶

cho c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt.Nî TK 241 - "XDCB dë dang": TiÒn l¬ng c«ng nh©n XDCB vµ

söa ch÷a TSC§.Nî TK 627 - "Chi phÝ s¶n xuÊt chung" (6271)Nî TK 641 - "Chi phÝ b¸n hµng" (6411)Nî TK 642 - "Chi phÝ QLDN" (6421)

Cã TK 334 - "Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn"- NghiÖp vô 2: TiÒn thëng tõ quü khen thëng ph¶i tr¶ c«ng

nh©n viªn, kÕ to¸n ghi sæ theo ®Þnh kho¶n:Nî TK 431 - "Quü khen thëng, phóc lîi" (4311)

Cã TK 334 - "Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn"- NghiÖp vô 3: TÝnh sè BHXH ph¶i tr¶ trùc tiÕp c«ng nh©n viªn

(trêng hîp c«ng nh©n viªn èm ®au, thai s¶n, tai n¹n lao ®éng...) kÕ to¸n ph¶n ¸nh theo ®Þnh kho¶n thÝch hîp theo quy ®Þnh cña chÕ ®é tµi chÝnh nh sau:

Nî TK 138 - "Ph¶i thu kh¸c " (1388)Cã TK 334 - "Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn"

- NghiÖp vô 4: TÝnh sè l¬ng thùc tÕ ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn, kÕ to¸n ghi sæ theo ®Þnh kho¶n:Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 28 -

Nî TK 627 - "Chi phÝ s¶n xuÊt chung"Nî TK 641 - "Chi phÝ b¸n hµng"Nî TK 642 - "Chi phÝ QLDN"

hoÆc Nî TK 335 - "Chi phÝ ph¶i tr¶"Cã TK 334 - "Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn"

§Þnh kú hµng th¸ng, khi tÝnh trÝch tríc l¬ng nghØ phÐp cña c«ng nh©n s¶n xuÊt, ®· ghi sæ:

Nî TK 622 - "Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp"Cã TK 335 - "Chi phÝ ph¶i tr¶"

- NghiÖp vô 5: Çc kho¶n ph¶i thu ®èi víi c«ng nh©n viªn nhtiÒn båi thêng vËt chÊt, kÕ to¸n ph¶n ¸nh theo ®Þnh kho¶n:

Nî TK 138 - "Ph¶i thu kh¸c" (1388)Cã TK 138 - "Ph¶i thu kh¸c"(Chi tiÕt TK 1388: Tµi s¶n thiÕu chõ xö lý)

- NghiÖp vô 6: KÕt chuyÓn çc kho¶n ph¶i thu vµ tiÒn t¹m øng chi kh«ng hÕt trõ vµo thu nhËp cña c«ng nh©n viªn, kÕ to¸n ghi sæ theo ®Þnh kho¶n:

Nî TK 334 - "Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn"Cã TK 141 - "T¹m øng"Cã TK 138 - "Ph¶i thu kh¸c" (1388)

- NghiÖp vô 7: TÝnh thuÕ thu nhËp mµ c«ng nh©n viªn ngêi lao ®éng ph¶i nép Nhµ níc, kÕ to¸n ghi sæ theo ®Þnh kho¶n:

Nî TK 334 - "Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn"Cã TK 333 - "ThuÕ vµ çc kho¶n ph¶i nép Nhµ níc"

(3338)- NghiÖp vô 8: Khi thanh to¸n tiÒn l¬ng vµ çc kho¶n thu nhËp

kh¸c cho c«ng nh©n viªn, kÕ to¸n ghi sæ theo ®Þnh kho¶n:Nî TK - "Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn"

Cã TK 112 - "TiÒn göi Ng©n hµng"Cã TK 111 - "TiÒn mÆt"

- NghiÖp vô 9: Hµng th¸ng, khi tÝnh trÝch BHXH, BHYT, KPC§ tÝnh vµochi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh, kÕ to¸n ghi sæ theo®Þnh kho¶n:

Nî TK 241 - "XDCB dë dang"Nî TK 622 - "Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp"

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 29 -

Nî TK 627 - "Chi phÝ s¶n xuÊt chung "Nî TK 641 - "Chi phÝ b¸n hµng"Nî TK 642 - "Chi phÝ QLDN"

Cã TK 338 - "Ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c"(Chi tiÕt TK 3382 : KPC§TK3383 : BHXHTK 3384 : BHYT )

- NghiÖp vô 10: Khi chuyÓn tiÒn nép BHXH, BHYT, KPC§ cho c¬ quan chuyªn tr¸ch cÊp trªn qu¶n lý, kÕ to¸n ghi sæ theo ®Þnh kho¶n:

Nî TK 338 - "Ph¶i tr¶ ph¶i nép kh¸c"(Chi tiÕt TK 3382 : KPC§

TK 3383 : BHXHTK 3384 : BHYT )

Cã TK 111 - "TiÒn mÆt"Cã TK 112 - "TiÒn göi Ng©n hµng"

- NghiÖp vô 11: Khi chi tiªu KPC§ phÇn ®Ó l¹i t¹i doanh nghiÖp theo quy ®Þnh, kÕ to¸n ghi sæ theo ®Þnh kho¶n:

Nî TK338 - "Ph¶i tr¶ ph¶i nép kh¸c" (3382)Cã TK 111 - "TiÒn mÆt"Cã TK 112 - "TiÒn göi Ng©n hµng"

Tuú theo h×nh thøc sæ kÕ to¸n doanh nghiÖp ¸p dông mµ viÖc h¹ch to¸n tiÒn l¬ng vµ çc kho¶n trÝch BHXH, BHYT, KPC§ ®îc thùc hiÖn trªn sæ kÕ to¸n tæng hîp.

Tr×nh tù kÕ to¸n vµ çc nghiÖp vô vÒ kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ çc kho¶n trÝch BHXH, BHYT, KPC§ ®îc tãm t¾t b»ng s¬ ®å sau:

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 30 -

S¬ ®å kÕ to¸n tæng hîp tiÒn l¬ng vµçc kho¶n trÝch theo l¬ng

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 31 -

TK 141

TK

TK

TK 138 TK 334 TK 241

TK 622

TK

TK 431

TK

TK 335

(1)

(6)

(4) (4'

(7)

(8)

(10 (11)

(3) (9)(2)

5.HÖ thèng sæ s¸ch h¹ch to¸n tiÒn l¬ng vµ çc kho¶n trÝch theo l-¬ng trong doanh nghiÖp:

§èi víi doanh nghiÖp ¸p dông h×nh thøc NhËt ký - Sæ çi:§Ó h¹ch to¸n tiÒn l¬ng vµ çc kho¶n trÝch theo l¬ng, doanh

nghiÖp cã thÓ sö dông hÖ thèng sæ kÕ to¸n sau:- Mét quyÓn sæ kÕ to¸n tæng hîp duy nhÊt lµ nhËt ký sæ çi.

Sæ çi lµ sæ ghi nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh theo quan hÖ ®èi øng tµi kho¶n.

- Çc sæ ho¹ch to¸n chi tiÕt: lµ sæ ph¶n ¸nh chi tiÕt cô thÓ vÒ tõng ®èi tîng kÕ to¸n, gåm cã çc sæ chi tiÕt nh TK 334, TK 338, TK 111, TK 112, TK 641, TK 642...

§èi víi doanh nghiÖp ¸p dông h×nh thøc NhËt ký chung:Doanh nghiÖp cã thÓ sö dông hÖ thèng sæ kÕ to¸n sau:

- Sæ nhËt ký chung.- Sæ çi: mçi TK ®îc sö dông mét sè trang sæ riªng.- Çc sæ h¹ch to¸n chi tiÕt: sæ chi tiÕt TK334, TK 338, TK 111,

TK 112, TK 641, TK 642... §èi víi doanh nghiÖp ¸p dông h×nh thøc Chøng tõ ghi sæ:

Doanh nghiÖp cã thÓ sö dông hÖ thèng sæ kÕ to¸n sau:- Sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ: lµ sæ ghi nghiÖp vô kinh tÕ theo

thêi gian sau khi nghiÖp vô kinh tÕ ®ã ®· ph¶n ¸nh ë chøng tõ ghi sæ.

- Sæ çi.- Çc sæ ho¹ch to¸n chi tiÕt: sæ chi tiÕt TK 334, TK 338, TK 111,

TK 112, TK641, TK 642... §èi víi doanh nghiÖp ¸p dông h×nh thøc NhËt ký - Chøng tõ:

Doanh nghiÖp cã thÓ sö dông hÖ thèng sæ kÕ to¸n sau:- Sæ nhËt ký chøng tõ: ghi nghiÖp vô kinh tÕ theo thêi gian vµ

theo quan hÖ ®èi øng tµi kho¶n, lµm c¨n cø ®Ó ghi sæ çi.- Sæ çi.- Çc sæ ho¹ch to¸n chi tiÕt: sæ chi tiÕt TK 334, TK 338, TK 111,

TK 112, TK 641, TK 642...

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 32 -

PhÇn II

T×nh h×nh thùc tÕ vÒ tæ chøc kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ çc kho¶n trÝch theo l¬ng ë

c«ng ty XNK vµ hîp t¸c quèc tÕ Coalimex.

I. §Æc ®iÓm chung cña c«ng ty XNK vµ hîp t¸c quèc tÕ Coalimex:

1.Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty XNK vµ hîp t¸c quèc tÕ Coalimex:

C«ng ty Coalimex ra ®êi 1/1/1982 theo quyÕt ®Þnh 65 cña bé §iÖn vµ Than vµ trùc thuéc bé §iÖn vµ Than. Tªn gäi ban ®Çu cña c«ng ty lµ c«ng ty xuÊt nhËp khÈu than vµ cung øng vËt t. NhiÖm vô ban ®Çu cña c«ng ty xuÊt nhËp khÈu than vµ mua b¸n nh»m cung cÊp çc trang thiÕt bÞ vËt t kü thuËt, phôc vô cho qu¸ tr×nh khai th¸c vµ s¶n xuÊt cña Bé.

Th¸ng 4/1986, theo chñ tr¬ng cña héi ®ång bé trëng Bé §iÖn vµ Than ®îc t¸ch thµnh hai bé §iÖn vµ Bé Má vµ Than. C«ng ty chÝnh thøc trùc thuéc Bé Má vµ Than.

Th¸ng 6/1995, sau khi Tæng c«ng ty Than ®îc thµnh lËp, c«ng ty ®îc chuyÓn vÒ vµ trë thµnh mét thanh viªn trùc thuéc cña tæng c«ng ty Than ViÖt Nam.

Ngµy 25/12/1996, c«ng ty ®îc chÝnh thøc ®æi tªn thµnh tªn gäi C«ng ty xuÊt nhËp khÈu vµ Hîp t¸c quèc tÕ (Coalimex).

Vµ ngµy 01/01/2005, c«ng ty chÝnh thøc ®æi tªn thµnh C«ng ty cæ phÇn xuÊt khÈu than ViÖt Nam _ Coalimex.

Trô së chÝnh ®Æt t¹i 47 Quang Trung Hµ néi.Çc ®¬n vÞ trùc thuéc cña Coalimex:

- 1 chi nh¸nh ë Qu¶ng Ninh.- 1 chi nh¸nh ë Thµnh Phè Hå ChÝ Minh.- 1 xëng ®¸ ¨n s¹ch t¹i Thµnh Phè Hå ChÝ Minh.

Çc chi nh¸nh, ®¬n vÞ trùc thuéc, h¹ch to¸n phô thuéc, çc ®¬n vÞ nµy g¾n bã víi nhau mét çch chÆt chÏ vÒ mÆt lîi Ých kinh tÕ, dÞch vô, th«ng tin cung øng, tiªu thô… nh»m n©ng cao hiÖu Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 33 -

qu¶ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cña toµn c«ng ty, hoµn thµnh tèt nhiÖm vô cña Tæng c«ng ty giao vµ nhu cÇu vËt t nguyªn liÖu cho s¶n xuÊt c«ng nghiÖp.

Víi sè vèn ®¨ng ký khi trë thµnh ®¬n vÞ thµnh viªn cña Tæng c«ng ty than ViÖt Nam lµ: 15.085.189.483 VND.

Trong ®ã: Vèn cè ®Þnh: 6.054.935.972 VND. Vèn lu ®éng: 9.030.253.511 VND.

Tõ n¨m 1996 ®Õn nay, c«ng ty lu«n lu«n hoµn thµnh t«t nhiÖm vô, hoµn thµnh xuÊt s¾c çc chØ tiªu ®îc giao cña tæng c«ng ty Than ViÖt Nam. Ngoµi ra cßn ho¹t ®éng kinh doanh cã hiÖu qu¶ vµ chÊp hµnh tèt çc chñ tr¬ng chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ n-íc.Cïng víi sù chuyÓn ®æi c¬ cÊu KT tõ tËp trung quan liªu bao cÊp sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng. C«ng ty ®· v¬n lªn chiÕm vÞ trÝ v÷ng ch¾c trªn th¬ng trêng. §iÒu nµy ®îc thÓ hiÖn cô thÓ qua biÓu sau:

ChØ tiªu §¬n vÞ 31/12/1999 31/12/2000- Vèn SXKD §ång 71.182.244.094 124.473.655.852 +Vèn cè ®Þnh

8.514.495.032 7.790.640.376

+Vèn lu ®éng

62.667.749.062 116.683.015.476

- Tæng DT 62.768.069.646 66.564.120.072- Lîi nhuËn 739.784.991 767.793.711-ThuÕ nép NSNN

377.821.387 361.314.688

- TNBQ ®/th¸ng

1.175.000 1.978.000

Nh×n vµo biÓu ta thÊy:- Vèn SXKD cña c«ng ty tÝnh ®Õn 31/12/2000 lµ

124.473.655.852 ® trong ®ã VC§ lµ 7.790.640.376 ® chiÕm 6,26% vµ VL§ lµ 116.638.015.47 6 ® chiÕm 93,74% tæng sè VKD

- Møc t¨ng trëng rÊt ®Òu ®Æn: mét sè chØ tiªu vÒ DT, lîi nhuËn, thu nhËp b×nh qu©n ®Òu t¨ng. DT tõ 62.768.069.646 ®/99 t¨ng 66.564.120.072 ®/2000...

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 34 -

§iÒu nµy cho thÊy qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña c«ng ty lµ cã hiÖu qu¶, kÕt qu¶ ®¹t ®îc lµ rÊt tÝch cùc n¨m sau cao h¬n n¨m tríc. Bëi vËy thu nhËp cña çn bé CNV còng kh¸ cao, khÝch lÖ CBCNV trong c«ng ty yªn t©m lµm viÖc,ph¸t huy kh¶ n¨ng ®Ó ®em l¹i lîi Ých cho c«ng ty ®a c«ng ty ngµy mét ®i lªn

Trong c«ng t¸c xuÊt khÈu than.Víi truyÒn thèng vµ kinh nghiÖm lµm c«ng t¸c xuÊt khÈu than

l©u n¨m vµ lu«n gi÷ ch÷ tÝn víi kh¸ch hµng trong vµ ngoµi níc c«ng ty ®· t×m thªm ®îc kh¸ch hµng míi, thÞ trêng míi, duy tr× thÞ trêng vµ kh¸ch hµng cò nªn hµng n¨m c«ng ty ®Òu hoµn thµnh vît møc kÕ ho¹ch cña Tæng c«ng ty giao (cã n¨m ®¹t tíi trªn 200% so víi kÕ ho¹ch).

Trong bèi c¶nh lîng than tån kho cña Tæng c«ng ty than ViÖt Nam qu¸ lín so víi kh¶ n¨ng tiªu thô, viÖc c«ng ty Coalimex ®ãng gãp cho c«ng t¸c xuÊt khÈu trong 5 n¨m (1995 – 1999) lµ 3.371.306 tÊn than trÞ gi¸ trªn 103 triÖu USD ®· lµm gi¶m bít khã kh¨n cho Tæng c«ng ty Than ViÖt Nam.

Trong c«ng t¸c nhËp khÈu.Do nhiÖm vô c«ng t¸c xuÊt khÈu than ph¶i thu nhá nh vËy nªn

®Ó tån t¹i vµ ®a c«ng ty ph¸t triÓn nhanh chèng, b¶o toµn ®îc vèn, c«ng ty ®· chuyÓn híng chØ ®¹o ngoµi viÖc nhËp khÈu vËt t, thiÕt bÞ phôc vô cho ngµnh cßn ®Èy m¹nh ho¹t ®éng nhËp khÈu uû th¸c vµ kinh doanh cho çc ®¬n vÞ ngoµi ngµnh. Tõ ®ã tæ chøc còng ®îc thay ®æi. N¨m 1995 chØ cã mét phßng nhËp khÈu ®Õn nay ®· cã n¨m phßng nhËp khÈu, mçi phßng ®îc ph©n c«ng phô tr¸ch mçi thÞ trêng chøc n¨ng kh¸c nhau. C«ng t¸c nhËp khÈu ®¶m b¶o nhËp khÈu hµng ®óng phÈm chÊt quy ®Þnh lµm cho çc ®¬n vÞ cã ®¬n ®Æt hµng nhËp khÈu rÊt yªn t©m.

