Những truyện ngắn

http

://da

ta4u

.com

.vn/

http://data4u.com.vn/ Tai mien phi Ebooks


http

://da

ta4u

.com

.vn/



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Mục lục

Vôs]ùngsxư[s]ũ

Ngànsnămsmâystrắng

Bí ẩn củ[slànsnước

Giang

Khôngsđâusvàosđâu

Cái búng

La Mác-xây-e

Gió dại

Thời tiết của ký ức

Trạis�\ảys]húslùn� Lásthưstừ Quí Sửu

Khắc dấu mạn thuyền

Đêmstrừ tịch

Ngôi sao vô danh

Hữu khuynh

Tiếngsvĩs]ầm của quân xâm lăng

Rửa tay gác kiếm

Bằng chứng

Hỏ[sđiểm cuối cùng

Sách cấm

Bội phản

Thá]hsđấu

Mắc cạn

Lan man trong lúc kẹt xe

Lối mòn dọc phố

Thời của xe máy

NgườisThăngsLongsquêsĐàngsTrong

Kỳ ngộ

Qu[yslưng

Tìnhsthư

Ba lẻ một

Gọi con

Tòa dinh thự



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Đêms]uốis]ùngsngàysđầu tiên

Bi kịch con khỉ Hà Nội lúc không giờ.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Vô cùng xưa cũ

Ngày ấyvshìnhsnhưs]h[s luôns ]ósđiều cần nói vớisTâmvsnhưngskhôngsnói. Là

Tâmsđoánsthế, chẳng chắc lắm. Bởi vì, thật vậy, giữa mộtsngười cha và một thằng con thì phỏng có gì nhiều nhặnsđể mà quanh quẩn chuyện trò. Cha Tâm lại vốn kiệm lời. Có thể nói, ông cự]s độ ims lìmts Trongs ]ănsphòngs ]hật chội, hai chụ]s thước vuông, không cửa sổ, thừa muỗi và thiếu khí trờivsngàysđêmssống dồn ních cả gi[sđìnhslại với nhau, thỉnh thoảng Tâm mới nghe thấy thấys đôis lời củ[s ]h[vs nhưngs ]ũngs ]hỉ là những lời mà tấtsnhiêns[is]ũngsphải nói mỗi ngày. Mọi sự trongsnhàvsôngsnhưs]hẳng can dự. Từ khi phải về hưusnons^ườngsnhưsqu[nhsnămssuốt tháng ông chẳngsđisđâuvschỉ ngồi. Mình ông một chỗ \êns\ànsnơisgó]sphòngvsvới ấm trà, chẳngsnóisnăngsgìvsâmsthầm tự \uôngs trôits Đêmvs ôngs trở dậy, bậts đèns \àns lênvs lặng ngồi, nhiều hôm tận sáng.

- Này, lại cha bảo này…s- Ông nói - Cha muốn…

Nhưngsmàsôngs]hẳng bao giờ màosđầusđược. Từ hôm Tâm có giấy gọi nhậpsngũsđãsmấy lần cha anh lại cha bảo này nhưsthế. Tâm chờ. Mãi không thấy cha cho biết cha muốn gì, Tâm chẳng gặng.

Ngày mồng bốn Tếtvsng[ystrước hôm Tâm lên đường, buổi chiều, cha bảos[nhsđisdạo cùng ông. Thời tiết ẩm thấps^ùs khôngsmư[tsĐúngshơns làsmư[s\[ysnêns khôngstrông thấyvsnhưngsmặtsđườngsthìsướtsvàstrơntsMột cuộ]sđis^ạo thẫn thờ. Hai cha con sóngsđôivs]hẳng nói rằng, im lìm rời khỏi khu phố nghèo, vá chằngsvásđụp của mình để đisvàosvùngstrungstâms]hật chội, khúc khuỷu, xạm màu rêu xế bên Bờ Hồ. Tâm có cảmsgiá]snhưslàs]h[svừ[sđisvừa lặngsđitsCáisáos\ạc-đờ-xuys]ũsmèms]ủa cha thủng lỗ chỗtsTâmsđỡ khuỷust[ys]h[vsđư[sôngss[ngsđường.

- Thành phố chiến tranh - Cha Tâm thốt lên thật khẽ - Nhưs\êns\ờ vực.

Hai cha con vào mộtsquáns]àsphês�]hui�snằm ẩn trên tầng áp mái mộtsngôisnhàs]ũsnát ở kế rạp Chuông Vàng.

Cử[squánslàs]hèsđậusđ_nvsnhưngsvòngsr[ssânss[uvslêns]ầu thang thì là cà phê phin. Một khoang gác ọp ẹp, khuất tấttsDăms\ộ bàn ghế tồi tàn, thấp tịt. Khách khứa lặng lờ nhưsnhững cái bóng, nhòa mờvskhôngs[isnhìnsrõs[itsNgười ta có thể tùy hứng lầnsđến đâysuống cà phê vào bất kỳ giờ nàostrongsngàyvsvàsngười ta có thể ngồi trốnsđời ở đâyscả ngày, ngày này qua ngày khá]tsCàsphêsĐịnh Mệnhvs[isđósđãsgọi cái quán vô danh nàysnhưsthế, lâu ngày thành tên.

- Xư[vsHàsNội là một thành phố giàu nữ tính, rất nồng nàn và nhậy cảm. Bây giờ…s- Nhưsthường vẫn thế, cha Tâm bỏ lửng câu nói.

Bàn của hai cha con kê kề một ô cửa sổ hẹp không có khung gỗ, giốngsnhưslàsmột lỗ thủng. Trông ra thấy sàn sàn nhấp nhô cả mộtsvùngsướt át những mái nhà phố ]ũsvàs



http

://da

ta4u

.com

.vn/

nhữngssânsthượng, sân sau, nhữngs]ănsgá]slửng. Một Hà Nộis]ũsxư[vstró]slở, nom là lạ, được nhìn thấy từ phí[ss[uslưngt

- Quán cà phê này có từ xư[slắm rồitsXư[ss[ngstrọngshơnsnhưngs]àsphês]ũngsnhưsbây giờ thôi - Cha Tâm nói - Chắc là con không biết. Quán này vốn của ông bà ngoại ]on…sHôms19sthángsChạpvsôngs\àsđãstảns]ưvsmẹ con vẫn còn ở lại. Cha tớisđâyvsngồi ở chính chỗ nàysnàytsĐènsvụt tắt, súng nổ…sThế là cha và mẹ cùng ở lại trong Liên khu 1. Số phậnsđãsđịnhsđoạt cho cha mẹ nhưsthế, và cho cả các con nữ[…sMẹ đãs\[osgiờ kể vớis]á]s]ons]hư[us]h[svàsmẹ vốnslàs\ênslươngs\ênsgiáotsChosnênvsnếu không có Kháng chiếnsthìsđãskhôngs]ós]onsvàs]á] em con. Kháng chiến thành công, bồng con về thì cả h[isgi[sđìnhsnội ngoạisđềusđãsîs]ưsvàosN[m…

Từ khi biếtsnghĩvs\iết nhớ Tâm nhớ làs]hư[slầnsnàosđược cha gần gụitsĐối với hai đứa em gái của Tâm, cha luôn lặng lẽ bộc lộ sự thươngsyêus]hiều chuộngtsNhưngstình cảm của ông với quí tử đầuslòngslàsTâmsthìsnhưs]ósmột bứ]stường chắn. Càng lớn lên Tâm càng nặng mặc cảm rằngsmìnhsđãslàms]h[sthất vọngtsDườngsnhưs]h[sđãsmongsmỏivs]h[sđãsđòishỏi ở Tâm mộtsđiềusgìsđósmàs[nhskhôngsthể hiểu, có hiểus]ũngskhôngscáng nổi. Từ ]áisnămsTâmskhôngsvượtsqu[sđược lớp tám, phảis lưus\[nvsluônsluônslàsmẹ chứ không bao giờ làs]h[sđishọp phụ huynh hay ký sổ liên lạc cho Tâm. Còn nhớ có lần cha quyếtsđịnh dành thì giờ dạy tiếng Pháp cho Tâm mỗi tốitsNhưngs]hỉ được một tối, ông ngừng ngay. Ông lộ một vẻ ngao ngán không giấu diếmtsCh[s]oismìnhslàsđồ bỏvsTâmsthườngsnghĩsthế.

- Năms54vsđãsmừngs]hostươngsl[is]ủa các con. Ngỡ rằng bao nhiêu nỗi khổ củ[sđất nước, thời cha mẹ đãsgánhvs]á]s]onssẽ lớn lên, vui sống trong hòa bình. Nào ngờ nạn nướ]s]hư[s^ứt. Lạisđếnslượt thờis]á]s]on…

Sau ngày mai, trận mạc chờ Tâm. Chiều nay, anh rúc vào xó này nhấm nháp những giọtsđắng và nghe nghiền ngẫm ngậm ngùi những chuyệnsgìsđâutsAnhsngồi, lặng thinh, nhìn cái gạtstànsđãsđược dụisđầy tràn nhữngsđầu thuốc lá, nhìn tách cà phêsđãs]ạn, nhìn những cái bóng ở các bàn bên, nhìn ra trời chiều. Hà Nội xuân sang, ngâmsmìnhstrongsmư[t

Cha Tâm gọi thêmsh[islys]àsphêtsB[osT[msĐảosđãshết, ông lấy trong túi ra một bao khá]tsTâmsđiềm nhiên bóc bao thuốc, rút mộtsđiếu. Cha xòe diêm châm lửa cho anh. Xư[sgiờ đừngsnóis\i[srượu, chỉ một ngụms]àsphêsthôisTâms]ũngskhôngsđược phép, huống hồ thuốc lá. Nghiêm khắcvsnhưngs]h[sTâmshiếm khi nặng lời, càng không khi nào phạtsđòns]ons]áitsChỉ một lần, ông cho Tâm một bạt tai. Ấy là khi ông bắt gặp Tâm và mấy thằng bạn ngồi phì phèo thuốc lá ở quánsnướ]sđầu phố. Ông hầusnhưskhông hề biết rằngs]onstr[isôngsđãs16stuổivsđãs17 tuổi, và thậms]hísđãs18t

Ông từ chốiskýsđơnstìnhsnguyện nhậpsngũs]ủ[sTâmts�Họ]shànhs]hosxongsđitsMuốn trở thành mộtsquânsnhânsthìstrước tiên phải có học thứ]�vsôngsnóisvậy, không buồn nhìns lásđơntsÔngskhôngs\iết và không hề muốn biết rằng ở phòng tuyển quân của Khusđộisngườist[sđãsgầnsnhưsnhẵn mặt con trai ông. Hết lầnsđơnsnàystới lầnsđơnskhá]s



http

://da

ta4u

.com

.vn/

củ[sTâmsđều bị gạttsC[ysđắng, tủi phận, song Tâm vẫn nghiếnsrăngvsnhẫn nạitsLượng người xung phong vào bộ đội không phải là ít, lắm bữ[sđôngsnườmsnượp, có cả phụ nữ, hầu hếtsđềusđược toại nguyện. Chỉ trừ Tâm. Con trai một, lạisđ[ngshọc dở cấp ba. Đơns tìnhsnguyện không có chữ ký của phụ huynh. Thêm nữ[…sMột cán bộ ở Ban tuyển quân do phải tiếp Tâm quá nhiều lầnsđãsđànhsthực tình nói thẳngus�Thực tiễn chiếnstrườngs]hưa cần phảishuysđộng tới học trò con một. Với lại nói thật, lý lịch gia đìnhs ]ậu ấy mà, rặt những sự tàysđìnhus ]ósđảng phái phảnsđộng, có quan lại Nam triềuvs]ósđịa chủ, có viên chức cao cấp của ngụy quyền. Lại còn hầu hếtsđisN[mysLýslịch thếvsđể cậu ở hậu phươngs]ũngsngại chứ đừngsnóis\[slôstăngsvõngslênsđườngsđisBê�tsÔngsđộngs viênus �Bùs lại cậu có tinh thần cao. Thế là tốt và cứ yên tâm. Chẳng chóng thì chầy. Ngay lập tứ]sthìskhóvsnhưngsgìs]hứ đisđánhsMỹ thì chẳng lo hếtslượtt�

Vào lứa tuổi của Tâm, nỗi sầu muộn và niềm chua xót có thể giúpsngười ta phát triểns^àisngườisr[snhưslàsđược bón thúc. Chân, tay, tóc tai, cổ và cằmvs]á]sđốtsxươngtsMình mẩy mọc thêm nhiều thứ, thừ[sthãivs\ơsphờ. Và vừa bải hoảivstrĩusnặng ủ ê, vừa luôn thấy rậm rựt bứt rứt, nôn nao cồns]àovsysnhưsthể phảisthường xuyên canh cánh ngậm trong lòng mộts]ơnssốt âm ỉ. Về đêmsthìsngủ mê, nói mớ và rên rỉ, một mình vật vã trên gác xép, tự mìnhs]àosmìnhsđến nỗi sáng ra ngự]sđầy vếtsxước. Mẹ Tâm mua lá ở hàng thuốc nam, sắc lên, ép anh uống, ngày một bát, rồistăngsliều lên, ngày hai bát. Mẹ bảo:

- Chịu khó uống. Cho dịu mộng mị, con ạtsChoskhuâysđi…

Nhưsvậy là chẳng nhữngskhôngskýsđơns]hosTâmvs]h[s[nhs]ònsgiấu biệtskhôngsđể mẹ biết việc anh xin nhậpsngũt

Khiến cho mẹ nghĩsrằng vì Loan. Mẹ đãsgánscho Tâm nỗisđ[ustìnhsáitsMẹ nghĩsrằng [nhstươngstưs]ôsgáis^ưới gầm cầu thang, mới vừa nhậpsngũshồi cuối thu.

Lạ lùngslàsđơnstìnhsnguyện của Loan lạisđược chấp thuận dễ ^àngtsCôs]ũngsđ[ngshọc dở lớps10snhưsTâmsvàs]ònsthu[s[nhsmột tuổi. Lý lịch thì chắc chắn làs]ũngsđầy mắ]smíusvàsđầy uẩnskhú]tsGi[sđìnhsLo[nsmới chuyển tới phố nàysđượ]s\[snămtsChỉ có mỗish[is]h[s]onvsn_osđơnvsnghèostúngvs]hỗ ở là một cái hốc thụt sâu vào trong gầm cầusth[ngvsnơisngàystrước chứa than và củi. Cha củ[sLo[nvsngười trong phố kháo rằng từng là ông chủ một tờ báo phảnsđộng ở Hà Nội thời tạm chiếm và sau hòa bình lập lạisđãsphải cải tạotsNgườist[sđồn vậy có lẽ bởi vì thấy ông kiếm sống bằngsđống sách ]ũtsChostới tậnstrước hôm ngã bệnhsqu[sđời, ông vẫn ngày ngày nhẫn nại tha một cái va lysrá]hsnhétsđầy những cuốn sách vô bổ ra bày bán nay chỗ này mai chỗ khác ở những góc vỉa hè. Tuy nhiên, không cần biết rõ quá khứ của ông, thoạt gặps]ũngs]ósthể cảm thấy ngay rằng thực ra ông chẳng phải là mộtsngười bán sách rong nào cả, và rằngs trước ki[s h[is ]h[s ]ons ôngs đãs sống một cuộc sống hoàn toàn khác. Trong sự nghèo khổ của cha con nhà họ rõ ràng có ẩn mộts]áisgìsđóskhôngsrõslàs]áisgìvskhôngs\ìnhs^ânvskhôngsnhưsngười.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Cùng lớpsnhưngsTâmsvàsLo[ns]hẳng phải chỗ bạn bè mật thiếttsLo[nskhôngsđược tập thể ư[tsMàstập thể thế nào thì Tâm thế nấy. Chẳng vì một lý do rõ ràng, Loan luôn bị mọisngườisđể ý. Bản thân Loan chắ]s]ũngskhổ tâmsvàsđãs]ố giữ sao cho khỏi lạc khỏi nếps]hungvsmàskhôngsđượ]tsNhìnsLo[nsngười ta thấy rằng ở ]ôs]ós]áisgìsđóslàslạ khang khác không y hệt mọisngườitsCá]hsđể tó]vs]á]hsănsmặc chẳng khác ai mà vẫn nhưs]óshàmsmột sự diêm dúa thầm lén. Da dẻ trắng trẻo, mềm dịu. Cách nói và dáng đisđều thiếu vẻ mộc mạc. Tâm nhớ là ngay từ bữ[sđầu vào lớpvsLo[nsđãsvấp phải lời xì xào của những bạn cùng bàn rằngsđishọc mà rẩysnướ]sho[sđầysngườisnhưsquânstưssản. Cứ \ướ]s đismộts \ước là Loan liềns để lạis đằng sau mình cả một vệts ^àis hươngsthơmtsNhưngs]ôsmột mực thề trước lớpslàs]hư[shề bao giờ xoa sức lên mình dù chỉ là một tỵ ty thôi bất kỳ một thứ xa xỉ phẩmsnàots�Màsthực tình là tôi không cảm thấy gì cả, - Loan nói, rân rấnsnước mắt - Có cảm thấys]ũngskhôngs\iết làm thế nào. Tự nhưsvậy chứ tôi không cố tình…�

Với Loan, Tâm hết sức gìn giữ một dáng vẻ nguội lạnh, hững hờ vàsx[s]á]htsĐến nỗi trong suốt bao nhiêu lâu cùng nhà cùng lớp thế màsh[isđứ[s]hư[stừng một lần vào ]hơis nhàs nh[uts Chạm nhau trong sân, trong bếpvs nơis máys nướ]vs nơis ]ầu thang, thường là Tâm giả tảng chẳng thấy, lờ đivshoặ]skhôngsthìs]ũngs]hỉ qua quýt nửa vời vài ba lờisgìsđóstrống không. Dửngs^ưngvslãnhsđạm một cách tồi tàn.

Hômsđư[sđáms ]h[s ]ủa Loan, cả lớp Tâm góp tiềnsmu[sđược một vòng hoa. Một cuộc tang ma lèo tèo. Thân quyếnsngười chết mỗi mộtsmìnhsLo[ntsNgườisđến viếng thư[s thớttsTâms]ũngs]hỉ nóisđược lí nhí vài lờisgìsđósnhạt thế]hsđạiskháis làsđể chia buồntsM[is tángs ]h[s xongvs Lo[ns ]ũngs rời bỏ ]ănsphòngs^ưới gậm cầu thang. Cô gia nhập lự]slượng Thanh niên xung phong củ[sThànhsđoànvsvàosKhusBốntsCôsđis]hẳng gửi lời chào Tâm.

Nhưngstừ ngàysLo[nsđis\ỗngs^ưngstìnhs\ạns]hư[s\[osgiờ có với Loan lại khiến Tâm ]h[osđảo. Bỗngs^ưngs[nhstrở thànhsđ[s]ảm, và vô cớ mà tâm trí anh chùng hẳn xuống trong ủy mị. Thậms]hís]ósđêmsTâmsnằm mộng thấysLo[ntsCôsđến với anh vào quãng hai giờ sáng, thời gian thầm kín nhất của giấc ngủ, rồi cô biến mấtskhisđồng hồ đổ chuông báo thức. Mộtslànshươngsmơshồ nhưslàshươngsthơmstừ giấ]smơs]ứ mãisvươngsvấnstrêns]ănsgá]sxépt

Tuổi trẻ của Tâm và sức vóc của Tâm phải chịu nhữngs]ơns]osthắt ngày càng dồn dập. Ở trên lớp không buồn nghe giảng, về nhà chẳng thiết ngó ngàng tới bài vở, và mỗi tuầnvskhôngss[osđừng nổi, phải quyết trốn học chí ít một buổi. Lang thang, Tâm đislẫnsmìnhsvôsđịnh vào trong các phố dọc phố ngang chằng chịtsđể lan man tìm một hướngsđit

Mẹ anh có lẽ đãsâmsthầm hiểu thấuslòngs[nhshơns]ả bản thân anh. Chính là mẹ đãsthuyết phụ]s]h[skýsvàoslásđơnstìnhsnguyện thứ tưts�Đừngsnênsngănsnữa mình ạ. Thiết tha thế có gì xấusđâutsNósmongsđis\ộ độis]ơsmàtsVàsnós thươngsnhớ con bé ấy. Yêu nướ]sthìs]ũngsnhưslàsyêusnh[uvs]óskhá]sgìsđâusmàsngăntsMàsngănslàmss[osđược hở



http

://da

ta4u

.com

.vn/

mình�. Mặc dù cha mẹ nói chuyện rất khẽ tiếngvsnhưngsvìsnằm ngủ ở gác xép ngay sát bên trên nên vào lúc nử[sđêmskhis\ất chợt thức giấ]vsTâmsđãsngh_sthấy.

Cha mẹ cùng ký. Và cả đêmvsTâmsngh_stiếng mẹ khóc khẽ khẽ. Tiếng cha rầu rầu an ủi mẹ. Thỉnh thoảng lại bật ho.

Sáng hôm sau cha cùng Tâm tớisKhusđội. Dọ]sđường, ông bảous�Ch[smẹ muốn con họ]slênvsvàosđại học, với lại thấy sức vóc con yếu ớtvstâmstínhs]ũngs]ònsnons^ại, nên dùng dằngskhôngskýsđơns]hos]ontsNhưngsthấyslòngs]onsđãsquyếtvs]h[s]ũngsmừng…sLàm trai sinh ra gặp thời loạn lạc không thể dửngs^ưngsvới vậnsnướ]tsNước mất thì nhà tan, ấy là châm ngôn truyềnsđời…sCósđiều, con ạ, cha không hoàn toàn an tâm. Cha sẽ chỉ an tâm nếusnhưs\iết chắ]sđược rằng con quyếtstâmsr[sđis]hiếnsđấu là bởi con thật sự thấys]onsđường mình chọnslàsđúngsđắn và tất yếu chứ không phải chỉ vì con muốn thoát khỏi tai tiếngsgi[sđìnhvsmuốn chạy khỏi những phiền muộn riêng tư…�

Chiế]sđồng hồ tr_ostường thong thả gõ chuông. Ông chủ quánsĐịnh Mệnh bật công tắ]sđèntsNgọnsđènsđỏ đòngsđọc, trông rõ sợi tóc trong bóng. Ngoài trờivsmànsmư[smờ mỏngsnhưslớpssươngsvàngsnhạt sa phủ trên thành phố, làm nhòa ánh sáng những vệt đènsđường.

- Ta về thôi con nhỉ - Cha Tâm nói và vẫn ngồi yên - Thế làsđãsqu[smất mộtsngày…sVà vậyslàsm[is]onsđitsM[is]onsđisrồi…

Cái buổi chiều tối ấy, cái quán cà phê ấy và nói chung, tất cả nhữngsngàysxư[s]ũsấy sống mãi suốtsđờisTâmvsnhưngs]hắc chắn anh sẽ không bao giờ muốn nhớ lại và nhắc lại làm gì nếusnhưskhôngsvìsmuốn có một lần trở về với tình cha con nhiềusđ[usđớn của một thời.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Ngàn năm mây trắng

Máy bay cấts]ánhstrongsmư[tsTiếng càng bánh xe gấp lại có vẻ mạnhshơns\ìnhsthường dộisđộ rung vào thân máy bay. Tôi tiế]slàsđãskhôngsngh_slời vợtsĐángslýsnênstrả vévsđừng theo chuyến này. Ngày xấu, giờ xấu, thời tiết xấu.

Máy bay hẫng mộts]áisnhưshụts\ước. Tay vận comple ngồi bên cạnh tôi mặt nhợt đivsmắt nhắm nghiền, cặp môi run run. Tôi bấu chặt các ngón tay vào thành ghế. Con người tôi bé tí hin treo trên vự]ssâusđ[ngs]àngslú]s]àngssâusthẳm.

- Mây ngay ngoài, các bác kìa! - Bà cụ ngồi ở ghế trong cùng, kề cửa sổ, thốt kêu lên.

Chiế]sTUs104sgiàsnu[sđãslấysđượ]sđộ cao, bắtsđầu bay bằng. Hàng chữ điệns�Càisthắt lưngs[nstoàn�sđãsđược tắtsđitsNhưngsngoàis]ửa sổ vẫn cuồn cuộn mây.

- Mây cận quá, bác nhỉ, với tay ra là vớtsđược - Bà cụ nói - Y thể ]âyslásngoàisvườn.

Tay vận comple nhấc mi mắt lên. Môi y không run nữa mà mím chặt, vẻ ]ăngsthẳngsđổi thành vẻ quàu quạu.

- Vậy mà sao nhiều nhữngsngười họ kháo là tàu bay trỗis][osđượ]shơnsmâys\á]snhỉ?

Tay nọ làm thinh.

- Chả biếtsđâustrờisđâusđất thế này biết lối nào mà về bếnsthư[s]á]s\á]x Khôngsđược trả lời, bà cụ chẳng dám hỏi han gì thêm. Bà ngồi im, ôm chặt trong

lòng một chiếc làn mây. Hình vóc bé nhỏ, teo tóp củ[s\àsnhưs]hìmslấp vào thân ghế. Khi cô tiếpsviênsđẩysx_sđư[s\ữ[sđiểmstâmsđến, bà không muốn nhậnskh[ysđồ ăntsBàsbảos]ơmsnước lạ kiểu chẳngsđũ[s\átsgìsgiàs]hẳng quen, mấy lạisđãsănsnos\ụng hồi sớm rồi, mấy lạis]ũngsthực tình là già chẳng có lắm tiền. Cô gái ân cần giảisthí]hsđể bà cụ yên tâm rằng giá của suấtsănsnàysđãsđược tính gộp trong tiền vé.

- Thảosnàosh[islượt tàu bay những triệu bạc, - Bà cụ nói - Vậy mà lúc biếu già tấm vés]á]s]húskhôngsquâns]ùngsđơnsvị con trai già bảo là tốns]óstrămsngàntsCá]s]húsấy cho thì già có, chứ con tính ở nhàsquêsđừng nói một triệu vớis trămsngànv ngàn với trăms]ũngslàmsgìsr[t

Bà cụ hạ chiếc bàn gấp xuống song không bày bữ[sănslênsđấy. Tất cả các thứ hộp thứ gói trên khay bà dồn hết vào chiếc làn mây. Bà chẳngsăns]hútsgìtsLú]sngười ta m[ngsđồ uốngsđếnvs\às]ũngs]hỉ xin một cố]snước lọc. Bà hỏi cô tiếp viên:

- Đãssắp sông Bến Hảis]hư[s]onx - Dạ thư[vs- Côsgáisnhìnsđồng hồ đ_ost[ys- Còn chừngs^ămsphútsnữa ạtsNhưngsthư[s

cụ vì chúng ta bay trên biển nên không ngang qua sông mà sẽ chỉ ngang qua vùng trờisvĩstuyến 17.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

- Látsqu[sđấy con bật dùm già cái cửa tròn này con nhé, cho thoáng.

- Ấy chếtvsthư[s]ụ, mở thế nàosđược ạ - Cô gái bậts]ười.

Ngoài cửa sổ nắng lóe lên, cánh máy bay lấpslánhvsnhưngs]hỉ chốc lát. Trên rất cao này trời vẫn cộmsmâytsNgườistôisnônsn[osnhưsngồistrênsđusqu[ytsChư[s]huyến nào thấy mệt thế này. Có lẽ vìs]ơns\ãosđ[ngshoànhshànhsở miền Trung nên không trung đầy rẫy ổ gà. Máy bay chòng chành, dồi lắ]vs \êns thânsvàs^ưới sàn khe khẽ phát ra những tiếngsrăngsrắ]snhưssắp rạn.

Tay vận comple xòe diêm châm thuố]s nhưs ở chỗ khôngs người. Là dân nghiện nhưngs lú]s nàys tôis ]ũngs thấy gai với khói thuốc. Lẽ ra y nên xuốngs phí[s đuôis ]hứ chẳng nên phớt lờ hàng chữ �Khôngshútsthuố]�ssángsng[ystrướ]smũismìnhsnhưsvậy, tôi uể oải thầmsnghĩvsđậy tờ báo lên mặt và nhắm mắt lại. Giấc ngủ thiu thiu chầm chậmstrườn tới.

- Làm cái gì vậy! Hả! Cái bà già này!

Tôi giật bắn mình. Tôi bị giằng khỏi giấc ngủ không phải vì tiếng quát, tay ngồi cạnh tôi không quát to tiếng, chỉ nạt, nạt khẽ thôivsđủ ngh_tsNhưngsâmshưởng của nỗi hoảng hốt và sự cục cằn trong giọngsysnhưstátsvào mặtsngười ta. Thận trọng, tôi liếc nhìn. Khói thuốc và cặpsv[istosđùngs]ủa y che khuất cả bà cụ già cả ô cửa sổ.

- V[ns\á]…s- Bà cụ sợ sệt - Bá]sơivsv[ns\á]…sChẳng là, bác ạ, bữa nay giỗ thằng cả nhà tôi. Non ba chụ]snămsrồivs\á]sơivstôismớislênsđượ]sđến miền cháu khuất…

Tay nọ nhổm phắt dậy, gầnsnhưs\ướ]sxéoslênsđùistôivsxấn ra lốisđitsBộ mặt hồng hào bừng bừng giận dữ và khinh miệt.

Bà cụ ngồi, im phắ]vslưngs]òngsxuống, hai bàn tay chắp lại, gầy guộ]vsnhănsnh_otsTrên chiếc bàn gấps\àysđĩ[sho[s]úngvsnải chuối xanh, mấy cái phẩm oản và ba cây nhang cắmstrongslưngs]hiếc cốc thủystinhsđựng gạo. Một bức ảnh ép trong tấm kính cỡ bằngs\ànst[yvsđể dựng vào thành cốc.

Cô tiếpsviênsđisvội tới. Cô dừng sững lại bên cạnh tôi.

Không hề kêu lên, không thốt một lời, côsđứng yên, lặng nhìn.

Máys\[ysvươnsmìnhsnângsđộ ][osvượt qua trần mây. Sàn khoang dốc lên. Cái bàn thờ bé bỏng của bà cụ giàshơisnghiêngsđitsTôisxoàisngười sang giữ lấy cái khung ảnh. Tấm ảnhsđược cắt ra từ một mảnhs\áovsđãs]ũsxư[vsnhưngsngười phi công trong ảnh còn rất trẻ.

Khói nhang nhả nhè nhẹ, bốc lên dìu dịu, mờ mỏng trong bầu không khí lành lạnh của khoang máy bay. Những cây nhang trên trời thẳm tỏ[s hươngs trờis thơmsngáttsNgoài cửa sổ đạis^ươngskhísquyển ngời sáng. Tổ Quốc tôi trên trời cao.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Bí ẩn của làn nước

Cá]s^òngssôngstrôisđisnhưsthờisgi[nvsvàs]ũngsnhưsthời gian, trên mặtsnước các

triền sông biết bao nhiêu là chuyệnsđờisđãsîễn ra. Nhất là về đêmvstrênslànsnước của ^òngssôngsquêshươngstôislấp lánh hằng hà nhữngsđốm sáng bí ẩn, có cả điều bí ẩn của đời tôi.

Nămsấy, nhằmstrúngsđỉnhslũsđêmsRằm tháng Bảy, một loạt bom Mỹ phá tan vệtsđêscanh giữ đằngstrước làng tôi. Dứt dây nổ của bom và tiếng gầm ghê rợn của máy bay ]ường kích là chuỗi ầm ầm long lở củ[s^òngssôngsphás\ungsđêstrànsng[ngsvàosđồng ruộng.

Từ trênsđiếm canh tôi chạy lao về làng. Hồi chiều hay tin vợ ở nhà trở dạ nhưngstôiskhông thể rời vị trí hộ đêtsBâysgiờ giờisđất sập rồi, trong tôi chỉ còn con tôi, vợ tôi. Tôi dốc toàn lự]s\ìnhssinhsvàosđôis]hântsĐằngss[uvs]ơnsđại hồng thủysđuổi bén gót.

Nướ]sđãsngập làng. Tôi về, kịp dìu vợ leo lên mái. Mái nhà tranh của vợ chồng tôi bị lôisđistrongsđêmsđ_ntsĐến khi mái rạ sắpsrãst[nsr[sthìsơnstrờisnósvướngsvàosthânsđ[strướ]sđìnhslàngtsĐãs]ả mộtsđámsđôngs\ámstrêns]á]s]ànhtsNhiều bàn tay chìa xuống giúpstôisđỡ vợ con trèo lên. Vợ tôisômskhưskhưsđứa con mới sinh, nhấtsđịnhskhôngsđể tôi bế đỡ.

- Constr[i…s]onstr[ismà…s]onstr[i…sĐể yên em ẵm, anh vụng…

Nhiều giờ trôisqu[tsMư[stuônvsgiósthổi. Mự]snướ]skhôngs^ângs][oshơnvsnhưngs]hảy xiếtshơntsCâysđ[sđầysngườishơntsTôismỏi nhừ. Tay ôm chặt vợ, tay níu mình vào chạc cây. Vợ tôi yếu lảvsướtslướtsthướt, lạnh ngắt.

Khoảng gần sáng, bỗng có tiếng quẫysnướ]sng[ys^ướis ]ànhsđ[s]ủa vợ chồng tôi. Một giọng nghẹn sặc vói lên:

- Cứu mẹ con tôi mấy…s]ứu mấyvsngườisơi…

Một bàn tay nhớt và lạnhsnhưst[ysm[srờ vàos]hânstôisđ[ngs\uôngsthõngtsTôisvội cúi xuốngvsđư[st[ysr[tsNhưngs\ànst[ys]ủ[sngườisđàns\às^ướisnước truộisđivs]hìmsnghỉm. Cànhsđ[skêusrắc, chao mạnh. Vợ tôi ối kêu một tiếng thảng thốtvsvàs�ùm�vs]onstr[istôivsđứa con sơssinhstôis]hư[sđược nhìn thấy mặt, tuột khỏi bọc ni lông trên tay mẹ nó, sa xuốngslànsnước tốistămt

- Constôi…ys- Vợ tôi hét rú lên và lao ngay lập tức xuốngsnước hòng chụp lấy con.

Tôis phóngsmìnhs th_ots Nước lạnh, ngầu bùn, sâu hút và cuốn mạnh. Tôi vớ kịp thằng con, nhao vội lên, trao nó cho nhữngs\ànst[ysđ[ngs]hì[sxuống, rồi lại lặn tiếp ng[ysđể cứu vợ. Nhiềusngười phi xuốngsth_osđể trợ sứ]stôi…

Tôi tỉnh lại, thấy trời sáng rồisvàsđãstạnhsmư[tsTôisnằm trong khoang một ca nô cứu nạnsđầy ắpsngười. Hồisđêmv tôisđãsvật lộnsđiêns^ại quyết sống mái một phen với



http

://da

ta4u

.com

.vn/

lànsnước giếtsngườivsnhưngs tôisđãs thu[s ]uộc. Ứa ra cả máus t[ismáusmũismàskhôngsnhững không cứu nổi vợvsđến thi thể cô ấystôis]ũngs\ất lực không tìm thấy. Khi ca nô quânsđội tới, mọisngườisđãsphải dùng sứ]sđể buộc tôi rời mặtsnước. Kiệt sức, tôi ngất đitsKhổ đ[uvstôistỉnh dậyvsnước mắt nóng rực, tê nhói. Một chị phụ nữ chen tới bên tôi, lên lời an ủi:

- Phận chị ấysđãsvậy, thôi thì anh phải nén lòng lại, giữ sức khỏ_smàsnuôis]ontsƠnstrời, anh còn kịp cứusđược cháu. Chao ôi, vừa kịpskhó]s]hàosđờisđãstrải mộts]ơnskinhshoàng hú vía. Anh coi con anh này. Cứ nhưskhôngtsĐãs\úvsđãsngủ rồisđâysnàytsNgo[ns]hư[snày…sÔis]h[ovsnóstès^ầm rồi này.

Chị nựng nịu, và từ từ giở bọ]s]hăns]hiênsđ[ngsủ kín con tôi. Chị thay tã cho nó. Tôi nhìn, chết lặng.

- Constôi…s- Tôiskhó]vsđỡ lấy bọ]s]hănvs- Con tôi!

Từ bấy tới nay, thời gian trôi qua và triềnsnướ]strôisđivstôisđãs]óstuổi và con gái tôi đãs thànhsmột thiếu nữtsNós làs đứa con củ[s làns nước, mọis ngườis đều nói thế bởi vì chuyện nó sa xuốngs^òngsnước lụt rồisđược cha nó cứu lên thì cả làngs[is]ũngs\iết. Nhưngsđiều bí mật kia thì không ai hay, kể cả ]onsgáistôis]ũngskhôngsthể biết. Chỉ có dòng sông biết.

Cósngàysnàosmàstôiskhôngsr[sđêsngắmslànsnước trôi. Vợ tôivs]onstôisvàsngườisđàn bà vô danh nhìn tôi từ đáysnước. Thờisgi[nvsnămsthángs]ứ trôi, dòng sông và lịch sử, tất cả đềusđổisth[ysnhưngsmàsniềmsđ[us]ủ[sđời tôi thì khôn nguôi bởi ấy là một niềmsđ[uskhông thể nói nên lời.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Giang

Nămsấystôismười bảy tuổi, binh nhì, chiếnssĩs]ủa tiểu đoàns5stâns\inhtsTiểu

đoàns ]húngs tôis luyện quân ở Bãi Nai. Bấy giờ đãs làs vàos ]uối khóa huấn luyện ba tháng, kiểm tra xạ kí]hvsđạtsđiểm cao nhấtsđạisđộivstôisđượ]sthưởngsh[isngàysphéptsĐại độis trưởngs linhsđộng cho tôi miễn bình tuần tối thứ Sáuts �Đãsđược lãi một tối càng phải liệu mà về cho khuýp giờ điểms^[nhsđấysnhá�tsAnhs^ặn tôi thếvsr[sýsđ_t

Chuyến về nhờ \ámsđược xe quân sự chạystrênsđườngs6snênsphis]áisvùsđãstới nhà. Chuyến trở lại phải chen xe khách. Chín giờ tối chủ nhật mớisđiểm danh mà chỉ dám nấn ná cố cùng tới 12 giờ trư[slàsphải bứt khỏi nhà chạy nhào ra bến Kim Mã. Chen lênsđược một chuyến xe vào thời buổi gian khó ấy khổ sở đến thế nào khỏi bàn. Thêm nữa lại ngày giáp Tết. Do may mắnsvàs]ũngslàsôsẩu tả ngồi lèn nhau trên nóc xe nên đến nhập nhoạng tối thì tôi nhảysđược xuống thị trấnsLươngsSơntsĐóismèmvsrétsrunvslại luớ quớ trượt chân ngã, tuột tung quai dép và lấm be bét.

Trậtstrưỡng tôi dò tới cái giếng xây ở đầu trấnsđể rửa ráy qua loa tý chút và xâu lại dép. Chỉ có mộtsngườisđ[ngsmú]snước ở giếng. Trờismư[snhưngsrất mỏngvsnhưssươngvsvàs ]hư[s tối hẳn nên từ khásx[s tôisđãsnhận ra một cái dáng con gái. Khi tôi tới bên giếng, hai thùng tôn củ[sgánhsnướ]sđãsđượ]sđổ đầy, cô gái cuộn dây gầuvstr[sđònsgánhsvàosh[ismó]sxí]hvsvàstrước khi lên gánh, cô đội lại chiế]snónsmàslú]s]úismú]snước cô đãs\ỏ r[sđể ngửa bên thành giếng. Với con mắt lính 17 tuổisnh[nhsnhưs]hớpstôislườm ngay thấy tên cô nàng viết bằng mực tím ở trong vành nón, cả tên, cả họ, cả đệm, và cả lớp học của cô nữa. Phạm Nhật Giang. 10 B.

Khôngsđể ýsđếns tôivs ]ôsđặt gánh lên vai. Tôi nói, vộisvãvsnhưngs thảnsnhiênvsnhưsthật:

- Kì[vsGi[ngtsChos[nhsmượn cái gầusđãsnàot Cô gái hạ gánh, nhìn tôi.

- Chào anh, anh bộ đội…s- Cô nói, ngập ngừngvsnhưngs]óslẽ ]hư[skịp ngạc nhiên - Gầusđâys[nht

Tôi xòe hai bàn tay bê bết bùn ra.

- Ôi, anh bị lấm hết rồi! - Cô gái khẽ thốt lên - Thôivsđể em.

- Ừ. Nhờ Giang vậy, chứ không thì bẩn hết cả dây.

Cô gái múc lên một gầu, hai gầu, xối từ từ cho tôi rửa kỹ h[is\ànst[ytsKhistôisđịnh đónslấy chiếc gầu, cô bảo:

- Cái gầu này khó múc lắmtsĐể em giúp anh.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Cô lại thòng nhanh sợi chão xuống bóng tốissâushúts\êns^ưới rồisthoănsthoắt, mềm mại, kéo gầusnướ]slêntsNhưngssự ân cần củ[s]ôs]ònshơnsthế. Mỗi gầusnước múc lên cô không xối cho tôi tự gột mà cúi mình xuống, một tay nghiêng gầusnước dội nhè nhẹ, một tay cô cọ \ùnsđất ở bàn chân, ngón chân, bắps]hâns tôitsNgâys r[vs tôisđứng yên, sững lặng cảm nhận cái ân tình hồn nhiên và bất ngờ ấy. Rấtslâuvsh[isđứa chẳng nói gì, cô gái lặng lẽ gột rửa cho tôi, tôi thì bấtsđộng. Cô cọ kỹ cho tôi cả đôis^épsđú]t

- Tươmsrồisđấy, anh - Cô gái nói trong bóng tối.

- CámsơnsnhévsNhật Giang!

Cô gái trở lại với nỗi ngạc nhiên:

- Ô kìa. Ừ nhỉ, sao anh biết tên em?

Tôis]ườivskhôngsđápt - À, em biết rồi. Anh tọ[sđộ chứ gì mà. Các anh bộ đội chuyên thế. Cứ gọi: Lan,

Hằng, Liên, Oanh thế nàos]ũngstrúngvs]hứ gì?

- NhưngsGi[ngvslại Nhật Giang nữa, chắ]skhôngs]ósh[isngườistênsnhưsthế đâuvsđoánsmòss[osđược.

- Chắ]s[nhsđóngsở gầnsđâyt - Chả gần lắm, tậnsxómsĐượm.

- Bao xa anh?

- Giang không phảisngườisđâysàx - Vâng, em mới Hà Nội lên - Gi[ngsđápvsvàs]hợt cô rủ tôi:

- Nhàs_msđ[ngstrọ ở ngay kia, anh vào nghỉ một lát.

Tôi do dự:

- Chín giờvsđơnsvị điểm danh rồi…smàs]ònsnons]hục cây. - Còn sớm, mới sáu giờ kém mà, anh.

Tôi muốn hộ Gi[ngsgánhsnướ]vsnhưngs]ôskhôngschịu. Tôi theo sau cô vào sâu một cái ngõ tối. Một mình Giang một túp nhà nhỏvsmáisgi[nhsvá]hsđấttsKhôngs]ósđồ đạc gì. Một chiế]sgiườngsđơnvsmột ngọnsđènsho[skỳ trên chiếc chõng tre, bộ ấmstí]hvsđiếu bát. Một chiế]sx_sđạpsPhượng Hoàng dựng ở gần cửa.

Tôi mở túisphòngshó[sđ_os\ênshôngslấy gói bít cốt mẹ dúi cho hồistrư[vsvàsróts]hèstươistrongsấm tích ra bát. Bít cốt chiêu vớis]hèstươivsđịnh thế. Thấy vậyvsđ[ngslúishúisxâu lại quai dép cho tôi, Giang vội kêu lên:

- Ôivs_msquêntsCós]ơmsmàvsđể em dọn mời anh.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Tôi gạtsđivsnhưngsGi[ngsnàistôis]hịu khó chờ cô xuống bếp hâm lạis]ơms][nhsmàsănsuống cho chắc dạ và nóng sốt.

Trong lúc chờ Giang, tôi ngả phứ[sr[sgiường cô, châm thuốc hút và lim dim mắt, thả khỏi. Chợt cửa ra vào mở. Mộtsngườisđànsôngs][oslớns\ước mạnh vào. Tôi giật bắn mình, bật chồm dậy. Ông nọ vậnsđại cán vải dạ xanh sẫm, giầy da Cô-xư-ghin, quân hàm ve áo hai sao hai vạch.

- Cậus làs [ixsĐâus ]huis vàos đâyxs - Nghiêm sắc mặt, ông trung tá hỏi, chằm chằm nhìn.

Tôi dập gót:

- Báos]áovstôi…

Vừ[skhisđósGi[ngs\ưngsmâms]ơmsđistừ sân sau vào.

- Bố về rồisđấy ạ, - Cô vội vã nói - Bố ơivsđâyslàsHùngvs\ạn học lớp 10 với con. Anh ấy đóngsquânsgầnsđâytsChúngs]onstìnhs]ờ gặp nhau vừa nãy.

Ông trung tá tá dịu nét mặtvsnhưngsgiọng vẫn nghiêm:

- ĐóngsgầnsđâysàxsĐồngs]hísđơn vị nào?

- Báo cáo thủ trưởng, tôi ở C7sK5sđoàns91t - Thế đồngs]hísđisđâuvss[osgiờ này còn tụt tạtsngoàisđâyx - Báo cáo thủ trưởng, tôi về phépslêntsĐơnsvị chín giờ mới diểm danh.

- Thế đồngs]hísđịnhsđể đúngsđiểm danh mới có mặt à?

Phải về đơnsvị sớmshơnschứ.

- Kìa bố, - Giang kêu lên - Bố để cho anh ấysăns]ơmsđãtsBố ]ũngsănsluônsvới bọn con đit

- Khôngsđâuvstớ khôngsănsđâuys- Tôi hoảng lên - Tớ phảis]hàosđâyvsGi[ngy Ông bố Giang mỉms]ười, vỗ nhẹ vai tôi, bảo:

- Từ đâysvề xómsĐượm sáu cây, còn kịp. Cậusăns]ơmsđivsngồis]hơisvới Giang. Bạn học lâu ngày gặps nh[uts Nhưngs rồi phải rảo chân lên. Vẫn phải về kịps trướ]s điểm ^[nhvsrõs]hư[y

- Thì bố xin hộ cho anh ấy, bố! - Gi[ngsnóivsnũngsnịu - Bố gọi cho cấp chỉ huy của anh ấy. Chúng con họ]s]ùngstưngsấysnămvsgặp nhau chuyện tới khuya chẳng hết.

- Khôngsđược, - Ông bố ]ười, lắ]sđầu - Bạn hữu gặp gỡ thế nàyslàsquívsnhưngs]onskhôngs]ósđượ]snhũngsnhẵng con cà con kê giữ bạn lạisquáslâutsĐừngs]ósđể bạn phạm kỷ luật.

Ôngsnhìnsđồng hồ.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

- Sáusrưỡi rồi, - Ông nói - H[isđứa khẩnstrươngs]ơmsnướ]sđitsTối nay bố khôngsănsvớis]onsđược. Bố phảisqu[sđơnsvị. Phải họpskhuy[sđấy. Con một mình ở nhà cửa giả cho cẩn thận.

Ôngs\ước tới bên cửa, cầm lấysghisđôngs]hiế]sx_sđạp, và nhìn tôi, ông nói:

- Hùng ngồis]hơisnhátsNhưngsnhớ giờ giấ]sđấy.

- Kìa bố, bố lấysx_sđạp ạ! - Giang kêu lên - Consđịnhsđư[s[nhsấy về đơnsvị ]ơsmàvs\ố! Bố chịuskhósđis\ộ, bố nhá. Chỗ bố gầnsng[ysđâysmàt

- KhôngysĐừngsmà…s- Tôi hãi quá - Gi[ngsđừng vậy…

Ôngstrungstás]ười, bảo:

- Con gái con lứa thế đấy. Chiều bạnshơnsbốtsNhưngs\ố nhất trí, bố để xe cho hai đứa. Chứ mà cuốc bộ thì con làm Hùng chậm giờ mấttsCósđiềusđườngsđồis\[nsđêmsh[isđứa lai nhau cho cẩn thậnvsđừng có phóng nhanh kẻosngãtsĐư[sHùngstớisđơnsvị rồi lúc quay về một mình con cứ đạp từ từvsnhìnsđườngtsNhưngs]ũngsgắngsđừng có thong ôngsquásđấy. Trời lạnh thế này. Với lại con về khuya bố khôngsyênstâmsđâut

Tối ấyvstôisl[isGi[ngsvàossâustrongsBãisN[itsĐồng rừng tối câm, lạnh lẽotsConsđường đồi quạnh vắng, không ngừng uốns lượn và gấp khúc. Gió bấc lúc thuận lú]sngược, nhưngsmàstôiskhôngsthấy mệtvstôisđạp mải miếttsTôis]hư[skhisnàosđèos]onsgáitsCả hồi nămsngoáishọc lớps10vsđược bố mẹ ưustiênssắm riêng cho hẳn một cái Mipha tha hồ tungshoànhsphásphá]hvstôis]ũngs]hỉ đạp xe rong phố với những thằng bạntsChư[stừng bao giờ có một nữ nhi ngồi sau xe tôi, áp mình tin cậysvàostôisnhưsthế nàytsĐâyslàslần đầu.

Chiế]s Phượng Hoàng nặng chịch mà chẳng nặng một chút nào. Tôi guồng cẳng đạp, bám theo vệt trắng mập mờ củ[s]onsđường, lên dốc, xuống dốc, quành rẽ, lạng tránh, lao rất nhanh và phanh giật cục. Giang ngồi vững và thật êm sau tôi. Thỉnh thoảng chúng tôi mới nói chuyện, mà chỉ Gi[ngsnóitsGi[ngslàstròsTrưngsVươngvsvừa tốt nghiệp lớps10strongsnămvshiện giờ đãslàssinhsviêns]ủ[strường Tổng hợp. Nhà cô trong ngõ Chợ phố Khâm Thiên. Túp nhà ban nãy là bố ]ôsmượn của mộtsngười quen ở thị trấnsđể đóns]ôslênsănsTết cùng ông. Mẹ cô mấtsnămsngoáivs[nhstr[isthìsmới vừ[sđisBêsthángstrước.

- Tếtsr[s]hơisvới bố con em, anh nhé. Nhà chỉ hai bố con mà cái thị trấn khỉ ho cò gáy này thì buồnsơislàs\uồn. Em sẽ nóiskhósđể bố vào hẳnsđơnsvị đóns[nhtsRồi chúng mình xin phép bố lỉnh về Hà thành vài hôm. Bố em chiều em lắm, sẽ đồng ý thôi. Mà bố đãsthuận thì nhấtsđịnh thủ trưởngsđơnsvị [nhs]ũngsnhất trí.

Chúng tôi chia tay ở ]hânsđồi Gừngvsđầu consđường mòn dẫnsvàosxómsĐượmsnơisđơnsvị tôi trú quân.

- Hay là Tết em trốnsvàosđâysvới anh?

Giang hỏi, và không hiểu sao lại thở dài.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Tôi cứ đứng mãi ở v_nsđồi. Mặc dù không thể nhìn thấysgìstrongsmànsđ_ns^àysđặc đêms]uốisnămvstôisvẫn cứ nhìn mãi theo GiangtsChi[st[yvstôisđãskhôngsnóisđược một điều gì cảvsđãskhôngskịp ngỏ một lời nào. Cả địa chỉ của Giang nữ[s]ũngskhôngshỏi rõ. Chỉ biết Khâm Thiên, ngõ Chợ.

Hai hôm sau, tối ngày 27 Tết, tiểusđoànstôisnhổ neo rời Bãi Nai. Hành quân qua Thường Tín, lên tàu ngay, không có 15 ngày phép thông lệ củ[slínhsBês^àitsĐâyslàsmột đợtstăngs]ường rất lớn cho chiếnstrường. Cả mộtsSưs]ùngslú]slênsđường, gấp gáp tiến quânvsvượt ngàn dặmsTrườngsSơnsvàosN[mtsVừ[sđặts]hânslênsđấtsTâysNguyênsđãsvàosngay chiến dị]htsCá]sđơnsvị củ[sSưsđoànsphiênshiệuskhá]sđisnhưngsvẫn giữ nguyên đội hình từ ngoài Bắc. Tiểusđoàns]ủ[stôisđánhstrận mở mànvsvàsđạisđội củ[stôislàsmũischủ ]ôngtsTrước giờ nổ súngvsđí]hsthânsth[msmưustrưởngssưsxuống kiểm tra công tác chuẩn bị chiếnsđấu của chúng tôi. Mặc dù ông xuốngs�kiềng�s]ùngsvới một nhóm khá đôngstrợ lý và trinh sát, mặ]s^ùsôngs]ũngstr[ngs\ị và nai nịtsnhưsmọisngười, tiểu liên AKvs^épsđú]vsmũs]ốivsáos línhstôs]hâuvsnhưngstrongs\óngsrừng nhập nhoạng tôi vẫn nhậnsr[sôngsng[ytsÔngs]hínhslàs�ôngs\ô�s]ủa Giang!

Tôi toan lỉnh, song ông trông thấy tôi tứ]s thìts �Kì[vsHùngvsHùngsđấy hả Hùngy�tsGiọng ông ngạc nhiên, mừng vui. Ông thân thiết xiết chặtst[ystôisvàskhôngsnénsđược, ông cảmsđộng ôm lấystôits�Gi[ngsnós]ứ nhắc cậu mãi, Hùng ạ. Nó cứ buồn vì không gặp lại được cậustrướ]skhis]húngst[slênsđường�tsÔngs\ảous�Giờ đâysGi[ngsnósở lại ngoài đós]ósmộtsmình�t

Gặp gỡ trước giờ nổ súng tất nhiên là chỉ thoáng nhanh, chỉ kịp nói mấy câu thế thôitsTôisthìskhôngsnóisđược gì cả. Tôi chỉ ấp úng. Cả cái tên Hùng do con gái ông phịa vộisr[vstôis]ũngskhôngsthể cải chính.

Thời khắc gấp gáp không thể nấnsnávsnhưngs trướ]s lú]sđivs th[msmưus trưởng sực nhớ mộtsđiều và vội vội ông nói vớistôius�Gi[ngsnós]ósgửi cháu tấm ảnh củ[snóvsnhưngstiếc quá, lạiskhôngsm[ngsth_osđâytsĐể bữa sau vậyvsHùngsnhé…� Khôngs]ós�\ữ[ss[u�sấy. Tôi không còn có dịpsđược gặp lạisth[msmưustrưởng. Cả tới

mù[skhôss[uvsđượ]sđiềuslênstrinhssátssưsđoànvstôisvẫn không thể nào gặp lạisđược ông. Th[msmưustrưởng củ[s]húngstôisđãshyssinhsvàos]uốismù[skhôsnămsđầustiênssư đoànschúng tôi lâm trận.

Chiếns tr[nhvs đời lính, tuổi trẻ, mọi sự làs nhưs thế, chỉ thế thôi, thoảng nhanh. Thoảngsnh[nhsnhưngskhôngstắt lịm. Chỉ thế thôisnhưngsđể rồi sau này cứ nhớ mãi. Trở thành nỗisđ[utsNhững nỗisđ[usmất mát âm thầm.

Chắc là bây giờ Nhật Giang vẫn còn nhớ đếns tôivs người lính trẻ vôs^[nhshơns\[schụ]snămsvề trước. Tôi thì không bao giờ quên cô ấy, mặc dù thự]sr[slàs]ósgìsđâusmột tình cờ nhưsthế, một gặp gỡ vẩnsvơvslưusluyếnsmơshồ gầnsnhưskhôngs]ósthậtsmàsnămstháng cuộ]sđời cứ mãi chồng chất lên muốn xóa nhòa.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Không đâu vào đâu

Tôi bay chuyến sáng. Chỗ tôi kề cửa sổ. Bên tôi là một quí ông hồng hào, tuổi

chừng bốnslămvsvận comple màu xám nhạt. Thoạt thấysôngvstôisđãsngờ ngợ, và một lát thì nhớ ra. Chẳng hiểu sao ông lạisđặt vé ở khoang này. Ông là một quí ông. Mới đâystôisthấysôngstrênstivivsđ[ngstrả lời phỏng vấn. Tay phóng viên một dạ h[isthư[vscực kỳ cung kính.

Thế quái nào mà lại thế này. Tôi không thích thế này. Kinh nghiệm cho thấy là rất dễ gặp rắc rối khi kề cận một vị nhưsvị này.

Song, trái với dự cảm không lành của tôi, ông ta không có vẻ mộts]onsngười khó chịutsĐược yêu cầu thắtsđ[is[nstoànvsôngsthắtsđ[is[nstoàntsKhistiếpsviênsđẩysx_sđiểm tâm tới, ông lịch sự mỉms]ười vớis]ôsgáisđẹp, ông nhã nhặn cảmsơntsÔngs\ưngstá]hs]àsphê lên nhấm nháp mộts]á]hsđúngsđiệu. Ông giở \áosđọ]slướt trang nhất, trang cuối. Rồi gập báo lại, ngả đầusvàoslưngsghế, ông nhắm mắt.

Thôi thì ngồi cạnh một ông lớnsnhưngsđằmstínhsnhưsôngsnàys]ũngsđược, chẳng bận gì, kệ ôngtsTôisnghĩvsnhìnsr[strời mây. Một ông nào ngồisphí[sđuôiskhạc nhổ rõ to. Một ông khác ngáy giòn. Nhiềusngười ngáy.

Ở ghế trước tôi là một thiếu phụ vớisđứa con trai. Thằng bé hiếusđộng. Bà mẹ phải lấyssá]hsr[sđọ]s]hosnósngh_sđể nó khỏi chạysđis]hạy lại. Không thấysđượ]sgươngsmặt thiếu phụvsnhưng qua giọngsđọc tôi áng chừng chị ngoàis\[smươitsGiọng chị trong, ngữ điệu tuyệt vờivsđầy tình cảmtsLơsđễnh tôi nghe và một lúc sau thì biết là chị đ[ngsđọc cho con trai nghe cuốns�Những tấm lòng cao cả�s]ủ[snhàsvănsDtAmisitxtsCuốn nàystôisđọc từ xư[tsKhông hiểu sao vẫn còn nhớ. Tôi thấysnós]ũngsđược. Bây giờ tôi bị cuốn hút bởi giọng củ[sngườisđọc, chứ còn truyện là truyện trẻ con, vặt vãnh. Tính cách nhân vật một chiềuvs]á]hsđiệusquáshó[sr[ssơslược và giọngsvănsthìs]ảmsthươngsquá mức cần thiết. Thú thực tôi chẳng hiểu duyên do làm sao mà tác phẩm này lại được thiên hạ đánhsgiás][oslàmsvậy.

Chợt có tiếng lục sục ở hàng ghế trên. Thằngs\ésnóis]áisgìsđósvàsmẹ nó ngừngsđọc. Chổm cả ngườislênslưngsghế, thằng bé ló mặt ra nhìn xuốngs\ăngsghế củ[stôitsGiươngsto hai mắt, nó hỏi:

- Bác sao thế bác? Sao bác khóc?

- Đâus]óvsôngs\ạn trẻ! - Tôi nhếch mép.

- Không phảis ]hútsBá]s]ơtsBá]skhó]tsMẹ ]háusđọc, làm ồnskhôngsđể bác ngủ phải không ạ?

Ông ngồi cạnh tôi nói khẽ, giọng là lạ:

- Không cháu ạ. Mẹ ]háusđọc rất hay. Và những mẩu chuyện thật là cảmsđộng.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Tôi liếc mắt sang. Thằng bé không lầm, ông ta quả ]óss[snước mắt. Mắtsôngsươnsướtvs]hópsmũisửngsđỏ.

- Consđãs\ảo mà. Mẹ đừngsđọc nữa mẹ. - Ồ, sao lại thế, cháu!

Chị phụ nữ kéo con ngồi xuống và khe khẽ rầy nó.

- Chị đừng mắng cháu, - Ông ngồi bên tôi nói nhẹ lên hàng ghế trên - Thú thực là tôi…

- Bá]sơivs]háusxuống với bác, bác nhé. - Chú bé la lên.

Máys\[yshơisnghiêngs]ánhtsNgoàis]ửa sổ biển xanh lấp lánh nắngtsTôisnhìnsđồng hồ. Hành trình chỉ còn non nửa giờ nữa.

- Sao bác khóc hả bác? - Thằng bé gặng hỏitsNósđãsxuồng ngồi cùng ghế với ông ta.

- Bá]s]ũngskhôngs\iết tại sao cháu ạtsĐôiskhisvẫn thế đấy, tự ^ưngskhôngs]ầmsđược nước mắt. Cháu có bao giờ vậy không?

- Cũngs]ósạtsNhưngs]hỉ khi nào cháu bị đ[utsChứ truyện thì có làmsđ[us[isđâusạ.

- Cháu có thích cuốn truyện không?

- Không ạ. Mẹ cháu bảosđọ]vsnhưngs]háus]hả thấy thích. Toàn chuyệnstrường học, lớp học, thầy giáo. Chẳng ly kỳ gì cả.

- Thế cháu học lớp mấy?

- Hết hè này là cháu lên lớp bốn.

- Vậysà…s- Ông ta nói, khẽ thở dài - Bá]s]ũngsvậyvs\á]sđãsđọc cuốn này từ tiểu học, vàsđángs\uồnslàs]ũngsnhưs]háuvs\á]s]hẳng thích nó. Bác thích những cuốn khác.

- Thế ạ! - Thằngs\ésnhưsr_oslêns- Đấy, thế mà mẹ cháu cứ bảo là cuốn sách hay nhất.

- Mẹ ]háusnóisđúngsđấy. Hồi nhỏ bác khôngsthí]hsnhưngshó[sr[s\á]slại nhớ rất kỹ. Nghe mẹ ]háus đọc, bác nhớ r[s ng[ytsMàs đãsmấy chụ]s năms rồi còn gì. Những câu chuyện họ]sđườngsxú]sđộngslàmss[o…sCòns\[osnhiêus]uốn sách mà hồisđós\á]sthí]hsthì tới giờ \á]sđâus]ònsnhớ.

Ông ta trầm ngâm, im lặng. Thằngs\és]ũngsngồi yên, lặng lẽ. Chợt, tôi nghe ông nói, giọng rất buồnvsđúngshơnvsmột giọng sầusthươngskhóstả:

- Cháu biết không, giá mà hồi bé, bằng tuổi cháu bây giờ, bác có thể ]ósđượ]snước mắtstrước những mẩu chuyện cuộ]sđời cảmsđộng và giản dị nhưsthế kia thì cuộ]sđời \á]sđâus]ósđến nỗisnhưsthế này.

Ôngst[sđư[smùsxo[s lêns]hấm mắt. Khóe môi ông run rẩy. Tôi không còn hiểu ra làm sao nữa cả.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Ở nhàsg[ssâns\[ysTânsSơnsNhất tôi thấysngườist[sđónsđợisôngvsngười ta chào mừng ôngtsNgười ta kính cẩnsrước ông ra xe. Có những tay lon xon xách cặp cho ông, che dù cho ông.

Một nhân vật lớn lao, quyền cao chức trọng, một tên tuổisđángsvìsnể, một cuộ]sđời thànhsđạt và hoạn lộ vẫn thênh thang, vẫnsđ[ngs lênsnhưsîều cớ sao lại có thể ứa nước mắt mộts]á]hskhôngsđâusnhưsvậy chứ? Và tại sao nhỉvs]onsngườisđóslại thốt lên một lời than tiế]sphislýsnhưsvậy về đời mình?



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Cái búng

Nămsấy tôi vừa qua tuổi 16, và lầnsđầustiênstrongsđờivstôisđ[ngsyêutsYêus]ôs\ạn

học. Có phải là quá sớm không?

Nhưngs^ùsvậy, dù rằngs]ònsthơs^ại cả hai bởi nỗi ở tuổi ấy cả h[isnàosđãs\iếtsgìsđời, tôi và Hiền vẫn mộtslòngsyêusthươngsnh[uss[ysđắmvss[ysđắm mà trong lành.

Không thể nhận ra khoảnh khắ]sđầu tiên của mối tình. Chỉ biết rằng sau mấysnămscấp ba cùng một lớp với nhau tới một thờisgi[nsnàosđós]húng tôi chợt nhận thấy là cuộc sống của chúng tôi thuộc cả về nhau. Có bao nhiêu là cô gái trong lớp, trong trườngs vàs trongs ]õis đờis nàysnhưngs tôis ]hỉ thấy có một, chỉ một ánh mắt, chỉ một giọngsnóivsđiệus]ười, mộtsvó]s^ángtsVàstôis]ũngs]ảm nhậnsđược rằng tôi là duy nhất mà Hiền cần, rằng Hiền chỉ yêu tôi thôi, tôi là của HiềntsĐể có thể trọnsđời bên nhau, chúng tôi cùng nhau nộpsđơnsxinsvàoskho[sHó[s]ủ[sĐại học Tổng hợp, mặc dù chỉ có Hiền là thực sự yêu thích và học giỏismônsđótsNhưngskhôngss[os]ả, tôi sẽ gắng. Trái ước nguyện ngành nghề một chút, song sẽ không bao giờ phải xa Hiền.

Những tháng cuối cùng củ[s đời học trò trôi qua tuyệt diệu. Cả một trời bao la những hứa hẹn tốt lành mở r[strước mắt.

Hômsđós]húngstôisvừa thi xong môn cuối cùng của kỳ thi tốt nghiệp phổ thông. Ai nấy thở phào. Chia tay nhau ở cổngstrường, Hiền hẹnus�Tốisn[ys]húngsmìnhsđis]hơisđisanh. Em chắc là mẹ sẽ ]hosphép�tsTôissững sờ. Lầnsđầu tiên Hiềnsxưngs_mvsgọi anh. Lầnsđầu Hiền hẹn hò buổi tối.

Tối ấy, chẳng nhữngs]hosphépsh[isđứ[sđisvới nhau, mẹ của Hiền còn thuậnsđể hai đứ[sđược cùng mộtsx_sđạp.

Trong niềm hạnh phúc lâng lâng, bổngs\[yvstôisđạp xe và tôi cảm thấysđược không phải là sức nặng mà là sự mềm mại nhẹ nhõm, vẻ duyên dáng nhẹ nhàng củ[sngười con gái tôi yêu. Hẳn là bạns]ũngs\iếtsđấy, ở cái tuổi 17 của chúng tôi hồi ấysngười ta yêu nhau không hề gợnsđụ]tsCàngsyêusnh[usngười ta lại càng trở nên không còn là những thân thể cụ thể đối với nhau.

Tuysnhiênvs^ườngsnhưs]hínhssự thuần khiết ấysđãs\iến tình yêu ở tuổisđósthànhsmộng ảo, mongsm[nhsđến nỗisthường là không chịusđựng nổi dẫu chỉ là một cái búng thôi của sự đời.

Tối hôm ấy, giờ này qua giờ khá]vsh[isđứa chúng tôi chở nhau lang thang trong thành phốtsĐêmshètsĐường phố dần vắng lặngtsĐènsđường rải rác, mập mờ bóng cây, \óngsngườitsDườngsnhưs]hỉ còn tiếng hai chúng tôi trò chuyện. Tôi nói với Hiền. Hiền nói với tôi, nghe tôi. Chúng tôi khẽ ]ười. Chúng tôi im lặng, rồi lại nho nhỏ cất tiếng. Chợtvsng[ysđằng sau vang lên những giọng khàn khàn, những giọng rông rổngtsĐ[ngsnói, Hiền lặng thinh. Tôi ngoái cổ lại. Gần chục chiế]sx_sđạps^ànshàngsng[ngsđ[ngsáps



http

://da

ta4u

.com

.vn/

theo chúng tôi. Nhữngsđốm lửa thuốc lá soi lên gồ ghề những bộ mặttsTôisđạp mau, đámsngườisđằngss[us]ũngsđạp mau. Tôi chậm lạisđể họ vượt qua, họ liền chậm lại. Đường Hoàng Diệu vắng lặng, tối mờ và thật là dài. Còn xa mới tớisngãsnămsCột Cờ.

Tôi chẳng biết xử trísr[ss[otsCáislũsđ[ngsđ_os^ínhs]húngstôiskhôngs]ósýsđịnh cà khịa, họ không gây sự, không giở tròs]ônsđồ, họ ]oisnhưstôiskhôngs]óvshọ chỉ nhũngsnhẵng theo Hiền. Họ ỡm ờ hỏi han những câu vớ vẩn, cợt nhả những lờistrêus]hòngstrơstrẽn và không ngớt rộ lêns]ườiskhoáis]hístánsthưởng nhau.

Ngay cả những bậc lão luyện mà lâm cảnhs nàys ]ũngs phải cam lòng chịu nhẫn, huống hồ tôitsĐànhsimsthinsthíts]ắms]úisđạp. Hiền run rẩy nép vào tôi. Có lẽ ]ũngsnhưstôi, Hiềnsđ[ngsthở khôngsr[shơitsSợ hãi và hổ thẹnstêsđiếng cả người.

Tuy nhiên chúng tôi không phải chịusđựngs lâutsĐáms[nhs ]hị nhanh chóng mất hứngstrước sự im lặng nhẫn nhục củ[sđôisthiếu niên con nhà lành. Bực mình và chán ngấy, họ bỏ cuộc, tất cả dừng xe lại.

Tôi vộisđạp dấn lên. Tim nệns thùmsthùmtsĐược mộtsquãngsx[vsđạp chậm lại, tôi gắng trấnstĩnhvslấy lạishơisthở vàs\ănskhoănstìmslời an ủi Hiền. Không ngờ lại có tiếng đạpsràosràosđuổislướt tớitsNhưngslần này chỉ một tên trong bọnsrượt theo chúng tôi. Lên ngang xe tôi, y áp cà vào. Một gã to con, vai rộng, quầnssoó]s\òvsáosphôngvsđầu húi ]u[vsx_sđạpsđu[tsTôisnénssợvsđạp từ từ, thủ thế.

- Ê! - Gã nọ ghé mặt vào sát mặt tôi. Tuổi gã chừngs\[smươishơnvsgòsmás][ovshàmsrắn câng, râu quai nón, giọng rất trầm - con bé của mày nom ngon quá. Thịtsthơmsvàschắc phải biếtvsđúngskhôngxs- Gã nói từ tốnvsđủ nghe.

Tôistáisngười.

- Này! - Gã vỗ vai tôi - thế h[isđứ[s]húngsmàysđã…snh[us]hư[x Uốns lưỡi, nhả hết liềus lượng củ[s ]áisđộng từ độngsđực ấy vào mặt chúng tôi, gã

đàngshoàngslượn xe lạivsphóngsđit Xây xẩm mặt mày, chỉ chút nữ[slàstôisđánhsđổ xe. Tôi và Hiềnsđứng lặngsđisrất lâu

trongskhú]sđường tối, không nhúc nhích, không nhìn nhau, không nói nổi với nhau nửa lời.

Khi về đếnstrước nhà, Hiền xuống xe, lísnhísnóisgìsđóvs rồis lùis lũisđisvàos]ổng. Tôi qu[ysx_vsđạp nhanh về nhà.

Mối tình từ đós rơishẫng. Chúng tôi tránh mặtsnh[utsTôis thisvàsđỗ vào Tổng hợp Hóa. Còn Hiền, HiềnsrútsđơnvskhôngsthisvàosTổng hợp nữ[smàsthisvàostrường khác.

Thậm chí nhiềusnămss[usgặp lại ở ngày hội lớp, chúng tôi vẫn tránh ánh mắt của nhau. Hiền mỉms ]ườis gượng gạo. Tôi thì vội nhìn lảngs đivs tháis độ trở nênsngượng ngập khó chịu, bởi vì không thể nàoskhá]sđược tôi lại nhớ đếns]áisđộng từ ghê tởm đêmsấy, và tôi biết rằngsnós]ũngsđ[ngs^ội lên trong tâm trí Hiền.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Chuyệnsnhưsvậy chắc là bạn thấyskhóstinxsNhưngstôisnhưsthế thậtsđấytsVàstôisnghĩschẳng riêng tôi, bạns]ũngsvậy thôi, thỉnh thoảng bạn vẫnsvướng phải những chuyện màsngười khác chẳng buồnsđể tâmsnhưngs\ạn lạisxú]sđộng sâu xa, bạn không thể quênvsnhưslàsmột vết tự thươngs]ứa sâu vào lòng, khó bề chữa khỏi. Ấy là những nỗi đ[usvôs]ớ, những bất hạnhsmơshồ, nhữngsđắngs][ys]hu[sxótskhôngsđâuvsnhững nỗi nhục, những mặc cảm không có duyên do, không tài nào ai hiểu nổi vẫnsthườngsđầy rẫy trong cuộ]sđời mỗisngười.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

La Mác-xây-e

Mùa hè, một chiều chủ nhật dịu trờivstôisđis^ạo trong công viên Lênin, rồi ngồi

lạisđọc sách ở ghế đávs^ưới bóng liễutsTôisđọ]s]hăms]húsvàsvừ[sđọc vừa liên miên hút thuốc. Hộp diêm và bao Ngựa Trắng tôi vứt bày ra bên cạnh, trên mặt ghế.

Chợt, cảm giác có mộts[isđ[ngsnhìnsmìnhvstôisrời mắt khỏistr[ngssá]hvsngước lên. Và giật nảy mình. MộtsngườisănsmàytsMộtslãosgiàtsLãosđãsđếnssátsng[ystrước mặt tôi màskhôngslàmskhôngskhísx[osđộng nhiềushơnsmột bóng ma.

Hai con mắt của lão thụt sâu trong hai hố]sxươngs^ánsvàosmặt tôi một cái nhìn chằm chằmsnhưngsmờ mịt và vô hồn. Sợ rằng lão sẽ cứ thế mà xô phải mình, tôi vội dặng hắng và vội cho tay vào túi lần tiền lẻ.

- Cậusđọ]ssá]hsđósư…sXins]hàos]ậu…s- Tôi thậm chí không ngờ là ông quần chúng vô sản này lại còn có thể nóisnăngsvàspháts\iểu, tôi kinh ngạc thấy lão nghiêng mình tỏ sự lịch thiệp khi mở miệng, một cái miệngsđ_nsngòmvs]hắc chắn là còn rấtsítsrăngtsTôi ậm ừ.

- Thật là làm phiền cậu quá. Xin cậuslàmsơns]hos]hâmsnhờ điếu thuốc. Muốn hút, ấy thế mà tôi lại quên mất diêm.

Cổ họng ông lão chằng chịt gân tím gân xanh. Yết hầu chạy giật cục. Giọng nói khàn, song không quá khó nghe.

- Đâysđâyvsîêmsđâyys- Tôi nói vội vội, vội vội cầms\[osîêmsđư[slãotsMột cảm giác ớn ẩm, ghê ghê truyền dọ]sngười tôi.

Ôngsgiàskhôngsđónslấy bao diêm mà thong thả lùa bàn tay khô khỏng vào túi của cái thứ tựa hồ nhưsmột áo bạ]đờxuysôngsđ[ngsvậnstrênsngườitsTôistưởng chừng ông sẽ lôi ra cho tôi thấy một con chuột chết.

Nhưngvsvật ông lão moi trong túi ra lại rất bảnh. Một hộpsđựng thuốc hình chữ nhậtvs tos vàs ^àyvs sángs loángs nhưs thể bằng vàng khối, chạm trổ cầu kỳ và có khắc những hàng chữ Tây. Từ từ nhưsph[smột chút kiêu hãnh và tự đắc, lão run run ngón tay cái ấn một cái núm tý xíu. Tuyệt khéo, nắp hộp nhẹ nhàng mở ra và từ đâusđósx[sxămstrongslòngshộp vẳng lên một khúc mấy nốt nhạ]tsNhưngsmàvsrỗng không, trong hộp chẳng có lấy một vụn thuốc!

- Ôi chao, cự]s]hư[snàyysDiêmsquênvslại thuố]s]ũngsquêns- Chủ nhân của chiếc hộp sang trọng than lên khàn khàn - Thế đóvs]ậu ạvsngười già là thế! Lú lẫn, lú lẫn…sQuênsdiêm, quên thuốc, quên dần mọi sự ]hosđến khi quên thởtsThôivsđànhsvậy, chứ biết sao bây giờ.

Lão lắc lắ]s]áisđầu khô khốc.

- Cámsơns]ậu. Xin lỗisđãslàmsphiền cậu.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

- Hượmsđãvs]ụ! - Tôi rút mộtsđiếu Ngựa Trắng trong bao ra - Mời cụ!

- CámsơntsQuíshó[squátsXins]ậu! - Lão lí rí trong họng. Nhữngsngónst[yskhôsđétsđónsdiếu thuốc, run run.

- Đâysnữa này, - Tôi dốc ra mộtstúmsnămvssáusđiếu - Cụ cầm thêm mà hút, hả!

- Uis]h[vsquíshó[squáysNhưngs]hỉ dám xin cậusđiếu nữ[sthôivs]hos]ósđôit Lão bỏ tọtsh[isđiếu thuốc vào túi cái áo dạ ]ũsnátt - Thuốc lá thời các cậu có gắn phin nên hộp của thờisxư[skhôngs]hứ[sđược.

Lão giảisthí]hsvàsđóngsnắp hộp lại. Lần này, táng tàng tang, bản nhạc ngân nga lâu hơnslú]smở hộp, phát hẳn thànhsgi[isđiệu. Tôi sữngsngườitsTôisđãsnhận ra.

�Hỡi nhữngsngười con của Tổ quố]vsngàysvinhsqu[ngsđãstới rồi…� Tang táng tàng. Còn ngờ gì nữ[ts Nhưngs ]hínhs làs ôngs t[xs Khôngts Khôngs ]ós lẽ.

Không thể thế được.

Ông lão nử[sănsmàys\áis\iệt tôi. Rờ rờ, lụ khụ, mù dởvslưngs]òngs]òngvslử lả lão dò dẫm lếtsđis^ọc lối sỏi ven hồtsTôisđờ đẫnsnhìnsth_otsConsngười thảm hại, nhân dạng tàn rữa kia chẳng có gì chung với nhân vậts][oss[ngstôisđãstừng biết thuở xư[vsngoại trừ chiếc hộp với khúc dạosđầu củ[s\àis][sĐại Cách mạng.

Hồi ấystrước chiếnstr[nhvsgi[sđìnhstôistừ trong phố chuyển về ]ănshộ ở Kim Liên. Mộts]hungs]ưskiểu Bắc Triều Tiên hết sứ]slàss[ngsđối với thời bấy giờ, mà phải có chức vụ kh[skhásnhưs]h[stôisthìsmớisđến phần. Hàng xóm gần nhất, kề vách với chúng tôi làsgi[sđìnhsmột ông công chứ]shưustrís]ủa Bộ Giáo dục. Một vị nhânssĩs]ós]hânstrongsMặt trận Tổ quốc. Cha tôi dặn chúng tôi phải lễ độ vớisôngvssongs^ùsngười không nói ]húngstôis]ũngs\iết rõ là phải thế.

Bạnsđọc hãy nhớ lại một viên chứ]slưusûngshưởngslương chín chục về hưusthuở trước chiến tranh nom thế nào thì sẽ mườngstượngsr[sđược cùng tôi ông già ấy.

Tuổi về hưus]ủa mộtsôngslưusûngs]hỉ ngoàisnămslămssongsng[ys]ả cái tuổisđósôngs]ũngs]ósvẻ còn lâu mới già tới. Ở ông luôn toát lên một vẻ sung mãn hồn hậu, một sự sự hàislòngskínsđáosvàsmột sự cao sang mự]sthước. Dáng dấp của ông thong thả khoan thai với phần nào trịnh trọng. Ông lễ độ nghiêng mình chào ông nội tôi, ông bắt tay ]h[stôisvàsôngsxo[sđầus]húngstôitsÔngsnóis]ámsơnvsôngsnóisxinslỗivslàmsơnvsông nói xin kính chào, xin miễn thứ, và phải phiền trách, phải ta thán một cái gì ông chỉ nhún vai hoặc là ông lắ]sđầuvsôngsnóiusC’_stsl[svi_y

Ông ít tiếp xúc với hàng xóm láng giềng song ông tử tế với tất cả. Góa vợ nhưngsông sống không trễ nải. Nhịpsđiệu hàng ngày củ[s ôngsđềusđặn. Ông mua hoa mỗi ngàytsÔngsđặts\áosthángtsÔngsthuêsngười giúp việc. Trang phục của ông và của con trai ông, một sinh viên kinh tế, bao giờ ]ũngsnềnsnãvstươmstất.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Tôi từngsđượ]svàosphòngsôngsđôislần. Tôi thấy vô vàn sách, phần lớn là sách Tây, xếpsngănsnắp trên nhữngsgiásđượ]sđóngs\ằng gỗ tốtvs đánhsvé]snitsTrêns tường treo một bứ]ssơns^ầu. Nền nhà trải thảm. Nhữngsđồ gia dụng, nhữngsđồ vănsphòngstrongsnhàsđều xinh xắnvsđẹpsđẽ và kỳ lạvsvàsđều là của ngoại.

Ông nghiện thuốc, hút nhiều vàshútss[ngvsnênsthússưustầm củ[sôngs]ũngsgắn với thuố]slátsÔngs]hơisnhưs]hơist_ms]á]sloại nhãn thuốc lá trên thế giới. Các loại bật lửa, gạt tàn, các kiểu píp tẩu, ốngsđiếu và các dạng hộpsđựng thuốc bằng nhựa, bằng kim loại. Trong tập hợp tất cả những vật xinh xắn và lỉnh kỉnhsđóvsôngsđặc biệt quí chiếc hộp có phát ra bài Mác-xây-_tsNgh_snóisđấy là quà tặng của vợ ông khi hai ông bà mới đínhshônt

- Ôngsơivsôngshútsthuố]sđisôngt Bọnsnhãistrongs]hungs]ưsthườngsđề nghị ông thếvsđể ông lấy hộp thuốc ra, mở nắp

vàs]hos]húngsđược nghe khúc nhạc tinh xảo.

Dân tình trong khu phố gọisôngslàsđờ S[ntsNgườist[sđồn rằng me xừ có những bạc trămsở quĩstiết kiệm.

Ấy là chuyệnsh[ismươisnămsvề trước. Có mộtsôngsnhưsthế. Một cái hộp thuố]slásnhưsthế.

Tôi lớn lên, trảismười nămstrận mạc, khi trở về đấtsnướ]sđãs]ập bờ thờisđại khác, và Hà Nội, và khu Kim Liên, và nói chung phố phường, cảnh vậtvs ]ons ngườis đãs \iến tướng. Về me xừ đờ S[nsthìstôisđược biếtslàsôngsđãs]huyển sang bên khu cao cấp tại Bá]hsKho[tsNhưngsđấy là theo tiêu chuẩn nhà ở của con ông bây giờ đãsthànhsđạt và đãstrở thành một yếu nhân.

Rốt cuộc thì mốisliênstưởng của tôi là kỳ quặc. Làm sao có thể nhét chung me xừ San vào cùng một hộp với ông lão cầus\ơs]ầu bấtski[sđược?

* * *

Một thời gian không biết là bao nhiêu lâu sau, không ngờ tôi lại nom thấy nó, cái hộp biếts]hơisnhạc ấy trong tay ông chủ quán cà phê gần khu lầu của chuyên gia Liên Xô.

- Đẹp hếtsývsđúngskhôngxs - Tay chủ quán thấy tôi chú ý liền khoe - Nhưngsqu[nstrọng nhất không phải cái mẽ ngoàitsMàsđâysnày…

Y ấn núm. Nắp hộp mở và quốc thiềusPhápsđược cử lên trang trọngts �Hỡi những người con của Tổ quố]…�

- Một thằng Ivan già muốn mua với giá nử[svétsNhưngstớ chả. Của cực hiếmsđấy. Ngay ở P[riss]ũngskhôngslùngsnổisđâutsVậy mà tớ lại nhặtsđược nó từ trong tay một lão hành khất. Có một dạo lão già ấy lấy hiên nhà tớ đâyslàmsôst_nsđờ la hiên. Thấy lão có cái hộp hay quá, tớ gạ mà lão lắc.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Dọ[sđuổi không cho ngụ nữ[slãos]ũngskhôngsngh_tsVậy mà biết không, lấy nửa cây Sông Cầus^ísvàosmũislãosthìslãoslại ô kê. Lãosănsmàysnàysnghiện thuốc kinh khủng.

- Bây giờ ông ấy ở đâux - Nào biết. Không thấy lai vãng nữa. Chắc ngỏmsđâusrồi. Nghe nói thằng con trai

lão làm lớn lắmvsnós]hosđăngstinstìmslãostrênstivivs\ảo rằng lão bị điêntsHứa sẽ hậu ta cho ai dắtsđược lão về cho nó. Là thiên hạ chúng kháo thế. Chả biết có phảis trường hợpslãosgiàsnàyskhôngtsVìslãosnàysđâus]ósđiênvslãos]hỉ nghiện ngập thôi.

Tay chủ quánsđậy cái hộp lại. La Mác-xây-e khẽ ngânslêntsNgàysvinhsqu[ngsđãstới rồi.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Gió dại

Kìa! Nghe thấyskhôngvshìnhsnhưslà DiệusNươngsđấy!

Nhiều tháng, và không chừng nhiềusnămsrồisđãstrôisqu[vsDiệusNươngvs]ôsgáisấysđãsbị bắn chết từ những bao giờ vậy mà vào mỗi buổism[ivstrước khi bắt sang một ngày mới, ở làngsDiêmsngười ta vẫnsmơshồ ngái ngủ bảo với nhau thếtsNhưs]ós thể nghe được quá khứvsnhưs]ósthể thusđược hồi thanh của thời gian vậy.

�Tasrongschơisgiữasđời…sớisa…sbiếtsđâusnguồn cội.

Em xin làm bếnsđợismàschânsanhsghésqua…� Khisđóslàsgiờ của rạngsđôngsyênstĩnhsvới ngôi sao Mai miền thảo nguyên to lạ lùng

tỏa ánh biếc trên tầngskhôngsqu[ngsmâysđ[ngstảng sáng. Vào giờ đósmặt trờis]hư[smọ]snhưngstrênsđồng cỏ bóng tốisvàssươngsmùsđ[ngsnhẹ tách khỏisnh[uvsđ[ngst[ntsTrong mông lung, làng mờ hiện.

Một vệtsđường 14. Những cụm nhà mái tôn. Một ngôi nhà thờ.

Eo óc tiếng gà gáy da diết và cọt kẹt tiếng những con ròng rọc quay trên các miệng giếng trong làng. Làng Diêm thức giấc, buồn ngắtvs]hơsvơvsnổi lên chìm lịm giữa bốn bề mênh mông thảo nguyên bao la quạnh vắng.

Vào giờ đóvsphí[s\ênski[sđồng cỏ những cỗ 105slystrongs]ăns]ứ của Quân đoànsIIsngụy vẫnsđ[ngsngonsgiấc và chiế]sthámsthínhs]ơsL19sđược dành riêng cho làng Diêm ]òns]hư[s]hấm hiện lên ở chân trờitsDưới sông A Rang chảy qua bên làng, chiếc xe tải qua ngầm trễ nhất vừa lội lọt sang bờ \ênski[vsđể lại những vòng sóng lan rộng tắt dần trên mặtsnước mùa khô phẳng phiu.

Vào khoảng giờ này hồis trướ]s trongs thinhs khôngsđ[ngsngâns v[ngs tiếng chuông giụ]sgiãsgiáos^ânsđislễ mi-xa buổi sớmvsnhưngstrúngsphảisđạnsđạis\á]stháps]huôngsđãstừ lâu rồisimshơislặng tiếng. Khắp sân nhà thờ toang hoác những hố bom và hố pháo không ai buồn lấp. Um tùm lùm bụi và gai góc tràn lấn các lốisđitsHàngs sángs trênsthềmsđás^ưới hiên nhà thờ, một vị linh mục trong bộ chùng thâm âm thầm tựa cửa ngóng mặt trời lên.

Suốtsđêmvstrênskhú]sđường 14 chạysng[ngstrước nhà thờ nườmsnượp xe pháo và quân lính trẩy dọc qua làng. Bây giờ tất cả đãs\iếnsđisnhường chỗ cho buổistinhsmơskhông mộts\óngsngười.

S[ussươngvstrênsđườngsthônsngh_snhưs]ós tiếngsx_s\òs lăns\ánhvs lộc cộc lộc cộc ra đồngtsĐâysđóvsimslìmsrải rác những mái nhà tôn còn ẩmshơiskhuy[snhèsnhẹ thở ra làn khói bếp.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

�Tas rongs chơis giữas đời…s ớis a…s biếts đâus nguồn cội…�, từ đâus đós ^ướis đáys sươngsnươngsth_osngọn gió sau chót của trờisđêmsđ[ngslẳng lặng giã từ bờ sôngsvàsđồng cỏ, tiếng hát cất lên, bổng bay.

Trong cõi lòng ủ ê của linh mục thoáng rợn luồng cảmsgiá]snhưs^òngsđiện. Ông rùng mình, bàn tay chự]s đư[s lêns làms ^ấus thõngs rơits Nhắm mắt lạivs ôngs ]úis đầu xuống, khẽ thở dài.

Xa, sau rặngsđồi thâm thấp nhấp nhô trên bờ đôngsđồng cỏ vừngs^ươngsướt át, mềm mạisvàstươishồngsđ[ngsthầm lặng nhô lên. Từ tùsmùsxámsđục không gian bỗng trong vắt một vùng và cả nửa vòm trờisđãsngả màuslơtsÁnhssángslungslinhs]hảy thành dòng. Cùng với ngày mới tiếngsháts^ườngsnhưslớn lên mãi và tràn rộng ra, vừa sâu trầm vừa vút cao, tự thoáts đis trở thành âm thanh vô chủ, ngân lên hoang dã trở thành khúc du ca của thiên nhiên.

Trong làng, bọn nhãi hát với theo DiệusNươngtsNgười lớn, ai nấy sững sờ.

Bên sông, trong trậnsđịa phòng không bảo vệ ngầm, các pháo thủ đ[ngslàmsnhững công việc chuẩn bị cho trậnsđánh trong ngày bất giác ngừng hết lại. Các trinh sát viên rời mắt khỏi bầu trời, dõi ống nhòm về phía làng.

�…străngsơismàysquástệ…� - Kì[ysTrôngskì[vs]ôst[sđấy!

Mộtsngườislínhskêuslênvsđư[st[ystrỏ.

Cảnh vậts được ống nhòm làm cho xích gần lại. Sau những lùm cây che lấp con đường nhỏ viềns qu[nhs làngs^ườngsnhưs thấps thoángs \óngsngườis đàns \às đ[ngsháttsTrong màn ban mai, ảo mộng và thực tại lẫn lộn, âm thanh và hình ảnh nhòa nhập. Một thân hình thon thả, mộts^ángsđisuyển chuyển. Suốistó]sxõ[strênslưngtsSongsđós]ósthể chỉ làshưsảnh của bài ca, một ảo giác lồng trong tiếng hát. Một bóng ma. Một bóng m[sth[sthướt và quyếnsrũvsmềm mại và sốngsđộngvsnhưngs]ósthể bỗng chốc tan biến trong huyền bí.

Đứng trên nóc hầmsthôngstinvsđạisđộistrưởng và chính trị viên chuyền nhau chiếc ống nhòm.

Huyền thoại về DiệusNươngvs ][s sĩs ngụy Sài Gòn bị chiến sự thình lình cầm giữ trong vùng Giải phóng, lâu nay là câu chuyện hàng ngày ở pháosđộisnàytsTrís tưởng tượng của từngsngười làm giàu thêm những chi tiếtsho[ngsđường.

- Rongs]hơiys- Chính trị viên buông ốngsnhòmvsnhănsmặt - Không bắts]áisđồ đĩsấy câm miệng lại, cả đạisđội sẽ bị nó hớp hồn. Rồi sẽ khốisđứ[sđâmsđầu theo nó mà rong ]hơit

- Nhưngslàmss[os]ấmshátsđượ]xsĐạisđộistrưởng nhún vai.

- Cấm! Vì là nhạc vàng, là phản chiến, là ngụy ca!



http

://da

ta4u

.com

.vn/

- Đấy là TrịnhsCôngsSơnt - Cũngsthế thôi. Mà sao cứ đúngsgiờ này là nó nỉ non, hay nó làm ám hiệu? Hay nó

muốn rủ rê lính mình bỏ trậnsđịa xuống ngủ với nó cho sinh bệnh mất sức chiếnsđấu, hả? Có phải nó toan thế không?

- Nhưngs]ôst[shátsmới hay làm sao. Thật là một giọngshátstiêns]ô…

Ở bên kia sông, một toán bộ \inhsđ[ngslội qua vàm cỏ tranh. Ánh kim loại lấp lánh. Ngườisđiss[us]ùngs^ừng lại, ngoái nhìn về làng Diêm.

MặtssôngsAsR[ngsmàusl[msđ[ngs\ố]shơisnghisngúttsGióss[ngssôngsm[ngsth_ostiếng hátts Cơs thể ngườis línhsđónsnhận tiếng hát vớis ]áis rùngsmìnhtsGi[is điệus \àis ][snhưsđụng khẽ vào tim anh. Trong trẻosvàssángs rõsnhưsđược tắm gội trong khí mát ban m[ivsnhưngs]àngsl[nsx[s\àis][s]àngsrungslênsnỗi buồn, một nỗi buồn sâu thẳm, cao vợi và rộng lớn vô biên, dườngsnhưstiếng hát ấy chính là nỗi niềm của thảo nguyên. Thảo nguyên tự do, mênh mông vô tận, chạy hút về phươngstrờisx[sxămvskhôngs\iết đến các tuyến tiền duyên, không màng gì tới chết chóc, trận mạc, bom pháo, giết chóc.

Buồn thay khúc du ca lạc loài. Nỗi sầusthươngshồ hải.

* * *

Mặ]s^ùsngườist[sđồn thổivsngười ta thêu dệtvsđời DiệusNươngsvẫn hoàn toàn là bí ẩn. Thiên hạ chỉ chắc chắn rằng DiệusNươngslưuslạ]sđến vùng sông A Rang này vào mùa hèsnăms72vss[usngàysquânsGiải phóng tấn công và quân Sài Gòn tháo chạyvs]ònstrước đós]ôslàs[ivstừ đâus]ôsphiêus\ạt tới, tên thật của cô thế nào thì chẳng mấysngười biết, mà nhữngsngườis xưngs làs ]ós \iết thì lại mỗisngười kể mỗi phách. Ngay chính Diệu Nươngshìnhsnhưs]ũngskhôngshề hay biết gì nữa về mìnhtsĐờis]ôvs]ôs^ườngsđã quên cả.

- Nghe nói khi dạt về đếnsđâys]ôst[s]hẳng còn lấy một manh vải che thân.

Tôis]ũngsngh_snóisvậytsSongvsvàos�Mù[shèsđỏ lử[�sthìs]ósriêngsgìs]ôst[smới ra thân tàn ma dạivstôisnghĩtsCũngsnhưs]ỏ cây, số phậns]onsngười mà bị khói lửa chiến tranh ngốn thì chỉ thoáng chốc thôi là thành tro than.

Năms72vs]hiến sự rùng rợn giếtshàngsđốngsngườitsNgười chết, chết ngả rạ dọc các ngả đường, la liệt trên các nội cỏ và nổi lềnh phềnh trên mặtssôngtsNgười còn sống sống ngắc ngoải, dở sống dở chết. Tứ phươngst[nstác. Cả đếnsthiênsnhiêns]ũngsnhưsthể bị hóa kiếp. Cảnh làng biếnstướng.

Thực ra thì không làm gì còn làng nữ[tsNgàystrước làng ồn ào nhộn nhịp, nửa làng nửa phố, nhà cửa san sát, trù phú, thịnhsđạt. Cách thị xã chỉ mười cây số đường chim \[yvslàngsđược quân Mỹ gìn giữtsĐànsôngstrongslàngsđislínhshưởngslươngtsĐàns\às]hạy chợ. Cả làngsngo[nsđạo. Bây giờ thì bao nhiêu sự giàu có thời Mỹ-ngụysđều rữa nát và mục thốisr[s^ưới nhữngsđống hoang tàn.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Ngàysngàyslàngsrơisvàostầmsđại bác từ thị xã rót về, và ngày ngày hàngsđànsphis]ơstràn tới, hoặc cắnsđuôisnh[us\ổ nhào hoặc bay bằng trút bom xuống làng, xuống hai bờ sông, xuốngsđồng cỏ. Cây cầu sắt bắc qua sông A Rang bị đánhssập. Công binh vận đásvề làm ngầm, bom pháo càng thêm ác liệttsĐất trời nghiêng ngửa.

Giữ[snăm 73, tiểusđoàns17spháos][osxạ đượ]sđiều về giữ ngầmsAsR[ngtsB[sđạisđội pháo 37 ly chốt hai bên bờ sông, tạo thế chân kiềng quần nhau với không lực Sài Gòn. Đạisđội tôi bám chân ngay kề làng Diêm.

Một cái làng cô hồn. Cỏ dại, gai góc, lùm bụi, nhữngsđống gạch vụn, ngói nát, rầm gãy ngổn ngang. Rải rác, xiêu vẹo, những túp những nửa lều nửa hầm mọc ngoi lên trên nềnsđổ nát. Từ nhữngsđống hoang tàn bầys]hóstrongslàngs\ươisr[sđủ thứ nát bét củ[sđời sống một thờisđãssụpsđổ: những mớ nhầu bấyvsrá]hs\ươmsvàssặc sỡ váysáovsmũsmãovsđồ ^[vsđồ nhựa, những mảnh vụnsđồ gỗvsđồ thủy tinh, vật dụngsgi[sđình…s]ùngsnhữngskhú]sxươngsxẩusngườisvàsgi[ssú]smàsđàns]hósxâusxévsgiằng giật của nhau, tha đivs]huyềns]hosnh[usnhưsđánhskhăngt Dâns]ưs]ủ[slàngsthư[svãnsvàssuystànvsđầy rẫy những nhân vật hoang dạitsĐànsôngs

còn lại chẳngs\[osnhiêusmàsđ[sphần lại là những phế \inhsđãshết thờisđược ngó ngàng ]hămssó]vsquès]ụtvsđuismùvs\ẹp dí. Hầusnhưs]hỉ thấysđàns\àsvàs trẻ con ló mặt khỏi nhà. Những mụ vợ lính lạc chồng, những ả gó[srá]hsrưới, rạc rài, không lai lịch và bầy trẻ ranh ốmsđóistrần truồng, bụng ỏng, gầysgiơsxươngt

Phầns đôngs vốn không phảis ngườis làngsDiêmtsMù[shèsnăms72s từ nhiều thị trấn, làng mạc, khu gia binh họ nhập vào dòng thác chạy loạnsđổ xôsth_osđường 14 dồn về thị xãtsĐụng phảisx_stăngsGiải phóng, biểnsngười bị nén lại ở làng Diêm. Tạisđâyvsvàoslúc nử[sđêmsđãsîễn ra một cuộc thảm sát.

Người ta kể lại rằngsđêmsấy, nghe tiếngsđộngs]ơs]ủa một chiế]sD[kot[slượn ì ì trên bầu trờisđồng cỏvsđáms^âns]hạy loạnsđãsđốt lên cả ngàn ngọn đuốc. Một cây thánh giá khổng lồ đãsđược vẽ ra bằng lửa trên quảngs trườngs trước nhà thờts Trongsđêms tối, người ta hò hét, kêu gào vẫy gọi con tàu Nô-ês trêns lưngs]hừng trời. Không ai nghe thấy những loạtsđề pa, không ai nhìn thấy những nhoàng lử[sđầu nòng chớp lên giần giật ở chân trời. Sau cả giờ chết chìm trong pháo bầy cấp tập, lại tiếp tục nhữngslượt ngườist[nsxươngsnátsthịts^ưới trậnsmư[s\omskéosrền rền tới tận sáng. Trong nhúm người may mắns]ònsđược sống có lẫn DiệusNươngt

Bọn họ trở thànhsngười làng Diêm từ đấy. Từ đấy tất cả bắtsđầu cuộ]sđổisđời bắt buộc. Tất cả đều phải cam chịu sốngsđời gian khổvsănsđóismặ]srá]hvsđổ mồ hôi trên nươngs sắn rẫy lúa tự cày cuốc nuôi thân. Tất cả đều phải sớm biết thu mình vào khuôn khổ kỷ ]ươngs]ủa chính quyền mới. Những kẻ cứngsđầu, những tên to mồm đều bị thẳng thừng trấn áp. Nhiều tên bị bắn, nhiều kẻ bị bắt.

DiệusNươngs]ũngsđãsmột lần bị du kích tống giam. Họ nhốt cô ba ngày trong xà lim hầmsđất vì tội nhiều lần hát những khúc ca ngụytsĐược thả, cô vẫn chẳng chừa, vẫn buông thả không khuôn phép, tự ôs lãngsđãngs sống tách khỏi cộngsđồng, và sáng



http

://da

ta4u

.com

.vn/

sáng chiều chiều cô vẫn cứ hát, giọng ca huyền hoặc quỉ ámtsNgườist[sđồn rằngsđêmsđêms]ánhsđànsôngsvẫn mò mẫm tới túp lều nát của cô ở ven sông. Họ gõ cộc cộc vào cánh cửa gỗ dán hoặc cào sột sột vào vách liếp. Họ thu trong tay họ người thì phong lươngskhôshoặc túi gạo sấyvsngười thì hộp thịt, bao thuốc lá hay miếng vải, hay là kim chỉvs gươngs lược, diêm muốivsđủ thứ để đổi lấy một thứ. Chẳng có bằng chứng nào, song tiếngstămsđiên rồ và vô liêm xỉ của DiệusNươngsvẫn xầm xì lan rộng. Có thể vì thế mà nhiềusngười bảo rằngsngàystrước DiệusNươngslàsgáis\áns\[rstrongs]ăns]ứ Mỹ, thậm tệ hơnsngười ta còn bảo cô vốn là mộts]ons�thiênsng[�vsđạiskháislàsđồ đĩsrạ]tsHưsthực ra sao chẳng ai quả quyết, bởi vì còn những lờisđồnsđại hoàn toàn khác, những thuyết khác hẳn về nguồn gốc của DiệusNươngt

Nhiềusngười nói rằng thuở trước cô là một danh ca Sài Gòn. Ban nhạc của cô nhận lời lên biểu diễn cho mộtsđơnsvị biệtsđộngsquânsđồn trú tại Tân Trấn. Suất diễn cuối cùng rủi thay lại trùng với giờ N mở mànsMù[shèsđỏ lử[tsX_stăngsvàs\ộ binh Bắc Việt tràn ngập Tân Trấn, tuyến phòng thủ vỡ, quân lính bị giết, ban nhạc tan tác. Diệu Nươngsth_os^òngsngười chạy về tớislàngsDiêmsthìs]ùngsđường. Áo xống lộng lẫy của nữ ^[nhs][sđãsthànhstãstrongs]uộc tháo chạysng[ngsqu[sđồng cỏ ngụt lử[tsĐêmsđến, trong hỏa ngục rùng rợn của cuộc tàn sát, DiệusNươngs\ị vùis^ưới núi xác chết chất trên sân nhà thờtsHơnsmột ngày thở bằngshơisthở của các tử thi rồi cô mớisđược moi ra, trần truồng, bê bếtsmáusđặc. Và bởi chấnsthươngstinhsthần do nỗiskinhshoàngsđêmsấy mà DiệusNươngstrở nênsđiêns^ạivsngười ta bảo thếtsLú]sđiênsngấm ngầm, lúc lấp lửngsđiênvsl[ngsth[ngvsvật vờ, nửa mộng du, lúc bột phát quay cuồng, mất trí.

Từ đấy, mặc dù được giảisphóngsnhưngsđời cô mai một. Bàn tay cô quá mềm, da quá mỏng không cầm rự[spháts]âysđược, không nhấc nổi cuố]sđể cuố]sđất, nên thân ]ôskhôngsđược trui rèn, không tự cải tạo nổi bằngstăngsgi[ssản xuất. Sắ]sđẹp của cô chỉ nhấn mạnh thêm lên vẻ lạc loài. Giọng hát của cô chẳng hữu ích cho ai trong thời buổi nghiệt ngã cam go, nay sống mai chết, nhọc nhằnsvàstúngsđóit

Tuy nhiên, ngày ngày, vào những ban mai và những hoàng hôn, bảnsnăngsxướng ca vẫn thúc bách DiệusNươngs]ất tiếng hát. Giọng ca tuyệt vời song thảng thốtsnhưslàn gió dạislướtsxiênsđồng cỏ trong ánh nhá nhem buồn thảm của mỗi ngày. Trong lời ca của DiệusNươngsđ[usthắt nỗi nhớ quê nhà, nhớ đời nghệ sĩvsnhớ sàn diễn, nhớ khán giả, sắ]sđẹp và tuổi thanh xuân mà nay tất cả đãsrời bỏ ]ôvsđãsx[slắ]sx[slơsở bờ bên kia không thể vượtsqu[sđược của chiến tuyến.

�…snhưngsôi, chúng ta, chínhschúngstasđây.

một thờischúngstascũngscó.

mộtsquêshươngsvàsmột mối tình…� Ở làng Diêm bây giờ vẫns]òns]ósngười nhẩm lạisđượ]sgi[isđiệu và lời của bài hát

buồn vô hạn ấy mà một buổi xế chiềusx[sxư[snọ DiệusNươngsđãslầnsđầu hát lên. Chiều ấy, lúc xế tà, bộ đội dong tù binh qua làng. Hằngstrămslínhsáosrằn bị trói thành cặp,



http

://da

ta4u

.com

.vn/

lầmslũislês\ước. Những lính áp giảisđầu súng gắn lê, gay gắt, lạnhslùngslù[sthú]sđoànstùsđism[usqu[ khỏi khu vự]s^âns]ưt H[is\ênsđườngss[us]á]sngưỡng cửa thấp lè tè lấp ló những khuôn mặt sợ sệt, bồn

chồn. Dân làng mong tìm kiếmsngườisthânstrongsđámstùs\inhsnhưngs]hẳng ai dám monsm_nsr[sđứng ở vệ đường.

Chợt sau rặng cây phía cuối làng thấp thoáng bóng mộtsngười. Ấy là DiệusNươngvsvà giờ đấy, giờ tận chiều của mỗisngàys]ũngslàsgiờ xuất thần của cô.

Môi mấp máy, mắtsnhìns]hăms]hămvsDiệusNươngsrẽ đáms]ànhslávsđisth_osđoànstùtsNhữngsngườisđànsôngs lưngs]òngsđ[ngs lês\ướ]skhôngsđể ý tới cô. Trong bóng chiều chạng vạng mặt mày họ tốisomsnhưsmặtsđất.

Bỗngsngười ta nghe thấy nhữngsâmsth[nhsnhưstiếng ai khẽ nức nở. DiệusNươngslấy giọng yếu ớt và vấp váp hát lên một khúc ca hầusnhưs]hư[stừng ai nghe thấystrênsđời. Tiếng hát nhỏvsgi[isđiệu u tối và không rõ lời.

Nhưsnghẹn ngào, DiệusNươngsngừng lại lấyshơisrồi lại hát tiếp. Ở giữa khối tù một người chợt cất cao giọng. Rồi mộtsngười khác nối theo. Rồi nhiềusngười. Giọng hát của DiệusNươngsnhưslướt một cái hôn dài trên môi tất cảtsĐoànstùs\iếnsthànhs^ànsđồng ca. Những giọngsđànsôngs ]hungsnh[usmột bè trầm át tiếngs ]hâns\ướ]tsĐội áp giải không bắt tù phải im miệng. Những ngọn lê chúc cả xuống.

Dân làng ra hếts h[is \ênsđường. Họ lặng lẽ đứngs ]hôns ]hânsnhìns th_osđáms rước đ[ngskhuất dần trong vầng bụi bố]slênstrêns]onsđường tù đàysvôsđịnh xuyên qua thảo nguyên bát ngát. Bài ca của DiệusNươngsvàs ]ủa những chiến binh xấu số vang lên trong thinh không lúc ấysđãstrànsđầy bóng tối.

�Trong cuộcshuynhsđệ tươngstàn.

Chúng ta chỉ là con sâu cái kiến.

Nhưngsôi, chúng ta, chínhschúngstasđây.

Một thờischúngstascũngscó.

Mộtsquêshươngsvàsmột mối tình…� * * *

Giờ đâyvsDiệusNươngsđãs]hếttsTrênsđồng cỏ, giữ[svôsvànsgòsđống, nấmsđất nào là nấmsđất của DiệusNươngvs[islàsngười có thể chỉ r[sđược?

Và cả nấm mồ củ[sngười bị bắn chết cùng cô nữa, thất lạ]snơisđâustrongsđất trong cỏ?

Cuộc sống triền miên trôi chảy. Cuộc sống không hề có trí nhớ. Những lớp lá rụng, nhữngslượt thờisgi[ntsĐất cát. Cỏ ]âytsMù[smư[tsMù[skhôtsNămsnàystấpslênsnămskhá]t



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Ngôi nhà thờ của làng Diêm cuối cùng rồis]ũngs\ị máy bay triệt hạ. Cỏ dại chôn vùi các bứ]stườngsđổ, nuốt dần các bậc thềm. Sáng sáng tiếng quạ kêustrongsthánhsđường hoang tàn gợisngười ta nhớ tới vị linh mụ]tsÔngst[sđãs\ỏ làngsr[sđivs]hẳng ai biếtslàsđisđâu…

Bên sông trậnsđịa pháo cao xạ chỉ ]òns]hơsvơsnhững công sự hình móng ngự[sđãssụt lởtsĐâysđósvàishố \omsđì[shoá]smiệng. Những hố bom bi, bom phạt quang và hố đạn pháo thì thờisgi[nsđãss[ns\ằng. Và cái lối nhỏ ngàysxư[sđínhspháosđội với làng Diêm nay chỉ lờ mờ một vệtstrăngstrắng uốnslượn lẩn khuất dọc bờ sông um tùm lau lá]hts Línhs trángsđis x[s ]hắc vẫns ]hư[s quêns ]onsđường mòn ấy. Trên lối ấy, hồisđóvsngày hai bận anh nuôi từ trongs làngs gùis ]ơms ][nhs r[s trậns đị[ts B[ns đêmvs nhất là nhữngs đêms tối trờivs ]ũngs lối ấy lính các khẩus đội tụt tạtsmòs vàos làngs �^âns vận�tsThoáng bóng cán bộ đạisđội hay là tuần tra của du kích, những kẻ xésràosđisănssươngslẳng lặng né ngang xuốngsmépssôngvsthusmìnhstrongs\ãisl[utsVăngsvẳng tiếng cuốc kêusphí[sđầuslàngtsHơisẩmsmànsđêmsướt lạnh vai áo. Cầmslòngskhôngsđậu.

Hồi ấy, lệnh trên gần nhưs]ấm tiệt bộ độiskhôngsđược tiếp xúc vớisđáms^âns]òns]hư[s được giác ngộ, còn nửa ngụy của vùng mới giải phóng. Không có nhiệm vụ tuyệts đốis khôngsđược láng cháng vào làng. Kiêng kỵ nhưsvậy thật kỳ quặ]vs nhưngsquân lệnhsnhưssơnvslơsmơs\ị bắt quả t[ngsđ[ngsvi phạm thì tha hồ mà kiểm thảo lên kiểm thảo xuống, rồi kỷ luậtsđảng kỷ luậtsđoànsđủ vànhsđủ vẻ tai vạ chuốc vào thân. Mặc dù vậy, lính gần dân lửa gầnsrơmt

Dẫu không phảislàstìnhs]ásnướ]vsnhưngsthời gian trôi qua quan hệ vụng trộm giữa các khẩusđội pháo với những túp lềusnátstrongslàngsđãsthầm lén in lên mặt cỏ một lối mòn. Ban ngày, trừ tổ anh nuôi không ai lai vãng trên lốisđisấyvsnhưngsđêmsxuốngsđóslàsđường ân tình. Có lẽ tới bây giờ trong mỗi túp lều còn có thể gom lại hàng mớ kỷ vật và ở trong lòng mỗisngườis^ânsthìs]ònsvươngsnhiều kỷ niệm về các tay lính pháo thủ cao xạ Bắc Việt ngày ấytsNgười ta bảo rằng trong quan hệ quân dân khuất tất hồi ấysđãslénslútssinhsr[skhôngsítsniềm quyến luyến, gồm cả những mối tình, cho dù hầu hết chỉ thoảng qua, vội vã, chợt nhen chợt tắt, tù mù, chẳng dẫn tới gì, chẳngsđistới đâuvsnhưngsvẫn là tình.

Hồi ấy niềmsước ao hạng nhất của lính pháo thủ làsđược vào làm phụ bếp cho anh nuôistrưởng Cù. Cả đạisđội chỉ mỗi Cù chốt hẳn trong làng, còn hai phụ bếp thì phải luân phiên, mỗi tháng thay một lần.

Chẳng hiểu là tới bây giờ hai cái lán nứa nền âm, một nhà kho, một nhà bếpvsđược cất lên ngay cạnh khuôn viên nhà thờ có còn dấu tích gì không. Hồis đóvs Cùsnhắm vuôngsđất bên nhà chung bởi anh hy vọngsđấy là tọ[sđộ tươngsđối ít phải ăns\omtsBất tiện là phải chung giếngsnước vớisôngs]h[sđạosnhưngsCùsthí]hs]áisgiếng ấyvsnước của nó trong và ngọt nhất làng. Còn cha cố thì tiếng vậy chứ ]ũngslàsngười. Mặc dù trẻ tuổi song ông ta rất nghiêm túc, vẻ lễ độ khoan hòa, ứng xử biếtsđiềushơns\ất kỳ ai trongsđáms]húngs^ânslàngsDiêmtsCùskhôngsư[sgìshọ. Rặt mộtsphường vô dụng. Sống giữ[sđồng cỏvsđấtsđ[isvôsthiênssongsvìslàsthứ dân tứ chiếng, một hạng nông dân miễn



http

://da

ta4u

.com

.vn/

]ưỡng, họ không thiết làm lụngsđể ]ós]áisănsmàs]hỉ toàn xoay xở đắpsđổi qua ngày. Có lẽ bọn họ đãsquásqu_nsvới viện trợ Mỹ, quá quen nằm ngử[sănssẵn, nên giờ đâyslòngshọ chỉ canh cánh hoài tiếc thuở vàngssonsđislínhsvàslàmsđĩs]hosMỹ cho ngụyvsCùsnghĩtsCó lẽ bọn họ đều ngấm ngầm một lòng vớisđịch, ngấm ngầmsngóngsđợi một thờis]ơvssau cái vẻ bề ngoài nhẫn nhịn và cam chịu mà Cù thấyslàsđêstiện.

Và nhất là bọns đàns \àts Cùs khôngshiểu nổi can cớ làms s[osmàs đồngs đội của anh nhiều tay lạisđể cho chúng hớp hồn dễ ^àngsnhưsvậy. Cả đạisđộivsnăms]hục thằng, bao nhiêusnămstútshútstrongsrừng sâu với nhau chẳng thành vấnsđề gìvsnhưngsvừa kéo nh[usr[snơis trờisđất quang quẻ, có sông, có làng, có thấps thoángs\óngsđàns\às làs ]óschuyện. Mà nào phảis làs người phụ nữ hiền thục, trung hậuvs đảms đ[ngsnơis quês x[sngoài Bắc hay các chị em giàu truyền thống cách mạng trong vùng hậu cứ. Cả làng, Cùsnghĩvsrặt mộtslũsvistrùngsgiống cái.

�Vis trùngs giống cái truyền bệnhs tiêms l[vs gi[ngsm[i…�vs ]hís íts thìs đấys ]ũngs làs ]áis]á]hs[nhsthườngsnóisđể rănsđ_s]á]st[ysphụ bếp.

Không phải bất cứ gã nào ngoài trậnsđị[sCùs]ũngsnhận vào tổ anh nuôi. Những tay nom tốt mã, những tay bẻm mép, láu lỉnh, lắm tài vặt, dễ léng phéng là Cù gạt ngay. Có tay nom bề ngoài củ mỉ ]ùsmìsnhưngsphụ bếp mới quá mộtsngàysđãs\ị Cù tống khứ về với mâm pháo vì hóa ra là một thằng tẩm ngẩm tầm ngầm.

