Otto von Lauterberg

założyciel

Nowego Miasta Lubawskiego

Prezentację przygotował:

Tomasz Chełkowski

www.ziemialubawska.blogspot.com

Otto von Lauterberg

Ein Gründer

Neumark in Westpreußen

Eine Präsentation bereitete:

Tomasz Chełkowski

www.ziemialubawska.blogspot.com

ROZDZIAŁ IWprowadzenie w temat

TRENNUNG IEine Einführung in das Thema

Pewnego dnia Anno Domini 1325, nad rzekę

Drwęcę przepływającą przez Ziemię Lubawską

(Terra Lubavia), przybył Otto von Lauterberg

komtur ziemi chełmińskiej (łac. Terra Culmensis;

niem. Kulmerland). Rycerz ten należał do Zakonu

Szpitala Najświętszej Maryi Panny Domu

Niemieckiego w Jerozolimie (Orden der Brüder vom

Deutschen Haus Sankt Mariens in Jerusalem)

potocznie zwanego Krzyżakami lub Zakonem

Krzyżackim (Deutscher Orden).

Początek…

Sicher eines Tages Anno Domini

1325, über den Fluss der Drewenz

durchschwommen durch Ziemię

Lubawską (Terra Lubavia), kam Otto von

Lauterberg Komtur Kulmerland an. Dieser

Ritter gehörte in Orden der Brüder vom

Deutschen Haus Sankt Mariens in

Jerusalem (Deutscher Orden).

Beginn…

Otto von Lauterberg – skąd przybył?

Przywędrował na te tereny z Niemiec, dokładnie z Dolnej

Saksonii. W 1325 roku założył nad rzeką Drwęcą miasto o nazwie

Novum Forum (Nowy Targ; Neumark in Westpreußen).Hrabiowski ród tego dzielnego chrześcijanina nosi dwuczłonową

nazwę Scharzfeld – Lauterberg.

Obie rodowe nazwy odnoszą się do miejscowości z Dolnej

Saksonii. Etymologia słowa Lauterberg jest związana z miastem,

które dziś nosi nazwę Bad Lauterberg im Harz i posiada herb z

lwem podobny do tego jaki w średniowieczu nadano Nowemu

Miastu Lubawskiemu.

Oba herby przedstawia kolejny slajd. W obu podobny jest

wygląd i pozycja lwa. Natomiast róża znajduje się tylko w herbie

Nowego Miasta Lubawskiego.

Otto von Lauterberg – woher er kam an?

Er wanderte auf dieser Gebieten aus Deutschland zu, genau aus

Niedersachsen. In dem Jahr 1325 an der Drewenz eine Stadt anlegte, die

Novum Forum (Neumarkt; Neumarkt in Westpreußen) genannt wurde. Ein

gräfliches Geschlecht dieses tapferen Christen trägt einen zweistufigen

Namen Scharzfeld - Lauterberg.

Beide angestammte Namen beziehen sich in die Örtlichkeit aus

Niedersachsen. Eine Wortforschung des Worts Lauterberg ist in die festen

Hände z miastem, der heute einen Namen nach trägt Bad Lauterberg im

Harz und ein Wappen besitzt mit dem Löwen ähnlich darin welchen in dem

Mittelalter geben Neumark in Westpreußen auf .

Beide Wappen stellt dar folgendes Dia. In beide ähnlich es ist ein

Aussehen und Position des Löwen. Und eine Rosa nur befindet sich in dem

Wappen Neumarkt in Westpreußen.

Herb Bad Lauterberg im Harz/

Wappen Bad Lauterberg im Harz.

Herb Nowego Miasta

Lubawskiego/ Wappen Neumark

in Westpreußen.

Pochodził z hrabiowskiego rodu Scharzfeld – Lauterberg.

Pokazałem już podobieństwa między obydwoma herbami, które

różni róża obecna tylko w herbie mojego rodzinnego miasta (Nowego

Miasta Lubawskiego) z Ziemi Lubawskiej (Terra Lubavia). Pochodzeniem

róży zajmę się w dalszej części prezentacji. Teraz chciałbym przybliżyć

znaczenie słowa Scharzfeld .