§Ó t¨ng doanh thu c«ng ty cßn ph¶i ph¸t triÓn kinh doanh ®a ngµnh, kinh doanh kh¸ch s¶n. MÆt kh¸c cßn thùc hiÖn ®Çu t më réng ph¸t triÓn m« h×nh s¶n xuÊt kinh doanh míi ph¸t huy tiÒm n¨ng néi lùc. C«ng ty ®· ®Çu t x©y dùng mét xëng s¶n xuÊt níc ®¸ ¨n s¹ch, thiÕt bÞ cña Th¸i Lan vµ ®a vµo ho¹t ®éng t¹i thµnh phè Hå ChÝ Minh tõ ®Çu n¨m 1999.Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 35 -

Trong c«ng t¸c xuÊt khÈu lao ®éng.§Çu n¨m 2001 C«ng ty ®· thµnh lËp Trung t©m xuÊt khÈu lao

®éng trªn c¬ së s¸t nhËp hai phßng XuÊt nhËp khÈu lao ®éng 1 vµ 2. C«ng ty ®· xuÊt khÈu ®îc rÊt nhiÒu lao ®éng d thua trong ngµnh than sang çc níc Ch©u ¸ nh Hµn Quèc, NhËt B¶n, Indonexia…®· gi¶i quyÕt ®îc mét lîng d thõa lao ®éng trong ngµnh than vµ ®· gi¶i quyÕt ®îc n¹n lao ®éng thÊt nghiÖp cho ®Êt níc. Ngoµi ra c«ng ty ®· xuÊt kh©u thªm c¶ lao ®éng ë ngoµi ngµnh than. §Õn nay th× viÖc xuÊt khÈu lao ®éng ra níc ngoµi chñ yÕu lµ lao ®éng ngoµi ngµnh than. Gãp phÇn gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm cho nh©n d©n.

Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh c«ng ty kh«ng nh÷ng b¶o toµn ®îc vèn mµ cßn ph¸t triÓn vèn ®ång thêi còng chó träng n©ng cao tr×nh ®é qu¶n lý, kinh doanh cña çn bé c«ng nh©n viªn cña c«ng ty. §Õn th¸ng 12/2003 tæng c«ng ty huy ®éng ®· lªn tíi: 201.182.224.094 VN§

2. Ho¹t ®éng kinh doanh chñ yÕu cña C«ng ty cæ phÇn xuÊt nhËp khÈu than ViÖt Nam – Coalimex.

C«ng ty COLIMEX lµ doanh nghiÖp nhµ níc, h¹ch to¸n ®éc lËp vµ lµ ®¬n vÞ thµnh viªn cña Tæng c«ng ty Than ViÖt Nam. ChÝnh v× vËy mµ ho¹t ®éng kinh doanh chñ yÕu lµ xuÊt nhËp khÈu phôc vô cho ngµnh than ViÖt Nam.

XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng kinh doanh nh vËy, c«ng ty cæ phÇn Coalimex ®· tæ chøc ho¹t ®éng kinh doanh nh sau:

- XuÊt khÈu uû th¸c than cho çc hÇm má, c«ng ty hëng phÝ uû th¸c.

- NhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ cho çc má vµ nhËp khÈu uû th¸c m¸y mãc thiÕt bÞ cho çc ®¬n vÞ ngoµi ngµnh than nh s¾t thÐp, ph©n bãn…

- Hîp t¸c lao ®éng quèc tÕ, t×m kiÕm viÖc lµm vµ ®a ngêi ViÖt Nam ®i lao ®éng vµ ®¹o t¹o ë níc ngoµi. C«ng ty xuÊt khÈu lao ®éng tõ 1992 ®Õn nay ®· ®a ®îc hµng ngh×n lao ®éng sang Hµn Quèc, §µi Loan, Malayxia, In®in«xia…Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 36 -

- Kinh doanh s¶n xuÊt níc ®¸ ¨n s¹ch t¹i thµnh phè Hå ChÝ Minh (theo quyÕt ®Þnh sè 2204/Q§ - H§QT ngµy 11/11/1998 cña tæng c«ng ty Than ViÖt Nam).

Ngoµi ra, C«ng ty cßn ®îc thùc hiÖn çc hîp ®ång kinh doanh vµ çc dÞch vô kh¸c theo ph¸p luËt trªn c¬ ë khai th¸c tiÒm n¨ng vµ kh¶ n¨ng tiÕp thÞ cña c«ng ty vµ thùc hiÖn çc nhiÖm vô kh¸c do Tæng c«ng ty giao.3. Tæ chøc bé m¸y qu¶n lý vµ bé m¸y kÕ to¸n cña C«ng ty cæ phÇn xuÊt nhËp khÈu than ViÖt Nam Coalimex:3.1. Bé m¸y qu¶n lý:

C«ng ty cæ phÇn Coalimex tæ chøc qu¶n lý theo m« h×nh trùc tuyÕn, tõ §¹i Héi ®ång cæ ®«ng bÇu ra Héi ®éng qu¶n trÞ vµ Ban kiÓm so¸t. Héi ®ång qu¶n trÞ cã ban gi¸m ®èc gåm 1 Gi¸m ®èc, 2 Phã gi¸m ®èc vµ 1 KÕ to¸n trëng.

- Gi¸m ®èc c«ng ty do H§QT Tæng c«ng ty bæ nhiÖm, miÔn nhiÖm, khen thëng, kû luËt vµ thùc hiÖn çc chÕ ®é theo ®Ò nghÞcña Tæng gi¸m ®èc Tæng c«ng ty. Gi¸m ®èc c«ng ty lµ ®¹i diÖn ph¸p nh©n cña c«ng ty, chÞu tr¸ch nhiÖm tríc tæng gi¸m ®èc, tríc H§QT Tæng c«ng ty, tríc Nhµ níc vµ tríc ph¸p luËt vÒ viÖc qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh cao nhÊt trong c«ng ty.

- 2 phã gi¸m ®èc gióp gi¸m ®èc qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh mét hoÆc mét sè lÜnh vùc ho¹t ®éng cña c«ng ty theo sù ph©n c«ng uû quyÒn cña gi¸m ®èc, tríc ph¸p luËt vÒ nhiÖm vô ®îc ph©n c«ng hoÆc uû quyÒn thùc hiÖn.

Díi ban gi¸m ®èc lµ çc phßng, ban, chi nh¸nh cã chøc n¨ng thùc hiÖn çc nhiÖm vô do c«ng ty giao phã:

- Phßng tæ chøc nh©n sù thanh tra: gióp gi¸m ®èc C«ng ty thùc hiÖn c«ng t¸c tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh, qu¶n lý çn bé, c«ng t¸c lao ®éng tiÒn l¬ng, c«ng t¸c ®µo t¹o båi dìng çn bé,c«ng nh©n viªn, thanh tra néi bé,c«ng t¸c b¶o vÖ c¬ quan.

- Phßng kÕ ho¹ch kinh tÕ - tµi chÝnh: gióp gi¸m ®èc vÒ c«ngt¸c tµi chÝnh kÕ to¸n, thùc hiÖn h¹ch to¸n s¶n xuÊt kinh doanh, thanh quyÕt to¸n víi Nhµ níc.

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 37 -

- Phßng kinh doanh: tham mu cho gi¸m ®èc trong c«ng t¸c tiªu thô, t×m kiÕ thÞ trêng, v¹ch kÕ ho¹chvÒ mua b¸n hµng ho¸,chñ ®éng ®îc nguån hµng ®ång thêi t×m ®Çu ra cho hµng ho¸.

- Phßng hîp t¸c lao ®éng vµ ®µo t¹o quèc tÕ: Chñ ®éng t×m thÞ trêng xuÊt khÈu lao ®éng ra níc ngoµi, hîp t¸c cïng çc tæ chøc, ç nh©n trongvµ ngoµi níc trong vÊn ®Ò ®µo t¹o lao ®éng, ®Æc biÑt lµ cho çc ®èi tîng con, em çn bé, c«ng nh©n viªn nghµnh than.

Çc chi nh¸nh, xëng cña c«ng ty ®øng ®Çu lµ gi¸m ®èc cña chi nh¸nh. Nh÷ng ®¬n vÞ nµy mÆc dï cã t çch ph¸p nh©n nhng h¹ch to¸n phô thuéc vµ chÞu sù gi¸m s¸t chØ ®¹o cña gi¸m ®èc c«ng ty, ®îc më tµi kho¶n t¹i Ng©n hµng theo qui ®Þnh cña ph¸p luËt.

Coalimex cã çc phßng, ban, chi nh¸nh sau:- Phßng tæ chøc nh©n sù vµ thanh tra b¶o vÖ.- Phßng kÕ ho¹ch, kÕ to¸n tµi chÝnh.- Phßng hµnh chÝnh tæng hîp.- Çc phßng nhËp khÈu 1, 2, 3, 4 vµ 5.- Phßng xuÊt nhËp khÈu than vµ hîp t¸c quèc tÕ.- Phßng hîp t¸c lao ®éng.- Chi nh¸nh c«ng ty Coalimex t¹i Qu¶ng Ninh.- Chi nh¸nh c«ng ty Coalimex t¹i thµnh phè Hå Chi Minh.

Nh×n chung, c¬ cÊu tæ chøc cña c«ng ty theo quy m« tæ chøc g¾n liÒn víi çc chøc n¨ng phßng ban ®· gióp cho c«ng ty tËn dông tèt ®îc kh¶ n¨ng chuyªn m«n nghiÖp vô cña çc thµnh viªn. §iÒu ®ã gióp c«ng ty nhanh chèng n¾m b¾t ®îc nh÷ng thay ®æi trªn thÞ trêng còng nh trong kinh doanh, qua ®ã cã thÓ thùc hiÖn ®îc çc ho¹t ®éng kinh doanh cã hiÖu qu¶ h¬n.

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 38 -

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 39 -

S¬ ®å bé m¸y qu¶n lý cña coalimex.

Phßng hµnh chÝnh tæng hîp

Phßng nhËp khÈu 2

Chi nh¸nh Qu¶ng Ninh.



Chi nh¸nh thµnh phè Hå ChÝ Minh.

S¶n xuÊt n íc ®¸ ¨n s¹ch thµnh phè Hå ChÝ Minh



Phßng xuÊt khÈu lao ®éng quèc tÕ.Phßng kiÓm to¸n néi bé.

Phã Gi¸m §èc

Phã Gi¸m §èc

Phßng tæ chøc nh©n sù vµ thanh tra

Phßng kÕ ho¹ch kinh tÕ- tµi chÝnh.

Phßng xuÊt khÈu than.

§¹i h

éi ®

ång

cæ ®

«ng

Ban

kiÓm

so

¸tH«

i ®ån

g QT

rÞGi

¸m §è

c

3.2.Bé m¸y kÕ to¸n:

3.2.1. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n:KÕ to¸n lµ c«ng cô quan träng ®Ó ®iÒu hµnh, qu¶n lý çc ho¹t

®éng, tÝnh to¸n kinh tÕ vµ kiÓm tra vµ b¶o vÖ, sö dông tµi s¶n, vËt t, tiÒn vèn nh»m ®¶m b¶o quyÒn chñ ®éng trong kinh doanh vµ chñ ®éng tµi chÝnh cña c«ng ty.

C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n, c«ng ty ®· ¸p dông m« h×nh tæ chøc kÕ to¸n tËp trung. Toµn c«ng ty chØ cã mét phßng kÕ to¸n duy nhÊt ®Æt t¹i trô së chÝnh cña c«ng ty gäi lµ phßng kÕ ho¹ch kinh tÕ – tµi chÝnh.

Phßng cã nhiÖm vô h¹ch to¸n çc nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh hµng ngµy cña c«ng ty. §èi víi çc chi nh¸nh nh Qu¶ng Ninh, thµnh phè Hå ChÝ Minh ®îc ph©n cÊp h¹ch to¸n ®éc lËp nhng kh«ng ®Çy ®ñ, nghÜa lµ viÖc h¹ch to¸n cña chi nh¸nh ®îc lªn b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n vµ b¸o ço kÕt qu¶ kinh doanh cña chi nh¸nh. Riªng phÇn trÝch khÊu hao TSC§ vµ thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp tËp trung t¹i c«ng ty hµng th¸ng chi nh¸nh göi b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n cho phßng kÕ ho¹ch kinh tÕ – tµi chÝnh b»ng çch chuyÓn sè liÖu. Cuèi quý, kÕ to¸n chi nh¸nh göi b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n, b¸o ço kÕt qu¶ kinh doanh, t×nh h×nh thu nép ng©n s¸ch Nhµ níc vµ biÓu tæng hîp chi phÝ theo yÕu tè. Cuèi n¨m lµm nh quý nhng sè liÖu lµ c¶ n¨m.

Bé phËn kÕ to¸n cña c«ng ty cã nhiÖm vô tæ chøc, thùc hiÖn vµ kiÓm tra toµn bé c«ng t¸c kÕ to¸n cña c«ng ty, gióp l·nh ®¹o c«ng ty thùc hiÖn h¹ch to¸n kinh tÕ vµ giao chØ tiªu doanh thu, chi phÝ cho çc phßng kinh doanh.

Phßng kÕ ho¹ch kinh tÕ – tµi chÝnh cña c«ng ty gåm cã hai bé phËn lµ bé phËn kÕ ho¹ch vµ bé phËn kÕ to¸n. Trong ®ã bé phËn kÕ ho¹ch x©y dùng çc chØ tiªu kÕ ho¹ch cho çc phßng ban kinh doanh cña toµn c«ng ty. Bé phËn kÕ ho¹ch thùc hiÖn ghi chÐp ph¶n ¸nh çc nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh hµng ngµy cña toµn c«ng ty vµ b¸o ço theo ®Þnh kú hoÆc bÊt thêng, lËp çc b¸o ço tµi chÝnh.

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 40 -

Phßng kÕ ho¹ch kinh tÕ gåm 9 ngêi vµ ®îc ph©n c«ng phô tr¸ch çc c«ng viÖc nh sau: KÕ to¸n trëng, phã kÕ to¸n trëng phô tr¸ch kÕ ho¹ch, phã kÕ to¸n trëng phô tr¸ch kÕ to¸n, kÕ to¸n hµng ho¸ kiªm kÕ to¸n c«ng nî trong ngµnh, kÕ to¸n tæng hîp, kÕ to¸n chi phÝ, kÕ to¸n tµi kho¶n 1121, kÕ to¸n tµi kho¶n 1122, kÕ to¸n tiÒn mÆt kiªm kÕ to¸n c«ng nî ngoµi ngµnh, vµ mçi chi nh¸nh cã tõ mét ®Õn hai kÕ to¸n viªn.

KÕ to¸n trëng: (Trëng phßng )- Gióp Gi¸m ®èc c«ng ty chØ ®¹o, tæ chøc thùc hiÖn c«ng t¸c

kÕ to¸n thèng kª cña c«ng ty, tæ chøc ®iÒu hµnh chung bé m¸y kÕ to¸n, ph©n c«ng c«ng viÖc cô thÓ cho tõng phÇn hµnh kÕ to¸n.

- Tæ chøc thùc hiÖn vµ kiÓm tra thùc hiÖn çc chÕ ®é, thÓ lÖ kÕ to¸n, çc chÝnh s¸ch, chÕ ®é kinh tÕ tµi chÝnh trong c«ng ty còng nh chÕ ®é chøng tõ kÕ to¸n, hÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n, chÕ ®é sæ s¸ch kÕ to¸n, chÝnh s¸ch thuÕ, chÕ ®é trÝch lËp vµ sö dông çc kho¶n dù phßng còng nh chÕ ®é trÝch lËp vµ sö dông çc quü cña c«ng ty.

- Cã nhiÖm vô lËp b¸o ço tµi chÝnh theo yªu cÇu qu¶n lý vµ theo quy ®Þnh cña Trung ¬ng vµ Thµnh phè còng nh cña çc nghµnh chøc n¨ng.

KÕ to¸n tiÒn l¬ng kiªm kÕ to¸n vËt t, hµng ho¸, tµi s¶n cè ®Þnh:

- VÒ tiÒn l¬ng, BHXH, BHYT: Tæ chøc h¹ch to¸n, cung cÊp th«ng tin vÒ t×nh h×nh sö dông lao ®éng t¹i c«ng ty, vÒ chi phÝ tiÒn l-¬ng vµ çc kho¶n trÝch nép BHXH, BHYT. Cuèi kú cã nhiÖm vô lµm b¸o ço thùc hiÖn quü l¬ng vµ çc kho¶n nép b¶o hiÓm trÝch theo l¬ng.