�Đãslàsthằng anh nuôisngàysngàysthường xuyên với gạosnước rau mắm củ[sđơnsvị - Cù bảo - thì hai bàn tay phải tinh khiết, cấmsđụng chạm tới những sự uế tạpvs^ơs^áyvsnhất là cấm kỵ khôngs]ósđược vọ]svàosđàns\àt� Dânslàngs]ũngssợ Cù. Chẳng ai dám mon men tới gần giếng gần bếp của anh. Dẫu

có bắtsqu_nsđược với tay phụ bếp nào, muốn xin xỏ h[ysđổis]há]sgìsthìs]ũngsphảisđợi lú]sCùsgùis]ơmsr[strậnsđịa mới hòng.

Ngày hai lầnvstinhsmơsvàs]hiềustàvsđể mộtsngười coi nhà, còn Cù cùng một anh nuôi viên nữa mang bữ[sănsr[s]hos]á]skhẩusđội pháo. Con Ních, mộts]ons]hóssănsnòisLàosnhỏ vóc và nhanh nhẹnvsthínhsmũis]ực kỳ chạy mở đường. Họ đistrênsđường 14 một đoạn ngắn rồi rẽ xuống, lốisđislượn vòng vèo trong làng qua các túp lều nghèo nàn bệ rạ]stườngsđất mái tôn. Họ đivsngườishơisđổ về phía trước, hai bàn tay vòng sau chắp lại đỡ lấysđáysgùitsH[is]áisgùistosnhưsh[is]áisthùngsphuyvs\ọc bao tải, tỏ[shơisnóngsvàsmùis]ơms]hínstới, mùi thứ]sănslínht

Bầy chó trong làng thoáng bóng con Ních, chạy dạttsĐóism_ovs]húngsnúpss[us]á]sđốngsđổ nát, nhìn ra mà không dám sủa. Chỉ có mấy thằngs\ésrá]hsrưới bị mùis]ơmscanh nóng sốt quyếtsrũslàslẵng nhẵng bám theo hai cái gùi.

- Bá]s[nhsnuôisơivs\á]s[nhsnuôi…s- Chúngskêuslênskhànskhànsnhưsđànsquạ.

- Bọn ngụy con, cút xéo! - Cù quát.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Nhưngsnếu có ông lỏi nào gan lỳ th_osđược tới cuối làng thì Cù dừngs\ước, vẫy nó lại. Anh móc trong bị ]óisđ_os\ênshôngsr[smột củ sắnsnướng hoặc bắp ngô luộc, có hôm cả một con cá khô. Anh bảo:

- Đóvs]hosmàytsCósvậysthôitsCơms][nhs\ộ đội có chó gì. Sắn cõng gạo. Tàu bay chấm muối riềngtsƠns]á]hsmạngsđờis]húngsmàysđược giảisphóngvsnhưngsphải biết chịu khổ. Phải biết cuốc cày mà nuôi lấy nhau, về bảo mẹ chúng mày thếtsĐừngs]ósưỡnsườn ra trêns giường mà chờ sung. Cách mạngs ]òns ^àits Đến hếts đời chúng tao. Hết cả đời ]húngsmày…

Ngh_snóisđến tận bây giờ người ta vẫn thấys]onsNí]hsđisvàsvề trêns]onsđường ấy. Nó lần ra bờ sông, ngửi hít những cái vỏ đạns37slysđãsrỉ xanh, rồi leo lên một cái hầm pháo cao xạ ngập trong cỏ tr[nhvsnósđờ đẫnsngóslànsnướ]strôits�Bá]s[nhsnuôisơivs\á]s[nhsnuôiy�vsmột trong những thằng bé hồi ấy giờ đãslớn quen miệng cất tiếng gọi khi trông thấys ]ons ]hós giàs ]ôs độc bị bỏ rơis đ[ngs đis trêns đường thui thủits Dườngs nhưsthằng bé còn nom thấysđằngss[us]ons]hóshìnhs\óngsh[isngười lính cấps^ưỡngsđ[ngs]õngstrênslưngsh[is]hiếc gùi.

Con chó bị riết vào lốismònsxư[tsVàs\[osgiờ nós]ũngsqu[s làngsvàosthờisđiểm thấp nhất của mặt trời: khi ban mai, khi hoàng hôn. Không gì có thể làm xao nhãng cuộc mộng du ấytsKhôngs[is^ámsđụng tới con vậtsđót

- Chínhslàsnósđãsgiết chết DiệusNươngt Nhữngsngười mang máng biết chuyện bảo thếtsNhưngsnhữngsngười không hề hay

biết gì về tấn thảm kị]hs]ũngssờ sợ con chó, họ mơshồ cảm thấy trong cuộc dạos]hơisbuồn thảm nhịp nhàng, lặpsđislặp lại của nó một vẻ mùsquángsvàsđiêns^ạisđặc biệt con người.

* * *

Lần ấyvsđến hẹn, khẩusđội 3 và khẩusđội 4 cử người vào làm anh nuôi thay cho Bình khẩusđội 1 và Tuấn khẩusđộis2sđãshếtsphiêntsNhưngstráislệ thường, Cù chỉ thay Bình còn giữ lại Tuấnts�Thằng Tuấn thạo việc rồi, với lại nó rất chịusthươngs]hịu khó, có thể kế cận cho tôislàms[nhsnuôistrưởngs]ũngsđượ]�vsCùsgiải thích thế với chỉ huysđại đội.

Tuấn vốn gốc gác bộ binh. Bị thươngsnặngvsđángs lýsđược ra Bắc rồisnhưngsngh_sđộng viên thế nàosđósđãstìnhsnguyện ở lại chiếnstrườngtsNgườist[skhôngsđiều Tuấn về lạisđơnsvị ]ũsmàs\ổ sung sang tiểusđoàns][osxạ. Anh về đạisđội tôi mớisđược nử[snămvsgiữ chân pháo thủ số 3 ở khẩusđội 2.

Vó]s người anh cao, ốm yếu, võ vàng, cổ lộ hầu, một vệt sẹo dữ dộis ôs đạn bắn thẳng cày chéo từ mang tai xuống cằm. Miệng anh vì thế méosđivs ]hos [nhs]áis\iệt danh là Tuấns�mếu�tsMặc dù là dân Kinh Bắ]snhưngsTuấn lầm lỳ, nóí ít lạ lùng và nói miễns]ưỡng. Giữa mộtsđámspháosthủ luônsănstosnóislớnvsthí]hstáns^ó]sđấu láo, Tuấn



http

://da

ta4u

.com

.vn/

âm thầm nín thinh, chẳng góp chuyện, chẳng bậts ]ười, chẳng bao giờ tức khí nổi xung. Tuyệtsđối thờ ơslãnhsđạm. Một nhà quí tộc hay mộtsgãs]hánsđời?

Tuấn dửngs^ưngsvới những cú bổ nhào trực tiếp lao cắm mặt xuống cắt bom của máys\[ys]ường kích. Bom nổ xa, nổ gần, rốckét nã trúng bờ công sự, Tuấn kệ. Song cái thứ tính khí lạnh nhạt, bàng quan với tất thảy ấy lại có vẻ hết sức thích hợpsđể làm pháo thủ số 3. Giữa cuộc hỗn chiếns đấts đối không, số 3s ]hâns ]hínhs làs người không hề để mắt tới máy bay, tới bom, tớisđườngsđạn bắns lêns trúngsh[ys trượt, mà hoàn toàn ung dung tự tại, anh ta chỉ một nhiệm vụ làsđiềm nhiên bình thản quay t[ysqu[ysđiều chỉnh cự ly bắnsđóns]hospháosth_osnhịpsđếm của trắc thủ đosx[t

- Đánhsnh[uskiểu cao xạ sao mà tẻ - Có lần Tuấn ra lời bình phẩmsnhưsthế với tôi - Đánhstrậnsmàsnhưslàsđánhsmáys]hữ. Chẳng có kịch tính gì, khác xa bộ binh.

- Tại cậusđứng mãi số 3 nên thấy thế đấy - Tôi bảo - Nếu muốnsthìsđề nghị khẩusđội trưởng cho hoán vị, tớ đứng số 3, cậu ngồi ghế số 2 của tớ mà dận cò.

- À không. Là nói thế. Chứ bảo mình thế nào thì mình thế nấy. Chả xin gì chả ước gì. Thế tuốt!

- Chánsđánhsnh[uss[oskhôngsr[sBắc, lại ở lại?

Tuấn nhún vai.

- Hay thất tình? Chắc hay tin vợ ở nhà ngủ với dân quân chứ gì?

Tuấns�à�smột tiếng rồi lại ngậmstămtsMiệng méo xệch.

Thực ra Tuấn vợ ]ons]hư[vs[ismàs\iết. Cả chính trị viêns]ũngskhôngsnắmsđược gì nhiều về Tuấn ngoài mấy dòng trong lý lịch quân nhân. Tuấn chẳng tâm tình, chẳng thiết thổ lộ. Chẳng bao giờ thấy anh viếtsthưsh[ysđượ]sthưtsHọp hành, anh ngồi im. Cùng lắm là ậm ừ.

Ngoài cái nếtskíns\ưngsnổi bật ấy, Tuấn có nét nổi bật nữ[slàstàis]hơisđànt Khác với lốis ]hơisghis t[s thường thấy của lính, Tuấn không vừ[sđànsvừa dậms]hânsrungsđùivskhông lúc lắc vai, không vừ[sđànsvừ[shuýtssáosh[yslàsưsử trong họngvs[nhsđànsmột cách thẫn thờ, chẳng phảisđể ]hos[isngh_vs]ũngs]hẳng phải cho mình.

- Cậus]hơis\àisgì nghe lạ vậy Tuấn?

Tuấn lại chỉ �à�skhẽ một tiếng.

Vào làm anh nuôi, Tuấns]ũngsxá]hsghist[sth_otsMộts]âysđàns]ũskỹvsthùngsđànsxâysxátvsnhưngsmàstiếng rất tốt. Nghe nói Tuấnsđãsth[sth_os]âysđànsnàysvàos\ộ đội và mọi ngườis đều lấy làm lạ không hiểu bằng cách nào mà anh vẫn giữ được nó qua bao nhiêu là chặng củ[sđời lính.

Vào làng buổi sáng, chiều Tuấnsđãs ]ùngsCùsđư[s ]ơms r[s trậnsđịa. Gùi canh môn thục tổ bố bố]skhóistrênslưngt



http

://da

ta4u

.com

.vn/

- Vất vả không Tuấn?

- Cũngsvất.

- Bọnsđàns\àslàngsDiêmsthế nào, giàu kịch tính không?

- À.

Tuấn hờ hững. Bảo ở pháo thì ở, bảo vào làm anh nuôi thì vào, anh chẳng sốt sắng ]ũngs]hẳng thoái thác. Im lìm nguội lạnh, chẳng nói chẳng rằng, song anh làm việc hết mình, không hề nề hà ngại khó, chẳng bao giờ kêu ca.

Lú]sđầu Cù không thích Tuấn, anh bực với cái lối âm thầm ngậmstămsấyvsnhưngsrồi ]ũngsđâmsqu_nts Trầm tính không phải là một cái phốt, vả lại làm anh nuôi thì cả ngàysđầu tắt mặt tối, túi bụi, tất bậtvsluôns]hânsluônst[ys]ònsđâusthời gian hở ra mà chuyện vãn.

Chỉ có một khoảng ngắn ngủi về khuya, khi mộtsngàys]ơmsnướ]s]hosđơnsvị đãs]hustoàn, ba chàng cấps^ưỡng mớisđược tắm táp, nghỉ ngơivstr[nhsthủ tr[osđổi với nhau đôislờistrước khi mệt nhọ]srũsngười xuốngsvõngtsCùslôisrượu ra. Mỗi thằng nhấp một chén và nghe Cù cắt cử phần việc phải làmsngàysm[itsHômsnàosđược chút thảnhsthơivsCùsvàsBìnhsđánhs\àivs]ònsTuấn thì gỡ ]âysđànstr_ostrênsvá]hsxuống, chầm chậm so dây rồi nhè nhẹ phác mộtsgi[isđiệu.

Bấy giờ, khoảngsđầusthángsNămst[vsđêmsthườngsmư[tsNgoàissôngsAsR[ngsnước lên, ]onslũs]huyển mùa ầmsv[ngsđồng cỏ. Trên mây sấmslănsrền rền.

Bình huýt sáo nhịp theo khúc nhạc. Cù buông bài, quay sang lặng lẽ nghe Tuấn đàntsÂmsđiệu quá quen thuộc mỗi sáng mỗi chiềuts �T[s rongs ]hơis giữ[sđời biếtsđâusnguồn cội�t

Ngoài trờismiênsm[nsmư[vskhôngskhístrongslánsẩmsướt. Quầngssángsđèns^ầu vàng ủngtsĐời lính buồn rầu hiu hắttsNhưstiếng thở dài.

* * *

Bếp anh nuôi củ[spháosđội cao xạ vàs]ănsnhàs]ủa linh mục nhìn sang nhau qua một vườn rau. Hai bên dùng chung cái giếngsxâysvàs]ùngsđismột lốisđể vào làng.

Nhà của linh mụ]s]ũngsnền âm, lại thêm bốn ụ đất chống mảnh bom bao quanh nên từa tựa một cái hang. Trong tu phòng chẳngs]ósđồ đạc gì. Một chiếc chõng tre với nệmsrơmsvàsgối gỗ, một cái kệ để sách và ảnh thánh. Bên ngoài cửa ra vào treo một cái giá, hàng sáng con chiênstrongslàngsđư[s]ơmstớisđể lênsgiásđós]hoslinhsmục. Mỗi ngày ông ra khỏistusphòngsđôis\[slần và hầusnhưs]hư[shề đisđâusvượt ra ngoài khuôn viên nhà thờ. Ông sốngsthusmìnhskínsđáostrongsvòngs]hísthánht

Bỗngs^ưngsôngsrời bỏ nhà thờ, rời bỏ làng Diêm, lặn mấtstămtsNgàysôngs\iệt tích trúng với ngày DiệusNươngs \ị giết. Lập tức sinh ra những lờis đồn thổi. Tất nhiên



http

://da

ta4u

.com

.vn/

chẳng có bằng cớ gìtsCósđiều từ đấy trong hầu hết các câu chuyện và các giả thiết về đời DiệusNươngsngườist[sđều thấy thấp thoáng bóng cái áo chùng thâm.

Bản thân linh mụ]s]ũngslàsmột số phận xui xẻo. Tai họ[sđến vớisôngs]ũngs\ất ngờ, na ná tai họa dành cho DiệusNươngtsNhằmsđúngshômsôngslĩnhsmệnh bề trên về nhà thờ làng Diêm cai quản xứ đạo thì Việt Cộngsđùngsđùngsđánhslớn. Chiế]sx_sđòsđư[sông từ thị xã về làngs]hư[skịp vào bếnsđỗ đãsngh_ssúngsnổ ran dọc bờ A Rang. Pháo 130 ly cấp tậpsnãsvàsx_stăngsT54sxuất hiệnsthìnhslìnhstrênsđường 14 tàn nhẫn cắt lối chạysluitsHànhskhá]hsđổ xuống xe xô nhau chạysvàsđámsđôngs]ons]hiênsđ[ngstề tựu để mừngsđóns]h[sxứ ]ũng lâp tức nháo nhào tan tác.

Người ta bảo rằngsđúngsvàos]áisđêmskhủng khiếpvsđêms\ọn Mỹ dập pháo và dội bom xuống biểnsngười di tản, tình cờ DiệusNươngsnằm kề bên linh mụ]tsChínhsôngsđãsmoi cô ta ra khỏi núi xác chết. Và mặc dù khi ấy DiệusNươngs]hỉ còn là một cái xác lõa lồ, bê bếtsmáusm_vsôngsđãslàms]ôshồi tỉnhvsđãs]ứu sốngs]ôtsÔngs]ưusm[ngs]ôstừ đấy.

DiệusNươngssống nhiều tháng trong nhà thờ, kề cận cha xứvsysnhưsthể cô là một ma-xơsh[ys làsmộtsngười bõ, mộtsngườis\õsđàns\àtsSốngsnhưs thế tất nhiên là trái lẽ song giữa hỗnsm[ngsđại loạn của thời cuộc lúc bấy giờ thì chẳngsđiềusrănsnàoslàs]ònshiệu lực, chẳng lề luật nào mà không bị nới lỏng.

Về s[uvskhisđãs\ỏ ra sống ở túp lều ngoài rìa làng, DiệusNươngsvẫnsthường lẻn về nhà thờ vớis ]h[tsĐể xưngs tội, chắc thế nếu cô là giáo dân, và tiếp tế cho cha bằng những tặng phẩmsmàshàngsđêmsngườisnàysngười khác vẫnslénslútsđư[stới dấm dúi biếu xén cô. Ấy là những thức họ san sẻ ra từ khẩu phần lính mỗi ngày, hoặc là những đồ nhu yếu họ quơsđược khi thu chiến lợi phẩm. DiệusNươngsnhận quà cáp và ngủ với tất cả, khi thì ở trong lều, khi ở ngoài bờ sông trên bãi cỏ ^ướistrăngsmờ.

Côs làsđồ đĩsrạc, song từ bao giờ ]ôsđâmsr[s thế, cô không nhớ mà mọisngườis]ũngsvậy, không nhớ không biết. Không lẽ từ ngàysđược giảisphóngvsđược đổisđời, cô trở thànhsđồi bại?

Rất có thể bản tính DiệusNươngshưshỏng sẵn rồi.

Chẳng vậy mà thiên hạ đồn cô gố]sgá]s�thiênsng[s�xsNgủ với cô rồi, giữa hai chầu rượu nhiều kẻ kháo nhau về cô, bảo cô là cái ổ của những tật bệnh xấu xa.

Riêng tôi, mà có lẽ chẳng riêng tôi, không coi nết lang chạ của DiệusNươngslàshưsđốnsh[ysđồi bại gì sấttsĐến với DiệusNươngstôisđãsđượ]shưởng nhữngsphúts]hư[stừng đượ]shưởng bao giờ ở quê nhà ngoài kia.

Nhiềusnămsqu[s rồi mà tôi vẫn không muốn quên và thự]s r[s thìs ]ũngskhôngs thể nào quên nổi. Bần thần, ký ứ]stôismơsmàngsmộngstưởngsr[strước mắt hình bóng của DiệusNươngvskhisDiệusNươngsmộtsmìnhsđistrênsđường vắngvs^ángsđismềm mại uyển chuyểnsđungsđư[stoànsthânvsh[yskhis]ôsthẫn thờ ngồi lặngs\ênssôngvsh[yslàskhi…

Những khi ấy, trái tim rộn ràng kinh hãi, tôi từ ngoàis đêms rẽ manh chiếu Diệu Nươngs^ùngsth[ysmànhs]ử[vs\ước vào trong lều tốisđ_nt



http

://da

ta4u

.com

.vn/

- Lạisđâyvs[nhslínhs]ủ[s_mtsĐừng sợ. Chỉ có mình em trong này thôi.

Tôis\ước tới mộts\ước và bất ngờ chạm vào mộts]áisgìsđóstuyệt vời, một cái gìsđósnóng hổi, mềm mại, dập dờn, mộts]áisgìsđóskhôngsthể diễn tả. Và ngay lập tức tôi bị du vào mộtsđịa ngục ngọt ngào.

- Bạn tình của em, anh tên là gì? Có phải lầnsđầu anh tới với em không?

Tấm thân óng ả của DiệusNươngsmàsđời sốngs]ơs]ực vùng giải phóng ]hư[skịp hủy hoạisđượm một vẻ gì thậtsquásđỗisđàns\àvsđàns\àshơnstất cả nhữngsngườisđàns\àskhá]snhập lại. Không chỉ những cái vuốt ve của cô, không chỉ có những lúc cô xuất thần thác loạn, tận lực nồng nàn âu yếm, cô rên rỉ, cô giở trò, cô im lặng hổn hển mà cả khi đãsnguộisđivsmệt nhoài bải hoải, ở cô vẫn dào dạt ma lực của tội lỗisđàns\àt

- Anhsđãsđisàvsđãsđisrồi sao? - Cô níu tay tôi - Còn lâu mới sáng. Hãy nán lại một lát đãs[nhtsEms]ònsmuốn ngỏ vớis[nhsđiều này. Chỉ mộtsđiềusnàysthôi…

Nhưngskhôngsmấy ai chịu nán lại. Càng không ai muốnsngh_s]áisđiều duy nhất mà DiệusNươngsmongsđược thổ lộ vớisngười bạn tình thoảng chốc. Không ai muốn nghe bởi không ai có thể làmsgìs]hosđiềusmongsước ấy của cô. Nó quá tội lỗivsquásđángssợ, lại hão huyền. Có lẽ DiệusNươngstưởngsđâusrằngstrênsđời này vẫn còn sẵn lắm những kẻ điênsrồ dám vì tình mà liều mạng và vì tình mà cả gan làm phản.

Nhưngsđể lần sau lại có thể đến với DiệusNươngvsnóis]hungs]hẳng ai dại gì làm cô mất hy vọngvsngười ta cứ hứa, hứ[sđại. Lời hứa gió bay.

Bởisvìs[is]ũngsvậy cả nên chẳng ai ngờ rằng ấy thế mà vẫn có kẻ giữ chữ tín với Diệu NươngtsYshứa sẽ giúps]ôsvàsysđãsyslời.

* * *

Về sau, khi sự đãsrồi, mới nghe nhiềusngười bảo rằng thự]sr[strướ]sđâyskhis]ònsở bộ binh Tuấnsđãs]ósnhiều dịp ghé làng Diêm và vì thế đãsqu_nsDiệusNươngstừ hồi ấy. Hồi ấy cánh cao xạ ]húngstôis]hư[svề lập trậnsđịa ở bờ sông A Rang và DiệusNươngshồi ấy vẫnsđ[ngsûngsthâns^ưới mái nhà của vị linh mục.

Người ta kể rằng làng Diêm dạosđósđóis^àitsMộts]hútsítslươngsthự]sđược bộ đội cứu trợ cho hồi mới giảisphóngsđãs]ạn. Chính quyền cách mạng ra lệnhstăngsgi[stự túc. Cả nhà thờ ]ũngsphải tự liệu lấy kế sinh nhai.

Bởi vì một vị linh mụ]sthìskhôngsđời nào lại chịu phận cày cuốc, DiệusNươngsphải lo làm lụng cho cả hai. Cô theo nhữngsngườisđàns\àstrongslàngsđisphátsnươngstrồng sắntsNhưngskhôngsqu_nsnhọc nhằn, cầm rựa chặtsđược một nhát là lại một lát cô cám cảnh ngồi ôm mặt sụt sùi. Gần trọn mộtsngàysmàsđámsnươngs]ủa cô vẫn y nguyên cây cối lùm bụi.

Bấy giờ có một tốp mấysngười lính dừng chân mắc võng nghỉ ở ven sông và họ đãschứng kiến cảnh ngộ của DiệusNươngtsThoạtsđầu họ ]ười nhạo, chế giễusvàsthươngshại thay cho cái giốngs đàns \às gốc ngụy chẳngs khá]s ]his người giấyvs qu_ns thóis lười



http

://da

ta4u

.com

.vn/

nhác, chỉ biếtsăns]hơishưởng lạc, bây giờ đâysmớisđược biết thế nào là mồ hôisnước mắt một kiếpsngườitsNhưngs^ần dần tình cảnh khổ sở của DiệusNươngsnhóisvàoslòngsnhữngsngười lính nỗisthươngs]ảm. Họ rờisvõngvsđistới bên cô, họ an ủisvàsđề nghị được r[st[ysgiúpsđỡ cô.

Và vậy là từ đầu tối tới cuốis đêmvsmấy chàng bộ đội xoay trầnsđốn cây cho nhà chung. Họ phát quang cả một vạt rừng. Lúc từ giã, mộtsngười trong tốp bộ độisxưngstên là Tuấn. Anh hứ[s^ămshômsnữa sẽ trở lại giúp DiệusNươngsđốt rẫytsVàs[nhsđãsgiữ lời.

Rẫy của DiệusNươngsđượ]sđốt gọn và sạch nhấtslàngvs]háysđều, khốn gót một thân cây nào cháy dở dang. Chia tay, Tuấn lại hẹn ngày về cùng DiệusNươngsvùishomssắn.

Cơnsmư[sđầu mùa, sắn lên xanh non và chẳng bao ngày mà lá sắnsđãsphủ kín rẫy. Quanh rẫy, Tuấn gieo thêm hạt bầu và trên vạtsđất phía sau nhà thờ Tuấn giúp Diệu Nươngsmở mộtsvườn rau.

Và cứ vậy, không hiểu xoay xở ]á]hsnàovs]á]hsnămsngàyvs]á]hsmười ngày, từ chốt vùng ranh ven thị xã, Tuấns\ăngsđồng cỏ về làngsthămsDiệusNươngt Cũngsthời gian ấy DiệusNươngsrời nhà thờ ra ở túp lều mà Tuấnsđãs^ựngs]hos]ôsnơis

rì[s làngtsHìnhsnhưsnhờ có Tuấn, DiệusNươngsđãsmấtsđis]áisvẻ não nùng của những ngày mớisđược giảisphóngtsNgười ta thấy ánh mắts]ôs longs l[nhsvàsđôiskhisngười ta thấy cô mỉms]ười.

Có những lần, từ chốt Tuấn lẻn về với DiệusNươngsm[ngsth_os]ả cây ghi ta. Anh đànskhẽ cho DiệusNươngsthầm thì hát. Hồi ấy cô chỉ hát nho nhỏ thế thôi, nồng nàn, giữ[sh[isngười với nhau.

Chắc là giữ[s h[is ngườis đãs ]ós sự thề bồi. Chắc là DiệusNươngs đãs thổ lộ điềus ước nguyện da diết nhất củ[s]ôtsCôsướ]sđược thoát kiếp sống cày cuốc cực khổ ở chốn gian lao xa lạ nàyvs]ôsướ]sđượ]sngườisđángstinsđư[smìnhsvượt qua chiến tuyến trở về với quãngsđời êm ấm thân thuộ]strướ]sngàysđược giải phóng.

Với Tuấnvsvượtshơnsmười cây số với những bãi mìn, nhữngsđiểm chốt chặn không phảislàsđiều không thể. Thêm nữa, ấy là những ngày mở đầu Thời Hiệpsđịnh, những ngày bỗngs ^ưngs đất trời yên lặng. Mùa khô mà vắng bặt tiếng máy bay và tuyệt nhiên không mộtsphátsđại bác.

S[ysđắm ái tình và bố]sđồng hy vọng thái bình, Tuấnsđãshứa hẹn. Hứa thật lòng, có lẽ. Chỉ ]ósđiều là bỗng nhiên anh biến mấttsNămsngàyvsrồi hàng tháng trời trôi qua, biệt âm vô tín, Tuấn không trở lại làng Diêm.

Từ đóvs lặng lẽ DiệusNươngstrở nên ngẩnsngơsvàsâmsthầm cô trở thànhss[sđọa. Cô chẳng hề nói gì với ai về Tuấn. Hình ảnh của anh và lời hứa của anh có lẽ đãstànstrongstâm trí cô. Duy có khát vọng tự do thì vẫn sống, vẫn lay lắt. Niềms[osước cô từng thổ lộ với Tuấn biến thành tiếng hát cất lên dài dại mỗi sáng mỗi chiềutsVàsđêmsđêmsDiệu Nươngsvẫn tìm kiếm những hứa hẹn viển vông, mỗi ngày một viểnsvôngshơnsth_osđàs



http

://da

ta4u

.com

.vn/

chiến sự càng ngày càng tàn bạotsBomsđạnstơis\ờistànspháslàngsDiêmvsphũsphàngsquétssạch mọi manh nha của hòa bình.

Cho tới mộtsđêmsnọ, mộtsđêmsmư[vstrênsđường mò vào nhà thờ với ông cha cố, khi đistắtsqu[svườn rau gần lán của những người lính anh nuôi, DiệusNươngs]hợt nghe thấysvăngsvẳng tiếngsđàntsLẳng lặngs]ôsđisgần tới, ghé nhìn qua các bụis]âytsĐèns^ầu lập lờ mờ tối. DiệusNươngskhôngstrôngsthấysngườisđ[ngsđànvsnhưngsđiệusđànsqu_nsthuộc của nhữngsđêmsxư[sgiúps]ôsnhậnsr[sngười ấy.

Thất thần, vô tri giác, DiệusNươngstừ từ \ước tới cửa lán. Bất ngờ, con Ních từ góc lán chồm lên, sủa vang.

- Ai? Cù vùng khỏi võng, chộp lấy súng, hét.

DiệusNươngslùislại mộts\ước, và khi tiếngsđànstrongslánsvụt tắtvs]ôsxo[ysngười chạy.

Cù lao ra cử[tsMư[ đổ àosàostrước mặt anh.

- Thám báo! - Cù quát - Đứng lại!

Dưới một nhoàng chớp bóng DiệusNươngshiệnsthoángslênvsrũsrượivsxiêusđảo.

- AysConsđĩysĐứng lại, tao thì giết!

Cù gầmslênvsphóngsmìnhsr[smư[sv[strượt chân, anh ngã sấp. Nhổm phắt dậyvsđiênstiết, Cù nâng súng quạt cả một tràng theo tiếngs]hânsđ[ngs]hạy chấp chớisphí[strước. Tuấn xô tới, giật súng.

- Thằng ngu xuẩnysĐồ nông nô!

Tuấn gào, khảnsđặc, và mê muộisđấm vào mặts[nhsnuôistrưởngtsAnhsquăngskhẩu AK xuốngs vũngs \ùns ]ạnh Cù rồis l[osmìnhs vàosmư[s đêms đ_ns đặ]s đuổi theo Diệu NươngtsKhắp làng ran lên kẻngs\áosđộng. Du kích từ nhiều ngả ập tới.

Bình vực Cù vào lán.

- Bọn du kích tới, mày bảo là không có chuyện gì nhá - Cù lấy ống tay áo lau khuôn mặtsròngsròngsnướ]smư[svàsmáuvsnhổ ]áisrăngs]ửa bị gãy và khó nhọc bảo với Bình - Nói với chúng là tao mê hoảng bắn bừ[…sRồismàysđistìmsx_msh[isđứa chúng nó ra sao rồi…

Anh thở dài:

- Mà tạiss[os]onsđósnóslại vùng chạys]ơs]hứ, hả?

Rất lâu sau này, kể lại chuyệnsđêmsấy, Bình ngậm ngùi bảo với tôi:

- Giá kể ]onsđósnó khôngs^ínhsđạnvsh[isđứa chúng dắt nhau trốnsđisng[ystrongsđêmsấy thì không chừngsđãsthoátsđược rồis]ũngsnênt

Giờ đâysngẫm lại, tôi thấy trong toàn bộ tấn thảm kịch xảy ra hồisđósCùslàsnhânsvật không tài nào ai hiểu nổits Chínhs[nhsđãs ]ố tình xả súng bắn DiệusNươngvs lạis ]ũngs



http

://da

ta4u

.com

.vn/

chính anh suốt một thờisgi[ns^àisđãsgiúpsvàosviệ]s]hămssó]s]ôtsCh[sxứ chỉ chịu hé cửa tu phòng cho mộtsmìnhsCùtsBôngs\ăngvsthuố]sm_nvsđồ ănvsôngs]hỉ nhận nếu là do Cù đư[ss[ngtsTuấn bị ông cấm cửa.

Cùs vàs Bìnhs khôngs hés răngs hở chuyện. Toàns đạis đội không ai biếts Cùs đãs \ắn bị thươngsDiệusNươngtsCũngskhôngsngười nào hay có vụ xô xát giữa Cù và Tuấn. Càng chẳng ai ngờ có mối tình nung nấusmàsmơshồ giữa DiệusNươngsvàsTuấn.

Đến kỳ thay phụ bếpvsCùsxinsđạisđội cho tổ [nhsnuôisđược giữ Tuấn lại.

* * *

Bỗng nhiên, DiệusNươngs\iến mất. Không nghe thấy tiếng hát của cô nữa. Túp lều ở rìa làng bỏ ]hơsvơvs trống huyếch, xiêu mọp, ngập cỏtsNgườis t[sđồn rằngs]ôsđãs\ỏ trốn. Hoặ]sđãs]hết. Chếtsđuối, trôi mấtsxá]tsCũngs]ósthể là chết tan xác vì trúng phải một trái bom, trái pháo giáng trực tiếp xuốngsđầu.

Mù[smư[snămsấys^àisđằngsđẵng, buồn ê ẩm. Dần dần tôi thầm hiểu tôi buồn vì nuối tiếc DiệusNươngtsMàskhôngsriêngstôivs]ả đạisđộisđều rầusrĩtsDườngsnhưvsmất bóng DiệusNươngsthìs]húngstôis]hẳngs]ònslýsôsgìsđể bám lại trên mảnhsđất này.

Đột nhiên vào ngày nắng hửngsđầu mùa khô, chúng tôi hay tin DiệusNươngsvẫn còn sống. Suốtsmù[smư[s]ôsẩn trong nhà thờ để chữa trị vếtsthươngtsN[ys]ôsđãsgần khỏi. Chỉ ]ósđiều nay cô mới thực sự đãs\ỏ trốn.

Người thông báo cho chúng tôistinsđós]hínhslàsôngslinhsmục. Ông ta lần ra trậnsđịa pháo vào lúc tảngssángvs]áisáos]hùngsướtsđầmssươngt

- Người củ[s]á]sôngsđãs]áms^ỗ cô ta. Cái tên mặt sẹo, dáng vẻ lầm lỳ ấy. Hắnsđãs\ội phản các ông, lại kéo cô ta phản Chúa.

Ông còn cho biếts ôngsđã báo cho Cù ngay khi phát hiện DiệusNươngs trốnsđisvới Tuấnvsnghĩ[slàsng[ystừ nử[sđêmtsVậysmàsCùsđãskhôngshề \áos]áosgìs]hosđạisđội.

Anhst[sđứngsđấyvsđầu trầnvsrăngsnghiến lại nghe chính trị viên xỉ vả.

- Th_ostôivsđể cho họ điys- Cù nói, sa sầm - Còn nếu nhấtsđịnh phải bắt lại thì chẳng khó. Vếtsthươngs]ôst[s]hư[slànhshẳn, không thể đisnh[nhtsVới lạivs]ós]onsNí]h…

Tôi có vinh dự tham gia nhóm tác chiến cùng Cù và hai trinh sát viên. Chúng tôi khẩnstrươngsxuấtskí]htsConsNí]hsthoănsthoắt chạy dẫnsđường, kéo ]ăngssợi dây da trong tay Cù.

Chúng tôi lặng lẽ rảo theo. Hàng dọ]vssúngslămslămtsLệnh trên là kiên quyết không để chúng trốn thoát mang theo bí mật về cuộc hành quân sắp tới củ[sđơnsvị.

Chỉ lạ là không hiểu sao dấu vết con Ních dò theo không nhằm về thị xã mà cứ men mãi bờ sôngsAsR[ngvsngượ]slênsméstâysđồng cỏtsPhí[sđós]hỉ có rừng rậm.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Ýs]hísđuối dần. Chúng tôi lếtsđis]hậm chạp. Bụi bố]slêns^ưới chân. Nhiều giờ trôi qua. Con Ních vẫn cần mẫn lần theo dấu vếtsvôshìnhslượn ngoằn ngoèo.

Chính vào lúc chúng tôisđãsnản, tính chuyện quay về thì hình tích của hai kẻ trốn chạysđãsthực sự hiện ra.

Dưới tán mộts]âyskơ-nia mọ]sđơnsđộc giữa trảng cỏ tranh, Tuấn và DiệusNươngsđãsnghỉ ]hântsĐànskiếnsđ[ngsth[sđisnhững vụns]ơmtsMột mẩu thuốc rê vấn bằng giấy \áotsNhưngsđặc biệt rõ ràng, hằn trên cỏvsnhưsthể cỏ đãstạ]snênsthânshìnhsngườisđ[ngsnằm. Một bức họa khắc nổis^ángsvó]sđàns\àvskhôngsthể nhầmsđượ]…

Chúngstôisđuổi kịp họ trước lúc mặt trời lặntsĐãs]hớm tới vạt rừngsđầu tiên ở bờ tây đồng cỏ.

Mệt nhoài, chúng tôi dừng lạistrước một dòng suối lớn. Con Ních bị ^òngsnước xóa dấu vết. Chúng tôi ngồi xuống nghỉ. Im lặngsđèsnặng lên buổi hoàng hôn màu hồng thẫm.

Thốt nhiên, giữa sự im ắng và tiếng rì rầm của dòng suốivs lướt nhanh qua không gian một âm thanh bất ngờ giốngsnhưsmột gợn sóng mỏng.

- Tiếngsđànys- Cù khẽ thốt lên.

Chúng tôi sững sờ, lắng nghe, hồ nghitsĐãstưởng chỉ là một cảm giác sai lạc, không dè sau một lúc nín thở chờ đợi, chúng tôi nghe thấy khe khẽ tiếng hát.

Lội mau qua suối, chúng tôi nhẹ chân tiến tớitsĐấy là một dải rừng thông. Những cây thông cao vút, mọ]s]á]hsthư[tsMột tà khói mỏng bốc lên trong chiều. Chúng tôi khom rạp xuống, áp sát.

Một tiếngs]ànhskhôsgãys^ưới chân. Tiếng hát tắt lặng.

Tôisđứng thẳng lên sau mộts thâns]âysvàs]ăngsmắt quan sát. Một cái bếp nhỏ với chiế]shăng-gôstr_osđungsđư[strênslửa. Một chiế]svõngs^ùs]ăngsgiữa hai cây thông.

Im lặng kéo dài, kéo dài mãi. Tôi gạt chốt AK vào nấc liên thanh.

- Các bạn…sAnhs _msơi…s - Giọng Tuấn - Chúng tôi chẳng làm hại gì cả…sKhôngschống lạis[i…sHãysđể chúngstôisđi…

- Câm mồm! - Bào, trinh sát viên hét - Đứng dậyysGiơs][osh[ist[ytsBước ra!

Một phút. Nhiều phút. Vẫn lặng phắc. Cù buông sợi dây da. Tôi thấy con Ních chạy xéo qua, và lát sau tôi nghe tiếng nó sủa ở bụi cây. Tiếng sủa rối rít, mừng rỡ.

Nhưngs]ũngsđúngslú]sđóvs\ụis]âysl[ysđộng.

�Trong cuộcshuynhsđệ tươngstàn…�s- Tiếng hát.

- Đồ điênys- Cạnhstôivs[isđósgầm lên - ConsđĩysNàysthìstươngstàny



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Và tức thì súng nổ. Một khẩu nhả đạn kéo theo những khẩu khác cùng khạc lửa. Chớps đầu nòng nhằng nhằng xé rách lượt bóng tốis đầus tiêns đ[ngs phủ xuống khu rừng.

Bốn khẩu AK cùng bắn hếts\ăngvs ]ùngs ]âms\ặt. Bốn chúng tôi cùng lao vọt lên, cùng chết sững.

Sau bụi cây bị đạns\ămvsh[is]onsngười ấy quấn lấy nhau. Những vếtsđạnsnhưs]àngsvặn xiếtsh[is]ơsthể vào nhau. Vào chớp mắt cuốis]ùngvsngườisđànsôngs^ườngsnhưsđãscố ^ùngsthânsmìnhsđỡ đạns]hosngườisđàns\àtsNhưngsđạnskho[nsqu[sngười họ. Ánh lửa từ bếp lấp loáng trên hai mảngslưngstrần.

Chúngstôisđứng chếtstrântsMànsđêmsvâys^ần lại. Cả bốns]húngstôisnhưs\ị trói vào nhau trong sự cam chịu một cái gì vô hình vô tậnsđ[ngsđổ xuống. Mùi thuố]sđạn là dấu vết duy nhất củ[sýs]hísđiênskhùngvsđãst[nsđit

- Ê…sê…sNí]hysÊ…s- Cù tru lên gọis]ons]hósđãs\ị trậnsmư[sđạn xua dạt vào rừng sâu.

Ngồi xuống bên Tuấn và DiệusNươngvstôisgỡ họ ra khỏi nhau.

* * *

Hai hôm sau chúng tôi nhận lệnh hành quân về phươngsN[mtsVĩnhsviễn giã từ làngsDiêmtsTôisđãs\ìnhstĩnhstrở lại. Cả Cùs]ũngsvậy. Cuộc chiếnsđấusđ[ngsđợi chờ phía trước sẽ là lối thoát cho tâm hồn chúng tôi. Chúng tôi sẽ chiếnsđấu và sẽ quên.

Mù[skhôsnungsvàngsđồng cỏ. Và những ngọn gió dại gào hú làm bốc lên những cột lố]sđỏ lòm. Những ngọnsgiósđiênsrồ nhưs]ósmóngsvuốt, cào xé mặtsđất.

Chúng tôi chỉ không ngờ rằngs]húngstôisđ[ngstiến vào mùa khô cuối cùng của cuộc chiếntsChúngstôisđãs\ắn chết nhữngsngườis\áostrước hòa bình, vậy mà hòa bình vẫn đến.



http

://da

ta4u

.com

.vn/


Mư[s từ chiều, suốt buổi tốivs qu[s đêmsđến bây giờ gần sáng rồi mà vẫn còn

miênsm[nsmư[smãitsPhố dài, vắng lặng, tù mù nhữngsvũngsđènsđường. Những mảng bờ tường. Những khúc vỉa hè. Các vòm cổng. Mái hiên. Những vuông cửa sổ. Và mấy cây bàng. Mấy cây cộtsđiệntsƯớt át, nhòa mờ, lạnh lẽo.

Trong phòng, tiếngsmư[sthấm vào qua khe cửa. Những hạtsmư[srờisrãvsđậu xuống, trượtsđivsvẽ mãi vẽ mãi những bức vẽ trong suốt lên mặtskínhtsNg[ys^ưới cửa sổ, một chậu quỳnh, hoa nở một bông từ đêmvsđãsrũsxuống. Trên bàn, một ấmstràsđãsph[smàschẳng uống, nguội ngắt. Ông Phúc ngồi ở đisvăngvskhuất khỏi quầng sáng của ngọn đèns\ànsnấps^ưới cái chao màu xanh. Mắt nhắmvsnhưngsmàskhôngstàisnàosôngs]hợp mắt. Những nỗi niềmsđãsyênsnghỉ từ lâu âu sầu thức dậy, lầnslượt hiện hình, lầnslượt trôi qua, dằng dặc và chậm rãi, theo nhịpsđếm của chiế]sđồng hồ để bàn.

Hà Nội, tiết tàn thu, buổisđầusđôngvsgiósthổivsmư[srơivslásrụng. Ấyslàshơisthở của thời x[sxư[vslàsthời tiết của ký ức.

Ngẫm lại, vậysmàvsđãsnons\ốn chụ]snămsrồi còn gì, từ bấy tớisn[ytsDĩsnhiênsvới ^òngsđời vô cùng vô tận thì bốnsmươisnăms]óslàs\[ovs]hỉ là mộtskhú]sđòsng[ngsngắn ngủivsnhưngsvớisđờisngườivsđóslàs]ả một cõi thờisgi[nsmênhsm[ngsnhưs\iển mà từ bờ này qua bờ kia ngang với từ kiếp này sang kiếp khác.

Ngày ấy, sau những tháng bị giữ trong Hỏa Lò, can phạm TrầnsVănsPhú]svừa chính thức thụ án, sắp phải chuyển về trại giam ở tỉnhsx[vsđãslầnsđầustiênsđược nhận quà. Một cái áo len, ba cặps\ánhs ]hưngvs h[i tút thuốc lá, một ít tiền và mộtsphongs thưsmỏng. Quà tết của Quỳnh. Muốnskhó]snhưngskhôngss[oskhó]snổi, chỉ một nỗisđ[uscâm lặng thọc trong tim làm cho nghẹt thở, làm cho mờ mịt hai con mắt và làm cho run bắn hai bàn tay.

�…sSự thể đãsnhưsthế này xin anh đừng hối tiếc và oán hận làm gì cho khổ thêm anh ạ, mà hãy cùng em thuận lòng cam theo số phận, - Quỳnh viết - Phần em thì dù rằng từ n[ysđời có thế nào em vẫn mộts lòngs]ámsơnssố phậnsđãsrunsrủi cho em lạc khỏisgi[sđìnhsđể về lại với anh. Nhờ vậy mà giờ đây dù có phải xa lìa, dù có phải mất anh mãi mãi em vẫn sẽ mãismãis]òns[nh…� Lásthưsvội vã, những dòng ngắn ngủitsVàsPhú]sđãskhôngshiểuvsđãskhôngshiểu ngay

r[ts Lás thưs rồis ]ũngs\ị thất lạc trong một lần chuyển trại và dần dầnsPhú]s ]ũngsđãsquên, hầusnhưs]hẳng còn nhớ, chẳng còn mảysm[ysvươngsvấn gì nữa với lời nhắn nhủ ẩn trong những dòng cuối cùng ấy của mốistìnhsđầu.

* * *

Hối tiếc, oán hận là những tình cảm về sau mới cộm lên, chứ thoạtsđầu Phúc chứa chan hy vọngtsDĩsnhiêns khis vừa bị ]ôngs [nsđiệu khỏisnhàsđẩys lêns x_sđư[s về sở thì



http

://da

ta4u

.com

.vn/

không khỏis kinhs hoàngs nhưngs màs đãs m[us ]hóngs trấns tĩnhs được. Phòng xét hỏi thoáng mát, không có những dụng cụ tra tấnvstường quét vôi màu ve, cửa sổ mở rộng trôngsr[svườnsho[tsVàshơnsnữ[sngười trực tiếp thẩm cung không ngờ lạislàsĐịnh, bạn cùng một lớpsđệ tứ ở trườngsBưởisnămsnàotsChínsnămsKhángsChiến khiếnsĐịnhsnhưsgià xọmsđivs sắc diện khắc khổ, gầy yếuvs đôismôis nhợt nhạt mím chặt, cặp mắt âm thầm, song Phúc vẫn lập tức nhận ra, và lập tức lóe lên trong lòng niềm hy vọng thoát nạn. Chỉ kínsđáos giấus đis những gì cần giấu còn thì Phúc khai tất cả. Những tưởngsĐịnh sẽ chiếu cố, nhữngstưởng mộtskhismìnhsđãsthànhsthực vậy rồi thì mình sẽ được khoan thứ, nhữngstưởng khi buổi thấm vấn kết thức, rời phòng hỏi cung là sẽ được tha về với Quỳnh. Nào ngờ lại phải tra tay vào còng vào nằm trại tạm giam.

Lần hỏis]ungss[uvskhôngsđợisĐịnh phải hỏivsPhú]sđãshớt hải khai ra gần trọn những gì lầnstrướ]s]hư[skh[itsV[nsvỉ, thề thốt, Phúc gầnsnhưs]uống quýt trình bày tấm lòng thành của mình. Phúc một mực cam đo[nsrằngsmìnhs]hư[sphảislàsĐại Việtsnhưs[isđósđãsmật báo vớisĐịnh, mà mới chỉ là cảmstìnhsviênsthôitsVàsđúngslàsPhú]s]ósthời làm việc ở Tòa Thủ hiếnsnhưngslàsnhânsviênshànhs]hínhs]ấp thấp. Về sau do không muốn nhậns lươngs ]ủa Tây nữa nên Phúc mới xin chuyển sang Phòng thông tin Hoa Kỳ. Đượ]sngười Mỹ đồng ý nhận vào làm là bởi một lẽ đơnsgiản, Phúc thạo cả tiếng Pháp lẫn tiếng Anh.

- Nhưngstôis]ũngsthạo và nhiềusngười khác nữa còn thạoshơnvsđúngskhôngxsNhưngskhông phảis[is]ũngs^ínhs^ấp với bọn tối phảnsđộng Đại Việt, và càng không phải ai ]ũngssẵnssàngslănsló]shết từ giường Tây qua nệm Mỹ nhưs[nhs- Định bình thản bác những biện bạch của Phúc - Chỉ chừng ấysthôisđãsđủ để khó tin rằng anh ở lại ngoài này không vì mộtsâmsmưusnàotsĐừng tự huyễn hoặ]smìnhvsđừng cho rằng có thể qua mắtsđượ]s]húngstôivstôiskhuyêns[nhsđấy. Bởi vì tôi thấysrõstháisđộ thành thật nửa vời hết sức không biếtsđiều củ[s[nhsđ[ngstừng giờ từng phút một làm hạis[nhsnhưsthế nàovstôiskhuyêns[nhsnên…

Hoànstoànsđuốislýsvàshoànstoànskhôngs]ós]ơshội nàosđể gợi lại tình bằng hữu ngày trướ]vsPhú]sđànhsnhắm mắt nghe theo lời khuyên củ[sĐịnh, khai hết và nhận hết. Biết rằng sẽ phảistùvsnhưngskhiskýsvàos\ản cung Phúc vẫn ôm hy vọngslàsĐịnh sẽ gỡ bớt tội cho mình và sẽ xin cho mình một án nhẹ. Nào ngờ, tội làmsgiánsđiệp cho Mỹ, ánsmườisnămt

Phúc rời Hỏa Lò, ngồi xe bịts\ùngvslênsđường thụ án. Ngoài xe, Hà Nội xuân sang. Thì ra sự khoan hồngsmàsĐịnh nhử mìnhslàsnhưsthế nàysđâyvsPhú]sthầmsnghĩvs][ysđắngstrongs lòngtsMìnhsđúngs làsmột thứ nạn nhân của tình bạn. Tình bạn, rốt cuộc chính là sợi thòng lọngsmàsmìnhsđãstự đúts]ổ vào.

* * *

Trạisgi[msđầustiênsPhú]sđượ]sđư[stới nằmstrênsvùngsđồi nổislênstrơsvơsgiữa một đồngsnướ]strũngsmênhsmôngvstítsnơisx[s]ùngskhuất nẻo nhất của miền châu thổ. Ở trại này phạm nhân phải làm ruộngsđể tự túc một phầnslươngsthự]tsNhưngsnhững



http

://da

ta4u

.com

.vn/

ngàysmư[vs nước ngậps đồngs thìs khôngs đis đâus được, không làm lụngs gìs được, cả tù nhân cả quản giáo chỉ nằm, chỉ ngồivsnhìnsvàsngh_smư[sxối.

Buổi sáng, mới tờ mờ đất, chân trờisđãs đặc mây. Nhữngsđámsmâys rá]hs rưới, im phăngsphắc. Hàng giờ đồng hồ trôisqu[snhưngs]á]sđámsmâysvẫn neo nguyên một chỗ, chẳng mảy may biếnsmàusđổi dạng. Suốt ngày chỉ những mây là mây. Những lốisđisđ_nsxìs\ùnslầy.

Canh khuya, sau hiệu kẻng tắtsđènvsmọisngười ngủ cả, Phúc ngồi thừ trên sạp nứa, nặng nề nhìn chằm chằm vào mộtsđiểm bấtsđịnhsnhưsmuốn moi ra cho bằngsđược từ đấy những hình bóng vô hình của bóng tối. Lâu dần, thậm chí bóng tốis]ũngs\iến mất nhường chỗ cho cõi trống rỗng, mộts]õismàstrongsđóskhôngs]òns]áisgìskhá]sngoàis]áiskhông gì cả của cuộ]sđời và số phậntsMườisnămvsđiều ấysvượt ra khỏi ý niệm thời gian, Phú]s khôngs s[os mườngs tượng nổi. Cái chết ngay tức khắc dễ mườngs tượngs hơnsnhiều. Chết chẳngskhóskhănsgìsvàs]hếts làsđiều rất tốt. Chỉ ]ósđiều vẫn còn mộtsước nguyện âm thầm đ[usnhóistrongstimskhiếnsPhú]s]hư[sthể nào mạnh dạn tự ra tay với mìnhtsChínhs]áisđiều khoảns�B[strămsngày�s]ủa HiệpsđịnhsGiơn_os làsmó]sxí]hs]uối ]ùngsđ[ngsníusgiữ cuộ]sđời Phúc.

Khi chỉ còn hai tuần nữ[slàsđiều khoảnsđịnh mệnh ấy hết hạn, một buổistrư[vsPhúc đượ]sđư[slênsnhàskhá]hs]ủa trạisgi[mtsĐịnhsđ[ngs]hờ ở đấy. Tử tế bắt tay, mời ngồi, tử tế mời trà, mời thuốc, và không nề hàstháisđộ khuôn phép cố tình, một bẩm cán bộ hai bẩm cán bộ củ[sPhú]vsĐịnh thong thả trò chuyện, hỏi han. Thời gian trôi qua, chậmsrãitsĐịnh từ tốn nói, còn Phúc một mự]s]úisđầu, hờ hững nghe và khẽ khàng thư[s\ẩm. Không mảy may tin vào lòng tốt củ[sngười bạns]ũvsvàsvìs thế trong suốt cuộc gặp gỡ cứ \ănskhoănstự hỏi ngọn gió nào, gió lành hay gió dữ đãsđư[s[nhst[stới đâyvsnhưngs^ùss[o thì Phúc vẫns]ósđược một chút hài lòng bởisvìsĐịnhsđãskhôngshề lên giọngskhuyênsrăns^ạy bảos]ũngskhôngs\àysđặt vẻ ngoài chí thiếtvsđộng viên với lại an ủi này nọtsMãisđến lúc chia tay, trong lời từ biệtvsĐịnh mới hàm một ý hứa hẹn:

- Chẳng biết tới bao giờ chúng ta mới gặp lại nhau. Có thể là còn lâu lắmtsNhưngs]óslẽ sẽ không phải mất tớismườisnămtsVàstôis]hắc rằng khi chúng ta gặp lại nhau, anh đãsở trong hoàn cảnh khác với bây giờ.

Đãs]hực nín lặng bởisđãsnhất quyết là sẽ không một lần nữa nhẹ dạ cả tin vào con người này, vậy mà cuối cùng Phúc lạisđãsthổ lộtsĐãs]hẳng nói gì lúc chia tay, im lặng về tới lán rồivsnghĩsngợi thế nào Phúc lại hớt hảisxinsđượ]sđư[strở lạisnhàskhá]hsđể gặp Địnhts Ôs tôs đãs ]huyểns \ánhs nhưngs Định vẫn bảo tài xế đỗ lại và mở cửa xe \ước xuốngtsH[isngườisđứng với nhau một lát ở hàng hiên nhà khách. Trong trờismư[snhưsthá]sđổ. Run rẩy, lập cập Phúc kể ra hết vớisĐịnhsđiều khổ tâm duy nhất còn lạisđ[ngsday dứt trong lòng, và rồi nghẹn ngào Phúc nài xin, van vỉ:

- Phận tôi tôi không mong gì cảtsTôisđángs\ị nhưsthế. Tôi chỉ dám mạo muội cầu xin ông mộtsđiều ấy thôi cho Quỳnh. Bởi tôi mà cô ấysđãslưuslại ngoài này. Bây giờ ]ũngsbởi tôi nên cô ấy mất hết tất cảvs \ơs vơvs khôngsngườis thâns thí]hvs khôngsnơis nươngs



http

://da

ta4u

.com

.vn/

tự[…sKhôngtsKhôngtsXinsôngsđừng vội chối từ. Ngoài ông, chúng tôi còn biết cậy nhờ ai khác nữ[strênsđờitsDùsgìsthìsngàysxư[vstôisvớisôngs]ũngsđãs]ùngsnh[usmột chút tình bằng hữu. Tôi xin ông. Nay hạns\[strămsngàyssắp mãn rồivsnhưngsvẫns]hư[sphảislàsđãsquá muộn nếu ông ra tay cứusgiúp…

Định rời khỏi trạis trongsmư[ts Dướis ]hâns đồi, bốn bề đôngs khôngsmôngs quạnh. Chiếc xe con củ[sĐịnh chỉ còn là một chấmsđ_nsnhưngsrất lâu sau vẫns]hư[smất hút hẳn ở đường chân trời xám ngắttsKhisđósPhú]s]hẳng thể ngờ rằng nhiều chụ]snămsvề sau sẽ có lúc mình mong mỏi biết là chừng nào gặp lạisđượ]s]onsngười ấy.

* * *

Từ đấy Phúc thôi hẳnsýsđịnh tự vẫn mặc dù tuyệt nhiên chẳng còn mộts]hútsvướng bậnsnàosngănstrở làmsnhưsvậy. Có thể vìskhôngs]ònsvướng bận gì vớisngoàisđời nên dễ ^àngs thí]hs nghis hơns vớis đời sống trong tù. Phải di chuyển qua nhiều trại, có trại khôngsđến nỗisnàosnhưngs]óstrại rất cự]vsPhú]sđều thản nhiên an phận. Gọi là ngồi bóc lị]hvsnhưngsPhú]s]hẳngsđếmsngàystínhsthángtsMườisnămsh[ysmườislămsnămsh[ys]hungsthâns]ũngsvậy cả thôi, ngày lại ngày trôi qua, ý niệm thờisgi[nsrơisrụng.

Hay tin Mỹ - Diệmsđãs]hối bỏ Hiệpsthươngsvàsvìsthế sẽ không có Tổng tuyển cửvsđất nước sẽ vĩnhsviễn bị chia cắt, Phúc chẳng bận lòng. Bởi vì cuộc thế thì có can hệ gì tới cuộc sống tù. Mộtskhisđãstrongstùsthìsvĩnhsviễnslàsngười ngoài cuộc. Trại giam không song sắt không rào kẽmsg[isnhưngsđãs]ósmột bứ]stường thật dày tự thân dựng lên trongstâmstrísvĩnhsviễn hãm Phúc vào với hiện tại bấtsđộngtsĐôiskhistrísnhớ mòn mỏi ]ũngs]ố len lỏi lần về với những vùng sâu lặng củ[s^ĩsvãngvsnhưngs^ĩsvãngsđãsmất hết sinh lự]vsđãsvĩnhsviễn tắt ngóm, không thể nào mà hồi tỉnh lạitsDĩsvãngs]hỉ sống trong những ai còn có mộts tươngs l[itsKhisđãskhôngs ]òns\iết trông chờ gì ở ngày mai thì ngàyshômsqu[s]ũngskhôngs]ònslại gì nữ[sđể trông về.

Chính cái trạng thái tinh thần vô vọng ấysđãskhiến Phúc hầusnhưsvôs]ảmstrước tự do. Bị ánsmườisnămvs]hỉ hơnsh[isnămsđãsđược ân xá, vậy mà chẳng chút vui mừng. Chẳng hề tự hỏisvìsđâuvsvìs[itsChẳngssungssướng, chẳngsđ[us\uồn, chẳngsơns[ivs]hẳng oán ai. Thờ thẫn ra khỏi cổng trạisgi[mvsnhưsthể miễns]ưỡng. Và cả khisđãsvề tới Hà Nộivsđãs\ướ]sđis^ọc phố xá, giữa cảnh vật, giữ[sđámsđôngsvàstiếng ồn ào quen thuộc mà Phúc vẫnsnhưsthể ]hư[stìmsr[sđược cho mình một lý do thật sự để trở về.

Phố HàngsĐẫysđãslàsphố Nguyễn Thái Học. Ngôi biệt thự củ[sgi[sđìnhshọ Đặngsđãsthành một nhà mẫu giáo. Sau một hồislâusđứng im ngoài hàng rào sắt, lặngsnhìnslũstrẻ nôsđù[strênssânvsPhú]sủ rũvs]hẳng nói rằng bỏ s[ngs\ênski[sđườngskhisngười gác cổngs\ước tới cất lời hạch hỏi.

Bênski[sđườngvsđối diện nhà họ Đặng là nhà họ Trầnvs]ũngsngôis\iệt thự hai tầng, ngàysxư[sluônskíns]ổngs][ostườngsnhưngsn[ys]ửa vào sân mở toang. Hoàn toàn ngoài chủ định, Phúc lẳng lặng rẽ vàosđấy. Khắp sân lá rụng. Lối sỏi rêu xanh, bồn hoa um tùm cỏ dại. Bể non bộ khô khốc, một bên thành bị vỡ và hòn núi giả thìsđổ sụp. Tầng trên, tầngs^ưới ngôi nhà tất cả các cửa sổ đềusđóngs]hặt. Phúc thầm lấy làm lạ. Chẳng



http

://da

ta4u

.com

.vn/

lẽ qua suốt từng ấy thời gian kể từ ngày họ Trầnsr[sđismàsngười ta vẫn bỏ khôngsđấy ]hư[ssungs]ôngsngôisnhàsnàyx

Phúc quay ra, vừ[sđến cổng thì chạm mặt mộtsngườisđànsôngs^ắtsx_sđạp từ ngoài đườngsđisvàosnhàtsNhìnssữngsPhú]vsngười nọ để truộisghisđôngskhỏi tay. Chiế]sx_sđạp ngãsđổ vào thành cổng.

- Ôngslà…sÔngslà…s- Anh ta lắp bắp, mặt nhợt ra.

- Vâng, - Phúc thở dài - Tôisđấy, anh Bách ạ.

- Thế họ thả ]hos[nhsr[sư…sTôisnhữngstưởng là họ sẽ chẳngsđờisnào…

- VângtsThìstôis]ũngstưởng thếtsChosnênstôi…

Bách ngắt lời Phúc, hỏi vội, giọngskhànsđiu - Thế họ ]hosphépsngườisnhưs[nhs]ưsngụ ở Hà Nộisưx - Tôi chẳng biết. Chẳng thấy có lệnh cấmtsNhưngsmàs tôis ]hỉ ghé ngang nhìn lại

ngàysxư[smột chút. Rồi sẽ đisx[skhỏisđâytsChứ còn gì nữ[sđâuvs]òns[isnữ[sđâusmàsngụ lại.

- Thìstôis]ũngsvậy thôi, - Bách nói, mắt cụp xuống - Nhà này hiến cho chính phủ làm công sở rồi. Tôi chỉ ở tạm ngày nay ngày mai.

- Nhưngsmàvs trờisơiysLàmss[os[nhs lạisđ[ngsở ngoài này? - Chợt thấy sửng sốtvsđớ người ra, rụng rời Phúc hỏi, giọng thảng thốt - Tôi nhớ rõsràngslàsgi[sđìnhs\êns[nhsđãsvàostrongsđós]ùngsmột lần vớisgi[sđìnhs\ênstôis]ơsmàtsThế sao mà bây giờ lại…

- Anh lại còn phải hỏi nữ[sưxs- Bá]hsđápvsrất khẽ, môi mím lại.

- Thế nghĩ[slà…sCh[osôiys- Thươngs]ảm, Phúc than lên - Anh trở r[sđâystìms]ôsấy? Trời, sao lại có thể nhưsvậy chứ! Anh ra lúc nào vậyxsR[slú]snàosmàsđể đến nỗi không hay biết rằng cô ấysđãsvàostrongsđấy, anh Bách?

Bách im lặng cúi xuống nhấc chiếc xe lên.

- Tôi quá bận, - Anh ta nói, không nhìn Phúc - Chỉ qua nhà một lát rồi phảisđisng[yscó việc. Không mờis[nhsvàosnhàsđược, mong anh thứ lỗi.

Lẳng lặngsBá]hsđẩysx_sđạp vào sân, lẳng lặng Phúc đisr[sđường, nhằmshướng nhà g[vs lês\ướ]tsKhôngsnơisnươngsnáuvskhôngs\óngsngườisthânvsđối với Phúc thành phố quêshươngsđãs]ạn tình.

Trên toa, chỗ của Phúc kề cửa sổ. Hà Nội lần cuốis]ùngslướtsqu[strongsđêmvsnhưngsPhúc nhắm mắt lại, không nhìn ra.

* * *



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Nhà họ Đặngsđược bốn cậu con trai, nhận nuôi thêm Phúc nữ[slàsnămtsMỗisngười mỗi phòng ở tầngs^ưới. Tầng trên là của ông bố bà mẹ và của Quỳnhvs]ôs]onsgáisrượu, cô em út trong nhà.

Được coi là bậ]s[nhvsnhưngsPhú]sng[ngs tuổi QuỳnhtsNgàysđượ]sgi[sđìnhsQuỳnh đónsvề sau hai cái tang lớn, mất mẹ rồi mất cha trong cùng mộtsnămvsPhú]s]òns\évsđ[ngs họ]s đồng ấu, Quỳnhs ]ũngs vậy. Họ lớn lên bên nhau, êm ấm và hạnh phúc nhữngsnăms^àivstrongstìnhs[nhs_msvàstrongssự hếtslòngsyêusthươngsđùms\ọc của cả nhà, mộtsgi[sđìnhstrísthức cao sang, trầm lặng.

Các anh của Quỳnhsđều học hành giỏisgi[ngvsđỗ đạt cao và nếu thời cuộc không thình lình biếnsđộng có lẽ đều sẽ thànhsđạt không kém gì cha. Mộtsgi[sđìnhsgiàus]ósnhưngsđầm ấmvsluônsluônsyêusthươngsnh[utsAisngờ mộtsgi[sđìnhsnhưsvậy về sau lại bất hạnh và tan tác thảmsthươngsđến thế.

Tai họa khởisđầu từ anh Bình, con cả. Mặc dù sau ngày ViệtsMinhslênvsgi[sđìnhshọ Đặng sống kín cổngs][os tường né tránh mọi tiếp xúc với bên ngoài, vậy mà anh ta bằngs]á]hsnàosđósvẫn trở thànhsđảng viên Quốc dânsđảng. Anh ta biệtstí]hstrongsđêmsxảy ra vụ ÔnsNhưsHầu. Tiếpsđến là anh Tùng, con thứ. Tùng vốn là mộtsnhàsthơsvôs]ùngsđ[s]ảm, không hiểu sao lạis]ũngs^ự vào chính trị, ngầm tham gia một tổ chức thânsPhápsđể đến nỗi phải bỏ trốn và mãi mãi không trở về. Công an Việt Minh vây nhà, soát thấy cả truyềnsđơns]ả vũskhís]hấts^ưới tầng hầm và trong gầm cầu thang.

Tiếp nữa là thời kỳ tảns ]ưtsMặc dù chỉ non mộtsnăms]hịu vất vả ở nhà quê, vừa ngưngstiếngssúngslàsđãslập tức hồis]ưvs^ắt díu nhau trở về thànhsnhưngsông bố vẫn khôngsgượng nổi. Về tới nhà là ông lâm bệnh, nằmsnhàsthươngsđượ]shơnsmộtsnămsrồi qu[sđờitsHuysvàsHoàngvsh[isngười anh trai còn lại của Quỳnhsđứngsr[s]ángsđángsgi[sđìnhtsHọ đượ]sngười Pháp trọng dụngsvàsđãssớm trở thành những nhân vật có vai vế ở Hà Nội. Riêng Phúc, mặc dù còn trẻ tuổivstínhstìnhsthìsnhusnhược và mặ]s^ùs]hư[s]ósmột ý nguyện chính trị rõ rệtvsnhưngsôsđượ]sh[is[nhsHuysHoàngshướng dẫn nên vẫn gia nhậpsđảngsĐại Việtvsvàs]ònsđược hai anh thu xếp cho vào làm việc ở Tòa Thủ hiến, nhờ vậy màs]ũngs\ắtsđầus]ósđược một tiềnsđồ nhiều triển vọng.

Thế nhưngsgiữa thời loạn lạc, phúc họ[skhônslườngvs\ìnhsyênsnhưstr_osđầu sợi tóc. Mù[sthusnăms1953slại mộtsđại nạn nữa giáng xuống mái ấm nhà họ Đặng. Huy cùng một số sĩsqu[nsPháps\ị quân cảm tử của Việt Minhsquăngslựusđạn giết chết trong một cao lâu ngay giữa lòng Hà NộitsHoàngs]ũngs]ósmặt tạisđósnhưngsm[ysmắn thoát hiểm chỉ phải gửi lại bữa tiệc ấy một bàn chân. Sụp mất trụ cộtvsđời sốngsgi[sđìnhsnhưs\ênsbờ vực. Của nả trong nhà lầnslượtsđộisnónsr[sđitsNgườisănskẻ ở đãsphải cho nghỉ việc gần hết và ngay cả ngôi nhà, mẹ Quỳnhs]ũngsđãstínhstới chuyện phải bán. Tuy nhiên vào những ngày cuốisnăms53sđầy hiểm họa, bấtsđộng sản ở Hà Nội bán chẳng ai mua, giá rẻ nhưs\èotsLú]s\ấy giờ mặ]s^ùsđãss[ngslàmsviệc ở Phòng thông tin Mỹvslươngstiền khá hậussongs]ũngsđãsphải dần dần mang công mắc nợ Phúc mới có thể tàm tạm trì níusđược cho nhữngsngười thân còn lại một mức sống bề ngoài có vẻ ]hư[sđến nỗi quá sa sút so vớisngàysxư[tsNhưngsmàsthời cuộc ngày càng gấps\ước khiếns]hosđấtsđ[is



http

://da

ta4u

.com

.vn/

rung chuyển, lo cho ngày mai củ[s gi[s đìnhvsmẹ Quỳnh tất nhiên không thể trông mong vào cái mức sống hàng ngày do Phúc chèo chống. Bà hiểu rằng phép màu duy nhất có thể trả lạis]hosgi[sđìnhs]uộc sống và vị thế tốtsđẹp thuở xư[sấy chính là cuộc hôn nhân của Quỳnh với Bách.

* * *

Sau này ngẫm lại những ngày tháng cuối cùng của thời thanh xuân có thể làstươisđẹpsnhưngsđầyst[isươngsấy, tự hỏi rằng hạnh phúc nhiềushơnsh[ysđ[uskhổ nhiềushơnvsPhú]s]ũngs]hẳng biết nữ[tsCũngsthế, Phúc chẳng còn nhớ nổi tìnhsyêusđãstới tự bao giờ vàsnhưsthế nàotsDườngsnhưslàstừ trong tình anh em, thuở ]ònsthơs^ạivsđãslâuslắm rồi, không thể nào nhận thấy. Có thể làskhisđãslớnshơnvsở tuổi dậysthìvsđ[ngshọc trung học, hoặc có thể mãi về sau, trong thời tảns]ưvsrồi lúc về thành. Mốistìnhs^ườngsnhưsnhuốm màu tội lỗi, chẳng khác gì một vếtsthươngskhí[sthêmsvàosnhữngsthươngstí]hscủ[sgi[sđìnhtsChosnênsyêusnh[usmàs tuyệtsđối âm thầm không dám một lời thổ lộ, thậm chí không dám thú thực với ngay chính lòng mình. Cả đếnskhisgi[sđìnhshọ Trần dạm hỏi Quỳnhs]hosBá]hvsPhú]s]ũngskhôngsmạnh dạns]ósđược một lời nào. Chỉ một mình Quỳnh yếu ớts]ưỡng lại ý mẹtsNhưngs]ôs]hẳng thể thắng nổi sự kiên quyết gả bán của mẹ và lòng si mê kiên trì của Bách. Giữa hoàn cảnhstrăms\ề rối ren, phải khổ công lostínhsđể gấp gáp chuyển hết vào Nam toàn bộ tài sảnsđồ sộ của dòng họ, vậy mà Bách vẫn thu xếpsđược một lễ ănshỏisđàngshoàngvs s[ngs trọng. Lễ ]ướisđược dự định vào mùa xuân, sau Tết ta, tại Sài Gòn.

Bách muốn sau lễ ănshỏi Quỳnhsvàsgi[sđìnhsphảisđisN[msng[yvsnhưngsQuỳnh cứ trùng trình mãi không chịuslênsđường. Mặc cho tình thế ngày một gấp gáp, viện cớ ốms đ[uvs ]ôs lẳng lặng sống thu mình trong buồng, âm thầms nhưs ]hiếc bóng. Tuy nhiên kết cục tất phảisđếnsđãsđếntsĐến từ thời cuộc. Ngày Việt Minh về tiếp quản Hà Nộisđãsgần kề. Quỳnh không thể nấnsnásđược nữ[tsGi[sđìnhs]ôskhôngsthể ở lại, anh trai cô không thể chung một gầm trời cùng chế độ mới, mẹ cô không thể nào sống một cuộc sống thiếu sự giàu sang.

Riêng Phúc quyếtsđịnh ở lạitsNgười Mỹ đãstạo thuận lợi cho quyếtsđịnh ấy. Họ trả trướ]s]hosPhú]sh[isnămslươngsvàs]hỉ giao một nhiệm vụ hết sức nhẹ nhàng là ở lại, sốngs\ìnhsthường, hợp pháp, và thong thả, kiên tâm chờ đợi một sự móc nối, nếu có. Chỉ thế thôi và chỉ trongsh[isnămstrờitsĐợisđến buổi tốistrước hôm cả nhà rời Hà Nội xuống Hải Phòng, Phúc mới nói cho anh trai của Quỳnh hay là mình sẽ khôngsđis\ởi vì không thể đànhslòngslì[sx[sthànhsphố quêshương;shơnsnữa cầns]ósngười ở lạisđể gìn giữ cử[snhàsvàs]hămsnomsphần mộ nhữngsngườisthânsđãskhuất. Phúc trao gần trọn khối tiềnslươngsđược ứngstrước cho Hoàng và gửi anh ta mộtslásthưstừ giã dặn rằng khi nào xuống tàu thủy rồi thì trao cho Quỳnh. Hôm sau mọisngười khởi hành trên bốn chiếc xe hòm củ[sgi[sđìnhsBá]hsnênsngoàisHoàngskhôngs[is\iếtslàsPhú]sđãsở lại.

Bấy giờ đãsđầusthángsMườivsmư[sthusmờ mịt. Buổi giao thờivsđêmsthànhsphố hỗn mang. Một mình Phúc trong tòa nhà trống vắng. Gầnssángvsmư[stạnh, gió nổi lên xua qu[ngsmâyvstrăngshạ tuầnslướt trên các mái nhà. Tiếng lá cây xào xạc. Phúc mở cửa



http

://da

ta4u

.com

.vn/

sổtsTrênssânvsánhstrăng mờ mờ trong không khí ẩmsướttsGiósl[ysđộng hàng cây dọc lối đisrải sỏislàmsPhú]stưởngsnhưs]ós\óngsngườitsNhưngtsKhôngsphải là bóng cây, không phải là gió lay. Mộtsngười vừ[sđisqu[ssânvs\ước lên thềm. Không phảistrongsmơt

Phúc lao khỏi phòng, chạysđâmsxuống cầu thang. Quỳnhsđể rơis]hiếc va ly trên tay xuốngsngưỡng cửa. Phúc lặng lẽ ôm lấy Quỳnh, lặng lẽ ghì chặt, cảm thấy một trái timskhá]sđập cạnh trái tim mình.

Trong giây phút ấyvsđối với Phúc, cách mạng không còn là bóng tối, không còn là t[isươngtsKhông có cách mạng, không có thờisđại mớisđ[ngstới gần kia, làm sao có nổi một phút giây chói lợisnhưsthế này trong cuộc sống tầmsthường, ảo não, dài lê thê của những kiếpsngười.

So vớis\[osngười khác, có thể làsPhú]sđãshướng về với Cách mạng mộts]á]hsquásđỗi muộnsmàngsvàs^ườngsnhưslàsđầy vị kỷvsnhưngs]hắc chắnslàsPhú]sđãsrất thực lòng và rất thiết tha chờ đónsvớis]áisnghĩ[s]á]hsmạng là tình yêu, là sự giải phóng, cách mạng là viễn cảnh hạnh phúc, là vận hội không ngờ, là số mệnh mới mẻvsđột ngột và tuyệt vời từ trời cao rót xuống.

Nhưngs\ởi vì chẳng phải mất gì cả chỉ phải nhẹ nhàngsđư[st[ysđónslấy, nên hạnh phúc quá ngắn ngủi. Phúc và Quỳnh tự do bên nhau một tuần thì bộ đội tiến về tiếp quản Hà NộitsĐãsđược Quỳnh khuyên là nên ra trình diện và khai báo tất cảvsnhưngsPhúc lại trùng trình do dự. Và lệnh bắt giữ rốt cuộ]sđãssậpsđếnstrước khi Phúc kịp tỏ r[s][nsđảmsđượ]snhưsQuỳnh, mạnh dạnsđoạn tuyệt quá khứ để sống cuộ]sđời mới.

* * *

Mộtsngười bạnstùs]ùngsđược trả tự do một ngày rủ Phúc về sống ở quêshươngs]ủa anh ta, miềnsđồi rừng Bố Hạ. Phúc về qua Hà Nộivss[usđósđistàuslênsđấy. Xuống một ga xép. Rồisđis\ộvsđis\ộ nhiều chục cây số, tít tắp vào vùng heo hút.

Đãstrải cảnh tù nên gian lao nhữngsnămsvề sau chẳng bõ bèn gì. Làm lụng cật lực ]hosquênsđời, dần rồis]ũng dựngsđược mộtsngôisnhàvs]ósđượ]sđôis]hútstiền nong của nảvsvàs]ũngsđãsvàis\[slần toan chuyện vợ con mà chẳng thành. Chẳng mấy chốc mà thànhsngười lớn tuổivsthànhsôngsgiàtsNhưngsvẫn tứ cố vô thân.

Chiến tranh kết thúc, sóng gió thờisđại lặng dầntsĐất trời ngày mộtstĩnhsmịch. Một buổis sángsmù[s thuvs trongsgiósh_osm[yvsôngsPhú]svĩnhs\iệt cuộ]sđờish[ismươisnămstrong góc rừng, một mình lặn lội vào Nam. Bấy giờ ]hư[s]ósđường sắt Thống Nhất, gần mộtsthángsđistừngsđoạnsx_sđòs]h_nsnhững chặng dài cuốc bộ, ông mới vào tới Sài Gòn. Vất vả đườngstrườngsnhưsvậysđể làm gì, tự ôngs^ườngsnhưs]ũngskhôngs\iết rõ. Thành phố xa lạ đắmsmìnhstrongsmư[smù[snhưsthá]sđổ. Ông Phúc lầmslũisđis^ưới nhữngsmáishiênsướtsátvsđầusó]smungslungvsvôsđịnhvstìmsđếnsđâuvstìmstớis[itsDăms\[s]áisđịa chỉ cầusm[ysmàsôngslưusđược trong trí nhớ đều vô dụng. Tất cả nhữngsngười bạn làm cùng sở ngàysxư[vsnăms54sîs]ưsvàosN[mvsn[yshoặ]sđãs\ỏ sang Pháp, sang Mỹ hoặ]sđ[ngsđistập trung cải tạotsNg[ysđếnsđịa chỉ cuối cùng, của nhà họ Trần, bấtsđắc



http

://da

ta4u

.com

.vn/

^ĩsôngsphải tìm tớis]ũngslàsđịa chỉ khôngsngườitsDưới thời Mỹ-ngụyvsgi[sđìnhsmại bản này không ngừngsphátsđạt, nổi tiếng giàu có và thế lự]vs^ĩsnhiêns]hẳng một thành viênsnàostrongsgi[sđìnhshọ ở lạisSàisGònsđể chờ Quân Giải phóng.

Ngh_sngười ta khuyên, ông Phúc lầnsđến tòa soạn một tờ báo nhờ đăngsmẩu tin tìmsngườisthânts�TrầnsVănsPhú]vstrướ]sthángs10snăms1954sngụ ở nhà số 47 phố Hàng Đẫy Hà Nộismongsđược gặp lạisngườisthânslà…�sNhưngsngười thân là ai? Ông do dự, đãsghistênsQuỳnh, song lại ngập ngừng ngần ngại tự thấy mìnhsvôslýs\ènsđổi ý, ghi Đặng Hoàng.

Cái mẩu tin phập phù ấy không ngờ lại công hiệutsBáosr[shômstrước thì ngay hôm s[usĐặng Hoàng tìm tớisnơis trọ của ông Phúc. Ông Hoàng nom già xọm, cằn cỗi và buồn thảm, dáng dấpsxư[s]hẳng còn gì ngoài sự tàn phế.

- Hồi đós]ứ liều ở lại ngoài ấysnhưs]ôs]húslại hóa may, - S[usphúts\[nsđầu anh em gặp lại nhau mừng mừng tủi tủi, ông Hoàng ảo não kể lể - Chứ nhưstôivst[ystrắng vào đâyvs lại què cụt thế nàyvskhôngs]ònsđịa vị, mất hết vai vế nên cứ nghèo hèn lụn bại mãi, chẳng s[osmàsngó]sđầu lên nổi ở cái xã hội nhẫn tâm bạc ác chỉ biết có tiền trong miền Nam này. Mẹ tôisthìsnhưs]hús\iếtsđấy, bà cụ không chịusđược sự nghèo, lại thêm chuyện cô Quỳnh, thành ra ốm liệtsgiường ngay từ khi mớisvàosđếntsĐầusnăms57sthìscụ mất. Cứ thế vận nhà sa sút mãi.

- Vậy chứ \ênsnhàsôngsBá]hskhôngsgiúpsđỡ nhà mình mộts]hútsgìsưx - Bách nào? - Ông Hoàng ngạc nhiên hỏivs tráns nhăns lại ngẫmsnghĩsmột lúc - À,

Bách. Chú hỏi lạ. Chuyệnsnhưsthế rồivs]ònstìnhsnghĩ[sgìsnữa mà họ phải giúp.

- Vâng, - Ông Phúc thở dài - Tôis]ũngsnàosngờ là lại xảy ra thế. Một lần tôi có gặp Bách.

- Phải. Nào ai ngờ. Mẹ tôi khổ tâm lắm, sức cứ suysđistừng ngày. Ốmsđ[usmònsmỏi, nhưngs]ụ bảo là phải sống rốnsđể chờ cho hết hạnsh[isnămshiệpsđịnh mẹ con gặpsđược nh[usđãtsNênsvừa hết hạnsh[isnămvsquástuyệt vọng, mẹ tôi lặng lẽ đisng[ytsChẳng biết khi bà cụ mấtvs ngoàis đấy cô ấy có linh cảm thấy không? Bởis vìs ]hús ]ũngs \iếts đấy, trong mấy anh em nhà này, có cô ấy là mẹ tôisthươngsnhất.

- Nhưng…s[nhsnóisvậyslàs]ósnghĩ[sthế nào hả anh? - ông Phúc hỏi, giọng lạ]sđivstimsthắt lại - Anh vừa nói cô ấysngoàisđấy là anh nói QuỳnhsưxsNhưngvsđãsnăms57sthìss[oslạis]ònsngoàisđấysđược nữ[…sQuỳnhsđãsvàostừ năms55skhis]ònshạns\[strămsngàys]ơsmà. Thế bây giờ Quỳnh ở đâuvs[nhsHoàngx ÔngsHoàngsnhưsgiật nảy mình, miệngshásr[vskhôngsnóisđược, trừng trừng nhìn ông

Phúc.

- Chú vừa hỏi tôi Quỳnh ở đâusàxs - Mãi rồi ông mới thốtsđược ra lời - Nhưngs tôisđ[ngsmuốn hỏi chú thế ]ơsmà…sChús\ảoslàsnăms55sàtsNhưngvsvậy là sao hở trờixsNăms58, từ Hà Nội cô ấy gửis\ưusthiếpsvàotsNăms59sthìstrongsnàysnhậnsđược. Sao bây giờ lại…



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Ông Phúc rụng rờivstêsđiếngvsđụng tay vào ấmstràtsNướ]sđổ lênh láng mặt bàn. Ông đãsvụt hiểu tất cả và tất cả vụt tối sầm.

* * *

Tờ \ưusthiếp ấyvsôngsHoàngsđãsđể mấtvsnhưngsđịa chỉ thì còn nhớ rõ, bởi vì vẫn là địa chỉ xư[vssố 47 phố Nguyễn Thái Học.

Trở ra Hà Nội, ông Phúc lạistìmsđếnsđấy. Bây giờ ở đóskhôngs]ònslàsnhàsmẫu giáo mà là mộts]hungs]ưsxập xệ đôngsđú]vs]h_ns]hú]snhiều hộ gi[sđìnhtsNgười ta không hiểu ông Phúc muốn gì. Họ Đặng nào, Quỳnh nào? Chỉ có ông Quỳnh, cán bộ đường sắtvsngười Nghệ An thôi, họ LêtsBênsnhàsBá]hs]ũngsvậytsNgười ta nhún vai. Ai mà biết nổi chủ nhânsxư[shồi Tây của ngôi nhà là ai. Chỉ biếtstrướ]sđâysnhiềusnămslàstrụ sở củ[sĐoànsTh[nhsniênvsvề s[uslàs]ơsqu[nsPhụ nữ và bây giờ là nhà tập thể của nhiềus]ơsquan.

Mịt mờ, vô vọng và vớistâmstínhsđầy thụ động, chẳngs]ònshơissức và nghị lự]sđể bỏ đis đâusnữa, ông Phúc cạy cụ]s thuêsđược mộts ]ăns\uồng nhỏ ở gó]sđường Sinh Từ khôngsx[sHàngsĐẫy. Sinh kế lần hồi, ông nhận dị]hsvàsđánhsmáy thuê. Một chiếc Rờ-manh-tông già nua, những con chữ đãsquásđáts]ủa nó lọc xọc làm lụng, lên tiếng mổ ró]sró]sđêmsngàytsThoảng hoặ]sôngs]ũngslóskhỏi hang lầnsr[sđườngsđis^ạovsđôiskhiskhá xa, dọ]sHàngsĐẫy, lòng vòng quanh Cửa Nam, quanh Hỏ[sLòtsNhưngsnóischung là ông chẳngsđisđâus]ả, ủ rũvssuysnhược, tuyệtsđối âm thầm, tuyệtsđối chẳng trò chuyện, chẳngsgi[osûvs^ườngsnhưs]hẳng hề quen biết bất kỳ mộts[istrênsđời.

Nhiềusnămsnhưsvậy lẳng lặngstrôisqu[tsMườisnămsh[ysh[ismươisnămvskhôngs\iết nữa. Thời gian không cánh mà bay. Một buổi tối nọ, ông vừ[sđis^ạo về thì có tiếng gõ cửa. Chắ]slàs[isđấy cầnsôngsđánhsmáysmột cái gì.

- Chào anh, anh Phúc! - Cửa mở, mộtsngườisđànsôngslạ mặt, tóc bạc, vận quân phục, chậmsrãis\ước vào, giọng rất trầm - TôislàsĐịnh.

Thoạt tiên, tự ôngsPhú]s]ũngsthầm thấy ngạ]snhiênstrước sự điềmstĩnhs]ủa mình. Có vẻ nhưsôngskhôngsxú]sđộng, tim không dồnsđậpvstháisđộ vẫnsnhưsthườngvsnóisnăngsthong thả, không run giọng, bình thản hoàn toàn với cuộc gặp gỡ không ngờ này. Nhưngsgiữa chừng cuộc hàn huyên, lẳng lặngsnước mắt chắt ra, dần dần giàn giụa, không cầmsđượ]vslòngsnhóisđ[ut

- Cuốisnăms55vstôisnhận nhiệm vụ vào Nam hoạtsđộng. Xa hẳn Hà Nội từ đấy. Sau giải phóng, mỗisnăms tôis ]ũngs ]hỉ rời thành phố Hồ Chí Minh ra Hà Nội họp ngắn ngày mộtsđôislần, - ÔngsĐịnh nói - Năms75vstôisđãsđọc thấy lời nhắn tin của anh trên báo, toan tớisthăms[nhsng[ysnhưngsvìs\ận nên khi tớisthìs[nhsđãstrở ra. Tôi nhớ người anh cầnstìmstênslàsĐặngsHoàngvsnhưngs]ũngs]hỉ là nhớ vậy thôi, không cố công tìm, rồis]ũngs\ẵngsđit Mãisđầusnămsn[yvs]onstr[isôngsnàysxinsxuất cảnh theo diện HO, tôi đọc hồ sơvstìnhs]ờ thấy tên ông bốvsĐặng Hoàng. Tìm gặp ông ta, nghe ông ta kể mà thấtskinhstrongslòngtsLàmss[os]ơssự lại ra nông nỗisnhưsthế? Làm sao anh lại không



http

://da

ta4u

.com

.vn/

biết là chị ấy vẫn ở lại ngoàisnàyxsVìss[oskhisđược ra tù, anh không hỏi, không tìm? Và s[osđến tận giờ vẫn không tìm?

Ông Phúc nín lặng, nét mặts\ơsphờvsđầusrũsxuống.

- Ngày ấy hạns\[strămsngàysđ[ngs]ònvsnêns^ùsrất khó, tôi vẫn có thể thu xếpsđể chị ấysđitsCósđiều là chị ấysđâuscó muốn thế. Chị ấy bảo sẽ sinh cháu ở ngoài này và hai mẹ con dù có thế nàos]ũngssẽ mãismãisđợi anh, chứ bỏ vào trong kia cháu nó sinh ra sẽ vĩnhsviễn không còn cha. Hoàn cảnh chị ấyskhisđósthật tội, song tình cảm chị ấy nhưsthế, tôi còn biết nói gì, tôi chỉ thấy mừngsth[ys]hos[nhtsTôisnghĩskhisr[stùs]ònsgi[sđìnhvs]ònsnhàs]ửa anh sẽ dễ dàng làm lại cuộ]sđờitsKhisđósmặc dù thuộc diện bị thu nhàsnhưngs ]hị ấy vẫnsđược sử hữu một phòng ở tầngs trêntsAnhs r[s tùsđầusnăms58sđúngskhôngxsVậy mà theo tôi biết thì cho đến khi mất, là cuốisnăms59vs]hị ấy vẫn ở tại ]ănsphòngsđós]hứ có rờisđisđâusđâut

Ông Phúc không thể thốt nổi nên lời. Không phải sự kinh ngạc, không phải tâm trạng buồnsđ[ush[ysthất vọng mà là một nỗi khiếp sợ đến tê dại khiến ông tái nhợtsđit

- Sau khi gặp ông Hoàng, tôi bay vội ra Bắc và lậtsđật tớisng[ysngôisnhàsnămsxư[stôisđãsđến gặp chị ấytsPhòngsđãsđổi chủ từ lâu. Chẳng ai biết chị ấytsNhưngsnếu thế thì phải chịu khó tìm mà hỏi chứ, anh Phúc. Nhờ công an quận họ rà lại sổ thôi, có khó khănsgìsđâutsCố nhiênslàstôisđãsnh[nhs]hóngstìmsr[svàsgặp lạitsCósđiều không phải là chị ấy nữ[smàslàs]ôs]onsgáitsNgàysxư[skhistôisgặp chị Quỳnh, cô bé còn trong bụng mẹ, màsn[ysđãslàsthiếu phụ rồi. Bởi biết chị Quỳnhsđãsmất, tôi mới không nhầm. Hai mẹ con hoàn hoàn một gươngsmặt, chỉ hơiskhá]smộts]hútsvìsngười tôi gặp bây giờ tuổi nhiềushơnsngười tôi gặp hồisxư[t

Lặngsđismột hồi, rồi khẽ thở ^àisôngsĐịnh nói tiếp:

- Hạnh, nó là giáo viên cấp mộtvsđãslấy chồng, có hai con. Nhà ở Bạch Mai, chật chội, sốngs]ũngsvất vảtsCănscứ vào chính sách hiệnsn[yvstôisđãsthusxếpsđể vợ chồng cô ấy được sở hữu lại một phần tài sản của dòng họtsNghĩ[s làstoàns\ộ tầng trên của ngôi nhàsđường Nguyễn Thái Học. Thủ tục vừa xong hôm nay và tuầnss[usgi[sđìnhsHạnh sẽ chuyển về ởtsÂus]ũngslàstìnhsđời run rủivs]ũngsđúngshômsn[yvsngười tôi nhờ tìmsđãstìmsr[sđịa chỉ củ[s[nhsvàsđãsđiện ngay cho tôi. Từ đấyss[ngsđâyvs\[sphútsđis\ộ. Tôi nghĩs[nhs]ần chuyểnss[ngsđấy ở cùng cháu Hạnh.

- Constôi…sÔiskhôngvstôis]hư[sthể thế đượ]…s- Ông Phúc thều thào, mếu máo, nước mắt lã chã - Tôis]ámsơns[nhsvôs]ùng…snhưngstôi…

- Tùy anh, anh Phúc ạtsThưsthưs]ũngsđượ]vsnhưngsrồi thế nàos[nhs]ũngsphải sang với cháu. Thú thực là còn một chuyện nữ[sđấy mà không biết anh sẽ tínhss[otsNghĩ[slà…s\ởi vì mồ côi mẹ khi mới bốn tuổi nên Hạnh, cháu nó biết rất ít về mẹ. Nó chỉ biết có ông bốtsCósđiều, ông bố mà Hạnh nó nói lại không phải anh. Nó chẳng hay biết gì về anh cả. Có thể chị Quỳnhs ]ósnóisnhưngs ]ònsquásnhỏ nên Hạnh nó không hiểu,



http

://da

ta4u

.com

.vn/

không nhớ ]hăngtsThậm chí nó hề không biết ông bố của nó không phải bố đẻ. Có lẽ bởisvìsôngsnàysđãslàsngười rất gầnsgũisvới cháu từ lâustrước khi mẹ ]háusqu[sđời.

- Đấy là Bách, có phải không? - Ông Phúc thì thầm, cặp môi run rẩy - TrầnsVănsBách?

- Khi Hạnh nó bảo bố cháu nằm kia, trong một giây, vì bất chợtvstôisđãsnghĩsnósnóis[nhvs[nhsđ[ngsnằm ở đótsÔngst[s\ị chứngsnhũnsnãovsvôstrisvàs\ấtsđộng tạisgiườngsnhưsthế đãshơnsh[isnămtsKhuônsmặtsngười ốm khiến tôi ngờ ngợvs ^ĩs nhiêns tôis thấy rõ không phải là anh. Tôi hỏi bố cháu tên gì. Tên Bách. Thì ra là thế. Tôi sực nhớtsNgười này nhiềusnămsvề trướ]stôisđãsgặp. Gặp chính trong thời kỳ tôi thụ lý vụ án có tên [nhtsCháusđẻ nămsnàovstôishỏitsNăms55tsTôis]hẳng hỏi thêm nữ[tsVàs]hosđến nay tôi vẫn giữ kínvs]hư[shề bất cẩn nói lộ ra với Hạnh mộtsđiều gì. Mà thực ra tôi có thể nói gì. Chuyệnsđãsthế rồi, lại sau chừng ấy thời gian. Chẳng nói từ 55, chỉ từ 75 tới giờ nào ai biếtsđãs\[osnhiêusnước chảy qua cầu. Thế nhưngsấy là nói vậy, chứ dù thế nào thì cháu nó vẫn phảisđược chính anh kể cho biết sự thật. Một sự thật của cả đờisngười. Một sự thậtsnhưs thế mà cháu nó không hay biếts thìs ]ois nhưskhôngshề được biết ý nghĩ[s]ủa cuộ]sđời.

* * *

Ng[yshômss[usôngsĐịnh bay vào và từ đấy không trở ra Bắc một lần nào nữa. Và ]ũngskhôngsthưstừ gì với ông Phúc.

Ông Phúc thì vẫn thế, một mình một bóng, qua ngày. Nếusđể ývsngười ta sẽ thấy ôngs năngs đis ^ạos hơns trước và chỉ dạo loanh quanh một khúc ngắns trêns đường Nguyễn Thái Họ]tsÔngsthường ngồi hàng giờ tại mộtsquánsnước ở vỉa hè bên số chẵn, nhìns^òngsđời qua lại và nhìn sang ngôi nhà bên ki[sđường. Mắt kém nên ông không sao thấy nổi nét mặt của nhữngsngườisđisr[stừ ngôi nhà ấyvsnhưngsôngslại không thể dạnslênsđể lần sang.

Thự]sr[sđãs\[oslầnsôngsđistừ nhà tớisđâysvớisýsđịnh quả quyết là sẽ \ước vào cổng nhà 47, sẽ lên cầu thang và sẽ gõ cửa phòng cô giáo Hạnh. Ông nhẩm thuộc lòng nhữngsđiều ông sẽ nói vớis]onsgáismìnhtsNhưngsrồi lầnsnàosđến phút cuối cùng ông ]ũngstự lùis\ướ]tsTháisđộ ngập ngừng do dự đãstrở thành cố hữutsConsngười ông ngày một nguộisđitsĐầu óc buồn ngủ, trái tim uể oải. Và rời rã, buông xuôi trong buồn nản.

Mù[s thusnămsn[ysmư[s tầm tã. Và mớis tàns thusđãsgiósmù[sđôngs\ắc. Trên trang nhất một tờ báo của Sài Gòn ra từ tuầnstrướ]vsngườist[sđăngsảnh và tiểu sử của ông Định giữa mộtskhungsđ_nvsđường viềnsinsđậm nét. Tờ báo từ Thành phố gửi ra cho ôngsPhú]s th_osđườngs\ưusđiện phát chuyển nhanh, kèm mộtsphongsthưtsĐ_oskínhslên, chầm chậm ông Phúc lầnsđọc những dòng tiểu sử, tóm tắt cuộ]sđời chiếnsđấusđầy sóng gió củ[sngười bạn học thuở xư[tsRất lâu, ông ngắm bức ảnhsngườisđãskhuất. Trái tim già nua nhức nhốisvàsnước mắt nóng rự]sđ[usnhóistròngsmắtsnhưskims]hâmtsÔngschỉ đọ]sđược mộts^òngsđầu củ[slásthưsrồiskhôngsđọc tiếpsđược nữa. Mắtsnhò[sđitsThưs



http

://da

ta4u

.com

.vn/

của HạnhtsCôsxưngs]onts�Consnhậnsđiệnvsvàosđếnsnơivsvừa kịp buổi chiều cuối cùng của bác Định…�

SuốtsđêmvsôngsPhú]sngồi ở đisvăngvsmắt nhắm mà không tài nào chợp mắt. Ngoài cửa sổ, Hà Nội tiết tàn thu, gió thổivsmư[srơivslásrụng.

Ông nhìn những dòng chữ nắn nót, nét chữ mềm mại củ[s lás thưs ]ons gáis ôngtsNhưngs ^ườngsnhưs khôngs phảis ôngs đọc thấy những dòng chữ củ[s lás thưsmàs làs từ trong tâm trí ông những dòng chữ tự thân hiện lên. Những dòng của quá khứ xa vời vợivsđêmsn[ysmới trở về từ đáyssâusquênslãngts�Nhờ vậy mà giờ đâys^ùs]ósphải xa lìa, dù có phải mất anh mãi mãi em vẫn sẽ mãismãis]òns[nh…�

Tôi muốn nói, lẽ đời là vậysđấy. Bởi vì là một nỗisđ[usnênsquáskhứ còn sống mãi. Và bởi nỗisđ[usquáskhứ còn sống mãi nên về sau ta mớis]ósđược mộtsquãngsđời êm lặng, một nếp sống bình yên, mộtstưsûysthưsthả, một tấm lòng khoan thứ và một cảm giác có hậu với cuộ]sđời cùng số phận.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Trại �bảy chú lùn�

Một buổi chiều, từ lâmstrường MồngsB[sthángsH[ivstôisđis\ộ về đồn biên phòng

A10, một mình dọc theo lối mòn chạy men bờ tây Sa Thầy. Còn chừng hai giờ nữa mớisđếnsnơitsBóngstối trong rừng lồ ô loang ra, tràn rộng, hò[svàoshơisẩm trên mặt sôngtsPhí[strước vệtsđường mỗi lúc một mờ, chạy lẩn khuất, lút trong cỏtsBênsđường cây cối rì rầm lo lắngtsTôisđãsmệt nhừ khôngss[osđisnh[nhshơnsđược. Chợt có tiếng sấmtsCơnsgiôngskéosđến. Mộtsđámsmâystối màu nhô lên trên các mỏmsđồi trọc bên bờ đôngvs lớn lên rất nhanh và thẫmsđặc lạisnhưsmột chậu mực tím khổng lồ đổ ụp ra giữa trời. Những dải mây dài và dẹt, màu xám, ruổisvượts lêns trướ]vs lướt qua sông, \ăngsng[ngstrênsđầu tôi. Bầu không khí nóng ngột bị gió mạnh nổislênslù[sđitsCây cối ngả nghiêng, những lùm lau chít ven sông bị đèsrạp. Mặtsnước nhàu nát nặng nề đập sóng vào bờ dố]sđứng. Tôi tiến lên một cách khó nhọc.

Mư[srơislộpsđộp, ánh chớp lóe lên và sau một tiếng sét kinh hồn làm lay chuyển núi rừngs]ơnsgiôngs\ùngsr[tsMư[snhưsthác. Tôi gậpsngười xuống chạytsNhưngsgiósgiật dữ dội và mặtsđấtsnhưssắp lật nghiêng xuốngsnước. Sợ hãi, tôi náu vào một thân cây lớn.

- Aisđấy?

Tôi giật mình ngoái lạits Người vừa hỏis đứngs đâus đós rất gầnvs trêns đường mòn, nhưngstôis]hẳng tài nào trông thấy. Trước mắt tối kịt, chằng chịtsmư[squất.

- Ai? - Người kia lại hỏi, giọng sang sảng.

- Tôislàsnhânsviêns\ưusđiện. Còn anh?

Nhờ ánh chớpstôisđãsnomsthấy cái bóng vừa từ ^ướisđất mọc lên ấy: cao lớn, ở trần, lưngsđ_osgùit

- Anhsđến A 10 hả? - Anhst[s\ước tới mộts\ước.

- VângtsĐến A 10, - Tôisđáps- Nhưngsmư[tsBất ngờ quá.

- Mư[slật mùa đấy! Tôi ở đội bảo vệ củ[slâmstrường.

Lú]snàysgiósđãs^ịushơnvsmư[s]ũngsnhỏ hạtshơnsnhưngstrúts]àngsm[ut - Còn lâu mới tạnh - Bóngsđ_nsnóis- Về nhà chúng tôi. Chờ tạnh hẵngsđitsTôi sẽ chỉ

cho lối tắt.

- Vâng, anh giúp tôi với.

Chúngstôisđivs\ìs\õmstrongs\ùnvsrồi rẽ phải vào rừng. Tiếng sấm rền vang trên các vòms]âytsMư[srơistrầm trầm, buồn buồn. Gió tụt lại phía sau. Tôi cúi mặt tránh các ]ànhs lávs vàs đư[s t[ys \áms ]hắc vào cái gùi tos lùs lùsnhưs ]hiế]s thùngsphuys trêns lưngsngườisđistrước. Rừngsthư[s^ần, rồi tới một bờ suốitsChúngstôisđisqu[smột cây cầu tre tròngstrànhvsđungsđư[vsnhưngs]óst[ysvịn.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Cuốis]ùngsngườisđistrước dừng lại. Cửa rào mở loẹt quẹttsTôisđisvàosmột cái sân với lốisđi rải sỏi. Cuốissânvs^ưới ánh chớp, hiện lên một mái nhà lợp lồ ô. Thềm nhà cao, hiên rộngts Ngườis đàns ôngs hạ gùis vàs đẩy cánh cửa. Cửa không cài. Chúng tôi vào buồng. Tốismòvsđăngsđắng mùi khói xông muỗi.

- Trútsđồ r[sđiys- Chủ nhà xẵng giọng - Không có ai nữ[sđâut Tôi hạ bồng và cởi quần áo.

- Đư[s]ả đâysđể m[ngshongtsKhănsđâysnàyys- Anh ta nhấm nhẳn. Xách mớ áo quần ướts[nhs\ước ra ngoài qua lối cử[ss[utsTôis]hư[skịp lau hếtsngười thì cửa lại kẹt mở, chủ nhà vào, cầm trên tay mộts]âysđuố]s]às\oongvsđis tới bàn châm lửa vào bấ]sđènshoa kỳ, rồi cắms]âysđuốc vào hốc cột cạnh cửa chính.

- Mặc vào, - Anh ta ra lệnh và trao cho tôi một bộ đồ bộ độisđãstàngvssongslànhslặn, được gập xếp phẳng phiu.

- Hơisngắn hả? - Anh ta hỏi - Thôisđànhsvậy, mặc tạm.

Thì ra, anh ta không cao lớnsnhưsthoạtsđầustôistưởng, trái lại, thấpsngười, có thể nói là lùn. Cỡ nhưstôivs]hỉ được có mét sáu chiềus][osmàs]ònsvượt anh ta nử[s]áisđầu. Vóc người anh to ngang, bè ra. Vai rộng lạ lùngvslưngsgấuvshơis]òngs]òngtsD[s^ẻ ^ườngsnhưsdày cộp, màu rỉ sắt, nom khô và ráp. Tay chân ngắnsnhưngs rất khỏe, không cuồn cuộn bắp thịt mà to xù xụ. Còn khuôn mặtsthì…sthústhực, hiếm khi tôi thấy một bộ mặtstrôngsthôsnhưsthế. Anh chau mày lại khi nghe tôi ngỏ lờis]ámsơnvsvàsvới vẻ lầm lầm, chẳng nói rằng bỏ đisra, sập cửa lại.

Tôi ngồi xuống chiếc ghế \ăngs\êns\ànvsđư[smắt ngó quanh, trong lòng buồn bã: \[nsđêmvstrongsrừngvs^ướismư[vsthật chẳngs]ósgìsđángsđể vui.

Nhà ba gian, mái lợp lồ ô, không có trầnvs khôngs ]ós vá]hsngănsvàs tuys sạch sẽ, ít muỗisnhưngs]hẳng có đồ đạc gì cả. Ở gian giữ[sđặt cái bàn này với chiếc ghế \ăngtsTrên vách liếp có chân dung Hồ Chủ Tịch và lá quốc kỳ rộng chừng phầnstưsthước vuông, bằng vảis thôvsđãsph[ismàutsMộts\ăngskhẩu hiệus]ũskỹ �Tất cả cho thắng lợi cuốis]ùng�tsGi[nsphảisđể trống, trên vách giắt mấy cây rựa, ở góc dựng một ngọn lao. Giường kê ở gian trái.

Một chiế]sgiường nom là lạ, vì quá nhỏ, có thể nói quá xinh xắntsTrênsgiường trải một cái chiếusnislôngsho[snhưngskhôngsthấy gối màn gì. Và ở bên trên ô cửa sổ phía cuốisgiường có một cái giá treo xếpsđộc một cái ba lô xẹp dúm. Ngoài ra tuyệt nhiên chẳng còn gì khác nữa trong ngôi nhà này. Tôi thở dài ngán ngẩm và buồn tình, khôngs]ós]á]hsnàosđể qua thờisgi[nvsđànhs^ỡ tất cả thưstừ, sách báo trong bồng ra mặt \ànvstr[osđivsxếp lạisnhư trang bài.

Chủ nhàsvàovsđặt lên bàn mộtsđĩ[ssắn luộc.

- Chắc anh ngấy thứ sâm này lắm, - Anh ta nói, giọng khàn khàn - Nhưngsngoàisnósr[sthìstôi…



http

://da

ta4u

.com

.vn/

- Tôiskhôngsđóisđâut Chúng tôi im lặng. Chủ nhà ngồi xuống chiếc ghế ^àis\ênski[s\ànvsđối diện với tôi.

- Thư từ lắm nhỉ, - Anh ta cất tiếng - Còn khô ráo cả chứ?

- Vẫn khô nguyên, - Tôisđápsvàstòsmòsnhìns[nhvshỏi - Anh tên gì nhỉ?

- Tôi là Mộc!

- Mộ]sà…sMộ]vsđể xem nào - Tôi vỗ trán - Của MồngsB[sthángsH[isđãsgửi hết ở lâm trường bộ rồivshìnhsnhư…

- Tôi chẳng có đâuvs- Chủ nhà ngắt lời - Họ[s]hăngs]ósôngstrời muốns\iênsthưs]hostôi.

- Sao thế? - Tôi ngạc nhiên.

Mộ]snhănsmặt lặng thinh. Ngoài kia vẫnsđ[ngsmư[snhưstrúttsTôisgóis]á]sthứ vào ni lôngvsnhưngsđể chừa lại một tờ tạps]hísVănsnghệ Quânsđộivsđẩy sang phía anh.

- Thôi, khỏi - Mộc từ chối - Cứ mang cả lênsđồn cho anh em. Họ thiết lắm, còn tôi thì…sờ, thì khi nào rảnh rỗi sẽ mượnsđọ]s]hơitsMàsnàyvs[nhsđừng sốt ruột. Cứ phải khô xong quần áo thì mới tạnhtsCũngs]hóngsthôitsVàos]ữ này lấysđâusr[snước mà hòng mư[s^[i.

- Anh hẳn là thông tỏ thời tiết ở đâyslắm nhỉ?

- Thông tỏ ấy hả? - Mộc lắc lắ]sđầu, rồi phẩy tay - Làm sao không thông, hai chục vụ rẫy rồi, ít ỏi gì mà không tỏ.

- H[ismươisnămxs- Tôi sửng sốt.

- Ừ, mỗisnămsmột vụ mà, - Mộ]sđáps- PhảitsĐãsh[is]hụ]snămsrồi. Tếtsnăms62sấy, anh biếtskhôngvs]húngstôisđãs]ósmặt ở bờ Pi Hà. Chính là vào thờisgi[nsđóvs[nhsạ, tôi bắt đượ]slásthưs]uối cùng củ[sgi[sđìnhtsThưsgửisđistừ đầusnăms60ski[tsBiếtsđược thế là nhờ cái dấu tròn củ[s\ưusđiện ngoài ấy nom còn rõ chứ còn lá thưsthìsđãs\ị mư[sgiósrừng Lào làm cho nhòe xanh hết cả. Và từ đóslàshoànstoàns\ặt tin nhà. Mãi tới cuối 66, tình cờ có cậus]ùngslàngsđisvàoskhusSáustôismới hay rằng mẹ tôisđãsmất từ năms61vs]hị tôi đislấy chồng xa tận trên vùng mỏ. Còn lạisđược thằng em traivsnhưngsrồis]ũngsvàos\ộ đội, chếtsđâusđós\ênsLàovsnăms65t

- Anh quê ở đâux - Ở SơnsTâytsHò[sLạc. Thạch ThấttsNăms59vsmười tám tuổivstôisđis\ộ độisnghĩ[svụ.

Thế màsmãis77vsđúngsthêmsmườistámsnămsnữa mới về thămsquêtsLàngsxư[sđổi khác, chẳng còn là làng nữa, thành sân bay quân sự mất rồi.

NóisđếnsđâyvsMộc nặng nề lặngsimtsNướ]smư[sàosàostuôns^ọc những lòng ống lồ ô, xối xả đổ xuống ở ]á]sđầus]háitsHơisẩm lạnh lẽo lùa qua cửa sổ. Trong xó nhà, một con dế ri rỉ gáy.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

- Đận ấys]ũngsrất muốn lên tận Quảng Ninh tìm cho ra bà chị gái, - Mộc nói tiếp, giọng trầm trầm - Ngặt nỗisđ[ngsmù[sđôngvs]ons\és]onskhôngs]hịu nổisrétsmướt miền Bắc, mà tiền nong lại chẳngsđượ]s\[oslămvsh[is\ố con tôi không thể nấn ná, phải mau quay vào ngay trong này, trở lại rừng. Từ đóvs]hẳng còn dịp nào ra nữa.

- Thế ]onsgáis[nhsđâux - Tôi vừa cho cháu ra trọ họ]sngoàisĐắc Tô. Ở trọ cực lắm, bố con lạis]hư[s\[osgiờ xa

nh[uvsnhưngsphảisđànhtsĐãsmười ba tuổisđầu mà vẫns]hư[s]hữ nghĩ[sgìssất cả. Tại đâys]hư[s]óstrường sở, tôi thì bận bịusvàs]ũngs]hẳng biết cách dạy chữ cho trẻ, thành thử…sX[s]háuvs tôis\uồn lắm. Cứ mong cho chóng tớisngàysnósđủ chữ viết nổisđược cho bố nósđượ]sđôis^òngtsĐếnskhisđósthìsphải cậys[nhsgiúpsđỡvslưustâmshộvsđừngsđể thất lạc của cháu.

- Thế chị ấysđâuxs- Tôi hỏi - Vợ anh ấy, chị ấysđâusmàs]hỉ có hai bố con với nhau?

- Cái gì? - Mộc trợn mắt - Ai?

Tôi bối rối, lúng túng xin lỗi về sự tọc mạch của mình.

- Gìsđâusmàvs- Mộc lầm bầm - Sao phải xin lỗi…sChẳng qua là vì tôi thì vợ ]onsgìs]ơschứ.

Đápslại cái nhìn dò hỏi của tôi, anh giải thích:

- Khisvàosđâystôislàs\ộ đội. Giờ chuyển ngành rồisnhưngslàs]huyển ngành tại chỗ nên cứ quanh quẩn một dọc rừng này. Thử hỏi làm sao kiếm cho ra một cô vợ. Với lại, anh thấysđấy, tôi già rồi, ham gì nữ[…

Ngẫmsnghĩsmột lát anh nói tiếp:

- Vào chiếnstrường từ thuở 62 mà giờ vẫn còn gáo, chẳng phải do tài giỏi gì, chỉ bởi suốtsmườis\[snăms]hiếnstr[nhstôis]hư[stừng một lầnsđisđâusr[skhỏi vùng ven Sa Thầy nàytsChư[stừng nếm mùi trận mạc. Thuộc lớp lính tiền phong củ[sB3smàs]hư[stừng biết thằng Mỹ màysng[ngsmũis^ọc thế nào. Cho nên phải chịu lẽ bù trừusđược sống tới tuổi này, bốnsmươishơnsrồivsnhưngsmất gọn tuổi trẻ.

Mộc gõ gõ ngón tay lên mặt bàn, lặng im một lát, rồi tiếp tục kể: - Mới chớm chân qua biên giớistôisđãssốt ngay rồi. Sốt rét ác tính, suýt chết. Rồi nữa

là bị phù, nề hết cả người. Bị ngờ là nhiễm hủitsCoisnhưsmất sức chiếnsđấu. Bấy giờ mà đ[ngsmù[skhôs thìs ]ầm chắ]s làs tôisđãsđược ra Bắ]tsNhưngs lạisđ[ngs thángsBảy, mùa mư[tsĐơnsvị gửi tôi về nằmsđiều trị ở trạm anh Nua. Trạm ấy là một dãy lán mà chỗ của nó bây giờ là nền củ[s]ănsnhàsnàyt

- Sao lại gọi trạm anh Nua?

- Vì anh Nua ở đâytsAnhsYsNu[vsngườisÊsĐêt Mộc thở dài, kể tiếp:



http

://da

ta4u

.com

.vn/

- Bề ngoàivsYsNu[sđãsgần giốngsnhưsmộtsngười rừng. Anh ấy dựng lán ở đâystừ sau ngày HiệpsđịnhsGiơn_ovssống lẩn lútvslàmsnươngvslàmsrẫy tạo chỗ ănsởvsđisvề cho cán bộ của tỉnh ủy Công Tum qua lại biên giới. Bảnsthânsthìsđóisănvsáosquần vỏ ]âyvsđêmsnằm ổ lá. Từ ngày tiểusđoànstôistừ Xê Nọi tiến vào Tây Nguyên thì cái lán của anh Nua là một trong nhữngs]ơssở hậu cầnsđầu tiên của quân ta trên chiếnstrường này.

Mù[smư[snăms62sấyvsngoàis tôis ]ònsnămsđồng chí nữa là bệnhs\inhsđượ]sđư[svề đâytsAnhsNu[smộtsmìnhsnuôis^ưỡng chúng tôi, kịp tới mùa khô giao liên về đónsthìstất cả đềusđãsđủ sứ]slênsđường ra Bắ]tsNhưngsđúngs\uổi chiềustrước hôm chúng tôi rời trạm thì Y Nua chếtsngoàisnươngtsMột thân cây lớn vật xuốngsngược chiều giằn lên anh ấy. Chôn Nua xong, không ai bảos[is]húngstôisđồng lòng ở lại cánh rừng này, vớisýsđịnhs\[nsđầu là tiếp tục vụ rẫy mà anh ấysđ[ngslàms^ở.

Phát rẫyvsđốtsnươngvstỉa lúa, trồng bắp tuy là việc nặng nhọ]snhưngslại chẳng mấy phức tạp nên không lâu tất cả ]húngstôisđều thành thụ]tsVàskhistrungsđoànsmở trận đầu tiên, trận Plây-mơ-rôngvsmù[skhôsnăms63vsthìslươngsthực cho bộ đội hoàn toàn là do sáu anh em tôi sản xuất. Thế là từ đós ]húngs tôis ]hínhs thức sống cuộ]s đời lính �]học lỗ�tsKhôngsr[sBắc nữ[vs]ũngskhôngstrở về đơnsvị chiếnsđấu, chúng tôi bắt tay vào vụ thứ nhì, rồi vụ thứ ba, thứ tưtsVàs]ứ thế, cứ thế mãi…

Mộ]s]úisđầu xuống, thở nặng nhọ]tsNgoàisđêmsmư[sđãstạnh từ bao giờtsĐầu hiên tiếngsnước giọt tý tách. Trên cửa sổ hình bóng của nhữngslùms]âysướt át hiện lên lay động trong bóng tối phẳng lặng.

