MOTYWACJA

opracowała: Paula Pilarska

Motywacja

Ogólny termin na określenie wszystkich procesów zaangażowanych w rozpoczęcie, kierowanie i podtrzymywanie

aktywności psychologicznych i fizjologicznych.

Motywacja

Osoba silnie zmotywowana przedkłada jedne aktywności nad inne, ćwiczy zachowania i doskonali zdolności

wymagane do osiągnięcia celu, oraz pomimo frustracji, poświęca energię dla

osiągnięcia celu.

Motywacja

Pojęcie abstrakcyjne, Nie można jej bezpośrednio obserwować, Aby wyjaśnić zmiany w zachowaniu musimy

dokonać wnioskowania o leżących u jego podstaw zmiennych psychologicznych i fizjologicznych, które wpływają na te zmiany .

Wnioskowanie o celach, potrzebach, pragnieniach i intencjach jednostki – to motywacja.

Dwa terminy: POPĘD i MOTYW

Popęd (drive) w stosunku do motywacji biologicznej (np.: głód)

Motyw (motive) odnosi się do potrzeb zakorzenionych psychicznie i społecznie (wyuczonych poprzez osobiste doświadczenie)

Motywy: świadome i nieświadome – trudno je odróżnić

Czy motywacja pochodzi z wnętrza jednostki (biologia) czy z zewnątrz (kultura, interakcje społeczne)?

Przegląd pojęć

Karol Darwin – teoria, w której instynkty kierują w tym samym stopniu ludźmi co zwierzętami.

Karol Darwin (12.02.1809 – 19.04.1882)

Przegląd pojęć

Zygmunt Freud – twórca psychoanalizy,

Człowiekiem kierują instynkty,

Libido i Tanatos, W człowieku tworzy się

napięcie, które redukuje się w zetknięciu z przedmiotem

Zygmunt Freud 06.05.1856 – 23.09.1939

Przegląd pojęć

Behawioralne teorie wzmocnienia

Motywacja jako reakcja na bodziec zewnętrzny BODZIEC WZMACNIAJĄCY – cokolwiek, co podnosi

lub utrzymuje częstość zachowania, kiedy styka się z przejawem tego zachowania, np. pochwała, nagroda, sukces

NARZĘDZIA: system ocen, regulamin, złote księgi, kij i marchewka

Przegląd pojęć Humanistyczna teoria motywacji

wzrostu Abraham Maslow przeciwstawiał

motywację braku – motywacji wzrostu. Ludzie motywowani wzrostem reagu-

ją pozytywnie na napięcia, niepewność, a nawet ból (jeśli jest to droga do realizacji własnego potencjału i osiągnięcia osobistych celów)

Potrzeby tworzą hierarchię potrzebAbraham Maslow

01.04.1908 – 08.06.1980

posiadania celów, spełniania swojego potencjału, estetyczne, poznawcze

POTRZEBY SAMOREALIZACJI

zaufanie do siebie, poczucie własnej wartości, kompetencja, POTRZEBY SZACUNKU I UZNANIA

więzi, afiliacja, miłość, bycie kochanymPOTRZEBY MIŁOŚCI I PRZYNALEŻNOSCI

zależność, opieka i oparcie, wygoda, spokój, wolność od strachu

POTRZEBY BEZPIECZEŃSTWA

jedzenie, woda, tlen, potrzeby seksualne, senPOTRZEBY FIZJOLOGICZNE

Hierarchia potrzeb A. Maslowa

Przegląd pojęć

Psychologia poznawcza – źródłem ludzkiej motywacji nie są warunki obiektywne, lecz ich subiektywna interpretacja

Leon Festinger – wprowadził pojęcie motywacyjnego stanu dysonansu poznawczego

Leon Festinger 08.05.1918 – 11.02.1989

Przegląd pojęć

Trzy najważniejsze motywy:

Potrzeba osiągnięć - dążenie do

wyróżniania się, do osiągnięć wobec

ustalonych norm, do sukcesu.

Potrzeba władzy - potrzeba kierowania

innymi ludźmi.

Potrzeba przynależności - pragnienie

przyjaznych i bliskich kontaktów

międzyludzkich. David McClelland 20.05.1917 – 27.03.1998

Potrzeba osiągnięć – Henry Murray i David McClelland

Potrzeba osiągnięć H. Murray D. McClelland

Eksperyment O.b.:

1 grupa – osoby o wysokiej potrzebie osiagnięć, 2 grupa – osoby o niskiej potrzebie osiągnięć

Dwa rodzaje zadań: 1. przedstawiane jako trudne (w rzeczywistości nierozwiązywalne),2. zadanie przedstawiane jako proste

Osoby o wysokiej potrzebie osiągnięć były wytrwalsze w pracy nad zadaniem trudnym, a osoby o niskiej p.o. porzucały trudne zadanie, rozwiązywały prostsze zadanie

Potrzeba osiągnięć H. Murray D. McClelland

Potrzeba osiągnięć pobudza zachowanie i nim kieruje, wpływa również na percepcję wielu sytuacji i interpretację zachowań własnych i cudzych

Wzrost motywacji osiągnięć – to wzrost ekonomiczny społe-czeństwa. Kraje protestanckie (promuje się tu osiągnięcie niezależności) są bardziej rozwinięte ekonomicznie od krajów katolickich.