- VÒ tµi s¶n cè ®Þnh: X¸c ®Þnh gi¸ trÞ cña tµi s¶n, tham gia kiÓm kª tµi s¶n vµ theo dâi vµo sæ s¸ch t×nh h×nh tµi s¶n ph¸t sinh trong c«ng ty trong th¸ng, quý vµ n¨m, ®ång thêi lËp çc b¸o ço kÕ to¸n néi bé vÒ t¨ng gi¶m tµi s¶n cè ®Þnh.

- VÒ vËt t, hµng ho¸: ChÞu tr¸ch nhiÖm theo dâi t×nh h×nh hiÖn cã vµ biÕn ®éng tõng lo¹i vËt t, hµng ho¸, ®ång thêi chÊp hµnh ®Çy ®ñ quy ®Þnh vÒ thñ tôc nhËp xuÊt b¶o qu¶n vËt t, hµng Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 41 -

ho¸. Cuèi th¸ng lËp b¶ng kª tæng hîp xuÊt, nhËp, tån vËt t, hµng ho¸.

KÕ to¸n thanh to¸n kiªm giao dÞch ng©n hµng:ChÞu tr¸ch nhiÖm vÒ më tµi kho¶n, ghi sÐc, uû nhiÖm chi,

thanh to¸n tiÒn ng©n hµng..., híng dÉn thñ tôc thanh to¸n, kiÓm tra chøng tõ, kiÓm tra viÖc më sæ, ghi sæ xuÊt nhËp vËt t hµng ho¸ cña c«ng ty. Cuèi kú lËp b¸o ço thu, chi, tån quü tiÒn mÆt vµ ®èi chiÕu víi ng©n hµng, lËp b¸o ço kiÓm kª quü.

KÕ to¸n vÒ chi phÝ: Thu nhËp, lËp vµ kiÓm tra chøng tõ kÕ to¸n, tham gia gióp l·nh

®¹o xÐt duyÖt chi phÝ cho çc ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty. KÕ to¸n vèn b»ng tiÒn vµ thanh to¸n c«ng nî:

Theo dâi t×nh h×nh c«ng nî, t¹m øng cña kh¸ch hµng, çc thñ tôc kª khai nép thuÕ, tæ chøc ®èi chiÕu c«ng nî, thu håi çc kho¶n nî cña kh¸ch hµng, c©n ®èi nhu cÇu vèn, tr¸nh t×nh tr¹ng thiÕu vèn trong kinh doanh.

Thñ quü:ChÞu tr¸ch nhiÖm qu¶n lý vµ nhËp xuÊt quü tiÒn mÆt, cã

nhiÖm vô thu chi tiÒn mÆt khi cã sù chØ ®¹o cña cÊp trªn. Hµng ngµy ph¶i kiÓm kª sè tiÒn mÆt thùc tÕ, ®èi chiÕu víi sè liÖu trong s¸ch.

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 42 -

S¬ ®å bé m¸y tæ chøc kÕ to¸n cña c«ng ty cæ phÇn Coalimex.

KÕ to¸n tæng hîp

Phã kÕ to¸n tr ëng phô tr¸ch kÕ ho¹ch

Chi nh¸nh t¹i thµnh phè Hå ChÝ Minh

Phã kÕ to¸n tr ëng phô tr¸ch kÕ to¸n

Chi nh¸nh t¹i Qu¶ng Ninh

KÕ to¸n tiÒn mÆt kiªm kÕ to¸n c«ng nî ngoµi ngµnh

Thñ quü

KÕ to¸n tµi kho¶n 1122

KÕ to¸n tµi kho¶n 1121

KÕ to¸n chi phÝ

KÕ to¸n tr ëng

3.2.2.HÖ thèng sæ kÕ to¸n, chøng tõ kÕ to¸n vµ lu©n chuyÓn chøng tõ t¹i c«ng ty XNK vµ hîp t¸c quèc tÕ Coalimex:

- HÖ thèng chøng tõ kÕ to¸n:Mét trong nh÷ng ®Æc trng cña h¹ch to¸n kÕ to¸n lµ ghi nhËn

th«ng tin ph¶i cã c¨n cø chøng tõ. Chøng tõ kÕ to¸n lµ b»ng chøng x¸c minh néi dung nghiÖp vô kinh tÕ, tµi chÝnh ®· ph¸t sinh. Ph¬ng ph¸p chøng tõ kÕ to¸n lµ mét c«ng viÖc chñ yÕu cña tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n ë çc ®¬n vÞ.

C«ng ty XNK vµ hîp t¸c quèc tÕ Coalimex ®· sö dông çc lo¹i chøng tõ kÕ to¸n theo quy ®Þnh hiÖn hµnh nh çc lo¹i phiÕu nhËp kho, phiÕu xuÊt kho, thÎ kho, phiÕu thu, phiÕu chi, ho¸ ®¬n xuÊt nhËp khÈu vµ ho¸ ®¬n b¸n hµng. Çch ghi chÐp vµ lu©n chuyÓn chøng tõ hîp lý, thuËn lîi cho viÖc ghi sæ kÕ to¸n, tæng hîp sè liÖu, ®ång thêi ®¸p øng ®îc yªu cÇu cña c«ng t¸c qu¶n lý.

§èi víi çc chøng tõ vÒ lao ®éng tiÒn l¬ng bao gåm: B¶ng thanh to¸n tiÒn l¬ng vµ b¶ng theo dâi chÊm c«ng. Trong ®ã b¶ng thanh to¸n tiÒn l¬ng lµ c¨n cø ®Ó thanh to¸n tiÒn l¬ng vµ phô cÊp cho ngêi lao ®éng vµ ®ång thêi lµ c¨n cø ®Ó thèng kª tiÒn l¬ng vµ lao ®éng trong c«ng ty. Cßn b¶ng theo dâi chÊm c«ng dïng ®Ó theo dâi thêi gian lµm viÖc, nghØ viÖc, nghØ BHXH, BHYT, lµm c¨n cø dÓ tiÒn l¬ng vµ ®ãng BHXH, BHYT theo quy ®Þnh hiÖn hµnh cña Nhµ níc cho çn bé c«ng nh©n viªn.

- H×nh thøc sæ kÕ to¸n c«ng ty ¸p dông:Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 43 -

§Ó phï hîp quy m« còng nh ®iÒu kiÖn thùc tÕ, c«ng ty XNK vµ hîp t¸c quèc tÕ Coalimex ¸p dông h×nh thøc h¹ch to¸n NhËt ký chung vµ çc lo¹i sæ cña h×nh thøc nµy gåm cã: Sæ kÕ to¸n chi tiÕt (sæ chi tiÕt theo dâi c«ng nî víi kh¸ch hµng, sæ chi tiÕt b¸n hµng,...); Sæ kÕ to¸n tæng hîp (sæ nhËt ký chung, sæ çi çc tµi kho¶n )

Tr×nh tù lu©n chuyÓn chøng tõ vµ ghi chÐp sè liÖu trªn çc sæ kÕ to¸n ®Òu ®îc m¸y thùc hiÖn tù ®éng theo tr×nh tù ch¬ng tr×nh ®· ®îc cµi ®Æt s½n theo s¬ ®å trang bªn:

H×nh thøc sæ kÕ to¸n mµ c«ng ty ¸p dông lµ h×nh thøc kÕ to¸n sæ nhËt ký chung. §©y lµ h×nh thøc sæ cã kÕt cÊu ®¬n gi¶n, Ýt cét, rÊt thuËn tiÖn cho viÖc xö lý c«ng t¸c kÕ to¸n b»ng m¸y vi tÝnh, l¹i phï hîp víi yªu cÇu qu¶n lý vµ tr×nh ®é çn bé kÕ to¸n. Theo h×nh thøc nµy, hµng ngµy tÊt c¶ çc nghiÖp vô kinh tÕ tµi chÝnh ph¸t sinh cña c«ng ty ®îc thÓ hiÖn trªn çc chøng tõ gèc ®Òu ®îc chuyÓn vµo m¸y. Do m¸y tÝnh ®· ®îc çc chuyªn viªn kÕ to¸n cµi ®Æt vµ më çc sæ tæng hîp, sæ chi tiÕt theo tõng m¶iªng phï hîp víi yªu cÇu qu¶n lý, theo dâi chi tiÕt cña c«ng ty, nªn 1 nghiÖp vô nµo ®ã liªn quan ®Õn chi tiÕt cÇn theo dâi, çn bé kÕ to¸n khi ®a çc sè liÖu vµo m¸y chØ cÇn gäi tªn m· cña tµi kho¶n chi tiÕt lµ lËp tøc sè liÖu ®ã còng ®ång thêi ®· cã trong nhËt ký chung, trong sæ chi tiÕt vµ ë sæ çi tµi kho¶n. Cuèi th¸ng, c¨n cø vµo sæ çi çc tµi kho¶n, m¸y tÝnh lËp nªn b¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh çc tµi kho¶n tõ çc sæ (thÎ) chi tiÕt, m¸y lËp b¶ng tæng hîp c©n ®èi çc chi tiÕt. KÕ to¸n tiÕn hµnh ®èi chiÕu sè liÖu gi÷a tæng hîp vµ chi tiÕt cã khíp nhau kh«ng. NÕu nh kh«ng cã sai sãt th× m¸y lËp b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n (dùa trªn sè d cuèi kú çc tµi kho¶n).

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 44 -

Ghi chó: : ghi hµng ngµy

: ghi cuèi th¸ng

: quan hÖ ®èi chiÕu(1) Hµng ngµy, c¨n cø çc chøng tõ gèc hîp lÖ ®a vµo m¸y theo tõng m· riªng, m¸y tÝnh tù ®éng ®a sè liÖu vµo Sæ nhËt ký chung, sæ chi tiÕt (nÕu cÇn thiÕt theo dâi chi tiÕt ) vµ sæ çi.(2) Cuèi th¸ng, tõ sè liÖu trªn sæ çi, m¸y lËp b¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh çc tµi kho¶n; tõ sè liÖu trªn çc sæ chi tiÕt, m¸y lËp b¶ng tæng hîp chi tiÕt sè ph¸t sinh.(3) LÊy sè liÖu trªn b¶ng ®èi chiÕu sè ph¸t sinh vµ b¶ng tæng hîp chi tiÕt sè ph¸t sinh ®Ó m¸y lËp b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n vµ çc b¸o ço kÕ to¸n kh¸c.

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 45 -

(1a)

(2)

(2)

(3) (3)

Chøng tõ

Sæ, thÎ chi tiÕt

B¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh çc tµi kho¶n

Sæ çi tµi kho¶n

NhËt ký chung

B¶ng tæng hîp chi tiÕt sè ph¸t sinh

B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n vµ b¸o ço kÕ to¸n kh¸c kh¸c

(1c)

Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån kho mµ c«ng ty ®ang ¸p dông lµ ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn. Theo ph¬ng ph¸p nµy, kÕ to¸n thùc hiÖn ghi chÐp ph¶n ¸nh thêng xuyªn, liªn tôc, cã hÖ thèng t×nh h×nh nhËp, xuÊt vËt t, s¶n phÈm hµng ho¸ vµo sæ kÕ to¸n vµ tµi kho¶n trªn c¬ së çc chøng tõ nhËp, xuÊt. Gi¸ trÞ cña vËt t xuÊt kho ®îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së tæng hîp sè liÖu tõ çc chøng tõ xuÊt kho, ®îc ph©n lo¹i theo tõng ®èi tîng sö dông vµ ®îc ph¶n ¸nh trªn tµi kho¶n vµ sæ kÕ to¸n. Sè tån kho - gi¸ trÞ cña vËt t tån kho cã thÓ ®îc x¸c ®Þnh ë bÊt kú thêi ®iÓm nµo, sè liÖu thÓ hiÖn trªn tµi kho¶n vµ sæ kÕ to¸n.

Tæ chøc hÖ thèng b¸o ço kÕ to¸n t¹i c«ng ty XNK vµ hîp t¸c quèc tÕ Coalimex:

C«ng ty XNK vµ hîp t¸c quèc tÕ Coalimex sö dông hÖ thèng b¸o ço kÕ to¸n theo ®óng chÕ ®é vµ quy ®Þnh cña Nhµ níc vµ thùc hiÖn tèt çc b¸o ço vÒ çc ho¹t ®éng tµi chÝnh cña c«ng ty.

HÖ thèng b¸o ço tµi chÝnh cña c«ng ty XNK vµ hîp t¸c quèc tÕ Coalimex gåm:

- B¸o ço quyÕt to¸n (theo quý, n¨m ).- B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n (theo quý, n¨m).- B¸o ço kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh (theo quý,

n¨m).- B¶ng c©n ®èi tµi kho¶n (theo quý, n¨m).- Tê khai chi tiÕt doanh thu, chi phÝ, thu nhËp (theo n¨m).- QuyÕt to¸n thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp (theo n¨m).- QuyÕt to¸n thuÕ GTGT (theo n¨m).- ThuyÕt minh b¸o ço tµi chÝnh (cuèi n¨m).

Çc b¸o ço tµi chÝnh trªn ®îc göi vµo cuèi mçi quý cña niªn ®é kÕ to¸n vµ ®îc göi tíi çc c¬ quan sau:

- C¬ quan cÊp chñ qu¶n (Së Th¬ng m¹i).- Chi côc tµi chÝnh doanh nghiÖp.- Côc thèng kª.- Côc thuÕ.- Ngoµi ra c«ng ty cßn sö dông mét sè lo¹i b¸o ço néi bé nh:

B¸o ço çc kho¶n ph¶i thu, ph¶i tr¶, t×nh h×nh c«ng nî, t×nh Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 46 -

h×nh xuÊt nhËp khÈuçc s¶n phÈm, hµng ho¸, ph©n tÝch kÕt qu¶ vÒ tµi chÝnh vµ çc ho¹t ®éng kinh doanh trong xuÊt nhËp khÈu çc mÆt hµng cña c«ng ty. Çc b¸o ço nµy sÏ ®îc göi tíi ban gi¸m ®èc cña c«ng ty.II.T×nh h×nh thùc tÕ vÒ tæ chøc kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ çc kho¶n trÝch theo lëng c«ng ty XNK vµ hîp t¸c quèc tÕ Coalimex:1. §èi tîng vµ nguyªn t¾c tr¶ l¬ng ë c«ng ty:1.1. §èi tîng:

Thùc hiÖn quyÕt ®Þnh sè 563 TTG ngµy 10/10/1994 cña Thñ Tíng ChÝnh Phñ vÒ viÖc thµnh lËp Tæng c«ng ty Than ViÖt Nam, víi t çch lµ thµnh viªn cña Tæng c«ng ty Than VN, c«ng ty XNK vµ HTQT ra ®êi vµ dÇn ¸p dông ph¬ng thøc tr¶ l¬ng míi ®èi víi CBCNV trong c«ng ty.

1.2. Nguyªn t¾c:- TiÒn l¬ng tr¶ cho çc ®¬n vÞ c¨n cø vµo kÕt qu¶ kinh doanh

dÞch vô, møc ®é ®ãng cña çc ®¬n vÞ (phßng, chi nh¸nh), çc ç nh©n vµo ho¹t ®éng chung cña c«ng ty ®¶m b¶o c«ng b»ng hîp lý gi÷a çc ®¬n vÞ, ç nh©n trong c«ng ty.

- TiÒn l¬ng tr¶ cho ç nh©n ngêi lao ®éng ®îc thùc hiÖn theo nguyªn t¾c: lµm c«ng viÖc g×, gi÷ chøc vô g× th× hëng theo c«ng viÖc ®ã hoÆc chøc vô ®ã nh»m khuyÕn khÝch ngêi lao ®éng hoµn thµnh tèt nhiÖm vô ®îc giao.

- TiÒn l¬ng tr¶ cho ngêi lao ®éng bao gåm 2 phÇn: mét phÇn lµ møc l¬ng theo chøc vô hoÆc cÊp bËc theo ng¹ch bËc quy ®Þnh t¹i nghÞ ®Þnh 26/CP ngµy 23/5/1993 cña chÝnh phñ ban hµnh chÕ ®é tiÒn l¬ng trong çc DN gäi lµ tiÒn l¬ng chÕ ®é; m«t phÇn theo hiÖu qu¶ c«ng t¸c cña ngêi lao ®éng gäi lµ tiÒn l¬ng n¨ng suÊt.

- TiÒn l¬ng vµ thu nhËp cña ngêi lao ®éng ®îc ghi vµo sæ l¬ng cña c«ng ty (nh quy ®Þnh t¹i th«ng t sè 15/L§TBXH - TT ngµy 10/4/1997 cña bé Lao §éng Th¬ng Binh X· Héi vÒ viÖc híng dÉn sö dông sè l¬ng cña DN nhµ níc).

