ផន កា រ ល សត ពបចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន បចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន កន ង វសយ អបរ ២០០៩ - ២០១៣

ក សង អបរ យវជន នង កឡា មា ន តនា ទ ចម ង កន ង កា រ ៀម លកខ ណៈ ឲ សស នសស មា ន សមតថ ភា ព អា ច

ទទល រា បរង កា រងា រ កន ង សងគ ម កប យ គជយ ។ កា រ នះ វ ធា នា ថា ទស ជា ត មា ន ធនធា ន មនស

កប យ គណវឌ ដើម អភវឌ នង ធវ ើ ទនើបកមម សដឋ កចច ប តា ម យទធ សា ត រម របស រា ជរដា ភបា ល កមព ជា ។

ច ះ លបណង ទ ១ ផនកា រ ជា ត អបរ ស ប ទា ងអស គា មា ន ល ធា នា ថា ពលរដឋ កមព ជា ប រប អា ច ទទល

បា ន នវ កា រ អបរ កប យ គណភា ព ។ ច ះ លបណង ទ ២ ក សង វ ធា នា ថា សស នសស ដល បា ន បញច ប

កា រ សក នង មា ន សមតថ ភា ព ចល កន ង ទផ រ កា រងា រ។

សងគ ម នង ទផ រ កា រងា រ ដល សស នសស នង វ ធវ ើ សមា ហរណកមម មា ន កា រ ល គរ ឲ កតសមាគ ល កន ង រយៈពល

១០ ឆា ចងក យ នះ។ បចច កវទ ពតមា ន នង សា រ គមនា គមន ដល រមមា ន ចា ប ព ទរសពទ រហត ដល កព ទរ បា ន ៀត ចល កន ង

ជវភា ព ផា ល ខល ន នង វជា ជវៈ ះ មខ យា ង លឿន យ បា ន កា យ កមព ជា ជា ទស មយ ដល មា ន សដឋ កចច ផអ កលើ

ចណះដង។ ពនធ អបរ មន អា ច សថ ត ព ក យ កា រ វវឌ ទា ងនះ បា ន ឡើយ បើ មន ដចន ះ ទ សស នសស នង ឈម កន ង កា រ

ទទល បា ន ជនា ញ ដល ហស សមយ ស ប សងគ ម បចច ប នន ។

ក សង មន ម ត ធា នា ថា សស នសស នង វ ទទល បា ន ជនា ញ បចច កវទ ពតមា ន នង សា រ គមនា គមន ប ះ

ទ ត ក វ ធា នា ថា រដឋ បា ល សក នង ដណើរ កា រ បងា ត ប ៀន ក មា ន រម បញច ល នវ បចច កវទ ដល សម ប នង មា ន

សទធ ភា ព ខព ស។

ផនកា រ ល សដ ព បចច កវទ ពតមា ន នង សា រ គមនា គមន កន ង វសយ អបរ គ ជា ឧបករណ មយ របស ផនកា រ យទធ សា ត

វសយ អបរ ២០០៩ - ២០១៣ ដល បា ន កណត ចណច អបរ នង យទធ សា ត ដល វ ស ច នា ពល បនា ន ឆា ខា ងមខ

នះ។ ផនកា រ នះ ក បា ន កណត ផង ដរ នវ ផនកា រ អនវតត ន កន ង កា រ ដា ក បញច ល បចច កវទ កន ង ពនធ អបរ ដើម ធា នា ថា

បចច កវទ វ បា ន ើ ស កប យ សទធ ភា ព នង ចរភា ព។

ផនកា រ ល នះ វ បា ន រៀបច ឡើង យ មា ន កចច សហ តបតត កា រ យា ង ជតសន ទធ ជា មយ ដគ អភវឌ កន ង វសយ អបរ

នង បា ន កា យ ជា ផនកា រ ស បស ល ន កចច ខតខ ង ង រម គា ។ ក សង អបរ យវជន នង កឡា សម ថល ងអណរគណ

យា ង ល បផត ច ះ ដ គ អភវឌ ន ទា ងអស ដល បា ន ចលរម ផដ ល កា រ គា ផន ក បចច កទស នង ថវកា ដល កា រ រៀបច

នង កា រ អនវតត ផនកា រ ល នះ។

អា រមភ កថា អា រមភ កថា

១

ផន កា រ ល សត ពបចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន បចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន កន ង វសយ អបរ ២០០៩ - ២០១៣

សចកដ សងខ បសចកដ សងខ ប

ដើម អនវតត ច ប សដ ព កា រ អបរ ផនកា រ ជា ត អបរ ស ប ទា ង អស គា ផនកា រ យទធ សា ត វសយ អបរ ២០០៩ - ២០១៣ បតា ម ចកខ វសយ ក សង អបរ យវជន នង កឡា (អយក) កន ង កា រ "កសា ង នង អភវឌ ន ធនធា នមនស កប យ គណភា ព នង គណធម សើរ បផត លើ ប ផន ក នង ដើម កសា ង សងគ ម កមព ជា ឲ កា យ ជា សងគ ម រកច ើនផអ កលើ ចណះដង នង ចណះ ធវ ើជា មលដា ន” ផនកា រ ល សដ ព បចច កវទ ពតមា ន នង សា រ គមនា គមន កន ង វសយ អបរ ២០០៩ - ២០១៣ នះមា ន លបណង រម ដចត ៖

១. បងក ើន ឱកា ស ទទល បា ន កា រអបរ មលដា ន កា រអបរ ថា ក ឧតដ ម សក នង កា រអបរ ពញ មយ ជវត ទា ង កន ង ពនធ នង ក ពនធ តា មរយៈ កា រ ើ ស បចច កវទ ពតមា ន នង សា រ គមនា គមន ធវ ើជា មធ បា យ បនថ ម កន ង កា រ ផដ ល កា រអបរ ។

២. បងក ើន ភា ព ពា កពនធ នង សទធ ភា ព ន កា រ អបរ ស ប ទា ងអស គា តា មរយៈ កា រ

ើ ស សកា នពល ន បចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន ធវ ើជា ឧបករណ ចម ង កន ង កា រ លើក កមព ស គណភា ព ប ៀន នង រៀន ។

៣. អភវឌ សមតថ ភា ព វជា ជវៈ បចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន ចា បា ច ស ប អន ក បញច ប កា រ សក ដើម ទទល បា ន កា រងា រ ធវ ើ កន ង សងគ ម ដល ពងផអ កលើ ចណះដង នង ចណះ ធវ ើ នង ដើម ធា នា ថា កមព ជា អា ច

កត ជង នង ធវ ើ សហ តបតត កា រជា មយ បណាដ ញ កន ង ពភព ក ។

៤. បងក ើន សទធ ភា ព នង ភា ព សកដ សទធ កន ង កា រងា រ ប ង ក សង នង សា លា រៀន ។

យមា ន កា រ ស បស ល ព កា រយា លយ បចច កវទ ពតមា ន អបរ នា យកដា ន ល មយ ចនន របស ក សង អបរ យវជន នង កឡា នង ទទលខស វ ស ច លបណង ជា កលា ក របស ផនកា រ ល ដច ខា ង ក ម ៖

ច ះ កា រអបរ ចណះ ទ ផនកា រ ល នះ ត លើ កា រ បងក ើន កា រ ៀម លកខ ណៈ នង លទធ ភា ព ទទល បា ន កា រងា រ ធវ ើ របស សស យ ផដ ល ឲ ពកគ នវ បណន វជា ជវៈ ផអ ក លើ បចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន នង ជនា ញ ៀម ចល សា កលវទ លយ ។

ច ះ កា រអបរ ឧតដ ម សក ផនកា រ ល នះ ត លើ កា រព ក កា រ ើ ស កព ទរ បងក ើន កា រ

ចល ើ ស នង សវ ងរក ពតមា ន បងក ើន លទធ ភា ព

នស ត កន ង កា រ ទទល បា នកា រ អបរ តា មរយៈ កា រសក ព ចមា យ នង លើកកមព ស កា រចក ចា យ ឯកសា រ សក នង វ វ តា មរយៈ មជ មណ ល ធនធា ន អបរ អឡច នក ។

កា រ បណដ ះបណាដ ល នង វ លើកកមព ស តា មរយៈ កា រ ើ ស វដអ ជា ឧបករណ ជនយ ជា ពសស ស ប មខវជា វទ សា ត នង មខ វជា គរ សល ទ ។ គរ សស (នង ប ៀន

ពល ដល អា ច ធវ ើ បា ន ) នង ទទល បា ន កា របងា តប ៀន ព របៀប លើកកមព ស កា រ ប ៀន

៣

ផន កា រ ល សត ពបចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន បចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន

កន ង វសយ អបរ២០០៩ - ២០១៣

នង ជនា ញ រដឋ បា ល តា មរយៈកា រ ើ ស កព ទរ នង ទ ង ផ ងទៀត ន បចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន ។

កា រអបរ ក ពនធ នង កា រអបរ មន ផល វកា រ នង វ ព ង តា មរយៈ កា រ ផលត សមា រ ស ប សក

យ ខល នឯង នង ស ប កា រសក ៀម កមម វធ ថា ក សមមល នង កា រផលត វដអ បណដ ះបណាដ ល ស ប កមម វធ បងក ើន ក ចណល របស មជ មណ ល សក សហគមន ។

ច ះ កា រ ប ង នង កា រ គា បចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន កន ង វសយ អបរ ក សង នង ធវ ើ មជ កា រ នង រៀបច សត ងដា រ មលដា ន ទនន នយ នង ទ ង ទនន នយ របស ពនធ អបរ ទា ងមល នង ធវ ើ វមជ កា រ កា រ បញច ល ទនន នយ ឲ សា លា រៀន សន បើ អា ច មទា ង កា រយា លយ អបរ រា ជធា ន - ខតត ក ង - ខណ - ក ។ ម ត ក សង នង ទទល បា ន កា រ បណដ ះបណាដ ល ព កា រ ើ ស បចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន ស ប កចច កា រ ទា ងឡា យ ដល កព ទរ អា ច នង ជយ បងក ើន

សទធ ភា ព នង ភា ព ម វ កន ង កា រ បពញ កា រងា រ ។

យទធ សា ត រម កន ង កា រ អនវតត សកមម ភា ព ទា ងនះ គ ចា ត ឲ កា រយា លយ បចច កវទ ពតមា ន អបរ ជា អន ក ទទល ខស វ កន ង កា រ ធា នា ថា កា រងា រ ពា កពនធ នង បចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន វ បា ន រៀបច ស បស ល នង អនវតត បា ន តា ម កា រ រពងទក ។

ផនកា រ សកមម ភា ព ដល ភា ប ជា មយ ផនកា រ ល នះ បា ន ចង លមអ ត ព សកមម ភា ព កា រ

ស បស ល នង កា រ វា យតមល ស ប កា រអនវតត យ បង ចក ជា ដណា កកា ល អនវតត តា ម

កា រវា យតមល បប កដនយម ព សា នភា ព ដល បា ន ប ក ខា ងលើ យគត រម ទា ង លទធ ភា ព ទទល បា ន កា រ ើ ស ថា មពល អគគ សន ហដា រចនា សមព នធ នង ជនា ញ ចា បា ច នា នា ។ ផនកា រ សកមម ភា ព កបា ន កណត ព ខទ ង ថវកា ដល វ កា រ ដើម ស ច ឲ បា ន ទា ង ង នវ ល នា នា ផង ដរ ។

ហរញញ ប ទា ន ស ប គា ល រយៈពល ខល នង ល រយៈពល មធ ម ភា គ ើន វ បា ន កណត រចហើយ យើង សងឃម ថា ផនកា រ ល នះ នង ជយ ឲ ដគ អភវឌ បា ន យល ព កា រ បដ ជា របស ក សង កន ង កា រ ើ ស បចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន ដើម លើកកមព ស កា រ ប ង នង គណភា ព អបរ ដើម ជយ គា ផន ក សសសល របស គ ង។ ផនកា រ ល នះ បើកទលា យ ដល

ប ដគ ទា ងអស ដល មា ន បណង ចលរម អនវតត នង ផដ ល នវ ធនធា ន នា នា (ហរញញ វតថ បចច កទស នង ធនធា នមនស ) ។

៤

ផន កា រ ល សត ពបចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន បចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន កន ង វសយ អបរ ២០០៩ - ២០១៣

ពា ក សរសរ កា តពា ក សរសរ កា ត

ADB Asian Development Bank ធនា គា រ អភវឌ ន អា ស

AECID Spanish Agency for International Cooperation for Development

ទភា កងា រ អស ញ ស ប សហ តបតត កា រ

អនត រជា ត ដើម អភវឌ ន

AOP Annual Operational Plan ផនកា រ តបតត ចា ឆា

CLC Community Learning Center មជ មណ ល សក សហគមន (ម.ស.ស)

DCD Department of Curriculum Development នា យកដា ន អភវឌ ន កមម វធសក (នា .អកស)

DF Department of Finance នា យកដា ន ហរញញ វតថ (នា .ហ វ)

DHE Department of Higher Education នា យកដា ន ឧតដ មសក (នា .ឧស)

DGE Directorate General of Education អគគ នា យកដា ន អបរ (អគ.អរ)

DOE District Office of Education កា រយា លយ អបរ ក ង - ខណ - ក

DoEYS District Office of Education, Youth and Sport កា រយា លយ អបរ យវជន នង កឡា ក ង -ខណ -

ក

DSR Department of Scientific Research នា យកដា ន វ វ វទ សា ត (នា .សវ ស)

ECE Early Childhood Education កា រអបរ កមា រ តច

ESP Education Strategic Plan ផនកា រ យទធ សា ត វសយ អបរ

EVEP Elective Vocational Education Program កមម វធ អបរ វជា ជវៈ ជ ើស

EMIS Education Management Information System ពនធ ពតមា ន ប ង អបរ

FMIS Financial Management Information System ពនធ ពតមា ន ប ង ហរញញ វតថ

HEI Higher Education Institution ះសា នឧតដ មសក (គ ឧស)

HEMIS Higher Education Management Information System

ពនធ ពតមា ន ប ង ឧតដ មសក

HRD Department of Personnel នា យកដា ន បគគ លក (នា .ប ល)

HRMIS Human Resources Management Information System

ពនធ ពតមា ន ប ង ធនធា នមនស

ICT Information Communication Technology (or Information and Communication Tech-nologies)

បចច កវទ ពតមា ន នង សា រ គមនា គមន

(បពស)

៥

ផន កា រ ល សត ពបចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន បចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន

កន ង វសយ អបរ២០០៩ - ២០១៣

ICTEO ICT in Education Office of the Department of Information and ASEAN Affairs

កា រយា លយ បចច កវទ ពតមា ន អបរ (កា រ.បព អ)

នា យកដា ន ពតមា ន នង កចច កា រ អា សា ន

InWEnt Capacity Building International, Germany ទភា កងា រ កសា ង សមតថ ភា ព អនត រជា ត អា លល មង

JFIT Japanese Funds-in-Trust មលនធ ជបន Fund-in-Trust

MoEYS Ministry of Education, Youth and Sport ក សង អបរ យវជន នង កឡា (អយក)

NFE Non-Formal Education កា រអបរ ក ពនធ

NFED Non-Formal Education Department នា យកដា ន អបរ ក ពនធ (នា .អក ប)

NiDA National Information Communication Technology Development Authority

អា ជា ធរ ជា ត ទទលបនទ ក កចច កា រ អភវឌ ន

បចច កវទ គមនា គមន ពតមា នវទ

(អ.អ.ប.គ.ព)

NIE National Institute of Education វទ សា ន ជា ត អបរ (វជ អ)

MIS Management Information System ពនធ ពតមា ន ប ង

ODL Open and Distance Learning កា រសក ព ចមា យ នង បើកទលា យ

OI Open Institute វទ សា ន បើកទលា យ (វ បទ)

POE Provincial Office of Education មនទ រ អបរ រា ជធា ន-ខតត

PoEYS Provincial Department of Education, Youth and Sport

មនទ រអបរ យវជន នង កឡា រា ជធា ន-ខតត

PTTC Provincial Teacher Training College សា លា គរ សល នង វក តកា រ រា ជធា ន - ខតត

(សគ វ)

RTTC Regional Teacher Training College មជ មណ ល គរ សល ភមភា គ (មគ ភ)

TTC Teacher Training College សា លា គរ សល (សគ)

TTD Teacher Training Department នា យកដា ន បណដ ះបណាដ ល នង វក តកា រ (នា .បវ)

VPN Virtual Private Network បណាដ ញ ឯកជន នមម ត (VPN)

UNESCO United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization

អងគ កា រ អបរ វទ សា ត នង វប ធម ន

សហ ជា ជា ត

៦

ផន កា រ ល សត ពបចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន បចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន កន ង វសយ អបរ ២០០៩ - ២០១៣

១. សចកដ ផដ ើម..................................................................................................................................៩២. សា នភា ព បចច ប នន .......................................................................................................................១០

២.១. ពនធ អបរ........................................................................................................................១០២.២. សា នភា ព បចច ប នន របស បពស កន ង វសយ អបរ.......................................................................១០

៣. លន បា យ កពង អនវតត ......................................................................................................១២៤. ល របស ផនកា រ ល......................................................................................................១៤៥. លបណង ជា កលា ក..............................................................................................................១៤

៥.១. កា រអបរ ចណះ ទ .........................................................................................................១៤៥.២. កា រអបរ ថា ក ឧតដ ម សក .....................................................................................................១៦៥.៣. កា រ បណដ ះបណាដ ល ប ៀន.............................................................................................២០៥.៤. កា រអបរ ក ពនធ នង កា រអបរ មន ផល វកា រ.............................................................................២៤៥.៥. កា រ ប ង កចច កា រ រដឋ បា ល ក សង នង កា រ គា បពស កន ង វសយ អបរ.....................................២៦

៦. ធា ត សខា នៗ ស ប ភា ព គជយ ន កា រអនវតត ផនកា រ ល.......................................................៣២៦.១. កមម វធសក ....................................................................................................................៣២

៦.១.១. បណន វជា ជវៈ បពស ស ប សស សា លា ................................................................៣២៦.១.២. អកខ រកមម បពស ស ប ប ៀន.............................................................................៣២

៦.២. សមា រ បរកាខ រ....................................................................................................................៣២៦.២. ១. សមា របរកាខ រ ស បសា លា រៀន នងសា លា គរ សល ...............................................៣២៦.២. ២. សមា រ បរកាខ រ ស ប ក សង......................................................................................៣៤

៦.៣. ធនធា នមនស ................................................................................................................៣៥

៦.៣.១. តនា ទ ពា កពនធ នង បពស តា ម សា លា រៀន..............................................................៣៥៦.៣.២. តនា ទ ពា កពនធ នង បពស តា ម សា លា គរ សល ...................................................៣៥

៦.៣.៣. តនា ទ ពា កពនធ នង បពស ក សង អយក នង មនទ រ អយក រា ជធា ន - ខត ត .......................៣៦

៦.៤. កា រអភវឌ បពស នា ពល អនា គត នងកា រ ប ង កមម វធ បពស............................................៣៦៦.៥. សមភា ព នងសលធម.......................................................................................................៣៧

តា រា ង មា តកា តា រា ង មា តកា

៧

ផន កា រ ល សត ពបចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន បចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន កន ង វសយ អបរ ២០០៩ - ២០១៣

១. សចកដ ផដ ើម១. សចកដ ផដ ើមចកខ វសយ រយៈពល វង របស ក សង អបរ យវជន

នង កឡា (អយក) គ " កសា ង នង អភវឌ ធនធា ន មនស កប យ គណភា ព នង គណធម សើរ បផត លើ ប ផន ក ដើម កសា ង សងគ ម កមព ជា ឲ កា យ ជា សងគ ម រកច ើនផអ កលើ ចណះដង នង ចណះ ធវ ើ ជា មលដា ន" ។

