481

Myanmar encyclopaedia-2012 ျမန္မာ့စြယ္စံုက်မ္း ႏွစ္ခ်ဳပ္ ၂၀၁၂

  • Upload
    san-aye

  • View
    441

  • Download
    8

Embed Size (px)

DESCRIPTION

ျမန္မာ့စြယ္စံုက်မ္း ႏွစ္ခ်ဳပ္ ၂၀၁၂

Citation preview

  • 1. yxrtBudrf ykHESdyfxkwfa0jcif;? 2012 ckESpf? tkyfa& 3500trSwf 529-531? ukefonfvrf;? &efukefNrdKU pmayAdrmeftzGJU? pmwnf;rSL;csKyfu rSwfykHwiftrSwf 07429 jzifh zdkwdkvpfodkykHESdyfpufkHwGif kdufESdyf rSwfykHwiftrSwf 03911 jzifh xkwfa0onf/

2. 'dwm0efta&;ok;H yg; Yk jynfaxmifprNydKuGa&; k J wdkif;&if;om;pnf;vkH;nDGwfrI rNydKuGJa&; tcsKyftjcmtmPmwnfwHhcdkifNrJa&;'dkYta&; 'dkYta&; 'dkYta&;Ediia&;OD;wnfcsuf (4) &yf k f H EdiiawmfwnfNidra&;? &yf&mat;csr;om,ma&;ESihf w&m;Oya'pd;rk;a&;/ k f H f G f k d trsKd;om; pnf;vHk;nDnGwfrI ckdifrma&;/ pnf;urf;jynf0aom 'Drua&pDpepf &Sioefcirmatmif wnfaqmufa&;/ h dk f dk f zGUJ pnf;yHtajccHOya'ESitnD acwfrzUHG NzdK;wk;wufaom Ediiawmfopf wnfaqmufa&;/ k hf D d k f HpD;yGm;a&;OD;wnfcsuf (4) &yf pduysKd;a&;udk ykrzUHG NzKd;wk;wufatmifaqmif&uNf yD; acwfrpufrEiixaxmifa&;ESihf k f d dk d G D I dk f H l tjcm;pD;yGm;a&;u@rsm;ukdvnf; bufpkHzGHYNzdK;wkd;wufatmif wnfaqmufa&;/ aps;uGup;yGm;a&;pepf yDjyifpmjzpfay:vma&;/ f D G jynfwGif;jynfyrS twwfynmESifh t&if;tESD;rsm; zdwfac: pD;yGm;a&;zGHUNzdK;wdk;wufatmif wnfaqmufa&;/ EdiiawmfpD;yGm;a&;wpf&yfv;udk zefw;Edirpr;tm;onf EdiiawmfEiwi;&if;om;jynfowYdkk f H kH D k f I G f k f H S hf dk f l vuf0,fwi&a&;/ G f dSvlra&;OD;wnfcsuf (4) &yf I wpfrsKd;om;vHk; pdwf"mwfESifh tusifhpm&dwjrifhrm;a&;/ trsKd;*kPf? Zmwd*kPf jrifhrm;a&;ESifh ,Ofaus;rI tarGtESpfrsm;? trsKd;om;a&;vuPmrsm; raysmufysufatmif xde;odr;apmifa&Smufa&;/ f f h ppfreaom rsKd;cspfpw"mwfjzpfonfh jynfaxmifppw"mwf &Sioefxufjrufa&;/ S f d f k d f f wpfrsKd;om;vH; usef;rmBuHcia&;ESihf ynm&nfjrifrm;a&;/ k h dk f h 3. 2011 ckEpf jzpf&yfrsm; SZefe0g&DvkfH 3 Ediiawmfat;csr;f om,ma&; ESizUHG NzdK;a&;aumifptwGi; a&;rSL; fh D f (1) jrefrmEdiiynma&;aumfrwD k f H Ou| oD[ol&OD;wifatmifjrihfOD; onf aejynfawmfaZ,smoD&dNrdKU trSwf (1) tajccHynmtxuf wef ; ausmif ; usif ; yonh f 2010-2011 ynmoifEpf ynm S a&;pHknDyGJawmf tcrf;tem;okdY wufa&muf trSmpum;ajymMum; NyD; qkrsm;ukd ay;tyfcsD;jrihfonf/ 4 jynf a xmif p k j ref r mEd k i f i H awmf EdkifiHawmfat;csrf;om,m a&;ES i f h z G H U Nzd K ;a&;aumif p D O u | wyfrawmf umuG,fa&;OD;pD;csKyf AdkvfcsKyfrSL;BuD;oef;a&TESihfZeD; a':BudKifBudKifwYdk u wnfcif;{nfcH h onf(63)ESpajrmufvGwfvyfa&; h f aeYtxdrf;trSwf{nfhcHyGJESifh npm pm;yGtcrf;tem;ukd aejynfawmf&dS J NrdKUawmfcef;rusif;yonf/2011 ckEpf jzpf&yfrsm; S 11 Ed k i f i H a wmf 0 ef B uD ; csKyf OD;ode;pdeonf {&m0wDwi; a'o f f dk f Bu;&Sd trSwf (5) "mwfajrMoZm D pufkH (ykor) zGiytcrf;tem;ESifh d f fh JG ykodrf- rHk&Gm uw&mvrf;rBuD; zGihfyGJ tcrf;tem;okdY wufa&muf csD;jrifhonf/ &Srf;jynfe,f (awmifydkif;) tufptufpat-tufpf (0rfoe;) f f d f tzGJUrS vufeufESihfNidrf;csrf;a&; vJv,0ifa&mufjcif; tcrf;tem; S f ukd vGdKifvifNrdKUtm;upm;uGif; usif;yonf/ tmz*ef e p w ef j yef v nf wnfaqmufa&;qdi&m tar&duef kf txl;ppfaq;a&;rSL;csKyf tmEd;zD;pf k onf &mxl ; rS E k w f x G u f o G m ; aMumif; tar&dueforw tdrfjzL awmfu aMunmonf/12 jrefrmEkdifiHtif*sifeD,mt oif; tmqD,tif*sife,mqdi&m H D k f bGJUwHqdyfrsm;ay;tyfyGJ? ESpfywf vnftoif;om;pHknD nDvmcHESihf tvSL&Sifrsm;tm; *kPfjyKvTmay; tyfyGJtcrf;tem;ukd jrefrmEkdifiH tif * sif e D , mtoif ; Function T f d f H 9 tar&dueftxufvwawmf Hall usif;y&m Ekiiawmf 0efBuD; trsd K ;orD ; trwf w pf O D ; jzpf o l csKyf OD;odef;pdef wufa&mufcsD;jrihf *gb&DvD*pfzdkY'fonf t&DZdk;em; NyD; trSmpum; ajymMum;onf/ jynfe,f wlqefNrdKU jynfolrsm; ESifh awGYqHkyGJwpf&yf jyKvkyfpOf 14 qdkrmvD0efBuD;csKyf rdk[m aoewform;wpfOD; ypfcwfrI ruftA'lvmrdk[mrufu qdkrm aMumifh aoqHk;oGm;aMumif; t&D vDEdkifiH rdk;acgifa&&Sm;rIaMumihf Zkd;em;jynfe,f &JwyfzGJYu ajym &dumjywfvwfrIESihf BuHKae&aom Mum;onf/ jynfol 2 'or 5 oef;eD;yg; 1twGuf EdkifiHwumrS ta&;ay: tultnDrsm;ay;&ef arwm&yfcH onf/ 17 trSwf (1) vQyfppfpGrf;tm; 0efBuD;Xme a&tm;vQyfppfpDrHa&; OD;pD;XmeESihf pGr;tm;opftatppf f dk zGHYNzdK;wkd;wufrI ukrPDvDrdwuf wkdYu B.O.T pepfjzifh taumif txnfazmfaqmif&urnfh txuf G f bD v l ; acsmif ; a&tm;vQyf p pf pDrHudef;twGuf y#dnmOfpmcsKyf ESifhobm0pGrf;tifvIdif;ukrPD vD r d w uf E S i f h B.O.T pepf j zif h taumiftxnfazmf aqmif&Guf rnf h t nmzsm; a&tm;vQyf p pf pDrHudef;twGuf y#dnmOfpmcsKyf vufrSwfa&;xkd;yGJ tcrf;tem;ukd aejynfawmf&dS trSwf (1) vQyfppf 0efBu;Xme&J&mcef;r usi;f yonf/ D G f f 18 wkworw[lusiaxmif; onfEdkifiHawmfc&D;pOftjzpf tar &duefEdkifiH 0g&SifwefNrdKUokdYa&muf &SdNyD; xdkaeYnwGif tdrfjzLawmfokdY oGm;a&muf orwbm;&uftdk bm;rm;ESihftwl npmoHk;aqmif onf/ 19 ukdvHbD,mEdkifiH blum&m ref * gNrd K UwG i f aq;ajcmuf E S i f h ukduif;rsm;ukd ausmbufwGif okd 0SufcsnfaESmif tusOf;axmif twGif;okdY o,faqmifvmaom ckdiSufwpfaumifuk d zrf ; qD ; &rd aMumif; &JwyfzYJGu ajymMum;onf/ 4. 2011 ckEpf jzpf&yfrsm; SEdkifiHawmf0efBuD;csKyf OD;odef;pdef wufa&muf trSmpum;ajym Mum;NyD; urnf;armfuGef;ausmuf pmwkiudk pufcvkwEy zGivpf d f f dS f hf S ay;onf/awmifay:tyef;ajzpcef; a'AkdYpf usif;yonfh (41) Budrfajrmuf urmh pD;yGm;a&;zkd&rf tzGifhrdefYcGef; wGif xnfhoGif;ajymMum;onf/ jynf a xmif p k j ref r mEd k i f i H awmf b@ma&;ES i f h tcG e f 0 ef BuD;XmeESifh wkwfjynfolYorw EdkifiH E_IM Bank of China wkdY tMum; acs;aiGpmcsKyrsm; vufrwf f S a&;xkd;yGJtcrf;tem;ukd aejynf awmf j rwf a wmf 0 if [ k d w ,f usif;yonf/ EkdifiHawmfat;csrf;om,m a&;ESifh zGHYNzdK;a&;aumifpDu Oya' trSwf (8^2011)jzifh jrefrmtxl; pD;yGm;a&; ZkefOya'ukd xkwfjyef jy|mef;onf/kd f H 27 tD&efEiiu EsLuvD;,m; vufeufxkwfvkyf&ef BudK;yrf; aeonf[k tar&duefOD;aqmif NyD; pGyfpGJaejcif;rSm tajctjrpf r&SdaMumif; k&Sm;orw'DrDx&D ruf A D ' uf u qG p f Z mvef E d k i f i H28 k & S m ;uk e f w if tmum o,mOf ykd*&uf trf-09 trfukd EdkifiHwumtmumo,mOf (ISS) okdY csdwfquf&efvTwfwifvkduf aMumif; k&Sm;tmumo xdef;csKyf a&;pcef;u aMunmonf/wkwforw[lusifaxmif;ESihf tar&dueforwtdkbm;rm;wdkY tdrfjzLawmf awGUqHkpOf21 tar&duefEdkifiHu owif; qufoG,fa&; N*dK[fwkwpfvHk;ukd o,faqmifonfh tBuD;qHk;'Hk;ysH 'Jvfwm-4 [JAD;ukd u,fvDzkd; eD;,m;jynfe,f Aef'ifbwfav wyfpcef;rS vTwfwifonf/ 22 jrefrmEdkifiHu Ou|tjzpf BuD ; rS L ;usif ; yonf h (13)Bud r f ajrmuf bif;rfpwuf EdiijH cm;a&; k f 0ef B uD ; tqif h t pnf ; ta0;ES i f h (15)Budrfajrmuf bif;rfpwuf tqifhjrifht&m&SdBuD;rsm; tpnf; ta0; zGiytcrf;tem;ukd aejynf hf JG awmf&Sd jrefrmtjynfjynfqkdif&m uGefAif;&Sif;A[kdXme (MICC) usif;y&m EdkifiHawmf0efBuD;csKyf OD;odef;pdefwufa&muf tzGifh trSmpum;ajymMum;onf/ 23 wmydef(1) a&tm;vQyfppf "mwftm;ay;pufHk zGifhyGJtcrf; tem;ukd ucsifjynfe,f rkd;armuf NrdKUe,f&Sd tqkdygpufHkusif;y&mwmydef (1) a&tm;vQyfppfpufHk2 5. 2011 ckEpf jzpf&yfrsm; S2011 ckEpf jzpf&yfrsm; StD & ef E d k i f i Hbl & S m EsL uvD;,m;"mwftm;ay;pufHkukd {NyD v qef ; wG i f Ed k i f i H a wmfr[m"mwftm;vkdif;ESifh csdwfquf rnfjzpfaMumif; tD&eftPkjrL pGrf;tiftzGJY (AEOI) tBuD;tuJ tvDt*bmu xkwfazmfajymqkd onf/10 qEjyuefYuGufyGJrsm; (17) &ufajrmufqufvufjzpfyGm;ae aom tD*spfEiiwif orwrlbm kd f H G &ufu rdefYcGef;ajymMum;&m if; onf orwoufwrf;ukefqHk; rnhpufwifbmvtxd EkwxGuf f f rnfr[kwaMumif; xnhfoGif;ajym f Mum;onf/31 yxrtBudrf jynfolYvTwf awmf E S i h f t rsKd ; om;vT w f a wmf tpnf;ta0;rsm;ukd aejynfawmf &Sd vTwfawmftaqmufttHktoD; oD;wGif pwifusif;yonf/12 jynf a xmif p k j ref r mEk d i f i H awmf EdkifiHawmf at;csrf;om,m a&;ESifh zGHYNzdK;a&;aumifpDOu| Ak d v f c sKyf rSL;BuD;oef;a&TESifhZeD; a':Bud K if B ud K if w k d Y u wnf c if ; {nfhcHaom 2011 ckESpf (64) ESpf ajrmuf jynfaxmifpkaeY {nfhcHyGJ ESifh npmpm;yGJ ukd aejynfawmf&Sd &mxl;rS EkwfxGufay;&ef jynfolu NrdKUawmfcef;r&ifjyifusif;yonf/ awmif;qdkjcif;cH&aom tD*spforwazazmf0g&Dv ukvor* taxG a xG 4 twGif;a&;rSL;csKyf befuDrGef;u EdkifiHawmforwESihf 'kw,orw d rsm; a&G;cs,fwifajrmufrIonf ta&SUawmiftm&SEkdifiHwpfEkdifiH jzpfonfjh refrmEkiitwGuf ta&; d f H ygaom tcGifhtvrf;wpf&yfukd &&Sdvkdufjcif;jzpfonf[k BudKqkd *kPfjyKajymMum;cJhaMumif; ukv or* ajyma&;qkdcGifh&Sdol zm[ef [wfu owif;xkwfjyefonf/a&;rSL;(1) oD[ol&OD;wifatmif jrifhOD;onf ,Ofaus;rI0efBuD; Xme0efBuD; OD;cifatmifjrifhESifh tzGJY0ifrsm;vkdufygvsuf aejynf awmf ckwif(1000) qHh jynfolY aq;HkBuD; wufa&mufaq;0g; ukorIc,vsu&aom vTwfawmf H l f dS uk,pm;vS,rsm;tm; oGm;a&muf d f f MunfhItm;ay;onf/[lpeDrlbm&uf14 pGrf;tif0efBuD;Xme 0efBuD; OD ; vG e f ; oD o nf jrefrmha&eHESifh obm0"mwf a iG Y E S i f h tusd K ;wl yl;aygif;aqmif&Gufvsuf&Sdonfh SIPC Myanmar Petroleum Co.,Ltd.16 EdkifiHawmfat;csrf;om,m a&;ESifhzGHYNzdK;a&;aumifpD 'kwd, Ou | 'k w d , Ak d v f c sKyf r S L ;BuD ; armifat;ESifhZeD;a':jrjrpef;wkdY onf a&Tbkdckdif uefYbvlNrdKU jynfolYaq;HkBuD;odkYa&muf&SdNyD; at;jrpkd;azmifa';&Sif;rS vSL'gef; aom vlemwif,mOf vTJajymif; ay;tyfyGJtcrf;tem;okdY wuf a&mufNyD; aq;HktwGif;&Sd rsufpd cGJpdwfcef;twGif; ygarmursm; ES i f h r suf p d t xl ; uk q &m0ef B uD ; rsm; tzGUJ tvkucGJpdwfukoay; d f aerIukd MunfhItm;ay;onf/ uke;wGi;yki;vkyfuGuf trSwf f f d f Block-D (r[lawmifa'o) &SmazG awGY&SdNyD;jzpfaom rHk&Gmckdif ykvJ NrdKUe,f ausmaus;&Gm ta&SU buf 10 rkituGm&Sd wpfaeYvQif df obm0"mwfaiGYukAay 2 'or &efukef-jynf-rauG;- 1 oef; xkwfvkyfEionfh oif*'H; dk f k 5 rEav;vrf;ay:&Sd a'gif;aeacsmif; tprf;wGi; trSwf (1) okYd oGm; f wH w m;zG i f h y G J tcrf ; tem;ok Y d a&mufMunfIppfaq;onf/ h aqmufvya&; 0efBuD;Xme0efBuD; kf OD;cifarmifjrifh wufa&muf zGihf 15 EkdifiHawmfat;csrf;om,m 19 pGrf;tif0efBuD;Xme jrefrmh vSpfonf/ a&;ESifh zGHYNzdK;a&;aumifpDtwGif; a&eHESifhobm0"mwfaiGYvkyfief; 3 6. 