34
МӨНГӨН ХӨРӨНГИЙН УДИРДЛАГА www.zaluu.com www.zaluu.com

Mungun hurungiin udirdlaga

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Mungun hurungiin udirdlaga

МӨНГӨН ХӨРӨНГИЙН

УДИРДЛАГА

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 2: Mungun hurungiin udirdlaga

АГУУЛГА

Мөнгөн хөрөнгийг оновчтой удирдах

шаардлага

Мөнгөний эргэлтийг удирдах

Нөөц хөрөнгө ба хөрөнгө оруулалтыг удирдах

Мөнгөн урсгалын хяналт

Мөнгөн урсгалын хувийн бус байдал

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 3: Mungun hurungiin udirdlaga

МӨНГӨН ХӨРӨНГИЙГ ОНОВЧТОЙ УДИРДАХ ШААРДЛАГА

Бэлэн мөнгөний хэрэгцээ

Өдөр тутмын ажил гүйлгээний төлбөр тооцоо хийх

Төлөвлөгдөөгүй гэнэтийн төлбөрийг төлөх

Ашиг олох зорилгоор түргэн борлогдох үнэт цаасавах

Алдагдсан боломжийн өртөг

Хадгаламжинд хийх

Хөрөнгө оруулалт хийх

Түргэн борлогдох үнэт цаас авах

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 4: Mungun hurungiin udirdlaga

МӨНГӨН ХӨРӨНГИЙН ҮР АШИГТАЙ УДИРДЛАГА НЬ

Хэзээ, хаана, хэдий хэмжээний хэрэгцээ

гарахыг урьдчилан мэдэж байх

Нэмэлт санхүүжилт хэрэгцээг хэрхэн хангахыг

мэдэж байх

Хэрэгцээтэй үед санхүүжилт авах боломж

нээлттэй байх

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 5: Mungun hurungiin udirdlaga

МӨНГӨН ХӨРӨНГИЙН УДИРДЛАГА

Мөнгөний эргэлтийг удирдах

Нөөц хөрөнгө ба хөрөнгө оруулалтыг удирдах

Мөнгөн урсгалын хяналт

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 6: Mungun hurungiin udirdlaga

МӨНГӨНИЙ ЭРГЭЛТИЙГ УДИРДАХ

Мөнгөний орчил

Мөнгө гарч явсанаас хойш эргээд мөнгөн

хэлбэрээр орж ирэх хүртэлх хугацаа

Мөнгөний орчил=ҮАЦ – ТГДХ

ҮАЦ=БМН+АЦДХ

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 7: Mungun hurungiin udirdlaga

ЖИШЭЭ

Төлбөр гүйцэтгэх дундаж хугацаа- 35хоног

Бараа материалын насжилт- 75хоног

Авлага цуглуулагдах дундаж хугацаа- 60хоног

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 8: Mungun hurungiin udirdlaga

МӨНГӨНИЙ ЭРГЭЛТИЙГ УДИРДАХ СТРАТЕГИУД

БМН-г бууруулах

АЦДХ-г бууруулах

ТГДХ-г өсгөх

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 9: Mungun hurungiin udirdlaga

МӨНГӨН ХӨРӨНГИЙН НӨӨЦИЙН УДИРДЛАГА

Мөнгөн хөрөнгийн нөөц

Мөнгө

Түргэн борлогдох үнэт цаас

Богино хугацаат хөрөнгө оруулалт

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 10: Mungun hurungiin udirdlaga

МӨНГӨН ХӨРӨНГИЙН НӨӨЦИЙН УДИРДЛАГАД БАРИМТЛАХ ЗАРЧМУУД

Түвшинг боломжтой хэмжээгээр бууруулах

Хэрэгцээтэй үед шаардлагатай мөнгөтэй байх

Эрсдлийн тодорхой түвшинд өгөөжийг боломжитхамгийн өндөр хэмжээнд хүргэх

Өдөр бүр алийг нь зарах, шинээр юу худалдаж авахаатодорхойлох

Орлого зардлаасаа өндөр байгаа эсэхийг хянах

Зарах үнэт цаасныхаа хөрвөх чадварыг үнэлэх

Компаний бэлэн мөнгөний хэрэгцээ, үнэт цааснуудынхугацааг уялдуулах

Арбитражийн боломжийг ашиглах

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 11: Mungun hurungiin udirdlaga