- Cơsngơis]ủa Y Nua lớn dầnslênsnhưngsgi[nskhổ còn lớnsm[ushơntsNhưngsnặng nề nhất, khổ nhất là cảnhs]ôsđộc. Thực vậytsCôsđộ]skinhsngười giữa bốn bề rừng già vây bọc. Sẽ qu_ns thôitsNhưngs đâus phải chỉ vàis năms làs qu_ns nổi. Có thời kỳ hàngs nămschẳng ma nào lai vãng tớisgi[ngssơnsusáms]ủ[s[nhs_mstôitsNhưngs]óss[osđâusđiềusđótsChúngstôislàslínhstăngsgi[sB3smàs[nhtsChúng tôi chỉ biết làm lụng, làm lụng cật lự]sđể ]óslươngsthự]vslươngsthực thật nhiều, không phải cho bản thân mình mà cho anh em đồngsđộisđ[ngs]hiếnsđấu ở nhữngsđâusđósx[stítsmùstắps\ênski[sđại ngàn.

Chúng tôi chẳng biết gì mấy về tình hình chiến sự. B52, B57 ném bom uỳnh uỳnh xuống nhữngsđâusđós]ósvẻ xa vô chừngtsChư[s\[osgiờ vùng này bị bom. Thỉnh thoảng có thằng C123 mò lên rải chấtsđộc làm trụi lá rừngsnhưngs]hẳng hề hấn gì lắm tới sắn lúa của chúng tôi. Ngay cả thời kỳ bọnssưsđoàns4sMỹ mở trậns]ànsĐông Sa Thầy, ở đâys]ũngs]hỉ nghe tiếng súng cỡ lớn. Cuộc sốngsnhưsvậy, anh thấysđấy, thật não nềtsNhưsbị bỏ quên, trong khi sức lực ngày một kiệt. Gánh nặngsnươngsrẫy bẻ oằn sốngslưngtsThân thể bị xô lệch. Mặt mày dệch dạc, già sụmsđitsLínhstrángsở Cánh Bắc B3 gọisđâyslà trại Bảy chú lùn.

- Bảy chú lùn? - Tôi hỏi lại.

- Phải! Bảy, là kể cả Y Nua nữa. Còn lùn thì chả hiểu sao anh em họ gọi thế. Lâu ngàysthànhsqu_nvs[is]ũngsgọi thế cả. Trại Bảy chú lùn.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

- Thế có nàng Bạch Tuyết nào không? - Tôi hỏi, hoàn toàn khôngs]ósýsđù[s\ỡn.

Mộc không trả lời, tiếp tục kể: - Bảy chú lùn, gọi thếvsnhưngskhistênsấysđãsthànhsqu_nsthìsđãs]hẳngs]ònsđủ bảy.

Sau Y Nua, là Tý. Chếtsnăms64tsCũngs\ị ]âysđètsChết vậy khổ lắm. Hệtsnhưsnh[uvs]á]sanh ấyslêns]ơnssốtslú]sđ[ngsphátsrẫy. Cây gãy, chuyểnsrăngsrắ]vsnhưngsmắt hoa, chân tay run giậtvsđángslẽ tránh sang trái lạis\ước sang phảitsMàskhis]hư[stắt thở thìs]hư[sthể nhấ]s]âyslênsđược. Trông sợ lắm. Cằm run bần bậtvsrăngs]ắn nát môi, tóc bết vào trán, và máu thì không rỉ một giọt, mặt tím thâm, và tỉnh táo, chịu trọns]áisđ[us]hosđến lúc chết. Mọisngười xúm quanh, bất lực. Sang mùa khô 65, Tâm lạis]ũngs\ị y thế. Sốtsrétvsđóismuối, làm lụngskhôngsngơivssức kiệt…sNguyênsnhânst[isnạn là vậy. Biết vậy chứ làm thế nàosmàstránhtsĐếnsnăms67slại chết thêm Hinh. Nguyên do thế này: tớisnămsđóvsđànsh_os]ủa trạis]húngstôisđãshơnstrăms]onvsnuôisthả bên kia suối. Vì vậy hổ ]ũngs\ắtsđầuslượn lờ ngoài ngõ. Cuộc chiến giữa chúng tôi với bọn chúng ác liệt, kéo dài, có thể nóisđẫmsmáutsNhưngsHinhskhôngsphải bị hổ vồ mà vì cháy rừng…

Mộc ngồi lặng một lúc.

- Tối ấy, con heo nái khá nhất của trại bị hổ công mấttsĐiênsruột, tôi và Huy xách súngsrượt theo dấu máu quyết khử bằngsđược con quái vậttsHinhsđ[ngssốt nên ở lại trông trại. Gần sáng, thì hạ được con hổ già ấy, khiêng về. Nử[sđườngvsđ[ngsqu[snúivstrông về phía trại mà sữngsngườiusmànsđêms\ầmsđỏ, phồng lên một mảng. Liệng con thú xuống cái phị]hvs]húngstôisđâmsmìnhs]hạy, cắt chéo rừngstr_sg[ivs\ăngstuốt qua hố lầy bãi sình, mộtshơiskhôngsnghỉ, bổ về nhà. Khu bên này suối: nhà ở, bếp núc, lò rènvsvườnsongs]ònsnguyênvsnhưngs\ênski[ssuối vớiskhoslươngvskhosthực phẩm, giống má, chuồng trạis]hănsnuôisthìs]háysrụi. Có thể từ đâyvsqu[smànskhóivstrôngsthấy dải đồi bên bờ đôngsS[sThầytsNghĩ[slàsđêmsấy lử[sđãsngốn ngon ba chục héc ta rừng dọc bờ tây Sa ThầytsCũngslàskiểus]háysvòngstrònsnhưngskhôngsphải từ tâm cháy ra mà từ ngoài cháy ậpsvàosnhưslốist[sđốt rẫy. Thêm nữa, lửa còn từ ^ướisđất cháy trồi lên. Lá mụ]vsmùnskhôs^àyshơnsnử[sthướ]vsđủ độ lửa mà bùng cháy lên thì khác nào bị tẩm xăngtsLại không may phảisđêmstrờisđộng gió. Lố]sxoáysnhưsrồng vặn, cuộn tròn lấy tán rừng. Mất ba ngày lội trong tro nóng, mới tìm thấy chút hình tích của Hinh ở gần chỗ vốnslàskhoslươngsthực. Cậu ấy muốn cứu kho và cứusđànsh_osnênsđãsliều mình với lửa mà sứ]sthìsđuối không thể chọi nổi với vòng vây thít lại quá nhanh và hung tàn nhưsthế. Vậy là, sót lạistrênsđời, tôi, Huy, hai thằng…sThế mà, cuốismù[smư[s68vskỷ niệmssáusnămskếtsnghĩ[svườnsđàovsđếnslượtsHuyvsngười anh em thứ sáu của tôi bị một ]ơnssốt ác tính vật ngã ngoài rẫyslú]sđ[ngs]ùngstôislàms]ỏ lúa.

- Thế không có lự]slượng bổ sung hay sao hả anh? - Tôi thì thầm.

- Cáisgìs]ơxsBổ sung ấy à, bổ sung! - Mộc phẩy tay - ở B3vs]á]sđơnsvị chiếnsđấus]ũngsítsngh_sđến chuyệnsđóvshuống hồ một trại tăngsgi[sở tuyến sau.

Một lúc trầm trong im lặng rồi Mộc nói tiếp:



http

://da

ta4u

.com

.vn/

- Cái việc bổ sung quân số mà anh hỏi ấysmàsthìsđúngslàs]hẳngs]ósđâutsNhưngss[uskhi Huy chết rồisthìs]ũngskhôngsphảislàstôisđãssống một mình cô lẻ. Nếu mà phảisnhưsthế, có lẽ tôisđãs]hẳng đủ gan trụ lại xó này. Thật ra thì cô ấysđãs]ósmặt ở vùng này từ trướ]sđóvskhistrạis]ònsđược ba anh em. Hồi bấy giờvsđường dây giao liên từ Tà Xẻng vào Khu Sáu, cắt qua B3, có mộts ]ungs lượnsđến gần trại chúng tôi. Trạm giao liên kiêm bếnsđòs ở ngay sát chỗ tôi và anh gặpsnh[usđóts Buổisđầu, giao liên là hai cậu người Bình Thuận, sau thêm cô ấytsNgười Hải Phòng, tên là Nga, vốn là thanh niên xung phong ngoài 559.

Một hôm, chiều tối, từ ngoài rẫy một mình trở về muộn, tôi sững ra, không tin vào mắt mình nữ[tsCănsnhàs]húngstôisđâyssángsánhsđuốc. Tiếngsđànsghit[vsrồi một giọng con gái cất cao, hát lên bài hát củ[sth[nhsniênsxungsphongus�Đời chiếnsđấuvsđời gian n[n…snhưngshỡi tuổi trẻ đẹpstươivshạnhsphú]strongsđời là chiếnsđấu…�sTôis^ừng ở ngưỡng cửa. Cuộc vui kéo dài có lẽ đãskháslâusrồits�Đồng chí Nga, giao liên T65, từ nay là hàng xóm củ[s]húngsmình�vsHuysgiới thiệu cô gái lạ với tôi. Một cô gái trẻ măngvsngườis ][ovs ]ânsđốivsnước da bánh mật, tóc tếtsđuôis s[mtsCôsngừng hát. Khuôn mặt thanh tú hết sứ]sư[snhìnsthoáng vẻ bẽn lẽnts�Ôivstừ nay những gì rồi sẽ đến với cánh t[sđâyshả các bạnx�vstôisthầmsnghĩts�Nămsthángsvinhsqu[ngvskhổ đ[us\ất tận…�vs]ôst[slại bậts^âysđànsvàshátvsngười uốn éo, mặtstáisđivsmắt vừa rực lên vừa tối lại, và giọng hát thì tuyệt hay, khi vút cao khi bất ngờ tắt lặng.

Chosđến tận bây giờ, những chiều từ rừng trở về muộn, tôi lại thỉnh thoảng thình lình trông thấy buổi tối ấy, nghe thấy tiếng hát ấy, và nhắm mắt lại tôi nhìn thấy các đồng chí, nhìn thấysNg[…

Cuốisnăms67vstrongsmột chuyếnsđư[skhá]h về Ân Cố]vsh[isđồng chí nam ở T65 bị bọn thám báo Mỹ phục kích giết chếttsCũngsthờisgi[nsđósở đâysxảy ra trận cháy rừng, chúng tôi mất Hinh. Lử[s]ũngshủy luôn toàn bộ nhà cửa lán trại của trạm T65. Tôi mời Nga chuyển vị trí trạm vào trong trại ở chung vớis]húngstôitsNhưngsNg[stừ chối, vàsnhưslàsgiận gì chúng tôi, cô di hẳn vị trí của cô sang bờ đôngtsVàsthư[shẳnsđislại.

Giữa tôi và Huy, ai buồnshơnvskhósmàs\iếtsđượ]tsNhưngs]óslẽ tôi thì cứng rắnshơnsmột chút, còn Huy mềm yếushơntsHuysvốn thổi tiêu rất hayvsnhưngsítsthổi và từ lâu đãskhôngsthấysnhìnsngósđến. Vậy mà bây giờ, tiếng tiêu của Huy ngày ngày nghe cất lên bên bờ sông trong bóng chiều chạng vạng, làm nhau ứ[snước mắttsTínhsđãslặng lẽ, Huy càng trở nên lặng lẽ hơntsVàstôisthìs]ònsthỉnh thoảng sang sôngsthămsNg[vslàmsviệc này việc nọ giúp cô, chứ Huy thì không một lần. Những khi họa hoằn có Nga s[ngs]hơivsysnhưsrằng Huy bỏ đis]ố tình tránh mặt.

Mù[smư[s68vsNg[skhôngsrútsqu[sLàosnhưsmọisnămtsCôsđược lệnh chốt lạivsnhưngstrên chẳngs]ònsngười nữ[sđể điều thêm về trạm. Một mình Nga một cung trạm giao liên.

Bữ[sHuysqu[sđời, tôi không thể kịps\áostins]hosNg[tsNhưngvskhôngshiểu bằng cách nào mà Nga vẫn hay tin. Chiều hôm sau, mặ]s^ùsđ[ngslũs lớnvsNg[squ[ssôngtsTrước



http

://da

ta4u

.com

.vn/

tiênvs Ng[s vàos khus nghĩ[s tr[ngs ]ủa trại viếng mộ Huy và nhữngs ngườis [nhs _msđãskhuất của tôi. Rồi cô vào trạistìmstôitsCôsnóius�Từ nay, em sang ở ]ùngs[nh�tsTừ đấy, trại Bảy Chú Lùn và trạm T65 là một.

Cũngs]ănsnhàsnàysđâyvsnhưngshồi ấy là nhà âm. Tôi gian bên phải, Nga gian trái. Gian giữa này dành choskhá]htsKhá]hsvàovskhá]hsr[s th_osđường dây của Nga sống chủ yếu bằng nguồnslươngsthực của trại. Nhữngsngàysmư[slớn tôi chốngsđòsđư[sNg[svà nhữngsngười khách củ[s]ôsvượtslũsS[sThầy. Nhiều lần theo yêu cầu củ[sNg[vstôisđiscả đòs^ọ]tsNhưngs]àngsngàysngười nhập trạmsvàoskhusSáus]àngsthư[shơnvsngười từ đósra lại càng ít nữ[tsNg[sthường xuyên ở trạitsCôsđảm nhận tất tật những việc ở nhàsđể tôi chuyên tâm hoàn toàn chuyệnsnươngsrẫy. Những việc ở nhà vừa không kém cực nhọc vừa lách nhách: sấy sắn, sấysmăngvsphơis]ávstưới rau, trừ mối mọt cho các sạp kho, trông nom gà lợn…sNhững khi tôi ốmsđ[uvsmàs^ạosđóssức kiệt quá rồi, tôi ốmsđ[usluônvsNg[s]hăms\ẵm, nâng giấ]s]hostôisvàsđôiskhislênsrẫysth[ystôitsThươngsnh[uvsgần gũisnh[usthế vàstrongs]ôsđơnsđèsnặng, giữa hoang vắngsđêmstrường, vậysmà…sTôisrất hiểu. Không phải là không chịusđựng nổisnhưngsNg[sngánsvôs]ùngsloại công việc của chúng tôi. Thêm nữa, tình hình chung trên chiếnstrường dằn ép nặng nề tâm trạng Nga. Thời kỳ sau Mậu Thân ở B3 ra sao có lẽ chẳng cần phải nói nữa, mà ở Khu Sáu thì thôi càng miễn phải luận bàn. Nói chung là tốistămsmùsmịt. Tình hình ở đầusđường dây và ở cuốisđường dây thế nào, tạisđâys]húngstôis]hỉ có thể phỏng chừng. Và anh có thể tưởngstượng nổi là suốt cả mộtsnăms1969vs\[strămssáusmươislămsngàysđêmvs]hỉ có tôi với Nga, Nga vớis tôitsLươngsthực tích trong kho, trong vự[skhôngs]ósđơnsvị nào đếnslĩnhtsBởisvìslàmsgìs]ònsđơnsvị nào nữa trên Cánh Bắc này. Tạt cả sang Miên, hoặc rút hết xuống Cánh Nam rồi.

Tôi thì chẳng nói làm gì, hẳn là còn quá cả YsNu[sngàysxư[vsnhưngsđếnsNg[s]ũngsbắtsđầu phải cảnhsrá]hsrưới tới mức hở hang. Tình cảnh ấy, tôi thấy rõ, với tôi nặng nề một thì với Nga nặng nề mườitsCôsđ[uskhổ, cảm thấy bị cầm chân, bị bỏ quên, và dần dầnsnhưslàs]ôs\ắtsđầu oán giậnstôitsNhưngsđiều làm tôi ngạishơns]ả là khi thấy ở Nga chớm dần lên những biểu hiện của tâm trạng lầmslũivsusuẩn của chính tôi. Sự giống nhau dần dần ấy khiến chúng tôi thêm lặng lẽ x[s]á]hsnh[utsYsnhưstôivsNg[s]ósthể không hé nửa lời trong một tháng, hai tháng, nếu không nói rằng sẵn sàng im lặng cả đờitsNhưngstôislàsđànsôngvsvả chẳng bản tính có lẽ đãssẵnsnhưsvậy, còn Nga thì đâusphải thế, cho nên rõ ràng cuộc sống ru rú một xó rừng này và sự tiếp xúc lâu dài vớistôisđãstànshại tâm hồn cô. Ý thứ]sđiều ấy nên quả tìnhs]ũngskhông khó gì lắmsđể có thể tự nén mình trong nhữngsđêms^àisth[osthức, nghe rõ tiếng Nga trở mình trên võng ở gó]ski[s]ănsnhàvs]á]hsvõngstôis]hỉ mấys\ướ]tsNhưngs]óslắm khi, chẳng hạn, từ trênsnươngstrở về muộnshơns\ìnhsthường, từ xa nhìn thấysNg[sđứng ở cổng trại mỏi mắt ngóng lên rừng chờ đợismìnhvsh[yskhissănsđượ]s]onsthúvsđủ chấtstươis]hos]ả tuần, hay kiếmsđược quả \ưởi rừng về tặng, thấy Nga vui thích, tôi lại tự dốislòngtsĐôiskhivsbất chợts tôisnhìnsnhưsnuốt lấy cô, thật không thể nàosnóiskhá]s được, khi thì nhìn ngắmslénslúttsVàsnhưsvậy là hạnhsphú]vsh[ysnhưsvậyslàsđ[uskhổ, tôi chẳng biết…



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Rồivs\ướ]ss[ngsnăms70…sHômsấyslàsngàysđầusnămvslầnsđầu tiên sau suốt mộtsnămsròng có nhữngsngười khách tìm tới trạitsĐós làsmột tốp ba trinh sát viên của trung đoànsPlâym_. Họ đisđâuvs làmsnhiệm vụ gì, chúng tôi không hỏi, họ ]ũngs]hẳng nói, songsđãslàslínhssưs10vslại là trinh sát, ắt là phảisđisvìsnhững việc quan trọng. Chắc chắn sự xuất hiện củ[s\[s]hàngsquâns\áosđẹpstr[ivs^ũngsmãnhsnàysphải báo hiệu một thời kỳ mớisđ[ngstới trên Cánh Bắc B3.

Tôi cấp cho họ lươngsthực và thực phẩmskhôsquáslượng mà hậu cầnssưsđoànsyêuscầus]hivsvàs]husđáovstôis\ảo Nga tiễn họ qua sông. Sang sông, Nga còn tiễn họ đisx[shơnsnữa, thêm mộtsngàysđường về hướngsĐắc Xiêng.

Từ s[usđóstìnhshìnhsở B3 bắtsđầus]óskháslêntsCá]sđơnsvị chiếnsđấu bắtsđầu cử người tới nhậnslươngsthực ở trại chúng tôi. Hậu cần Mặt trậnsđiều lự]slượng về hỗ trợ tôi thu hoạch gấp toàn bộ ]á]snươngslú[svàsrẫy sắn của vụ ấytsCũngsthời gian này dọc theo đôis\ờ Sa Thầy mọc lên thêm một vài trạistăngsgi[skhá]t

Gian nan khổ cực vẫn xầm tối núi rừngsnhưngssầus thươngsđãsvơisđỡtsĐêmsđêmvstiếng quân trẩy dọ]sđườngsmònskhơis^ậy niềm hy vọng ở ngàysm[itsNgười con gái tươisđẹp và sôi nổisngàysnàosnhưsđ[ngs^ần dần thức tỉnhstrongsNg[tsĐãstrở lại những buổi tối Nga sẵn sàng cầm lấys]âysđànsvàs]ất lên tiếngshátsđể ]hàosđónsvàstiễn biệt bạns\èvsđồngsđội tứ phươngs^ừng chân trong trại. Tuy nhiên, lòng tôi thắt lại. Tiếng hát củ[sNg[shômsn[ys]ònsđâusâmsđiệu phấnskhí]hsngàystrước mà buồn vô hạn, buồn nhưs tiếng tiêu của Huy ngày nào. Và những bài ca của các trinh sát viên - những chàng trai cảm tử - là những bài ca mà Nga chọnshátts�Bạnsđờisơivsđêmsn[yslần cuối, tôi còn ngắm vừngstrăngstrênsđỉnh núi Ngọc Bờ Biêng…� Đối với tôi, vốnsđãs^ịu dàng giờ đâysNga càng dịus^àngshơnvsthânsthiết và quyến

luyếnshơntsNhưngs]hẳng cần phải sâu sắc gì lắm, nông cạn và kém từng trảisnhưstôis]ũngsđủ nhạy cảmsđể biết rằng giữ[sh[is]húngstôisđãs]ósmộtsngười thứ ba vô hình. Ngườisđósđãsđộc chiếm ở Nga tất cả những tình cảm mà lòng tôi bấy lâu mòn mỏi chờ mongsđược có. Bằng chứngsđầu tiên là việc, mặ]s^ùsđườngs^âysđisKhusSáusqu[sngả nàysđãs\ị bãi bỏ vàsđãs]óslệnh của Tổng trạm rút Nga ra Tà Xẻngvsnhưngs]ôsnấn ná, rồi cuốis]ùngslàmsđơnsxinsđược ở lại B3 một thời gian nữ[sđể giúp trạistăngsgi[tsTôiskhôngsthể tự huyễn hoặc rằngsNg[s]ưỡng lệnhstrênsnhưsvậy là vì tôi. Tôi biết, họ đãslấy trại �Bảys]húslùn�snàyslàmsđiểm hẹn. Và, bằng chứng nữ[slà…

Mộc xòe rộngsh[is\ànst[ystosxùvsđặt ánh mắtsvàosđósnhưsnhìnsngắmvssămssoivs]ổ rụt lại, vai so lên một cách xấu xí, rồi không nhìn tôi anh kể tiếp:

- Năms70vsrốt cuộc vẫn là thời sau Mậu Thân. Nhấtslàskhismù[smư[sđến. Một mùa mư[s^àis]hư[stừng thấytsCháus\ésr[sđờisvàosđầu tháng Chín. Mặc dù bấy giờ bên bờ ĐôngsS[sthầy, cách trại chúng tôi nửa ngàysđường, ở trạistăngsgi[stỉnhsđội có mấy chị người QuảngsĐàvs nhưngs vìs suốt mấy tuầns trướ]s đós tôis khôngs^ámsđể Nga lại một mìnhsnênskhôngss[ngsrước các chị ấy về ém sẵn ở đâyt



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Thành ra, vậyslàvs]hínhstôisđãsđỡ ]hos]háusr[sđời, giữa mộtsđêmsmư[slụt trời anh ạ. Đãsđànhslàsrất cự]vsnhưngsm[ysmắn mẹ tròn con vuông. May mắn nữa là vào tiếtsđósviệ]snươngsrẫysđãstàmstạmsnênstôis]ós^ưsthờisgi[nsđể ]hămssó]sh[ismẹ con.

Suốt mấysthángsmư[sítsngười qua trại, hầusnhưs]hỉ có ba chúng tôi quấn quýt bên nhau. Cháu bé trở thành cuộc sống chung của tôi và Nga. Chúng tôi nói nhiềuvs]ười nhiềushơnvs \àns\ạc, tranh luận và cãi nhau, giận dỗi nhau nữa quanh chuyện sức khỏe, chuyện kiêng khem, chuyệnsđồ ănsthức uống cho con bé. Hạnhsphú]sxáosđộng đời tôi, và hạnh phúc tộtsđỉnh, thực thế, là vào một tối gần giốngsnhưstối nay, tháng 11vsmư[s lật mùa. Nga ẵm con ngồi trên võng, còn tôi bên bàn. Mộts ]âysđuốc, một ngọnsđèntsNg[sngước mắtsnhìnstôivsđư[st[ysvénsnhững sợis tó]sm[isrũsxuống má và nóius�AnhsMộc ạvs]ons\ésđược hai tháng rồi màsmìnhs]hư[sđặtstêntsEmskhôngsnghĩsr[s]áistênsnàos]hosh[yvs[nhsx_m…�sRất lâu, tôi ngồi lặng, chẳng nói nên lờitsThươngsh[ismẹ con vô chừng, và tự thươngsmìnhsnữ[sđến muốnskhó]tsTôisđặtstêns]háuslàsNươngt Nămsấy ba chục tuổisđầu, tam thập nhi lậpvs tôisnghĩ, có lẽ từ nay cuộc sống của

mìnhsđãsthật là cuộc sống mộts]onsngườitsNhưngsnghĩsvậy thôi, chứ sâu trong lòng vẫn tự biết chẳng phải thế đâut

Anh ạvs]hosđến lúc ấy mọi nguồns]ơnsnôngsnỗisđãsđến với Nga, tôi không hề hỏi, màsNg[s]ũngskhôngsthổ lộ.

Nhưngvs\ố củ[sNươngs làs[is thìs ]hínhs trongsđêmsNươngsr[sđờivs tôisđãs\iết. Trong ]ơnsđ[ustrở dạvsđãsgầnsnhưsmêssảngvsNg[sđãsgọi tên anh ấy, cầu xin anh ấy xuất hiện bên cô trong giờ phút ghê gớm ấy củ[sđời cô. Anh ấys]hínhslàsngười chỉ huy tốp quân \áosđãsxôngsđất trại chúng tôi hồisđầusnămtsTuysvậyvsđiều làm tôi choáng váng không phải là bản thân sự phát hiện ra bố củ[sNươngslàs[ivsmàs\ởi vì anh ạ, rấtslâustrướ]sđấy, tình cờ tôisđãsđược tin chắc chắn rằng chính trong chuyếnsđistrinhssátsđóvs]huyếnsđiscó ghé qua trại chúng tôi, họ vàosđiềusnghiênsĐắc Xiêng và không may bị lộ, cả ba ngườisđãs\ị giết. Bằng vào một linh cảm bí ẩnsnàosđóvsmặ]s^ùskhisđấys]hư[s\iết Nga có m[ngvstôisđãskhôngsnóis]hos]ôsh[ysh[ystins^ữ ấytsĐếnskhisđãs\iết bố củ[sNươngslàs[isthì tôi lại càng phải nhất thiếtskhôngsđượ]sđể Nga biết anh ấysđãs]hếttsTôisnghĩsvậy. Thế nhưngvsnỗi buồn, niềm mong nhớ của Nga ngày thêm da diết và não nùng. Cô già đivstrênsvừngstránsđẹpsđẽ bắtsđầu thoáng những nếpsnhănvsmástáislại và hõm xuống. Tôi tự nhủ là cần phải nói để chấm dứt sự trông chờ vô vọng củ[s]ôts�Ng[ysm[ismìnhssẽ nói�vstôisnghĩtsNhưngsngàysm[ivsrồi ngày mai nữ[squ[sđitsChostới một hôm có một đoàns^âns]ôngsngười Ba Na vào trạisđể gùi sắn khô ra mặt trận. Qua những lời chuyện trò của họ với nhau, tôi lõm bõm đoánsr[sđược rằng họ đ[ngsvuismừng vì cuối cùng thìstrungsđoànsPl[ym_slừngs^[nhsđãstừ thảo nguyên Cánh Nam trở lại vùng núi Ngọc Rinh Rua của Cánh Bắc. Khi hiểusđược ra cái bí mật quân sự bị lộ bem này bất giác tôi lặngsngườisđisvìs]hợt nhớ rằng Nga của tôi rất sõi tiếng Ba Na.

Tôi không lầm. Ngay buổi tối hôm ấy, Nga nói ngày mai mẹ con cô sẽ từ giã tôi, sẽ đivsđisx[tsT[isùvsmáusnhưsđôngslại, tôi nghe mà không nghe gì hếttsTưởngsnhưssẽ phải gầm thét lên, vậy mà lạ s[ovshoànstoànslãnhsđạm, bình thản tôi bảo việ]sđish[ysở tùy



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Nga, cô không thuộc phiên chế của trại này, và tôi bảo, vì tối nay, ngày mai phải lên rẫy mía coi chừngsvoisđànsvề phá nên xin có lời từ giãstrướ]vs]hú]slênsđường bình an. Nói rồi, tôi ra khỏi nhà, bỏ lên chòi canh trên rừng.

Nhưngssángshôm sau, chẳng hiểusnghĩsngợi thế nào, tôi trở về trại với một huyễn cảm rằngsđãskhôngshề có sự chia tay nào cả tốisqu[tsNhưngvsNg[sđis rồi, bế theo bé Nươngvs để lại trên bàn mộts phongs thưvs ]âys đànvs ]hiếc võng dù. Mặt trờis đ[ngs lênvskhoảng chừng sáu giờ, rừngsđ[ngs t[nssươngtsLòngsđầy tuyệt vọng, tôi lao mình ra phía bờ sông. Dù sao trờis]ũngsđãsmộts]hútsítsđộng lòng: chẳng những tôi lần trúng lốisNg[sđismàs]ònsđuổi kịp khi hai mẹ con vừa ra tới giữa sông.

�Ng[…[-a-[tty�vs từ trên bờ dốc cao, tôi gọi. Tuy còn bị mây che mờ nhưngs vừng ^ươngsđãsvượt khỏi mái rừng. Mọi vật nhuốm màu hồng thắm: cây cối, bờ sông, mặt nướ]tsĐịus]onstrênslưngvsNg[ssững lạisđứng im giữa dòng. Tôi chạy xô tớivsđạpsnước tung tóe. Mùa khô, tháng Chạp, Sa Thầy ở đoạn này chỗ sâu nhất không quásđầu gối.

�S[oslại bỏ đixsS[oslại bỏ đixs- Tôi chạy tới gần Nga, miệng rên rỉ, chân vấp dúi dụi - Sao lại bỏ đisthếvsNg[y�

Nga quay lại phía tôi. KhẩusAKs\uôngstrước ngự]vsqu[issúngsnhưsxiết vào gáy cô. Dướis]hâns]húngstôisnước lạnh ngắt, chảy rào rào trên nền cát lấp lánh sỏi trắng.

�ĐừngsđivsNg[ys- Tôishãms\ước, dừng lại cách cô một sải ngắnsvàsđ[usđớn kêu gọi - Hãy ở lại chứ _msđisđâusđược, tìm ai, ở đâuvshảx�s�Mẹ con em phảisđivstốisqu[s_msđãsthư[s]ùngs[nhsrồismà�vsNg[strả lời với giọng gầnsnhưsthờ ơvsh[ist[ys\uôngsthõngt �Tại sao? - Tôi quát gào lên - Hãysđãs]ósđiều gì làm cô phật ý, hảx� Nga lắ]sđầuusKhôngtsAnhsđừngsnghĩsthếtsCósđiều, em không thể. Hãy tha lỗi cho em.

�Ng[ys- Tôiskêuslênsvàsđấm ngực - Hãy quay về ngay. Làm khổ ngườist[snhưsvậy là đủ rồisngh_s]hư[tsQu[ysvề đis_mvsNg[y�

Nga im lặng. Tôi ngập ngừngsđứng nguyên tại chỗ. Chúng tôi nhìn nhau.

�Ng[sđistìmstrungsđoàns66sphảiskhôngx�s- Tôi hỏi.

�VângtsEmsth_os^ấusđoàns^âns]ôngstìmstới hậu cứ trungsđoàns- Ng[sđápskhẽ - Các anh ấy vừa từ Cánh N[mslên…sĐãstừ lâuvs_msngh_sngười ta nói anh ấy không còn nữa. Cả anh, chắ]s[nhs]ũngsđãs\iết cảtsNhưngvs[nhsMộ]vs[nhsngh_s_mvs[nhsđừng tin lờisđồn đó…sNhấtsđịnh, anh ấy còn sốngy�

Tôi lẳng lặngsđứngstrước cô, hồi lâu mớisnóisđược nên lờius�Nhưngstại sao lạisđư[sNươngsđixsĐườngstrườngsnhưsthế làm sao mà chịu nổi…sVàsnỡ lòng nào Nga xử với tôisnhưsvậytsĐư[s]ả Nươngsđi…sKhôngsđể tôistrôngsnomsđược sao? Rồi sau này thì tùy, về màsđón…sĐể con lại, Nga. BởisvìvsNươngs]ũngslàs]onstôismàsNg[sơi�t



http

://da

ta4u

.com

.vn/

�Đườngstrường và gian nguy thế này, mang con theo em biết sẽ khóskhănvsnhất là con nó phải khổ và chịu hiểmsnguytsNhưngvsgửi lại, biết rằng rồisđâys[nhssẽ về đâuvsphươngstrời nào mà tìm lại�…sNg[snóisnhosnhỏ, giàn giụ[snước mắtvs]úisđầu xuống.

�Về đâusưxs- Tôi nói - Còn về đâusnữa mà Nga hỏi. Rừngsnàyvsnươngsrẫy này, trại này và mồ mả [nhs_mski[…sHãysđể Nươngslại tôi nuôi nấng vớitsHãysngh_stôisđis_m�sTôisđư[sh[ist[yslênstrời và thiếusđiều quì xuống giữa triềnsnước.

Tôi run run bế lấys\ésNươngtsCons\ésvẫnsđ[ngsngủ say. Tôi qu[ysđivs ]hậm chạp \ước, sụ]snước ùng ùng. Lên bờ, nhìn lại, Nga vẫnsđứngsđóvs h[is t[ys ômsngực. Một niềm hy vọngsđ[us\uốt thọ]svàostimstôius�Cósthể Nga sẽ lội trở lại bờ này, sẽ về lại với mình, vớis Nương…�sNhưngs khôngvs lẳng lặngs Ng[s qu[ys đivs l_os lêns \ờ đông và rất nhanh, khuấtss[usđồi.

Nươngvsnhưsnhữngsđứ[s\ésngườisThượng, lớnslênstrênslưngs]h[smẹ cho tới lúc biết đivs\iếtsnói…sRồi chiến tranh kết thúc. Lầnslượt mọisngườisr[sđivsrời bỏ núi rừng, giã biệtsđời gian khổ. Và bây giờ cả ]onsgáistôis]ũngsthếvsvươn xa, bay cao, bỏ miền heo hút này lại cho quá khứ. Còn Nga thì thế là không một lần trở lại. Tôi thì thế, vẫn ở nguyênsđâyvsyslời thề xư[usđâyslàs]hiếnsđịa, là mồ mả [nhs_mvslàsđất sống mãi mãi của đời tôi, trại Bảy Chú Lùn này, dòng sông Sa Thầysnàyvsnơi mà Nga luôn luôn có thể trở về tìm lạisđượ]s]on…

Khuôn mặt thô nặng, dãi dầu, xạm cháy của Mộc không lộ nỗisxú]sđộng. Anh chỉ lặngsđitsDườngsnhưs]ả tiếngsđồng hồ trôi qua cho tới khi anh sực tỉnhsđứng lên.

Gần nửa giờ sau, anh lặng lẽ chia tay tôi ở bìa rừngsđầus]onsđườngsđất dẫn thẳng tớisđồn biên phòng.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Lá thư từ Quí Sửu

Đêm mùa khô ngắn ngủi, trôi qua chóng vánh. Suốtsđời, tôi không bao giờ còn

sống lại mộtsmù[skhôsnàosnhưsthế. Thời tiếts lơsđễnhvsđất trờismơsngủ. Tháng Chạp trong ngần. Tháng Giêng mở ravsphơnsphớt sắ]sho[s]àvstươismátsnhưslàsđãs]hớm vào mù[smư[tsB[nsđêmvshàngsđàns]ástrâustừ hạ nguồnsngược lên vậtsđẻ quẫy những tiếng âmsv[ngstrênssôngsĐắc Bờ Là. Những vòng sóng lan trên mặtsnước mùa khô phẳng lặng, ì oạp vỗ nhẹ vàos đôis \ờ. Mùa khô mà hầu nhưs khôngs thoảng một luồng khí nóng, suốtsđêms]hỉ những làn gió nồm nam chan chứa hạnh phúc hòa bình, từ ngoài xa thẳmsrườisrượi thổi về, dào dạt rừngs]âyvsđồisnúivslòngsngười.

Bên bờ đôngsĐắc Bờ Làvshướng vừngs^ươngssẽ mọc, màu trời thắm dần lên. Bóng đêm mau chóng bố]sthànhshơis\[yslàslàsmặtsnước và nhẹ nhàngst[nsr[s^ưới vòm xanh trongslá]sđá]snhữngsđámsmâysđỏ. Phong cảnhsđôis\ờ thức giấ]tsĐồi núi trập trùng. Mặt trời hiện lên, sắc hồng lộng lẫy. Gió mai lộng thổisvàsánhs^ươngs\ừng chiếu.

Cái trần gian khổ cực, sứt mẻ và xém cháy, thấmsđẫmsđ[usthươngsnàysvậy mà vẫn ]òns trĩus nặng bao nhiêu là sinh lực và vẫn còn ham sống biếts làs nhường nào. Tôi ngước nhìn lên theo cái bóng vụt qua của một con chim bồ chao. Bầu trời mùa khô mới trong buổis\[nsm[isđãs ][os lênsvòi vọi. Một bầu trời bình yên, câm tiếng súng, ngời sáng và quặnsđ[utsMột nỗi quặnsđ[ushầusnhưssuôngsrỗng, hầusnhưskhôngsûyênscớ và hầusnhưsngớ ngẩn, vặn trái tâm hồn tôi.

Tưởngsnhưs làs trongsmơtsNhưs làsmộtsđiềuskhôngs tưởng. Lẽ ra, chính vào lúc này đâyvskhuýp từng giây theo thời gian biểu của chiến hào, những dàn pháo bầy ở Biệt khus24svàs]ăns]ứ Bãi Ủisđãsđến giờ khai hỏa. Hàng chục họngs105s lysđồng loạt cất tiếng gầm. Luồngsđạn xé trời, rùng rợn hú lên, kinh hoàng giáng xuống. Loạt thứ nhất rồi cấp tập ngay loạt thứ hai, thứ ba, sấm vang chớp giật. Buổis\[nsm[is]hư[st[nshếtssươngsđãsng[yslập tức bị nhậns]hìmstrongskhóisđặ]sđ_nsngòmt

Mộtsngàystrêns][osđiểm 400 bao giờ ]ũngsmở mànsnhưsthếvsvàsnhưsthế mới chỉ là khúc dạosđầutsBomsđạn Mỹ thì vô thiên mà ngày thì rất dài.

Cóskhisđànskhustrục tràn tớistrongsđộishìnhsđôngsngịt, choán lấy bầu trời, nhất tề cắts \omts Cós khis ]húngs \[ys đơnshoặc thành từng cặp, dai dẳng quầns đảos trêns đầu ]húngstôivsnhưslàs]hơistròsđusqu[ytsRồi bất thình lình chúng lật cánh, sấpslưngvsrống lên, cắm mặt bổ nhào. Những trái bom bắt nắng, sáng loáng, to ra rất mau, nặng nề hú lên, rợn óc. Chỉ đếmsđược tớisnămvs\omsđãs]hạmsđồitsSườnsđồi bị xô lệ]htsĐấtsđásvỡ toạc. Hầm hố, công sự co giật, chồm dựngslênsnhưsnhững chiếc mảng xoáy tròn trong sóng nổ. Mỗi chiế]sAD6sth[sđược từ mười tớish[ismươisquả \omsnhưngsmỗi lần bổ nhào chúng chỉ xài dè sẻn hai quả, thậm chí một. Thỉnh thoảng một chùm bốn trái napan, bọc kín mỏm A củ[sđồi 400 trong biển lửa. Khi bọnsphis]ôngsđãs]háns]hêvs\[ysgiãn ra thì lại tới phiên bọn pháo thủtsKhisđại bác chuyển làn thì thiết giáp và bộ binh



http

://da

ta4u

.com

.vn/

vào trận. Cứ vậyvsròngsrãshơnsthángstrời, không ngừng nghỉ, tiền pháo hậu xung. Nếu không nã pháo thì chúng dội bom. Không dội bom thì chúng nã pháo. Rồi ào ạt xung phong. Từ ]hânsđồi xông lên và từ bên mỏmsBsđối diệnsvượt yên ngựa tràn sang.

Không phải chỉ một lần trậnsđịa của chúng tôi trên mỏmsAs tưởngsđãsphảismười mươismấtsvàost[ysđịch. Bọn lính xung kích, ngực áo phanh rộngvsđầu súng gắnslêsđãsliều chếtsnhàosđược xuống chiến hào, những trái u ét củ[s]húngsđãs lộc cộ]s lănsvàoshầm chốt. Chỉ bằng vào nỗ lực cuối cùng, vận hết sức bình sinh gồng lên sống mái giáp lá cà tử chiến, chúng tôi mớisđẩys lùisđược chúng. Hầusnhưsngàysnàossườnsđồi ]ũngsl[sliệt xác chếttsB[nsđêmvsđược dọnsqu[ngsđismột phầnvsđến chiều hôm sau lại la liệt, chồngsđống, bố]smùitsĐủ loại sắc lính ngụysđãsth[ysthế nhau tấns]ôngstrungsđội tôisvàsđãskế nhau nộp xác lại trên dố]sđồi 400. Bọn dù thế chân bọnstrungsđoàns45vsrồi tớislượt bọn biệtsđộng biên phòng, rồi lại bọn dù, và cuối cùng, gần Tết, là những tên lính cao lớn, lầm lỳ, cực kỳ hung hãn mang phù hiệusđầu lâu củ[strungsđoàns53t

Về đêmvspháost[spháosđị]hsnhưslàs\ảo nhau tạmsnươngst[ysvớisđồi 400. Nhậnsđạn ^ượ]vs]ơmsnướ]vsđónsquâns\ổ sungvsvàsđư[sthươngs\inhstử sĩsxuốngs�kiềng�vs]húngstôisđềuslàmstrongsđêmtsTrongsđêmvs]húngstôisđàos]hiến hào và dựng hầm chốt mới thay cho nhữngs]áisđãs\ị bom pháo ban ngày múc khỏi mặtsđất. Ở bên kia yên ngựa, bọn ngụys]ũngssuốtsđêmsthìnhsthị]hsđàoshầmsđàoshố, sửa sang công sự và thu nhặt người chếtvsngười bị thươngtsGiữ[sđêmstối, tiếng rên la vật vã, tiếng kêu khóc và cả sự giãy chết nữa không ngớt vẳngsđếnst[is]húngstôisngh_snhưstiếng những hồnsm[sđ[ngsnấc nghẹntsSườnsđồi thành bãi tha ma lộ thiên với dập dờn hình bóng của bọn lao công đàos\inhtsChúngstôis]hỉ ghìm súng canh chừng chứ không bắn vào những tên phusđònskhốn khổ ấy, mặc dù lắmskhis]húngsmòsđến rất gầntsThươngsvongsnặng nề của kẻ thùskhôngsgiúpsngười ta nhẹ lòngvskhôngslàms]hos[isvuissướng hả hêtsĐêms^àischiến tranh dọc hai bờ Đắc Bờ Là dẫu vẫn nhoàng nhoàng lên chớp lửa B52 và vẫn rền vang những tiếng nổ chuyểns đất, vẫn là mênh mông mờ mịt câm lặng một cõi thươngstâmsvôs\ờ khiếnslòngsngười se lại.

Nhưngssángsr[vsnhững hồn ma bấy nát hồisđêmslạisngó]sđầu dậy. Lại pháo, lại bom, lại nhữngsđợt tấn công thí mạng. Bị bắn chếtsnhưsrạ, tả tơivsxơsxá]vstưởngsđãsphải cạn sức chịusđựng, phải tan tác, quị liệt, bọn lính chiếnstrungsđoàns53svẫn tuân lệnh chỉ huy, nghiếnsrăngvsù[s lênvshứngsđạn. Không còn là chiến trận nữa mà là tự sát hàng loạt. Khủng khiếpsđếnsđộ không thể nào tin nổi vào thực cảnh.

Thế mà rồisđộtsnhiênvs]ũngskhóstinsnhưsvậyvsđúngsvàosngàysÔngsTáoslênsgiời, tất cả dừng lại, yên lặng. Chấm hết. Cuộc chiếnsnhưs\ất ngờ hụts\ướ]vsrơislọtsvàoshưskhôngt

Chiến tuyến nguyên xi. Chúng tôi vẫn mỏms Avs địch quân vẫn mỏms Bts Nhưngskhông ai bắn ai, không thắng không bại. Và tuyệt nhiên không có tiếngsmáys\[ys]ũngstịnh không mộts pháts đạis \á]ts Cá]s đáms ]háys tàns lụi, mặts đất nguộis đism[us ]hóngtsToàn cảnh bãi chiếnstrườngsquásđỗi thanh bình, êm ả lụ[slàsnhưstrongsmột bức tranh thuố]snước.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Mấy ngày Tết, ngày nào thời tiếts]ũngstuyệt diệutsNgàysnàos]ũngstrongslànhvs]ũngstươissángsnhưs\[os\ọc trong hào quang. Hạnh phúc hòa bình ngân dài trong gió, rực sángs^ưới nắngvsnhưslàsmột niềmshưsảo có thể ngửi thấy, sờ thấy, có thể chạm tay vào được. Trên cao, bát ngát bầu trờisx[nhvsx[nhskhôngs tưởngvs thămsthẳm, không một gợnsmâytsDướisđồivs^òngssôngsĐắc Bờ Là mặtsnước màu lam nhạt, bình yên trôi chảy, trongsvòngsmười dặm không ngừng uốnslượn và gấp khúc.

Bên mỏm A, cờ GiảisPhóngsx[nhsđỏ sao vàng phần phật tung bay trên nóc hầm tiền tiêu. Cờ ba sọ]s\ênsđồisđốisphươngs]ũngsnosgióvs]ăngsphồng lên, cuộn cuộn vùng vẫy, nhưngs \ởi may bằng vải ni lông nên cờ ngụy kêu sột soạttsH[is \êns nhường nhau. Hàng ngày chúng tôi làm lễ chào cờ khi vừng mặt trời vừa mọc, còn mọngssươngvs\ênsđốisphươngsthìsmuộnshơnvskhismàsvừngs^ươngsđãs\ắtsđầu chói sáng. Lá cờ đại ba sọc ^ư[sđược từ từ kéos lênsđỉnh chiếc cột nhôm cao vót sáng lóe, trong tiếngshátts �Nàys]ôngs^ânsơivsquố]sgi[sđến hồi nguy biếntsNàos]ùngsđồngslòngsđivsđivsxásgìsthânssống…�

Trong buổissángsđẹp trời, vạn vậtsđềusnhưslângslângs\ổng bay, tan hòa vào không gian trong trẻo, ngay cả bản hành khúc kia của nhữngsngười lính ngụys]ũngsvậyvsnhưstự thoát ra khỏi những lời ca hungshăngvstừ tốn cất lên, nhẹ nhõm, trong lành, không gây cho tôi một cảm giác khó chịu rõ rệt nào. Và cả những tay lính trẻ đ[ngsgâns]ổ lên đồngs][sđóvs^ùsgìsđisnữa thì họ ]ũngskhôngs]ònshoànstoànslàskẻ thù gớm guố]snhưstrướ]sđâyvsgiờ đâyshọ làs�đốisphương�t

- Rốt cuộc thì tất cả bọns]húngst[sđâysđều con Lạc cháu Hồngvstuysđãstừng lỡ tay giếtsnh[uvsnhưngsmàstừ nay xin thề không bao giờ ]ònsđ[ngstâms\ắn vào nhau nữa! - Thiếu úy Duy chỉ huy toán lính bên mỏmsBvsđãsnhânslú]sngàsngàvs\ồng bột phát lời thiện chísnhưsvậy giữa thanh thiên bạch nhật sáng Mồng Một Tết.

Từ sángsđós tới sáng nay thiện chí của quân ngụysđãsđược ba ngày. Chốt ta chốt ngụy quân số ngang bằngvstuyslàstrungsđộisnhưngs]hỉ mườislămsngười. Tất cả những toánsxungskí]hsđôngsđảo từng áp sát ba mặtsđồisđềusđãsrútsđitsX_stăngs]ũngsđãslùisx[tsSườnsđồisđãst[nsmùisxá]s]hết, ở đôis]hỗ cỏ đãskịp mọc lên. Và trên cái yên ngự[strũngsxuống giữa hai mỏms][ovsnơismàsnhữngsngàystrướ]sđâysmáusngườistưởng chừng có thể ngậpsđến bụng chân, thì từ 29 Tếtsquânssĩsđôis\ênsđãs]ùngsnh[us]ất lên một cái nhàslánsmáistr[nhsđơnssơstr_snứa, gọi là nhà hòa hợp. Các chỉ huy cấp tiểusđoàns]ủa mỗis\ênsđãsđến dự khánh thành ngôi nhà lạ lùng ấytsNósđược coi là một bằng chứng cho sự thi hành nghiêm chỉnh lệnh ngừng bắn ở khu vực này.

Những cuộc gặp gỡ tại túp nhà ấy bắtsđầu từ đêmstrừ tịch. Mỗi bên cắt bốnsngười gác chốt, còn lại xuống yên ngự[sđónsgi[osthừa vớisđốisphươngtsNhưsthể h[isđội bóng đátsCố nhiên là tuyệtsđốiskhôngsvũstr[ngtsThoạtsđầuslínhsđôis\ênstá]hsthànhsh[iskhối, e dèvsgượng gạovsnhưngsvề sau chẳng ai ra lệnh, chẳng ai bảos[ivsđịch ta quây quần lại, trò chuyệnvsănsuống. Mâm cỗ chung khá là thịnh soạnsvàs]ũngslàsmột sự nhào trộn đị]hs t[ts Ngoàis \ánhs ]hưngvs \ánhs tétvs ]á]s thứ rau rừngs vàs ]ás tươis sôngsĐắc Bờ Là, những món khá]sthìsxư[sn[ys\ênsnàysnếmsđược của bên kia chỉ s[uskhisđãs\ắn chết nh[uts Nghĩ[s làs trênsmâms \àys hổ lốns đủ thứ đồ khôvs đồ hộp của Mỹ, của Liên Xô,



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Trung Quốc, của Thái Lan, của TầusTưởngtsRượu bia, trà thuố]s]ũngsvậy. Chúng tôi \ó]sĐiện Biên bao bạc mờisđị]hvsđịch mời lại chúng tôi thuố]sRu\isx[nhs�]hâns]os]hânsduỗi�t

Ngồi bên nhau, tất cả nhữngsngườislínhsđều còn rất trẻvssángslángvstươistắn và còn đầy sức vóc, mạnh mẽ, rắn rỏi, xạm màu nắngsgiótsNhưngstất cả ]ũngsđều gầy guộc, hốc hác, hằn nét kham khổ, trĩusnặng cực nhọc. Ngây ngất niềmsvuisnămsmới và hòa bình, râm ran trò chuyệnsnhưngsmàstuyệt nhiên không một lờisđụngsđến trận mạc. Nhưstất cả những kẻ ngày tết ngày nhất mà phảisx[sgi[sđìnhvs\inhslínhs]hỉ chuyện quê nhà kể cho nhau. Chẳng ai lên giọng phách lối, chẳngs[isđấu khẩu, chẳng ai lý sự. Không ai có thể cứng lòng cho nổi. Tất cả chan hòa trong một bầuskhôngskhístươngsthân thật lòng, một niềm thông cảm và cả một sự xótsthươngslẫn nhau nữa rất khó tả. Trướ]skhis]hi[st[yvsTh[nhvs][ssĩs]ủ[strungsđội tôi cao giọngsháts�ViệtsN[mstrênsđường ]húngst[sđi�tsMột tay tốt giọng của bên ngụysthìsháts�Đàns]himsViệt�svàs�Nối vòng tay lớn�tsLínhsđôis\ênshátsth_ovsvàs]ósnhữngsngườishátstrongsnước mắt. Quả thậts]ămsthùsnên cởi không nên thắtvstôisnghĩt

Trong lòng tôi sẽ còn mãi nỗi hoài nhớ �nền hòa bình Quí Sửu�tsSuốtsđời, tôi không thể nào quên những ngày Tết hão huyền và bi thảm ấy.

S[usđêmsgi[osthừa, thêm vài cuộc tụ bạ nữ[s^ưới nhà hòa hợpvstôisđãs]ósthể nhớ mặt biết tên, thậm chí biếtsđại khái tâm tính của tất cả toán lính trấn giữ \ênski[sđồi. Song trong số họ chỉ có thiếusúysDuyslàsngười mà mãi mãi về sau chắc chắn tôi vẫn sẽ mườngstượng lạisđược nét mặt, vóc dáng, giọngsnóitsDuyshơnstôis\[stuổivsđờislínhs]ũngs^àishơnsnhưngsnomstrẻ hơntsMãsngoàis ][osráovs trắng trẻo, giọng trầm, ít nói, có vẻ mộts]onsngườiskínsđáosnhưngsgiàustìnhs]ảm và dễ gầntsToánslínhs^ưới quyền Duy tên nào tên nấysđều có vẻ rất tôn phục anh ta.

Dù Duy là công giáo, lại dân Bắ]sîs]ưvsHàsThànhs]hínhshiệu - nhưs[nhst[snóivstôiskhông thấy e gờm. Duy thuộc kiểusngườismàs\ìnhsthường ra không trong cảnhsđối đầu hai trận tuyếnsthìstôisđãs^ễ dàng kết bạntsCònsDuyshìnhsnhưs]ũngs]ós lòngs]ảm mến tôi. Không trò chuyện gì nhiều vớisnh[usnhưngsgiữ[sh[is]húngstôisnhưsngầm có một sự tin cậy.

Trầm trầm, nhát gừng, chúng tôi kể về mình và hỏi về nhau. Duy hỏi tôi có rành Hà Nội không. Không. Làng tôi không xa Hà Nộivsnhưngs]á]hssôngtsThêmsnữa, chiến tr[nhtsMườistámsđãsnhậpsngũtsNênsíts]ós^ịp. Duy thở dài: - Ôngsthânstôisđư[sgi[sđìnhsrời Hà Nội hồisnăms54tsDẫu khisđis]òns\éstývsnhưngsđến giờ tôi vẫn lờ mờ nhớ lạisđược đôis ]húttsHồ GươmtsTàusđiện. Nhà Thờ Lớn. Và mấysngười anh chị em họ con ông chú. Ngôi nhà củ[sgi[sđìnhs]húngstôisrấtsđẹp. Phố Khuông Việt. Bây giờ nhà ấy của ]hústôitsNăms54vsôngsấysđànhs][mslòngssống xa Chúa và xa họ hàng thân thuộc, chứ nhấtsđịnh không chịu bỏ Hà Nộismàsđit

Tôi bảosnhưsvậy là may vì sau này anh sẽ được nhiều thuận lợiskhisr[s]hơismiền Bắ]tsDuys]ười, phẩy tay, lắ]sđầu. Khó lắm. Hòa bình rồisnhưngsmàsmongsm[nhslắm.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Và dẫu có giữ bền đượ]sthìs]ũngs]hẳng biếtsđến bao giờ mới hai miền qua lại thông thươngt

Duy lớn lên ở Hố Nai, gần Sài Gòn. Xong tú tài thì phảisđissĩsqu[nsThủ Đức. Liên miênsđời lính. Tếtsnàos]ũngsphảisx[snhàtsNgàsngàshơism_nvs[nhst[sđư[stôisx_msảnh người yêu. Và bảo:

- Ước gì tới ngày thành hôn của chúng tôi, tôi có thể gửi thiệp mời anh và tất cả các [nhs_msđâysvàostrongsđós]hơit

Mặc dù cố tránh chuyện chiếns tr[nhsnhưngsôs rượusvàosnêns ]ũngskhôngs tránhsđược có lúc buột miệng nhắ]sđến. E 24 của tôi và E 53 củ[sDuysđãsđụng nhau vô số trận. Trậnsnàos]ũngsđẫm máu. Riêng tạisđồis400snàystrước khi ngừng bắnvsđạisđội Duy đãsth[ys\[slượt lính.

- Trung úy Sáng, bạn chí thiết nhất của tôi suốts\[osnămsqu[vs\ị giết ngay phút chót, giáp giờ ngừng bắn. Chính tại chỗ này! - Mặt sa sầm Duy trỏ xuống nềnsđất túp nhà tranh.

Còn bảnsthânsDuysthìsđãs]óslần, do không kịp rút về s[uskhisđợt xung phong bị đại liên bẻ gãyvsđãsphải nín thở nằm bó giò từ trư[sđến tối khuya trong một hố pháo cách hầm chốt của chúng tôi chỉ mấy với tay.

- Nếuskhisđó tôi còn một trái lựusđạn, - Duy nói, nắm tay xiết lại - Thì cái khẩu Côrinốp khốn kiếp của mấys[nhsđãsphảisthăngsthiênsrồi!

Thậms]hísDuys]ònsmượnsrượusđể ra lờishăms^ọa.

- Cáisđỉnhsđồi mấys[nhsđ[ngsgiữ là thứ rất gai mắts]á]sôngstướng ông tá bên bọn tôi. Cho nên họ[sđến cấp kỳ khi nào không biếtsđósngh_t Nhưngs^ùsvậy tôi vẫn cảm thấy yên tâm khi chỉ huysquânsđốisphươngslàsmột nhân

vậtsnhưsDuytsThústhực, biếtsnh[us]hư[sđầy một tuần mà lạ thay, tôi thấyslưusluyến, hơis\uồn và cả chút lo ngại nữa khi phải từ giãsnh[utsTôisđượ]sđiều về trinh sát tiểu đoànvs]ònsDuysthìsvề phép.

Chiềusqu[vs^ưới nhà hòa hợp, Duy chìa tờ lệnh cho về phép ra khoe:

- Thậtslàsđại hồngsphú]sđến với tôi. Tôi muốn thở phào. Nói thât là suốt mấy hôm rồi tôi luôn thấp thỏm trong lòng. Tôi tuổi Sửu, tháng tớisđâyslàsnămstuổi tháng tuổi. Lạisnơishònstênsmũisđạn này.

- Nhưngvs]hẳng phảislàsđãshò[s\ìnhsrồi sao - Tôi nói.

- Vâng, quả vậy, - Duy thở dài, mắt cụp xuống - Nhưngsthânsphận lính chiến chạy tiềnsđạo trên bờ vực thẳm thì chẳng biết thế nào mà nói chắ]sthư[s[nhtsKhôngsgiấu gì anh, hiệnslú]snàysmàsđược về phépslàsđặc biệt hi hữu. Tôi chẳng dám tin là sự thật nữa kìa.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Duy mời anh em bên chúng tôi nán lại dự bữa nhậusôs línhs trungsđội anh ta tổ chức chia tay với chỉ huy. Chúng tôi cáo từ, chỉ mỗisngười cụng một ly vớis[nhst[sđể chúc mừng và chia vui.

- Còn bên mấy anh thì sao? - Duy hỏi - Khi nào thì mấys[nhsđược trở ra ngoài kia th_osđiều khoản mộtsđổi một?

- Không biết. Sẽ có lúc thôi. Chắ]slàs]ũngssắp.

- Thư[s[nhvstôismạo muội hỏi vậy bởi vì muốn phiền anh giúp cho một việc hết sức là tối hệ củ[sgi[sđìnhstôivsnhưngsmàskhôngs\iếtslà…

Ngạc nhiên, bối rốivsnhưngstôis\ảo Duy cứ nói, nếu không ngoài khả năngs]hosphépsthì tôi có thể.

- Nhưs\ữ[strướ]sđãsthư[svớis[nhvsgi[sđìnhstôis]ònsmột ông chú ở Hà Nội. Hai chục nămsqu[s^ẫu không mảysm[ysthưstừ tin tức gì cả nhưngsđối với ông ấy, ông cụ thân sinh tôi vẫn mộtslòngsthươngsnhớ khônsnguôi…sNhất là vào dịp lễ Giáng sinh hay khi TếtsnguyênsđánsnàytsBữ[strướ]vskhis]ònsđ[ngsphongsph[nhstinssắp ký Thỏ[sước Balê, ông cụ viết mộtslásthưsrấts^àis^òngs]hostôitsTrongsthưsôngs]ụ toàn viết những niềm ước ao hòa bình, thống nhấtvsnhưngsmàsđọc buồn lắm. Ông cụ lại nhắ]sđến ông em trai và ôn những kỷ niệmsngàysxư[sđất Bắc. Rồi ông già viết rằngsước sao có cách gì thông tin ra ngoài ấy cho chú ấysđể rồi thì chú ấy có thể \iênsthưsvàos]hostrongsnày…sThư[vs]hắ]slàs[nhsđãshiểusđiều tôi toan nhờ cậytsTôisđãsviết mộtslásthưs]hosôngs]hútsViết vắnsthôivssơslượ]stìnhshìnhsgi[sđìnhstrongsnàys]hứ không viếtsgìshơntsDạ, xin anh nhất thiếtsđọc qua. Nếu mà anh nhậns]hosthìsđâyssẽ là một sự mừng vui lớn lao cho ông già tôi chuyến này.

Suysnghĩsthật nhanh, tôi thấy nhờ cậy chuyểnsthưsthế này có phần lạ lùngsnhưngstừ chối thì thật chẳng nên. Không chỉ Duy mà còn những lính ngụy khác đ[ngsnhìnsvào kia sẽ nghĩss[osvề lòng tốt của lính cách mạng.

Tr[osphongs thưs ]hos tôivsDuysxú]sđộng có phầnsnhưshơis tháis quávs t[ys runvs giọng nghẹn lại nói lời cảm tạ. Anh ta chừngsnhưsmuốn ôm lấy tôi. Không sao tôi cứ thấy \ănskhoănsmãitsSángsn[yvsqu[nssátsbên mỏm B thấy họ xếp hàng chào cờ đủ mười lămsngười. Tôi tự hỏi không biết có phảislàsđãs]óssĩsqu[nskhá]svề th[ysh[yslàsDuys]hư[srờisđơnsvị. Rồi tôi lại tự lấy làm lạ là hà cớ gì mà mình phảis\ănskhoănsvề điềusđós]ơschứ?

Một mình tôi rờis đồi 400. Lối mòn dẫn về tiểusđoàns\ộ lượn men bờ Đắc Bờ Là. Thong thả \ướ]sđivstôislấyslásthưstrongstúisáosr[tsPhongs\ìstự xếp lấy bằng giấy trắng mỏngtsĐề tên họ ôngs]hútsĐịa chỉ: 13 phố Khuông Việt, thủ đôsHàsNộitsLás thưs\ênstrong mỏng tang bằng giấys pơs luy[ts Phongs \ìs ^án hờ. Tôi toan bóc ra kiểm tra. Nhưngvslàmsthế làm gì chứvstôisnghĩvsvàs\ỏ lạisphongsthưsvàostúitsTôissẽ kèm phong thưs]ủ[sDuysvàosphongsthưs]ủa tôi gửisgi[sđìnhtsTôissẽ nhờ cậus_mstr[ism[ngsđến tận t[ysngười nhận. Mà không biết chừng, tại sao không nhỉ, biếtsđâusđấy, sắp có chuyện



http

://da

ta4u

.com

.vn/

�mộtsđổi một�sthậts]ũngsnêntsTiểusđoànssẽ được chuyển quân ra Bắc. Tôi sẽ được về phép. Và tự tôi sẽ đư[sthưsđến cho ông chú của Duy. Ông ta sẽ lạ lùngsvàsvuissướng biết bao. Phố Khuông Việt, nghe là lạ. Phố Khuông Việt ở đâusnhỉ? Tắm mình trong hơisấm của cuộc sốngsđ[ngstỏa rộng, tôi thả mình vào mộngsmơtsVàos\ầu trời trong xanh lồng lộng, vào tiếng thì thầm củ[sđất, tiếng rì rào của rừngs]âysvàssôngsnước th[nhs\ình…

Tôi rờistrungsđội buổi sáng. Ba giờ chiều, bọn ngụy chớp nhoáng r[sđòntsMặt trời còn trên cao vót, vậy mà chúng không bị phát hiện. Tất cả các hầm chốt củ[strungsđội tôi bị tiêu diệt mà không kịp nổ mộtsphátssúngtsĐiềusgìsđãsxảy ra, tổ cảnh giới ngủ gật ]hăngvsmãismãistôiskhôngsthể nào biếtsđược. Kể cả Th[nhvsngười duy nhấtsthoátsđược ]ũngs khôngs \iết gì hếtts Đ[ngs \ị sốt nằm một mình trong hầm, nghe tiếng chân huỳnh huỵch thình thịch, cậu ta nhìn ra thì quân ngụysđãsàoslênstrànsngập trậnsđịa.

Gặp lại tôi ở kiềng, Thanh lảosđảos\ước tới. Anh úp bộ mặt xây sát, rớm máu vào ngực tôi, khóc nấc lên.

Tiểusđoàns trưởng trực tiếp chỉ huy phản kích giành lạis ][os điểm 400. Phải chịu trách nhiệm nặng nề về việ]sđể mất chốt, tôi bị cách chứ]sBstrưởng, giáng từ thượng sĩsxuống binh nhì. Chấp nhận kỷ luậtvsnhưngstôisquyết không chịusđể bị gạt khỏi cuộc phản công.

- Tôi sẽ chuộc tội. Sẽ rửa thù này! Tôi sẽ…

Tôisgàoslênsnhưngs]hỉ thành những tiếng nấc nghẹn, những tiếng thì thầm, thổn thứ]strongsđáyshọng.

Muốnsđoạt lại chốt từ trong tay bọn ngụysđ[ngs]ắmsquânsđôngsnghịtstrênsđồi một cách mau lẹ thì chỉ có thể nhưs]hínhs\ọn ngụysđãslàmslàsđánhsúps\ất ngờtsNhưngsyếu tố bất ngờ bị ]húngstước mất rồivs^ùsđánhsngàysh[ysđánhsđêmtsTiểusđoànstrưởng vạch phươngs ánsmật tập lúc rạngsđôngtsKhôngs^ùngsđôngsquânvs ]hỉ mộts phânsđội nhỏ, trang bị tiểu liên và thủ pháosápssátsđồi. Nử[sđêmstrườnslênsémstrongssươngsmùstrũngsyên ngựa. Trời sáng sẽ từ đós\ật lên tấn công, và không chỉ giành lại mỏm A mà phải cả mỏm B nữa.

Tờ mờ sáng chúng tôi lọt vào yên ngự[skínsđặ]ssươngsgiữa hai mỏmsđồi. Cái nhà hòa hợp vẫn cònsđóvsmáistr[nhshiệnsrõs^ưới pháo sáng. Bọn ngụy chong mắt chờ cuộc phảns]ôngs\[nsđêmtsVàsrốt cuộ]vskhisđêmsđãsqu[vsgiốngsnhưstrungsđội của tôi, bọn địch trên cả hai mỏmsđồisđãstrễ nải cảnh giới. Chúng bị tiêu diệt mà hầusnhưskhôngskịp trở t[ytsĐợi mặt trời mọc, thậms]hísđợist[nssươngvshửng nắng, trùng vào thời gian mà nhữngsngàystrướ]strungsđội của Duy làm lễ chào cờ, chúng tôi mới tấn công. Từ nhà hòa hợp ào lên, tức là từ trungstâmsđánhsr[vshoànstoànsxuất kỳ bấtsýsđối với bọn giặc. Tiểus đoàns trưởngs đảm trá]hs phâns đội diệt mỏm B, tôi thì tạm thời nhận lại quyền chỉ huysmũisthọc lên mỏm A.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Chúng tôi câm lặng bật dậyvs l[oslêntsTimsđập mạnhsđến nỗi tôi không nghe thấy tiếng chân mình và tiếng chân anh em lạo xạo phía sau. Cuộ]sxungsphongsnhưsmột ]ơns ]uồng phong lặng ngắts nhưs tờ. Chỉ đến sát mép hào rồi mới một tiếng thét: �Giếttty�tsLựusđạn quét thành dây. Bọn ngụysđ[ngsănvs\ất ngờ nổ tung lên cùng với ]ơms][nhvsrồi lập tức bị dồn vào cuộ]sgiápslás]àtsLưỡi lê, báng súng. Huỳnh huỵ]hsđập ph[ngvsđâmvstiếng la hét, tiếng kêu rú. AK thúc họng vào bụng kẻ địch mà bắn. Thủ pháo và lựusđạn nổ oàng oàng trong các ngách hầmtsKhôngsquásmười phút giải quyết xong mỏmsBtsBêns]húngstôis]ònsnh[nhshơnt Tôis\ước tới bên hầm chỉ huy, kéo giật lá cờ ba que trên nóc xuốngtsCănshầm bị

tộng thủ pháo, vỡ toá]vsto[ngsr[snhưsmộts]áisrươngs\ị bật nắp. Ở cửa hầm một mâm ]ơmst[nhs\ànhvs\ánhstétvs\i[slonvsđồ hộptsB[sngười trong hầm chết ngoắc vào nhau. Tôi hấts]áismũssắtsđ[ngssụp xuống che lấp khuôn mặt một cái xác ngồi dựa vào vách hầm. Giật bắnsmìnhvstôis\ước lùi lại. ThiếusúysDuyysĐầu ngoẹo về một bên vai. Mắt mở, máu ứa ra ở mép. Tôi lặngsngười. Tại sao lại thế này? Anh ta bị cắt phép, hay là không hề có chuyện phép tắc nào cả?

Không hiểu vì sao, trong cái hốc khét lẹtvsđẫm máu, chật cứng chết chóc này, chiếc bộ đàmsPRC25svẫn sốngsnhănvsmặt máy vẫn sáng xanh, và từ cái cáp tai nghe còn quàng trên cổ người lính truyềnstinsđãs]hết gục bên cạnh Duy, mệnh lệnh của quan trên vẫnsvượt qua mấy tầmsđại bác dộisđến, ráo riết phát ra, hối thúc, nổisnóngvsđ_sdọ[vsvăngstục, khẩn thiếtsđếnsđộ quên ráo cả mật ngữ điệnsđàmt

Tôi gỡ cái tổ hợp ra khỏi những ngón tay co quắp của xác chết, và rồi hoàn toàn bất ngờ với chính mình, tôi hét lên, lạc giọng, vào ống nói:

- Đtsmẹ mày…sMỹ - ỹ - ỹ..!

* * *

Từ bấy tới nay, thời gian mấtsđisđãsnhiềusnămvsnhưngsnỗisđ[usQuísSửu vẫn mãi còn nhưslàsmột hạt sạn trong ký ức tôi. Những ngày Tếtvs\[nsđêmvstôisvẫnsthườngsngược luồng thời gian trở về vớis][osđiểmsđồi 400, nhìn thấy lại mặtssôngsĐá]sBờ Là lấp lánh ánh phản quang những buổi mai hồngvsvàs^ùs làstrongsmơsmàslòngs lạisnhóisđ[uskhisgặp lạis[nhs_msđồngsđộisđãskhuất.

Thỉnh thoảng, trong vùng khuất nẻo nhất của những giấ]s ]hiêms \[ovs tôis ]ũngsthoáng thấy Duy. Tôi vẫn luôn nhớ đếns[nhst[tsNămsthángsđãskhiến cho những kỷ niệm của tôi về ]onsngười ấy phần nào biếnshìnhsđivskhôngs]ònslại sự khủng khiếp và lòngs]ămsthùvs]hỉ còn lại nỗi buồnsthươngt

Hồisđóvstôiskhôngsgửislásthưs]ủa Duy ra Bắ]snhưsđãs^ự tínhtsLásthưs]hôns^ướisđáys\[slôs]hosđến hết chiến tranh. Giảisngũvstôiskhoá]s\a lô về nhàtsPhongsthưs]ònsđấy, lẫn với nhiều vật linh tinh khác.

Cũngs]hẳngsđể làm gì cảvsnhưngstẩn mẩnstôis\ó]sthưsr[tsKhôngsngờvs]ósh[islásthưstrong mộtsphongs\ìtsThưsgửi ông chú với những lời hỏisthămsvàsnhững lời vắn tắt kể



http

://da

ta4u

.com

.vn/

về tình hình nhữngsngười thânstrongsN[mtsĐề mồng Ba Tết Quí Sửu. Ký tên Duy. Số hiệu củ[shòmsthưsKBCtsThưski[srất ngắnvsđề gửi chung các anh bộ đội. Và cuốis thưsDuyskhôngskýstêntsThưsviếtus�Thư[s]á]s[nhs\ộ đội. Tôi may mắnsđược về phépsnhưngslòng canh cánh sợ cho mọisngười còn ở lại chốn này. Cấp trên củ[s\êns]húngstôisđãsr[slệnh phải chiếmsđoạt cho bằngsđược toàn bộ quả đồi này. Tức là phải tiêu diệt mấy anh. Tôi không muốnsnhưngskhôngs thể làmsgìsđược. Xin hãy cẩn trọng và xin hãy hiểu cho lòng tôi mộtsngườis[nhs_m�t

Về s[uvs đôis lần vào qua Hà Nộis tôis ]ósđis tìmsphố Khuông Việtsnhưngskhôngs tìmsthấy. Hỏisthăms]hẳng ai biếttsCósngườisđoánsđóslàstêns]ũsthời Tây của một phố nhỏ nàosđấy. Thành ra tôi cứ còn giữ mãisthưs]ủ[sDuys]hosđến tận bây giờtsLásthưstừ Quí Sửu.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Khắc dấu mạn thuyền

Đời tôivsđisđâysđisđósđãsnhiềuvsnhưngslại rất hiếm dịpsđược thấy Hà Nội. Chỉ một lần thuở bé, rồi một lần hồi chiến tranh, và mấysnămss[usnàysthêmsđôislần nữa. Thành thử, ở Hà Nội, ngoài hồ Hoàn Kiếm với cầu Long Biên, tôi chỉ đại khái biết một ngôi nhà là nhà ga Hàng Cỏ và mộts]onsđườngslàsđườngsx_sđiệntsNhưngvsmặ]s^ùsnhưsvậy, mỗi khi nhắm mắt lại nhìn sâu vào những nẻosđường của ký ức bao giờ tôis]ũngsthấy hiện lên, tuy rấtsđỗismơshồ, bóng dáng của Hà Nội phố xá. Cái thành phố sâu thẳm, xa lạ, chẳng chút thân thuộc ấy từ lâu lắm rồisđãslẳng lặngsănsvàosđờistôisnhưslàsmột trong những miềnsđất thân yêu nhất, dẫu rằngsđấy là một tình thân yêu tuồng nhưskhôngsđâuvsmột duyên nợ hầusnhưsvôs]ớ. Không hẳn là một nỗi niềm mà chỉ là \ângsquơsmột cảm giác, không thành một câu chuyện mà chỉ nhưslàsmột một nốt sầu ]ònsvươngslại của thời trai trẻ chiến tranh, một thời tuổi trẻ đãshoànstoànsm[ismột nhưngs^ưsâmsvọng suốtsđờitsNhưstiếngsmư[srơitsNhưstiếngsgióslù[tsNhưstiếng lá rụng. Mà không bao giờ quên.

Từ bấy tới nay, thời gian mấtsđisđãsh[is]hụ]snămstròntsHàsNội thuở đósvới Hà Nội bây giờ có lẽ đãsnhưslàsmột trời một vực.

Ngày ấy, từ mặt trận Quảng Trịvstôisláisx_sđư[s]hỉ huyssưsđoànsr[shọp ở bộ tưslệnh đ[ngsđóngsng[ysrì[sthủ đôtsKhis]húngstôisr[stớisnơivs thànhsphố đ[ngsngất trời bom đạntsĐấy thực sự là một cuộ]sđụngsđầu sống mái, một trận huyết chiến vì lẽ mất còn, màsmườish[isngàysđêmss[usđóvskhisđãsphânsthu[sđược thì cả người thắng lẫn kẻ bại đều mặt mày biến dạng. Giữa huống cảnhs]hungsnước sôi lửa bỏngsnhưsthế, chẳng dám màng gì một chuyến về quê, tôi chỉ xinsđược rảo vào phố để rải non chụ]slásthưscủ[s[nhs_msđồngsđộisngười Hà Nộisđãsgửi gắm. Tôi muốnstr[osthưstậnst[ys]á]sgi[sđìnhsđể có thể nhậnsđượ]sng[ysthưshồisâmsm[ngsngượ]svàosđơnsvị ]hoslínhst[ssướng. Lựa ngày Noel, cấp trên thuận cho tranh thủ. Hạnsđếnstrước 0 giờ phải trở về trình diện.

Tôi vào thành phốvs^ướismư[s]hiềutsMư[sphùnsmù[sđôngs\uồn bã. Mái nhà, lòng đường, vòm cây mộtsmàusthâmsướt. Xe cộ phóng rấtsnh[nhvsngườisđis\ộ gấps\ước.

Mặc dù không biết phố nào vào với phố nào, lại ôm trong mình nhữngs]hínslásthưvsnhưngsthoạtsđầustôisnghĩskhôngsviệc gì phải lo. Chỉ cần hỏi tới mộtsđịa chỉ, rồi từ đấy lầnslượt nhờ người ở địa chỉ trướ]sđư[smìnhsđếnsđịa chỉ sau. Không dè, rốt cuộc, cả ]hínsphongsthưstôisđều phải lùa vào phòng qua khe cửa. Ngày hôm ấyvs^ườngsnhưs]ả Hà Nộisđãskhó[stráis]ửa, bỏ nhàsđấysmàsđit Xongsđượ]slásthưs]hótvstrờisđãstối câm. Phố dài vắng ngắtsngâmsmìnhstrongsmư[vs

tù mù nhữngsvũngsđènsđường. Tôi hỏisđường về Vọng. Một anh dân phòng diện ủng, vậnsáostơis\ạt, tận tình dẫnstôisđismộtsđoạnskhásđườngtsĐến ngã ba nọvstrước khi chia tay, anh chỉ xuống cặpsr[ysđườngstàusđiện chạy sát bên vỉa hè và bảo tôi cứ bám theo đósmàsđislàsđến.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Sụpsmũs]ối xuống, dựng cổ áo lên, tôi lầnssâusvàostrongsmànsmư[sphùnsmờ mỏng ^ưới trờisđêmslạnh buốt. Hai vệtsr[ysloángsướt chẳng khác nào một lốismònsđộ]sđạo xuyên qua rừng rậm nhà cửa tốisđ_ntsThànhsphố chiếnstr[nhsnhưs\êns\ờ vực, hun hút hoang vắng. Tôi cắms ]úis \ước, thui thủi, tê dạits Thăms thẳm nối nhau những chặngsđường khuy[skhôngsánhssángsđènvskhôngsmột bóng bộ hành, không bóng một hàngsquántsHơisthở lạnh ngắt củ[sđêmsmư[sngấm vào tận cái dạ dầy tôi trống rỗng. Các khớpsxươngs]óngsnhức cứngsđơsnhưsđ[ngsrờisrãsr[svàsrơisrụngtsCơnssốt âm ỉ từ chiềustrườn dần lên dọc sống lưngvstôissởn gai ốc, và không ngớtsrùngsmìnhtsĐầu óc chậm chạps ]hungs ]hiêngvs đầu gối những muốn khuỵu xuốngts Đis ]hư[s được mấy đườngvstôisđãs\ắtsđầusđếms\ướ]tsMànsđêmsướtsátsnhưsđôngslại. Không nhìn thấy gì trước mắt suýt nữ[sthìstôisđãsxôsngười tới va mặt vào mộts]áisđầustàusđiệnsđ_nsngòmsđậu chết cứng giữ[slòngsđường.

Chuyệnh choạng, tôi rẽ lên vỉa hè, rồi lảosđảo tấpsvàos^ưới mái hiên một ngôi nhà. Răngsv[s lộp cộp trong miệng, tôi tự[s lưngsvàos ]ánhs ]ử[sđóngs ]hặt, rồi từ từ trượt người xuống, ngồi phệt lên cái bậc tam cấpsướtsđẫmshơismư[svàs lạnhsnhưsmột cây nướ]sđátsRétsmướt buốt tim, tôi rên hừ hừ và rồis]ũngskhôngsrênsnổi nữ[tsCũngskhôngssao ghìm lạis đượ]s ]ơns runvs ]ứ run bắn lên, run mãi, run cầm cập. Thân nhiệt của mình lúc này có lẽ chỉ còn bằng với ngườisđ[ngsngắc ngoảivs]áisđầusđãstês]óngs]ủa tôi lờ đờ nghĩvs khôngs khéosmàs khốns đếns nơis rồi, không khéo mà là mộts ]ơns á]s tínhtsNhữngsngười bị sốt rét ác tính nằm chết trên võng giữa rừng sâu, còn mình thì chết ngồi, chắc thế, và sẽ hóa thành tảngsđás]osrostrước cử[snhàsngười ta.

Trênsđầu tôi, mái tôn rách nát run bần bậttsDướismư[svẫn gió. Gió phả mư[svàostận thềmtsĐãsướt lạisướt thêm mộts lượt nữa, tôi thở hắt, mặt mày xây xẩm. Biết là cần phải dốc toàn lự]s\ìnhssinhsmàsđứng dậysvàs\ướ]sđivssongshết rồi, nghị lự]sđãstês\ại. Sinh lực xuốngsnh[nhsnhưsmự]snước trong một cái bình bị đập vỡ đáyvssự sống trong tôi xoay tròn một vòng và từ từ, lặng lẽ lậtsnghiêngtsĐúngskhisđóss[uslưngstôis]ửa kẹt mở. Tôi nghe thấysnhưngsmàskhôngsýsthứ]sđược tiếngsđộng ấytsCơns]hoáng ngất gần nhưslàsmột nỗi yếu mềm, một sự \uôngslơivsnhưsthể một tiếng thở phào, nhẹ nhàng du tôi ra khỏistôi…

Thờisgi[nsngưngslại không biết là trong bao nhiêu lâu. Tôi từ từ mở mắt. Tâm trí đậu xuống ở đâusđós\ênsrì[smột vầng ánh sáng rất mờ. Vẫn còn bồng bềnh, vẫn còn u u minh minh, song tôi biếtslàslú]snàysmìnhsđãsở trong mộts]ăns\uồng chứ không phải đ[ngsở giữa chừngs]ơnsmêssảngtsTườngsphòngshìnhsnhưslàsquétsvôismàusv_snhưngsmàscó lẽ ôslâusngàysnênsmàusvôisđãs\ợt. Trần nhà u tối. Không khí ấm sực mùi dầu long não. Tôi khẽ đụng cự[tsDướis lưngvsn[nsgiườngsótséttsNgười tôi ủ trongs]hănvsđầu kê trên gốitsYênstĩnhvskhôsráosvàsấmsápsđến khó tin. Tôi trở mình. Từ trên chiếc bàn con kê ở góc buồng, ngọn lử[sđèns^ầu nhỏ liusđiusimslìmstỏa ra một quầngssángstùsđọng màusvàngsđục. Tích tắ]sđềusđềustrongsđêmsvắng tiếngsđồng hồ để bàn một mình rả rích với thời gian. Chợt nhớ đến giờ giấc, tôi giật mình, rên lên.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

- Ôivs[nh…s- Mộts\ànst[ysnàosđósêmsáisápsvàosmástôivsvàsmột giọng nói se sẽ, nhỏ nhẹ, thì thầm - Ôi, anh tỉnh rồitsÔivs_mslosquá…

Timsnhưsthể đứng dừng lại, lạisnhưsthể đập loạn xạvstôisngâysngười. Chuyện gì thế này nhỉ, cô gái nào thế này?

- Tôi…s- Mãi mới mở miệng nổivstôisnóivsnhưngsấpsúngvs lưỡi ríu vấp, chẳng nói gì được - Tôi ở đâusđây…sđâyslàsđâux

- Đâyslà nhà em mà anh, - Bàn tay cô gái nhẹ nhàngsđư[slướt lên trán tôi - Anh là khách của em mà.

Tôi cố định thần, cố lấy sức, thở dốc, và nặng nhọ]sxo[ysngười sang phía chủ nhà. Cô ngồi ở mépsgiườngvsnhưngsgươngsmặt lại lùi khỏi vùng chiếu sáng của ngọnsđèntsTôi chỉ thấysđược hai bờ vai với một phần mái tóc của cô buông xõa.

- Anh vẫns]ònshơissốtsđấyvsnhưngsvậyslàsđỡ nhiều rồitsM[ysquásđismất. Chứ cứ nhưslúc thoạtsđầu thì sợ quá. Ôi lúc ấy anh làm em hết cả hồn.

- Nguy rồi…s- Thều thào tôi nói - Quá phép mất rồi…sTôivstôisphảisđisđây…

- Ôiskì[s[nhvs[nhsđãsđisđâusđược thế nàosđược anh. Ra ngoài rét bị lạis]ònsnguyshơntsVới lại quần áo của anh phải hong bếp lúc nữa chứ ]hư[smặ]sđượ]sđâuvs]ònsẩm lắm.

- Cái gì? Tôi hoảng hồn, sực tỉnhvsđư[st[ysrờ nh[nhslênsđùislênsngự]tsNgười tôi tái dạisđivsnhững muốn co rúm lạitsDưới tấms]hăns\ôngvsthằngstôisđãshầusnhưstrần trụi!

- Bây giờ để em xuống bếpsđư[s]háos lêns[nhsănsnhévs - Thản nhiên, cô gái nói, sẽ sàngsđứng dậy, rời khỏisgiường - Bộ quầnsáos_msđể cạnh gối, anh mặc tạm. Cũngslàsđồ bộ độisđấy.

Nóisđoạn, không cầms th_os ]âysđènvs ]ôs qu[ys lưngsđis r[s phí[s ]ử[vs \ước mò trong bóng tốitsTôistungs]hănvsngồi nhỏm dậy. Từ trongs]hănshơis^ầu gió nóng hực phả ra cay mắt. Tôi xỏ vội xỏ vàng quần áo. Bộ tôs]hâushăngsmùis\ăngsphiến, còn mới và khá vừa vớistôitsĐàngshoàngstrongsquânsphụ]vstôisnhưslấy lạisđược sinh khí dẫu rằng toàn thân vẫnsđ[usnhừvsđầu óc váng vất, và trong tai, phần còn lại củ[s]ơnssốt vẫnsđ[ngskêu o o.

Nhưngsmặc dù nhọc mệtsđến thế tôi vẫn kịp ngửi thấy lập tức mùi cháo nóng khi cô chủ nhàs]òns]hư[svàoshẳn trong buồngtsCôs\ướ]sđisrất nhẹvsđôisguốc chạm rất khẽ trên sàn gỗtsCôsđể mâm xuống bàn và vặn cao bấ]sđènslênt

- Tạnhsmư[srồi anh ạ, - Cô nói, và không hiểu sao, lại thở dài.

Trong nhập nhoạng tranh tối tranh sáng của ]ănsphòngvstôislặngsnhìntsNgười con gái xa lạ tuyệt vời ấysnhưsthể một ảo giác hiệnsthoángslênstrước mắt tôi, một ảo giác tuyệt trầnvsxinhsđẹp và hiền dịutsXinhsđẹp và hiền dịuvsgươngsmặt, cặp mắtvsđôismôivsthực thế, mặc dù thậtsr[stôisđãskhôngsthể kịp nhìn rõ cô. Bởi vì, giờ của thành phố này



http

://da

ta4u

.com

.vn/

đãsđiểm. Chỉ trong nửa phần của một tích tắc, trờisđất không kịp trở tay, không kịp cả đến rùng mình.

Mộts]áisgìsđóskinhskhủng, mộts]áisgìsđós]hoángshồnvsnhưsmột nhát chém sảvsđột ngột xé toạc sự tĩnhslặngsr[slàmsđôit Chiếc phản lực trinh sát, chỉ một chiếc thôi, bất thần cắt ngọt mộtsđường bay sấm sét, khoan thủng thinh không, là sát sàn sạt mái ngói những ngôi nhà, tuốt dọc sốngs lưngsthànhsphố. Trong phòng, cả đếnsánhsđènsdầus]ũngsnhưs]hết lặngsđivsnínsthở…

- Hình nhưsqu[srồi, - Cô gái lên tiếng, gầnsnhưsthìsthầm, và run run, phác một nụ ]ười nhợt nhạt - Hìnhsnhưsnós]hỉ dọa.

- Ừ, - Tôi nói - Nó chỉ là một thằng thám báo bay vụngsđánhslénsmàsthôitsĐừng…

Tôisđịnh trấnstĩnhs]ôvsđịnh bảo rằng không việc gì phải sợ thì rùng rợns]òis\áosđộng rúslênvs]ướp lời tôi. Mặc dù qua mấysđêmsrồisđãsngh_squ_nvsvàsmặ]s^ùs^ãsđónstrước, tiếng còi vẫn làm tôi lạnh cả timtsDườngsnhưs ]hư[sđêmsnàos lời cảnh báo của chết chóc lại vang lên dễ sợ đếnsnhường ấy. Hú lên, gào lên, thảm thiết, quay cuồng, nhức nhốivsnhưs]àosnhưsxévskhiếnsngười ta những muốnsthétslênsth_otsVàsB52vsB52vsB52…sB52sđ[ngstiến vào, loa phóng thanh khẩn thiết cấp báo, giục giã. B52. Cách Hà Nội ]hínsmươis]âyssốtsTámsmươis]âyssố.

- Bọn Mỹ! - Tôi nói - Chúngsnósđ[ngsvàotsThằng Mỹ vừa nãy là thằng bay mở đường.

- VângtsB52sđấy. Lại mộtsđêmsnữa.

- Phải ra hầm thôi! - Tôi không nén nổi hồi hộp - Chúng nó vào sát rồi. Mau lên!

- Nhưngvs[nhsthấystrongsngười thế nào? - Cô gái thở ^àivsđầy vẻ lo âu trẻ thơs- Ngoài trời rét lắm.

Cảm giá]slâmsnguysđột ngột trở nên nhức buốt. Miệngstôisnhưskhôsđivshọng thắt lại, trống ngực nệnsthìnhsthìnhtsXư[sn[yslinhstínhskhôngskhisnàosđánhslừa tôi.

- Anh phảisănsđismộtstýsđãtsChosnóng…

- Không! - Tôi nói, giọng khàn hẳn - Nóng nguội gì. Bom xuống bây giờ đấy. Rải thảmsvàosđâysđấy!

- Sao anh biết? - Cô gái thốt lên kinh ngạc.

- Ngửi thấy chứ còn sao! Mau lên! Ra hầm! - Tôi sẵng giọngvsnhưsquátt Thổi tắt ngọns đènvs ]ôs gáis nắm lấy cổ tay tôi kéo nhanh ra khỏi buồng. Sự ]ăngs

thẳngsnơis tôisđãs truyền sang cô nỗi hãi hùng. Cô thở hổn hển. Tiếng guốc gõ mau mau, gấp gáp. Chúng tôi xuống cầus th[ngvs s[usđós ]ònsphải qua một hành lang rất hẹp, ẩmsướt và sâu hun hút, rồi mớisr[sđếnsngoàisđường. Trờisđãstạnhsmư[vsvàsmànsđêmsthìsnhưs]ósphần nào quang ra trong bầu không khí trong suốt rờn rợn. Giữa lòng đườngvstrước cử[snhàvs]áisđầusx_sđiện vẫnslùslùsđấysnhưsmột chiếc tàu mắc cạn.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Cái hố cá nhân bằngsxismăngsđú]vsmiệng mở r[sđ_nsngòmsở mép vỉa hè.

- Chúng mình ra hầm công cộngsđis[nhvs- Côsgáisnóistrongshơisthở gấp - Những cái hố tròn này em chẳng bao giờ dám xuốngtsDướisđósđầysnước. Rợn chân lắm.

- Lại còn thế! - Tôi gắt.

- Ngay kia thôi mà, anh. Với lại ở đósđôngsngườivsđỡ sợ.

Chúngstôis\ướ]sl[osđivsngược chiều gió thốc. Cả thành phố đãsẩn mình. Trên mặt đất chết lặng, chỉ ]ònstrơsvơs]ósh[is]húngstôivssóngsđôisnh[ustrongsnỗi kinh hoàng. Thời khắc từng giây từng giây mộtsnhưs\ị nuốtsđismàs]hặngsđường trốn chạy thì hầu nhưskhôngs]ùngtsMột ngã ba. Rồi nữa mộtsngãstưtsCáishầm công cộng củ[s]ôsgáisđâusmãi không thấy. Mà vì vướngsđôisguốc nên cô nàng không chạysđược. Với lại, trờisơiscó chạys]ũngskhôngskịp nữa rồi. Vùng ngoạisvisđãskh[ishỏa. Các trậnsđịa pháo 100 ly đồng loạt cất tiếng gầm. Chớp giật sáng lòe. Và tên lửa, tên lửa, từng cặp, từng cặp rẽ trần mây, ầm ầm lao lên, vạch những luồngsđỏ rự]tsNhưngvsgiữa sấm sét của quân ta đ[ngs]ấp tậpsgiángsđònvs\ằng kinh nghiệmsmáusxươngsvàssự sống chết rủi may của một thằng lính chiếnstrườngvstôisđãsngh_sthấy từ trênsđỉnh trờisđêmsthămsthẳm cái màst[istôis]òns]hư[sthể nào nghe thấuvs]áismàslinhstínhsđãs\áostrước. Và tôi biết, với hai chúng tôi, thế là hết. Bom rồi. Bom sẽ phang chính diệnsđoạnsđường này.

Đúngslú]snàyvssố phận lại tàn nhẫnsđặt chúng tôi lọt vào giữa một quãng phố rất ^àismàsh[is\ênsđường không hề có nhà cửa chỉ có hai chặng bờ tường cao chạy liền một mạ]hts Vàs^ưới ánh chớp của nhữngs đườngsđạn cao xạ tôi không thoáng thấy chút hầm hố nào ở cả hai bên vỉa hè. Một tọ[sđộ tuyệt vời của cái chết. Có cố rảo thêm lênsvàismươis\ước chân nữ[s]ũngsthế thôi.

- Nó cắt bom rồi! - Tôi nói, và nắm nhanh lấy khuỷust[ys]ôsgáivskéos]ôsđứng dừng lại.

- Kìa anh. Chỉ đoạn nữa thôi!

- Không kịpsđâuvs - Tôi thong thả nóivs\ìnhstĩnhsđếnsghêsngười - Bomsđ[ngsthẳng xuốngsđâysđấy. Nằm xuốngsm[uslênsđitsVàsđừng có hoảng.

Cô gái ngoan ngoãn nằm áp xuống cạnhstôivs^ưới chân bứ]stường gạch. Hẳn là cô rất hoang mang, nửa tin nửa ngờ trước lời khẳngsđịnh chếtsngười ấy của tôi. Song, chỉ mười giây nữ[skhôngshơnvs tôis\iết, thảm bom sẽ chạmsđất. B52, những con khủng long giời sầusđất thảm ấy, tôi còn lạ gì. Trong kia, chúng bay ban ngày ở độ cao vừa phảivsđội hình khi sáu chiếc khi ba chiếc, lừng lững càn qua trời, cày vào thinh không những luốngs^àiskhóisđặc, ồ ồ dộis\omsnhưsmư[stưới. Những giọtsmư[s\oms]ósthể xô đổ một rặng núi, có thể chôn sống một dòng sông, vằm nát mộtsđại ngàn. Còn bây giờ thì không phảislàsmư[smàslàs]ả một trờis\omsđ[ngsgiángsxuống. Và không phải núi không phải rừng mà là nhà cửa, phố xá. Bầu trời bao la tộtsđộ hung tàn. Thành phố thì nhỏ nhưs lòngs\àns t[yts Sức hủy diệt thì tốisđ[vsvàsmạngsngười mong manh biết mấytsTôisnghĩtsNgười gồngslênvs]ăngsnhức, chờ đợi.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Nhưngvstôishầusnhưskhôngsngh_sthấy tiếng nổ. Mặ]s^ùsđãsđónstrước, vẫn cứ bị bất ngờ. Thình lình, tốistămsmặtsmũitsMặtsđấtsrùngsmìnhvsrướn lên. Không gian méo lệch đitsRồis ]áisgìsđó nóng bỏng, rực lửa, nhọn hoắtvsvàs tungs tó_vsđập vào mặttsHơis\omsnóngsđặc xộ]sđầy phổi.

CôsgáislănssátsvàostôitsTìmssự che chở, cô nép sát tấm thân lạnhs]óngsvàosngười tôi, thở sát vào khuôn mặt tê dạisnhưngsđẫm mồ hôi của tôi. Tóc cô tung xõa ra.

Lại một dây bom nữa, lầnsnàysnhưsng[ysở bên kia bờ tườngtsĐấtsđávsxismăngvsgạch ngói, nhà cửa cùng một lúc nổ tung. Trờisđất rống kêu, rềnsv[ngsnhưsg[ngsvỡ. Sóng xung kích ào qua ập lại. Chết này! Chết này. Chết-ết-ết..! Tôi nghiếnsrăngsômsghìslấy ]ôsgáivsđợi cái chớp mắt cuốis]ùngst[nsxươngsnátsthịttsBomsàsàsrơivshúsv[ngvsm[nsrợ, nổ nối vào nhau rồ rồ. Cứ mỗi luồng tiếng nổ vàshơis\omsquạt tới, thân thể chúng tôi càng xoắn vào nhau. Nhừ tử vì sức ép, cả h[isđờ đẫn, ngấtsngưt

Thình lình, cái chết nhả móng vuốt. Bầu trờisnhưssập cử[sđánhssầm một cái. Rồi hẫngsđivslặng phắc. Tiếng nổ của quả bom cuối cùng dập tắt mọi tiếng nổ.

Chúng tôi vẫn nằm, ôm riết lấysnh[utsDườngsnhưs]ả h[isđãshoànstoànstêsliệt, không thể nào ý thứ]sđược, không thể nào cảm nhận nổi cái sự sống sót ngoài dự kiến này. Lặngsđisnhưsthế khá lâu, cô gái mớisđụng cựa thân mình, duỗisngười ra khỏi tôi.

Chậm chạpvstôisđỡ ]ôsđứng dậy. Một bên vai áo rách toang, tóc xõa rối, ánh mắt sợ hãi, cô luống cuống quờ quờ ]hânstìmsđôisguốc, không biếtsđể làm gì cáisđôisguốc cao gót ấytsKhóisđặc trôi là là. Mùi thuốc bom khét cháy. Trời mây bầmsđỏ.

Trongst[isđãsđỡ tiếng ù, tôi nghe thấy ở đâusđósphí[strước, rất gần, dậy lên tiếng kêu cứu. Rồi cả đoạn phố ầm ầm lên huyên náo. Từ phía sau, rầm rập mộtsđámsđôngsđổ tới với cuốc xẻng, xà beng, vớis]ángsthươngvshối hả trànsqu[ts�Đứng ì ra thế à! - Ai đósgiận giữ quát lên với tôi, gay gắtvsđ[us^ớnvskhànsđặc - Hầm thì sậpvsngười thì chết, ng[ystrước mắt kia kìa, giờisơis- ơitty�

- Ôi trờisơivshìnhsnhưs]hỗ hầm công cộng, anh ơiysỞ đós\[osnhiêuslàsngười…s- Cô gái kêu lên thảng thốt.

- Anh phải lạisđósgópsmột tay. Em về trướ]sđitsAnhsvề sau! - Tôi nói.

Và vùng ra khỏi tay cô, tôi hộc tốc chạys\ăngsth_osđámsđôngtsVừa chạy vừa ngoái lại, xua xua tay, gân cổ hétus�Về điysChờ ở nhà!�tsKhis]hạysđếnssáts\ãis\omvstrước khi cùng mọisngười lao khuất vào trong vùng phố xá vừa bị hủy diệt, ngổn ngang, tanh bành, ngập khói, tôi còn kịp ngoảnh nhìn lại một lần nữa, và nhờ thế màs]ònsđược nhìn thoáng thấysqu[smànsđêmssẫm màu lửa cái hình bóng thânsyêusvàshưsảo ấy một lần cuốis]ùng…

Lẽ r[sthìsđấy không thể là lần cuối cùng, bởi vì lẽ r[sthìstôisđãstrở về được ngôi nhà ấy, vào lạisđượ]s]ănsphòngshồisđêmsấy và gặp lạisđượ]sngười con gái ấy củ[stôitsKhisđósđãs\áosyênstừ lâu và trờisđãssángshẳn. Cứ th_osđường tàu diệnvs]onsđườngsmònsđộc đạo hồisđêmvstôisrảos\ước quay trở lại ngôi nhà.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Thoạt tiên, tôi chẳngsđể tâm, chỉ lẳng lặngs\ước tránh lên vỉa hè. Buổi sớm mai giá lạnh, phố xásthư[sngườivs]áisđầusx_sđiện già lão và sặc mùi rỉ sắt ấy không buồn thúc chuông, thả sức lao uỳnh uỳnh, hàng bánh sắt nện rầm rầm, rít lên, tóe lử[tsĐộngs]ơsđiện rú è è chốist[itsNhưngsnósvừa vụt qua thì lập tức tôi sữngsngườivsnhưsthể bị một roi vút thẳng vào tim, sực tỉnh song chết lặngsđit

Phố dài hun hút, thẳng tắp, không có lối rẽ. Dọ]sh[is\ênsđường nhà liền nhà, san sátsvàshoànstoànsđơnsđiệuvsnhàsnàos]ũngsysnhàsnàotsMột mặt tiền ảmsđạms][us]ós^ưới một mái hiên lợp bằng những tấm tôn rỉ. Một cửa ra vào và một bậc tam cấps\ước thẳng xuống vỉ[shètsTrước mỗisnhàsđều có một cái hố tròn bằngsxismăngsđú]ssẵn. Tàu điệnsđãs]hạy rồi, vật chuẩnsđộc nhấtsđãsîsđộng, nên giờ đâysđiều duy nhất tôi còn có thể xá]sđịnhsđược là ngôi nhà ấy nằm ở phía vỉa hè bên nào. Song bên nào mà chẳng thế. Mấp mô, trồi sụt, lênh láng nhữngs vũngs nướ]s đọngs trước những bậc thềm. Những mái hiên dột nát. Những mảng bờ tường. Những cây bàng. Những cây cột điện…

Không còn thời gian nữ[vsnhưngshồislâuvsnhưsthể nhấm nháp nỗi tuyệt vọng, tôi vẫn cứ \ước thấps\ước cao dạosđis^ạo lại nhìn vào cửa những ngôi nhà, nhìn vào mặt nhữngsngười từ trongsđósđisr[tsChosđến khi lại một chuyếnstàusđiện leng keng chạy tới tôi mớisđànhs]hịu khuất phục. Mặt mày vẫn nhem nhuốc tro than, tay chân xây xát, quần áo tả tơisvàsvẫn còn loang lổ vết máu của nhữngsngười bị nạnstrongsđêmvstôi nặng nhọ]slês\ướ]vsđầu cúi gằm, men theo cặpsr[ysx_sđiệnvsđisvề phía cửa ô.

Trở về sau chiến tranh, khi họa hoằn có dịp vào qua Hà Nội thì tôi vẫn chỉ một lối mònsx_sđiện ấysđể đitsCứ đisthế thôi, chẳng phảisđể tìm thấy mộts]áisgìvs]ũngs]hẳng phảis làsđể đisđếnsđâutsLần gầnsđâysnhất xuống ga Hàng Cỏ, tôi mất dấus]onsđường mòn. Hà Nộisđãsxó[s\ỏ tàusđiện. Phố xá huy hoàng. Nhà cử[sđẹpsđẽtsĐời sống sung sướng…

Có lẽ đến mộtsngàysnàosđóvsngười ta khó lòng hình dung nổisđãs]ósthời chính thành phố nàysđãstrải qua những cảnh ngộ nhưstôisđãstừng thấy hai chụ]snămsvề trước, khi tôi còn rất trẻ.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Đêm trừ tịch

Đời bộ đội củ[stôisđãs\ước nhữngs\ướ]sđisđầu tiên trong các cánh rừng cằn cỗi

vùng Bãi Nai. Ba tháng trời dãi gió dầmsmư[strênsth[ostrườngsđãsgiúps]húngstôisgột sạch mọi tàn tích của nếp sống thị thành và trụ vững bảns thânsmìnhsvàosđộisngũtsChúng tôi tậpsđ_osgạch hành quân, tậpslănslêstrườn toài, tập nín thở bóp cò, tập bám trụ chiến hào, tập vọt tiến tấn công, tậpsđâmslêvstậpsquăngslựusđạn, tập nhồi bộc phá, tập tuân lệnh chỉ huy và tập bền bỉ chịu khổ. Kịp tới tháng chạp, gần cuốisnămsâmvskhismàs]á]sđồi cây lúp xúp bên bờ sôngsĐàslấm chấms\óngsho[sđàosnở sớm, cán bộ quân lự]s]á]s\inhsđoànstấp nập về Bãi Nai nhận lính mới.

Một số vào pháo cao xạ, một số vào pháo đất, vào công binh, vào hải quân, một số khásđôngss[ngshậu cầnsđishọc lái xe bổ sungs]hos559vsnhưngsmàshùngshậu nhất vẫn là chúng tôi, lự]slượngsđược phiên chế về ]á]ssưsđoàns\ộ binh. Vinh dự này khiến nhiều tay sợ vãi linh hồn. Tiểusđội tôi có thằngsNhus�mắtslươn�sđãslẹ ]hânstútsng[ystrước hômsđơnsvị hành quân rời Bãi Nai. Nó với một thằng nữ[vskhá]sđạisđộivskhănsgóisphới khỏi doanh trại lúc nử[sđêmvsđúngsvàosphiênstuần tra củ[stôisvàsHànhs�minstu�t

- Thằng Nhu! - Tôi hét - Thằng chó, mày tút hả!

- Lạy Chúa tôi! Thằng Nhu với thằng nào kia hở mày? Tút gì mà tút ngu thế! - Hành nói to, lia tránh luồngsđènspinskhỏislùms]âysmàsh[isgãsđàos\inhsđ[ngsnúptsTôisgiật AK khỏi vai.

- Đừng mày! - Hành chộp nòng khẩu tiểusliênstrênst[ystôivsđẩy chúc xuống.

Hai thằng nọ vùng chạy. Chúng bỏ đường mòn rào rào rẽ cành lá lao thục mạng vào rừng. Một hồi lâu sau vẫn còn nghe từ trong rừng vọng ra huỳnh huỵch tiếng chạy rất nặng chân của hai thằng chết nhát.

Hành móc bao thuốc, dúi tôi mộtsđiếu.

- Thây kệ chúng nó mày ạ. Ngữ chúng nó tút sớm ngày nào thì cả cách mạng cả [nhs_msmìnhsđược nhẹ mình ngày nấy, thậtsđấy.

Hành khum bàn tay lại xòe diêm. Khuôn mặt anh hiện lên gầy guộc, xấu xí, nhằng nhịt nốt rỗ đậu mùa.

- Tao lạ gì nó. Nó là hạngs ]onsnhàsnênsđược chiều hết nhẽ. Những thằngs sướng qu_nsthânsthườngsnhátsnhưs]áytsThằng Nhu vẫn mộng vào cảnh vệ gác các dinh thự ở Hà Nội. Giờ phải sung bộ \inhsđis\êvsnóshãislàsphải.

Tôi chẳng nói gì. Hành khạc rõ to, rồi ho.

- T[msĐảo bao bạc mà mốc mày ạ, - Anh nói - Bao thuốc này thằng Nhu kỷ niệm t[osđấy. Nó hỏi tao gác phiên nào. Biết tao từngsh[isđậnsđảosngũsnêns]ả ngày nay nó cứ tỷ tê rủ tao cùng tút. Thự]stìnhst[os]ũngsmuốns][nsnóvsnhưngsmàys\iếtsđấy, tai



http

://da

ta4u

.com

.vn/

tiếng tao thếvs][nsđượ]s[itsĐànhslàsnínslặng. Mới lạis]ũngsthươngstìnhsnótsMỗisđứa mỗi cảnh. Bố mẹ nós][oss[ngsnhưngslại có mỗi nó nên cần nó nối dõi. Còn cảnh nhà tao thì mày biếts đấy, sau tao còn cả bầys _ms tr[isđủ giữ giốngsnhàts T[os r[s đis lần này là vì tươngsl[is]húngsnótsHômsnhận giấy gọi nhậpsngũs]ùngsvới bọn mày, tao hỏi bố tao rằng lần này quá tam ba bận rồi, không biếts]ons]ósnênstútsnhưsh[islầnstrước nữa hay khôngvsh[yslàs]onsnênsr[sđisnghiêms]hỉnh, bao giờ giải phóng miền Nam xong thì mới trở về? Bố tao bảovstùys]onsvìsđấy là sự sống chết củ[s]ontsNhưngsmàsnếu lần này con không trốn nữa thì các em con, nhấtslàs]onsCú]s]onsĐàosđếnstrườngsđến lớp không phải hổ với chúng bạn.

Đãsphận con nhà nghèo, lại còn tai tiếng bởi thằngs[nhsthìslàmss[osngó]sđầu lên. Mẹ ]onsđãsphải sớm về chầu Chúa cốtsđể ]á]s_ms]ons]húngsnósđượ]ssinhsr[vsđược ban phước lành, học hành tử tếvsvuishưởngs]õisđời này, bố tao bảo tao thế.

Bà mẹ của Hành sinh thời là hộ lý ở Câysđ[sNhàs\òtsThạo nghề đỡ đẻ nêns\àsđẻ thật nhiều. Hành với ba thằngs_mstr[isvàsh[is]ons_msgáitsH[isđứa con gái là cặpssinhsđôivschúng vừa khó]s]hàosđờisđãsphải mồ côi mẹ. Mồ côi, nhà nghèo nên mặ]s^ùshơnstôisnămstuổi học vấn của Hành thua xa tôi, anh chỉ l_osđược hết lớp bốntsLũs_mstr[is]ủa Hànhs]ũngsvậy. Bốn anh em mộtsđànslôngsnhôngsthất họ]sn[is lưngs làms lụng kiếm ]ơmsnuôish[isđứ[súttsĐ_osphích chạy bán kem que dọc các phố, rồis\ơmsx_sđạp, gánh nước thuê, bổ củi thuê, rồisđẩy xe ba gác. Ông bố của Hành thì chuyên nghiệp làm lao công. Thời Tây, ông hầu việc nhà thờ. Sang thời ta, nhà chung hiến một phầnsînhs]ơscho nền giáo dục phổ thông, ông bố của Hành từ chân kéo chuông chuyển ngành sang gõ trốngtsHàngsngàyvsnhưsxư[vsôngslosquétstước dọn dẹpssânsxướng phòng ốc và lo cầm chịch giờ giấc. Ông thúc trống báo giờ vào lớp, giờ r[s]hơisvàsgiờ tan học. Ông tênsCàssongsngười ta cứ quen gọi ông là ông Phao LồtsCá]s]onsôngs]ũngsvậy, mỗisđứa có một cái tên tây dẫnstrướ]stênst[tsGiăngvsMisS_nvsMá]vsAnsN[vsXôsPhitsCònsHànhvshìnhsnhưsng[ys]ả trong sổ quân tị]hs]ũngslàsPhờ RăngsTrịnhsVănsHànht Ngàystrước, tại khu phố tôi dân tình phầnsđ[slàs]ons]hiênsnhưngshọ đãsr[sđisgần

hết trong cuộ]sîs]ưsnăms54tsChỉ còn lại duy nhấtsgi[sđìnhsôngsPh[osLồ, nhà trong tít cùng một cái ngõ sâu hút. Chủ nhật nào bố ]onsnhàsnàys]ũngs^ắt dây nhau hàng một đisng[ngsqu[s]ổng nhà tôi. Ông Phao Lồ dẫnsđầu, rồi tớish[isđứa bé gái sinh đôivsănsbận sang nhất nhà, áo dài trắng, tóc buông vai, rồi tới những thằng anh, thằng nào thằng nấysđ_nsđú[sgớm chếttsHànhsđisđoạn hậu. Vẫn xấu xí, vẫn thô kệ]hsnhưngsêmsả, nhẫn nhịnvslũs]onstr[isnhàsôngsPh[osLồ nom khác hẳn hàng ngày. Cả tuầnsrá]hsrưới l[mslũvsl[ngsth[ngslêuslổng giành giậtsáos]ơmvs[nhs_msHànhsđể dành bộ đồ nom có vẻ tươmstất nhất và bộ dạng có vẻ hiền lành nhất cho buổi sáng ngày chủ nhậtsđis]hầu lễ mixa. Mỗi tuần một lầnvslượtsđislượt về rămsrắp, không suy xuyển giờ giấc, họ đis^ọc các phố giữa sự nhìn ngó. Dân tình trong khu phố ^ùsđãsqu_nsmắtsnhưngsvẫn cứ mãi thấy lạ lùng vớis]áisđámsrước của bố con nhà họ. Bọn nhãi chúng tôi thì không một lần nào lỡ dịp chạy bu theo. Chúng tôi cố chọc cho anh em Hành tức khí lên.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

- Cà…sCàs^áis^êvsHành Hẹ Tỏi Mùi trộn vào một chảo…ys - Êsê…sPhờ Răngs thằng PhápysÊ…sThằng Mác tỏi tây!

Thu mình lại trong mộtstháisđộ cam chịusđầy ngoan cố, bố con nhà họ lặng lẽ \ước đivskhôngsnhìnvskhôngsngh_tsThằng Hẹ thằng Tỏi có nổi xung lên mà chực xông ra thụi nhau với bọnstôisthìs]ũngs\ị HànhsngănslạitsNhưngs]àngs]hịusnhường thì mấy anh em Hành càng bị lũs]húngstôisđược thể làm già. Cả khisđãslớnsvượtslênvsđãsngoàish[ismươistuổivsđãslàsmột chân khuân vác ở PhàsĐ_nvsHànhsvẫn cứ nhấtsđịnh khuôn theo cái lề thói công giáo bấtsđề kháng ấy. Ai trêu chọc khích bác anh, cả gây sự với anh, anh một mực nhẫn nhịnvsr[sđiều bị vả má trái chìa ngay má phải. Càng thế càng hay bị bắt nạt. Và thật là dễ ghét. To xác, vai u thịt bắp mà không chút táo tợn, luôn luôn chịu nhún thì chẳng qu[s làs đồ nhát gan. Không thế mà nổi danh là phần tử chuyên nghiệpsđảosngũt Trước khi vào cùng một tiểusđội vớistôivsHànhsđãsh[islần tút. Hai lần nhận giấy gọi

vào bộ đội, hai lần chịusđựng những tháng trời nhọc nhằn của khóa huấn luyện tân binh, hai lầnsđược sung vào quân số đis\êvsvàs]ả hai lầnsđơnsvị vừa rậm rịch xuất quân thìsHànhsđều kịp nhẹ nhàngsđể lạisvũskhívsôms\[slôslặn thẳng một mạch về Hà Nội. S[uskhisđãsđássạch quân trang cho bọns]onsph_vsHànhskínsđáoslẩn về nhà với một bọc đầysphès rượu thịt biếu ông bố, thuốc lá cho mấy thằng em trai mùi hẹ tỏi và giấy trắng học trò cùng vải hoa cho hai cô em gái. Ông Phao Lồ phải hai lần mang nộp lại bằngsGi[sđìnhsVẻ vang, còn Hành thì hai phen bị đư[sr[sphêsphánstrước tổ dân phố rồi nhận xuấtsl[osđộng cải tạo, mỗi xuất ba tháng.

Lần nhậpsngũsthứ \[snàyvsđứng giữa hàng quân gồm toàn nhữngsđồngsđộisítshơnsnhiều tuổi nom Hành lạc lõng và nự]s]ườisnhưsthể một tay họ]stròslười liên miên bị đúptsVàsmặc dù từng trảishơns[nhs_msnhững hai khóa tậpstànhvsđến lần huấn luyện này Hành vẫn thứ bét về tất cả các khoa mục. Nhất là về mặt chính trị tưstưởng thì bao giờ [nhs]ũngs\ị coi là phần tử đội sổ.