បតា ម ចកខ វសយ ផនកា រ យទធ សា ត វសយ អបរ ២០០៩-២០១៣ ក សង អយក បា ន ផដ ចផដ ើម បញច ល កា រ ើ ស បចច កវទ ពតមា ន នង សា រ គមនា គមន (បពស) ឲ កា នត ទលទលា យ។ ដើម លើក កមព ស សទធ ភា ព ន កា រអបរ ស ប ទា ងអស គា ប ក ត សក នង ដើម កសា ង កមា ង ពលករ កប យ សមតថ ភា ព ខា ង បចច កវទ នង សមតថ ភា ព វភា គ ពចា រណា ជន ទសជា ត ។

ឆា ២០០៣ ក សង អយក បា ន ផដ ើម ដណើរកា រ កសា ង លន បា យ ស ក លមអ គណភា ព អបរ តា មរយៈ កា រ ើ ស បពស ។ ខ មករា ឆា ២០០៥ ក សង បា ន អនមត ឲ ើ ស ជា ផល វកា រ ឯកសា រ " លន បា យ នង យទធ សា ត

ើ ស បចច កវទ ពតមា ន នង សា រ គមនា គមន កន ង កា រ អបរ កមព ជា " ។ ឯកសា រ លន បា យ នះ វ បា ន ចា តទកជា លន បា យ ជា ត ស ប ត ង ទស កា រ ើ ស បចច កវទ ពតមា ន នង សា រ គមនា គមន កន ង វសយ អបរ ហើយ ឯកសា រ នះ កបា ន កណត នវ សកមម ភា ព ចម ង ៗ ដលក សង អយក វ បពញ ដើម ឲ កា រ ធវ ើ សមា ហរណកមម បចច កវទ ទា ងនះ កន ង កា រ រៀន នង ប ៀន ប អន វសយ អបរ អា ច ស ច បា ន

យ គជយ ។

ក ម ជនយ បចច កទស របស អងគ កា រ យណសក កចច កា រ កសា ង ឯកសា រ "ផនកា រ ល សដ ព បចច កវទ ពតមា ន នង សា រ គមនា គមន កន ង វសយ អបរ ២០០៩-២០១៣” បា ន ចា ប ផដ ើម ឆា ២០០៧ ដល ជា ផន ក មយ ន កមម វធ សា លា រៀន បើកចហ ដល ជា កមម វធ កើត ចញ ព កចច សហ តបតត កា រ ដ មា ន មហចឆ តា មយ រវា ង ក សង អយក នង វទ សា ន បើកទលា យ ។ កមម វធ នះ ស កសា ង ផនកា រ ើ ស បពស នា ពល អនា គត កន ង ក សង អយក យ ចា បផដ ើម ព កា រអភវឌ កមម វធ សក កា រ បណដ ះបណាដ ល នង កា រ ធវ ើ វក តកា រ ប ៀន កា រសក វភា គ ព ត វកា រ ហដា រចនា សមព នធ កា រ ៀម រៀបច រចនា សមព នធ នង យនត កា រ ដល ក សង វកា រ ជា ចា បា ច កា រ បណដ ះបណាដ ល ម ត ក សង កា រ ត ភា ប បណាដ ញ នង កា រ អភវឌ មា តកា អបរ ស ប កា រ ប ៀន តា ម សា លា រៀន នង កា រ បណដ ះបណាដ ល ប ៀន ។ កមម វធ នះ ក មា ន បញច ល នវ កា រសក វ វ ព បចច កវទ ដល សកដ សម នង កា រ ើ ស តា ម ថា ករៀន កមព ជា

យ ត កា រ ចា បអា រមម ណ ជា ពសស លើ បចច កវទ ដល ើ ស ថា មពល អគគ សន តចតច ដើម ឲ កា រ ើ ស មា ន នរនត រភា ព ។

ផនកា រ ល នះ បងចក កា រងា រ ជា ផន សខា ន ៗ គ ៖ កា រ អបរ ចណះ ទ កា រ អបរ ឧតដ ម សក កា រ បណដ ះបណាដ ល ប ៀន កា រ អបរ ក

ពនធ នង កា រ អបរ មន ផល វកា រ នង កា រ ប ង បពស ថា ក ក សង ។ ផន នមយៗ សទធ ត មា ន វតថ បណង

ដ មា ន មហចឆ តា បនត វតថ បណង ទា ងនះ អា ច នង ស ច បា ន កន ង រយៈពល ៥ ឆា ។

៩

ផន កា រ ល សត ពបចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន បចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន

កន ង វសយ អបរ២០០៩ - ២០១៣

២. សា នភា ព បចច ប នន ២. សា នភា ព បចច ប នន ២.១. ពនធ អបរ២.១. ពនធ អបរ

រចនា សមព នធ ន កា រអបរ ចណះ ទ កមព ជា មា ន មតត យ សក រយៈពល ៣ ឆា បឋម សក រយៈពល ៦ ឆា (ថា ក ទ ១ ដល ថា ក ទ ៦) មធ ម សក បឋមភម រយៈពល ៣ ឆា (ថា ក ទ ៧ ដល ថា ក ទ ៩) នង មធ ម សក ទតយភម រយៈពល ៣ ឆា (ថា ក ទ ១០ ដល ថា ក ទ ១២) ។

ច ប សដ ព កា រ អបរ ដល បា ន អនមត ឆា ២០០៧ គស ប ក ថា ពនធ អបរ មា ន បញច ល របៀប សក ចនន ពរ ផ ង ទៀត ៖ កា រអបរ ក ពនធ នង កា រអបរ មន ផល វកា រ ។ កា រអបរ ពញ មយ ជវត វបា ន ជរញ ទស កមព ជា កន ង ល បណង លើកកមព ស ចណះដង នង បណន ដល ចា បា ច ស ប កា រ ចន ឌត ផលតភា ព នង កា រ អភវឌ វជា ជវៈ របស

ជា ពលរដឋ ។

ច ះ អន ក ដល បា ន ះបង ល កា រសក មន ពល បា ន បញច ប ភម សក ណា មយ ះ ពកគ

ត មា ន ឱកា ស ចលរៀន កន ង កមម វធ អកខ រកមម នង កមម វធ បណន ជវត ក ពនធ ដល នង ជយ ឲ ពកគ អា ច មា ន លទធ ភា ព ចលរៀន កន ង កមម វធ បណដ ះបណាដ ល បណន វជា ជវៈ ផ ងៗ ដល មា ន ផដ ល ជន យ

ះសា ន សក នា នា ។

បនា បព បញច ប កា រអបរ មលដា ន ដល មា ន រយៈពល ៩ ឆា សស អា ច បនត រៀន ក ត មធ ម សក ទតយភម ឬ ចល សក កន ង កមម វធ បណដ ះបណាដ ល វជា ជវៈ ក ត មធ ម ។ ក យពល បញច ប កា រអបរ មធ មសក ទតយភម សស អា ច

ើសរស បនត កា រសក តា ម សា កលវទ លយ នា នា ឬ ចលរៀន វគគ បណដ ះបណាដ ល វជា ជវៈ ផ ងៗ ។

ប ៀន កមព ជា ទទល កា រ បណដ ះបណាដ ល វទ សា ន ជា ត អបរ (ស ប ប ៀន ក ត

មធ មសក ទតយភម) មជ មណ ល គរ សល ភមភា គ ចនន ៦ (ស ប ប ៀន ក ត មធ មសក បឋមភម) សា លា គរ សល នង វក តកា រ រា ជធា ន-ខតត ចនន ១៨ (ស ប ប ៀន បឋមសក ) នង សា លា មធ មសក គរ សល មតត យ មជ ម (ស ប មតត យ ) ។ ជា រៀងរា ល ឆា មា នកា រ បណដ ះបណាដ ល ថម សរប ចនន ៥.០០០ នា ក បនថ ម លើ ដល កពង ប ើ កា រងា រ ចនន ៨០.០០០ នា ក កន ង ឆា សក ២០០៧ - ២០០៨ ។

២.២. សា នភា ព បចច ប នន របស បពស កន ង ២.២. សា នភា ព បចច ប នន របស បពស កន ង

វសយ អបរ វសយ អបរ

យ សា រ ត ទ ង ផ ងៗ របស បពស (ដល មា ន ដចជា អនធណត នង កព ទរ ទរទស ន វទ វដអ នង ទរសពទ ចលត) បា ន នង កពង វ បា ន

ើ ស កា ន ត ទលទលា យ នង កា ន ត មា ន អនត រកមម ះ តនា ទ បពស ប ក តសក ក កា នត

មា ន សា រៈសខា ន ខា ង ឡើង កន ង កា រ ធវ ើ ឲ លទធ ផល សក មា នកា រ ឆល ើយតប នង ទផ រ ពលកមម កា រ ក លមអ ខល មសា រ អបរ នង កា រ ផទ រ ចណះ ដង នង កា រ បផស "អកខ រកមម ពតមា នវទ " ។

កន ង រយៈពល បនា ន ឆា កនល ង មក នះ ក សង បា ន ជរញ កា រ ើ ស កព ទរ ដើម រក ទនន នយ ដល ក សង វកា រ ជា ចា បា ច កន ង កា រ ប ង កចច

តបតត កា រ របស ខល ន ។ ផន ក សខា ន មយ ចនន របស ក សង វ បា ន ប ង យ ពនធ កព ទរ មា ន

ពនធ ពតមា ន ប ង អបរ (EMIS) ពនធ ពតមា ន

១០

ផន កា រ ល សត ពបចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន បចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន កន ង វសយ អបរ ២០០៩ - ២០១៣

ប ង បគគ លក (HRMIS) ពនធ ពតមា ន ប ង កា រ អបរ ក ពនធ (NFEMIS) ពនធ ពតមា ន

ប ង ហរញញ វតថ (FMIS) នង ពនធ ពតមា ន ប ង ឧតដ ម សក (HEMIS)។ ពនធ ប ង

ទា ងនះ មា ន ភា ព ឯករា ជ ព គា នង សថ ត ក ម កា រ ប ង របស នា យកដា ន ជនា ញ នមយៗ ។

សា លា គរ សល បា ន បញច ល កា រ បណដ ះបណាដ ល បពស ស ប ប ៀន កន ង កមម វធ សក ចា ប តា ង ព ឆា ២០០៣ បនត យសា រ ត សមា រ បរកាខ រ មន ប ន កា រ បណដ ះបណាដ ល បពស អា ច ធវ ើ បា នត តា ម សា លា គរ សល មយ ចនន ប ះ ។ សា លា រៀន មយ ចនន បា ន ទទល អ យ ជា កព ទរ យ ផា ល ព អងគ កា រ ក រដា ភបា ល នង ដគ អភវឌ ន នា នា កន ង រយៈពល មយ ទសវត រ ចង ក យ នះ ។

កន ង កា រ ៀម អនវតត ផនកា រ ល នះ កមម វធ សា លា រៀន បើកចហ ដល បា ន ចា ប អនវតត ឆា ២០០៧ បា ន រៀបច សៀវ សក កព ទរ "បណន ជវត បពស" (ដល ជា កា រណនា ឲ សាគ ល ព បពស ស ប សស ថា ក ទ ១០ តា មរយៈ កា រ ើ ស កមម វធ កព ទរ ជា ភា សា ខម រ) បា ន បណដ ះបណាដ ល

ប ៀន នង បា ន សហកា រ ជា មយ នង ដគ នា នា របស ក សង កន ង កា រ ធវ ើ ឲ មា នកា រ ឯកភា ព គា កន ង កា រ បណដ ះបណាដ ល ព កា រ ើ ស កព ទរ តា ម វទ លយ ។

អា ងឌកា រទរ សដ ព ក ត ន កា រ ើ ស បពស កន ង វសយ អបរ ទស កមព ជា ពល បចច ប នន (ដល ជា លទធ ផល បា ន មកព កា រសក វ វ ផន ក បពស កន ង វសយ អបរ របស កមម វធ សា លា រៀន

បើកចហ ឆា ២០០៩) គជា ចណច ចា ប ផដ ើម របស ផនកា រ ល នះ ។

ជា ទ ដណា កកា ល ដបង ន កា រអភវឌ បពស កា រ ើ ស កព ទរ កន ង ក សង អបរ យវជន នង កឡា បា ន ចា ប ផដ ើម យ ឯករា ជ តា ម នា យកដា ន នមយៗ យសា រត នា យកដា ន ទា ង ះ វកា រ ើ ស កព ទរ ជា ចា បា ច នង

តា ម សា លា រៀន ដល ទទល បា ន ជនយ មា សន កព ទរ ។ បចច ប នន នះ ក សង បា ន ឈា ន ចល ដណា កកា ល ថម ដល ត វ ឲ មា នកា រ កណត

លន បា យ នង កា រ ប ង បពស ឲ កា នត ជា កច ស ដើម ឲ កា រ ើ ស បពស មា នកា រ ឯកភា ព គា នង ដើម ឲ កា រ បណដ ះ បណាដ ល សស នង កា រ ប ង កា ន ត មា ន សទធ ភា ព ។ ដគ អភវឌ ន នង វសយ ឯកជន វ បា ន សន ើ ឲ ចលរម សហកា រ ជា មយ ក សង កន ង ក ប ខណ ន ផនកា រ

ល នះ ។ ផនកា រ ល នះ បា ន ដា ក បញច ល នវ គ ង បពស ដល ដគ អភវឌ ន កពង អនវតត

ពល បចច ប នន ហើយ ផនកា រ ល នះ នង ជយ ត ង ទស កមម វធ នង កចច សហ តបតត កា រ ថម ៗ នា ពល អនា គត ។

កា រ ចណា យ ត ភា ប បណាដ ញ អនធណត ដើម ើ ស ស ប កចច កា រ រដឋ បា ល អបរ នង កន ង

លបណង អបរ ផ ងទៀត ដល ជា ឧបសគគ ចម ង មយ រា រា ង ដល កា រ ើ ស បពស កន ង វសយ អបរ

វ បា ន លបបបា ត កន ង ឆា ២០០៩ ក យព មា នកា រ ជយឧបតថ មភ ព ក មហន មតត ហវ ន ដល បា ន ធា នា ផដ ល កា រ ត ភា ប បណាដ ញ អនធណត យ ព គត ក ជា អច ត យ ជន ប កា រយា លយ រដឋ បា ល ទា ងអស របស ក សង សា លា រៀន សា កលវទ លយ សា ធា រណៈ នង សា លា គរ សល ទទា ង ទស ។

១១

ផន កា រ ល សត ពបចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន បចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន

កន ង វសយ អបរ២០០៩ - ២០១៣

៣. លន បា យ កពង អនវតត ៣. លន បា យ កពង អនវតត

ខ មករា ឆា ២០០៥ ក សង អបរ យវជន នង កឡា បា ន អនមត ឯកសា រ " លន បា យ នង យទធ សា ត ើ ស បចច កវទ ពតមា ន នង សា រ គមនា គមន កន ង កា រ អបរ កមព ជា " ដល ជា

លន បា យ ដកនា កា រ ើ ស បចច កវទ ពតមា ន នង សា រ គមនា គមន (បពស) កន ង វសយ អបរ យ បា ន ដា ក ចញ នវ ល កា រងា រ សខា នៗ ដល កមព ជា វ បពញ ដើម ឲ កា រ បញច ល បចច កវទ កន ង កា រ ប ៀន នង រៀន តា ម អន វសយ អបរ ទា ងអស អា ច ស ច បា ន យ

គជយ ។ លន បា យ នះ បា ន ដា ក បញច ល លន បា យ សខា នៗ របស ក សង ដលមា ន

នា ពល ះ ជា ពសស គ ផនកា រ ជា ត អបរ ស ប ទា ងអស គា (EFA) នង ផនកា រ យទធ សា ត វសយ អបរ (ESP) ។ ផនកា រ យទធ សា ត វសយ អបរ បចច ប នន ភា ព នង ច ប សដ ព កា រ អបរ (ខ ធន ឆា ២០០៧) ដល បា ន អនមត ក យ

លន បា យ បពស ឆា ២០០៥ ក មា ន ទស បគា នង លន បា យ បពស ឆា ២០០៥ នះ

ផង ដរ ។

ផនកា រ ជា ត អបរ ស ប ទា ងអស គា ២០០៣ - ២០១៥ បា ន កណត ថា ៖

" លន បា យ បពស រមមា ន ៖ (ក) កា រព ក បចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន ឲ កា យ ជា ឧបករណ ប ៀន នង រៀន ។ (ខ) ជា មធ បា យដើម បងក ើន កា រ ប ង នង ផលតភា ព សវា អបរ យ អភវឌ កា រ ប ង ចណះដង ទនា កទនង នង កា របងចក ពតមា ន ។ នង (គ) ព ក ឱកា ស

អបរ ព ចមា យ ជា ពសស ស ប ក ម ជប កា រ លបា ក កន ង តបន ដា ច យា ល ។ ល រម នង ធា នា ថា កា រ កត ជង អនត រជា ត របស កមព ជា កន ង សដឋ កចច ផអ កលើ ចណះដង កន ង កា រ

យ ទា កទង ជា មយ នង ពភព ក ដល រកច ើន” ។

យទធ សា ត បពស ដល ជា កច ស គ កពង សថ ត កន ង ដណើរកា រ ន កា រ បញច ប ឡើយ ។ យទធ សា ត សខា នៗ រមមា ន ៖ (ក) បញច ល បចច កវទ ពតមា ន នង សា រ គមនា គមន កន ង កា រ អបរ នង បណដ ះបណាដ ល យ ចា ប ផដ ើម តា ម

ះសា ន ឧតដ ម សក វទ សា ន បណដ ះបណាដ ល បចច កទស ះសា ន បណដ ះបណាដ ល នង សា លា មធ មសក ដល បា ន ើសរស ។ (ខ) ើសរស កមម វធ លើក កមព ស កមម វធ សក ជា ពសស កមម វធ មយ ចនន តច ដល ទា កទង យ មន នត បងា ញ នវ កា រ វន គ ដ សខា ន កន ង ឿង បរកាខ រ បគគ លក នង សមា រ របវនត ដល បា ន លើក ឡើង ។ នង (គ) កមម វធ មលដា ន បចច កវទ ពតមា ន នង

សា រគមនា គមន ស ប ក ម ជប កា រ លបា ក ទា ង ឡា យ កន ង សងគ ម ដើម ធា នា ឲ មា ន កា រ ធវ ើ សមា ហរណកមម ពកគ កន ង កា រអបរ កន ង ពនធ ។

ផនកា រ យទធ សា ត វសយ អបរ កបា ន កណត ព ត វកា រ ន កា រ (ក) ផដ ល កា រ បណដ ះបណាដ ល បពស ដល ឧទទ ស ប ៀន នង សស (ខ) ើ ស បពស ដើម លើកកមព ស គណភា ព ន កា រ ប ៀន (គ) ព ក បចច កវទ នង រចនា សមព នធ បពស នង (ឃ) ើ ស កព ទរ កន ង កា រ ប ង សា លា រៀន

១២

ផន កា រ ល សត ពបចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន បចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន កន ង វសយ អបរ ២០០៩ - ២០១៣

តា មដា ន នង កា រ ប ង ហរញញ វតថ យ ើ ស បពស ដើម បងក ើន សទធ ភា ព សា លា រៀន ។ ឯកសា រ ទា ងពរ នះ បា ន ង ទក ថវកា មយ ចនន ធ ដើម អភវឌ បពស ។

ជា ចងក យ មា ២៨ ន ច ប សដ ព កា រ អបរ ដល បា ន កា ស ឲ ើ កា លព ខ ធន ឆា ២០០៧ បា ន ចងថា ៖

"រដឋ វ លើកកមព ស នង គា ដល កា រសក វ វ កា រ អភវឌ កា រ ចន ឌត នង កា រផលត

ដល មា ន លកខ ណៈ វទ សា ត នង បចច កវទ ស ប កា រអបរ ដល ឆល ើយតប នង ទផ រ ពលកមម នង បតា ម សកលភា វបនយកមម ដើម លើក សទ យ សមតថ ភា ព ធនធា ន មនស នង ជរញ កា រអភវឌ ជា ត ។