МӨНГӨН ХӨРӨНГИЙН НӨӨЦИЙН УДИРДЛАГА

Бэлэн мөнгө болон түргэн борлогдох үнэт

цаасны оновчтой хэмжээг тогтоох

Баумолын загвар

Миллер-Оррын загвар

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 12: Mungun hurungiin udirdlaga

БАУМОЛЫН ЗАГВАР

ECQ-хөрвүүлэлтийн оновчтой хэмжээ

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 13: Mungun hurungiin udirdlaga

TC=CC*CD/Q+OC*Q/2

TC -Нийт зардал

CC -Нэг удаагийн хөрвүүлэлтийн зардал

CD -Тодорхой хугацааны бэлэн мөнгөнийхэрэгцээ

Q -Нэг удаагийн арилжаанд орох үнэтцаасны хэмжээ

CD/Q -Хөрвүүлэлтийн тоо хэмжээ

OC -Алдагдсан боломжийн өртөг

Q/2 -Гар дээр байлгах бэлэн мөнгөнийдундаж

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 14: Mungun hurungiin udirdlaga

ЖИШЭЭ БОДЛОГО

Ирэх жилийн бэлэн мөнгөний хэрэгцээ- 500

сая

Хөрвүүлэлтийн зардал- 30000

Үнэт цаасны хүү жилийн- 12%

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 15: Mungun hurungiin udirdlaga

Миллер-Оррын загвар

UL=3*RP

БЭЛЭН МӨНГӨ НЬ:

RP-ээс их үед үнэт цаас худалдан авна

RP-ээс бага үед үнэт цаасаа худалдана

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 16: Mungun hurungiin udirdlaga

ЖИШЭЭ БОДЛОГО

Хөрвүүлэлтийн зардал- 30000

Үнэт цаасны хүү жилийн- 12%

Их Дунд бага

Бэлэн мөнгөний

урсгал

2000000 1400000 1000000

Магадлал 0.1 0.6 0.3

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 17: Mungun hurungiin udirdlaga

МӨНГӨН УРСГАЛЫН ХЯНАЛТ

Өдрийн мөнгөн урсгалын тайлан

Сангийн тайлан

Сарын мөнгөн урсгалын тайлан

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 18: Mungun hurungiin udirdlaga

МӨНГӨН УРСГАЛЫН ХЭВИЙН БУС БАЙДАЛ

Байнгын бэлэн мөнгөний дутагдал, хомсдол

Худалдан авагчийн төлбөрийн удаашрал

Ашигтай ажиллавч үйл ажиллагаа хэвийн бус

байх

Үрэлгэн байдал, мөнгөний тооцоогүй, үр

ашиггүй зарцуулалт

Гарах урсгал орох урсгалаас их байх

Илүүдэл нөөц

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 19: Mungun hurungiin udirdlaga

БАЙНГЫН БЭЛЭН МӨНГӨНИЙ ДУТАГДАЛ, ХОМСДОЛ

Илрэх шинж тэмдгүүд

Үйл ажиллагааны зардлуудыг төлөх мөнгө

хүрэлцэхгүй байх

Өр төлбөрөө төлөх мөнгө хүрэлцэхгүй байх

Ноогдол ашиг төлөх мөнгө хүрэлцэхгүй байх

Компаний өсөлт, хөгжилтөд зарцуулах мөнгө

хүрэлцэхгүй байх

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 20: Mungun hurungiin udirdlaga

БАЙНГЫН БЭЛЭН МӨНГӨНИЙ ДУТАГДАЛ, ХОМСДОЛ

Шалтгаан

Авлага орлогоо цуглуулах бодлого сул. Хэрэвборлуулалт хэвийн байгаа үед ийм асуудал үүсчбайвал авлагын удирдлагатай шууд холбоотой

Мөнгөө хөрвөх чадвар муу хэлбэртэйгээрбайршуулах. Өөрөөр хэлбэл хэрэгцээтэй үед мөнгөөгаргаж авах боломжгүй байна