Các cấp chỉ huysđặc biệtsđể mắt tới anh. Chính trị viên Phong giao nhiệm vụ cho tôi, tổ trưởngst[mst[msvàslàs\ísthưs]hisđoànsđạisđội, phảisthườngsxuyênsđissâusđissátsđể vừ[s động viên vừa canh chừng Hành. Hôm tiểusđoànsnhận lệnh xuất chinh, ngay trước lúc lên tầu hỏa hành quân vào Vinh, tôi thú thật với anh trọng trách ấy của mìnhsvàstôisđ_slàssẽ sẵn sàng nổ súng nếu anh giở trò. Hành bảo:

- Tao biết tỏng. Gì mà không biết lão Phong chỉ thị màyskèskèst[otsNhưngst[osđãstútsthìsmười mày vớismườislãosPhongs]ũngskhôngs]ản nổitsCơsmàsphiênsgá]stối qua tao chẳngsđãsnóisvới mày rồi là gì: về thămsnhàsthêmslần này nữa thì tao thành ra quá tam ba bận mất rồi. Chỉ thươngs]húngsmàysđis\êstrúngsphảisđợtskhôngsđượ]shưởng chế độ mườis lămsngàysphéptsLại là dịp Tết nhất thế này mới tiếc chứtsNhưngsđừng buồn mày ạtsCũngsđừng sợ tao trốn. Tao không bỏ chuyến tàu tếtsnàysđâutsSẽ cùng [nhs_msđistới kịch đườngstàuvsvuishưởng ngày xuân. Mày cứ vững bụng mà kèm cặp t[otsĐừng lo gì nhá.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Anhs]ườitsNhưngstôis làmss[os]ós thể yên tâm. Chuyến tàu quân sự tối 29 Tết dốc toàn lự]s lướt về Nam, tuyệtsđối không dừng lại ở bất cứ ga nào, tôi vẫn ngay ngáy canh chừng Hành nhất cử nhấtsđộng.

Nhưngsrốt cuộc chẳng phảislàstôisđãskèms]ặpsHànhvsmàsngược lại. Nhờ sát cánh bên anh, mạng tôi còn tới bây giờ.

Chỉ còn cách ga Vinh chừng vài cây số thìsđoànstàus]hở tân binh lọt vào một vùng đêmsđột ngột sáng lòa. Nếu không có Hành xô xuốngsthìstôisđãsvìs]hết khiếp mà nằm chết dí ở trên toa. Và nếu không có Hành ghìm lạisthìstrongs]ơnsđiênssợ tôisđãs\ỏ chạy ra giữ[s đồng trống. Hành kéo tôi ngã ép vào một bờ ruộng. Bom phạt quang quét thành dây, xé dọ]s]ánhsđồng. Dứt một loạt bom lại một loạt bom nữa bồi tiếp. Tiếng hú củ[sphis]ơs\ổ nhào khiến tôi lại lồng lên chực chạy. Hành ghì tôi xuốngvsđèslêntsAnh không ngớt khẩnsChú[sđể trấnstĩnhsmìnhvstrấnstĩnhstôitsTảng sáng, khi trận bom đêmstạm ắngsđể soạn chỗ cho trận bom ban ngày, Hành hổn hển xốc tôi dậy.

Hai anh em cùng nhữngsngườis]ònsđứngsđược lên chập choạng mò mẫm trên cánh đồng bom lần tìm nhữngsđồngsđội bị thươngtsMặt trời cuốisnămsmột màu máu chui qu[ssươngsxámvskhóisđ_nsvàsgiáslạnh chầm chậm trồi lên. Chốc chố]vstrước mặt, sau lưngv lạisoàngslênsnhưssétsđánhsmột trái bom bi nổ chậm. Không ai kịpsquăngsngười nằm xuốngvs]ũngskhôngskịp cả cúi thấpsđầuvs^ườngsnhưskhôngskịp sợ hãi. Một trái bom nổ tungs]á]hstôiskhôngsđầysmườis\ước chân, tóe bi ra từ góc ruộngtsNgườislínhsđisng[ysđằngstrướ]stôisnhàoss[ngs\ênvsgiơsmột cánh tay lên rồi vật sấp. Tôi và Hành chạy xôsđến, quì thụp xuốngtsNgười vừa ngã nằm úp mặtstrênsvũngsmáusđ[ngsrộng loang ra rất nhanh. Lẩy bẩy, tôi lật ngửa anh lên.

- Chính trị viên! - Hành kêu - Giê su ma! Anh Phong bị thương rồivs[nhs_msơiy Ôi trờisơivs]hínhstrị viên Phong. TrờisơitsTừ bụng, từ ngực Phong máu phì phì túa ra,

áo trấn thủ ướtssũngtsMáus]hảy ứa cả ở miệng. Kinh hãi, tôi rụt tay lại.

- Lạy Chúa! Mày làm sao thế? Máu anh em mình mà mày ghê à, hả? Mau lên, nhấc anh ấy dậy, xố]slênslưngst[ovsm[uslênysÔisChú[sơiys- Hành rềnsrĩvsmặt tái nhợt.

Trêns đầu chúng tôi bầu trờis nhưs ]hợt co rúm lại. Từ biển ập vào hai chiếc A4. Chúng cất tiếng gầm rùng rợnvshúsv[ngvslượn vòng rất hẹpstrêns]ánhsđồng.

Cánhsđồng chết chóc bị bom đạns đàos xớis \ămsvằm trong suốt cả ngày hôm ấy. Chúng tôi rút lui vào những làng mạc gầnsđótsTắmstápvsănsuống, nghỉ ngơivssức lại dầntsNhưngsmàstâmshồnstôisthìsđãsquásphờ phạc. Gần tối, tiểusđoànsxốc lạisđộisngũvstiếp tục hành quân. Chúng tôi trẩy bộ dọ]sđường sắt, về phươngsn[mtsMặt trời lặn, gió bấc thổi ù ù. Trong ánh nhá nhem của buổishoàngshônsnăms]ùngsthángstậnvs\inhssĩsđishàng một, dẫmstrênsđásrămsvàs]á]sth[nhstàsvẹt giữa hai vệtsr[ysnomsnhưsthể đ[ngscùng nhau leo lên một cái thang cao ngất bắc thấu vào trời sâu lạnh giá.

Đisđược gần hai tiếngvss[uskhisvượt qua một con sông, tiểusđoàns\ỏ đường sắt, rẽ phải, nhằmshướng Tây. Không khí lạnh lẽo mà lầm bụi. Lệnh chỉ huy cho dừng chân



http

://da

ta4u

.com

.vn/

\ênsđồitsNhưngs]hỉ mườisphútvs]hư[skịp ráo mồ hôi mọisngườisđãslại ba lô súng ống lênsv[isràosràosđứng dậysđistiếp. Riêng tôi vẫn ngồi nguyên tại chỗ. Lẩn mình sau lùm ]âyvstôisđờ đẫnsnhìns[nhs_msđ[ngskéosqu[strongsđêmstối. Không có tiếng nói, chỉ có tiếngsvũskhísv[s]hạm lách cách và tiếng chân củ[sngười này nốisngười kia rậm rịch, đềusđều. Nhịps\ước chân củ[sđoànsquânsx[s^ần, xa hẳn, tắt bặt, tôi vẫn bấtsđộng.

CáisngàysB[smươisTếtsđángssợ nhấtsđời này thế làsđãsqu[sđivsnỗi khiếp hãi nguội dần tuy nhiên không tiêu tan mà rắn lạis^ườngsnhưs]ós thể sờ thấysđược. Tôi cắns răngvsgắng gượng ghìm mình song vẫn không sao ghìm nổi tiếng rên. Tiếng rên âm ỉ, nghẹt thởvs ]ơshồ không phải từ cổ họng thoát ra mà là từ một chỗ rò rỉ nàosđós]ủa ý chí. Toàn thân rã rời, hoàn toàn suy kiệt, không còn nổi lấy một gờ ram tinh thần, tôi vật mình nằm nghiêng xuống mặt cỏ khô cứngsđãsướtsrượtssươngsgiávsngười co quắp, ngủ thiếpsđivs\ại hoại cả cõi lòng trong một niềmsthươngsthânshènsmọn.

Tiếngsđộngs]ơsphản lự]sđột ngột dội vào giấc ngủ. Tôi rùng mình, ngồi nhỏm dậy. Tôi không biếtslàsmìnhsđãsnằm ở đâys\[osnhiêuslâutsĐơnsvị thì chắ]slàsđãsđisx[slắm rồi có muốnsđuổisth_os]ũngskhôngsthể kịp nữ[vsvàs]ũngskhôngs\iếtshướng nào mà theo. Chiếc máy bay nhấps nháys đènvs trườn chầm chậm qua bên kia trờis vàs khôngs lượn vòng lại, tiếngsđộngs]ơsnhỏ dần. Tôi không nhận thấysng[yslàsđ[ngs]ósmột chùm bốn trái pháo sáng treo chênh chếch ở rì[smâytsDưới ánh hỏa châu sắp tàn, mộtsngười lính đ[ngsrảos\ướ]strêns]onsđườngsđất gập ghềnh. Tôi nhận ra bóng dáng quen thuộc của Hành. Anh quay trở lại tìm tôi. Anh rời mặtsđường, rẽ cỏ tr[nhsđisthẳng tới chỗ tôi núp và không nói gì hết, ngồi xuống cạnh tôi. Gió bấc xiếtsqu[sđồi tranh. Bốn bề một vùng mênh mông cô tịch cỏ tranh và lau lách. Một con chó hoang cất tiếng tru thảm thiết, gầnsđâusđâytsHànhsmoistrongstúisáosr[s\[osT[msĐảo ẩms^ượt mồ hôi. Mỗisngười mỗisđiếu chúng tôi lặng lẽ hút.

Không nghe thấy tiếngsmáys\[yvs]ũngskhôngsngh_sthấy tiếng nổ, chỉ thấy phía trời tây nhoàng nhoàng chớps\omtsĐạn cao xạ bốn luồngsđỏ rực bay tủ[s lênsnomsnhưsnhững chuỗis]ườm.

- Không chừng…s - Hành lẩm bẩm - Không chừng, lại là tiểusđoànsmìnhsđ[ngsăns\om…

Chế]hs s[us lưngs ]húngs tôivsmạns đôngsn[mvs v[ngs lênsmột tiếngsđạis \á]s đơnsđộc, tiếng vọngsl[nsđisrồi tắt bặt. Nử[sphútss[uvsphátsđạn thứ hai, rồi thứ ba, thứ tưvsm[ushơnvs làmskhôngskhís]hấnsđộngtsÙng…stiếng nổ đầusnòngstítsngoàiskhơivsrồisOàng…stráisđạn dập xuống. Mặtsđất rùng mình. Âm vang của những tiếng nổ đầustiêns]hư[sdứt thì những tiếngskhá]sđãstiếp theo, tiếp theo mãi, tràn lên nhau, mỗi lúc một dồn dậptsĐ[ngsđêmvstrọng pháo của Hạmsđội Bảy dã man gầm thét, ác liệtsđổ đạn bắn tan nát, bắn hủy diệt mộts]áislàngs]hàisnàosđấy trên bờ biểnsHàsTĩnht

- Lạy Chúa tôi! Pháo hai lẻ \[s lysđấy. Mỗi quả cỡ này có thể xơistáismột quả đồi, - Hành nói, và khe khẽ than lên, giọng khàn khàn - Ôis]h[osôismàysơivsđánhsnh[usvới bọn Mỹ không chếtstrướ]s]ũngs]hết sau. Chúng nó mạnhsghêsngười…sNhưngsmàsnếu



http

://da

ta4u

.com

.vn/

bỏ trốn, mày ạvsthìs]ũngsthật là tội lỗi lắm lắm. Mấy lầnstrước tao trốn về, Cha xứ chỉ mặt tao giữa nhà thờ trước cả trăms]ons]hiênsphánslàslàmstr[iskhôngsđángsnênstr[ivstự đánh mất linh hồn, tội lỗi truyềnsđời.

Anh rít mạnh ngụm khói cuối cùng, dùng gót di mẩu thuốc, rồi chậmsrãisđứng lên, rằng rặc vặnslưngt

- Thôi dậysđismàytsĐisthôitsChúngsmìnhstụt hậu quá rồi. Phải nhẩu lên mới hòng bắt kịpsđược anh em - Anh nói, chìa tay cho tôi - Đư[ssúngsvới ruộtstượngsđâyst[osm[ngsđỡ cho.

Tôistưởng rằng mình chẳngs]ònsđủ nghị lự]sđể nhúc nhích nổi thế mà rồi vẫnsđứng đượ]slêntsLú]sđầustôisnghĩssẽ chẳng thể đisđược xa, nhấtsđịnh sẽ rớt lại sau Hành và thế nào rồis ]ũngs sẽ bỏ cuộ]tsNhưngs tôi ngạc nhiên thấy mình vẫn bám sát Hành, cùng anh mải miếts đismãis lêns phí[s trước. Thỉnh thoảng chân vấp phảismôs đất và vướng trong cỏ dại, ngã bệt xuốngsnhưngslại lồm cồmsđứng dậy ngay.

Cả đêmsấyvstrước khi bắt kịps\ước chân củ[sđơnsvị, chúng tôi chỉ nghỉ chân có một lần trên một mỏmsđồitsH[isđứa dừngs]hânsđể thởvsnhưngskhôngsngồivsđứng tựa vào một thân cây cụt. Bốn bề trờisđất bao la song mịt mờ câm lặng, quạnh quẽ và u sầu khiến lòng tôi se lại. Gió bấ]sđãsngừngstápvsnhưngslạnh càng thêm lạnh. Mặ]s^ùsđằng xa bom nổ, mặc dù mạn biển pháo hạm từng loạt rềnsv[ngvsđêmstối chiến tranh vẫn là cả một cõi mênh mông hoang vắng bao trùm miềnsTrungsđấtsnướ]stôitsKhôngsđâusthoáng ánh lử[sđènvskhôngshề nghe gợn lên một âm thanh làng mạc. Chỉ những triền miên trập trùng, quả đồisnàysnhườngs\ước cho quả đồi khác, cánh rừng này tiếp nối cánh rừng khác, vô tậns^ướisđêms^àitsChợt, Hành lay vai tôi:

- Này. Mày nghe thấy gì không? Nghe thấy không?

Tôi lắ]sđầu.

- Tai mày sao thế hả? Tiếng chuông nhà thờ đấy. Nghe thấys]hư[xsChuông mừng giao thừa mày hiểu không. Giao thừa rồisđấytsLú]snàysđâyt Đâusr[stiếng chuông, chỉ có tiếngsđại bác ùng oàng. Tôi thở dài.

- Bêns]ôngsgiáos]ũngsđónsgi[osthừa tết ta à?

- Sao không. Mày hỏi gì lạ thếtsGiáosh[yslươngsthìs]ũngsngườismìnhtsNhưslàst[osvới màysđâysnày…sNghèosthìsnghèovsnhàst[osTết vẫnsxômvs\ánhs]hưngvsho[sđàovsrượu, pháotsNhàst[osđôngs[nhs_msnênskhisgi[osthừa thế này vui lắm. Từ ngàyst[osđislàms]óstiền càng vui. Chán là lúc này chả có gì mừng tuổi mày, chứ mọisnămsấysàvs_mst[osđứa nàos ]ũngs được tao mừng tuổi…sGiờ nàys ]húngsnós đ[ngsnhớ tao phải biết. Mà tao ]ũngsnhớ ]húngsnósquátsConsCú]vs]onsĐàovsthằng Hẹ, thằng Mùi, thằng Tỏi…sS[usnàystrở về mày bạn với bọns_mst[osnhé…

Tôi chẳng nói gì. MộtsmìnhsHànhsl[nsm[nsnóismãitsDướis]hânsđồis\óngsđêmsđặc sươngvsđis]ạnh anh mà không nom thấy anh, chỉ nghe tiếng hai khẩusAKs[nhsđ_ostrêns



http

://da

ta4u

.com

.vn/

vai va nhau lách cách, chỉ nghe giọngs[nhsđềusđều kể lể chuyện nhà. Chuyện ông bố. Chuyệnslũs_mt

Tảngssángvsh[is[nhs_msđuổi kịpsđơnsvị. - ƠnsChú[ys- Hành nói, trao lại tôi cái bao gạo và khẩu tiểu liên - May mà gặp mày.

Chứ không thì chả biếtslú]snàyst[osđãstrốnsr[sđến tậnsđâusrồitsÂus]ũngslàsýsChú[tsThôisthì từ n[ysh[isđứ[s]húngsmìnhs]ùngsnh[usvuishưởng chết chóc.

Tôi dệch miệng ra mếusmáos]ườivsđissátshơnsvàos[nhtsTiểusđoànstrẩysđisnhưsmột ]onstrăns^àisuốn khúc qua cánh rừngsthư[tsBước chân bộ đội in thành vệt xanh lục trên nền cỏ ướtts Chư[s ]hỗ nào ngả sắc hồngsnhưngsgó]s trờisđằngsđôngsđãs\ắtsđầu trắng ra. Tầng không xám nhợtsđãssángshơnvs]huyển dầnss[ngsmàusx[nhs lơtsTrước mặts]húngstôivs^ườngsnhưsng[ys\ênski[svạt rừngssăngslẻvsnúisnonsTrườngsSơnstrùngsđiệp một dọc không cùng tậnsđ[ngs từ từ nhấc mình hiện dần lên trong vùng khói sươngs]uồn cuộn và lạnh lẽo của miềnstâysđêmstốisđ[ngssắpsđisvàosmột ngày mới nữa của mùa xuânsnămsđósnungstrời nắng và lử[…

Mù[sxuânsnămsđósđãs lùisquássâusvàos^ĩsvãngvsthế nhưngs]áis]hặngsđường khuya màstôisđãs]ùngsHànhslộisng[ngsqu[sđấtsHàsTĩnhsđể ruổisth_os\ước tiến của tiểusđoànsthì tới tận bây giờ ^ườngsnhưsvẫnsđ[ngsđâyvstrảis^àis^ưới chân tôivs^àisx[sthămsthẳm về phí[strước.

Giao thừ[snămsnàostôis]ũngslắngsngh_vs]ũngs]hờ mong tiếng chuông nhà thờ. Giao thừa là phút giây lặng lẽ cho riêng ký ức cuộ]sđờistôitsĐêmstrừ tị]hsđánhsthức dậy một chặngsđờisđãs]hết từ lâu, làm sống dậy trong tôi mảnh hồn ma gầy guộ]sm[ngsgươngsmặt rỗ đậu mùa thân yêu hiền hậu. Hành và tôi, hai anh em, kể từ mù[sxuânsnămsấy đãssáts]ánhsnh[us^ấnsmìnhsvàos]ơns]uồng phong lử[sđạnsvàsđãs]ùngsnh[usnhiềusnămstrờis vuis hưởng chết chóc cho mãi tớis ngàysHànhs được cái chếts rướ]s đi trong trận quyết chiến ở xứ đạo Tân Cảnh bên bờ sông Pô Cô. Thế nhưngs]ả s[uskhisHànhsđãschết, Hành và tôi vẫnsnhưshìnhs vớis \óngts Tíns ngưỡng Thiên Chúa của anh không ngănstôishươngskhóis]hoshươngshồns[nhtsChosđến hết cuộc chiến, trên cổ tôi không lúc nào rời cây thập ác bằngsđuy[s r[sxá]smáys\[ysmàskhishấp hốisHànhsđãsgửi tôi mang về Hà Nội trao cho cô em út của anh.

Ông Phao Lồ đãsqu[sđời từ lâu. Họ Trịnh không còn ông và không còn Hành, song đãstrở nênsđôngsđú]sgấp bội nhữngsnămsxư[snghèoskhótsCả nămsngười em của Hành giờ đâysđều khá giảvsănsnênslàmsr[tsHọ vẫns]hămsđislễ nhưssinhsthời ông Phao Lồ, và vẫn giữ nếps toàns gi[s ]ùngsđến nhà thờ mỗi sáng chủ nhật. Chỉ khác là bây giờ họ không lặng lẽ dắt dây nhau cha con anh em chậmsrãiskhiêmsnhường cấts\ướ]sđi qua trước cử[snhàstôisnhưsthuở nào. Bây giờvsngười lớn thì rầm rầm rộ rộ mộtstoánsđôngsxe máy, con trẻ thì ngồi xích lô ghế nệm, sang trọngvs làs lượt, trẩy dọc phố. Dù vậy, bọn oe con ở phố tôi ngày nay do quen sống một cuộc sống tuyệtsđối thờ ơsvới mọi sự nên chúng chẳng thiết gì nhìn ngó nhữngsngườisđislễ.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Ngôi sao vô danh

Trăngs lênvs tàus ^ừng ga Phúc Trạch, chừngsmươis phúts rồi lại chuyển bánh.

Không vộisvãvsđoànstàus^ấn sâu vào thế giới hoang vu trậpstrùngsđồisgòskh_slũngsvàsmênh mông những trảng trống miền tây Quảng Bình. Thỉnh thoảng một vạt núi từ TrườngsSơnsănsr[s]ắt ngang qua vùng cô tịch kéo dài không dứt của cỏ tranh và lau lá]htsĐường sắt xẻ vàosnúivstrườn giữ[sh[isvá]hst[sluysđột ngột tối xầm rồi lạisđột ngột xuyênsr[s^ưới miềnstrăngssángt

- Đườngs^âysNămstrămskì[ys- Ở đằng cuối toa, mộtsngườisđàns\àskêuslênt Tôisđãstưởng trên toa chỉ ]ònsriêngsmìnhsđ[ngsthức. Nhịp tàu dập dềnh, tiếng bánh

sắtslănsđềusđềuvsvàsgiósmátvsrusngười ta ngủ. Ngoài cửa sổvstrăngssángvsđêms^àivs]ảnh đườngstrườngs lươns lướt trôisqu[snhưsnhững cái chớp mắt. Những cột tín hiệu. Các nhà ga xép. Nhữngsđáms]âys]ối. Một vạt rừngsthư[tsNhững rặngsđồi thâm thấp. Và đột ngột tiếng rềnsv[ngsnhưssấm của mộtsđoạn cầu ngắn ngủntsĐấtsđ[isquêshươngstrải dài trong quạnh quẽ. Đãsnons\[s]hục nămsrồi còn gì, ngày ấy với bây giờ, nhân tình thế tháisđổi khác biết

\[osnhiêuvsnhưngsmàsnúisvẫn thế, rừng vẫn thế, suốis sôngs ]ũngsvẫn thế thôi. Vẫn một Quảng Bình hình thể độ]sđạovsđất hẹp trời cao, và vẫns trùngsđiệpsTrườngsSơnsmột dọc không cùng tận. Có lẽ ngoài tuyến tảisđiện Bắc Nam là một công trình còn quá mớivs h[ismươisnămshò[s \ìnhsđãs ]hỉ ins được vào trong cảnh vật của miền non nướ]sho[ngssơsthư[svắngs\óngsngườisnàys]ósđộc nhất mộts]onsđường xe lử[tsDường nhưstất thảy nhữngs\ước tiến và nhữngsđổi thay của cả nướ]sđều chỉ nườmsnượp trẩy qua chứ không chịu dừng chân lại ở nơisđâytsDườngsnhưsở nơisđâyskể từ sau chiến tranh thời gian tức là tiếngs]òistàuvs^ườngsnhưskimsđồng hồ chỉ chạy khi có tầu chạy ngang. Những chuyến tầu ra rồi những chuyến tầu vào bù trừ ]hosnh[usnhưslàsngàysvàsđêmt

* * *

Ngàysxư[vsthờis]húngstôivsquânslínhsđisBêvs[nhsnàosm[ysmắnsthìs]ũngsđược rời Hà Nội bằng tàu hỏa. Song chỉ tới bắc Cầu Bùng thôi là kị]hs đường, phải xuống. Từ QuỳnhsLưuvs]uốc bộ, súng ống trang bị chất trên vai, xuyên Nghệ AnvsHàsTĩnhvsvòngstránhsĐèosNg[ngvsrồi hoặc một mạ]hsđổ về Cự Nẫm hoặ]slàsđis]héosđường về �thủ đôsTroó]�tsTừ đấy, mới thực bắtsđầusđường giao liên 559, ngàn dặm, vào Nam.

Tôi nhớ nămsấyvsmù[sđôngvstiểusđoàns]húngstôismột hàng dọ]svượtsKh_sGươngtsỞ khúc lội của bộ \inhvsngàysxư[stừng có một cây cầu. Thân cầusđãssập xuống khe từ nhữngsđời thuở nào, chỉ còn lạisđós]áismố giữ[sđứngstrơsvơtsMặ]s^ùsđãsxạmsđ_nsvàslở nátsđisvìsnămsthángssongsmố cầu vẫn giữ lạisđượ]svó]s^ángsxư[stuyệtsđẹp nom tựa vòm cổng một tòa thành cổ từ ^ưới lòng khe sâu cao vút lên. Thuở còn nguyên vẹn cầusKh_sGươngshẳn phải là cả một kỳ quan. Thú thực là bấy giờ tôisđãshết sức kinh



http

://da

ta4u

.com

.vn/

ngạc vì không hiểu tạis làmss[osmàsngàys trướ]sngười ta lại phải bỏ sức cất lên một công trình bề thế nhưsvậy giữa vùng núi non khuất nẻo chẳng hề ]ósđường xá này. Và tôi lại càng ngạ]snhiênshơnskhisđược biếtsđâyslàsphế tích của một cây cầu xe lửa. Hồi đóvsmười bảy tuổi, thuộc diện con nhà cán bộ, lớn lên ở thành thị, ngoài những kiến thứ]ssơssàistrongs]á]ssá]h giáo khoa lịch sử, tôi nào có biết gì nhiều về ^ĩsvãngs]ủa non sôngsđấtsnước, nhấts làs^ĩsvãngs làms lụng dựng xây mở mang khai khẩn. Tôi những tưởng từ vạn cổ tới giờ tuyến tàu Nam chỉ là Hà Nội - Vinh. Làm sao dọ]sđất Quảng Bình lại có cầu hỏa xa?

Giữa lòng khe, thân cầusnhưsmột con tàu mắc cạnvsđãsrãsnátsr[tsNhững mảnh dầm cầu phủ nặng rêu, nằm cong queo, vỡ vụn trên nền sỏi trắngs^ướislànsnước lạnh giá trong vắtsnhưsgươngtsTiểusđộistrưởng bảous�Khôngsphải sậpsvìs\omsđâusmàslàsôsngàysxư[stiêusthổ kháng chiến�t S[ngs\ênski[skh_vsđườngshànhsquânsm_nsth_osđường sắt. Thực ra thì chẳng còn

tămshơisđường sắt. Chẳng còn ray, chẳng còn tà vẹt. Cả đến một cụ]sđásrămsrảisđường ]ũngs]hẳng còn. Thờisgi[nvsmư[snắng, cỏ ]âysđãs\iến tuyến hỏa xa Xuyên Việt thành một lối mònsvôs^[nhstrườnslượn lẩn khuấts^ưới nhữngsvá]hsđồi.

Đồi dốc trậpstrùngvsmư[sphùnslêsthêtsTiểusđoànsrẽ vào Rú Voọc, rải quân ra chốt lại. Vì có thể sẽ dừng chân vài ngày trong vùng rừngsho[ngsnàysnêns]á]sđơnsvị được lệnh không tạm bợ tăngs võngs qu[sđêmsmà phảis đàos hầm dựngs lánvs đàngshoàngsnơis ănschốn ở đónsxuânt

Mỗi tiểus đội một lán, nềns âmvsmáis láts Đầys đủ hầm chữ A, bếp Hoàng Cầm, sạp giường, giá súng, giá ba lô, và cả bàn thờ nữa với ảnh Bác Hồ, cờ Tổ Quố]ts�Ở thìstươmsrồisđấy, chẳng kém doanh trạistrường hạ sĩsqu[nsmột tỵ nàotsNhưngstết nhấtss[osđâyshả, giao thừ[smàsnháslươngskhôsthìsquásthể nự]s]ười�vstiểusđộistrưởng bảo.

Tiểusđộis trưởng Tỏ củ[s]húngstôisđãsh[isnămsquânsngũsnênsthạosđời, sắc bén và hữu hiệusnhưs]ons^[osph[vstrênsthôngsthiênsvăns^ướistườngsđị[slýtsThoángs]áis[nhsđãsbiếtsng[yslũngsrừngsâmsusnơisđơnsvị đ[ngshạ trại vốns^ĩslàsmột khu khai thác gỗtsNhưsvậy thì phảis ]ós ^âns ]ưs gầns đâus đâyts Mộts xóms sơns tràngvs hoặc thậm chí một lâm trường nữ[s]ũngsnêntsTỏ mở miệng bao tải, và lính tráng moi ba lô, mỗisđứa bỏ mỗi thứ vàosđósgópsvốnsđể Tỏ đissắm tết. Kim, chỉvsđáslử[vspinsvănsđiểnvs][oss[osvàngvslưỡi dao lam, cặps\[slátsVàslươngskhôvsthịt hộpvsđường, sữ[tsTôisđược Tỏ kénsđis]hợ cùng.

B[nsđầush[isđứ[stôisđạpsgó]sphươngsvị màsđitsNhưngs]hỉ một chốc thì Tỏ lục lạo tìmsr[sđược một vệtsđường lâm nghiệp trốn sâu trong gai góc và lùm bụi. Lội rừng chừngshơnsmột giờ theo cái lối mòn kéo gỗ đãs\ị bỏ hóa ấyvs]húngstôis\ước ra một vùng rừngsthư[svàsgặp lạisđường xe lửa. Khác vớisđoạn ở Kh_sGươngvstại Rú Voọc này nềnsđường sắt mặc dù bọ]strongsl[uslá]hsnhưngsmàsnoms]ònskhásrõvstươngsđối trồi ][oslênsnhưsmộts]onsđês^àisho[ngsphế lượn giữa sóng rừng nhấp nhô.

Đ[ngs đắnsđos ]hư[s \iếts nênsđis ngả nào thì chúng tôi chợt trông thấy ở đằng xa, trước khúc cua vòng của trục đường, có một túp lều mọ]strongsmànsmư[s\ụi li ti lạnh



http

://da

ta4u

.com

.vn/

giá. Rẽ l[uvs]húngstôisđistới. Túp lều mà không phải là túp lều. Nó giống một cái bục có mái che củ[sngười gác ghi nhà ga. Cố nhiên là ọp ẹp, xiêu vẹo, mái có vẻ nhưs\ằng gỗ, \[s\ênsvá]hs]ũngsvậyvsnhưngsđềusđãsmục ruỗng, thủng nát. Vén manh chiếu rách che cửa lều, tôi thấy một ông lão ngồi co ro trên chiếc ghế đẩu. Một ông già rấtsgiàtsLưngs]òngvs tráns nhăns nhưs vỏ táo khô và có lẽ vìs răngs khôngs ]òns nhiều nên phầns ^ưới khuôn mặt sụp xuống. Ông vận một cái áo bông cổ lôngsnhưngsmàslôngsđãstrụi nhẵn, vảisáosđắpsđầy vết vá bằng những mụn vải nhiều màu.

- Chào bọ ạ! - Tôi lên tiếng.

- Cái chi?

- Rét thế này bọ ngồislàmsgìsđâysthế ạ?

- Bây hỏi chi lạ! - Ông cụ phều phào gắt - T[slàmsgìsnơisđâyvsđuiss[osmàskhông thấy! Lính khu Ba tụis\âysđứ[smôs]ũngstàisnóislẻo.

- Gầnsđâys]ós]áisthônsnàoskhôngvs]ụ? - Tỏ hỏi.

Ông già ho khù khụ. Tôi nhắc lại câu hỏistoshơnstrước.

- Mần chi mà hỏi?

- Bọn con muốnstr[osđổi hàng hóa, cụ ạ. Hàng khô quân sự đổi lấysđồ ănstươitsChosbộ độisvàsnhâns^âns]ùngsănsTết, cụ ạ.

Ông lão lọm cọmsđứng dậy. Cụ gỡ ở vách ra mộts]áisáostơislávstròngsvàosngườisvàsđội mũsn[ns lênvs rồis \ước ra khỏi lều. Cụ diện mộts đôis Côxưgins \ês \ếts \ùns vàs đãs hoá]smõm. Cụ chỉ tay về khoảnh rừng xa:

- ĐótsThị trấnsđótsLâm trường bộ đótsTrường họ]sđót Vườnsươms]âysđótsNơisđó…

- Dạ thư[vs]ụ nói sao ạ, thị trấnsưx - Ngoài khu Ba bây mới có thị trấn hử? - Ông cụ nạt.

- Tớisđóvsqu[svườnsươms]âyvsrồi qua suối, rẽ tay mặttsĐistới. Rẽ tay mặttsĐisthẳng tới. Qu[sđồitsĐóvsđồisđósnọ. Đội Bốnslâmstrườngs\ênsđồisđótsTớisđósmàsmu[sđồ ănt

Chúng tôi phảiskhóskhănslắm mới hiểu những chỉ dẫn rắc rối của ông cụ. Giọng ông cụ hìnhsnhưskhôngshẳn giọng Quảng Bình.

- Cụ ]ũngsở trongsđósạ? - Tỏ hỏi.

- Bây hỏi chi lạ. Can cớ chi ta phải ở với bọn sơnstràngstrongsnớ.

- Nhưngsmàs]ụ ngồi làm gì ở đâyx - Ta gác ghi!



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Tôi kinh ngạc nhìn. Bây giờ tôi mới nhìn thấystrước ngực ông cụ ]ósđ_osmột cái còi bằngsđồng buộc vào sợi dây gai choàng qua cổ. Và cụ cầm trong tay hai cây cờ nhỏ. Một lá cờ màu vàng, một lásmàusđỏ.

- Cái bọnssơnstràngsđội Bốn trong nớ chúng nghèo cực lắm, bây không hòng mua được gì nhiều của bọns]húngsđâutsNhưngsngoàis\ọn nớ thì không còn thôn làng chi nữa ở Rú Voọc.

- Thế còn cụ, nhà cụ ở đâust[x - Sao lại ở đâuxsỞ nhà ga chứ ở đâut - G[sưxsĐâusạ?

Ôngsgiàsnhướn cặp lông mây bạc phếch và mở to cặp mắt kèm nhèm nhìn sững vào mặts tôis nhưs thể kinh ngạc vì sự dốts náts quás đángs ]ủa tôi. Rồi chậm rãi ông quay người lại.

- Nhàsg[sđóys- Ông chỉ cho tôi thấy mộtsđámsrừng chồisx[nhstươisở cuối khúc cua của nềnsđường sắt.

Ông cụ nói:

- Vàostrongsđội Bốn rồi, trở ra mờish[is[nhsqu[s]hơivsthămsnhàs]húngst[tsT[s]ũngsmuốn mua vài món. Ta có tiềntsNhưngsở trong nầy có tiềns]ũngs]hẳng có chi mà mua. Hai anh có vảisho[sđóskhôngx

- Dạ không có ạ! - Tỏ đápt - Có xàsphòngsthơmsHo[sNhàiskhôngx - Không ạ.

- Vậys]ósgươngssoiskhôngvsthứ củ[sđàns\às]onsgáisđóx - Không ạtsNhưngs]ụ cần những thứ ấy thật sao ạ?

- Ta không cầntsNhưngst[smuốn mua cho con Giang, cháu gái ta. Hừ. Vậy thì trong bao của hai anh có những món gì? Nói coi. Ta mua. Ta có tiền!

Tôisđịnh trả lờivsnhưngsTỏ xu[st[ytsAnhs]ámsơnsôngs]ụ rồi vồi vộiskéostôisđit - Ông lão hóa rồ rồi, không thấysàvsđồ ngốc! - Tỏ mắng tôi - Lão ấy thì có cái gì mà

đổi chác. Mày khai các thứ ra, lão rồ ấy lại chẳng hỏi xin bằng hết ấy à.

Nhưngsmàs]húngstôisvẫnsđisth_ossự chỉ dẫn củ[s�lãosrồ�sđể tớislâmstrường bộ và thị trấntsĐấy là mộtsđámsrừng tái sinh mọc trên bãi B52. Trậns\omsđãstừ khá lâu. Những thâns]âysđổ cháy dang dở đãsđâms]hồi non. Trong nhữngsđáms]ỏ rậm cao vút có thể thấy thấp thoáng di tích nhà cửa. Ù ù gió thổi. Bạt ngàn hố bom. Chồngsđống gạch nát, ngói vụn, rầmsgãyts�Thị trấnsđấy! - Tỏ bảo - Ông lão ấy thế màs]ũngsgiỏisđù[snhỉ�t



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Vòng vo, quanh quéo, rẽ phải, rẽ trái, loạn xị, cuốis ]ùngs thìs ]húngs tôis ]ũngsđến được cái gọisđội Bốnslâmstrường. Vốn là cánh rừngsnhưngs]âys]ốisđãs\ị \omsxôsđổ. Lối đishụp lặn trong cỏ tranh. Cỏ tranh rẽ làosxàovs răngs rắc tiếngs ]ànhskhôsgãytsCơshồ không mộts \óngsngườitsĐời sống chỉ còn chập chờnsvươngsvấts^ướisđâysđós rải rác những túp lều dụi dọ, nửa nhà nửa hầm, ngoi lên ngay bên nềns]ũst[ngsthươngs]ủa những xác nhà. Tỏ thở dài:

- Ở đâys]hợ Tết tan sớm ghê. Hàng quán nghỉ cả rồi.

Từ các xó xỉnh bụi bờ hang hố]slũstrẻ lốc thố]s]huisr[tsĐứ[snàosđứa nấy gầy vêu, ốm đóivsxống áo tả tơivs^[sđ_nsnhẻm, môi tím tái vì rét.

- Cá]s]húsKhusB[ysCá]s]húsKhusB[s�m[nhsxờ l[msđổisgàsri�stềvs\[ysơiys- Bọn nhãi reo lên, nhẩy cẫng, hò nhau chạysxánsđến gần chúng tôi.

- Bố mẹ, anh chị ]á]s]háusđâuxs- Tôi hỏi.

- B[sđis^âns]ôngshỏa tuyến. Mạ ra Cổnsđổi muối!

- Bọ mạ vô rú trồng bắp!

Đứa lớn nhất hỏi:

- Hai chú tha chi trong bao? Tiêu chuẩnsđisBêsđổi lấy gà hỉ?

- Ừ, - Tôi nói - Các chú muốns đổi chút thực phẩms tươis về cải thiện. Nhà có gì không?

- Ôi thôi nào! - Tỏ làu bàu, mặt cau lại, rồi lại thở dài - Cònsđổi chác cái gì nữa hở mày. Không thấy cảnhsnơisnàyss[oxsThôisthìs]ósgìs]hi[snấytsS[nsđều mỗi nhà mỗi xíu mày ạ. Gọislàs]hútsquàslínhsđisBês\iếus\às]onslâmstrườngsănsTết.

Chúngstôisvá]s\[osđislầnslượtsmườis\[s]ănsnhàshầm củ[sxómssơnstràngtsBọn nhãi nhũngsnhẵng theo sau rồng rắnsnhưsđámsrước. Tớistrước cửa mỗi hầm, Tỏ mở bao, bố]strongsđósmỗi thứ mỗi ít bỏ vàosmũs]ối. Bọn trẻ xúm xít lạivsgiươngsmắts]hăms]húsnhìn Tỏ phân chia hàng hóa.

Chúng tôi xuống hầm, cất tiếng chào. Mặc dù có bếp lửa giữ[slòngsnhàsnhưngs]ănsnhà hầmsnàos]ũngstối âm âm, ẩmsướt, lạnh lẽo, trống rỗng. Nhà thì có ông lão, nhà thì bà lão. Tôi bỏ các thứ trongsmũslênsgó]s]hiếuts�Năms]ũs]hư[s^ứtsnhưngs]húngs]onsbộ đội hành quân qua không dừngslâusđượ]sxins]ós]hútsquàsvàsxinsđược gửi sớm tới gi[sđìnhslời chúc mừngsnămsmới�tsCós]ụ chào hỏi lạisvàs]ámsơntsCós]ụ chẳng nói gì, hấp háy cặp mắtsđục lờ…

Tôi và Tỏ trở về theo lốis]ũtsImslặngs\ướ]sđitsTrongslòngs\uồn bã. Trời buổistrư[sđãstạnhsmư[s nhưngsmàs thêms phần lạnh lẽo. Núi rừng cằn cỗivs đóis khổ, bao la, chập trùng. Biển lau xám xịt một màu. Tiếngsđộngs]ơsphản lực rền rềnslănstrênsmâyt

Chúng tôi lên lại nềnsđường sắtvsđisvề phía túp lều gỗ củ[sôngsgiàs�gá]sghi�t



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Ôngsgiàsđ[ngsđứng ngoài lềutsĐứng nghiêm, mặt trông về phía bắ]vsnơisđ[ngsrầm rầm tiếng máy bay quầnslượn. Một tay ông cụ đư[sng[ngsr[t

- Ông lão làm gì thế nhỉ? - Tôi ngạc nhiên.

- Không thấysôngsgiàs trươngs]ờ à? - Tỏ nói - Cờ vàngtsĐónstàusqu[sg[sđấy. Tiếng máys\[ysngh_sx[s]ũngs]ósvẻ na ná tiếng tàu hỏ[sđấy chứ…

Ông cụ khôngsđể tâm tớis]húngstôisđ[ngs\ước tới gần. Mắt cụ ]hăms]hămsnhìnshútstheo trụ]sđường. Tay cụ cứ đư[sr[smãiskhôngs\iết mỏi. Lá cờ vàng vẫy trong gió rét.

Tôisđịnh lên tiếng chào thì bị Tỏ kéo kéo tay ra hiệu im lặngtsH[isđứa lách cỏ l[usđisvòngsqu[ss[uslưngsôngs]ụ.

Đisx[skhỏi túp lều rồi Tỏ mới bảo tôi:

- Tao sực nhớ là bọnsmìnhsquênskhôngsđể lại thức gì làm quà cho ông lão. Thành phải tránh.

Suốt dọ]sđườngsh[isđứa im lặng rảos\ước. Về đến gần lán tiểusđội, Tỏ níu tôi dừng lại một lát bên bờ suối. Anh bảo tôi:

- Tao thậtskhôngsđànhslòng mày ạtsNghĩsthươngsôngslãosquás]ơtsThôis\âysgiờ thế nàysnhétsT[os thìs trungsđộis khôngs ]hosđisnữa, chứ khôngs thìs t[osđisng[ytsNênsmàyschịu khó một tý vậy. Về lán, mày nằm nghỉ mộtsláts]hosđỡ mệt rồi thì quay lạis�trạm gá]�sđường tàu mang cho ông lão chút quà Tết. Tao sẽ chuẩn bị gói quà ấy. Những thứ lão thích tao có cả đấy. Mảnh vảisho[sm[ysáosnàytsXàsphòngsthơmsnàytsCá]sthứ bọn con gái chuộng: kim chỉ, cặp ba lá, cúc áo có cảtsGươngstrònst[oskhôngs]ósnhưngsthằng Ngữ bên A2 có, tao sẽ xin của nó cho cháu gáisôngslãotsMàysđisnhéxsĐisrồi quay về ngay vẫn còn kịpsđónsgi[osthừa mà. Chẳng xa lắmsđâut

- Ừ, - Tôisđáps- Còns]á]hsnàoskhá]sđâut * * *

Tôi chỉ và vộis\áts]ơmvs]hứ chẳng nằm nghỉvskhoá]stúisquàslênsđườngsng[ytsNhưngstớisnơisthìsôngsgiàs�gá]sghi�skhôngscòn trong túp lều nữa. Chiềusđãsmuộn rồi, lại càng thêm rét, lạislâmsthâmsmư[sphùntsTànstí]hs]ủ[s]onsđêshỏ[sx[snhưsthêmsmột nét ảm đạm nữa cho buổi chiềusđôngtsBốn bề mênh mông im lìm. Quả đồisnàysnhườngs\ước cho quả đồi khác, cánh rừng này tiếp nối cánh rừng khác, kéo dài vô tậns^ưới vòm trờisthâmsướt.

Mệt mỏistôislês\ước theo khúc cua vòng của nềnsđường lở nátsđisvề phía rừng chồi, nơismàsôngslãosgọislàsnhàsg[tsTưởng cụ lú lẫnsnóisnhăngvsvậysmàsđúngslàs]ósvết tích một nhà ga ở bìa rừng. Lầnsđầu tiên ở phía nam Vinh tôi trông thấy lại những thanh ray và những thanh tà vẹt bằng sắt nằm cong queo, rỉ nát trong cỏ. Một khoảnhsđất bằng với những phiếnsđásphẳngsđãsrạn vỡ nhưngsm[ngs^ángsvẻ một cái sân ke ngày xư[t



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Một vệtsđườngslượn cong cong dẫn vào rừng chồi. Có vẻ nhưsđâyslàs^ấu vết còn lại của một nhánh phụ tuyếnsđường sắt, hay có thể làsđường xe goòng. Tôi rẽ vào rừng th_osđườngsnhánhsđót

Ngôi nhà hiệns r[s đột ngột và huyền bí trong ánh chiềus đẫmshơismư[sđ[ngs^ần nhòa lụis^ưới bóng rừng. Không phải nhà ngói, nhà gianh, không phải lều lán, không phải là nhà hầm. Mặc dù gầnsnhưshoànstoàns\ị trùm lấp trong những tầng dây leo nặngstrĩuvsngôisnhàsvẫn rõ rệt là một toa tàu hỏa khiến tôi sửng sốt sững sờ.

Nhữngs\ánhsx_sđãsấn lút hai khúc ray xuốngsđất mùn. Khung xe trùm lấp dây leo. Những quả mướpslõngsthõngstrước những khuông cửa sổtsĐâyslàsmột toa tầu khách, cửa ở h[isđầu toa. Bậc lên xuốngsđãsmủnsnátsđược thay bằng tam cấp gỗ tự đóngslấy. Nhưngst[ysvịn bằngsđồng thì vẫn còn nguyên.

Một cảmsgiá]shơisrờn rợnsngănstôi lạistrước cử[sto[tsKhás lâuvstôisđứng sững, lặng imtsChosđến khi tôi nhận thấys]ósngườisđứngsng[ysđằngss[usmìnhtsNgườisđós\ước tới bên tôi mà sự x[osđộng gây ra không mạnhshơnsmột bóng ma. Tôi ngoắtsngười quay lại. Có thể nói lúc bấy giờ chỉ còn lại một thoảng ánh sáng cuốis]ùngstrước khi rừng hoàn toàn sập tối, tuy nhiên chẳng những nhậnsr[s\óngsm[sđóslàsmột cô gái mà tôi còn kịpsđịnhshìnhsđược vóc dáng củ[s]ôvsgươngsmặt của cô. Thoáng hiệnsđóssẽ còn in đậm mãi trong tâm trí tôi bởi vì từ s[usđóstôis]hỉ còn thấysđược cô mờ mờ trong ánh lụi mờ củ[sđốm lử[shươngs\àit

- Chào anh, anh bộ đội, anh tìm ông nội em phải không? - Cô gái lên tiếng, một giọng dịu ngọt và gầnsnhưslàsûs^ươngsvậy.

- Cô là Giang à?

Cô gái dạ thật khẽ. - Ông em ngủ rồi.

Cô không nói mời anh lên toa mà nói mời anh lên nhà.

Sàn toa bằng gỗ vẫn còn chắc chắn vang lên thình thị]hs^ướis\ước chân. Trong toa thơmsngátskhóishươngs\àis tỏa từ bàn thờ. Bàn thờ khuấtsđâusđós trongs lòngs to[s tối đ_ntsTôisvàsGi[ngsngồi xuốngs\ăngsghế gỗtsĐâyslàsloại toa khách hạng ba. Chỉ có hai \ăngsghế dài dọc theo hai bên thành. Ông lão nằm ở \ăngsghế bên kia, thở khò khè và ho.

- Sao không làm sạpsgiường trải cho ông nằm? - Tôi hỏi.

- Ông em thích vậysđótsĐãsqu_nsnhưsvậy. Bởi hàng chụ]snămsrồi ông ngủ trêns\ăngsghế to[sx_snàytsKhá]sđiskhôngs]hợp mắtsđược.

- Nhà chỉ hai ông cháu thôi à?

- VângtsNgàysxư[sthìsđôngshơntsCós\[smạ và hai em.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

- Sao Giang không thắpsđènslênxs- Tôi lại hỏi sau một lát lâu im lặng - Giônxơnsnóstuyên bố tạm ngừng ném bom mấy ngày Tết. Từ chiều không thấy nó bay nữa.

- Vângvs_ms]ũngsngh_snóisvậytsNhưngsôngsnội sợ ánh sáng về đêmslắmtsĐ[ngsngủ say mà ai bậtsqu_sîêmsh[ysđánhsmáyslửa là ông vùng dậy la hoảng. Rồi ông chạy. Ôngs_msđâus]ònstỉnh trí, chắ]s[nhs]ũngs\iết. Chắ]s[nhsđãsgặpsôngs_msngoàisđường tàu phải không?

Tôi kể cho Giang nghe chuyện tôi và Tỏ gặp ông cụ. Và duyên do tôi tìm tớisđâyt - Vậysđós[nhsnờ, - Giang thở dài - Ông em sống mãi trong thờisxư[vsthời còn tàu hỏa

Tây. Thờisxư[sđósôngs_mstừ Huế r[sđâyslàmskýsg[tsNgh_sôngskể thìsđâysxư[slà nhà ga, ga Kiểm Lâm, hay còn gọi ga Mả Phu Tàu. Tên chi mà dễ sợ anh hỉ.

- Cái toa xe này là thế nào? Nó nằm dây từ bao giờ vậy?

- Nó có ở đâystừ trước khi có em. Mạ sinh em ở trênsto[snàysđós[nhtsMàs_msnămsn[ysmười bảy tuổi. Ba mạ kể chuyện rằng cái toa xe này là củ[s đoàns tàus Xuyêns Việt chuyến cuối cùng chạysqu[sđâytsTàus]hở người tảns]ưstừ Huế ra Vinh. Thiếu than, chạy chậm, mà Tây thì nổ súngsĐồng Hới rồivsnênsđến ga này tàu phải cắt bớtsto[sđể vượts nh[nhts S[us đós thìs khôngs ]òns tàus qu[s nữa. Khắpsnơis hủy cầuvs \ó]s đường rầy chống Tây. Ông bà với ba mạ _msđẩy cái toa bị rớt lạisnàysth_osđường nhánh vào náu trong rừng. Không còn xe lử[snhưngs]hínsnămskhángs]hiến ông bà ba mạ em vẫn ở lại ga. Tây bỏ bom ga, cả nhà rời vào sống trên toa xe từ đấy.

- Sao thế nhỉ, sống làm gì trong chốn hoang vu này từng bấysnămstrờis]ơs]hứ?

- Bàs_msqu[sđời nằm lạisđâytsÔngs_mskhôngsthể rời xa mộ bà. Với lại ông bảosđời ông thợ hỏa xa phải suốtsđời với nhà ga vớisđường tàu. Ông một lòng tin chắc sẽ đến ngàysđường hỏa xa sống lại. Hòa bình rồivsnămsnầysqu[snămskhá]vsôngsngàysmột già vẫn sống lỳ tạisđâyvsmột ly không rời, vẫn mỏi mắtsđợi tàu qua ga. Ba mạ em vì vậy ]ũngsở bền lại Rú Voọ]s làms]ôngsnhâns lâmstrường. Mà coi vậy chứ Rú Voọc không phải thờisnàos]ũngsho[ngsvus thế này. Nhữngsnămshò[s\ìnhsnhờ ]ós lâmstrường, có xưởngs]ư[vsxưởng rèn, có trạm kiểmslâmsnênsđôngsvuislắm. Dần dần có chợ búa, có thị trấn, vớistrường cấp một cấp hai. Ba mạ rồis]ũngsmờisđược ông ra ở nhà ngói ngoài thị trấntsNhưngsôngsvừa ra ở được mấy bữa thì giặc Mỹ ném bom. Bao công phu khó nhọc dựngsxâysquêshươngs\ị thiêu hết cảtsVàs\[osnhiêuslàsngười bị hại. Ba mạ em mất trong trậns\omsđầu tiên xuốngslâmstrường bộtsEmsđư[sôngsnội và hai em chạy về ở trong đội Bốn. Ở nhà hầmtsMù[sđôngsnămsngoáivsmộtsđêmsh[isthằng em của em dậysđốt lửa sưởi. Ánh lửa lọt ra ngoài. Tàu bay hắn bắn rốc két trúng cửa hầmtsH[isđứa chết cùng một khi. Em bị thươngtsÔngsthìsmất trí từ đótsÔngslại trở ra sống trên toa tàu này. Em ở cùng ông, làm lụng và trông nom ông. Ông chẳng biết ngày tháng, không biết Tết, không biết giao thừ[s làs gìtsNgàys ôngs r[s gá]s ghis đóns tàutsĐêmsvề ngủ trên toa chứ không chịu ngủ hầm. Ông không sợ tàu bay mà chỉ sợ ánhsđènt



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Tôi ngồi lặng bên Giang nghe cô nói chuyện. Cô nói không ngớt. Có thể hình dung được nỗis]ôsđơnsđèsnặng trái tim cô gái sống trong cái toa xe bấtsđộngsđãshàngs]hục nămstrời này. Cô thì thầmsướ]s[osđến mộtsngàysnàosđóstuyếnsđường sắt hồi sinh, tàu hỏa qua lạisnơisnàysđể ]ôsđược biếtsđoànstàushỏ[snósnhưsthế nàovsđược biết âm thanh của những hàng bánh sắtslănstrênsđường ray, và nhấtslàsđược biết tiếng còi tàu. Tàu hỏ[snósnhưsthế nàovsngàysxư[vskhis]ònstỉnh trí, ông nội vẫnsthường tả cho các cháu củ[sôngsngh_tsNhưngskhôngsđược thấy thì sao mà hình dung nổi. Nó có giốngsnhưsmột con rồng không anh?

Giang hy vọng:

- Khi nào tàu hỏa sống lại, chạy ngang qua, rúc còi, ông nội em sẽ lại minh mẫn nhưsxư[t

RồisGi[ngsnóisđù[vsđù[snhưngs]hứ[s]h[nsmơsmộng:

- Ông và em sẽ móc ngôi nhà củ[sh[isôngs]háusvàosđoànstầu. Sẽ ngồi trong nhà mà đis]hơiskhắpsđấtsnước.

* * *

Đêm trừ tịch tốisđ_nvsnhưngsđãstạnhsmư[snênsvòmstrời có phần quang ra, sáng mờ, rải rác những vì sao. Chúng tôi chia tay ở bìa rừng. Giang trỏ một ngôi sao xanh biếc chênh chếch trên nền trời phía bắc:

- Anh biết tên ngôi sao kia không anh?

- Không. Sao ấy rõ đấysnhưngsnósvôs^[nhtsCóslẽ vìsđể địnhshướngsphươngs\ắ]sngười t[sđãs]óss[osBắ]sĐẩustosvàssángshơnt

- Ông em bảoslàsngàysxư[skhisngôiss[osấy hiện lên ở đầu núi thì ở đâysđoànstàus\ắc chuyếnsđêmssắp chạyslướt qua sân ga.

Tôi hẹn sáng mai, Mồng Một, sẽ cùng anh em trong tiểusđộisđến chúc tếtsgi[sđìnhtsChúng tôi sẽ xông dất ngôi nhà - bánh xe củ[sôngs]háus]ôts�Bọn anh sẽ ]ùngs_msđẩy ]hosnóslăns\ánhvsGi[ngsạ�vstôisnóivsnắm nhẹ bàn tay cô mềm mại.

Nhưngs\[sgiờ sáng, cấp tốc lệnhshànhsquântsVàsđường hành quân của tiểusđoànsrẽ sang tây, tách xa mãi mãi trụ]sđường hỏa xa.

Từ đấy tới nay ba chụ]snămstrờitsCá]snhânsviênstrênsđoànstàusđêmsn[yskhôngs[isbiết ga Mả Phu Tàu. Có thể vì họ không biết hết tên các ga xép. Thành ra tôi cứ chong mắtsnhìnsr[sđêmstrăngt

Ngoài cửa sổ núi nọ hiện hình lên rồi từ từ khuất dạng, núi khác lại chồng tiếp vào, miênsm[nvstrùngsđiệptsNhưngssuốtsđêmsnhìnsr[stôisvẫn thấy mãi một ngôi sao xanh treo trên mộtsđỉnhsnúisnàosđós]ứ đ[ngslặng lẽ trông với theo vệt sáng củ[sđoànstàut

Nhữngsđịa danh thoáng hiệnvs]hư[skịpsnhóislênsđãsvuột mất khỏi tầm trí nhớ, vụt đisnhưslàs\ị gió thổi phù.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Hữu khuynh

Nhưngs tôisđâus ]ós thuận tay mặt chớ! Bị phêvsTưs ]ãivsnhưngs]hỉ là cãi trong

bụngs thôits Cons ngườis [nhs xư[s giờ nóis năngs kémvs lýs sự chẳng có. Họp to họp nhỏ thường là ngồi im. Nếu nghe trong hội nghị có nhiều ý kiếnstr[nhsđấusnêusđí]hstênsmìnhs thìs ]ũngsxinsđượ]sđứng lên phát biểu, song chẳng lâu la dài dòng, nhận mọi khuyếtsđiểm và tiếp thu mọisđóngsgóps]ủa tập thể, rồi lại ngồi xuống, ngồi im.

Còn về ]ăns\ệnh hữu khuynh mà mọisngười vừa phê thì ngay từ ]hânsướt chân ráo trở về sau chiếnstr[nhsTưsđãsmắc rồitsCósđiềusngàysđósngười ta ngại phê bởisvìsngàysđósTưsđ[ngslàmslớn. Giải phóng Sài Gòn tuầnstrước, tuầnss[usTưsvề, chức danh là quyền \ísthưshuyện ủy. Gầnsnhư là vừa từ x_shơis\ước xuống, một trong những việ]sđầu tiên Tưs]hỉ đạo tiến hành là cho làm sạch nhà giam. Làm sạch mà thực ra là thả sạ]hts�Giải Phóng, hai chữ ấystrước nhấts]ósnghĩ[slàsđạisxá�vs[nhsgiảng giảisnhưsvậy với các cán bộ trẻ mớislênsđươngsquyềnts�Hò[sBìnhstức là hòa và bình, chớ gì nữa. Vậysmàsnghĩscoi, tạisnơisđậmsđặ]sânsoánsnhưsđị[sphươngsmìnhsđâyvsmấy cậu tính bắt giam cùng lượtvsđặng hả cho hết thù sâu bấysnhiêusnămsthìss[os]hosxuể, và sao mà có thể coi là đãshò[svới bình rồi chớ, phải vậy khôngx�tsThànhsthử, trừ sĩsqu[nsvàs]hức sắc hạng tai to mặt lớn phải trải một thờisgi[nsx[snhàsđistập trung học tập, còn lại thì muôn dạng tề ngụy loại ruồi muỗistômstépsđ[ngs\ị nhốt trong các buồngsgi[mvsđềusđược về với gi[sđìnhvsvuishưởng thái bình.

Lẽ tấtsnhiênsTưsphảislàsngười biếtsrõshơns[ishết nhữngsngườisđược phóng thích. Tuy chỉ là ruồi muỗis tômstépsnhưngs ítsnhiềusđềusđãs từng chứa nọc của rắn rết bọ cạp. Ngụy tỉnh, ngụy quận, bảo an, chủ lực, và cả Mỹ, cả P[ksChungsHysđềuskhôngsđángssợ bằngs�ngụysvườn�tsSá]hslượ]s\ìnhsđịnh hiểmsá]sđạtsđượ]sđàslấnslướt trên toàn quận kể từ sau Mậu Thân, phong trào du kích bị đánhs phás t[ns nátvs đảng viên và quần chúng củ[sĐảng hầusnhưs]hẳng còn ai, bị trốc tận gốc, phần nhiều là nhờ vào sự tiếp tay của những ác nhân cỡ mọn sốngsđời bình dân trong làng quê lối xóm. Biếtsrõshơnsai hết, vậy mà vẫn dễ dàng cho qua. Mất cảnhsgiá]vsđóslàslời nhẹ nhất, mất lậpstrường giai cấpvsqu[yslưngslại quá khứvsđóslàslời nặng nhấtsphêspháns\ísthưshuyện ủy trong ]á]sđơnsthưskiện cáo gửisĐảng bộ cấp trên. Có cả những lời xì xầm cho rằngsTưsCụt nhẹ tay với cựu thù bởi vì nặng nề ^âysmơsrễ má, không họ mạc gầnsx[s]ũngs\ạn bè, người quen, thậms]hísngườistìnhtsÔngs\ísthưshữu khuynh thì chính quyền còn trứng nước sẽ mãi non yếu, kỷ ]ươngslơislỏng mọi sự sẽ trậtsđường rầy, hỗn mang, rối bời, không dứt. Rồi coi.

Thật may là thời kỳ chồng chấtskhóskhăns]ủa buổisđầu giảisphóngsđãs^ầnsqu[sđitsChính quyền cách mạng các cấp vững lên, cứngs]ápst[ysláisđư[sđời sống trong huyện khuôn dần vào nề nếptsNhưngs\ảnsthânsTưsthìs^ườngsnhưstìnhshìnhshuyện nhà càng mạnhs\ước tiến bộ anh lại càng có vẻ chậms\ước và thụt lùi. Sức khỏe yếuvsnăngslực kém chỉ là một phần duyên do. Có mộts]áisgìsđósở trong lòng mà tự Tưs]ũngskhôngsrõs



http

://da

ta4u

.com

.vn/

là cái gì cứ lặng lẽ kiềms]ươngs[nhslại. Luôn luôn ngập ngừng do dự. Không táo bạo được, không thẳng thừngsđược, không triệtsđể được. Hết sai lầm nầy nẩy sai lầm kia. Bê bối vậysthìslãnhsđạo ai? Chứ]s\ísthưstạm quyền do tỉnh chỉ địnhvsđến kỳ đại hội anh khôngsđủ phiếusđể đươngsnữa. Công tác chính quyềns]ũngsgiảm dần cho tới hồi thôi hẳn.

Không còn giữ một trọngstrá]hsnàovsngười chỉ huysûskí]hsnămsxư[slặng lẽ về làng nhưslàstất cả nhữngsngườislínhs\ìnhsthường khác củ[sđấtsnước, hết thời chinh chiến giảisngũsvề vườntsHò[s\ìnhsđãs\[osthángs\[osngàyv mới tới phiên anh. Ba lô trên vai, đis\ộ trở về, bấy giờ anh mới thậtslàsđãshồishươngt

* * *

Nhưngstừ cái buổi chiều êm ả đầusmù[skhôsnămsấy, khi dân làng nom thấysTưsđ_os\[slôsđis\ộ lần về, vậysmàs]ũngsđãs\[osnhiêuslàsthángsngàysrồistrôisqu[tsĐất trời thì vẫn thế thôitsConsđườngvs^òngssôngvsđồng ruộngtsNhưngsngôislàngsđãsnhiềusth[ysđổi. Nhúm sự sống còn vun lạisđược sau chiến tranh giờ đãs]onsđàns]háusđống lấpsđầy cõi trống không do nhữngsngười bị giếtsđể lại. Lẽ sốngsthường nhật lại hồnvsđộisđất nhú lên. Người ta lạisn[is lưngs]àys]uốc, ham công tiếc việc kiếm tiền lo chuyện cửa nhà ]ơmsáosvàsl[isr[isvới những thú vui cuộ]sđờivsđànsđúmvstụ bạvsyêusđươngvslàmstìnhvsănsnhậu. Hồn nhiên, khỏ_sr_vsnhưsthể ]hư[stừng có nhữngsđiều khủng khiếpsđãsîễn ra.

Không ham khề khà tụ bạvsnhưngsnhưsmọisgãsđànsôngstrongslàngvsTưsnhậusđược và ]ũngsthí]hsnhậu. Nhà anh nằm sâu trong rẫys]àsphês\ênski[sđồivsđườngsđất khá xa, song gặpsngàysđẹp trời lại rỗi việc, anh thả bộ xuốngslàngvsvàos]hơisnhàsnàysnhàsnọ, rồi thể nàos]ũngsghé tiệmsrượu của vợ chồng Bảy Lé ở ngã ba kề bãi chợ. Gọi một xị và ngồi bên kia cửa sổ.

Ít lời, ít chuyện, tuồngsnhưskhôngsthể cạysrăngtsVó]s^ángslòngskhòngvslênhskhênhvsxạmsđ_nsvàssứt sẹo. Cánh tay phải bị xén cụt, ống tay áo vắt lên vai. Mặts^àivsxươngsxẩuvsnhưngshàmslại bạnh ra. Môi dày và nhợt. Con mắt trái che kín bằng một miếng vảisđ_nvsnhường hết cái nhìn cho con mắt còn lại. Tuy nhiên, trong sự xấu xí ấy ẩn nét duyên dáng âm thầm vẫnsthường thấy ở nhữngsngườisđànsôngstốt bụng mà trầm mặc, khiếnsTưsthushútsđược lòng cảm mến của mọisngườitsNgười ta chen lại bên chỗ anh ngồi, cụng với anh mộtslyus�Coi nào, anhsTư, trămsphầnstrămsđischớ…sCôngschuyện

ở ấp anh khá không? Vụ cà này coi bộ kiếm bộn hả? Mà nè, nghe thiên hạ đồn anh sắp có

sự vui mừng phải không? Còn không phảissao…sGìsđisnữasthìscũngscầnscósđứasnósđỡ đần

việc nhà, vớisnósđẻ đáischoschớ. Và nó làm thủ quĩscho…sTiềnsđó, màsđộc thân rồiscũngsnhậu hếtsthôi…sCôsHuệ làsquásđược rồi. Đừng tính nữa, nghe lờisbàsgiàsđi, lấy phứt…�

Sự đờivstìnhsngười thần tình vậysđótsTất cả nhẹ tênhtsKhôngs]ósgìslàsvĩnhs]ửu hết, kể cả nỗisđ[uskhổ, sự khiếp sợ vàslòngs]ămsthùtsMấysnămstrước, bữ[sTưstrở về, bọn đànsôngs]ũngsđ[ngsồn ào tụ bạ trong tiệm BảysLésnhưs\ữa nay thế nàyvsnhưngs\ữ[sđóstất cả đãs]hết lặngsđiskhistrông thấy bóng dáng anh hiện ra ở ngã ba, giữa nắng chiều. Coi ai kìa? Chỉ có vợ Bảy Lé thốt nổi nên lờitsĐí]hsthị Tưs�t[ys]hiêu�s]hớ còn ai! Ngay



http

://da

ta4u

.com

.vn/

nhữngsgãsđãss[yskhướts]ũngsđiếng hồn choàng tỉnhtsT[ysChiêusđãsvề, dù là về vườn, tin ấy truyền mau khắp làng khiến lắm kẻ rụng rời.

Thật ra thì ngay sau giảisphóngs^ânslàngsđãsh[ystinsTưs�t[ys]hiêu�s]ònssống. Với lại trong thời gian mấysthángs làms\ís thưs[nhs]ũngsđãsđôis lần về qua làng. Về chốc lát thôivsđisng[ytsHồisđósđãsthấy sợ rồivsnhưngsn[yskhisTưskhôngs]hỉ về qua mà về hẳn, ở hẳnvsngười ta mới thật là thấm sâu nỗi sợtsTrongslàngsđãslập tức có ngay lời thì thào đồn thổi hù nhau rằng trong ba lô của Tay Chiêu có nhét một cây súng sáu với cả đốngsđạn, và rằng từ bữa trở về đêmsnàosT[ysChiêus]ũngsxoènsxoẹt mài mã tấu.

Sau một thờis gi[ns khás ^àis vuis hưởngs tháis \ìnhvs đời sốngs đãs tàms tạm ổns định, khôngsítsngười làng lại cảm thấysđãsđến lúc phải liệusđường mà bán xới. Tất nhiên là chỉ những kẻ đầusó]stămstối nhất mớisnghĩsrằngsTưssẽ ra tay trừ khử mộts[isđóvsnhưngs]ũngs]hẳng mấy ai trong làng bình thản nổi với cái chuyện là từ nay sẽ phải ngày lại ngày giáp mặtsTưtsNhất là bọnsđànsôngtsNếu phảisđối diệnsTưsthìs\ọn họ biết khu xử ra sao, biếtsnhìnstránhsđisđâuvs\iếtsđộn thổ xuống lỗ nào, biếts]ười hay mếu, vồn vã chào hỏi hay quì sụp van xin? Những kẻ đồngshươngsnàys]ủ[sTưs]òns\iếtsrõshơns]ả Tưsnữa những nợ máu mà anh có quyềnsđòishọ. Họ biết những mối thù chất chứa trong lòng anh sâu tớisđộ nàotsMàsthùs]hư[srử[sthìsthùs]ònsđóvs]àngshằn sâu, càng cào xé, nungsđốt, rớm máu. Vả ]hăngvskhôngsvìsmuốn rửa thù, còn lần về quêsđể làm gì?

Về quêvsTưstrở về vớisngôisnhàst[ngsthươngvshoànstoàns]ôsquạnhvsvườnstược ấp trại hoang phếtsGi[sđìnhs]hẳng còn ai. Ông già mất trong ngục thất thời Diệm. Bà già qua đời không bao lâu sau ngày anh bị bắttsH[isngười chị và cậu em trai nằm cả ngoài nghĩ[s tr[ngs liệts sĩs ]ùngsvới gần trọn hếtsđội du kích. Thân thích ruộts ràvs đồng chí đồngsđội tất cả đãshyssinhvs]hỉ còn lại mỗi mình anh và chỉ còn lại những kẻ thù. Bây giờ, trong làng, hầu hết nhữngsngười đànsôngs]ùngsthời vớisTưsvàs]ùngsm[ysmắn còn sót lạis trênsđờisnhưs[nhs ítsnhiềusđềusđángs\ị hỏi tộitsCá]s t[ys]ường hào và tề ngụy hươngsthôntsNhững phần tử ác ôn. Những tên chỉ điểm. Nhữngsđộisviênsûskí]hsđãschiêu hồi. Nhữngs]ơssở cách mạngsđãslật mặt trở cờ.

Thoạtsđầu, ngay các cán bộ đị[sphươngs]ũngsthấy e ngại cái sự địnhs]ưs]ủ[sTưtsHọ thường xuyên lui tớisnhàs[nhsthămshỏi, vừ[slàsđể tìm cách giúp anh mau ổnsđịnhsđời sống, vừ[slàs^òsđoánstháisđộ của anh, xem chừng nhỡ đâusôstự cột mình vào mảnh đấtskhơi dậy quá nhiềusđ[usthươngsmàs[nhssẽ ]ós lú]sđột ngột không chế ngự được thùssâustrongslòngtsNhưngslần hồi thì những lo âu sợ sệt củ[sngườislàngsđềusđãsrõs^ần r[slàskhôngsđâutsNgười ta chỉ thấysTưsmột mực im lìm cật sức làm lụng. Ngôi nhà của [nhsnơis]uối làngsđãssớm hồi lại vẻ kh[ngstr[ngsngàysxư[vsvườnstược cây trái quanh nhà bừng tỉnh. Và chỉ vài hôm sau ngày trở về [nhsđãstự thoát mình ra khỏi cảnh ngộ tứ cố vôsthântsNgười ta thấys[nhsrước bà dì họ về phụngs^ưỡng. Mớisngoàisnămsmươisnhưngs\àsđãs\ị lòa. Cả h[isngườis]onvsngười là cán bộ \ìnhsđịnhvsngười chỉ huy dân vệ, đềusđãs]hết trẻvs]hư[s[islậpsgi[sđìnhvs\ỏ bà lại một thân một mình. Là thân mẫu của những sát nhân khét tiếngstrongsvùngsnhưngs\àslàsthânsthí]hsgầnsgũisnhất củ[sTưscòn lạistrênsđời.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Lâu dần, không ai trong làng còn thấy mặc cảmstrướ]sTưvsgặps[nhvsngười ta không còn nem nép tìm cách lẩn mặttsNgười ta chào hỏivsTưs]hàosđápvsvàsmỉms]ười, một nụ ]ười hiền lành, bình thản, mặc dù có phần buồns\ãtsDườngsnhưs[nhsđãsnhất quyết một bề lẽ sống của mình. Gắng gỏislàmsănvsthản nhiên vô sự sống cuộc sốngsmuônsđời của nhà nông. Làng xóm chừngsnhưs]ũngsnhập tâm theo sự dịus lòngsnơisTưtsÊmsả, yên lành, nhẹ nhàng và nhẫn nại, cả làng hòa mình vào những xoay chuyển lớn lao trong cuộ]sđổisđời của cả nước những nămss[us]hiến tranh.

Lịch sử của ngôi làng chọn mộtsnămsthuận trờivsănsnênslàmsr[slàmsmốc kết thúc thời hậu chiếntsNămsđóvs h[is vụ lú[s đềus trúngtsNhàsmáysđường của tỉnh xây dựng ]á]hslàngskhôngs\[osx[sđãsgiúpsmở ra một vùng trồng mía dọc ven sông. Các rẫy cà phê bắtsđầus]hínsđỏtsĐồng lúa, ruộng mía, nhữngsđồi cà phê biếnsđấtsđ[is]ằn cỗi và nặngstrĩus]hếts]hó]sxư[ski[sthànhsmột cõi mênh mang xanh rờn, dào dạt sóng lá.

Cũngsnămsđóvs\às^ìs]ủ[sTưs]ử bà mối tớisgi[sđìnhsôngsNămstrongslàngs^ạm cô ba nhàsôngs ]hosTưt Chẳng thấysTưsnóisnăngsđộngs tĩnhsgìvsnhưngsngườis làngsđều biết rằngsh[is\ênsgi[sđìnhsđãsđịnh ngày. Ngày lành tháng tốtvsđáms]ướisđời sống mới sẽ tổ chức ở hộistrường ủy ban.

* * *

ChiềusđóvsTưstừ tiệmsrượu Bảy Lé trở vềvs]hư[sxỉn chỉ hơisngàsngàvsnhưngstâm trạng không yên, vừa bồn chồn nóng ruộtss[osđósvừa bần thần sầu muộn chẳng có duyên do. Cả bữ[s]ơmvs[nhsvàsvậy gắp vậy cho bà dì khỏi quạu, chứ lòng dạ bứt rứt chẳng thiếtsănsuống.

Bà dì nói, giọngskhôngsđược vui:

- Bênsnhàsôngs\àsNăms\ữ[sn[ysngh_snóisđã rộn ràng lắm. Họ phải bộn thứ lo liệu sắm sanh. Con nhỏ Lý nó tính cho dì nghe là nộiskhănsáos]ôs^âusthôisđãs]hỉ vàng rồi, lại phảisđặt may ngoài tỉnh kìa. Rồismướn thợ chụpshìnhvsmướnsđàosképsvề ][tsĐời sống mớivsnhưngsmới chừng mấy nhà họ ]ũngsh[is]hục mâmtsNhàsgáisđãsnhưsvậy, huống chi nhà mình nhà trai. Vậys màs ]oits Đến bữa nay mà vẫns \ìnhs ]hâns nhưskhông…sCois\ộ mầy không hay là việc tớisnơisrồiss[osTưx Tưs\uôngsđũ[vsnóislảng chuyện khác:

- Con cậy nhỏ Lý qua lo nhà cửa bếpsnú]sđỡ đần dì. Tính cho nó cả ngàys]ôngsđós^ìvsvậy mà nó vẫnsđể dì phải lụi cụi xuống bếptsĐể rồi mai nó qua, con tính với nó.

- Có con Lý thỉnh thoảng qua thì nhà nầys]òns]ós]hútsđỉnh tiếng nói tiếngs]ười. Chớ ^ìsđâusđãsliệt mà cầnsđứ[snàos]hămsnomtsLặt vặt ba chuyệns]ơmsnước heo gà, đuisthìsđuivs]ònssốngsngàysnàos^ìs]ònslosđược cho mầytsThươngs^ìvsthìsđóvstínhs]huyệns]ưới xin cho chu toàn. Nể mầysđảngsviênvsôngsNămsmới chịu cái thứ bây gọisđời sống mới, nhưngsmớis]ũs]á]hsgìs]ũngsphải lệ làng thói quê chớ khôngs]ósđượ]svôsphépsnhưstỉnh thànhvs]ưới vợ màsng[ngs]ướpskhôngs]onsgáisnhàsngười ta về. Gia tộc còn mình mầy,



http

://da

ta4u

.com

.vn/

sao cho mát mặt ông bà là mầysđótsLàngsxómsngười ta trông vào. Chớ để điều tiếng ]ười chê.

- Bữ[strướ]vs]hư[stìmshiểu nguyện vọng cô Huệ màsđãs]hịusđể dì dạm hỏi, ông bà Nămsgả \ánvs làs]onsđãshữu khuynh quá rồi. Con không hữu khuynh thêm nữ[sđâutsTới bữ[sđóvs\ênsnhàsấysmàs\àysđặt lễ lạt rình rang to tát quá xá là con nhờ ]á]sđồng chí ủy ban cho du kích vô dẹp luôn.

- Trời thần! Có ông chú rể nào kỳ cục vậyskhông…sNhưngvsvậyslàsđúngsnhưsngười ta mách với dì. Mầy cực chẳngsđãsmàsphải chiều dì thôi, chớ mầy vẫns]hư[s^ứtsđược nó. Thiên hạ người ta biết hếtvsngườist[sđồn rùm. Chớ bản mặt cái thằng Lé chiêu hồi mầysđâus]ósư[vs]ớ sao bữ[snàos]ũngstới nó mà xị nầy nối xị ki[xsNgười ta bảo, bởi ngồi đósthìsmầys^õisqu[sđượ]snơisnót

- Không. Không phải vậysđâuvs^ìsơitsThiệtstìnhslàs]on…

Hai dì cháu ngồi lặng hồislâutsTưs^ọnsmâmsđisvàsrótsnước mời dì. Nhấp một ngụm, bà dì thở dài:

- Con sao, dì biết chớtsDìsthươngs]onstâmskhổ trong lòng…sTâms]onstrungstínvsnhânsnghĩ[vs]onskhôngsnỡ nàotsNhưngsngẫm coi, chừng bấysnămsvới chừng bấy sự thì phải đànhsvậy, chớ biết sao giờvsTưtsTới hồi con phảislos]hosđời con chớ. Mà con lấy vợvsđịnh bề gia thấtsthìs]ũngslàsđể giúpsnósđós]onsàtsThấy con yên rồi thì nó phải tính lại cuộc đờisnó…

Bà rờ rờ đư[s\ànst[ysrunsrẩy nắm lấy ống tay áo củ[sTưs\uôngsthõngt - Con à, có chuyệnsnhưsvầy…s- Bà nói, ngập ngừng - Hồi sáng, khi con vô rẫy, nó có

qu[sđây…sNósqu[s]hàos^ìs]hiềusn[ysnósđi…

- Nósnàovs^ìxsĐisđâuxs- Tưsthảng thốt.

- Làs]onsNgàsđóvsTư…sNós\iểu nó ra ngoài tỉnhvsnhưngs]hắ]snósđishẳn Sài Gòn. Biết chừngsđâus]ònsx[snữ[…sNóskhôngs^áms^ànsmặts]onsđể chào biệt, nó nhờ ^ì…

Tưssững sờ ngồi, con mắt còn lại của anh dạisđitsBàs^ìs\uôngst[ysáos[nhsr[vsđư[st[yslần lần mở nắps]ơistrầu. Bà nói:

- Nó nói mấysnămsrồi nó chờ con qua lấy lại thứ nầy con gửi nó giữ dùm hồisxư[tsMà con không qua, thành thử…

Mộts]á]hsmáysmó]sTưsnhận lấy từ tay dì cái vật nhỏ, nằng nặng, gói trong chiếc khănsmùsxo[smàushồngtsKhôngsnóis gìvs [nhsđứng dậy, rờis ]áis ]hõngs tr_vsđis r[shiênvs\ước xuống thềm. Thong thả ng[ngsqu[skhusvườn rộng, tới khúc ngoặt cuốisvườn, nhưsthể đãs]ầm chắc bà dì không còn nghe thấy tiếng chân anh nữ[vs[nhs\ước mau lên, sảis\ước, gấp gáp. Trong bầu không khí lành lạnhshơissươngs\uổi chiềustàvsngười anh hực nóng và tim anh nện mạnhtsTưsđãs]hợt hiểu ra sự bồn chồn và nỗi sầu muộn vô cớ trong lòng mình bữ[sn[yvsh[ysđúngshơnvssuốt bấy lâu nay.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Thì ra, suốt bấy lâu nay, mấysnămstrờivsmù[skhôsmù[smư[skế nh[usđãs\[osmù[vsanh lầnsđến tiệmsrượu ngã ba kề bãi chợ chỉ vì lẽ đótsMột cái lẽ đếnslàsvôslýsđối với anh. Gánh mỳ quảng của Ngà xế bên kia bãi chợvs^ưới mái lều lợp lá dừa, ba bề quây phên nứ[vs lú]sđôngskhá]hslú]sthư[skhá]hsnhưngs]hẳng bao giờ Tưsthấy bóng Ngà, bởi vì chẳng bao giờ [nhsnhìns s[ngsđótsHômsn[ys lều cô ta trống không, cô ta không dọn hàngvsnhưngs[nhsđâus]ós\iếtvs[nhsđâus]ós\ận tâm. Ngày nào mà chẳng vậy, anh ngồi ôm xị rượu nhâm nhi, tào lao chuyện này chuyện nọ, tịnh không hề vươngsmột gợn ý nghĩsnàosvề cô ta, mặc dù cô ta ở đóvskhôngs\[osx[s\ênsngoàis]ửa sổ. Dân nhậu trong tiệmvsvàsnóis ]hungs làsngười làng tránh nhắ]sđếns]ôs t[s trước mặt anh. Hoặ]s làsnhưschiềusnàyvsTưs\iết, cả tiệmsđ[ngsồn ào bàn luậnsgìsđósvề Ngàvsnhưngsnhá]sthấy anh \ước vào, mọisngười lập tức lảng chuyện.

Đ[ngsđisphămsphămvsTưs\ỗng sữngs\ướ]tsAnhsđ[ngsđứng ngay trong sân nhà Ngà. Ngôisnhàsnămsgi[ns]ũskỹvstường gạch lở lói, mái ngói rêu xanh.

Mặc dù thân thuộc vớisTưs\iết chừngsnàovsđâyslàsngôisnhàsûysnhất trong làng mà từ ngày trở về [nhs]hư[smột lần vào qua. Thoáng trông chẳngs]ósgìsth[ysđổi, thật ra làsđãsđổi thay, rã rời, tiều tụy. Anh dán tai vào cánh cử[tsKhôngsđộngstĩnhsgìtsKhôngsmộtshơisthở, không một tiếng xào xạc hoặ]slá]hs]á]hs\ênstrongtsĐãsnhận ra sự thật hiểnsnhiênvsnhưngsTưsvẫn gõ và khàn khàn cất tiếng gọi, muộnsmàngusNgàvsNgàsơiysTôisđâyysTưsđâyy

Ngôi nhà của dòng họ Phạm này nằmshơis tá]hsr[skhỏi chòm xóm, lọt vào trong lòngsđồi, sau một cánh rừng tre. Từ cổng nhà có mộtsđườngsđất nhỏ vòng theo chân đồi dẫn vào làng, một lối khác nhỏ hơnvsngang qua rừng tre, rồisqu[skhusnghĩ[str[ngsliệtssĩsở bờ sông, tắt ra bếnsđòtsNgàs]hắ]slàsđãsđisngả ấy. Bỏ nhà cửa ruộngsvườn bỏ xứ r[sđisngười ta phải tránh lối qua làng.

Trong một thoáng chốc, qua các lùm cây ở bìa rừngvsTưsnhưsnhìnsthấy bóng Ngà. Anh chạy ruổi tới và gọi to lên. Cỏ cây xào xạ]sđápslời. Bản nhạc của côn trùng râm r[nsnhưngskhôngskhuấysđộng cảnh yên ả của rừng chiều.

Tại chính cánh rừngsthư[snàysTưsđãsmột lần bị bắn gục, có thể nóislàsđãsxongsđời rồitsĐêmsấy, anh cùng số anh em còn lại của đội du kích buộc phải rời hầm bí mật rút lui khỏisngôislàngsđãs\ị địch tràn ngậptsNhưngslối rút ra bờ sông bị bọn chiêu hồi chỉ điểm. Du kích bị đónslõngsở bìa rừng. Không mộts[isthoátsđược ra khỏislưới hỏa lực dã man. Sau khi bặt tiếng súng chống trả của du kích, bọn Mỹ sục sạo rà bắn tất cả nhữngsngười bị thươngvsrồi dùng xe ủi dồn hết các thi thể xuống hố \omtsTưs\ị bắn nátsngười, nằm ở lượtsxá]strêns]ùngvstrênslưngstấpssơslớpsđất mỏng. Và vào một ngày đêmsnàosđós[nhsđãsmập mờ hồi lại ở buồng trong ngôi nhà của hai mẹ con Ngà.

Trướ]sđấysTưsítskhisvàosngôisnhàsnàyvs]ósvàos]ũngs]hỉ làsđể rảo qua ngó chừng. Một gi[sđìnhsrấtsđángsphảisđề phòng. Ông bố bị xử trísng[ysngàysđầusđồng khởi. Anh con tr[islàssĩsqu[ns^ùvsđãstử trận. Và chẳng ai hiểu vì duyên cớ gì mà bà mẹ cùng cô con gái



http

://da

ta4u

.com

.vn/

lại không tính chuyệnsr[sđisrời bỏ vùng giảisphóngts�Làsôsûyênssố�vshìnhsnhưsthế, có thể là giữa chừng những hồi vật vã nửa mê nửa tỉnhsTưsđãsngh_sNgàsnóisvậy.

Mốistìnhsnhưslàsđược nuôi bằng những vếtsthươngstoá]shoá]vsnhữngs]ơnsđau chết đissống lại cùng triền miên những nỗi hãi hùng. Chốt dân vệ mọc lên ở rìa làng, bên ]hânsđồi, chỉ cách chỗ mẹ ]onsNgàsvàsTưsnửa tầm tiếng gào thét của nhữngsngười bị tra tấn. Bấy giờ x_stăngsthiết giáp và bọn lính chiếnsđãsgiãnsr[vsnhường lại những xóm thôn vừa bị tái chiếm cho bọnsá]sônsđị[sphươngsrộng chỗ trả thùtsĐãs\ắtsvàsđãsgiết tất cả những ai chúng muốn bắt và muốn giết, chúng vẫn ráo riết bắt nữa và giết nữa. Cứ ]á]hsvàisđêms^âns làngs lại nghe vang lên những loạt súng ở dọc ven sông, lại cộng thêm nhiềusngười nữa bị bọn dân vệ và bọn cán bộ \ìnhsđịnh bắn chết bên bờ nước. Xác trôi theo dòng, xác mắc lại ở bờ lau. Diều quạ rợp trời.

* * *

TưsđợismãitsConsđòsrời bờ \ênski[sđ[ngsqu[ystrở về \ênsnàyvsnhưngsrất chậm. Ông Sáus nhàs đòs hẳns làs đãs giàs quá rồi. Ráng chiều hồng thẫm cùng vớis sươngs đêms rớt xuống bãi bờ vắng ngắt. Chẳng biết nổislàsmìnhsmongsđợisđiềusgìssongsTưsvẫn cứ thừ r[sđứngsđấy lặng chờ. Cảm giác về một sự trùng hợpsmơshồ len vào lòng anh một nỗi gìsn[snásnhưslàsniềm hy vọng.

Hồi ấy ông Sáuslàsngười duy nhấtsđược Ngà ngỏ cho biết việc mẹ ]ons]ôsđ[ngs]hứa chấp Việt CộngtsÔngslàsngười họ hàng gần, ở bậc bác của Ngà, còn cô con gái út của ông lại là liên lạc củ[sđội du kích. Cô bị bọns\ìnhsđịnh bắt và giết hại trong chính cái thời kỳ khủng bố rùng rợn ấytsDòngssôngsđư[s]ôs^ạt vào bếnsđòsnàyvsthisthể nổi lên áp vào mạnsđòs]ủ[sngườis]h[tsNămsđós]ôsmớismườislămstuổi. Thay con và giúp Ngà, ông Sáu tìm cách bắt lạisđược liên lạc với tổ chức. Nhờ vậysmàs]á]sđồng chí còn lại củ[sTưsđãs]ósthể bố trí đư[sđược anh thoát ra khỏi làng. Về s[uvskhisTưs\ísmật quay trở về hoạtsđộngsthìs]ũngs]hínhslàsôngsSáusđãsđ[ngsđêmsmư[slũs]hốngsđòsđư[s[nhstrótslọt vượt qua sự tuần phòng gắt gao củ[sđịch. Ông là một trong nhữngs]ơssở bền vững nhất của anh. Sau ngày anh bị bắtvs]á]sđồng chí của anh vẫn móc nối với ông, vẫn tin ông, mặc dù ông là ông bác của Ngà. Vậy mà kể từ sau giảisphóngsđến giờ, ông Sáu lẳng lặngs tránhs[nhtsAnhs]ũngsvậy, cố tình tránh ông, chẳng bao giờ tìm gặp ông, chẳng khi nào anh qua sông ở bếnsđòsnày. Mà vì sao chứ?

Tưs ]âms lặng rên lên một tiếng trong lòng. Anh ngồi xuống bờ cỏvs đư[s t[ys \ưngsmặt. Cái gói nhỏ suốt nãy giờ anh nắm xiếtstrongslòngs\ànst[ysrơisr[tsVật mà Ngà nhờ dì anh trao lại cho anh là một chiế]sđồng hồ đ_ost[ytsĐãs\[osnămsrồivs]ũskỹ đến thế, nhưngsnước mạ được chùi lau hàng ngày vẫnsóngsvàngtsĐồng hồ Liên Xô, loại lên giây cót, một nhà báo miền Bắ]sthămslàngsgiảisphóngsđãstặngsTưtsThuậnst[ystráisnênsTưsđ_osnósở cổ tay phải. Tất nhiên thấy thì nhớ ra, chứ ]áisđồng hồ nàys]ũngsnhưsnhững dòng chữ và nhữngshìnhsxămsđãstừng trổ trên bắp tay, làm sao có thể còn lạisđược trong trí nhớ anh. Cả cánh tay nữ[vs]ơsthể [nhsđãskhôngshề vươngsvấn nó, cảm giác của sự mấtsđismộts]ánhst[ysđãs\ị xóa hẳn từ lâu. Hồi ấy, vào mộtslú]snàosđóshơishồi tỉnh lại, nén chịus]ơnsđ[usghêskhiếpsđ[ngsnghiềnsxévs[nhsgượngsnóisđược ra lời xin



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Ngà là hãy làm sao hóa kiếps]hos[nhs]áis]ánhst[ysđãs\ấy nát. Ngà sợ, khóc nức lên, run rẩy nói rằng chẳng biết làm thế nào bây giờvsđể chậm sẽ hoạisthưvsmàs]ắt bỏ thì làmss[osđâyvschỉ có em vớismávsnhưngs]ư[st[ysngười ta là phải thầy thuốc chứ em làm sao nhắm mắt gan liềusđượ]vsvàss[osmàsđànhslòngsđượ]s[nhsơitsTỉnh lại lầnss[usđóvsanh không nhận thấy ngay là mình không còn tay phải. Khi nhận ra, anh không thấy \àngshoàngvskhôngsnghĩ ngợi buồn bã gì lắm cho mình, chỉ thấysthươngsNgàtsCàngsvề s[us]àngsnghĩslại càng thấysthươngs]ảm. Mộts]ôsgáisnhưsvậy…

Con chiêu hồitsConsđàns\às]hóssăntsHồi mới giải phóng, ở làngsnàyskhôngsítsngười rủa thế, không thẳng vào mặt, chỉ rủ[ss[uslưngvsnhưngssátsm[ngst[itsConsđiếmstrămslẻ thằng vầy! Thằng cha phế binh lê lếtsănsmàysở cây cầu sắtsđầuslàngsmàsđược bát rượu vào họng là gào lên. Những gã cựu dân vệ vừa hạ súngsđầu hàng tuy không dám buông lời tụ]stĩusnhưsthằng cha cái bang nọvsnhưngsthấy Ngà là bọn họ nháy nhau, khả ố ra hiệus]hosnh[usvàs]ười nửa miệngvsđầysýsnghĩ[tsĐến cả những tay chính hiệu hồis]hánhs]ũngskhinhsNgàsr[smặtvsnhưsthể sự phản bội củ[s]ôsđángskhinhshơns]ủa họ. Tấtsnhiênsđến bây giờ thì khác rồi, chuyệnsxư[sđãsxư[squásrồi, mọi ân oán quá khứ đãsnhò[smờ, thời gian và cuộc sốngsđãs giúpsngườis t[s quênsđis ]hosnh[us tất cả nên ngườist[s]ũngsđãsquênsđis]hosNgàtsThậm chí, bây giờvsđối với Ngà, tình cảm củ[sngười làng, nhất là của nhữngsngườisđàns\àvsngả sang chiềus thươngs]ảm, xót xa thay và ngậm ngùi thay. Sao phải cam lòng sống vậyvs]ôsđơnvsnghèostúngsvàs]ứ ngày một phai tàn, sao không dứtslòngsmàsđisđivs]ònstrôngsđợi gì, còn nuối tiếc gì cho thêm tủi mình ra.

Rốt cuộc thì chỉ ]ós Tưs làs đãs khôngs thể nào quên nổi. Thời gian gầns đâyvs trongsnhữngsđêms^àivsnơisgó]s]ùngskhuất nẻo nhất của giấ]s]hiêms\[ovs[nhsthường xuyên thấy lại hình dáng của Ngà. Khuôn mặt trái xoan hiện ra trong bóng tối, vừa mờ nhạt, vừa rõ nét. Mái tóc dày tỏa xuốngsv[itsTưsđư[s t[ytsAnhsvuốt nhẹ mái tóc ấy, gỡ ra. Cánh tay trần và đôisv[istrắng ngà mềm dịu củ[sngườisđàns\àsvôshìnhsđãsmất hút còn run rẩys^ưới tay anh. Nhữngsnăms[nhs\ị đàysđọ[strongstùvsNgàs]ũngsthườngsđến với [nhsnhưsthếvsnhưngsvề sau không bao giờ nữ[vsđằngsđẵng.

Tưskhôngsthể nàosquênsđượ]s]áisđêmsmư[snhưsthá]sđổ, lầnsđầustiênsđột nhập về làngvslá]hsqu[svườn cây, ẩn sau bụi chuối, dùng tiếng tắc kè phát ám hiệutsNhưslàsđãsliên miên hếtsđêmsnàysqu[sđêmskhá]sthứ]sđợi anh về, Ngà hé nhanh cử[vsđộismư[sl[osvụt ra, nhào tớis[nhskhôngs]hútsđôishồivsướtslướtsthướt và nồng cháy ôm lấy anh. Lúc ấysTưshoànstoàns]uồng rốivstims[nhsđập loạnslêntsĐãsnghĩsrằng phải gỡ mình ra, thậm chí phải bỏ màsđivsnhưngs[nhsđãskhôngsthể. Lẽ r[…sBởi vì, khi ấy, vừ[sth_osNgàs\ước vàosnhàvsTưsđãsphải giật mình dừng sững lại. Trên bàn thờ, trong ánh nến, bên tấm hình bà mẹ mới mất là ông bố áoslươngskhănsxếp ngực gắn mề đ[ysvàsôngs[nhsvận sắc phục rằn ri trung úy nhảys^ùtsTưs]ảm thấy dộivsnhưs\ị thúc vào ngực. Mộtsđiềm gở, đúngshơnvsmột dự cảm hiểm nghèo nhói lên.

Lẽ r[slàsTưvsvới bao nhiêu là kinh nghiệmsxươngsmáuvsđãsphải lập tức nghe theo dự cảm ấy, phải dứt khoát tự ngănsmìnhsvàsngănsNgàslại ngay từ lú]sđóvskhôngsđể cho cô



http

://da

ta4u

.com

.vn/

theo mình nhập vào xoáy lốc của cái thời khốc liệt một sống hai chết quá sức con người chịus đựng ấy. Vả ]hăngvs nàosphải chỉ là dự cảm. Ôm lấy anh, thân mình cô mềm lả đivs nóngs \ỏngs yêus thươngvs songvs ]hỉ chợt thoáng mộts ]áis gìs đós nhưs tiếng chân, một phẩy gió làm lay ngọn nến là hết hồn, cô cứngsngười lại, mặt tái xanh, rồi cô run lẩy bẩy, yếu ớt, khiếp hãi, mãi lâu sau không hồi đượ]tsNhưngsmàsTưvs nhưsngườist[sthườngsnóivsđãshữuskhuynh…

Lúc này, biển lử[shoàngshôns]hư[slụi hẳn, ngày vẫn còn một chút ánh hồi quang, nhưngsTưs khôngsnhìns thấy rằngs ]ons đòsđãs nhẹ nhàng cập bến, không nghe tiếng chân ông Sáu từ đòslênsđ[ngs\ước tới. Từ đò lên, chỉ một mình ông.

- Cósqu[skhôngsthìsđể qua chuyến rốt nè? - Khôngsđợi trả lời, ông nói tiếp, giọng rè đục, rầusrĩs- Mà giờ nầy còn qua gì chớvsđâus]ònskịp nữ[tsĐòs]hiềusđòsđêmsđể những hồn ma bờ nầysqu[s]hơisnhững hồn ma bờ đối, chớ người ta thì ai mà qua nữa. Hồi giờ lục lộ kê lại cây cầu, qua sông không muốnsướt giò, ai còn cậy tớis]onsđòsgiàtsSôngssầu sông thảm càng sầu càng thảm…

Hồisđóvstiếng nổ của khối bộ]sphásTưs]àislàmstungshês]âys]ầu sắt tỉnh lộ ở đầu làng khiến ông Sáu hả lòng. Mừng thắng lợi vớisTưvsôngsnóisđù[srằng nhờ ơns]úsnổ long trời ấy mà từ nay thiên hạ qua sông ắt phải lụysđòt

- Chàos\á]vs\á]sSáutsLàstôivsTưsđâysmà…

- Phải. Khi hồi, bờ đối ngó về thấys]ósngười chờ, tôi biết là anh chớ chẳng ai.

Thở nặng nhọc, ông Sáu ngồi xuống bênsTưtsNước vỗ ì oạps^ưới chân họ. Mặt sông gợnssóngsđượm vẻ âu sầu. Một con diều hâu về muộn lao vun vút qua sông. Ông Sáu nói:

- Nó mới qua chuyến rồi. Tôi chở nósqu[tsĐồ đoàns]ủa nó nhẹ không à, một cái bao cái bị. Tôi xách dùm lên lộ cho nó, tôi ách lại ]hosnós]áisx_sđòtsNósđisthiệt rồi…sTôisbiểusđừngsđivsđisđâusnữa trời, mà nó chỉ ]ười. Nó biểu tôi già cả hết sức hếtshơisrồi, thôisđừng chốngsđòsnữa. Nó biểusnósđãss[ngsgiấy ở Ủys\[nsđể lại hết cho tôi nhà cửa ruộngsvườn của nó. Nó nói vậysđóvs[nhs]oitsTôisđâus]ần chớ. Họ Phạm làng nầy con ]háusđâusthiếuvsnhưngstôis]hỉ có nó thôi. Tôi chỉ thươngs]ósnótsGiờ nósđismất rồi.

Tưsthấy lạnh run lên trong lòng. Bên kia sông, phía trên những rặngs]âysđ_nsxẫm, rìa trời sáng mờ mờtsTrăngsthượng tuầnsđ[ngslêntsKhôngskhístrànsđầyssươngsmùt

- Ngay cái hồi nó phảns[nhvsđ[usthấusxươngvsnhục muốn chếtvsđến tậns\[osnămss[usvẫn cúi gằmvskhôngs^ámsngước mặtsnhìnsđời, mà tôi vẫnsthươngsnó…sĐànhslàsnósđãschỉ hầm của anh cho tụi nó bắtsđược anh, nên biểu anh vị th[slàmss[osđược, nhưngsnghĩsmàsthấy tội nghiệp nó quá chừngvs[nhsTưsàtsTụi nó cực hình hành hạ người ta dã m[nstànsđộc cỡ nào anh biết rồisđótsMàsnósthìsthânsgáivss[svàosgiữa cả bầyslũstụi nó ác ônvsđầu trâu mặt ngự[…sĐư[s\ànst[ys]ònslạislêns\ưngsmặtvsTưskhó]skhôngsr[stiếng. Ông Sáu mím chặtsmôivsđặtst[yslênsv[isTưtsImslặng hồi lâu.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

- Hồisđóvs- ông Sáu nói tiếp - Anh mạnh tay làm tới, tụi nó hoảng kinh náo loạn. Tụi nós^ưs\iết rằngs[nhvsTưsCụt - T[ysChiêuvs]ós]ơssở trongslàngsmàsxămssục cùng khắp không lùng ra. Bởi tài trời tụisnós]ũngskhôngs^èslàs[nhsẩn trong nhà con Ngà, ngay trước cử[sđồn tụi nó. Ai ngờ được chớ. Nhà nó thiết cốt quốc gia, tử thù Việt Cộng, cha vàs[nhsđều chết bởisđằng mình. Anh có con nhỏvs[nstoànsgìshơntsVậysnhưng…sChuyện nầy chắc là anh không biết. Ai kể mà biết. Không lẽ ba thằng gốc gác dân vệ ở tiệm Bảy Lé nó kể vớis[nh…sHồisđós\àsgiàs[nhs\ị tésgãysxươngvsnằm liệttsMàs[nhskhisđós\ị tụi nó lùng riết phảisngàysđêms^ưới hầm nên chắ]skhôngsh[ystins\àsgiàtsCósh[ys]ũngsbó tay chớ làmsđược gì. Bà con lối xóm ai gan cùng mình mới dám qua lại, chớ cả bầy dân vệ nó dồn lực rình rập nhà anh dữ quá mà. Vậysmàs]onsNgàsnósqu[vs]ơms]háosthuố]sth[ngs]hos\àsgiàtsTôisđâus\iếtsmàsngănvstôisđâus^ès]onsnhỏ khờ quá vậy. Ai qua ]ònsđược, chớ con Ngà mà qua với bà già anh, là tụi nó hiểu liền câu chuyện. Hai Rồng, thằngs\ìnhsđịnh ác ôn, thằngs]ons\às^ìs[nhsđóvsnóshôstụi lính bắt ngay con Ngà lại. Tụisnósđánhsđập khảo tra hành hạ con nhỏ ng[ystrongsnhàs[nhsđóvs[nhsTưy Ôngsgiàsláisđòsrênsrỉvsnóisríts lênvskhànsđặc, rồi im bặt. Một con cú mèo từ lùm cây

sâu thẳmsđằng xa cất tiếng kêu. Rồi có một tiếngsgìsđósnữa vọng lên ở bờ bên kia, thoángsngh_stưởng tiếngshòsđòvsnhưngstắtsng[yvsnhưslàs\ị rãs]ánhsrơisxuống, lịm vào mặtsnước.

Vừngstrăngsmỏngst[ngstrôislướtsqu[s]á]sđámsmâytsGióstừngsđợt thổi mạnh xua tan hơis ẩm. Không khí khô ráo, trong sạch, phảng phấts hươngs thơms đồng lúa. Trong những buổi tốisnhưsthế này, tâm hồns]onsngười ta, bất kỳ [ivsđều trở nên hồn hậu, ấm áp, và man mác những niềmsvuisđángs]ảmsđộng.

Lịch sử của ngôi làng chọn mộtsmù[skhôsđẹp trời với những buổi tốisêmsđềmsnhưsthế làm mốc kết thúc thời hậu chiếntsLòngsngười thiếtsth[smongsđược sớm bắtsđầu thờisđại mới, với niềm hy vọng là từ đâyssẽ mãi mãi không cùng chuỗi dài miên man ngày lành tháng tốt.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Tiếng vĩ cầm của quân xâm lăng

Một buổi tối, tôi tới sứ quán Pháp dự ]hiêusđãisnhânsngàys14sthángsBảy. Giấy

mờis đề bảy giờvs tôis đếns hơis trễvs tâys t[s đãs rấts đôngvs vàos tiệ]s đãs khás lâuts Tiệ]s đứng. Không hẳnslàsnhưstrênstàusđiệnsnhưngs]ũngsmỏi nhừvs]ũngsmệt lử vàs]ũngsmạnh ai nấy chen.

Phòng tiệc rù rù máy lạnh, song sứ]smáyskhôngsđủ làm nhẹ bầu không khí nặng hơisngười và khói thuốc, nồng ngạtsmùisnướ]sho[sđàns\àvsmùisnướ]sho[sđànsôngvsmùisphấnssonvsmùisxisđánhsgiàyvsmùisthức nhắmsvàsmùisrượu mạnh các loại. Khách khứa phải dãn dần ra hiên, tản bớt xuốngsvườn.

Tiếng trò chuyện ở ngoàisvườn không ồnsnhưs trongsphòngsmàsnhèsnhẹ ran lên. Thỉnh thoảngsnhưs\ị cù ré lên tiếngs]ười của một bà nào, một ông nào. Các ông các bà, vớislysrượu trên tay hoặc vớisđĩ[sthức nhắm, hoặ]slàsômsđồm một lúc trên tay cả hai thứvsđứng tụ từngsnhóms^ămsvị với nhau, vừa uốngsănsvừ[sđấushóttsNoms[is]ũngslịch sựvsđẹpsđẽ mượt mà. Nhấtslàs]á]s\às]á]s]ôsngườisnàosngười nấy diện ngất. Các ông thì tuyệt vời tề chỉnh, tất cả đềusđóngshộpvsđường bệ com lê cà vạt giày ^[vs tươngsxứng với tên tuổi và phẩm giá. Các nhà buôn, các nhà báo, các nhà kị]hssĩvs]á]snhàs][ssĩvs]á]snhàsthôngstháisgiàvs]á]snhàsthôngstháistrẻ, các nhà từ thiện, các nhà môi giới. Tất cả ]á]sgươngsmặtsđềusđậm nét cao quí, tất cả ]á]s^ángsđiệusđềusđặc Pháp. Và ngôn luận nữ[vs]ũngsPháptsKhis]ósmộts[nhsTâysnàosđósxìsxồ một lời dí dỏm, lập tức trong nhóm thực khách vây quanh y những ai sành tiếng Tây liền rộ lêns]ườistánsthưởng, còn nhữngs[ivsnhưstôivs]hỉ biết tiếng mẹ đẻ thìsnhũnsnhặn mỉms]ười theo với vẻ tươisvui dè dặt. Tôi thấy có cô thậm chí còn nhón chân lên nhìn tay ngoại quốc thạo pha trò nọ bằng cặp mắt gầnsnhưsmờ đisvìssismêsvàsthánsphục.

Tại giữ[skhusvườn, ở nơissángsnhất, trội lên mộtsđáms]hừng chục vị đặc biệt rôm rảtsChư[snhìnsrõs[isnhưngsthoáng qua cung cách hân hoan buông tuồng của họvsđoánsđâyslàsmột toán nam nữ đồng nghiệp trẻ tuổi nên tôi phải vội vã liệusđường. Ra gần cổng sứ quán, do hấp tấp tôi xô phải mộts ôngs giàs đ[ngs \ướ]s đis ]hậm rãi. Luýnh quýnh tôi xin lỗi.

- Không sao. Tôi không làm sao cả đâusạvsthư[sôngys- Ông già nói - Cũngslàs\ởi tại tôi tốisn[ys]óshơisngàsngàtsMàslàmss[osôngs]ũngsvề sớm vậyvsnhàsvănx

Tôi nhìn, giấu nỗi sửng sốt. Tôi biết ông. Ông già chủ sạp báo ở đầusđường Nam Bộ chứ ai. Y phục dạ tiệc của ông sờn nát. Cà vạt kiểusgìsđâusnomsnhưs]áis]ờ đuôisnh_otsVà bởi vì ông gầy nhom nên cả sơsmis]ả áosvétsđều lụng thụng. Ông thấpsngườivslưngs]òngs]òngtsTôisđỡ khuỷust[ysôngvsđư[sôngss[ngsđường.

- Cái lễ cát tó nămsn[yslinhsđìnhsnhỉ, - Ông già nói, giọng khàn khàn - Khách khứa đôngsgớm ghê. Có lẽ là vì kỳ nàyvsngoàisĐại Cách mạng, Tây nó còn muốnstưởng niệm luôn cả quả bom Mỹ h[ismươisnămsvề trước thổis\[ystò[sđại sứ.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Gió mát thổi dài dọc phốtsĐường Thợ Nhuộm về khuya vãn dần xe cộ. Vỉ[shèsthư[sngười qua lạitsTôis\ướ]sđisthật chậm cạnh Me xừtsÔngsgiàstênsBônsnhưngsvẫn nghe dân tình cùng phố với ông gọisôngsnhưsvậy, Me xừ.

- Tôisđồ rằngsôngsđ[ngs\ận tâm tự hỏis]áislãosgiàsnàyskhoá]stưs]á]hsnàosmàsvàosr[scan dự cái chỗ tiệc tùng long trọngsđóvsphải thế ]hăngxsMàsôngsạ, không chỉ tối nay đâuvsđãsthànhs lệ rồi, hễ cứ lễ lạt to to một chút trong sứ quán là tôi tất yếu có giấy mờitsLàstôisđến dự. Mà tôi là ai nào ai biết.

Ôngsnóisphàsr[smùisrượu song không hề nhịu giọngtsÔngs\ước chậm, lệt sệt lê giày, nhưngsôngskhôngs]huyệnh choạng. Lời lẽ của ông khúc triết.

- Tôisnghĩvsng[ys]ả các viên chức lễ tân của sứ quáns]ũngs]hẳng biết tôi là nhân vật nào. Họ cứ tra theo danh sách do nhữngsngười tiền nhiệm giao lại mà lắpstênsvàsđịa chỉ của tôi vào giấy mời in sẵn. Giấy mờisđến tay tôi theo đườngs\ưusđiệntsTôisđến, chìa giấy ra, rồi vào cổng, chẳngs[is]ănsvặn. Vào ra sứ quán nhiều lần, tôi thạo cửa trước cửa sau, lối thẳng lối quanh, tôi sành thể thức tiếp tân của từng loại buổi chiêu đãitsTôis^ễ dàng kiếmsđược một ly và nhè nhẹ một chút thức nhắmsgìsđósmàskhôngsphải xông xáo, không phảis]hường mặt giữ[sđôngsngười. Tôi tìm chỗ khuất, không nói gì, không bắt chuyện, tôi lắng nghe tiếngsPhápsngườist[sđ[ngsnóisr[nskhắp xung quanh. Tôi ngắms]áis x[sho[vs tôis thưởng ngoạn cái lịch sự. Một thân một mình, tôi thui thủi nép bên lề nước Pháp.

Dòngsđộc thoại củ[s]onsngười kỳ quặ]sđ[ngslês\ước bên cạnh khiến tôi bắtsđầu cảm thấy ngại. Tôi liếc mắtss[ngtsDướisánhsđènsđường vàng ủng, khuôn mặt ông cụ nom càng bệu rệu.

- Nhưngsđãs\ảo là không muốns]hường mặt ra thì còn cố len lỏisvàosđóslàmsgìs]hứ, hẳns ôngs đ[ngsnghĩs vậy. Hẳns làs ôngs đ[ngs ]ảm thấys ngượng thay cho tôi, hẳn ông đánhsgiástôislàsmột tên già lố lăngvsl[is]ăngvssùngsngoại.

Tôi vừa dợm ấp úng mấy lờisthư[s]ụ rằngstôis]hư[s]ós]áisvinhshạnhsđược biết nhiều về cụ nên tôi không thể nghĩsnàysnghĩsnọ cái gì cảvsnhưngsM_sxừ đãslập tức ngắt lời tôi:

- Ông chẳng cần phải lựa lờitsĐừng e sẽ làm tôi mếch lòng. Vì sự thự]sđúngslàsnhưsôngsđ[ngsnghĩtsChỉ ]ósđiều tôi không chuộng ngoại nói chung, mà chỉ Pháp thôi, tôi ư[shầu hết những gì củ[sPháptsNhânsđâys tôis ]ũngsxinsđược thú thực cùng ông, tôi chính cống là một bóng ma thân Pháp cuối cùng còn sót lại trong lòng Hà Nội!

Sự xuất thần vô cớ, sự bộc bạch bỗngs^ưngs]ủa ông già không làm tôi ngạc nhiên. Tôi cứ bình thản ngh_tsNgh_sthìsgìsmàskhôngsđược. Về cái khoảnsngh_sngườisđời tâm sự thìstôisnhưslàs]ósnăngskhiếu bẩm sinh.

- Lẽ cố nhiên, thuở ]ònsthơvskhisphải học thuộc lòng rằng Tổ tiêns]húngst[slàsngười Gôlo[sthìstôis]ũngsthừa hiểusđấy là mộtsđiều thậm dối trá, - Me xừ lại khàn khàn bắt đầu nói sau một hồi lâu trầm lặngs\ướ]sđis- Nhưngsmàvsôngsạ, thuở đóstôisvàs]húngsbạns]ũngslạisthườngshátsnhưsthế này: Tôi có hai mốistìnhtsQuêshươngstôisvàsP[ri…



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Đếnsđầu phố DãsTượng, tôi và Me xừ dừng lại ở một quán cà phê vỉa hè. Chúng tôi ngồi, im lặng, thìa khuấy lanh canh. Bên Hỏ[sLòvs ]ôngs trường xây dựng khách sạn vẫnsđ[ngsầm ì làm lụng.

- Ông thấysđấy, - Xừ Bônsnóivsđư[st[ys]hỉ - Ngườist[sđ[ngsnhổ nốt những mẩu vụn cuối cùng của thời Pháp Thuộc. Chẳng ai tiếc, mà chẳng tiếc là phảitsNhưngstôisthì…sĐừngsnóisnhàsKh[isTrísh[ysnhàsGôsĐ[vsng[ys]áisnhàsph[ski[stôis]ũngssẽ thấy tiếc khi khôngs]ònsđược thấy nó.

Buông tiếng thở dài, ông già nói tiếp, chậm rãi:

- Hồisxư[ski[sphố xástĩnhslặng chứ khôngsnhưs\âysgiờ. Có thể đissuốt dọc một quãng phố dài mà chỉ có một mình mình kèm cái bóng và tiếng chân của mình. Hồisđóvsrộc đisvìsquásđầy chữ nghĩ[vstôisthường có cái thú tiêu dao, mộtsmìnhsđis^ạosđể tìm khuây khỏa. Tôi tránh nhữngsnơis ồn ào, nhữngsnơis tụ bạ, tôi chỉ ư[snhững phố Tâys tĩnhsmịch, thư[s vắngs \óngs ngườits Đườngs Bôniph[xivs đườngs H[l_vs đườngs Gi[\ui…s Ôngsthấysđấyvsđãsđổisđờisnăms]hụ]snămsrồi mà trí nhớ tôi vẫns]hư[sđổisđược hết tên các phố. Nhữngsđường phố êmsnhưsmộngvsth[nhsnhãsvàsthưsnhàntsNhàsở những phố ấy toàn biệt thự, tất cả đều kín cổngs][ostườngvsnhưslàsnhữngslâusđàisnhỏ. Và phố nào ]ũngsrâmsmáttsXư[vsgi[sđìnhs]húngstôissống tại phố nàysđấy. Phố GiăngsXôlêtsỞ ngôi nhà kia kìa!

Xừ Bôn nhổmsngười khỏi ghếvsđư[st[ys]hỉ sâusvàoskhú]sđường Thợ Nhuộm mà tôi vớisôngsđãsđis^ọc qua vừa nãy.

- Thời ấy, khu phố nàysngười mình rất hãn hữu. Mấy ngôi biệt thự kề nhà chúng tôi chủ nhânsđềusngười Pháp. Giữa các láng giềng Tây và chúng tôi cố nhiên ít có sự giao ûvsnhưngsmức sống và lối sống củ[sgi[sđìnhstôis]hẳng hề thua kém họ, nếu không nói là cònshơntsThústhực với ông, áp bứ]vsđèsnénsîễn ra ở đâuvsvới ai chứ không với gi[sđìnhstôitsTâysnósđược thế nàosthìs]húngstôisđược thế nấy. Hết sức là bình quyền, ông ạ.

Me xừ khịt khịtsmũisr[s]hiều tự phụ.

- Nếuskhôngsvướng thế giới chiến tranh thì hẳn là tôisđãsđượ]sgi[sđìnhs]hosqu[sP[risdu học rồitsNhưngsmàsnước Pháp bị chiếmsđóngtsQuânsNhậtsvàosĐôngsDươngtsCònstôisvàostrường LuậttsNgàysđóstôisgiàussuystưvstôisđầysnghĩsngợitsTôishéosmònsđisvìsđăms]hiêutsTôisư[sđộc thoại. Ngoài triết học tôi còn nghiền ngẫm văns]hươngsthisphútsTôis[mstườngstưstưởng các tiểu thuyết củ[sXtăngđ[nvs]ủa Flôbe, tôi thuộc lòng vô số thơscủa Huygô, củ[sBôđơl_vs]ủa Rembô và Véclen. Nhất là Véclen, ông ạtsVé]l_n…

Cố]s]àsphêsđãs]ạn, và ngồismãisđãsphátsnhàmsnhưngsôngsgiàsvẫns]hư[sthấy nhàm câu chuyện.