ក សង ទទលបនទ ក វសយ អបរ វ កណត លកា រណ សដ ព វទ សា ត នង បចច កវទ

ស ប កា រអបរ ប ភម សក ន ពនធ អបរ កមព ជា បតា ម លន បា យ របស រា ជ រដា ភបា ល” ។

វតថ បណង ន ផនកា រ ល នះ វ បា ន ដា កបញច ល កន ង ផនកា រ យទធ សា ត វសយ អបរ ២០០៩-២០១៣ ដល បា ន កា យ ជា ចណក មយ ដ សខា ន ន ផនកា រ អភវឌ ន របស ក សង អបរ យវជន នង កឡា នង បា ន ធា នា ថា បចច កវទ ពា កពនធ នង វ យក មក អនវតត សនបើ បចច កវទ ទា ង ះ អា ច ជយ ង ដល យទធ សា ត របស ក សង។ វតថ បណង ទា ងនះ នង វ អនវតត តា មរយៈ ផនកា រ តបតត

ចា ឆា របស ក សង អយក យ នា យកដា ន ពា កពនធ នង បញច ល បពស កន ង ដណើរ កា រ កសា ង ផនកា រ របស ខល ន ។

១៣

ផន កា រ ល សត ពបចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន បចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន

កន ង វសយ អបរ២០០៩ - ២០១៣

៤. ល របស ផនកា រ ល៤. ល របស ផនកា រ ល

ផនកា រ ល នះ មា ន ល ជយ ដល កចច ខតខ ង ង កន ង កា រ ស ច ឲ បា ន នវ ល ន កា រអបរ ស ប ទា ងអស គា (EFA) នង ជយ ឲ កា រ ប ង កា រអបរ នង កចច កា រ រដឋ បា ល កា ន ត មា ន

សទធ ផល នង សទធ ភា ព តា មរយៈ កា រ ើ ស ប ទ ង របស បពស នង ពហ ពតមា ន ។ ផនកា រ

នះ ក នង វ ដើរ តនា ទ ជា វសយ ល ដើម ជយ ត ង ទស កា រអនវតត លន បា យ នង យទធ សា ត បពស កន ង វសយ អបរ ផង ដរ ។

ល របស ផនកា រ ល រមមា ន ៖ ល របស ផនកា រ ល រមមា ន ៖

• បងក ើន ឱកា ស ទទល បា ន កា រអបរ មលដា ន កា រអបរ ថា ក ឧតដ ម សក នង កា រអបរ ពញ មយ ជវត ទា ង កន ង ពនធ នង ក ពនធ តា មរយៈ កា រ ើ ស បចច កវទ ពតមា ន នង សា រ គមនា គមន ធវ ើជា មធ បា យ បនថ ម កន ង កា រ ផដ ល កា រអបរ ។

• បងក ើន ភា ព ពា កពនធ នង សទធ ភា ព ន កា រ អបរ ស ប ទា ងអស គា តា មរយៈ កា រ

ើ ស សកា នពល ន បចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន ធវ ើជា ឧបករណ ចម ង កន ង កា រ លើក កមព ស គណភា ព ប ៀន នង រៀន ។

• អភវឌ សមតថ ភា ព វជា ជវៈ បចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន ចា បា ច ស ប អន ក បញច ប កា រ សក ដើម ទទល បា ន កា រងា រ ធវ ើ កន ង សងគ ម ដល ពងផអ កលើ ចណះដង នង ចណះ ធវ ើ ដើម ធា នា ថា កមព ជា អា ច

កត ជង នង ធវ ើ សហ តបតត កា រជា មយ បណាដ ញ កន ង ពភព ក ។

• បងក ើន សទធ ភា ព នង ភា ព សកដ សទធ កន ង កា រងា រ ប ង ក សង នង សា លា រៀន ។

៥. លបណង ជា កលា ក៥. លបណង ជា កលា ក

ដើម ជយ ស ល ដល កា រអនវតត ផនកា រ ល ផន អនត រា គមន នមយៗ មា ន អន ផន ដល

មា ន កណត ព លបណង នង លទធ ផល យា ង ជា កលា ក ។

ផន អនត រា គមន រមមា ន ៖• កា រអបរ ចណះ ទ • កា រអបរ ថា ក ឧតដ មសក • កា រ បណដ ះបណាដ ល ប ៀន

• កា រអបរ ក ពនធ នង កា រអបរ មន ផល វកា រ• កា រ ប ង ក សង នង កា រ គា បពស កន ង

វសយ អបរ

៥.១. កា រអបរ ចណះ ទ ៥.១. កា រអបរ ចណះ ទ

ល ន ផនកា រ ល ច ះ កា រអបរ ចណះ ទ គ ធវ ើកា រ ឆល ើយតប នង ចកខ វសយ រយៈពល វង (១០ ឆា ) ដល ត វ ឲ សស ដល បញច បថា ក មធ មសក វ ត មា ន បណន វជា ជវៈផអ ក លើ បពស

១៤

ផន កា រ ល សត ពបចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន បចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន កន ង វសយ អបរ ២០០៩ - ២០១៣

នង បណន ះ រះ ពចា រណា ដល នង ជយ ឲ ពក គ អា ច ស ប ខល ន ចល កន ង ទផ រ កា រងា រ បា ន ឆា ប រហស ឬ អា ច ឈមមខ យមា ន កា រ ជឿជា ក ជា មយ នង កា រសក សា កលវទ លយ ។ ផអ កលើ ចកខ វសយ នះ បគគ លក ប ៀន បគគ លក មន ប ៀន នង បគគ លក រដឋ បា ល របស អន ផន អបរ ចណះ ទ នង បញច ល បពស កន ង កា រ បពញ កចច កា រ របស ពកគ ជា ពសស កន ង កា រ ផដ ល កា រអបរ ដល សស ។

កា រ បញច ល បពស កន ង ដណើរកា រ គរ សល ឲ បា ន សជ វកា រ ពល ហលជា ១០ ឆា បនត

យសា រ ក សង បា ន ត លើ កា រ បណដ ះបណាដ ល អា ជព នង កា រ បណដ ះបណាដ ល វជា ជវៈ កន ង វសយ អបរ (នង យសា រ ថា បពស ជា មខវជា ទ មយ ន មខវជា ជវៈ ជ ើស កន ង កា រអបរ ចណះ ទ ) កា រស ច ចតត ជា យទធ សា ត វ បា ន ធវ ើឡើង ដើម ពនល ឿន កា រអនវតត វគគ សក បពស ស ប សស ដើម ស ច ល រយៈពល ១០ ឆា ឲ បា ន កន ង រយៈពល ៥ ឆា ខា ងមខនះ។

លបណង ១.១៖ លបណង ១.១៖ ផដ ល ឲ សស ដល បា ន បញច ប កា រអបរ ថា ក មធ មសក នវ បណន វជា ជវៈ ផអ ក លើ បពស ដល ជា ត វ កា រចា បា ច ស ប ទផ រ កា រងា រ ឬ ដើម ទទល បា ន ភា ព គជយ កន ង កា រសក

ថា ក ឧតដ ម សក នង ដើម ឲ ពកគ អា ច នង ទទល បា ន អតថ ជន ជា នរនត រ ព កា រអបរ ពញ មយ ជវត

លទធ ផល ១.១.១៖លទធ ផល ១.១.១៖ វគគ បណដ ះបណាដ ល បណន វជា ជវៈ ផអ ក លើ បពស នង ជនា ញ ៀម ចល សា កលវទ លយ វ បា ន ផដ ល ជា ពនធ តា ម វទ លយ

កមម វធសក បពស ពរ ភទ នង វ រៀបច ដា កបញច ល កន ង ពនធ អបរ ៖

(i)កមម វធ សក បណន វជា ជវៈ ផអ ក លើ បពស ស ប សស ថា ក ទ ១០ - ជា កមម វធ មលដា ន ដើម ណនា សស ឲ សាគ ល ព សមតថ ភា ព វជា ជវៈ។

(ii)កមម វធ អបរ វជា ជវៈ ជ ើស បណន វជា ជវៈ ផអ ក លើ បពស ស ប សស ថា ក ទ ១១ នង ថា ក ទ ១២ - ជា វគគ សក ជ ើស ដល នង ផដ ល អន ក សក នវ ជនា ញ បពស មលដា ន ស ប កចច កា រ រដឋ បា ល កា រងា រ នង ទនា កទនង ។

វគគ សក ស ប សស ថា ក ទ ១០ នង ថា ក ទ ១១ នង ត លើ កា រ បណដ ះបណាដ ល ដចជា ជនា ញ

ើ ស កព ទរ ស ប កចច កា រ រដឋ បា ល នង ទនា កទនង ។ កមម វធ នង សមា រ សក នង ជយ អភវឌ ជនា ញបចច កទស ចណះដង នង ជនា ញ កន ង កា រ ទនា កទនង ដល ជា ជនា ញ វកា រ ជា ចា បា ច កន ង កា រ មល រៀបច ប ង នងបងា ញ ពតមា ន ខស ៗ គា តា ម អន ក ើ ស នមយៗ ។

វគគ សក ស ប សស ថា ក ទ ១២ នង បនត អភវឌ ជនា ញ ទា ងនះ បនថ ម ទៀត តា មរយៈ កា រ ើ ស សមា រ ឧបទស ថម ម ទា ង ផដ ល ឲ សស នវ ឱកា ស ទទល បា ន កា រងា រ ផ ងៗ ដល ពា កពនធ បពស ដល អា ច នង ជយ ឲ សស កសា ង អា ជព កា រងា រ របស ពកគ តា មរយៈ កា រ ជយ ឲ ពកគ ធវ ើកា រ ស ចចតត ដល ម វ នង ពញលញ ។

វគគ សក អសទា ង នះ នង ប ៀន សស ព កា រ ើ ស កមម វធ កព ទរ ដល វ បា ន បក ជា ភា សា ខម រ ទា ង ង នង វ បា ន កស ល ឲ សម ប តា ម វប ធម របស ខម រ ។

១៥

ផន កា រ ល សត ពបចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន បចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន

កន ង វសយ អបរ២០០៩ - ២០១៣

អា ងឌកា ទរ អា ងឌកា ទរ ៖ ឆា ២០១៣ សស តា ម សា លា រៀន ដល មា ន កមម វធសក កព ទរ នង ទទល បា ន បណន វជា ជវៈ ផអ ក លើ បពស ព សា លា រៀន តា មរយៈ វគគ សក បណន ជវត ស ប សស ថា ក ទ ១០ ឬ វគគ សក វជា ជវៈជ ើស ស ប សស ថា ក ទ ១១ នង ថា ក ទ ១២ ។

លបណង ១.២៖ លបណង ១.២៖ កា រ កលមអ ជនា ញ គរ សល របស ប ៀន នង សទធ ភា ព កន ង កា រ ផដ ល សវា អបរ ឲ កា នត លអ សើរ

លទធ ផល ១.២.១៖លទធ ផល ១.២.១៖ ប ៀន ថា ក មធ ម សក បា ន ទទល កា រ បណដ ះបណាដ ល បណន វជា ជវៈ ផអ ក លើ បពស

ដើម ឲ សស ថា ក មធ ម សក ទតយភម អា ច ទទល បា ន បណន វជា ជវៈ ផអ ក លើ បពស ប ៀន ដល កពង ប ើ កា រងា រ ថា ក មធ ម សក វត ឆល ងកា ត កា រ បណដ ះបណាដ ល បនថ ម ។ កា រ ធវ ើ វក តកា រ នះ នង ជយ កលមអ ជនា ញ កន ង កា រ ប ៀន នង ជនា ញ រដឋ បា ល ។ បនត កា រ បណដ ះបណាដ ល ប ៀន ឲ បា ន ទា ងអស កន ង រយៈពល ៥ ឆា ដបង ន ផនកា រ

លនះ មន អា ច ធវ ើ បា ន ឡើយ ហតនះ អា ទភា ព នង ផដ ល ជន ដល ប ៀន មកព សា លា រៀន

ដល មា ន ថា មពល អគគ សន ើ ស ប ន ។

អា ងឌកា ទរអា ងឌកា ទរ ៖ ឆា ២០១៣ ប ៀន ថា ក មធ ម សក ទតយភម ចនន ៩០ ភា គរយ ដល ប ើ កា រងា រ តា ម សា លា រៀន ដល មា ន កមម វធសក កព ទរ បា ន ទទល កា រ បណដ ះបណាដ ល បណន វជា ជវៈ ផអ ក លើ បពស ។

៥.២. កា រអបរ ថា ក ឧតដ ម សក ៥.២. កា រអបរ ថា ក ឧតដ ម សក

មា នកា រ រពង ទក ថា កា រ ើ ស កព ទរ នង កា រ ចល ើ ស ពតមា ន ថា កឧតដ ម សក នង មា ន កា រ កើន ឡើង ជា លដា ប កន ង រយៈពល ១០ ឆា ខា ងមខ ។ នស ត ភា គ ើន ដល ចល សក តា ម សា កលវទ លយ នង ទទល បា ន កា រ បណដ ះបណាដ ល បណន វជា ជវៈ ផអ ក លើ បពស នង ជនា ញ ៀម ចល សា កលវទ លយ ឆា ២០១៣ ហើយ ឆា ២០១៥ នស ត ទា ងអស នង ទទល បា ន កា រ បណដ ះបណាដ ល នះ ។ កា រ បណដ ះបណាដ ល បនថ ម ឆា សក មលដា ន សា កលវទ លយ នង បញច ល កា រ បណដ ះបណាដ ល ព កា រ ើ ស បពស ក ត ខព ស ស ប កា រ ទនា កទនង យ ធវ ើកា រ លមអ ត ព បចច កវទ ដល ើ ស តា ម ដល អា ច ធវ ើ បា ន

យ ើ ឧបករណ ដល នង មា ន នា ពល ះ ។ ហតនះ កន ង អឡង ពល ៥ ឆា ន ផនកា រ នះ

កា រ ដល សខា ន គ វ ធវ ើ យា ងណា ឲ នស ត ទា ងអស ដល បា ន បញច ប កា រសក ឆា ទ មយ សា កលវទ លយ បា ន ទទល ជនា ញ ទនា កទនង ដល ើ ស បពស នង ជនា ញ វជា ជវៈ ដទ ៗ ទៀត ។

ដើម ឆល ើយតប នង ត វ កា រ កើន ឡើង នង កា រ រពង ទក របស នស ត សា ចា រ តា ម ះសា ន ឧតដ ម សក កមព ជា នង វ ើ ស បពស ជា

ពនធ កន ង កា រ ប ៀន ចករលក ពតមា ន ជា មយ នស ត ជរញ កា រសក តា ម បប សស មជ មណ ល នង វា យតមល កា រសក របស នស ត ។ ហតនះ ផនកា រ ល នះ នង វ ធា នា ថា សា ចា រ

១៦

ផន កា រ ល សត ពបចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន បចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន កន ង វសយ អបរ ២០០៩ - ២០១៣

ទា ងអស មន មត មា ន លទធ ភា ព ើ ស កព ទរ ប ះ ទ បនត ក វ ដង ផង ដរ ព របៀប ើ ស បពស ដើម លើកកមព ស ជនា ញ រដឋ បា ល នង គរ សល ។

កា រសក ព ចមា យ នង បើកទលា យ (ODL) នង កា នត វ បា ន ទទលសាគ ល នង កា យ ជា ជ ើស ដល អា ច ទទល យក បា ន ស ប នស ត ដល មន អា ច បា ន ទទល កា រអបរ យ ផា ល ។ ផនកា រ ល នះនង ផដ ល ឧបករណ នង ចណះដង នា នា ដើម ធា នា ថា ODL វ បា ន ប ង នង ដា កបញច ល ឲ បា ន ទលទលា យ តា ម សា កលវទ លយ នង ដើម កា តបនថ យ ឧបសគគ បចច កទស ទា ង ឡា យ ដល អា ច នង មា ន កន ង សក តា ម ពនធ អឡច នក នះ។

កា រសក ព សមទធ លទធ ភា ពនង វ រៀបច ធវ ើឡើង ដើម កណត ព ពល នង របៀប បងក ើត សា កលវទ លយ ជា ត បើកទលា យ ដើម ប ើ សងគ មជា ត ទា ងមល នង ក ង - ខណ - ក ទា ងឡា យ ដល មា ន ថា មពល អគគ សន នង សវា អនធណត

ើ ស។

ក សង នង បណាដ សា កល វទ លយ ទា ងឡា យ

នង អនមត ើ ស សត ងដា រ អនត រជា ត កន ង កា រ ធវ ើ ឌជថល ភា វបនយកមម នង កា រ ផា សបដ រ ឯកសា រ នង អតថ បទ ះផ យ យ ះសា នសក នា នា ។ តបន បណាដ ញ អឡច នក ដល ប ង យ ក សង នង វ បងក ើត ឡើង ដើម ធា នា ថា ឯកសា រ ដល ចញផ យ យ ក សង នង បណាដ សា កល វទ នា នា អា ច នង រករក បា ន នង ផា សបដ រ ជា សា ធា រណៈ ។

លបណង ២.១៖ លបណង ២.១៖ លើកកមព ស ជនា ញ គរ សល របស បគគ លក ប ៀន នង សទធ ភា ព របស បគគ លក មន ប ៀន តា ម ះសា នឧតដ មសក (HEI)

លទធ ផល ២.១.១៖លទធ ផល ២.១.១៖ កា រ បណដ ះបណាដ ល ជនា ញ បពស ដល សា ចា រ នង បគគ លក ថា ក ឧតដ ម សក វ បា ន ធវ ើ ប ះសា ន ឧតដ ម សក ទា ងអស

ដើម ស ច នវ លទធ ផល នះ ក សង អយក នង វ ផដ ល កា រ គា យ ផា ល ដល ះសា ន ឧតដ ម សក សា ធា រណៈ ទា ងអស នង វ ចញ សចកដ ណនា នង កណត សត ងដា រ ដល ះសា ន ឧតដ ម សក ឯកជន ទា ងអស សដ ព កា រ ធវ ើ វក តកា រ បគគ លក វជា ជវៈ ទា ងអស ទា ង បគគ លក វជា ជវៈ អបរ នង បគគ លក វជា ជវៈ សទធ សា ធ ។

អា ងឌកា ទរអា ងឌកា ទរ ៖ បគគ លក ប ៀន នង បគគ លក រដឋ បា ល ទា ងអស តា ម ះសា នឧតដ មសក បា ន ទទល បណន វជា ជវៈ ផអ ក លើ បពស ឆា ២០១៣ ។ សា ចា រ តា ម ះសា ន ឧតដ ម សក ដង ព របៀប ើ ស បណន ទា ងនះ កន ង កចច កា រ គរ សល នង វជា ជវៈ ឆា ២០១៣ ។

លបណង ២.២៖ លបណង ២.២៖ ធវ ើកា រ ៀម លកខ ណៈ ជា ពនធ ឲ នស ត ដល បញច ប ថា ក ឧតដ ម សក កមព ជា មា ន បណន វជា ជវៈ ផអ កលើ បពស ដល ចា បា ច ស ប ត វកា រ ទផ រ កា រងា រ ឬ បនត កា រសក មខ ទៀត

លទធ ផល ២.២.១៖លទធ ផល ២.២.១៖ នស ត បា ន ទទល កា រ បណដ ះបណាដ ល បណន វជា ជវៈ ផអ ក លើ បពស

ង តា ម ផនកា រ ល នះ សស ដល នង ចល សក សា កលវទ លយ ឆា ២០១២ នង មន អា ច ទទល បា ន កា រ បណដ ះបណាដ ល បពស

ថា ក ទ ១០ បា ន បគា ះ ទ យសា រ ថា

១៧

ផន កា រ ល សត ពបចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន បចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន

កន ង វសយ អបរ២០០៩ - ២០១៣

ផនកា រ ល នះ ត កពង អនវតត ឡើយ ។ សស ទា ងនះ នង ទទល បា ន កា រ បណដ ះបណាដ ល បណន វជា ជវៈ ះសា ន ឧតដ ម សក ។ កា រ បណដ ះបណាដ ល បណន វជា ជវៈ ផអ ក លើ បពស នង

វ ផដ ល ឆា សក មលដា ន តា ម សចកដ ណនា ដល ចញ យ ក សង នង អនវតត តា ម លកា រណ ណនា របស គណៈកមា ធកា រ ទទល សាគ ល គណភា ព អបរ ន កមព ជា ។

អា ងឌកា ទរ អា ងឌកា ទរ ៖ ឆា ២០១៣ នង មា ន នស ត ១០០ ភា គរយ ដល បញច ប កា រសក ថា ក មលដា ន ព សា កលវទ លយ ទទលបា ន បណន វជា ជវៈ ផអ ក លើ បពស ។

លបណង ២.៣៖ លបណង ២.៣៖ បងក ើត យនត កា រ នង រចនា សមព នធ ដល ធវ ើ បា ន នង មា ន សទធ ភា ព កន ង កា រ ផដ ល កា រ គា នង ប ង កា រសក ព ចមា យ នង បើកទលា យ កមព ជា

លទធ ផល ២.៣.១៖លទធ ផល ២.៣.១៖ លើក កមព ស លទធ ភា ព ក សង អយក នង ះសា ន ឧ តត ម សក កន ង កា រ ប ង នង អភវឌ ន កា រសក ព ចមា យ នង បើកទលា យ (ODL) នង បចច កវទ ពា កពនធ នង ODL យ ើ ស សមា រ នងកមម វធ ជា ភា សា ខម រ

ក ម កចច ស បស ល របស នា យកដា ន ឧតដ ម សក ក សង អយក នង បងក ើត ក មកា រងា រ បណដ ះបណាដ ល ODL បងក ើត សមា រ នង កមម វធ បណដ ះបណាដ ល ជា ភា សា ខម រ នង បណដ ះបណាដ ល ឧទទ ស ODL ។ ក មកា រងា រ នះនង បណដ ះបណាដ ល បគគ លក មយ ចនន របស សា កលវទ លយ

នង ះសា ន ឧតដ ម សក ផ ងទៀត ព កា រ ប ង នង កា រ អភវឌ ODL នង ផដ ល កា រ គា ដល ះសា ន ឧតដ ម សក ដល ជា ក ម ល ដើម ឲ អា ច ចា ប ផដ ើម ផដ ល វគគ ODL ឆា ២០១១។

អា ងឌកា ទរអា ងឌកា ទរ ៖ បគគ លក មកព បណាដ សា កលវទ លយ យា ងតច ចនន ២៥ ទទល បា ន កា រ បណដ ះបណាដ ល ព កា រ បងក ើត កា រ ដា ក ឲ ដណើរកា រ នង កា រ ប ង កមម វធ សក តា ម រយៈ អឡច នក ។

លទធ ផល ២.៣.២៖លទធ ផល ២.៣.២៖ ក ប ខណ លន បា យ សដ ព កា រសក ព ចមា យ នង បើកទលា យ វ បា ន បងក ើត

ក ប ខណ នះនង វ យក មក ើ ស កន ង កា រ ប ង ណនា នង តា មដា ន សទធ ភា ព កន ង កា រ

អនវតត កមម វធ ODL កមព ជា ។

អា ងឌកា ទរអា ងឌកា ទរ ៖ មន ដណា ចខ ធន ឆា ២០១១ ក ប ខណ លន បា យ សដ ព ODL នង វ បងក ើត នង អនមត ជា ផល វកា រ យ ក សង អយក ។

លទធ ផល ២.៣.៣៖លទធ ផល ២.៣.៣៖ ះសា ន ឧតដ ម សក កមព ជា នង ផដ ល វគគ សក តា មរយៈ ODL

យមា ន កា រ គា ព ក ប ខណ លន បា យ សដ ព ODL ដល នង វ បងក ើត មន ដណា ច ឆា ២០១១ សា កល វទ លយ នា នា នង ចា ប ផដ ើម បងក ើត វគគ សក តា មរយៈ ODL ។

អា ងឌកា ទរអា ងឌកា ទរ ៖ មន ដណា ច ឆា ២០១៣ សា កលវទ លយ កមព ជា យា ងតច ៥ ភា គរយ នង មា ន ផដ ល វគគ សក មយ ចនន តា មរយៈ ODL កន ង ក ប ខណ ដល បា ន កណត ។

១៨

ផន កា រ ល សត ពបចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន បចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន កន ង វសយ អបរ ២០០៩ - ២០១៣

លទធ ផល ២.៣.៤លទធ ផល ២.៣.៤៖ កា រសក មយ នង វ រៀបច ធវ ើឡើង ដើម វា យតមល ព សមទធ លទធ ភា ព នង កណត ព ដណើរ កា រ ដល ធវ ើ បា ន កន ង កា រ បងក ើត សា កលវទ លយ ជា ត បើកទលា យ កមព ជា

របា យកា រណ សក វ វ មយ ដល នង ធវ ើ ឡើង ក ម កា រ ស បស ល ព នា យកដា ន ឧតដ មសក នង ធវ ើ កា រវភា គ លមអ ត ព សមទធ លទធ ភា ព នង យនត កា រដល អា ច ធវ ើ បា ន កន ង កា រ បងក ើត សា កលវទ លយ ជា ត បើកទលា យ កមព ជា ហើយ កា រ សក នះ នង វ បញច ប ឆា ២០១១ ។ កា រ សក វ វ នះ នង ធវ ើ កា រសក សវ ងយល ព សា កលវទ លយ បើកទលា យ នា នា ដល មា ន

ប ជវញ ពភព ក ជា ពសស តបន អា សអា គន យ ដល អា ច ជា ង គរ ដ សម ប មយ ស ប សា កលវទ លយ ជា ត បើកទលា យ

កមព ជា ។ គ ង គរ បងក ើត សា កលវទ លយ បើកទលា យ នះ នង ដា ក រមបញច ល សណើ រចនា សមព នធ ដល សម ប មខវជា សក ដល អា ច រៀន តា មរយៈ ODL ហដា រចនា សមព នធ ដល ចា បា ច ដគ អភវឌ ន ដល មា ន សកា នពល ធនធា ន មនស ពល វលា នង កតា ផ ងៗ ទៀត

ដល អា ច នង បះពា ល ដល សមទធ លទធ ភា ព របស គ ង ។ គ ង ក នង ធវ ើ កា រ សក ផង ដរ ព កា រដា ក បញច ល សា កលវទ លយ បើកទលា យ កន ង សា កលវទ លយ សា ធា រណៈ ដល មា ន ប ។

អា ងឌកា ទរអា ងឌកា ទរ ៖ មន ដណា ច ឆា ២០១៣ នស ត កមព ជា នង អា ច សក យក ស ប មយ ចនន ព សា កលវទ លយ កមព ជា តា មរយៈ ODL ។ ក សង អយក ឯកភា ព ព លទធ ភា ព ដល ធវ ើ បា ន កន ង កា រ បងក ើត សា កលវទ លយ បើកទលា យ ។

លបណង ២.៤៖ លបណង ២.៤៖ អន ក សក វ វ នង សា ចា រ ថា ក ឧតដ ម សក អា ច ចករលក នងចល

ើ ស ឯកសា រ វ វ សមា រ ឧបទស នង ធនធា ន អបរ ផ ង ៗ ទៀត នង អា ច ធវ ើ កចច សហកា រ សក វ វ ជា មយគា យសា រត កា រ រកច ើន ទនា កទនង ទរគមនា គមន រវា ង សា កលវទ លយ

លទធ ផល ២.៤.១៖លទធ ផល ២.៤.១៖ មជ មណ ល ធនធា ន អបរ អឡច នក ស ប រក ទក ឯកសា រ វ វ សមា រ ឧបទស នង ធនធា ន អបរ ស ប ថា ក ឧតដ មសក នង បើក ដណើរកា រ

មន ដណា ច ឆា ២០១៣ មជ មណ ល ធនធា ន អបរ អឡច នក សា ធា រណៈ មយ ស ប ថា កឧតដ ម សក នង មា ន តមក ល ឬ មា ន ដា ក តណ ភា ប

កា ន ឯកសា រ សក វ វ ទា ងអស ដល មា ន តា ម សា កលវទ លយ កមព ជា នង ឯកសា រ

សក វ វ ផ ងៗ ទៀត អព ទស កមព ជា ហើយក នង មា ន ផត ល ជន នវ ឯកសា រ បណដ ះបណាដ ល ដល សា ចា រ កមព ជា អា ច យក មក ើ ស ជា ជនយ កន ង កា រ ៀម រៀបច មខវជា ប ៀន យ ឥតគតថល ។

មជ មណ ល ធនធា ន អបរ អឡច នក នះ នង ដើរ តនា ទ ជា ឧបករណ មលដា ន មយ ដើម ជយ ជរញ កា រសក វ វ នង ជា ឃា ង ពទធ ក ត ឧតដ មសក ជា ភា សា ខម រ ។ មជ មណ ល ធនធា ន អបរ អឡច នក នះ នង មា ន ដា កបញច ល នវ ពនធ

ប ង វគគ សក ដល នង បើក ឲ ើ ស ជា សា ធា រណៈ យ កន ង ពនធ នះ នង មា ន ផទ ក នវ សមា រ នង ឯកសា រ បណដ ះបណាដ ល របស វគគ សក នា នា ដល មា ន ផដ ល យ ះសា នឧតដ មសក ជន អន ក សក យ ឥតគតថល ។

១៩

ផន កា រ ល សត ពបចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន បចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន

កន ង វសយ អបរ២០០៩ - ២០១៣

លទធ ផល ២.៤.២៖លទធ ផល ២.៤.២៖ កចច សហកា រ សក វ វ នង វ ចា ប ផដ ើម ឲ មា ន សកមម ភា ព តា មរយៈ កា រ ើ បណាដ ញ បញជ ន ទនន នយ ដល មា ន ល ឿន លឿន ដល ត ភា ប បណាដ សា កលវទ លយ ទា ងអស កមព ជា

មន ដណា ច ឆា ២០១៣ សា កលវទ លយ

កមព ជា មា ណ ជា ៦០ ភា គរយ នង វ តភា ប គា តា មរយៈ បណាដ ញ អបទក ដើម ចករលក ឯកសា រ វ វ ទនា កទនង រវា ង សា ចា រ នង អន ក វ វ ដើម ផា សបដ រ បទព ធន ព កា រអបរ ព ចមា យ រវា ង ះសា ន ឧតដ ម សក នា នា ។ បណាដ ញ នះនង វ ត ភា ប ជា មយ នង បណាដ ញ សក វ វ អា សអរប (TEIN3) ដល នង អា ច ភា ប កា ន សា កលវទ លយ ភា គ ើន តបន អរប នង អា ស ។

អា ងឌកា ទរអា ងឌកា ទរ ៖ មន ដណា ច ឆា ២០១៣ ឯកសា រ វ វ ដល មា ន តា ម សា កលវទ លយ នា នា នង ឯកសា រ វ វ ព កមព ជា នង សមា រ ឧបទស ស ប មខវជា សក ថា ក ឧតដ ម សក នង មា ន លើ បណាដ ញ អនធណត ។

លបណង ២.៥៖ លបណង ២.៥៖ ឯកសា រ វ វ នង ឯកសា រ

រដឋ បា លន ះសា ន ឧតដ ម សក វ បា ន ធវ ើ សត ងដា រ ភា វបនយកមម

លទធ ផល ២.៥.១៖លទធ ផល ២.៥.១៖ រា ល ឯកសា រ នង ធនធា ន អបរ ដល ក សង នង ះសា ន ឧតដ ម សក បា ន ផលត នង ឯកសា រ រដឋ បា ល ផទ កន ង របស ះសា ន ឧតដ ម សក នង លខត ឆល ើយឆល ង ជា មយ ក សង នង ើ អនកដ នង

ង យ សត ងដា រ

កា រ ផដ ល សវា កមម អបរ នង សវា កមម រដឋ បា ល របស ពនធ អបរ ដ មា ន សទធ ភា ព មយ ទា មទា រ ឲ មា ន

នវ កា រ ចករលក ធនធា ន អបរ នង ឯកសា រ រដឋ បា ល នា នា រវា ង ផទ កន ង ក សង នង ះសា ន ឧតដ ម សក នា នា ។ ទនន នយ នា ពល បចច ប នន កពង ើ ស

ង យ នង អនកដ ខស ៗ គា នង វ ធវ ើ សត ងដា រ ភា វបនយកមម ។

អា ងឌកា ទរអា ងឌកា ទរ ៖ មន ដណា ច ឆា ២០១៣ ពតមា ន ដល ចញផ យ យ សា កលវទ លយ នង កា រផា សបដ រ ពតមា ន រវា ង សកល វទ លយ នង ក សង អយក នង ើ ពមព អក រ យនកដ ខម រ នង ើ ង យ ODF នង/ឬ ង យ សត ងដា រ ផ ងទៀត ដល កណត យ ក សង ទា ង ង ១០០ ភា គ រយ ។

៥.៣. កា រ បណដ ះបណាដ ល ប ៀន៥.៣. កា រ បណដ ះបណាដ ល ប ៀន

ដើម លើកកមព ស គណភា ព អបរ នង កសា ង ជនា ញ ះរះ ពចា រណា នង ជនា ញ សតវត ទ ២១ ផ ងទៀត របស សស នស ត ប ៀន វ បញ ប សកមម ភា ព ប ៀន តា ម បប អកមម នង កា រ ត វ ឲ សស នសស ទនទ ញ ចា មា ត ហើយ ចា ប ផដ ើម អនវតត កា រ ប ៀន តា ម បប សស មជ មណ ល នង វ ើ

វធសា ត គរ សល អនត រកមម ជនស វញ ។ មា ន វធសា ត ប ៀន ចនន ពរ ដល អា ច ើ ស បពស ធវ ើជា ជនយ ៖

• ដា កបញច ល បពស កន ង កា រ ប ៀន នង រៀន ដើម ព ង គណភា ព ន កា រ ប ៀន នង លទធ ផល សក របស សស ។

២០

ផន កា រ ល សត ពបចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន បចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន កន ង វសយ អបរ ២០០៩ - ២០១៣

• ើ ស បពស (កន ង ករណ នះ វដអ) ជា ឧបករណ ស ប ធវ ើកា រ អភវឌ វជា ជវៈ របស ប ៀន តា មរយៈ កា រសក វភា គ នង ដក ង យក មក ធវ ើជា គរ នវ បចច កទស គរ សល លអ ។

កន ង អឡង ពល ន កា រអនវតត ផនកា រ ល នះ គរ ន កា រ ើ ស បពស ទា ងពរ នះ វ បា ន រពង ទក ថា នង ធវ ើ ឲ មា នកា រ ផា សបដ រ គរ ឲ កតសមាគ ល ពមខ វជា ប ៀន កា រ ប ៀន នង កា រ រៀន តា ម សា លា រៀន កមព ជា យ ចា បផដ ើម ព ដណា កកា ល ដបង បផត ន ពនធ អបរ ។ ជា លទធ ផល កា រ នះ នង ជយ ស ច នវ ល អបរ ថា ក ជា ត នង ជយ ដល កា រ ៀម លកខ ណៈ ជា ទ របស សស នសស កន ង កា រ ចល សក ថា ក ឧតដ ម សក នង កា រ ៀម ខល ន ស ប ទផ រ កា រងា រ ។

កន ង អឡង ពល ន កា រអនវតត ផនកា រ ល នះ យើង នង ឃើញ មា ន កា រ រក រា លដា ល ន កា រ

ើ ស បពស កន ង សងគ ម ជា ត ទា ងមល ។ ពនធ អបរ នង អន ក អបរ ដល ជា អន ក ស យ ផល វ ឲ មា ន កា រ រក រា លដា ល នះ នង វ ដើរ តនា ទ ឈា នមខ គ កន ង កា រ ផ ពវ ផ យ ព សទធ ភា ព នង កា រ ើ ស

យ ម វ នវ ឧបករណ បពស ។ ដើម ធា នា ថា ពនធ អបរ របស កមព ជា មា ន កា រ ឈា ន មខ គ កន ង ដណើរកា រ នះ ផនកា រ ល រយៈពល ៥ ឆា នះ នង ធា នា ថា គរសស -នស ត នង ប ៀន មយ ចនន ធ (ជា ពសស ប ៀន ថា ក មធ ម សក ទតយភម) មា ន ចណះដង បពស នង បា ន ទទល កា រ បណដ ះបណាដ ល ព លកា រណ គរ សល នង វធសា ត ប ៀន សម ប កន ង កា រ ើ ស បពស ដើម លើកកមព ស គណភា ព អបរ ។ តា មរយៈ

កា រ ើ ស វដអ បណដ ះបណាដ ល ព ទមា ប អនវតត លអ កន ង កា រ ើ ស បពស រម ជា មយ នង សមា រ ឧបទស នង វធសា ត ប ៀន សម ប ក អន ក នង អា ច មើល ឃើញ ឧទា ហរណ ដល សកដ សម បផត កន ង កា រ ដា កបញច ល បពស កន ង ថា ករៀន ។

លបណង ៣.១៖ លបណង ៣.១៖ ឧទទ ស គរ សស នង នា យក សា លា លើកកមព ស ជនា ញ គរ សល នង សទធ ភា ព ន កា រ ប ៀន តា មរយៈ កា រ ើ ស បពស

លទធ ផល ៣.១.១៖លទធ ផល ៣.១.១៖ គរសស តា ម សា លា គរ សល នា នា បា ន ទទល កា រ បណដ ះបណាដ ល ព កា រ ដា ក បញច ល បពស កន ង កា រ ប ៀន

កា រ បណដ ះបណាដ ល នង ត លើ កា រ ផដ ល ឲ ក អន ក នវ ជនា ញ កន ង កា រ ើ ស កព ទរ

នង បពស ផ ងទៀត ធវ ើជា ឧបករណ ជនយ ដ មា ន សទធ ភា ព កន ង កា រ (ក) លើកកមព ស កា រ ប ៀន

កន ង ថា ក (ខ) រករក ពតមា ន ស ប ៀម ប ៀន នង (គ) ស បស ល កា រងា រ រវា ង ថា ករៀន នង រដឋ បា ល របស សា លា រៀន ។ ជា រម ពកគា ត នង កា យ ជា អន ក ស យ ផល វ ដល នង នា សស របស ខល ន ចល កន ង ពភព ឌជថល ថម មយ ។

ហតនះ មន ដណា ច ឆា ២០០៩ គរ សស ថា ក មធ មសក ទតយភម ទា ងអស បា ន ទទល កា រ បណដ ះបណាដ លបណន វជា ជវៈ ផអ ក លើ បពស ស ប ប ៀន យា ងតច ៦០ ង ។ មន ដណា ច ឆា ២០១០ គរសស ថា ក មធ មសក បឋមភម ទា ងអស ចា បផដ ើម បា ន ទទល កា រ បណដ ះបណាដ ល បណន នះ យា ងតច ១៤៤ ង ហើយ មន ដណា ច ឆា ២០១២ គរ សស ថា ក

២១

ផន កា រ ល សត ពបចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន បចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន

កន ង វសយ អបរ២០០៩ - ២០១៣

មតត យ នង ថា ក បឋមសក ទា ងអស នង ចា បផដ ើម ទទល បា ន កា រ បណដ ះបណាដ ល បណន វជា ជវៈ នះ យា ងតច ៦០ ង ។

អា ង ឌ កា ទ រអា ង ឌ កា ទ រ ៖ មន ដណា ច ឆា ២០១៣ គរសស ១០០ ភា គរយ ដល បញច ប កា រសក ព សា លា គរ សល នា នា នង ទទល បា ន ជនា ញ វជា ជវៈ បពស ស ប ប ៀន ។