2011 ckEpf jzpf&yfrsm; S ESihf xkwvyrtay:cGa0cHpm;a&; f k f I J pmcsKyf t & &ck d i f u rf ; vG e f v k y f uGuftrSwf A-1 ESifh A-3 wkdY wGif a&eH E S i f h o bm0"mwf a iG Y & S m azG ? wl;azmf? xkwfvkyfa&;vkyfief; rsm; aqmif & G u f a eonf h a '0l ; tifwmae&Sife,faumfykda&;&Sif; onf 2013 ckESpfwGif a&TpDrH udef;rS obm0"mwfaiGYrsm; pwif xkwfvkyfoGm;rnfjzpf&m pDrHudef; yxrtqifh zGYHNzdK;a&;wGif;jzpf onfh jr(ajrmuf) zGHYNzdK;a&;wGif; trS w f ( bD ) pwif w l ; azmf j cif ; tcrf ; tem;usif ; yonf h &ck d i f urf;vGef vkyfuGuftrSwf A-3 &Sd wGi;f wl;puf Hakuryu-5 okYd pGrf;tif 0efBuD;Xme0efBuD; OD;vGef;oDESifh a'0l;ukrPrS wm0ef&Sdolrsm;wuf D a&mufonf/ ppfukdif;wkdif;a'oBuD; a&Tbkdckdif uefYbvlNrdKU r[m a&TpnfBuD;apwDawmf {um'or tBudrf Ak'ylZed,yGJawmfESifh qGrf; qefpdrf;avmif;vSLyGJtvSLawmf r*Fvm tcrf;tem;usif;yonfh r[ma&TpnfBuD; apwDawmfokdY 'kwd,AkdvfcsKyfrSL;BuD; armifat; ESihf ZeD;a':jrjrpef;wkYd wufa&muf MunfndKMuNyD; q&mawmfoHCm awmft&Sifoljrwfrsm;tm; qGrf; qefawmfESifh vSLzG,fypnf;rsm; qufuyfvSL'gef;Muonf/'kwd,AdkvfcsKyfrSL;BuD;armifat;ESihfZeD;wkdYu r[ma&TpnfBuD;apwDawmf Ak'kyfyGm;awmftm; qGrf;? opfoD;? a&csrf;? yef;wdkYukd qufuyfvSL'gef;pOfk teuf 2 rdiccefYudk A[kjd yKa'o ojzifh aoqH;oGm;aMumif; tD&wf k f JG pHawmfcsef 12 em&D 51 rdepfwif vHkNcHKa&;wyfzGJUuaMunmonf/ d G tiftm; &pfcswmpau; 6 'or f 3 &Stiftm;jyif;ivsivycwfc&m d f If hJ rwfv ivsivyNf yD;csewif aoqH;ol 65 f I df G k OD;ausm&onf/ f dS 3 tjynfjynfqkdif&m jrefrm avaMumif; (MAI)&efukefkd f k f f f 25 e,l;ZDvefEiiH cduccswcsf uGrusKd ;c&D;pOfopf pwifysoef;jcif; f H NrdKUwGif vIyfcwfcJhaom ivsif tcrf ; tem;uk d &ef u k e ftjynf aMumifhaoqHk;ol 113 OD;? aysmuf jynfqi&mavqdy usif;yonf/ dk f f qHk;aeol 228 OD;ESifh'Pf&m&ol 2500 &SdaMumif; qif[Gmowif; 4 ukdvHbD,mEkdifiH taemuf XmerSaMunmonf/ awmifykdif;&Sd umvkdwkdNrdKU bPfukd &[wf,mOfwpfpif;jzifh pD;eif; f dk f 26 t,fvci'gtzGUJppfa&; wkdufckdufrIjzpfyGm;&m bPfvHkNcHK 22 e,l;ZDvefEdkifiH? cdkufcf acgif;aqmifwpfOD;jzpfol t,fem a&;&Jt&m&Sd av;OD;ESifh t&yfom; cswfcsfNrdKU ta&SUawmifbuf qmvD'iftvmtblqavrefonf ESpO;aoqH;cJNh yD; EkiitBuD;qH; f D k d f H k 6'or 2rkdiftuGm? ajratmuf tD&wfvHkNcHKa&;wyfzGJUuwkdufckduf tMurf;zuf orm;tkyfpkjzpfonfh 4 7. 2011 ckEpf jzpf&yfrsm; S2011 ckEpf jzpf&yfrsm; S(FARCS)vufcsuf[k,lq& a&;rSL;(1)oD[ol& OD;wifatmif aMumif; &JwyfzGJYtBuD;tuJ atmf jrif h O D ; onf wm0ef & S d o l r sm; pum em&ef*sdKuajymMum;onf/ vkdufygvsuf oDaygNrdKU trSwf (2) tajccH y nmtxuf w ef ; S f d 5 2009 ckEptwGuf yk*vu ausmif;ESifh oDaygNrdKUckwif (100) k ]xGef;azmifa';&Sif;pmayqk} qk qHh jynfoYlaq;HoYdkvnf; aumif;? &&S d o l r sm; trnf p m&if ; uk d trSwf (1) tajccHynm txuf wef ; ausmif ; ok d Y vnf ; aumif ; xkwfjyefaMunmonf/ ygupwefEdkifiH u&mcsdNrdKU vS n f h v nf M unf h I p pf a q;um S awmifykdif; &JwyfzGJUavhusifha&; tvSLaiGrsm;ay;tyfvL'gef;onf/ Xmeod k Y qk d i f u ,f p D ; aoewf xkdrSwpfqifh abmfBudKaus;&Gm&Sd orm;rsm; 0ifa&mufwkdufckdufrI ork d i f ; 0if a bmf B ud K rk a |mapwD aMumifh &JwyfzGJU0ifig;OD;aoqHk; awmfokdYa&muf&Sdum Ak'kyfyGm; NyD; ESpfOD;'Pf&m &&SdcJhaMumif;? awmfjrwftm; yef;? a&csrf;wkdYjzifh l rnf o nf h t zG J Y t pnf ;wk d u f qufuyfz;ajrmfMunfnKd NyD; apwD ck d u f r I j zpf o nf u k d rod & ao; awmfy&d0kPftwGif;&Sd omoedu aMumif; owif;xkwfjyefonf/ taqmufttHkrsm; jyKjyifrGrf;rH xm;rIukd MunfhIppfaq;onf/ 6 aejynfawmfckdif v,fa0; xkdYaemuf twGif;a&;rSL; (1) ESifh NrdKUe,f ckwif (100) qHh jynfolY wm0ef&Sdolrsm;onf ausmufrJNrdKU aq;kHzGifhyGJtcrf;tem;ukd aq;Hk tajccHynm txufwef;ausmif; Oypmusi;y&m Ediiawmf0efBuD; cGJodkY a&muf&Sdppfaq;um ausmif; f kfH csKyf OD;odef;pdef wufa&mufcs;jrihf D onf/ EdkifiHawmfat;csrf;om,m a&;ESifhzGHYNzdK;a&;aumifpD twGif; a&;rSL;(1)oD[ol& OD;wifatmif jrifhOD;onf &Srf;jynfe,f (ajrmuf yki;f ) oDaygNrKd Ue,f&dS oDaygwHwm; d opfziytcrf;tem;odYk wufa&muf G hf JG csD ; jr i f h t rS m pum;ajymMum;NyD ; ur n f ; armf u G e f ; ausmuf p muk d pufcvkwfESdyfzGifhvSpfay;onf/ 7 EkdifiHawmfat;csrf;om,m a&;ESifhzGHYNzdK;a&;aumifpDtwGif;twGuf tvSLaiGrsm;ukd ay;tyf vSL'gef;onf/ 8Junction Centre Nay PyiTaw wdk;csJYzGifhvSpfjcif;zGifhyGJtcrf; tem;ukd wkd;csJUaqmifrsufESmpm wGif usif;yonf/9 aejynfawmfckdif ykAoD&d NrdKUe,f NrdKUe,faq;Hk trSw(2) f zGiytcrf;tem;ukd aq;HOypm hf JG k usif;y&m Ed k i f i H a wmf a t;csrf ; om,ma&;ESifh zGHYNzdK;a&;aumifpD twG i f ; a&;rS L ;(1) oD [ ol & OD;wifatmifjrifhOD; wufa&muf um aq;Hqi;bkwudk pufcvkwf k dk f f ESyf zGivpay;onf/ d hf S f wmvDbefwkdYtm;ESpfcsD qefYusifwkdufckdufcJhonfh ygup wef E d k i f i H t aemuf a jrmuf y k d i f ; 'uf'DZkdifa'o&Sd &Gmi,fwpf&Gm ema&;wpfcktaocHAHk; aygufuGJoDaygwHwm;5 8. 2011 ckEpf jzpf&yfrsm; S rIjzpfyGm;&m 36 OD; aoqHk;NyD; 40 aerItm; OD;wnfcsufajymif;vJ odrfawmfBuD; pwifusif;ycJhNyD; 'Pf&m&&SdcJhaMumif; &Jt&m&Sdrsm; oG m ;ap&ef &nf & G , f j cif ; jzpf wwd , aeYwG i f t pnf ; ta0; u ajymMum;onf/ aMumif; tpkd;&wyfzGJUwm0ef&Sdol atmifjrifpm usif;yNyD;pD;onf/ G wpfOD;uajymMum;onf/ 10 (48) Budrfajrmuf jrefrmh 13 aejynfawmf-awmifndKausmuf r suf & wemjyyG J E S i f h 12-15 tiftm;jyif; ivsiEihf qlemrD NrdKUopf-uefjym; (rauG;) uw&m fS rPd & wemausmuf p d r f ; cef ; r 'PfcHcJh&onfh *syefEdkifiH vrf;opfzGihfyGJtcrf;tem;ukd ae zGiytcrf;tem;ukd aejynfawmf&dS zlul&SD;rm;'kdiftdcsDEsLuvD;,m; jynfawmfcdkif Ow&oD&dNrdKUe,f hf JG jrefrmhausmufrsuf&wemjywkduf pufHk&Sd trSwf (1)? trSwf (2)? aejynfawmf-awmifndKvrf;ykdif; teD;rPd&wemausmufpdrf;cef;r trSwf (3) ESitrSwf (4) "mwfyef;wifvrf;qHkteD;&Sd r*Fvm hf usif;y&m EdkifiHawmfat;csrf; aygif;zkdwkdY aygufuGJrIjzpfyGm;&mrS r@yfusi;y&m EdkifiHawmf0efBuD; f om,ma&;ESifh zGHYNzdK;a&;aumifpD xGufay:vmaom "mwfaiGY,kd csKyf OD ; od e f ; pd e f wuf a &muf twG i f ; a&;rS L ;(1) oD [ ol & pdrfhrIrsm; [efYwm;&efESifh "mwf csD;jrihf urnf;armfuGef;ukd puf OD;wifatmifjrifhOD; wufa&muf a&mifjcnfjzmxGufrIxdef;csKyf&ef cvkwfESdyf zGihfvSpfay;onf/ tm;ay;csD;jrifhonf/ wkwfjynfolYorwEkdifiH *syefppfbufrS&[wf,mOfrsm; ukd toH;jyKNyD; a0[ifra&zsef;csrI wk w f j ynf o l Y v G w f a jrmuf a &; k S 11 jynfaxmifpk jrefrmEdkifiH aqmif&Gufvsuf&SdaMumif; *syef wyfrawmf General Political Deawmf Ed k i f i H a wmf 0 ef B uD ; csKyf rD'D,mrsm;u azmfjyonf/ partment rS Deputy Director, OD;odef;pdefonf *syefEdkifiH 0efBuD; Lieutenant General Jia Tingan csKyf rp w memtk d w k d c ef x H o k d Y 13-15 q|tBudrf EkdifiHawmfA[kd OD;aqmifaom avhvma&;ukd,f *syefEiiH qef'i;NrdKU wk[ca'o kd f dk f d dk k oHCmh0efaqmiftzGJY yOr pm;vS,ftzGJYonf umuG,fa&; ESifh *syefta&SUajrmufykdif;wkdY tpnf;ta0;ukd urmat;ukef; 0efBuD;XmerS ppfa&;csKyfAkdvfcsKyf ivsifESifh qlemrDvIdif;wkdYaMumifh ajr&S d r[mygomPvk d P f * l cifaZmfO; ESihf wyfrawmf t&m&SBd uD; D touf tk;tdrpnf;pdrrsm; ysufp; d f f D qH;H;&onftwGuf pmemaxmuf k I h xm;aMumif; o0Pfvmay;ydYk onf/ T zdvpfykdifEdkifiHawmifykdif; qlvljynfe,f *sdKvkdNrdKU pmoif ausmif ; wpf a usmif ;tjyif bufwGif vufvkyfAHk;wpfvHk; ayguf u G J r I j zpf y G m ;&m vl i g;OD ; aoqHk;cJhNyD; tqkdygwkdufckdufrIrSm tpGef;a&muftzGJYtpnf;wpfck vufcsufjzpfaMumif;? zdvpfykdif tpk d ; &wyf z G J YtMurf ; zuf qlemrDivsif'PfcH*syefEdkifiHwpfae&m orm;rsm;ukd ppfqifa&;qifETJ 6 9. 2011 ckEpf jzpf&yfrsm; S2011 ckEpf jzpf&yfrsm; Srsm;tm; aejynfawmf&dS bk&ifhaemif &dyfom {nfhcef;rvnf;aumif;? umuG,a&;0efBuD;XmerS AkdvfcsKyf f BuD;rif;atmifvIdiftm; umuG,f a&;0efBuD;Xme aZ,smoD&dAdrmef {nfhcef;rvnf;aumif; oD;jcm; pDvma&muf awGYqHkonf/ 14 ta&SUawmifwkdif;ppfXme csKye,fajrwGiKNU (apmvm;bG,) f f f tMurf;zufaomif;usef;oltzGJUrS tzGUJ 0iftcsKUd onf vufeufcJ,rf; rD;ausmufrsm;ESitwlvufeufEihf fh S Nidrf;csrf;a&; vJvS,f0ifa&muf cJhMuaMumif; jynfwGif;rD'D,mrsm; u a&;om;azmfjyonf/ 16 Ek d i f i H a wmf 0 ef B uD ; csKyf OD;odef;pdef onf urmhabmvHk; tzGYJ csKyfOu| Mr.Joseph S. Blatter ESihf tzGYJ 0ifrsm;tm; aejynfawmf&Sd tpkd;&tzGJYHk; tpnf;ta0;{nhf cef;r vufcHawGUqHkonf/ 19 omoemawmfqkdif&m bGJY wH q d y f a wmf r sm; quf u yf vSL'gef;yGEihf qGr;qefpr;avmif; J S f d f vSLyGJukd aejynfawmf OygwoEd apwD a wmf 0w u e,f a jr&S d omoemhr[mAdrmefawmfBuD; usif;y&mEkdifiHawmf Mo0g'gp&d, q&mawmf B uD ; rsm;? Ek d i f i H a wmf oHCr[mem,u q&mawmfBuD; rsm;? wd y d # u"&? wd y d # u aum0d ' q&mawmf B uD ; rsm;ES i f h bGJYwHqdyfawmf tvSLcH,lawmfaejynfawmf-awmifndK-NrdKUopf-uefjym;(rauG;) uw&mvrf;opfzGifhyGJrl M urnf h q&mawmf B uD ; rsm;? wkdif;xGm&&SdaMumif; rkd;av0oESifh omoem EG , f 0 if o D v &S i f ZvaA'TefMum;rI OD;pD;Xmeu q&mBuD;rsm; rufMum;pOfaxmifpk (,lattD;) &Sd 'lbkdif; qdyfurf;wGif tar&duefa':vm ESpfoef;ausmfzkd;&Sd ypwkdaoewf aygif; 16000 ukd &SmazGawGU &SdcJhaMumif;? tqkdygvufeufrsm; rSm wl&uDEkdifiHrS ,DrifEkdifiHokdY w&m;r0if wifykdYjcif;jzpfaMumif; 'lbdkif;&JwyfzGJUtBuD;tuJ AkdvfrSL; f 27 jynf a xmif p k j ref r mEk d i f i H csKycgvfzefwmrifu ajymMum;onf/ awmf EkdifiHawmfat;csrf;om,m a&;ESifh zGHYNzdK;a&;aumifpDOu| 30 Ed k i f i H a wmf o r w tjzpf AkdvfcsKyfrSL;BuD;oef;a&TESifhZeD; a&G ; cs,f w if a jr m uf c H x m;&ol a':BudKiBf udKiwYdku wnfcif;{nfhcH OD ; od e f ; pd e f o nf jynf a xmif p k f onfh (66) ESpfajrmuf wyfrawmf vTwfawmfem,u a&SUarSmuf aeYtxdr;trSwf {nfcyEihf *kPjf yK Ed k i f i H a wmf o r w tjzpf uwd f h H JG S npmpm;yG J u k d aejynf a wmf & S d opmjyKNyD; yxrtBudrf jynf aZ,smoD&dAdrmef usif;yonf/ axmifpkvTwfawmf yHkrSeftpnf; G f tm&yfapmfbGm;rsm; jynf ta0;wGif rdeYf ce;ajymMum;onf/ Mum;csufukd uarm'D;,m;EdkifiH qk d i f & m 'AvsLtd w f c sf t k d X mae ukd,fpm;vS,f a'gufwmyDwm 0efrm&ifu urmhwDbDa&m*gaeY ES p f y wf v nf t crf ; tem;wG i f ajymMum;onf[k qif[mowif; G u azmfjyonf/8{Nyv D 2-3 jynfaxmifpkorw jrefrm Ek d i f i H a wmf ' k w d , or w a'guf w mpk d i f ; armuf c rf ; onf wm0ef&Sd yk*dK vfrsm;ESifhtwl wmcsD vdwfNrdKUe,fESifhwmavNrdKUwkdY&Sd u,fq,fa&;pcef;rsm;odkY oGm; a&muf ivsif ' Pf o if h j ynf olrsm;tm; tvSLaiGESifhaxmufyHh ypnf;rsm;ukd ay;tyfvSL'gef;NyD; &Srf;jynfe,f usdKif;wHkNrdKU? [J[kd; NrdKUrsm;okdY qufvufoGm;a&muf um a'ozGHYNzdK;wkd;wufrIrsm;udk vSnfhvnfMunfhIppfaq;onf/ *syef E d k i f i H 0 ef B uD ; csKyf emtk d w d k c ef o nf td 0 wJ a 'o? 11. 2011 ckEpf jzpf&yfrsm; S &dpkZif;wuwm NrKdU&Sd qlemrD aMumifhysufpD;oGm;aomae&mrsm; ukd vSnvnfMunfppfaq;onf/ hf hI2011 ckEpf jzpf&yfrsm; S 3 jynfaxmifpkorwjrefrm EdkifiHawmf 'kwd,orw oD[ ol & OD ; wif a tmif j rif h O D ; onf wkwfjynfolYorwEdkifiH pD;yGm; ul;oef;a&;0efBuD;Xme 'kwd, 0ef B uD ; H.E. Mr. Chen Jian acgif;aqmifonfh tzGUJ ukd aejynf awmf&Sd EkdifiHawmforwHk; {nfh cef;r vufcHawGUqHkonf/ 5kSm;EdkifiH umZufpwefNrdKUqlemrD'PfcH a'orsm;odkY vSnhfvnf &Sd bkdifukda&m tmumo,mOf MunhfIaeaom *syef0efBuD;csKyf vTwfwifa&;pcef;rS qkd,kZfwD emtdkwdkcef2 wkwfjynfolUorwEkdifiH uG e f j rLepf y gwD A[k d a umf r wD EdkifiHa&;AsLkd tNrJwrf;aumfrwD 0ifESifh wkwfjynfolYEdkifiHa&; twkdifyifcHuGefz&ifh (11) Budrf ajrmuf trsdK;om;aumfrwDOu| rp w musmcsif h v if OD ; aqmif aom uk d , f p m;vS , f t zG J Y o nf jynfaxmifpkorwjrefrmEdkifiH awmf cspfMunfa&;c&D; vnf ywf & ef rE a v;Nrd K Uok d Y txl ; av,mOf j zif h a&muf & S d v m&m rEav;NrdKUawmf0efESifh wm0ef&Sd yk*Kdvfrsm;u avqdyf BudKqkd EIwfqufMuonf/ wkwfukd,fpm;vS,ftzGJU onf cspfMunfa&;c&D;vnfywf NyD;aemuf {NyDv 5 &ufaeYwGif &efukefNrdKUrS jyefvnfxGufcGmoGm; &m &ef u k e f t jynf j ynf q k d i f & m avqdyf wm0ef&Sdyk*dKvfrsm;u ykdYaqmifEIwfqufMuonf/trfat - 21 tmumo,mOfukd armfpukdpHawmfcsdef eHeuf 2 em&D 18 rdepf atmifjrifpGm vTwfwif vkdufaMumif; if;tmumo,mOf vT w f w if a &;pcef ; rS owif ; xkwfjyefonf/*syef t &m&S d r sm;u ajymMum; onf/ 7 jynfaxmifpkorw jrefrm Ed k i f i H a wmf b @ma&;aumf r &S i f (1^2011)Budrfajrmuf tpnf; ta0;ukd aejynfawmf&dS Ediiawmf k f H or w H k ; jynf a xmif p k t pd k ; & tzGJUtpnf;ta0;cef;r usif;y &m jynfaxmifpkorw jrefrm Ed k i f i H a wmf b @ma&;aumf r &S i f Ou| Ediiawmforw OD;ode;pdef k f H f wufa&muf trSmpum;ajym Mum;onf/ 'k w d , or w rsm; jzpf Muonf h o D [ ol & OD ; wif a tmif jrifhOD;ESifh a'gufwmpdkif;armuf crf;wdkYonf aejynfawmf wnf xm;ukd;uG,fvsuf&Sdaom Oygw oEdapwDawmfjrwfBuD;a*gyu tzG J UH k ; tpnf ; ta0;cef ; r usi;yonfh OygwoEapwDawmf f d jrwfBuD;vkyfief;nd E I d i f ; tpnf ; ta0;odkY wufa&muftrSmpum; ajymMum;onf/ yem;rm;EdkifiH&Sd yem;rm; wl;ajrmif;ay:wGif wwd,ajrmuf wH w m;wpf p if ; uk d tar&d u ef a':vmoef; 300 tukeftuscH um wnf a qmuf o G m ;rnf j zpf aMumif ; yem;rm;Ed k i f i H j cm;a&; 0efBuD; *RefumvkdYpfrm&D,mu ajymMum;onf/6 jynfaxmifpkorw jrefrm Ed k i f i H a wmf Ek d i f i H a wmf or w OD ; od e f ; pd e f o nf jynf a xmif p k tqifh tzGJUtpnf;0ifyk*Kdvfrsm;? wkdif;a'oBuD;ESifh jynfe,f0ef BuD ; csKyf r sm;ES i f h jynf a xmif p k 'kwd,0efBuD;rsm;tm; aejynf awmf&Sd EdkifiHawmforwHk;cef;r aqmifBuD;awGUqHk trSmpum; ajymMum;onf/ *syefEdkifiHwGif rwfv 11 &uf u vI y f c J h a om ivsif E S i f h qlemrDjzpfay:rIaMumifh aoqHk; olOD;a&rSm 12468 OD;&SdNyDjzpf aMumif;? aysmufqHk;aeqJOD;a&rSm 8 Axl ; wyf N rKd U wyf r awmf 15092 OD;cefY &SdaeqJjzpfaMumif; (Bunf;) Akdvfoifwef;ausmif; 9 12. 