LÝ THUYẾT INSIDE OUT

THÁNG 8.2015

NGUYỄN PHI HẢI

Inside Out là một bộ phim hoạt hình mùa hè của PIXAR, phát hành vào năm 2015. Tuy nhiên, không chỉ đơn giản là một bộ phim vui nhộn giải trí. Inside Out còn là một bộ phim phát biểu về 1 lý thuyết (hoặc có thể xem là một giả thuyết) cho câu hỏi: Điều gì đang xảy ra trong bộ não của chúng ta.

Tôi làm slide này để tóm tắt những gì tôi đọc được từ bộ phim. Và quả thật, tôi cảm thấy thú vị với nó. Tôi gọi là là Lý thuyết Inside Out.

ĐIỀU GÌ ĐIỀU KHIỂN CHÚNG TA???

Inside Out đưa ra giả thuyết đầu tiên trong bộ lý thuyết của nó. Tất cả chúng ta từ khi sinh ra đều bị điều khiển bởi các cảm xúc. Điều này có nghĩa là: nguồn gốc của mọi hành động của chúng ta là CẢM XÚC, chứ không phải là lý trí.

Vào khởi điểm, Niềm Vui sẽ xuất hiện trước. Sau đó là các cảm xúc khác như Đề Phòng, Sợ Hãi, Buồn Bã và Giận Dữ. Năm cảm xúc chủ đạo này sẽ chi phối toàn bộ cảm xúc của con người. Các cảm xúc khác là sự phối hợp của các cảm xúc này.

Vào những tuổi trước khi trưởng thành, trong mỗi hành động của bạn sẽ chỉ có một cảm xúc chủ đạo và cảm xúc đó sẽ chi phối hành động của bạn. Sau khi bạn dậy thì, mỗi hành động là kết quả của nhiều cảm xúc lẫn lộn, không rõ rang là cảm xúc nào đang chủ đạo nữa (Hình ảnh chiếc bàn điều khiển được nâng cấp có thể cho nhiều cảm xúc cùng điều khiển ở cuối phim). Tuy nhiên, trong mỗi cá nhân vẫn có một tính cách làm chủ đạo.

KÝ ỨC

Mỗi hành động diễn ra đối với bạn đều được lưu trữ thành những ký ức trong não bộ. Ký ức này được chia thành 3 loại: ký ức thông thường, ký ức lõi và những ký ức không thể kiểm soát được (Như đoạn nhạc quảng cáo singgum hay người bạn tưởng tượng Biing Boong). Những ký ức này khi được lưu trữ sẽ hóa thành những viên ngọc và đi kèm với nó sẽ là cảm xúc chủ đạo của hành động đã diễn ra. Có những ký ức buồn và có những ký ức vui, hay những ký ức giận dữ.

Những ký ức thông thường sẽ được tạm thời lưu trữ trong khu nhớ của não bộ. Sau một thời gian dài nếu không được sử dụng sẽ được tự động biến mất và chôn vùi vào vùng lãng quên. Một khi ký ức đã vào vùng lãng quên thì không bao giờ có thể nhớ lại được.

Những ký ức không kiểm soát được sẽ tự di chuyển liên tục trong não bộ thông qua các lối tắt (shortcut) và xuất hiện một cách không kiểm soát được, gây ảnh hưởng trực tiếp lên cảm xúc mà không cần nguyên nhân hay lý do. Đây là một cách giải thích khá hay cho chuyện mà chúng ta hay gặp: tự nhiên thấy buồn, bỗng dung muốn khóc hay lâu lâu tự nhiên lại thấy ai đó xuất hiện trong đầu, một cách không kiểm soát được.

TÍNH CÁCHTính Cách (Personality) của con người được Inside Out lý giải như một tập hợp của những ký ức lõi quan trọng. Điều này có nghĩa là đối với những nhà làm phim, tính cách của một con người được hình thành bởi những gì đã xảy ra trong quá khứ của người đó.

Những ký ức quan trọng của một con người được gọi là ký ức lõi. Những ký ức này sẽ được tập trung thành những hòn đảo. Những hòn đảo này sẽ được gọi là Tính cách của bạn. Có những hòn đảo như : Đảo gia đình, đảo bạn bè, đảo quái đản, đảo sáng tạo.

Khi những cảm xúc đính kèm các ký ức của bạn thay đổi, những hòn đảo này sẽ thay đổi. Hoặc là bạn sẽ có thêm tính cách mới (như vô cảm, trơ lỳ, chán nản) hoặc bạn sẽ mất đi những tính cách cũ.

Và trong phim, đối với một nhân vật nữ còn bé, tính cách quan trọng nhất của cô ấy là yêu thương gia đình của mình.

NHỮNG VÙNG TRONG NÃO

Trong Inside Out, não bộ con người có các vùng sau:

- Trung khu điều khiển (Headquater): là nơi ở của những cảm xúc, là nơi tiếp thu và xử lý hình ảnh từ các giác quan, nơi đưa ra các quyết định hành động cũng như các quyết định về lưu trữ ký ức.

- Khu vực tạo ra giấc mơ (Dream Studio): nơi tạo ra các giấc mơ trình chiếu khi bạn ngủ.

- Khu vực lưu trữ ký ức thường: những hành lang dài sọc chứa vô vàn những ký ức.

- Khu vực đảo tính cách: Những hòn đảo Tính cách được tạo ra bởi những ký ức lõi.

- Khu vực tiềm thức: lưu trữ những nỗi sợ hãi và những ký ức bị lạc, trộn lẫn.

- Khu vực tưởng tượng (Image Land): là nơi lưu trữ những gì không có thật do bạn tưởng tượng ra.

SUY NGHĨTrong Inside Out, Suy Nghĩ được hình dung như một chuyến tàu, nối liền các vùng trong não bộ với nhau và đem các thông tin đến để cho các cảm xúc ra các quyết định chính xác. Chuyến tàu khởi hành vào ban sáng từ khu lưu trữ ký ức đến khu điều khiển. Những chuyến tàu liên tục di chuyển suốt cả ngày. Khi những chuyến tàu này ngừng chạy, con người sẽ đi ngủ hoặc sẽ đưa ra những quyết định thuần túy bằng cảm xúc, không dựa trên thông tin.

Như vậy, con người suy nghĩ và ra quyết định tốt nhất là vào buổi sáng. Và suy nghĩ chỉ mang ý nghĩa tạm thời, chính Tính cách mới là thứ quyết định đa phần kết quả hành động của con người.

NHỮNG BÀI HỌC TỪ INSIDE OUT

• Hãy luôn luôn cố gắng lạc quan và vui vẻ. Đừng để những ký ức mình nhuốm những màu buồn hay màu giận dữ.

• Buồn bã không phải là một điều xấu, nó cũng cần thiết như niềm vui vậy. Hãy thể hiện nó ra ngoài, để người khác còn giúp đỡ bạn.

• Hãy luôn luôn coi trọng gia đình. Nó sẽ là điểm tựa vững chắc khi mọi thứ sụp đổ.• Trí tưởng tượng luôn là cách ngắn nhất để bạn có thể học hỏi và làm những điều hay.• Đừng bao giờ để sự giận dữ hay nỗi sợ điều khiển bản thân bạn. Những điều tệ hại

thậm chí là phá hủy tính cách của bạn sẽ xảy ra.

CÁC CẢM XÚC ĐƯỢC TẠO RA TỪ 5 CẢM XÚC CHỦ ĐẠO

Inside Out thật sự là một bộ phim rất hay và sáng tạo. Hãy xem phim nhiều lần bạn nhé!!!