លទធ ផល ៣.១.២៖លទធ ផល ៣.១.២៖ ឧទទ ស តា ម សា លា គរ សល ដា កបញច ល បពស កន ង កា រ ប ៀន

កា រដល ឧទទ ស មា ន ជនា ញ បពស មនទា ន ប ន ឡើយ ទ ។ ពកគា ត វ ចះ

ើ ស ជនា ញ នះ កន ង កា រ រៀបច សមា រ ឧបទស ដល មា ន លកខ ណៈ លអ សើរ ជា ង មន ហើយ វ ចះ ដា កបញច ល បពស កន ង កមម វធសក របស សា លា គរ សល ។

អា ង ឌ កា ទ រអា ង ឌ កា ទ រ ៖ មន ដណា ច ឆា ២០១០ សា លា គរ សល ទា ងអស នង មា ន បពា ក នវសមា រ ឧបករណ ដល អា ច ឲ ឧទទ ស រៀបច សមា រឧបទស អឡច នក ។ មន ដណា ច ឆា ២០១១ ឧទទ ស ទា ងអស នង បា ន ទទល កា រ បណដ ះបណាដ ល ព កា រ ដា ក បញច ល បពស កន ង កមម វ ធ សក ។ មន ដណា ច ឆា ២០១៣ កា រ ើ ស បពស វ បា ន ដា កបញច ល កន ង ថា ករៀន ២០ ភា គរយ តា ម សា លា គរ សល ។

លទធ ផល ៣.១.៣៖លទធ ផល ៣.១.៣៖ កា រអបរ ជនា ញ គរ សល ដល គរសស បា ន វ លើក កមព ស តា មរយៈ កា រ ើ ស វដអ ធវ ើជា ឧបករណ ជនយ ដល កា រ ប ៀន

វដអ បណដ ះបណាដ ល ព ទមា ប អនវតត លអ នង វ ើ ស ដើម បងា ញ ព បចច កទស ផ ងៗ កន ង កា រ

ប ៀន មខវជា ជា កលា ក ណា មយ យ ត លើ មខវជា វទ សា ត ។ សមា រ ឧបទស ភទ នះ មយ ចនន ក អា ច នង ើ ស ស ប ធវ ើ វក តកា រ

ប ៀន (ឧ. តា មរយៈ កា រ បណដ ះបណាដ ល ក ង សា លា រៀន) ជា ពសស ស ប ដល មន ទា ន មា ន គណវឌ ប ន យសា រត ពកគា ត ទើបនង ឡើង ឋា នៈ ហើយ មនទា ន មា ន ចណះដង

ប ន ពមខ វជា ដល ពកគា ត វ ប ៀន ។ លបណង ន កា រ ើ ស វដអ គ ដើម បងា ញ

នង ពភា ក អព គរ លអ ៗ កន ង កា រ រៀន នង ប ៀន ដល ពា កពនធ នង លកា រណ គរ សល ដល កពង សក កន ង ថា ករៀន ។

អា ង ឌ កា ទ រអា ង ឌ កា ទ រ ៖ ដើម ឆា ២០១១ មខវជា វទ សា ត ចនន ៥០ ភា គរយ ដល ប ៀន វទ សា ន ជា ត អបរ នងមជ មណ ល គរ សល ភមភា គ នង ើ ស វដអ ធវ ើជា ឧបករណ ជនយ កន ង

កា រ ប ៀន នង ១០០ ភា គរយ មន ដណា ច ឆា ២០១២ ។ ដើម ឆា ២០១១ មខ វជា វទ សា ត ចនន ៥០ ភា គរយ ន សា លា គរ សល ផ ងទៀត មា ន ើ ស វដអ មយ ចនន ធវ ើជា ឧបករណជនយ កន ង កា រ ប ៀន ព បចច កទស គរ សល ។ សា លា គរ សល ទា ងអស ើ ស វដអ ធវ ើជា ឧបករណ ជនយ កន ងកា រ ប ៀន មន ដណា ច ឆា ២០១២ ។

២២

ផន កា រ ល សត ពបចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន បចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន កន ង វសយ អបរ ២០០៩ - ២០១៣

លទធ ផល ៣.១.៤៖លទធ ផល ៣.១.៤៖ កា រ បណដ ះបណាដ ល ភា ពជា អន កដកនា ដល នា យក សា លា បា ន វ លើកកមព ស តា មរយៈ កា រ ើ ស វដអ ធវ ើជា ឧបករណ ជនយ ដល កា រ បណដ ះបណាដ ល

នា យក សា លា នង អា ច ើ ស សមា រ ឧបទស ជា ភទ វដអ ទា ងនះ ដើម សក សវ ងយល យ ខល នឯង ឬ កន ង កា រ ជ ក ង សា លា រៀន ។ វដអ ពសស ដល ត លើ កា រដកនា សា លា រៀន នង

វ រៀបចឡើង ដើម យក ើ ស តា ម សកាខ សា លា សដ ព ភា ពជា អន កដកនា ដល រៀបច ធវ ើ រា ជធា ន-ខតត ថា ក ក ង - ខណ - ក នា នា ដល នង បើកឱកា ស ឲ មា នកា រ ពភា ក ផា ស បដ រ បល នង បទព ធន គា វញ មក ។

អា ង ឌ កា ទ រ អា ង ឌ កា ទ រ ៖ ដើម ឆា ២០១១ វដអ សដ ព កា រ ដកនា សា លា រៀន វ បា ន អនមត ដា កឲ ើ ស ធវ ើជា ឧបករណ ជនយ ដល កា រ បណដ ះបណាដ ល តា ម សកាខ សា លា សដ ព ភា ពជា អន កដកនា កន ង វសយ អបរ ស ប នា យក សា លា រៀន ។

លទធ ផល ៣.១.៥៖លទធ ផល ៣.១.៥៖ កមម វធ លើកកមព ស សមតថ ភា ព ប ៀន ក ត បឋមសក ឲ ជា ប ៀន

ក ត ថា ក អបរ មលដា ន បា ន វ លើកកមព ស តា ម រយៈ កា រ ើ ស វដអ ធវ ើជា ឧបករណ ជនយ ដល កា រ បណដ ះបណាដ ល

ប ឈម ដ ចម ង មយ កន ង កា រ ធវ ើ កណទ ង កា រ អបរ កមព ជា គ កា រ លើកកមព ស សមតថ ភា ព

ប ៀន ព ប ៀន ថា ក បឋមសក ឲ ជា ប ៀន ក ត ថា ក អបរ មលដា ន ( ប ៀន ថា ក

មធ មសក បឋមភម) ។ ដើម ឆា ២០១១ វដអ

នង វ បា ន ើ ស ធវ ើជា ឧបករណ ជនយ ដល កា រ បណដ ះបណាដ ល មខវជា វទ សា ត កន ង កមម វធ លើកកមព ស សមតថ ភា ព ប ៀន ។

អា ង ឌ កា ទ រអា ង ឌ កា ទ រ ៖ ដើម ឆា ២០១១ កមម វធ លើកកមព ស សមតថ ភា ព ប ៀន នង ើ ស វដអ មយ ចនន ដើម បងា ញ ព បចច កទស គរ សល នង ប ជា កលា ក មយ ចនន យា ងតច បផត ៥០ ភា គរយ ន មខវជា វទ សា ត ទា ងអស ។

លបណង ៣.២៖ លបណង ៣.២៖ វទ លយ មា ន ប ៀន ដល មា ន គណវឌ បពស ដើម ប ៀន បពស

លទធ ផល ៣.២.១៖លទធ ផល ៣.២.១៖ វទ សា ន ជា ត អបរ រៀបច បណដ ះបណាដ ល នង ប ក ព គណវឌ ប ៀន បពស ដល មា ន សមតថ ភា ព ប ៀន កមម វធសក បពស ស ប ថា ក មធ មសក

ចណច ពសស ថម មយ របស ផនកា រ ល នះ គ កា រ យកចតត ទកដា ក យ បើកចហ ច ះ កា រ បណដ ះបណាដ ល ជនា ញ ឯកទស បពស យ

មយ ចនន ជា ឯកទស បពស "សទធ សា ធ" (ប ៀន ត មខវជា បពស) នង មយ ចនន ទៀត មា ន ជនា ញ បពស ជា ឯកទស បនា បបន ។ ហតនះ

មន ដណា ច ឆា ២០១០ វទ សា ន ជា ត អបរ នង បណដ ះបណាដ ល ប ៀន បពស យា ងតច ៣០០ នា ក កន ង មយ ឆា ដល កន ងច ម ះ មា ន ឯកទស បពស សទធ សា ធ យា ងតច ៣០ នា ក នង ២៨០ នា ក មា ន ជនា ញ បពស ជា ឯកទស បនា បបន (ឯកទស ចម ង របស គរ សស ទា ងនះ រមមា ន គណតវទ របវទ ជវវទ ភា សា អងគល ស ឬ កសកមម )។ ប ៀន បពស ថម ទា ងអស នង វ បណដ ះបណាដ ល ឲ ចះ បងា តប ៀន សស នង ។

២៣

ផន កា រ ល សត ពបចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន បចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន

កន ង វសយ អបរ២០០៩ - ២០១៣

អា ង ឌ កា ទ រ អា ង ឌ កា ទ រ ៖ មន ដណា ច ឆា ២០១៣ កមម វធសក បពស ថម នង វ ប ៀន តា ម វទ លយ ដល មា ន មា សន កព ទរ ើ ស យ

ប ៀន ដល បា ន ឆល ងកា ត កា រ បណដ ះបណាដ ល ជា ពសស ព វទ សា ន ជា ត អបរ ព កា របងា តប ៀន បពស ។

លបណង ៣.៣៖ លបណង ៣.៣៖ ប ៀន អា ច ចល ើ ស សមា រ ឧបទស នង ធនធា ន អបរ ផ ងទៀត ដល ផលត យ អយក នង ប ៀន ដទ ទៀត បា ន មន គត ក

លទធ ផល ៣.៣.១៖លទធ ផល ៣.៣.១៖ ឃា ង តមក ល ឯកសា រ អបរ អឡច នក មយ នង វ បងក ើត ឡើង ដើម ប ើ ដល កា រ បណដ ះបណាដ ល នង សកមម ភា ព ប ៀន

ចណច ដ សខា ន មយ របស ផនកា រ ម នះ គ បងក ើត នវ ឃា ង ផទ ក ឯកសា រ អឡច នក មយ (ជា គហទពរ ឬ មជ មណ ល ធនធា ន អបរ អឡច នក) ដល មា ន តមក ល ឬ មា ន ដា ក តណ ភា ប កា នសមា រ ឧបទស ដល ប ៀន បា ន រៀបច ធវ ើ នង សមា រ ឧបទស ផ ងទៀត ដល ប ៀន អា ច ើ ស

យ ឥតគតថល កន ង កា រ ៀម រៀបច មខវជា

ប ៀន ។

អា ង ឌ កា ទ រអា ង ឌ កា ទ រ ៖ មន ដណា ច ឆា ២០១៣ សមា រ ឧបទស នង ឯកសា រ អបរ ដល រៀប ចតា កតង ឡើង

យ ប ៀន នង ក សង នង មា ន លើ បណាដ ញ អនធណត ។

៥.៤. កា រអបរ ក ពនធ នង កា រអបរ មន ៥.៤. កា រអបរ ក ពនធ នង កា រអបរ មន

ផល វកា រផល វកា រ

កន ង រយៈពល ១០ ឆា ខា ងមខ លទធ ភា ព ចល ើ ស នង កា រ ើ ស ជា ទ នវ សមា រ សក

បពស នង ផដ ល ផល ជា វជជ មា ន លើ (ក) លទធ ផល ន កា រ ឡង របស កមម វធ ថា ក សមមល ស ប អន ក សក ដល ផា ស ព កមម វធ អបរ ក ពនធ មក កមម វធ អបរ កន ង ពនធ (ខ) សមទធ ផល ថង អនា គត របស អន ក សក កន ង ពនធ អបរ នង (គ) ផលតភា ព នង កា រ បងក ើត កចណល តបន ជនបទ ។ ក ម ជន ជប កា រ លបា ក នង បា ន ទទល កា រ លើក ទកចតត ឲ បនត កា រសក ដើម បងក ើន ផលតភា ព កា រងា រ នង ជវភា ព រស របស ពកគ តា មរយៈ កា រ ើ ស ឧបករណ បពស នង សមា រ ឧបទស ពហ ពតមា ន ដល ពកគ អា ច មា ន លទធ ភា ព ើ ស មា ន ភា ព ទនើប ទា នសមយ នង មា នគណ ភា ព លអ កន ង កមម វធ អបរ ក ពនធ ។ មជ មណ ល សក សហគមន របស នា យកដា ន អបរ ក ពនធ នង ផដ ល សមា រ ឧបទស ដើម បពញ សចកដ វកា រ សក រៀន ស របស អន ក ើ ស តា ម មលដា ន ដចជា

វដអ បណដ ះបណាដ ល ព កា រ បងក ើត ក ចណល នង កមម វធសក ៀម ឡង យក ស ប នា នា នង សមា រ សក មខវជា សក ជា កលា ក មយ ចនន

យ ើ កព ទរ ជា ឧបករណ ជនយ ។ មជ មណ ល សក សហគមន វ បា ន រពង ថា នង កា យ ជា បណា លយ អឡច នក ដល ពលរដឋ បរប អា ច

២៤

ផន កា រ ល សត ពបចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន បចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន កន ង វសយ អបរ ២០០៩ - ២០១៣

ចល ើ ស សវ ងរក ពតមា ន ដល ទា កទង នង កា រ ឡង របស កមម វធ ថា ក សមមល ឬ ពតមា ន ជា កលា ក

ណា មយ ដល អា ច នង ជយ លើកកមព ស ជវភា ព រស នង កចណល របស ពកគ ។ សមា រ ទា ងនះ ក នង វ ចកចា យ ផង ដរ តា ម សា លា រៀន សា លា គរ សល នង តា ម ទកនល ង ផ ង ដល អា ច នង មា ន ជន ។

ផនកា រ ល រយៈពល ៥ ឆា នះ នង ធា នា នវ កា រផលត វដអ បណដ ះបណាដ ល ឲ បា ន ប ន ដល អា ច ឆល ើយតប តា ម លបណង នះ ដ ច ជា សមា រ បណដ ះបណាដ ល ស ប កា រ ៀម ឡងថា ក សមមល ( ត ជា បឋម លើ កា រ ឡង មធ មសក ទតយភម) នង សមា រ បណដ ះបណាដ ល ស ប កមម វធ បងក ើត ក ចណល ស ប សហគមន មលដា ន ។

លបណង ៤.១៖ លបណង ៤.១៖ កា រ ៀម កមម វធ សមមល ថា ក មធ មសក ទតយភម ជា ពសស ស ប បឋមសក វ បា ន គា យ វដអ បណដ ះបណាដ ល

លទធ ផល ៤.១.១៖លទធ ផល ៤.១.១៖ បឋមសក នង សស ដល ះបង កា រ សក នង បា ន ទទល វដអ បណដ ះបណាដ ល

ដល មា ន គណភា ព លអ ដើម ជយ ពកគ កន ង កា រ ៀម ឡង កមម វធ សមមល ថា ក ទ ១២

ចនន សស ដល បា ន ះបង ល កា រសក នង បឋមសក ដល មា ន ម ស ប មធ មសក បឋមភម ដល មា ន បណង សក តៀម

ឡង កមម វធ សមមល ថា ក ទ ១២ ដល រៀបច យ នា យកដា ន អបរ ក ពនធ មា នកា រ កើន ឡើងជា លដា ប ។ មន ដណា ច ឆា ២០១៣ ក ម អន ក សក ដើម តៀម ឡង កមម វធ សមមល ថា ក ទ ១២ ទា ងពរ

ក ម នះ នង អា ច ើ ស វដអ បណដ ះបណាដ ល ដល មា ន គណភា ព លអ នង ទនើប ទា នសមយ ស ប មខវជា វទ សា ត ដល មា ន កន ង កមម វធសក ។

អា ង ឌ កា ទ រអា ង ឌ កា ទ រ ៖ មន ដណា ច ឆា ២០១៣ វដអ បណដ ះបណាដ ល នង មា ន ស ប គា ដល ផន ក ដល ពបា ក បផត នមខវជា វទ សា ត ន កមម វធ ឡង សមមល ថា ក ទ ១២ ។

លបណង ៤.២៖ លបណង ៤.២៖ សមា ជក សហគមន វ បា ន គា កន ង កា រ ព ង ជនា ញ បងក ើត ក ចណល តា មរយៈ វដអ បណដ ះបណាដ ល

លទធ ផល ៤.២.១៖លទធ ផល ៤.២.១៖ វដអ បណដ ះបណាដ ល ពា កពនធ នង ជនា ញ បងក ើត ក ចណល វ បា ន ផលត នង ចកចា យ តា ម មជ មណ ល សក សហគមន

ដើម ឲ វដអ បណដ ះបណាដ ល អា ច មា ន លទធ ភា ព ជះឥទធ ពល លើ ជនា ញ កន ង កា រ បងក ើត កចណល នងជា ពសស លើ កចណល សា រ ចា បា ច

វត ធវ ើកា រ ផលត ចកចា យ នង ើ ស វដអ បណដ ះបណាដ ល ដល ពា កពនធ នង ជនា ញ នះ ។

មន ដណា ច ឆា ២០១៣ វដអ បណដ ះបណាដ ល ជនា ញ បងក ើត កចណល នង មា ន យា ងតច ២៤

ធា នបទ ។ វដអ ទា ងនះ នង វ ចកចា យ តា ម មជ មណ ល សក សហគមន នង វ

ើ ស ជា ពនធ តា ម ថា ក សក ពជនា ញ បងក ើត កចណល ។

អា ង ឌ កា ទ រអា ង ឌ កា ទ រ ៖ មន ដណា ច ឆា ២០១៣ ថា ក សក ព ជនា ញ បងក ើត កចណល ចនន ៥០ ភា គរយ នង ើ ស វដអ បណដ ះបណាដ ល ជា ឧបករណ ជនយ ។

២៥

ផន កា រ ល សត ពបចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន បចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន

កន ង វសយ អបរ២០០៩ - ២០១៣

លទធ ផល ៤.២.២៖លទធ ផល ៤.២.២៖ សហគមន តា ម ខតត ចនន ៦ ដល ជា ប ដន ហើយ ដល ព មា ន ភល ើងអគគ សន នង សវា អនធណត ើ ស បា ន ទទល កា រ

ើ ស សវា សក ច លត បពស

មន ដណា ច ឆា ២០១៣ ក ម យវជន នង កមា រ ជប កា រ លបា ក តា ម សហគមន ងា យ រង ះ ន ខតត ចនន ៦ ដល ជា ប ដន គ ខតត ះវហា រ ឧតត រមា នជយ មណ លគរ រតនគរ សា យរៀង នង ះកង នង មា ន លទធ ភា ព ទទល បា ន វដអ បណដ ះបណាដ ល ព ជនា ញ សវ ងរក កចណល នង ព

ធា ន បទ សខា នៗ ផ ងទៀត តា មរយៈ កា រ ចា បផដ ើម ើ ស កព ទរ យរ ដ មា សនថតរប ឌជថល នង

ឧបករណ បពស ផ ងទៀត យ ើ ស នវ មធ បា យ សក ចលត ដល មា ន ះថា "រថយនត សក ចលត" ។

អា ង ឌ កា ទ រ អា ង ឌ កា ទ រ ៖ រថយនត សក ចលត ចនន មយ ឿង វ បា ន ដា ក ព យ នង បើក ដណើរកា រ