Przegląd pojęć Pierwsze prawo Yerkesa-Dodsona mówi, że dla wykonania

każdego zadania istnieje optymalny poziom pobudzenia, przy

którym zadanie to jest wykonywane najlepiej.

Zarówno niższy jak i wyższy poziom pobudzenia upośledza

sprawność wykonania.

Np.: słaba motywacja do znalezienia pracy - szukamy jej

nieskutecznie (niski poziom pobudzenia emocjonalnego i niski

poziom wykonania).

skrajnia motywacja, bardzo nam zależy - poszukiwania

chaotyczne, a zachowanie na rozmowach kwalifikacyjnych

nerwowe.

Przegląd pojęć

Drugie prawo Yerkesa-Dodsona mówi o tym, że im trudniejsze jest zadanie, przed którym stoimy, tym niższy jest poziom optymalnego pobudzenia. Zadania łatwe są dobrze wykonane nawet wtedy, gdy poziom pobudzenia emocjonalnego jest bardzo wysoki, wykonywania zadań trudnych jest szybko upośledzane przez wysoki poziom pobudzenia.

Przykład. Pies (duzy – szybciej, sredni - wolniej uciekamy - zadanie łatwe) - wysoki poziom pobudzenia podnosi wykonanie tego zadania. Rozwiązanie zadania matematycznego (trudne zadanie), lepiej być rozluźnionym (niski poziom pobudzenia), stres szybko zmniejszy szanse na to, że dobrze je rozwiążę.

Przegląd pojęć

Facylitacja społeczna - oznacza napięcie wynikające z obecności innych osób i możliwości oceny przez nich naszego działania. Skutkiem tego napięcia jest lepsze wykonanie zadań dobrze opanowanych i łatwych, lecz gorsze wykonanie zadań trudnych lub tych, których dopiero się uczymy.

Przegląd pojęć

Julian Rotter rozszerzył pojęcie motywacji o zewnętrzne i wewnętrzne umiejscowienie kontroli

Osoby o wewnętrznym umiejscowieniu kontroli mają przekonanie, że ich życiem i ważnymi zdarzeniami sterują oni sami. Żywią przekonanie, że przede wszystkim od ich własnych wysiłków, pracy, osobistego wpływu zależy to, co ważnego przydarza się im w życiu.

Przegląd pojęć

Julian Rotter rozszerzył pojęcie motywacji o zewnętrzne i wewnętrzne umiejscowienie kontroli

Osoby o zewnętrznym umiejscowieniu kontroli żywią przekonanie, że życiem sterują czynniki niezależne od ich świadomego, celowego i zamierzonego wpływu (niekoniecznie muszą to być czynniki zewnętrzne!) - los, przeznaczenie, Bóg, nieświadomość, choroba, szczęście itd.

Zastanów się i zapisz:Dlaczego wybrałaś/eś ten kierunek studiów?oraz

Jak myślisz, dlaczego Twoja koleżanka wybrała te studia?

Przegląd pojęć

Fritz Heider – teoria atrybucji

Teoria atrybucji interesuje się sposobem w jaki wnioskujemy o powodach (przyczynach) zachowania (naiwna lub zdroworozsądkowa psychologia).

Atrybucje wewnętrzne Atrybucje zewnętrzne

Fritz Heider 18.02.1896 – 02.01.1988

Fritz Heider – teoria atrybucji Podstawowy błąd atrybucyjny – niedocenianie

czynników sytuacji, przecenianie wewnętrznych dyspozycji.

Eksperyment Johnes i Harris (1967):zadaniem studentów było przeczytanie esejów (napisanych przez ich kolegów) popierających lub przeciwstawiających się dyktaturze Fidela Castro na Kubie1 grupa o.b. była przekonana, że studentom został narzucony temat eseju2 grupa o.b. była przekonana, że studenci sami wybierali temat eseju.Wyniki: Wszystkie o.b. były przekonane, że autor wierzył w to co pisał!!!

Jesteśmy spostrzeżeniowo skoncentrowani na ludziach.

Fritz Heider – teoria atrybucji Eksperyment Shelly Taylor i Susan Fiske (1975) Rozmowa prowadzona przez dwie osoby, 6

obserwatorów Manipulacja tym co widzieli obserwatorzy Koncentrujemy naszą uwagę bardziej na ludziach

niż na sytuacji „lustro” Najbardziej wyrazista rzecz dla obserwatora

to aktor, a dla aktora – sytuacja!

Dziękuję za uwagę