Jak podaje niemiecka Wikipedia: „Scharzfeld ist ein Ortsteil von Herzberg

am Harz im Landkreis Osterode am Harz in Südniedersachsen (Deutschland) mit

1.652 Einwohnern (1. Oktober 2013)”.

Powyższy opis w tłumaczeniu brzmi następująco: Scharzfeld jest

miejscowością należącą do miasta Herzberg am Harz w powiecie Osterode am Harz

na południu Dolnej Saksonii (Niemicy) z 1652 mieszkańcami (1 października 2013)

Er stammte aus der gräflichen Familie Scharzfeld – Lauterberg.

Ich zeigte eine Ähnlichkeit zwischen beide Wappen, der

unterscheidet sich eine Rosa anwesende nur in dem Wappen meine

familiäre Stadt (Neumark in Westpreußen) aus Terra Lubavia (Ziemi

Lubawskiej). Ich eine Herkunft der Rose werde beschäftigen mich in den

folgenden Dias. Ich jetzt möchte eine Bedeutung des Worts Scharzfeld

heranbringen.

Wie reicht deutsche Wikipedia: „Scharzfeld ist ein Ortsteil von Herzberg

am Harz im Landkreis Osterode am Harz in Südniedersachsen (Deutschland) mit

1.652 Einwohnern (1. Oktober 2013)”.

Obige Beschreibung klingt in der Übersetzung auf Polnisch

nächstfolgend: Scharzfeld jest miejscowością należącą do miasta Herzberg am

Harz w powiecie Osterode am Harz na południu Dolnej Saksonii (Niemicy) z 1652

mieszkańcami (1. Oktober 2013).

Lew w herbie miasta Herzberg am Harz jest podobny do lwa w herbie Nowego Miasta Lubawskiego.

Löwe in dem Wappen der Stadt Herzberg am Harz ist ähnlich in den Löwen in dem Wappen Neumark inWestpreußen.

Scharzfeld – herb i ruiny zamku.

Niemiecka Wikipedia podaje jeszcze kilka ciekawych

informacji na temat miejscowości Scharzfeld: „Die erste schriftliche

Erwähnung von Scharzfeld ist in einer Urkunde überliefert, die sich auf das

Jahr 952 bezieht und wahrscheinlich im 13. Jahrhundert gefälscht wurde.

Darin wird Schartfelde neben anderen Orten von Otto dem Großen als

Besitz des Klosters Pöhlde bestätigt. In der näheren Umgebung von

Scharzfeld liegen die mittelalterlichen Wüstungen Königshagen und

Smerbeke”.

W luźnym tłumaczeniu powyższy tekst brzmi następująco: W

prawdopodobnie sfałszowanym w XIII w. dokumencie, który powołuje się

na rok 952 znajduje się pisemna [najstarsza] wzmianka o Scharzfeld.

Obszar ten został zatwierdzony obok innych miejscowości przez Ottona I

Wielkiego [króla Niemiec w latach 936-973] jako własność klasztoru

Pöhlde. W bliskim otoczeniu Scharzfeld leżą średniowieczne opactwa

Wüstungen ,Königshagen und Smerbeke.

Scharzfeld – Wappen und Burgruine.

Deutsche Wikipedia reicht noch einige neugierige

Informationen zum Thema einer Örtlichkeit Scharzfeld: „Die erste

schriftliche Erwähnung von Scharzfeld ist in einer Urkunde überliefert, die

sich auf das Jahr 952 bezieht und wahrscheinlich im 13. Jahrhundert

gefälscht wurde. Darin wird Schartfelde neben anderen Orten von Otto dem

Großen als Besitz des Klosters Pöhlde bestätigt. In der näheren Umgebung

von Scharzfeld liegen die mittelalterlichen Wüstungen Königshagen und

Smerbeke”.

In der laschen Übersetzung auf Polnisch obiger Text klingt

nächstfolgend: W prawdopodobnie sfałszowanym w XIII w. dokumencie,

który powołuje się na rok 952 znajduje się pisemna [najstarsza] wzmianka

o Scharzfeld. Obszar ten został zatwierdzony obok innych miejscowości

przez Ottona I Wielkiego [króla Niemiec w latach 936-973] jako

własność klasztoru Pöhlde. W bliskim otoczeniu Scharzfeld leżą

średniowieczne opactwaWüstungen ,Königshagen und Smerbeke.