2011 ckEpf jzpf&yfrsm; S ppf a &;jyuG i f ; usif ; yaom wyfrawmf (Munf;) Akvoifwef; d f ausmif; Akdvfa vmif ; oif w ef ; trSwfpOf (114) oifwef;qif; *kPfjyKppfa&;jytcrf;tem;odkY wyfrawmfumuG,fa&;OD;pD;csKyf AkdvfcsKyfBuD;rif;atmifvIdif wuf a&muf rdefYcGef;ajymMum;onf/ wyfrawmfumuG,fa&; OD;pD;csKyf onf naeykdif;wGif usif;yaom oifwef;qif;*kPfjyKnpmpm;yGJ okdY wufa&mufcsD;jrifhonf/ tD & ef E d k i f i H umZuf b if wuokdvf okawoeXmerS ausmif ; om;rsm;u t&S n f 5 rDwmESifh tus,f 2 rDwm&SdNyD; wpfem&DvQif rkdif 80 EIef;armif; ESiEiaom [mAiftrnf&dS aepGr; f kd f f tifo;armfawmf,mOfudk xkwvyf kH f k EdicaMumif; z&ufwADowif;Xme k f hJ D u owif;xkwjf yefonf/ 10 jzL;NrKdUe,f ckwif (50)qHh jynf o l Y a q;H k taqmuf t tH k opfzGifhyGJ? t.x.u (1) ausmif;0if; twGif; ESpfxyfausmif;aqmif opfziyEihf ausmufwHcg;NrKdUe,f G hf JG S awmuRJtif; (16)ckwifqHh wkduf e,fjynfolYaq;HkopfzGifhyGJrsm; usif;y&m tcrf;tem;okdY jynfoYl vTwfawmfOu| ol&OD ; a&T r ef ; ESifhZeD;a':cifav;oufwkdYwuf a&muftm;ay;csD;jrifhMuonf/ 11 vl a ygif ; 25000 ausmf aoqHk;cJh&NyD; 1986 ckESpfaemufykdif;urmhtqkd;&Gm;qHk; EsLuvD; ,m;uyfab;ukd jzpfay:apcJaom h qlemrDa&vIdif;kdufcwfrI wpfv jynfhtxdrf;trSwfukd *syefEdkifiH urf;kd;wef;a'owpf0ef; jyK vkyfcJhMuonf/ 12 jref r mEd k i f i H t ay:csrS w f xm;aom ta&;,lywqYkd rrsm;ukd d f I Oa&myor* (tD;,l)u avQmhcs ay;zG,f&SdaMumif; tD;,lwm0ef&Sd olwpfOD;u ajymMum;onf/tem;ukd aejynfawmf&Sd Oygw oEdapwDawmfBuD; vkdPfawmf twGif;usif;y&m EdkifiHawmfA[kd oH C mh 0 ef a qmif aejynf a wmf wyfue;NrKdUe,f aiGawmifawm& k f pmoifwkdufy"meem,u q&m awmf tbd"Zr[m&|*kk t*r[m y@dwb'E ynmod&DxHrS ae jynfawmfaumifpDOu| NrKdUawmf 0ef OD;ode;GeYf Eihf y&dowfrsm;u f S ukd;yg;oDvcH,l aqmufwnfMu NyD; y&dwfw&m;awmfrsm;ukd em,l Muonf/ urmhtjrefqHk; plygbwfp um;wpfpD;ukd tm&yfapmfbGm; rsm;jynfaxmifpk (,lattD;)wGif usif ; yvsuf & S d a om jynf o l Y o,f,lykdYaqmifa&;qkdif&m EkdifiH wumtzGJU urmhukefpnfjyyGJ cif;usif;jyo&ef e,fomvefrS o,faqmifvmNyD; 'lbkdif;NrKdUwGif jyoxm;NyDjzpfaMumif; ukepnfjyyGJ f wm0ef&orsm;u ajymMum;onf/ dS l13 2011 ckESpf aejynfawmf NrKdUawmf0ef r[moBuFef Tour Gold Cup zdwfac:a*gufoD;kduf NyKd i f y G J zG i f h y G J t crf ; tem;uk d aejynfawmf&dS NrKdUawmfa*gufui; G f usif;y&m aejynfawmfaumifpD Ou| aejynfawmfNrKdUawmf0ef OD;odef;GefYu Tracer Ball ukdkduf NyKdifyGJukd zGifhvSpfay;onf/ *syefEdkifiH qlemrDa&vIdif; 'Pf u k d tjyif ; txef c H p m;cJ h & aom qef'kdif;NrKdU&Sdavqdyfukd 21 aejynfawmfckdif ZrLoD&d NrKUd e,f &mZo*F[vrf;&Sd trsK;om; d jyefvnf zGifhvSpfonf/ jywkdufwnfaqmufa&;vkyfief; kd f H 15 tm&SEiirsm;onf vHNk cKHa&; pDrHudef;&Sif;vif;aqmifusif;y qki&m udp&yfrsm;ESifhywfouf aom wnfaqmufqJ trsKd;om; d f tjyeftvSefyl;aygif;aqmif&Guf jywdkuf (aejynfawmf)ESifh trsKd; rIjrifhwifMu&ef wkwforw om;pmMunfhwkduf (aejynfawmf) [lusifaxmif;u wkuwe;vkuf wkdY cif;usif;jyoa&;qkdif&m d f G f d tpnf;ta0;wGif jyefMum;a&; onf/ 0efBuD;XmeESifh ,Ofaus;rI0efBuD; f l 17 ESpopfu;r*Fvm tE&m,f Xme jynfaxmifpk0efBuD; OD;ausmf uif;y&dwfw&m;awmfem tcrf; qef;u aqG;aEG;rSmMum;onf/ 10 13. 2011 ckEpf jzpf&yfrsm; S2011 ckEpf jzpf&yfrsm; Sa&'D,kdowdrTm rtifMuif;ckdif ESihf rtifMuif;vIiwYkd tm; &efuef d f k uav;aq;HkBuD; atmifjrifpGmcGJ pdwfukoEdkifonf/ 9 wkwfEdkifiH t*FgN*Kd[f avhvma&; ,if*l;-1 tmumo ,mOfukd umZufpwef&dS bkiwaem d f dk k&Sm; tmumopcef;rS vTwfwif vdkufNyD; t*FgN*Kd[ft&HN*Kd[f (vESpfpif;) teuf rdk;bkdYpfukdavh vmrnfjzpfaMumif; wkwtmPm f ykdifwdkYu xkwfjyefaMunmonf/ 10 wef a qmif r k e f ; vjynf h (omrn zvtcgawmfaeY) onf Ak'omoemorkdif; xl;uJpGmay: aygufcJhaom omrnzv okwf awmfBuD;ukd Ak'b&m;&Sifu a[m k Mum;awmfrlcJhonfhaeYjzpfojzifh jrefrmEdkifiHwpf0ef; omrnzv tcgawmfyGJ? rD;xGef;yGJ? pkaygif; bHuxdetvSLyGrsm; usi;yonf/ k f J f zdvpfykdifEdkifiH awmifydkif; a&vTrf;ojzifh jynfol 30000cefY 41aetdrfrsm;ukd pGefYcGmajymif;a&TU aexkdifMu&aMumif; tifwmeuf owif;wGif azmfjyonf/ jynf a xmif p k o r w 11 jrefrmEdkifiHawmf EdkifiHawmforw OD;odef;pdefonf wkwfjynfolY or wEdiiH uGejf rLepfygwD A[kd k f aumfrwDESifh aygvpfAsLkdtzGJU0if ayusif ; jrLeD p D y ,f a umf r wD twG i f ; a&;rS L ; H.E.Mr.Liu Q OD;aqmifaom ud,pm;vS,tzGUJ k f f tm; EdiiawmforwH; {nfcef;r k f H k h vufcHawGUqHkonf/ jynfaxmifporw jrefrm k EdkifiHawmf 'kw,orwoD[ol& d OD;wifatmifjrifhOD;onf &efukef NrKdU OD;0dpm&vrf;&Sd wyfrawmf cef;r jyovsuf&Sd onfh Enterprise India Show 2011 jyyGJukd oGm; a&mufMunfhItm;ay;onf/ awmifukd&D;,m;EkdifiHwGif usi;yrnfh 18 EdiiH xdyo;tpnf; f kf f D ta0;wGif ajrmufukd&D;,m;EkdifiHEsLuvD;,m;tpDtpOftay: tar&duef? *syefwdkYESifh aqG;aEG;rI rsm;jyKvkyfoGm;rnfjzpfaMumif; a'oqki&m rD',mrsm;u owif; df D xkwfjyefonf/ tif'kdeD;&Sm;EdkifiH *sumwm wGif usi;yonfh (26) Budrfajrmuf f ta&SUawmiftm&S tm;upm;NyKdiyJG f wGif jrefrmEkdifiHtwGuf yxrqHk; a&TwHqdyfqkukd jrm;ypftm;upm; r,f atmifiSdrf;u pwifqGwfcl; ay;vkdufonf/ 44. 2011 ckEpf jzpf&yfrsm; S 12 jrefrmEdkifiH trsKd;om;vlY tcGifhta&;aumfr&Sifonf EdkifiH awmf o r w OD ; od e f ; pd e f x H o k d Y tusOf ; uscH a e&ol r sm;tm; vGwfNidrf;csrf;omcGifhay;NyD; xyfrH vTwfay;Edkifyg&efESifh vGwfNidrf; csrf;omcGifhwGif xnfhoGif;ray; Edkifao;olrsm;ukdvnf; rdom;pk ES i f h a wG U qH k & ef vG , f u l o nf h tusOf;axmifrsm;odkY ajymif;a&TU ay;&ef arwm&yfcHwifjyonfh tdwfzGifhpmukday;ydkYonf/ tD*spforw rlbm&uftm; zrf;qD;NyD;aemuf tD*spfEdkifiHrS tpa&;ESifha*smf'efEkdifiHrsm;odkY "mwfaiGUydkYonfh ydkufvkdif;wpf vki;rSm ajcmufBudrajrmuf azmuf d f f cGJzsufqD;jcif;cHcJh&NyD; "mwfaiGU a&mif;csrIudk rvdkvm;onfhtkyfpk vufcsufjzpfEdkifaMumif; vHkNcKH a&;todi;f t0ki;f u ajymMum;onf/ k d 14 wyf r awmf u muG , f a &; OD;pD;csKyf AkvcsKyBf uD; rif;atmifvif d f dI onf AD , uf e rf q k d & S , f v pf orwEdiiH EdkifiHawmf0efBuD;csKyf k f Mr.Nguyen Tan Dung tm; [EGdKif;NrKdU&Sd 0efBuD;csKyfHk;odkY oGm;a&mufawGUqHkonf/ wyfrawmfumuG,a&;OD;pD; f csKyf AkvcsKyfBuD; rif;atmifviEihf d f dI f S ZeD; a':MuLMuLvSOD;aqmifaom jref r mh w yf r awmf tqif h j rif h cspfMunfa&; ukd,fpm;vS,ftzGJU onf aejynfawmfavqdyoYdk nae f yki;wGif jyefvnfa&muf&onf/ df dS14 uGef*kdEkdifiH&Sd nmrlvm*sD&m NzKd ; a&;Xme 0ef B uD ; H.E.Mr. rD;awmifonf ESpfaygif; wpf&m Andrew John Bower Mitchell tm; twGif; tBuD;rm;qHk; aygufuGJrI aejynfawmf&Sd EdkifiHawmforw k h H k wpf & yf jzpf a y:cJ h a omf v nf ; H;{nfcef;r vufcawGUqHonf/ rD;awmifteD;&Sd *kd[mNrKdU twGuf jynf o l Y vT w f a wmf O u |tif'dkeD;&Sm;EdkifiH orw a'gufwm qlpDvdkbefbef;,l'dkkdEdku EdkifiHawmforwOD;odef;pdeftm; &if;&if;ESD;ESD;EIwfqufpOfpkd;&drfzG,fr&Sdao;aMumif; tuJ ol&OD;a&Tref;onf NAdwoQygvDref d jzwf y nm&S i f r sm;u ajymMum; trwf tpk;&tzGJU0if 0efBuD;ESifh d onf/ tjynfjynfqkdif&mzGHUNzKd;a&;Xme 0ef B uD ; H.E.Mr. Andrew John 'kwd,orw oD[ol& Bower Mitchell OD ; aqmif a om 15 OD;wifatmifjrifhOD;onf NAdwdoQ udk,fpm;vS,ftzGJUtm; aejynf ygvD r ef t rwf tpk d ; &tzG J U 0if awmf&Sd jynfolYvTwfawmf {nfh 0efBuD;ESifh tjynfjynfqkdif&mzGHU cef;r vufcHawGUqHkonf/ 42 45. 2011 ckEpf jzpf&yfrsm; S 16 jynfaxmifpkorw jrefrm Ediiawmf Ediiawmforw OD;ode;f pdef kfH kfH onf tif'e;&Sm;orwEdiiH bmvD dk D kf NrKdUusif;yrnfh (19)Budrfajrmuf tmqD,HxdyfoD;tpnf;ta0;ESifh qufpyfxyo;tpnf;ta0;rsm;odYk df D wufa&muf&ef txl;av,mOf jzifh aejynfawmfrS tif'kdeD;&Sm; orwEdkifiHokdY xGufcGmonf/ k 17-20 jynfaxmifporw jrefrm Ed k i f i H a wmf Ed k i f i H a wmf orw OD;odef;pdefonf eHeuf 9 em&Dwif tif'e;&Sm;EdiiH bmvDNrKdU G dk D kf &S d Bali Nusa Dua Convention Centre (BNDCC), NUsa Dua 5cef;r usif;yonfh (19)Budrf ajrmuf tmqD,HxdyfoD;tpnf; ta0;zGifhyGJtcrf;tem;ESifh tjcm; aomtpnf;ta0;rsm;okdY wuf a&mufonf/ 19 tif ' d k e D ; &S m ;or w Ed k i f i H bmvDNrKdUusif;yvsuf & S d o nf h (19) Budrajrmuf tmqD,xyo; f H d f D tpnf;ta0;ESifh qufpyfxdyfoD; tpnf;ta0;rsm;okdY wufa&muf cJaom jynfaxmifporw jrefrm h k Ed k i f i H a wmf Ed k i f i H a wmf o r w OD;odef;pdefonf tmqD,Htpnf; ta0;rsm;odkY owif;&,lvsuf &Sdonfh jynfwGif;jynfyrS jrefrm owif;axmufrsm;tm; Nikko Bali [dw,fwif vufcawGUqHkNyD; k G H2011 ckEpf jzpf&yfrsm; S owif;axmufrsm;ar;jref;csuf NrKdU&Sd taomu[dkw,fwGif 3 rsm;ukd &Sif;vif;ajzMum;onf/ &ufwkdif usif;y&m EkdifiHaygif; 47 EdkifiHrS uk,pm;vS,awmfrsm;ESihf d f f 21 1964 ckESpf jynfolYtvkyf avhvmolaygif; 500 cefY wuf orm;rsm; tajccH&ydkifcGifhESifh a&mufMuonf/ wm0efrsm;jy|mef;onfhOya'ukd 2011 ckESpf jynfolYvTwfawmf 27 'k w d , or w oD [ ol & Oya'trSwf 12 jzifh kyor;onfh OD;wifatmifjrifhOD;onf aejynf f d f Oya'uk d Ek d i f i H a wmf o r w u awmf aumifpDe,fajr ykAoD&d jynfaxmifporw jrefrmEdiiawmf NrKdUe,ftwGif;&Sd trS w f (20) k kfH zGUJ pnf;yHtajccHOya't& vufrwf ausmif;rS ausmif;om;? ausmif;ol k S a&;xkd;jy|mef;onf/ rsm;tm; atmifoD&dazmifa';&Sif; Ekiiawmforw OD;ode;pdef u ynma&;taxmuftyHhrsm;? d f H f onf {&m0wD w k d i f ; a'oBuD ; ynmoif qkrsm;ay;tyfcsD;jrifh rtlyifckdif anmifwkef;NrKdUe,f&Sd jcif ; tcrf ; tem;usif ; y&m {&m0wDjrpful; {&m0wDwHwm; ykAoD&dNrKdUe,f&Sd tajccHynm (anmifwkef;)zGifhyGJ tcrf;tem;odkY txufwef;ausmif;okdY vnf; wuf a &muf t m;ay;csD ; jr i f h N yD ; aumif;? qufvuf aejynf trSmpum;ajymMum;um urnf; awmf w yf u k e f ; NrKd U e,f a &T N rKd U armfuGef; ausmufpmwdkifudk puf tajccHynm txufwef;ausmif; cvkwfESdyfzGifhvSpfay;onf/ (cG) usi;y onfh Original Group J f Co., Ltd. u jyKjyifrr;rH aqmufvyf Gf k kd f H f 23 tD&wfEiitwGi; usL;vGef vSL'gef;aom ausmif;aqmifrsm; onf h jypf r I r sm;ES i f h p yf v sOf ; vT J a jymif ; ay;tyf j cif ; tcrf ; tar&dueftpkd;&ESifh tar&duef tem;ok d Y vnf ; aumif ; wuf wyf z G J U 0if r sm;tm; t&yf o m; a&mufcsD;jrifhonf/ 'kwd,orw a'gufwm 3000 ausmfwkdYu w&m;pGJqkdxm; aMumif; &mZuft,ftbm'Da*g pkdif;armufcrf;onf aejynfawmf k f tD&wfa&SUaersm;tzGJUu aMunm wyfue;NrKdUe,f&dS ckwif (100)qHh aq;HkopfzGifhyGJtcrf;tem;okdY onf / wufa&mufcsD;jrifhNyD; aq;Hkopf 27-29 urmvHk;qdkif&m Ak'bm urnf;armfuGef;ukd pufcvkwf om0if w d k Ytpnf ; ESdyfzGifhvSpfum tarT;eHYom&nf ta0;udk tdEd,EdkifiH e,l;a'vD rsm;jzifh yufzsef;ay;onf/ 43 46. 