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 47 -

2.Mét sè vÊn ®Ò chung vÒ qu¶n lý vµ kÕ to¸n tiÒn l¬ng, çc kho¶n trÝch theo l¬ng t¹i c«ng ty XNK vµ hîp t¸c quèc tÕ Coalimex:

2.1.Ph¬ng ph¸p qu¶n lý lao ®éng vµ tiÒn l¬ng t¹i c«ng ty XNK vµ hîp t¸c quèc tÕ Coalimex:

§Ó cho qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt x· héi nãi chung vµ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ë çc doanh nghiÖp nãi riªng ®îc diÔn ra thêng xuyªn liªn tôc th× mét vÊn ®Ò thiÕt yÕu lµ ph¶i t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng. Ngêi lao ®éng ph¶i cã vËt phÈm tiªu dïng ®Ó t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng, v× vËy khi hä tham gia lao ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ë çc doanh nghiÖp th× ®ßi hái çc doanh nghiÖp ph¶i tr¶ thï lao cho hä.

Chi phÝ vÒ lao ®éng lµ mét rong çc yÕu tè chi phÝ c¬ b¶n cÊu thµnh lªn gi¸ thµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm cña doanh nghiÖp.ViÖc sö dông hîp lý lao ®éng còng chÝnh lµ tiÕt kiÖm vÒ chi phÝ lao ®éng sèng dÉn ®Õn h¹ gi¸ thµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm t¹o ®iÒu kiÖn t¨ng lîi nhuËn cho doanh nghiÖp, n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt, tinh thÇn cho c«ng nh©n viªn, cho ngêi lao ®éng.

Qu¶n lý lao ®éng vµ tiÒn l¬ng lµ mét néi dung quan träng trong c«ng t¸c qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp:

HiÖn nay c«ng ty XNK vµ hîp t¸c quèc tÕ Coalimex ®ang qu¶n lý lao ®éng theo hai lo¹i, bao gåm:

- Lao ®éng trong biªn chÕ: gåm Gi¸m ®èc, Phã Gi¸m ®èc vµ kÕ to¸n trëng.

- Lao ®éng dµi h¹n: gåm tÊt c¶ çc c«ng nh©n viªn cßn l¹i ttong c«ng ty.

VÒ c«ng t¸c qu¶n lý tiÒn l¬ng, c«ng ty qu¶n lý theo 2 lo¹i:- Quü tiÒn l¬ng chÝnh: lµ tiÒn l¬ng tr¶ cho ngêi lao ®éng

trongthêi gian lµm nhiÖm vô chÝnh ®· quy ®Þnh cho hä bao gåm tiÒn l¬ng cÊp bËc vµ çc kho¶n phô cÊp thêng xuyªn.

- Quü tiÒn l¬ng phô: lµ tiÒn l¬ng tr¶ cho ngêi lao ®éng trong nh÷ng thêi gian kh«ng lµm nhiÖm vô chÝnh nh÷ng vÉn ®îc hëng theo chÕ ®é quy ®Þnh nh tiÒn l¬ng trong thßi gian nghØ phÐp, thßi gian ®i lµm nghÜa vô x· héi, héi häp, häc tËp...Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 48 -

2.2. H×nh thøc tr¶ l¬ng t¹i c«ng ty XNK vµ hîp t¸c quèc tÕ Coalimex:

ViÖc tÝnh vµ tr¶ chi phÝ lao ®éng cã thÓ thùc hiÖn theo nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau, tuú theo ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, tÝnh chÊt c«ng viÖc vµ tr×nh ®é qu¶n lý cña doanh nghiÖp.

HiÖn nay c«ng ty ¸p dông mét h×nh thøc tr¶ l¬ng chÝnh. §ã lµ tr¶ l¬ng theo thêi gian mµ cô thÓ lµ h×nh thøc tr¶ tiÒn l¬ng th¸ng.

ViÖc x¸c ®Þnh tiÒn l¬ng ph¶i tr¶ cho ngêi lao ®éng c¨n cø vµo hÖ sè møc l¬ng cÊp bËc, chøc vô vµ phô tr¸ch tr¸ch nhiÖm (nÕu cã).

Ngoµi ra, tuú theo t×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty, nÕu c«ng ty ®¹t møc doanh thu theo chØ tiªu, kÕ ho¹ch ®Óa th× çc çn bé,c«ng nh©n viªn trong c«ng ty sÏ ®îc hëng thªm mét hÖ sè l¬ng cña c«ng ty, cã thÓ lµ 1,5 hoÆc2... tuú theo møc lîi nhuËn ®¹t ®îc.

Thêi gian ®Ó tÝnh l¬ng, tÝnh thëng, phô cÊp, trî cÊp vµ çc kho¶n kh¸c ph¶i tr¶ cho ngêi lao ®éng lµ theo th¸ng.

VÝ dô: Anh L¹i ViÖt Cêng, trëng phßng Hµnh chÝnh c«ng ty cã hÖ sè l¬ng lµ 4,78; phô cÊp tr¸ch nhiÖm lµ 0,2. Ngoµi ra, do ho¹t ®éng kinh doanh cña n¨m2002 ®¹t lîi nhuËn cao, hoµn thµnh vît møc chØ tiªu ®Ò ra nªn toµn bé çc çn bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty ®îc hëng thªm mét hÖ sè l¬ng cña c«ng ty lµ 2. VÆy møc l-¬ng th¸ng 3/2002 cña anh Cêng sÏ lµ:

(4,78 + 0,2 + 2) x 290.000 = 2.024.200 (®ång/th¸ng)Ngoµi chÕ ®é tiÒn l¬ng, c«ng ty cßn tiÕn hµnh x©y dùng chÕ

®é tiÒn thëng cho çc ç nh©n, tËp thÓ cã thµnh tÝch trong ho¹t ®éng kinh doanh nh»m khuyÕn khÝch ngêi lao ®éng cã nhiÒu ®ãng gãp h¬n cho sù ph¸t triÓn cña c«ng ty.

2.3. Çc kho¶n trÝch theo l¬ng: BHXH, BHYT, KPC§:Theo nh chÕ ®é tµi chÝnh ®· quy ®Þnh, hµng th¸ng c«ng ty

c¨n cø vµo tiÒn l¬ng cÊp bËc (l¬ng c¬ b¶n) cña c«ng nh©n viªn ®Ó trÝch 20% trªn l¬ng c¬ b¶n nép cho quü BHXH cÊp trªn (ë ®©y lµ BHXH cÊp QuËn). Sè tuyÖt ®èi nµy sÏ ®îc c«ng ty khÊu trõ Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 49 -

vµo l¬ng th¸ng cña c«ng nhaan viªn (víi tû lÖ 5%) vµ tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt trong th¸ng (víi tû lÖ 15%).

Cßn BHYT theo quy ®Þnh c«ng ty ph¶i trÝch 3% l¬ng c¬ b¶n cña ngêi lao ®éng ®Ó nép quü BHYT cÊp trªn, trong ®ã 1% do ngêi lao ®éng ®ãng gãp nhng do tû lÖ 1% qu¸ nhá nªn c«ng ty ®· kh«ng trÝch tû lÖ nµy trõ vµo l¬ng c«ng nh©n viªn mµ c«ng ty trÝch tÝnh vµo chi phÝ tÊt c¶ lµ 35 l¬ng c¬ b¶n. TÊt nhiªn viÖc lµm nµy ®· kh«nglµm biÕn ®éng lín ®Õn chi phÝ l¬ng trong gi¸ thµnh.

Tû lÖ phÇn tr¨m trªn l¬ng c¬ b¶n ®Ó tÝnh nép cho quü c«ng ®oµn la 2%. PhÇn nµy c«ng ty ®îc phÐp tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt, cßn tiÒn thu KPC§ tõ ngêi lao ®éng lµ 1% trªn l¬ng thùc tÕ sÏ bÞ c«ng ty trõ vµo thu nhËp ngêi lao ®éng. Sè KPC§ thu ®îc c«ng ty sÏ gi÷ l¹i chi tr¶ cho nh÷ng ho¹t ®éng: th¨m hái khi c«ng nh©n viªn ®au èm, bÖnh tËt, tæ chøc buæi tham quan d· ngo¹i, liªn hoan mõng ngµy Quèc tÕ phô n÷ (8/3),...

2.4. ChÕ ®é thanh to¸n BHXH tr¶ thay l¬ng t¹i c«ng ty XNK vµ hîp t¸c quèc tÕ Coalimex:

C«ng ty thùc hiÖn theo ®óng chÕ ®é hiÖn hµnh cña Nhµ níc nh trong trêng hîp nghØ viÖc v× èm ®au, thai s¶n, tai n¹n rñi ro cã x¸c nhËn cña çn bé y tÕ. Thêi gian nghØ hëng BHXH sÏ ®îc c¨n cø nh sau:

NÕu lµm viÖc trong ®iÒu kiÖn b×nh thêng mµ cã thêi gian ®ãng BHXH:

- Díi 15 n¨m sÏ ®îc nghØ 30 ngµy/n¨m.- Tõ 15 n¨m ®Õn 30 n¨m ®îc nghØ 40 ngµy/n¨m.- Trªn 30 n¨m ®îcnghØ 50 ngµy/n¨m NÕu lµm viÖc trong m«i trêng ®éc h¹i, nÆng nhäc, n¬i cã phô

cÊp khu vùc hÖ sè 0,7 th× ®îc nghØ thªm 10 ngµy so víi møc hëng ë ®iÒu kiÖn lµm viÖc b×nh thêng.

NÕu bÞ bÖnh dµi ngµy víi çc bÖnh ®Æc biÖt ®îc Bé y tÕ ban hµnh th× thêi gian nghØ hëng BHXH kh«ng qu¸ 180 ngµy/n¨m kh«ng ph©n biÖt thêi gian ®ãng BHXH.

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 50 -

Tû lÖ hëng BHXH trong trêng hîp nµy ®îc hëng 75% l¬ng c¬ b¶n.

Víi c«ng thøc tÝnh l¬ng BHXH tr¶ thay l¬ng nh sau:Møc l¬ng BHXH tr¶ thay l¬ng

=Møc l¬ng c¬

b¶n xSè ngµynghØ h-

ëng BHXH

xTû lÖhëngBHXH26 ngµy

Chøng tõ kÕ to¸n BHXH tr¶ thayl¬ng c«ng ty sö dông gåm: PhiÕu nghØ hëng BHXH vµ b¶ng thanh to¸n BHXH:

PhiÕu nghØ hëng BHXH:- Trong thêi gian lao ®éng, ngêi lao ®éng bÞ èm ®îc c¬ quan Y

tÕ cho phÐp nghØ, ngêi ®îc nghØ ph¶i b¸o cho c«ng ty vµ nép giÊy nghØ phÐp cho ngêi phô tr¸ch chÊm c«ng. Sè ngµy nghØ thùc tÕ cña ngêi lao ®éng c¨n cø theo b¶ng chÊm c«ng hµng th¸ng.

- Cuèi th¸ng phiÕu nghØ hëng BHXH kÌm theo b¶ng chÊm c«ng kÕ to¸n cña ®¬nvÞ chuyÓn vÒ phßng kÕ to¸n c«ng ty ®Ó tÝnh BHXH. Tuú thuéc vµo sè ngêi ph¶i thanh to¸n trî cÊp BHXH tr¶ thay l¬ng trong th¸ng cña tõng ®¬n vÞ mµ kÕ to¸n cã thÓ lËp b¶ng thanh to¸n BHXH cho tõng phßng, ban, bé phËn hay toµn c«ng ty. C¬ së ®Ó lËp b¶ng thanh to¸n BHXH lµ phiÕu nghØ hëng BHXH. Khi lËp ph¶i ph©n bæ chi tiÕt theo tõng trêng hîp: nghØ b¶n th©n èm, con èm, tai n¹n lao ®éng, tai n¹n rñi ro, thai s¶n... Trong mçi kho¶n ph¶i ph©n ra sè ngµy vµ sè tiÒn trî cÊp BHXH tr¶ thay l¬ng.

- Cuèi th¸ng kÕ to¸n tÝnh to¸n tæng hîp sè ngµy nghØ vµ sè tiÒn trî cÊp cho tõng ngêi vµ cho toµn c«ng ty, b¶ng nµy ph¶i ®îc nh©n viªn phô tr¸ch vÒ chÕ ®é BHXH cña c«ng ty x¸c nhËn vµ chuyÓn cho kÕ to¸n trëng duyÖt chi. B¶ng nµy thµnh 2 liªn: 1 liªn göi cho c¬ quan qu¶n lý Quü BHXH cÊp trªn ®Ó thanh to¸n sè thùc chi, 1 liªn lu t¹i phßng kÕ to¸n cïng çc chøng tõ kh¸c cã liªn quan.

B¶ng thanh to¸n BHXH: MÉu b¶ng (trang bªn).

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 51 -

2. Quü l¬ng vµ çc yÕu tè h×nh thµnh nªn quü tiÒn l¬ng - Tæ chøc kÕ to¸n tiÒn l¬ng ph¶i tr¶ vµ trÝch BHXH, BHYT, KPC§:3.1. Nguån tiÒn l¬ng vµ ph©n bæ quü tiÒn l¬ng:

Nguån h×nh thµnh quü tiÒn l¬ng cña c«ng ty:Bao gåm:

- Quü tiÒn l¬ng theo ®¬n gi¸ l¬ng cña Tæng c«ng ty giao - (§¬n gi¸ tiÒn l¬ng cña Tæng c«ng ty giao bao x doanh thu

thuÇn). - Quü tiÒn l¬ng tõ çc ho¹t ®éng kinh doanh, dÞch vô kh¸c vµ tù lµm ngoµi ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng ®îc giao.

- Quü tiÒn l¬ng bæ xung theo quy ®Þnh cña nhµ níc.- Quü tiÒn l¬ng dù phßng tõ n¨m tríc chuyÓn sang. Quü tiÒn l¬ng.

§îc ph©n bæ thµnh: - Quü tiÒn l¬ng trùc tiÕp tr¶ cho ngêi lao ®éng trong c«ng ty theo l¬ng kho¸n, l¬ng s¶n phÈm l¬ng thêi gian tèi thiÓu kh«ng díi 76% tæng quü l¬ng .

- Quü tiÒn thëng trÝch tõ quü tiÒn l¬ng thùc hiÖn tèi ®a kh«ng qu¸ 09% tæng quü tiÒn l¬ng ®Ó thëng cho CBCNV theo quy chÕ thëng thi ®ua hµng n¨m.

- Quü khuyÕn khÝch ngêi lao ®éng cã tr×nh ®é chuyªn m«n kü thuËt cao, tay nghÒ giái tèi ®a kh«ng qu¸ 02%.

- Quü tiÒn l¬ng dù phßng cña c«ng ty tèi ®a kh«ng qu¸ 12% tæng quü tiÒn l¬ng.

- Quü hç trî theo quy chÕ cña tæng c«ng ty vµ c«ng ty b»ng 01% tæng quü tiÒn l¬ng.

Quü tiÒn l¬ng dù phßng ®îc tËp trung t¹i c«ng ty ®Ó sö dông trong çc trêng hîp sau:

- Chi bæ sung trong trêng hîp quü l¬ng thùc hiÖn trong th¸ng, quý kh«ng ®ñ chi l¬ng cho CBCNV theo quy ®Þnh cña nhµ níc vµ c«ng ty.

- Quü tiÒn l¬ng dù phßng cßn l¹i sÏ chuyÓn sang dù phßng cho n¨m sau.

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 52 -

3.2. Tr¶ l¬ng chÕ ®é:TiÒn l¬ng chÕ ®é tr¶ cho CBCNV trªn c¬ së hÖ sè theo N§

26/CP c¨n cø vµo. - Quü tiÒn l¬ng thùc hiÖn t¹i ®¬n vÞ.

- HÖ sè vµ møc phô cÊp çc lo¹i theo quy ®Þnh cña nhµ níc (nÕu cã) ®îc xÕp theo hÖ thèng thang l¬ng, b¶ng l¬ng ban hµnh kÌm theo N§26/CP

- Ngoµi ra, ngµy c«ng thùc tÕ cña ngêi lao ®éng, ngµy nghØ hµng n¨m ngµy nghØ riªng, ngµy ®i häc ®îc hëng nguyªn l¬ng (theo quy ®Þnh cña nhµ níc).3.3. Tr¶ l¬ng tõ quü tiÒn l¬ng n¨ng suÊt:

B¶ng hÖ sè l¬ng n¨ng suÊt theo nhãm çc chøc danh c«ng viÖc ®ang ®¶m ®¬ng cña c«ng ty ®Ó tÝnh phÇn tiÒn l¬ng n¨ng suÊt ç nh©n.

B¶ng hÖ sè l¬ng

SèTT

Nhãm Chøc danh

HÖ sè cÊp bËc cña chøc danh

1 2 3 41 1 Gi¸m ®èc c«ng ty 5.7

26.03

2-3 2 Phã G§ c«ng ty, KÕ to¸n tr-ëng

4.98

5.62

4-8 3 Trëng phßng CT, G§ chi nh¸nh, cè vÊn, trî lý

4.50

4.78

9-10 4 Phã trëng phßng CT, phã G§ C.nh¸nh

4.10

4.40

11-13 5 Kü s chuyªn viªn chuyªn

m«n N.Vô2.00

2.27

3.20

3.70

14-8 6Çn sù, kÕ to¸n viªn, kü thuËt viªn, nh©n viªn giao nhËn, nh©n viªn v¨n th

1.80

2.20

2.70

3.20

19-22 7 B¶o vÖ, thêng trùc c¬ quan,

phôc vô1.60

2.20

2.40

2.80

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 53 -

23 8 L¸i xe c¬ quan 1.80

2.20

2.60

3.00

Khi c«ng ty giao kÕ ho¹ch cho çc ®¬n vÞ kinh doanh tõ nhãm

5 ®Õn nhãm 8 giao hÖ sè b×nh qu©n 3.20. HÖ sè l¬ng n¨ng suÊt cho ®¬n vÞ.

C¨n cø ®Æc ®iÓm kinh doanh dÞch vô cña c«ng ty vµ møc ®é ®ãng gãp cña ®¬n vÞ vµo kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh chung cña c«ng ty, hÖ sè n¨ng suÊt ®¬n vÞ cho çc ®¬n vÞ trong c«ng ty (phßng, chi nh¸nh) ®îc quy ®Þnh theo çc møc sau:

- HÖ sè 1,8 ¸p dông ®èi víi çc ®¬n vÞ trùc tiÕp kinh doanh vµ çc chøc danh Gi¸m ®èc c«ng ty, Phã G§ c«ng ty, KÕ to¸n trëng c«ng ty.

- HÖ sè 1,6 ¸p dông ®èi víi çc ®¬n vÞ giao nhËn.- HÖ sè 1,5 ¸p dông ®èi víi çc trëng phã phßng çc ®¬n vÞ

qu¶n lý, phôc vô.- HÖ sè 1,3 ¸p dông ®èi víi çc chuyªn viªn qu¶n lý çc ®¬n vÞ

qu¶n lý,phôc vô vµ ®¬n vÞ cßn l¹i.- Nh÷ng häc sinh míi ra trêng ®îc c«ng ty tiÕp nhËn vµo lµm

viÖc theo H§ lao ®éng thö viÖc vµ H§ lao ®éng thêi h¹n tõ 1 n¨m trë lªn ¸p dông hÖ sè n¨ng suÊt ®¬n vÞ tèi ®a 1,00.

C«ng thøc tÝnh tiÒn l¬ng n¨ng suÊt cho ç nh©n ngêi lao ®éng nh sau:

TL nsi = (QTLnsdv/ Hi x Ki) x Hi xKi x Ntti/Ncd i=1

Trong ®ã:- TL nsi: tiÒn l¬ng n¨ng suÊt cña ngêi lao ®éng- QTLnsdv: quü tiÒn l¬ng n¨ng suÊt cña ®¬n vÞ

- Hi: hÖ sè bËc l¬ng (n¨ng suÊt) theo chøc danh ngêi lao ®éng (i) quy ®Þnh t¹i b¶ng hÖ sè l¬ng n¨ng suÊt cña c«ng ty.

- Ki : hÖ sè tr¶ l¬ng n¨ng suÊt cña ®¬n vÞ mµ ç nh©n ngêi lao ®éng (i) ®ang lµm viÖc .

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 54 -

- Ntti: ngµy lµm viÖc thùc tÕ (bao gåm c¶ sè ngµy, giê lµm thªm ®· quy ®Þnh

- Ncd: ngµy lµm viÖc theo chÕ ®é quy ®Þnh trong kú cña ç nh©n ngêi lao ®éng.

- Sè lao ®éng ®¬n vÞ. Thu nhËp vµ tiÒn l¬ng cña ngêi lao ®éng:

C«ng thøc tÝnh: TL = TL c® + TLns

-

Trong ®ã: TL: tiÒn l¬ng ç nh©n ngêi lao ®éngTL c®: tiÒn l¬ng chÕ ®é gåm møc l¬ng chÕ ®é, cÊp

bËc ng¹c ®îc quy ®Þnh t¹i N§ 26/CP vµ çc kho¶n tr¶ theo chÕ ®é.

TL ns: tiÒn l¬ng n¨ng suÊt ç nh©n cña ngêi lao ®éng. Ngêi lao ®éng lµm viÖc t¹i c«ng ty XNK vµ HTQT ®îc ®¶m b¶o tr¶ l¬ng kh«ng thÊp h¬n møc l¬ng tèi thiÓu hiÖn hµnh cña nhµ níc.

C¨n cø vµo quy chÕ l¬ng ®· ®îc Tæng cång ty phª duyÖt, c«ng ty XNK vµ HTQT thùc hiÖn viÖc tr¶ l¬ng nh sau:

- §èi víi bé phËn vµ qu¶n lý phôc vô:Tæng quü tiÒn l¬ng ®îc h×nh thµnh tõ 2 nguån

+ Quü l¬ng chÕ ®é ®îc tÝnh theo c«ng thøc: Møc l¬ng tèi thiÓu x HÖ sè l¬ng cÊp bËc x Ngµy c«ng thùc tÕ Ngµy c«ng theo chÕ ®é

+ Quü tiÒn l¬ng n¨ng suÊt ®îc tÝnh theo c«ng thøc:

Møc l¬ng NS tèi thiÓu x HS ç nh©n x HS ®v x Ngµyc«ng thùc tÕ(theo c«ng viÖc)

Ngµy c«ng theo chÕ ®é

- Theo quy chÕ l¬ng H§L c«ng ty x¸c ®Þnh hÖ sè l¬ng n¨ng suÊt cho bé phËn qu¶n lý vµ phôc vô nh sau:

+ Phßng KTTC hÖ sè ®¬n vÞ lµ 1,2+ Phßng thanh tra hÖ sè ®¬n vÞ lµ 1,0+ Phßng NK3 hÖ sè ®¬n vÞ lµ 1,8

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 55 -

HÖ sè ç nh©n+ Trëng phßng: 4,78+ Phã phßng: 4,40+ Chuyªn viªn 1: 3,70+ Chuyªn viªn 2: 3,20+ Chuyªn viªn 3: 2,0

Møc l¬ng tèi thiÓu: 290.000®/ngêi/th¸ng. Møc l¬ng n¨ng suÊt: 120.000®/ngêi/th¸ng.

3.4. Tæ chøc kÕ to¸n tiÒn l¬ng t¹i c«ng ty:ViÖc thùc hiÖn h×nh thøc tr¶ l¬ng thÝch hîp cho ngêi lao

®éng, kÕt hîp chÆt chÏ gi÷a lîi Ých cña doanh nghiÖp vµ ngêi lao ®éng sÏ cã t¸c dông lµ ®ßn bÈy kinh tÕ, khuyÕn khÝch ngêi lao ®éng chÊp hµnh tèt kû luËt lao ®éng, cã tr¸ch nhiÖm víi c«ng viÖc, kh«ng ngõng häc hái s¸ng t¹o, n©ng cao tr×nh ®é vÒ kiÕn thøc còng nh kû n¨ng c«ng viÖc...

Bªn c¹nh chÕ ®é tiÒn l¬ng,tiÒn thëng, çn bé, c«ng nh©n viªn trong c«ng ty cßn ®îc hëng çc kho¶n trî cÊp thuéc quü b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ trong çc trêng hîp èm ®au, thai s¶n... theo ®óng chÕ ®é hiÖn hµnh cña Nhµ níc.

Theo h×nh thøc tiÒn l¬ng trªn, hµng th¸ng kÕ to¸n tiÒn l¬ng cña c«ng ty sÏ tiÕn hµnh tÝnh l¬ng ph¶i tr¶ cho ngêi lao ®éng, ®ång thêi tÝnh çc kho¶n trÝch theo long nh B¶o hiÓm x· héi, B¶o hiÓm y tÕ. B¶ng thanh to¸n tiÒn l¬ng sÏ ®îc kÕ to¸n tiÒn l¬ng (ng-êi lËp b¶ng l¬ng )ký, ghi râ hä tªn råi chuyÓn cho KÕ to¸n trëng kiÓm tra, x¸c nhËn, sau ®ã Gi¸m ®èc c«ng ty ký duyÖt. C«ng ty sÏ tiÕn hµnh tr¶ l¬ng cho nh©n viªn lµm 2 kú:

- Kú I: T¹m øng l¬ng (Vµo çc ngµy mång 5 hµng th¸ng).- Kú II: Cuèi th¸ng c¨n cø vµo b¶ng thanh to¸n l¬ng vµ çc

kho¶n trÝch theo long trõ ®i sè t¹m øng ®Çu th¸ng vµ thanh to¸n sè cßn l¹i cho ngêi lao ®éng.

B¶ng thanh to¸n l¬ng kú I vµ b¶ng thanh to¸n l¬ng kú II sÏ ®îc lu t¹i phßng kÕ to¸n. mçi lÇn lÜnh l¬ng, nh©n viªn c«ng ty ph¶i trùc tiÕp ký vµo cét " Ký nhËn". NÕu cã ngêi nhËn thay th× ph¶i ghi "KT"(ký thay) vµ ký tªn.Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 56 -

Bªn c¹nh ®ã, ®Ó thuËn tiÖn cho viÖc theo dâi sè ngµy c«ng lµm viÖc thùc tÕ, ngµy nghØ viÖc, ngõng viÖc, nghØ BHXH, nghØ häp, nghØ phÐp,... ®Ó lµm c¨n cø thanh to¸n cho ngêi lao ®éng çc kho¶n phô cÊp, tiÒn thëng, çc chÕ ®é BHXH nh èm ®au, thai s¶n, BHXH tr¶ thay l¬ng... C«ng ty cã sö dông B¶ng chÊm c«ng theo quy ®Þnh hiÖn hµnh cña Nhµ níc.

Mçi phßng ban trong c«ng ty ph¶i lËp b¶ng chÊm c«ng hµng th¸ng cho çc nh©n viªn trong phßng m×nh. Hµng ngay, ngêi ®îc ph©n c«ng c«ng viÖc chÊm c«ng ph¶i c¨n cø theo t×nh h×nh thùc tÕ cña phßng m×nh ®Ó chÊm c«ng cho tõng ngêi, ghi vµo ngµy t-¬ng øng trong çc cét tõ 1 ®Õn 31 theo ký hiÖu quy ®Þnh trong chøng tõ nh sau:

- L¬ng s¶n phÈm: K- L¬ng thêi gian: t- èm, ®iÒu dìng: ¤- Con èm: C.¤- Thai s¶n: TS

- NghØ bï: NB- NghØ phÐp: NP

- NghØ kh«ng l¬ng: R0- Ngõng viÖc: N

- Tai n¹n: T - L§ nghÜa vô: L§

- Cuèi th¸ng ngêi chÊm c«ng vµ phô tr¸ch bé phËn ký vµo b¶ng chÊm c«ng vµ chuyÓn b¶ng chÊm c«ng cïng çc chøng tõ liªn quan nh phiÕu nghØ hëng BHXH cã x¸c nhËn cña çn bé y tÕ,... vÒ bé phËn kÕ to¸n ®Ó nh©n viªn kÕ to¸n kiÓm tra, ®èi chiÕu quy ra c«ng ®Ó tÝnh phô cÊp tiÒn ¨n tra cña c«ng ty cho c«ng nh©n viªn vµ çc chÕ ®é BHXH (thai s¶n), chÕ ®é l¬ng BHXH (èm ®au, tai n¹n rñi ro...).

KÕ to¸n tiÒn l¬ng sÏ c¨n cø vµo çc ký hiÖu chÊm c«ng cña tõng ngêi vµ tÝnh ra sè ngµy c«ng theo tõng lo¹i t¬ng øng cña tõng çn bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty. Cô thÓ b¶ng chÊm c«ng phßng kÕ to¸n vµ phßng XNK3 th¸ng 7/2002 nh sau: (trang bªn)Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 57 -

Cïng víi viÖc chÊm c«ng phßng tæ chøc cßn theo dâi t×nh h×nh nh©n viªn nghØ èm thai s¶n, tai n¹n ...trong trêng hîp cã nh©n viªn cña mét bé phËn ( phßng) nµo ®ã r¬i vµo trêng hîp trªn th× ph¶i cã giÊy chøng nhËn cña y tÕ x¸c nhËn lµ bÞ èm, tai n¹n... Cô thÓ theo biÓu sau:BiÓu sè 6:Tæng c«ng ty Than ViÖt Nam C«ng ty XNK vµ HTQT MÉu sè 1: BHYT

GiÊy chøng nhËn nghØ èm, thai s¶n, tai n¹n

Sè:...

Hä vµ tªn: Lª ThÞ Mai Tuæi: 25NghÒ nghiÖp: Thñ quü Chøc vô:§¬n vÞ c«ng t¸c: Phßng nhËp 3 - C«ng ty XNK vµ hîp t¸c quèc

tÕ Coalimex

Tªn c¬

quan ytÕ

Ngµy th¸ng n¨m kh¸m

Lý do nghØ

§Ò nghÞ cho nghØ Phô tr¸ch ®¬n vÞ ký x¸c

nhËn

Sè ngµ

y

Tõ ngµ

y

§Õn hÕt

ngµy

Yt¸, y sÜ, L.YKý tªn

Sè ngµy thùc tÕ

nghØ

1 2 3 4 5 6 7 8 9

Y tÕc«ng

ty5/7/20

02§au m¾t hét

2 5/7 8/7 2

Khi cã giÊy chøng nhËn nghØ v× bÊt kú mét lý do chÝnh ®¸ng nµo th× nh©n viªn c«ng ty sÏ ®îc thanh to¸n kho¶n tiÒn ®· ph¶i chi tr¶ trong thêi gian ®au èm kh«ng lµm viÖc ®îc phßng tæ chøc sÏ Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 58 -

c¨n cø vµo giÊy chøng nhËn ®ã ®Ó thanh to¸n trî cÊp b¶o hiÓm x· héi. v× bao giê çn bé c«ng nh©n viªn còng ph¶i trÝch 1 phÇn l¬ng cña m×nh ®îc lÜnh trong th¸ng ®Ó ®ãng vµo quü BHXH theo mét tû lÖ quy ®Þnh phßng khi èm ®au, tai n¹n , bÖnh tËt sÏ cã hç trî hay nãi ®óng h¬n lµ trî cÊp BHXH vµ møc trÝch trî cÊp còng theo tû lÖ phÇn tr¨m quy ®Þnh s½n.

VD : Khi cã giÊy chøng nhËn nghØ èm v× lý do ®au m¾t th× chÞ sÏ ®îc lÜnh 1 kho¶n trî cÊp BHXH theo tû lÖ trÝch 75%.BiÓu sè 7

Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam§éc LËp- Tù do - H¹nh phóc

PhiÕu thanh to¸n trî cÊp BHXH

Hä vµ tªn: Lª ThÞ Mai Tuæi : 25NghÒ nghiÖp: Thñ quü§¬n vÞ c«ng t¸c: Phßng XNK3TiÒn l¬ng ®ãng BHXH cña th¸ng tríc khi nghØ: 1.83Sè ngµy nghØ: 2 ngµyTrî cÊp møc: 75% : 7.800 x 2 ngµy = 15.600Céng : 15.600B»ng ch÷: Mêi l¨m ngh×n s¸u tr¨m ®ång ch½n.

Ngµy 4/7/2002

Ngêi lÜnh tiÒn KÕ to¸n trëng Ban chÊp hµnhTT ®¬n vÞ

(Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn)

Cuèi th¸ng phßng tæ chøc cã tr¸ch nhiÖm ph¶i thanh to¸n tiÒn l¬ng ®Çy ®ñ cho tõng CBCNV theo sè ngµy thùc lµm cña mçi ngêi thÓ hiÖn trªn b¶ng chÊm c«ng vµ vµo b¶ng thanh to¸n l¬ng tõng th¸ng cho tõng bé phËn.