Otto von Lauterberg z hrabiowskiego

rodu Scharzfeld – Lauterberg

Wiemy już co nieco o nazwie rodu, z którego

wywodził się założyciel Nowego Miasta Lubawskiego

(jednego z trzech miast obok Lubawy i Lidzbarka Welskiego

leżących w granicach historycznej Ziemi Lubawskiej). Obie

nazwy Scharzfeld – Lauterberg są związane z

konkretnymi niemieckimi miejscowościami, w których

znajduje się wiele zabytków oraz malownicze ruiny

średniowiecznych zamków, w których prawdopodobnie

przebywał kiedyś osobiście Otto von Lauterberg.

Otto von Lauterberg aus der gräflichen

Familie Scharzfeld – Lauterberg

Wir schon was etwas wissen über dem Namen des

Rhodiums, daraus leitete her ein Gründer Neumark in

Westpreußen (eines aus drei Städten neben Löbau in

Westpreußen und Lautenburg liegender in den Grenzen

geschichtlich Terra Lubavia). Beide eines Namens

Scharzfeld – Lauterberg sind in die festen Hände

deutsche Örtlichkeiten, in welcher befinden sich viele

Kunstdenkmäler sowie malerische Ruin der

mittelalterlicher Schlösser, in welcher wahrscheinlich hielt

sich irgendwann persönlich Otto von Lauterberg.

In der Stadt Sharzfeld Wappen aus eine Einhorn (außer derBurgruinen) auf dem Hauptaugenmerk verdient. WappenLautenburg in Terra Lubavia auch hat in dem Wappen desEinhorns:

Wappen Scharzfeld Wappen Lautenburg

Poza ruinami zamku na szczególną uwagę zasługuje herbScharzfeld, w którym znajduje się jednorożec. Nie zwróciłbym naten fakt uwagi gdyby nie to, że herb Lidzbarka Welskiego jestbardzo podobny:

Herb Scharzfeld Herb Lidzbarka Welskiego

Mapa Ziemi Lubawskiej/ eine Landkarte TerraLubavia

Das Einhorn mit Lautenburg und Otto von Lauterberg

Oder geheimnisvolles, dreieckiges Wappen Lautenburg, welcher stellt einen Kopf

des Einhorns dar, eines sagenhaften Wesen ausgeführt aus den vorchristlich ehemaligen

Glauben Slawen und Prußen (Prusai), meines Verbinden mit dem Gründer Neumark in

Westpreußen? Eine Ähnlichkeit in das Wappen Scharzfeld, dass er haben kann.

Auf der anderen Seite Wache zu vermerken, dass ein Einhorn hatte eine Bedeutung

in den heidnischen Glauben wichtige, und er wurde in den christlichen Zeiten mit Christus

identifiziert. Ein Historiker Edward Klemens behauptet, dass das Einhorn in dem Wappen

Lautenburg „(…) vielleicht haben religiöse eine Bedeutung, weil das Einhorn in dem Mittelalter

symbolisierte Heiligste Maria Fräulein (Mutter Gottes)”.

Wir wissen, dass Lautenburg er existierte auf lang vor dem Bekommen Stadtrecht

auf Magdeburger Recht, was es folgte erst in 1301 Jahr. Schneller befand sich in dem diesem

selbst Platz eine slawische Siedlung über dem Namen Ludbarc. Edward Klemens schreibt,

dass „ Ein Ordensritter nach besetzten Lautenburg fing auf neu und nach seinem eine Stadt zu bauen

an (…) geben auf ihm ein Verteidigungscharakter” was bedeutet, dass ursprünglich war das klein

verstärkte Siedlung ansässig durch heidnisch oder bekehrt frisch auf der Christenheit der

Slawen oder Prußen. Oder dieses starke Glaube in dem Existieren Einhörner unter den

Bewohnern verursachte, dass dieses Tier in dem Wappen der Stadt fand sich?