2011 ckEpf jzpf&yfrsm; S'DZifbmv 1 EkdifiHawmforw OD;odef; pdefonf tar&duefjynfaxmifpk EdkifiHjcm;a&;0efBuD;Xme0efBuD; rppf[Dvm&Duvifwef OD;aqmif onf h uk d , f p m;vS , f t zG J Y tm; orwHk;{nfhcef;r vufcHawGY qHkonf/ Ekiiawmftpk;& ajyma&; d f H d qkdcGifhESifhowif;xkwfjyefa&; tzGJY acgif;aqmif jynfaxmifpk0efBuD; OD;ausmfqef;tm; t,fv*smZD;&m; f k y f j rif o H M um;XmerS owif ; axmufonf jyefMum;a&;0efBuD; Xme 0efBuD;Hk; {nfhcef;rokdY vm a&mufawGYqHkonf/ xkdif;EkdifiHbk&ifrif;jrwf (84) ESpfajrmuf &ufjrwfarG;aeY r*Fvmtxdrf;trSwftjzpf jrefrm EkdifiHtpkd;&u jrefrmEkdifiHtusOf; axmiftoD;oD; jypf'PfuscH vsuf&Sdaom xkdif;EkdifiHom; &Spf OD;tm; vGwfNidrf;csrf;omcGifhjyK jynfESif'Pfay;vkdufonf/ d f H f 2 Ekiiawmforw OD;ode;pdef onf b,f v mk p f o r w Ek d i f i H 0efBuD;csKyf a'gufwm rDac;vfADGrD ,mpnD u k d A pf c sf O D ; aqmif a om ukd,fpm;vS,ftzGJYtm; orw tdrfawmfoHwrefaqmif aqG;aEG; yGJcef;r awGYqHkaqG;aEG;onf/ EkdifiHawmftpkd;&u Nidrf; csrf;pGmpka0;cGifhESifh Nidrf;csrf;pGmEdkifiHawmforwOD;odef;pdefu tar&duefEdkifiHjcm;a&;0efBuD; rppf[Dvm&Duvifwefukd vufcHawGUqHkpOfpD w ef ; vS n f h v S n f c G i f h q k d i f & m Oya'ukd xkwfjyefaMunmonf/ jynfaxmifpkvTwfawmfu uk,yiausmif;rSwywifOya'ukd d f dk f f kH jy|mef;onf/ jynfaxmifpkorwjrefrm EkdifiHawmf &Srf;jynfe,ftpkd;&tzGJU rS jynfe,ftqifhNidrf;csrf;a&; aqG;aEG;a&;tzGJUESifh RCSS /SSA Nidrf;csrf;a&;aqG;aEG;a&;tzGJUwdkY onf &S r f ; jynf e ,f a wmif B uD ; [kdw,f yPmroabmwlnD csufvufrSwfa&;xkd;onf/0efBuD;csKyf a'gufwmrDac;vfADG rD,mpnDukd ApfcsfwkdYwufa&muf tzGitrSmpum;ajymMum;onf/ hf 4 NAdwdefbk&ifhavwyfrawmfwkdufzGef;trsKd;tpm; *suf wdkufav,mOf pif;a&xuf0ufrQ onf ppf b uf u tyk d y p n f ; axmufyay;Edijf cif;r&SaomaMumifh hH k d ysH o ef ; rI r sm;&yf x m;&aMumif ; owif;rsm;u azmfjyonf/ 5 jref r mEd k i f i H cspf M unf a&;c&D ; vnf y wf & ef t wG u f b*Fvm;a'h&SfjynfolYorwEdkifiH 0efBuD;csKyf &Sw[mqDem OD;aqmif d f aomcspMf unfa&;uk,pm;vS,tzGUJ d f f onf aejynfawmfoYdk txl;av,mOf jzifh a&muf&Sdonf/3 yxrtBudrf jynfaxmifpk or w jref r mEk d i f i H a wmf E S i f h b,fvmkpforwEkdifiH pD;yGm;a&; zkd&rfzGifhyGJtcrf;tem;ukd aejynf awmf&Sd jrefrmtjynfjynfqkdif&m uGefAif;&Sif;A[kdXme usif;y&m 'kwd,orwoD[ol& OD ; wif 6 cspfMunfa&;c&D;a&muf&ae dS atmif j rif h O D ; ES i f h b,f v mk p f aom b*Fvm;a'h&Sf0efBuD;csKyf 44 47. 2011 ckEpf jzpf&yfrsm; S2011 ckEpf jzpf&yfrsm; S&Sw[mqDemtm; Ekiiawmforw d f d f H OD;odef;pdefu *kPfjyKBuKdqkdonfh tcrf;tem;ukd aejynfawmf&Sd orwtdrawmfOypm jrufcif;jyif f usif;yonf/ k&Sm;EkdifiHusif;ycJhaom ygvDrefa&G;aumufy 0efBuD;csKyf JG AvmwDrmylwif tmPm&ygwD onf trwfae&mtrsm;pkukd &,l Ekipr;r&Sojzifh orwa&G;aumuf d f G f d yGJyg0if,SOfNyKdifrnfhif;taejzifh EkdifiHa&;t& xkd;ESufcH&rIwpf&yf jzpfaMumif; Ediiwumowif;Xme kfH rsm;u a&;om;azmfjyonf/9 ppfwuokdvfAkdvfavmif; oifwef; trSwpOf (54) oifwef; f qif; *kPfjyKppfa&;jytcrf;tem; ukd jyifOD;vGifNrKdU ppfwuokdvf ppf a&;jyuG i f ; usif ; y&m wyfrawmf umuG,fa&;OD;pD;csKyf Ak d v f c sKyf B uD ; rif ; atmif v I d i f wuf a &muf r d e f Y c G e f ; ajymMum; onf/ wkwfESifhtar&duef um uG,a&;wm0ef&orsm; ppfbuf f dS l qki&maqG;aEG;yGudk NrKUd awmfayusi; df J f usif;yaMumif; qif[Gmowif; Xmeu azmfjyonf/7 aejynfawmf usef;rma&; 0efBuD;Xmeusi;yaom (12)Budrf f ajrmuf jrefrmhwdkif;&if;aq;orm; awmfrsm;nDvmcHzGifhyGJokdY 'kwd, orwa'gufwmpkdif;armufcrf; wuf a &muf r d e f Y cG e f ; ajymMum; onf/ ykvqyurf;AH;BuJwucuf J d f k kd f kd cH&rI ESpf (70) jynftcrf;tem;ukd h tar&duefEdkifiH 0g&SifwefNrKdUESifh ykvJqdyfurf;wdkYusif;yonf/10 jref r mEd k i f i H trsKd ; om; vlYtcGifhta&;aumfr&Sifu EdkifiH wum vl Y tcG i f h t a&;aeYwG i f tykd'f 8 ydk'fygaom owif;xkwf jyef c suf w pf & yf u k d xk w f j yef onf/ tmz*efepwefEdkifiHtwGif; &Sd aewdk;ESifhtar&duefwyfzGJUrsm;axmufyHha&;vrf;aMumif;rsm; udk ygupweftpkd;&u ydwfxm; ojzifh x&yfum;armif;olrsm;pGm onf ygupwefESifh tmz*efe,f pyf aomifwifvsuf&SdaeqJjzpf aMumif; qif[Gmowif;Xmeu azmfjyonf/ ygvufpwkdif;jynfolrsm; [lonf trnftm;jzifh zefw;xm; D jcif;rQomjzpfaMumif; ajymMum;cJh onhf tar&duefatmufvwawmf T f Ou|a[mif; e,l;*sif;Sdufcsfudk ygvufpwdi;0efBuD;csKyfu a0zef k fk f H f 8 Ediiawmforw OD;ode;pdef onf aejynfawmf&dS jrefrmtjynf jynfqi&m uGeAif;&Si;A[kXme dk f f f d usif;yaom (11) Budrfajrmuf tmqD,qufo,a&;ESihf owif; H G f tcsutvufEienf;ynmqki&m f S fh d f 0efBuD;rsm;tqifh tpnf;ta0; zGiytcrf;tem;odYk wufa&muf hf JG rdefYcGef;>rufMum;onf/45IwfcsvkdufNyD; txufygrSwfcsuf pum;twGuf jyefvnfawmif;yef &ef awmif;qdkvkdufonf/ 11 EdkifiHawmforwOD;odef;pdef onf aejynfawmftjynfjynfqif dk &mavqdyf wnfaqmufNyD;pD;ae rItajctaersm;ukd vSnfhvnf MunfhIppfaq;onf/ jynf o l Y vT w f a wmf O u | ol&OD;a&Tref;OD;aqmifaom jrefrm ukd,fpm;vS,ftzGJUonf tdEd, EdkifiHokdY cspfMunfa&;c&D;oGm; a&muf&ef &efueNf rKdUrS avaMumif; k c&D;jzifhxGufcGmonf/ tmz*efepwefEdkifiHtwGif; jzpfyGm;vsuf&Sdaom t*wdvkduf pm;rIjyemonf jynfyEkiiom; d f H rsm;aMumifh ykdrkdqkd;&Gm;aeaMumif; tmz*eforw [mrpfumZkdif;u ajymMum;onf/ 12 'kwd,wyfrawmfumuG,f a&;OD;pD;csKyf umuG,fa&;OD;pD;csKyf (Munf;) 'kw,AkvcsKyBf uD; pdk;0if; d d f onf b*Fvm;a'h&jfS ynfoYl orw EdkifiHokdY cspfMunfa&;c&D;oGm; a&mufrnfh umuG,fa&;OD;pD; csKyf (a&) 'kw,AkvcsKyBf uD;PfxGef; d d f ESifh ZeD;OD;aqmifaom jrefrm wyfrawmfcspfMunfa&;ukd,fpm; vS , f t zG J U tm; aejynf a wmf avqdy ykYdaqmifEwqufonf/ f I f 2012 ckESpf rwfv k&Sm; orwa&G;aumufyGJtwGuf EdkifiH a&;ygwDopfwpfczUJG pnf; orw k 48. 2011 ckEpf jzpf&yfrsm; S a&G;aumufyGJ yg0if,SOfNyKdifrnf jzpfaMumif; k&m;uka#rESihf rdacsmif;rsm; NrKd UwGi;f okYd arsmygvmcJonf/ MopaMw;vs h a':vm bDvD,H 30 zdk;txd qHk;IH;cJhonf/ oD&dvuFmEdkifiH bufwDumvdkNrdKUwGif 'DZifbm rSp Zefe0g&Dtapmydkif;txd rdk;a&csdef 63 vufr&GmoGe;cJNh yD; a&BuD;rIaMumihf vlwpfoef;ausmf f a&TUajymif;cJhMu&onf/ 2004 ckESpf qlemrDxufyif123 108. urmh&moDOwkajymif;vJrIxdcdkufrIydkrsm;onf[k qdkonf/ EdkifiH ta&SUydkif; a'owGif trsm;qHk;jzpfcJhNyD; aemufqufwGJtjzpf jcifEiywfoufaoma&m*grsm;jzpfym;jcif;? wpfEiiH S fh G kd f vHk;pyg;pdkuf{&d,m 20 &mcdkifEIef;txd qHk;IH;ysuf pD;jcif;rsm; jzpfay:cJhonf/ zdvpfydkifEkdifiHwGif rdk;onf;xefpGm&GmoGef;rI aMumifh wpfEiiv;wGif NrdKUaygif; 144 NrdKUrS vlaygif; kd f H kH wpfoef;cGJausmfxdcdkufysufpD;cJh&onf/ tar&duef a':vm 20 'or 29 oef;zdk; ysufpD;qHk;IH;cJhonf/ rav;&Sm;EdkifiHwGif Zefe0g&Dv 24 &ufrS 30 &uf t wG i f ; rd k ; onf ; xef p G m &G m oG e f ; cJ h & m abmf e D , d k u Ref ; ajrmuf y d k i f ; wG i f rd k ; a&csd e f 31 vufr&GmcJhojzihf vl 46000 ausmf a&vTrf;jcif;rS vGwfuif;atmifa&TUajymif;ay;cJh&onf/ wkwEiiawmifyi;wGif aqmif;Owkr;&Gm f kd f H kd f kd rIaMumihf vlaygif; 60000 ausmfukd u,fq,fcJh& onf/ vloef;aygif; 230 cefYESpful;c&D;oGm;vmcsdef jzpf axmifaygif;rsm;pGmaom vlwdkY armfawmf um;rsm;ukd ESi;zH;aeaomvrf;rsm;ay:wGif &yfxm;cJh f k &onf/ tat;vGefuJrIaMumihf oD;ESHrsm;vnf; ysuf pD;cJh&m tar&duefa':vm oef; 200 zdk;cefY qkH;IH; cJhonf/EdkifiHtaemufydkif;wGif a&BuD;rIrsm;jzpfay:cJhonf/ [wfESihf&Sif;'ef;a'orsm;wGif vl 6 OD;aoqHk;NyD; tdrfaxmifpk 2000 ausmf xdcdkufysufpD;cJhonf/ rd k ; onf ; xef r I bdkvD;AD;,m;EdkifiHwpf0ef; aemufqHk;&uf owywfwGif rdk;onf;xefpGm&GmrIaMumihf a&BuD;rI? ajrNydKrIrsm;jzpfay:cJhonf/ rwfapmufaomawmif apmif;rsm;wGif&Sdaom NrdKUawmfvmywfZfwGif tenf; qHk;vl 45 OD;aoqHk;NyD; vlwpfaomif;cefYtkd;rJhtdrfrJh jzpfc&onf/ Ediiajrmufyi; tarZHajredra'owGif hJ k f H kd f k hf a&vTr;rI'PfaMumihf jrpfurf;yg;rsm;NydKusum tquf f toG,frsm;jywfawmufcJh&onf/ jzpfpOfonf vmeDnmjzpfpOfaMumihfjzpfonf[k oufqdkif&mu aMunmcJh&onf/tyl y d k i f ; qd k i f u vk e f ; vqef;ydi;f wGif MopaMw;vsEdiiajrmufyi; k k f H kd f uGif;pvef? rpf&Sifurf;ajcokdY tiftm;jyif;xefaom tylydkif;qdkifuvkef; ,mpD (Yasi) onf wpfem&DvQif 177 rdkif EIef;jzihf 0ifa&mufcJhonf/ rkefwdkif;'Da&rsm; 0ifa&mufvr;rd;cJojzihf tar&duefa':vm 3 'or T f k h 5 bDvD,Hzdk; qHk;IH;ysufpD;cJh&onf/ rm'uf*wfpum;uRef;Edii ta&SUajrmuf k f H azazmf0g&Dv ydkif;okdY ,ckv 14 &ufaeYu tylydkif;qdkifuvkef; bif*Zm (Bingiza) onf wpfem&DvQif 115 rdiEe;jzihf D k f I f a&vTrf;rdk;rI hJ k h d f oD&dvuFmEdkifiHwGif a&vTrf;rdk;rIqufvuf 0ifa&mufcojzihf vlaygif; 15000 ausmf td;rJtrrhJ jzpfyGm;rIaMumihf vl 11 OD;aoqHk;NyD; 2 OD;aysmufqHk; b0okdYa&mufcJh&onf/ onf/ a&vTrf;rdk;rI'Pfukd vl 1 'or 25 oef;cHcJh& NyD; vl 320000 ausmfukd a&vGwf&mokdY a&TUajymif; ESif;rkefwdkif;usa&mufrI ay;cJh&onf/ ta&SUajrmufbufydkif;a'orSm txd awmifudk&D;,m;EkdifiHwGif 11&ufrS 14 &uf twGif; jyif;xefaom ESif;rkefwdkif;usa&mufrIaMumihf cdkufqHk;jzpfonf/ qrfcsKwf (Samcheok) wGif qD;ESi;rsm; 39 vufr f txd zHk;vTrf;cJhonf/ 1911 ckESpfrSp tjyif; qD ; ES i f ; rsm;t&nf a ysmf r I tmz*efepwefEdkifiH awmifwef;a'owGif xefqHk;pHcsdefjzpfNyD; tar&duefa':vm 4 'or 3 yxrv0ufyi;umv qD;ESi;rsm;t&nfaysmfuscJNh yD; oef;zdk;qHk;IH;cJhonf/ kd f f 124 109. urmh&moDOwkajymif;vJrIrwf v50 vufrtxd&GmoGef;cJhonf/ a&BuD;rI? ajrNydKrI rsm;qufvufjzpfyGm;umjynfe,f 6 ckwGif vl 40 aoqH k ; cJ h o nf / ur m vS n h f c &D ; onf 15000 awmrD;avmifrI rwfvrwdkifrD 6 vrSpwif &GmoGef;NrJrdk; ausmfcefYydwfrdcJh&onf/ a&csde wpf0ufrQyifr&GmoGe;cJjh cif;? avjyif;wduf f f k rIESifhajcmufaoGUrIwdkY aygif;pyfum tar&duefEdkifiH qD ; ES i f ; xl x yf p G m usjcif ; rwfv 5 &ufrS 7 &uftwGif; uae'g zavmf&D'guRef;qG,fta&SUbufurf;dk;wef;wGif awmrD;rsm; avmifuRr;cJ&m {u 18000 ausmftxd ta&SUawmifydkif; tar&duefEdkifiH ta&SUajrmufydkif; f h ysHUESHYcJhonf/ okdYaomf vlae&yfuGufrsm;ra&mufrD a'oESifhqufpyfaeaoma'orsm;? txl;ojzihf Am;armifha'owGif qD;ESif;rsm; 30 vufrtxd Nidrf;owfEdkifcJhonf/ usqif;cJonf/ if;a'o ta&SUbufyi; uGeeuf h kd f f wduufa'owGif rdk;onf;xefrIaMumihf a&BuD;rI? rd k ; onf ; xef r I tmz&duwdkuf taemufawmifydkif;wGif rdk; ajrNydKrI? a&cJrsm;jrpftwGif; ydwfqdkYrIrsm;jzpfay: onf;xefpm&GmoGe;rIaMumihf tif*vmESierD;bD;,m; cJhonhftwGuf tdrfrsm;jrpfxJokdY arsmygcJh&onf/ G f kd fh EdkifiH ESpfcktMum;&Sd tdkumqef*gjrpfa&BuD;NyD; vl 25 OD; aoqH;um vl 400 ausmf td;rJtrrjhJ zpfc&onf/ {NyD v k k h d f hJ MopaMw;vswdkuf ta&SUajrmufydkif;wGif &mpDqiuvke;wducwfraMumihf rd;a&csef 30 vufr yljyif;ajcmufaoGUrI kd f f k f I k d ausmf&GmNyD; a&BuD;cJhojzihf NAdwdoQrif;om; 0DvsHvm *smreDEiiajrmufyi; a&mhpawmhNrdKUteD;wGif kd f H kd f a&mufvnfywfrnhftpDtpOfukd zsufodrf;cJh&onf/ tvGefajcmufaoGUaom &moDOwkukd tajcjyKum xdi;Ediiawmifyi; ql&ufxmeDjynfe,f {NyDv 8 &ufaeYwGif oJrkefwdkif;wdkufcwfcJhonf/ k f k f H kd f wGif rwfv 26 &ufrS 31 &uftwGif; rdk;a&csdef avmifpmqDo,faom um;wpfpD; rD;avmif&mrSpxdkif;EdkifiHae&mtcsKdU a&vTrf;aeyHk125 110. urmh&moDOwkajymif;vJrIum;tpD; 20 rD;avmifcJhNyD; vl 8 OD;aoqHk;um 41 OD;'Pf&mjyif;xefpGm &&SdcJhonf/ {NyD 1 &ufrS 12 &uftwGi; tmz&duwduf f k ta&SUydkif;wGif jyif;xefaomajcmufaoGUrI'Pfukd cHpm;cJh&onf/ ukvor*cefYrSef;csuft& uifnm ESihfqdkrmvD,mEdkifiHwGif vl 8 oef;cefYtpm;tpmESihf aomufoHk;a&tcuftcJjzpfcJhonf/ uifnmrSvlwpf aomif;cefY,l*ef'gEdkifiH okYd vnf;aumif;? qdrmvDrS vlwpfaomif;cefYuifnm k okdYvnf;aumif;? aus;&Gmrsm;rS vlig;aomif;ausmf onf NrdKUjyrsm;okdYvnf;aumif; xGufajy;cJhMu& onf/ okdYajymif;a&TUrIaMumihf a'owGif;pm;eyf &dumrsm; ydkrdkcufcJMu&aMumif; od&onf/ usL;bm;EkdifiHwGif ,ckESpf{NyDvonf ESpf aygif; 50 twGif; tjyif;xefqHk;ajcmufaoGUrIjzpfcJh onf/ a&avSmifuefrsm;wGif a& 5 yHk 1 yHkrQom &Sd NyD; NrdKUawmf [mAem&Sdvlwpfoef;cefYtwGuf vdktyf aom aomufoHk;a&udk tpkd;&u pDpOfay;cJh&onf/ awmrD;avmifrI ruqDukdEkdifiHwGif rdk;BudK;ypf&mrS pwif avmifuRrf;cJhaom awmrD;onf {NyDv 18 &ufaeY wGif {u 245000 ausmftxd us,f0ef;cJhonf/ jrufcif;ESihfaus;vufydkif;a'ojzpf vltao taysmufr&Saomfvnf; tar&duefEiirS rD;owf,mOf d kd f H rsm; ulnDrIjzihf vukefydkif;txd qufvufNidrf;owf &rnf[k cefYrSef;xm;onf/ rd k ; onf ; xef r I {NyDv 4 &ufrS 5 &uftwGi; b*Fvm;a'h&Sf f EdkifiH aemf0ufpwmtrnf&Sd qdkifuvkef;wdkufcwfrI aMumihf vl 13 OD;aoqHk;NyD; 121 OD;'Pf&m&cJhonf/ ajrmufyi;cdif 8 ckwif a&BuD;rI? ajrNydKrIrsm;aMumihf kd f k G vlaxmifaygif;rsm;pGm tdk;rJhtdrfrJh jzpfcJh&onf/ MopaMw;vsEdiiajrmufyi;wGif tcsdeMf um k f H kd f jrihfpGm rdk;qufwdkufonf;xefrIaMumihf ,if;a'orSrufMum;onf/ uuf(pf)[wf cseEm&m qif; (Keshah Chaidra Sen)orD;vnf;jzpf yDpDqif; orD;acR;rvnf;jzpfol okZmwm a'0D (Sujata Devi) vnf; {nfhcHyGJokdUwufa&mufcJhonf/ yxrtBudrf w*dk;vma&mufpOfu yDpDqif;xH wnf;cdkcJhjcif;jzpfonf/ &efukefNrdKUonf w*dk; wwd,c&D;pOf c&D;qHk;&yfem;&mt&yfjzpfonf/ ta&SUawmiftm&SwpfcioUkd oH;vMum vSnvnfom; Gf k hf G a&mufcJhonhftwGuf &efukefNrdKU 0ifa&mufem;ae onfhtckdufw*dk;yifyef;EGrf;e,fae/ at;csrf;Nidrf oufonhf &Sefwdedauwefausmif;ESifh umvuwm; odkU jyefvkdpdwfrsm; w*dk;wGif jzpfay:ae[efwlonf/ atmufwbmv 24 &ufonf [dEL"avhx;kH pHr;xGe; kd D f yGawmf a'yg0vDaeUvnf;jzpfaeav&m xdkaeYrSmyif J arG;&yfajrodkY w*dk;jyefvnf xGufcGmonf/ um; jrefrmha&ajrudw*d;aemufq;EIwqufcjhJ cif;jzpfonf/ k k kH fjrefrmbmomjyef w*dk;pmayrsm; Edb,fvq& w*d;uAsmrsm;? 0wKwkdrsm; k f k k udk q&maZmf*sD (1907-1990)? q&mrif;ok0Pf (1909-2004) wdkUu jrefrmbmomodkU pwifjyef qdkcJhjcif;aMumifh jrefrmwpfEdkifiHvHk;Sd pmzwfy&dowf rsm;u uHaumif;axmufrpGm w*dk;pmrsm;ukd jrefrm bmomjzifh avhvmzwfIcGifh &&SdcJhMuonf/ 20&mpkyxrq,f p k E S p f r sm;twG i f ; pmwwfynmwwfjrefrmrsm;u t*Fvdyfbmomjzifh a&;om;xm;onhf w*dk;pmrsm;udk wpfckwfw& ESpoufzwfvmMuaomfvnf; 1930jynhEp0ef;usif f I fSf a&mufrSom w*dk; uAsm? 0wK? jrefrmbmom jyefrsm;udk &efukefwGif tajcpdkufxkwfa0aeonhf r*Zif;rsm; us,fus,fjyefUjyefUazmfjyvmMuonf/ w*dk;taMumif; jrefrmpmzwfy&dowfESifh pwifa&;om;rdwfqufay;olrsm;teuf q&maZmf*sD u OD;aqmifoltjzpf yg0ifcJhonf/ 1929 ckESpfwGif 18&mpk jrefrmpmaytaMumif; q&maZmf*sD a[majym &m w*dk;taMumif; xnfhoGif;a[majymcJhonf/ 1935 ckESpf0ef;usif w*dk;pmayrsm;tm; jrefrm bmomokYd jyefqcaMumif; oufaotaxmuftxm; kd hJ jzifh OD;oef;xGwf (uavmiftrnf wdkufpdk;) u q&maZmf*sDa&;om;cJhonhf w*dk;taMumif;ESifh tapm qHk; bmomjyefcJhonhf *DwOvD (Gitanjali) uAsmpk ESifh qef;paomfwmuAsmpk (The Crescent Moon)rS uAsmtcsdKUudk axmufjycJhonf/ q&m OD;oef;xGwf onf &efukefwuodkvf pmMunfhwkduf q&maZmf*sD'kwd,pmMunfhwdkufrSL;tjzpf wm0efxrf;aqmif cJhzl;onf/ jrefrmpmayavmuwGif 21&mpk yxr q,fpkESpfxdwdkif w*dk;pmrsm;udk jrefrmbmomodkY jyefqaeMuqJjzpfygonf/ jrefrmbmomodUk tapmqH; kd k jyefqdkcJhonhf w*dk;uAsm 3 yk'fudk OD;vS t,f'Dwm tjzpf wm0ef,lxkwfa0cJhonfh BuD;yGm;a&;r*Zif; 1935 ckESpf Mo*kwfvESifh pufwifbmvxkwfwGif azmfjycJhonf/ azmfjyyg BuD;yGm;a&;r*Zif;rsm; q&maZmf*sD a&;om;onhf ]]tdE,EdiiH vli,frsm;ESihf d k f142 127. pmqdk&mbifj'mewfw*dk;? jrefrmEdkifiHESihf jrefrmpmayacwf o pf td E d , pmay ta&;awmf y H k } } ( The uAsmrsm;udk OD;cefY t,f'Dwmtjzpf wm0ef,l Revolutionary Movement in Modern Indian xkwfa0onhf pmqdkawmfr*Zif;wGif azmfjycJhonf/ Literature and Indian Youth) aqmif;yg;vnf; yg0if xdkr*Zif;wGif q&mrif;ok0Pf bmomjyefonhf onf/ xdkaqmif;yg;udk t"dutm;jzifh w*dk; w*dk; uAsmESpfyk'fudk q&maZmf*sDu rdwfquf pmrsm;tay: tajccHvsuf a&;om;cJhaomfvnf; trSmpma&;om;ay;cJhonf/ xdkuAsmESpfyk'fpvHk;udk rGwqvifpma&;q&m rd[m ruftbm (Mahammet rlvqef;paomfwmuAsmpkrS a&G;xkwfxm;jcif; f k D f D k Iqbal) ESifh bifupfcsE&m csw&m*sD&D;wdkU pmay jzpfonf/ rdwquftrSmpmwGif q&maZmf*su w*d; vuf&mrsm;udkvnf; rSDjirf;jyKcJhonf/ b0tusOf;csKyEihf rl&if;w*d; uAsmpktrnf (The fS k xdkpOfu acwfynmwwfvli,ftrsm;pkudk Crescent Moon) udk ]] qef;paomfwm}} [k uAsm t*Fvdyf uAsm? jyZmwf? 0wKESifh 0wKwdkrsm;u qefqefvSypGm jyefqdkay;cJhonf/ q&maZmf*sD MoZmvTrf;rdk; oufa&mufonf/ udwfpf(Keats)? &Sif;vif;a&;om;csufu w*dk;ESifh oluAsmrsm; S,fvD(Shelley) ESifh 0yf(pf)0ghof (Wordsworth)wdkU tay: jrefrmpmzwfy&dowfu ydkrdkem;vnfcHpm; a&;om;onfh tcspfbGJU? obm0bGJUrsm;udk vdkvm; EdkifrIudk ay;pGrf;Muonf/ ESpfouf zwfIMuonf/ 1920 jynhfESpfvGefumv w*dk; qef;paomfwmuAsmpkrS uAsmrsm; jrefrmEkdifiHodkU w*dk;wwd,tBudrfa&mufvmNyD; udk q&mrif;ok0Pfu qufvufbmomjyefqdkum aemufydkif;wGifrS t*Fvdyfbmomjzifh a&;om;xm; pmqdkawmf r*Zif;wGif xnfhoGif;azmfjycJhonf/ onhf w*dk; pmayrsm;udk pwifzwfIvmMuonf/ 1935 ckESpf0ef;usifwGif xkduAsm pkpkaygif; 14 yk'f w*dk; pmrsm;um; pmzwfoltm; cHpm;rI& &SdNyD; jrefrmpmzwfy&dowfu BudKufESpfoufpGm otjynfht0 ay;pGrf;Ekdifojzifh w*dk;pmrsm;u zwfIcJhMuonf/ jrefrmpmzwf y&dowfMum;wGif eufIdif;xda&mufpGm xdkYaemuf q&mrif;ok0Pfonf w*dk; ae&m,lEdkifcJhonf/ Ak'bmom0if jrefrmpmzwf ]]t,f'wm }}trnf&dS 0wKwdukd jrefrmbmomjyefNyD; D k y&dowfu w*d;pmrsm;udzwfjI yD; w*d;pmrsm;wGif 1935 ckESpf Edk0ifbmvxkwf BuD;yGm;a&;r*Zif;wGif k k k xdawGU&onhf w*d; rsKd ;csppw?f trsKd ;om;a&;pdw?f azmfjycJhonf/ xdkESpfrSmyif q&mrif;ok0Pfatmuf k f d BuD;rm;us,fjyefUonfh vlom;0g'rsm;onf onf;cH pzdUk 'foUkd ynmawmfoif oGm;&ojzifw*d; uAsmESihf h k EdkifpGrf;ESifh tv,ftvwfvrf;pOfudk oifMum; pmrsm;tm; bmomjyefqdkrI &yfqdkif;oGm;onf/ a[mjyojzifh Ak'w&m;ESifh eD;pyfonf[k cHpm;Mu& qef;paomfwmuAsmpkrS tjcm;uAsmrsm;udk onf/ wkwf-jrefrm ujym;pma&;q&m armifjzL;u xdktcsdefumvonf jrefrmEdkifiHvGwfvyf qufvuf bmomjyefcJhonf/ uavmiftrnf a&;BudK;yrf;aqmif&GufrIrsm; tpysdK;vm&mrS Edk;Mum; armifjzL; (1905-1970)trnf&if;rSm rpwm wufrudkuf a&m*gokawoetwGuf ,aeYqdkvQif MuufOtESpf rS xkwfvkyfonhf a>rayG;qdyfajzaq;ukd a>rayG;udkuf vlemrsm; vlyk*dKvfrsm;tay: prf;oyfrIqdkif&m usihf0wfvrf;Tefcsuf (Ethical guideline for clinical fh f dS I d trials) ESitnD prf;oyfvsu&&m atmifjrifr&&SaeNyD jzpfonf/ OD;pD;Xmeonf jynfwGif;jynfy okaw oeXmeBuD;rsm;? tzGJUtpnf;rsm;? wuokdvfrsm;ESihf qufo, use;rma&;ESifh okawoezGUH NzdK;wd;wuf G f f k rIowif;tcsuftvufrsm;? enf;ynmrsm;zvS,ftrSwf (1) pufrI0efBuD;XmeokdY wdkif;&if;aq;xkwfvkyfrIenf;ynmvTJtyfpOfvsu&onhf tdy(cs)tdiA?GD attdi'tuf(pf)? tqkwf f dS f f kf kfD a&m*gESihf iSufzsm;ponhfa&m*grsm; &SmazGrIrsm;ESihf twl usef;rma&;ynmay;rIrsm;? umuG,fay;rIrsm;? ukorIrsm;jyKvkyf&mwGif toHk;csEdkifrnhf enf;vrf; aumif;rsm;ukvnf; aq;okawoDwYkdu okawoejyK d aqmif&Gufvsuf&Sd&m atmifjrifrIrsm; &&Sdaeonf/ qufvufvnf; BudK;pm;um okawoejyK aqmif &GufaeMuonf/jcif;? yl;aygif;aqmif&Gufjcif;? tjyeftvSefulnDyHhydk; jcif;rsm;ukd aqmif&Gufvsuf&Sdonf/ xdkYjyif 2003 ckESpf pufwifbmv 25 &ufrSp ,aeYwdkif urmh usef;rma&;tzGJU iSufzsm;a&m*gqdkif&m okawoe ESihf oifwef;yl;aygif;aqmif&GufrIXmeBuD;tjzpf todtrSwfjyKjcif;cHcJh&onf/ Ediiawmfwif jynfaxmifprNydKuGa&;? wdi; k f H G k J k f &if;om;pnf;vHk;nDGwfrIrNydKuGJa&;? tcsKyftjcm170 155. a&T&wktBudKaq;okawoetmPmwnfwHhcdkifNrJa&;[lonhf wm0efBuD;oHk;&yf atmifjrifpGm taumiftxnfazmfaqmif&GufEdkif&ef EdkifiHa&;tiftm;? pD;yGm;a&;tiftm;? EdkifiHawmf umuG,fa&;tiftm;ponhf tiftm;oHk;&yf awmihf wif;&ef vdktyfonf/ xdktiftm;rsm;awmihfwif;&ef EdkifiHolEkdifiHom; tm;vHk;twGuf aomhcsufwpfck jzpfonhf usef;rma&;u@wGifyg0ifonhf aq; okawoDwdkY pGrf;aqmifcsufrsm;onf t"dujzpf onf/ xdkYaMumihf okawoDaumif;rsm;ukd avhusihf oifMum;arG;xkway;vsu&onf/ xdoYdk aqmif&Guf f f dS k &m wdk;wufvmonhfacwfESihftnD okawoeSymposium ac: okawoeESD;aESmyGJusif;ypOfnDvmcHrsm;wGif okawoDwYkd pl;prf;avhvmrIrS awGU&Sd vmonhf &v'frsm;ukd pmwrf;wifoGif;zwfMum;Hk rQomru vltrsm;pdwf0ifpm;rIESihf tmHkpl;pdkufrI ydrvmap&ef okawoeydpwmjyyGJrsm;ukd 1991 ckEpf k kd k S rSp ,aeYwiatmifjyovsuf&Sdonf/ Symposium kd f ac: okawoeESD;aESmyGJrsm;ukdvnf; 2002 ckESpfrS p ,cktcsdeftxd usif;yvsuf&Sdonf/ okawoDwYkd okawoevkyief;rsm;ukd tm; f BudK;rmefwuf pdwf0ifwpm;vkyfEkdif&efESihf xdkokdY BudK; pm;vkyfaqmifrIukd *kPfjyKtm;ay;onhftaejzihf usef;rma&;qdkif&m okawoenDvmcHokdY wifoGif; zwfMum;onhf pmwrf;rsm;ESihf ydkpwmrsm;teuf qk a&G;cs,fa&;tzGJUrS ynm&SifBuD;rsm;u pdppfa&G;cs,fum 1993 ckESpfrSp ,cktcsdeftxd qkrsm;ay;tyf csD;jrihfvsuf&Sdonf/ xdoYdkjzifh Ediiawmfu tm;ay;ulnr?I usef; k k f H D rma&;0efBuD;XmerS vrf;TefyHhydk;rIrsm;ESihftwl aq; okawoeOD;pD;Xme acwftqufquf TefMum;a&; rSL;csKyfrsm;ESihf oufqdkif&myk*dKvfrsm; pDpOfTef Mum;OD;aqmifrIrsm;ESihftwl aq;okawoDwdkY pGrf; aqmif&nfjrihfrm;apa&;wdkYtwGuf aqmif&Gufay;cJh Muonf/ jynfaxmifpkorwjrefrmEkdifiHawmftpkd;&vlrIa&;OD;wnfcsuf 4 &yfwGif wpfcsuftyg t0ifjzpfonhf ]]wpfrsKd;om;vHk;usef;rmBuHhcdkifa&;ESihf ynm&nfjrihfrm;a&;}} qdkonhftcsuft& usef;rm BuHhcdkifa&;twGuf usef;rma&;0efxrf;rsm;wGif wm0ef&Sdonhftavsmuf usef;rma&;0efBuD;Xmeu csrSwfxm;onhf ]]vlwdkif; oufwrf;aphtouf&Snf pGmaeEkdifa&;ESihf vlwdkif;a&m*gb,uif;&Sif;a&;}} qdkonhf &nfrSef;csufrsm;ESihftnD aus;vufa'o atmufajctxd usef;rma&;todynmay;jcif;? a&m*gumuG,fwm;qD;jcif;? a&m*gjzpfyGm;vQif xda&mufpGmukorIay;jcif;[lonhf enf;em (3) &yfjzihf jrefrmjynfolvlxkusef;rma&; aumif;rGef wd;wufap&ef BudK;pm;aqmif&uvsu&onf/ xkYd jyif k G f f dS jynfowYkd twGuf usef;rma&;qdi&m okawoevkyf l k f ief;rsm;ukd atmifjrifxda&mufpGm taumiftxnf azmfaqmifEkdifa&;twGuf XmewGif;vnf; ynm &yfqdkif&m zGHUNzdK;rItzGJUtpnf;rsm;ukd zGJUpnf; pepf