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 59 -

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 60 -

Sau ®©y lµ çch tÝnh cô thÓ tiÒn l¬ng cña nh©n viªnVD : - Phßng NK3 - ¤ng NguyÔn Xu©n T¹c

- Ngµy c«ng thùc tÕ: 26- HÖ sè l¬ng cÊp bËc vµ phô cÊp chøc vô: 3,53- HÖ sè l¬ng ç nh©n (l¬ng ns): 4,4- HÖ sè phßng: 1,8

(Theo b¶ng thanh to¸n l¬ng)TiÒn l¬ng ®îc x¸c ®Þnh(290.000® x 3,53 x 26 )/26 = 1.023.700 (290.000 x 4,4 x 1,8 x 26)/26 = 2.296.800

- Phßng KÕ to¸n - ¤ng Vò Ngäc Minh- Ngµy c«ng thùc tÕ: 26- HÖ sè l¬ng cÊp bËc vµ phô cÊp chøc vô: 1,78- HÖ sè l¬ng ç nh©n (l¬ng ns): 2,70- HÖ sè phßng: 1,2

(Theo b¶ng thanh to¸n l¬ng)TiÒn l¬ng ®îc x¸c ®Þnh(290.000® x 1,78 x 26 )/26 = 516.200 (290.000 x 2,70 x 1,2 x 26)/26 = 939.600Cuèi th¸ng kÕ to¸n tiÕn hµnh tæng hîp l¬ng cña tÊt c¶ çc bé

phËn. Ta cã b¶ng sau: (trang bªn)§Ó thuËn tiÖn cho viÖc theo dâi, díi ®©y lµ ®Þnh kho¶n çc

nghiÖp vô:1. Tr¶ l¬ng cho c«ng nh©n viªn:

Nî TK 334: 7.401.230Cã TK 111: 7.401.230

2. Nép BHXH, BHYT, KPC§ cho cÊp trªn:Nî TK 338: 982.722

3382: 44.4783383: 109.3683384: 828.876Cã TK 111: 982.722

3. CÊp trªn bï BHXH:Nî TK 3383 : 44.478

Cã TK 111 : 44.4783.5.Tæ chøc kÕ to¸n tiÒn l¬ng ph¶i tr¶ vµ trÝch BHXH, BHYT, KPC§:

Ngµy 26 hµng th¸ng, kÕ to¸n tiÒn l¬ng nhËn ®îc sè liÖu tæng hîp vÒ çc kho¶n tiÒn l¬ng ë çc phßng, c¨n cø vµo ®ã kÕ to¸n tÝnh ra tæng quü l¬ng th¸ng. Sau ®ã kÕ to¸n tiÒn l¬ng tiÕn hµnh Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 61 -

lËp b¶ng ph©n bæ tiÒn l¬ng vµ BHXH råi ®Þnh kho¶n kÕ to¸n vµ ®a vµo nhËt ký chung, sæ çi TK 334 bªn cã; ®èi øng bªn nî sÏ ®a vµo sæ çi TK6271, TK6421.

§èi víi çc kho¶n trÝch theo l¬ng, sau khi tÝnh to¸n ®a vµo b¶ng ph©n bæ, kÕ to¸n nhËp sè liÖu vµo m¸y vi tÝnh, vµo sæ NhËt ký chung, sæ çi çc TK 3382, TK 3383, TK 3384 bªn cã; ®èi øng bªn nî lµ sæ çi TK 6271, TK6421.

Tõ ®ã kÕ to¸n tæng hîp ®Þnh kho¶n nh sau:- Nî TK 627 - "Chi phÝ s¶n xuÊt chung" (Chi tiÕt TK 6271 ) Cã TK 334 - "Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn"- Nî TK 642 - "Chi phÝ QLDN" (Chi tiÕt TK 6421) Cã TK 334 - "Chi phÝ c«ng nh©n viªn"- Nî TK 627 - "Chi phÝ s¶n xuÊt chung" (Chi tiÕt TK 6271) Cã TK 338 - "Ph¶i tr¶ ph¶i nép kh¸c " (Chi tiÕt TK 3382 Chi tiÕt TK 3383 Chi tiÕt TK 3384)- Nî TK 642 - "Chi phÝ QLDN" (Chi tiÕt TK 6421 ) Cã TK 338 - "Ph¶i tr¶ ph¶i nép kh¸c" (Chi tiÕt TK 3382 Chi tiÕt TK 3383 Chi tiÕt TK 3384).

4.ChÕ ®é thanh to¸n BHXH tr¶ thay l¬ng t¹i c«ng ty XNK vµ hîp t¸c quèc tÕ Coalimex :

Trong th¸ng 3/2002, anh Vò L©m Tïng lµ nh©n viªn thuéc phßng Tæ chøc nh©n sù cña c«ng ty bÞ bÖnh cã x¸c nhËn cña b¸c sü. Theo b¶ng chÊm c«ng sè ngµy c«ng thùc tÕ cña anh lµ 26 ngµy, anh nghØ èm 15 ngµy. Møc l¬ng c¬ b¶n cña anh lµ 2,2 . Theo chÕ ®é hiÖn hµnh th× anh ®îc hëng møc l¬ng BHXH tr¶ thay l¬ng ®îc tÝnh nh sau:

Sè tiÒn l¬ng BHXH

tr¶ thay l¬ng=

2,98 x 290000 x 1

5 x 75% = 373.93

226 ngµy

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 62 -

VËy anh Tïng sÏ ®îc hëng møc l¬ng BHXH tr¶ thay l¬ng th¸ng 3 lµ 373.932 ®ång.4.1.PhiÕu nghØ hëng BHXH (GiÊy chøng nhËn nghØ èm) ®îc sö dông theo mÉu sau:

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 63 -

(MÆt tríc)

Tªn C¬ quan Y tÕ Ban hµnh theo mÉu CV ..................... Sè 90TC/C§KT ngµy 20/7/99 cña BTC Sè KB/BA 622

GiÊy chøng nhËn nghØ èm QuyÓn sæ: 127 Sè : 36

Hä vµ tªn: Vò L©m Tïng Tuæi : 36 §¬n vÞ c«ng t¸c: C«ng ty XNK vµ hîp t¸c quèc tÕ Coalimex Lý do cho nghØ: PhÉu thuËt x¬ng khíp gèi Sè ngµy cho nghØ: 15 ngµy (Tõ 3/3 ®Õn hÕt ngµy 18/3/2002 )

Ngµy 2 th¸ng 3 n¨m 2002 X¸c nhËn cña ®¬n vÞ phô tr¸ch Y b¸c sÜ KCB Sè ngµy nghØ : 15 ngµy (§· ký, ®ãng dÊu) (Ký, hä tªn)

NguyÔn ThÞ Hång(MÆt sau)PhÇn BHXH

Sè sæ BHXH : 01133943564 1- Sè ngµy thùc nghØ ®îc hëng BHXH : 15 ngµy 2- Luü kÕ ngµy nghØ cïng chÕ ®é : ngµy 3- L¬ng th¸ng ®ãng BHXH : 373.932 ®ång 4- L¬ng b×nh qu©n ngµy : 22.069 ®ång 5- Tû lÖ hëng BHXH : 75% 6- Sè tiÒn hëng BHXH : 373.932 ®ång

Ngµy 2 th¸ng 3 n¨m 2002Çn bé C¬ quan BHXH Phô tr¸ch BHXH ®¬n vÞ (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn)Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 64 -

Hoµng Ngäc §iÖp

(Ghi chó: PhÇn mÆt sau c¨n cø ghi vµo giÊy chøng nhËn nghØ èm hëng BHXH hoÆc giÊy ra viÖn)

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 65 -

4.2. B¶ng thanh to¸n BHXH:Sau khi tæng hîp tÊt c¶ çc phiÕu nghØ BHXH nh trªn, kÕ to¸n

lËp b¶ng thanh to¸n BHXH cho toµn C«ng ty theo mÉu sau: §¬n vÞ: C«ng ty XNK vµ hîp t¸c quèc tÕ Coalimex MÉu sè 04 - L§TL

B¶ng thanh to¸n BHXHTh¸ng 3 n¨m 2002

Nî 334: 200.000 Cã 111: 200.000

TT Hä vµ tªn NghØ èmNghØ con èm

NghØ ®Î

NghØ tai n¹n

Tæng sè

tiÒn

Ký nhË

nSN ST SN ST SN ST SN ST1 Vò L©m

Tïng 15 373.932

373.932

Céng 373.932

(Tæng sè tiÒn viÕt b»ng ch÷: Ba tr¨m b¶y m¬i ba ngh×n chÝn tr¨m ba m¬i hai ®ång) KÕ to¸n BHXH Nh©n viªn theo dâi KÕ to¸n trëng (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn)* Tõ b¶ng thanh to¸n BHXH th¸ng 3/2002, kÕ to¸n c«ng ty lËp

phiÕu chi tiÒn BHXH tr¶ thay l¬ng cho toµn c«ng ty.- Cô thÓ ta cã uû nhiÖm chi vÒ kinh phÝ BHXH do c¬ quan

BHXH cÊp cho c«ng ty.Uû nhiÖm chi Sè : 30(T¬ng ®¬ng giÊy b¸o cã)

ChuyÓn kho¶n tiÒn : Th - ®iÖn ngµy 28/3/2002§¬n vÞ tr¶ tiÒn : C¬ quan BHXH QuËn Hai Bµ Trng Sè tµi kho¶n :T¹i ng©n hµng :Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 66 -

§¬n vÞ nhËn tiÒn : C«ng ty XNK vµ hîp t¸c quèc tÕ Coalimex §Þa chØ : Sè 47 - Quang TrungSè tµi kho¶n : 710A - 00047T¹i ng©n hµng : C«ng th¬ng Hµ NéiNéi dung thanh to¸n: CÊp kinh phÝ BHXHSè tiÒn : 373.932 ®ångSè tiÒn viÕt b»ng ch÷: Ba tr¨m b¶y m¬i ba ngh×n chÝn tr¨m ba m-¬i hai ®ång Ngµy 12 th¸ng 3 n¨m 2002

§¬n vÞ tr¶ tiÒn Ng©n hµng A Ng©n hµng BKT chñ T.Kho¶n Ngµy 28/03/02 sè phô kiÓm so¸t Ngµy 28/03/02 sè phô kiÓm so¸t(§· ký, ®ãng dÊu) Trëng ng©n hµng Tr-

ëng ng©n hµng (§· ký, ®ãng dÊu) (§· ký, ®ãng dÊu)

- KÕ to¸n c«ng ty viÕt phiÕu chi tiÒn mÆt chi l¬ng BHXH tr¶ thay l¬ng th¸ng 3/02

§¬n vÞ: Coalimex QuyÓn sè: 02 MÉu sè:02 - TT§Þa chØ: Sè: 43 Q§ sè 1141 - TC/ Q§/ C§KTTelefax: Ngµy 01 th¸ng 11 n¨m 1995 PhiÕu chi

Ngµy 12 th¸ng 03n¨m 2002 Nî TK 334 Cã TK 111Hä tªn ngêi nhËn tiÒn: Vò Tïng L©m§Þa chØ : Phßng Tæ chøc nh©n sù - C«ng ty XNK vµ hîp t¸c quèc tÕ Coalimex Lý do chi: Chi l¬ng BHXH th¸ng 3/2002Sè tiÒn : 373.932 (ViÕt b»ng ch÷) Ba tr¨m b¶y m¬i ba ngh×n chÝn tr¨m ba m¬i hai ®ångKÌm theo : 02 chøng tõ gèc PhiÕu nghØ hëng BHXH vµ b¶ng thanh to¸n l¬ng BHXH§· nhËn ®ñ sè tiÒn: 373.932 (ViÕt b»ng ch÷) Ba tr¨m b¶y m¬i ba ngh×n chÝn tr¨m ba m¬i hai ®ång

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 67 -

Ngµy 12 th¸ng 03n¨m 2002

Thñ trëng ®¬n vÞ KÕ to¸n trëng Ngêi lËp phiÕu Ngêi nhËn Thñ quü(Ký, hä tªn, ®ãng dÊu ) (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn)

Ninh Xu©n S¬n Vò Tïng L©m LªThu Hµ

Çc nghiÖp vô h¹ch to¸n BHXH tr¶ thay l¬ng:- NghiÖp vô 1: Nî TK 334: 373.932

Cã TK111: 373.932- NghiÖp vô 2: Nî TK 3383: 373.932

Cã TK 334: 373.932- NghiÖp vô 3: Nî TK 112: 373.932

Cã TK 3383: 373.932

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 68 -

PhÇn III Mét sè ý kiÕn vµ kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ çc kho¶n trÝch

theo l¬ng ë c«ng ty XNK vµ hîp t¸c quèc tÕ Coalimex.

I. Nh÷ng nhËn xÐt vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ çc kho¶n trÝch theo l¬ng t¹i c«ng ty XNK vµ hîp t¸c quèc tÕ Coalimex:

C«ng ty XNK vµ hîp t¸c quèc tÕ Coalimex lµ 1 doanh nghiÖp Nhµ níc cã ®Çy ®ñ t çch ph¸p nh©n, ®· trëngthµnh vµ ®· ®øng v÷ng trong cuéc c¹nh tranh khèc liÖt cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng. §Æc biÖt trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, c«ng ty ®· kh«ng ngõng ®Çu t trang thiÕt bÞ m¸y mãc hiÖn ®¹i, ®µo t¹o ®éi ngò çn bé cã n¨ng lùc chuyªn m«n vµ phÈm chÊt ®¹o ®øc. C«ng ty ®· cö nh÷ng çn bé cã n¨ng lùc chuyªn m«n lµm çn bé chuyªn tr¸ch c«ng t¸c thanh tra cña c«ng ty, ®ång thêi lu«n t¹o ®iÒu kiÖn cho çn bé chñ chèt cña c«ng ty tham gia çc kho¸ häc vµ tËp huÊn ng¾n h¹n, n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n cho hä, tõng bíc c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn viÖc lµm...Nhê thÕ mµ çc s¶n phÈm cña c«ng ty lu«n ®îc çc b¹n hµng ®¸nh gi¸ cao (®Æc biÖt lµ çc kh¸ch hµng níc ngoµi) c¶ vÒ chÊt lîng, uy tÝn vµ gi¸ c¶. Doanh thu c«ng ty n¨m sau lu«n cao h¬n n¨m tríc, ®ãng gãp cho NSNN ngµy mét t¨ng, thu nhËp b×nh qu©n th¸ng cña çc nh©n viªn trong c«ng ty kh¸ cao so víi mÆt b»ng thu nhËp cña d©n c, ®ång thêi c«ng ty cßn t¹o c«ng ¨n viÖc lµm æn ®Þnh cho kho¶ng tr¨m con ngêi víi møc sèng ®¶m b¶o.

§Ó cã ®îc kÕt qu¶ trªn ®©y, phÇn lín lµ nhê vµo sù vËn hµnh nhÞp nhµng ¨n khíp nhau cña c¶ hÖ thèng, trong ®ã Gi¸m ®èc lµ ngêi cã n¨ng lùc ®iÒu hµnh qu¶n lý, cßn nh©n viªn trong c«ng ty thùc hiÖn tèt chøc n¨ng nhiÖm vô c«ng viÖc cña m×nh.

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 69 -

1.¦u ®iÓm:C«ng t¸c qu¶n lý lao ®éng t¹i c«ng ty rÊt chÆt chÏ vµ hîp lý.

C«ng ty theo dâi thêi gian lµmviÖc cña çn bé qu¶ b¶ng chÊm c«ng. Ngµy 26 hµng th¸ng, phßng tæ chøc hµnh chÝnh sÏ tæng hîp ngµy c«ng lao ®éng cña toµn c«ng ty trªn sæ theo dâi ngµy c«ng lao ®éng, ®©y lµ c¨n cø ®Ó tÝnh tr¶ l¬ng thêi gian cho ngêi lao ®éng. Râ rµng ®Ó tr¶ l¬ngcho ngêi lao ®éng võa ®Çy ®ñ, võa c«ng b»ng th× kh«ng thÓ kh«ng coi träng viÖc qu¶n lý lao ®éng. C«ng ty ®· thùc hiÖn tèt ®iÒu nµy lµ ®iÒu ®¸ng mõng.

H×nh thøc kÕ to¸n c«ng ty ¸p dông lµ h×nh thøc NhËt ký chung. Tríc ®©y, khi cha øng dông m¸y tÝnh vµo c«ng t¸c kÕ to¸n th× c«ng ty ¸p dông h×nh thøc kÕ to¸n Chøng tõ ghi sæ. So víi h×nh thøc kÕ to¸n cò, h×nh thøc kÕ to¸n NhËt ký chung cã nhiÒu u viÖt h¬n bëi lÏ nã phï hîp víi ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh, yªu cÇu qu¶n lý, sè lîng çn bé kÕ to¸n Ýt vµ kÕt cÊu sæ ®¬n gi¶n, Ýt cét nhiÒu dßng thÝch hîp cho viÖc tæng hîp sè liÖu vµ in trªn m¸y. Khi cÇn cung cÊp sè liÖu cho gi¸m ®èc ë Sæ çi TK 334 vµo kho¶ng thêi gian nµo, chØ chê sau vµi phót lµ m¸y in ra ®Çy ®ñ nh÷ng d÷ liÖu cÇn thiÕt.

Bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty ®¬n gi¶n, gän nhÑ vµ lµm viÖc cã hiÖu qu¶. Víi 11 ngêi trong phßng tÊt c¶ çc c«ng viÖc, çc phÇn hµnh kÕ to¸n ®Òu ®îc xö lý vµ cung cÊp th«ng tin kÞp thêi cho l·nh ®¹o c«ng ty. Bé phËn kÕ to¸n cña c«ng ty ®· thùc hiÖn viÖc thanh to¸n tiÒn l¬ng cho çn bé c«ng nh©n viªn trong toµn c«ng ty. ViÖc chi tr¶ tiÒn l¬ng, thùc hiÖn ®óng çc quy ®Þnh hiÖn hµnh cña Nhµ níc vÒ çc chÕ ®é BHXH, BHYT, KPC§ ®¶m b¶o quyÒn lîi trùc tiÕp cña ngêi lao ®éng.C«ng ty ®· sö dông ®Çy ®ñ çc chøng tõ kÕ to¸n ®· quy ®Þnh trong chÕ ®é ghi chÐp ban ®Çu vÒ tiÒn l¬ng, vÒ thanh to¸n çc chÕ ®é BHXH,...

2.Nhîc ®iÓm: C«ng ty ®· thùc hiÖn ®óng chÕ ®é chÝnh s¸ch cña Nhµ níc

trong viÖc trÝch lËp quü KPC§. Tuy nhiªn, theo em viÖc trÝch lËp quü KPC§ c«ng ty thu díi h×nh thøc ngêi lao ®éng gãp 1% l¬ng Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 70 -

thùc tÕ céng dån trong th¸ng cga thÓ thùc hiÖn tÝnh c«ng b»ng, bëi v× quü nµy ®îc h×nh thµnh ®Ó sö dông cho môc ®Ých b¶o vÖ quyÒn lîi ngêi lao ®éng,nÕu ngêi nµo l¬ng cao th× møc ®ãng b¶o hiÓm nhiÒu h¬n vµ hä ®îc hëng quyÒn lîi nhiÒu h¬n ngêi ®ãng gãp møc thÊp ch¨ng? Vµ møc nh÷ng ngêi nép c«ng ®oµn phÝ thÊp th× sÏ chÞu thiÖt thßi khi hëng quyÒn lîi, hä cã chÊp nhËn sù v« lý nµy ch¨ng? Nªn ch¨ng c«ng ty x©y dùng mét møc ®ãng c«ng ®oµn phÝ chung cho toµn bé lao ®éng?

C«ng ty vÉn cha thùc hiÖn viÖc trÝch tríc tiÒn l¬ng nghØ phÐp cho çn bé c«ng nh©n viªn. TiÒn l¬ng nghØ phÐp cña çn bé c«ng nh©n viªn ph¸t sinh th¸ng nµo th× ®îc tÝnh hÕt vµo chi phÝ cña th¸ng ®ã. V× thÕ nã sÏ ¶nh hëng tíi kÕt qu¶ kinh doanh cña c«ng ty. ViÖc trÝch lËp BHYT theo quy ®Þnh lµ 3% trªn l¬ng cÊp bËc (l¬ng c¬ b¶n) cña çn bé c«ng nh©n viªn trong ®ã c«ng ty ®a 2% l¬ng c¬ b¶n tÝnh vµo chi phÝ trong kú, cßn ngêi lao ®éng chÞu 1% l¬ng c¬ b¶n trõ vµo thu nhËp cña hä. Tuy nhiªn, ë ®©y c«ng ty ®· trÝch toµn bé 3% BHYT theo l¬ng c¬ b¶n ®Ó tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt. Nh vËy lµ quy ®Þnh trÝch nép BHYT c«ng ty ®· cha thùc hiÖn trÝch ®óng chÕ ®é hiÖn hµnh. ViÖc ph©n chia hÖ sè tiÒn l¬ng cña çn bé qu¶n lý vµ nh©n viªn gi¸n tiÕp (t¹p vô, b¶o vÖ, l¸i xe...) ë c«ng ty cßn cha phï hîp, cha thÓ hiÖn râ nÐt tÝnh c«ng b»ng vµ kh«ng ®¶m b¶o nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng. HiÖn nay c«ng ty ®ang ¸p dông hÖ sè l¬ng nh sau:

- HÖ sè 1,8 ¸p dông ®èi víi çc ®¬n vÞ trùc tiÕp kinh doanh vµ çc chøc danh Gi¸m ®èc c«ng ty, Phã G§ c«ng ty, KÕ to¸n trëng c«ng ty.

- HÖ sè 1,6 ¸p dông ®èi víi çc ®¬n vÞ giao nhËn.- HÖ sè 1,5 ¸p dông ®èi víi çc trëng phã phßng çc ®¬n vÞ

qu¶n lý, phôc vô.- HÖ sè 1,3 ¸p dông ®èi víi çc chuyªn viªn qu¶n lý çc ®¬n vÞ

qu¶n lý,phôc vô vµ ®¬n vÞ cßn l¹i.

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 71 -

- Nh÷ng häc sinh míi ra trêng ®îc c«ng ty tiÕp nhËn vµo lµm viÖc theo H§ lao ®éng thö viÖc vµ H§ lao ®éng thêi h¹n tõ 1 n¨m trë lªn ¸p dông hÖ sè n¨ng suÊt ®¬n vÞ tèi ®a 1,00.

Víi hÖ sè l¬ng nh trªn ®· thÓ hiÖn râ sù bÊt hîp lý gi÷a çc çn bé qu¶n lý. Theo em, c«ng ty cÇn cã biÖn ph¸p thay ®æi trong thêi gian tíi.

§èi víi çc nghiÖp vô thanh to¸n BHXH cho çn bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty:

Khi c«ng ty nép b¶ng thanh to¸n BHXH lªn BHXH QuËn, vµ ®îc BHXH QuËn thanh to¸n cho c«ng ty theo ®óng sè tiÒn ph¶i tr¶, kÕ to¸n tiÒn l¬ng nhËn tiÒn vÒ ®Ò nghÞ thñ quü viÕt phiÕu thu vµ nhËp quü tiÒn mÆt. Sau ®ã, thñ quü sÏ chi tr¶ tiÒn BHXH cho c«ng nh©n viªn. ë ®©y, kÕ to¸n kh«ng sö dông ®Õn TK 3383 - BHXH ®Ó ph¶n ¸nh sè tiÒn ph¶i tr¶ BHXH vµ sè tiÒn BHXH cßn ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn. Ngîc l¹i, kÕ to¸n tiÒn l¬ng l¹i lÊy TK 334 - Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn ®Ó ph¶n ¸nh t×nh h×nh thanh to¸n BHXH cho c«ng nh©n viªn. Sæ çi TK 334 cã khèi lîng nghiÖp vô nhiÒu mµ cßn ph¶i theo dâi c¶ viÖc thanh to¸n BHXH, trong khi c«ng ty cã më sæ TK 3383 - BHXH l¹i chØ theo dâi viÖc trÝch BHXH vµ nép BHXH th«i. §iÒu nµy cho thÊy c«ng t¸c qu¶n lý thanh to¸n çc kho¶n BHXH cho c«ng nh©n viªn ë c«ng ty cha khoa häc, hîp lý. §Ó treo çc kho¶n BHXH ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn trªn TK 334 sÏ khã kh¨n cho viÑc qu¶n lý, kiÓm tra, gi¸m s¸t çc kho¶n ®ã.

KÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ BHXH ë c«ng ty ®Þnh kho¶n nghiÖp vô nh sau:

- Nép b¶ng thanh to¸n BHXH cho BHXH QuËn: Nî TK 138 - Ph¶i thu kh¸c (1388) Cã TK 334 - Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªnKho¶n BHXH ph¶i thanh to¸n cho c«ng nh©n viªn chÝnh lµ kho¶n ph¶i thu tõ BHXH QuËn.- NhËn tiÒn mÆt tõ BHXH QuËn vÒ nhËp quü c«ng ty Nî TK 111 - TiÒn mÆt (1111) Cã Tk 138 - Ph¶i thu kh¸c (13880- Thanh to¸n, chi tr¶ BHXH cho c«ng nh©n viªn b»ng tiÒn mÆt Nî TK 334 - Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 72 -

Cã Tk 111 - TiÒn mÆt (1111) C«ng ty XNK vµ hîp t¸c quèc tÕ Coalimex lµ lo¹i h×nh doanh

nghiÖp Nhµ níc , ho¹t ®éng h¹ch to¸n kinh tÕ ®éc lËp. HiÖn nay c«ng ty ®ang ¸p dông h×nh thøc hëng l¬ng theo lîi nhuËn, theo h×nh thøc nµy th× c«ng ty ho¹t ®éng kinh doanh cã hiÖu qu¶ th× thu nhËp cña çn bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty sÏ ®îc n©ng cao nh viÖc ®¶m b¶o møc thu nhËp cña hä cã ®îc æn ®Þnh kh«ng nÕu ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty kh«ng ®¹t hiÖu qu¶ hay kh«ng ®¹y ®îc møc doanh thu nh kÕ ho¹ch ®· ®Ò ra. Do ®ã c«ng ty cÇn cã chÝnh s¸ch khen thëng hîp lý ®Ó khuyÕn khÝch ngêi lao ®éng trong c«ng viÖc vµ còng phÇn nµo c¶i thiÖn ®îc cuéc sèng cña ngêi lao ®éng.

§iÒu ®ã ®ßi hái Ban l·nh ®¹o c«ng ty ph¶i lu«n t¨ng cêng c«ng t¸c qu¶n lý, quan t©m vµ cñng cè ®éi ngò çc bé cã n¨ng lùc chuyªn m«n, ®µo t¹o båi dìng vµ n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n ®Ó gãp phÇn cho sù ph¸t triÓn c«ng ty, gióp cho t×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty lu«n ®¹t hiÓu qu¶, ®¹t doanh thu cao.

II Mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ çc kho¶n trÝch theo l¬ng ë C«ng ty XNK vµ hîp t¸c quèc tÕ Coalimex:

Ta ®· biÕt tiÒn l¬ng lµ mét vÊn ®Ò hÕt søc quan träng. Mét chÝnh s¸ch tiÒn l¬ng hîp lý sÏ lµ c¬ së, ®ßn bÈy cho sù ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. Cßn ®èi ngêi lao ®éng, tiÒn l¬ng nhËn ®îc tho¶ ®¸ng sÏ lµ ®éng lùc thóc ®Èy n¨ng lùc s¸ng t¹o, sù nhiÖt t×nh trong c«ng viÖc gãp phÇn kh«ng nhá lµm t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp còng ®¹t kÕt qu¶ cao.

Do ®ã ë mçi doanh nghiÖp, tuú theo tõng lo¹i h×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp, quy m« cña doanh nghiÖp còng nh t×nh h×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp m×nh mµ cã chÕ ®é kÕ to¸n tiÒn l¬ng sao cho hîp lý, lu«n nghiªn cøu vµ hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ çc kho¶n trÝch theo l¬ng nh: BHXH, BHYT, çc chÕ ®é hëng BHXH, çc chÕ ®é khen thëng,khuyÕn khÝch l¬ng... ®Ó sao cho quyÒn lîi cña ngêi lao Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 73 -

®éng lu«n ®îc ®¶m b¶o vµ ®îc dÆt lªn hµng ®Çu, gãp phÇn n©ng cao thu nhËp cho ngêi lao ®éng, khuyÕn khÝch cho ngêi lao ®éng trong s¶n xuÊt kinh doanh lµ mét vÊn ®Ò quan träng.

Nh÷ng h¹n chÕ nªu trªn phÇn nµo ®· g©y c¶n trë cho c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ çc kho¶n trÝch theo l¬ng cña c«ng ty cha ph¸t huy hÕt vai trß t¸c dông cña m×nh lµ c«ng cô phôc vô qu¶n lý kinh tÕ. V× vËy, trong ph¹m vi nghiªn cøu ®Ò tµi nµy, em xin m¹nh d¹n nªu lªn mét sè ph¬ng híng, biÖn ph¸p kh¾c phôc h¹n chÕ ®ã. Mong r»ng ®Ò xuÊt sau lµ nh÷ng gîi ý nho nhá ®Ó c«ng ty xem xÐt trong thêi gian tíi.(1) T×nh h×nh qu¶n lý vµ sö dông lao ®éng:

ViÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông lao ®éng lµ vÊn ®Ò quan t©m hµng ®Çu cña mäi doanh nghiÖp. ViÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông lao ®éng chÝnh lµ tæ chøc lao ®éng mét çch khoa häc, kÕt hîp ®iÒu chØnh qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña con ngêi vµ çc yÕu tè cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®Ó ®em l¹i n¨ng suÊt lao ®éng cao, hiÖu qu¶ tèi u. ChÝnh v× vËy, cuèi kú kinh doanh c«ng ty cÇn ph©n tÝch t×nh h×nh lao ®éng ®Ó ®¸nh gi¸ kiÓm tra sù biÕn ®éng vÒ t×nh h×nh sö dông thêi gian lao ®éng, vÒ tr×nh ®é chuyªn m«n tay nghÒ...Tõ ®ã t×m biÖn ph¸p qu¶n lý vµ sö dông lao ®éng ngµy 1 hiÖu qu¶ h¬n. Ph©n tÝch c«ng viÖc ®Ó hiÓu biÕt ®Çy ®ñ c«ng viÖc, çc yÕu tè kü n¨ng cÇn thiÕt, x¸c ®Þnh thêi gian hao phÝ lao ®éng cÇn thiÕt thùc hiÖn çc yÕu tè c«ng viÖc lµm cho tiÕt kiÖm thêi gian vµ søc lao ®éng, n©ng cao hiÖu suÊt lao ®éng, lµ c¬ së ®Þnh møc lao ®éng.

N©ng cao tr×nh ®é lµnh nghÒ cho ngêi lao ®éng mµ tríc hÕt ph¶i ph©n lo¹i lao ®éng, c¨n cø vµo yªu cÇu c«ng viÖc, ®Þnh híng s¶n xuÊt mµ cã kÕ ho¹ch ®µo t¹o n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô cho çn bé c«ng nh©n viªncña c«ng ty. Lµm tèt c«ng t¸c tuyÓn chän lao ®éng.

X©y dùng hÖ thèng kiÓm so¸t sè lîng vµ chÊt lîng lao ®éng chÆt chÏ ®Ó cã nh÷ng quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n ®èi víi nh÷ng nh©n viªn lµm viÖc theo hîp ®ång ng¾n h¹n (QuyÕt ®Þnh ký tiÕp

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 74 -

hîp ®ång hay kh«ng), ®¶m b¶o tËn dông thÞ trêng lao ®éng dåi dµo ë níc ta.(2) Khi mµ quyÒn lîi cña ngêi lao ®éng ®îc hëng b×nh ®¼ng, c«ng b»ng nh nhau th× c«ng ty nªn thay v× thu 1% KPC§ tõ thu nhËp ngêi lao ®éng nh tríc chuyÓn sang møc thu ë mét møc phÝ b»ng nhau nhÊt ®Þnh nµo ®ã.(3) KÕ to¸n tiÒn l¬ng t¹i c«ng ty t¬ng ®èi hoµn chØnh, c«ng ty ¸p dông h×nh thøc tr¶ l¬ng chÝnh x¸c, hîp lý. TÊt c¶ çc kho¶n tr¶ cho ngêi lao ®éng (ngoµi l¬ng chÝnh) nh: båi dìng lµm thªm, thëng cho c«ng nh©n ®i lµm trong nh÷ng ngµy lÔ tÕt, thëng l¬ng tÕt,... ®Òu ®îc kÕ to¸n lËp thµnh b¶ng riªng trªn c¬ së danh s¸ch do çc phßng ban, ph©n xëng göi lªn, th«ng qua gi¸m ®èc duyÖt råi tµi vô viÕt phiÕu chi tiÒn. TÊt c¶ çc kho¶n nµy ®îc thanh to¸n ngay cho tõng çn bé c«ng nh©n viªn. §Ó lµm ®îc chi tiÕt nh vËy, còng mét phÇn do sè lao ®éng cña c«ng ty kh«ng lín l¾m nhng theo em viÖc thanh to¸n l¬ng vµ çc kho¶n liªn quan qu¸ tØ mØ, chi tiÕt nh vËy sÏ lµm c«ng t¸c kÕ to¸n phøc t¹p, mÊt nhiÒu thêi gian. Nªn ch¨ng cïng víi viÖc tr¶ l¬ng lµm 2 kú th× çc kho¶n thëng, båi dìng,... phßng kÕ to¸n sÏ tËp hîp vµo cét "l¬ng kh¸c" trong b¶ng thanh to¸n l¬ng tõng bé phËn, hµng th¸ng thanh to¸n cho çn bé c«ng nh©n viªn vµo 2 kú tr¶ l¬ng ®Ó c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l¬ng t¹i c«ng ty gän nhÑ h¬n.(4) §Ó ph©n chia hÖ sè long cña çn bé qu¶n lý vµ nh©n viªn hµnh chÝnhc«ng ty ph¶i dùa vµo tÝnh chÊt lao ®éng vµ n¨ng lùc tr×nh ®é cña ngêi lao ®éng, tõ ®ã x©y dùng 1 hÖ sè l¬ng thÝch hîp, khuyÕn khÝch ®îc çn bé qu¶n lý cã nghiÖp vô mang hÕt kh¶ n¨ng trÝ tuÖ phôc vô lîi Ých chung cña c«ng ty, tr¸nh ®îc nh÷ng biÓu hiÖn tiªu cùc trong c«ng t¸c qu¶n lý kinh doanh cña c«ng ty. Muèn lµm ®îc viÖc nµy, c«ng ty cÇn ph©n c«ng chøc n¨ng nhiÖm vô cô thÓ cho tõng phßng ban, cô thÓ ho¸ nhiÖm vô cho tõng çn bé trong c¬ng vÞ c«ng t¸c.