Jednorożec z Lidzbarka Welskiego i Otto von

Lauterberg

Czy tajemniczy trójkątny herb Lidzbarka Welskiego, który przedstawia głowę

jednorożca, baśniowego stworzenia wywodzącego się z przedchrześcijańskich wierzeń

dawnych Słowian i Prusów, ma powiązania z założycielem Nowego Miasta Lubawskiego?

Podobieństwo do herbu Scharzfeld wskazuje na to, że może mieć.

Z drugiej strony warto zaznaczyć, że jednorożec miał ważne znaczenie w

pogańskich wierzeniach, a w czasach chrześcijańskich był utożsamiany z Chrystusem. Historyk

Edward Klemens twierdzi z kolei, że jednorożec w herbie Lidzbarka Welskiego „(…) być może

ma podłoże religijne, bowiem jednorożec w średniowieczu symbolizował Najświętszą Marię Pannę”.

Wiemy, że Lidzbark Welski istniał na długo przed otrzymaniem praw miejskich na

prawie niemieckim, co nastąpiło dopiero w roku 1301. Prędzej w tym samym miejscu

znajdowała się słowiańska osada o nazwie Ludbarc. Edward Klemens pisze, że „Krzyżacy po

zajęciu Lidzbarka zaczęli na nowo i po swojemu budować miasto (…) nadając mu charakter obronny”

co oznacza, że pierwotnie była to mała nieumocniona osada zamieszkała przez pogańskich lub

świeżo nawróconych na chrześcijaństwo Słowian lub Prusów. Czy to silna wiara w istnienie

jednorożców wśród mieszkańców sprawiła, że zwierzę to znalazło się w herbie miasta?

To stamtąd wyruszył Otto von Lauterberg założyciel Nowego Miasta Lubawskiego.

Das kam von dort Otto von Lauterberg der Gründer Neumark inWestpreußen an. (Ziemia Lubawska = Terra Lubavia)

Scharzfeld jest miejscowością należącą do miasta Herzberg am Harz w powiecie Osterode am Harz.

Scharzfeld ist ein Ortsteil von Herzberg am Harz im

Landkreis Osterode am Harz.

ROZDZIAŁ II

Otto von Lauterbergz hrabiowskiego rodu Scharzfeld – Lauterberg

Przybliżenie postaci

TRENNUNG II

Otto von Lauterbergaus der gräflichen Familie Scharzfeld – Lauterberg

Ein Heranbringen eine Person

Otto von Lauterberg – założyciel Nowego Miasta Lubawskiego:

Otto był rycerzem słynącym z

wielkiej odwagi, bohaterem bitwy

pod Płowcami w roku 1331. Był

znany również z tego, że wiosną

1330 roku oblegał Wyszogród

(teren obecnej Bydgoszczy) - był to

polski drewniany gród położony w

zakolu Wisły, który kontrolował

spływ towarów rzeką. Wojska

krzyżackie dowodzone przez

Ottona von Lauterberga zdołały po

długim oblężeniu podłożyć ogień i

spalić gród razem ze wszystkimi

obrońcami.

Otto von Lauterberg – Ein Gründer Neumark in Westpreußen:

Otto war ein Ritter bekannt aus dem

großen Mut, ein Held der Schlacht im

Jahr 1331 unter Płowcami. War

bekannt auch daraus, dass ein Frühling

im Jahr 1330 belagerte ł Wyszogród

(zurzeit Bromberg) - war dieses

polnische, hölzerne Burg, gelegen in

dem Knie der Weichsels, welcher

kontrollierte ein Abfluss der Waren ein

Fluss. Kreuzritterarmee erweisen

durch Otto von Lauterberg sie

vermochte nach der langen Belagerung

zu unterlegen ein Feuer und zu

verbrennen eine Burg gemeinsam mit

aller Verteidigern.

Ten oto rycerz, którego wszystkie czyny mniej i bardziej

chwalebne nie sposób wymienić, przybył w roku 1325 nad rzekę Drwęcę i

ujrzał piękną dolinę oraz liczne polodowcowe wzgórza. W dolinie rzeki

dostrzegł zapewne małą osadkę z drewnianym kościołem, którą

miejscowi nawróceni na Chrześcijaństwo, mieszkańcy nazywali Jungburg.