wusvkyfudkifaqmif&Gufvsuf&Sdonf/ xdkynm&yf qdi&mtzGUJ rsm;rSm iSuzsm;a&m*g okawoeynm&yf k f f qdi&mtzGUJ ? wdi;&if;aq; okawoeynm&yfqi&m k f k f kd f tzGJU? a>rudkuf okawoeynm&yfqdkif&mtzGJU? ckcH tm;usqif;rIa&m*gESihf vdifrSwpfqihful;pufwwf aoma&m*grsm; okawoeynm&yfqdkif&mtzGJU? tonf;ESitpmtdrvrf;aMumif; okawoeynm&yf fh f qdi&mtzGUJ ? BuD;xGm;BuHcirEifh tm[m& okawoe k f h kd f I S ynm&yfqi&mtzGUJ ? a&m*gyd;o,faqmifaom yd;rTm; kd f k k171 156. a&T&wktBudKaq;okawoerSwpfqihf ul;pufwwfaomAdkif;&yf(pf)a&m*grsm; okawoeynm&yfqdkif&mtzGJU? aq;bufqdkif&m tPkjrL okawoeynm&yfqi&mtzGUJ ? vlrusef;rm kd f I a&;aq;okawoe ynm&yfqi&mtzGUJ ? wDba&m*g kd f D ESihf toufLvrf;aMumif;a&m*g okawoeynm&yf S qdkif&mtzGJU? tqdyfokawoeynm&yfqdkif&mtzGJU? aoG;okawoe ynm&yfqdkif&mtzGJU? owif;tcsuf tvufESihf enf;ynmqdkif&mtzGJU ponfwdkYjzpf onf/jrefrmjynfajrmufzsm;ydkif;a'o&Sd ypf*rDrsKd;pkxkef vlrsKd;rsm;tm; awGU&pOfxdYk jyif okawoDynm&Sirsm;onf wdk;wuf f aeonhf aq;ynmavmu tNrJ&SifoefaerIukd rsuf jcnfrjywf od&SdapEdkif&efESihf oufqdkif&m ynm&yf e,fy,ftoD;oD;wdkYwGif tuRrf;w0if xJxJ0if0if &SEi&eftwGuf okawoeynm&yfqi&ma[majymyGJ d kd f kd f rsm;ukvnf; pOfqufrjywf usi;yay;vsu&onf/ d f f dS aq;okawoeOD;pD;Xme (atmufjrefrm jynf)wGif jynfolrsm;usef;rma&;ukd apmihfa&Smuf ay;Edi&ef aq;cef;rsm;zGivpxm;&m ]]umuG,aq; k f fh S f f ESihfa&m*g&SmazGa&;aq;cef;}} wGif tonf;a&mif tom;0g (bD) umuG,faq;xdk;ESHay;jcif;? vdktyf aom ppfaq;rIrsm;ESihf "mwfcGJprf;oyfrIrsm; jyKvkyf ay;jcif;? tonf;a&mif tom;0g (bD) ydk;^(pD) ydk;o,faqmifaomvlemrsm;tm; aqG;aEG;? tBuHjyK? vrf;Te?f ukoay;jcif;rsm;ukd aqmif&uvsufonf/ G f xdkYjyif aq;okawoeOD;pD;Xme (atmuf jrefrmjynf) rS okawoeynm&Sifrsm;ESihf usef;rm a&;OD;pD;Xme? A[kdtrsKd;orD;aq;HkrS om;zGm;rD;,yf txl;ukq&m0efBuD;rsm; yl;aygif;aqmif&Gufaom ]]om;tdrfacgif;uifqm}} prf;oyfazmfxkwfonhf aq;cef;ukd zGihfvSpfxm;&Sdonf/ aq;tqdyftawmufjzpfjcif; (Poisoning) ESihfywfoufonhf owif;tcsuftvufrsm; od&Sdvdk ygvQif aq;okawoeOD;pD;Xme (atmufjrefrmjynf) &Sd trsKd;om;tqdyfxdef;csKyfa&;XmeodkY qufoG,f aqG;aEG;EdkifouJhokdY rsKd;yGm;usef;rma&;ESihf ywfouf odvdkonfrsm;ukd ar;jref;vdkygu ]]rsKd;yGm;usef; rma&;tar;tajz}} oD;oefYw,fvDzkef;vdkif; zGihfvSpf xm;&Sdonf/ aq;okawoeOD;pD;Xme (atmufjrefrm jynf)okawoeXmecGJrsm;&Sd "mwfcGJcef;rsm;wGif vnf; wDbD? iSufzsm;? tonf;a&miftom;0g? 0rf; ysufa&m*g tp&Sdaom a&m*grsm;ESihfywfouf a&m*gydk;rsm;&SmazGrIESihf ukorIrsm;qdkif&m okawoe vkyfief;rsm; aqmif&Gufvsuf&Sdonf/ okawoeenf;ynm&yf tajccHoabm w&m;rsm;ukd tuRrf;0ifap&ef? usef;rma&;qdkif&m okawoevkyfief;rsm;wGif vdktyfonhf okawoe tqdkjyKvTmrsm; a&;om;onhf uRrf;usifrIESihfywf ouf todynmrsm;ukd ydkrdkwdk;wufap&efponhf &nf&G,fcsufrsm;jzihf usef;rma&;okawoeenf; ynmoifwef;rsm;ukd ESpfpOf zGihfvSpfvsuf&Sdayonf/ aq;okawoeOD;pD;XmerS okawoDynm&Sif rsm; okawoeqdi&m awGU&Scsufrsm;ukd jynfol k f d rsm;twGif; vufawGUtoHk;csEdkifapa&;twGuf Union of Burma Journal of Life Sciences ukd 1968 ckESpfrS pwif yHkESdyfxkwfa0cJhonf/ Myanmar Health Sciences Research Journal ukd 1989 ckESpfrS ,aeYwdkif xkwfa0vsuf&SdouJhokdY Bulletin pmapmif172 157. a&T&wktBudKaq;okawoersm;? tDvufx&Gefepfowif;vTmwdkYukdvnf; xkwf a0vsu&onf/ txufyg okawoe*sme,f? pmapmif f dS rsm;ukd usef;rma&;0efBuD;Xmeatmuf&dS OD;pD;Xmersm;? aq;wuovrsm;? wdi;a'oBuD;ESifh jynfe,faq;Hk dk f k f BuD;rsm;? NrdKUe,faq;Hrsm;okYd ay;ydYkjzefYa0vsuf&Sdonf/ k aq;okawoDynm&Sifrsm;onf jynfwGif; *sme,frsm;wGifomru jynfyaq;*sme,frsm;wGifyg a&;om;vsuf vlom;rsm;use;rma&;tqihtwef; f f jrihrm;a&;twGuf aq;ynm&yfyy;a&;wm0efrsm;ukd f hH kd ausyGefpGm aqmif&Gufvsuf&SdMuayonf/ okdYjzihf jrefrmhaq;okawoee,fy,f wGif udk,ftm;? Pftm; pGrf;yum;jynhfpHkpGm ,aeYwdkifatmif aqmif&Gufvsuf&SdMuonhf *kPfxl; aqmifaq;okawoeynm&Sif (Emeritus Medical Researches) rsm;tjzpf ay:xGufcJhonhf *kPfjyKcH yk*dKvfrsm;rSm atmufygZ,m;twdkif; jzpfonf/OD;armhvmaom ul;pufa&m*grsm;ukd azmfxkwfokawoejyK&ef? - trsKd;om;usef;rma&;ukd xdcdkufapaom rul;pufEkdifonhfa&m*grsm;ukd azmfxkwf okawoejyK&ef? - trsKd;om;usef;rma&;ukd xdcdkufapaom tm[m&"mwfqi&mjyemrsm;? ajymif; kd f vJvsuf&aom vlaerIyprsm;ukd avhvm dS kH H qef;ppf&ef? - okawoeaqmif&urI t&nftaoG;jrihf G f wifEi&ef&nf&, vlYt&if;tjrpf? puf dk f G f ypn;ud&,mrsm;ESifh taqmufttHrsm; f d k wdk;wufa&;twGufaqmif&Guf&ef? - ydkrdkt&nftaoG;jynhf0onhf usef;rma&; pepf ay:aygufap&ef&nf&G,f usef;rm a&;pepf okawoersm; aqmif&Guf&ef? - rawmfwqjzpfrIrsm;? vkyfief;cGifxdcdkuf pOf trnf xrf;aqmifcJhonhf &mxl;wm0efrsm; rIrsm;? obm0ywf0ef;usifESihf &moDOwk 1 a'gufwmOD;jrwl TefMum;a&;rSL;csKyf (Nidrf;)? aq;okawoe OD;pD;Xme TefMum;a&;rSL;csKyf (Nidrf;)? usef;rma&;vltiftm;zGHU ajymif;vJrIrsm;aMumihfjzpfaom usef;rm NzdK;rI? ta&SUawmiftm&Sa'oqdi&mH;? urmusef;rma&; k f k h a&;xdcdkufrIrsm;ukd okawoejyK&ef? tzGUJ 2 a'gufwm TefMum;a&;rSL;csKyf (Nidrf;)? aq;okawoe OD;pD;Xme - usef;rma&;apmifha&SmufrItwGuf xd OD;atmifoef;bwl TefMum;a&;rSL;csKyf (Nidrf;)? okawoeESihfvlom; a&mufpwcs&onhf wdi;&if;aq;0g;rsm; d f k f t&if;tjrpf? ta&SUawmiftm&Sa'oqdkif&mkH;? urmhusef;rma&;tzGJU azmfxkwfokawoejyK&ef? 3 a'gufwmOD;ukdukd TefMum;a&;rSL;csKyf (Nidrf;)? (a&m*gumuG,fa&;)? - aq;odyHqdkif&m wuokdvfrsm;wGif usef;rma&;OD;pD;Xme? TefMum;a&;rSL;csKyf (Nidrf;)? ta&SUawmiftm&Sa'oqdkif&mkH;? urmhusef;rma&;tzGJU okawoetavhtusihf ydkrdkwdk;wuf *kPfxl;aqmif TefMum;a&;rSL;? ta&SUawmiftm&Sa'o apa&;twG u f ul n D & ef E S i h f bG J U vG e f qdkif&mkH;? urmhusef;rma&;tzGJU Ou| (Nidrf;)? jrefrmEdkifiHaq;ynm&SiftzGJU oifwef;rsm;ukd ynm&yfqdkif&mESihf enf; 4 a'gufwm ygarmu^XmerSL; (aq;ynm) (Nidrf;)? aq;odyHynm ynmqdkif&m oifMum;rIrsm; jyKvkyf&ef? a':jrihfjrihfcif OD;pD;Xme tcsdefwdktwdkifyifcH (Nidrf;)? vlom;t&if; tjrpfzGHUNzdK;wdk;wufrIHk;? urmhusef;rma&;tzGJU - tjzpfrsm;aoma&m*grsm; &SmazGjcif;? 5 a'gufwmOD;xGef;az TefMum;a&;rSL;csKyf (Nidrf;)? aq;okawoeOD;pD;Xme ukojcif;? umuG,jf cif;qki&m enf;ynm df (atmufjrefrmjynf) zGHUNzdK;rIvkyfief;rsm; aqmif&Guf&efponf wdYk udk owfrwc, aqmif&uvsuf&dS S f H l G f ayonf/ aq;okawoeOD;pD;Xmeonf vkyfief; aq;wu o k d v f r sm;? aq;H k B uD ; rsm;rS wm0efrsm;tjzpf - trsKd;om;usef;rma&;ukd xdcdkufEdkifaom ygarmursm;OD;pD; iSufzsm;? a>rudkufa&m*g? wkdif; ul;pufa&m*gtopfrsm;ESihf jyefvnf &if;aq;? HIV/AIDS? uifqma&m*g? aoG;a&m*g 173 158. a&T&wktBudKaq;okawoeqdi&mtp&Saom vufawGUaq;okawoe,lepfrsm; kf d zGJUpnf;um aq;okawoevkyfief;rsm;ukd vkyfudkif aqmif&Gufvsuf&Sdonf/ aq;okawoeOD;pD;Xmeonf EdkifiHwum tzGJUtpnf;rsm;jzpfaom urmhusef;rma&;tzGJU? tjynfjynfqi&mtPkjrLpGr;tifat*sip?D *syefEiiH kd f f f kd f tjynfjynfqdkif&m yl;aygif;aqmif&Gufa&;at*sifpD wdkYESihf yl;aygif; aq;okawoevkyfief;&yfrsm;pGm ukd aqmif&GufcJhonfrSm ESpfaygif; 40 ausmfMumjrihf cJhNyDjzpfayonf/ xdkYjyif tar&duef? *syef? t*Fvef wdkYrS wuokdvfrsm;ESihfvnf; okawoevkyfief;&yf rsm;yl;aygif;aqmif&Gufvsuf&Sdaeonf/ jrefrmEdkifiHtwGif; aq;wuokdvfrsm;rS aq;ausmif;om;rsm;? bGUJ vGeausmif;om;rsm;? yg&*l f bGJUusrf;BuD;jyKpkolausmif;om;rsm;twGuf aq;ok awoeOD;pD;XmerS okawoDynm&Sifrsm;onf ynm &yfqdkif&m oifMum;ay;jcif;? pmar;yGJrsm;ppfaq;ay; jcif;? usrf;jyKpkolrsm;twGuf BuD;Muyfolrsm;tjzpfaqmif&Gufay;jcif;wdkYukd okawoevkyfief;&yfrsm; ESihftwl yl;wGJvkyfaqmifvsuf&SdMuayonf/ aq;okawoeOD;pD;XmeokdY EkdifiHjcm;wu okdvfrsm;rS ausmif;om;rsm;? bGJUvGefyg&*lbGJUusrf; BuD;jyKpkolynmawmfoifrsm; &SdcJhonf/ MopaMw; vsEdkifiHrS ynmoif 6 OD;&SdcJh&m qpf'eDNrdKU e,l; aqmufa0;(vf) wuovwif aq;ynmbGJUtwGuf dk f G vufawGUaq;BudKESpfatmifjrifNyD; oufqdkif&m B.Med.Sc. bGU&,l&ef cGijfh yKcsu&Mu if;bGJUtwGuf J f usrf;jyKpkwifoGif;&eftvdkYiSm uGif;qif;enf;ynm rsm;? "mwfcGJcef;ynmrsm; avhvmoifMum;&efvm a&mufMujcif;jzpfonf/ aq;okawoeOD;pD;XmeokdY ynm awmfoifvma&mufpOf avhvmaqmif&ufxm; G aom okawoevkyief;rsm;tay:tajccH jyKpkxm; f aom usrf;rsm;wifoGif;&m e,l;aqmufa0;(vf) wuokdvf (University of New South Wales) rS B.Med.Sc bGJUrsm;ukd &,lEkdifMuonf/ xdkYjyif *syef Ed k i f i H td k u m,mrwu o k d v f r S wwd , ES p f a q;ya'gifvlrsKd;rsm; tm[m&qdkif&m avhvmuGif;qif;rIokawoe174 159. a&T&wktBudKaq;okawoeaq;okawoeOD;pD;Xme (atmufjrefrmjynf) ESihf ukd&D;,m;EdkifiHwum aumfydka&;&Sif;at*sifpD ESpfzufoabmwlvufrSwfa&;xdk;pOfausmif;om;wpfOD;onfvnf; aq;okawoeOD;pD; Xme&Sd urmhusef;rma&;tzGJUBuD; iSufzsm;a&m*g okawoeESihf avhusihfa&;XmeBuD;wGif tylydkif; qdkif&m a&m*gwpfckjzpfaom iSufzsm;a&m*gukoa&; ESihf okawoevkyfief;rsm;ukd 6 vwmrQ qnf;yl; avhvmcJonf/ ,cktcg if;wdYk onf urmEiiBH uD; h h kd f rsm;wGif twdiyifcq&m0efBuD;rsm;? txl;ukq&m0ef kf H BuD;rsm;tjzpf vkyfudkifaqmif&Gufvsuf&SdMuonf/ oD&dvuFmEdkifiH ukdvHbdkwuokdvfrS yg&*l ausmif;om;wpfOD;onfvnf; if; yg&*lbGJU twGuf iSufzsm;a&m*gqdkif&musrf;jyKpk&ef aq; okawoeOD;pD;XmeokdY ynmawmfoiftjzpf vm a&mufcJhayonf/ ,cktcg ukdvHbdkNrdKU EdkifiH wumwuokdvfwGif ygarmucsKyftjzpf aqmif&Guf vsuf&Sdonf/ jynfwGif;aq;wuokdvfrsm;rSvnf; aq; okawoeOD;pD;XmeokdY okawoeynmawmfoifrsm; tjzpf v ma&muf M uol t rsm;tjym;&S d a yonf / aq;ynmbmom&yfrsm;omru owaA'? "mwk aA'? pmMunhfwdkufynm tp&Sdonhf bmom&yfrsKd;pHk ukd usrf;vwfrS yg&*lusrf;BuD;txd jyKpkolrsm; vm a&muf&mXmewpfckvnf;jzpfonf/ aq;okawoe OD;pD;Xmetaejzihf vkyfief;wm0efrsm;ukd &mEIef;jynhfrDatmif tpGrf;ukefaqmif&Gufvsuf&Sdonfomru ynmawmfoifrsm;tm; okawoeynm&yfenf; ed,rsm; oifMum;ay;vsuf&Sdayonf/ aq;okawoeOD;pD;Xmeonf okawoe vkyief;rsm;omru aq;ukorIEijhf yefvnfxaxmif f S l a&;vkyfief;u@vnf; yg0ifcJh&m 2008 ckESpf ar vtwGif; jzpfyGm;cJhaom em*pfqdkifuvkef;rkefwdkif; oifha'orsm;jzpfonhf {&m0wDwdkif;ESihf &efukefwdkif; a'oBuD;rsm;twGif;&Sd avab;oihfjynfolvlxk usef;rma&;apmihfa&Smufjcif;? ulnDaxmufyHha&;ESihf jyefvnfxlaxmifa&;vkyfief;rsm;wGif tBudrf 20 uGif;qif;aqmif&Guf aus;&Gmvlxk 5439 OD;tm; usef ; rma&;uk o rI r sm; ay;cJ h o nh f t jyif jyef vnfxlaxmifa&;vkyfief;rsm;twGuf odef; 100 wefzdk;cefY aq;ESihfypnf;rsm;ay;tyfcJhonf/ aq;okawoeOD;pD;XmeokdY {nhfonfawmf ynm&Sifrsm;tjzpf ESpfpOf 25 OD;cefYvma&mufcJhNyD; usef;rma&;0efBuD;rsm;? urmhusef;rma&;tzGJUrS T e f M um;a&;rS L ;csKyf ? T e f M um;a&;rS L ;rsm;ES i f h EdkifiHwum wuokdvftcsKdUrS okawoeynm&Sif ygarmursm; yg0ifcJhayonf/ 2011 ck E S p f w G i f Korea International Cooperation Agency (KOICA) tpDtpOfjzihf t"du175 160. a&T&wktBudKaq;okawoeusef;rma&; jyema&m*grsm;jzpfonhf wDbD? iSuf zsm;? tonf;a&miftom;0g? 0rf;ysufa&m*grsm;ESihf ywfouf okawoevkyfief;rsm; ydkrdkokawoe jyKEkiNf yD; a&m*gyd;rsm;&SmazGrEifh ukorIrsm;ukd tqihf d k I S wd;jri&mazG okawoejyKEirnfjzpfonhf tar&duef k fh S kd f a':vmoH;oef; taxmuftyHjh zifh okawoe"mwfcJG k cef;r ]]Establishment of Laboratory for Research on Communicable Diseases Project}} udkaq;okaw oeOD;pD;Xme (atmufjrefrmjynf) ESifh