តា ម បណាដ ខតត ទា ង មយ ។

៥.៥. កា រ ប ង កចច កា រ រដឋ បា ល ក សង ៥.៥. កា រ ប ង កចច កា រ រដឋ បា ល ក សង

នង កា រ គា បពស កន ង វសយ អបរនង កា រ គា បពស កន ង វសយ អបរ

ដើម ផដ ល កា រអបរ ឲ បា ន កា នត លអ សើរ ក សង អបរ យវជន នង កឡា ចា បា ច វ ប ង នង វភា គ ពតមា ន ដ ើនសនធ កសនា ប ដល ពា កពនធ នង កចច កា រ ប ង រដឋ បា ល អបរ បគគ លក នង ហរញញ វតថ របស ក សង ។ យទធ សា ត ប ង ពតមា ន វ ត មា ន ជា ចា បា ច ដើម ឲ ក សង

ើ ស ផា សបដ រ វភា គ នង ើ ពតមា ន ទា ងនះ ដើម ជយ ស បស ល កា រងា ររៀបច ផនកា រ នង កា រ ប ង កា រអបរ កមព ជា ។ ពនធ ប ង

ពតមា ន ដល ត ភា ប គា នះ នង ផដ ល ឲ ថា កដកនា ក សង អយក នវ លទធ ភា ព អា ច ើ ស ពតមា ន ដល ចា បា ច ដល កា រ ធវ ើ សចកដ ស ច ចតត ព

លន បា យ នង សកមម ភា ព អបរ បា ន យ ងា យ ល នង យ ផា ល ។

កន ងអឡងពល ឆា ខា ង មន នះ ក សង ចា បា ច វត ធវ ើ សខដម នយកមម សត ងដា រ ភា វបនយកមម នង

ធវ ើ កា រ តភា ប មលដា ន ទនន នយ ទា ងអស របស ក សង ដល នង នា ឲ មា នកា រ ធវ ើ វមជ កា រ កា រ មល នង បញច ល ទនន នយ ព ភព របស ទនន នយ (សា លា រៀន កា រយា លយ អបរ ក ង - ខណ - ក នង មនទ រ អយក រា ជធា ន- ខតត ។ល។) កា រធា នា សវតថ ភា ព ទនន នយ នង កា រ ចកចា យ ទនន នយ ទា ងនះ ដល អន ក ដល ចា បា ច វកា រ ើ ស ។ ផនកា រ ល នះ បា ន សន ើ នវ សកមម ភា ព ជា កលា ក មយ ចនន ដល វ បពញ ដើម ធវ ើ សត ងដា រ ភា វបនយកមម កា រ តភា ប នង កា រ ធវ ើ អនត រ តបតត កា រ ទនន នយ កា រអភវឌ ហដា រចនា សមព នធ របវនត កា រ ើ ស កមម វធ កព ទរ កន ង កា រ មល នង

ប ង ទនន នយ តា ម សា លា រៀន នង សា លា គរ សល នង កា រ បងក ើត រចនា សមព នធ ក សង ដល នង គា ដល កា រ ធវ ើ កព ទរ ភា វបនយកមម នង

ដណើរកា រ ប ង ពតមា ន ។

ពល អនវតត ផនកា រ ល នះ កា រយា លយ បចច កវទ ពតមា ន អបរ (ICTEO) នង មា ន តនា ទ កន ង កា រ ប ង នង ស បស ល ពនធ ប ង ពតមា ន របស ក សង បនថ ម លើ កា រទទលខស វ បចច ប នន របស ខល ន កន ង កា រ ណនា ព កា រ ើ ស បពស កន ង វសយ អបរ ។

២៦

ផន កា រ ល សត ពបចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន បចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន កន ង វសយ អបរ ២០០៩ - ២០១៣

លបណង ៥.១៖ លបណង ៥.១៖ ក សង អយក អនវតត យទធ សា ត ប ង ពតមា ន ដល ធវ ើ សខដម នយកមម សត ងដា រ ភា វបនយកមម នង ធវ ើ កា រ តភា ប មលដា ន ទនន នយ នង ពតមា ន របស នា យកដា ន ចណះ ទា ងអស

លទធ ផល ៥.១.១៖លទធ ផល ៥.១.១៖ យទធ សា ត ប ង ពតមា ន របស អយក វ បា ន កណត

យទធ សា ត ប ង ពតមា ន ដល នង មា ន បញច ល កា រ ធវ ើ សត ងដា រ ភា វបនយកមម របៀប ផា សបដ រ នង រក ទនន នយ អយក វធា នកា រ សវតថ ភា ព ឧបករណ ដល នង វ ើ នង វគគ បណដ ះបណាដ ល សត ងដា រ ស ប បគគ លក ក សង នង វ អនមត យ អយក មន ដណា ច ឆា ២០១១ ។

អា ង ឌ កា ទ រអា ង ឌ កា ទ រ ៖ អងគ ភា ព ក ម ឱវា ទ ក សង អយក ទា ងអស ចា ប អនវតត យទធ សា ត ប ង ពតមា ន

មនដណា ច ឆា ២០១២ ។

លបណង ៥.២៖ លបណង ៥.២៖ កា រ ធវ ើ សត ងដា រ ភា វបនយកមម នង កា រ ធវ ើ អនត រ តបតត កា រ ទនន នយ នង កា រ ទនា កទនង អឡច នក កន ង អយក វ បា ន បញច ប ជា សា ពរ

លទធ ផល ៥.២.១៖លទធ ផល ៥.២.១៖ ង យ សត ងដា រ មលដា ន ស ប ធវ ើកា រ ផា សបដ រ ទនន នយ នង កា រ ទនា កទនង អឡច នក កន ង ក សង វ បា ន កណត នង ដា ក ឲ អនវតត

សត ងដា រ ដល បា ន កណត កន ង ផនកា រ សកមម ភា ព នង សត ងដា រ បពញ បនថ ម ផ ងទៀត ដល ចា បា ច នង វ ដា ក ឲ អនវតត ។ ជា ពសស ក សង ទា ង មល នង ត វ ឲ ើ ស ពមព អក រ យនកដ ខម រ ង យ ឯកសា រ ODF (Open Document Format) នង ង យ ឯកសា រ PDF (Portable Document Format) មន ដណា ច ឆា ២០១០ ។

អា ង ឌ កា ទ រអា ង ឌ កា ទ រ ៖ អងគ ភា ព ក ម ឱវា ទ ក សង អយក សា លា រៀន នង ះសា ន ឧតដ ម សក ទា ងអស

ើ ស ង យ ដល បា ន កណត មន ដណា ច ឆា ២០១០ នង បញ ប កា រ ផា សបដ រ នង រក ទក ទនន នយ ដល ើ ស ពមព អក រ ចា ស នង ង យ ខស ព កា រកណត ។

លបណង ៥.៣៖ លបណង ៥.៣៖ ពនធ ប ង ពតមា ន អបរ នង មលដា ន ទនន នយ ទា ងអស របស អយក វ បា នធវ ើ ឲ ឯកភា ព គា នងដា កបញច ល គា

លទធ ផល ៥.៣.១៖លទធ ផល ៥.៣.១៖ ពនធ ប ង ពតមា ន ថម នង វ បងក ើត ឡើង ដើម ផទ ក មលដា ន ទនន នយ ដល

មា ន ប នង ពតមា នទា ងឡា យ ដល ជា ត វ កា រចា បា ច របស ក សង

មលដា ន ទនន នយ ទា ងអស របសក សង អយក នង វ ដា កបញច ល កន ង ពនធ ប ង ពតមា ន រម មយ ដើម កា តបនថ យ កា រ ចណា យ កន ង កា រ ថរក នង ធា នា នវ លទធ ភា ព ត ភា ប គា វញ មក ។ មលដា ន ទនន នយ នង ពនធ ប ង ពតមា ន ដល មា ន ប (EMIS, HRMIS, FMIS) នង វ ធវ ើ សខដម នយកមម ចល កន ង ពនធ ប ង ពតមា ន រម ដល ើ ស

កមម វធ ភព កដ ចហ (Open Source) យមា ន កា រ ប ង នង ធា នា សវតថ ភា ព ជា រម ហើយ ដល នង មា ន ចណច ទា ក អន ក ើ (Interfaces) ហា ក

ហលគា ។ ពមព អក រ យនកដ ខម រ នង វ ើ កន ង កា រ អនកដ មលដា ន ទនន នយ ដល វ ធវ ើជា ភា សា ខម រ ។ ពនធ ប ង ពតមា ន ថម នង រម បញច ល កា រ ប ង ពតមា ន ឧតដ ម សក នង ពតមា ន អបរ ក ពនធ ។ មលដា ន ទនន នយ ថម នះ (ដល នង មា ន ដា កបញច ល ទនន នយ សស នស ត ទា ងអស) ក នង វ កណត នង រៀបច ធវ ើ ផង ដរ ។

២៧

ផន កា រ ល សត ពបចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន បចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន

កន ង វសយ អបរ២០០៩ - ២០១៣

កា រយា លយ បចច កវទ ពតមា ន អបរ នង ទទល ខស វ កន ង កា រ កណត យ ថា ភទ កា ររៀបច នង កា រ ដា ក ឲ អនវតត មលដា ន ទនន នយ ថម នះ។ ដើម អា ច រៀបច កសា ង ទនន នយ ទា ងនះ កា រយា លយ បចច កវទ ពតមា ន អបរ នង រៀបច កា រសក វា យតមល មយ ដល ត លើ ៖

• កា រសក វភា គ លើ មលដា ន ទនន នយ នង ឧបករណ ប ង ពតមា ន ដល ក សង កពង ើ ស ។

• កា រសក វភា គ ព ត វកា រ កន ង កា រ ប ង ពតមា ន អបរ (របស អងគ ភា ព ថា ក កណាដ ល នង តបន ) ដល ពល បចច ប នន ពតមា ន ទា ងនះ មនទា ន វ បា ន មល នង ផដ ល

យ EMIS ។• ចណច ទនន នយ (Data Point) ដល

អន ត ឲ មា នកា រ ផា សបដ រ វញ មក រវា ង មលដា ន ទនន នយ ខសៗ គា នង សត ងដា រ ដល កពង ើ ស យ រា ជរដា ភបា ល កមព ជា (លខ កដ រា ជធា ន - ខតត ។ល។)

មលដា ន ទនន នយ ថម មយ (ដល ើ ស បចច កវទ ន កមម វធ ភព កដ ចហ សន អា ច)

នង វ កណត នង រៀបចឡើង ដើម ផទ ក ទនន នយ ដលជា ត វ កា រចា បា ច របស ក សង យ

ើ សនវ សត ងដា រ ដល បា ន កណត ។ មលដា ន ទនន នយ ទា ង នះ នង រៀបច ស ប កា រ បញច ល នង

ើ ស ទនន នយ យ ផា ល តា មរយៈ បណាដ ញ ផទ កន ង របស ក សង ឬ បណាដ ញ អនធណត ឬ ពល អន ក ើ ស ក បណាដ ញ ។ កមម វធ ស ប បញច ល ទនន នយ ពល អន ក ើ ស ក

បណាដ ញ នង វ រៀបច ជា ផន ក មយ របស ពនធ នង ជា យនត កា រ មយ ស ប កា រ ធវ ើ សមា ហរណកមម ទនន នយ ដល បា ន បញច ល តា មរយៈ កមម វធ នះ ឬ តា មរយៈ

ពនធ ប ង សា លា រៀន ។

របា យកា រណ ដល បងក ើត យ សវ យ វតត ចញព មលដា ន ទនន នយ នង មា ន បញច ល ពតមា ន ដល បចច ប នន កពង វ បា ន ទទល នង សន ើស យ អងគ ភា ព ថា ក កណាដ ល នង តបន ។

EMIS នងនា យកដា ន ពា កពនធ របសក សង អយក ដល ធវ ើកា រ មល ទនន នយ ព ពនធ អបរ នង បញច ល ក ង សណរ ពត មា ន ថម ដល ចា បា ច វ ដា ក បញច ល កន ង ពនធ ប ង ពតមា ន រម មយ ។

អា ង ឌ កា ទ រ អា ង ឌ កា ទ រ ៖ ពា ក កណាដ ល ឆា ២០១១ ពនធ ប ង ពតមា ន រម នង ដា ក ឲ ដណើរកា រ

យ ើ ស មលដា ន ទនន នយ ថម ។

លទធ ផល ៥.៣.២៖លទធ ផល ៥.៣.២៖ នា យកដា ន មនទ រអបរ យវជន នង កឡា រា ជធា ន- ខតត នង កា រយា លយ អបរ យវជន នង កឡា ក ង - ខណ - ក ចា បផដ ើម ើ ស ពនធ

ប ង ពតមា ន ថម

ម ត តា ម នា យកដា ន តា ម មនទ រ

អយក រា ជធា ន- ខតត នង តា ម កា រយា លយ អយក ក ង - ខណ - ក នង បា ន ទទល កា រ បណដ ះបណាដ ល ព កា រ ើ ស មលដា ន ទនន នយ ថម ។ កា របណដ ះបណាដ លនង ផដ ល ជា បឋម ដល ម ត

តា ម មនទ រ អយក រា ជធា ន - ខតត ហើយ បនា បមក នង ផដ ល ដល ម ត តា ម កា រយា លយ អយក ក ង - ខណ - ក អព របៀប បញច ល នង ើ ស មលដា ន ទនន នយ ។ កា រ បញច ល នង កា រ ើ ស ទនន នយ នង វ ធវ ើ វមជ កា រ សនបើ អា ច ធវ ើ បា ន ។

២៨

ផន កា រ ល សត ពបចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន បចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន កន ង វសយ អបរ ២០០៩ - ២០១៣

ទនន នយ នង វ ធវ ើកា រ ផា សបដ រ ព កា រ ើ ពមព អក រ នង ង យ ចា ស មក ើ ពមព អក រ យនកដ ខម រ នង ង យ របស មលដា ន ទនន នយ ថម ។ ម ត ក សង

នង ចា បផដ ើម ើ ស មលដា ន ទនន នយ ថម ជនស មលដា ន ទនន នយ ចា ស របស ពនធ EMIS HRIMS នង FMIS មន ដណា ច ឆា ២០១១ នង ពនធ NFMIS នង HEIMS មន ដណា ច ឆា ២០១២ ។

អា ង ឌ កា ទ រអា ង ឌ កា ទ រ ៖ ម ត នា យកដា ន នង អងគ ភា ព ក ម ឱវា ទក សង អយក សា លា រៀន នង ះសា ន ឧតដ ម សក ទា ងអស ើ ស ង យ ដល បា ន កណត មន ដណា ច ឆា ២០១១ (ស ប ពនធ EMIS HRMIS នង FMIS) នង មន ដណា ច ឆា ២០១២ ស ប ពនធ NFMIS នង HEIMS។ មនទ រ អបរ រា ជធា ន - ខតត នង កា រយា លយ អបរ ក ង - ខណ -

ក នង អា ច បញច ល ទនន នយ ចល កន ង ពនធ ប ង ពតមា ន ហើយ នង អា ច ទា ញ បញច ល ទនន នយ របស សា លា រៀន ដល មា ន ពនធ ប ង សា លា រៀន ។

លបណង ៥.៤៖ លបណង ៥.៤៖ អងគ ភា ព រដឋ បា ល ទា ងអស របស ក សង អយក នង អា ច ផា សបដ រ ទនន នយ ផទ កន ង តា ម រយៈ បណាដ ញ ផទ កន ង

លទធ ផល ៥.៤.១៖លទធ ផល ៥.៤.១៖ កណត នង ដា ក ឲ ដណើរកា រ បណាដ ញ កព ទរ មលដា ន ដល នង ប ើ ឲ កា រងា រ រដឋ បា ល របស ក សង អយក

បណាដ ញ ត ភា ប អងគ ភា ព រដឋ បា ល របស ក សង នង វ រៀបច បងក ើត ហើយ កា រ ចណា យ កន ង កា រ រៀប ច

នះ នង ដា ក បញច ល កន ង កញច ប ថវកា តា ម កមម វធ របស

ក សង កន ង ដណា ច ឆា ២០១១ ។ បណាដ ញនះ នង ត ភា ប ជា មយ នង បណាដ ញ វ វ សា ធា រណៈ នា នា (ដចជា បណាដ ញ TEIN) នង ដើរ តនា ទ ជា ក ចកចា យ កា រ តភា ប នះ កា ន

ះសា ន ឧតដ ម សក នា នា ។

អា ង ឌ កា ទ រអា ង ឌ កា ទ រ ៖ ទនា កទនង អឡច នក រវា ង អងគ ភា ព រដឋ បា ល ទា ងអស របស ក សង អយក នង ះ សា ន ឧតដ ម សក សា ធា រណៈ តា មរយៈ បណាដ ញ ផទ កន ង អា ច ដណើរកា រ បា ន មន ដណា ច ឆា ២០១១ ។

លបណង ៥.៥៖ លបណង ៥.៥៖ បពស វ បា ន ើ ស ដើម ស បស ល កា រងា រ រដឋ បា ល របស សា លា រៀន នង សា លា គរ សល ដល មា ន ថា មពលត អគគ សន

ើ ស

លទធ ផល ៥.៥.១៖លទធ ផល ៥.៥.១៖ សា លា គរ សល នង សា លា មធ មសក ើ ស កមម វធ ប ង ពតមា ន ដើម ស ល ដល កា រងា រ រដឋ បា ល

សា លា គរ សល ទា ងអស នង វទ លយ ចនន ១២០ នង ើ ស កមម វធ កព ទរ ដើម ចះ ះ នង

ប ង គរ សស នង សស សកមម ភា ព នង កញច ប ថវកា ហើយ បញច ល ទនន នយ ជា ចា តា ម ង យ ដល អា ច បញច ល កន ង EMIS ។

អា ង ឌ កា ទ រអា ង ឌ កា ទ រ ៖ វទ លយ ចនន ១២០ នង សា លា គរ សល ទា ងអស ដល មា ន ថា មពលអគគ សន

ើ សស ប ប ង រដឋ បា ល យ ើ កព ទរ មន ដណា ច ឆា ២០១៣ ។

២៩

ផន កា រ ល សត ពបចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន បចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន

កន ង វសយ អបរ២០០៩ - ២០១៣

លបណង ៥.៦៖ លបណង ៥.៦៖ កា រយា លយ អបរ ក ង - ខណ - ក ើ ស បពស ដើម ស ល ដល កា រងា រ

រដឋ បា ល

លទធ ផល ៥.៦.១៖លទធ ផល ៥.៦.១៖ អគគ សន ភា វបនយកមម ដល កា រយា លយ អបរ ក ង - ខណ - ក ដល មន ទា នមា ន ថា មពល អគគ សន ើ ស

កា រយា លយ អបរ ក ង - ខណ - ក ដល មន ទា ន មា ន ថា មពល អគគ សន ើ ស នង មា ន ភព ថា មពល អគគ សន តា ម ភព ផ ង ៗ ើ ស មន ពា ក កណាដ ល ឆា ២០១១ ។

អា ង ឌ កា ទ រអា ង ឌ កា ទ រ ៖ កា រយា លយ អបរ ក ង - ខណ - ក ទា ងអស មា ន ថា មពល អគគ សន ប ន លម ម

ស ប ដណើរកា រ កព ទរ ចនន ២ ឿង មន ពា ក កណាដ ល ឆា ២០១១ ។

លទធ ផល ៥.៦.២៖លទធ ផល ៥.៦.២៖ ផដ ល សមា រ បពស នង បណដ ះបណាដ ល បគគ ល កា រយា លយ អបរ ក ង - ខណ -

ក ទា ង ១៩៣

កា រយា លយ អបរ ក ង - ខណ - ក ទា ង ១៩៣ នង វ បពា ក កព ទរ មា សន ះពមព នង សមា រ ផ ងទៀត មនដណា ច ឆា ២០១១ ហើយ កា រ បណដ ះបណាដ ល បពស នង ផដ ល ដល បគគ លក របស កា រយា លយ ទា ងនះ ។

អា ង ឌ កា ទ រអា ង ឌ កា ទ រ ៖ កា រយា លយ អបរ ក ង - ខណ - ក ទា ងអស ើ ស កព ទរ ដើម ជយ ដល កា រងា រ