Tereny te tak się spodobały krzyżackiemu komturowi, że postanowił

nadać osadzie prawa miejskie. Tak oto według najpopularniejszej wersji

powstało Nowe Miasto Lubawskie. W 1325 roku rozpoczęto budowę

murowanego kościoła (obecnie Kolegiaty pw. św. Tomasza Apostoła) i

nadano budowanej lub już istniejącej osadzie prawa miejskie. W tym

miejscu warto zaznaczyć, że współczesna nazwa Nowe Miasto Lubawskie

pojawiła się dopiero w roku 1937. Prędzej funkcjonowała nazwa

Nowemmiasto nad Drwęcą bądź Nowe Miasto nad Drwęcą. Jednak na

samym początku, w 1325 roku komtur nadał mu nazwę Nuvenmarkt.

Dieser Ritter, welches aller weniger Taten und

mehr rühmenswerte bereite vor zu tauschen nicht,

kam im Jahr 1325 über dem Fluss an Drewenz und er

erblickte einen schönes Tal sowie zahlreiche

postglaziale Hügel. In dem Tal des Flusses er

bemerkte eine gewiss kleine Siedlung mit der

hölzernen Kirche, welche hiesig, bekehrt auf der

Christenheit, Bewohner nannten Jungburg. Dieser

Gebiete so gefielen eine Kreuzritterkomtur, dass

beschloss geben dem Satz Stadtrecht auf. So es

entstand nach der populärsten Version Neumark in

Westpreußen. Im Jahr 1325 beginnen eine Baustelle

eine todsichere Kirche. In dem Jahr 1325 Komtur gab

die Stadt den Namen Nuvenmarkt auf.

Otto von Lauterberg. Co jeszcze o nim wiemy?

W ciągu swojego życia pełnił

następujące funkcje:

• Był komturem wieldządzkim w latach 1308 –

1316;

• komturem ziemi chełmińskiej (terra culmensis) w

okresie 1320 – 1333;

• oraz komturem nowomiejskim od 1334 do dnia

swojej śmierci w 1335 r.

Otto von Lauterberg. Was wir noch wissen über ihm?

Er übte folgende Funktionen aus:

• Er war eine Komtur wieldządzkim im Zeitraum

zwischen den Jahren 1308 und 1316.

• Er war eine Komtur terra culmensis im Zeitraum

zwischen den Jahren 1320 und 1333.

• Er war eine Komtur nowomiejskim von 1334 in

den Tag seines Tods in dem Jahr 1335.

Otto von Lauterberg. Co jeszcze o nim wiemy?

• W 1303 roku przybył do Prus i związał się z

konwentem w Dzierzgoniu.

• Walczył w bitwie pod Płowcami (ukazanej na

filmie pt: „Kazimierz Wielki”) z wojskami króla 27

września 1331 roku. Wykazał się wówczas dużą

odwagą.

Otto von Lauterberg. Was wir noch wissen über ihm?

• Er kam in Jahr 1303 in Preußen und verband

sich mit dem Konventen in Christburg an.

• Er kämpfte in einer Schlacht unter Płowcami

(gezeigt in dem polnischen Film „Kazimierz

Wielki”) mit den Armeen des Polnischen Königs

(Władysława Łokietka) 27. September 1331. Er

wies einen damals großen Mut auf.

Mniej chlubne elementy biografii Lauterberg:• Podczas wojny polsko – krzyżackiej z lat 1327 – 1332 Otto von Lauterberg (wiosną

1330 roku) dowodził armią oblegającą polski gród Wyszogród (Fordon, obecnie

największa dzielnica Bydgoszczy). Dziś w miejscu dawnej warowni znajduje się

grodzisko, większe od tych w Nielbraku (wieś w średniowieczu nosiła nazwy:

Molberge, Molberg, Mowerg, Melberg, Melbark) i Ziwniarzu (wieś w średniowieczu

nosiła nazwy: Swiner, Swyn, Szwiniarz, a po niemiecku Schwinerenn) na Ziemi

Lubawskiej. Rozmiary grodziska pokazują nam jak duża twierdza musiała się tam

kiedyś znajdować. Niestety Założyciel Nowego Miasta Lubawskiego, Otto von

Lauterberg nie miał litości i wymordował wszystkich obrońców.