- Lúc bấy giờ, trong thiên hạ nhiều kẻ hùa theo NhậttsNhưngstôisthìskhôngstàisnàosư[snổisđámsqu[ns\inhsngạo mạn và cục cằn ấy. Tôi thầmsmongsvănsminhsPhápssẽ có ngày trị lạisđược thói hung tàn của bọn rợ. Song chỉ làsmongsnhưsvậy chứ tôi hoàn



http

://da

ta4u

.com

.vn/

toàn trốn khỏi thời cuộc. Mặc dù những tài liệu Việt Minh ngầm truyền bá trong sinh viênstôis]ũngsđượ]sđọ]snhưngstôis]hẳng chịustinsth_otsĐếnsTâys]òns]hư[s]ự nổi Nhật nữ[s làtsNgười mình sức vóc tớisđâusmàshòngsđuổis ]húngvs tôisnghĩsvậy. Và tôi lẳng lặng xa lánh tất cả những bạn bè mà tôi ngờ làsđ[ngsnuôis]híslàms]huyện lớn. Tôi vùi tuổi trẻ của tôi vào những chồng sách già nua. Tôi sốngs\ưngst[is\ịt mắtsđến mức xây lưngslại với cả nạnsđóit

Ông già chật vật nới nút cà vạt. Nói nhiều phát mệt, cái sọ hói khô khốc của ông loáng mồ hôi.

- Nhữngsnămsấy, Hà Nội sống không yên, mấtsănsmất ngủ, liên miên nhao nhác náos độngtsNhưngs riêngs ở các phố Tây thì bầu không khí vẫnsnhưs trongs thuở thái bình. Có phầns]ònstháis\ìnhshơntsMột nền thái bình quị lụy. Thậtsđúngslàsnhưsthế. Bởi vì từ khisnướ]sPhápsđại bạisthìsngười Pháp ở Hà Nội tuy vẫnsđượ]syênslànhsnhưngs\ị thâu mất bính quyềnvs]àngsnăms]àngsthất thế. Co ro sợ sệt. Nhà cửa dinh thự của họ ]ũngsnhưssosv[isrụt cổ. Phố xá phờ phạc. Phố nào phố nấysđìushiuvsvắng tanh vắng ngắt…sNhưngsmàsôngsạ, chính cảnhstượng yếm thế nhưsvậy lại hòa hợp với cõi lòng tôi thuở bấy giờ. Khi một mình dạos\ước trên vỉ[shès^ưới tán những cây bằngslăngshoa tím phố GiăngsXôlêvsngh_stiếngsvĩs]ầmsth[nsv[nvstôistưởngstượngsmìnhsnhưs]hiếc lá vàng rơisrụng trôi dạt trong làn gió thu củ[sthơsVé]l_ntsPhố Xôlê hồi ấy, ông ạvstĩnhsnhưs tờvs vàs trongsmườngs tượng của tôi, nó có vẻ nhưshẹps hơnsvàs ^àis hơnshẳn Thợ Nhuộm bây giờ. Dài thẳm, hun hút và buồn lắm. Hồi ấy, vào mỗi buổi sáng, vào mỗi buổi chiều, khi tôi ra khỏi nhà và khi tôi trở về luôn luôn có tiếngsvĩs]ầmsđợi tôi tại quãng phố trước cổngsnhàtsTôistưởngstượngs]âysđànsấy cả ngàysngưngstiếng mãi chờ cho tới khi có tiếngs]hânstôis\ướ]sđến mới nức lên. Tiếngsđànstuyệt diệusmàss[osđ[usxót não nùng, dự cảm những ngày mai và nuối tiếc những ngày qua. Lòng tôi se lại cảmsthươngsvôshạn nỗi lòng cô thiếu nữ người Pháp, và ông ạ, than ôi, chẳng can hệ gìsđến tôi mà vô cớ tôi buồn nhớ, tôi tiế]sthươngsnướ]sPháp…

Giọng nói của ông cựussinhsviênstrường Luật nghẹn lạitsKhôngsđànhs^ứtsr[sđứng dậyvs tôisđànhsmất sạch thì giờ ngồi nghe rì rầm những hồi ứ]sđầy tự mãn và hoàn toànskhôngsđâusvàosđâus]ủa một thứ ^ĩsvãngsđãshoànstoàns\ị xóa sổ.

- Câysđànsấy là của Xôphi, con gái nhà Pêguy hàng xóm vớisgi[sđìnhstôitsGi[sđìnhsPêguy không giàu có. Nhà của họ là một ngôi biệt thự hai tầngs ]ũs kỹts Tường nhà nhiềusnămskhôngsđược quét mới lạivsmàusvôisđãsxạm. Ông Peguy là một ông tây bất thường. Sống thu mình, hiền lành và thầm lặng. Chẳng cứ vớisngười mình mà cả với tâysđầm, Pêguy cũng tránh giao du. Cánh cổng sắt từ mặt phố mở vào sân nhà ông ta hầusnhưsqu[nhsnăms]hẳng khi nào hé mở…sẤy vậy mà ông ạ, tôi lại vốn là chỗ quen biết vớisnhàs\ênsđótsCố nhiên không phải là với ông Pêguy mà là với các con của ông ta. Ông ta góa vợ. Ở vậy nuôish[isngười con. Một trai một gái. Trai tên Philíp một tuổi vớis tôits Còns Xôphis thìs íts hơns \[s tuổi. Xôphi mồ côi mẹ ngay lúc lọts lòngts Vàs đángsthươngsnhất ông ạ là Xôphi cô ấy bị mù. Mù từ nhỏ. Cặp mắtsnomsnhưslàshoànstoàns\ìnhsthường vậy mà hoàn toàn không nom thấy gì.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Ông già ngừng kể, lục túi áo rút mù xoa ra chấm mồ hôi. Tôi chẳng nói gì, lẳng lặng nhìn.

- TôisvàsPhilípsđãs^ễ dàng kết bạnsng[yskhisgi[sđìnhstôisvừa dọn tới. Ở cái tuổismười h[ivsmười ba, bứ]s tườngs ngăns ]á]hs tâys t[s ]hư[s ][os lấp mặts nhưs là khis đãs trưởng thành. Thêm nữa giữa khuôn viên nhà chúng tôi vớis nhàs Pêguys khôngs xâys tường gạch mà chỉ đượ]sngănsr[s\ởi một hàng rào sắt. Từ hai bên bờ rào, tôi và Philíp bắt chuyện làm quen. Philíp rủ tôisqu[s]hơitsCậust[skhôngss[ngs\ênstôisđược vì còn phải trôngsnomsđứ[s_mts�Đứa em gái khốn khổ bị mù củ[stôi�vs]ậu ta bảo thế. Khôngsnhưs thóis thườngs đámsTâys ]onvs h[is [nhs _msnhàs Pêguys tínhsnết rất lành,

nhất là Xôphi. Có lẽ ôsvìsđược sinh ra tại Việt Nam nên vóc dáng cô mảnh dẻvstó]sđ_nsmắt huyền, giọng nói êmsáivs tưs ]hất dịu hiền. Tôi rất mến cô. Nhiều bữa không có Philíp ở nhà, tôi vẫnss[ngs]hơitsChúngstôis]ùngsnh[usđis^ạostrongsvườn hoặc là ngồi cạnh nhau trong cái chòi hóng mát ở cuốis vườn. Cả h[is đều ít lời, không có nhiều chuyệnsđể nóivstôisthườngsđọc truyệns]hosXôphisngh_tsVàsđọc cả thơsnữa. Còn cô thì đàns]hostôisngh_tsTôis]ósthể ngồi lặng hàng giờ nghe cô tập viôlông. Những khi có tôi bên cạnh, Xôphi vui hẳnslêntsĐôiskhis]òns]ười lên thành tiếng. Thậm chí nhờ tôi mà ]ôsđãs^ần dần bậps\õmsnóisđược cả đôi chút tiếng Việt.

Me xừ thở dài, giọng trầm xuống:

- Nhưngsnóisgìsđisnữa thì quan hệ giữa tôi vớis[nhs_msnhàsPêguys]ũngslàsmột thứ tình cảm phi lý và nghị]hsthường, ngày mộtsthêms]hướng và thêm trái lẽ. Cho nên chẳng tài nào mà bềns được. Càng lớn lên suy nghĩs ]àngs íts hồn nhiên, nhiễm dần những thiên kiến, lòng dạ khá]sđivstìnhs\ằng hữu nhạt dầntsTrước tiên là giữa tôi với Philíp. Chẳng có sự tuyệtsgi[osnhưngs]ứ thế lẳng lặng lảng dầnsnh[utsMàsđãskhôngs]òns]hơisvới ông anh thì cố nhiênslàs]ũngskhós\ès\ạn với cô em. Tôi tránh dần, rồi tránh hẳn qua lạisnhàs\ênsđótsVả lại, thời cuộ]sđổi thay. Từ năms1940vssự đời ngày một thêm nghiêm trọngtsPhilipskhôngsvàosđại học. Một ngày nọ, tôi thấy hắn vậnsđồ nhà binh về thămsnhàt

Ông già móc bao thuốc ra, châm mộtsđiếu. Ông nuốt mộtshơivshosmột hồi, rồi lại nuốt tiếp một ngụm khói nữa, lại ho. Ông dụisđiếu thuố]sđit

- Sau Tết Ất Dậu, Nhậtslàmsđảo chính diệt hẳnsngười Pháp. Chỉ mộtsđêmvsquânslínhsThiênsHoàngsđãs]ướp gọn Hà NộitsTâysđầm bị bắt, bị lùa hết lên camiông chở hốtsđitsPhố Xôlêsyêns tĩnhs\ỗng rầm rập lính tráng, xủng xoảng súng ốngsgươmskiếm. Vậy mà, ông ạ, trong huống cảnh hung dữ nhường ấyvsgi[sđìnhs]húngstôislại bạo gan chứa chấp mộtsgi[sđìnhsngườisPháptsThư[sôngvsđós]hínhslàsgi[sđìnhsPêguy…sÔngs]ụ thân sinh tôi với ông Pêguy tuy rằngs]ũngs]ósđôis]hútsqu_ns\iếtsnhưngsmàs]hẳng phải là mật thiết gì. Chẳng qua vì là mộtsgi[sđìnhs\ản xứ thuộc tầng lớp trên sống gần cận nhất nên khi sự biến thình lình chúng tôi bỗng trở thànhs]ơsm[ysûysnhất của cha con ông ta. Tốisđó, vừa nghe súng nổ, hay tin trong Thành có biến, hồn xiêu phách lạc, không kịpsvơsvénsđồ đạc của nả, ông Pêguy dắt Xôphi chạy ngả vườn sau, lách



http

://da

ta4u

.com

.vn/

song sắt hàng rào qua bên chúng tôi. Mặc dù rất sợ, sợ lắmvsnhưngsôngs]ụ thân sinh tôi vẫn thuận cho hai cha con ông ta vào tỵ nạn. Ông cụ vừa không nỡ vừa không ^ámskhôngs]hots�Lú]snàysTâysthu[vsnhàsmìnhskhước từ giúp họ, ngộ nhỡ mai này lại Nhật thua Tây thắngvs thìss[ox�vs ]ụ bảo vậy và cụ quyếtsđịnh làm mộtsnghĩ[s]ử với nước Pháp.

Cố nhiênvs thư[s ôngs ]áis nghĩ[s ]ử liều chết ấysđãs khiến cả gi[sđìnhsnơmsnớp. Chỉ riêng tôi là thấy rộn lên trong lòng. Trạng thái hiểmsnguys^ùss[os]ũngslàssự bất ngờ mới lạ làmsl[ysđộng cuộc sống lặng tờ, tẻ nhạtvs\ìnhs]hânsnhưsvại củ[sgi[sđìnhstôisvàscủa bản thân tôi. Tính chất ly kỳ của sự việc khiến tôi ngầm phấn khích. Tôi tự thấy mìnhs][nsđảm, tôi tự hàosmìnhsnghĩ[shiệptsVàsng[ystrongslú]smàssongsthânstôisđ[ngsnghênh tiếp viên lãnh binh Nhật tại phòng khách thì tôi ở ^ưới hầmsrượu bên cạnh cha con Pêguy chia xẻ cùng họ nỗi khiếp sợ. Tôi và Xôphi tay trong tay. Chứa chan xúc cảm, tôi khoác cho cuộc tỵ nạn của Xôphi một vẻ lâm ly thần tiên. Có vẻ nự]s]ười ông nhỉ? Song le có ai trong huống cảnh thế lòng dạ lại không sinh ra hão huyền phải khôngsthư[sôngx

Tôi uể oảisđư[st[ys]h_smiệng giấu mộts ]áisngáptsTôisđoáns]hừng là sắp sửa phải nghe một câu chuyện tình nẫu ruộtsđược moi lên từ đáysrươngt

- Cuộc mạo hiểm củ[sgi[sđìnhstôis]hẳng kéo dài. Hai cha con ông Pêguy náu thân trongsnhàs]húngstôisđược vẻn vẹn có hai hôm. Sáng ngày thứ ba, hiến binh xộc cửa vàosthămtsNhưslàsđãsđược mật báo, chẳng cần lục soát hay xét hỏi lôi thôi, viên lãnh binh Nhật dùng tiếng Pháp rành rọt yêu cầu ông cụ thân sinh tôi lập tức giao nộp nhữngsngườisPhápsđ[ngsẩn trốn. Mặc dù trong vụ ấy ông cụ thân sinh không bị buộc tộivskhôngs[istrongsgi[sđìnhstôis\ị tốngsgi[mvsnhưngsmàsthươngsxótsXôphivstôis]hẳng cầmsđượ]snước mắt.

Lại mộts]ơnshosnhưngsM_sxừ không ngừng kể: - Đầusthusnăms45smở ra nhiều hy vọngtsTôisđo[ns]hắ]sđàs]hiến thắng củ[sĐồng

Minh sẽ khiến quân Nhật phảisnương tay vớis]á]stùsnhânsngườisPháptsGi[sđìnhsPêguysắt hẳn sẽ tai qua nạn khỏi. Tôi sẽ còn gặp lạisXôphitsTôistinsnhưsvậy. Nào ngờ…sNàosngờ, sau chiến tranh không phải là một nền hòa bình mà là một cuộ]sxâmslăngstànsbạotsKhôngsnhưstôishãoshuyềnsmơstưởngvsngười Pháp trở lạisĐôngsDươngskhôngstrongstưsthế nhữngsngười từng chịu chung họa phát xít với dân Nam mình mà là trong bộ dạng củ[squâns]ướpsnướ]shungshăngs\ạo tàn gấp bội lần quân Nhật. Sau Khởisnghĩ[sMùa thu, và ngay sau lễ Độc Lập, hay tin liên quân Anh Pháp gây hấn ở Nam Bộvstôisđãsnghĩsng[ys rằng dù cho Xôphi có còn sốngsđis nữ[snhưngsmàsvướng phải cuộc xâm lăngsnàysthìs]húngstôis]ũngskhôngshòngsgìs]òns]ósthể gặp lại nhau. Quả nhiênslàsnhưsvậy, ông ạ, không bao giờ nữ[…

Không nhìn thấysđượ]sgươngsmặt Me xừ nhưngstôishìnhsûngsthấys]hópsmũisôngsửngsđósvàsmắt ông mờ đit



http

://da

ta4u

.com

.vn/

- Cá]hsđâysgần chụ]snămvsmộtsngườisPhápsqu[sđường tình cờ dừngs\ướ]strúsmư[s^ướismáishiênsnhàstôitsNơismặt tiền nhà mình, tôi có bày một sạps\áotsNgười khách Tây nhặt ở sạp lên một cuốn tạp chí giở x_mslướtslướt. Vừa lật xem vừa hỏi han này nọ. Vì rằng ông khách có ý thán phục tiếng Pháp của tôi nên tôi lập tức có thiện cảm vớisôngst[tsMư[stotsTôismời khách vào hẳn trong nhà uống trà và chuyện vãn. Khách trao tôi danh thiếptsTêns làsGiăngsPêguytsHọ của vị khách cố nhiên gõ mạnh vào trí nhớ tôi. Tôi lựa lời dò hỏi và lần hồi tôi kể lại chuyệnsxư[tsMặ]s^ùskhôngs]ósngười họ hàng nào từng sống ở ĐôngsDươngsthời thuộ]sđị[vsnhưngsmàsGiăngsrất quan tâm tới câu chuyện, ông ta nài tôi kể kỹ hơnsvàs lắng nghe rấts ]hăms]húts Cuối cùng, tỏ vẻ mừng rỡ, ông ta bảo rằng suốt mộtsnămslàmsviệc tại ViệtsN[msđãs]ất công tìm kiếm nhữngsngườisnhưstôismàskhôngsđược, may mắnslàmss[oskhisđãshết nhiệm kỳ, ngày mai về nước rồi thì lại có sự tình cờ nàyts�Ôngslàsmộtsngười bạn củ[snước Pháp. Và còn hơnsthếvsôngslàsngười có công trạng vớisnướ]sPháp�vsôngst[strịnh trọng bảo vậytsTrước lúc ra vềvsôngst[sđề nghị tôi ghi lại cho ông ta tên tuổis\[s]h[s]onsPêguysvàsđịa chỉ ngàysxư[s]ủa họ ở phố Xôlê…sS[usđós]hừng nử[snămvstôis\ỗng nhận được giấy mời dự tiệc của Sứ quán Pháp. Tuy rất ngạ]snhiênsnhưngstôisvẫnsđóngs\ộ vào và tới dựtsĐấy là lầnsđầu tiên tôi vào chốn ấy. Tiệ]st[nvstôisđược mờislưuslạitsNgười ta trao tôi món quà từ Pari. Mộts]âysđànsviôlôngsrấtsđẹp và còn mới nguyên. Trong hộpsđàns]ósphongsthưscủ[sGiăngsPêguytsTrongsthưvsGiăngsviết rằng sau nhiều nỗ lực tìm kiếmsôngst[sđãslần đượ]sđí]hsxá]stungstí]hssố phận nhữngsngười hàng xóm thuở xư[s]ủa tôi. Song, ông ta lấy làm tiếc và ông ta xin chia buồn với tôi bởi nỗi những cố nhân ấy củ[stôisđềusđãsqu[sđờitsNgười con trai tử trận ở ĐiênsBiênsPhủtsNgười con gái thì mất ở Sài Gòn vào nămsđầu thập niên 60. Ông bố chếts]ùngstrongsnămsấyvsvàs]ũngstạisSàisGòntsNhưsvậy cha con Pêguy thật sự là nhữngs�Người Pháp - ĐôngsDương�vs]ả đời gắn bó với Việt Nam và thân thiết vớisngười ViệtsN[mtsCâysđànvsGiăngsxinstặng tôi nhằm bày tỏ niềm ngưỡng mộ của mộtsngười Pháp lớp hậussinhsđối với quá khứ Pháp - Việtsđẹpsđẽ và đầysxú]sđộng thờisx[sxư[vsmàstìnhs\ạn giữa tôi với anh em nhà Pêguy là một minh chứng. CuốisthưvsGiăngstrịnh trọng nhắc lạius�Ôngslàsmộtsngười bạn củ[snướ]sPhápt�

Ông ạ, ca ngợi tôi và tặng cho tôi mộtsmónsquàskhôngsđâusvàosđâusnhưsvậy rõ ràng làsGiăngsPêguysđãshiểu sai hoàn toàn câu chuyện tôi kể. Phần vì tiếng Pháp của tôi sau nhiều chục nămstrời bỏ bẵng có thể đãskhôngs]ònshoànshảosnhưsxư[tsPhần vì một người Pháp hậussinhsnhưsGiăngsđãskhôngshiểu chút gì về nước Pháp thực dân, cha ông củ[snước Pháp ngày nay.

Im lặng một lát, Me xứ nói tiếp:

- Hẳnslàsôngs]ũngs\iết, bọn thực dân nhà binh phảisđến sau HiệpsđịnhsSơs\ộ mới được phép vào lại Hà Nội. Còn thực dân xi vin thì ngay sau ngày Nhậtsđầushàngsđãslục tục trở về với nhà cửa của họ ở các phố TâytsNhưngsmàs\ênshàngsxómsgi[sđìnhstôivscha con Pêguy vẫn mãi biệtstămtsNhàshọ được chính quyềnsmượn làm trụ sở của Ủy ban Bảo vệ khu phốtsVìs làsđội viên tự vệ nêns tôis thườngsvàos r[snhàsđótsBiệt thự đãssungs]ôngsnhưngsmàsđồ đạc của nả gi[sđìnhsPêguyskhôngs\ị đụng chạmsđến. Sự bài trís]ũngskhôngssuysxuyển nhiều. Trong phòng riêng của Xôphi, tôi thấy trên kệ còn



http

://da

ta4u

.com

.vn/

đósnhững cuốnssá]hsmàsngàystrướ]stôisđãsđọc cho cô nghe, và cả ]âysđànsvĩs]ầm của cô nữa tôi thấy vẫn còn nằmsnguyênsđóstrêns]hiếc bàn gỗ nhỏ kê kề ô cửa sổ trông ra tán cây bằngslăngsngoàis]ổng. Một con mèo xiêm nằm trên bậu cửa sổ sưởi nắng.

Xin được thú thực vớisôngslàs]hosđếnsng[ystrước giờ súng nổ đêmsMười Chín, trong thâm tâm, tôi vẫn mong mỏi sẽ không bùng nổ chiến tranh. Tôi cứ thầm nuôi hy vọng sẽ có một sự thỏa hiệp, một tinh thần thiệns]hísnàosđóstừ nướ]sPháptsGìsthìs]ũngslàsnước Pháp kia màtsNgười Pháp lừng lẫysvănsminhs]hứ đâusphải một giống dòng cuồng chiếnvstôisnghĩsvậy. Vả ]hăngvsvừa thoát ách phát xít, vừa giành lạisđược tự do, không lẽ nước Pháp lại có thể rắp tâm giày xéo nềnsđộc lậpsvàs]ướpsđoạt tự ôsnước người. Tuy nhiên, ông ạ, ham muốn hòa bình và nhiệt tình ái quốc chẳngsngược lại nh[utsTôiskhôngsth_osgi[sđìnhstảns]ưsvề quê nội ở ngoàisĐơtsTôisquyết ở lại cùng anh em tự vệ một lòng quyết tử cho lời thề Độc Lập. Vào buổi tốisMườisChínvskhisđènstắt súng nổ, tuy rằng có sợ nhưngstôisđãskhôngsôs^ự, lập tức ra chiếnslũys^ấn thân vào đêmsđầu tiên thành phố chúng ta lâm trận.

Im lặng mộtslátsnhưslàsđể lục tìm trong trí nhớ, xừ Bôn kể tiếp:

- Chắ]slàsôngsđãsngh_snhiềusvàsđãsđọc nhiều về công cuộc phòng thủ Hà Nội ngày ấy. Có thể ông còn biết nhiềushơns tôisđấy bởi vì rằng quả thực là tôi không biết gì mấy. Nhiệt tình kháng chiến thì có thừ[snhưngstristhức trận mạc chẳng có bao nhiêu. Sẵn sàng tác chiếnsnhưngsmàstá]s]hiến thế nàosđâysthìs]ứ rối tinh lên. Phố xá tối om, súngsđạn rầm rầm. Chốc chốc lại một tiếng nổ chuyểnsđất. Ánh lửa hắtslênsđỏ hồng trời mây. Vậysnhưngs]á]strậnsđánhsđ[ngsthực sự diễn ra ở mạn nào của thành phố thì tại chỗ chúng tôi chẳng ai rõ ra sao cả. Súng nổ được một chặp thì có tin ta thắng rồi. Nhưngs]hỉ látss[usđãstinsngược lại, mặt trận vỡvsTâysđ[ngsđánhstrànsr[smọi ngả. Tảng sáng thì thiết giáp giặc từ Cử[sN[msđánhslênsđãsrầm rầm tiến dọ]sđường Carô. Một chiếc quặt vào phố Xôlê xả liêns th[nhtsVìsđược cất toàn bằng các thứ đồ gỗ nhưs làsgiường tủ bàn ghế ]hănsđệm nên chỉ chốc là chiếnslũys\ốc cháy. Chúng tôi phải thối luis^ướislànsđạn. Liền một lúc mấysngười bị bắn gục trên mặtsđường. Cả anh chỉ huy trưởng và anh chỉ huysphós]ũngsphảisđạn ngã xuốngtsTrungsđội vỡ làmsđôitsNửa lui về nhàsPêguysđể giữ trụ sở Ủy ban, nửa khác, có tôi, chạy dạtsvàostrường Bách Nghệ. Phố Xôlê chúng tôi vậys làsđãsmất vào tay giặc ngay trong những giờ đầu tiên của cuộc Toàn quốc kháng chiến.

Trường Bách Nghệ ]ũngs]hẳng giữ được lâu. Thú thực là tôi tốistămsmặtsmũivsthụ động thối lui theo anh em chứ chẳng còn hiểu ra làm sao nữa. Tôi chẳng hiểu bằng cách nào mà mình lại có thể đãs]hạy lọtsvàosđượ]strongskhuônsviênsnhàsthươngsBảo HộtsChosđếnstrướ]sđêmsNo_nvs]uộc chiến ở dọc phố Phủ Doãn dẫn về khách sạn A-di-a rất là dữ dội. Thậtsđúngsnhưs]ós[isđósđãsnóius]hiến tranh nào phảistròsđù[vsđấy là cả một cuộ]skinhsthiênsđộngsđịa và là một lò lửa thử lòngsngườitsHămshở đặts\ướ]sđisđầu tiên vào trận chiến thì dễ nhưngs][nsđảms\ước thêm dù chỉ mộts\ước nữa thôi lại chẳng dễ chút nào. Khi có lệnh rút qua bên Hàng Bông, tôi chần chừ, không dám chui ra khỏi chỗ nấpsđể chạysth_os[nhs_ms\ăngsqu[slướisđạnsđ[nstrênsphố, vì thế mà bị rớt



http

://da

ta4u

.com

.vn/

lạistrongsnhàsthươngtsGiặc ập vào. Tôi cùng một số người nữa bị giải về tập trung ở vườn hoa Canh Nông, rồiss[usđós\ị bắtsđisphu…sRốt cuộc, cuộc kháng chiến ba ngàn ngàystôisđãs]hỉ th_osđược vẻn vẹn có ba hôm.

Tôi bị bổ vào mộtstoánsphusđònvsngàysngàys]òngslưngs]ắm mặtsđunsx_s]hở xác. Lao dịch rất khổ cự]snhưngsnhất là rất khổ tâm. Chúng tôi lặn lộistrongsrétsmướtvslượm xá]s người mình chếts ^ưới các gốc cây, các bờ tường, các hốc cầu thang, trong các đống gạch vụn nhữngsngôisnhàsđổ. Bấy giờ, mặt trậnsđãstụ lạistrongsvùngsĐồng Xuân vàsĐôngsKinhsNghĩ[sThục. Ở các khu phố đãsrơisvàost[ysgiặc tiếngssúngsthư[s^ần. Phố xá hoang vu, tanh bànhvsđổ nát, chết chìm chết lặngs^ướismư[sphùnsgiós\ấc. Hầu hết các tử thisđều phải chôn xuống những nấm mồ chung. Nấm mồ chung lớn nhất nằm ng[ys\ênshôngsTò[sĐại hình kia kìa, chỗ mà ngày nay là chợ Âm Phủ đấy. Cả một phố bị đàoshoắm xuống thành một cái huyệts]hungs]hônsxá]sđànsôngvsxá]sđàns\àvsxá]strẻ con bị Tây giết hạistrongsmù[sđôngsấy…sấy là mộtsđôngsrực lửa, sấm vang chớp giật, đồng thời là mộtsmù[sđôngslạnh lẽos]hư[stừng thấyvsgiásréts]ăms]ămvskhís\uốt thấu xươngtsS[usTếtsnguyênsđánslạis]àngsrétsđậm.

Xừ Bôn ngồi thừvsđầu cúi xuốngtsÔngsđãsquêns\ẵng tôi, có lẽ tâmstrísôngsđãstrôismất dạng vào cõi vô bờ bến.

- Một ngày nọ, vào khoảng trung tuần tháng Hai tây, tôi bất ngờ gặp gỡ người quen. Một chiế]sx_s^ípsđột ngột hãm lại cạnh chỗ toánsphus]húngstôisđ[ng làm lao dịch. Thằng Tây trên xe nhảy xuống, lộp cộpsgiàysđinhs\ước xấnsđếnts�Pônys- thằng Tây kêu lên - Pônvsđúngs làs[nhsrồi! Sao anh ở đâyxsS[os lâms]ảnh ngộ nàyxsAnhsđổi khác nhiềusquá�tsMặc dù thằng Tây có giọng nói ồm ồmsvàsđể râusqu[isnónsnhưngstôisvẫn nhậnsr[sđấy là Philíp Pêguy, anh bạnshàngsxómsngàysnàotsNoms[nhst[s]ũngsđãsđổis khá]s quás đỗivs đãs ]hínhs hiệu là một thằng giặc Tây: binh phục, súng sáu, giày đinhvsmũstrậntsTuysnhiênsPhilipsđãsrất tử tế với tôi. Nhờ hắn bảos lĩnhsmàstôis thoátsphận phu tù. Hắn bảo hắn biết chuyệnsgi[sđìnhstôisđãs]ósýstốt cho cha và em gái hắn lánh nạn. Hắn bảo hiện giờ Xôphisđ[ngs]ùngs]h[sngụ ở HảisPhòngsvàsđ[ngsrất nóng lòng mong Hà Nội sớmsđượ]s\ìnhsđịnhsđể sớmsđược trở về với tổ ấm thân yêu thời thơsấutsPhilipsđư[stôisvề đồn binh của hắnsđóngsở đườngsRi[lăngtsTôisđược nghỉ ngơismột ngày rồi thì phảisđisthôngsngôns]hosPhilipt

- Ông ạ, than ôi, - Ông già khàn khàn than lên - Nhưsvậyslàstôisđãsmộts\ướ]sđisth_osTây, mặc dù chỉ trong thời gian ngắn ngủi mấy ngày. Trong mấy ngàysđóvs tôisngồi cùng xe với Philíp len lỏisđến gần mặt trận. Ô tô núp vào góc phố chõ loa về phía chiếnslũytsTôisphải dịch những lời dụ hàng, khi là những lời hứa hẹn ngọt ngào, khi là những lờishăms^ọa. Không muốnvsnhưngs\iếtslàmss[osđượ]sthư[sôngvstôis\ị bắt buộc. Với lạis]ũngsxinsthústhự]slàstôisđãs]ố tìm mộts]áislýsđể tự mình biện bạch với mình. Vô hìnhs ]hungs tôis đãs \ámsvíus vàos luậns điệu của bọn Tây khi tự nhủ rằng dù sao thì mìnhs]ũngsđ[ngsgiúpsvàosmột nỗ lực nhằm tránh cho Hà Nội khỏi phảisđổ máusvàsđổ nát nhiềushơnsnữa.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Nhưngsmàstiếngslo[s]hiêushàngsđãs]hẳng dụ được ai bỏ chiếnslũysr[sđầu Tây. Trận chiến trong Liên khu Một ngày một kịch liệttsCămstức vì bị dai dẳng cầm chân, những lời lẽ bọn Tây bắt tôi phải dị]hsvàostrongslo[sngàys]àngsítsđường mật. Sáng ngày 15 thángsH[ivsx_s]hiêushàngsđậu ở \ãisLơp[giơso[ngso[ngsđọc tối hậusthưs]ủa Bộ chỉ huy Pháp. Hạn ngày nọ giờ nọ các vị trísđề kháng còn lại của Việt Minh phảis trươngs]ờ trắng nếu không sẽ bị làm cỏ. Kề \ãis Lơp[giơs ]ảnhs tượng ghê gớm của trậnsĐồng Xuâns]òns\àysnguyênsđấy. Thị tứ sầm uất thành bãi chiếnstrường hoen máu. Trong mư[sphùnslử[sđãstắtsnhưngskhóisvẫn tuôn nhả. Gió bấc thổi mù tro than. Gạch nát, ngói vụn, rầm gãy. Rải rác nhữngsxá]sx_stăngs]háysthuivsxí]hsthépsđứt tung, lính lái chết vắt người ở cửa xe. Sau trận tử chiến kinh hoàng này, liền mấysngàystươngsđối lắng dịu, súng vẫn nổ song không rộ lên. Bọns Tâys đ[us đònvs nhừ tử hao binh tổn tướng, phải tạm ngừng tấns]ôngtsNhưngsmàstìnhsthế bên ViệtsMinhs]ũngsđãs][msgoslắm rồitsQu[s]á]hsnóisnăngscủa Philíp tôi thấy là bọnsTâysđãskhôngs]òns]hútshồ nghi gì về sự tất thắng củ[s]húngts�Quânsđội Pháp sẽ giành chiến thắng mộts]á]hsnươngstay, mộts]á]hsmãsthượng, một cách nhân từ�vsPhilíps\ảo vậy.

NhưngsHàs Thànhs đãs khôngs để cho bọns xâms lăngs ]ós ]ơs hộis đắc thắng. Sáng 18 tháng Hai, ánh lửa rực một góc trời mà thành phố thì im phắc. Liên khu Một trống rỗng. Trùng vây khép chặt thế mà Việt Minh thình lình biếnsđâushết. Cuộc rút lui thần kỳ ấysđãs đẩys nước Pháp vào một thắng lợi vô cùng lố bị]hvs ^ườngsnhưs làs đãsthắng mà kỳ thự]slàsđại bại. Chiếmsđượ]sđấtsngười rồi mà kẻ chiếmsđóngskhôngsthở phào nhẹ nhõm, không chút mừng vui hoan hỷ. Bọn lính chiến lầm lỳ, mệt mỏi, hai hàng dọ]ssúngslămslămvs^ès^ặt tiến chầm chậm vào các hẻm phố khôngsngười.

Bất chấps]ơsnguys\ị bắn tỉa, Philip cho xe xông xáo sục sạo vào tất cả ]á]sđường dọc ngõ quanh trong khu phố cổ. Tôi chẳng hiểu là Philíp muốn gì nữa. Giữa bầu không khí lặngsthinhsghêsngười của các dãy phố, loa chiêu hàng chẳngs]ònsgìsđể nói, bẽ bàng câm miệng, chỉ thỉnh thoảng lại buột phát ra những tiếng lọc khọc khọt khẹtsnhưslàscái cổ họng bị hó]sxươngtsNgồi cạnh Philíp trên chiếc xe díp tâm lý chiến ấy, tôi run rẩy vì cóng lạnh và sợ hãi. Mặc dù dọc hai bên hàng phố tuyệts khôngs\óngsngười, không một ô cửa hé mở, tịnh không một giọng nói, một ánh mắt vậy mà tôi vẫn cảm thấy rờn rợn dâng lên từ từng ngôi nhà, từng mái hiên, bờ tường, góc phố hơisthở của mộtslòngs]ămsthùskhốc liệt tuy rằng câm nín và vô hình.

Cửa sổ tầng hai của ngôi biệt thự \ênski[sđường bật mở. Mộtsngườisđàns\às\ước ra ban công. Chị ta nhìn xuốngsđường. Có phải chị nghe thấy giọng kể của xừ Bôn? Thực ra lúc này giọng ông hạ thấp, gầnsnhưslàslàosthàos\ênst[istôit

- Dù vậy, dù trong bụngsnơmsnớp lo sợ bất ngờ súng lại nổ, tôi vẫn thấy bất ngờ khi biết lại phảisđisđến chỗ đ[ngsxảy ra bắn nhau. Lại có trận chiến nổ ra ông ạtsKhisđósđãsxế chiều. Mà không phải trong Liên khu Một. Nghe lệnh qua máy bộ đàmsxongvsPhilipsbảos tôius �PônysNgười ta vừa phát hiện một chiếns lũys ]òns sóts lại của Việt Minh. Tại ]hínhsđường phố củ[stôiy�tsTừ ÔsQu[nsChưởng, Philíp ngoặt xe, thả hết tố]sđộ, vùn vụt lao về phố XôlêtsĐếnsđầu phố, xe chúng tôi chạy sau một xe camiông chở đầy lính



http

://da

ta4u

.com

.vn/

mũs đỏ. Chiế]s ][miôngs đỗ xịch lại xế cổng nhà tôi. Bọn lính rầm rập nhảy xuống. Trướ]skhis]húngstôisđếnsđã có một toán Âu Phi bủa vây ngôi biệt thự. Không phải biệt thự gi[sđìnhstôitsBiệt thự nhà Pêguy.

Từ mé Bờ Hồvsxuôisth_osđườngsLýsThường Kiệt, một luồng gió mạnh tràn xô tới. Gió mát và rất ẩm. Lá sấu ào ào rụng trút xuống. Tôi muốn báo với xừ Bôn về khả năng sắp sửa có mộts]ơns^ôngvsnhưngsmàstôislặng im.

- Tên cai bẩm với Philip rằng toán tuần tra của hắnsđãsphátshiện Việt Minh một cách ngẫu nhiên. Ngang qua cổng nhà này, nom thấy một con mèo nằm khoanh tròn sưởi nắng trên thềm, một tên lính lấy làm lạ, nhà trống chủ mà sao con mèo không bỏ đisho[ngvsh[yslàstrongsnhàs]ósngười? Mộtsmìnhstênsđósxộc vào, lát sau nghe tiếng l[vsvàstênsđóskhôngstrở ra nữ[tsĐãshơnsh[istiếngsđồng hồ rồi, bọn chúng a la xô vào mấys lượtsnhưngsđều bị nhữngsngười trong nhà bắn súng ra bắt phải chạy lui. Hai chết, ba bị thươngvsvới tên bị trong nhà nữa là sáu mạngtsTêns][isđồ chừng có ít nhất mười ViệtsMinhsđ[ngs]ố thủ. Hỏa lực của họ rất mạnh, tên cai bẩm thếvsnhưngsmàstôislại thấy ngôi nhà rất im lìm. Bọn lính lố nhố ngoàisđường và thập thò quanh nhà rất lộ liễu thế mà trong nhà không bắn ra. Khi Philip dụ hàng họ ]ũngskhôngs\ắn. Tôi dịch lời Philip, loa gọi oang oang, trong nhà vẫn im. Rất lạ. Sau, tôi mới hiểu: họ đãscạn hếtsđạn.

Me xừ ]úisđầu xuống, nặng nề rơissâusvàoslặng im. Lặng im rất lâu. Tôi thở dài. Me xừ ngẩngsđầu lên, và lạisđếnslượt ông ta buông tiếng thở dài.

- Nhưsnãystôisvừa kể ]ùngsôngvsng[yss[usđêmsđầu nổ súngvsđội tự vệ phố tôi bị xẻ đôitsMột nửa gồm có tôi dạtss[ngstrường Bách Nghệ, nửa nữa kẹt lại trong phố. Phố Xôlê, ông thấysđấy, nằm xiên giữ[stoàns]á]sđại lộ rộng thênh. Dọ]s]á]sđại lộ ấy Tây tậpstrungs\inhsđội. Thiết giáp, quân lính rầm rộ đêmsngàytsNhững anh chị em bị hãm lại trong phố không còn ngả nào mà thoát ra nữa. Ra ngả nàos]ũngsđụngsTâytsĐànhstìm chỗ náu trong tầng hầm các ngôi nhà. Canh khuya họ lầnsr[stìmsđường thoát và lựa cả ]ơshộisđánhsúpsTây…sKhis]ònsđ[ngslàmsphusđòns^ọnsxá]stôisđãsngh_s]á]s\ạn tù xì xầm kháo nhau là ở khúc phố gần nhà pha Hỏa Lò vẫn có lính Tây bị bắn tỉa, bị đâmvs\ị đoạt súng. Sau đóslại nghe nói Tây suỵt chó bẹc giê lầnsth_oshơisđãs\ắtsđược tất cả những tay súng Việt Minh gan lỳ ấy. Thế mà hóa ra họ vẫns]ònsđótsHọ đãs\ị bủa vây. Họ ]ùngsđườngtsNhưngsmàshọ im lìm. Họ không bắn. Hay là họ muốnsđầu hàng? Thực vậyvs]ònsgìsđể bám víu nữ[sđâusmàskhôngs\uôngssúngts�Cá]s\ạnsđãs\ị Việt Minh bỏ rơiy�vs tôis ^ịch lời Philip. Hai tháng trời khản cổ chiêu hàng chẳng chút kết quả, Philip nôn nóng lập công. Hắn liều mạng thúc xe vào cổng, chõ thẳng loa vào nhà. Ba kẻ: tôi, tên tài xế và Philip ngang nhiên lộ mìnhstrước tầm súng, oang oang dụ hàng mà không bị bắnsthìsđãsrànhsrànhslàsViệt Minh muốn hàng rồits�Cá]s\ạnshãys\ước ra theo hàng dọc, lầnslượt từngsngười mộtvsh[ist[ysđư[s][oskhỏisđầu. Lấy danh dự mộtssĩsqu[nsPhápvstôis][msđo[ns]á]s\ạn sẽ được toàn tính mạng và sẽ đượ]s]ưsxử th_osđúngsluật quốc tế về tù binh chiếns tr[nh�ts Ng[ys ]ả sau những lời lẽ ngôngs nghênhs đóvs]húngstôis]ũngskhôngs\ị bắntsNhưngvskhisPhilipsnóistiếpus�Cá]s\ạn nên biết rằng toàn



http

://da

ta4u

.com

.vn/

thể quânsđội và chính quyền ViệtsMinhsđãsđầu hàng. Cả ông Hồ Chí Minh nữ[s]ũngsđãsđầushàng�vsthìstôis]hư[s^ị]hvssúngsđãsnổ. Loạtsđạn tiểu liên xé toác miệng cái loa gắn ở đầu xe và phá vỡ kính chắn gió rồi xuyên qua bả vai tên tài xế. Philip nhào khỏi xe tránhsđạntsNhưngstôisthìs]ứ ngồi ngây cứng ở trên xe.

Một làn chớp sáng lòe. Bầu trời thành phố đ[ngssàsxuống. Chuỗi sấm rềnsv[ngslănstrên mây.

- Vâng. Sắpsmư[srồi, - Xừ Bônsnóivsnhưngsôngskhôngsngừng câu chuyện lại, vẫn tiếp tục kể - Loạtsđạn bắn ra ngắn ngủntsS[usđóstất cả chìm trong tiếng súng của bọn Tây. Máisngóivstường vôi, cửa kính tóe tan tung vỡ. Tôi nghe Philip quát to lên bảo ngừng bắn, rồi lại nghe hắn gào lên hô a la xô. Bọn lính từ bốn xung quanh nhà rầm rập xông lên. Tịnh không gặp phải một phát súng nào từ trong nhà bắn ra, bọn chúng thả cửa ùa vào. Philip không xông vào theo, hắnsđứng giữa sân, tay chống nạnh. Lát sau, bọn lính trở ra cùng với những tù binh Việt Minh chúng vừa bắtsđược. Chúng dìu ra cả một thằng Tây bị thươngs\ăngsquấnsqu[nhsđầutsĐấy chính là cái thằngsđãsvìsthấy con mèo xiêm mà xộc vào nhà. Nó chỉ bị ViệtsMìnhsđậpsvàosđầu rồistước súng chứ không bị giết. Còn những tù binh Việt Minh, ông ạvskhôngsđôngsnhưs\ọnsTâystưởng. Ông biết không, chỉ vẻn vẹns]ós\[sngườitsNgườisđầu tiên bị dong ra là phụ nữ. Một cô gái. Tóc dài xõa tung. Thằng cai bẻ quặt tay cô gái và sấp ngửa xô cô tớis trước mặt Philip. Philip quát: Pôn! Hắn gọi tôi tới dịch. Hắnsđư[st[ysnângs]ằm cô gái lên hỏi tên, hỏi đơnsvị của cô. Cô gái lặng thinh, quắc mắt nhìn hắn. Tôi biết cô gái này ở trong tổ cứu thươngs]ủ[sđội tự vệ phố tôivsnhưngstôiskhôngs\iếtstêns]ũngskhôngs\iết cô ở số nhà nào. Cô là một nữ sinhvstôisnghĩsthế vì cô còn rất trẻ và biết tiếngsPháptsKhish[isngười đồngsđội nam của cô bị bọn lính kéo lê từ trongsnhàsr[vsquăngsvứt xuống sân, cô giận giữ xô mình tới, lanh lảnh nói to lên bằng tiếng Pháp vớisPhilipus �Cá]sngười không đượ]sphépsđối xử vôsnhânsđạo với tù binh bị thươngy�tsPhilips]ười gằnvsđư[st[ysgạt mạnh cô ra. Chậm rãi, hắns\ước tới, và cúi nhặt khẩu tiểu liên mà bọn lính vừa vứt xuống bên cạnh hai người tự vệ Việt Minh bị thươngsđ[ngsnằm vật trên nền sân gạch. Số vũskhís]húngsthusđược chỉ có khẩu tiểusliênsđóvsrồi một khẩussúngstrườngsđãsvỡ báng và một cây mã tấutsPhilips tháos\ăngsđạnsr[vsnhìntsBăngsđạn rỗng. Khẩu súng trườngs]ũngsrỗngsđạn. Philip lại nhấc cây mã tấuslênvshuơshuơtsHắn mỉms]ườitsNhưngstôi rùng mình ghê sợ. Tôi lùi lại mộts\ước. Bấtsđồ Philip ném mạnh cây mã tấu xuống sân. Hắnsđistới bên cô gái, trừng trừng nhìn cô gái và hắn nói thế này, tôi còn nhớ rõ mồn mộtus �Đất này, nhà này là của tôi, của cha tôi, của em gái tôi, của chúng tôi, ngườisPhápysCá]sngười muốns]ướpsnhàs ]ướpsđất củ[s ]húngs tôixsXinsnóisđể cô biết: chúng tôi là ông chủ, vì thế chúng tôi chỉ trừng phạt chứ chúng tôi không chiến tranh với nô lệ. Và vì không phải là chiến tr[nhsnênskhôngs]óstùs\inhvsthư[s]ôy�t

- Và…s- Me xừ ho lên xù xụ - Vàvsnóisđoạn, Philip quay phắt lạivs\ước xấnsđến chỗ h[isngười bị thươngslú]snàysđ[ngs]ố đỡ nh[usgượng ngồi dậy. Giật khẩu súng sáu ra khỏi bao, chẳng nói chẳng rằng Philip bóp cò, bắn tới tấpsvàosh[isngườisđótsTôivsvàskhông chỉ tôi, cả bọnslínhstrongssâns]ũngsđồng loạt chết sững. Dứtsnămsphátsđạnsnhưssétsđánhvskhôngskhíslặngsnhưstờ. Rồisthì…srồisthì…sôngsạ, một tiếng thét chói lợi, xé



http

://da

ta4u

.com

.vn/

ruộtvs đớnsđ[usngất trời. Cô gái quẫy mạnh, vùng ra khỏi gọng bàn tay của tên cai, nh[nhs nhưs ]ắt, cô nhào tới, chụp lấy cây mã tấu, uốn mình cô vung mã tấu lên. Nhưng…sPhilipsnh[nhshơnvsvừ[snghiêngsngườistránhsđược nhát chém hắn vừa xiết cò bắn nốtsviênsđạn còn lạitsCôsgáisxiêusngười. Cây mã tấu chém hụt xuống nền gạch. Lưỡi thép tóe lửa. Tôi thấy tên cai giật súng ra khỏi vai. Nhiều tên khác nữ[s]ũngsđãskịp tỉnh hồn, nhất loạts]húngsđư[ssúngslêntsNg[yslập tức, ông ạ, tôi vùng chạy. Tôi lao r[sngoàisđường, tôi xô cả vào mấystênslês^ươngtsKhôngs[is]ản tôi, không ai quát tôi đứng lạitsCósquátvstôis]ũngskhôngsngh_sthấy. Tiếng súng rồ lên trong sân, vang dội, rung giật, choán lấp không gian. Tôi chạy, chạy, chạytsTrongsđầu lóe lửa, quay cuồng tiếng nổ của cuộc hành quyết man rợ. Tôi kiệt lực, gục ngã, lịmsđistrongsmột cái ngỗ lầy bùn ở mãi tận gần Hàng Cỏ. Tôi tỉnh dậyvstôislêsmìnhsđistrênsnhững dọc phố không ngườitsNước mắts tôisđầmsđì[…sTôis làsmộts thường dân, ông ạ. Mộtsthường dân kém cỏi, hèn yếusnhưngstôiskhôngsngờ, tôi không hiểuvstôiskhôngslường nổi sự dã man và sự hèn hạ đếnsnhường ấy của bọn nhà binh thực dân. Nhiều tháng, nhiềusnămss[usđấy cảnhstượng xảy ra trên sân nhà Pêguy vẫn kẹp chặt tâm trí tôi. Nỗisđ[usthươngskhiến tôi không thốt nổi nên lời.

Tôi sống chui nhủi ở TrạisGăngssuốt thời tạm chiếmvslàmsđủ nghề cực nhọ]sđể sinh nhai. Tôi yếu hèn, tôi yếm thế, tôi không có gan lần lối ra vùng tự ôvs nhưngs tôiskhông thể cam tâm một lần nữ[s đầus Tâyts Tôis ]ũngs phải dứts lòngs đoạn tuyệt với nhữngsngười thân yêu của tôi.

Biếtslàmss[osđược, tôi yêu quí họ nhưngshọ theo Tây. Cả nhà tôi hồis]ưsng[ystrongsmù[sxuânsnăms47tsCh[stôisvàs]á]s[nhstôisđược Tây trọng dụngs]ònshơnsthuở trước. Tôi biết là họ đ[ngsr[s]ôngstìmskiếmstôisvàstôis]ũngsmuốn về với họ lắmvsnhưngstôiskhông thể. Một lầnvsmù[sthusnăms47vsvàos\uổi cuối chiều, cầm lòngskhôngsđậu, sụp nón xuống che mặt, tôi liều lần vềvs đis^ọc theo phố Xôlê. Nhà tôi, trong nhà ngoài vườns ]hư[s tốis đãs đènsđiệns sángs trưngts Tôis noms thấy có chiế]s x_shơisđỗ trong sân. Nom thấy cả một con bẹ]sgiêsđ[ngslồng lộn dọc hàng rào sắt. Trên ban công một lá cờ t[mstàisđ[ngsphần phậtstungs\[ystrongsgiótsBênsnhàsPêguysthìs^ườngsnhưsvẫn chẳng khá]sxư[vs]ũskỹ, rêu mốc, kín cổngs][ostường. Những chứng tích của cuộc chạm súng và vụ tàn sát thì hẳn rằng không còn dấu vết. Tôi nghe gió dài lùa dọc phố, lá bằng lăngstơistả rụng. Tôi chậms\ước lại. Và ông ạ, hỡi ôi, tôi lại nghe thấy tiếngsvĩs]ầm cất lên, than van, buồn bã, vẳngsr[tsNhưsvậys]ósnghĩ[sXôphisđãstrở về vớisngôisnhàsthơsấu của cô. Tôi có thể hình dung thấys]ôsnhưsng[ystrước mắt mình. Cô thiếu nữ người Phápsxinhsđẹp, dịu hiền vớisđôismắtsmùssángstrongtsNhưngstôislập tứ]s\ước gấpvsnhưschạy, tôi bịt tai. Từ đós]hosđếnsthángsMườisnăms54vstôis]ắnsrăngstránhsx[s]onsđường thân thuộc ấy. Tôi không muốn nhìn thấy, tôi không muốn nghe thấy. Tiếngs đànstuyệt diệu ấy không thể nào tôi chịu nổitsĐấy là tiếngsvĩs]ầm củ[squânsxâmslược, sự thậtslàsnhưsvậyvslàmss[osnghĩs]hoskhá]sđược hả nhàsvăn…

* * *



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Mư[snhưsthá]sđổ rồi có phần ngớtsđisnhưngssấm sét vẫnsnhoàngsnhoàngtsTôis]hư[sdám rời chỗ trús\ênshôngsTò[sÁnsnhưngsôngsgiàsthìsđãsđộismư[sđisrồitsTôisđ[ngsnhìnsmư[svàsngh_sôngsnóitsKhôngsngh_sôngsnóisnữ[vsnhìnss[ngsthìsr[sôngsđãslẳng lẳng bỏ điskhisnàovsôngskhôngs]ả chào tôi. Tôi nhớ trước khi lặn biếnsvàosmư[sôngsđ[ngskể chuyện hồisnăms72vslú]s\ọn Mỹ néms\omstò[sĐại sứ quánsPhápvsôngsđ[ngsnúpstrongs]ănshầm gầnsđótsÔngsđãs]ùngsmọisngười xông vào cứu sậpts�TôisthấysôngsĐại sứ được moi ra từ đống gạch vỡ. Máu mê bê bết, ông ấysđãs]hết rồit�

- Sau vụ ấy, tôi cứ tự hỏi liệu tôi có thể tha thứ ]hosnước Pháp hay không? Thời gianvs năms thángvs gạch nát, ngói vụn, mạngsngười rót xuốngs \[os nhiêus thìs đủ san bằng những hố sâu chết chóc và tai họ[smàsnước Pháp thực dân suốt mộtstrămsnămsxâmslượ]sđãstừngsgâysr[s]hosđấtsnước này?

Ông hỏi vậy rồi ông biếnsđitsDưới những lần chớp tôi dõi sâusvàosmànsmư[tsChẳng thấys\óngsôngsgiàsđâutsNhưngsthoảngstrongslànsgiósướtsrượtvsngh_snhưs]óstiếngs[isđóshuýt sáo khe khẽ th_osgi[isđiệu mộts\àisháttsĐời tôi có hai mốistìnhtsQuêshươngstôisvàsPari.



http

://da

ta4u

.com

.vn/


Giờ đâysnhớ lại những ngày tháng cuối cùng củ[sđời bộ đội lòng tôi vô hạn

một nỗi buồn nhớ sâu lặng. Kể từ ng[ys s[us đỉnh cao của hạnh phúc ngày Chiến Thắng tới buổi chiềusngàyshômsn[yvsngàysvàsđêmshò[s\ìnhslững lờ trôi chảysmàsđời ngườisthìstrôisquásm[utsKhisđónstôistừ mặt trận trở về cha mẹ còns]hư[shưustrísvậy mà bây giờ cha mẹ đãsngoàis\ảysmươitsAnhs_msruột thịt mỗisngười mỗisphươngsvàsthấm thoắt luống tuổi cả rồi. Con trai tôi tếtsnàysđãs\ằng tuổi tôi ngày nhậpsngũt

Vợ tôi, vốnsđược tiếng là trẻ lâusnhưngs\ởi nắngsmư[ssóngsgióssinhskế đoạn trường n[ys ]ũngs khôngs ]ònsđược trẻ nhưsmấysnăms trước nữa. Tôi lặn lội kiếm sống, trải nhiều nghề, rốt cuộ]sthànhsnhàsvănvssongsvăns]hươngsgìstôivsviếtslá]hsđãs]hẳng bao nhiêu lại chẳng ra thế nào, chỉ tổ ngày một thêm lạc lõng và ngày mộtsthêms\ơsphờ. Thời gian và cuộc sống nhận chìm tôi.

Nếusnhưsđược phép làm lại nhỉ. Biết làm lại từ đâutsQuáskhứ lúc mờ lúc tỏ. Bãi bể nươngs^âusvậtsđổi sao dờisđãslấp mất lối tôi về với chí lớnsnămsxư[vsvới thời trai trẻ vinh quang, với cuộ]sđấu tranh gian khổtsHơishướng baosnăms^àistrận mạc chẳng còn tămstí]htsNg[ysđến những kỷ vậtsquânsngũs]ũngsth_osnh[usmất dầntsB[slôvstăngsvõngvshai bộ tô châu, mộtsđôis^épsđú]vs]hiế]smũst[is\èovsrồi sổ quân bạ, giấy chứngsthươngvsthưstừ, nhật ký. Tất cả đãsm[ismột. Không phảislàsôstôisđể thất lạc mà bởi nỗisngười lính chiến trong tôi không còn trong tôi nữa.

Anhs_msđồngsđội kiến giả nhất phậnvshàngsnămstrời không lần sum họp, không khỏi quên dần mất nhau. Dạos trước chẳng cần phải chỗ bạn bè, chẳng cần phải là ]ùngsđơnsvị, chỉ cần biết ngườisđósgốc gác lính chống Mỹ, từng chiếnsđấu ở B2, ở B3, ở Mặt trận K, ở CánhsĐồng Chum, ở cổ thành Quảng Trị, thì dù mới chỉ lầnsđầu gặp gỡ, tôisđãslập tức thấy thiện cảm, có thể nóisđãs^ànhsng[ysmộtstìnhsthânsáisđầy thiên vị ]hosngườis[nhs_ms]hư[smấy quen biết ấytsNhưngs^ần dần cái thói phàm tục củ[sđời sống thị thành thản nhiên và tàn tệ nàysđãskhiến tôi không còn muốn xích gần vào với bất kỳ ai. Thậms]hístôisđãsgầnsnhưsquênshẳnsđisrằngsôngstrưởng phòng tổ chứ]snơistôisđ[ngslàmsviệ]s]hínhslàsđồngs]hístrưởng xe chiế]sT54sđãs^ẫnsđầustrungsđội xung kí]hs]húngstôisđột phá cửa mở LăngsCh[sCả tấns]ôngsphistrườngsTânsSơnsNhất. Từng sát cánh bên nhau, sống chết có nhau một thờisnhưsvậy mà giữa cuộc bon chen kịch liệt hôm nay lắm lúc giáp mặt chạm vai chẳng chào.

Nhưsthể đãshoànstoàns\ỏ bẵngs^ĩsvãngvshơnsh[is]hụ]snămstrời sau chiến tranh hôm nay tôi mới một chuyến trở lại Sài Gòn. Khi vừa từ cầusth[ngsmáys\[ysđặt chân xuống mặts\êstôngsđườngs\ăngvstôis]hợt thấy trong lòng nhói lên mộtsđiềusgìsđóskhôngsrõslàsđiều gì, mộtsđiềusgìsđósđãss[ysngủ từ lâu giờ đâys\ỗng cựa mình. Mộtsđámsmâysthẫm màu tạts qu[s ^ưới mặt trời ngả một bóng râm mờ trêns phis đạo mênh mông nắng chiều. Trong chố]slátvs^ườngsnhưs]ósmột không gian khác và một thờisgi[nskhá]sđápscánh xuống sân bay làm hiện hình lên trong tâm trí tôi toàn cảnhsTânsSơnsNhất của



http

://da

ta4u

.com

.vn/

một ngày cuốis thángsTưsx[s thẳm thuở xư[tsNhưngs tất cả chỉ là ảo ảnh trong chớp mắt. Tiếng gầm của một chiếc Bô-ingsđ[ngs ]hạy lấysđàs ]hứ không phải tiếng gầm thét long trời của cuộc tấns]ôngtsPhistrường trải rộng, một cõi bao la, sạch tinh, sáng loáng. Chỉ có cái lầu chỉ huyskhôngslưuslàs^ấu vết duy nhấtsngàysxư[s\âysgiờ tôi còn nhậnsr[tsNhưngslásquânskỳ Quyết Thắng củ[ssưs10smàsvừ[snãystưởng chừng vẫn thấy đóstrênsđỉnh lầu, cuồn cuộn tung bay trong gió, một chớp mắtsthôistôisđãskhôngs]ònsthấy nữ[tsTôisnhìnsqu[nhtsĐâuslàshướng dẫn vào trạisMá]sVixsVàsđâuslàskhusvực trại Đ[sVítvsvị trí kết thúc chiến tranh củ[strungsđoàns24xsTạisđóstrungsđoànstrưởngsVũsTàivsngười anh cả thân yêu, súng ngắn trong tay cùng tiểusđội chúng tôi từ quanh thápsx_stăngsù[sxuống lao vào vòng tay giang ra mừngsđóns]ủa các cảm tử quân Phái đoàns\ốns\êntsNước mắtsđể dành cho ngày gặp mặtstưởngsđãskhó]s]ạn với nhau rồi vào giờ phút tuyệtsđỉnhsđờisngười, giờ phútsđất rộng trời cao lòng người nhập một ấy, lạ sao bây giờ lại tràn mi, nóng rự]svàsnhóisđ[usnhưskims]hâmstrongstròngsmắt.

* * *

Những ngày vui chiến thắngsqu[sđivs\[osnhiêusxú]s]ảm mãnh liệt của buổis\[nsđầu hòa bình dần lắng xuốngts Toàns sưs đoàns \ước vào thời kỳ mới nhiệm vụ mới, tiểu đoànsnàystiến gấp ra biên giới chặn quân Pôn Pốt, tiểusđoànski[s]huyển sang làm kinh tế, hoặc là phân tán về các vùng mới giải phóng gỡ mìn, san lấp hố bom, làm công tác dân vận, hoặ]snhưs tôis trở lại chiếns trường Tây Nguyên thu gom hài cốts đồngs đội. Chẳng may tôi bị sốt rét ác tính vậtskhisđ[ngsth[msgi[sđội công tác tử sĩstrongsrừng rậmsĐôngsS[sThầytsĐược trự]sthăngsđư[svề Sài Gòn, tôi nằmsđiều trị ở quân y viện, đến khi bình phục không trở lạisđơnsvị nữa mà vào trạis[ns^ưỡngvsănskhôngsngồi rồi đợi ngày giảisngũt

Trạis[ns^ưỡng này vốn là doanh trại của mộtstrườngsđàostạo cán bộ \ìnhsđịnh, nằm bên bờ một dòng sông lớntsSôngsnướ]smù[smư[s\iến khu trại thành mộtshònsđảo. Nhiềusđêmsnước lụt bò qua rào kẽm gai, tràn lên sân, tấp vào tận thềm các ngôi nhà đủ thứ tànstí]hst[nhstưởi của quân chiến bại ứ lại từ mù[skhôvs]ònsvươngsvãis]ùngskhắp trong trạisvàstrongs]á]sđồn bốt công sự hầm hào xó xỉnh bụi bờ hang hốc dọc hai bên bờ sông. Giữa mộtsđêmsmư[snhưs thá]sđổ có một cái va ly nhỏ, nhẹ, vỏ không thấmsnước, mỏngsnhưngsrất cứng, sau nhiều ngày lềnh bềnhstrênssôngsđãstrôistới cửa phòng chúng tôi. Ngoài hàng xấp dày cộp xanh lè tiền Mỹ và tiền ngụỵ, trong va ly nhét một bộ lễ phục cấpsđạis tásđược dựng bằng loại vải cực sang, mặ]s^ùsđãsẩm xì nhưngsmàusvải trắng không hề bị ố, vẫn còn nguyên nếp, còn nguyên lon ngù, quân hàm, dây thao và rủng rẻng cả mớ bộistinhsđắpsđầy ngực áo. Lại có một buổi sáng nọ, khi ra hiên tập thể dục chúng tôi kinh hãi nom thấy mộts]áisxá]sđàns\às]hết trôi mắc cạnsng[ys^ưới thềm. Chạy lao xuống tam cấpvsđịnh thần nhìn. Té ra là mộtsngười tình cao su củ[slínhsSàisGònsôsnước lụt moi lên từ một cái lô cốtsnàosđósvàs]hẳng hiểu sao ]hư[s\ị xìshơivsmôngsngự]sđùisvế vẫn phồngs]ăngvs\ês\ếts\ùnsđất rong rêu, nom phát ghê.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Chư[snămsnàosmự]snước sông ][osnhưsnămsấytsMù[smư[shò[s\ìnhs]ũngs^àisêsẩm chẳng khác nhữngsmù[smư[strongs]hiến tranh. Quang cảnh nhữngsngàysthángsNămsrực rỡ nắngsnhường chỗ cho tiếtsthuslêsthêshoàngshôntsNướ]strànslênhslángsvàsmư[srơistối ngày. Tiếngsmư[srơistrênsmáistônskhisnhỏ hạtsthìsngh_snhưstiếng côn trùng rền rĩvskhisnặng hạt thì gầm gào cào xé vỡ màng tai. Bao nhiêu các thứ rau củ chúng tôi tăngsgi[sđượ]sđều chết úng, chỉ sót lại có rau muốngtsSâns\óngslàmsr[sđấysnhưngsrồi ngậps \ùns khôngs \óngs đás \óngs ]huyềns gìs được. Không khí nhưs õngsnước, ngay cả trong buồngs]ũngsnhờ nhờ một thứ sươngsl[mstỏa ra từ người ngợm và quần áo.

Tuy nhiên ấy là mộtsmù[smư[s [ns nhàns vàs nosđủ. Ngoài tiềns �]ửa rừng�s ]òns ]óslươngs\ổngtsTrungssĩsnhưstôis]ộngsthêmsthâmsniênsđượ]snăms]hụ]sđồng mỗi tháng đủ để thoải mái trà thuố]tsQuânstr[ngsđược thay mới toàn bộtsCá]sđồ nhu yếu phẩm hàng tháng và bữ[sănshàngsngàyshết sứ]stươmstất. Chủ nhậtsnàos[nhsnuôis]ũngsđãistoàn trại một chầus ăns tươitsNhất là vào những kỳ lễ lạtvs ]ơmsnước rất thịnh soạn. Quốc Khánh lần thứ \[smươisliênsho[nslinhsđìnhtsTrại cho ngả hai con heo, thịt thà ê hề, còn chất cay thì chúng tôi chung tiền ra thành phố khuân về vô thiên lủng. Thượngsúys\á]ssĩs]hủ nhiệm trạis[ns^ưỡngs]ũngs^ự vui với chúng tôi. Ông ứng khẩu một bài lục bát hô hào gìn giữ phẩm chất tốtsđẹp củ[sngười chiếnssĩsGiải phóng quân ở mọisnơismọislú]tsRượusđược rót tràn những bát B52. Nử[sđêmvstrước khi tàn tiệc, cả khu trại rung chuyển và lóe lòe chớp giật. Một dây dài chục mét pháo cối, pháo tép, pháosđùngvsvàs]ả pháosthăngsthiên nữa không hiểusquânst[smoisđượ]sđâusr[smàslắm thế, nối nhau nổ loạnslênvsđinhst[isnhứ]só]tsĐầusó]sđãs l[sđàvsđãsgục mặt xuống bàn chực ngủ, tôi giật bắn mình, choàng dậy. Ngỡ rằng bị tập kích, tôi vậtsngười nhào sấp xuốngssànstránhsđạnsvàstrườn thật nhanh vào mộtsgó]stường…

Chosđến cuối tháng Chín trời vẫnslãs]hãsmư[srơitsKhắpsnơislầy bùn, không gian một màusđùngsđục, tháng ngày bị nén lạis^ưới vòm mây. Tôi nằmsườnstrênsgiường, nhọc nhằn nhá nhữngs^òngsvăns]hươngsnặngsnhưsđổ chì của một ông Sôn-giê-nít-xưn nào đóvs ]ựus sĩs qu[nsHồng quân. Cuốn tiểu thuyết của ông ta và nhiều cuốn khác nữa ]húngstôisđãs\ớisđược trong một lầns l[osđộng làm tổng vệ sinh khu trại. Chúng tôi phát hiệns^ưới tầng hầm tòa nhà chính một cái kho tốisomsđầy ự sách báo giấysmásđãsmốc meo. Chỉ mỗi mình Tú, một tay mọtssá]hvsnguyênssinhsviênstrường Tổng Hợp là không ngạis rú]svàosđóvsngụp lặn lục tìm trong bụi, tha về phòng một bao tải nặng trịch những cuốn tiểu thuyếts]hư[s\ị mốisxôngtsNhưngs\ởi tất cả đều rặt một nòi thối tha mụ]snátsvăns]hươngs]hống cộng, chữ nghĩ[stốistămvsmờ ám, nội dung láo toét, ít ai kiên nhẫnsđọc nổi quá nửa trang, chất giấy lại không hợpsđể vấn thuốc và khổ thì quá nhỏ để gói bọc một thứ gì, thành thử đống sách của Tú chẳng mấy ai buồn ngó, dù rằng nó cứ vơisđitsNgười ta thấy các mẩu vụn của những Chu Tử, nhữngsXuânsVũvsnhữngsgìsgìsđósnữa quanh chỗ dựngsđiếu cày và trong nhà bếp, trong nhà cầu.

Chúng tôi bị mư[smù[snước lụt cầm chân, chẳngsđis]hơisđượ]sđâus]ả, chỉ quanh quẩn trong khuôn viên của trạitsĐánhs\àivs]hơiscờ, tụ quần lạisđấu láo tán dóc, bậtsđàisthậtstosomssòmsngh_sthơsngh_snhạ]tsNhưngsvẫn không thể át hẳnsđược nỗi buồn mùa mư[tsKhôngskhísướt át, uể oảisnhưsngấmsvàosxươngslàms]hos^[s^ẻ mãi không hồng



http

://da

ta4u

.com

.vn/

hào lên nổitsHơisẩm cùng cảnh nhàn rỗi khiến chúng tôi phải làm quen lại vớisđủ các thứ ốmsđ[us lặt vặt thời bình. Có hôm già nửa trại nhứ]sđầu sổ mũisphải báo cháo. Nghiện cách chữa trị bình dân của bà con trong Nam nhiềust[ysngườislú]snàos]ũngsthơmshắc mùi dầu nhị thiênsđường, trán bầm vết cạosgiósvàslưngsđầy những dấu giác hơit

* * *

Đêmsnàosở giường bên cạnhsgiườngstôisKhươngs]ũngsnghiếnsrăngvsnóismớ và rên rỉ. Anh không la to, chỉ ưsử trongsđáyshọng, khe khẽ và dai dẳng. Ban ngày, nom anh hoànstoàns\ìnhsthường, không khỏ_shơns]ũngskhôngsyếushơnsmọisngười. Tính nết anh hồn hậu, cởi mở vàs]ũngsh[msvuis]hứ tuyệt nhiên không phảis]onsngười nhiều u uẩn. Song cứ đến nử[sđêm…sKhươngs\ảo rằng hồisđ[ngsđánhsnh[us]hẳng hề bị nhưsvậy, chỉ từ hòa bình, nhập trạis[ns^ưỡng mới sinh ra thế. Thuốc men chẳng ích gì bởi những cơnsvậtsvãshàngsđêmsấy không phải là do các vếtsthươngstáisphátsmàslàsđ[usđớn của giấ]smơtsTrongsgiấc ngủvsKhươngsmơsthấy lại cảmsgiá]sđ[us]ủa những lần bị thươngstrướ]sđâytsNgười chỉ huy trinh sát lừng danh này của Mặt trậnsB3sđãsvàostrận ngay từ mù[skhôsđầu tiên bộ binh Mỹ tham chiến ở TâysNguyêntsĂnsđạn hàng chục lần, vỡ thịtstoá]sxươngsxốismáuvstuysnhiêns]hư[slần nào là một vết tử thươngs]hosnênslần nào gục ngã, dù nặngsđếnsđâuvs]uối cùng rồisKhươngs]ũngsnghiếnsrăngsgượng dậy được và lại trở về vớisđội trinh sát củ[smìnhtsDườngsnhưslàs]hiến trậnsđãsnângsđỡ anh, giúp anh dịusđ[usđớnvs^ườngsnhưslàs]á]sthươngstí]hstrongsmù[skhôss[usđãskhỏa lấpsđisthươngs tí]hsnhữngsmù[skhôs trước. Và bây giờvs hàngsđêmvs trongs giấc ngủvsKhươngsnhưsthể lần hồi duyệt lại các vết thươngvslầnslượt, từ đầu, từng vếtsthươngsmột, từng nỗisđ[uts Bá]s sĩs ]ủa trại cho rằngskhôngs ]ósgìsđángs sợ, nhữngs]ơns thống giác trong tiềm thức sẽ dần dần bị ngănslại. Song ai mà biết chắ]sđượ]tsKhisđ[ngsmở mắt thao láo thìs]ònsđủ sức gắngsgượngsquênsđismọi sự nhưngsđãsngủ thiếpsđisrồi thì ai mà có thể đư[st[ysr[s]ản lại mộng mị.

ChẳngsriêngsgìsKhươngvstất cả [nhs_mstrongsphòngsđều ít nhiều gặp phải những ác mộng di chứng từ trận mạc. Bao giờ ]ũngslàsnhững ác mộngssinhsđộng. Tú chẳng hạn, luôn sống lại với trái bom CBU ném xuống rừng cao su Xuân Lộc. Hầm sập và Tú ú ớ ngạt thở, thấy mình bị chôn sốngts Còns tôivs tôis mơs thấysmư[s thuố]s độ]vs mơs thấy những rừngsgiàstrênssườn Ngọc Bờ Biêng bị bọn Mỹ biến thành nhữngsđại ngàn củi khô. Hồisđóvssuốt mấy tháng ròng, ngàysnàos]ũngsvậy, bầu trời Ngọc Bờ Biêng luôn hiện hình những chiếc Caribou C123 chầm chậmstrườnsth_os]á]ssườn núi, từ từ và kỹ lưỡng thả mư[sđộ]stướisướt rừngsx[nhtsNhưngsvàosngàysđầu tiên, giờ đầu tiên chúng tôi không kịp hiểu là bọn Mỹ giở trò gì, không ai biếtsđiều kinh khủngsgìsđãsxảy ra. Tiếngsđộngs]ơsìsìsuể oải của máy bay vận tải chẳngslàms[islưustâmtsKhusrừngsđạisđội ]húngstôistrúsđêmsmặc dù là rừngsthư[snhưngsẩnsmìnhskínsđáostrongsmột cái thung nhỏ lọt sâu giữa bốn bề núi cao, phi pháo khó lòng nện trúng. Song linh cảm về một sự bất trắc buộc chúng tôi phải rời võng. Mặt tôi lành lạnh ẩmsướt. Những hạtsnước li ti, cay cay, bám trên mi mắt. Tôi vuốt mặt, dụi mắt, chật vật ngồi dậyvsngáps^àivsđờ đẫns \ước ra khỏi võng, toàn thân mỏi dừ, mệt nhọc khác thường. Tiếng máy bay



http

://da

ta4u

.com

.vn/

khôngs]ònsng[ystrênsđầu nữ[snhưngsvẫn từ đâusđósx[sx[sùsùsvọng tới. Lòng rừng mờ mịtssươngsmùtsTuysnhiênvskhôngsphảissươngtsCóslẽ làskhóivsnhưngslàsmột thứ khóisướt nhoẹtsvàsđặc sệttsCá]smáistăngs]h_strênsnhữngs]ánhsvõngsđềusướtsđẫmshơi nước và ^ínhsđầy lá rụng. Tóc tai, mặtsmàyvs v[is áovs lưngsáos ]ủ[s tôis ]ũngsvậyvsươnsướt, khó chịu. Nhữngsngườiskhá]s]ũngsthế. Lính tráng ngấmshơisnước nom ỉusxìutsTôisđư[s\ànstay lấm tấm những hạtsnước lên gầnsmũitsChẳng thấy mùi gì cảtsNhưngstại sao trong không khí lại ngàn ngạt một mùi gì là lạ, tự[snhưsmùisnước bị oiskhóitsTôisngước lên, nhìn. Rừngsđ[ngsđổ lá. Mái rừng tróc từng mảng rộng, lở ra, rụng xuốngsnhưs\ị lột da. Không một phẩy gió, cây cối bấtsđộng vậysmàstơistả chẳngskhá]snàosđ[ngstrongsmột trậnsđộng rừng. Một trậnsđộng rừng câm lặng, lay chuyểnsngàns]âysnhưngsmàslại im phăngsphắc. Lá, hoa, quả và cả các cành con nữ[strútsnhưsmư[ssongskhôngsmột tiếng xào xạc. Chẳng phải lá vàng chẳng phải lá xanh, lá to lá nhỏ tất cả đều là những xác chết thâm xịt và nhầusnhĩsnhưs\ị vò. Cỏ ^ướisđáysrừngs]ũngsđ[ngsrũs]hết, ngả dẹp xuốngsvàsđãs\ắtsđầu biếnsmàu…sTrướ]sđóvs]ũngsnhưss[usđóvs^ọ]sđường chiến tranh, tôisđãstrải qua những tình thế còn bội phần ghê sợ hơntsTuysnhiênsámssâusnhất vào tâmstrístôisđến trọnsđời vẫn là cảnhstượng thiên nhiên bị bọn Mỹ giết hại một cách rùng rợnsnhưsthế trong cái tháng Màu Da Cam ấy.

Chosnênvstôis]ũngsthường nằmsmơsthấy những tên Mỹ. Không phải tất cả những âmshìnhstrongsmơsđềuslàs[nhs_msđồngsđội. Có những giấ]smơsthật kỳ lạ, trongsđós]hỉ toàn gặp những bóng ma quân thù. Chúng lững thữngsđisxuyênsqu[stườngvsêmsnhưsrus\ướ]svàosphòngvslượnssátsđầusgiường tôi nằm. Phầnsđ[s]hỉ nhè nhẹ diễu phớt qua, nhưngs]ũngs]ósvàis\óngsnấn ná dừng lại, hé cử[smànsr[vsvàsphàshơisthở lạnh toát, cúi sát xuốngvsnhưsthể muốn nhận mặtstôitsChosđến tận bây giờvsng[yss[us lưngstôivs]áischết của những kẻ thùs đós ]òns nằm mắc cả lạis đấy tại chính những thờis điểm mà ]húngsđãs \ị tôi bắt gặpts Chúngsđãs gặp phải tôi trong tầmsđạn tiểus liênts Thường là không kịp nhìn rõ mặtvsnhưngssố phận chúng tôi vẫn còn kịp mãi mãi quen biết nhau nhờ vào cái tích tắ]snháys]òvstôisnh[nhshơns]húngsvàs]húngs]hậmshơnstôit

Tên Số Một, tên Số Hai, tên Số B[vstôisđặtstêns]hos]húngsnhưsthế. Hạ được một tên, tôis^ùngsmũis^[osgămskhắc một vạch lên báng súng. Khẩu súng của tôi, một khẩu tiểu liên sản xuấtsnăms1966ts Số súngs0239466tsKhis tôisđược phát, nó là một khẩu súngs]ònstrinhsnguyêntsNhưngs]hư[strọn mộtsmù[skhôvstrongst[ystôivsnósđãslàsmột cỗ máy khét lẹt, với những vết khắc nham nhở trên báng gỗ.

Trướ]sđós]ũngsnhưss[usnàyvskhôngs]ósthứ đồ vậtsnàosđược tôi sử dụng thành thục cho bằng cái khẩu AK47 nhả đạnsnh[nhsnhưs]hớp ấy. Dính phảisđạn AK sọ người rắn câng ẩn núp chắc chắnss[usmũssắts]ũngs]hỉ còn là quả ^ư[s\ở. Cả bộ mặt hay là già nửa bộ mặtsvăngstungstó_tsNhững tên Mỹ cao lớn là những mục tiêu lồ lộtsĐạn chọc vàoslưngvsphásr[slàmsvỡ toang lồng ngực. Máu ộc chảysvàsngười chếtsnhưslàs^ập dềnh nổi lên trên cái ao máu của chính mình. Tôi lấy chân hất ngử[s]áisxá]snhưslật một tấm nệm. Vếts thương kinh khủng. Cả mộts đống thịt bị đàos lêntsNhững mảnh vụn xôm xốp của buồng phổi dính bếtstrênsđámslôngs\ụng bầy nhầysmáutsNgười chết rất to béo, da thịt núc ních, trắng ởn, lồm xồmslôngslávsnhưngs]ònstrẻ măngtsGươngsmặt



http

://da

ta4u

.com

.vn/

không bị dây máu nom non nớtvsđôismắt mở to, xanh biếc. Có lẽ đấy là màu da trờisnơisquêshươngsysvàostiếtsthángsTưs]uốisxuânsđầu hạ nàytsYsđiss[us]ùngsđội hình hàng dọc của toán tuầnstr[sv_nsđường 19. Cởi trần trùng trụ]vssúngsđ_osxệ bên vai, nòng chúc xuống, trễ nải, y vừ[sđisvừa huýt sáo, thỉnh thoảng gẩysmũisgiàysđásnghịch những hòn sỏistrênsđường. Khi y vừ[sđisng[ngsqu[vsthìstôivsngười phủ kín lá ngụy trang, từ một bụi mâm xôi ở ]hânsđồi ven lộvsđứng phắt dậy, nháy cò, nhả �pầm- pầm�smột điểm xạ hai phát làm hiệu lệnh. Những tên khác trong tiểusđội của y còn kịp phản ứng, nổ súng chống trả rồi mới bị giếtvsnhưngsys thìs]hết tức khắc. Lính Mỹ thường chếtsnhưsvậy, xuất kỳ bất ý, bấtsđắc kỳ tửtsLú]sđ[ngsngủ say, một quả lựusđạnslănsvàoslều bạttsKhisđ[ngsquìstrước công sự cầu nguyện vào buổi sớmsm[itsĐ[ngs]hâmsmột điếu thuố]ts Đ[ngs quàms quạp nhai kẹos ][os suts Đ[ngs đư[s \ìnhs tôngs lênsmiệng. Cả trungsđộisđ[ngstrần truồng nô nghịch tắmstáps^ướisvòisnước phun xối xuống từ trực thăngvsmột tên bỗng khựngsngườivsđầu gối gập lạisnhưs\ị đất nuốt. Thậm chí không nghe thấy cả phát súng bắn tỉa. Thần chết của quân Mỹ vô hình vô ảnh.

* * *

Ng[yssángsđầusthángsNămvs]òns]hốtstrongssâns\[ysTânsSơnsNhấtvstôisđãs\iênsgấp mộtslásthưsgửi ra Hà Nội báo tin còn sốngtsNhưngs]ứ nhưslàsđ[ngstrongsthời chiến, mãi cuối tháng 10 sắpsđượ]sr[squânsđếnsnơisrồi tôi mới nhậnsđượ]sthưsnhàtsKhôngs]hỉ làsthưtsQuâns\ưustr[os]hostôishẳn mộts\ưuskiện nặngskýsrưỡi, của mẹtsNhưngvskhismở ra thì thật không thể tin nổitsGóisquàsđãsđược gửisđistừ tậnsđầusmù[shèsnăms73tsCả trại [ns^ưỡng truyền nhau xem cái gói quà từ quá khứ ấytsNósđãstruâns]huyênsqu[s\[osnhiêusthángsngàyvslưuslạc qua hai thờisđại. Mẹ tôisđãs\[osgóisrất kỹtsH[islượt ni lông dày, mộtslượt giấysxismăngtsSongsngàns^ặmsmù[skhôsđườngsTrườngsSơnslụt trong lửa, mù[smư[sthìssìnhsthối, rữ[snáts^ướis\ùnssâuvs thưsmẹ chẳng còn chữ nàosđọ]sđược, kẹo chảysnước, thuốc lá mốc meo, bánh bích qui vữa ra, chỉ có kim chỉvsđáslửa, dầu cao con hổ là còn dùng tốt và sẽ là vô cùng quí giá nếusnhưsđ[ngstrongs]hiến tranh.

Trong chiến tranh, có lần, vào cuốismù[smư[vsxá]s]ủa mộtsngườislínhsquâns\ưustừ vùngsnúis][osphí[stâysđãsxuôisth_os^òngslũssôngsPôsCôstrôisvề, tấp vào một bãi lau gần chỗ đơnsvị tôi trú quân. Thi thể anh bị đạnsđại liên khoan toác ra những lỗ thủng lớn. Anh chếtsđãsnhiều ngày, thân thể ngâmslâus^ướisnướ]sđãs\iến dạng và bị cá rỉa tung tóe. Có lẽ anh bị trự]sthăngsvồ khisđ[ngsvượt qua mộtsđoạn suốisnàosđóstrênsthượng nguồn. Cái bồng vải dù chật cứngsthưs\ámstrênslưngs[nhslỗ chỗ vếtsđạntsThưstừ chảy nướ]vsướt nhoẹt màu mực và màu máu. Ngay những bứ]sthưskhôngs\ị đạnsxésthìsđịa chỉ và tên tuổistrênsphongs\ìs]ũngsđãs\ị nước gộtsđishết, chỉ còn mờ mờ dấu vết cái triệnsmàusđỏ củ[s\ưusđiện các tỉnh ngoài miền Bắ]tsĐànhsphảisđể tất cả nhữngslásthưsvô chủ ấysđược chôn theo thi thể củ[sngười lính quâns\ưusvôs^[nhtsTừ đóstôiskhôngsviếtsthưsvề nhàsvàs]ũngs^ứt khoát không bậnslòngsmongsngóngsthưsnhàsnữ[tsThưstừ của lính lành ít dữ nhiều, tôi có cảm giác thế. Ngay cả khisđãshò[s\ìnhsrồi.

Cùngsđợt tôi nhậnsđược gói quà của mẹvstrongsphòngs]òns]ósQu[ngs]ũng đượ]sthưtsMặc dù Quang rấts]hămsviếtsthưsnhưngs]ũngsgiốngsnhưstôisđến mãi bấy giờ anh mới



http

://da

ta4u

.com

.vn/

được hồisâmtsSongslásthưs]hos[nhsh[ysmột cái tin rất tệ. Vợ [nhsđãs\ỏ nhà theo trai. Cô ta tằng tịu với một gã thủy thủ đườngssôngvsđến nỗi mang bầu nên phải bỏ làng bán xới theo gã vào Nam ngay sau ngày hòa bình. Bị phảis]áistinsđiếngsngười ấy, Quang tỏ r[s\ìnhstĩnhtsAnhsthôngs]ảm với vợts�Lấy nhau mớisđược có bảy ngày là tớ lênsđường đisBêtsNhưsvậy là cô ấysđãsphải vò võ chịusđựng nhữngsmườisnămsgiời có lẻ chứ nào ít ỏisgìsđâuvsthế mà sứ]sngười thì có hạn - Qu[ngsđiềmsđạm lý giải một cách phân minh - Thêm nữa nhà tớ lại kề ngay một bến sông nhộn nhịp, tứ xứ thuyền bè qua lại, sự thể nhưs thế tất phải xảys r[tsTrá]hs[isđược bây giờ. Thôi thì sự đãsvậys thìsđànhsvậy, tớ chẳng thiếty�ts Miệng anh nói vậys nhưngs \ụngs [nhs nóis khá]ts Đêms đêmvs giữa canh khuya, Quang chỉ toàn nằm mộng thấy kẻ bội bạc, anh nấc lên tên cô ta và vừ[srênsưsử vừa nói lảm nhảmtsCósđêmstôisngh_sthấy trong màn anh vẳng ra tiếng khóc thút thít sụt sịt.

Vợ chồngs[nhs]hư[s]ós]onvsnhưngs]óstới một nửa những thứ trong ba lô của anh là đồ ]hơitsCònslại là quà cho vợ. Thỉnh thoảng chúng tôi vẫn thấy anh loay hoay hết dỡ ra lại xếp vào, những xấp vải và những cuộn len, những mớ đồ lót mỏng manh lụa là có viềnsđăngsten, rồi những lọ nước hoa tí xíu, những vốc hạt trai, hạts]ườm, những vòngsđ_ost[yvsđ_os]ổ lóng la lóng lánh. Anh chẳng trà, chẳng thuốc, chẳng uốngsrượu, để ^ànhsđược cả một cục tiền. Và ngày ngày anh bỏ thật nhiều thì giờ cặm cụi ngồi viết cho vợ những bứ]sthưsthật dài, gầnsnhưslàsmỗi ngày một bứ]vsnhưngskhôngsgửi, tồn lại thành một xấp dày. Cho mãi tới buổi chiềustrước hôm từ giãs]húngstôisđể lên đường về quê, lẳng lặng Quang mang xấpsthưsấysđisxuống bờ sông, lầnslượt giở từng bức ra ngồisđọc lạivsđọ]sđisđọc lại, rồi chậm rãi xé nhỏ, rắc xuốngsnướ]vsnhưsthể thả mồi nuôi cá. Những mảnh tình cảm nát vụn xuôi thành một vệt trắng trôi ngang qua chỗ tôi và Tú buông câu. Nhiều mảnhsvướng vào phao. Tú bảo:

- Thậtsđúngslàsnhững bứ]stìnhsthưsgửi cho cá chép.

Hôm ấyvs được một buổi chiều bỗng nhiên tạnhsmư[vs trời quang mây, thế gian hửng nắng, tôi và Tú bỏ ]hơis\àivsmòsr[ssôngsngồi câu. Vừngs^ươngslósr[strongstrời chiều. Không gian tràn ngập nhữngsđợt sóng vàng lấp lánh lan theo chiều gió, trải từ tâyss[ngsđôngtsCá] đường chân trờis^ườngsnhưsđược nới rộng ra. Khắpsnơivs]uộc sống thanh bình muộn màng trỗi dậy trong buổishoàngshônsthoángsđãngvs^ưới gầm trời tự do. Tôi nghe thấy tiếng thở dài khoan khoái của dòng sông. Chiều hôm nay mùa khô tựa hồ đãsápssáts\ờ bên kia. Mâysmùs\[osngàyst[nsđivsmặtsnướ]snhưssống lại. Bên kia sông, phía trời xa, thành phố vĩsđạis\ámsđầy nắng chiềusvàshơis ẩmsđ[ngs ]hậm rãi xoay mặt về hướng vừngs^ươngsđ[ngstừ từ xuống thấp. Dọc con lộ ng[ngsqu[sđồng trống những chiếc xe vận tảistrôngsnhưsđ[ng bay lở lửngstrongssươngt

Ngồi cả buổi chẳngs]âusđượ]sgìsnhưngstôisvàsTús]hỉ quay về khisnhàsănsthú]skẻng báo giờ ]ơmtsTiếng dùi sắtsđập vào vỏ gang của quả bom câm vang dội, lan xa trên mặt sông bát ngát chiềustàtsĐisqu[s]hỗ Qu[ngsđ[ngsngồi ngây lặng tôi kéo anh cùng vềtsTúsnóisđù[u



http

://da

ta4u

.com

.vn/

- Ngày mai tớisphiêns[nhsđược ra Bắc rồi vậysmàshômsn[ysđịnh trầm mình hay sao thế, anh Quang?

Người Quang gầysnhomvsvõsvàngvslưngsgùsgùt - Tớ ]hư[sđịnh về quê - Quang nói - Tớ còn phảisđis tìms]ôsấy. Tớ sẽ điskhắp mọi

miền, sẽ đistìms^ọ]sth_os]á]s]onssôngtsKhóskhănsđến thế nào tớ ]ũngssẽ gặpsđược. Với lại bây giờ đãsmù[skhôsrồi, sẽ đỡ khóskhănshơnt

- Phải rồivsđãsmù[skhô…

Khismù[skhôsđến, tình thế nhấtsđịnh sẽ phải khá lên, ấy là niềm hy vọngsđược lặp đislặp lạisđãstrở thànhsnhư là một thói quen, hoặc có thể nóivsnhưslàsmộtstínsđiều của tất cả nhữngsngườislínhsđãstrải nhiềusnăms]hiếnstrường.

Mù[smư[sâmsus^ẫu dài bất tậnsnhưngsrồis]ũngsđến lúc phảisngưngtsVàsthế là cùng với vừngs^ươngsrực rỡ, cùng với khung cảnh nắngsráovslòngsngười lại trỗi dậy niềm tinstưởng quen thuộc rằng mọi sự sẽ tốtsđẹp lên và cuộc sống sẽ lại bắtsđầus^ưới ánh mặt trời.

Lầnsđầu tiên sau non nử[snăms sống chung buồng với nhau ở trạis [ns^ưỡng, tôi thấy Quang không ủ rũtsBuổi tốishômsđóvstrongs]uộc nhậu chúng tôi tổ chứ]sđể tiễn anh, anh uống nhiềuvsvàs^ườngsnhưs\ội phầnshăngslênt

- Tớ đãsngẫm kỹ rồi. Mai mốtskhisđãstìmsđược nhau, vợ chồng tớ sẽ ở lại luôn trong này chứ không trở ra Bắc, - Anhsmơsmộng - TrongsN[msnàyvsđấtsđ[isđồng ruộng vô vàn, sông hồ ]ũngsmênhsmông bát ngát, lo gì không chốnsnươngsthântsVới lạivsngười dân trong này hợp tính với lính mình. Họ không cổ hủvsđúngskhôngtsVàshọ rất rộng lòng…

Hôm sau, Quang khoác ba lô rời trại song không lên ô tô mà một mình cuốc bộ. Và khôngsđisvề phía thành phố, khôngsđislênshướng bắc, chậmsrãis[nhsđisxuôis^òngssôngvslẳng lặng bắtsđầu cuộc rong ruổisđườngstrườngsđistìmslạisngười thân yêu thuở xư[svàsđistìmsmiềnsnươngsthânsmới.

Mấy bữ[s s[us đếns lượts Khươngts Rồi Tú. Trạis [ns ^ưỡng vãn dần. Không có nhiều nhữngsước hẹn gặp lại. Lặng lẽ chúng tôi xiết chặt tay nhau, nhìn vào mắt nhau thầm an ủisvàsđộng viên nhau lầns]hóttsChúngstôisđãstừngsđôngsđảo biết bao và hùng mạnh biết bao. Và chúng tôi không phải chỉ là mộtsđạo quân, chúng tôi còn là cả một sự nghiệp lớn lao, một sự đồngslòngsvĩsđại. Giờ đâyvsmỗisngười mỗi ngả, bèo dạt mây trôi, song lòng dạ khôngsđổisth[yvslýstưởng chiếnsđấu cháy bỏng suốt thời trai trẻ sẽ còn sángsmãisđến trọnsđời anh em chúng tôi.

* * *

Trước hôm rời trại ít lâu, tình cờ tôisđãsđược gặpsLo[nvsngười bạn gái cùng phố và cùng lớpsngàysxư[tsCôsvận quân phục, hàm thiếu úy quân y, tóc cắt ngắnvsngười gầy tóp, xanh tái, mang súng ngắn và xà cột theo tháp tùng một vị tướng thầy thuốc. Tôi



http

://da

ta4u

.com

.vn/

đứng ở cửa phòng, nhác thấys[isđós]ósnétstự[snhưsLo[nsgiữ[sđámsqu[nskhách vừa từ ô tô xuốngsđ[ngsđisng[ngsqu[ssânstrại, liền gọi liềuslênus�Lo[nysLo[nssữ[�ysVậysmàsđúngslà Loan thật. Cô giậtsmìnhvsđứng sững lại. Nhậnsr[stôivsngườisLo[nsnhưsrunslênvsmặt nhợtsđivsmôislẩy bẩy một nụ ]ười yếu ớt. Tôi mờisLo[nsvàosphòngtsĐến hômsđósquânssố của phòng còn lại có mộtstôitsCănsphòngstrống vắng và có vẻ gìsnhưsâmsutsTôismở toang các cử[sr[vsvàsquơsgọn màn chiếu vào góc lấy một chỗ ở đầusgiường cho Loan ngồi, rồi tôi pha trà, tôi bày bánh kẹo lên bàn. Bàn kề cửa sổvstrôngsr[svườn. Gió chiều nhẹ thổi, phảng phấtshươngsthơmsvàstiếng lá rì rào. Loan bảoslàsđãs\[osnămsrồi mới ngh_s]ósngười gọi tên cô lên kèm với cái biệt danh thuở học trò, cái biệt danh ngọt ngàosvàsthânsáisnhưsvậy mà buồns]ười làm sao hồi ấy cô lại luôn luôn coi nó là một lời chế nhạo tai ác của bọn con trai trong lớp. Bây giờ thì trái lại, nó làm cô muốn khóc. Chỉ ]ósđiều bây giờ có lẽ chỉ ]ònsđược một nửa củ[sLo[ns�sữ[�sngàysấyvsmàs]ũngs]ósthể là chẳng còn gì, Loan bảo thế. Còn bọn con trai tai ác ngày ấy, cô nói, thì giờ đâysnàosbiết ai còn ai mất.

Trong khoảng thời gian ngắn ngủi một tiếngsđồng hồ, khi vị tướng củ[sLo[nsđisthămssuốtslượt khu trại, Loan và tôi ngồi cạnh nhau, bên ô cửa sổ rộng mở, ký ức dạt dào và chứa chan hoài cảm, chẳng khác nào cặps uyêns ươngs ]ủa một mối tình già đ[ngs]hậm rãi chuyệnstròsvàssưởi nắngtsKhôngsđể ýsđến thời khắ]shànshuyênsđ[ngstrôi qua chóng vánh, chúng tôi mải mê trò chuyện với nhau về khu phố, về trường Bưởi, về lớp 10 C và về nhữngsngười bạn thuở thiếu thời, một lứa bạns\èsmàsnhưsLo[nsnóislàsđãs]ùngsnh[ustrưởng thành lên trong hầm trú ẩnsvàsđãs]ùngsnh[ushyssinhsở chiếnstrường.

Sau TếtsnămsQuísSửu 1973, Loan kể thếvsnămshò[s\ìnhsở miền Bắ]vsng[ystrước ngày nhậpsngũsLo[nsđược dự cuộc họp mặt của các họ]stròs]ũslớp 10 C tổ chức tại nhà cô giáo chủ nhiệm. Trong buổi hội lớp ấy, cánh con trai chỉ có mỗis mìnhs Kho[s �]ôs]hiêu�vsmới tốt nghiệpsđại họ]svănskho[sở Liên Xô về, còn thì toàn bọn con gái. Thành thử không khí của buổi hội lớp nặng nỗi ngậmsngùitsVuistươistưngs\ừngss[osđược khi mà một lớp học vắng mặtsđến quá nửa, và nhất là hễ cứ hỏisđến ai trong số những người vắng mặt thì lại phải nghe trả lời rằngsngườisđósđãshyssinhvshoặ]shìnhsnhưsđãshy sinh, hoặc từ lâu rồi không tin tức. Tin tức về các bạn trai của Loan ở những lớp 10 khá]s]ũngsvậy, và cả ở khu phố nữa. Cho tới hôm nay tôi gầnsnhưslàsngười duy nhất trongsđáms\ạns\ès]onstr[isđãsr[sđisngàysấy mà Loan còn gặp lại.

Thực ra, ngoài tôi, Loan còn gặps được mộts người nữa cùng phố, tên là Hải. Hai người gặp nhau tại trạm phẫu tiềns phươngsmặt trậns ThượngsĐứ]vsmù[smư[s năms1974tsTrước khi vào chiếnstrường, Hải là công an hộ tịch ở khu phố nên thoáng thấy Loan là anh nhớ r[sng[yvsnhưngsLo[nsthìstrướ]sđâyskhôngshề biết Hải, mà dẫu có từng biếts]ũngskhôngstàisnàosnhận ra. Hải bị thươngsrất nặngvsngười nát dập ra, cả khuôn mặts]ũngsvậy, chỉ còn chừ[sđôismắt, mở to, ráo hoảnh, ngờislênsvìsđ[usđớn. Sau cuộc giải phẫuvskhisđãst[nsthuố]smêvsđ[usđớn tột cùng, vậy mà Hải lại cự]sđộ tỉnh táo. Suốt đêmvstrongs]ănshầm hậu phẫu, Loan không một lúc rời Hải, cô cùng anh thao thức chờ đóns\ìnhsminhtsNgoàishầmsmư[srừngsnhưsthá]sđổ và tiếngsđại bác nổ khi cấp tập



http

://da

ta4u

.com

.vn/

khi cầm canh. Hải bảo Loan nằm xuống bên cạnh, anh bảo cô luồnst[ys^ưới gáy anh để [nhsđược nằm gốisđầu lên tay cô. Hải chết lúc tảngssángvsnhưngss[uskhisđã chết người anh không cứng ra và không lạnhsđisng[yvsmàs]ònslưusmãishơisấms]hosđến lúc Loan gỡ mình khỏi thi thể của anh.

Tôi nhẹ nắm bàn tay Loan. Bóng chiều êm ả và những kỷ niệm nặngstrĩuskhiến hai ]húngstôisnhưsmêsmẩn dầnsđistrongsnỗisđ[us\uồn và tình thânsáitsMãisđến khi ngoài sâns ]òis ôs tôsđãs\ấm inh lên gọi Loan, chúng tôi mớisnhưssực tỉnh. Ánh hoàng hôn hồng rực lùa qua ô cửa sổ, tràn ngậps]ănsphòngtsNgoàisvườn cây gió chiều lộng thổi, dào dạt sóng lá. Tôi giữ lấy tay Loan, níu chặt.

- Đừng, - Loan nói, thầm thì, nhè nhẹ rút tay ra.

Lặng lẽ chúng tôi ngã vào nhau, rồi lặng lẽ dứt khỏi nhau. Loan chạy vội ra xe, còn tôisđứng lại trong phòng.

Hai hôm sau tôi nhận tờ lệnh giảisngũtsVĩnhs\iệt cuộ]sđời bộ độitsTôisr[sđislú]shừng đôngtsMặtsđất ẩmsướt bập bùngs^ưới chân. Từ cổng khu trạis[ns^ưỡng mà ở trongsđósgiờ đâysđãs]hỉ còn là những dãy nhà gầnsnhưstrống vắng vẫn thong thả vang lên hồi kẻng báo thức quen thuộc của nhịp sốngsquânsngũsmỗi ngày. Tiếng rền của quả bom câm bắtsđầu sự trở mình thức dậy của phong cảnh vùng ven sông.

Nắng lóe chếch vào tận mặt, tôi sụpsvànhsmũs]ối xuống và rảos\ước. Mùa khô mới đósmàsnhưsthể đãsđến từ lâu trên miền ngoại ô mù mịt bụi, trên những trụ]sđường cằn cỗi, thẳngsđuột, không có lối rẽ còn rảisrá]sxá]sx_stăngvstrênsnhững nghĩ[sđịa ven đường, trên mái nhữngs^ãysnhàskhosvàsxưởngsmáysđãs\ị lột hết tôn lợp, trên các tấm pa nô quảngs]áosănsđầy vếtsđạn liên thanh, trên nóc nhọn những ngôi nhà thờ nhem nhuốc vùng ven thị, trên các bờ tường sụt lở, các cổng gạ]hsđổ xiêu, trên những cánh cửa kính vỡ nát, trên những bãi chợ và trên sân các xa cảngsđ[ngs^ần dần tấp nập trở lại. Cõi trời Nam sau công cuộc Thống Nhất dẫu còn nử[sho[ngstànsnhưngsđãsmở ra biết bao nhiêu là triển vọng huy hoàng củ[s tươngs l[is xáns lạn. Chặngs đườngsđis tới tương lai còn xa vời vợis nhưngsmàs tuổis đời của hầu hết anh em chúng tôi những chiến binh củ[s]á]ssưsđoàns]hiến thắngs]òns^ưsđủ để được sống tới ngày chạm tay vàostươngsl[istốtsđẹp.

Chỉ ]ósđiềuvskhisđãsm[ngsnặngstrênsv[is^ĩsvãngs]hiến tranh nặngsnghìnsnămstuổi thìs^ùs]ònsđ[ngstrẻ đếnsđâuvsđối với chúng tôi phầnsđờisđángssống nhấtsđãssống rồi. Nếu rồis đâys khôngsm[ys phải sốngs đời bất hạnh thì chúng tôi sẽ tự nhủ lòng rằng không sao cả bởi có thấmsthí[sgìsđâuvs\ởi có nỗi khổ nào của ngày hôm nay sánh bằng nhữngsđ[u khổ đãstrải qua trong chiến tranh, và trái lạivsm[isđâys^ùsđược sống sung sướng tới thế nàos]húngstôis]ũngs\iết chẳng hạnh phúc nào bằng hạnhsphú]sngàysđãsqua. Chiếnstr[nhsvàsđồngsđội, ấy là tình yêu của chúng tôi, lớp trẻ trưởng thành lên trong hầm trú ẩnsvàslàmsnênsýsnghĩ[s]uộ]sđời mình trong trận mạc.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Bằng chứng

Hànhsđộngs][nsđảm cứusngười của thằng con út khiến Minh nẫu ruột, anh cứ

nghĩsmãisvàs]ứ buồn mãi. Vì rằng cậu ấm quí tử suýt chết, hẳn rồi, song không phải chỉ vì thế. Bữ[sđếnsnhàstôis]hơivskể chuyệnsđósvàsthổ lộ tâm sự, nom Minh quá mức đăms]hiêuvs]óslú]snhưsngười mất hồn.

Thằng Hùng con anh quả là gan dạ. Chiếc xe tải chở tổ công tác củ[snósđ[ngsvượt mộts]onsđèosvắng ở miền núi tây Quảng Nam giáp Công Tum. Tài xế loạng quạng sao đós làmsđổ xe. Chiếc xe chỉ lật nghiêng bên rệ chứ không lộn nhào khỏi mặtsđường, song một thành viên trong tổ \[sngười của Hùng lại bị văngsxuống vực. May phúc làmss[ovsđãsrớt tớislưngs]hừng vách núi thì cậust[sđược một cành cây chìa ra níu lấy. Tài xế bị thươngvs ]hỉ còn Hùng và mộtsngười nữa, lại là phụ nữ. Thằng Hùng một mình bám gờ đáslần xuống cứusthoátsđượ]sngười bạnsđ[ngslơslửng vực sâu ngàn cây treo sợi tóc.

Hànhsđộng ấys^ĩsnhiênslàsrấts^ũngs]ảm song le lạis]ũngssự thường, rất nhiềusngười trong hoàn cảnhstươngstự cũng sẽ làmsnhưsthằngsHùngtsĐiều khiến Minh sửng sốt, không sao tin nổi, ấys làsđộ cao của cái vách núi dựngsđứngtsTh_osnhưs lời anh bạn được Hùng cứu sống thì từ chỗ chiếc xe bị lật tới chạms đáys kh_s làs gầnsnăms ]hục thước. Với mộts]áisđộ sâu rợnsgáysnhưsthế, đừng nói lần xuống, ngó xuống thôi thằng Hùngs]ũngskhôngsthể, Minh quá biết cái tật bẩm sinh ấy của thằng con. Nó bị chứng hãishùngsđộ cao. Không phải vì có bệnh tim, không có duyên do gì hết, chỉ cứ sợ, sợ khủng sợ khiếp vậy thôi. Từ nhỏ đãsnhưsthế. Luôn luôn ác mộng của thằng bé là ác mộngsđ[ngsđứng mấp mé bên mộts]áisgìsđósthămsthẳm và dựngsđứng. Nó không hét lêns được, chỉ vì chết lặng trong cảm giác sắp ngã vào khoảng trống ghê rợn mà choàng tỉnh khỏi giấc chiêm bao. Lớn lên tậtsđósvẫn không mấtsđivsmàsnhưs]àngsámsảnh. Không có chuyện thằng Hùng trèo cây hay nhảy cầu ở bể \ơitsNóskhôngs\[osgiờ ngồi lên bệ cửa sổ nhưs\ọn con trai vẫnsthường ngồisnhưsthế tán dóc với nhau. Thanh niên rồi mà nhìn trên tivi thấysngười ta nhảy dù nó nhắm tịt mắt lại và mồ hôi rịn ra. Đến bây giờ mỗi lần phải lên máy bay là mỗi lần tự nó chịu cực hình và âm thầm chống chọisđể không tỏ ra quá thảm hạistrước sự bình thản của hành khách ngồi bên.

Ấy vậy mà nó lạishànhsđộngsnhưsvậy. Nó giấu không kể, Minh biết chuyện là do cậu bạnsđược cứu sốngsđãs]ùngs\ố mẹ đến tậnsnhàs[nhsđể ]ámsơntsHômss[uvs\ố con trò chuyệnvsđể thuận cho lờiskhuyêns][nvstrước tiên Minh khen cái tinh thần vì bạn quên mình của thằngs]ontsNhưngsnós lại lắ]sđầu bảo rằngsđiều xui khiến nó không phải là cái chết cận kề của bạn mà là chính cái vực thẳmtsNóisnăngs ]hẳng bao giờ mạch lạc, thằng Hùng giải thích một cách rất khó hiểu giây phút liều mạng của nó, nhưngsMinhshiểu, tai nạn xảysr[strênsđèosđãs]hosthằng con anh mộts]ơshội tự nhiên, bất ngờ, không chủ ýsđể đối diện với nỗi sợ hãisđángs]ămsghétsđãshằngs\[osnhiêusnămschế ngự ]onsngười nó.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

- Không phải vì muốn tỏ ra khiêm tốn mà nó nói vậysđâuvs- Minh nói, xoay xoay ly rượu trên tay, giọng rầusrĩs- Mà là nó bộc bạch thật tình với mình thực chất hành vi của nó. Thằng Hùng từ \ésđãsluônslàmsmìnhsngạc nhiên, ngạc nhiên quen rồivsnhưngscái lần ngạc nhiên này làm mình thật sự rối trí, thoạtsđầu choáng váng sau thì u uất buồn khổ không chịusđượ]vsđãs\[osnhiêusngàysrồi ông ạ.

Tôi nhìn vẻ mặt Minh mà chẳng nhịnsđượ]s]ười.

- Ông sao vậy ông Minh, già lú lẩm cẩm rồi hay sao? Mạnh dạnsđối diện với vấnsđề củ[smìnhvs]ons]áisnósýs]hísđượ]snhưsthế là quá quí quá mừng. Không tự hào không hãnh diện về nó thì thôi, lại buồn khổ sầu não là thế nào, cứ ysnhưslàsđãsnóslàmsđiều gì xấu xa tồi tệ vậy.

- Ờ thìsđànhslàsthếvsnhưngsýsmìnhskhôngsphải vậy ông ạ, - Minh lúng túng tìm lời - Nghĩ[slàvsđại khái mình muốn nói mình buồn bực vì rằng sao mà thằng con nó chẳng giốngsgìsmìnhtsNóskhá]squá…sThoạtsngh_sngười ta kể chuyện nó cứu bạn nó, từ trong thâm tâm lập tức mình tự hỏi: hồi bằng tuổi nó mình có làm vậy không? Bề ngoài thì có. Chẳng hạnvsmìnhs]ũngsđãstừng cứusngười…sÀvsmàs]huyệnsnàysôngs]ũngs]hứng kiến, hồisđishọ]ssơstánvsở đòsMễ Sở ấy, nhớ không? Thấys\àsgiàsđós\ị ngã khỏisđòvsmìnhsliền nhảy xuống cứu. Chỉ một mình mình. Bạn bè mấysđứ[sđ[ngs]ùngstrênsđòvs]ós]ả ông nữ[vs thìs khôngtsNhưngs ]hẳng phải mình gan anh hùng còn bạns\ès làs lũsnháttsChẳngsqu[svìsmìnhs\ơisrất giỏi, tự biết thừa sức cứusđược bà già, còn ông và các bạn khá]s\ơiskémvs l[osxuống chết chắc, lao xuốngs làmsgì…sChosnêns ]áis ]á]hs ]ủa mình hànhsđộng hồisđósvới của thằng con mình mớisđâyvs]àngsngẫm càng thấy quá là khác nhau. Bố con mà hoàn toàn trái dấu, sao lại có thể nhưsthế đượ]s]ơs]hứ?

Người ta nói chung không thích Minh. Một nhân cách rời rạc, cứngsđờ và tẻ ngắt, người ta cho rằng thế. Tôis]ũngsphần nào thấysnhưsvậy, tuy nhiên vẫn quí anh, dù chẳng thân lắm. Hai

]húngstôis]hơisvới nhau từ bé, lớn lên mỗisngười mỗi cảnh song vẫnsđềusđặnsđến với nh[utsMinhskhôngsđến nỗi quá mức tẻ ngắt. Anhs]ũngs]ósnhững nét riêng khá là thú vịtsVàsđôiskhistrongslú]s]huyện trò tâm sự [nhs]ũngs\ộc lộ nhữngsýsnghĩskhôngsphải làskhôngsđộ]sđáot

- Không hiểu thế nào ông ạ, từ suốts\[osnhiêusnămsqu[vshễ cứ nghĩsvề chuyện gì liênsqu[nsđến tính nết của thằng con là mình lại có ngay câu hỏi: hồi bằng tuổi nó bây giờ mình có vậy không nhỉ. Và câu trả lờisthườngslàskhôngvsmìnhskhôngsnhưsvậy! Tại sao? Nó chuốc lấy cái tính ấy từ ai?

Tôi bậts]ườivstuysnhiênsđãsthoángs^ậy một chút kinh ngạc.

- Cái ông này! Bố gì mà lạisđis\ănskhoănslẩn thẩn thế. Con giống tính bố làs^ĩsnhiênvsnhưngs]onskhá]stínhs\ố ]ũngslàs^ĩsnhiênt

Minh thở dài. Mặt không chỉ buồn bã mà sa sầmtsNhưsvậy nỗi niềm sầu muộn của tay này không phải vô duyên vô cớ, mà là có nguyên nhân chủ đí]hs]hisđâyvstôisnghĩ.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

- Thằng con mình, - Minh nói - bản chấtslàsnhútsnhátvsnhưngsngoàismìnhslàs\ố nó chẳng ai nhận ra. Khi còn là thằng cu tý nó rấtsítskhó]síts]ười, ông bà nội ngoạisđoánslàsthằngsnàystưs]hấts]ươngsnghị, riêng mình biết là không phải vậy. Nó nhát lắmvsđộng tý là giật mình, là tè dầm ra, là mếu máo chự]skhó]vs]ósđiềushìnhsnhưsnósnghiếnsrăngslạisđể không khóc. Từ đâusmàslại có kiểusđós]hứ…sKì[vsôngsđừngs]ós]ười, cứ để mình nói tiếp. Lớnslênvsđishọc, thằng Hùng lại bị mang tiếng là lỳ \ướng. Vớisngười lớn, với cả thầy cô giáo, nó chẳng biếtsđường chào hỏisthư[sgửi cứ gằm mặt xuống, lí nhí, lúng búng. Thầy giáo hỏi bài, rõ ràng là trả lờisđượ]snhưngsnóskhăngskhăngs]âmsnhưshến. Ais]ũngs\ảo nó gan cóc tía và hỗn. Có phảisđâuvstráislại, nó thế là vì nó nhút nhát, rụt rèvs[is[is]ũngslàms]hosnósngượng ngập, e sợtsThươngs]onsmàs]ũngsrất bực. Không phải bực nó nhát, nhát có là lỗi lầmsđâutsMìnhs\ực là bực làm sao nó cứ cố ngược lại với bản tính của nó. Mình chẳng hề nhưs thế, tại sao nó lại thếtsÔngs tưởngs tượngsđược không, rất nhát mà nó rấtsh[ysđánhsnh[utsĐánhsnh[usvới bạn học, với bọn ở lớp lớn hơnvsrồi cả với bọn ngoài phố. Một dạo, ở cổngstrường học luôn tụ bạ mộtslũs]huyênstrấn lột học sinh. Bọn bạn thằngsHùngsđứ[snàos]ũngsn_msnéps]ống nộp, thậtsr[s]ũngstoàn thứ vặt vãnh, giấy bút, tiềnsquàssángtsNhưngsthằng Hùng lại cố tình chống cự. Ngàysnàos]ũngs\ị bọnski[sđánhs]hos\ươusđầu sứt trán. Biết chuyện, khuyên nó, nó khôngsngh_vsmìnhsđànhsphải xin chuyểnstrường cho con. Bực nhất là mình thừa biết ]onsmìnhs]óshùngs^ũngsg[nsgó]sgìshơns[isđâutsVàs]ứ nghĩsmàs\uồn là sao nó quá khác tính mình. Hồisđishọc mình không những chẳng nhút nhát mà lại ngầm có vài thế võ được ông anh cả \àys ]hovs nhưngs ]hẳng bao giờ mìnhs th[ms gi[s vàos đánhs lộn. Tôi khôngsđụng anh, anh chớ đụng tôi. Hồi sang Liên Xô học mình vẫn giữ vững nguyên tắc ấy. Hồisđós]hư[s]ós\ọnsđầu trọ]snhưs\âysgiờ nhưngs]ũngsđãsxảysr[sđánhslộn giữa sinhs viêns nước ngoài với bọns th[nhs niêns đường phố. Không ít vụ trở thành to chuyện. Mình không hề can dựtsNhưngsmìnhs]ứ thoảismáisđismột mình ngoài phố, chẳng kẻ nào dám gây sựtsTrongskhisđós]ósmấysđứa bạnsmìnhsđãs\ị bọnslưusm[nhsnện cho nhừ tử lại còn bị Sứ quánsđuổi về nước.