Korea International Cooperation Agency (KOICA) wdkYESpfzufoabm wlvufrSwfa&;xdk;EdkifcJhNyD; tqdkygokawoe"mwftuljzpfaprnhf okawoevkyfief;rsm; vkyfaqmif jcif;? jrefrmEkdifiH usef;rma&;jyemrsm; ajz &Sif;Edkif&ef okawoeaqmif&Guf&mwGif acwfrDodyH ESihf enf;ynmopfrsm;ukd toHk;csjcif;? aq;buf qdi&m odyynmjriwifEi&ef okawoeqdi&m vlY k f H fh dk f k f t&if;tjrpf? enf;ynmavhusiha&;ESifh tavhtusihf f wdkYukd wdk;jrihfaqmif&Gufjcif;? wdkif;jynf vlrI pD;yGm;a&;ukd taxmuftuljyKaprnhf aq;okawoe vkyfief;rsm;ukd aqmif&Gufjcif;ponhf &nfrSef;csuf rsm;xm; aqmif&Gufvsuf&Sdonf/ xdkYjyif aq; okawoeOD;pD;Xme (atmufjrefrmjynf)vkyief; fMuufOtESpfrS xkwfvkyfonhfa>rayG;qdyfajzaq;cGcef;ronf Ekiiwumokawoe Xmersm;ESivnf; J d f H hf ICT enf;ynmjzihf qufo, toH;csum owif; G f k tcsuftvufenf;ynmrsm; zvS,fEkdifrnfjzpf ayonf/ aq;okawoeOD;pD;Xme (atmufjrefrm jynf)aq;okawoeawGU&Scsufrsm; toH;csjcif; d k jzihf jrefrmEkdifiHom;rsm; ydkrdkusef;rmvmap&ef &nf&G,f trsKd;om;usef;rma&;ukd taxmufrsm;jzpfaom aq;okawoevkyfief;rsm; aqmif &Gufjcif;? jrefrmEkdifiHwGifaq;okawoevkyfief;rsm; ydkrdkjzpfxGef;ap&ef tm;ay;jcif;? ulnDjcif;ESihf axmufyhHrIrsm;ay;jcif;? aq;okawoeqdkif&m enf;ynmESihf avhusihfrIrsm;ay;jcif;? aq;okaw oe pGrf;aqmif&nfukd jrihfwifjcif;rsm; aqmif&Guf vsuf&Sdonf/176a'gufwmrsKd;cif (aq;ok) 161. ordi;f xJu ]u,ef;} k trdjrefrmEdiiawmfBuD;wGif vGecaomESpaygif;&mpkrsm;pGmuwnf;u wdi;&if;om;vlrsKd;aygif; k f H f hJ f k f wpf&mausmf aexdkifcJhMuonf/ ,if;vlrsKd;rsm;xJwGif wdkif;&if;om;u,ef;vlrsKd;onfvnf; yifpnfrS jzmxGufvmonhf tudkif;tcuftvufwpfckozG,f yg0ifaeonf/ oihawmfonhf a&ajrawmawmifwif ud,vrsK;d ? ud,typEifh ud,tpktzGUJ aexdiMf ujcif;aMumihf f G k hf l k hf k f k S k f k ,Ofaus;rI"avhx;pHrsm; uGjJ ym;jcm;em;Muaomfvnf; trSepifppfyifpnfwpfyifwnf;rSyif jzmxGuvm kH f f jcif;jzpfayonf/ a&S;,cifuwnf;u aexdkifqif;ouf aygufzGm;vmonhf wdkif;&if;om; u,ef;vlrsKd;rsm; tajymtqd?k taetxdi?f [eftrlt&m? 0wfpm;qif,ifr?I cspfjrwfE;zG,,Ofaus;rI"avhx;pHrsm;ukd k kd f kH rwdrfaum? ryaysmufoGm;atmif xdef;odrf;apmihfa&SmufoGm;Mu&ayrnf/jynfaxmifpkorwjrefrmEdkifiHawmfonf wdkif;&if;om;vlrsKd;aygif;wpf&mausmf pkaygif; aexdkifMuonhf EdkifiHjzpfonf/ rGef*dkukef;jrihfrS qif;oufvmMuNyD; jynfaxmifpk jrefrmEkiiawmf d f H wGif vGefcJhaomESpfaygif; &mpkrsm;pGmu twlwuG aexdkifvmMuonhf aoG;&if;om;&if;nDtpfukdrsm; jzpfMuonf/ a&muf&Sdaexdkif&mt&yfa'o a&ajr acsmif;jcm;jcif;? ajrjyefYawmifay:uGmjcm;jcif;? yx0D taetxm;? &moDOwkESihf vrf;yef;qufoG,fa&; cufcJrIaMumihf wpfOD;ESihfwpfOD; tqufjywfum a&muf&mt&yfudk,fhtpkESihfudk,f aexdkifjcif; wdkYaMumihf tajymtqdk? taetxdkif? t0wftpm;? trl t ,m? "avh x H k ; pH r sm; tenf ; i,f u G J j ym; Muaomfvnf; ]]t&if;ppf? tjrpfajru}} [lonhf pum;twdi;yif yifpnfwpfyifwnf; rSjzmxGufvm k f aom tudkif;tcufrsm;jzpfonf/ vlodenf;onhf wdkif;&if;om;u,ef;vlrsKd;onfvnf; xdkyifpnfrS jzmxGuvmonhtudi;tcufwpfcjk zpfonf/ f f kf wdkif;&if;om;u,ef;vlrsKd;onf rdrdudk,f ukd,f urf;,HvlrsKd;BuD;tkyfpkrS qif;oufvmonhfvlrsKd;jzpfonf[k cH,lMuonf/ ]]u,ef;}} [laom trnfonf oufBuD;pum; oufi,fMum; EIwf wdkuf rSwfom;vmMuonhf yg;pyf&mZ0ift& ]]cd}} ESihf ]],ef;}} trnf&Sd nDtpfukdESpfOD; rdom;pkrS qif;oufaygufzm;vmaomaMumihf rdom;pk trsKd; G tEG,ftrnf cdESihf ,ef;wdkYaygif;pyfNyD; cd,ef; [laomtrnfudk cH,Ml uonf/ umvMumaomtcg cd , ef ; [k a c:qd k & mrS u,ef ; [l a omtrnf o k d Y ajymif;vJac:qdkvmjcif;jzpfonf[kqdkonf/ aexdkif&mt&yfa'o wdkif;&if;om;u,ef;vlrsKd;onf &Srf;jynf e,fawmifydkif;? u,m;jynfe,f? u&ifjynfe,f ajrmuf y d k i f ; ES i h f aejynf a wmf ysOf ; rem;Nrd K Ue,f ta&SUbuf aygif;avmif;a'owGif ysHUESHYpGm aexdkif Muonf/ tjcm;wdkif;&if;om;vlrsKd;rsm;ESihf a&maxG; aexd k i f r I tvG e f e nf ; onf / pk p k a ygif ; vl O D ; a& oHk;odef;cefY&Sdonf/ azmfjyyga'otwGif;okdY0ifa&mufvmonhf tcg ajrmufbuft&yfodkY OD;pGma&muf&Sdonhf tkyfpk177 162. ordkif;xJu ]u,ef;}u rdru,u,f ajrmufyi;u,ef; (u,ef;vxm) d kd f dk kd f [laomtrnfopfukd cH,lMuonf/ awmifbuf t&yfokdYa&mufoGm;onhftkyfpku rdrdudk,fudk,f awmifydkif; u,ef; (u,ef;v[kd) [k trnfajymif; vJcH,lMuonf/ ajrmufydkif;u,ef; (u,ef;vxm)ukd,fay:ygvlrsKd;trSwftom;onf ar;dk;atmuf vnfyif;ae&mukd OD;csKdESpfzufatmufokdYauG;qif; onhfuRJacgif;yHkoPmefESihf teD;pyfqHk;wlnDonhf kyfyHkukd aq;rifaMumifjzihf xdk;xm;onf/ vG,fvHk a'oESihf tifvm&GmwGif aexdkifMuonhf u,ef; vxmoufBuD;&G,trsm; vnfyif;wGif ,aeYwdkif f kd awGUjrifEkdifonf/ awmifydkif;u,ef; (u,ef;v[dk) trsKd;om;rsm; ausmukef;txufykcHk;ESpfzufMum; wGif atmufrStxufokdY a'gifvdkufaq;rifaMumif ajcmufaMumif;ukd aexGufp a&mifjcnfyHkoPmefjzihf xd;xm;onf/ oufaotaxmuftxm; jyEkionhf k d f oufBuD;&G,ftdkrsm; r&Sdawmhacs/ ajrmufbuft&yfokdY 0ifa&mufvmonhf u,ef;vxmwdkYonf yxrOD;qHk; vG,fvHke,f (,ck-yifavmif;NrdKUe,f) aqmif;xefYt&yfa'ou,ef; vxm trsKd;orD; 0wfpm; qif,ifrI "avh(,ck-bef;z&maus;&Gmtkyp) bef;z&m&GmwGif pwif f k tajccsaexdkifNyD; ajrmufbufwGif aemifb&m; NrdKUe,ftaemufbuf awmifay:a'orS awmifbuf rdk;NAJ e,f (,ck-z,fcHkNrdKUe,f) taemufajrmufbuf vG,fvHke,fESihf xdpyfaeaom awmifxHk? awmif0S? wefqJ? [efc awmifay:a'owGifvnf;aumif;? rdk;NAJe,ftaemufbuf vef;aum? eef;wJ? 'Hkvef; t&yfa'orS aygif;avmif;jrpfta&SUbuftxdwGif vnf;aumif; 0ifa&muftajccsaexkdifMuonf/ ajymqdonhpum;ESi,Ofaus;rI "avhxHk;pH k f fh rsm;wlnDMuaomfvnf; aexdkif&mt&yfa'o yx0D taetxm;aMumihf 0wfpm;qif,ifrIwGif tquf tpyfr&Sd vH;0uGjJ ym;Muonf/ vG,ve,fwif aexdif k f kH G k onhf u,ef;vxmtrsKd;om;rsm; 0wfqifrIwGif xl;jcm;rIr&Saomfvnf; trsKd;orD;rsm; 0wfqifrwif d I G ud,wi,ufvyonhf oifwdkif;tjzLa&mif0wfqif k f kd f k f Muonf/ wkdif;&if;om;&Srf;vlrsKd;wdkYu xdkvG,fvHk a'o&Sd u,ef;vxmukd (vef) u&ifvrsK;[k ac:qdk l d Muonf/ ytd0;vlrsK;wdYku u,ef;vlrsK;[k ac:onf/ kf d d rdk;NAJe,ftaemufajrmufbuf awmifxHk? awmif0S? [efqD;[efcawmifay:a'owGif aexdkif Muonhf u,ef;vxmrsKd;EG,fwdkYonf xl;jcm;aom 0wfpm;qif,ifrI&Sdonf/ trsKd;om;rsm;tm;vHk; t&G,f a&mufvmvQif acgif;ay:&Sd qHyifrsm;ukd t&Snrxm;bJ oifwe;"m;jzihf acgif;wH;&dw&onf/ f kf k f qHyifvuf wpfqpfcefY&SnfvmvQif oifwkef;"m;jzihf jyef&w& onf/ xdYk aMumihf wki;&if;om;&Sr;vlrsKd;u d f d f f xda'owGif aexdiMf uonhf u,ef;vxmrsKd;EG,fukd k k ,ef[kdxm (qHyifwdk-acgif;wdku,ef;) vlrsKd;[k trnfay; ac:qdkMuonf/ tjcm;trnfjzpfonhf Z,drf? qHwdk? [dkxm [lvnf; ac:qdkMuonf/ rdk;NAJe,ftaemufbuf vef;awm? eef;wJ? 'Hkvef;t&yfa'owGif aexdkifMuonhf u,ef;vxm wdkYonf awmifydkif;u,ef;ac: (u,ef; ya'gif) ESihf taeeD;aomaMumihf 0wfpm;qif,ifrIonf u,ef; ya'gifESihfydk eD;pyfonf/178 163. ordkif;xJu ]u,ef;}awmifbuft&yfodkY 0ifa&mufvmMuonhf u,ef;v[dk (awmifydkif;u,ef;) wdkYonf yxrOD; qH; rd;NAJe,ftv,fyi; &deaus;&Gmtkyp?k ]]wAvm;}} k k kd f J f (,ck-qdkifcGef&Gm) wGif pwiftajccsaexdkifMuNyD; rd;NAJe,ftaemufyi;? ta&SUydi;ESifh awmifyi;u&ifeD k kd f k f kd f (,ck-u,m;) e,fpyftxdaexdiMf uonf/ rdru,f k d kd uk,f u,ef;vwDG (awmifyi;u,ef;) [k trnfcH d kd f ,lonf/ u,ef;v[kd trsKd;orD;0wfqifrIwGif vnfyif;ESifh 'l;acgif;atmuf ajcovHk;rsm;wGif aMu; uGif;ywf0wfqifrIaMumihf wdkif;&if;om;&Srf;vlrsKd;u aMu;0wf (ywfawmif;) vlrsKd;[k ac:qdkMuonf/ aemifwGif ywfawmif;rS ya'gif[laom toHk;tEIef; onf 19 &mpkacwfOD;ydkif;rSp a&;om;vmonfukd awGU&onf/ ,cktcg rl&if;trnfjzihf u,ef; (ya'gif) [l a&;om;ac:qdkMuonf/ u&ifeD (,ck-u,m;) jynfe,f vGdKifaumf NrdKUe,fEifh 'Darmqd;NrdKUe,f ajrjyefYa'owGif 0ifa&muf S k aexdkifMuonhf awmifydkif;u,ef; (u,ef;v[DG) wdYkonf rdru,u,f ajrjyefYu,ef; (u,ef;urf;iH) d kd f dk [k trnfc,Ml uonf/ trsKd;orD;rsm;0wfqifrwif H I G &ifGefYtxufydkif;ukd aiG'*Fg;aumfjym;rsm; oDuHk;NyD; 0wfqifraMumihf wdi;&if;om;&Sr;vlrsK; u,ef;abmf I kf f d (abmfjym;0wfqifonhfu,ef;) vlrsKd;[kac:qdkMu onf/ aemifwGif ,if;abmfvlrsKd;[l a&;om;azmf jyMuNyD; ,cktcg u,ef;urf;iH (,if;abmf) [ka&; om;ac:qdkMuonf/ u&ifjynfe,fajrmufydkif; oHawmifa'o ESifh aejynfawmfwi;a'oBuD; ta&SUbufawmifay: kd f a'o aygif;avmif;jrpfdk;wpfavQmufwGif 0ifa&muf aexdkifMuonhf awmifydkif;u,ef; (u,ef;vwDG) wdYkonf rdru,u,awmifay:u,ef;[k t"dym,f d kd f dk f &onhf (u,ef;a*cdk) [laomtrnfukd cH,lMu onf/ xda'owGif aexdiMf uonhawmifyi; u,ef; k k f kd f rsKd;EG,fonf u&ifvlrsKd;ESihf taeeD;aomaMumihf 0wfpm;qif,ifrIwGif u&ifESihfydk eD;pyfonhfoif wdkif;rsm;0wfqifMuonf/ ajrjyefYwGif aexdkifMuonhf tjcm;wkdif;&if;om;rsm;u awmifay:u&if[k trnfay;ac:qdkMuonf/ 0wfpm;qif,ifrI ajrmufydkif;u,ef;ac: (u,ef;vxm) ESihf awmifydkif;u,ef;ac: (u,ef;v[DG) rsKd;EG,fwdkY onf ajymqdonhpum;toHtedrtjrih&aomfvnf; k f hf f dS em;vnfMuonf/ tjcm;,Ofaus;rI"avhxHk;pHrsm; vnf; trsm;tm;jzihf wlnDMuonf/ okdY&mwGif 0wf pm;qif,ifrIwGif vHk;0rwlnDMuay/ ajrmufyi;u,ef;rsK;EG,f awmifx?kH awmif kd f d 0S? [efqD? [efca'owGif aexdkifMuonhf u,ef; vxmESiawmifyi;u,ef;rsKd;EG,f u,ef;ya'gifwYkd fh kd f0wfpm;qif,ifrIonf rnfonhfvlrsKd; 0wf pm;qif,ifrIESihfrwlbJ xl;xl;jcm;jcm;jzpfaeonf ukd awGU&onf/ kd f ajrmufyi;u,ef; (u,ef;vxm) 0wfpm;qif,ifrII r vG,ve,f (yifavmif;NrdKUe,f) wGif aexdif f kH k Muonhf u,ef;vxmtrsKd;om;rsm; 0wfpm;qif ,ifronf xdt&yfa'owGif aexdiMf uonhf tjcm; I k k wkdif;&if;om;rsm;ESihf uGmjcm;rIr&Sday/ trsKd;orD;rsm; 0wfqifrIwGif OD;acgif;ukdqHyift&Snfxm;NyD; xlxJ onhfyk0gjzihf acgif;aygif;xm;onf/ twGif;tusukd tjzLa&mifcsnfESihf &ifcGJaMumif;ukd teufa&mif? teD a&mif? t0ga&mifjzihf pyfxm;onf/ atmuftem; wGif teDa&mifcsnfjzihf &ufvkyfxm;onf/ acgif;pGyf tusjzpfNyD; 0wfqifonhftcg 'l;acgif;atmuftxd zHk;xm;onf/ tay:tusonf tjzLa&mifcg;wkd tusjzpfonf/ vufarmif;ESpfzufwGif teufa&mif jzihfcsKyfvkyfonf/ trsKd;orD;0wfvHkcsnfwGif tjzL a&mifcsnfjzihf &ufvkyfNyD; atmuftem;wGif teD a&mif? teufa&mifcsnfjzihf tem;owf&ufvkyf0wf qifMuonf/ rdk;NAJe,fawmifxHk? awmif0S? [efqD? [efc a'owGif aexdkifMuonhf u,ef;vxmtrsKd;om;179 164. ordkif;xJu ]u,ef;}0wfqifrIwGif OD;acgif;ukd qHyift&Snfrxm;bJ acgif;wHk; wHk;xm;onf/ qHyiftenf;i,f&Snfvm vQif jyefwom;atmif"m;jzih&w&onf/ em;ESpzuf dk G f d f f wGif em;aygufazmufxm;NyD; taygufus,fatmifcsJU xm;&onf/ aiGom;em;a#mif;ukd zm;pnfyHkoPmef tacgif;yGjyKvyNf yD; em;wGiyef qifjref;xm;&onf/ k f ar;d;atmufvnfwdkiftay:qHk;ae&mwGif k tjzLwpfvHk;? teDwpfvHk;pDwGJ oDxm;onhfa&mifpHk ysLykwD;vHk;ukdvnfyif;wGifywf 0wfqifonf/ y,if;a&mifpkHysLykwD;ukH;atmufwGif teufa&mif ausmufykwD;wpfuHk;? teDa&mifuJonhf ausmuf ykwD;wpfuHk;ESihf tjzLa&mif? t0ga&mifuJonhf ykvJykwD;uHk;rsm;jzihf qifjref;xm;onf/ vnfyif; atmufajcwGif awm0ufpG,fESpfacsmif;qufNyD; BudK; jzihfqGJxm;onf/ vufESpfzufwHawmifqpfrS vufaumuf 0wftxdaMu;uGif;ywfxm;onf/ udk,f txuf ydkif;ukd *syfckwfvuf&ufxnf tjzLa&mif0wfqif xm;onf/ udk,f atmufydkif;wGif *syfckwfvuf ,ufxnftjzLa&mifabmif;bDukd0wfqifonf/ 'l;acgif;atmufwGif tjzLa&mif ykwD;wpfuHk;ywf xm;NyD; ykwD;uHk;atmufajcovHk; txufwGif opfap;okwfxm;onhf csnfBudK;rsm;jzihf ywf qifjref;Muonf/ ajcusif;0wfwGif (bkwfo) ac: tjzLa&miftoD;wpfrsKd;ukd ykwD;uHk;ozG,f oD 0wfqifonf/ ajcusif;0wfwpfzufvQif jcLoD; ig;vHk;0wfqifonf/ trsKd;orD;rsm; 0wfpm;qif,ifx;zGUJ rIonf kH wpfrx;jcm;onf/ trsKd;orD; OD;acgif;wGif qHyif l l t&Snfxm;onf/ oHk;vufrcefYus,fonhf bD;jzihf qHyifuNkd zD;&onf/ qHyifrsm;ukd d;d;qHx;Hk jzihf rxH;bJ k k k wpfywfvQKdqHxHk;xHk;enf;jzihf xHk;Muonf/ em;xif ESpfzufwGif qHyifrsm;cGJ qHNrdwfcsxm;onf/ taygufazmufxm;onhf em;ESpfzufwGif aiGom; em;a#mif;? aiGom;em;qGrsm; 0wfqifMuonf/ vnf J yif;tay:qH;ae&mwGif tjzLESihf teDa&mifoxm;onhf k DykwD;wpfuHk;ukd 0wfxm;onf/ ,if;ykwD;atmuf wGif teDa&mif? tjzLa&mif? teufa&mifykwD;uHk;rsm; tpOfvdkuf vnfwdkifrS&ifGefYtxd ykvJykwD;uHk;rsm; qGJxm;onf/ vuf,mycHk;txufrS b,fcg;txd teD? t0g? teufygonhf ysLykw;vH;BuD;wpfu;pDudk D k kH pvG,oi; 0wfqifonf/ vufEpzuf wHawmif f kd f S f qpfrS vufaumuf0wftxd t&G,tpm;tenf;i,f f ao;onhaMu;uGi;rsm; ywfxm;onf/ vufESpfzuf f f &Sd vufacsmif;rsm;tm;vH;wGif aMu;uGi;vufpyrsm; k f G f pGyxm;onf/ ud, txufyi;wGif trnf;a&mif f k f kd f jzihf tem;azmufxm;onhf vuf&uf*syfckwfxnf tjzLukd 0wfqifxm;onf/vG,fvHke,frS u,ef;vxmtrsKd;orD;ESpfOD;cg;wGif (bkwfo) ac:a&mifpHktoD;wpfrsKd; oDxm;onhf BudK;uGif;rsm;ukd ywf 0wfqifonf/ udk,fatmufydkif;ukd csnfjzL? csnfeD? csnfrnf;jzihf uefYvefYtpif;*syfckwfvuf&ufxnfapmifukd 'l; acgif;txdywf 0wfqifonf/ 'l;acgif;atmuf wGif aMu;uGi;oH;uGi;ywfxm;NyD; jcLoD;rsm;qGxm; f k f J onf/ aMu;uGif;atmufwGif opfap;jzihf okwfxm; onhf csnfBudK;rsm;ukd ajcusif;0wftxd0wfqif180 165. ordkif;xJu ]u,ef;}onf/ ajcusif;0wfae&mwGif tjzLa&mifykwD;vHk; wGif csdwq&ef csdwwpfcjk yKvkyxm;onf/ 0wfqif f JG f f ESpfuGif;pDywfxm;onf/ vIyf&Sm;oGm;vmonhftcg onhtcgwGif vnfwiatmufaiGBudK;ESifh csdwquf f kd f f wGif jcLoHrsm;Mum;&onf/ NyD; tjcm;wpfzuf&dS aiGjym;BuD;onf nmbufem;&Guf atmuf&Sd aMu;uGif;Mum;nyfxm;&onf/ aiGykwD; awmifyi;u,ef; (u,ef;ya'gif) rsKd;EG,0wfqifrI vHk;rsm;onf vnfwdkifnmbufESihf &ifbwfay:wGif kd f f trsKd;om;rsm;0wfqifrIwGif omrefabmif; tdusonhtaetxm;jzihf csdwqqifjref;xm;onf/ f f JG bD? tusESihfacgif;aygif;rsm; 0wfqifonf/ tcrf; vufaumuf0wfwpfzufpDwGif tacgif;yG tem;&Sonhtcg yd;y0gacgif;aygif;ESicg;wGif aiG"m; aiGvufaumufav;uGif;ESihfwpfrwfvHk;&Sd tacgif; d f k fh ywf 0wfqifMuonf/ ydwaiGom;vufaumufo;uGi;pDudk ywf 0wfqif f kH f trsKd;orD;rsm;0wfpm;qif,ifrrm OD;acgif; Muonf/ udk,ftay:ydkif;wGif OD;acgif;ESihfvuf I S xdywiqx;xH;xm;onf/ qHx;ay:wGif (ukyf) rsm;vQKd&eftaygufrsm; yg&Sdonhf *syfckwfxnftus f G f H kH k kH ac:aiGom;qHxdk; wpfckpdkufxm;onf/ (ucdkuf ac: tjzLukd 0wfqifMuonf/ ukd,fatmufydkif;wGif aiGqHxdk;wpfacsmif;ukd qHxHk;nmbufrS b,f csnfteufa&mifjzihf &ufvkyfonhf *syfckwfxbDukd bufokdYuefYvefYjzwfxdk;xm;onf/) (uaoh) ac: 'l;acgif;tqpfz;Hk onhtxd 0wfqifMuonf/ 'l;acgif; f aiGom;jzihf tem;uGyfxm;onhf bD;cHk;wpfacsmif;ukd atmufajcovH;t&if;rS ajcusi;0wftxd aMu;uGi; k f f qHx;t&if;ydi;wGif pduxm;onf/ ezl;txufwif rsm;ywfNyD; wpfzufvQifjcLoD;ESpfvHk; csdwfqGJxm; kH k f k f G tpdr;a&mif? t0ga&mif? teDa&mifygonhf od;arG;ESifh onf/ ajcusif;0wfae&mwGif (bkwfo) ac: toD; f k ydwfpjzihfpnf;ywf qifjref;xm;onf/ em;ESpfzuf tjzLwpfrsKd;ukd ykvJvHk;oDuHk;ouJhokdY oDuHk;NyD; ajc wGif azmufxm;onhftaygufxJokdY aiGem;a#mif;? wpfzufvQif oHk;uGif;pDywf 0wfqifMuonf/ aiGem;qGJrsm; qGJxm;onf/ vnfyif;wGif aMu;acGrsm;ywfxm;onf/ aMu;acGywfjcif; vnfqGJwefqmtjzpf uGif;qufaiGBudK;ESpfuHk;? aiG awmifydkif;u,ef; (u,ef;v[DG) rsKd;EG,f jym;BuD; ckepfcsyf? aiGjym;i,f 10 csyfukd oD;jcm; u,ef;ya'gifvlrsKd;rsm;aMu;acGywfjcif; "avhonf aiGBudK;wpfacsmif;jzihf oDuHk;&onf/ 0wfqifonhf rnfonhftcsdefupwifcJhonfukd wdwdusus rod& tcgwGif aiGjym;BuD;ukd &ifbwftxuf vnfwdkif acs/ rnfonhftaMumif;aMumihf aMu;acGywf&onf wGifxm;&SNd yD; aiGjym;ti,frsm;ukd vnfyif;taemuf ukdvnf; cdkifrmonhftaxmuftxm;rsm; rawGU& bufwGifxm;&Sd qifjref;&onf/ ar;dk;atmuf acs/ rdk;NAJe,fwGif aexdkifonhf &Srf;vlrsKd;rsm; vnfyif;ESihf aMu;uGif;tMum;wGif aMu;uGif;yGwf (ywfawmif;) aMu;acGywfjcif;[laom &Srf;pum; wdkufrI'PfcHEdkif&ef ydwfpteufa&mifwpfpjzihf taxmuftxm;om&Sdonf/ u,ef;vlrsKd;rsm; rdk;NAJ ckxm;onf/ e,fokdYa&muf&SdvmNyD;rS taMumif;wpfckckaMumihf ydwfptem;rsm;ukd a&mifpHkodk;arG;csnfESihf aMu;acGywf&onhf "avh&Sdvm[efwlonf/ ykvyw;jzihf uGyxm;onf/ tem;ESpzufudk ykwD;vHk; Jk D f f tcsKdUu vlrsKd;trSwtom;vuPmtjzpf f ESihf a&mifpHkodk;arG;jzihf tNrdwfqGJxm;onf/ rdkif ac: owfrSwf aMu;acGywfjcif;jzpfEdkifonf[k ,lqMu wpfaycGJcefY&Snfvsm;onhf uGrf;oD;vHk;ti,fpm; onf/ tprlvwGif trSwftom;tjzpf aMu;acG t&G,f acgif;yGaiGyw;vH;wpfu;ukd tzsm;bufwif tenf;i,fukdom 0wfMuonf/ aemufydkif;wGif k D k kH G aiGjym;BuD;yg;yg;jzihf wyfqifxm;NyD; tjcm;wpfzuf tvSqiftjzpfywfMuonf/ tacGrsm;rsm;ywfEdkif 181 166. ordkif;xJu ]u,ef;}vQif ydkvSonf/ a,musfm;ysKd pdwf0ifpm;rIydk& onf[laom t,ltqonf u,ef;trsKd;orD;rsm;pdwfwGif udef;atmif;cJhonf/ xdkYtwl u,ef; trsKd;om;rsm;uvnf; aMu;acGywf&rnhfae&mwGif tjynhftpHkywfEdkifonhf trsKd;orD;ukdomvSonf? ,Ofonf? usufoa&&Sdonf[k ,lq[efwlonf/ kyf&nfvSyaomfvnf; aMu;acGtjynhftpHk rywfEdkifonhf tysKdrsm;? qif;&JEGrf;yg; vHk;0aMu; acGrywfEkdifonhftysKdrsm;onf vl&mr0ifaomtysKd rsm;tjzpf owfrwNf yD; a,musm;ysKrsm;vH;0 pdwr0if S f d k f pm;aMumif; a&S;vlBuD;rsm;u ajymqdkMuonf/ xdkY aMumihf tpwGifrnfonhftaMumif;aMumihf aMu;acG ywf&onfjzpfap aemufydkif;wGif tvSqifwefqm tjzpfaMu;acGywfjcif;om jzpfEkdifonf/ u,ef ; ya'gif t rsKd ; orD ; i,f r sm;onf touf ckepfESpf &SpfESpft&G,frSp aMu;acGpwif ywfMuonf/ vnfyif;wGif ig;acGESihf'l;atmufwGif av;acGpwifywfMuonf/ touft&G,&vmonf f ESihftrQ udk,fvHk;xGm;usdKif;rI? vnfyif;taetxm; ajymif;vJvmrIukdMunhfNyD; aMu;acGrsm;ukd wpf&pfNyD; wpf&pfqihf ywf&onf/ touf 15 ESpf? 16 ESpft&G,fwGif aMu;acGywfjcif;tm;vHk;NyD;onf/ t&G,fa&mufNyD; u,ef;ya'giftrsdK;orD; wpfOD;vnfyif;wGif aMu;acGtjynfhtpHkywfygu aMu;acGoHk;qifhywf&onf/ ar;kd;atmufvnfwkdif wGif tywfaygif; 20 cefY&SdonfhaMu;acGukd txuf tenf;i,fum;? tv,fodrfyHk? yHkoPmefjzifhywf& onf/ vnfwkdifatmuf &ifnGefYtxufwGif tvHk;ykd BuD;onfhaMu;acGjzifhatmufwm;NyD; tywfaygif; 7 ywfywf&onf/ usefaMu;acGi,f wpfacGonf vnfyif;aemufausmaMu;acGt&pftay: oHk;vufr tcsif;&Sdonfh aMu;acGi,fav;acsmif;ywfxm;onfh bkdYwpfck t&Sifwyfxm;onf/ 'l;atmufajcovHk; txufydkif;wGif ajcovHk;tae txm;ESifhnDnGwf ap&ef aMu;acGukd atmufbufodkY tzsm;SL;NyD; 25 ywfcefY&pfywf&onf/touf 17 ESpjf ynfNh yD; u,ef;ya'giftrsdK; orD;wpfOD;ywf&onfhaMu;acGtav;csdef pkpkaygif; onf 4 ydom? 5 ydomcefU&Sdonf/ ,ckacwfwGif aMu;acGywfonfh"avhonf aysmufvkqJqJ tae txm;wGif&Sdaeonf/ aMu;acGywfjcif;onf u,ef;ya'giftrsdK; orD;rsm;uvnfyif;?'l;acgif;atmufESifh ajcovHk; rsm;wGifywf 0wfqifaomfvnf; u,ef;vxm trsK;orD;rsm;onf vufwHawmifqpfrS vufaumuf d 0wftxd tjynfhywfxm;onf/ ua,m(A*HYk) trsKd ;orD;rsm;wGif vufarmif; ESifh'l;atmufajcovHk;om;ukd aMu;acGywf 0wf qifMuonf/ xkYdtjyifaMu;acGywfjcif;onf tmz&du wkduf vlrnf;trsdK;orD;rsm;wGifvnf; wpfcsdefu &SdcJhaMumif;od&onf/ awmif y k d i f ; u,ef ; ? u,ef ; urf ; iH ( ,if ; abmf ) 0wfpm;qif,ifrI trsdK;om;rsm;0wfpm;qif,ifrIwGif qHyif &Snfxm;NyD; aoQmifxHk;ukdnmbufapmif; xHk;xm; onf/ acgif;aygif;udk *syfcwxnfjzifh &pfywfaygif; k f xm;onf/ d;&myGawmfrsm;twGuf oD;jcm;acgif;aygif; k J jyKvkyxm;onf/ acgif;aygif; tem;ywfvnfwif f G vSyaomykw;aphrsm;? a&mifpkodk;arG;rsm;jzifhtvSqif D H jyKvkyfxm;onf/ tcsdKUu a&mifpy;y0gacgif;aygif; kH kd jzifvnf; toH;jyKMuonf/ vnfyif;wGif ausmuf h k ykwD;vHk;ESifh a&mifpHkokd;arG;rsm;jzifhtvSqifoDqGJ xm;onf/ ukd,ftay:ykdif;0wfpHkrSm *syfckwfxnf tjzLa&miftusukd0wfqifMuonf/ ukd,fatmuf ykdif;wGif teufa&mifabmif;bDwkdukd 0wfqifMu onf/ abmif;bDukd'l;qpftxuftxdxm;&SdNyD; a&mifpHkodk;arG;jzifh tNrdwfjyKvkyftvSqifxm;onf/ 'l;atmufwGif opfap;jzifh okwfvdrf;xm; onfh csnfBudK;uGif;ukd wpfzufvQif av;ig;uGif; pDpGyfxm;onf/ ajcusif;0wfae&mwGif ykvJykwD;ESifh182 167. ordkif;xJu ]u,ef;}wlonfhbkwfoac:toD;wpfrsdK;ukd oDuHk;ywfxm; onf/ u,ef;urf;iHtrsKd ;orD;rsm; 0wfpm;qif,if rIwif qHyift&Snfxm;&SdNyD; OD;acgif;taemufbuf G wGifqHxHk;xHk;xm;onf/ qHxHk;rajyatmifbD;ESifh qHxkd; pkdufxm;onf/ acgif;aygif;tem;wGif a&mifpHk okd;arG; ESifhykvJykwD;vHk;rsm; oDuHk;0wfqifMuonf/ em;wGif aiGem;a#mif;? aiGem;qGJrsm;qGJxm;onf/ vnfyif;wGif aiG'*Fg;jym;ESifhabmfjym;rsm;ukd &ifnGefY txd tdaeatmifqGJxm;onf/ vnfwkdifukd a&mifpHk ykwD;rsm;? uEkurmykwD;rsm;jzifhqifjref;xm;onf/ vufaumuf0wfwGif wpfzufvQif aiGvufaumuf oHk;uGif;pD0wfqifxm;onf/ ukd,ftay:ykdif;wGif *syfckwfvuf&uf xnf tjzLa&mifoYdk r[kwf trnf;a&mifudk vuf&nf S tustjzpf csKyfvkyf0wfqifMuonf/ vnfyif; aemufausmrS 'l;acgufauG;txd teufa&mifuwD yg okdYr[kwf ydwfpjzifhvTm;NcHKxm;onf/ teuf a&mifydwfpay:wGif tuGufazmf tvSqifxm; onf/ udk,fatmufydkif;wGif teufa&mifxbDukd 'l;qpfz;onftxd 0wfqifMuonf/ cg;wGia&mifpkH kH h f ykw;jzifh tacGvuywfxm;NyD; cg;tay:yki;ukd y0g D dk f d f jzLwpfxnfpnf;xm;onf/ y0gtzsm;wGif a&mifpHk okd;arG;jzifh tvSjyKvkyfum tNrdwfcsxm;onf/ 'l;atmufwGif opfap;jzifhokwfvdrf;xm; onfhteufa&mif BudK;acGrsm;ukd txyfxyf&pfywf 0wfqifMuonf/ BudK;acGatmufajcovHk;wGif a&mifpHky,if;a&mifykwD;vHk;i,frsm;oDxm;onfh BudK;acGywf 0wfqifonf/ ajcusif;0wfwGif uEkurmoDxm;onfBudK;acGukd ywf0wfqif onf/ xkdYtjyifajcusif;0wfwpfzufvQif jcLoD; wpfvHk;pDqGJ 0wfqifonf/ ,cktcgwGif k;&myGawmftcrf;tem;rsm; d J om k;&m0wfpudk 0wfqifMuNyD; usetcsersm;wGif d kH f df tjcm;wki;&if;om;enf;wlydwfptrsdK;rsdK;jzifh tus? df abmif;bDrsm;csKyfvkyf0wfqifMuonf/awmifykdif;u,ef;(u,ef;a*ckd)0wfpm;qif,ifrI u,ef;a*ckdtrsdK;om;rsm; 0wfpm;qif,if rIonf a&S;tcgu rdrdukd,fwkdif&ufvkyfonfh *syfckwfxnf tjzLa&mifay:wGif tpdrf;ESifhteDpif; uav;rsm;xnfh &ufxm;aom abmif;bDwkdrsm; ukd 0wfqifMuonf/ tusrSm *syfckwfxnf tjzL a&mifjzifh aumfvHrygbJ &ifcGJvufwkd tus0wfqif onf/ OD;acgif;qHyifukd t&Snfxm;NyD; aoQmifxHk; ykd;y0gacgif;aygif;jzifh aygiff;xm;onf/ ,ck t cg qH y if t &S n f r xm;awmh b J bkdauyHkpHjzifh tcrf;tem;rsm;wGif ykd;y0gjzifhaygif; xm;onf/ twGif;tusukd tjzLa&mifvuf&Snf0wf xm;NyD; tjyiftusu acgif;pGyfoifwkdif;tus0wf xm;onf/ oifwkdif;tuswGif rwfwwfteDpif;rsm; ESifh atmuftem;wGif tNrdwfrsm;xnfh &ufvkyf onf/ teufa&mifabmif;bDt&Snfukd 0wfqifxm; onf/ u,ef;a*cktrsKd ;orD;rsm;0wfpm;qif,ifrI d onf OD;acgif;wGif qHyift&Snxm;aomfvnf; qHxHk; f jcif; tavhtxenf;onf/ qHyifup csnfxm;NyD; kd k ykd;y0gjzifh ywfxm;onf/ ykd;y0gtpESpfzufukd b,fycHk;ESifhnmyckH;atmuf&ifbwfatmuftxd csxm;onf/ tusonf vufwkdtjzLa&mif*syfckyf xnfay:wGif teDpif;rsm;ukd vufarmif;ESpfzufESifh atmuftem;wGif csKyfxm;onf/ &ifcGJtusjzpfNyD; &ifcGJcsKyfkd;ukd teDa&mifjzifhtvSqifcsKyfxm;onf/ trsKd ;orD;0wfvcsnwif tay:yki;ESiatmufyi;ukd kH f G d f hf kd f teufa&mifcsnfxnhfxm;NyD; tv,fykdif;wGif teD a&mifcsnfuefYvefYtpif;rsm;xnfh &ufvkyf0wf qifonf/ ordkif;xJu u,ef; wki;&a