ចា ថង កា រងា រ ប ង ទនន នយអបរ នង ដើម បញច ល ទនន នយ ចល កន ង ពនធ ប ង ពតមា ន រម

មន ដណា ច ឆា ២០១១ ។

លបណង ៥.៧៖ លបណង ៥.៧៖ កា រយា លយ បចច កវទ ពតមា ន អបរ នង វ ព ង សមតថ ភា ព ដើម ជយ ស បស ល សកមម ភា ព បពស របស ក សង

លទធ ផល ៥.៧.១៖លទធ ផល ៥.៧.១៖ កា រយា លយ បចច កវទ ពតមា ន អបរ ស បស ល សកមម ភា ព បពស ទា ងអស របស ក សង

កា រយា លយ បចច កវទ ពតមា ន អបរ នង មា ន ធនធា ន ប ន កន ង កា រ ផដ ល កា រ គា ដល ដណើរកា រ រដឋ បា ល នង បចច កវទ អបរ ផទ កន ង របស ក សង នង ធា នា នវ សទធ ភា ព នរនត រភា ព នង ចរភា ព ន ដណើរកា រ ទា ងនះ ។ លនង ធនធា ន កន ង នង ក ស ប ត វកា រ បចច កវទ នង វ បពញ ។ ធនធា ន ចា បា ច ដើម ដកនា នង ប ង ដណើរកា រ ទា ងនះ នង ផដ ល ឲ កា រយា លយបចច កវទ ពតមា ន អបរ មន ដណា ច ឆា ២០១០ ។

អា ង ឌ កា ទ រអា ង ឌ កា ទ រ ៖ កា រយា លយ បចច កវទ ពតមា ន អបរ មា ន រចនា សមព នធ សម ប នង មា ន ធនធា ន

ប ន ដើម ធា នា ថា ផនកា រ ល សដ ព បចច កវទ ពតមា ន នង សា រ គមនា គមន កន ង វសយ អបរ អា ច

អនវតត បា ន មន ដណា ច ឆា ២០១០ ។

លទធ ផល ៥.៧.២៖លទធ ផល ៥.៧.២៖ ហដា រចនា សមព នធ បចច កទស ដល ចា បា ច ស ប ពនធ ប ង ពតមា ន ថម វ បា ន កសា ង នង ដា ក ឲ ដណើរកា រ

កា រយា លយ បចច កវទ ពតមា ន អបរ នង ស បស ល កា រងា រ រៀបច បងក ើត កមម វធ ើ លើ បណាដ ញ ដល នង ើ ធវ ើជា មជ មណ ល ធនធា ន អបរ ស ប កា រ បណដ ះបណាដ ល នង កា រអបរ ថា ក ឧតដ ម សក ។

៣០

ផន កា រ ល សត ពបចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន បចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន កន ង វសយ អបរ ២០០៩ - ២០១៣៣១

អា ង ឌ កា ទ រអា ង ឌ កា ទ រ ៖ កមម វធ នះ នង វ បា ន រៀបច នង ដា ក ឲ ើ ស មន ពា ក កណាដ ល ឆា ២០១១ ។

លបណង ៥.៨៖ លបណង ៥.៨៖ កា រ ចណា យ វន គ នង កា រ ចណា យ នរនត រ កន ង កា រ អនវតត បពស កន ង វសយ អបរ

វ ចករលក យ អន ក ពា កពនធ ទា ងអស

លទធ ផល ៥.៨.១៖លទធ ផល ៥.៨.១៖ កមម វធ ភា ពជា ដគ វ បា ន បងក ើត

មន ដណា ច ឆា ២០១១ កមម វធ ភា ពជា ដគ មយ នង វ បងក ើត ដើម មល ថវកា នង កា រ គា ព អន ក ពា កពនធ ថា ក ជា ត នង អនត រជា ត ដល មា ន ដចជា អន ក ផដ ល ជនយ វសយ ឯកជន សហគមន មលដា ន សមា គម វជា ជវៈ នង បគគ ល ដល អា ច ជយ ចករលក កា រ ចញ ចណា យ កន ង កា រ អនវតត បពស កន ង វសយ អបរ។ ដគ អភវឌ ន ថម ដល គា ល នង យ ថា

ភទ បចច កទស ន ផនកា រ ល នះ នង វ បា ន ទទល កា រ សា គមន ។

អា ង ឌ កា ទ រអា ង ឌ កា ទ រ ៖ ភា ពជា ដគ ដល កពង មា ន ជា មយ ក មហន មតត ហវ ន នង ក មហន Intel កា នត មា នកា រ រកច ើន ហើយ នង មា នកា រ កសា ង ភា ពជា ដគ ថម បនថ ម ទៀត កន ង អឡង ពល ចងក យ ន ផនកា រ

ល នះ ( មន ដណា ច ឆា ២០១៣) ។

ផន កា រ ល សត ពបចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន បចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន

កន ង វសយ អបរ២០០៩ - ២០១៣

វគគ សក ដល វ បងក ើតវគគ សក ដល វ បងក ើត

វគគ សក បណន វជា ជវៈ ផអ ក លើ បពស នង វ រៀបចឡើង ស ប សស ថា ក ទ ១០ (ជា វគគ សក បណន ជវត) នង សស ថា ក ទ ១១ នង ថា ក ទ ១២ ដល ជា ផន ក មយ ន កមម វធ អបរ វជា ជវៈ ជ ើស ។ សមតថ ភា ព ដល បា ន ព កា រ រៀន (ឬ ថា "ជនា ញ ស ប សតវត ទ ២១") នង មា ន បញច ល កា រសក សវ ងយល ព នង កា រ ទនា កទនង ទកនល ង ធវ ើកា រ

យមា ន កា របណដ ះបណាដ ល ព ជនា ញ ស ប កចច កា រ រដឋ បា ល (រៀបច លខត ឯកសា រ បញជ ទនា កទនង សវ ងរក ពតមា ន នង ផនកា រ ថវកា ) ។ ចណក ផន ក បចច កទស វញ សស នង សក ព របៀប

ើ ស កមម វធ កព ទរ ភា សា ខម រ ដល រម មា ន កមម វធ វា យ អតថ បទ កមម វធ រៀបច សៀវ បញជ កមម វធ ធវ ើ បទ បងា ញ កមម វធ ផញ ើ សា រ អឡច នក នង កមម វធ រករក អនធណត ។

វគគ សក កមម វធ អបរ វជា ជវៈ ជ ើស ទា ងនះ នង ដា ក បញច ល កន ង កមម វធសក នង ចា បផដ ើម សា កល ង

កន ង ឆា សក ២០១០-២០១១ ។ ស ប សស ថា ក ទ ១០ មខ វជា សក នះ ត ជា ផន ក មយ ន កមម វធ បណន ជវត បនត សា លា រៀន នង

វ បា ន អន ត ឲ ប ៀន យក ង ប ៀន មខវជា បពស ដច មខវជា សក ដទ ទៀត ដរ ។

ប ៀន បណន វជា ជវៈ ផអ ក លើ បពស ប ៀន បណន វជា ជវៈ ផអ ក លើ បពស

ចា បព ឆា សក ២០០៩ - ២០១០ វទ សា ន ជា ត អបរ នង បណដ ះបណាដ ល ឯកទស គណតវទ របវទ ភា សា -អងគល ស សដឋ កចច នង កសកមម ឲ មា ន ជនា ញ ប ៀន បពស ជា ជនា ញ ឯកទស ទ ២ ។

ជា លទធ ផល ថម ចនន ៤០ ភា គរយ នង មា ន ជនា ញ ប ៀន បពស តា ម សា លា រៀន ។

៦.១.២. អកខ រកមម បពស ស ប ប ៀន

គរសស តា ម សា លា គរ សល ទា ងអស ដល មា ន បពា ក មា សន កព ទរ នង ទទល បា ន កា រ បណដ ះបណាដ ល បណន វជា ជវៈ ផអ ក លើ បពស ស ប ប ៀន ស ប កចច កា រ អបរ នង កចច កា រ រដឋ បា ល ។ កមម វធសក ថម នង វ បា ន រៀបច ស ប សា លា គរ សល ទា ងអស កន ង ឆា សក ២០០៩-២០១០ ។

៦.២. សមា រ បរកាខ រ៦.២. សមា រ បរកាខ រ៦.២.១. សមា រៈ បរកាខ រ ស ប សា លា រៀន នង

សា លា គរ សល

កព ទរ កព ទរ

ក សង នង កណត ព យថា ភទ ស ប បនទ ប សក កព ទរ តា ម សា លា រៀន ។ កព ទរ ដល វ បពា ក តា ម សា លា រៀន តា ម ផនកា រ នះ វត ជា ភទ កព ទរ លើ ត (Desktop) ើ ថា មពល អគគ សន តច (ក ម ៧០ វា ត គត ទា ង មនទរ ផង)

វកា រ កា រថទា តចតច នង មា ន អក ង ធ លម ម អា ច មើល ឃើញ អតថ បទ ជា ភា សា ខម រ បា ន ច ស (យា ងតច

៦. ធា ត សខា នៗ ស ប ភា ព គជយ ន កា រអនវតត ផនកា រ ល៦. ធា ត សខា នៗ ស ប ភា ព គជយ ន កា រអនវតត ផនកា រ ល

៦.១. កមម វធសក ៦.១. កមម វធសក ៦.១.១. បណន វជា ជវៈ ផអ ក លើ បពស ស ប

សស សា លា

៣២

ផន កា រ ល សត ពបចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន បចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន កន ង វសយ អបរ ២០០៩ - ២០១៣

១៦ អន ) ។ បនទ ប សក កព ទរ វ មា ន កព ទរ យា ងតច ចនន ២៦ ឿង សនបើ អា ច នង អា ច ទទល សស ឲ ចល សក ព ៤០ ៦០ នា ក។ មា សន កព ទរ នង វ ត ភា ប គា ជា បណាដ ញ ។ កា រចណា យ កន ង កា រថទា វត កា តបនថ យ ឲ បា នជា អប បរមា ហើយ លទធ កមម កព ទរ វ ត មា ន ភា ប នវ កចច សន ថទា រយៈពល ប ឆា ។

សា លា រៀន ដល មា ន កព ទរ ស ប សស ក វ មា ន កព ទរ ស ប ផង ដរ ដើម ឲ ក

អន ក អា ច ើ ស ស ប កចច កា រ រដឋ បា ល នង រៀបច សមា រ ឧបទស ។ ផលធៀប រវា ង កព ទរ នង

ប ៀន វ ច ះ ព ១:៥ នង ១:១០ ។

កមម វធ កព ទរកមម វធ កព ទរ

កមម វធ កព ទរ ទនើប ៗ ជា ភា សា ខម រ ដល វ បា ន កស ល ឲ បតា ម វប ធម របស ខម រ វ បា ន ដា ក ឲ ើ ស រចហើយ ហើយក មា ន ឯកសា រ បណដ ះបណាដ ល ដល បា ន អនមត យ ក សង ស ប កមម វធ កព ទរ ទា ងនះ ។ ក សង នង ធា នា ថា ៖

• មា នត កមម វធ កព ទរ ដល មា ន ជា ភា សា ខម រ

១០០ ភា គរយ នង ដល វ បា ន កស ល ឲ បតា ម វប ធម ខម រ នង កា រ ត វ របស ក សង ប ះ ទើប អា ច ទទល បា ន កា រ អនមត ព ក សង នង អា ច ដា ក ឲ ើ ស

តា ម សា លា រៀន នង សា កលវទ លយ ដើម ប ៀន ព បពស១ ។

• មា នត កមម វធ ដល មា ន សៀវ ណនា ដល អនមត យ ក សង ប ះ ទើប អា ច យក មក ប ៀន ។ សៀវ ណនា វត

រព តា ម កមម វធសក ដល មា ន ប ដើម ធា នា ថា សស នង ទទល បា ន បណន វជា ជវៈ មនមន ត ជនា ញ បចច កទស ះ ទ ។

• ក សង នង រក កមម សទធ នង សទធ អន កនពនធ បយា ង លើ សមា រ ឧបទស នង កមម វធ

ដល ក សង បា ន ផលត កន ង បរបទ ន ផនកា រ ល នះ ។ ក សង នង ផដ ល អា ជា បណណ

ឲ ដល តតយជន យ ើ អា ជា បណណ សម ប ដើម ឲ តតយជន អា ច ើ ស ក ចកចា យ ឬ ក លមអ សមា រ ទា ងនះ ឬ ធវ ើ បដរបកមម ឬ ផលត សមា រ ថម ចញព

១. កមម វធ កព ទរ ដល នង វ ចកចា យ វត អា ចធវ ើ កា រពនត អកខ រា វរទធ ពា ក ខម រ តរៀប លដា ប ពា ក តា ម លដា ប សត ងដា រ តអក រ ខម រ នង អា ចដា ក លខ នង ថង ខ តា ម ទ ង ខម រ ( បតា ម ទ ង ដល ប ៀន កន ង មខវជា គណតវទ តា ម សា លា រៀន)។ កមម វធ កព ទរ ដល វ ប ៀន វត អា ច ើ ពមព អក រ យ ន កដ បា ន ម វ នង អា ចបងក ើត ង យ ដល ក សង ចា តទកជា ង យ សត ងដា រ (ODF, PDF)។ កមម វធ កព ទរ ដល អា ច ប ៀន កន ង ពនធ អបរ វត អា ច រកបា ន យ បច ប ហើយ ផលតករ កមម វធ វត បងា ញថា កមម វធ របស ខល ន នងមន ងា យ រង កា រវា យ ហា រ ព ម គ ឬ កមម វធ ច ផ ងៗឡើយ។ កមម វធ វតមា ន ល ឿន ដណើរ កា រដល អា ច ទទល យកបា ន លើ មា សន កព ទរ ើ ថា មពល អគគ សន តច ដល កណត យ ផនកា រ ល នះ។ ពល ើសរស កមម វធ ដល បពញ លកខ ខណ ត វ នះ តមល លករា យ របស កមម វធ នង កា យជា កតា សខា ន កន ងកា រ ស ច ើសរស កមម វធ ដល ដា ក ឲ ើ តា ម សា លា រៀន។ សស នង រៀន សមាគ ល ព កមម វធ ដល ពកគ អា ច ើ ស យ ឥតគតថល នង អា ច ចករលក ជា មយ អន កដទ (ករណ កមម វធ កដ បើកចហ នង ឥតគតថល ) នង កមម វធ ដល វ ទញ អា ជា បណណ ើ ស នង ដល មនអា ច ចករលក ឬ លក ឲ អន កដទ ឬ ផទ រ មា សន កព ទរ ផ ងទៀត។ សស នង វ ហា មឃា ត មន ឲ ើ ស កមម វធ គតថល ដល គា ន អា ជា បណណ ើ ស ម វ។

៣៣

ផន កា រ ល សត ពបចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន បចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន

កន ង វសយ អបរ២០០៩ - ២០១៣

សត ងដា រសត ងដា រ

កា រ ើ សត ងដា រ គជា គនល ះ កន ង កា រ ព ក កា រ ើ ស បពស ។ សត ងដា រ ជា ត នង អនត រជា ត នង វ យក មក ើ កន ងកា រអនវតត ផនកា រ ល នះ ដល មា ន ដចជា ៖ (ក) ពមព អក រ យនកដ សត ងដា រ (ISO 10646) (ខ) កា រ ចច យនកដ សត ងដា រ របស NiDA (កណ លើក ទ 1) ដល កណត យ អា ជា ធរ ជា ត ទទលបនទ ក កចច កា រ អភវឌ ន បចច កវទ គមនា គមន ពតមា នវទ ឆា ២០០៥ ឬ កា រ ចច យនកដ សត ងដា រ ដល នង ចញ ពល អនា គត បនត លះ ត កា រ ចច យនកដ សត ងដា រ ថម ះ យក លនា តា ម កា រ ចច យនកដ សត ងដា រ ចា ស ទា ង ង ។ (គ) Open Document Format (ODF) សត ងដា រ (ISO 26300:2006) នង វ ើ ស ប ឯកសា រ កា រយា លយ ដល អា ច នង វ កស ល បនថ ម ឬ ដល មា តកា ពតមា ន របស វា អា ច នង មា ន ជន ស ប ឯកសា រ ផ ងទៀត ។ (ឃ) Portable Document Format (PDF) នង វ ើ ស ប ឯកសា រ ដល លង វ កា រ កស ល ។ លើស ពនះ ក សង នង កណត សត ងដា រ ស ប បនទ ប សក កព ទរ នង កា រ បពា ក កព ទរ តា ម សា លា រៀន ។

សមា រទា ងនះ ។ កា រ ធវ ើ បបនះ នង ជយ ធវ ើ ឲ សមា រ ដល នង ើ ស យ ក អន ក នង សស នសស មា ន គណភា ព កា នត សើរ ឡើង២ ។

កា រ ត ភា ប បណាដ ញ កា រ ត ភា ប បណាដ ញ

តា ម សា លា គរ សល នង សា លា រៀន ទា ងអស កព ទរ ដល ើ ស ប កា រងា រ អបរ នង កចច កា រ រដឋ បា ល នង មា ន ភា ប សវា អនធណត

ើ ស ប កព ទរ ។

៦.២.២. សមា រ បរកាខ រ ស ប ក សង

កមម វធ កព ទរ ស ប មា សន ប ើ នង ស បអន ក កមម វធ កព ទរ ស ប មា សន ប ើ នង ស បអន ក

ើ ស ើ ស

រដឋ បា ល របស ក សង ក នង វ ើ ស កមម វធ ជា ភា សា ខម រ ។ លទធ កមម កមម វធ កព ទរ ស ប កា រយា លយ របសក សង វ អនវតត តា ម វធា ន ដល កណត ច ះ កា រ ធវ ើ លទធ កមម កមម វធ កព ទរ ស ប សា លា រៀន ដើម ជយ ឲ ម ត ក សង អយក ទា ងអស មា ន ភា ព ងា យ ល កន ង កា រ ើ ស កមម វធ កព ទរ មលដា ន។ ក សង នង ព យា ម ើ សកមម វធ កដចហ សនបើ អា ច ស ប កា រងា រ កសា ង មលដា ន ទនន នយ របស ក សង នង កា រងា រ ប ង ផទ កន ង របស ក សង ។

២. កមម វធ កព ទរ នង ផត ល អា ជា បណណ តា មរយៈ អា ជា បណណ GNU General Public License (GPL) ឬ អា ជា បណណ GNU Lesser Public Li-cense (LGPL)។ មា តកា ពតមា ន នង វ ផត ល អា ជា បណណ តា មរយៈ អា ជា បណណ Creative Common Attribution License ដល អន ត ឲ

ើ ស សមា រ ស ប ល ពា ណជជ កមម (ដើម លើកទកចតត ឲ មា នកា រ ចលរម អភវឌ សមា រ ព វសយ ឯកជន ដើម ឲ សមា រ មា នគណ ភា ព កា នត សើរឡើង នង ដើម ឲ មា នកា រ កត ជង តមល ះពមព ) នង អន ត ឲ មា នកា រ ក បនត ត វ ឲ មា នកា រ ទទលសាគ ល ថា ស មា រ ច បដើម ជា របស ក សង។

៣៤

ផន កា រ ល សត ពបចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន បចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន កន ង វសយ អបរ ២០០៩ - ២០១៣

កា រ តភា ប បណាដ ញ កា រ តភា ប បណាដ ញ

អងគ ភា ព ថា ក កណាដ ល របស ក សង រា ជធា ន ភន ពញ នង ត ភា ប គា តា មរយៈ បណាដ ញ កន ង តបន ឬ បណាដ ញ ឯកជន នមម ត (VPN) តា មរយៈ