Bìnhsthườngsđếnstôis]hơisMinhsngồi không lâu và dứt khoát từ chốisrượutsNhưngsnếusđãs]ósmộts]hútsgìsđóstâmstưsthì anh lại hết ly này tiếp ly khác. Và cứ nói mãi, nói mãi, không chịu dứt ra về.

- Có một chuyệnvskhôngsđángsnhớ gì mà không hiểu sao mình rất hay nhớ lại. Khi đósthằng Hùng mớismười tuổi. Hai bố ]onsđis^ạo. Hùng muốnsănsk_mvsmìnhsmu[s]hosnótsNósđứng ở vỉa hè Tràng Tiền, trong tay cầm cây kem, vừ[sđịnhsđư[slênsmiệng, thì một thằng nhãi lớnshơnsnósxấn tới giật lấy chạy mất. Thằng bé ngớ ngườivsngơs r[vskhông hiểu. Có thể nói là lầnsđầustiênsđụng sự đờismàvsnomsthươngsquávsmìnhsnắm tay nó bảo, thôi con, bỏ điv để bố mu[s]hosqu_skhá]tsMìnhs ]hư[s^ứt lời, thằng con giằng tay ra, xồng xộ]sđuổi lao theo thằng kia. Mình hét gọi nó và chạysth_osnhưngskhông thể. Phố xávsngãstưvsđènsx[nhsđènsđỏ, xe cộ kìn kìn, thằng Hùng lao phứa qua, chạy mất hút. Ông hình dung mình sợ hãisđến thế nào. Hú hồn, chạy tới gần giữa phố Ngô Quyền, mình chạm ông con từ một con hẻm thất thểus\ước ra. Nó nắmskhưskhưstrong lòng bàn tay cái que lõi của cây kem còn dính một tỵ k_msmàusx[nhtsChư[s\[os



http

://da

ta4u

.com

.vn/

giờ mình nặng lời với con. Vậy mà khi ấy mình chộp lấy nó, quát mắngsnóvsđétsđítsnótsVề đến nhà vẫns]ònsđ[ngsđầy giận dữtsĐấy lầnsđầu hai vợ chồng mình cãi nhau khốc liệttsCũngslàslầnsđầu tiên mình quát vào mặt Lan mối hoài nghi của mình về thằng con củ[s]ôst[tsCũngstừ đấys]áisýsnghĩskinhskhủng và vô lý ấy cứ ]àngsnăms]àngslớn lên, cắm rễ sâushơnstrongsđầusó]smình…sĐến cái vụ gan anh hùng vừa rồi của thằng con thì mối nghi ngờ đãsthànhs^ứt khoát, rành rành. Hiển nhiên, ông ạ.

�Nhưngsmàsnghisngờ ]áisgìx�vstôisđịnh hỏisnhưngsrồisthôisng[yvsvìsđãs]hợt hiểu ra điều Minh muốn nói.

Hai vợ chồng Minh Lan và tôi thuở học trò là bạn bè, cùng phố cùng tuổi cùng lớp. Với Lan thì tôi và cả Minh nữ[shoànstoànsvôstưstìnhs\ạn bè, tuyệtsđối không có thêm thắt gì. Học xong phổ thông, tôi nhậpsngũvs]ònsL[nsvàsMinhvsngười s[ngsNg[sngười s[ngsĐức. Sau chiến tranh trở về gặp lại nhau, tôi không hề thấysL[nsđối với Minh có biểu hiệnsgìskhá]sngàystrước. Tới khi nhậnsđược thiệp mờisđáms]ưới của họ thì tuy có phần ngạ]snhiênsnhưngstôis]ũngsthấy cặp này lấysnh[uslàsđúngsquátsBởi tôi biết Minh mê mệt Lan từ hồi cuối cấp Ba, và trảisqu[s\[osnăms[nhsvẫn bền bỉ, dai dẳng chờ đợi L[nsđápslại tình cảm củ[smìnhtsCôsđồng ý lấy Minh là hợp tình hợp lý.

Chosđếnsn[yvsnhưstôisthấyvsthìsMinhsvàsL[ns]ũngsnhưsmọi cặp vợ chồngstrênsđời, sau nhiều năms ]hungs sống có thể nói là họ hạnhsphú]smàs ]ũngs ]ós thể nói chẳng hạnh phúc gì. Mộtsgi[sđìnhsổnsđịnh, thuậnshò[stươngsđối, tầm tầm vậy thôi. Hẳn là không ít chuyện xảysr[vssongsđược ẩnskínsđáostrongsnội bộ gi[sđìnht Consđầu lòng của họ là một cặp bé gái sinhsđôitsNhiềusnămsliền tôi thấy Minh có vẻ

khôngsđược vui lắm về điềusđótsKhisvợ sinh con trai, anh bộc lộ niềmsvuissướng có thể nóislàstháisquávsnhưngs]ũngslàs^ĩsnhiênsthôivs[is]hẳng thếtsCósđiềuvshơislàslạ, suốt bao nhiêusnămsqu[s ]ứ nói về thằng con là Minh lạis sungs sướng khoe khoang cái sự nó giốngs[nhsys]h[ngtsThìsđúngslàsnhưsthế, tôi có thể làm chứng. Nếuslượ]sđisnhững sự khác biệt do chênh lệch mức sống giữa hai thế hệ, thì tôi thấy rõ ràng thằng Hùng nhữngsnămsnósmười một tuổivsmười ba tuổivsmườislămvsmườissáush[ysh[ismươistuổi vân vân, chính cống là bản sao mặt mày bộ dạng của Minh hồi anh cùng nhữngsđộ tuổi ấytsNhưngsthế thìs]ósgìslàsđặc biệtsđâusmàs[nhsphải hãnh diện nhấn mạnh mãi nhưsvậy. Tấtsnhiênslàstrướ]sđâystôis]hỉ lấy làm buồns]ười thôi chứ khôngsđể tâm, song giờ thìstôisđãs]hợt hiểu vì sao Minh lại thế. B[osnhiêusnămsqu[stôisgi[osthiệp vớisgi[sđìnhshọ hoàn toàn chỉ th_osnghĩ[slàsmột

người bạn của anh chồng, quan hệ bạns\èsngàystrước với cô vợ không còn dấu vết. Tôi khôngsđể tâmsđể ý nên không biết gì về Lan bây giờ nữa ngoài cái sự cô ta là vợ Minh, đồng thờis]ũngsđãsquênssạch những gì về L[nsngàystrước.

Ngàystrước, chúng tôi bạn bè một nhóm bốnsđứa chứ không phải chỉ ba. Không chỉ gồm tôi, Minh và Lan, mà còn Tuấn. Tuấns�\ột�y

Phải rồi! Tính nết của thằng Hùng qua những gì bố nó vừa miêu tả, chính là tính nết của Tuấnsngàysxư[tsKhôngsphải vậy sao.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Con nhà cán bộ cao cấp, lại là con một, Tuấnsđượ]s]ưngs]hiều tột mức. Thành ra ngù ngờ, vụng dạisvàsđạisnháttsCósđiều, giống thằng con của Minh bây giờ, hồisđósphải người thân thiết gần cận lắm mới biết Tuấn là thằng nhát. Còn ở phố ở trườngsngười ta chỉ thấy một thằng Tuấn không có vụ đánhslộn nào mà không có mặtsvàsthường xuyên bị giã cho nhừ đòntsSợ thầy sợ cô mộtsphépsnhưngslại lừngs^[nhsươngs\ướng. Và bởi vì là hạng con nhà nên vụng về lóngsngóngvssongs\isđáoskhăngsxèngstuốt mo mọi trò của con nhà nghèo, Tuấns]hơistấttsĐại khái nó là thằngsnhưsthế.

Tôi không biết Tuấn có bị tật sợ độ ][osh[yskhôngvsnhưngs]áis]hứng sợ tiếng nổ thì hiển nhiên, nó chẳng giấusđược ai. Từ lúc còn nhóc tỳ tới tận cuối lớpsMười lớn ngộc rồi mà ba ngày Tếtsđis]hơisvới chúng bạn dọc các phố, Tuấn vẫn luôn trong trạng thái ]ăngshết cả người và không ngớt giật mình thon thót. Pháo cốivspháosđùngvspháos^âysvà cả pháostépsđều làm Tuấn sợtsDĩsnhiênslàsnósgồng mình lên, không trốn trong nhà, không bịt tai, lạis]ònsđu[sđốtspháosđu[snémspháosnghịch pháo vớis]húngstôivsnhưngssợ thì vẫn hoàn sợ. Vào lính rồi, trận mạc mấysnămsrồi vẫn vậy, vẫn sợ khiếp tiếng nổ. Thằngsnhưsthế mà từng nổi tiếng khắpstrungsđoànslàsmột tay súng B41 siêu hạngssănsx_stăngt

Tôi và Tuấn nhậpsngũs]ùngsnh[utsLàs]onsmột nên Tuấn không thuộc diệnvsnhưngsnó làm rất dữ dội vớisgi[sđìnhsvớiskhusđộisđể được mặc áo lính cho bằngsđược. Biết sức nó yếu ợt, biết tính nó nhátsnhưs]áyvssợ tiếng nổ, sợ máu, sợ chuột, sợ rắn, sợ đủ thứ từ gớmsghêsđến vớ vẩn nhất, tôi ráo riết can, nó sừng sộ chực nện tôi. Cùng tiểusđội tân binh vớis nh[uvs thươngs nós vôs ]ùngsmàs khôngs thể đỡ đầns gìs được cho nó, một thằng công tử bột con ông cháu cha lầnsđầu nếm mùi khổ ải, bởisđộng vào giúp nó thì chết với nó. Trên dọ]sđườngsvàosN[ms]ũngsvậy, tôi chỉ có thể lẳng lặng nhìn nó vật lộn với bản thân nó qua từng chặngsđường, con dốc, dòng suối, qua từng trận bom.

Vào tới B3, may sao, tôi và Tuấnsđược quân lực phân về cùng mộtsđạisđộitsĐãsthânvs]àngsthânsnh[ushơntsTuấnstrưởngsthànhsnh[nhshơnstôisnhiềutsAsphóvsAstrưởng, rồi B bậc phó, B bậ]s trưởng chỉ sau có hai mùa khô. Tôi không hề ngạc nhiên. Khắp tiểu đoànvsrồi cả khắpstrungsđoànvsmọisngườisđều nói về Tuấn với niềm mến phục, thông minhvstháosvátvsxôngsxáosnăngsnổvsvàsđặc biệt là sự kiêns]ườngvslòngs^ũngs]ảm, tinh thần xả thânsvìsđồngsđội.

Nhưngstôis\iết rằng không phải thếvsđúngshơnslàskhôngsphải chỉ thế, bạn tôi còn hơnsthế nhiều, vì rằng anh không th[ysđổi, anh vẫn thế, vẫn Tuấns�\ột�sngàysnàot

Sau chiến dịch 72, Tuấnsđishọc nử[snămsở trường quân chính Mặt trận, rồi lại trở về đơnsvị làmsđạisđộis trưởng với hàm trung úy chính hiệutsTôis thìs trungs sĩsnhưngsđ[ngstạm quyền chính trị viên phó, vậy là hai thằng càng sát cánh bên nhau. Ngay trậnsđầu tiên sau ngày trở lạisđơnsvị, Tuấnsđãsthể hiện sự vượt bậc của mình về tài chiến trậns vàs năngs lực chỉ huyts Bìnhs tĩnhvs ]ứng rắnvs pháns đoáns giỏi, quyếts đoánsnhanh, khôn ngoan, tỉnhstáosvtv…shơnshẳnstrước khi làm C trưởngvs[is]ũngsthấy thế. Còn tôi, sát cạnh bên Tuấn, tôi thầm biết anh vẫn vậy. Vẫnskínsđáossợ, vẫn âm thầm nhát, vẫn một mình triền miên chống chọi với cái bẩm sinh yếusđuối trong bản thân



http

://da

ta4u

.com

.vn/

mình. Một trái cối giáng xuống cho dù là thình lình, với tôi và với nói chung lính tráng chỉ cùng lắm là giậtsmìnhvs nhưngsTuấns thìs ]ăngs thẳng tột cùng, gân cốts đờ cứng. Thậm chí chỉ một tràng tiểu liên thôi bắnsxéosqu[sđầus]ũngskhiến anh phải vận đến bảns lĩnhts Cós điều tuyệts đối không ai ngoài tôi nhận thấy. Mà thật ra tôis ]ũngskhông thấy, chỉ cảm thấy thôi, bởis trước mọi tình thế Tuấns]hư[s\[osgiờ có bất kỳ một biểu hiện bề ngoài nào của nỗi sợ hãi và sự ]ăngsthẳng.

Tấtsnhiêns làskhós tránhsđượ]sđôis lú]s thấy buồns]ười và cả nhữngsýsnghĩsîễu cợt nữa về bạnsmìnhvsnhưngstự đáy lòng, tôi yêu quí và khâm phục TuấntsVàstôisthươngsbạn vô cùng. Cùng một gánh nặng cực khổ và hiểm nguy của cuộc chiến, kẻ chẳng biết sợ làsgìsnhưstôisphải chịusđựng một, thì Tuấn phải chịusđựng gấp ngàn lầnshơntsPhải cắnsrăngsgồngsmìnhslênshơntsPhải chịu nhọc nhằnsvàsđ[usđớn nội tâm nhiềushơnstôi gấp bội lần.

Khi Tuấn về chỉ huysđạisđội, cuộc chiếnsđãsở vào thời kỳ �s[usHiệpsđịnh�tsGạosđạn cùng mọi tiếp vận hậu cần khác dồis^àosvàsđềusđặntsThưstừ ]ũngsvậy. Ở đạisđội tôi, lượtshàngsquâns\ưusnàosTuấns]ũngsđượ]sthưtsVàs lượtsnàos]ũngs]ós thưs]ủa Lan, từ ĐôngsĐứ]tsTôis]ũngsthỉnh thoảng nhậnsthưsL[ntsCôs\iết tôi và Tuấns]ùngsđơnsvị. Là viếts]hostôivsnhưngstrongsnhữngsthưsấyvsL[ns]ũngskhôngsthể giấu nổi, không thể kiềm chế nổi những lời thiết tha, những lời yêu thươngsnồng cháy dành cho Tuấn.

H[isngười bọn họ lặng lẽ mếnsthươngsnh[ustừ lâuvsnhưngsmãisđợi tới ngày chia tay, Tuấn vào bộ độivsL[nsr[snước ngoài mới dám cùng nhau ngỏ lời bày tỏ tình yêu và lời ước hẹn.

Sau ngày Tuấnshyssinhvsthưs]ủa Lan gửi anh vẫnsđều đềusđược chuyển về đạisđội. Tôi xếp những bứ]s thưs khôngs \ó]s ấy vào trong ba lô của Tuấn, cùng với bứ]s thưstrước, thành một chồng rất dày.

Tuy nhiên, tất cả nhữngsđiềusđóvs]uộ]sđời, tính nết, nhân cách của Tuấn thì có liên qu[nsgìsđâustớisđời sống hôm nay của vợ chồng Minh? Làm sao mộts]onsngười lý tính nhưsMinhslại có thể nảy sinh trong lòng một mối ngờ vự]sho[ngsđườngsđến vậy về Hùng, mộtsđứ[s]onsđãs]hàosđời ở bên ngoài rất xa quá khứ mốistìnhsđầu của vợ anh?

Hay là quả thật có tồn tại một mối liên hệ và ràng buộc bí ẩn giữa con trai của Lan vớisngườis]ôsyêuvs^ùsngười ấysđãshyssinhstừ rất lâu rồitsVàsvìslàsngười chồngsngười cha nênsMinhsđãskhôngsngừng bắt gặp những bằng chứng về mối liên hệ không thể nào có thật ấy. Không thể nào là có thậtsnhưngs\ằng chứng thì nhiều. Có lẽ cả bằng chứng hiển nhiên nữ[tsNhưslàskhisHùngvsđứa con trai nhút nhát của Lan gồng mình trấn áp nỗi khiếp sợ bẩmssinhvsđối mặt vớisđộ cao và vực thẳmsđể liều thân cứu bạnvsđấy có phải là bằng chứng hiển nhiên?



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Hỏa điểm cuối cùng

Lần này nữa vẫn vậyvskhôngshơnsgìsđợtsxungsphongstrước. Vừa mới bật dậy,

rình rịch nhảy lao qua những lỗ hổng do lựusđạnsđánhs\ục ra ở dọc bứ]stường bao cao quásđầusngười bọc quanh khuôn viên nhà thờvshàngsquânsthư[sthớt củ[strungsđội ba lại lập tức bị hai khẩu súng máy trên gác chuông quạt cho sấp mặt tất cả xuống nền đásláts\ỏng rực nắngtsVàsnhưsthế là tấn công vỗ mặt thì hy sinh mấtstrungsđộistrưởng Thoan với non nửa tiểus đội, bây giờ tỏ[s đội hình từ tứ phía xông rảis vàosđếns lượt trungsđội phó Vân cùng hai chiến sĩsphải nằm lại giữa những ao máu. Họng súng máy gào lên, rú xé mang tai, xả hàngs tràngvshàngs tràngs^àisđứtshơivsđạn quậtsđômsđốp, choang choang, nhoáng nhoàng, lia lịa, chằng chịt khắp bốn mặt sân.

- Bê bốn mốt…ysBês\ốn mốtsđâuxsVị…ịịị đâuys- Quì một châns\ênsmépstường vỡ, mặt tái dạivsméosđivsròngsròngsmồ hôi, tiểusđộistrưởngsDưỡng thét gào lên gọi xạ thủ chống tăngtsNhưngs]ònsđâusB41tsVị đãsnằm lại ngoài sân. Mà dẫu còn thì B41 vị tất có thể làm trầy da cái tháp kiên cố kia.

Phía tay phảisDưỡng, thấp thoáng trong khói, một tốp bốn chiếnssĩs]ònslại của tiểu đội hai lúp xúp chạy khom qua khoảnhsvườnsđằngstrước ngôi nhà gỗ của linh mục lúc nàysđ[ngsngùnsngụts]háytsBênstráivsDưỡng nom thấy Tào lé ở A3sđ[ngsîs]huyển dọc theo bờ tường, vừa vậnsđộng vừa chọi cối cá nhân lên tháp chuông. Chẳng nên trò trốngsgìvsđạn M79 toàn cắc - đoànhsgõskh[nsvàosgờ tháp.

- Lạisđâyys- Dưỡng hét - Tào…ào…y Vừ[slú]sđósở nơisnàosđấy trong bãi chợ s[uslưngsDưỡng dồn dập vang lên tiếng nổ

đinhst[is]ủ[sthượngsliêns12slys8vsvàs]ũngs]hính lúc này anh mới nghe thấy tiếngsđộng ]ơsx_s tăngssầm sầm dội tới. Khói trùm kín bãi chợ đ[ngsngunsngúts]háys]h_skhuất chiế]stăngsnhưngstiếngsđạn quét tới…s]ànhs- cành - ]ành…sngh_sđãsrất gần.

Tàostrườn nhanh lại cạnhsDưỡngtsĐạnsthượng liên xối tới, rê những luồng không đềusnhưngs]ăngsráttsVôisvữa tung tóe. Làm gì, làm thế nào bây giờ hả? Tào hớt hải nhìnsDưỡng, khẩn khoản hỏi bằng cặp mắt trợnslés lêntsDưỡng nghiếnsrăngtsBâysgiờ chỉ mỗis[nhs làsĐảng viên, bây giờ chính anh phải chỉ huy, chính anh phải ra lệnh, nhưngs]hỉ gì, lệnh gì bây giờ.

Vẫns]hư[snomsthấysx_stăngsnhưngs]ós lẽ nó chỉ còn cách nhà thờ h[istrămsthước nữa là cùng. Tiếngsđộngs]ơsrống giậtslêntsĐất run bần bật.

- Chuẩn bị vọt theo tao! - Dưỡng vỗ vai Tào - Mày chặn bọn bộ \inhsđể tao áp sát trị thằngstăngt

Bọnstrênstháps]huôngsnhưsngửi thấysýsđồ của anh liền bắn xả vàoskhú]stườngsđổ. Đạn nảystó_vs]àystungsđất lên thành vô số những lỗ đáot



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Đột nhiên ở phía chợ vang lên một tiếng sét, và nhoàng một nhoàng lử[sđỏ chói. Độngs]ơsx_stăngsnhưs\ị chém lì[sđis]ùngsvới tiếngsthượng liên câm bặt. Chỉ còn nghe từ phí[sđósvọng tới nhữngsđiểm xạ trầm và nhịp nhàng của AK.

- Xong rồi, may quá! - Tào mừng rỡ kêu lên - Đơnsvị nàosxơisngonsnósrồi…sTuyệt trầnsđời!

Dưỡng thở phàovsđư[sống tay áo lên lau mồ hôi túa ròng trên mặttsNhưngvsnhưslàsđể làm cụt hứngs[nhvsđạn trên gác chuông lạisđổ xối xuốngvs\ămsxẻ dọc bờ tường và nện toang toác lên mái tôn những túp nhà dân gần nhà thờ. Tiếng nổ rátsó]tsDưỡng rên lên vì bất lực. Bây giờ giá mà có hỏa lực trợ chiến, dù chỉ một khẩu cối 60 thôi ]ũngsđượ]tsNhưngslàmsgìsr[tsTrungstâmstrận chiếnsđãs\ật xa thị trấn. Ở khu vực chi khusvàstrường hạ sĩsqu[nsthiếtsgiápvsnơis\ắn nhau ác liệt nhất suốt buổi sáng, tiếng súngsđãsvợi. Bao nhiêu hỏa lực mạnhsđềusđãsvậnsđộng theo bộ binh hành tiến truy kí]hsđịch. Có lẽ giờ đâys]hỉ ]ònstrungsđội Ba, toán quân nhỏ nhoi là vẫns]hư[shoànsthành nhiệm vụ, ì lại, trầy trật, lê lết mãi thế này ở đâyt

- Tào. Gom thủ pháo của mày cho tao! - Dưỡngsnóis trongshơis thở gấp - Còn bao nhiêu dồn tuốtsđể thổi cho nó bay lên giời.

- Lại lên à? Trời ạ, chết hết mất! - Giọng Tào khàn lạ]sđit Dưới họng súng máy, sân nhà thờ đãsrộng càng rộng ra gấp bội, mênh mông, bằng

nhẵn, chói chang, muốnsvượt qua thử hỏi phảisđổ bao nhiêu máu cho vừa.

- Một mình tao cắt lên thôi! - Dưỡng nói - Cả trungsđội dồn hỏa lực bắn yểm hộ. Mày chạy tới từngsngười truyềnsđạtsnhưsthế. Tất cả chuẩn bị. Khi nào tao khoát tay, tất cả đồng loạt bắn mạnh. Tao sẽ vọt lên.

NhưngsTàoskhôngsngh_sDưỡng nói. Anh ngoảnh ra sau, dõi mắt vào bãi chợ mù mịt khói và tàn lửa.

- Đằngsnày…sđằng này! - Tào chợt vùng nhổm lên, hét to, vẫy tay.

Tuấns�tổ quạ�vsliênslạ]sđạisđội, quần xắn vo quá gốivsđ[ngsrạp mình chạy qua dãy nhà tôn ở lề chợtsĐạn trọng liên cheo chéo sát sạts]áisđầu bù xù của hắn.

- Lạis đâyys - Dưỡng gào và lập tức nổi xung lên - Chúi sọ xuống! Thấp xuống…suống…y

Tuấns]ười rộng miệng, chạy phi tới, ngã phịch xuống.

- Thằng tổ quạ, sao mày chạy ngu thế! Chúng nó thì cắt gáo mày!

- Đừng có cằn nhằn - Tuấn chống tay lồm cồm ngồi dậy, phủi phủi áo - Phải ]ámsơnschứ sao lại rủa. Tớ đãs]ứu các cậu khỏi một bàn thua trông thấy còn gì.

- Gì?



http

://da

ta4u

.com

.vn/

- Thế chiế]s tăngs thìs s[ovs [is làms hộ quí ngài? Chính mỗ đấy ạ! Mẹ kiếp, mỗ dọn phăngs]áisxí]hs]ủ[snó…sBọn trong xe chui ra mỗ tả bằng sạ]htsNhưngvs]á]s]ậu, anh Tho[nsđâux

- Hy sinh rồi.

- Thế [nhsVănx - Nằm trên sân kia kìa.

- Tức là bây giờ cậu nắmstrungsđội?

- Thì sao? Mà truyềnsđạt gì thì truyềnsđitsRútsàx - Rút con khỉysĐạisđội lệnh cho các bố dọn mau cái nhà thờ nàysđitsChần chừ thế đủ

rồi.

Khẩu trọngs liêns lú]snàys nhưs đãs hó[s điênvs nós ngốns đạn hếts \ăngsnàys s[ngs \ăngskhác. Tiếps\ăngsrất mau. Tiếng nổ chồng lên tiếng nổ. Và bụi, khói, mảnh thép, vụn đástungstó_vsmùsmịtvsđặc sệttsDưỡng hất hàm:

- Mày thấy sao? Về bảo các bố ở C bộ lên mà dọn…sChần chừ! Nói thế màsnóisđược.

- Ờ nhỉ…sHỏ[sđiểm ác quá. Lên nữa thì chết cả…sNhưngvsnàyvs tớ bảo này - Tuấn khoa tay - Chiế]stăngs]ủa tớ còn nguyên. Khẩu DK của nó, 76 ly, thừa sức tung hê cái nhà thờ này. Mà nói vậy chứ ban nãy tớ vẫnsđể một thằngsđược sống. Chỉ dộng cho một báng súng, qu[yslơvstróislại…sT[sphải dùng nó. Nó có chuyên môn, chứ cánh ta línhs]hânsđất loay hoay thế nàosđược với binh khí kỹ thuật.

- Vậy à. Tốt rồi! Tổ quạ được lắm! - Dưỡng nói, tròng dây súng vào cổ - Bây giờ đư[st[osr[sđấy! Còn Tào, báo cho anh em biết tình hình. Nói cứ trụ vữngvsđừng rục rịch ló đầu ra nữ[vs]ũngskhôngsđượ]sđể chúng nó biến khỏi nhà thờ. Chờ tao. Tao sẽ dùng pháostăngs\ắn tung cả lò nhà chúng nó lên.

Bọn trên tháp chuông dọt M79 xuốngtsĐạn nổ ]háts]hú[tsÁossơsmis\ị mảnh cối xé toạc cả mảng v[ivsDưỡngskhomsngười, gầnsnhưssátsđất, chạy bứt khỏi bờ tường, lẩn nhanh vào màn khói. Tuấn bám theo sau, mái tóc tổ quạ xòa rối, chân tay luỳnh khuỳnh, loào quào, dáng chạy vụng vềts�Thấp xuống, Tuấny�s- Anhs_mstrungsđội ba gọi vớisth_otsĐạn chớp nhằng nhằng, bên trái, bên phảitsĐột nhiên, Tuấn nhảy dựng lênvshú]sđầu vào không khí, rồis\uôngsrơiskhẩu tiểu liên, ngã vật.

Không ngoái lạivsDưỡng nghiếnsrăngsvùnsvụt chạys\ăngsđivs\àns]hânstrầnsđạp lên tro và lửa. Ngạt thở. Sặc sụa khói. Chiế]stăngshiện ra lù lù một khốisthépsxámsđằng trước.

* * *

Chiế]sM41snàysđơnsđộ]sđột kích vào thị trấn từ ngả nàoskhôngsrõsnhưslàsđộisđất trồi lên, vừa bắn vừa nghiến, ầm ầm tông phá, lao thục mạng thọc chéo qua khu chợ và chỉ nonsh[istrămsmétsnữa là xộ]sđược tới cổng nhà thờ. Song vì không có bộ binh bám



http

://da

ta4u

.com

.vn/

theo nó bị chặnsđứng lại một cách dễ dàng. Bị thủ pháo giằng mất một bên xích, chiếc tăngsvậtsxo[ysng[ngvsv[ssườn vào bứ]stường còn lại của một tiệm vải hai tầngsđãsđổ sập. Vải vóc tung tóe, từng súc, từng cuộn vung vãi quanh chiế]s tăngtsKhóis từ bao nhiêu là nhà cử[vshàngsquánsđ[ngsngùnsngụt cháy bay là là trên tháp pháo.

Nắp tháp pháo và nắpskho[ngsláisđãsđội hếts lêntsH[isxá]s línhstăngssõngssượt vắt ngang trên thành xe, một xác nữa rớts^ướisđấtvsđèslênsmộtsđống vải trắng loang đầy máu. Tên thứ tưs\ị trói cứng, nằm sấps^ưới gầmsx_tsDưỡngstúmsđôis\ốtsđờ sô sềnh sệch kéo hắn ra. Tên ngụy oằn oại, mắt trợnsngược, cổ họng nổi gân, rên lên khằn khặtts Dưỡng dố]s ]hútsnướ]s ]òns sóts trongs\is đôngs vàos ]áismiệng méo xẹo, bị đánhssưngsvùs]ủa tên lính, và rút dao anh cắt túm vảisnislôngsđ[ngstróisxiết hai chân hắn.

- Nào. Nào. Dậy. Khẩnstrương…sĐồ con khẹc! - Anh túm cổ áo hắn lôi dựng hắn dậy - Đừng có giả ngu mà chết con nhé!

Tên lính trằn mình cố ]ưỡngtsDưỡng quát:

- Đứng dậy! Chui vào xe. Theo lệnh tao, quay pháo nhằm cái nhà thờ kia.

- Không…skhông…sTôiskhông…s- TênslínhstăngsrềnsrĩtDưỡng một tay tra dao vào vỏ một tay túm tóc hắn.

Máusmũisđổ ròngsròngvstoànsthânsxiêusđảo, hắn nấc:

- Pháo bị hư…sHưsrồi, không bắnsđượ]…

- Tao thì giết mày! - Dưỡng giật súng khỏi vai.

Cái phẹc mờ tuya của bộ đồ línhstăngskéosxoạc tới bụng banh rộng ra bộ ngực vạm vỡ, tên tù binh hai tay bị trói giật cánh khuỷuvsngước bộ mặt thâm bầm, nhem nhuốc máusnhìnsDưỡng, rồi nhìn về phía nhà thờ, lẩy bẩy cặp môi rách nói nhỏ, khàn khàn:

- Thư[vstôislàsngười lái chớ không phải pháo thủ.

- Pháo thủ lái thủ gì kệ mày, - Dưỡng quắc mắt - Mày phải bắn!

Dưỡng túm vai tên ngụyvsxo[ysngười hắn lại, dúi vào thành xe, và anh lại rút xoạt ]ons^[osgămt

- Đừng giếtstôivsôngsơi…stội quá mà, trờisơiy - Câm miệng! - Dưỡng gằn giọngvsđư[s^[os]ắt nhữngsvòngs^âysđ[ngstróisgiật cánh

khuỷu hai cánh tay tên lính.

Gió ào qua kéo theo những luồngstrosth[nsđặc sệttsDưỡng bậtshovs tràosnước mắt. Tên ngụy quay nhanh lại, xô cả tấm thân lự]slưỡng vào DưỡngtsNhưslàs]hỉ đợi có thế, Dưỡng né mình, thúc mạnh một cùi chỏ và huỵch, anh dộng báng súng. Tên ngụy ngã bậtsngược, dậpslưngsvàosvànhsxí]hsx_stăngt

- Thế nào? - Dưỡng hất hàm, giọngsnhưslàshiền lành hỏi han - Màysđịnhs]hơislại tao à?



http

://da

ta4u

.com

.vn/

- Thư[vso[nstôisquátsTôisđâus^ámsvậy.

- Mày muốn sống hay muốn chết?

- Dạvstrìnhsông…sTôis]ònsmávs]ònsvợ ]on…

- Vậy hãy biếtsđiềusđit - Thư[vsthiệtstìnhslàspháoshưsrồi…sBắn rồis]ũngstrật, làm lỡ công chuyện của mấy

ông.

- Chà, thằng khốn bẻm mép! - Dưỡngs]ười gằn, và thúc mạnh họng AK vào bên trái ngự]stênslínhstăngt

- T[osđếm tớis\[ysNào…sMột!

Mặt tên ngụy vụt xạmsthànhsmàusđấtvsvàsméosđivs^ệch dạc nử[snhưsmếu nử[snhưsđ[ngsnặn ra một nụ ]ười nhân nhó, nhẫn nhục.

- Hai!

Ngón tay trỏ khuýp vào vòng cò từ từ, từ từ…sYết hầu giần giật, mồ hơisvãstú[sr[vscặp mắt thất thần, tên ngụysnhưsđ[ngsgồngslênsđợisphátsđạn.

Dưỡng biết rằng nếu cứ tự để ]hosmìnhsđếm tới ba thì chắc chắn không mảy may do dự anh sẽ siếts]òvsnhưngs]hínhsvìs\iết thế mà anh tự hiểu mình sẽ khôngsđếm tiếp. Một tên ngụy, lại có thể ][nsđảm tới cỡ nàyvs[nhs]hư[stừng gặp bao giờ, mà hắn lại chẳng có vẻ gì là một tên lỳ lợmvsđiênskhùngvsđiều này khiến anh sửng sốt. Song tên ngụy không cảmsđượ]shơishướng củ[s]ơsm[yvskhôngsnhận thấyslàsDưỡngsđ[ngs]hần chừ. Sức chịus đựngs đãs ]ạn, y khốn khổ buông thõng hai tay, cả ngườis nhưs lịms đistrong nỗi tuyệt vọngsđờ dại.

- Nàyvsnhưsvậy là mày nhất trí chết à? - Dưỡng hỏivsnhưsthể tò mò.

- Không…skhông…s- Nhưsmắc ngang cục nghẹn, tên ngụy không thốt nên lời - Tôi không…

- Tôi cho anh ]ơshội chót, - Dưỡng nói - Anhshướng dẫn tôi sử dụng pháo và máy ngắm. Tôi sẽ bắn.

- Dạ thư[vskhôngsthể được.

- Đừngs]ósươngsnữa, mẹ kiếpvsmàst[o…s- Dưỡng rít lên và lại thúc họng súng vào bụng tên ngụy.

Tên ngụy van vỉ bằng một giọng thều thào rất lạ:

- Xinsđừng giếtvsđừng giết…sTội nghiệpsquásmàvsông…sTôisxinstìnhsnguyện vô nhà thờ kêu mấysngười núp ở trỏng chiêu hồisquísông…

- Gì?



http

://da

ta4u

.com

.vn/

DưỡngslúngstúngtsAnhs\ước lùi ra, họng súng chúc xuống.

- Toisxinsđược tình nguyện. May thì anh em náu trong nhà chung họ nghe tôi.

- Chúng nó sẽ bắn chết anh - Dưỡng nói, mặt sa sầm.

- Tôi sẽ kêu họ thươngslấysthânvsthươngs]hosgi[sđìnhsvợ ]ontsThươngs^ùms]hos]ả tôi…sHọ sẽ ngh_…sTinstôisđisôngtty Dưỡng chợtsngh_snhưs]ós[isđósở đằngsx[sréostênsmìnhvs[nhsđảo mắt về phía nhà

thờ. Vượt trên các tầng khói, tháp chuông với cái mái kim loại nhọn hoắt, một mình nổislênvstrơstrọi, ngạo nghễ. Trên tháp, chớp lử[sđầu nòng của hai khẩu súng máy vẫn không ngừng nháy lên, loe lóe, nhoi nhói.

- Chúng sẽ bắn anh chếtsngómstrước khi anh kịp mở miệng, - Dưỡng nói, khoác súng lên vai - Nghe tôi, nã pháo nện chếts]húngsđitsĐừng có ngu!

Mặt nhìn cắm xuốngvsngườislínhstăngsrầusrĩslắ]sđầu:

- Thư[vspháosđâus]òns\ắnsđược.

- Tùy! - Dưỡng phẩy tay - Muốn vậysđược vậy!

Ngườis línhs x_s tăngs ]ầm lấy vuông vải ni lông màu trắng nhàu nát mà ban nãy ngườist[sđãs^ùngsđể trói chính y, vo nhỏ trong lòng bàn tay, rồi lảosđảo nhổm dậy. Lưngs gùs xuống, chuyệnh choạngvs ys lês ]hânvs đis về phía nhà thờ. - Nhanh! Rảo lên! Nước kiệu, nào! - Dưỡngsđissátsđằng sau, thúc nhẹ báng súngsvàoslưngstênstùvsnghiêmsgiọng giục giã.

* * *

H[isngười suýt bị bọn trên tháp chuông bắn chết. Hồng hộc thở, mồ hôissũngsáovs]ả h[is]ùngsngãslănsvàos]hânstườngtsĐạn lia lạnh sốngslưngt

Mấy chiếnssĩsnúpsgầnsđấy men bờ tường chạy tới.

- Thế nào? Thế nào, Dưỡng? - Tào lé la lên - Sao không choảng pháo? Dong thằng kia về đâyslàmskhỉ gì?

- Pháo hỏng rồi, - Dưỡng xua xua tay, nói - Đừngsđộng tớisnó…sNóssẽ làm tín sứ, sẽ lên tháp gọi bọnski[sđầu hàng.

- Nghĩ[slàslàms\inhsvận? Lãng mạn thế ki[sưxs- Tào thốt lên mai mỉa.

Dưỡng cau mặt. Anh cảm nhận rõ ràng sự vô ích của trò mạo hiểmsnhânsđức này.

KhôngsđợisDưỡng ra lệnh, vịn tay vào bờ tường, tên ngụysđứng thẳng lên. Mặt y tái nhợttsGiũs tungs tấm vảis^ùvsysđư[s r[sngoàisméps tườngsđổ phất phất. Mộts tràngsđạn quạt tới. Y rụt tay lại. Mảnh vảisrá]hs\ươmtsKhẩu trọng liên ngừng bắn.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

- Nó tiếps\ăngsđấytsĐừng có ló ra, thằng kia! - Dưỡng la lên chự]sngănsngười tù binh lạitsSongsysđãsrời chỗ nấp, thẳngsngườis\ước qua hổngstường vỡvslưngskhòngskhòngvschân lết lếtsđisvàossântsDưỡngstáisngười. Hốt hoảng. Tim thắt lại.

Ngườislínhsx_stăngsđãslần ra tới giữ[ssântsAnhst[sđư[s][ostấm vảistrênsđầu phất lia lịa.

Trên gác chuông bọn xạ thủ ]ơshồ nín thở. Những giây rấts^àis]ăngsr[vstrôis]hậm rì. Những bậc tam cấpsđãsở ng[ystrước bàn chânsngười tín sứ…

Nỗi kinh hoàng câm lặngs gàos lêns trongs lòngsDưỡng, và cảm giác về cái chết chỉ trong vài tích tắc nữa củ[s ]onsngười trần trụisphơismìnhs trongsnắng gắt kia khiến toàn thân anh run bần bật.

Anh không kịp hiểu ngay rằng khẩusđại liên lại lên tiếng, chỉ thấysngười tù binh bỗngs^ưngs]huyệnh choạng, chúi tớisnhưs\ị vấp. Loạtsđạn xả xuống nhanh và ngắn, lóe rự]s lênsnhưsmột tia phảnsqu[ngtsĐôis t[isùsvángs]ủ[sDưỡng không kịp bắtsđược tiếng nổ, anh không nghe thấy tiếng kêu củ[sngười bị bắn, không nghe thấy tiếng [nhs_mstrongstrungsđộisđ[ngsẩn sau các bờ tườngsđồng thanh hét lên. Sự thể xảy ra trước mắt anh vừa thoắtsnhưs^[oslướt vừ[snhưsmột cảnh phim quay chậmusngười lính x_stăngs][oslớn, kềnh càng trong bộ đồ áo liền quần nặng nề gục gối xuống, tay phải buông mảnh vảis]h_strênsđầusr[vst[ystráisđư[slênsápsvàosngự]snhưsmuốnsđỡ lấy quả timvsvàskhisđầu gối chạmsđất, bất ngờ [nhst[sđổ cả người lên mặtsđástrơnvstưsthế gần giốngsnhưskẻ đ[ngskhấn nguyện.

Tấm vải trắngsđược thả rơivsrớt xuống, xòa rộng phủ lên mảngslưngsáosđ_nsxìsmáusvà mồ hôi củ[sngười vừa bị đốn.

Nghen ngào một tiếngskêuvsDưỡng chạy xô ra khỏi chỗ nấp, lao vụtsqu[smépstường vỡ, vọtsvàossânsđúngslú]skhẩusđại liên quạt tiếps\ăngsnữ[tsDưỡng chạy dích dắ]vslưngskhom xuốngtsNhưngsđạn không xối về phía anh mà vẫn ác liệtsnãslênslưngsngười lính x_s tăngtsTụis trênsgá]s ]huôngsđãsđiêns lêns\ởis ]ăms thùtsĐạn nổ xé tai, tung tóe, cày phùm phụp. Mảnh vải trắng bị hất lên, nhuốm máu, xoay lộn, bay xa khỏi thi thể đãsnát ra củ[sngườislínhsx_stăngt

Tự[snhưs]ósphép màu, chỉ trong chớp mắtvsDưỡngsđãslướt chéo qua khoảng sân còn lại, lao vụt lên cả chục bậc tam cấp, rồi thế là thoát hiểmvs[nhsđãs lọtsđược vào bên trongsthánhsđường.

Quì một chân xuốngsngưỡng cử[vsDưỡngskéosh[isđiểm xạ dọc theo hai hàng ghế của con chiên và xả tiếp tới hếts\ăngsmột tràng nữa lên bục giảng kinh. Ba loạt tiếng nổ đinhst[is^ội lên vòm mái mờ tối rồi trầm trầm vang vọng xuống, rền rền lan rộng trong lòng nhà thờ âm u, không mộts\óngsngườitsDưỡng lắps\ăngsđạn mới, rồisđisnépsth_ostường anh men lại phía cánh cửa gỗ dẫnsvàoskhosđồ thánh.

Vừa áp sát cánh cử[vsđịnhsđư[s]hânsđạp thì bất thần bảnsnăngsthú]sDưỡng nhảy lùi lạivsápsngười vào hố]stường. Chớp lựusđạn lóe lên. Những cú nổ liên tiếp rung chuyển



http

://da

ta4u

.com

.vn/

thánhsđườngvsvòmsmáistưởng muốn sụp xuống, gạ]hsngóisrơisloảng choảngtsĐợi vài giâyvsDưỡng chồm tớivsl[osqu[sđámskhóisđặc sệt bụi.

Ngay sau khuông cửa vỡ tan là lốis lênsgá]s]huôngtsNhưngs]ầusth[ngsđãs\ị chùm lựusđạnsđánhssập xuốngtsDưỡng túm lấy tay vịn bằng gỗ đ[ngsđungsđư[slủng liểng, đạp chân vào tường, ngả ngườisđuslêntsToàns\ộ khung cầu thang còn sót lạiskêusrăngsrắc, và những bậc tam cấp bị chẻ toác từ từ trĩusxuốngtsNhưngsDưỡngsđãstrở nên gần nhưskhôngstrọngslượng, nhẹ bỗng và mềm dẻo, kịp vắtsngười lên bệ tam cấps]ònsđínhslại ở tầng giữa chừng củ[stháps]huôngsng[ystrước lúc toàn bộ khối gỗ đávssắt thép của cầusth[ngsđổ sập hẳn xuống. Rất may là bọn lính trên tháp chuông không bắns]ũngskhông táng lựusđạn xuống. Khẩu trọng liên vẫn dữ dội nã từng tràng, từng tràng. Dưỡng nghe thấy tiếng vỏ đạnsrơi ràn rạt, tiếngshòmsđạn kéo lê trên nền gạch. Thẳng trênsđầusDưỡng, cách chừngs\[s thước, rộng hoác ra khuông cử[sđầu cầu thang trổ vào tầngsthượngvsmùsđặ]skhóisđạn. Từ chỗ Dưỡng có thể l_oslênsđósnếu biết lựa bám vào các dóng sắts]hư[sgãyshẳn của cầu thang, tất nhiên phải khéo léo, và tất nhiên phải gặp may, nếu không, phát hiệns[nhsđ[ngsl_os lênvs\ọn trên gác chuông chỉ cần ^ùngs\ángssúngsthôislàsđủ…

NhưngsDưỡngskhôngs]ósýsđịnh cầu may. Mau nhất và giản dị nhất là cho tung hê ]áistháps]huôngsnàyslêntsĐâyskhông phải là tháp chuông nhà thờvsđâyslàshỏ[sđiểm của quân thù!

Để súng xuống bậc gạ]hvsDưỡng quì một chân, moi trong túi mìn mo ra ba lạng thủ pháosđãs lắp sẵnsgiàsđốt ngón tay dây cháy chậm. Nhét khối thủ pháo vào một hốc tường, anh rút máy lửa trong túi áo ra, mở nắp, xòe lửa. Một phát M79 giáng trúng thànhsthápvshơisnổ dội qua lớp gạ]hs^àysnhưsđánhsvàosmặtsDưỡng. Anh loạng choạng suýt ngã nhào. Và anh bị mất súng. Khẩu AK nảyslênsrơisvăngsxuốngs\êns^ưới. Nhiều trái M79 nữa nổ liên tiếp. Toán quân bao vây nhà thờ nổ súng dồn dập. Chợt, từ trên tháp vọng xuốngst[isDưỡng một giọng la lanh lảnhsmàs[isoánsnhưstiếng rềnsrĩs]ủa trẻ con:

- TrờisơivsđạisúyysAnhsNămsơivs]oisđại úy sao rồiskì[…sTrờiysAnhsNămysAnhsNămvs[nhssao vậy trờixsĐạisúysôivs[nhsNămsôi…stỉnh lạisđitsĐừng bỏ em một mình!

Nãy giờ trênsđós]hỉ có ba tên, mộtsqu[nsh[islínhvsDưỡngsnghĩsnh[nhtsVàs\âysgiờ hai trongs\[stênsđósđãs\ị hạ. Cái bật lử[sZipposđãsnóngsrẫyvsnhưngsmàsDưỡng ngần ngừ ]hư[svội châm ngòi bộc phá.

Thình lình, ở khuông cử[sđầu cầu thang một thằngsngười lao xộc ra. Có lẽ tên ngụy còn sót lại này quên rằng cầus th[ngsđãs \ị chính hắnsquăngs lựusđạnsđánhs sập nên định theo lốisđós]hạy xuốngs^ưới. Hắnsđứng sững lạistrước hốc trống cầu thang sâu hút. Mặt hắn nhem nhuố]skhóisđạn và máu, tóc tai rối bù. MắtsDưỡng nhìn lên, mắt hắn nhìn xuống, chạm nhau.

- Hàng thì sống! - Dưỡng gào.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

- As[s[…s- Tên ngụy rú lên.

Dưỡng cứngsngười, nhìn. Họng khẩu AR15 nhằm giữa mặt anh. Nòng súng nảy lêntsPhátsđạn sát sạtsm[ngst[isDưỡng. Ngọn lửa trên tay anh quệt vào đầu dây cháy chậm. Không hiểu sao khẩu AR15 chỉ nãsđượ]sđộc một phát. Mẩu dây cháy chậm bắt lửa, bén vùn vụt, xì ra một sợi khói mảnh.

- Nhảy mau! - Dưỡng la lên, và nhún chân nhảy liều xuống.

Rơisvàosgiữa khối gạch gỗ lổng chổng chồngsđống của cây cầu th[ngsđãs\ị lựusđạn đánhssậpvsDưỡng ngã chúi. Anh bật chồm dậyvsnhưngs�huỵ]h�vs[nhslại bị xô ngã. Từ trên rất cao, tên lính nhảy lao xuống. Thân xác hắnsv[svàosDưỡngstrước khi ngã giáng xuống gạ]htsDưỡng nghe hắn hự lên một tiếngvsvàs[nhsngh_sđánhsrắc một cáivsxươngst[ysh[ysxươngs]hânsgìsđós]ủa hắn bị gãytsDưỡng dồn toàn lực bình sinh, gồngsngười, bế xốc thân hình tả tơivsvằn vện củ[stênslínhsđãsngất lịm lên, phóng mình chạy lao qua khuông cử[vsnho[isđượ]svàos\ênstrongsthánhsđường, kịp cùng hắn ngã nép vào hố]stường vừa khi bộc phá phát nổ.

* * *

Dưỡng tỉnh dậy trên cáng. Không thấysquásđ[uvsnhưngsthânsthể nặngsnhưs\ị đổ ]hìvsđầu ong ong, ngực tức muốn vỡ.

�Điều gì nhỉvsđiềusgìsđãsxảysr[x�vs[nhs]ứ nghĩsmãivsnghĩsmãitsKhôngs]ònstiếng kêu gào, tiếng chân chạy nặng nề, tiếng thở hồng hộc, khói bụis]ũngst[nsloãngtsĐồngsđội đãs]ángs[nhsr[skhỏi nhà thờ. Mọi sự đãs]hustấtvs[nhsnghĩvstuysvậy vẫn còn một cái gì đósnặng nề đãsxảy ra và giờ đâysgiằn lên ngực và kẹp lấy trí não.

- Gì? - MấpsmáysmôivsDưỡng hỏitsTàosđis\ên cáng, cúi sát xuốngsDưỡng, cặp mắt lé hấp háy.

- Yên tâm về sau chữa trị Dưỡng nhé. Bọn mình phải ruổis th_osđạisđội ngay bây giờ…sCứ vữngstâmsnhá…sNhờ cậusmàsđãs^ọn xong cái tháp rồi, thậtslàsm[ysquá…

- Không phải…s- Dưỡng thở dốc - Dosđạns\êns^ưới bắn lênsđấy.

- NàyvsDưỡngsnày…

- Gì?

- Cái tên thiết giáp hồi nãy ấy mà, khi dong nó về đâyvs]ậu có tra vấn tên tuổi nó và phiên hiệusđơnsvị của nó không?

- Không. Sao?

- Chẳng là bọn mình tính nhờ dân sở tại làm cho nó cái bia mộtsĐể nósđược mồ yên mả đẹp ấy màtsVàsđể gi[sđìnhsnóss[usnàys]ósthể rước nó về quê. Tiếc là giấy tờ của nó trong túi áo ngự]sđãs\ị khẩusđạisliêns\ămsvằm. Tên tuổi, quê quán, mọi tung tích của nó chỉ còn là cục giấy trộn máu.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Dưỡng chật vật chống cùi tay cố nhấ]sngườis lênvsngó]s đầu nhìn. Gác chuông và một phầnsmáis thánhs đườngs đãs sụp xuống. Tiếngs súngs đãs ngừng lặng. Chỉ còn lại mênh mông một trời mây hồng nhạt. Và trong cảnh thanh bình chiều hôm vẫn cứ cảm thấysđọng lại mãi mộtsđiều gì.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Sách cấm

Hồisđósmớismười bảy tuổisđầu, học trò lớpsmười, vậy mà thú thực thiếp ngủ đisthì thôi chứ đ[ngs]ònsthức tôi chỉ nghĩstớisđàns\àtsKhôngsphảisđàns\àsnóis]hungvs^ĩsnhiênvsnhưngsmàs]ũngskhôngsrànhsr[slàsnghĩs]hằm chằm vào một ai. Bọn con gái ở lớp, ở trường, ở khắp trong thành phốvsnhưsmànssươngs^àysvâysgiăngslấys]áisđầu tôi hồisđótsĐúngshơnvsnhưstrậnsmư[s^ôngvs\ởi vì sự thể đãsđến với tôi rấts]hislàsđột ngột. Đ[ngsyênsđ[ngslànhvsvuisvẻ, chỉn chu, khô ráo, thình lình xây xẩmvsướt mèm, bết bát.

Tôi nhớ lần ấyvsđ[ngsgiờ giảngsvănvsthìs\áosđộngtsNhưngskhôngskịps]ós]òis\áosđộng, không kịp cả nghe thấy tiếng hú củ[smáys\[yvs\omsđãsnổ. Chúng tôi nhào xuống giao thông hào, túa chạy khỏislántsTuysđãsđượ]sđịnhsrõsngười nào hầm nấy và mỗi hầm chỉ nămsngườivsnhưngsôs\ị bất ngờ nên láo nháo. Một cái hầm chữ A mà tôi với cả chục đứa nữa lèn nhau. Bom dập xuốngs^ườngsnhưsrất gầnvsđạn cao xạ ^ườngsnhưsnổ ngay trên nóc hầmvs độngs ]ơs phản lự]s nhưsmuốn xé toạ]s người ta ra. Mộts đứ[s nàos đấy, không biếtslàsđứa nào, ôm ghì lấy tôi, và mặc dù run lẩy bẩysnhưngsmàsh[is]ánhst[yscủa nó vẫn quàng cổ tôi rất chặt kéo riết xuống, tóc nó vùi lấp tôi, mặt tôi áp hết vào ngực nó. Tôi lâm vào cái tình trạng nóng hổi và khó thở đóskhôngs\iết là trong bao lâu, chắc là rất lâu, vì khi chúng tôi ra khỏi hầm ló mặt vào lán thì thầysgiáosđãstrở lại với bài giảngsđược một lúc rồi. Cả lớps]ười rộ lêns]hàosđóns]húngstôitsKhôngshiểu là ]ườis]áisgìvs]ườis]húngstôisnhátsnhưs]áyvs]ười bộ dạng chúng tôi xộc xệ]hvsh[ys]ười vì trongsđámsgần chụ]sđứa vừa lò dò ra khỏi hầm chỉ có mỗi thằng tôi con giai?

Nghĩ[ là…skể từ đấy, chỉ bởi vòng tay mộtsđứa bạnskhôngsrõsngười rõ mặtsmàstôisđãskhôngs]ònslàstôisnhưstrước nữa. Kể từ đấyvsnhưslàsmộts]ơnsrunsrẩy kéo dài mãi mãi, một trạng thái rối bờisđãstriền miên choán lấy tôi, cả tinh thần lẫn thể xác.

Gầnsnhưsng[yslập tứ]shômstrước hôm sau cái vụ ôm nhau trong hầm hai má vốn nhẵn thín của tôi tự ^ưngsnổisđầy những mụn trứngs]átsChư[squ[smột tuần mụnsđãslên cả trán cả mũisvàs\ọc lấy cằm. Càng cạy càng nặns]àngslêntsTímsđ_nvsđỏ ửng, dày cộp. Toàn thân ram ráp, ngứa ngáy, cảm thấy khô háo, cảm thấy chật chội. Áo quần thì cứ ngắns]ũnsđisvàs]hật bó lạivs]ăngsr[tsCơsthể tôi hồisđósđèsnặng lên tôi.

Nhưngsnhất là phần hồn. Phần hồn của tôi hồisđósthực sự là một chiếnsđịa nóng bỏng. Tuy không phải lúc nào lử[s]ũngsngùnsngụtvsnhưng không bao giờ lụivsđềusđều liên tục cháy âm ỉ. Những khao khát âm thầm mà bừng rực. Nhữngstưởngstượng rồ dại làm mồ hôi vã ra. Nhữngsýsnghĩs]ăngsrátsvàs^ữ dội chọc ngoáy khắpsngườitsCũngsrâm ran ngứa ngáy sầnssùisnhưsmặt mày mình mẩyvsđầu óc của tôi, tình cảm của tôi hồisđós]ứ thừa ứ ra, rạo rực, rậm rịch, nổi gai nổi ốc.

Người ngợm tuy cao vổngslênsnhưngslại sụts]ânsvàsx[nhstáisđitsM[ysmàstrongsgiấc ngủ thầnskinhstĩnhslại, tuyệtsđối chẳng mộng mị gì, nếu không thế hẳn chỉ ngày một ngày hai sức lự]sđãs]hẳng còn một giọt. Thành thử tôi ngủ rất nhiềusvàslú]snàos]ũngs



http

://da

ta4u

.com

.vn/

buồn ngủ. Hằngsđêmsgiấc ngủ cứu tôi thoát ra khỏis]ơnssốt li bì mê mụ liên miên tù tì của mỗi ngày.

Thế nhưngvsvừa mở mắt là lạisvàosng[ys]ơnssốt. Có những buổi sáng sớmvs]hư[sr[skhỏi màn mà ý nghĩ và hình ảnhsđầustiênstrìnhslàngsđãskhiếnstôisnhưs\ị điện giật.

Songs thườngsthường là tôi bắtsđầu ngày mới bằngsmươisphútsnằmsườn ra, lừ đừ dìm lịm mình trong một mộngsmơsvớ vẩnsnàosđóvsluônsluônslàssướtsmướt và nhàm tẻ, khôngsđâusvàosđâuvs]hẳngsđ_mslạisđiều gì khác ngoài sự uể oải rã rờisđisđôisvới lú lẫn, làm cho câu chữ bài vở cần phảis]ósđể đếnstrường rụngsrơishết cả.

Hồnsxá]sliêusxiêus]h[osđảo nên việc học hành tất nhiên là chẳngsr[ss[ovssongsđấy ]hư[sphảislàsđiều khiến tôi ngày ngày canh cánh. Hồisđó làm tôi hãi nhất vẫn là mối nguy bị lộ tẩy cái lòng dạ đángsxấu hổ của mình. Tôi lo ngay ngáy rằng sẽ có lúc mình bất ngờ bột phát một hành vi, một cử chỉ, mộts]âusnóisnàosđấy. Nhỡ r[vstôisthường bất chợt rùng mình vớis ýs nghĩs đóvs khôngs ^ưngsmìnhs nắm lấy t[ys người ta, sờ vào áo người ta, vuốts lêns tó]sngười ta. Nhỡ đâusmìnhs\uột miệng nói ra cái cảm giác của mìnhskhisđứng gầnsngười ta ngồi gầnsngười ta. Nhỡ người ta bắt gặp luồng mắt của mìnhtsMàsngười ta thì lại không cụ thể là ai cả nên tôi không thể chủ tâmsđề phòng, không thể chủ động lảng xa.

Tôiskhôngs]òns^áms]h_nstàusđiệnsđishọc nữa. Xếp hàng ở máysnước hay xếp hàng ở ngoài chợ, trong mậu dị]hvstôisluônstránhsđể khôngsđứng sau hoặ]strước mộtsđứa con gái. Tôi không vào rạp xinê một mình. Bởi vì, nhỡ r[… Đến lớps]ũngsvậytsĐời sống học tròs\[osnămstrờistươisvuisthoảismáivsvôstưs\ạn trai bạnsgáisđãsgầnsnhưs]hấm dứtsđối với tôi. Tôi trở nên ít lời. Trong giờ học tôi trở nên quá sức là nghiêm ngắn. Cả trong giờ r[s]hơis]ũngstránhs]ườisđù[vstránhsnhìnvstránhs]huyện. Tôi cẩn thận với hai bàn tay của mình. Tôi gắng không chạms ngườivs khôngs đụngs ngườivs khôngs lướts người mìnhsvàos[itsBáosđộng máy bay, dù có sợ chết khiếps]ũngs]hỉ ngấp nghé ở cửa hầm chứ không chen hẳn vào trong. Nói chung là tôi trở nên lầm lì, tôi trở nênsgượng gạo. Luôn luôn tự ^ưngsđỏ lựng hết lên cả cổ cả tai cả mặttsVàsthường xuyên tự ^ưngstoátsmồ hôi.

Những ngày ấy thật là khổ sở. Hiểu rất rõ rằngsmìnhsnhưs thế này là xấu xa quá quắt mà không làm sao tôi dừng mình lạisđược, không làm sao gồng sức lênsđẩy lùi những thầm vụngsđángssợ ở trong lòng. Mà phải tuyệtsđối ngậmstămvskhôngsthể thổ lộ cùng ai, nên cứ vậy một mình chật vậtstr[nhsđấu với mình một cách vô vọng. Tôi ]ũngs\iết chẳngstrước thì sau sẽ bị nhận ra, cho dù cố công tự kiềm chế đếnsđâut

Và quả nhiên cái giờ phút ê chề ấy rồis]ũngsđãsđiểm. Mặ]s^ùskhôngsđến nỗi là bị lên án hay bêu riếu, chỉ là những lờis\ànstánsvàs]ười cợt do tình cờ mà nghe phải thôi, songs]ũngsđủ ]hostôissượng mặtsđến tận ngày nay.

Bữ[sđấy phiên tôi trực nhậttsĐạpsx_sđến lớp quá sớm, quét dọn lau chùi xong xuôi mọi thứ màs]òns^ưs]ả tiếngsđồng hồ nữa, tôi chúi vào sau chiếc bàn cuốis lánsđánhsmột giấc. Tiếng trò chuyện lay thức tôi. Mộtsđámvskhôngs\iếtslàs\[osnhiêusđứa, tụ với



http

://da

ta4u

.com

.vn/

nhau ở dãy bàn trên cùng, vừa quà sáng vừa tán chuyện. Toàn giọng con gái. Vừa định nhỏm dậy thì tôi nghe thấy tên mình. Nằm lặngsđistôisngh_s\ọn con gái tranh nhau nói về mìnhtsVàs]ườitsCườisrú]srí]htsCườisrũsrượi. Trờisơislàs]áisthằng tôi! Thằng đós^ạo này dở hơis quás ]húngsmàys ạ. Thằngsđós^ạo này chuyên nhìn trộm. Không nhìn trộm thì lại nhìn trừng trừngvsđể ý mà xem, sợ lắm, suốtsnămstiết nó cứ dán mắt vào gáy cái Minh ngồisđằngstrướ]snó…sDạosnàysnósnhưsngọngvsnóisgìs ]ũngsấp a ấp úng…sMàss[oskinhsthế chứ, dạo này mặtsnósđặc trứngs]á…sBuồns]ười chếtsđisđược, nó cứ cố tìnhsthú]s]ùist[yss[ngsngườist[o…sNóshỏi tao nhiều câu lẩm cẩm không chịu đượ]…

Lúc ấy, trong tình cảnh ấyvstôis]hư[skịp cả hổ thẹn nữa, chỉ tràn ngập một nỗi sợ hãi. Tôi sợ bọn họ phát hiệnsr[stôisđ[ngsnằm ở cuối lớp và cả lũssẽ khiếpsđảm hét rú lên. Nếusmàsnhưsthế chắc tôi phải cắnslưỡi.

* * *

Hômss[uvs]áisMinhstrưởng lớp cho bố trí lại chỗ ngồitsTôisđ[ngsở tổ 3 về tổ 5vsđ[ngsở bàn giữa lớp lùi xuống bàn cuối, chỗ ngồi trong góc cùng của lán. Lý do là vì tôi cao kềuvsđầu vớislưngsgâysvướng cho bàn sau. Tôi chẳng nói gì, chẳngsđể lộ điềusgìvsnhưngsmà muốnsđộn thổ. Muốn chết luôn. Suốt cả tuần lễ ngườistôisnhưsgỗtsTrongsđầu lúc nàos]ũngsvẳngsvăngsnhững lời bình phẩm và tiếngs]ười của mấysđứa con gái. Từng lời một, mỗi lần nhớ lại mỗi lần tê điếng.

May thay tuổi trẻ chóng quên dễ nguôi. Bản thân tôi dần lại hồn, còn mấysđứa con gáisđósthìs]ưsxử vớistôishoànstoànsnhưsthể làs]húngs]hư[stừng bao giờ nghĩsrất cay và nói rất chua về tôi. Thêm nữ[vsnhưsmột niềm chia sẻ, một nỗi an ủi, tôi nhớ rằng sáng hôm ấy không chỉ riêng thằngstôisđược bọns]onsgáis]ânsđongsmàs]ònsmấy thằng nữa. Và tất cả những thằngsđós]ũngsvề một góc lớp với tôi, ngồi trên tôi, ngồi cạnh tôi.

Vả ]hăngvs^ùsrất nhục rất bẽ, tôi không uất không oán các cô bạn, trái lại. Thật tình là thế, nhờ nghe lỏmsđược cuộc luận bàn quái ác của họvsmàstôisđãs]ósthể phần nào hãms]áisđàstrượt dốc của mình lạitsMànssươngsđặc sệtsđầusó]sđãsloãngsr[tsTâmstrís\ớt bấn loạn, trở nênsngănsnắpshơnvs^ànhsđược nhiều chỗ hơns]hos\àisvở. Cả trứng cá trên mặt nữ[s]ũngsđỡ tràn lan.

Và thậms]hívsđôiskhivstự ^ưngvshoànstoànskhôngs]hủ tâm, tôi lẳng lặngsđể mắt nhìn đáms\ạn trai ngồi cùng góc lớp với mình bằng cái nhìn của mấysđứa bạn gái ấy. Tôi thấy mà sợ. Bọns]onsgáisđãsnóis]hẳng ngoa tý nào. Không biếtslàsýsnghĩ trongsđầu mấy thằng bạnstôis]ósquásđángsnhưsở trongsđầustôiskhôngvsnhưngs\ề ngoàisthìs]húngs]ũngsnhưstôivsđều ít nhiều khớp với miêu tả của bọns]onsgáitsTháisđộ, cử chỉvsđiệu bộ, cái nhìn, giọng nói, vụng về, lóng ngóng, lộc ngộ]vsvàsđềusnhưs]ósmột cái gì đấy kỳ cục và vụng trộm.

Thằng Hiệps�sứt�sngồi ở \ànstrênstôisqu[ishàmslú]snàos]ũngsthường trực ngáp. Nó có thể gà gật ngủ ngồi suốtsnăms tiết học. Khi không ngủ thìsnós léns lútsđọc truyện hoặc vẽ nhăngsnhíttsToànsnhững hình bậy bạ, vẽ lên mặt bàn, vẽ ra sau vở. Nhiều



http

://da

ta4u

.com

.vn/

nhất là nó vẽ lên giấy nháp, rồi chuyền tay cho bọns]onstr[is\ànstrêns\àns^ưới xem, đánhsgiásvàsvẽ thêm thắtsvàotsSá]hsđọc trộm trong lớps]ũngs luôns làs từ thằng Hiệp chuyềnsđitsQu[ysvòngsqu[s\ọns]onstr[is]á]s\àntsCũngstoànslàsnhữngs�truyện ái tình�shoặ]sướt át ngớ ngẩn, hoặc hết sức là nhem nhuốc và khả ố.

Nếu bị tóm quả t[ngsđ[ngs]húismũisvàos\[s]áisđồ tệ mạt ấysthìsđừng nói hạnh kiểm với lại thi cử, mà phải ra khỏi lớp, bán xới khỏis trường, chấm hếtsđời học trò là cái chắ]tsNhưngs\ọn chúng tôi vẫn liềuslĩnhsđọc và vẫns]ósđứ[sđọc ngay trong giờ học. Vậy mà lạvs]hư[s]ósđứa nào bị phát giác.

Chỉ có tôi, một lần, suýt nữ[sthìsxongsđời.

Đấy thực sự làs�tá]sphẩm�srá]srưởi nhất trong số tất cả những mớ nhuôm nhoam ô dề mà bọn lộc ngộc mới lớn chúng tôi đãsluâns]huyển cho nhau. Không phải sách in mà là một quyển vở. Chữ viếtst[yvslistisnhưngsnắn nót, mực tím, dày kín cả gầnstrămstrang giấy.

Thự]sr[stôis]hư[s]ầmsđến cái củ[sđótsNósvẫnsđ[ngstrongslượtsđọc của thằng Toàn ngồi kế mộts\ênstôitsChư[skhisnàostôi thấysToànsnhưsthếvsnósđọc ngốn ngấu và hoàn toàn mất tự chủ, rất lộ liễu. Từ tiếtsđầu tới tiết cuối, cả giờ r[s]hơivs]ả phút giải lao, Toàn cắm mặt vào cuốn vở ^úistrongsngăns\àntsNósđọc mà tay run, mặtsmàysđỏ rịm, mồ hôi mồ kê. Sự bấn loạn thấy rõ ấy khiến tôi chộn rộn theo, không nhịnsđược, cứ nghiêngsđầuss[ngsToànsđọ]sghétsVàs]ũngstoátsmồ hôivs]ũngsmất hết sự cẩn trọng. Lúc đóvssắp hết tiết cuối. Từ bục giảng, thầysgiáosđãsđisxuống gần cuối lán rồi, hai thằng chúng tôi mới giật mình, thẳngsngười lên, ngồi ngay ngắnvsđổi nét mặt, ra vẻ ]hăms]hútsTưởng chắc bị lật tẩy, vậy mà lạ thay, thầy chẳng thấy gì. Chẳngs]ănsvặn gì cả tôi cả Toàn. Hú hồn, mừng húm.

Không ngờvsđạp xe về tới nhà thì tôi gặpsToànsđ[ngsđợi ở cửa, nó bảous�Màysđư[slại tao quyển truyện, t[osđọc nốt hai trang cuối cho xong rồism[isđếnslượtsmàytsMàsđừng ]ósđọc ở lớp nữa. Hôm nay hút chết, sợ quá�tsTôissữngsngườivsđánhsđổ xe. Thì ra, Toàn đãsnh[nhst[ystống cái nợ đóss[ngsngăns\ànstôisvàs]ứ thế thằng ngốc ấy mặc nhiên là trách nhiệmsđãsvề tôi.

Hốt hoảngstôisđạp xe quay lạislántsNhưngsđãsmuộn, bọn kíp chiều, lớps10Cvsđãsvàostiếtsđầu. Biếtslàsđãsvôsphươngvstrời sập xuốngsđầu rồi, tôi vẫn cứ đànhslo[nhsqu[nhsở gầnslántsNhưngsmấy lần giờ giải lao, giờ r[s]hơivs]ũngskhôngs]ả gan xộc vào. Phảisđợi bọn 10 C tan họ]sđược một lúc lâu, tin chắc trong lán không còn ai mới dám.

Nhưngvsvẫn còn mộtsngười ở trong lớp họ]sđãsvắng ngắt. Lại ngồisđúngs]hỗ của tôi, góc bàn cuốislántsĐường cùng rồi, không thể rútsluivstôisđànhs\ước tới. Mộtsđứa con gái. Và tôi biết nó, cái Thủy, nhà cùng phốts�Bạn quên gì phảiskhôngx�vsnóshỏits�Ừ�vstôisđápvs�quyển truyện…sàvsquyển vở, trong hộ]s\ànsđúngs]hỗ này…sBắtsđược à? Bắtsđược thìs]hosxinsđi�t



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Thủy lấy từ trong túi dết ra cái quyển vở khốn kiếp ấyts�Mìnhsnánslạisđể đư[stận tay bạn, sợ nhỡ [isngười ta cầm phải rồi nộp các thầy thì khốn�tsKhôngs^ámstinsvàosmắt mình, tôi muốn hét lên vì mừng rỡ. Thoát nạn rồi.

Lúngs\úngs]ámsơnvstôisvố lấy quyển vở, vù ra khỏi lớp, cuống cuồngsphóngsx_sđạp về nhàsnhưs\ị m[sđuổi.

* * *

Thây kệ thằng Toàn thằng Hiệp rồi sẽ rủa xả gì mình, tôi tốngsng[ys]áis�tá]sphẩm�schó chết ấy vào bếp lử[tsNhưngs]hosđến tận sáng hôm sau vẫns]ònstimsđập chân run, vẫn còn rợn cả ngườiskhisnghĩsđến cái họ[stàysđìnhs]hỉ chút xíu nữa là chuốc phải.

Tôis]ũngsvôs]ùngslàs\iếtsơnsThủy. Và mất mấy hôm liền tôi cứ \ănskhoănsnghĩsmãislàms]á]hsnàosđể bày tỏ được sự biếtsơnsấy.

Còns]hư[s\iết làm thế nào thì một buổi sáng, vừ[sđến lớp, ngồi vào chỗ, tôi thấy trongsngăns\àns]ủa mình có một cuốnssá]htsNósđược phong kín trong lớp giấy báo và chằng kỹ lại bằng dây thun buộc tóc. Bên ngoài ghim mẩu giấy gấpstưtsRất ngắnts�Từ ràysđừngsđọc nhảm nữa. Mình cho bạnsmượn cuốn này. Mang về nhà hẵngsđọ]tsĐừng cho ai biếttsĐọ]sxongvsđể lại chỗ đâytsRồi mình lạis]hosmượn cuốnskhá]�tsRõslàsThủy viếts]hostôivsnhưngskínsđáovs]hỉ mình với bạn.

Tôi dúi vội cuốn sách vào cặp. Cả buổi học cố khôngsnghĩsđếnsnósmàskhôngsđược. Vừa sợ, vừa tò mò. Tò mò về cuốn sách, ngỡ ngàng về ngườis]hosmượn sách.

Thủy vốn cùng lớp với tôi từ cấpsh[ivsmãisđếnsđầu lớpsmười mới tách ra, tôi 10A, Thủys10CtsNhàs]ũngskhásgầnsnh[uvsđầu phố giữa phố. Song chỉ vậy thôi, chẳng phải chỗ bạn bè. Phầnsvìstôislàs]ons]áisgi[sđìnhs]áns\ộ. Còn Thủysthìs]onsnhàstưssảnvsmàstưssản phảnsđộng, ông bố đãsmấy lần phảisđistập trung cải tạo. Phần vì từ cuối cấp hai, là khisđãstươngsđối lớn, Thủy rấtskhôngsđược tập thể ư[tsChẳng bởi một lý do rõ ràng nào, càng ngày Thủy càng hay bị mọisngườisđể ý chê bai. Thoạtsnhìnslàsngườist[sđãsthấy ở Thủys]ós]áisgìsđóskhôngsrõslàs]áisgìvs làslạ khang khác không y hệt mọisngười. Cá]hsđể tó]vs]á]hsănsmặc chẳng khác ai mà vẫnsnhưs]óshàmsmột sự diêm dúa thầm lén. Da dẻ trắng trẻo mềm dịuts Cá]hs nóivs ^ángs đis đều bị nhận ra là thiếu khiêm nhường. Hết lớp tám tất cả ]húngstôisđềusđãsvàosĐoànvsriêngsThủy vẫn cứ mãi là chân bạch vệ.

Tập thể thế nào thì tôi thế nấy. Mọisngười không thân với Thủysthìstôis]ũngskhôngsthân. Nói chung, chúng tôi chẳng có can cớ gìsđể mà phải mật thiết. Bây giờ lại mỗi đứa mỗi lớp càng khó gần. Vậy mà, Thủy lạisđãshết sức tử tế vớistôisnhưsthế, là vì sao? Một sự thân tình hết sức là kỳ lạ, bởisvìs]ũngslàsmột sự thânstìnhsđầy liềuslĩnht

Cuốnssá]hsđầu tiên Thủys]hostôismượn là cuốn NhữngsNgàysThơsẤu củ[snhàsvănsNguyên Hồng. Tôi biếts ôngsnàys làsnhàs vănsđươngs thời hiệnsđại Xã hội Chủ nghĩ[vsnhưngs]ụ thể cuốn sách ấy thì tôi lại thấys làsđược xuất bản từ tậnsnăms1938vs thời Pháp thuộ]tsNghĩ[slàvs^ùss[os]ũngsloại sách mà tôi và Thủyskhôngsđượ]sphépsđọc.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

�Thầy tôi làm cai ngục, mẹ tôi con nhà buôn bán�tsSờ sợvs^ướisánhsđènskhuy[vstôisgiở tr[ngs đầu. Cuốn sách khổ nhỏvs khôngs ^àyvs đượ]s đóngs thêms \ì[s ]ứng, gáy da. Các tr[ngsđãsngả màuslású[vsnhưngstinhstươmvskiểu chữ rấtsđẹp và khác lạ so với những sá]hstôisthường thấy. Và khác lạ nhất là nhữngsgìsđược viếtsnênts�Hai thân phụ tôi lấy

nhau không phải vì quen biết nhauslâusvàsthươngsyêusnhau…� Tôisđọc cuốn cách ấy chậm rãi, thấm thía, trong ba ngày.

Theo lời dặn, tôi mang cuốnssá]hsđến lớpsvàsđể lạistrongsngăns\àntsCũngstínhsviết mộtslásthưsđôis^òngsgửiskèmstrongssá]hvsnhưngsngần ngại, tôi chẳng viết.

Sáng hôm sau, giốngsnhưslầnstrướ]vs trongsngăns\àns]ủa tôi lại có một cuốn sách bọc kín trong giấys\áovsnhưngskhôngs]ósthưtsĐấy là cuốn Vỡ Đês]ủ[snhàsvănsVũsTrọng Phụng.

Cũngs \ì[s ]ứngs gáys ^[vs ]ũngs năms xuất bảnvs ]ũngs kiểu chữ in thời Pháp thuộc. Nhưngs^ữ dội, choáng váng. Cộm lên những tình tiết, những chi tiết khiến tôi xây xẩmtsĐâysthìsđãsrõsràngslàs�sá]hs]ấm�srồi, một tuần liềnstôisđãsđọc với niếm xúc cảm ^ângslênsđến ngạt thở, với niềm thán phục, và cả với nỗi lo sợ bị cha mẹ bắt gặp. Tôi ]ũngsđãsm[ngstrả cuốn sách trong nỗi lo sợtsĐể cuốnssá]hstrongsngăns\ànvsngồi chờ qua buổistrư[vs]hosđến tận khi nhìn thấy chắc chắn Thủysđãsvàosđến cửa lớp, tôi mới rời khỏi chỗ để ra về. Mà kỳ quặc hết sức, chúng tôi không nói gì với nhau, không cả nhìn nhau nữ[tsĐislướt qua nhau.

Hôm s[ustôisđến lớp thật sớmvstrước cả đứa trực nhật. Lần này Thủys]hostôismượn cuốn tiểu thuyếtsĐoạn Tuyệt in từ năms1934s]ủ[snhàsvănsNhất Linh. Một tên tuổỉ lạ lẫm, tuy nhiên từng có một lầnsnàosđóstôisđãsthoángsngh_sthầy dạysvănsnhắ]sđến và hìnhsnhưsthầy có nói rằng ông ta là một tay lãnh tụ Quố]sDânsđảng.

Mãi mãi tôi không bao giờ tự cắtsnghĩ[snổi vì sao mà hồisđóstôisvàsThủy lại phảisnhưsthế với nhau. Vì sao chúng tôi không trực tiếp trao sách vào tay nhau? Những cuốn sách cấm mà Thủysđể lại cho tôi trong ngăns\ànvsqu[ssuốt mộtsđêmvsluôns]ósnguys]ơsbị [isđósphátshiệnsr[tsNghĩsmàsphátssợ. Chúng tôi sẽ trả lời ra làm sao và sẽ ra sao nếu bị phátsgiá]s làsđ[ngsđọc những HồnsBướmsMơsTiênvsBỉ Vỏ, Sợi Tóc, Vang Bóng Một Thời, Lầm Than, Số Đỏ, Kỹ Nghệ LấysTâyvsLàmsĐĩ… và thậm chí, Lục Xì?

Không theo một trình tự nào, không có sự sàng lọc nào hết. Chắ]s làs trongs ]ănsphòng áp mái củ[sgi[sđìnhsThủy, sách không bày trên giá mà xếps trongsrươngtsVàsThủy cứ lầnslượt lấysr[sđể phục vụ tôi. Không phải cuốnsnàostôis]ũngsthí]hvsnhưngsđọc tất. Cuốn không thấysh[ysthìsđọc một buổi, thấysh[ysthìs]óskhisđọc nhấm nháp cả tuần.

Suốt học kỳ hai lớpsmười, tôi vừa học hành và chuẩn bị thi vừa mải mê với luồng sách của Thủy. Hết cuốn này sang cuốnskhá]sđược Thủy bí mật chuyển cho tôi qua ngăns\àntsNhững tác phẩmsvănshọ]sđãshết thời ấy mặ]s^ùsđầy rẫy những sự cấm kỵ lạisđãsgiúpstôisgạnsđục tâm hồn mình. Nhữngs]ơns]uống náo dục tình, nhữngsýsnghĩs



http

://da

ta4u

.com

.vn/

suysđồi ngày một bớtsđistrongstôitsNhờ rất nhiềusvàos]á]snhàsvănstiền chiến lỗi thời, tôis\ước vàosđời một cách bình thảnsnhưs\[osngười trai trẻ khác.

NhưngstôisvàsThủy thì vẫn cứ thế. Vẫn chỉ là những cuốn sách chuyển cho nhau qu[sngăns\àntsKhôngsgần lạisđượ]svàosnh[ushơntsKhôngsmột bứ]sthưtsKhôngsmột lời. Không cả nhìn nhau.

Lần cuối cùng tôi nhìn thấy Thủy là vào một buổistrư[strờisđột ngột nổis^ôngtsĐ[ngstrênsđường từ trường trở về nhà, tôi và mấysđứa bạn cùng lớp dạtsvàosnúps^ưới một máishiêntsMư[sàsàsnhưsthá]sđổ, càng lúc càng to. Chỉ phút chố]sđường phố đãsngập nước. Từ bếnstàusđiện, Thủysđội mư[s]hạy tới. Dọc phố Cầu Giấy có bao nhiêu chỗ trú nhưngsphảisđúngsđếnsnơistôisđ[ngsđứng cô mớistránhsvàotsNgườis]ôsướtsthướt. Vải áo dính sát bó rít lấy mình mẩy. Tóc xổ xõ[vsrãsrượi. Thủysđứng dự[svàostườngtsĐư[st[ysvuốtsnước trên mặttsChư[s\[osgiờ chúng tôi ở kề nh[usđến thế. Tôi biết là Thủy muốn nóisgìsđấy với mình.

Nhưngsvìs]ònsnhiềusngười khác ở đấy nên tôi lảng, chỉ nhìn phớtslênsngười Thủy rồi ngoảnhsng[ysđivsngósvơsvẩnsr[sngoàismư[tsNhưslàs]hẳng quen biết. Chợt một tiếng sét xé thinh không, nhoàng lửa quắc sáng dựngsđứngs đất trời trong khoảnh khắc. Lẳng lặng Thủy rời chỗ trúvsđisvàosmànsmư[tsChẳng ai gọi cô lại cả, cả tôis]ũngskhôngtsTôi chỉ ngâysngười nhìn theo, sững sờ. Nhữngsnămss[usnàysmỗi khi nhớ về thuở đóvsýsnghĩsthường rọi cho tôi thấy lại một lần nữa, rồi một lần nữa chính cảnhstượng ấy. Thủysđisx[s^ầnvsxiêusxiêustrongsmànsmư[slấp trời. Cô rẽ ở góc phố, khuấtsđivst[ns\iến nhưsmột hạtsmư[s\ị vùi giữa biểnsmư[tsTrongshồistưởng của tôi, thời niên thiếu chỉ còn nốtsđượ]sđếnsngàyshômsđósthìslụi hẳn, buồn thảmsvàsvĩnhsviễnsqu[sđis]ùngsvới buổistrư[susuất chìm lịms^ướismư[sấy.

Cuốn sách cuối cùng Thủys]hostôismượn không phải là tiểu thuyết mà là tậps�MáusCuồng và HồnsĐiên�s]ủa Hàn Mặc TửtsTôisđọ]s]hư[s^ứtsnêns]hư[skịpsđể tậpsthơsđiênsấysvàosngăns\àn chung củ[sh[isđứa.

Bom trúng thẳng vào lán học của chúng tôi ngay sau buổistrư[smư[sgióstôisvàsThủy gặpsnh[us^ướismáishiêntsTrư[sấy, tôi lớps10sAsđãst[nshọc. Còn Thủy thì 10C kíp học buổi chiều. Non nửa lớp 10C bị vùi lấpvsnhưngs]hỉ một mình Thủy không hồi lạisđược.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Bội phản

Thảosđẹpsh[yskhôngsđẹpvsđànsôngs^ọc phố không ra miệng bình phẩm, ít nhất

làsriêngstôis]hư[stừng nghe thấy một lờisnàosnhưsvậy từ họ. Tôi chỉ thấy họ nhìn chị. Nhữngst[yssĩsîện cao, thiên về đứngsđắn, tất nhiên không nhìn, tránh nhìnvsnhưngschỉ cần kém mự]s thướ]sđismộts týs thìskhôngs làmss[os ]ưỡng mắtsđược, không tài gì thấy Thảo lại có thể nhịn nhìn.

Thị hiếusnhưs thế thật là không công bằng. Ở phố này, là giai nhân, thiếts tưởng trước nhấtsngười ta phải chấm chị Diễmsho[skhôistrường Ngoại ngữ, kế nữ[sthìsnhưslàschị Bí]hs\á]ssĩvs]hị Hoa diễn viên múa, hay là chị Thúy bán bách hóa, rồi chị Lan, chị Đàovs]hị Hậu, nhiều. Tại sao lại là Thảo?

Tôi thì lẽ ^ĩsnhiênslàstôis\iết Thảovsnhưngslàs\iết thế thôi chứ thực ra chẳng quen biếtsgìtsCũng khó có thể xem nhau là láng giềng, mặc dù chung số nhà. Hồisđós]h[stôistiêu chuẩnsTônsĐản, cùng với ông Lâm, cán bộ đồng cỡvsh[isgi[sđìnhsđược trên cho hưởng trọn diện tích ngôi nhà chính, một biệt thự Tây hai tầng kiểu cách. Chúng tôi dùng cổng lớn mặt phốtsCònsgi[sđìnhsThảosvàsnămshộ nữa thì sống ở dãy nhà phụ sân sau, họ thườngsđis lối cửa ngách thông ra ngõ hẻmtsĐời sống của nhữngs�người sân s[u�sấy chẳngskhá]snàosnhưslàsmặt trái của ngôi biệt thự. Chỗ chui ra chui vào của cả sáusgi[sđìnhsđều chật chội khổ sở, già trẻ lớns\ésđóngshộp. Tất cả nấusnướng cùng một khoang bếp, tắm táp cùng một hố]stườngvsphơisphóngvshítsthởvsđấu hót, cãi cọ, chuyện gẫu, nuôi lợn, nuôi gà tất cả trong cùng một khoảnh sân tù hãm. Tất cả đều nghèo túng. Tất cả đềusđầu tắt mặt tối.

Chúngstôisthìskhá]tsNhưstôivstừ \ésđãsđược cha mẹ cho ở phòng riêng. Anh tôi, chị tôis]ũngsthế, mỗisngười mỗi phòng, tự mà bày biện, tự mà sắp xếp, tung tẩy tự do, một mình thoải mái.

Phòng tôi, ban công trông xuống sân sau. Từ ban công cúi nhìn, mắt chạm ngay cánh cửa liếps]ănshộ gi[sđìnhsThảo, mộts]ăns\uồngshũsnútskhôngs]ửa sổvsngàysxư[slàscái gara. Nhà họ n_osngười, chỉ hai bố con. Bà mẹ mấtsđãstừ nhiềusnămstrước. Ông bố lệt bệtsđ[usốmvs thường xuyên liệtsgiườngtsĐượ]sh[isngười anh thì một tử trận một đ[ngsở tù. Sinh kế trong nhà cậy cả vào Thảo. Học hành dang dở chẳng có nghề gì, Thảosđisđêmsvề hômsđắpsđổisđủ nghề. Nghe nói toàn những nghề rất mạt với rặt là những cái lối kiếm tiền không biết nhục. Các bà các chị ở sân sau những khi quần tụ trong bếp hay rồng rắn chầu chự]s\êns]áismáysnước giỏ giọt vẫnsư[skhới những tai tiếng của Thảosr[slàmsđầu câu chuyện. Sống ở trên lầuvs^ùs]ós\uôngskínsrèmsvàsđóngschặt cửa sổvs]húngstôis]ũngskhôngsthể tuyệtsđối bỏ ngoài tai tất tật những mớ lao xao hắt lên từ cuộc chungsđụng nghèo khó ở ^ưới sân.

Nhưngs]ũngslàslángsmángs\iết vậy chứ những mảnhsđời sân sau ấy chẳng bận tới tôi. NếusnhưsriêngsThảosđãs]ósthể phần nào khiếnstôisđể ýsthìs]ũngs]hỉ vì là hồisđóstôis



http

://da

ta4u

.com

.vn/

cứ mãi lấy làm lạ về cái nhìn của những thằng bạn và những ôngs[nhstrongsphường. Tôi tin thẩm mỹ của mình không khờ khạovstôis]ũngs\iếtsnhìnsnhưs[is]hứ chẳng lẽ lại khôngvsnhưngstôis]hịu không thấysđược ở Thảos]ósgìsđángsh[mshố. Trong cuộc trần ai kiếm sống Thảo hoàn toàn chìm lặn giữ[s \[os người, chẳng một nét nào nổi bật, chẳng thể ănsđứtsđược ai, nhất là ở mộtsđịa bàn dồi dào sự xinhstươisnhưskhusphố của chúng tôi. Những lúc này lúc khác gặp Thảo, ở cổng nhà, ở trong sân, ở ngoàisđường, thường là tôi giả tảng chẳng thấy, lờ đivs]ùngslắmsthìs]ũngs]hỉ chiếu lệ đôisba lờisgìsđóstrốngskhôngsr[sđiều chào hỏi.

Sướng thân tọ[shưởng phúc ấmsgi[s đìnhtsĐầu óc tôi nhẹ nhõmvs tâms tưs tôis sạch bong, không khi nào phảishoàishơisnghĩsnàysnghĩsnọ cái gì hết. Cả với nhữngsngười thân yêu ruột thịtstôis]ũngs\àngsqu[nshuống hồ với một thân phận mù mờ sống chìm khuấtsméss[usnhàsnhưsThảo.

Vậy mà rồi rốt cuộc chính là vì Thảosnênsvàosmù[shèsnămsđóvsnămstôismười bảy tuổivstôisđãslẳng lặng bội phảnsngười chị gái của mình, và rồiss[usđấy, lại vẫn vì Thảo, tôi phản bội tiếp cả người anh trai. Đến bây giờ, khi cái uẩnskhú]sgi[sđìnhsấy bị lộ ra, mặ]s ^ùs đãs \[os năms trời trôi qua, mọi sự đãs [ns \àivs [nhs tr[is tôis vàs ]hị gái tôi vẫn không tha thứ, anh chị tôi từ mặt tôi.

Chosđến tận bây giờ, trong ký ức tôi, ký ức mộtsđời sống mờ nhạtvsthôngsthường, không hề biết tới những xáo trộn, không chịus lướngsvướng với ai một chút nợ lòng nào, vẫn cứ còn thỉnh thoảng phảng phất hiện lên hình bóng của Thảo và hiện lên hình bóng củ[smù[shèsnămsấy, một mùa hè râm ran tiếng ve sầu, mộtsmù[shèsđãsx[slắ]sx[slơstừ tận nhữngsnămsnảosnămsnàot

* * *

Mù[shèsnămsấy, chị tôisđislấy chồng. Chị không hề h[yvsnhưngstôisthìstôis\iết, biết tỏng từ trước lễ ]ưới một vụngslénstàysđìnhs]ủa ông anh rể: song song với yêu chị tôi, anh còn cặp với mộtsngườisđàns\àskhá]tsKhuất tất khó tha đós]ủa anh chính tôi bắt quả tang. Chính tôi dự vào cuộ]svâyslù[sđêmsấy ở Bách Thảo. Và mặ]s^ùs]hư[sphải là đãstómsđượ]srànhsrànhstr[istrênsgáis^ướivsnhưngs]ũngsgầnsnhưsvậy.

Trai gái thời nay nghe kể về nhữngs�vụ việ]�skhóstinsthời ấy hẳn phải lấy làm buồn ]ười lắmvsnhưngsvàosthời chúng tôi những chuyệnsnhưsthế chẳng có gì là buồns]ười.

Thật ra thì thời nào Hà Nội củ[s]húngst[s]ũngslàsthànhsphố củ[stìnhsyêutsXư[sh[ysnay chẳng bao giờ là không nhan nhản nhữngsđôislứ[sđ[ngs^ậps^ìutsCósđiều, thời hiện đại bây giờ người ta luyến ái nhau một cách vừa thoải mái thoáng rộng lại vừa kín đáotsKhôngs ]ần phải là hạngs ]onsnhàsngườis t[s ]ũngs ]ós thể có phòng riêng. Không phòngs riêngs thìs ngăns riêngvs những góc nhỏ xinh xinh ấms]úngsđể tưs tìnhtsNhưngstrướ]ski[s thìskhá]tsTrước ki[sng[ystrongsnhàsmìnhsngườis t[s]ũngs]hẳngsđàosđâusr[smột góc cỏn con cho riêng mình. Các mối tình vì thế phảishướng ngoại, gầnsgũisnh[usở bên ngoài bốn bứ]stường. Bởi vậy mà lại có vẻ nườmsnượp, có vẻ lộ liễushơnshẳn thời hôm nay. Hồisđóvsđôisnàoshơis]hậm chân thì chỉ mớisđầu tốisđãs]hẳng hòng gì kiếm



http

://da

ta4u

.com

.vn/

nổi trong công viên một ghế đás]ònsrỗi. Trong những góc thật khuất, mỗis\ăngsghế thậm chí có thể ]ósđến hai cặpsđồng sở hữu. Không còn ghế, thiên hạ kê dép ngồi phệt, san sát, ngổn ngang, kín nghịt mọi bãi cỏ. Mùa hè, các công viên nộisthànhsđều quá tảivsngườist[sđànhsđư[snh[uss[ngstận mạn tốisđ_ns\ênski[shồ Tây, bãi Tứ LiênvsđêsNhậtsTântsNgười ta lần vào cả trongsvùngsđổ nátsqu[nhsnhàsmáysđiện Yên Phụ. Lắm đôisgầnsnhưs\ạ chỗ nàos]ũngsxongsmiễn tôi tốivsvăng vắng và kin kín một chút. Các chàng các nàng mê mẩn quên giờ giấc, quên lời thầy mẹ dặn dò, quên những bất trắc lúc canh khuya, quên cả chuyện có thể gặps]húngstôisđistuần.

Anh rể tươngsl[is]ủ[stôisđãsgặp phải chính một rắc rốisnhưsthế đêmsấy. Mộtsđêmskhôngstrăngss[otsNử[sđêmsvề sáng lại mấtsđiện, Bách Thảo um tùm cây cối tối mịt mùng. Tôi cùng mấy anh em trong tổ dân phòng khối phố rẽ vàosđóskiểmstr[sđột xuất giấy tờ củ[s]á]sđôitsBốn bề tốis]âmsnhưngstinhsmắt chúng tôi vẫn lập tức phát hiện thấy từ bên hồ ]ósngườisđ[ngs^ắtsx_s\ăngsnh[nhsqu[s\ãis ]ỏts �Đứng lại! Dân phòng đâyy�tsNgười kia lao vụt cái xe ra khỏi vệ cỏ, phóc lên yên và cuống cuồngsđạp phóng đitsChúngstôisrầm rộ đuổi theo. Chiếc xe nọ thục mạng phi trên lối nhỏ ven hồ và vùn vụt ngoặt gấp vào khú]squ[nhs^ưới chân núi Nùng, mất hút. Những luồngssángsđènspin rọi với theo cho thấy kẻ trên xe tháo thân có một mình. Bực tức, chúng tôi xấn tới chỗ màs\[nsnãysgãsđósđãs^ắt xe chạysr[tsÁnhsđèns]hâuslại chiếu sáng vạt cỏ bên một gốc xà cừ. Vẫn còn một chiế]sx_sđạp và vẫn còn mộtsngười bị rớt lạisđótsMột ả. Ả đứng xo[ys lưngslại những luồngssángsđènspintsCós lẽ do quá hoảng, ríu chân nên cô nàng không chạysđược, tay dắt xe mà không dắtsđisnổits�Tuột xích hảx�vs[nhstổ trưởng dân phòng lên tiếng. Ả nọ làm thinh. Tổ trưởngs]áuus �Đừngs]ósmàslơs tơsmơsgiả câm giả điế]snháy�tsAnhsnạtus�ĐêmshômsmòsvàosđâyslàmsgìxsQu[ysđâysx_ms]áismặt nào! Giấy tờ đâuxsCôslàs[ix�t

Là Thảo. Buông tay khỏi chiếc xe, Thảosxo[ysngười lại, ngẩngsđầu lên.

Lànstó]snhưssóngvsxõ[sxuống. Cái áo cánh nửa hàng cúc không cài. Tất cả những luồngssángsnhưsnínsthởvsnhưsngâyshết ra, mãi rồi mới loạc choạc chiếu tảnsđits�Tưởng [iy�vstổ trưởng của chúng tôi nói, thở dài. Anh rọisđènsr[sđằng sau Thảo, soi lên chiếc x_sđạp vừ[sđổ ngả vào thân cây. Im lặng một lát, anh nói, nhát gừng, giọng rất khàn: �X_s]ôvsnósvồ. Xe nó, nó khóa trái, ôm chìa chạy mấts^ép…sCáisthằngsđósthằng nào thế, sao thằngsđểu thằng hèn thế màs]ũngsth_ox�tsNhưngs]hỉ hỏi vậy thôi, chẳng hỏi gìsthêmvs[nhsqu[yslưngs\ỏ đitsMọiskhivstrường hợp nhưsthế nàyvsđốistượng phải bị điệu về trụ sở ^ânsphòngsđể lập biên bản. Sẽ không có chuyệnsnhusnhơtsVậy mà trận này với Thảo, chẳng hiểu tại làm sao mọisngười rấtsnươngst[ytsChẳngs]ănsvặn gì, chẳng tra xét gì cả, anh em trong tổ im ắng rút theo tổ trưởng. Mỗi mình tôi nán lại.

Kỳ cạch tôi dùng dao nhíp cậy khóa chiế]sx_tsBánhstrước cái khóa dây, bánh sau khó[s]àngs]u[vsđều không có chìa. Thảo im lặngsđứngs\ênssoisđèns]hostôitsS[usthoángschốc sửng sốts\[nsđầuvstôisđãsm[us]hóngsnguội hết kinh ngạc, dù sự thể thật quá khó tin. Chiếc xe Mi-pha bị lẳng lạisđâyslàs]ủa Hằng, chị gái tôi. Chị Hằng vẫnsthườngsđổi x_s]hos[nhsQuânvsđể anh ấy diện, còn chị, chị ư[s]áisThống Nhất cà tàng của anh. Ban



http

://da

ta4u

.com

.vn/

nãy, khi những vệtsđènspinsrọisrượtsth_ost[ysđànsôngvssoistrúngslưngstrúng gáy y, tôi đãsngờ ngợ. Quả nhiênvsđí]hsthị, là anh Quân. Chỉ tuần sau thôi là anh ấy với chị tôi tổ

chức, thiếp mờisđãsinsxongvsmấy bữ[sn[ystôisđ[ngs]ósnhiệm vụ đisrải.

Tôi ném thia lia hai cái khóa khốn nạn ra thật xa trên mặt hồ. Vừ[skhisđènsđãs]ạn pin. Trong Bách Thảos^òngsđiện vẫns]hư[shồi. Thảo không nhìn thấy mặt tôi, có lẽ chẳng biết tôi là ai, mà chị ]ũngs]hả hỏi, chẳngsnóisnăngsgìvs]hẳng cả ]ámsơnsnữ[tsĐónslấysghisđôngstừ t[ystôivsnhưngssuýtsthìs]hị làmsđổ x_tsHươngsho[ssữa về khuya gần nhưssánh lại, ngào ngạt, bứt rứt trong không khí. Ở vòm lá bên trên chúng tôi, một con ve sầu lên tiếng muộn màng vào lúc nử[sđêmtsTrongs\óngstối, tôi chỉ thấysđược Thảo trắng trắng mờ mờvsgươngsmặt, cánh tay, bờ vai.

Thực tình tôi không biết là tại làm sao mà lúc ấy mình lạisnhưs thế. Bỗng nhiên, hoàn toàn bất ngờ vớis]hínhsmìnhvstôisđư[st[yslênsngực Thảo, và rất run, những ngón tay tôi lụng vụng, lóng ngóng, rờ tìm, cài lạisđược một, rồi hai cái cúc áo. Thảosđư[st[yslên gỡ nhẹ t[ystôitsNg[yslú]sđóstrongsBá]hsThảosđènssángstrở lạivsnhưngs]hỗ chúng tôi đứng vì rất khuấtsnênsánhsđènskhôngsrọisvàosđược, vẫn tốisđ_nt

* * *

Sự việ]sđêmsấy, có nguyên cả một tổ dân phòng chúng tôi chứng kiếnvs tưởng là nhấtsđịnh sẽ ầm lên, vậy mà chìm hẳn. Chẳng ai bảo ai mọisngườisnhưsthể đồng lòng bao che cho Thảo. Bản thân anh Quân thì lẽ ^ĩsnhiênslàsđãsrất kín miệng, nhất là anh \ìnhstĩnhtsS[usđêmsđóvsđể nghe ngóng, anh chỉ nhãngsr[s]ósđúngsmột hôm thôi không tới. Chị Hằng tôi và cha mẹ tôis]hư[skịp lấy làm lạvstôisđãslại thấy anh mở cổng dắt xe đạp vào nhà. Vẫn chiế]sx_sđạpsĐôngsĐức xanh nõn chuối ấy của chị tôitsTháisđộ của anh rấtsđỗisđàngshoàngvshoànstoànslàsnhưskhôngsvậy. Chẳng phải là anh giả đòtsTínhs[nhsnhưsthế. Dáng vẻ nhũnsnhặnvsănsnóis]ầushò[vsnhưngs[nhsluôns]ósđức tin tuyệt đối vào bản thân mình, một lòng tự tinskínsđáosnhưngs]hắc nịch. Tôi tự hỏi không biếtslàs[nhsđãs\ắtsđầu lòng thòng với Thảo từ khisnàovstrước hay là sau khi quen biết chị Hằng. Chắc là sau, chắc là anh ấy tăm được Thảo nhân những lầnsđến với chị tôi.

Chẳng thể ghét anh ấysđược. Chẳng thể khinhsđược, trái lại. Anh ấy lừa dối chị tôi nhưngs\ùslạis]ũngshiển nhiên là anh yêu chị ấytsYêusđàngshoàngvsyêusminhs\ạch, và đãsyêusliền một mạch nhiềusnămsrồi. Còn chị Hằng thì phảisnóislàsđãsyêushơns]ả yêu. Chị có vẻ nhưs làsmuốn chếtsđisđượ]svìsđược yêu. Lắm khi bắt gặp cái nhìn của chị hướng tới anh, tôi phát sợ. Mộts]áisnhìnsđắmsđuối, van vỉ, chứ[s]h[nslòngsngưỡng mộ, sự trung thành.

Trướ]sngàys]ưới cả tuần chị tôi sốngstrênsmâytsNgàys]ưới chị nhưsngâysđitsLàmss[osmà tôi dám nhẫn tâm nói hở ra một lời nào có thể làm lậtsngược mất của chị cái niềm hạnhsphú]snomsđếnslàsthươngstâmsấy? Không phải chỉ trong những ngày của hôn lễ mà mãi nhiềusnămsvề s[ustôisđãstuyệtsđốiskhôngshésrăngtsTrongs]ưsxử hàng ngày tôi ]ũngsluônsgiữ được vẻ bề ngoài thậtslàs\ìnhsthường với chị. Cả với ông anh rể nữa. Tôi không biết là anh có biết tôi biết khôngsnhưngstôisđãs]ố tỏ r[snhưslàs]hẳng hay biết gì



http

://da

ta4u

.com

.vn/

hết. Sớm thích nghi với vị thế một thằng em vợ, tôi sống thiện chí, không hề nói gì hay làm gì khiếns[nhskhósnghĩtsNg[ys]ả với việc anh về ở rểvstôis]ũngs^ễ ^àngsđồng ý theo mọisngười. Tôi chỉ không chịu chiều ý cha mẹ muốnstôisđổi chỗ nhường cho cặp tânshôns]ănsphòng của tôi rộngshơnt

Nhè ngay cái phòng trông xuống sân sau ấy mà xây tổ ấmvs[isđời lạisnhưsthế bao giờ! Tôi thấy có cái gì thậtsquásđángvsmột cái gì ang ác trong hạnh phúc của anh Quân chị Hằng, trong tiếng họ nói họ ]ười, trong cái cách hai anh chị sau ngàys ]ưới rảo quanh suốtslượt hàng xóm láng giềng, chào hỏi và ra mắttsKhish[isngười gõ cử[s]ănsbuồngsg[r[vstôisđứng ở ban công nhìn xuống. Nghịch cảnh quá thể \ishàitsĐãsthế, vào thămsnhàsThảosđươngskhisôngsthâns]ủa chị bệnh nặng nên cặp mớis]ưới còn tốt bụng tha theo một túi nặng nhữngsđường những sữa với cả một bịch các thứ thuốc bổ. Nhiềusnămss[usnàyskhisvỡ nhẽ mọi sự, chị tôi không uất anh Quân mà uất tôi. Chị hận nhất là cái chuyệnsngàyshômsđóstôisđãsmặc kệ chị bị hố, bàng quan nhìn chị lễ mễ quà cáp tươisróisth_os]hồngsvàosthămsnhàs�]onsđĩ�tsChị bảo sự im lặngsđángssợ ấy của tôi là biểu hiện tốisđ[smột lòng dạ bạc bẽo. Tôi không biết làm sao phân trần. Chị tôi mắng vậys]ũngs]hẳng sai. Dửngs^ưngsơshờ, thản nhiên vô sự, cái tậtsđángskh_nsấy ở tôi hình nhưs ng[ys từ hồis đấys đãs rất trầm trọng. Thế nhưngs tìnhs thật mà nói thì không phải tôi không biếts\ănskhoănslàsgìtsCònsđầys\ănskhoănsnữa là khác.

Tròsđờisđối với tôi quả là quá kỳ lạ. Anh rể tôisrõsràngsđãsmặt thớt phớt tỉnh Thảo, nhẫn tâm thoải mái vui duyên mới ngay kề nhà Thảo vậy mà chẳng hiểus s[os đãschẳng hề kích lên ở chị một mảy may nỗi oán hờn. Âm thầm chị \ưngs\íts]hos[nhvskệ ]hos[nhsđược ung dung mặc sức, không hề có thoáng qua một lời, một cử chỉ, một biểu hiện nào lộ r[slàsđãstừng biết anh. Chị chỉ đãslẳng lặngstránhsđivsnhưsđể khỏi nhìn thấy anh ấy, khỏi trông thấy, nghe thấy sự sungssướng, sự mãn nguyện của anh ấy, của chị tôi. Ban ngày không bao giờ Thảos]ósnhàvssongs]ũngsthườngsxuyênsđisvắng suốt tối, nhiều hôm phải giờ gần sáng mới lần về. Qua những lời bàn tán vọng lên từ ^ưới sân, tôi biết Thảo vừ[sđược nhận vào làm nhân viên hợpsđồng ở Quốc doanh chiếus\óngvssongstôis]ũngs\iết là chẳng một rạp xi nê nào trong thành phố có suất chiếu muộnsđếnsnhưsvậy.

Đêmshèvsmắc màn ngủ ngoài ban công, tôi có thể nghe thấy gầnsnhưstất cả những độngstĩnhs]ủa Thảo, từ lúc vừa lạch xạch dắtsx_sđạp về cho tới tậnskhisđãsngả lưngtsMọi sinh hoạt của Thảovsxá]hsnước, nấus]ơmvsgiặtsgiũvsth[ys]hăns]hiếu và vệ sinh cho ông bố giàsđ[usốmsđều ẩnsvàosđêmtsL_slóivsgiữa canh khuya, cả khu nhà chỉ một mình ]ăns\uồng của chị còn thức, im lìm vệtssángsđènsvẽ hờ theo khe cử[tsĐôist[isđãstrở nên quá nhậy của tôi có thể nghe thấy tiếng cánh cửa liếp củ[s]ăns\uồng gara nhẹ nhàng hé mở, nghe thấy Thảos\ước ra sân. Tôi có thể nghe thấy ở chỗ hố]stường góc cuối sân, sau manh chiếu che buồng tắm chầm chậm tiếngsnước dội, từng gáo nhỏ một, se sẽ.

Từ s[us ]áis đêms ở Bách Thảo, bỗngs^ưngs tôis thànhs r[s nhưs làs ngườis đ[s ]ảm. Một trạng thái từa tự[snhưs]ơnssốt âm ỉ khiến tôi vừ[s\ơsphờ bải hoải, lại vừa chộn rộn bứt



http

://da

ta4u

.com

.vn/

rứt. Vốn chẳngsư[sthí]hsgìslắm phim ảnh mà dạosđấy tôi lạisnăngsđisx_mtsNhưngs]hỉ đến duy nhất rạp Bắ]sĐôs\ênsgậm cầu, một cái rạp hạng bét. Mua vé xong, bao giờ tôi ]ũngsđợi buổi chiếu bắtsđầusđược vài phút mớisvàotsHướng dẫn chỗ ngồi cho khách không phảiskhisnàos]ũngslàsThảovsnhưngstôis]ầu mong là chị và lạ th[ysđãsluônsluônsđượ]snhưsthếts�Xinsquískhá]hsđislối này. Xin hãy thấpsngười xuống�vs]hị nói, thầm thì. Chỉ những dịp ngắn ngủi chẳng nhìn thấy gì ấy, trong bóng tối nóng ngột, rối bời, loang loáng ấyvslàstôisđược nghe Thảo nói vớis]hínhstôisvàsđượ]svàis\ướ]s]hânsđissátskề, gầnsnhưsnépsvàos]hị.

Nỗi niềm thầm lén của tôi cứ mờ mờ mịt mịtsnhưsvậy mãi mãi. Thảo chắc là chẳng hề biếtsđến sự hiện diện của tôi cả trên ban công lẫn trong rạp chiếus\óngtsNhưngvsnhưslàsđể bù lại, tôi luôn nằm mộng thấy Thảo. Thảosthườngsđến với tôi vào quãng trước hừngsđôngtsBuổi sáng, thức dậy, mộtslànshươngsmơshồ nhưslàshươngsthơms]ủa giấ]smơsvẫns]ònsvươngsvấn mãi.

* * *

Nămsấy, sau Tết ta, ông thân của Thảo qu[sđờitsNgười ta bảo rằng ông cụ mấtsđisthậts làsđúngs lú]tsChỉ nán lạis thêms^ăms\ữa nữa là cụ sẽ phải gánh theo xuống mồ trọn vẹnsđiềusnhơsnhục của cô con gái.

Nhưngsmàs]áisđiềusnhơsnhục ấy thực ra là một mối tình. Mối tình của Thảo với Minh, anh trai tôitsĐ[ngslàsnghiêns]ứu sinh ở Liên Xô, Tết ấys[nhsMinhsđượ]sgi[sđìnhstriệu vềvsđể lấy vợ. Cố nhiên không phải là lấy Thảo. Tôi chẳng hiểusđầu cua tai nheo ra làm sao nữa. Hồisđ[ngsở nhàs]hư[sđisûshọc, ông anh tôi tính tình còn khệnhshơnscả tôi, có bao giờ mà anh lạisđể mắtsđến Thảo. Ý trung nhân của anh là chị Diễm, một bóng hồngsthướtsth[vsđo[nstr[ngskiều mỵ vào cỡ nhất cả khu phố. Ông bố của chị cấp ngang thứ trưởng, và chính là do ông thứ trưởng ấy bị đột quị mà anh Minh phải cấp tốc về nước tổ chứ]s]ưới chạy tang.

Chẳng khác nào là một dị bản củ[sđáms]ưới anh Quân chị Hằng, hôn lễ chị Diễm [nhsMinhs]ũngsđãsđịnhsngàyvs]ũngsthiếp mờisđãsgửivsvàs]ũngsthế, phút cuối cùng, lại là Thảo xen vào. Chỉ ]ósđiều là ở dị bảns[nhsđànsôngsđãskhôngs\ỏ của chạy lấysngười, không im lìm chùi xóa nhẵn nhụi dấu vết cuộc dan díu. Có thể là vì mới từ xứ tự do luyến ái trở về nên anh Minh tôi không úp mở gì hết, chẳng chút ý tứ giữ gìn. Vừa ]hânsướt chân ráo về nướ]sđãs\ập liền vào Thảosvàsđãslập tức yêu cuồng lên. Sự bội tình củ[s[nhsm[us]hóngsrànhsrànhsr[strước mắt thiên hạ. Hầu hết nữ pháivsnghĩ[slàsgià nử[s^ưs luận trong phố sôi lên phẫn nộ, cả mẹ tôi nữa, và nhất là chị Hằng tôi. Nhưngs[nhstr[istôivs]onsngười của họ]shànhvsđạoslýsvàskhuônsphépsđãstrở nênsđặc biệt cứngsđầu, ngày một thêm bạt mạng. Sự việc ầmsĩslêns]hỉ tổ giúp anh gạt nhanh mọi do dự. Công nhiên dẹp bỏ đáms]ưới, anh tàn nhẫn cắtsđứt với chị Diễm. Anh gầnsnhưslàsphôstrươngstháisđộ bất tuân phụ mẫu và bất cần thiên hạ. Còn non tháng nữa mới phải quay sang Liên Xô, [nhsđãs^ứt khoát rời khỏi nhà cha mẹ, chuyển tới ở nhờ nhà bạn. Giậnsđiênsngười, song thân tôi tống hết ra cửa mọi thứ của nả và quà cáp anh tải từ bên tây về. Minh liền khuân tất xuống phòng ThảotsTrước lúc bỏ đivsđứng ở cổng,



http

://da

ta4u

.com

.vn/

anh xấ]sxược tuyên bố rằng nếu không vì ngại cho Thảo bị người ta dồnsépsthìs[nhsđãschẳng sá gì mà không vào sống với Thảo một phòng. Chờ bốn chín ngày của ông cụ xongslàs]ưới! - Anh tôi hùng hổ dọa thế. Bấy giờ tuy phải ngả th_osqu[nsđiểm chung của cả nhà, mà thực lòng tôi phục anh tôissátsđất.

Và có vẻ nhưslàs[nhstôisthật chí làm liều. Có vẻ nhưs[nhs]hẳng còn thiết gì bản luận vănsđ[ngs^[ngs^ở ở \ênsNg[tsNgàysnàos[nhs]ũngsvề nhàvsnhưngs]hẳng lên với gia đìnhvs]hỉ cứ buồng Thảo chui vào, ngồis]hơisđến chớm khuya mới tạm biệt. Ngày nào mẹ tôi và chị Hằngs ]ũngs ítsnhất một trận làm dữvsnhưngsMinhsThảo mặc kệ, hoặc đóngs]hặt cửa, hoặc xe máy dong nhau ra phố. Hôm giỗ bốn chín ngày ông bố, Thảo biện mấy mâm mời suốts lượts ]á]s gi[s đìnhs trongs ]ùngs số nhàts Gi[s đìnhs ]húngs tôischẳng ai xuống, cố nhiên là trừ anh Minh. Anh ở bên Thảo từ sáng tới tận tốivsxăngsxáischạy ra chạys vàos đis lêns đis xuống phụ giúp chị. Anh thay mặt chị đóns khá]hs tiễn khách. Anh qua lại các mâm trong nhà ngoài sân, mờisnước, mời thuốc, tiếps rượu, chuyệnstròsthư[sgửitsNhưslàsmột với Thảovs[nhsxưngschúng tôi, và tự nhiênsnhưstâysgọi Thảo bằng em của anh trước mặt mọisngười.

Tôi thẫn thờ đứng ngoài ban công rất lâu, nhìn, vô hạn buồn nảntsAnhsQuânsđãsđứng cạnh từ lúc nào, tôi chẳng biếtts�Nósgiỗ bố nó hay nó làm lễ lênsgiường với ông anh cậu thếvs tôisđố cậu phân biệtsđượ]sđấyx�tsNhế]hsmépvsQuâns ]ười. Mộts ]áis ]ười khẩy, tuy nhiên méo xệch. Anh châm mộtsđiếu thuốc và lập tức sặc sụa. Nồng nặc xộc lênsmùisrượutsXư[sgiờvsrượu và thuốc lá là hai cái thứ ông anh rể củ[stôisđặc biệt gớm ghéttsNoms[nhs\ơsphờ, mặt mày xọm hẳn, tái dại.

Tôisvàs [nhsQuâns tuys]hư[s\[osgiờ là quá thân mậtsnhưngsđãs luônshữu nghị với nhau. Thời gian trôi qua mớishơnsnử[snămssongstôisđãsgầnsnhưsquênshẳn cái hành vi bần tiện của anh ở Bách Thảo. Cả những khi thấy anh lúi húi tỷ mẩn lau chùi kỵ cọ chiế]s x_s đạp Mi-pha ấys tôis ]ũngs gắng không cho mộts ýsnghĩsm[ismỉa nào gợn lên trong lòng. Thực tình là tôi chẳng muốn nhớtsDùss[osđisnữ[sthìs[nhsQuâns]ũngsquả thậtsngười tử tế. Với cha mẹ tôi, anh hết sức hiếu thảovs]husđáo mọi bề, không chê vào đâusđược. Với chị Hằng, anh tậnstìnhsyêusthươngvsnhất là từ khi biết mình sắp thành bố trẻ ]ontsTôiskhôngsnghĩsrằngs[nhsđóngskịch. Hoàn toàn không có vẻ gì là kịch. Vả ]hăngskị]hsđể làm gì.