Riªng ý kiÕn cña em, c«ng ty nªn quy ®Þnh l¹i tõng møc hÖ sè l¬ng cho phï hîp nªn dùa theo n¨ng lùc tr×nh ®é kh¶ n¨ng lµm viÖc cña tõng ngêi ®Ó xÕphÖ sè l¬ngcho phï hîp.Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 75 -

(5) §èi víi tû lÖ trÝch BHYT vµo chi phÝ s¶n xuÊt trong th¸ng: C«ng ty nªn ¸p dông theo ®óng chÕ ®é quy ®Þnh nghÜa lµ chØ trÝch 2% BHYT trªn sè l¬ng c¬ b¶n cña c«ng nh©n viªn, 1% cßn l¹i c«ng ty sÏ trõ vµo thu nhËp cña ngêi lao ®éng.(6) Thùc hiÖn trÝch tríc tiÒn l¬ng nghØ phÐp cña ngêi lao ®éng vµo chi phÝ s¶n xuÊt trong th¸ng: theo em, mét n¨m ngêi lao ®éng ®îc nghØ phÐp 12 ngµy, sè ngµy nghØ phÐp sÏ t¨ng lªn nÕu sè n¨m c«ng t¸c cña ngêi ®ã t¨ng. V× thÕ, tÝnh trung b×nh toµn c«ng ty, sè ngµy nghØ phÐp b×nh qu©n n¨m lµ 14 ngµy 1ngêi lao ®éng. Møc nghØ phÐp tèi ®a lµ kh«ng qu¸ 26 ngµy c«ng trong chÕ ®é 1 n¨m. Tõ ®ã, c«ng ty nªn ¸p dông trÝch tríc tiÒn l¬ng nghØ phÐp ®Ó gi¸ thµnh kh«ng bÞ biÕn ®éng nhiÒu gi÷a çc kú vµ díi ®©y lµ c«ng thøc x¸c ®Þnh møc trÝch tiÒn l¬ng nghØ phÐp n¨m:

Møc trÝch tiÒn l¬ngnghØ phÐp toµn

c«ng ty trong n¨m=

Tæng tiÒn l¬ng c¬ b¶n c¶ n¨m toµn

c«ng ty x14 ngµy

nghØ phÐpb×nh qu©n

n¨m26 ngµy chÕ ®é

Møc trÝch nµy sÏ ®îc ph©n bæ ®Òu ra çc th¸ng trong n¨m(7) §èi víi çc nghiÖp vô thanh to¸n BHXH cho çn bé c«ng nh©n viªn: C«ng ty kh«ng nªn sö dông TK 334 ®Ó ph¶n ¸nh t×nh h×nh theo dâi thanh to¸n BHXH cho çn bé c«ng nh©n viªn v× trong TK ®ã ®· cã qu¸ nhiÒu nghiÖp vô cÇn theo dâi. §a nghiÖp vô nµy chuyÓn sangTK 3383 - B¶o hiÓm x· héi lµ khoa häc vµ hîp lý nhÊt. Lóc nµy kÕt cÊu cña TK 3383 nh sau:Bªn nî:

- Sè ®· nép BHXH cho BHXH QuËn.- Sè ®· thanh to¸n BHXH cho çn bé c«ng nh©n viªn

Bªn cã:- Sè trÝch BHXH hµng th¸ng.- Sè ph¶i thanh to¸n BHXH cho çn bé c«ng nh©n viªn

Bªn cã:- Sè cßn cha nép BHXH cho BHXH QuËn.

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 76 -

- Sè BHXH cha thanh to¸n hÕt cho CBCNV.Vµ theo ®ã, kÕ to¸n sÏ ®Þnh kho¶n kÕ to¸n nghiÖp vô nµy nh

sau (gi¶m bít c«ng viÑc ghi chÐp): C¨n cø vµo phiÕu thu do BHXH QuËn chi tr¶ tiÒn BHXH cho çn

bé c«ng nh©n viªn, kÕ to¸n ghi sæ nhËt ký chung, sæ çi TK 3383 - B¶o hiÓm x· héi vµ TK 111 theo ®Þnh kho¶n:

Nî TK 111 - TiÒn mÆt(Chi tiÕt TK 1111)

Cã TK 338 - Ph¶i tra ph¶i nép kh¸c (Chi tiÕt TK 3383 - BHXH)

C¨n cø vµo phiÕu chi tiÒn mÆt vÒ viÖc tr¶ trî cÊp BHXH cho çn bé c«ng nh©n viªn, kÕ to¸n ghi sæ theo ®Þnh kho¶n:

Nî TK 338 - Ph¶i tr¶ ph¶i nép kh¸c(Chi tiÕt TK3383 - BHXH)

Cã TK 111 - TiÒn mÆt(Chi tiÕt TK 1111)

Ngoµi quy ®Þnh chung cho viÖc ph©n hÖ sè l¬ng th× c«ng ty cÇn cã 1 chÝnh s¸ch u ®·i cô thÓ, ®Ó ®¸p øng ®èi víi ngêi lao ®éng ®· cã nhiÒu n¨m g¾n bã cèng hiÕn cho c«ng ty, nh»m ®¶m b¶o quyÒn lîi vµ lµm cho ngêi lao ®éng yªn t©m c«ng t¸c.

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 77 -

KÕt luËn

BÊt kú h×nh thøc s¶n xuÊt nµo còng ph¶i cã yÕu tè lao ®éng, s¶n phÈm nµo hoµn thµnh còng cÊu thµnh trong nã gi¸ trÞ søc lao ®éng. TiÒn l¬ng vµ çc kho¶n trÝch theo l¬ng chÝnh lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña gi¸ c¶ søc lao ®éng. Qu¶n lý chÆt chÏ tiÒn l¬ng vµ çc kho¶n trÝch theo l¬ng còng lµ 1 ®ßi hái ®Æt ra nh»m®em l¹i hiÖu qu¶ cao.

ë ViÖt Nam, sau c«ng cuéc ®æi míi ®Êt níc, §¶ng vµ Nhµ níc ta ngµy cµng kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ cña m×nh lµ ngêi ®¹i diÖn cho toµn d©n, lo cho d©n vµ s½n sµng v× d©n... Th«ng qua §¹i héi §¶ng VII ®· chøng minh níc ta ®· thùc sù tho¸t khái bao cÊp s½n sµng ®ãn chê sù thö th¸ch cña quy luËt c¹nh tranh, cña thÞ trêng. §iÒu nµy ®· lµm ¶nh hëng m¹nh mÏ cña b¶n chÊt tiÒn l¬ng, tiÒn l-¬ng còng ®· thay ®æi phï hîp víi quy chÕ míi, tu©n theo quy luËt cung cÇu cña thÞ trêng søc lao ®éng, chÞu sù ®iÒu tiÕt cña Nhµ n-íc vµ ®îc h×nh thµnh trªn c¬ së tho¶ thuËn gi÷a ngêi lao ®éng vµ ngêi sö dông lao ®éng.

Trong qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i c«ng ty víi thêi gian thùc tËp t¬ng ®èi ng¾n, kinh nghiÖm thùc tÕ còng nh b¶n th©n cßn cã h¹n nªn em cha cã çi nh×n tæng qu¸t, cha thÓ n¾m b¾t hÕt çc vÊn ®Ò trong c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ çc kho¶n trÝch theo l¬ng cña c«ng ty. Qua ®Ò tµi nµy em muèn ®Ò cËp ®Õn mét sè ph¬ng híng cÇn hoµn thiÖn "C«ng t¸c tæ chøc tiÒn l¬ng vµ çc kho¶n trÝch theo l¬ng " víi môc ®Ých gãp phÇn ph¶n ¸nh vµ tÝnh to¸n chÝnh s¸ch tiÒn l¬ng vµ çc kho¶n trÝch theo l¬ng ë c«ng ty, ®ång thêi ph¸t huy h¬n n÷a t¸c dông tÝch cùc cña chÕ ®é h¹ch to¸n kinh tÕ trong ®iÒu kiÖn kinh doanh theo c¬ chÕ thÞ trêng, gióp c«ng ty ®øng v÷ng vµ ph¸t triÓn.

Mét lÇn n÷a em xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy gi¸o NguyÔn M¹nh ThiÒu, cïng toµn thÓ nh©n viªn phßng kÕ to¸n vµ phßng XNK 1 cña c«ng ty XNK vµ hîp t¸c quèc tÕ Coalimex ®· gióp em hoµn thµnh chuyªn ®Ò nµy.Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 78 -

Sinh viªn: Lª Quèc Huy

môc lôcLêi më ®Çu......................................................................................1

PhÇn I:Mét sè vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ çc kho¶n trÝch theo........................................................................................3l¬ng ë doanh nghiÖp Th¬ng m¹i - s¶n xuÊt........................................3

I. NhiÖm vô kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ çc kho¶n trÝch theo l¬ng :......31.Vai trß cña lao ®éng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ yªu cÇu qu¶n lý vÒ lao ®éng:.......................................................32.Chi phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ yªu cÇu qu¶n lý tiÒn l¬ng çc kho¶n trÝch theo l¬ng:..................................................................4

2.1.TiÒn l¬ng:.............................................................................42.1.1. Kh¸i niÖm vÒ tiÒn l¬ng:...................................................42.1.2. ý nghÜa vµ vai trß cña tiÒn l¬ng trong s¶n xuÊt kinh doanh:.........................................................................................62.1.3. TiÒn l¬ng tèi thiÓu - c¬ së çc møc l¬ng:........................72.1.4. Çc yªu cÇu cña tæ chøc tiÒn l¬ng:.................................72.2.Çc kho¶n trÝch theo l¬ng:..................................................93.NhiÖm vô cña kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ çc kho¶n trÝch theo l-¬ng:..........................................................................................10Ii.H×nh thøc tiÒn l¬ng - quü tiÒn l¬ng - quü b¶o hiÓm x· héi (BHXH), b¶o hiÓm y tÕ (BHYT) vµ kinh phÝ c«ng ®oµn (KPC§):.................................................................................................111.Çc h×nh thøc tiÒn l¬ng:......................................................111.1.TiÒn l¬ng tÝnh theo thêi gian:............................................111.2.TiÒn l¬ng tÝnh theo s¶n phÈm:..........................................122.Quü tiÒn l¬ng vµ thµnh phÇn cña quü tiÒn l¬ng:.................152.2.Çc thµnh phÇn cña quü l¬ng:...........................................153.1.Quü BHXH:..........................................................................163.3.Kinh phÝ c«ng ®oµn ( KPC§):..............................................172.TiÒn l¬ng vµ trî cÊp BHXH:....................................................18IV.KÕ to¸n tæng hîp tiÒn l¬ng, BHXH, BHYT vµ KPC§:..............201. Çc chøng tõ sö dông:...........................................................20

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 79 -

2. Tµi kho¶n sö dông:...............................................................213. Tæng hîp ph©n bæ tiÒn l¬ng, trÝch BHXH, BHYT, KPC§:234. KÕ to¸n tæng hîp tiÒn l¬ng, BHXH, BHYT, KPC§:...............235.HÖ thèng sæ s¸ch h¹ch to¸n tiÒn l¬ng vµ çc kho¶n trÝch theo l¬ng trong doanh nghiÖp:................................................27

PhÇn II:T×nh h×nh thùc tÕ vÒ tæ chøc kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ çc kho¶n trÝch theo l¬ng ëc«ng ty XNK vµ hîp t¸c quèc tÕ coalimex.........................................................................28

I. §Æc ®iÓm chung cña c«ng ty XNK vµ hîp t¸c quèc tÕ Coalimex:.....................................................................................................281.Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty XNK vµ hîp t¸c quèc tÕ Coalimex:.......................................................................282. Ho¹t ®éng kinh doanh chñ yÕu cña C«ng ty cæ phÇn xuÊt nhËp khÈu than ViÖt Nam – Coalimex.........................................31

3. Tæ chøc bé m¸y qu¶n lý vµ bé m¸y kÕ to¸n cña C«ng ty cæ phÇn xuÊt nhËp khÈu than ViÖt Nam Coalimex:.................313.1. Bé m¸y qu¶n lý:..............................................................313.2.Bé m¸y kÕ to¸n:..................................................................343.2.1. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n:....................................343.2.2.HÖ thèng sæ kÕ to¸n, chøng tõ kÕ to¸n vµ lu©n chuyÓn chøng tõ t¹i c«ng ty XNK vµ hîp t¸c quèc tÕ Coalimex:.............36

II.T×nh h×nh thùc tÕ vÒ tæ chøc kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ çc kho¶n trÝch theo lëng c«ng ty XNK vµ hîp t¸c quèc tÕ Coalimex:..........401. §èi tîng vµ nguyªn t¾c tr¶ l¬ng ë c«ng ty:.........................401.1. §èi tîng:..............................................................................40

1.2. Nguyªn t¾c:....................................................................402.Mét sè vÊn ®Ò chung vÒ qu¶n lý vµ kÕ to¸n tiÒn l¬ng, çc kho¶n trÝch theo l¬ng t¹i c«ng ty XNK vµ hîp t¸c quèc tÕ Coalimex:.....................................................................................412.1.Ph¬ng ph¸p qu¶n lý lao ®éng vµ tiÒn l¬ng t¹i c«ng ty XNK vµ hîp t¸c quèc tÕ Coalimex:............................................................41

2.2. H×nh thøc tr¶ l¬ng t¹i c«ng ty XNK vµ hîp t¸c quèc tÕ Coalimex:..................................................................................412.3. Çc kho¶n trÝch theo l¬ng: BHXH, BHYT, KPC§:.............422.4. ChÕ ®é thanh to¸n BHXH tr¶ thay l¬ng t¹i c«ng ty XNK vµ hîp t¸c quèc tÕ Coalimex:.........................................................43

2. Quü l¬ng vµ çc yÕu tè h×nh thµnh nªn quü tiÒn l¬ng - Tæ chøc kÕ to¸n tiÒn l¬ng ph¶i tr¶ vµ trÝch BHXH, BHYT, KPC§:.....443.1. Nguån tiÒn l¬ng vµ ph©n bæ quü tiÒn l¬ng:...................443.2. Tr¶ l¬ng chÕ ®é:...............................................................453.3. Tr¶ l¬ng tõ quü tiÒn l¬ng n¨ng suÊt:.................................453.4. Tæ chøc kÕ to¸n tiÒn l¬ng t¹i c«ng ty:..............................47

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 80 -

3.5.Tæ chøc kÕ to¸n tiÒn l¬ng ph¶i tr¶ vµ trÝch BHXH, BHYT, KPC§:.........................................................................................51

4.ChÕ ®é thanh to¸n BHXH tr¶ thay l¬ng t¹i c«ng ty XNK vµ hîp t¸c quèc tÕ Coalimex :.................................................................52

4.1.PhiÕu nghØ hëng BHXH (GiÊy chøng nhËn nghØ èm) ®îc sö dông theo mÉu sau:..................................................................524.2. B¶ng thanh to¸n BHXH:..................................................54

PhÇn III:Mét sè ý kiÕn vµ kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ çc kho¶n trÝch theo l¬ng ë c«ng ty XNK vµ hîp t¸c quèc tÕ Coalimex......................................56

I. Nh÷ng nhËn xÐt vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ çc kho¶n trÝch theo l¬ng t¹i c«ng ty XNK vµ hîp t¸c quèc tÕ Coalimex:.....561.¦u ®iÓm:...................................................................................56

2.Nhîc ®iÓm:............................................................................57II Mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ çc kho¶n trÝch theo l¬ng ë C«ng ty XNK vµ hîp t¸c quèc tÕ Coalimex:.....................................................................................59

Lª Quèc Huy - K 39.21.07- 81 -

Education

Kt tlg va cac khoan trich theo lg