• Kronikarze Zakonu Krzyżackiego odnotowali, że obrońcy Wyszogrodu wykazali się

niezwykłym męstwem. Skapitulowali 12 maja 1330 roku, a dokładniej rzecz ujmując

spłonęli razem ze wszystkimi skarbami, które znajdowały się w warowni. Krzyżacy

pozostawili zniszczoną warownię i zakazali okolicznym mieszkańcom jakiejkolwiek

odbudowy. Gospodarze z okolicznych domostw przenieśli się więc ok. 2 km na

północny-wschód i założyli Fordon, obecną dzielnicę Bydgoszczy.

Weniger ruhmreiche Elemente der Biographie Lauterberga:• Während des Kriegs Polnisch mit dem Kreuzritterorden im Zeitraum zwischen den

Jahren 1327 und 1332 Otto von Lauterberg (ein Frühling in dem Jahr 1330 ) erwies er

eine Armee angegriffen eine polnische Burg Wyszogród (Fordon, zurzeit der größte

Stadtteil von Bromberg). Heute befindet sich in dem Platz des ehemaligen Kastells ein

Wallburg, größer davon in Nielbraku (dieses Dorf trug in dem Mittelalter einen

Namen: Molberge, Molberg, Mowerg, Melberg, Melbark) und Ziwniarzu (dieses Dorf

trug in dem Mittelalter einen Namen: Swiner, Swyn, Szwiniarz, und deutsch

Schwinerenn) in Terra Lubavia. Größen des Wallburg zeigen uns wie sie eine große

Festung musste dort irgendwann auffinden. Leider der Gründer der Neumark in

Westpreußen, Otto von Lauterberg hatte kein Mitleid und ermordete aller Verteidiger.

• Sie Chronisten der Kreuzritterorden notierten, dass eines Verteidigers Wallburg

(Wyszogród) wies eine ungewöhnliche Tapferkeit auf. Sie kapitulierte 12 Mais 1330

und sie gemeinsam brannte mit aller Schätzen ab, welches sie befand sich in dem

Kastell. Ordensritter ließ zerstörtes Kastell und sie untersagte verbieten umliegende

Bewohner Wiederaufbaus. Wirte umzogen aus den umliegenden Behausungen ok. 2

km na północny wschód i założyli Fordon, zurzeit der größte Stadtteil von Bromberg.

TRENNUNG III

Neumark in Westpreußen

ROZDZIAŁ III

Nowe Miasto Lubawskie

Otto von Lauterberg wanderte auf dieser Gebieten (Terra

Lubavia in Polen) aus Deutschland zu, genau aus

Niedersachsen. In dem Jahr 1325 an der Drewenz eine

Stadt anlegte, die Novum Forum (Neumarkt; Neumarkt in

Westpreußen) genannt wurde.

Otto von Lauterberg przybył na te tereny (Ziemię

Lubawską w Polsce) z Niemiec, dokładnie z Dolnej

Saksonii. W 1325 roku założył nad rzeką Drwęcą miasto o

nazwie Novum Forum (Nowy Targ; Neumark in

Westpreußen).

Panorama Nowego Miasta Lubawskiego

Eine Aussicht auf Neumark in Westpreußen

Nowe Miasto Lubawskie – pozostałości po średniowiecznych fortyfikacjach obronnych.

Neumark in Westpreußen - eines Überrests nach den mittelalterlich VerteidigungsBefestigungen

Nowe Miasto Lubawskie – pozostałości po średniowiecznych fortyfikacjach obronnych (ul. 19 stycznia – na zdjęciu z lewej strony).

Neumark in Westpreußen - eines Überrests nach den mittelalterlich VerteidigungsBefestigungen (auf der Promenadestraße - Eine Aufnahme mit Eine Aufnahme mit linker)

Nowe Miasto Lubawskie – wykopaliska archeologiczne na ul. 3 Maja.