* * *

Tối hôm ấys tôisđisngủ sớm mong trốn khỏi nhữngsýsnghĩs trongsđầu và tiếng ồn ^ướissântsNhưngsmãismới thiếpsđisđược. Quãng nử[sđêmslại bị thính giác lay thức. Có [isđós lẻn vào phòng, tớis sáts giường. Tốisomvsnhưngs tôis\iếtsng[ysđấy là Quân. Anh đứngsims\ênsgiường tôi một lát rồisnhóns\ước quay trở r[tsTôisđếmsđược từngs\ước chân cực kỳ rón rén của anh xuống cầu thang, tôi nghe anh lẹp nhẹpsđisqu[ssânss[utsNgồi dậy trong màn, không cần phải ra hẳnsngoàis\[ns]ôngvstôis]ũngs\iết là anh dừng \ướ]s trước cửa buồng của ThảotsAnhskhôngsgõsmàs]àos ]àosnhưsmèo vào cánh cửa liếp. Tôi thậms]hísngh_sđược tách một cái tiếng công tắ]sđèns\ật lên. Cánh cửa nhà Thảo hé mở ra rất nhẹ. Tôi không thể biết phản ứng của Thảo sẽ nhưsthế nào: hét lên,



http

://da

ta4u

.com

.vn/

nức lên, gào khóc, nguyền rủ[vsxu[sđuổi…stôis]hỉ hiểu rằng ngay bây giờ đâyvsng[ystức thì thôi anh Quân sẽ lộ tẩys]hâns tướngvsđồng thời tai tiếngs]ũngssẽ đến với gia đìnhstôivs]hị Hằng tôi sẽ khổ sẽ nhục, ngay bây giờ.

Nhưngvstịnh không có gì xảy ra hết. Chỉ có tiếng cánh cửa khép lại. Im ắng hoàn toàn. Không có tiếng chân anh Quân quay lên. Tôi mở cử[slá]hsr[s\[ns]ôngtsĐãsquásnử[s đêmts Mư[s phùns réts mướt. Sau cánh cử[s đóngs ]hặt, buồng Thảos ]òns để đènvsnhưngs]hỉ một lát thì tắt, cửa vẫnsđóngs]hặtvskíns\ưngtsCóslẽ do khí lạnhsvàshơisẩm mà tôi trở nên bấtsđộng và vô cảm, tôi không nghĩsgìshết, cứ đứngsìsngười ra thế ngoài ban công. Hồislâuvsrétsrunstôisđànhsloạng choạng trở về giường. Giấ]smơsqu_nsthuộc lúc gầnssángskhôngs]ònsđến với tôi nữ[vsth[ysvàosđấy là tiếng chân anh Quân rón rén lên cầu thang mà tôi nghe thấy vào lúc gần sáng.

Giờ đâysngẫm lại nhữngs ngàys thángs đóvs thús thực tôi không hiểu nổis ]ons người mình. Cùng một lúc cả chị tôi cả anh tôi cả cha mẹ tôi bị người ta lừa dối vậy mà tôi nínsthinhsđứng ngoài cuộc, khách quan nhìn ngó và lắng nghe. Nhữngsđêmsđ_nsvụng trộm của ông anh rể thì cứ lặng lờ tái diễntsĐêmsấyvsđêmss[uvsrồi lạisđêmss[usnữ[…sRất êm, rất khéo, tuy nhiên hành tung của anh vẫn là rất liềuslĩnhsvàslộ liễu. Nử[sđêmvstiếng chân xuống cầu thang. Tiếngs]hânsđisng[ngsqu[skhoảnh sân sau lép nhép bùn. Tiếng mèo cào vào cánh cửa. Tiếng cửa mở ra thật nhanh, khép lại thật nhanh. Gần sáng, lại những tiếngsđộngsđósnhưngsngược trình tự. Cửa mở ra. Tiếng chân nhón \ước lên cầusth[ng…sVậy mà chẳng ai hay. Hai kẻ báng bổ ấy mới may mắn làm sao. Cả khu nhà với bao nhiêu những tai những mắtsđãskhôngshề bị đánhsđộng. Còn chị Hằng tôi, bụng mang dạ chử[smàsđêmsđêms]ứ li bì mê mệt chẳng khác nào uống quá liều thuốc ngủ. Rốt cuộc chỉ một mình tôi sốngstrongsđêmsvới cái cuộc tình dễ sợ và ảmsđạmsnhưs]ủa loài ma ấy. Cả khi thức cả khi ngủ lẫn khi chập chờn, tâm trí tôi luôn luôn mấp mé, chầu chực ở sát bên cặpstìnhsnhânsth[mstànvsh[is]onsngười man dạisđóvsnhưsthể phấp phỏng canh chừng cho họ.

Nhưngsmỗi sáng ra, trở dậy, ngó vào buồngs ănvs thấy anh Quân chị Hằng thân thươngs\ênsnh[uvsđiểm tâm và trò chuyện, tôi không sao nuốt nổi suất quà sáng của mình. Và bởi sứ]sngười có hạn, không kham nổi nữa, tôi xin cha mẹ cho phép chuyển vào nội trú trong ký túc xá sinh viên.

Mẹ tôi nhấtsđịnh không bằng lòng, buồn bực trách cứ tình cảmsgi[sđìnhs]ủa anh _ms]húngstôisquásưsnhạt nhẽotsNhưngs]ũngsnhờ những lời mẹ phàn nàn nên tôi mới được biết rằng không chỉ anh Minh và tôi mà cả [nhsQuâns]ũngsđ[ngsmuốn bỏ nhà ra đitsAnhsrể tôisđượ]sđiều vào Sài Gòn giữ ]hânstrưởngs\[nsđại diện củ[s]ơsqu[nsở trong ấy. Mặc dù chị tôi còn vài tháng nữa là sinh, mặc dù cha tôi thừa sức can thiệpsđể anh không phảisđivsnhưngs[nhsđãsnhất quyếttsAnhsđãsđịnhsngàyvsng[ysđầu tuầnss[utsĐãsđặt vé xe lửa. Mẹ tôi vừa bực vừ[sthươngs[nhsQuânsgànstínhvsvìsviệc chung quên tình riêng, bỏ nơisđầysđủ sungstú]sxôngsvàostrongsđós]huốc lấy kham khổ, chập nhận cuộc sốngs�nhás\os\osđắpsđổisqu[sngày�t



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Songsthânstôisđãsluônss[islầm về anh Quân. Chị tôis]ũngsvậy, cả tôi nữa, không bao giờ có thể lường hếtsđược bụng dạ anh ấy. Tôi cứ nghĩs[nhs\uộc lòng phảisr[sđisnhưsvậyslàsđể chấm dứt một lần cho xong với Thảo. Anh ấysđãskhôngs]òns]á]hsnàoskhá]vstôisnghĩsnhưsthế. Thế nhưngvs]á]hsứng phó của anh vớisđời thự]sr[slàsđ[s^ạng và uyển chuyểnshơns tôis tưởng rất nhiều. Bởi vì, rốt cuộ]vs [nhsQuânsđãskhôngshề phải trốn chạysđisđâushếttsNgười phải lầmslũistrốnsđislàsThảo.

Bỗngs ^ưngvs Thảo từ bỏ cửa nhà, biếns đis \iệts tí]hts Đột ngột, một buổis sángvs ]ănsphòng gara của chị đãsthuộc sở hữu của nhà hàng xóm kề vách, cả đồ đạc nữa. Có lẽ chỉ những láng giềng sân sau của chị là biếtstrước sự tình. Chúng tôi, nhữngsngười ở nhà trên thì không hề h[ytsNg[ystôis]ũngs\ị bất ngờ, tôi không cảm thấy gì hết, không nghe thấy gì bấtsthườngs^ưới phòng chị đêms]hị r[sđitsĐiều duy nhất tôi lấy làm lạ là không nghe tiếng ông anh rể lần mò xuốngsđósđêmsấy.

Còn ông anh trai của tôi thì có thể nóisnhưslàs\ị trờisgiángtsHômstrước anh còn tới ]hơivs]ònsngồi hết buổi tối trong phòng của Thảo. Hôm sau, thậm chí cả một phong thưvsmột lời nhắn nhủ Thảos]ũngskhôngsđể lại cho anh tôi. Toàn bộ cửa nhàsđồ đạc Thảosnhượng lạis]hosngười ta thật mau và thậtsêmsđể lấy có vài chỉ, lại lặng thinh khănsgóislặn không sủistămsnhưsthế, hẳnslàsđisvượt biên rồi, mọisngười trong khu nhà đều nói vậytsAnhstôistêsđiếng, tái dại, loạng choạng bỏ lên nhà nằm lịm.

* * *

Anh trai thì suy kiệt tinh thần, anh rể sắpslênsđường, chị gái bụng mang dạ chửa, tất nhiên tôi không thể lập tức bỏ vào ở trongskýstú]sxátsĐấy là những ngày khó chịu không tả được. Không khí trong nhà khiến tôi khó thở. Tuy rằng mừng trong bụng với việc Thảosđãs]hịus�\uôngsth[�s]hos[nhsMinhsnhưngsmẹ tôi, chị tôi vẫn thấy sự dứt tình trắng trợnsvàstrơstrẽn ấy xúc phạm quá xá danh dự gi[sđìnhs]húngstôitsCứ bữa ]ơmstốisđôngsđủ cả nhàslàsh[isngườis]ămsphẫn nói chuyện về Thảo. Cha tôi thì nóng ruột và giận dữ vì sự kém cỏi bảnslĩnhs]ủa anh Minh. Gay gắt chỉ trích trạng thái tinh thần lệt bệt kéo dài củ[s [nhvs ]h[s tôis đòis hỏi và thúc bách anh mau vực mình lên, nhanh chóng thu xếpsđể trở sang Nga mà lo cho xong cái sự nghiệp phó tiếnssĩtsAnhstôi lúc cãi lại, lúc lỳ ra thằm lằm, lúc vùng vằngs\uôngs\áts\uôngsđũ[s\ỏ về phòng riêng nằm vật.

Tôi thì vẫnsnhưsthôngslệ. Chẳngsnóisnăngsgìvskhôngs][ns^ự. Tôi chỉ ngầm quan sát anh Quân. Tôi thấys[nhsquásưsđiềm nhiên, một vẻ điềmsnhiênsmàs tôisnghĩs làs trênsmức cần thiết. Anh từ tốn lên tiếng dàn hòa mọisngười, khuyên mẹ tôi và chị Hằng quêns�]ôst[�sđivsxins]h[stôis\ớt giận, thông cảm cho nỗisđ[us]ủa anh Minh, vân vân và vânsvântsNhưngs]hẳng cần phải là kẻ thâm trầm sâu sắc gì cho lắmvstôis]ũngs\ắt gặp được những thoáng chốc bần thầnstrênsgươngsmặt anh. Càng cận ngày anh lên tàu vào Nam những thoáng chố]snhưs thế tôi càng bắt gặp nhiềushơntsDùs ]ós tàis thánhs]ũngskhôngs[istrênsđời này có thể hoàn toàn giấu tiệtsđược thực chất tâm trạng mình, nhất là tâm trạng do dự, nỗi phân vân, sự ngần ngại.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Đến khi chỉ còn một ngày nữa là khởi hành thì ông anh rể tôi bỗngsnhiênsth[ysđổi. Anh công khai trở nênsđăms]hiêutsAnhsưus tưs r[smặt. Anh rối bời vì âu lo cho tình trạng sức khỏe của chị tôi. Rồi bất ngờ anh tuyên bố anh không thể r[sđivshoàns]ảnh gi[sđìnhslú]snàysđ[ngsrất cần anh, nhất là chị Hằng, vì vậy anh cần phải ở lại. Anh xin cha tôi nói vớistrênsthôiskhôngsđiềusđộng anh nữa. Mặc dù không hài lòng với sự rút lui quá cấp kỳ củ[s[nhsQuânvsnhưngs]h[stôis]ôngsnhận sự rút lui ấy là hợp tình hợp lý, và việc gì chứ việc giữ anh lại ở ngoài này thì trong tầm tay ông, ông thu xếpsđược ngay.

Chị tôi vui mừng, hoan hỉ dỡ bỏ tưs tr[ngs]ủa anh ra khỏisv[s lytsCòns tôis thìsđược nhiệm vụ r[sg[s�đá�slại cho anh cái vé tàu Thống Nhất. Cầm tấm vé trên tay, tôi chợt hiểu. Mấy bữ[strước cứ lấy làm lạ là vì sao anh Quân lại phải chịu khổ sở thế không chịusđismáys\[yt Hômss[uvstrước giờ đoànstàusN[ms]huyến chiều tối chuyển bánh, tôi lầnsr[sg[sđể

được nhìn thấy Thảo. Tôi tuyệtsđối không mảy may hồ nghi gì chuyệnsđấy.

Chiềus xuânvsmư[sphùnvs nhưngs trongsmư[svẫn gió bấc lùa hun hút. Trên sân ke xám xịtvsướt át, lạnh lẽovsđôngsnghịtshànhskhá]hsvàsngườisđư[stiễn. Giữ[sđôngsngười nhưsvậysmàstôistìmsng[ysđược Thảo, trông thấy Thảo ngay là nhờ cái nhìn không lẫn vàosđâusđược của nhữngs[nhsđànsôngtsNhữngs]áisnhìnsmàstôisđãsquásqu_nvsnhững cái nhìn của sự không thể nhịnsđược mỗiskhisngười ta nhác thấy Thảo.

Còi tầusđãs rú]s lêntsThảo vẫns^ướisk_vs trongsmư[tsV[s lys trênsghế đátsVẫn còn vài hành khách tới trễ, tay xách nách mang hộc tố]sđism[usqu[s]ửa kiểm soát, vội vội vàng vàng chạysqu[smànsmư[sđãs\ắtsđầu nặng hạt, chen lên toa. Thảo nhìn họ, nhìn về phía cửa phòng chờ, nhìn nhữngsngườisđư[stiễnsđ[ngs^ạtsr[sđứngstránhsmư[s^ưới mái hiên. Chị nhìn cả tôi vào tôi nữa. Tuy nhiên, là một cái nhìn trống không, nhìn mà không nhìn thấy gì cả.

Tiếng còi tàu một hồi nữa cất lên thúc bách. Một nhân viên hỏ[sx[sđến bên Thảo. Anh ta xách va ly của chị lênvsđistới cử[sto[sgiường nằm. Thảo lẳng lặng theo sau. Hai người vừa vào trong toa thì cả đoàn tàu giật mạnh một cái, rùng mình chuyển \ánh…



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Thách đấu

Vàis\[snămsmột lần, chọn tiết cuối thu, chẳng nhân dịp gì, chẳng vì một cái

chuyện gì cảvs tôis lêns đường về thăms làngsMơts Vìs s[os lại phải cuối thu tự tôis ]ũngschẳng biết nữ[vsnhưngsmàs]ứ thế thôivsthườngslàsng[yss[usngàysđầu tiên gió heo may. Xư[sđạp xe, giờ thì xe máy, nhằmshướng mặt trời sẽ lặn. Qua Nhổn, qua Phùng, qua núisSàisSơnvsqu[sđồngsBưngsCấn, rồisngược xa lên nữa phía Ba Vì.

Đãs\[s]hụ]snămshơnsrồi còn gì, và dù mỗisnămsmỗis]hútsđổiskhá]snhưng mà nhìn chung thì vẫn vậỵvsđất trời vẫn thếvs]onsđườngvs^òngssôngvsđồng ruộng. Loáng thoáng những mới mẻ nàosđósở phố huyện song chẳngs\[oslămtsTrường cấpsB[smáisngóisđãsth[ys]hosmáisgi[nhvsnhưngs]ảnhstrường vẫnsđơnssơsnhưsthế. Những hàng xoan mà chính t[ys]húngstôisđãsđốn xuốngsđể lát nóc hầm nay lại thấy mọc bao quanh sân. Xế cổngstrường vẫnslàsđầm sen thuở nọtsĐường liên huyệnsvòngsqu[s\ênski[sđầm gặp ngãs\[sĐồng Rạng với lối nhỏ rẽ phải mà tấtsnhiênslàs]ũngskhôngs]ósgìsth[ysđổi chạy về làngsMơs]ủa tôitsLàngsMơstrênsđồi Giàng. Gầnstrăms\ậc tam cấp xẻ vàosvá]hsđồisđásong dẫn lốislênsđìnhtsDướis]hânsđồi phía bên cổngsđìnhstrôngsxuốngslàsđồng bằng trải rộng. Vào những buổi chiều tà, nhất là những buổi chiềusthuvssươngsmùs^ângs]uồn cuộn dẫu làm lu mất tầm nhìnsnhưngslại khiếns]hosđồng bằngs^ườngsnhưs]àngsrộng r[shơnvsvàss[ussươngvsnhững làng Ạch, làng Chàng, làng Ngọt bọ]skínstrongs]á]slũystr_shiện lên mờ mờ nomsnhưsnhững chiếc thuyền buồm cổ xư[sđ[ngstừ từ trôi trên biển chiều. Ở đâyvskhisrángs]hiềus]òns]hưa lụi hẳnss[usB[sVìvsđằngsđôngvsphí[strời Hà Nội bởi quầngssángsđènsđiệnsmàs^ườngsđãs\ìnhsminhtsTừ đâysvề Hà Nộisđường cái quan thìsx[snhưngsđường chim bay thì gần. Bom nổ trong lòng thành phố sóng nổ tức thì thúc dội về làm rùng mình mặtsđấts^ưới chân tôi. Bao nhiêu bom nổ bấy nhiêu cột khói, hồi ấy từ trênslàngsMơsđồi Giàng này tôi nghe thấysvàsđếm thấy rõ mồn một.

Gi[sđìnhstôishồi ấy chia hai ngả. Chị gái và em trai theo mẹ sơstánslênsTháisNguyênvs]ònstôisth_os]ơsqu[ns]h[svề làngsMơtsỞ nơissơstáns]hẳng b[oslâusthìs]h[stôisđượ]sđiều s[ngsĐôngsÂuslàmsviệc, thành ra nguyên ngôi nhà gạ]hs\[sgi[nsđị[sphươngs\ố trí cho riêng ông thuộc cả về tôi. Cha mẹ thuậnstìnhsđể tôisđược một mình ở lạislàngsMơtsĐãsnăms ]uối cấp, tôi không muốn phải chuyểns trường, với lạismười tám tuổis đầu rồi thừa sức lo thân. Mà thật ra nào có phải lo gì. Mức sống con nhà cán bộ �\ì[sAsTônsĐản�s^ẫu chẳng ê hề thừa mứ[snhưngs^ưsđủ để cho tôi ngày ngày ngoài sự học hành chỉ phải gánh thêm mỗi một việ]slàsrongs]hơit

Êm ấms vàs sángs tươis \iết là nhườngs nàos quãngs đời ấy. Không chịu thiếu thốn, không một chút vất vả nhọc nhằnvshoànstoànsvôstưslự, tôi dễ ^àngsư[sthí]hsđời sống nông thôn. Cảnh vật miềnsquêsđượ]sghépsvàostâmstrístôisysnhưsđược trang trí trong những truyện ngắn thời ấy viết về đề tài nông nghiệptsĐồngslú[vslũystr_vs^òngskênhvsbãi dâu, dế mènvs\ươms\ướm, tiếng sáo diều, tiếng gà gáy, tiếng kẻng hợp tác, tổ chim



http

://da

ta4u

.com

.vn/

sẻ, hang chuộtsđồng, khoai luộ]vsngôsnướngvsngóss_n…sL[osđộng, hát ca, không một giọt mồ hôisnước mắt.

Thậm chí chiếns tr[nhs]ũngsm[ngsgươngsmặts tươisvuis giúps làms rộn rã thêm lên những tháng ngày bình yên của tôi hồisđótsHồisđós]ứ vài ba hôm lạisđược thấy một trận không chiếnstrênslưngstrời, rồi cứ vài ba hôm lại một tên Mỹ vọt khỏi máy bay đ_os^ùss[sxuống sông, xuống ruộng. Dân quân thúc kẻng gọi cả làngsđis\ắt giặc lái. Tiếng hò reo vang dậy. Mặc dù tiếng gầm hú của các loại ma Mỹ nhiều lúc nghe dựng cả tó]sgáyvsnhưngstôis]hẳngsđời nào chịu hèn nhát chui hầm, luôn luôn tôi liềuslĩnhschạys lêns đỉnhs đồis Giàngs để thỏ[s thí]hs x_ms ]hos tường tận hết tầm mắt toàn cảnh những cuộc giao tranh hùng tráng trên trời xanh giữa máy bay và máy bay, giữa máy bay và cao xạ.

Hồi ấy giá mà họ]shànhskh[skháshơnsmộts]hútsthìstôisđãsthật sự là thoải mái mọi nhẽtsNhưngs]ũngsystìnhstrạng của tất cả nhữngsnămshọ]strướ]sđóvssuốtsnămslớpsMười tôisđội sổ hầu hếts]á]smôntsĐại số, hình họ]vslượngsgiá]vsvănvssử, Tiếng Nga, vậtslý…stất tật, không tài nào tôi kham nổi, tôi không hiểu cái gì hết. Tự mình mà phát nản mìnhtsCósđiều là tôi chẳng bận lòng. Bằng vào vị thế gia đìnhsmìnhsthìsgìs]hứ cái sự vàos đượ]sđại học, nếu thiếts th[vs đối với tôi chẳngs quás khótsNhưngs tôis ]ũngs ]hẳng thiếttsĐ[ngsđược tự do một mình một cõi, cứ ungsûngsmàshưởng chứ tội gì phải âu lo nghĩsngợi mệtsđầu. Vả lại, dẫu học hành bết bát tôi vẫn cứ là tr[isHàsThànhsđộ]sđắc trong lớptsKhôngsthơms]ũngsthể hoa nhài, ngoại trừ điểm số các bài kiểm tra còn thì tất cả ]á]sphươngsîệnskhá]stôisănsđứt mọisngười. Mặc kệ học lực thế nào, tôi tin chắc trong mắt mọisngười tôi chẳng hề là cái thứ lẹtsđẹt, trái lại. Đámshọc trò chốn quê lẽ tất nhiên không thể nào lại không phục tôi, không thể nào lại không mến chuộng con người tôi. Chẳng hạnsnhưslàs\ọn con gái. Chẳng hạnsnhưslàsDuyênt

Phải nói là vừa thoạt gặpvsDuyênsđãs]ảm tôi. Mớissơstánsvề, nhập họ]svàishômvstôisđã gầnsnhưslàsgiằngsđược Duyên ra khỏi những bạn họ]sđãsnhiềusnămsrồi của cô. Cứ vậy nghiễm nhiên chẳng cần phải có cử chỉ gì, kể cả sự tử tế làms qu_nvs tôis đãs nh[nhschóng chiếms lĩnhs tìnhs thânsmến của cô gái xinh nhấts trường, xinh nhất cả trong vòngsvàismươisdặmsqu[nhsđâysnữa.

Bây giờ điểm lại quả tìnhstôis]ũngskhôngsthể nhớ hếtsđược những nét hấp dẫn của mình hồisđótsNhưngstôisnhớ tất cả những chiều chuộngsDuyênsđãs^ànhs]hostôitsKhá]svới thời nay, học trò hồisđóvsnhất là ở quê, rất ngại và rất tránh cái chuyện bạn bè trai gái chỉ h[isđứa, vậysmàsDuyênsđãs^ễ dàng chịu cho tôi tự nhiênsnhưskhôngsr[smặt sóngsđôisvới mình. Tôi thì tất nhiên chẳngsxásgìs[itsNg[ysngàysđầu vào lớp là chọn ngay chỗ ngồi cạnh Duyên. Dọ]sđườngsđishọ]vst[nstrườngs]ũngsvậy, luôn luôn tôi và Duyên. Trong lớp, ngồi sánh vai, tôi thoải mái quay cóp bài kiểm tra của Duyên. Bài tập về nhàvsDuyêns]ũngs]ángsgầnsnhưstất cả cho tôi. Khi ốm phải nghỉ hoặc khi trốn học, tôi cậy Duyên ghi chép bài vở. Nhữngshômsl[osđộng, phải việc nặng là tôi ngầm nhờ DuyêntsĐờistôivstrướ]sđấys]ũngsnhưsvề sau này, không hề ]ósđược mộtsngười bạn nào thân thiết và tận tình cho bằng Duyên hồi ấy.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

* * *

Hồi ấy ở làngsMơvsnếu không kể tôi là dân Hà Nộissơstánsvề thì chỉ được mỗi Duyên học nổi lên cấp Ba. Ở đâyshồi ấyslênsđược cấp Ba là cả một sự không vừa bởi lẽ làngsMơsvốn không phảisđất học. Trong làng, con trai con gái gia cảnh dù thuận lợi thế nào cố lắms]ũngs]hỉ nổi cái bằng lớp Bảy là tốt rồi. Vậy mà Duyên thậm chí về s[usđãsvàosđến đại học, thậm chí sang họ]shànhsđỗ đạt thấu tậns\ênsĐôngsĐức. Có thể nói rằng ở Duyên mọi sự đềuskhôngsnhưslàslẽ ra cô phảisnhưsthế.

Có thể ngàysn[ysđãskhá]srồi chứ còn thờisđóstại miềnsquêstôissơstánsvẻ đẹp thiên nhiênskhôngsnuôis^ưỡng vẻ đẹp củ[s ]onsngười. Vất vả l[ms lũvs thiếusănsđứt bữa từ nhỏ, từ nhỏ đãsphải quần quật làm lụngvsqu[nhsnămssuốtsthángsđầu tắt mặt tối, tóc cháy da xém, các cô gái trong vùng hầu hết kém nhan sắc. Mộtsmáistó]smượt mà, một gươngsmặtsư[snhìntsMộtsnướ]s^[ssángsđều là lạ lùngtsĐếnsnhưsDuyênsthìsđãsthànhsr[slà một sự quásđángvsmộtsđiều trớ trêutsCònshơns]ả trớ trêu nữa, bởi nỗi xinh xắnsnhưsthế mà cô lại là con gái bếp Vệ, một con cóc già gớm guốc, xấu xí thô lậu không ai bì nổi. Chẳng những vậy, ông bố của Duyên còn là phần tử xỏ nhầmsgiàysđislínhs]hosTâysthời tạm chiếm. Cải tạo trở về lão ta vẫn tiếp tục làm cho lý lịch của con gái thêm nặngs]ăns\ởi cái tội nhất quyết không chịu vào hợp tác. Trong khắp cả hai xóm của làngsMơshồi ấy chỉ duy nhất hai bố con bếp Vệ là hộ cá thể. Nhàvslãos]ũngs]ất riêng ra một xó. Hồi ấysh[isxómslàngsMơsđều ở cả về phí[sđôngs

đồivsđộc có mỗi mình nhà của bố con bếp Vệ, chẳng thuộc xóm nào, nằm lẻ loi bên mạnstâyslưngsđồitsNhàs\[sgi[nvssơssàivsmáistr[nhsvá]hsđất. Quanh nhà không rào dậu ]ũngs]hẳngsvườnstược gì. Chỉ hai cây cau cạnh giếng, một cây ổi ở đầu hồi. Nhà cửa nom tuyềnhstoàngsnhưsvậysnhưngs\ếp Vệ là kẻ kiếmsđược, có củ[săns]ủ[sđể. Ngôi nhà của lão bề ngoài có vẻ nhưslàs\ị xa lánh, thực ra rấtsđược thiên hạ ái mộ, bởisvìsđâyslàsquán cuốc lủisđộc nhất của cả vùng. Cuốc lủi, song bếp Vệ nấu lậu công nhiên. Muốn uốngs]hơismột cút hay muốn cho say nhè một giỗ cả chục mâm cứ ^òsđến lò bếp Vệ. Thườngsthìsngườist[sxá]hs]h[isđến mua vềvsnhưngs]ũngs]ósthể tùy hứng lầnsđến ngồi nhâm nhi trốnsđời suốt ngày ở gian giữa túp nhà tranh. Chỉ ]ósđiều tuyệtsđối không được gây ồn làm ảnhshưởngsđến cô con gái của chủ quánsđ[ngsmiệtsmàisđènssá]hsở gian trong.

Cái sự lão Vệ cấm cung con gái là một trong nhữngsđầusđề để đàmstiếu của dân làng. Từ ngày lên thấu tới cấpsB[vsDuyênsđược bố tha hết việc nhà, không phải làm lụng gì hết, chỉ học. Học chí chết, học tối ngày. Hồi ấy bởi vì chốnsquês]hư[sđược lốm đốmsánhsđiệnsnhưs\âysgiờ nên ngọnsđèns^ầu ở bàn học củ[s]onsgáisrượu bếp Vệ nơisgó]s tâys đồi Giàng luôn luôn một mình một chấm sáng vò võ rọi rất sâu vào canh khuya, thiên hạ có thể nom thấysđược từ rất xa, ngay cả trong nhữngsđêms^àis trời mư[tsTội nghiệps]ôsgáitsChăms]hỉ cỡ cô ta quá thể làsđángsthươngt

Dân làng kháo rằng bếp Vệ bắts]onsgáis]òngslưngshọc, họ]sđếnskhôngsngó]sđầu lên đượ]snhưsthế là cốtsđể sau này có thể thay mặtslãosngó]sđầuslêntsĐến nỗi những sinh hoạt ngoại khóa củ[strường của lớp, trừ phi không thể không tham gia, còn thì Duyên



http

://da

ta4u

.com

.vn/

đều bị bố bắt phải bỏ. Bạn bè cả trai lẫn gái ở lớpsđều bị ông bố của cô làm cho không dám bén mảngsđến tìm cô ở nhà. Chỉ duy có tôi là lão không làm dữ, và chỉ khi bạn bè với tôi thì Duyên mới phầnsnàosđược nới lỏng lồngs]ũit

Không hiểusvìss[osmàsđượ]snhưsthếvstôis]ũngs]hả cần biết. Sáng sớm tôi vòng qua \ênski[sđồisđónsDuyêns]ùngsđến lớp. Buổistrư[sđư[s]ôsvề. Bếp Vệ thế nàos]ũngsphải nhất thiếts rước tôi vào nhà, tử tế mời mọc cho bằngs được tôi nếms ]hơismột món nhắmsnàosđóslãosvừa nấu. Với toàn thể thiên hạ lãosđều mày tao, với tôi, lão gọi cậu. Bẩm cậu. Lão còn thân tình, rấtsđỗi tin cậy chịu cho tôi chiều chiềusđónsDuyên qua �nhàsriêng�s]ủ[stôisđể học nhóm.

Dĩsnhiênsvẫn chủ yếu là Duyên phải học. Tôi thì chẳng cố, có cố ]ũngs]hẳng vào. Nhưngsmàstôisrấtsthí]hsđược ngồi ôn bài vở vớisDuyênvsh[isđứ[s\ênsnh[ustrongs]ănsnhà vắng.

* * *

Dạos đầu, mớis sơs táns về, buổis sángs đis học, tôi cùng Duyên theo lối tắts qu[s đồng Rạng, ngang cổng làng Ngọt gặpsHưởngvs\[sđứ[s]ùngsnh[usđến lớp. Sang học kỳ hai lớpsMườivs được cha gửi từ bên Tây về cho một chiế]s x_s đạp Mipha cự]s điệu, ngất ngưởng tôi diện lên chạys sángs ]hoés ]ons đường quê. Tôi có x_vs Hưởng từ đấy một mìnhsđis]onsđường nhỏ qu[sđồngslú[tsTôisthìsl[isDuyênsth_osđường huyện, vòng vèo, x[shơnvsnhưngsngàysmư[skhôngsđoạn nào bị lầy lội, ngày nắngsđược bóng cây che. Chỉ ]ósh[isđứa với nhau thôi cực kỳ dễ chịu mà lại luôn luôn là chúng tôi đến lớpstrước Hưởng.

Hưởngs�gàsnòi�tsHưởngs�thiênstàisnhàsquê�tsCả hai biệt danh ấysđềuslàstôisđầu têu gán cho niềm tự hào của lớp. Không chỉ của lớpvsHưởng còn là củ[stoànstrường, của cả huyện nữ[tsĐỗ đầu thi toán giỏi trong tỉnhvsHưởng lên thi ở cấp toàn miền Bắc và ]ũngsđoạt giảivsnhìsh[ys\[sgìsđótsSongst[ystrạngsnguyênsnàyslàsđứ[stôisghétsđặc. Giỏi thì làm cái gì chứ. Giỏi nhất lớpsnhưngs]ũngskhós]oisnhất lớp. Thấps\évsđ_nsđú[vs]òmsnhomtsQu[nhsnămstứ thờis]hânsđất, quần áo có lẽ chỉ độc một bộ, vá chằngtsĐến lớp màsnhưsđis]àytsMàs]ũngsđúngsthếvsHưởng chính cống một anh thợ ]àyvst[nstrường là xuống ruộngvs]onstrâusđis trướ]s]áis]àysth_oss[utsLàs\ís thưs]hisđoànsnhưngsrất kém đườngsnóisnăngvslời lẽ đãsvụng về lại nặng trịch cái giọng làng Ngọt không giống ai.

Tuy nhiên, sau này ngẫm lại, tôi phải tự thừa nhận rằngstháisđộ của mình hồi ấy ]oisthườngsHưởng chẳng qua là vì tức tối, mình dốt hắn giỏi.

Nóisgìsđisnữa, nhữngsđiểmsNăms]ủ[sHưởng vẫnsđãskhiến tôi rát mặt. Không hiểu bằng cái tài thánh nào, thờisgi[nsđâu ra mà giữa chồng chất bao nhiêu công việ]sđồng áng phải cáng, hắn vẫn hết sức chỉn chu bài vởvstrămsthứ bà giằn kiểm tra với thi thử hắn vẫnsluônsđiểm cao nhất lớp. Khi còn bộ \[strênsđườngsđishọc vớisnh[ustôisđãs\ực mình không chịus được cái lối củ[s Hưởng chỉ cứ mãi hoài có mỗi chuyện học với chuyệnsđiểm, ôn bài với truy bài. Chịu mãi rồis]ũngs]óshômskhôngs]hịusđượ]ts�Đãs\[osgiờ mày thấy cái ổ điệns]hư[smàs]ứ luôn mồm ôm với lại oát thế hảx�vstôisnhạo. Và cục



http

://da

ta4u

.com

.vn/

cằn làm hắns]hưngshửngu�Màysgiỏi kệ mày. Tao vớisDuyêns]ũngsđãsôns\àis]ả chiều qua, làu làu rồi, thừa hiểu rồi, quái gì mà phải cần mày làm thầy�t

Thú thực là ngay buổisđầustiênsđisvớisDuyênsđếnstrường, qua cổng làng Ngọt gặp Hưởng nhậpsvàosđis]ùngvstôisđãslập tức thấy khó chịu. Tôi thích là thích Duyên chứ nào thiết cái thứ mà cô ta gọislàs�\ộ \[s]húngsmình�tsMàsHưởngs]ũngsvậyvstôisnghĩvstuy bằng mặtsnhưngstrongs\ụng ắt hẳn hắn chẳng khoái gì tự ^ưngs]ósthêmsthằng tôi x_nsvàotsTrướ]skhis]óstôisx_nsvàovstrênsđườngsđishọ]sng[ngsqu[s]ánhsđồng này, chỉ có DuyênsvàsHưởngtsH[isđứ[sđãsđis]ùngsnh[usnhưsthế từ ngày mới vào cấpsH[ivsđãshằng \[osnhiêusnămsrồivsđãsthànhs]áislệ củ[sh[isđứa, phảisnóislàskhăngskhíttsTuysnhiênstôisnhanh chóng nhận thấy là thậtsr[s]ũngs]hẳng phảiskhăngskhítsgìs lắmtsĐôis\ạn quá trái nhau. Không chỉ ả cao anh thấp, ả trắng nõn anh gầysgòsđ_nsxịt, mà tính nếts]ũngscọc cạch.

Duyênstâmstínhsvôstưvshồn nhiên, nhẹ nhõm. Cứ ra khỏi nhà, xa khỏi ánh mắt của ông thân sinh hung tợnslàs]ôshơnshớn lên ngay, vui vẻ ríusrítsnóis]ườisđủ chuyện. Còn Hưởng thì cứ hễ sự trò chuyện mà lạc ra khỏish[isđề tài làm bài với làm ruộng là hết ý, là ngậm hột thị. Vớistôisđãsđànhvsvới Duyên hắns]ũngs]hỉ biết ấp úng với lạis]ười trừ. Khi vào trong lớp, tuy ít lờisnhưngsHưởng chẳng phảisđứa lầmslìvs]ũngsnhưsmọisđứa bạnskhá]sthôivsnóisnăngvs]huyệnstròvs]hơisđù[vs]ãislộn. Song cứ ở bên Duyên là hắn tự ^ưngsvừ[snhưsngười lớn hẳn lên lạisnhưsnhãisr[nhshẳnsđitsLời lẽ lúc rụt rè lúc cứng nhưsgỗ, cử chỉ lụng vụng, lóng ngóng. Tôi thấy rõ là hắn sợ cô bạn của mình, luôn luôn e mất lòng, chẳng bao giờ làm trái và nói trái ý cô. Có thể nói là trong nội bộ của bộ ba chúng tôi, cô nàng thì hết mực chiều tôi, còn anh chàng thì hết mực chiều cô nàng.

Đếns]áishômsđược tôi thông báo rằng kể từ sángsm[isđừngsđợi nhau nữ[vs�màys]ứ đường đồngsnàysmàsđivst[osl[isDuyênsnênsphảisđườngs]áisđisvòng�vsHưởng không nói gì cảtsDĩsnhiênslàshắn không vui rồi, tôi biếtvsnhưngs\ởi Duyên vui vẻ tán thành ý tôi, tách hộisr[snhưsthế cho thuậnsđườngvsđỡ sứ]svàsđỡ thờisgi[nvsđúngskhôngvsthìs]ũngsnhưsmọi khi, cô muốn thế nào hắn phải chiều thế nấy.

Vả lại, có gì là trọngsđạitsB[nsđầu trong lớp mọisngười có bàn ra tán vào chút ít, chỉ trỏ, trêu chọc này nọvsnhưngs]ũngs]hỉ thế thôivs [ismàsđể ý mãi. Duyên thì rõ là rất thí]hsđishọc bằngsx_sđạp. Mấtsđis]áisnếp quen thuộ]sngàysngàys]ósHưởngstrênsđường tớistrườngsđãs]hẳng làm cho cô phảis\ănskhoănsmột tẹo nào. Tôi thì tấtsnhiênslàs]ũngschẳngshơisđâusmàsáysnáytsDùskhôngsthể không tự thừa nhận rằngsmìnhsđãs]ố tình ]hơistrộisHưởngvsnhưngs]ònsqu[nshệ của hắn với Duyên, tôi tự thấyslàsmìnhsđãs]hẳng hề ác ý chọc gậy bánh xe. Mà sự thực là thế. Không lẽ chỉ vì mấy cây số tôisđư[sDuyênstạm tách ra mà hắn phải lấyslàmsđiềusđể mà nặng nề vớisnh[uvsđúngskhôngx

Thế nhưngsHưởng lạisđãslấyslàmsđiều. Bề ngoài hắn vẫn vậy, nghiêm túc học hành, nhiệt tình công tác lớps]ôngstá]sĐoànvsvới bạn bè không ít lờishơnskhôngsnhiều lời hơnvskhôngsvuishơns\uồnshơntsNhưngstôisthừa biết là hắn buồn. Duyên và mọisngười khôngsđể ý nên không thấyvs]ònstôisthìstôisđể ý. Âm thầm hắn ức tôi hắn giận Duyên.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Không có biểu hiệnsnàosđể bảo rằngsnhưsthế cảvsnhưngstôistins]hắ]slàsnhưsthếtsĐôiskhis]ũngsmuốn có một cử chỉ nàosđấysđể làm lành, song không biết nên cử chỉ thế nào cho phải, với lạistôisnghĩsmìnhs]óslàms]áisgìsđâusmàsphải làm lành. Tôi thấysHưởng không quân tửtsTôisnghĩsthằng này vặtstínhtsĐãsvậy, tùy thôi, với tôi những lấn bấn cỡ thế này chỉ cái phẩy tay.

Mù[sxuânsnămsấy lạnh lẽosvàsmư[sphùnslêsthêsnhưsthể tiếtsthusmư[s^ầm. Trên các ngả đường tớistrường ngang qua nhữngs]ánhsđồngskhú]sthìstrơnsnhưsđổ mỡ khú]sđ_nsxì bùn lầytsTrước giờ vào lớp, thầy cô, bạn bè hầusnhưs[is]ũngs\ị ngấmsmư[svàsngấm lạnhvsướt át, thâm tái, nhiềusngười túi dết với quần áo lấmsl_msvìstrượtsngãtsNhưngsmàsmù[shèsnămsấy lạisnhưsvề sớmshơnslệ thườngtsThángsTưvsđãsgiósnồm lộng thổi. Nắng vàng ruộm, trời trong xanh. Buổissángsđếnstrườngvstôisđạpsx_sl[isDuyênvstrư[svề Duyên chở tôi. Buổi chiềusđềusđặn họ]snhómsh[isđứa ở nhà tôi. Cửa sổ rộng mở trông xuống dố]sđồisvàstrôngsr[smênhsmôngsđồng bằng bát ngát.

Tiết trời tuyệt diệu và niềm vui lâng lâng cứ đủngsđỉnh cùng tôi thong dong ngày qua ngày, từ lúc rạng mai cho tới tận khi mặt trời lặn hẳn.

* * *

Nhưngsrồi một buổi chiềusnhưslàs\ỗngs^ưngssực nhớ ra, Duyên bảous�Ônstậpsnước rút thế này thì phải học nhóm vớisHưởng chứ, không thì chết, không vững kiến thức màsthisđâu�tsĐếnshômsđấys]húngstôisđãshọ]sđược gầns]hóts]hươngstrìnhvs]hỉ còn phải tớistrường nốt một tuần nữa là sẽ nghỉ để ônsthits�Thôivstừ chiềusm[isđừng học ở đâysnữ[vs]húngsmìnhsđisx_sđạp xuốngs^ưới Ngọt học ở nhàsHưởngsnhé�vscứ nhưskhôngvsDuyên bảo với tôi thế, dễ dãi, nhẹ nhõmt�Chúngsmìnhsphải chịu khó xuốngsđấy với Hưởng, chứ còn rủ nóslênsđâyshọc cùng, chẳng may bố mà biết thì chết�t

Hồi ấy không có thi tuyểnsvàosđại học, chỉ có kỳ thi tốt nghiệp phổ thôngvsvàs]á]sđề thi hàngsnăms]ũngskhôngs^ữ dằn ghê khiếpsvượt quá sứ]sngườisnhưsthời nay. Dù vậy thân phận học trò thì vẫn cứ thấy sợ khi kỳ thi tới gần, ngay cả đến thằngstôis]ũngsbiết chờnvs]ũngstự nhủ sẽ dốc sức ra ôn luyện. Mà với Duyên vấnsđề không chỉ là thi đỗ, cô còn quyếtsđỗ ][ovsđiểmsưus]ả bốn môn, bởisnhưsthế thì mới hy vọngsátsđisđược phần nào cái lý lịch tối xầmtsChosnênslú]s\ìnhsthường có thể không cầnsđếnsHưởng lắmvsnhưngsđãstớisgi[isđoạnsnước rút, rà duyệt và củng cố lại kiến thức một lần chót, Hưởng trở nên cần thiếtshơns\[osgiờtsCósHưởng ôn tậps]ùngvs]ósHưởng kề bên giúp đỡ, sẽ vữngstâmsđược, sẽ chắ]sănshơntsTôishiểussuysnghĩs]ủ[sDuyêntsNhưngstôisthấy bự]smìnhts�Đâysđếch cần sát cánh với cái thằngs]huyênsđời học gạo ấyy�vs tức tối tôi gạt phắts đề nghị của Duyên. �Đấy muốn dựa dẫm nó, nhờ vả nós thìs đấy cứ việc, nhưngs]uốc bộ màsđến nhà nó nhá, chứ chẳng ai xe cộ đâusmàshầuvsđừngs]óshòngy�

Phút chốc, một lờisnhưsvậy, chúng tôi từ nhau.

Trong tuần lễ cuối cùng ấy của niên khóa, Duyên lại lốis]ũsđisng[ngsđồng rộng, qua làng Ngọt gặpsHưởng, cùng nhau tới lớp. Tôi mộtsmìnhssángsđistrư[svề đạp xe. Buổi chiều, Duyên chịu khó cấts]ôngsđisx[sxuốngs^ưới làng Ngọtsđể học nhóm vớisHưởng.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Được vài hôm thì bếp Vệ nhận ra sự việc. Lão sang nhà tôi. Ở trầnvsđàmsđì[smồ hôi, nồng nặc hơism_nts�Bẩm cậu. Vậy ra con Duyên nó không bên này với cậux�tsTôisnóis]húngstôisđãstá]hsnhómvs\âysgiờ Duyên chuyển xuống họ]snhóms^ưới làng Ngọtts�R[slà cái con mất nết ấy nó dối bố nó! Họ]s^ưới Ngọt, tức thị là nó học với thằng con nhà Hào, có phảix�tsBộ mặt thô sầnsđỏ bầm, lão vằn mắt lên, giọngsrượuvskhànsđặ]us�Thằng ]onsnhàsđóstôisđãsmấy bậnsđ_sthẳng mặt rồi rằng khôn hồn chớ ]ósmàstơstưởng con Duyên nhà tao. Không có là tao thiến! Không có là tao chặtsđầuvsnhưslàshồi nọ Tây nó chặtsđầu thằng bốy�tsLão nói là ngay bây giờ sẽ đislùngsh[isđứa, trừng trị thằngsđó và tắp lự lôi consđó về. Chẳng muốn can lão làm cái gì, mà không hiểu sao tự ^ưngstôislại ][nus�Ôngs]ứ kệ ]hosh[isđứa nó học vớisnh[usđếnskhisthisxongsđãtsThằngsHưởng nó học giỏi lắm cho nên cái Duyên nó mới cần học cùng với thằngsHưởng�tsĐãsphừng phừngshơism_nsvàsđ[ngskhùngslên cáu giận, lão già cựu ngụy quân vẫn lập tức nghe thấusđược ra cái lẽ phảisđầy khôn ngoan của tôi. Vậy là nhờ tôivsDuyênsvàsHưởng hai đứ[sđãsm[ysmắn thoát nạntsRõslàstôisđãsrất tử tế. Vậysmà…sCàngsnghĩstôis]àngsuất. Càng cố tỏ r[skhôngsthèmslưusýsgìsđến h[isđứa tôi càng thấys]ămtsMột mình lầmslũivsbuồn giậnskhôngsđể đâus]hoshết. Ngày lại ngày lòng nặng ghen tức, chẳng biết trút vàosđâuvshọ]skhôngsvàosđược.

Nhưngsrốt rồis]ũngs]ósđược mộts]ơshộisđể tôi hả ]ơnt Hôm ấy, buổi họ]ss[us]ùngstrước khi nghỉ ôn thivs ]hisđoànstổ chứ]sđăngskýstìnhs

nguyện Ba sẵnssàngtsBísthưsHưởng thay mặt toàn chi thảo một quyếtstâmsthưs]hungsgửislênsđoàns]ấp trên. Nội dung bức quyếtstâmsthưsmới thảo ấysđượ]sđọ]slênsđể mọi người góp ý kiến bổ sungtsĐại khái là quyết tâm sau khi tốt nghiệp sẽ sẵnssàngsđis\ất cứ nơisđâuvsnhận bất cứ nhiệm vụ gìvs^ùskhóskhănsgi[nskhổ thế nàos]ũngskhôngsquản ngại…

�Nhưngstại sao lại phải nhấn mạnh: sau khi tốt nghiệpx�vstôislập tức lên tiếng khi Hưởng vừ[sđọc dứt.

�Thìsthế chứ s[o…sGìsthìs]ũngsphải tốt nghiệpsxongsđãs]hứ�s�Thế mà dám gọi là sẵn sàngsàx�vstôisđộpsng[yts�Đãsgọi là sẵn sàng tức là phải ngay bây giờ, ngay lúc này làm ng[yy�t Hưởngslúngstúngus�Thìsđúngsthế…sviệ]strước mắt, việc chúng mình phải làm ngay

là thi cho tốt chứ ]ònsgìx�t Tôis]ười vào mặt hắnus�ThôisđiysSẵn sàng là sẵn sàng chiếnsđấu chứ lại sẵn sàng thi!

Mày nói khôn thế. Mày thừa biết là hiệnsn[ysđ[ngsđợt tuyển quân mà. Trong lớp này, chỉ mày vớist[osđãsmười tám. Thế nênsmàys]ós^ámslàmsnhưst[osng[yssángsm[is lênshuyệns đội nộpsđơns tìnhsnguyệns khôngxs Cós ^ámskhôngxsKhôngs thìs imsđivs đừng có mạnh mồm sẵn với lại chẳngssàngy�tsTôishả hê nhìn bao quát cả lớp, nhìn thẳng mặt Duyên, và nhìn chằm chằmsHưởngts �Thế nàox�ts Ráos riết, tôi gặngts �Thế nào mày, Hưởngx�s�Cũngsđượ]…�vsHưởngsđápvs\ối rối, cực kỳ thiếu cả quyếtts�Đượ]sthôi…�t



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Đến giờvsđãs\[osnămsqu[srồi, tôi chẳng sao còn nhớ được tỷ mỉ chữ nghĩ[s]ủ[slásđơnstình nguyện nhậpsngũsmàstôisđãsviết chiều hôm ấy, song chắc chắnslàstôisđãsviết ra toàn những dòng lửa cháy, nhữngs]âusvăns^àissục sôi tâm huyết. Có thể nói là từ lâu trướ]sđóstôisđãsxá]sđịnh rồivstôisđãstự biết rằngsđằngsnàosmìnhs]ũngssẽ tình nguyện nhậps ngũvs sẽ trở thành phi công tiêm kích, trở thànhs sĩs qu[ns têns lửa, trở thành thuyềnstrưởngstàusphóngslôitsĐãsđịnh bụngsnhưsthế, lại thêm lờisthá]hsđấu, tôi càng quyếts lòngshơns\[osgiờ hết. Cha mẹ đều ở xa, tôi không ngần ngại mạo chữ để viết những lờisnhưsđinhsđóngs]ột khẳngsđịnh sự đồng thuận củ[sgi[sđìnht

Sáng hôm sau, y hẹn vớisHưởngvstôisđạp xe lên huyện. Chẳng thấy mặtsHưởngsđâutsThằng hènvstôisnghĩvsvàs]àngsthêms]ả quyết, tôi mạnh mẽ \ước vào trụ sở Huyệnsđội vớislásđơnstìnhsnguyện trên tay. Nào ngờ lờisthá]hsđấu củ[stôishômstrướ]sđãsđến tai nhàs trườngsvàs ]ơs qu[ns ]h[s tôivs họ nhanh chóng thông báo với ban tuyểns quânsđể ngăns]ản tôi. Thành ra chẳng những không chấp nhậnsđơnvs]áns\ộ tuyển quân lại còn cạo tôi nữa. Ra trậnsđánhsMỹ không phải là cái chuyệnsđể các cậusm[ngsr[sthá]hsđố sĩsdiện của nhau. Cậu tình nguyệnsnhưngsphảisgi[sđìnhsđồng ý mớisđượ]tsĐâys làs ]ậu mạo chữ ký bố mẹ. Còn cậusHưởng cậu ấy con một, lạisgi[sđìnhsliệtssĩsnêns]àngsphải đượ]sgi[sđìnhs\ằng lòng. Vậy mà bà mẹ cậu ấy vừa mới tới lúc sáng sớmsđâysnàyvskhóc quá là khóc. Cho nên các cậusthôisng[ysđitsXạc tôi một trậnvsôngssĩsqu[nslại hạ giọngskhuyênus�Gìs]hứ đánhsMỹ thì chả đisđâusmàsvội, chả đisđâusmàssợ mất phần. Cứ chờ đợi, sẽ tớislượt. Trong khi chờ thì gắng mà học cho tốt với lại bạn bè với nhau cho tử tế�t

Ngày ấysđãstới, cuốisthángsNămtsTôisxămsxămsđạpsx_sđếnstrườngvshăngsháismạnh bạo có lẽ hơnshẳn tất cả các thí sinh khá]ts Songvs tôisđãskhôngs ]ósng[ysđượ]s ]ơshội thanh toán nợ nần danh dự. Phần vì theo chữ ]áistênsriêngs]húngstôiskhôngsđược bố trí vào cùng một lán, phần vì hai ngày bốnsmônvs]ăngsthẳng, nhọc mệt. Âu lo, chẳng [is]ònstâmstrísđâusnữ[smàsnghĩsl[nsr[snhững chuyện bên ngoài bài thi.

Dĩsnhiênvshọ]shànhsnhưstôisthìsthis]ử quái gì. Hai ngày, cả bốnsmônvsđều cắn bút, đều gầnsnhưslàsđể giấy trắng nộps\àitsNhưngsthực tình tôi cóc cần.

Buổi chiều, u uấtvs]háns]hường, mệt nhoài sau môn thi cuối cùng, vừa ra khỏi cổng trường, tôi trông thấysDuyêns vàsHưởngs \êns đầm sen. Duyên ngồi trên bờtsHưởng đ[ngstừ ^ướisđầm lội lên, trên tay một ôm gần chục bông sen hồng. Vứtsx_sđạp bên vệ đường, tôi chạy cắt bờ ruộng, lao xộc tới chỗ h[isđứa. Không nhìn Duyên, hùng hổ tôi túm ngực áo Hưởng:

�Thế nào thằng thiên tài nhà quê? Mày gạo sống gạo chết bấy lâu chỉ để về sau được cày trên bàn giấy, thoát phậns kéos ]àys ^ưới ruộngvs đúngs khôngxsVậy sao còn mạnh mồm tình nguyện với lại sẵn sàng? Mày hèn, mày trốn lủi không dám cùng tao lên huyệnsđội thì mặ]s]h[smàyvsnhưngss[osmàys lạis]ònstonshótsđể cảnsđườngst[ox�s�Khôngsphải thế! - Duyên kêu lên, chạy tới giằng tay tôi - H[isngười thách thức nhau ng[ystrước lớp chứ có phải thầmsthìskínsđáosgìsđâusmàs\ảo là ton hót với cảnsđườngs]ơschứ�s�Imsmồmy�s- Tôi xô mạnhvsđẩy Duyên ngã ngồi xuống.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Bóss_nsđổ xuốngvsvungstó_sr[tsHưởngsnhàosđến. Chỉ đợi có thếvstôisđấm móc hàm hắntsHưởng nhà nghèo phải học chậm mộtsnămvs]ònstôis\ị lưus\[nsmột lần hồi cấp hai, nên lớpsMười mà cả h[isđềusđãsmười tám tuổi.

Song, tôi khỏ_shơnsHưởng là cái chắc. Tôi nện hắn ngã dụi, rồi nhảy tớivs đès sáuschục ký lô lự]slưỡng lên tấm thân nhỏ con gầy guộc củ[sHưởngvsđấm tới tấp, không thươngstiếc, nhằm giữa mặt.

�Thằng bần tiện, thằng hèn, thằng công tử bộtsđángskhinh…�vstôisngh_sthấy thế, hìnhs nhưsDuyêns đãs gàos lêns nhưs thếts Nhưngs khis ]á]s \ạn học và nhữngs người qua đường xúm tới gỡ chúng tôi ra, loạng choạngsđứng dậy, ôm cái mặt mình bị Hưởng đấm rách môi vỡ mũisnhìnsqu[nhvsthìstôisđãs]hẳng còn trông thấysDuyênsđâusnữa. Tôisđâyslại là thằngshènsưxsCósphải lời rủa xả của cô ta là nhằm vào tôi không? Thằng đángskhinhvsthằng bần tiện?

* * *

Cả lớp chỉ mìnhs tôis trượt vỏ chuốitsHưởng thì cố nhiênsđiểms this đầu bảng khối Mười của cả tỉnhtsNhưngsmàstôisđãstuyệt nhiên cạn sạch lòng ghen tị. Chẳng hiểu là ôsđâutsNhưsthể là cuộc ẩusđả bên bờ đầmss_nsđãsnặn hết ra khỏi tôi những giọtsđộc của thứ tình cảm bần tiện ấy. Lặng lặng tôi rời khỏislàngsMơvs]hẳngs]hàos[itsGi[sđìnhsbố trísđể tôislênskhussơstáns]ủa mẹ, chờ kỳ thisnămss[u…

Kỳ thisnămss[usm[ysmắn trót lọt, mặ]s^ùsđiểm số chỉ nhàngsnhàngvstôisđược sang Liên Xô du học, tốt nghiệp về nước vừa vặn ngày Toàn thắng. Tôi dạysđại họ]svàisnămsrồi lại sang Nga học nghiên cứu sinh, làm luận án phó tiếnssĩtsRồi nữa, luận án tiếnssĩtsBây giờ thì cuộ]sđờistôisđãsthật hoàn hảo, tuy nhiên theo một ngả có thể nói là hoàn toàn khác với chí lớn anh hùng thời trai trẻ học trò.

Hồi ấysDuyêns]ũngsđãsđỗ kỳ thi tốt nghiệp phổ thông vớisđiểm số chắc là rất cao. Songvs][osđến mấysthìs]ũngsthật khó hiểu cái sự người ta chấp thuậnsđể cho cô ôm một cái gốc gác, một cái lý lịch tệ hạisnhưsvậys\ướ]s]hânsvàosđại học. Lạis]ònslàsđại họ]snước ngoài.

Sau bảysnămslưushọc ở ĐôngsĐức, Duyên về làm việc ở Hà Nội. Và thế nàosmàs]ũngscùng dạy mộtstrường với tôi, chỉ khác khoa. Gặpsnh[uvs]ũng mừngvs]ũngs]húts\ối rối, nhưngsnóis]hungsthìstôiskhôngsthấy trỗi lên một tình cảmsđặc biệtsgìtsĐến khi nhận thiệp mời dự đáms]ưới của Duyên với mộtsgiáossưsở cùng khoa vớistôivsthìs]ũngsnhưsvới mọisđáms]ưới bạns\èskhá]vstôis]ũngs]hẳng mấy bận lòng.

Thành ra, thật khó cắtsnghĩ[sniềmslưusluyến của tôi vớislàngsMơtsTuổi trẻ đãsnguội đistừ lâu, lòng dạ uể oải, trái tim buồn ngủvsnhưngshìnhsnhưsvẫns]ósgìsđós trongstôis]hư[slụi hẳntsVàisnămsmột lần, cuối thu, tôi về làngtsCóskhis]ũngs]hẳngsvàosthămsnhàsai. Chỉ leos trăms \ậc tam cấps đồis Giàngvs lêns đìnhs ngắm cảnhs đồng bằng mờ trong sươngsthut



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Nhưngs\[osgiờ trước khi ra về tôis]ũngsvàosthămsnghĩ[str[ngsliệtssĩs]ủa xã ở bên mạnsđôngsđồi Giàng. Gần hết các bạn trai cùng lớpsMười với tôi hồi ấy yên nghỉ tại nghĩ[str[ngsnày. Hầu hết hy sinh ở mặt trậnsphươngsN[mtsNgh_snóisnhiềusngười chỉ là tên tuổi trên bia mộ thế thôi chứ hài cốts]hư[sđược tìm thấy hoặ]slàsgi[sđìnhs]hư[s]ósđiều kiệnsvàosN[msđónsvề. Mộ củ[sHưởngslàsnhưsvậy, chỉ tên trên bia mộ, hài cốt ]hư[stìmsthấy. Tôi không hỏivsmàs]ũngskhôngs\iết hỏi ai xem duyên do thế nào mà hồi ấy sau khi học xong lớpsMườivsHưởng vẫnsđãsvàos\ộ đội.

Tất nhiên không phải là tôi hoàn toàn không hiểu. Vào nhữngs năms thángs [nhshùng ấys ]húngs t[s [is ]ũngs ]hís lớns nhưs [ivs nhưngs rồi ra mỗis người lạis \ướ]s đis trênsnhững ngả đường tuyệtsđốiskhá]sx[snh[utsCáisđósngười ta vẫn gọi là số phậnvslàsđịnh mệnhtsĐời tôi chẳng hạn, chỉ chút nữ[sthôisđãshướng khác rồi. Có thể làstôisđãsvàos\ộ độivsđãslâmstrận, trực tiếp chiếnsđấu ở hàngsđầutsĐángslẽ tôisđãslà mộts]onsngười nào đóvsvậy mà tôi lạislàstôisnhưs\âysgiờ đâytsSự đời là thế, không có gì là khó hiểu, dù vậy, thú thực tôi vẫn không hoàn toàn hiểu nổi vì sao lại thế.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Mắc cạn

Vào thời của Túc và Hảo, bỏ nh[us^ùsđãs^ễ hơnsxư[snhưngs]hư[sthể dễ bằng

thời bây giờ thế hệ trẻ. HồisđóvsHảo Túc thuận vợ thuận chồngsđến thếvsđồng lòng đâms]hungsmộtslásđơnsđánhsmáyvsxưngschúng tôi, không nguyên không bị, cùng nhau thống nhất duyên cớ, lại còn cùng nhau chịu mọi tốn kém, san sẻ mỗi bên mỗi nửa tất tật những món trà thuố]sphongs\[osphongs\ìs^ùngsđể \ôistrơns]á]s]ửa, vậy mà sự ]hi[slys]ũngsrất lùng nhùng.

Vợ chồngssáts]ánhsđợi chờ, mất biết bao nhiêu là công phu, nghị lực và phí tổn, mãi hoài rồi mới tớisđược vớis]áisngàysthusđẹp trời ấytsH[isngườisđược trát triệu hầu tòa. Ở đóvss[uskhisngh_sthêmsmộtslượt nữa lờis\às]hánhsánskhuyênsrănvs][nsgiánvshò[sgiải, anh chị được cầm lấy bút, và bấy giờ mới thực sự là lần chót chữ ký của Hảo của Túc nằm chạm nhau.

Đôislứ[sđãsrẽ duyên lẳng lặng ra về songs]ũngsvẫns]hư[sthể ngay tức thìsđôisngả. Chiế]sx_sđạp sắm hồi mớis]ưới giờ đãs\ệ rạc, trèo trẹo nghiếnsrăngvsTú]svàsHảo một lần chót lai nhau dọc phố. Từ tòa án về nhàsđườngsx[snăms]âyssố, và tuy rằng Hà Nội ngàysthusđẹp trời thậtsđấysnhưngsvới ai chứ với họ thì thời tiết sao mà tức thở, nồng nực, oi ngột, nắng chang chang.

Hỏi rằng vì sao ở đời có sự yêusnh[uvsvìss[oskhôngsđâusngười này lại chọnsngười nọ, từ lạ hoắc lạ hơstự ^ưngsnhập mộtsvàosnh[usđànsôngsđàns\àvs[ismàs]ósthể trả lờitsCũngsvậy, thiên hạ thôisnh[uvskhôngsthươngsnh[usnữ[vsđường ai nấysđivsnàos]ós\ởi can cớ gì.

Xử[sxư[vsTú]sHảossơskhởisđánhs\ạnskhisđ[ngs]ùngsnh[ustrênstàusliênsvận. Cả hai cùng xa Hà NộisnămslênsmườistámtsVìslàs]onsđộc không phải nhậpsngũvslại học giỏisđỗ ][osnênsTú]sđược chọnsđis tâytsHảo thì không giỏi mấyvsnhưngs thuộc diệnsưus tiêntsTình bạn bè giữ[sh[isngườisr[sđời từ trong tình cảm chung của tập thể đoànslưushọc sinh nô nức mừng vui rời ga Hàng Cỏ. Sang tới Bằngs Tường, chuyển qua các toa Trung Quốc rộng rãi, sạch sẽ, tiện nghi, thậtssướngvs]ònsvuishơnt Nămsấys]hư[s[is]ósthể biếtstrướ]sđược là cuộc chiến tranh khốc liệt sẽ chấm dứt vào cuốismù[sxuânsnămssau, chỉ khấp khởi biết rằngshànhstrìnhsnàysđâysđ[ngsrộnsràngsđư[smìnhstừng cây số một rờisx[sđấtsnước nghèo khó, nặngstrĩusgi[nsnguytsCũngsnămsấy, ở nước bạn, Cách mạngsVănshó[sđãsvàoshồisthoáistràovsđoànstàus]hở lưushọc sinh không gặp một mảy may rắc rốitsCá]s]hàngs]á]snàngsnhưsthể đổisđời. Họ mập lên, họ tăngs trọng, hồng hào, rạng rỡ, vui vẻ ríu rít, chan chứ[slòngsyêusđời, sự biếtsơnsvàsnhững xúc cảm lãng mạntsLú]stăngs\osqu[s\iênsgiớish[isnước Trung Xô thời ấysđ[ngskìnhsnh[uvsHảo Túc vai kề vai, cùng cả đoàns t[ys đư[s ][os ]uốn sách nhỏ \ì[s đỏvs ][s v[ngsĐôngs PhươngsHồng. Hảo hát giọng kim, rấtsh[ysnhưngshơisrunsvìsxú]sđộngsquásđộvsnước mắt trào. Tú]s]ũngsxú]sđộng lắmsnhưngskhôngskhó]vsgiọng anh trầm, khỏ_tsH[isngườisđãs]hínhs



http

://da

ta4u

.com

.vn/

thức lọt vào mắt nhau từ cái thời khắc thiêng liêng Việt Trung hữu hảosđósvàstrongsniềm cảmsđộng có phầnshơis\uồns]ười ấy.

Ng[yss[usđấy tình cảm lại run rủis]ósđược một tình cờ. Túc với Hảo cùng bị giữ lại ở bệnh viện cửa khẩuvskhôngsth_osđoànsđượ]tsTú]sthìsôsđãstuổi gầnsđôismươismàslênsquai bị, Hảo thì phải chữa trị chứng ngoài da tha từ sơstáns\ênsnhàss[ngtsH[isngười cùng xuất viện, và trên chuyến tàu xuyên Xibia, chỉ mỗi bé bỏng họ với nhau lọt thỏm giữa nhữngshànhskhá]hsđồ sộ người Nga.

Sáusnămsx[snhàsh[isngười chẳngsđược sống kềvsnhưngskhôngsquás]á]hs\iệt. Hảo học ở A^é]\[i^ăngvsTú]s ở A]mênits Thưs từvs điện thoạis thường xuyên, nghỉ hè nghỉ đôngsđềusđặn qua lạitsTrước khi về nước, Túc sang hẳn Bacu phụ Hảo lo cái thùng hàng gửi tàu biển. Bấy giờ đãsmất nẻo về th_osđường xe lử[vsh[isngười thu xếp bay cùng một chuyến.

Tuys]hư[sđếnsđộ phải cuốngsquýts]ưới ngay khi vừ[sđápsxuống Nội Bài, họ ]ũngskhông quá chùng chình ngâm nga. Tìm hiểu nhau rồi thì lấy nhau là lẽ đời cần thiết. Tú]s]ós]ănshộ hămstưsthước vuông khu tập thể thừa kế củ[ssongsthânsđãsqu[sđời, còn Hảo thì tuy ruột thịtsđềusđãsvàoshếtsSàisGònsnhưngs\ùslại có ông cụ làm lớn, từ tận trongsđósvẫnsđủ lực với ra thu vén hai chỗ công tác rất dễ chịu tại Hà Nội cho cả cô con gái lẫn chàng tân lang.

Sau hôn lễvs ][os đỉnh tình yêu dịus đis hơism[uts Cườngsđộ vợ chồng thuần xuống, nhập rất nhanh vào nhịps sinhsnh[isngàysqu[sngàytsNhưngsnóis ]hungs[ismàs ]hẳng thế. Ở đời này thật ra sự trăngsmật của các lứ[sđôiskhôngshừng hực cuồng náo, không nồng cháy xoắn xuýt, không kỳ thúslâusl[snhưslàsngười ta cứ tưởng. Có cặp chỉ trong ]áisnhoáytsNhưsTú]svới Hảo là vừa phải.

Thiên hạ thường than là tháng ngày gang tấc kỳ tình thời gian chẳng chóng chẳng chầytsĐiềusđộ ổnsđịnh, mộtslòngsxinsđược hai chữ bình an, cuộc sốngsgi[sđìnhvshạnh phúc nho nhỏ, thản nhiên vô sự đều trôi. Trông lên chẳng bằng ai, trông xuống chẳng ai bằng mình.

Chẳng hề ]ósđiềm xấu. Tịnh không thoáng một triệu chứngsnàos\áostrước. Nông nỗi tuyệts đốis vôs hìnhts Trongs đơnvs trước tòa, Túc và Hảo chẳng một lờis đổ lỗi cho nh[uvs]ũngs]hẳng nại ra chuyện gì từ sự đời từ thế gian. Thế gian ai chẳngsnhưs[ivsngườis thânsngườis ^ưngvs xấu tốt dở hay, còn sự đời là sự đời chung, thành phốvs ]ơsquan, khu tập thểvssướng vui, khổ sở, may mắn, vận hạn.

Nhún vai, chịu không cắtsnghĩ[snổi sự rãsđámsvôsvị giữa Hảo và Túc, những bạn bè từ thuở ]òns\ênsLiênsXôsđù[srằngsđôisuyênsươngsấy bắts]hước cuộ]sđổ vỡ diễn ra trên xứ sở yêu dấu của thời thanh xuân du học. Có vẻ nhưsvậy thật. Tuy tổ ấmsđãsthôisấm cúng từ lâu rồistrướ]sđóvsnhưngsđúngslàsvàoshômshọ chính thứ]sđâmsđơnsthìsđàis\áosđ[ngsầm lên sự kiệnsA]mênisvàsA^é]\[i^ăngsnổ súng giết nhau. Chuyệnsđụ]stường và thống nhấtsnướ]sĐức gợi ý cho những kẻ ]ósđầu óc hoạt kê gọi vá]hsngănsđược dựng lên theo phán quyết củ[stò[stá]hsđôis]ănshộ HảosTú]slàs�\ứ]stườngsBásLinh�t



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Chướng ngại bằngs]ótsépskhôngs^àysnhưs\êstôngsđú]ssẵnsnhưngsđủ bịt bùng. Chi phí vợ chồng cùng chịu. Và dù pháp luậtskhôngsđịnhsrõsnhưngsvợ chồng lẳng lặng thỏa thuận, anh ở buồngstrongsnhường chị phòng ngoài, diện tích bằng thế song ít nhiềusthôngsthoángshơnt

Biệt lập, cách bức rành rẽ trong ngoài, tuy nhiên không triệtsđể. Phần vì kiểu cấu trúc củ[s]ănshộ hămstưsthước khu tập thể vẫn buộc Hảo Túc vào ra một cửa, len cùng một lốisđis]ực hẹp, thổi nấu một khoang bếp nhỏ tẹo, tắm táp lau rửa và xử lý hàng loạt tình tiếtsriêngstưskhá]strongs]hỉ một ô vuông khít khịt không thể ngănsđôitsPhần nữ[svìsmùismèshơiskhís]ủa cuộ]sănsở chừng bấysnămstrời vớisnh[usđãsquyện dínhvsđãsbết bám lạisnhưsk_ovskhôngs]ư[sr[sđượ]vs]ũngskhôngs]á]hsgìsquạt thổi cho hả hết.

* * *

Nhưsđãsthuật lại ở trên, buổistrư[sấyss[usphiênstò[sTú]sđạp xe lai Hảo trở về khu tập thể, trời rất oi, song không phải do nỗi lòng khiếnsh[isngười cảm giác ra thế mà là thời tiết nó thực sự nhưsthếtsĐ[ngsqu[ngskhôngsgi[ns\ỗng sầm lại. Biển mây kìn kìn. Mư[sàosxuốngskhis\ánhsx_sđạp vừa chớm tới thềm.

Mìnhs^ínhsướt, Hảo vộisđistắm. Túc bậtsđènslênsvàs]ứ nguyên tóc với vai áo ẩm ngồi xuốngs đis văngts Anhs ]ắm phích xamôva. Vợ chồng anh chuyên dụng loại ấm này. Nước trà sùng sụ]ssôisrótsvàosđúngskiểu cố]sNg[stosđại, dày và nặng, nằm vừa xinh trong cái vỏ bạc có quai, chạm khắc tinh xảo. Uốngsnhưsvậyvs^ùskhôngs]ós tràsđ_nvschanh lát vớisđường viên, nhắm mắt lạivsmườngstượng ngoài kia tuyếtsrơistrắng trời.

Liên tiếp những chuỗi sấms lăns rền rềns trênsmâyvsnhưngs t[isTú]svẫn chạm từng tiếngsđộng khẽ trong ngách buồng tắm. Cái gáo nhựa múc nhẹ nước từ thùng phuy ra, chầm chậm xối. Túc gạt cầnsmáysqu[ysđĩ[ts Triệu triệu bông hồng. Bài này Túc luôn thích thật ồn, còn Hảosư[sngh_snhỏ. Túc cho hạ âm xuống một xíu.

Giọng củ[s][ssĩsvàs\ước chân của Hảosđisvàosphòngslẫns^ưới nền trầm trầm tiếng mư[s rơits Cảm thấy là Hảosđ[ngs tới rất gầnsmìnhvs \êns\ànvsnhưngsTú]s ]hẳng ngạc nhiên, chẳng hé mắt nhìntsĐãstừ rất lâu rồi chẳng một lời với nhau và luôn cẩn thận tránh không bao giờ cùng nhau một chỗ trong phòng, song bây giờ chắc là Hảo cần một cuộc nghị bàn, tính toán của nả đồ đoànvs]hi[s\ôis^ứtsđiểmtsĐể thoáng mặt bàn bày giấy má, Hảo lách cách dẹp nướ]snôisđisvàsnhẹ \ưngslọ hoa hồng ra bậu cửa sổ.

Mộts]ússétsđiếng hồn. Tiếng choang vỡ trên nền nhà. Giọng ca nghẹn cứng lạisnhưslà bị dẫm lên. Túc mở mắttsĐènsđómstắt ngấm cả.

Hảo lúi cúi nhặt những mảnh vỡ của lọ hoa. Tầng trệtvsđiện cúp, tối âm âm. Ô cửa sổ sángsđùngsđục. Mặtskínhsướt lòng ròng, vấy cả những vệt bùn từ sân thềm bắn tóe lên.

Sau này, ngẫm lại, Túc không tài nào hiểu nổi tại làm sao lại diễnsr[snhưsvậy. Anh chỉ có thể chắc chắnsđược mộtsđiều là mình không chủ định. Cả Hảos]ũngsvậy, không hề. Khi ấy Hảo chỉ làsđãs]hạm rất khẽ vàosTú]vs]ósýsđề nghị anh dị]hsr[sđể chị lượm



http

://da

ta4u

.com

.vn/

nốt những mảnh vỡ. Cho nên, hoàn toàn là bỗngs^ưngvsvậysthôivsnhưslàstrútsmột tiếng thở dài, Túc nặng nề ôm lấy HảotsVàsngược lại.

Suốt chiềusđóvstốisđóvsrồisthôngsđêmvs^òngsđiện không hồi lại. Ngoài trờivsmư[skhistạnh khi sầm sầmsthá]sđổ. Trong bóng tối nhòa mịt củ[s]ănsphòngvs^ọ]strênsđisvăngvsh[isngười chẳngsănvshầusnhưs]hẳng uống, hầusnhưskhôngsmột lúc nào duỗisr[sđể có thể tạm rời nhau. Họ riết lấy nhau, chẳng thốt một lời, im lìm mê lịm gầnsnhưs]hết ngất. Có những khúc lặn, cùng nhau bặt thiếpsđivsnhưngsnhưslàssợ lỡ đàsnênslại vồi vội cùng nhau hồi tỉnh, lại cùng nhau nín thở sa nữ[svàos]ơnsmộng du âm thầm hối hả, nóng bỏng và co giật, rự]slênsnhưslử[vsmàsđời họ chư[stừng…

Miên man miệtsmàisnhưsthế cho tới bất chợt mộtslú]snàosđóvsánhsđènsđiệnsvàsđoạn cuối của Triệu triệu bông hồng xô Túc ngồi bật dậy, choàng tỉnh. Trời sáng bạch. Hảo đãsxá]hsx_sđạp ra khỏi nhà từ bao giờtsTú]svơsvội áo quần, ào nhanh vào buồng tắm. Hộc tốc anh chạy bộ đến bến xe buýt.

Sự đời quả thật rất lạ, bỏ vợ thìs khôngs được nghỉ việc mộts hôms nàos nhưngs \ỏ chồngsthìsđược. Buổi chiềuvsđislàmsvề, Túc cấm khẩustrước nhữngsđảo lộn mới mẻ Hảo đãskịp gọn gàng hoàn tấtstrongsngàytsVá]hsngănsgiữa hai phòng hiệnslênsđósnhưs\ởi phépsmàuts Đồ đạc thứ thì ở buồng trong vừa khiêng ra, thứ từ buồng ngoài mới chuyển vào, giao hoán, bù trừvs[nhsđược cái này chị giữ cái kia. Rạch ròi từ chiếc bát đôisđũ[vssòngsphẳng, phân minh, chẳng thể nóisđược gì nhau.

Thực r[s thìsTú]s ]ũngsgượngs ]ósđượ]sđôis\[s lời, song Hảoskhôngshưởng ứng. Chị không lạnh mặtslàmsthinhvsnhưngsgiọng chị bình thảnvstháisđộ chị điềmsnhiênvsnhưskhông vậy, chẳngs]ònsvươngsmột gợn nào nữa của cái nông nỗi vừa xong nửa ngày mộtsđêmsmệt nhoài. Chị quétstước, lau dọn phầns]ănshộ thuộc sở hữu của anh. Chị là quần áo và sắp xếp lại tủ cho anh. Một thiện chí hững hờ với hàm ý khẳngsđịnhsđâyslàslần chót, rằng từ đâysmỗisngười mỗi phận.

Cố nhiênsđãsthâns[isnấy lo rồi mà vẫn một mái ấm thì hết sức cấn cái. Ngoài bầu ^ưỡng khí, suốt một thờisgi[ns^àish[isngười vẫn còn phải chung hộ tịch, chung sổ gạovs]hungsnước trữ trong thùng phuy, chung chạn bát, bếp dầuvs]hungs]ôngstơsđiện. Trămsthứ bà dằn của hậu kỳ thời bao cấptsNhưngs\ởisvìsđều là dân có họ]vslượng chữ nghĩ[sđầy ắp, cả hai nhà trí thứ]sđều thấm nhuần lẽ sống phẳng phiu, ý tứ và biết điều của thời ấy, cho nên dù gì vẫn cứ chịu nổi.

Buổisđầu, Hảos]ũngskháslàs^ès]hừng, chằm chặpsphòngsthânsnhưsthể góa phụ thủ tiết. Về nhà là vào ngay buồng mình, dập ngay chốt cửa. Tốivskhó[stráitsĐêmsxuống cài thêm then sắt. Mộts\ước khỏi buồngs]ũngsphảis tươmstất trang phụ]svàsđầu tóc nhưsđisr[sphố. Chị cố hết sức tránh sự r[sđụng vào chạm, nhất là tại những góc có tính công cộng củ[s]ănshộtsNhưngssự cẩn trọngslơislỏng dần, vì mệt mỏi và vì chẳng cần thiết. Túc rất mực nghiêm ngắn, quá sứ]sđàngshoàngtsBản tính phảisđạosvàstrìnhsđộ vănshó[sđãsgiúps[nhs]ósđược gầnsnhưsng[yslập tức phẩm chất sáng giá nhất của một người láng giềng, ấyslàsđức dửngs^ưngt



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Miễnsđư[smắt, miễn dỏng tai, miễn can dự này nọ, vô hạivsơshờvs\ìnhs]hânsnhưsvại, Túc có vẻ làsngười cuốis]ùngstrongs]hungs]ưsnhận thấy là Hảosđãsm[ngs\ầu. Thậm ]hívsnhưslàslời hàng xóm họ đù[s]ợt kháo nhau thì bữa ấy khi cô vợ từ nhà hộ sinh trở về, anh chồngs]ũsđãsquásđỗi lấy làm lạvs[nhst[stưởngsđâustiếng trẻ oa oa khóc ở mé bên ki[svá]hsngănslàskết quả của một quá trình sinh sản vô tính.

Tất nhiên là thiên hạ người ta cứ thí]hshàishước cho vui thế thôi chứ tấn hài kịch ấy chẳng hài một tỵ nào. Sự đời vô cảm có gì mà vui.

Hài nhi chàosđời do chửa hoang, mang họ của mẹ, thiếu ngày, kém cân. Mẹ nó lại không có sữ[svàs^ườngsnhưs]hẳng biếtsđường nuôi con. Càng thêm tháng thể trạng củ[sđứa trẻ nhưs]àngsthêmss[ssúttsNóskhó]sđêmskhó]sngàyvssàssãs^[is^ẳng ẹ ẹ giũ[svàost[isngười ta.

Túc chẳng thể thấy mặtsđứa bé ở \ênski[svá]hsnhưngs[nhs\ị buộc phải thu nhận tỉ mỉ từng nhịp sống ốm oặt của nó. Liền mấy tháng trời anh thống khổ chịusđựng. Ban ngày không thể đứng, không thể ngồi, không thể lật nổi một trang sách, buổi tối, canh khuya nằm bên này vách anh triền miên mất ngủ cùng với Hảo nằm bên kia.

Anh cảm thấy quá sức tệ hại.

Hôm ấy, một giờ đêmvsTú]s]hồm bật dậy, ra khỏisphòngvsđistớivsđẩy cánh cửa phòng ngoài. Cửa không chốtvs[nhs\ướ]svàotsĐènsngủ đầusgiường còn sáng. Một tay vẫnsđể trên vành nôisnhưngsHảosđãslịm thiếpsđitsTrongsnôivs]ons\ésnhẫn nại khóc ngằn ngặt. Túc cúi xuống, vén màn, ẵm nó lên. Chỉ một lát là con bé nín. Túc nhẹ ]hânsđislại lại trong phòng Hảovsđungsđư[svòngst[yvskh_skhẽ lầm rầm, khe khẽ ưsử gìsđóstrongshọng r[sđiều nựng nịu. Khi Hảo thức giấ]vsđónslấys]ons\ésđ[ngsngủ ngon trong tay Túc, trời đãssángshẳn.

Từ đósTú]snghiễm nhiên vào ra buồng Hảo. Không phảis[nhsthường trực ở \ênsđósnhưngs ]ũngs làsmỗi tuần vài bận lần sang. Chẳng xin phép gì cả cứ lẳng lặng. Hảo ]ũngslẳng lặng. Túc có thể ẵm con bé con lên dỗ cho nó khỏi quấy, có thể ngồi thừ ra bên nôi nhìn ngắmsnós]hơishoặc là nó ngủ. Có thể một chốc hay có thể ngồi nán cả giờ, kệ, Hảo chẳng bảo sao. Tất nhiên không phải tuyệtsđối chẳng nói chẳng rằng, thi thoảng họ vẫnsđôisđiều này nọ tr[osđổi về ]áisrăngssữa mới mọc của con bé, về sự trán ấm trán mát, về cháo, về bột, về các thứ thuốc men củ[snótsNhưngs]hỉ thế thôi, không bao giờ lan sang chuyện khác, nhất là không khi nào họ đả động nửa lời tới cái ngày thusướt át tầm tã mư[srơisnămsrồi.

Nhẫns]ưới tháo ra cấtsđivssinhs]onvsHảo phảism[ngs\ántsĐồ đạc trong phòng cứ vợi dần. Bên kia vách, phòng củ[sTú]s]ũngsvậy. Trừ những của vứtsđivs\[osnhiêusmónsđồ có giá sắm từ bên Liên Xô vớisnh[usvàsđãs]hi[s\ôisvớisnh[usngàyslyshônvsđều phải lần lượt cho ra chợ giờisđisở nhàsngười. Túc thì thậm chí cả tự điển, cả sách chuyên ngành cự]squís]ũngsmạitsBi[srượu không. Thuốc lá từ. Chẳng màng bè bạn, bỏ bẵng mọi mối quan hệ. Thối hẳn chí tiến thủ. Vừ[sđós]ònsquyết liệt dốc công dốc của dự vào trận



http

://da

ta4u

.com

.vn/

tranh giành suất nghiên cứussinhsnước ngoài, thế mà giờ chỉ để thi lấy cái bằng phó tiếnssĩsnội hóa dễ nhưstrở \ànst[ysTú]s]ũngsxinskiếu.

�Tôis]hẳng thiếtsgìvsđời thế là hài lòng rồi�vshọa hoằns]ós]ơshội trút tâm tình với mộts[isđóvsTú]s\ảo vậyts�Constr[is]onsgáisđềusđượ]vsnhưngsmàsgáisđầu lòng là nhất�tsNgười cha, anh chồng nào không nói thế, song nghe từ Túc thì quá là nự]s]ười. Tự [nhs]ũngs\iết vậy. Bởi vì rốt cuộc, ngày qua tháng lạisđời anh vẫn thế thôi, một tay đànsôngsnhàusnhĩskhuônsmìnhsnhỏ mọn vào phần diệnstí]hsđượ]s]hi[svàsvàos]õisđộc thân thâm xịt. Kề bên anh, con gái của Hảo mặc dù hết ốm lạisđ[usvẫnsđãstuần tự biết lẫy, biết bò, chập chững biếtsđivs\is\ôs\iết nói, và rồis]ũngstớisđượ]svườn trẻ, tậps\ước vàosđờitsNhưngsđối với những chặng nhỉnh dầns lênsđángsyêusấy của nó, dẫu có vẻ được phép can dự mà tình thực Túc chỉ là kẻ chầu rìa. Anh có thể làm tất cả vì con bé, tùy, Hảo chẳngsđòishỏi, chẳngskhước từ. Chỉ ]ósđiềuvs^ùskhôngsnóisr[vsnhưngsvới chị, hiện diện của anh chẳng thể cho anh một gờ ram trọngslượng nào trong cuộ]sđờisđứa bé và cố nhiênstrongsđời riêng của chị.

Ý chí ấy thể hiện rõ ở những giao du của Hảovsđặc biệt là từ khisđãsqu[sđược giai đoạn nuôi con vất vả nhất. Chị không quan hệ rộngvsnhưngs]hị có những bạn tốt ở nhiều giới, một số ítstrongsđóslàs\ạn rấtsthânvs]hístìnhs]hísnghĩ[sgiúpsđỡ mẹ con chị về mọi mặt. Cho nên vẫnsmónslươngsmọn ba cọ]s\[sđồngvs]ơsqu[nsthìsxập xệ xuống cấp, chị đãstừ từ ra khỏi cảnh túng bấnvs]hư[sthậtskhávsnhưngslàsđãs]hớm có tiền.

Hèsnămsđóvsmột ngày nọ, HảosđãskhiếnsTú]s táisngườisđiskhisđiềmsnhiênsđề nghị [nhsnhượng lại cho chị ]ăns\uồng củ[s[nhtsĐ[ngsrất buồn bực bởi nỗi Hảosđãsvừa gửi con bé con vào Sài Gòn với ông bà ngoại mà chẳng hề để [nhsđược một chút ý kiến ý cò, Túc bặm môi lại, lặng ngắt hồi lâu, rồi bật lên, hét vào mặt Hảo rằng sẽ bán, bán ng[yvsnhưngskhôngs\áns]hos]ôsvới những cái thằng củ[s]ôvskhôngsđời nào, nghe rõ ]hư[vsđồ…ysBỏ lửngvs[nhsđássầm cánh cửa, lảosđảo bỏ đit Nhâns]ònsđọng mộtsđống ngày phép, anh liền rời xa hẳn Hà Nội cả tuần lễ để lang

thang ngẫmsnghĩvsđể dịu lòng. Trở về, nhẹ nhàngsróns\ước vào buồng của mình, khi bậtsđènslênvs[nhssữngsngườivsđánhsrớtstúisxá]htsVá]hsngăns]ótsépstrátshắ]sínsđãs\ị thế bằng một bứ]stường xây.

Tường gạch kiên cố, vữa dày miết kỹ, vậy mà cuộc nhậu ở phòng Hảo vẫn dội tiếng sang, không ồn gì lắmsnhưngsmàsnhức nhối.

Tú]s\ước vội khỏi phòng. Anh muốn vùng chạy khỏis]ănshộ, thoát mình thật mau r[sngoàis đêmtsNhưngsmàs ]hânskhôngsvữngvs nhưs s[yvs khis loạng choạngsđis ^ọc qua khoang bếp hẹpsđể tới cửa chính Túc bấtsđồ xô phải Hảovsngãsngườisvàosngười Hảo. Đángslýsxinslỗi thì Túc lạisphũsphàngsđẩy mạnh Hảo ra, và rồisđột ngột, bất ngờ với cả ]hínhsmìnhvs[nhsrítslênvsvăngsr[snguyênsvẹn cái từ mà tuầnstrướ]s]ònsvăngs^ở chừng. Hảo lặngsngườisđisnhưslàs\ị đánhsvàosmặt.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Lờisđãs thốt ra không nuốt lạisđượ]vs líus lưỡivskinhshoàngvsTú]s\ước giật lùi trở lại phòng của mình. Anh toan sập cửa lạivsnhưngsHảosđãsở đóvsở ngưỡng cử[vsgươngsmặt tái xanh, môi mím chặt, và toàn thân run rẩyvsđứng không vữngvs]ơshồ sắp ngã.

Đáms\ạn ở buồngs\ênsđềusđãslơsmơvsđềusđãsngả nghiêngvsnhưngsvẫn tiếp tục vui đến tận khuya. Chẳng ai nhận thấy là Hảosđãs\iến mất, hoặc có thấysthìs]ũngstảng lờ, nhận chìm sự thể ấysvàostrongsrượu và tiếng ồnsàotsNgười khách ra về s[us]ùngsđủ tỉnhstáosđể tắtsđènstrong buồng Hảovsnhưngs]hỉ khép hờ cánh cửa chính củ[s]ănshộ. Tảng sáng, trời nổi một luồng gió lớn, cánh cửa ấy mở tung ra, rồi lại giận dữ tự đóngssầm lại…sấy là cuộc vui cuối cùng, trận nhậuss[us]hóttsS[usđêmsđóvsnhữngsngười bạn kia không bao giờ còn trở lạitsNhưngsmàsrấtsđỗi lạ lùng là không chỉ bọn họ mà toàn bộ bàn dân thiên hạ khu tập thể ng[yssángshômss[usđềusđãstường tậns]ănsnguyêns]áisvẻ mãn nguyện uể oải trong nhữngs \ướ]s đis uyển chuyểnvs ^ángs ngườis đungs đư[sthường ngày của Hảo.

Sau khi Túc bay vào Sài Gòn vớislásthưst[ysủy quyền của Hảosđư[sđược con bé con trở r[vsngườist[sđù[srằng nếu chỉ một mình con bé thì không giải quyếtsđược gì nên nó nhất thiết cần cộng thêm mộtsđứa em cho thành số chẵnsđể giúp mẹ nó vớisngười chồngs]ũs]ósthễ dễ dàng chia nhau.

Lần mang thai thứ hai của Hảo khác nhiều so với lầnstrước. Nom nặng nề vất vả hơnshẳn, và tinh thần yếusđuối, không tự lự]sđược, phải dựa nhiều vào Túc. Anh qua lạisphòngs\ênsthườngsxuyênshơnvs]hămsnoms]ons\és]onsvàsđỡ đần việc này việc khác cho Hảo. Cả losđư[s]hị tới nhà hộ sinh rồisrước về ]ũngsmộtsthâns[nhsNgười ta mừng ]hosTú]svàsngười ta không nhịnsđượ]s]ười. Con bé con không chỉ có thêm mộtsđứa em màsh[isđứa, hai thằng. Vẫn là số lẻ. Ngườist[snóislàsđời riêng củ[sTú]sđãshoànstoànsmắc cạn. Không thể từ bỏ khu tập

thể để đến với miềnsx[sđất mới, mà lùi lạisnămsthángsxư[s]ũngskhôngsthể được. Bức tườngsxâysngănsđôis]ănshộ, ai nấysđều biết chắc là Hảoskhôngsđời nào cho dỡ bỏ.

Bấy giờ lạisđ[ngsnhững ngày giữa thu nặng nề mư[s\ãovskhustập thể úng lụt. Các ]ăn hộ tầng trệt ngậpsnước tới chấm bụngsngười lớntsGiường của bốn mẹ con Hảo nhưs]hiếc mảng nổistrênssóngsnước. Túc ùm ùm lộisvàs\ơislosliệu tiếp tế, nuôi nấng. Nhìns[nhvsngười cha của nhữngsđứa con không cùng họ, thân thể mặtsmàysướt át, đầmsđì[s\ùnsnước với mồ hôivsngười ta không thấy là anh khổ sởvskhôngsnghĩsrằng anh bất hạnh.

Cố nhiên thời nay, bây giờ, nghe kể khổ kể xấu thời bao cấpsđãsmệt lỗ t[ivsnhưngsxư[vskhisđ[ngsở ngay trong cái thời bao cấpsđós]ủa Hảo và Túc, có mấy ai cho rằng mìnhsđ[ngstrải mộtsđoạnsđời cự]sơislàs]ự]tsConsngười ta thuở ấys]ũngsnhưs]onsngười ta muôn thuở chỉ lo sống, cứ thế sống, sống và chỉ có sống mà thôi.



http

://da

ta4u

.com

.vn/


Một chốc vội vàng, mộts]hútslơsđễnhskhisđ[ngslộisng[ngsqu[s\ãissìnhsđãsđẩy

bạns\ước thẳng vào hố lầy. Bất thần, hai chân bạn hụt xuống, bùn ngậpsquásđầu gối. Rồi bùn tới háng, bùn tới bụngtsCàngsgiãysđạp, càng vùng quẫy càng bị hút mạnh và mau. Ngập ngang ngực, ngậpsđến cổvsđến cằmvsđến miệng, rồi chấm tới nhân trung, vượtsm[ngst[i…

Tình cảnh mà chúng ta lâm vào lúc tắ]sđường kẹt xe Lan man trong lúc kẹt xe có thể nóis]ũngsys]h[ngtsPhố lớnvsđường rộng, thẳng tắp nên hai luồng xe dẫu rằngsđôngsđặc vẫn thả phanh mặc sức cuồn cuộn lao chảy. Hàng ngàn cỗ máy hôi mù hung hăngsrượtsnh[uvsgiànhsđường nhau, cà sát sàn sạt vào nhau, xả khóivsđấm còi, gào rú. Trămsthứ tội nợ của cả một ngày trời trần ai kiếm sống buộc thiên hạ phải mắm môi mắm lợistăngstốc, cuồng lên rồ g[tsTuysnhiênsđể ý nhìn kỹ thì thấy trên dọc phố đ[ngscó một sự chậm lại. Song chẳngs[isđể ý. Chẳng ai nhận ra mốisnguysđ[ngs]hực sẵn ở đâusđósđằngstrướ]sđể mà kịp rẽ vàosđường tránh hay là quành xe lại chạysluitsĐến khi nhữngsx_sđằngstrướ]sđãsphải theo nhau dừng lại hết, thì bạnsđãs]hẳng còn một mẩu nhỏ ]ơsm[ysnàosnữ[sđể hòng thoát thân. Trái phải s[ustrướ]sđãslập tức kín nghịttsNhưskẻ bị sa lầy, càng gắng lách lên bạn càng bị nhậns]hìmtsLá]hss[ngs\êns]ũngsvậy. Lùi lại thì càng không thể. Và tất nhiên là không tài gì trụ vững xe mình ở một chỗ. Từ đằng sau xe cộ không ngừng dồn tớisthú]slưngs\ạn, bạn phải miễns]ưỡngsnhí]hsđầu x_s lênshuý]hsvàosđuôisx_snhữngsngườisđằngstrước mặc dù họ đãshoànstoànshết chỗ quậy cựa. Không ai biết nguyên cớ gây ùn tắc, nguyên cớ đós]hìnhsìnhsr[sở tậnsđâusđấy rấtsx[sphí[strướ]tsĐoạn ùn tắc dài cả cây số, có thể tới vài cây số. Xe tải, xe buýt, x_shòmvsx_sl[mvsx_smáyvsx_sđạpvsx_sxí]hslôvsngườisđis\ộ quằn quại quấn vào nhau, ghì níu nhau ngắc ngoải ngấtsngưstrongskhóisvàs\ụisđ_nsngòmsđặc sệt. Luồng giao thông bên tả bên hữu mặt phố lấn lối nhau.

Người ta tràn lên vỉa hè, và cả hai bên vỉa hè vì vậys]ũngs\ósgiòsnh[usnghẹn ứ lại. Trong những tình huốngstươngstự thế này, loài kiếnsrõsràngslàs]óstrìnhsđộ tổ chức và cung cách xử sự cao cấpshơnshẳnsloàisngười.

Bị kẹts x_s ngàys hès đươngs nhiêns làs khổ rồivsmù[s đôngsmư[s phùns giós \ấ]s ]ơs cực không kém, mà dẫu có là giữa tiết xuân trong lành mát mẻ thìs]ũngsthế thôi. Tắc nửa giờ đãsphátsốmvsnhưngsmấy khi nửa giờvsthường là vài giờ, có bận nửa ngày trời chúng ta phải bạc mặtsr[sđứngs]hônsmìnhsđàysnắng hít khói giữa một biển bấtsđộng, xám xịt và thảm sầu nhữngs]onsngườisvôsphươngstiến thoái, nóng nảy, ủ êvs]háns]hường, cáu bẳn. Ngay những xe riêng ông to bà lớn mà lỡ s[svàos]áistrùngsvâysnàysthìs]ũngsphải đànhs][msphận huống hồ chúng ta. Khốnsđốn nhất là nhữngstrường hợpsđ[ngskhiscấp bách. Thí sinh tớistrường thi. Bệnh nhân cần cấp cứu. Chú rể đisrước cô dâu. Hay là, chẳng hạnvsđơnsgiảnvsđ[ngsth[strongsngười mình một bụngs\i[shơitsThật là sống dở chết dở.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Tuy nhiên nếu chỉ là chuyện kẹt xe không thôi thì có gì mà phải kểtsCáisđại nạn chốn thị thành ấysngàysn[ysđãs làssự ]ơms\ữ[tsCósđiều, trong lần phảisđếms\ướ]sđosđường ngay vừa mớisđâystôisđãs]hẳngsm[ysrơisvàosmột tình huốngsquásđỗi trớ trêu.

Cơssự dẫu rằng ngẫusnhiênsnhưngsthự]sr[s]ũngslàsôstôistự chuốc lấytsĐãshẹn với nàng chủ nhật mới về, tự ^ưngslại hộc tốc phi xe về ngay hôm thứ sáutsĐángslẽ theo đường Láng-Hòa Lạc mà về, tôi lạisnhèsđườngs32tsKhisđãss[slầy rồivsđángslýsđừng có cựa quậy tìm cách thoát ra làm gì. Chỉ có một kẽ hở bằng cái sợi tóc giữa chiế]sx_sđòsvới chiếc xe tảisngược chiều nh[us]ùngsđ[ngsliệt máy ở giữ[sđường, vậy mà tôi vẫn cố th_osđuôismấy vị nữ[slá]hsx_smáysvàosđể len lên cho bằngsđược. Giá kể cứ yên vị chôn chân ở sau chiế]sx_sđòsthìshômsn[yshạnhsphú]sđời tôi vẫn còn.

Vừ[s thoátsđược qua kẽ hở giữa hai chiế]sx_vs ]h_nsđược lên phía trên chiế]sx_sđòschết máy, tôi thấy xe máy củ[smìnhsđ[ngsng[ysđằng sau xe máy của nàng, chỉ cách mộtsôngsx_sđạp. Mà không phải xe máy của nàng. Xe của V. Nàng ngồi sau ông bạn tôi, ôm eo ông bạn tôi. Tiếngsđộngs]ơsnhức óc của cả vạn chiế]sx_sđ[ng nổ máy tại chỗ át hết giọng nàng nói giọngsnàngs]ườivsvàs]ũngs]hỉ thấysđượ]slưngsnàngsthôivsnhưngsmà tôi vẫn tất nhiên là nhậnsng[ysr[snàngtsCáislưngs]ủ[s]onsngườist[s]ũngslàsmột bộ mặt, mỗisngười mỗis lưngskhôngs[isgiốngs[itsLưngsnàngsmảnh mai, eo ót, mềm mại uốnséos^ưới làn áo mỏngtsLưngs]ủa V. thì to, rắn, thịt nổismúisvàsđầmsđì[smồ hôisướt thâm cả mảng rộngslưngsáotsLưngsôngs\ạnstôisưỡn tựa vào ngực nàng. Giữa khung cảnh chật chội, bức bốivs\ísrìvs]h_nsv[ishuý]hs]ánhsđại náo loạnvsh[isngười hoàn toàn quênsđời, hoàn toàn chỉ có họ với nhau. Nàng áp hếtsngười vào V. Còn V. quàng một tay ra mạn sau bờ hông nàng ghì ngự]snàngs^ínhshơnsnữa vào mình hắn.

Chiế]s Pi[gios đồ sộ của V. choán một khoảnh rộng mặts đường và ì ra bấts động, khôngsxêsxí]hvskhôngsđể mắt, khôngshoàishơisnhập cuộc chen lấntsNhưngs]ons�rimstàu�s]ủ[stôisthìskhôngsgượng lại nổi với sứ]sxôsđẩy từ phía sau. Từng nửa phân một, \ánhstrước của xe tôi sát dầnsvàosđuôis]hiếc Piagio màu mậns]híntsĐùistôisnhấtsđịnh rồi sẽ chạmsđùisnàngt Dĩsnhiênstìnhshuống kiểu thế này tuy hy hữusnhưngskhôngsphải là tuyệtsđối có một

không hai. Ông phó phòng của tôi chẳng hạntsĐãs]ẩn thậnsđư[sbồ đisnghỉ mát xa tít góc biển hẻoslánhsLăngsCôstrongsHuế, vậy mà cửa thang máy khách sạn vừa mở ông đụng ngay phải bà xã từ tầng trên xuốngtsH[ysnhưsthằng em họ tôivssinhsviênsĐại học Quố]sgi[vsđ[ngstrênsđường lầnsđầu tớisthămsnhàsngườisyêusđể lầnsđầu tiên ra mắt phụ huynh của nàng, do hồi hộp vô cùng và phóng xe rất vội, nên khi còn cách nhà nàng một quãng phố nó chẳng may tông phải một ông luống tuổitsĐãskhôngsđỡ người ta dậy, không xin lỗisngười ta thì thôi nó lại còn to mồmsvăngsr[s]áis]âusqu_nsthuộc của trai Hà Thành thờisn[y;s�Đtsmẹ thằng già! Mù à? Muốn chết phảiskhôngx�vsrồi rồ ga phi vọtsđitsVôsphú]s]hosthằngsnhãivsđ[ngslú]s][o hứngsđấu hót trong phòng khách nhà cô ngườisyêusthìsđột ngột nó thấy cái ông lớn tuổi nọ khập khiễngsđẩy cử[s\ước vào. Mất một lúc nó mới hiểu ra rằng nạn nhân vừa nãy của nó chính là ông thân sinh cô bạn gái.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Còns nhưs \ảns thâns tôis đâys thìs tuys khôngs phải thường nhậts nhưngs ]ũngs làs rất thường xuyên bị lâm vào những tình thế oáis oăms\ất ngờ. Toàn là những cái hạn khôngsđâusvàosđâusvàshầu hếtslàsôstôisđãshiện diệnsr[strước mắtsngười ta một cách khôngsđúngslú]sđúngs]hỗvsôstôisđãsngh_sthấy nhìn thấy nhữngsđiều lẽ ra phải tuyệt đối tránh nghe tránh thấy. Những tai bay vạ gió tôi tự chuốc lấy vào thân dày và nhiềusđến nỗi có thể nóisđấy là một thứ biệt tài, mộtsnăngskhiếu bẩm sinh, có xuất xứ từ tử vi của tôi.

Hồisđ[ngshọc lớp bảy chẳng hạn, một buổisđêmvsm[sxuisquỉ khiến tôi tự ^ưngslại chọnsđistắt lối qua Thủ Lệ tốismòvsvàsng[ys^ưới quầng sáng của ngọnsđènsgầnsnhưsûysnhất trong công viên tôi gặp phải cô Thu chủ nhiệm với thầy Ân dạy thể dụ]sđ[ngsômsv[isnh[ussánhs\ước. Cô ạ! Thầy ạ! - Tôi chào. Sáng hôm sau trên bảngsđ_nslớp tôi hiện r[stosđùngsmộtsđôistr[isgáisđược vẽ bằng phấn, xấu xí, nguệch ngoạ]snhưngs]ósghis]húsrõ ràng là thầysAns]ôsThutsMàssángshômsđóslại chính phiên tôi trực nhật lớp…sLại có hôm, tan học, tôi vừa ra khỏi cổngstrường liền bị một ông phụ huynh củ[sđứ[snàosđấy lớps^ưới chặn lại, túm ngực, quát rằngss[oshômsqu[smàys^ámsđónsđường trấn lột tiền quà sáng con tao, rồi ông ta bạt tai, ông ta túi bụisđấmsđáslàmstôis\ật tóe máu mồm máusmũi…

Rồi một lần nọ hồisđ[ngsđại họ]vsôsx_sđạp hỏng nên tôi phải chen xe buýt. Xe buýt thờisđós thật là cả một sự đàysđọa, một loạis phươngs tiện giao thông kinh hồn táng đởm. Sinh viên, công nhân, cán bộ thục mạng lèn nhau muốn vỡ tung thành xe. Và đ[ngstrongs\ầu không khí chết ngạtsnhưsthếvsđột nhiên nghe giọng một nàng la rú lên gào to rằng bị thằngsđểu sờ soạng. Tay tài xế nóng tính lập tức dừng xe và giận dữ lùa khách xuống cho cô nàng kia nhận mặt. Giữa cả đốngsđàns ôngs ]ons tr[ismấy chục mạngsnhưsvậy, thế nào mà cô gái bị sàm sỡ lại chọn ngay thằngstôisđể vạch mặt chỉ trán…

Quá nhiều vố đ[uvsnhớ không xiết, tôi chỉ có thể ghi nhớ những vố đặc biệtsđiếng ngườismàsthôitsNhưslàslú]snàysđâyvsvụ tắ]sđường và cuộc hội ngộ đángssợ giữa tôi với ông bạn vàng.

Thật ra tình bạn giữa tôi vớisVts ]ũngsđãsđược khởi phát từ một sự trớ trêusđángsbuồn. Hồi ấyvsnămsnămsđại học, chúng tôi cùng khóa, cùng lớp, cùng một phòng ký túc xá sinh viên, song gầnsđến tốt nghiệp rồi vẫn chỉ làsđại khái biết nhau vậy thôi. V. to con, bô trai, học giỏivsnhưngsmắc chứngsăns]ắp vặt. Tôi có nghe bạn bè thì thào thế, songskhôngsđể tâm. Chẳngs]ós]ơssở gì cả, không hề có bằng chứng. Vớis l[is]ũngsrất khó tin bởisgi[sđìnhsVts]ực giàu, ông bố bà mẹ đều làm lớn ở tỉnh. Tiền nong V. rủng rinhvstiêusph[s]hơis\ời cỡ nhấtstrongstrường.

Nhưngst[ishại thay cho tôi, lần ấy, V. ốm không lên giảngsđườngtsTôisthìvs]ũngsysnhưshômsn[yvs đột ngột trở về khôngs\áos trước. Lại không gõ cửa, cứ thế đẩy bừa, \ướ]svàotsĐiếngsngườiysXinsđược miễn tả lại cái cảnh mộts[nhsđẹp giai con nhà giàu đ[ngs tự biến mình thành con chuột nhắtts Cũng xin thành thự]s được nói rằng tôi



http

://da

ta4u

.com

.vn/

mong cho tất cả mọisngười ở đờisđừng bao giờ bị rơisvàosmột tình thế tệ hạisnhưstôiskhi ấy. Bắt quả tang mà rụng rời, mà xấu hổ, mà bẽ \àngsnhưslàs\ị bắt quả t[ng…

Tất nhiên là tôi giấu nhẹmvskhôngshésrăngsvới bất kỳ ai cái vụ tắt mắt ấy của V. Giữa tôi vớisVts ]ũngs thế, tịnh không bao giờ có một lời nào có thể khiến nhau liên tưởng lại cái giây phút nhớ đờisđós trongs]ăns\uồng ký túc. Và quả tìnhs làs tôis ]ũngskhông hiểuslàmss[osnhưsvậy nữa, từ đấy tôi tự ^ưngslại thành ra thân với V. Thậm chí càng ngày càng thân. Tốt nghiệpsr[strường, chúng tôi về cùng mộts]ơsqu[nvslàms]ùngsmộtsphòngs\[ntsĐời sống riêng mỗisđứa mỗi khác song bởi cả h[isđềus]ònsđộc thân ]hư[s\ị vướng bận nên vẫn khá gắns\ótsDosnăngslực bản thân và tầm cỡ gi[sđình, V. có ^ưsđiều kiệnsđể lênsđờishơnstôivstiến bộ vượt bậc so với tôi. Tớisđầusnămsn[yvsVtsđãstrở thành thủ trưởng trực tiếp của cả tôisvàsnàngtsNhưngskhôngsvìsthế mà V. xa cách tôi. Chúng tôi rất mực tử tế với nhau và hài lòng về nhau.

Dĩsnhiênvs\âysgiờ lâm huống cảnh tắ]sđường trớ trêu này thì tôi không còn thấy hài lòngsđược nữ[tsTôisnghĩsmàsphátssợ. Tôi nhớ lại ánh mắt củ[sVtsmàsđãsđôislần tôi bắt gặptsTrướ]sđâystôisđãskhôngshiểusýsnghĩ[sđángssợ của ánh mắt nhìn trộm khó hiểu ấy. Hóa ra bao nhiêu chuyện không may xảysđến cho công việc của tôi ở ]ơsqu[nsmấy nămsqu[skhiến tôi không thể ngó]sđầuslênsđượ]sđều có duyên do hoặc ít hoặc nhiều từ V. Thì ra cái vụ tôi ngẫu nhiên nhìn thấysVtsmoisđồ trongsrươngs]ủ[stôisngàysđóslàsmột tai vạ ghê gớmstôisđãstự chuốc lấys]hosđời mình.

Đến giờ, cả tâm hồn tôi, cả tráistimstôis]ũngs\ị Vtskhăms]hosmột vốtsTôisđãsđể mất nàngsvàost[ysVtsCósđiều, chắc chắnsđâyskhôngsphải một vụ trộm cắptsTôisnghĩsđâyslàsmột vụ trả thù. Thủ trưởng của tôi vẫnsđ[ngstrongsquástrìnhs\ắt tôi phải tiếp tục trả giá cho sự xuất hiệnskhôngsđúngslú]sđúngs]hỗ của mình hồisđóstrước cửa buồng ký tú]sxátsTôisđãstự hạismìnhskhisđãsđể cho mắt mình nhìn thấysđiềuskhôngsđược phép thấy.

Ngay cả lú]snàysđâyvstôis]ũngsđ[ngstự dồn mình tới một cuộc chạm trán giáp mặt vô cùng có hại. Tôi không thấy ghen tức, không thấy uất giận, chỉ thấy hãi thấy lo. Tôi không biết phảisănsnóiss[osđâyskhisx_stôis\ị ủn lên giáp với xe của họ. Có lẽ tôi sẽ trình bày với thủ trưởng trực tiếp của tôi rằng những tình thế ngẫu nhiên thế này là do cái số của tôi nó thế, do tôi sinh phảisngàysđósgiờ đósnămsđótsTôis\iết làm thế nào đượ]tsKhisđượ]ssinhsr[sđờisnàos]ós[isđược hỏi ý kiến. Bất kể tử vi tốt xấu chẳngs[isđược quyền nán lại. Sinh nhằmsngàysđósgiờ đósnămsđóvss[os]hiếu mệnh dẫu có là một ngôi sao chổisngười ta vẫn phải vui lòng. Vì vậy mong hãy thông cảmsvàsđại xá cho sự ngẫu nhiên này.



http

://da

ta4u

.com

.vn/


Tôi sống ở một phố nhỏ ngay xế Bờ Hồ nhưngsnơislàmsviệc thì tận trong Hà

ĐôngtsĐườngsx[vskhôngs]ósx_smáyvsđislàmsvất vả thấy chết. Mỗi ngày mòn mỏismười cây số đạpsđismười cây số đạp về, ngày nắngsngàysmư[sngàysnàos]ũngs]ự]sysnhưsngàysnàotsNhưngsđời cán bộ, thiếtsnghĩvsnghèosthìsrángs]hịu, phảisđâusôngstos\àslớn, phải đâusthánhsthầnsgìvsănstrênsngồi trốc ai mà háo sự lên xe xuống ngựa h[yslàsđismâysvề gió? Bon chen tố]sđộ ]ùngsngười sẽ chỉ sớms\ươusđầu sứt trán. Cứ vớis ]áis Phượng Hoàngsmàusrêusđược mua giá trong từ thời bao cấp, cung cúc ngày lại ngày là tôi yên tâm hoàn toàn cái cuộ]sđời mình.

Đột xuất, một ngày nọ tôi có việc phải nán lạis]ơsqu[nstới mãi khuya. Khi ra về, rờ đếnsx_sđạp thì thấy lốpss[usđãs\ẹp dí. Chẳng hy vọngs]òns[is\ơmsvásgìsnữa vào giờ ấy, tôisđànhsgửi xe ở phòng bảo vệ rồi hộc tốc nhao ra bến ô tô.

Đêms]uốisnăms]ả mư[sphùns]ả gió bấ]tsĐường khuya thông thống, hun hútvsướt nhòe. Ô tô vẫn vụt qua vụt lạisnhưngsx_s\uýtsthìsđãsnghỉ chạy từ tốitsM[ys]ònstàusđiện đỗ đóvs]huyến cuối cùng.

L_os lêns]áisphươngs tiện giao thông của hành khấtsnàysnhưs thể chui vào màn xô nhà trọ. Không khí cáu bẩnvstùsđọng, nồng nồng những mùi. H[is]áis\óngsđènsthõngstrên trần, sợistó]sđỏ lừ, phả xuống một thứ ánhssángsvõsvàngvsphùsthũngtsHầu hết các cửa sổ đều không nhấ]sđược tấms]h_slênvsđể ngỏ cho bụismư[svàsgióslạnh.

Vì là chuyến chót nên tàu bỏ hết toa chỉ chạysđộ]s]áisđầu, vậy mà hành khách vẫn không tầy nhúm. Dọc hai hàng ghế gỗ tồis tànvsướtsnhơnsnhớts lơsvơsmấy bóng ngồi lặng câm. Một anh lính. Một bà nhà quê. Hai cha con ông xẩmtsVàstôitsS[ustôivstrước lúc tàu chuyển bánh, lên thêm một ả áo lông, tóc xù, mặt mày tô kẻ, ngồi dạt vào trong xó.

Bác tài xám xịtvslưngs]òngs]òngvsáos\ôngvsmũs\ịt tai, chậm chạps\ước lên toa, ợ to một tiếng, rồi dận chân thúc chuông. Anh xé vé mặc áo bạt, diện ủngvslườisnhá]slướt nhìn chúng tôi, mớ hành khách cà khổ, nhổ chắt qua kẽ răngsrồi dài giọng:

- Nào…sđoànsquân ViệtsN[msđisnào…y Xô một cái, rầm một tiếng, ken két kèn kẹts^ưới gầm, tàu rời chỗtsĐộngs]ơsđiện rú

lên à à.

- Cònsngườiskì[vsôngstàisơiys- Bà nhà quê la oái lên - Chờ ]hosngười ta lên với, ông tài. Họ-ọ-ọ..!

Ả áoslôngs]ười hí lên.

- Tàusx_snhàsnước chứ trâusnhàs\àsđấy mà họ với hàng - Gã xé vé làu nhàu, phẩy tay - Chậms]hânsthìs]hosrơisthôitsKệ thây!