Нөөцийн шаардлага барихгүй байх. Нөөцийн түвшинхангалтгүй байгаагаас болно. Шаардлагатай нөөцийнхэмжээг бодитойгоор тогтоогоогүй, эсвэл тогтоосонтүвшинд нөөцөө барихгүй байгаа үед үүснэ

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 21: Mungun hurungiin udirdlaga

БАЙНГЫН БЭЛЭН МӨНГӨНИЙ ДУТАГДАЛ, ХОМСДОЛ

Засаж залруулах Зээл авах, өрийн бичиг, хувьцаа гаргах гэх мэт гадаад

санхүүжилтийн эх үүсвэр олох замаар богино хугацаандхүндрэлээс гарах

Хөрөнгө худалдах зэргээр дотоод эх үүсвэр бий болгох

Хөрвөх чадвар муутай хэлбэрээр түгжигдэж буй эхүүсвэрийг чөлөөлөх

Шинээр хөрөнгө худалдаж авахын оронд түрээслэх буюубогино хугацаанд их хэмжээний төлбөр хийхээс зайлсхийх

Үйл ажиллагаагаа хэвийн явуулахад зайлшгүйшаардлагатай төлбөрүүдийг төлөх

Бүтээгдэхүүний үнээ бууруулах замаар бэлэн мөнгөөрхийгдэх борлуулалтаа нэмэгдүүлэх

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 22: Mungun hurungiin udirdlaga

ХУДАЛДАН АВАГЧИЙН ТӨЛБӨРИЙН УДААШРАЛ

Илрэх шинж тэмдгүүд

Дансаарх авлагын хэмжээ хэвийн түвшингээс

байнга давж байх

Худалдан авагчид төлбөрөө бүрэн хийхгүй байх

буюу хугацааг нь сунжруулах

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 23: Mungun hurungiin udirdlaga

ХУДАЛДАН АВАГЧИЙН ТӨЛБӨРИЙН УДААШРАЛ

Шалтгаан

Худалдан авагчид ба харилцагчид төлбөрийн

чадвар сул ба санхүүгийн хүндрэлтэй, эсвэл

найдваргүй байх

Компаний зээлийн хэсэг үр ашигтай ажиллаж

чадахгүй байх

Ерөнхий эдийн засгийн нөхцөл байдлаас

шалтгаалах

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 24: Mungun hurungiin udirdlaga

ХУДАЛДАН АВАГЧИЙН ТӨЛБӨРИЙН УДААШРАЛ

Засаж залруулах

Худалдан авагчдын төлбөрийг аль болох эрт

хийлгэх сэдэлжүүлэлт хийх (төлбөрөө хугацаанаас

нь өмнө төлвөл үнийн дүнгээс нь хөнгөлөх г.м)

Авлага цуглуулалтын үйл ажиллагааны үр ашгийг

нэмэгдүүлэх, үйл ажиллагааг эрчимжүүлэх

Том хэмжээний төлбөрүүдэд барьцаа, баталгаа

гаргуулах

Хугацаанаас хэтэрсэн авлагад хүү тооцож авах

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 25: Mungun hurungiin udirdlaga

АШИГТАЙ АЖИЛЛАВЧ ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА ХЭВИЙН БУС БАЙХ

Илрэх шинж тэмдгүүд

Бүртгэлээр ашигтай байвч бэлэн мөнгө

дутагдалтай байх

Шалтгаан

Мөнгөний хэрэглээ ба зарцуулалтыг төсөвлөхгүй

байх

Худалдан авалтын төлбөр хийлт ба борлуулалтын

орлого цуглуулалтын хугацаа уялдахгүй байх

Хэт зарцуулалт, их хэмжээний өр зээл

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 26: Mungun hurungiin udirdlaga

АШИГТАЙ АЖИЛЛАВЧ ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА ХЭВИЙН БУС БАЙХ

Засаж залруулах

Мөнгөний орчлыг тооцож тодорхойлох, хугацааг

богиносгох арга хэмжээ авах, мөнгө орж ирэх

хугацааг ойртуулах

Мөнгөний төсвийг сар, 7 хоногоор бэлтгэж хянах

замаар гарах ба орох урсгалуудыг уялдуулах

Эргэлтийн харьцаа хэвийн түвшинд байгаа

эсэхийг хянаж байх. Эргэлтийн харьцаа нь хөрвөх

чадварын түвшинг илэрхийлдэг

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 27: Mungun hurungiin udirdlaga