Neumark in Westpreußen - Archäologische Ausgrabungen auf der Promenadestraße

Neumark in Westpreußen - blick von der Promenadestraße

Nowe Miasto Lubawskie – widok ul. 3 Maja (od strony Parku Róż)

Nowe Miasto Lubawskie – pozostałości po średniowiecznych fortyfikacjach obronnych na ul. 19 stycznia.

Neumark in Westpreußen - eines Überrests nach den mittelalterlich VerteidigungsBefestigungen an der 19 stycznia Straße.

W średniowieczu Nowe Miasto Lubawskie nazywano Novum Forum albo

Nuvenmarkt (Neumarck). Miasto należało do jednego z najbardziej

ufortyfikowanych w Państwie Zakonu Krzyżackiego w Prusach. System obronny

miasta powstał w pierwszej połowie XIV wieku. Novum Forum było otoczone

podwójną fosą zasilaną wodami Drwęcy i międzywałem ziemnym. Mury obronne

miały grubość około 1 metra i wysokość około 7 metrów. Uległy one

częściowemu zniszczeniu w XVII wieku i podczas Wojny Północnej. Największe

spustoszenie przyniósł im jednak wiek XIX. Część murów posłużyła do

zabudowy budynków ulicy Okólnej.

Neumark in Westpreußen, das im Mittelalter Novum Forum oder Nuvenmarkt

oder Neumarck gennant wurde. Die Stadt gehörte zu den am stärksten befestigen

Städte des Deutschordensland in Preußen albo Deutschordensstaat in Preußen. Das

Abwehrsystem der Stadt entstand in der ersten Hälfte des 15. Jahrhunderts. Die Stadt

war von einem doppelten Graben, der mit Wasser aus der Drewenz befüllt würde,

sowie einem Erdzwischenwall umgeben. Die Wehrmauern hatten eine Dicke von cirka

1 Meter und eine Höhe von etwa 7 Metern. Im 17. Jahrhundert und während des

Nordischen Krieges wurden sie teilweise zerstört. Die größte Verwüstung brachte

ihnen das 19. Jahrhundert. Ein Teil der mauern wurde Bestandteil von Gebäuden an

der Okólna Straße.

Pfarrkirche in der Neumark inWestpreußen

Pfarrkirche zum Hl.

Thomas des Apostels in der

Neumark in Westpreußen.

Der Bau der Kirche begann

um das Jahr 1325,

zusammen mit dem Bau der

Abwehrmauern der Stadt.

Auftraggeber des Baus war

der Deutsche Orden, der

das Patronatsrecht besaß

und den Bau finanzierte.

Kościół farny w Nowym Mieście

Lubawskim

Kościół farny pod

wezwaniem św.

Tomasza Apostoła w

Nowym Mieście

Lubawskim. Budowę

kościoła rozpoczęto

około 1325 roku razem

z budową murów

obronnych miasta.

Zakon Krzyżacki był

zleceniodawcą budowy,

posiadał prawo

patronatu i finansował

budowę.

Pfarrkirche zum Hl. Thomas des Apostels in der Neumark in Westpreußen.

Kościół farny pw. św. Tomasza Apostoła w Nowym Mieście Lubawskim.

Pfarrkirche zum Hl. Thomas des Apostels in der Neumark in Westpreußen.

Kościół farny pw. św. Tomasza Apostoła w Nowym Mieście Lubawskim.

Pfarrkirche zum Hl. Thomas des Apostels in der Neumark in Westpreußen.

Kościół farny pw. św. Tomasza Apostoła w Nowym Mieście Lubawskim.

Ein Hauptaltar inPfarrkirche zum Hl. Thomas des Apostels in der Neumark

in Westpreußen.

Die Figur der Gotteßmutter

Łąkowska ist an zentraller Stelle

vom Hauptaltar des Gotteshauses

von Neumark in Westpreußen

aufgestellt.

Das wertvollste Obiekt im

Gotteshaus bildet die Figur der

Gottesmutter Łąkowska mit

Christuskind. Die Tradition nach

stammt sie aus etwa der ersten

Hälfte des 15. Jahrhunderts. Die

Figur wurde im 19. Jahrhundert aus

einem niedergebrannten

Franziskaner Kirche in Łąki

Bratiańskie.