ពនធ អនធណត នង អា ច ចករលក ពតមា ន គា វញ មក ។ ថង អនា គត បណាដ ញ នះ នង

ភា ប កា រយា លយ ទា ងអស របស ក សង នង ះសា ន ឧតដ ម សក សា ធា រណៈ ទា ងអស ។ ក សង ឬ រា ជរដា ភបា ល នង ព យា ម ធវ ើ ជា មា ស បណាដ ញ នះ

យ ខល នឯង ដើម ចៀសវា ង កា រ ចណា យ នរនត រ កន ង កា រ តភា ប ដល នង វ កើន ឡើង សនបើ មា ន កា រ តភា ប កា ន ត ើន ឡើង ។ បណាដ ញ នះ នង បនត ត ភា ប វទ លយ នង សា លា គរ សល ឲ បា ន

ើន តា មលទធ ភា ព ដល ធវ ើ បា ន ។ បណាដ ញ រដឋ បា ល របស ក សង នង ភា ប កា ន បណាដ ញ សក

វ វ បណាដ ញ របស រដា ភបា ល នង បណាដ ញ អនត រជា ត នា នា ដចជា បណាដ ញ សក វ វ TEIN3 ជា ដើម ។

៦.៣. ធនធា នមនស៦.៣. ធនធា នមនស៦.៣.១. តនា ទ ពា កពនធ នង បពស តា ម

សា លា រៀន

តា ម សា លា រៀន ប ៀន បពស គជា បគគ លក ដល ទទល បា ន កា រ បណដ ះបណាដ ល ើន ជា ង គ បផត អព កព ទរ ។ ពកគា ត នង ដើរ តនា ទ ជា អន ក ផដ ល កា រ គា ដល បគគ លក ដទ ទៀត សនបើ ចា បា ច ។ ក ព តនា ទ ជា អន ក បណដ ះបណាដ ល សស ពកគា ត នង ដើរ តនា ទ ជា អន ក បណដ ះបណាដ ល មតត រមកា រ ងា រ នង មា ន តនា ទ ជា អន កគា ដល ដណើរកា រ សវ យ វតត កមម រដឋ បា ល របស សា លា រៀន ។ ក ព

ចណះដង ចា បា ច ស ប កា រ ប ៀន មខវជា បពស ប ៀន បពស ក វ ទទល កា រ បណដ ះបណាដ ល

អព ចណះដង មលដា ន កន ង កា រ ថទា កព ទរ ដើម ឲ ពកគា ត អា ច ផដ ល កា រថទា បឋម ដល កព ទរ តា ម សា លា រៀន ។ ប ៀន បពស នង បងក ើន តនា ទ បនត ច មដ ងៗ កន ង កា រ ចា បផដ ើម តនា ទ ជា អន ក ប ៀន អព ទនា កទនង កា រ មា ន ទនក ចតត លើ ខល នឯង នងបណន រស កន ង សងគ ម ដល ជា ផន ក មយ ន វគគ សក បពស ដល ត លើ កា រ បណដ ះបណាដ ល បចច កទស ឲ សស ចះ រម សហកា រ ធវ ើកា រ ងា រ ជា ក ម ។

ក សង ក នង យកចតត ទកដា ក ច ះ តនា ទ របស នា យក សា លា ផង ដរ យ ក សង នង បណដ ះបណាដ ល ពកគា ត ព របៀប ផដ ល កា រ គា ដល កា រ ប ៀន បពស តា ម សា លា រៀន ។

៦.៣.២. តនា ទ ពា កពនធ នង បពស តា ម

សា លា គរ សល

តា ម សា លា គរ សល នមយៗ នង មា ន ប គ ល បពស យា ងតច ចនន ពរ រប ដល មា ន

ចណះដង ប ៀន បពស នង ចណះដង មលដា ន កន ង កា រថទា មា សន កព ទរ នង កន ង កា រ ផដ ល កា រ គា ដល ដណើរកា រ សវ យ វតត កមម រដឋ បា ល របស សា លា គរ សល ។ ប គ ល បពស នង បងក ើន តនា ទ បនត ច មដ ងៗ កន ង កា រ ចា បផដ ើម តនា ទ ជា អន ក ប ៀនអព ទនា កទនង កា រ មា ន ទនក ចតត លើ ខល នឯង នង ជនា ញ រស កន ង សងគ ម ដល ជា ផន ក មយ ន វគគ សក បពស យ ើ ស វធសា ត ប ៀន តា ម បប សស មជ មណ ល កន ង កា រ បណដ ះបណាដ ល ជនា ញ បចច កទស ដល គរ សស ។

៣៥

ផន កា រ ល សត ពបចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន បចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន

កន ង វសយ អបរ២០០៩ - ២០១៣

ប គ ល បពស វទ សា ន ជា ត អបរ គជា អន ក បណដ ះបណាដ ល បពស ដល មា ន ឯកទស បផត របស ក សង ។ ពក គា ត នង បណដ ះបណាដ ល គរ សស បពស ប គ ល បពស ស ប សា លា គរ សល នង ឧបទស ទទា ង ទស វទ សា ន ជា ត អបរ ។

ក សង ក នង យកចតត ទកដា ក ច ះ តនា ទ របស នា យក សា លា គរ សល ផង ដរ យ ក សង នង បណដ ះបណាដ ល ពកគា តអ ព របៀប ផដ ល កា រ គា ដល កា រ ប ៀន បពស តា ម សា លា គរ សល ។

៦.៣.៣. តនា ទ ពា កពនធ នង បពស ក សង

អយក នង មនទ រ អយក រា ជធា ន-ខតត

កា រយា លយ បចច កវទ ពតមា ន អបរ ន នា យកដា ន ពតមា ន នង កចច កា រ អា សា ន មា ន តនា ទ ស បស ល សកមម ភា ព បពស ទា ងអស របស ក សង ។ ជា ផន ក មយ ន ផនកា រ ល នះ កា រយា លយ បចច កវទ ពតមា ន អបរ នង ស បស ល ឲ មា ន កណើន ន កា រ ើ ស បពស កន ង ក សង តា មរយៈ កា រ (ក) ព ង កា រ ើ ស សត ងដា រ នង ជរញ ឲ មា នកា រ

ទនា កទនង (ខ) ផដ ល កា រ ព ះ បពស ដល អងគ ភា ព នា នា (គ) ស បស ល សកមម ភា ព នង កា រ ផដ ល ជនយ របសដ គ អភវឌ ន របស អយក នង (ឃ) ធា នា ថា ខល មសា រ របស ផនកា រ ល វ បា ន អនវតត តា ម កា រ ង ទក ។

ដណា កកា ល ទ ២ មនទ រ អយក រា ជធា ន - ខតត នង មា ន កា រយា លយ បពស ទទលខស វ កន ង កា រ ធា នា ថា តបតត កា រ នង កា របណដ ះបណាដ ល បពស

កន ង រា ជធា ន-ខតត នមយ ៗ តត តា ម កា រ ងទក ។

៦.៤. កា រអភវឌ បពស នា ពល អនា គត ៦.៤. កា រអភវឌ បពស នា ពល អនា គត

នងកា រ ប ង កមម វធ បពស នងកា រ ប ង កមម វធ បពស

កងវ ះខា ត កព ទរ ហដា រចនា សមព នធ នង កា រ ទនា កទនង តា ម រា ជធា ន -ខតត មយ ចនន ជា ឧបសគគ កន ង កា រ ើ ស កព ទរ កន ង កា រ បងា តប ៀន មខវជា ផ ងទៀត ក ព មខវជា បពស

ះថា ហដា រចនា សមព នធ ដល កពង ផត ល ឲ

មនទា ន ប ន ស ប ផដ ល កា រ បណដ ះបណាដ ល បពស ដល សស នង ក អន ក ស ប

ើ ស ធវ ើ កចច កា រ រដឋ បា ល ឡើយ ។ ធនធា ន ដល វកា រ ដើម អា ច ើ ស កព ទរ ស ប បងា តប ៀន មខវជា ផ ងទៀត មា ន ទហ លើស ព កា រ ចណា យ ដល ផនកា រ ល នះ មា នលទធ ភា ព ផដ ល ។ ម ងវញទៀត កា រផលត សមា រ ប ៀន តា ម កព ទរ ជា ភា សា ខម រ វ ចណា យ ពល យរ ដល

វត ចា បផដ ើម ពលនះ បនត នង មន ផដ ល ផល បះពា ល ើន អឡង ពល ន ផនកា រ ល នះ ។

ផទ យ មកវញ វដអ បណដ ះបណាដ ល ជា បចច កវទ មយ ដល អា ច ើ ស បា ន ទលទលា យ ះថា សម ត ភម ដា ច យា ល ដល គា ន ភល ើងអគគ សន

ើ ស ក អា ច នង មា ន ទរទស ន ឧបករណចា ក វដអ នង អា គយ ១២ វល ើ ស ស ប កា រកម នត ផង ដរ ។

វដអ ជា ឧបករណ បណដ ះបណាដ ល ដ លអ មយ ះ វា ើ ស វធសា ត បណដ ះបណាដ ល ដល មា ន

សទធ ភា ព បផត ៖ ប តា ម សកមម ភា ព ប ៀន-រៀន ដល បងា ញ កន ង វដអ ។ កា រ បណដ ះបណាដ ល

សដ កន ង ថា ក រចហើយ ចះ អនវតត ជា ក សដ ង យ មន បា ន ឃើញ សកមម ភា ព អនវតត ជា គរ ជា កា រ លបា ក មយ ច ះ គរ សស ជា ពសស បើ យើង គត ព ក ត

៣៦

ផន កា រ ល សត ពបចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន បចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន កន ង វសយ អបរ ២០០៩ - ២០១៣

ន កា រ បណដ ះបណាដ ល របស គ រ សស ភា គ ើន ។ សនបើ គរ សស បា ន ឃើញ ព របៀប ប ៀន លអ ៗ

របស ប ៀន ដល មា ន បទព ធន សក វភា គ ព ចណច លអ ហើយ ធវ ើ ប តា ម កា រ ប ៀន

ះ គរសស នង អា ច យល ព របៀប ប ៀន បា ន លអ សើរ ជា ង មន ហើយ នង ធវ ើ ឲ គរ សស មើល ឃើញ

កា រ ប ៀន លង ជា កា រ លបា ក ដច កា រ ធា ប គត របស ពកគ ។

វដអ បណដ ះបណាដ ល មនមន ផលត ឡើង ដើម ជនស ឧទស ះ ទ បនត ដើម ផដ ល ឲ ពកគា ត នវ ឧបករណ បនថ ម កន ង កា រ បណដ ះបណាដ ល គរ សស ។ វដអ បណដ ះបណាដ ល ក អា ច ើ ស កន ង កា រ ធវ ើ វក តកា រ ផង ដរ ដចជា កន ង កា រ ជ ក ង សា លា រៀន ចា សបា ហ កនល ង ដល មា ន ឧបករណ ប ង វដអ ។

កន ង អឡង ពល ន កា រអនវតត ផនកា រ ល នះ នង មា ន កា ររៀបច ផនកា រ ព ក បចច កវទ បចច ប នន កា ន តបន ដា ច យា ល នង កា រអបរ ក ត ទា ប ៗ បនថ ម ទៀត ហើយ នង មា នកា រ សក ព កា រ ើ ស បចច កវទ សម ប ផ ងទៀត ស ប

ទស កមព ជា (ដចជា ទរ សពទ ចលត ជា ដើម) ។

កា រ ប ង កមម វធ បពស ក សង អយកកា រ ប ង កមម វធ បពស ក សង អយក

សមា សធា ត ចម ង មយ ន ផនកា រ ល នះ គ ធា នា ថា កា រយា លយ បចច កវទ ពតមា ន អបរ មា ន ធនធា ន មនស នង សមា រ ប ន កន ង កា រ

ប ង នង តា មដា ន កមម វធ បពស ។ ដើម ស ច លបណង នះ ប ឆា ដបង ន កា រអនវតត ផនកា រ ល នះ នស ត ឆន ើម ចនន ៤ រប កន ង មយ ឆា ដល

បា ន បញច ប កា រសក បពស ព វទ សា ន ជា ត អបរ

នង វ ចា ត ឲ ចល ប ើ កា រងា រ កា រយា លយ បចច កវទ ពតមា ន អបរ ដើម បពញកា រងា រ បណដ ះបណាដ ល ចម ង ៗ នង កា រងា រ ប ង យ ក សង មា ន គ ង បងក ើន ចនន បគគ លក កា រយា លយ នះ ជា រៀងរា ល ឆា ។

៦.៥. សមភា ព នងសលធម៦.៥. សមភា ព នងសលធម

សងគ ម នមយៗ តងត មា ន វសមភា ព ដល មន អា ច បបា ត បា ន ទា ង ង យ ពនធ អបរ បនត ផនកា រ ល នះ នង ផនកា រ ផ ងទៀត របស ក សង ព យា ម ធា នា ថា សកមម ភា ព របស ខល ន នង ជយ កា តបនថ យ វសមភា ព ហើយ ចៀសវា ង មន ឲ មា នកា រ កើន ឡើង។ កា រ តា មដា ន នង កត វ ជា វធសា ត ចម ង ដល ផនកា រ នះ ើ កន ង កា រ តា មដា ន នង លបបបា ត ផល បះពា ល អវជជ មា ន ដល អា ច នង កើតមា ន ។

ខណៈ ដល ផនកា រ ល នះ មន អា ច ស ច ព កា រ ចល សក បពស របស សស ឬ របស ក អន ក (ចនន សស នង ដល អា ច ចល សក មា ន ចនន កណត) ផនកា រ ល នះ នង ធា នា ថា (ក) គា ន ឧបសគគ ពសស កន ង កា រ ទទល បា នកា រ បណដ ះបណាដ ល បពស (ខ) មា នកា រ តា មដា ន លទធ ផល ដើម ធា នា ថា គា ន កា ររសអើង (គ) មា ន តា មដា ន លបបបា ត គមា ត ដល នង អា ច នា ឲ មា ន វសមភា ព កា ន ត ខា ង ឡើង រវា ង អន កមា ន នង អន កក អន ក ជនបទ នង អន ក ទក ង បរស នង ត ។ កា រ

យទធ ឆា ង នង វសមភា ព យនឌរ ជា ចណច សខា ន ជា ពសស ។ ក សង វ ចា តវធា នកា រ ដល អ យផល ដល កា រធា នា សមភា ព រវា ង បរស នង

ត កន ង កា រ បណដ ះបណាដ ល ព ជនា ញ បពស

៣៧

ផន កា រ ល សត ពបចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន បចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន

កន ង វសយ អបរ២០០៩ - ២០១៣

នង វ ចា តវធា នកា រ ដល មន មត ធា នា ថា សមា រ ឧបទស នង កមម វធសក គា ន កា ររសអើង យនឌរ បនត ថមទា ង មា ន បញច ល នវ ខល មសា រ សមភា ព យនឌរ ផង ។

សលធមសលធម

ពនធ អបរ វ ធា នា ថា ឥរយា បថ ដល ប ៀន មា ន ភា ព ម វ នង មា ន សលធម ះ យ ជា កច ស កដ នង មន ជា កច ស កដ ។ កា រ រព ច ប នង ទនៀម ទមា ប វត ឆល ះប ង កន ង សមា រ ឧបទស ទា ងអស ។

៣៨

ផន កា រ ល សត ពបចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន បចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមន កន ង វសយ អបរ ២០០៩ - ២០១៣

ផនកា រ ល នះ វ បា ន អភវឌ ក ម កា រ តពនត ព គណៈកមា ធកា រ បចច កវទ ពតមា ន កន ង វសយ អបរ គណៈកមា ធកា រ បចច កវទ ពតមា ន កន ង វសយ អបរ ន ក សង អបរ យវជន នង កឡា

ដណើរកា រ អភវឌ ផនកា រ លដណើរកា រ អភវឌ ផនកា រ ល

អឡង ពល ធវ ើ សចកដ ង យ ក ម កា រងា រ សន ល របស ក សង អបរ យវជន នង កឡា នង បគគ លក របស ដគ អភវឌ ន ផនកា រ ល បចច កវទ ពតមា ន នង សា រគមនា គមនកន ង វសយ អបរ នះ បា ន អភវឌ ជា បនត បនា ប យ មា ន កា រ ព ះ

បល យា ង ហម តចត យ មា ន កា រ ចលរម ព នា យកដា ន ពា កពនធ ទា ងអស របស ក សង តា មរយៈ កចច ជ ព ះ បល បលើក ដល បា ន ធវ ើ កា រ ពភា ក លើ សចកដ ង ផ ង ៗ គា ន ផនកា រ ម នះ ។ ដណើរកា រ នះ ធវ ើ ឡើង យ មា ន កា រ ព ះ បល ជា សា ធា រណៈ ជា មយ ក សង ពា កពនធ អងគ កា រក រដា ភបា ល នង ដគ អភវឌ ននា នា ។

ដណើរកា រ អភវឌ សថ ត ក ម កា រ ស បស ល យ ៖ដណើរកា រ អភវឌ សថ ត ក ម កា រ ស បស ល យ ៖

ក ឱម សទ ឱម សទធ ធា ន នា យកដា ន ពតមា ន នង កចច កា រ អា សា ន ន ក សង អបរ យវជន នង កឡា យ មា ន កា រ គា ផន ក បចច កទស ព ៖

១- ឯកឧតដ ម អម សទធ ២- ឯកឧតដ ម ណា ត បនរឿន ៣- ក ជទា វ ភឿង សកណា ៤- ឯកឧតដ ម ហា ក សងល ៥- ឯកឧតដ ម កើ ណលា ង ៦- ឯកឧតដ ម អន ថរ ៧- ឯកឧតដ ម មក ថា វន ៨- ក ឱម សទធ ៩- ក លា ង សងហា ក ១០- ក ង បរា ន ១១- ក ស សររតន ១២- ក ល សទធ ១៣- ក ង លម ១៤- ក អង គមល ១៥- ក ភង ហនសន ១៦- ក រតន សខា ១៧- ក ចនទ រតន ១៨- ក អម ឆា យ ហៀង ១៩- ក សក ថា

រដឋ ម ត រដឋ លខា ធកា រ រដឋ លខា ធកា រ អនរដឋ លខា ធកា រ អគគ នា យក អបរ អគគ នា យក រដឋ បា ល នង ហរញញ វតថ អគគ នា យក ឧតដ ម សក

ធា ន នា យកដា ន ពតមា ន នង កចច កា រ អា សា ន ធា ន នា យកដា ន បណដ ះ បណាដ ល នង វក តកា រ ធា ន នា យកដា ន បគគ លក ធា ន នា យកដា ន ផនកា រ ធា ន នា យកដា ន ហរញញ វតថ ធា ន នា យកដា ន មធ ម សក ចណះ ទ ធា ន នា យកដា ន វ វ គរ សល ធា ន នា យកដា ន អបរ ក ពនធ ធា ន នា យកដា ន ឧតដ ម សក ធា ន នា យកដា ន វ វ វទ សា ត

អន ធា ន នា យកដា ន ពតមា ន នង កចច កា រ អា សា ន ធា ន កា រយា លយ បចច កវទ ពតមា ន អបរ (នា . ពអស)

ធា នអន ធា នអន ធា នសមា ជកសមា ជកសមា ជកសមា ជកសមា ជក អច ត យសមា ជកសមា ជកសមា ជកសមា ជកសមា ជកសមា ជកសមា ជកសមា ជកសមា ជកសមា ជកលខា ធកា រ

ក សក ថា សក ថា ធា ន កា រយា លយ បចច កវទ ពតមា ន អបរ ន ក សង អបរ យវជន នង កឡា ក ហង ចា នថងហង ចា នថង វទ សា ន បើក ទលា យ

ក ខង ពសដឋ ខង ពសដឋ វទ សា ន បើក ទលា យ

ក ហា បៀរ សឡា ហា បៀរ សឡា វទ សា ន បើក ទលា យ ក Benjamin Vergel de Dios - UNESCO បា ងកក ក បណ ត Fengchun Miao - UNESCO បា ងកក ក សន ឡសន ឡ - UNESCO ភន ពញ

៣៩