ҮРЭЛГЭН БАЙДАЛ, МӨНГӨНИЙ ТООЦООГҮЙ, ҮР АШИГГҮЙ

ЗАРЦУУЛАЛТ

Илрэх шинж тэмдгүүд

Хэрэгцээтэй үедээ бэлэн мөнгөгүй болох

Шаардлагатайгаас илүү хэмжээний нөөц гар дээр

байх

Ахиуц ашгийн түвшингийн бууралт

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 28: Mungun hurungiin udirdlaga

ҮРЭЛГЭН БАЙДАЛ, МӨНГӨНИЙ ТООЦООГҮЙ, ҮР АШИГГҮЙ

ЗАРЦУУЛАЛТ

Шалтгаан

Төлөвлөлт, хяналт сул байх

Орлого цуглуулалтын арга хэлбэр үр ашиггүй байх

Хэрэгцээнээс илүү материал болон хөрөнгийг хэт

ихээр худалдан авах

Татварын хэмнэлт тооцохгүй байх

Хэт их мөнгийг хөрөнгө оруулалтад байршуулах

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 29: Mungun hurungiin udirdlaga

ҮРЭЛГЭН БАЙДАЛ, МӨНГӨНИЙ ТООЦООГҮЙ, ҮР АШИГГҮЙ

ЗАРЦУУЛАЛТ

Засаж залруулах

Хөрөнгө оруулалтыг төсвийн боломжоор

хязгаарлах

Хэрэглээ болон зарцуулалтыг хугацаа, ач

холбогдлоор нь ангилж эрэмбэлэн урьдчилан

төлөвлөх

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 30: Mungun hurungiin udirdlaga

ГАРАХ УРСГАЛ ОРОХ УРСГАЛААС ИХ БАЙХ

Илрэх шинж тэмдэг

Ашиг буурах

Санхүүжилтийн хэрэгцээ байнга өсөх

Өр төлбөрүүд хугацаандаа төлөгдөхгүй

хуримтлагдах

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 31: Mungun hurungiin udirdlaga

ГАРАХ УРСГАЛ ОРОХ УРСГАЛААС ИХ БАЙХ

Шалтгаан

Авлага цуглуулалт удаашрах

Ахиуц ашгийн бууралт. Үүний цаана зардлууд өсч

байдаг

Үр ашиггүй зарцуулалт

Хэт их өр зээл буюу санхүүжилтийн зардал өсөх

Худалдан авагчдын судалгаа хангалтгүй байх

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 32: Mungun hurungiin udirdlaga

ГАРАХ УРСГАЛ ОРОХ УРСГАЛААС ИХ БАЙХ

Засаж залруулах

Авлага цуглуулалтыг эрчимжүүлэх, хөнгөлөлт

санал болгох зэргээр орох урсгалын цуглуулалтыг

сайжруулах

Төлбөрийг аль болох эцсийн хугацаанд нь төлөх

замаар өөртөө байгаа эх үүсвэрийг үндсэн үйл

ажиллагаанд зарцуулж, эргэлтийг түргэтгэх

Илүүдэл хөрөнгүүдээ зарж борлуулах гэх мэт үр

ашиггүй зүйлсээс хөрөнгөө татаж авах

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 33: Mungun hurungiin udirdlaga

ИЛҮҮДЭЛ НӨӨЦ

Илрэх шинж тэмдэг

Бэлэн мөнгөний нөөцийн түвшин байнга өсөх

Шалтгаан

Үйл ажиллагааны, хөрөнгө оруулалтын,санхүүжилтийн мөнгөн урсгалууд дахин хөрөнгөоруулалтад орохгүй байх

Засаж залруулах

Шаардлагатай нөөцөөс илүүдэл хэмжээний мөнгийгүр ашигтайгаар байршуулах

Өр төлбөрөө төлөх

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 34: Mungun hurungiin udirdlaga

АНХААРАЛ ТАВЬСАНД

БАЯРЛАЛАА

www.zaluu.comwww.zaluu.com