Ołtarz Główny w kościele farnym pw.

Św. Tomasza Apostoła w Nowym Mieście Lubawskim

Figura Matki Boskiej jest

umieszczona w centralnym

miejscu Ołtarza Głównego

kościoła w Nowym Mieście

Lubawskim.

Figura Matki Boskiej

Łąkowskiej z Dzieciątkiem

jest najcenniejszym

obiektem Domu Bożego.

Według tradycji pochodzi

ona z pierwszej połowy XV

wieku. W XIX wieku figurę

przeniesiono ze spalonego

klasztoru franciszkanów w

Łąkach Bratiańskich.

TRENNUNG IV

Burgruine Lutterberg in der StadtBad Lauterberg im Harz

ROZDZIAŁ IV

Ruiny zamku Lauterbergów w mieście

Bad Lauterberg im Harz

Burgruine…

Burgruine in welcher wohnte ein Gründer Neumark in

Westpreußen auf dem Gipfel des Hausberges in Bad

Lauterberg befinden sich. Das ist die Reste der einstigen Burg

Lutterberg. Burgruine befinden sich in der Stadt einen Bad

Lauterberg im Harz im Landkreis Osterode am Harz in

Südniedersachsen (Deutschland).

Graf Sigebodo von Lutterberg ließ die Burg Lutterberg

vermutlich im Zeitraum zwischen den Jahren 1180 und 1190

erbauen. Die etwa 30 x 60 Meter große Festung wurde bald

darauf zum Stamm- und Verwaltungssitz der zu dieser Zeit

neu entstandenen Linie der Grafen von Lutterberg. Nach dem

Aussterben dieser Adelsfamilie fiel die Burg im Jahre 1405.

Ruiny zamku…

Ruiny zamku, w którym prawdopodobnie mieszkał założyciel

Nowego Miasta Lubawskiego znajdują się w mieście Bad Lauterberg

im Harz w powiecie Osterode am Harz w Dolnej Saksonii (w

Niemczech).

Hrabia Sigebodo von Lutterberg zakończył budowę zamku

Lutterbergów prawdopodobnie w przedziale czasu między 1180 a

1190 rokiem. Duża mniej więcej 30x60 m twierdza stała się wkrótce

rodową siedzibą administracyjną rodzącej się linii hrabiów

Lutterbergów. Zamek upadł po wymarciu tego szlacheckiego rodu w

roku 1405.

Rekonstrukcja zamku – źródło obrazka z kolejnego slajdu: http://www.burgen.ausflugsziele-harz.de/ausflugsziele-sehenswertes/burg-schloss/burg-

lutterberg-bad-lauterberg.htm

Rekonstrukcja zamku rodu Lutterbergów w Bad Lauterberg im Harz.

Eine Rekonstruktion ein Schloss der Familie Lutterberg in Bad Lauterberg im Harz.

TRENNUNG V

Eine Stadt

Bad Lauterberg im Harz

ROZDZIAŁ V

Miasto

Bad Lauterberg im Harz

Bad Lauterberg im Harz

Bad Lauterberg im Harz liegt an der

Oder in Deutschland. Sie ist eine Stadt

im Landkreis Osterode am Harz im

Süden von Niedersachsen.

Der ursprüngliche Name der Stadt war

Lutterdorf in der Grafschaft

Lutterberg. Später hieß die

Bergbaustadt Lutterberg.

Miasto Bad Lauterberg im Harz leży

nad Odrą w Niemczech. Jest miastem

w powiecie ziemskim Osterode am

Harz na południu Dolnej Saksonii.

Początkowo miasto nosiło nazwę

Lutterdorf w hrabstwie Lutterberg.

Później nazywano je Miastem

Górniczym Lutterberg.

Eine Aussicht auf Bad Lauterberg im Harz.Widok na miasto Bad Lauterberg im Harz.

Eine Aussicht auf Bad Lauterberg im Harz.Widok na miasto Bad Lauterberg im Harz.