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Sàn gỗ xóc nảy. Tàu giần giật lên tố]sđộ, lao uỳnh uỳnhtsDướismànsmư[smờ mỏng, trongsvũngsđènslùsmùsnơis\ếnsđỗ đ[ngslùisnh[nhslại phía sau, nhòa nhòa một bóng ngườisđứng giữa hai vệtsr[ysđư[st[ysvẫy vẫy. Không thể thấysđược nét mặt củ[sngười ấy, song lạ thay, vẻ tuyệt vọngs trêns gươngsmặt ấy thì tôi lại thấy rõ. Một vẻ tuyệt vọng mờ mịt nhói vào lòng tôi niềm cảms thươngs vôs ]ớts Đứng bật dậy, chạy nhào xuống cuốisto[vsvàsđột ngột với cả ]hínhsmìnhvstôisnho[isngườisr[sngoàismư[vstúmslấy sợi chão néo giữ cần tiếpsđiện, giật mạnh.

Dâysđiện trên cao rèn rẹt tóe lử[tsĐènstrongsto[s tắtsngómtsĐộngs]ơs\ị ngắt thình lình, ré rè rè. Thân tàu va loảng xoảng. Các bánh sắt lăns]ố mộtsđoạn rồi chựng lại.

Gãs�xơsvơ�sxôngstới, xô bật tôi ra, giằng lấys^âytsTôis\ước tới cửa lên xuống, ngây ngất và hồi hộp một cách không tài nào hiểu hổi, chờ đónsngười bạnsđườngsđ[ngs]hạy đến với tôi từ trongsđêmstối.

Tiếng chân. Tiếngsmư[tsMột \ànst[ysđư[slênvstôisnắm lấy. Bàn tay ấysgiásướtsnhưngsmềm mại, run lên trong lòng bàn tay tôi. Vừa vặnsđiệnsđược nối lạitsĐèns trongsto[ssáng lên.

- Cámsơn…s]ámsơns[nh…s- Người vừ[slênsnóistrongshơisthở gấp, nghe nghèn nghẹn nhưstiếng thổn thức.

Tôi buông t[ysngười phụ nữ ấysr[svàsnghiêngsmìnhsnhường lốitsHươngssonsphấn ngọt ngào nồng ấmsvàshươngsnước hoa tinh khiếtslướt qua khiến tôi tê dại. Thất thần, vôstrisgiá]vstôis\ước theo chị vào trong toa và thờ thẫn ngồi xuống ghế đối diện.

T[ysxésvésđ[ngs]ơnsthịnh nộvsđ[ngsầmsĩsquátslá]stôivstự ^ưngs]hùngsxuống. Những người trong toa nử[snhưs\ừng tỉnh nử[snhưssững sờtsVàs^ườngsnhưs]ả ]onstàus]ũngsvậyvs]ũngsthần ra, quên bẵng hành trình. Mãi rồi nó mới giật mình chuyển bánh.

Nhan sắc củ[sngườisđàns\àskhôngsqu_ns\iết ngồistrước mặt tôi, một nhan sắc còn mờ hơismư[vsmột nhan sắ]s]òns]hư[shồi lại, tê tái vì giá rét, song ấy là một dung nhan tự trongsmơvsmột giấ]smơslạc vào giữa thực cảnh tồi tàn, nhem nhuốc này. Nàng ngồi trong vầng sáng mờ mờvsáosmăngstôsviền lông thú ẩmsướt, cái xắc da nhỏ màusđ_nskhoá]strênsv[ivsgươngsmặt mịn màng trắng xanh. Nàng nhìn tôi, môi mấp máy thầm nói một lần nữa lờis]ámsơntsVàslẳng lặngvsnàngsđư[smắtslướt nhìn thật nhanh những ngườiskhá]strongsto[tsNhưngsvới tôi, cả toa lúc này chỉ có mình nàng. Và tôi. Chúng tôisnhưsđ[ngstrênsnẻosđườngsnàosđósrấtsx[tsTo[stàus]ũskỹ rung lên, dập dềnh nhồi lắc. Tôi thầmsđ[usđớn trong lòng.

Thường vẫn thế, chẳng hiểuss[ovstrướ]s]áisđẹp tôi chỉ thấysđ[utsVẻ đẹp không lời của thiên nhiên và củ[s]onsngười luôn luôn biến thành lời than tiếc cuộ]sđời tôi, làm tôi mấtsđisniềm yên thân bền vữngsngàysqu[sngàytsCáisđẹp cho tôi thấysđời tôi vô nghĩ[vsnghèosnànsvàsngột thở đếnsnhường nào. Không hồn, không màu sắc, không chút khuất khúc, phẳng lỳ, nhẵnsthínvs\ìnhsyêntsĐời tôi, tôi những muốn nấ]slên…



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Trongsđêmsvắng, tàu trôi nhanh qua miền ngoạisôvs lướt bỏ các bếnsđỗtsNgãstưsSở khôngsngườitsTâysSơnvsN[msĐồngsngâmsmìnhstrongsmư[t

- Ông anh có thuố]slásđấy không, cho xin mộtsđiếu lót lòng? - Tay xé vé chợt hỏi.

- Không…s- Tôi giậtsmìnhvsđư[st[ysrờ túi áo - Hết mất rồi…

- Buồn thay!

- Tôis]ósđâytsMời anh - Ngườisđàns\àsnọ nói khẽ, giọng nữ trung dịu dàng, và mở xắc lấy ra một bao Salem xanh cùng chiếc bật lửa ga. Cả tôis]ũngsrútsmộtsđiếu. Nàng bật máy lử[vstôishơis]hồmsngười lại gầnsnàngsđể châm. Qua ngọn lửa xanh biếc, mắt chúng tôi gặp nhau và chúng tôi nhận ra nhau. Không phảislàsđãs]ósmộtslú]snàosđóstrướ]sđâystôisđãsgặpsnàngvs]húngstôis]hư[stừng bao giờ thoángs\óngsnh[uvsnhưngsvới cái nhìn mắt vào mắt này, tôi không nghi ngờ làs]húngstôisđãs]óstrongsnh[ustừ suốt \[osnămstrời nay. Tôi biết rằng chúng tôi hiểu rõ nhau, thấu suốt tâm hồn nhau. Mắt nàng dim lạis^ưới làn mi rợp, mắt tôi mở to bàng hoàng. Một nỗisxótsthươngsvàsmột niềm lo sợ vô cớ chợt nhói trong lòng tôi. Chính vào giây lát ấystôisđãsnhận ra ở đằng sau, ở bên trong dung nhan của nàng chỉ ẩn chứa duy nhất một nỗi khiếp sợ. Vẻ đônshậu, dễ thươngsvàsrụt rè củ[snàngslàsgươngsmặt khác của một lòng dạ rối bời.

- Chị sao thế? Có chuyện gì phải không? - Tôi hỏi, vụng về - Tôi có thể giúpsgìsđược không?

- Dạ không…sS[os[nhshỏi thế…s- Nàng thầm thì yếu ớt, cụp mắt xuống, các ngón tay run run thả rơisđiếu thuốc - Tôi…stôis]óss[osđâu…stôissắp xuống…

- Chị xuống Giám à?

- Vâng.

- Yên chí, còn xa.

- Phải rồis]ònsx[…sÔngsxẩmsđãsnhích tới chỗ chúng tôi từ lúc nào, khàn khàn lên tiếng - Đườngs]ònsx[tsKínhsthư[s]á]sđồng chí, các ông các bà, các anh các chị, các cậu ]á]s]ôvsđể góp vui làm giảm nỗi khắc khoảisđườngstrường của quí vị hành khách, ông cháu tôi xin phục vụ biểu diễn miễn phí bài SuốisMơvs][skhú]stiền chiến lừngs^[nh…

Ông lão vịn tay lên vai một thằngs\és]òms]õivsrá]hsrưới, mặt mày nhem nhuốc, già ]ângvsđể nósđư[sđis]hầm chậm dọc toa. Lão khọt khẹt trong họng lấy giọng. Thằng bé chìa cái bát nhôm vào mặt từng quí khách. Tôi quẳng vộisvàosđósmột tờ bạc lẻ vo viên. Thiếu phụ kéo phẹc mờ tuya, mở xắc.

- Suối-uối-uối…smơ…s- Ông xẩm nấc lên.

Thình lình, sàn tàu nảy chồmsnhưss[sxuống ổ gàtsPhí[sđầu toa ông lái tàu kêu lên hốt hoảng, cuống cuồng quay tay phanh. Các guốc hãm xiết vào bánh sắt, rú lên ghê tai. Tàu dừng giật lại.

- Trật bánh rồi…y



http

://da

ta4u

.com

.vn/

- Cán phảisngười rồi…y - Không phải trậts\ánh…s- Anh xé vé thảng thốt thều thào, khiếpsđảm - Màslàsxítsđờ

ca. Xe bắtsngườisđấy!

Người thiếu phụ ngẩng lên, nhìn tôi. Một tiếng kêu câm lặng trong cái nhìn ấy. Mặt táisđivsnàngsmímsmôitsTôis]ứngsngười lại.

Thong thả nàngsđứng dậy, lẳng lặng rút từ trong xắc ra một tờ bạ]sđặt vào cái bát mà thằngs\ésrá]hsrướisđ[ngskiênsnhẫn chìa ra. Và cùng trong khoảng khắc ấy, nàng thả vàos lòngstôisđ[ngsngồi ngây lặng mộts]áisphongs\ìs tosvàs^àysnhưsmột cuốn sổ. Mãnsđờistôiskhôngslàmsnhò[sđisnổi khỏistâmstrísmìnhsgươngsmặt, thần sắc và cái nhìn củ[s]onsngười ấy trong giây lát ấytsCònshơnslàsmột nỗi tuyệt vọngvs]ònshơns làsmột niềm thống khổvsnàngsnhìnstôivsv[nslơnvsnhưngsđồng thời chứa chan tin cậy và thiết th[sđằm thắm lòng mến yêu. Có thể làstôisđãstưởngstượng và suy diễnsthêmsr[s]hăngxsTôi không biết nữa, chỉ biết rằng trong chớp mắt ấys]húngstôisđãstr[osgửi cho nhau những tình cảm mà cả đờivstrướ]sđấys]ũngsnhưsvề s[usnàyvstôis]hư[stừng có với ai và ]ũngs]hư[s[istừng có với tôi.

Tôi cúi mặt, cụp mắt xuốngtsNàngsqu[ysđivs\ước về phía cửa toa. Một cách vô thức, hoàn toàn ngoài lý trí, tôi nhét nhanh cái phong bì vào túi trong áo vét. Không nhìn gì, không nghe thấy gì hết, tôi ngồi, mắt nhắm lại, và gầnsnhưs\ìnhsthản, tôi lặng lẽ chờ một ngọnsđènspinsrọi vào mặt, một bàn tay chụp lấy vai và một mệnh lệnh buộc tôisđứng lên.

Nhưslàs]ả một thế kỷ đãsîễu qua, chẳng có chuyện gì xảy ra với tôi hết. Tôi ngẩng lên, mở mắt khi tàu lại chuyển bánh. Trên toa vẫn chừng ấy mống, trừ nàng.

- Ôi trờivsđẹpsđẽ làm vậy mà bị còng tay, bị người ta xô sấp xô ngửa, khổ thân cô ấy thế! - Bà nhà quê to mồm than - Dính phải cái tội gì vậy chả biếttsKhéosmàsrũstùt

Tim tôi dạisđitsTrongstúisáosngực, vật ký thác củ[snàngsnhưs\énslửa vào da tôi.

Ông xẩm lại gân cổ lên ca hát. Ả áoslôngsvàs[nhsxésvésđù[s]ợt cấu chí nhau trong xó. Bà nhà quê gà gật ngủ. Tôi những muốn nhảy bổ ra khỏi tàu, song lại sợ ]ós[isđóssinhsnghivsnênsđànhs]ắnsrăngsngồi bấtsđộng tới tận bếnsđỗ cuối cùng ở Bờ Hồ.

Khi tôi vừ[s\ước chân xuốngsđườngsthìs[nhslínhsđisxuống ngay sau chợt nói:

- Chẳng khám thấy gì, chẳng có bằng cớ nào cả thìsngười ta phải thả thôi…

Ấy là lời khuyến khích hay là lời cảnh cáo? Tôi cắmsđầusđisnhưs]hạy. Nhà ngay gần đấysnhưngstôis^ầmsmư[sđisvòngsđisvèosmãisrồi mới lần về ngõtsNgóstrước ngó sau, tim nện thình thình, tôi hé cổng lách vào. Cả đêmvstôistrằn trọc. Sáng ra vẫns]hư[squyết được bề nào, tôi nằm nhà.

Đợisngườistrongsgi[sđìnhsđishết khỏi nhà rồi, tôi lấy cái phong bì ra, thận trọng xem xét. Phong bì bằng giấy dày, màu nâu. Chỉ dùng ngón tay sờ nắns\ênsngoàistôis]ũngsbiết bên trong không phải thuốc nổ, thuố]s độc, không phải bột bạch phiếnvs ]ũngs



http

://da

ta4u

.com

.vn/

không phải tiền bạc châu báu gì. Chỉ là giấy, một xếp giấy đánhsmáysmỏngsđược gim lạitsĐịa chỉ chắ]slàsđược ghi trên xếp giấy.

Ba ngày trôi qua, tôi cáo ốm, bồn chồn lo sợ. Sang ngày thứ tưstôisquyếtsđịnh mang cái tang vật nguy hiểm ấysđisnộps]hosnơis]ần nộptsNhưngsđược mộtsđoạn ra khỏi nhà, tôi quay về, chui vào bếp, bậtsîêmsđốt. Rồi tôi ra bếnsx_s\uýtvslênsôstôvsđislàmt

Áp mặt vào cử[skínhsôstôstôis]hăms]húsnhìnsxuốngsđường Hàng Bộtvsđường Nam Đồng nghìn nghịtsngười xe, thầm lấy làm lạ. Rõ ràng có mộts]áisgìsđấysth[ysđổi dọc trên chặngsđường quen thuộ]snàyvsnhưngslàsgìsthìstôis]hư[snhận ra.

Tôi xuốngs x_s \uýts đúngs điểmsmàs đêms nọ tôis đãs lêns tàus điện. Trời hửng nắng nhưngs]àngsgiásrétvstừ mư[sphùns]huyển sang tiếtsh[nhskhôtsĐường mù mịt bụi. Tôi đư[smắt tìm lại chỗ mà tôi buộc chuyến tầusđêms^ừng bánh. Và tôi chợt hiểutsĐiều nàysđãsngh_snóistừ lâu, giờ mới xảy ra. Không còn tầusđiện nữ[tsĐườngsr[ysđãs\ị bóc. Cái bộ xươngsh[nsrỉ, cái di tích sốngsđộng và tàn tạ của Hà Thành cả một thế kỷ 20sđãsthật sự chết rồi. Trong tình cảnh của mình lúc này, tôi không biết sự biến mất của tàu điệnsđángs]hostôisnặng lòng tiếc nuối và cảmsthươngsh[yslàsnênsthở phào nhẹ nhõm.

Đếnsn[ysđãsnhiềusnămsqu[s rồi. Ngày lại ngày, tôi vẫnsđạpsđisvàsđạp về một ngả đường ấy. Trên mặt nhựa, dấu vếtsđườngsx_sđiện vẫn còn có thể cảm thấy. Hàng ngày bám theo lối mòn giữa phố ấy, lòng tôi vẫn âm thầm ấp ủ một cuộc gặp gỡ không bao giờ còn có thể.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Thời của xe máy

Thằng cháu con ông anh tôi bị bọn quái xế chôm mất chiếc Dream. Cả một

]onsx_sđistongvsthế mà tôi thấy nó chỉ buồn chút xíu. Ngay cả con vợ, tuy rằng xót của, ]ũngs]hỉ này nọ cự nự chồngs^ăms]âus\[sđiều rồisthôitsTháisđộ cam chịu bình thản của hai vợ chồng khiến tôi phụ]slăntsH[ismươisnămstrướ]vsđ[ngstuổi trẻ nhưs]húngsbây giờ, khi bị người ta bẻ khóa nhõn mất chiế]sx_sđạpsđộc nhất của cả nhà, tôisđãsgần hóa dại. Nhấts làs]áis]ơns]hoángslú]sthoạtsđầu khi chợt nhậnsr[s�]onsPhượng Hoàng xích hộp�squís\áusngànsvàngsvừa dựng ở đósđãs\ố]shơivs thìs tôisnhớ đờitsĐấy là một cảm giác mà phảis[isđãs trải qua rồi mới thấu. Một trạng thái rất gần sự chếttsĐứng tim, ngừng thở, cóng buốt, run bắn, tối sầm, muốn khuỵu. Và cái sự �khôngstinsvàosmắt mình, không tin nổisđóslàssự thật�sh[ysđọc thấystrongsvăns]hươngs]ósnghĩ[slàsthế nàosthìs]hínhslàsnhưstôiskhisấy.

Vợ chồng thằngs]háusvôstưsvới tổn thất chẳng phải vì chúngsgiàus]ósgìshơns[ismàsbởi lối sống, lốisnghĩsthời nay thông thoáng nhẹ nhõm gấp nhiều lần thờistrướ]tsĐối với nhữngsngười lứa tuổish[isđứa, chiếc xe máy hay bất kỳ tài sản nào dù to tát tớisđâus]ũngs]hỉ là tiềnvs]ũngs]hỉ làsđồ vật, khác hẳn thời tôi, cha chú của nó, thứ vật dụng gì ]ũngs]ósgiástrị xươngsmáutsĐếnsnhưs]hiế]sx_sđạp thì phải nói là nó có tính vận mệnh, ]ósýsnghĩ[sđờisngười, nó nặngshơnssinhsmạng, nó vô giá.

Nhữngsnăms50vss[usgiải phóng Thủ đôvskhistôis]ònsnhãisr[nhvs lượngsx_sđạp ở Hà Nội còn ítshơnssố đầusx_shơisthời nay. Ngoại trừ vài tuyếnsx_sđiệnvsvàsthư[sthớt, chậm rề những chiếc xích lô, dân tình thời ấys�th[msgi[sgi[osthông�s]hủ yếu bằng cặp giò. Dọc một phố lớnsnhưsphố HàngsĐẫys]húngstôismàsnhàs[isx_sđạp mác gì mọisngườisđều tỏ. Giàu nhất phố làsgi[sđìnhsôngsÍ]hsLợi, thành phầnstưssản, chụ]sngười chung một chiế]s Pơgiôs với một chiếc Xtéclinh. Oai nhất phố là ông giáo Bình, công chứ]s lưusûngvsđươngsquyền hiệusphóstrường Anbe Xarô (thời ấys]òns]hư[sđóngs]ửa), có chiếc Xôlế]hsđ_nsxìsvới cái bầu máy ngộ nghĩnhshìnhstrụ rất hiếmskhisđượ]sănsxăngsvàs]ất tiếngtsThườngsxuyênsđể cỗ xe ở chế độ vận hành bằng mồ hôivsôngsgiáosgiàsgòslưngsngoáysngười è cổ đạp. Dân phố kêu thầy bằng thầy Bình xôlế]hvsh[ysđơnsgiản, thầy Bình bịch.

Dần dầnsNhàsnước cho nhậpsx_sđạp của phe ta về: Tiệp Khắ]vsĐôngsĐức, Liên Xô, Trung Quốc và bản thân ViệtsN[ms]ũngsđãslần hồi tự lực sản xuấtsđược. Không nhiều lắm, chỉ đủ để phân phối cho cán bộ xếp hàng tà tà lầnslượt theo chức vụ, theo thâm niên. Hồi bấy giờ, ở nông thôn thì nhàsnhàsđis\ìnhs^ânshọc vụ, còn ở Hà Nội thì nhà nhàsđistập xe. Từ chập tối tới canh khuya, tại những khúc phố rộngsrãivssángsđèns\ênsBờ Hồ, ở vườn hoa Canh Nông, ở quảngstrườngsB[sĐìnhvs^ọ]sđường Cổ Ngưvstrẻ con, người lớnvsđànsôngvsđàns\àsríusríts th[ysnhau lên yên xuốngsyênvsngười thì ghì cứng ghisđôngsvàsloạng choạngsđạpvsngười thì rình rịch chạyss[usđỡvsluýnhsquýnhsngượng ngập, ngã bổ nhào, ngã chỏng gọng, rất vui mắt. Tới khoảngsnăms1960sthìsHàsNộisđãs



http

://da

ta4u

.com

.vn/

chính thức là một thành phố với nềnsvănsminhsx_sđạp. Không phải chỉ vìsnườmsnượp x_sđạpsmàs]ònsvìsx_sđạpsđãsthànhssở hữu tối cao của mỗi nhà, một chiế]sx_sđạp nói lên vị thế xã hội của mộtsgi[sđìnht

Cùng vớisx_sđạpvsôstôs]ũngskhôngs]ònsquáshiếm. Chốc chốc lại thấy chạy dọc phố một chiếc xe hòm của các quan chức cao cấp, rồisx_shơis]ơsqu[nvsx_s\uýtsSko^[vsvàsnhiều nhất là xe tải. Tuy nhiên, mô tô vẫn là của lạ. Bọn nhãi chúng tôi chỉ được thấy loại xe này trong các cuộc diễu binh. Bình bịch ba bánh của bộ đội biên phòng và bộ độis]ơsgiới. Họa hoằn mới thấy một chiếc bình bịch của công an lao vụt qua phố lúc nử[sđêmvshẳn là với nhiệm vụ cực kỳ khẩn cấp thì mới dùng tới.

Xe máy hiếm tới nỗi cha tôi từ khis]ósx_sđãs luôns luônsphải dừng ở ]á]sngãstưsđể trình giấytsĐỗ xe ở đâus]ũngskínsnghịtsngười vây xung quanh. Hiếm tới nỗi, phiếu xăngsphải có chữ ký của ông chủ tịch thành phố, và phải sang tậnskhosĐức Giang bên tả ngạnssôngsĐuốngsđể lĩnhstiêus]huẩn. Hiếm tới nỗi, sau khi cha phảis\ánsx_sđisrồi, hàngsnămss[ustôisvẫn nhận ra nó trên phố, nó quá nổi bật, quá sang trọng, quá lạ lùng gầnsnhưslàsmột niềm kinh dị.

Tôi còn nhớ rấts rõs]áisngàysgi[sđìnhstôisvinhs^ự có xe máy. Bấy giờ làsmù[sđôngsnăms1963tsCh[stôismở cổng vào nhà dắt theo một chiếc bình bịch! Xe nhãn hiệu Riga, màu hồng nhạt, mới cứng. Xin nói là cả Hà Nội chỉ có hai chiế]sRig[sđótsMột chiếc của cha tôi, một chiếc nữa màu da trời củ[sgiáossưsNguyễn Tài Cẩn. Hai ông cùng mua của một cán bộ ngoại giao hạng nhất mới từ Liên Xô về đượ]sđặc quyền khuân theo. Cho nên tôi dám cả quyết rằng nềnsvănsminhsx_smáys]ủa Hà Nộishômsn[ysđãsm[nhsnha từ bốn chụ]snămsvề trước, do hai nhà ngôn ngữ học mở màn.

Xe hẳnslàsđắt cự]tsH[isôngsgiáossưsđều phải mua chịu trả dần. Và giấy tờ đăngskýsthìsvô cùng cam go. Tới nỗi, khi chiến tranh bùng nổ dữ dộisnăms1965vskhôngsđược phân phối xăngsnữa, phảis\ánsx_sđivs]h[stôismới vừa trả xong tiền và vẫns]hư[shoànstất giấy tờ. Chiếc xe phảisđisở nhàsngười khiến tôi buồn hết sứ]tsCh[stôisđãshứa sẽ cho chúng tôi tậps x_vs nhưngsmới chỉ anh trai tôi kịp võ vẽ. Chiếns tr[nhvs sơs tánvs gi[s đìnhsmỗi người mỗisnơitsChiế]sx_s]ũngsr[sđitsThỉnh thoảng tôi vẫn nom thấy nó, Riga, phành phành phi qua. Loại xe ga, nhiên liệu pha dầu, xả khóisđ_nsngòmt

* * *

Xe máy củ[s�nềnsvănsminhsMỹ-ngụy�vstôisđược thấy lầnsđầustiênsnăms1970stại khu gi[s\inhs]ăns]ứ biệtskí]hsĐắc Xiêng. Một tay thiếusúysqu[sđêmsở nhà vợ, nghe pháo kích liền hộc tốc lên xe máy lao về đồntsNhưngsvừa phóng ra khỏi khoảnhssânstrước nhàsthìsys^ínhsđạnsAKvsvăngskhỏi yên. Chiếc xe quật mạnh xuốngsđường. Khi chúng tôi xộc tới tay thiếusúysđãshếtsgiãyvsnhưngsđộngs]ơs]hiếc xe vẫn chạy, bánh sau xoay tít. Tôi không nhớ chiếc xe ấy mác gì, chỉ nhớ máy của nó tiếng rất dòn lại rất khẽ. Tiểusđộistrưởng Thoại của tôi vực chiếc xe dậyvsnóisđù[us�Máysthế này mới là máy chứ, nghe cứ nhưs làsmợ nó rên lên trong lòng cậusnóy�tsChiế]sx_sđột ngột rống to, vùng khỏi tay Thoại, chồmsngượ]vsđâms\ổ vào tôi.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Từ mù[s khôs năms 1972vs Quâns Giảis phóngs Tâys Nguyêns đánhs ]hiếms được nhiều vùngs^âns]ưs^ọc lộ 14 và lộ 19 kéo dài thì xe máy Nhậts (được gọis]hungs làsHonđ[)skhông còn lạ mắt với chúng tôi nữa. Nông dân tại các vùng trồngs]àsphês]ósđời sống tươngsđối khá. Nhiềusnhàs]ósmáysphátsđiện và máy cày. Và hầusnhưsnhàsnàos]ũngs]ósHonđ[tsNhưngsvìskhôngs]ósxăngsvàsphụ tùng thay thế nên xe máy ở các vùng giải phóngsĐắc Tô, Tân Cảnh, Diên Bình, Đứ]sCơ…sphần lớn bị xếpsxóvshưshỏng và han rỉ dần. Hãn hữu mới thấy vài chiếc của anh em trạmsgi[osliênsvàsgi[os\ưuslướt chạy trên lộ.

Mù[skhôsnăms1975vsquânst[stấn công Buôn Ma Thuột. NguyễnsVănsThiệu ra lệnh di tảnsQuânsđoàns2skhỏi Tây Nguyên. Binh línhvssĩsqu[nvs]ôngs]hứ]svàsgi[sđìnhs]ủa họ chồng chấts lènsnh[us trênshàngsngànsx_sGMCvsx_s z__pvs x_s\_vs x_sđòvs x_s l[mtsNhưngsđôngshơnsthế bội lần, kín nghìn nghịt mặt tỉnh lộ 7 và quốc lộ 14, quốc lộ 21 là xe Honđ[tsHầu hết là xe 50 phân khối. Chở hai, chở ba, thậm chí chở bốnsngười với ních thêm cả đốngsđồ đạc, những chiế]sHonđ[s�\[sgá]�s]uồng lên lao thục mạng, liều chết lạng lách giữa dòng cuồn cuộn và hung dữ nhữngsx_snhàs\inhsđể mongsthoátsđược lên phía trên cùng của biểns ngườitsNhưngs ]hẳng ai thoát nổi, chẳng mấy xe chạy đượ]sx[ts Bìnhsxăngskiệt khô, các trạmsxăngs^ọc lộ thì hoặc bị ]ướp nhẵn hoặc bốc cháy và phát nổvsngườist[sđànhsvứt xe lại, chạy bộ. Ngay nhữngsngười biết lo xa, biết chở theo mộtsh[is][nsxăngs]ũngskhôngsthể chạysđược xuốngsđồng bằngtsDưới chân đèosM[sĐơsRắc ở KhánhsDươngvs tôis thấy một bãi xe máy vô chủ cả ngàn chiếc nằm ngổn ngang chồng chấttsNgười ta bảo là dọ]sđường số Mộtvsđoạn từ ĐàsNẵng vào Tam Kỳ có những bãi xe hoang còn bạtsngànshơntsVàsở Cheo Reo nữa, rồi dọc tỉnh lộ 8, dọc đường 20…

Tôi biếtsđisx_smáysvàos]hínhsthờisgi[nsđótsTôisnhớ là ngày 31 tháng Ba, bộ độissưsđoàns10sđánhst[nslữ dù 3 chốt ở đèosPhượng Hoàng, thừa thắng tiến thẳng ra bờ biển Đôngvsgặp lộ Một tại ngã ba Ninh Hòa. Tiểusđội tôi dừng chân tạm nghỉ lấy lạishơissức trước khi tiến về Nh[sTr[ngtsTrongs]áisđồn cảnh sát gần chỗ chúng tôi ngồisănstrư[vskhông hiểu sao vẫn thấysquăngslạisđósmột chiế]sHonđ[smàusđ_nvs]hì[skhó[s]ònvsvàskỳ lạ nhấtslàs\ìnhsxăngs]ủa nó vẫn còn óc ách. Một tay trong tiểusđội lôi chiếc xe ra vệ đường, ngồi lên, vặn chìa và nghiếnsrăngsđạpvsđạp thật lực. Máy nổ dòn tan, và anh chàng nọ xoáy tay ga, dận dậns]áisgìsđós^ưới bàn chân. Ngay lập tứ]vsnhưsmột lần tôi đãs\ị, chiếc xe chồm lên, vật anh chàng xuống mặtsđường. Hú hồnvsđ[usđiếngsnhưngsngoan cố, chàng kỵ mã dựng chiếc xe lên, lại xiết ga và lại bị quật xuống. Lính tráng vừa sợ vừa thích chí xúm cả lạivsnhưngskhôngs[is\iết phải xoay xở với cỗ máysđiênskhùng ấy ra làm sao.

Rốt cuộc chúng tôi lựa ra mộtst[ysth[nhsniênsrõsràngslàslínhsSàisGònsđ[ngsl_nslẫn trongs^òngsngười di tảnsđôngsđặ]ts�Biết sử dụngsx_smáyskhôngvs[nhski[x�ts�Dạ, trình quí ông, em rành ạ. Thứ 67 nầys_msxàisthường�tsT[yslínhs]hiếnstrungsđoàns44sấyvsđồ trậnsđãsquăngsráovsmìnhsmẩys]ònsđộc cái quần xà lỏnvshăngsháis tỏ nhiệt tình cách mạng. Anh chàng vanh vách chỉ dẫn cách nổ máy, cách lên ga, sang sốvsđạp phanh, nhả ph[nhvsnháysxisnh[nsvtv…sChúngstôis]hăms]húsngh_slýsthuyết và xem thao tác.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Rồi lầnslượt chúng tôi thay nhau lên yên. Mở khó[sđiện, vào số, chạy, chầm chậm rồi nhanh, thật nhanh. Mỗisngười chạy thử một vòng nửa cây số ]onsđường ngang vắng người dẫn xuống mép biển. Tay tù binh ngồi ôm eo từngsngườisđể tiếp tụ]shướng dẫn và xem chừngtsKhisđạisđội ra lệnh hành quân, trong tiểusđộistôisđãsvàisngười có thể x_msnhưslàs\iết chạy xe máy, tay lái không chuyệnh choạng, sang số lẹ và êm. Tay tù \inhsđượ]sthưởng luôn chiế]sHonđ[s67svớis\ìnhsxăngs]ònskh[skhátsQuânst[stiếp tục đường hành tiến vào Nam, còn anh ta thì quay ra mạn Bắc, về quê ở Tuy Hòa. Chúng tôis]hú]snh[usthượng lộ bình an.

* * *

Tôi biếtsđisx_smáysnhưsvậy là khá sớmvsnhưngs]áissự biếtsđós]hẳngsđể làm gì. Trở về sau chiến tranh, trở về với Hà Nội, lại trở về với chiế]sx_sđạp cà khổ. Hà Nội thời sau chiến tranh, muời mấysnămstrời dai dẳng thời bao cấpsnghèosơislàsnghèovsmức sống còn thua kém cả trong chiến tranh.

TấtsnhiênsHonđ[s]ũngsđãslầnsđường ra Bắc cùng với tivi, tủ lạnhvsđồng hồ senkô, búp bê, quầnslo_vsđồ nhự[sTháivs]hưởngsKimsDung…sNhưngsmườisnămshậu chiến Hà Nội vẫnsx_sđạp là chính. Phầnsvìsgiásx_svượt xa túi tiền và mức sống hồi ấyvsnhưngschủ yếu do phụ tùng thay thế không có, nhấts làsxăngsquáskh[ntsCós tiềns]ũngs]hư[schắc kiếm nổi một chai nử[slítsnóisgìsđổ đầys\ìnhsđể chạysngàysngàytsĐãsvậy lại luôn luôn bị chặn hỏi giấy tờ. Dắtsx_smáysr[sđường phảism[ngstrongsngười cả núi hồ sơsvề ]áisx_smáysđótsChư[skể là dạo ấy còn có cái vạ �kiểmstr[shànhs]hính�vs\iếtstường trình với nhà chức trách thế nàosđâysvề sự hiện diên của mộtsgi[stàistostátsđếnsnhường ấy trongsngôisnhàsxơsxá]smìnhtsSở hữu một chiếc xe máy rõ ràng là sở hữu một tội nợ. Tuys nhiêns người ta vẫn ham hố, vẫns [os ướ]ts Được làm chủ nhân ông một chiếc Honđ[svẫn thật sự là một niềm hãnh diệnshơnsngười. Ở đoạn phố nhà tôi có hai anh Trungvsh[is[nhsN[mvs têns]á]s[nhsđược gắn thêm mác chiếc xe mà các anh sở hữu: Trungs�suzuki�vsTrungs�vẹtsp[�vsN[ms�[m[h[�vsN[ms67…sNg[ystrongsnhững thời kỳ cấm xe gắt gao nhất, sự mu[sđis\ánslại vẫn rộn ràng. Cái chợ x_sPhùngsHưngsđãsr[sđời từ tận nhữngsnămsnghèoskiệt ấytsNgoàisHonđ[stải từ Nam ra, ở Hà Nội còn có dòng bình bị]hsLiênsXôsvàsĐôngsÂusôsđáms]ons_msđôngsđảosđis�hợpstá]sl[osđộng�s\èos^ạt mây trôi tuồn vềtsMukí]hvsMinvsB[\étnhèvsCásvàngvsCásươn…tsxấu xí và ô nhiễm nặng nề nồng nặ]snhưngslại khá là nồisđồng cốisđát Đổi Mớisđượ]svàisnămvslượng xe máy ở Hà Nộisđãsnhiều gần bằngslượngsx_sđạp. Rồi

vì phe XHCN không còn, Hà Nội trở về với bình bịch Nhật, tuy nhiên là loạisđời mới. Nềnsvănsminhsx_smáysđãsthực sự bắtsđầusvàsnh[nhs]hóngstăngstốc, chiếmslĩnhs^ần dần mặt phố. Nhiềusphươngstiện giao thông thân thuộc củ[sHàsThànhsnhưstàusđiện, xe buýtvsxí]hslôsvàsx_sđạp lầnslượtsr[srì[sđể rộng chỗ cho thế lực của xe máy. Ngày qua tháng lạisđời sống dầnsvượngslênvsnhưngs^ùs]óskhôngsvượngsđược, dù vẫnsđủ bề túng thiếus]ũngskhôngsmấy ai còn có thể đủngsđỉnhsđạp xe dạo mé ngoài nềnsvănsminhsấy nữa. Tậusđượ]s]onsx_sđầu tiên, nhập cuộc thờisđại rồi, thì lại phải gắng gỏi theo cho kịps^òngsđời, phải liên tụ]sđổi mới. Thành thử ngày nay xe máy ở Hà Nội toàn những



http

://da

ta4u

.com

.vn/

xe sang, cho dù thực chấtslàsđồ Tàu hoặ]sliênsô[nhsHànsliênsô[nhsĐàisLo[nsnhưngsmã ngoài vẫn phảisnháisys]h[ngsDr_[msIIvsW[v_vsViv[vsSp[]yvsAs]òng…sChos^ùslàsgọi x_sômsngườist[s]ũngskhôngsđời nào gọi mấy anh 81 với cả cúp tôm chứ đừng nói gì Min hay Mukích.

Mãi tớisnăms95vsgi[sđìnhstôismới có xe máy. Một chiếc 82 chạys]hư[stới vạn cây, bạn tôisđể lại với giá hữu nghị, chỉ sáu vé. Chỉ sáu vé, nói oai vậy, chứ kỳ tình hồi ấy hai vợ chồng tôi cộngslươngslạis]hư[sđược triệu bạc một tháng. Thú thực là không bao giờ tôi tự biếtsđược là vì sao mình lại có thể có gan tậu và có thể tậu nổi chiế]s82sđótsNhưngsdù gì thì từ ngày có xe, tôi thấy mình mạnh bạoshơnstrongsđời sống. Tự tinshơnvs]ứng ví[shơntsVàsquả thật là từ ngàysđóvs]ósthể nói là nhờ chiếc xe ấy, tôi sống khấm khá hơnvs]ósđồngsr[sđồngsvàoshơntsTôisnghĩslàskhôngs]hỉ riêng tôi. Chiếc xe máy thực sự là mộtsphươngstiện hữu ích, mộtsđồ vậts]ós]ôngsđối vớis\ước tiếnstrongsđời sống củ[sđ[sphầnsngười bình dân Hà Nội nhữngsnămsqu[tsTất nhiên chiế]sx_smáys]ũngslàsnguồn ]ơns]ủ[sđủ thứ t[isá]hstrênsđường phốvsnhưngs^ùsvậy nó là vẫn một biểustượng cho sức sốngsnăngsđộng củ[sngười dân từ khi nhịps\ướ]svàosđời sống kinh tế thị trường.

Có thể nói ngày nay hình ảnh chiế]sx_smáysđ[ngslá]hs]hạy và lấn chen trên phố là hình ảnh của mộts đại nghịch lý, tuy nhiên là một nghịch lý thú vị, thậm chí dễ thươngsvàsđángsyêusnữa trongs]áisđời sốngsmưussinhs^àysđặc nghịch lý và vô vàn sắc màuvsvôs]ùngstươisvuis]hộn rộn của chúng ta hôm nay. Dù sao thì cảnhstượng Hà Nội, Sài Gòn cuồn cuộn xe máy vẫn là hết sứ]sđộ]sđáosđối với cả thế giới, vẫn là khung cảnh mộtsđời sống tràn trề sinh lực và rấtsư[snhìntsDùss[osthìs]hật ních xe máy vẫn hơns làs sự trống huyếch trống hoác của thời buổi nghèo nàn bấn bách nhữngsnămsxư[tsChỉ tiếc rằng thời của xe máy tiếng vậysnhưngsmàs]ũngssắp kết thúc, sắpsqu[sđismất rồi.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Người Thăng Long quê Đàng Trong

Ở thời với tôi, bạn bè một lứa lớn lên bên dọc phố tôi bây giờ nhữngsngười

cùng nhau, chung nhau nhữngsnămsthángstuổi học trò thuở trước chiến tranh, chẳng còn lại bao nhiêu. Hầu hếtsđãsvàossống ở Sài Gòn, ở CầnsThơvsh[yslàsBàsRịa-VũngsTàuvsTâysNguyênvsĐàsLạt. Các bạn lớp 10, bạn thờisĐại học và cả bạnsđồngsngũsnữ[s]ũngsvậyvsngười rời Hà Nội từ ngay mấysnămsđầusđấtsnước thống nhấtvsngười mới gầnsđâyt Thươngs\inhsnặngsnhưs[nhsVũvsnhàsở đầu phố, bị mìn mo thổi mất gần hết phần

thân bên phải: mắt phải, tay phải, chân phải, hòa bình rồis]ũngs]hỉ chịusr[shưởng sự ]hămssó]s\[os\ọc củ[sgi[sđìnhs]ósđúngsmộtsnămvsqu[sh[is]áisTếtslàsđãsvội chống nạng lên tàu trở lại vớisđấts]ũs]hiếnstrường. Giờ thìs[nhsđãshoànstoànslàsmột ông già Nam Bộ vợ ]onsđề huề vuisthúsđiền viên tận trong sâu tít miệtsvườn Cái Bè. Thành thử có ]âus �vàosN[msr[sBắ]�smàstôis ]hỉ thấysđ[sphầnsngười ta từ đâysvàosđấys làmsănsgâysdựng chứ chẳng mấy ai từ đấysr[sđâyslập nghiệp. Ngoài này là ký ức của nhữngsđời ngườivs]ònstrongsđóslàs]híshướng, nói vậy có phảis]hăngx

Ngày nay thì chắc là không phải rồivsnhưngsxư[ski[sthìsđúngslàsnhưsthếtsXư[vsngười dân quê tậnstrongsĐồng Nai lục tỉnh ngàn trùng cách trở khó lòng có dịp một lần về thắpshươngsnơismộ phần tổ tiên gố]sgá]sôngs\àtsCós]hăngs]hỉ những vị quan và binh línhsquêsđàngstrongsđược triềusđìnhsđiều ra trấn thủ các tỉnh thành mạn Bắc.

Còn nhớ hồi nhỏ đ[ngshọ]strường Sinh Từvstôis]ósh[isđứa bạn cùng lớp, con nhà thợ rèn ở Kim Mã, họ Đàivsgiọng nói nghe là lạ. Thầy giáo bảosđấy là giọng QuảngsN[msđãsqua nhiềusđời hòa trong giọng Bắc. Thầy bảo họ Đàisphố Kim Mã là cháu chắt một tùy tùng của Tổngsđốc Hoàng Diệu. Hà Thành thất thủ, Tổngsđốc tự tậnvsngười tùy tùng ấy dạt vào sống trong dân, không trở về quê nữ[tsHơnsh[is]hụ]snămss[usđấy, mặc dù đãskhôngs]ònslàslínhv ông vẫn dự vào cuộc binh biếns�HàsThànhsđầusđộ]�sôsĐội Nhân chỉ huytsMưus sự không thành, ông bị Tây bắt và xử trảm ở vườn hoa Canh Nông. Không hiểu nhữngsngười họ Đàisở Kim Mã có biết gố]sgá]snhàsmìnhslàsnhưsthế, mà ]ũngskhôngsrõsngàysn[yshọ có còn theo nghề rèn ở phố đósh[ys làsđãstrở vào với cố hươngstrongsấy. Còn về hai chị em họ Đàis]ùngsmột lớp với tôi ở trường Sinh Từ thì người em trai tên Thìn không biết hiện nay thế nàovsnhưngsngười chị, khi vào viếng Nghĩ[str[ngs\ộ độisTrườngsSơnstôisđãsgặp bia mộ khắ]stênusĐàisThị Hường, sinh 1950, hyssinhs1968tsHường nằm lại ở khu liệtssĩsThủ Đôt Người Hà Nội gố]stí]hstrongsTrungsđãshiếm, gốc Nam Bộ lại càng hiếm lắm. Vào

ngay ngày Tiếp quản mồngs10sthángsMườisnăms1954vskhis]áns\ộ và bộ đội miền Nam tập kếts]hư[scó mặt tại Hà Nội, trong khắp thành phố số lượng những nhà gốc quê trong ấy có lẽ chỉ đếmsđượ]strênsđầu ngón tay: tiệm cầmsđồ Khánh Hội ở ngã ba Sinh Từ-VănsMiếu; hiệus\uônsnước mắmsnơis gó]s ôsĐôngsMá]s ]ủ[s gi[s đìnhs\àsTrứ �phúsquố]�;sthầy tu xuấtstênsTưsquê Gi[sĐịnh bán cá vàng cây cảnh trên dốc Yên Phụ; ông người Chàm coi giữ Chù[sTâysđ_n…



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Bây giờ ở HàngsĐẫy không biết có còn ai nhớ Chúa Chổmvsngười Sài Gòn xịn, tá túc trên áp mái nhà 47 hồi nhữngsnămstrước 1960. Chúa Chổm phố HàngsĐẫy, thực tên là Hai, nhờ may mắnss[osđósđược làm rể một chú Chệt mà anh khoe là giàu nhất nhì Chợ Lớn. Hầu hết của nả đềustrongsN[mvsnhưngs\ố vợ [nhs]ũngssở hữu cả loạt cửa hàng cửa hiệu ở Hà NộitsĐìnhs]hiến, ông tốngstháos\ánsđis tất cảvsnhưngsđãs tiết tàn xuânsnăms55s rồi mà một số t[ysnhàs\uônsngoàis �kẻ chợ�smu[s tàis sản của ông vẫn ghìm tiền lạis]hư[s]hịu chuyển vào trả. Chàng rể bị phó cho trọngstrá]hsđisđòitsChânsướt chân ráo ra Bắ]vs ]hư[s thâus nổi một cắ]s đãs hết hạn 300 ngày, chẳng kịp chạy xuống Cảng, vậy là bị kẹt, anh kể thế. Nhưngshàngsphố thì lại kháo rằng bởi mấystrămslượngsvàngsđòisđượ]sđãsnướng sạch vào chiếu bạc, nên chàng rể không dám vác mặt vào Nam gặp nhạc phụ nữa. Tự ^ưngsđượ]slàmsngười Thủ Đôvsnhưngsnhẵn nhụi tiền bạc, anh Hai phải tới xin bà PhầusđồngshươngsPhú]sKiếnsđằng vợ ]hosănsnhờ ở đậu trên áp mái nhà số 47vsvàsđể đắpsđổisqu[sngàys[nhsđànhsv[ysnợ cả phố, hẹnsnăms1956ssẽ trả tất một lầntsH[isnăms]hờ �Tổng tuyển cử�s]hẳngslàmsănsgìvstúis]hẳng một xu thế mà Chúa Chổm vẫn nhậu, nhậu tối ngày, rồi cả o mèo nữa. Rất nhiều cô trong phố thích anh, có cô yêu anh ra mặt. Họ ư[sgiọng nói miền Nam của anh, thích cung cách anh chuyệnstròsphongsđộ, phụ]s[nhstínhsđànsôngvskhôngstiền mà tiêu pha bạt mạng, nhất là họ say tiếngsđờn câu ca của anh. Hàng tối, với ấmstràs]h[isrượu cây ghi ta anh trải chiếu ngồissânsthượng ca vọng cổ, nghe sầus\isướt át hết mức nỗi lòng. Có hồi bị ngờ làsgiánsđiệp hay phảnsđộngsgìsđós[nhsphải nằm khám mất mấy tháng. Cuốisnăms56, không còn hòng gì vào nổi Chợ Lớn tải tiền ra trả người ta, anh xin khất, hứa là sẽ tự thân cày cuố]sđể hoàn nợ. Anh vay cố được một món chừng chục bạc sắm bộ đồ thợ cạo. Cắt tóc rong ở Bờ Hồ tớisđầusnăms60vs[nhsgá]s^[oskéovstìnhsnguyệnsđis�kh[isphá miềnstây�tsAnhskhôngsmộtsmìnhsr[sđitsMột cô ở Ấu Triệu, con chiên, nhà lành, mạnh bạo bỏ phố phường, trốn thầy mẹ tót theo anh lên núi cao xây dựng hạnh phúc.

CũngslàsngườisSàisGònsnhưsChú[sChổm còn có hai anh em ông Câm cua-rơvsnhàsở ]hânsnúisBòsđầu xóm nghèo VạnsPhú]tsH[is [nhs_msnhàsnàysđịnhs]ưs tại Hà Nội từ trước thế chiến. Tuy chỉ có ông em phảisnóisnăngs\ằng ra hiệu, thiên hạ vẫn kêu cả h[islàs�ôngsCâm�s\ởi họ giống nhau y chang, to lớn lự]slưỡng, râu tóc lồm xồm, da dẻ đ_ns ]háyts Thời trẻ cả h[is ]ùngs làs ^ânsđu[s x_snhàsnghề. Trong một cuộ]sđu[s vòngsqu[nhsĐôngsDươngvsqu[sHàsNội, họ ]ùngsđishátvs rồi cùng ham, cùng si một nàng ở xóms]ôsđầu TrạisGăngtsSistớisđộ bỏ nghiệp thể thao, bỏ cả Sài Thành, ở lại hẳn ngoài này làm lụngsnuôisnàngtsLàsngười ta kể thếtsNgười ta kể rằngs\[sngườisđós]ứ bìu ríu sống vớisnh[usmười mấysnămstrời một góc khuất ngoại ô, không can dự thời cuộc, khôngsđiskhángs]hiếnvsvàs]ũngskhôngsnhậps^òngsîs]ưsnăms54tsTuysnhiênss[ngsthời t[vsôskhôngsđược phép tùy tiệnsnhưstrongsthời tây, họ phải rạch ròi phân ra thành hai hộ. Hộ độc thân là ông anh trai. Hộ gi[sđìnhslàsông em bị câm vớisngườisđàns\àtsVợ chồngsngườis_mskhôngs]ós]onvs]ònsngườis[nhsthìsmãismãisđộc thân, và họ cứ vậy mãi mãi bên nhau, cách nhau chỉ tấm phên nứ[sngăns đôis túps nhàs tuềnhs toàngvs tường gạch mộc, mái lợp tôn. Bên chái, họ mở một cái hiệus\ơmsvásvàssửa chữ[sx_sđạptsNăms69vs trướ]s khis đis \ộ đội, tôi vẫn còn thấys \[s ]onsngười kỳ lạvs đãs luống tuổi và yêu



http

://da

ta4u

.com

.vn/

thươngsnh[usvôshạnsđộ ấy sống ở đóvs^ướisnúisBòvsnhưngsnăms75vskhistừ trong Nam ra, tôi không thấy họ nữa, túp nhà và hiệu sử[sx_s]ũngskhôngs]òntsChỗ đấtsđós\âysgiờ lọtstrongskhuônsviênsĐại Sứ quán ThụysĐiển.

* * *

Đoàns]áns\ộ và bộ đội miền Nam tập kếtsđầustiênsđãsth_ostàusKilinxkis]ủa Cộng hòa Nhân dân Ba Lan ra tới SầmsSơnstừ cuốismù[sthusnăms1954tsVàsvàoskhoảng tháng 11 thìsđãs]ósnhững tiểusđoàns\ộ đội tập kết về đóngsquânsở Hà Nội. Tiểusđoànstrưởng của tiểusđoànsN[msBộ chốt tại Liễu Giai, chỗ khách sạn La Thành bây giờvstênslàsB[sSơnvsngười Hà Nội, nhà ở phố Yên ThếtsB[sSơnsđisN[msTiến từ đầusnăms46tsS[usđằngsđẵng ]hínsnămstrời chiến tranh và ly biệt, anh trở về nhà thì nhà anh, toàn gia không sót mộts[ivsđãsîs]ưsvàosN[mtsĐấtsnước bị chia cắt, hạnh phúc hòa bình bị cứa ngang có nghĩ[slàsnhưsvậysđấyvsnhưstìnhs]ảnhs[nhsB[sSơnsvàs\[osđồngs]hísđồngsđội của anh, một niềm hạnh phúc ngậmsthươngsđ[uvsthươngsđau làm nghẹn ngào niềmsvuisđược ]hàosđónshò[s\ìnht

Tuy nhiên, do cảnh ngộ củ[sđấtsnước bị chia cắtsmàsh[ismươisnămsấy, từ sau ngày hòa bình lập lạisnăms54stới ngày Toàn thắngsnăms75vslàsnhữngsnăms]óslẽ duy nhất trong lịch sử, Hà Nộis]ósđượ]sđôngsđảo những người con của miền Nam quây quần về sinh sốngs^àislâusđếnsnhưsthế. Nhữngsnămsấy, cán bộ và bộ đội tập kết chuyển ngành về công tác ngày một nhiềushơnsở mọi Bộ mọi ngành, mọi cấp chính quyềnsvàsđoànsthể, tham gia và hòa nhập vào mọislĩnhsvực, mọi sinh hoạt củ[sđời sống thành phố. Nhiềusngười là cán bộ trung cao cấp, nắm trọngs trá]hvs songs ]ũngs rất nhiềusngười sống cuộ]sđờisthường nhậtsđầy gian nan túng thiếuvs trăms\ề vất vả của phầnsđôngscán bộ công nhân viên chức hạng loàng xoàng và hạng thấp thời bấy giờ. Họ ngày một thêm gầnsgũisvàsthânsthuộc với bà con hàng phốtsNhưsở phố tôi chẳng hạn, hồi năms59vs60vshộ tịch viên là anh HảivsquêsBiênsHò[;s\ísthưsĐoànskhối phố là chị Ngọc quê Quảngs Ngãits H[ys nhưs \á]s Thịnhvs ]ôngs nhâns x_s điện, trong suốt nhiềus nămschuyên nghiệp giữ nhiệm vụ chuyển mối nốisđường ray hai tuyếnsHàsĐôngsvàsCầu Giấy tạisđiểmsgi[osnh[usnơisgó]stườngsVănsMiếu, là mộtsthươngs\inhsquêsQuảng Trị. Ở trường Sinh Từ, thầy hiệustrưởng thờistrướ]snăms64slàsthầysĐắ]sthươngs\inhsquêsBà Rịa, cô Liễu dạy toán quê Bến Tre, thầy Toản thể dục quê QuảngsN[mvsvàs\á]sNămslao công, giữ nhịp trốngstrườngshàngsngàys]ũngslàsthươngs\inhstập kết quê ở sâu xa tận trong Cà Mau.

Bảnsthânstôis]ũngslàsmộtsngười Hà Nội gố]s�đàngstrong�vsth_osnhưs]á]hsnóis]ủa bà tôi. Tuy nhiên tôi không thuộc diệns]ons_msgi[sđìnhs]áns\ộ miền Nam tập kết, bởi vì song thân tôi và hầu hết họ hàng nội ngoạisđãsphải rờisx[squêshươngstừ trướ]snăms54snhiềusnămvs từ ng[ysngàysđầu Toàn quốc Kháng chiếntsNgàysđóvsđànsôngstr[is trángstrong nhà gia nhập Vệ Quốc đoànvs]hiếnsđấu trên khắp các mặt trận Trung Bộvsngười già, phụ nữ và trẻ nhỏ thì rời Huế tảns]ưsr[sKhusBốn. Hòa bình lập lại, họ mạc tản mát mọi miền tập kết cả về đoànstụ ở Hà Nội. Mẹ tôi từ Vinh, cha từ Lào, một bác từ Việt Bắc, một bác từ chiến khu Ba Rền, một chú từ Khu họ]sxá…sChosđến bây giờ cả nhà



http

://da

ta4u

.com

.vn/

vẫn giọng Huế, riêng tôi bởi hồisđósđ[ngsnhãisr[nhsnêns]hỉ ^ăms\ữa nử[sthángs\isđáoskhăngsxèngsngoàisvỉ[shèslàsđãss[ngshết giọng Bắc. Cha mẹ chẳng phiềnstrá]hvsnhưngsbà nộisthìskhôngsư[s]hútsnàos]áis]á]hstôi phai lạt quá nhanh giọng nói quê nhà.

Nông nỗis �ngàysBắ]s đêmsN[m�s trongs tâms trạng củ[sngười miền Nam tập kết là nhưsthế nào, tôi có thể cảm nhận qua cha mẹvs]ôs^ìs]hús\á]vsqu[s\àstôitsChosđến khi qu[sđời, suốt ba chụ]snămstrời xa Huế, bà tôi vẫn chỉ thực sống ở Huế. Trong chuyện tròvs trongstâmstưởngvs\às tôis]hư[shề đisđâusx[skhỏi Hộ Thành, cử[sThượng Tứ, cầu Tràng Tiền, chợ Đôngs B[vs Đậps Đávs Kims Longvs Vĩs Dạ…sNăms 46vs ngàys nổ súng, lên đườngsđistảns]ưvs\àstôisngh_sthiênshạ kháo nhau rằng chỉ phải tảns]ưs]hừngs^ămshômsthôi là Tây bị đánhst[nvsmìnhslại về nhà. Của nả thu vén mang theo chỉ một tay nải, cửa lớn cửa nhỏ trong nhà bà khóa kỹ càng, chùm chìa khóa bà nhét vào góc trong ^ưới mái che bể nướ]smư[sở sânss[usđể cha tôi vớis]á]s\á]s]á]s]hús�đánhsTâysxong, trở về sớmsthìs]ós]hì[skhó[smàsvàosnhà�ysChùms]hì[skhó[sấysthường trự]strongsýsnghĩscủa bà, khiến bà không ngớtsnghĩsngợi lo lắng về nó, khiến cho ngày tảns]ưsluônsluônschỉ nhưslàsngàyshômsqu[sđối vớis\àtsMù[sđôngsnăms69vshômstôisrời Hà Nộislênsđường đisBêvsđ[ngsốm nặng, không dậysđược, bà tôi gọi tôi với mấysđứa bạn tân binh của tôi tớis\ênsgiườngvs\àsnóiusCá]s]onsđis]hâns]ứngsđásmềm, mau vào chiếm lại thành Huế…sRồi bà dặn tôi về tìms]hùms]hì[skhó[s^ưới mái che bể nướ]smư[sphí[ssânss[usngôisnhà lớn của gia tộc, ở đường Mã Khái trong Hộ Thành kề \ênsĐại Nội. Chùm chìa khóa ]ósmười hai chìa tất cả…

Địnhs]ưsở Hà Nội từ năms54snhưngsmàs]h[smẹ tôi có lẽ chỉ thực sự sống nhập mình hoàns toàns vàos đời sống Hà Nội từ s[us năms 75ts Suốt hai chụ]s năms ròngs trước 30 thángsTưs trongsđời sốngsgi[sđìnhsnhưs luôns ][nhs]ánhsnỗi buồns thươngskhônsxiết. Ngày Tết ngày lễ, mặ]s^ùsđãs]ố giấu, mặc dù không bộc lộ nhưngstâmstrạng của cha tôi mẹ tôi, và nói chung của nhữngsngười lớn trong dòng họ, củ[s]á]s]hús\á]sđồng hươngsvớisgi[sđình tôis^ườngsnhưslại còn buồnshơnstâmstrạng nhữngsngàysthường. Nhất là từ sau Tết Bính Thân, 1956.

Từ năms56vskhôngs]hỉ niềm hy vọng mong manh về hiệpsthươngstổng tuyển cử đãshoàn toàn tiêu tan mà từ nămsấy tin dữ tại khắps]á]sđị[sphươngsmiền Nam dội ra Bắc ngày một thêm dồn dậpvs]àosxéslòngsngười: chính sách tố cộng, luậts10’59vsđànsápvs\ắt bớ, giết chóc, thảmssát…sHômsh[ystinsvụ thảm sát Phú Lợi, cả nửa Hà Nộismàstrước nhất là tất cả cán bộ và bộ đội tập kếts ]hítskhăns t[ngtsTôis thấysngười ta khóc ròng trong đoàns\iểustìnhvskhó]skhisđ[ngsđistrênsđường phố, trên tàu xe, trong lớp học, các bà các chị òa khóc giữa chợ. Cô giáo Liễuvsngười Bến Tre, khóc lặng, ngã ngấtsđistrênsbục giảng khi nghe loa phóng thanh ở sânstrường truyềnsđistins^ữ Mỹ - Diệmsđãsgiết hại ông Hoàng Lệ Kha.

Tuysnhiênvsđ[usthươngsvôs\ờ nhữngsnăms56vs57vs58vs59sấy không nhận chìm ý chí ]onsngười vào tuyệt vọng, trái lạisđãs làmsthànhssức mạnh vô bờ. Từng theo cha dự đónsgi[osthừ[snăms59sở Câu lạc bộ Thống Nhất, và mặc dù còn nhỏ tuổi, tôi vẫn cảm thấysđược thế nàoslàsđ[usthươngs\iến thành sức mạnh. Không, không phải do ngày



http

://da

ta4u

.com

.vn/

n[ysnghĩslạismàsmườngstượngsr[snhưsthế. Mà thực sự làsnhưsvậyvsđêmsgi[osthừa ấy, mới tý tuổisđầustôisđãs]ảm thấy trờislongsđất lở trong lòng mình. Có thể nói tôi linh cảm về con sóng lừng thờisđại mớisđ[ngsthẳng tới bến bờ Tổ Quốc. Một thờisđại lớn lao và nghiệtsngãs]hư[stừng có. Thời của chiến tranh và của cách mạng lay trời, thời của nhữngsđ[usthươngsvôshạn, những mất mát vô bờ, thời của chủ nghĩ[s[nhshùngstuyệtsđỉnh, của sức chịusđựngsvôs]ùngsvìsnghĩ[slớn, thời của tình yêu và của lòng quả cảm. Từ sau Tết Canh Tý, 1960, Mặt trận Dân tộc Giảisphóngsr[sđờisvàs][ostràosĐồng Khởi bùng cháy khắp làm bừng sáng niềm vui sống, niềm hy vọng trong lòng mỗi người, mỗisgi[sđìnhs]áns\ộ tập kết. Tôi có thể nhận thấysrõsràngsđiềusđósở gươngsmặt, ở ánh mắt, ở lời nói, nụ ]ười của nhữngsngườisthânstrongsgi[sđìnhvsnhữngsngườisđồng hươngvs\ạn bè thân hữu. Bắtsđầu từ nămsđóslầnslượt lẳng lẳng hếtsngười này tớisngười khác không còn thấy xuất hiện nữa trong các cuộc họpsđồngshươngtsTrongsnhững cuộc gặp mặt toàn gia, lễ tết, giỗ chạp họ ]ũngs vắng bóng. Nhiềusngườis vĩnhs viễn khuất bóng, nhiềusngười mãi sau 75 mới có tin tức. Khác với lứa chúng tôi về sau này lênsđườngsđisBês]ôngskh[istrongsnhữngsnăms][osđỉnh của chiến tranh, những cán bộ tập kết trở về N[mslượtsđầu tiên nhữngsnămsđầus60sđãsr[sđisâmsthầm, bí mật, chịu đựng vô vàn những hy sinh lớn lao mà lặng lẽ, và phần lớnsđãs phải hy sinh hạnh phúc riêng.

Ở chiếnstrường Bắc Công Tum ít ai không biết chị NhụvsngườisBìnhsĐịnhvs\á]ssĩs^ânsy Huyện 67. Chị vốnslàs\á]ssĩsnhis\ệnh việnsX[nhsPônvsđisBêsnăms1961vskhismới 27 tuổi và mới lậpsgi[sđìnhsvới một cán bộ ngoạisgi[otsNăms69vs]hị bị địch bắt, giam giữ tạisnhàsl[osCôngsTumsvàskhôngsđược trao trả năms73tsNăms75vs\ộ đội ta tìm thấy chị trong ngục tối, tàn phế, toàn thân bị cắt xẻo, hai bàn tay bị chặt cụttsĐược ra Hà Nội điều trịvsnhưngs]hỉ một thời gian ngắn, chị trở về quê, mặc dù Tam Quan quê chị sau chiến tranh cự]sđộ ho[ngstàntsNgười chồngsngàysxư[s\ởi nhậnsđược tin chị mất tích nênsđãslậpsgi[sđìnhsmới.

Ở phố tôis ]ós trường hợp anh Hải, công an hộ tị]hvs đis Bês năms 63vs s[us ]hị Nhụ, nhưngssố phận nghiệt ngã không kém. Là công an, lạislàsngười miền Nam tập kết, vậy mà Hải lạisđ_mslòngsyêus]hị Loan con nhà thành phầnstưssản ở Cửa Nam. Bất chấp ][nsgiánsvàsngănstrở của tổ chứ]svàsgi[sđìnhvs[nhs]hị yêu nhau tha thiếttsNhưngs\ởi chính mối tình ấysmàsđơnstìnhsnguyện vào Nam chiếnsđấu của anh Hảiskhôngsđược chấp nhận, mặ]s^ùsđãs]óstins]hínhsthức rằng ba má anh, cả hai là cán bộ tỉnh ủyvsđều đãs\ị địch giết hại. Phải chọn giữa thù nhà nợ nước với tình yêu, anh Hải buộc phải công khai cắtsđứt với cô gái Hà Nội thành phầns tưs sảntsNhưngsđể minh bạch lòng mình vì chẳngsđặngsđừng, chứ không phải muốn bội tình, anh thề là sẽ không bao giờ lấy ai ngoài chị. Chiếnsđấu trong lự]slượng An ninh Giải phóng, bị thươngsvàs\ị bắt trong Mậu Thân, anh bị giam giữ ở Phú Quố]tsNăms73sđược trao trảvsnăms74s[nhsr[sBắ]tsVàsđãsxảy ra một trùng hợp thảmsthươngusvừa khi anh Hải tìm tới nhà chị Loan thìsgi[sđìnhs]hị nhận phải giấy báo tử con gái. Chị Loan, sau nhiều lầnsđâmsđơnstìnhsnguyện, cuốis ]ùngsđãsđược thỏa nguyện. Chị lênsđườngsđisBêsđầusnăms68vshyssinhsngay trong Tổng tấns]ôngsđợt hai ở Bà Rịa, rất gần Biên Hòa quê anh.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Y lời thề ngày ra trận, anh Hải không lậpsgi[sđìnhtsAnhsở lại làm việc tại Hà Nội, và sống cùng bố mẹ chị Lo[nvsnhưsmộtsngười con rể. Có thể nói anh Hải là một trong số rất hãn hữu cán bộ miền Nam tập kết còn ở lại Hà Nộiss[usnăm75t

Tính riêng ở phường tôi thì hiện giờ chỉ ]òns]ós\[s\á]sgiàvsđãsvề hưuvs]ùngsngười QuảngsNgãitsB[s\á]sđềusđộc thân. Cả \[s\á]sđềusquêsSơnsTịnhvsnhưngsở ba xã khác nhau. Chỉ ]ósđiều là toàn bộ gi[sđìnhs]ủa cả \[sngười, rộng ra là toàn bộ làng xóm của họ đều bị quân Pắc Chung Hy thảm sát.

Đúngslàs\ây giờ rất hiếmsngười trong ấy sinh sống ở ngoài này. Tuy nhiên, ngày Tết thì lạiskhá]tsNhưsở phườngs tôivsnămsnàos]ũngsthật nhiềus]á]s]ôs]ons^âusngười miềnsN[msr[sănsTết ngoài nhà chồng ở Hà NộitsAnhsVũvsnhàsđầu phốvslàsthươngs\inhsnặngsnhưngskhôngsTết nào khôngsđư[svợ ]onsr[tsNămsxư[s[nhslàs]hiếnssĩstrinhssátscủa tỉnhsđội Mỹ Tho. Tiềm nhậpsđiềusnghiêns]ăns]ứ đị]hvs[nhsvướng mìn, bị thươngsrất nặng. Chị chẳng phải bộ đội, chẳng phảisûskí]hvsđãslặn lội cõng anh về \ăngs\óvscứu chữa và nuôi giấu suốt nử[snăm trời trong nhà mình ở giữa ấp chiếnslược ngay kề thị xãtsKhisđược bí mật chuyểns thươngsvề cứ, anh vẫn trong trạng thái mê lịm bất động gầnsnhưssống thực vật, chị thậm chí không biếtstêns[nhvstênsđơnsvị. Vậy mà sau Tếtsnăms76vs]hị vẫnstìmsđược tớisgi[sđình anh ở Hà Nộivsđư[sđược anh vào Nam với mình…sNămsnàos[nhs]hị Vũsr[sănsTếts]ũngsđư[sđược theo cả chục cành mai vàng cho gi[sđìnhsvàs\iếu láng giềng.

Cuộ]sđời của anh chị Vũvs]ủa anh Hải, chị Nhụ, và củ[s\[osngười khác nữa, những ngườis�đàngstrongsxứ ngoài�, thôi thúc ký ức của tôi và quá khứ của tôi, thôi thúc tình yêu củ[stôisđối với Hà Nội, thành phố quêshươngsthứ hai.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Kỳ ngộ

Thế gian này sở ^ĩsđẹp là vì nó không khi nào chịu giốngsnhưslàslẽ ra nó phải

thế. Và cuộc sống này thì tiếng vậy chứ vẫn cứ vô ]ùngsđángssống bởi ngoài nông nỗi nhọc nhằn ngày qua ngày y chang nhau chán ngắt còn có biết bao nhiêu là những bất thường, từ những may mắn lớn lao dành cho tất cả tới những diệu kỳ lặng lẽ luôn âm thầm chợtsđến vớisđời riêng mỗisngườitsMù[sxuânsnămsrồi ở tỉnh lỵ quê tôi có chuyện [nhsTưsLâmvsmột trong nhữngsô[nhsnhânshàngsđầu của cả xứ, do tình cờ run rủi mà tìm lạisđược mốis tìnhsđãsmấtsđis trongs rừng sâu chiến tranh ba chụ]snămsvề trước, một tình yêu mà sau chừng bấysnămstrờis[nhs]ũngskhôngs]ònsthực tin là mình từng có.

TưsLâmskhôngsphảisngười tỉnhstôivs]ũngskhôngsphải ở một tỉnh nào gần cận, quê anh tận trong Mỹ Tho bên bờ Tiền Giang xa tắp. Công ty củ[s[nhsđ[sngànhvslàmsănsở nhiềuslĩnhsvự]vsnhưngs]ós]áislạ làsđịa bàn phát triển thiên về các tỉnh thành miền Bắc, và trụ sở ]hínhsthìsđặt tại thị xã này, gần nhà tôi. Thự]sr[sthìsngười quê Nam Bộ sống và làm việc ở quê tôi vốn không phải là sự hiếm. Hồis trước chiến tranh tỉnh tôi là vùngsđóngsquâns]ủa khá nhiềusđơnsvị bộ đội tập kết. Khi phục viên, cán bộ chiếnssĩsnhữngsđơnsvị ấys thườngsđịnhs ]ưs luôns tạisđị[s phươngtsNhiềusngười sốngsđộc thân, nhưngs]ũngs]ósnhiềusngười lậpsgi[sđìnhtsTrẻ con học trò trong thị xãsđứa nói giọng Bắ]vsđứa giọngsN[mvsđứa giọngsTrungvsđứa pha giọng. Rồi chiến tranh, rồisđissơstánvsngày hòa bình không mấysđứa trẻ nói giọng Nam giọng Trung còn trở lại. Hầu hết cán bộ tập kếtsđãsđư[sgi[sđìnhsvề với quê nhà trong ấytsĐến bây giờ cả thị xã chỉ còn lạisvàisgi[sđìnhsgốc gác tập kếttsGi[sđìnhs\á]sDĩvs]hínhsquêsSơnsMỹvsngườisthânsđãs\ị giết hết trong vụ thảm sát. Vợ chồng bác Thứ thươngs\inhvs quês B[s LàngsAnvs ]ũngscảnh ngộ ấy, làng quê bị hủy diệt, thân thích chẳng còn ai. Anh Ba Liêm, quê CầnsThơvslấy chị Lêshàngsxómsnhàstôisđược chừngs^ăms\ữa nử[sthángsgìsđósrồislênsđườngsđisBêvsđisđầusnăms62vsbiệtsâmsvôstín;snăms75vsng[yss[us30sthángsTưs[nhsvềvsnhưngs]hị Lê bị \omsđãsmất từ năms72tsAnhsLiêmsở vậy vớish[isđứ[s]onssinhsđôivsgâys^ựng lại cửa nhà gia cảnh, mãi mãi sinh sống làm lụng trên mảnhsđất thấmsmáusngười vợ yêu của [nh…sTưsLâmsthìskhôngshề cósgìstươngstự, anh không phải cán bộ, không phải bộ đội, anh chẳng tập kết. Trái lại, Lâm là ngụy, ngụy chính hiệuvs th_osnhưslàs]áis]á]hsmàsanh nói với tôi lúc mớisđầuslàmsqu_ntsTínhstìnhskínsđáovsnóisnăngs_s^èssongs[nhsphải �kh[i�sng[ysr[svậyslàsđể tránh cho tôi một sự nhầm lẫn, bởi vừa thoạt gặpstôisđãsvội hỏi rằng anh có phảisthươngs\inhskhôngsvàs\ậc mấy. Tôi thấy rành rành vếtsđạn bắn thẳng cày một phát chí mạng dài và sâu hoắm bên cổ [nhts �Dạ phảivs tôis ]ũngs \ị thươngvsnhưngsmàstôislàsngụysđós[nhvsngụy chính hiệu, công binh, chuẩnsúyvsKBC…�sAnhsđọc cả số hòmsthưvskhiến tôi mặc dù sửng sốts]ũngsphải bậts]ười. Chúng tôi bạn với nhau từ bữ[sđấyvsđếnsn[ysđãsnonsmườisnămt

Binh nghiệp của Lâm ngắn ngủi. Nếus khôngs tínhs hơnsmộts năms làs khó[s sinhs sĩsquan thì anh chỉ thực sự làmslínhsvàsđụng trận có chừng nửa giờ đồng hồtsMàsđụng



http

://da

ta4u

.com

.vn/

trận, là nói vậy, kỳ tình chỉ có chạy. Tất nhiên chẳng riêng Lâm, toàn thể ]áisSưsđoàns3 Bạ]hsTượng vào nhữngsngàys thángsTưsnăms72s ấysđều thếts Căns ]ứ bị pháo kích. Pháos]hư[s^ứtsđãsngh_snh[osnhá]slênslàsT54sđ[ngsđánhstrànsvàovsvậy là rùng rùng lao khỏi công sựvssĩsqu[nsôngstosôngsnhỏ, hạ sĩvs línhstrángvs]uống cuồng xô nhau chạy. Chạy, chạy, và chạytsNhưngs]hẳngsđược bao lâu, bao xa, cuộc tháo chạy thục mạngsđãsbị chiến xa chặnsđường. Cùng với hàng ngàn chiến hữu, Lâm thành thằng tù, bị lùa đivsthất thểusngượ]shướngsquêsnhàvsvượt sông Bến Hải, bắc tiến.

Trong chiến tranh, các trạistùs\inhsđều nằm cách xa mặt trận, phân bố rải rác ở các vùngsđồisgòs\ánssơnsđịa miền tây Nghệ AntsRiêngsđoànstùs\inhstrongsđós]ósLâmsôs\ị bom Mỹ đánhsphás^ữ dội dọ]sđường tuyếnsnênskhôngsđisx[sđược ra ngoài Bắc, phải dừng lại ở Quảng Bình, ẩn sâu vào vùng núi rừng Minh Hóa. Lâm bảo là mãi về sau anh mới biếtsđấy thuộc huyện Minh Hóa chứ còn khi ấy chỉ thấy núi non trùngsđiệp, đại ngàn mênh mông mù mịts^ưới một bầu trời nóng bỏng và khô khốc luôn bị cào xé bởi tiếngsđộngs]ơsmáys\[ysphản lực và tiếng bom rền. Tù binh tự làm lấy trại giam, tự xây dựng nhà cửa lán trạivsđàoslấy hầm hố trú ẩn, tổ chức lấy bếp núc. Ngoài làm lụng trênsnươngs rẫysđể cải thiện khẩu phầns lươngs thực, thỉnh thoảngs\[nsđêms tùs\inhs]ũngsđượ]shuysđộngsđis�th[msgi[s]hống Mỹ cứusnướ]�sở những khu vực không xung yếu củ[sđường tuyến, lấp hố bom, chống lầy, khai thông nhữngsđoạn bị sập ta luy, làm ngầm qua suối và mở đườngsm[ngs]á…sNgh_sLâmskểvstôisnghĩs]óslẽ làstôisđãstừng gặps[nhstrênsđườngsđisBêtsTối hôm ấy ở ]hânsđèosĐásĐẽovs^ưới ánh pháo sáng, chúng tôi nhìn thấy rấtsđôngstùs\inhsh[is\ênsđườngtsLú]sđầu cứ tưởng là Thanh niên Xung phong, chỉ hơislạ vì thấy rặt nam giới, lại vậnstoàns\às\[sđ_nvsnhưngsvới cuốc xẻng trong tay họ ]ũngslàmslụng hết mình, hối hả san lấp thật mau hố \omsđể xe chúng tôi qua và họ ]ũngs]hẳng có vẻ gì là sợ sệt ánh pháo sáng cùng tiếng gầm hú của máy bay quần thảos trênsđầuts �Cámsơns ]á]sđồngs ]hísTh[nhsniênsXungsphongsnháy�vsmột tay trongsđoàns ]húngs tôis từ trên xe gào xuốngtsDướis đường một giọng khàn khàn hét ngược lên, cảis ]hínhus �Tụi tôi là ngụy chớ không phảis đồngs ]híy�…s �Ngụy à? Ngụy ]ũngsđis]hống lầy chống Mỹ làsđãshết ngụy rồi đấyvsngườis[nhs_my�…s�Êvs]ósnhắn gì ba má không, bọn tớ chuyển lờis]hoy�…

Nói chung cuộc sống và tâm trạng của tù binh thời chiến rất khác vớis]ánhssĩsqu[nsđistập trung học tập sau này. Mặc dù là trạisgi[msnhưngs]hẳngs]óstường cao bịt bùng, chẳng rào gai hàos]hôngvsvàstùs\inhsthìsđôngs]ả ngàn mà quản giáo với cảnh vệ canh gác chỉ chừng mộtstrungsđội. Có thể dễ dàng trốn khỏi trạisnhưngs]hẳng ai trốn. Bởi trốn rồisthìss[usđóslàmss[ovsđisđâuxsBomsđạn mù trời, rừng rậm thẳmssâuskhônslường, núi non nghiệt ngã. Vả ]hăngs\ỏ trốnsđể làmsgìtsĐối với tù binh, cuộc chiếns]oisnhưsđãsxong, có hóa dại mớisđâmsđầu vào lại vòng chiến. Cái thân thằng tù dù có thế nào ]ũngs]ònshơnsvạn lần thân thằngslínhtsTùs]ònshơnstử, ấyslàs]hâmsngônsđể gắng sống, để an phận chờ đợi ngày trở về của hầu hết những tù binh hồisđót

Lâm lạis khôngsđượ]snhưsvậy. Không phải sức chịus đựng củ[s [nhskémsngười ta. Anh vào hạng to con vâm váp nhất trong trạitsĐời sống kham khổ, công việc cực nhọc anh có thể thích nghi dễ ^àngshơnsnhiều so với những tù binhskhá]tsNhưngs thầm



http

://da

ta4u

.com

.vn/

lặngs\ênstrongs]onsngười anh thì sự suy sụp lại trầm trọngshơns[ishết. Trạng thái tinh thần mỗisngàysnhưsmột thêm oằn xuống. Sáu tháng trời trong trại tù binh với anh thămsthẳm dằng dặ]snhưsđãsvàis]hụ]snămstrôisqu[tsĐêmsnàosnước mắts]ũngsướt mặt. Thusqu[vsđôngstớitsMư[sphùnss[sphủ xám ngắt núi rừngtsTrongsgiósmư[srétsmướt bom nổ rền vang không ngừng. Ngày tháng trôi qua, cuộc chiến tranh vẫn cứ hun hút mịt mùng, tuyệt vọngsvôsphươngtsVàosmột ngày cuốisthángsMười, trong trạislo[nsđistinsđồn về sự sụpsđổ hoàn toàn của nghị hò[sP[ristsMàs]ũngs]hẳng phảislàstinsđồn, chẳng còn gì phải hồ nghi, bởis]ườngsđộ của những cuộc oanh kích trở nên cuồng bạos]hư[stừng, và trên những tờ truyềnsđơnsmáys\[ysMỹ trút xuống trắng rừng Lâm chỉ đọc thấy duy nhất mộtsđiều thôi: chiến tranh sẽ kéo dài bất tận, sẽ không bao giờ có hòa \ìnhvsđời anh sẽ phải mãi mãi kiếp tù xa xứ.

Một buổi chiềusgiásrétsthángsMười một khi cùng những tù binh khác phát cây mở một lối tắt cho ô tô vòng tránh trọngsđiểm, Lâm bắt gặp nền ]ũsđường hỏa xa Xuyên Việt. Nềnsđường mặc dù bọc trong lau lách vẫn còn khá rõ, trồis][oslênsnhưsmột con đês^àisho[ngsphế lượn giữa sóng rừng nhấp nhô. Bất chợt, hoàn toàn ngoài chủ định, cứ thế là lẳng lặng Lâm chuồnsđivskhôngshề nghĩsngợisđắnsđovskhôngscó một chút sự chuẩn bị nào, không tính toán gì hết. Và tuy là men theo dấustí]hs]onsđường sắt dẫn lối về phươngsN[msnhưngsthự]sr[slàs[nhshướngsvàosvôsđịnh, không vì một mụ]sđí]hsnào hếtvs khôngsđể đạt tới mộtsđiều gì. Chẳng mấy chốc rồi nềns]ũsđường sắts ]ũng khôngs]ònstăms^ạng. Không bị [istruysđuổivsnhưngsLâmskhôngsngừngs\ước, cứ vậysđisphứa lên, cứ dần lạ]sx[svàosngànssâuskhôngsphươngshướng.

Lúc gục ngã xuống mê thiếpsđivslú]slại loạng choạngsđứng dậyslês\ước, vấp dúi vấp dụi, lý trí dần mất, rét run lên nhưngskhôngs\iếtsướt biết lạnh, không cả biếtsđóisnữa, anh cứ vậysđissuốtsđêmvstới sáng, miên man mê mụ. Kẻ lạc rừng bị ma dẫn lối quỉ đư[sđườngs]hínhslàsnhưsthế, sẽ trôi dạtsnhưsvậysđến vô cùng vô tận, xỉu xuống lịm ngất mà vẫnsnhưsđ[ngsđismãisđishoàivs]hosđến chết. Song, hồngsphú]s]hosLâmslàskhisđãs\ênsbờ của cái chết chắc chắn thì anh bị những thợ sănsngười Chứt phát hiện. Họ bắn trước hỏiss[utsPhátsđạnssượt cổ Lâmvsnhưngsm[ysmắn không phảisđạnsAKtsM[yshơnsnữ[s]hosLâmslàsnơis[nhs\ị bắn gục rất gần cái hangsđásmàslàngs]ủa nhữngsngười Chứt ấysđ[ngstrústhântsVàsm[ysnhất là lúc ấy ở trong hang có mặt Liễu, một nữ yssĩs]ủa Tổngsđộis Th[nhsniênsXungs phongs được cử vào núi khám bệnh và phát thuốc cho đồng bào.

Vếtsthươngshiểmsnhưngskhôngsnặng lại do có Liễu cầm máusvàs\ăngs\óskịp thời nên chỉ hômss[uslàsLâmsđãs]ósthể gượng dậysđượ]ts�Đừng có dại dột mà trốnsđisnữa đấy, anh tù binh ạ�vslờisđầustiêns]ôsyssĩsnóisvớisLâmts�Cùngsđừngsđể đồng bào ngờ anh ]ós ýs đồ nhưs vậy…sĐồng bào họ lành hiềnsnhưngs ]ũngs ]ăms\ọn Mỹ-ngụy các anh lắm…sMột cái làng Chứt cùng khổ trongs kh_snúismàs ]ũngs\ị dội bom, nửa làng bị chết, một nửa phải vào hang này ẩn, sao mà bà con họ khôngsthù…� B[nsđầu cảnhstượng cùng khổ thảmsthươngs]ủ[s^ânslàngstrongsh[ngsđáslạnh lẽo

rập rờn ánh lửa khiến Lâm ghê sợtsNhưngss[usvàishôms[nhsđãs]ós thể trợ giúp Liễu



http

://da

ta4u

.com

.vn/

]hămssó]snhữngsngười bị thươngsvàsngườisđ[usốm nằm la liệt trong hang. Tình cảm của cô vớis^ânslàngslàms[nhsđistừ kinh ngạc tới cảm phục và mếnsyêutsCôs]ũngsnh[nhschóng trở nên thân mật với anh. Tuy là giữa ^âns làngvs nhưngs \ởi vì tất cả những người Chứt ấysđều không biết tiếng Kinh, tất cả ]ònsđ[ngsở một mứ]svănsminhs]ực thấp, cho nên thực ra là chỉ có Lâm với Liễusđ[ngsở bên nhau.

Lâm ở ]áish[ngsđásấy cùng với Liễusđến gần hai tuần, tậns]hosđếnskhis]ôsđãsđiều trị đượ]s]hosngười sốt rét cuối cùng trong làng dứts]ơntsVàsh[isngườis]ũngs]hỉ chia tay với dân làng lúc mà Liễusđãs]ósthể thuyết phụ]sđược họ vượt qua nỗi sợ hãis\omsđạn rời bỏ h[ngsđásxuốngslũngslập làng mới.

Mười mấy ngày sống bên Liễu trong hang núi ấy Lâm không ngờ làsđãsghisđậm dấu vớisđờis[nhsđếnsnhưsvậy. Rồish[isngàysđườngss[usđósnữa. Liễusđư[sLâmsxuyênsrừng trở về trại tù binh. Rừng rậm, núi cao, suối sâu chỉ h[isngười vớisnh[u…sLâmsngo[nsngoãnsđisth_osLiễu. Hẳn là họ đãsmải mê với mộtsđiều nào đósrất quan trọngsđối với riêng họvsđến nỗi cả h[isđãshoànstoànskhôngshề để tâm nhận thấy rằng tịnh không hề có một tiếng máy bay gầm rú trên bâu trờitsMư[srơistriền miên, lạnhsgiásnhưngsêmsđềm. Núi rừng thanh vắngtsH[isngàysđường cuối cùng bên nhau ấy của h[isngười là hai ngày cuối cùng củ[sthángs12snăms72tsH[isngàys^ốc lực cuối cùng của không lực Mỹ tấn công Hà Nội, bỏ bẵng không phậnsTrườngsSơntsDĩsnhiênsLâmsvàsLiễu không hay biếtsđiều ấy. Vì vậy khi về đếnsng[ys trước lối vào trại tù binh, Liễusđộng viên Lâmus�Anhs\ìnhstâmsvàsgắng sức giữ gìnsnhétsĐừngsđể phạm kỷ luật nữ[tsNhưsthế thì mớismongs]ósngàysđượ]s tr[osđổi tù binh chứ, rồi còn về với quê nhà chứ. Còn em, ngày này tháng sau sẽ gắngstìms]á]hsđếnsthăms[nhsở đây…�

Vào cái ngày Liễu hẹnsđếnsthămsấy, Lâm cùng cả trạisđãsđượ]sđư[sr[sQuảng Trị, chuẩn bị ]hosđợt trao trả tùs\inhsđầu tiên ở sông Thạch Hãn.

* * *

Phảismãish[isnămss[usngàysđấtsnước thống nhất, Lâm mớisđược một chuyến ra Bắc. Nhữngsh[isnămstrời, tuy nhiên vào cái thuở thủ tục giấy tờ cho một chuyếns�hànhsphươngsBắ]�s]ònsđầy rẫyskhóskhănsấyvsthìsnhưsvậys]ũngsđãslàsnh[nhs]hóngsvàsm[ysmắn lắmsđối với Lâm rồi.

Chuyếnsđisđầu tiên ấy của anh ra Bắc và tới thị xã quê tôi thật sự là rất buồn. Anh còn nhớ mãi cái lần ấy, khi anh xuốngsx_sđòsvàos\uổi tối. Hồisđósđãsnămsnămss[uschiến tranh phá hoại, ở thị xãsquêstôivsngườist[sđãss[nsđisđược gần hết các hố bom và dọnsqu[ngsđisđược gần hết nhữngsđốngsđổ nát, tuy nhiên cảnhstượng vẫn nặng một vẻ hoang tàn, buồnsthươngvsthêsthiết. Cả thị xã chỉ là một con phố dài hiu hắt, thẳng đuột, không lối rẽ, nhà cửa tồi tàn xập xệ mọc lên rời rạc. Buổi tối, dọc phốvsđầu thị cuối thị vài ngọnsđènsđường mờ đục, mộtsh[is]áisquánsnước tù mù, lỏng chỏng lạc luộc, khoai luộ]vs]áisđiếu cày, bịch thuốc lá. Lâm rẽ vào một quán, gọis\átsnước, ngồi mãivsđắnsđosmãisrồi mới ngập ngừng hỏi rằng phố này có ai là chị Liễu…sBàsgiàs]hủ quán giật bắnsmìnhvsđứngsđờ người ra nhìn Lâm. Bà lắp bắpus�Anhs\ộ đội miềnsN[m…s



http

://da

ta4u

.com

.vn/

anh bộ đội miềnsN[m…shỏi nhà Liễusàx�sBàsquăngsđis\[osîêmsđ[ngs]ầm trên tay, lao mình ra cửa, chạy phóng sang dãy nhà mấtsđiện tốisđ_ns\ênski[sđường, quang quác gào toáng lên: LiễusơiysLiễusơiysNhàsLiễusơiysCós[nhs\ộ đội miền Nam hỏi cô Liễu…sLâmsbàng hoàng, vừa sợ vừa mừngtsNhàs \êns đường toang cửa, mộtsngườis đàns \às ]hạy nhao sangsquánsnướ]ts�Cóstinsnhàs_msàxsCóstinsnhàs_msàxsAnhsở chỗ nhà em ra à? Anh ấy còn sống! Thế màsđãs\áostử! Thế màsđãs\áostử chồngsngườist[y�sRối rít, cuồng dại, ngườisđàns\àsđãsluống tuổis]ườis]ười khóc khóc, ào tới Lâm, nắm tay anh lay giật, hỏi. Lâm hoảng hốt, sợ hãi, ân hậntsNgườisđàns\àstênsLiễu không chừng sẽ mất trí mất do sự ngộ nhậnsmàs[nhsđãsgâysnên…

Lúc trở vào, khi tạm dừng ở Đồng Hới, nhìn quang cảnhsđổ nát kinh hoàng của thành phố bên bờ Nhật Lệ, anh thấy nảnslòngvsđànhstừ bỏ tìmslênsthămsMinhsHóa.

Sau chuyếns đóvs \ẵngs đismột thời gian dài Lâm không ra Bắc lại. Phần vì trong nhữngsnăms^àis^ằng dặc của hậu kỳ cái thời bao cấp dai dẳng ấy.

Nhưs\[osngười khác anh phải chật vật xoay xở kiếm sống một cách nhọc nhằn và buồn bã, phần vì ấns tượng ảms đạm từ chuyếns đis đầus tiêns ]òns đès nặng mãi. Tuy nhiên, suốt nhữngsnăms^àis]ăngsthẳng và nhọc mệt ấy, trong lòng anh luôn âm thầm một nỗi hoài nhớ xứ Bắc, một sự hoài nhớ có thể nói là rất lạ lùngsđối với mộtsngười miền Nam hoàn cảnhsnhưs[nht NămsđầusĐổi Mới, khi những hiệp thợ xâysngười trong Nam rấtsđược tín nhiệm tại

Hà Nội, Lâm dốc hết chút vốn liếng tạo dựngsđược trong mấysnăms trướ]sđósđể tổ chức một Công ty nhỏ nhưngs ]ós sức cạnh tranh tập trung vào các công trình xây dựng ở ngoài Bắc. Anh nhanh chóng nhận thấy rằng khác vớisnóis]hungsngười ta, anh dễ ^àngs đóns được nhiềus ]ơs hội và vận may từ các tỉnh miền Bắc. Nhờ phát triển hướng ra Bắc mà doanh nghiệp củ[s[nhsphátshuysđược mạnh nhất nhữngsnăngslực của mình và do vậysmàs đãs sớm qua khỏi nhữngsnăms^àis lậnsđận trướ]sđóvs khôngsngừngsvươnslênvsngàysmột thịnhsvượng và bề thế. Lâmsđặc biệts]hústâmsđầustưsvàostỉnh tôi, nhất là từ ngày tách tỉnh. Từ ngày ấysđến

giờvsmườisnămvs tỉnhsđãsgiàusmạnh lên bội phần, bộ mặt thị xãshoànstoànsđổi khác, trongsđós]óssự đóngsgópsđáng kể của Lâm. Một trong những trụ sở của Công ty anh được xây dựng ở trung tâm thị xãvsvàsthángsnàos[nhs]ũngsvề qua một lầntsAnhsđãstínhsđến chuyện xây nhà riêng ở đâytsDuyênsôsnhững tình cảm củ[sLâmsđối với tỉnh tôi, không một ai biếtsđược. Chỉ mộtsđiều màs[is]ũngsthấysrõslàsđến giờ đãsngũstuần rồi mà Lâm vẫnsđộc thân. Làm chủ một doanh nghiệpstostátsnhưsvậysnhưngs[nhs]hẳng xây cho mình một ngôi nhà riêng ở đị[sphươngsnàos]ảvs\[osnhiêusnămsvẫn chỉ khách sạn làm chỗ trús]hântsAnhs]ũngsthư[svề thămsquêtsThường chỉ vào trong ấy khi có công chuyện. Mỗisnăms]hỉ một lần chắc chắn anh về quê là vào ba ngày Tết. Hàng bao nhiêusnămsqu[smàs]hư[snămsnàosLâmsănsTết xứ Bắ]tsMãisđến Tếtsnămsrồi mới có một tình cờ run rủi cho anh ở lạisngoàisnàytsDosđợt giá rét giáp Tết anh bị cảm lạnh phải vào việnvs hưởng giao thừa ở Hà Nội. Lâm vẫn hay nói là mặc dù rất kém chịu rét nhưngs[nhslại rấtsư[smư[sphùnsgiós\ấc miền Bắc, anh tin rằng cái Tết trong tiết trời



http

://da

ta4u

.com

.vn/

giá lạnh hẳn phải thú vị hơnsnhiều ngày Tết mà nóng nực. Có lẽ là cầusđượ]sước thấy. Mồng Hai Tết, Lâm từ Hà Nội về tỉnh. Anh qua nhà tôi. Tếtsnămsngoáivsngoàis]ànhsđàos]hậu quất, phòng khách nhà tôi còn có cành mai vàng.

Trong cuộc sốngsnàyvsđ[uskhổ và chia lìa có biết bao nhiêu ngả đường và cách thức để đến với số phận con người ta. Hạnhsphú]s]ũngsvậy, có biết bao ngả để có thể gặp được. Lắm khi ngẫu nhiên, bất chợtsvàsđơnsgiảnsđến lặngsngườivsnhưslàshạnhsphú]sđãsđến với Lâm ngày hôm ấy, ở nhà tôi. Nếusnhưs[nhsvẫn theo thông lệ vàosănsTết trong N[mvsđến Nguyên tiêu mới ra, và nếusnhưskhôngs]ós]ànhsm[isấy thì cuộ]sđời Lâm sẽ chẳng phảislàsnhưshômsn[yt

Cành mai tất nhiên khiến anh, mộtsngười miền Nam phải thấy thú vị và phải hỏi han. Tôi nói cành mai ấysôs[nhsB[sLiêmshàngsxóms]hovsđúngshơnslàs]ôsLiễu, em vợ anh ấyvsnămsn[ysh[ismẹ con cô Liễu sinh sốngstrongsN[msr[sănsTết ngoài này. Lâm biết khá rõ hoàn cảnh anh Ba Liêm liền hỏi: em vợ anh Ba tức là em gái chị Lêvsnhưsvậys làs người gốc gác thị xã này. Tôi gậts đầu. Nhà ấys ngượ]sđời. Ông anh rể người trong Nam, sau chiếnstr[nhsr[sđịnhs]ưsngoàisnàytsCôs_msvợ người ngoài này lại vào sống trong ấy từ ngàysđầu hòa bình.

Chosđến lúc ấy mặc dù quen biếtsnh[usđãsmườisnămvstôis]hư[shề hay biết gì về câu chuyện của Lâm vớis]ôsyssĩstênsLiễusngười quê thị xãsnàytsAnhs]hư[skể với tôi. Chừng bấy nămstrời liên tục qua lại và làm việc ở trụ sở Công ty xế ng[ystrước cổng nhà Ba Liêm mà Lâm không hề hay biết gì về người em vợ củ[sLiêmtsDườngsnhưss[us]ússốc gâysr[s]hosngườisđàns\àsvợ liệtssĩsvàosmột buổi tối mù mịtsnàosđósnămsxư[sđãskhiến Lâm kinh hãi, không bao giờ còn dò hỏi về những ai tên Liễu nữa gốc gác ở thị xã này.

Bởi vì trong chiếnstr[nhvsđ[usxés lòngsngười ta nhất là nỗi chia lìa, cho nên hạnh phúc lớn nhấtstrongsngàyshò[s\ìnhsđầu tiên là niềmsvuissướngsđượ]sđoànstụ. Ngày hò[s\ìnhsđầu tiên, ngày hòa bình thứ hai, thứ \[…snhưngs]ósnhữngsngười phải vài nămss[usmớis]ósđược hạnh phúc ấytsCósngười cả chụ]snămss[utsVàs]ósnhữngsngười thậm chí tới tận bây giờ. Có thể làsTưsLâmsđãskhôngs]ósýs thức rõ ràng, không thật định tâm chờ đợi mộtsđiềusgìstươngstự nhưsvậy sẽ đến vớisđờismìnhvsnhưngsthực tế [nhsđãskiếmstìmvsđãs trôngsmongsđiều ấy trong suốt cả phầnsđời của anh sau chiến tranh.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Quay lưng

Ngày tháng trôi qua, dần dần trong số những hộ đãsvề sống ở nhà Z1 từ thuở

\[nsđầu khu Thành Công chỉ còn lại có gi[sđìnhsVinhtsXư[ski[s tuys]hư[sphải chốn nhất phẩms][oss[ngssongsThànhsCôngs]ũngslàsnơisđầys^[nhsgiátsNhưslàsở nhà Z1 thì để được cấp mộts]ăns�hămstưsmétsvuông�s\éts r[s ]ũngsphải diện có tiêu chuẩn tem phiếu bìa C. Nay thì khác. Thờisgi[nsđãslàms\iến dạng sự đời. Tất cả ]á]stò[s]hungs]ưsnămstầng thuở nào nổi bật mộts]á]hskiêushãnhsđều ít nhiềusđãslúnvsđãsrạnvsxươngsxó]shoen rỉ, mã ngoài lở lói. Bây giờ hộ khẩu ở khu này không còn là một trong những cái mác chứng tỏ sự thành công nữ[smàsngược lại. Không phảisđã gầnsđất xa trờisthìs]ũngsđãsvề hưuvsđãshếtsđàs thăngs tiến, cạn tiền cạn chức cạn quyền. Một khu tập thể lão thành. Do vậy nếu vẫns]ònsđ[ngstiềmsnăngsvươnslênsthìstrướ]ss[usgìsngườist[s]ũngs\ỏ Thànhs Côngs để dọn về những tổ ấm xứng tầmshơntsNhàs riêngsmặt phố trong nội thành. Biệt thự bên các bờ hồ. Trang trại miền ngoại vi. Nếus]óslàs]hungs]ưs]ũngsphải ]hungs]ưs][os]ấp, mặt bằng mênh mông nhiềusphòngvsth[ngsmáyvsngười bảo vệ, nhà để xe, bóng lộnsnhưskhá]hssạnsnămss[ot

Ông nọ \àski[sđishết, bây giờ đến nhà Z1 chỉ gặp rặt những hạngsngười linh tinh xập xí xập ngầu. Viên chức cỡ mọn sau nhiềusnăms]hắt bóp cạy cục mua sang tay đượ]s]ănshộ hoặc nử[s]ănshộ ]ũs]ủa nhữngsđồngsliêusđãslênsđời. Sinh viên con cháu những nhà có tiền ở các tỉnh miềnstrongtsCá]s_msvũsnữ, các em mát xa, bia ôm. Nhân tình hoặc gái bao của quan chức cỡ nhỏ…sNóis ]hungs\âysgiờ lên xuống cầu thang toàn chạm những bộ mặt lạ hoắc.

Ng[ys]ănshộ 306 củ[sVinhs]ũngs]hẳng phải chính chủ. Ông anh cả của Vinh mới là chính chủ thuở \[nsđầu. Hồisđóvstrở về sau chiến tranh, Vinh giảisngũsvàsrời quê ra Thủ đôshọ]sđại học, tốt nghiệpvsđược bổ về ]ơsqu[nsBộvsnhưngskhôngsnhàvs]huyênsngủ bàn. Anh chị thươngstìnhs]hosvề sốngskétsCănshộ hămstưsmétsgồmsh[isngănsvới bếp và toa lét. Anh chị ở ngănsngoàivss[nssẻ cho Vinh ngănstrongtsKhôngsrộngsrãisgìsnhưngsmấysnămsđầus]ũngs^ễ thở. Sau, anh chị có cháu, mộtsđứ[vsh[isđứ[vs\[sđứa. Phảis]ơisnớitsĐời sống của Vinh lui hẳn ra chuồng cọp lồng sắt mà vẫn càng ngày càng chật chội và bức bốitsTìnhsnghĩ[s[nhs_msâmsthầm lụn bại dầnsđi trong cuộ]s]hungsđụng triềnsmiêntsM[ysth[yvsđến thờisđiểm bà chị ^âusđãshết sạch sức chịusđựng thì anh trai Vinh bất ngờ đoạtsđược ghế TổngsGiámsđốc. Chức lớn, nhà mới, một biệt thự to vật ở Nghi Tàm, do vậy anh chị dễ ^àngsnhượng lại cho Vinh toàn bộ ]ăn hộ Thành Công.

Mặc dù nhữngsđồ nội thất và các tiện nghi sang trọng chị ^âusđãsgỡ hếtsm[ngsđisnhưngs]áisxá]snhàsvẫns]ònslàsquástươmsđối với Vinh. Và nhất là quá rộng. Anh chẳng biết sốngs làmss[os]hosđầy hết những chừng ấy diện tích. Rốt cuộc, theo thói quen, anh vẫn chủ yếusănsngủ ở nử[s]ănshộ bên trong cộng cái chuồng cọpvsngănsngoàis\ỏ không cho bụi. Phầnsvìsđờisđộc thân chẳng thiết tha gì sự ấm cúng, phần vì công việc buộc anh hay phải xa Hà Nội. Vào những dịp tạm gọis làsnhànsnhãvsđược trở về nhà



http

://da

ta4u

.com

.vn/

tươngsđốisthườngsxuyênshơns]ả thìs]ũngs]á]hsnhật và luôn luôn về đến nhà, mở cửa phòngslú]sđãslênsđèntsThànhsthử biếts làs]á]s]ănshộ cùng tầng ba và cả hai nhà láng giềng kề \ênsđãsđổi chủ mà liền mấysnămstrờisVinhs]hư[shề gặpvs]hư[shề chào hỏi đượ]sngười ta một câu.

Và hết sứ]slàsngượ]sđời, cùng khối nhà Z1 thì chẳng biết ai với ai, chẳng hiểusngười ta sống thế nàovsnhưngsVinhslại thấysđượ]skhásrõsđời sống củ[skhôngsítsgi[sđìnhs\ênsnhà Z2. Nhất là vào mùa hè khi cửa giả các nhà mở to[ngsđónsgióvs^ùsnhàsnàos]ũng vướng cái lồng sắt, mà nhiều lúc Vinh vẫn vô tình nhìn thoáng thấy gầnsnhưs ]ận cảnh hậustrường của mấysgi[sđìnhsđối diện. Anh thấysđượ]snhưsthế bởi vì khác với hầu hết các khối nhà ở Thành Công mặtstrước nhà số chẵn trông vào mặt sau nhà số lẻ, Z1 và Z2 lạisxo[yslưngsvàosnh[ut Nămsnàysqu[snămskhá]vsnhìnsthấysđáms]ưới, nhìn thấysđámsm[vsnhìnsthấy bọn trẻ

con lớn lên, nhìn thấysngười ta cãi cọvsngười ta ly hôn, nhìn thấysngười ta quây quần ấm cúng bữa tốisgi[sđìnhvsnhiều lúc Vinh vui vui nảysýsnghĩslàsnênstìm cách làm quen với mấysnhàs\ênsđótsNhưngs]hỉ làsýsnghĩs thoảng qua thế thôitsChư[s\[osgiờ [nhsđisvòng sang bên Z2 cả.

ConsngườisVinhsnhưsthế, kém bặt thiệp, ít giao tiếp, luôn luôn ngần ngại, do dự, im lìm, lặng lẽvs]àngsnăms]àngsimslìmshơnvs]àngskhóstiếp xúc với thiên hạ hơnt Anhs]ũngskhôngsnhớ tính nết của mình hồi trẻ nó ra làm sao nữ[tsDĩsnhiênslàs[nhs

]ũngs]ósmột thời trai trẻ, mộtsđờisquânsngũvssongshìnhsnhưsquásnhạtvskhôngsđángskể gì cả so với thời thanh xuân củ[s\[osngười.

Nămsnămvs tuổi quân của Vinh không ít. Và suốt nhữngsnămsấy anh chiếnsđấu ở tuyến lửa Khu BốntsCósđiều do là lính hậu cần, chỉ chuyên một nhiệm vụ coi kho, kho quân trang, nên chuyệnssúngsđạn anh còn kém tỏ tườngshơns\ọn trẻ ]onsHàsTĩnhvsQuảngsBìnhtsCũngs]ósnhững kỷ niệm thời chiến, nhưngsthầm trong lòng thôi không đángsđể kể với ai.

Đời anh ngẫmsr[s]ũngstẻ nhạts]ũngsgiàs]ỗisnh[nhsnhưs]áisnhàsZ1vsnhưs]áisphòngs306 của anh. Trở về sau chiếnstr[nhs[nhsđãsmất rất nhiềusnămsmới có thể lắngsđivsquênsđisđược HạnhtsNhưngs^ùsđãsnguôisngo[ismà bản tính lại dai dẳngsngănstrở anh giao thiệp làm quen với nhữngsngười phụ nữ khác. Rồi cuộc sốngs]hungsđụngsnămsnàyss[ngsnămskhá]svớisgi[sđìnhsôngs[nhs]àngslàmsVinhsôs^ự và ngại ngầnshơnt Đến lúc thực sự ]ósđược mộts]ơsngơisthìsđãsluống tuổi mất rồi. Và nhất là, không

hiểu sao, từ ngàysđược sống trọn vẹn một mình mộts]ănshộ, bỗngs^ưngshìnhs\óngscủ[s]ôsgáisngàysxư[stưởngsđãshoànstoànsm[ismột lại trỗi dậy trong lòng. Kỷ niệmsđãsvụt tắt từ \[osnămsluôns]họn lúc anh từ ]ơsqu[nslầmslũistrở về nhà, mở khó[vsđẩy cửa, bậtsđènslênsmàshiện dậytsNhưsđể tự an ủis[nhsthườngsgượngsnghĩvs]óslẽ là cô ấys]ũngsđ[ngsnhớ tới mình, có lẽ là trong suốts\[osnhiêusnămsqu[svẫn nhớ vẫnstìmtsNhưngs]hínhsýsnghĩsấy lại khiếns[nhsđãs\uồn càng buồnshơnt



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Dần dầns[nhsđãshiểu ra là mình không tài nào mà có thể quênsđược Hạnh. Không bao giờ tự dứtsđược ra khỏi ám ảnh những ngày hạnh phúc ấy.

Bấy giờ làsmù[s thusnăms72tsVinhs\ị thươngtsKhôngsphải chiếns thươngsmàs làs t[isnạn. Tài xế của chiế]s Zils Khơsmàs Vinhs đ[ngs ngồi trên thùng, ngủ gật làm xe lật nghiêng. Vinh bị hất bắn xuống ruộngsv_nsđường. Ở trạm xá Cự Nẫmsngười ta bó bột cái cẳng trái của anh bị gãy rồi chuyển anh vào nằmsđiều trị tại nhà một bà cụ già trong xóm nhỏ bên bờ sông Son.

Các con của bà cụ đều là lính chiếnstrườngsBêsđisx[s]ả, nhưngsnhàs]ửa hầm hào của bà rất vữngs]hãitsCănshầm mà bà cụ dành cho Vinh là loại hầm thùng, rộng và sâu, mái lát gỗ súc chắc chắn, vách dát phên tre. Lòng hầm rộngvsđược thông khí tốt, khô ráo, sạch sẽtsChăns]hiếu màn gốistinhstươmtsTho[ngsthoảngshươngsthơms\ồ kết. Ban đầu Vinh ngỡ đấy là hầm của con gái hoặc là con dâu bà cụ chủ nhà. Song hầm ấy là của Hạnhvs]ôsgiáostrường cấp 1 Cự Nẫm. Hạnh ở trọ nhà bà cụ.

Mù[sthusnămsấy chiến sự tàn khố]vs\omsđạn ngút trời. Vậy mà chẳng hiểu sao cái xóm nhỏ đóstrongssuốt mộtsthángsVinhstástú]sđãskhôngshề bị bọn Mỹ đụng tới. Ban ngày võng củ[sVinhs]ăngs^ưới tán cây ở cửa hầm. Hạnh rất ít khi phải dìu anh vào trong. Thời tiếts]ũngstuyệt diệu. Chỉ mư[svề đêmtsSángstrư[s]hiều mặc cho máy bay gào hú quầnsđảo trút bom lúc xa lúc gần vẫn mây trắng trời xanh gió mát vô cùng êm ả. Hạnhsthường xuyên bên võng của Vinh. Cô nhậnsđảmsđươngs]hămssó]snângsgiấc anh thay cho bà cụ chủ nhà.

Khi Hạnhsđếnstrường ở đị[sđạo xóm bên, Vinh nằm trong hầmsđọ]ssá]hs^ưới ánh sáng vào qua cửa thông gió. Hạnh có trong hầmsh[isrươngsgỗ đầy sách. Tiểu thuyết, truyện ngắnvs thơtsChư[s\[osgiờ Vinhsđọ]svăns]hươngsnhiềusnhưsvậytsĐis^ạy trở về, H[nhsđư[sVinhsr[skhỏi hầm và ngồi làm việc bên cạnh võng của anh. Vinh và Hạnh không trò chuyện nhiều. Hạnh lặng lẽ chấm bài, soạn bài hoặ]sm[ysvásđ[nsláttsVinhslặng ngắm cô.

Hạnhsnămsấy vừ[strònsh[ismươitsCôsngười Hà Nội. Xong lớpsMườivs]ôsđượ]sđàostạo cấp tốc mộtsnămsSưsphạm rồi vào tuyến lử[tsĐãsđược gầnsh[isnămtsVinhs]ũngskể cho Hạnh về quêshươngs[nhvsvề gi[sđìnhvsvề đời sống ở binh trạm. Tất nhiên chẳng có gì nhiều nhặn. Yên lặng bên nhau tậnshưởng hạnh phúc không lời.

Gang tấc thời gian ngắn ngủi, một tháng trời yên ả trôi qua chóng vánh. Buổi chiều yssĩstrạm xá tới xem lại lần cuối chân cẳng cho anh và thông báo rằng rạngssángsđơnsvị sẽ ghésx_squ[sđóns[nhsvề binh trạm.

Bữ[s]ơms]hiều chia tay chẳng những có thịt thà và rau xanh, bà cụ chủ nhà còn kiếmsđược cho Vinh một cút nhỏ rượu trắngtsNhưngsVinhskhôngs\iết uốngsrượu, anh không làm quá nổi một ly. Chỉ có bà cụ và Hạnh. Bom nổ lay chuyển bờ sông. Chớp lửa chạy nhằng nhằngtsNhưngsvẫn một trời thu chiều tà và một vừngstrăngsnont



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Tối ấy, Hạnh không về ngủ bên hầm bà cụ chủ nhà. Cô thổi tắt ngọnsđèns]h[istrongsgóc hầm rồi mềm mại nằm xuống bên Vinh.

* * *

Kho quân trang Vinh coi giữ ẩn trong một hang núi Phong Nha không xa Cự Nẫm. Cuốismù[sthusnămsấy khi bọn Mỹ liền mấysđêmsmở những trận càn kinh khủng bằng B52svàosvùngs]ưs^ânsấy, ở trong núi anh nghe rõ mồn một từngs^âys\omtsNhưngsđầu 73, hòa bình ở miền Bắ]vsđơnsvị anh lại chuyển sâu vào tận Bù Gia Mập.

Cuốisnăms75vsr[sBắ]vsng[ngsqu[sĐồng Hới, Vinh xuốngsx_stìmsđường lên Cự Nẫm. Xóm nhỏ nămsnàoskhôngs]ònsnữa. Một hố \omsđì[sngậpsnướ]sđãsnuốt chửng túp nhà vớish[is]ănshầm ngày ấy. Bà cụ đãsmất trong trận bom cuối, nhưngs]ôsgiáosHạnh thì mọisngườisđều cam chắc là còn sống bởi cô còn tiếp tục dạy ở Cự Nẫm tới hết niên học ấy. Anh muốnstìms]ôsnhưngstìmsở đâusđượ]tsĐấtsnước sau chiến tranh trờisđất bao la tiêusđiều.

Phố Khâm Thiên, ngày anh ra Hà Nội họ]vs đãs được san hết các hố bom và dọn quang nhữngsđốngsđổ náttsNhưngssố nhà củ[sgi[sđìnhsHạnhsđãs]ùngsmột loạt số nhà nữa trở thành mộtsđoạns^àisđịa chỉ bị ngắt quãng của phố Khâm Thiên. Nạn nhân trong trận bom hủy diệtslàshàngstrămvsnhưngsngười sốngssótsđược cứu ra từ đống đổ náts]ũngs]ònsnhiều. Song Vinh không biết họ của Hạnh, không biết tên nhữngsngười thân của cô. Nhữngs]ưs^âns]ố cựu củ[sđoạn phố Khâm Thiên ấy thì không biết không nhớ có cô gái nào tên Hạnh là giáo viên từng dạy học ở Quảng Bình nhữngsnăms]hiến tranh.

Không hề trải qua chiến trậnvs nhưngs suốt nhiềus năms s[us ngàys giảis ngũs Vinhsthường nằm mộng thấy những hố bom.

Và suốt nhiềusnăms^ùsphảisvòngsđườngsx[vsngàysnàosVinhs]ũngsphải ít nhất một lầnsđạp xe qua Khâm Thiên. Ngay sát bên nềns]ũsngôisnhàsgi[sđìnhsHạnh người ta dựng lên mộts\i[s]ămsthùsvàsmộtsđàistưởng niệmtsĐàistượng niệmsn[ys]ũngsđãs]ũsrồi và nhỏ \és]hìmslútstrongsđời sống mới ngồn ngộn của phố xásth[ys^[sđổi thịt.

Liên tụ]s đềus đặn qua lạis Khâms Thiênts Hàngs năms ngàys tưởng niệm những nạn nhân của cuộc thảm sáts[nhsđều tớisđặt vòng hoa tại bia và luôn dừng ở đấy thật lâu lặngsnhìnsđámsđôngsnhữngsngười dự lễ viếng. Tuy nhiên thời gian dằng dặ]sđãskhiến Vinh không còn tự ý thứ]sđượ]sýsnghĩ[s]ủa sự kiên tâm bền bỉ của mình. Anh không còn hiểusđược rằng sự kiên tâm của mình tức là niềm nhớ thươngvsvàskhôngs]hỉ nhớ thươngvsmàs]ònslàsnhớ mong, là nỗi trông chờ ]hư[s\[osgiờ lụi tắtvs]hư[s\[osgiờ hoàn toàn vô vọng. Anh không biết rằng mình vẫn chờ đợi giây phút gặp lại Hạnh…

Giây phút ấy rồis ]ũngsđãs tới vớisđời Vinh. Tuy nhiên chẳng phải tạisđị[sđiểm và trong khung cảnhsmàsđôiskhis[nhsvẫnsthoángsmườngstượngtsNósđơnsgiảnvssơssàisvàstẻ nhạtshơns[nhstưởng rất nhiều. Vậy mà không ngờ lại là mộtsnhátskhí[sđ[us\uốt.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Anh gặp Hạnh ở cổng Ủys\[nsphườngysAnhsđis\ộ ngang qua còn cô dắt xe máy từ trongssânsđisr[tsHạnh nhìn thấy anh, nhận ra anh ngay và gọis[nhstrước. Vui vẻ, bình thường, thân mếnus�Ơskì[vs[nhsVinhysAnhsVinhsphảiskhôngx� VinhsnhìntsĐãs\[osnhiêus thời gian mấtsđissongsHạnhskhôngsđổi khác nhiềusnhưs

Vinh. Anh nhận ra cô ngay. Và không hề nhưs[nhstưởng, tim anh vẫns\ìnhsthường, hơisthở bình thảntsVàsnhưsthể đêms]uối củ[sh[isngười mới là vừ[strước buổi sáng nay, anh mừng rỡ và thân thiếtus�Kì[vsHạnh, Hạnh hảvsđúngsHạnh rồivs]hàos_mx�tsVàsthậm ]hívsnhưstất cả mọisngười chúng ta khi gặp gỡ nhau lớt phớtsngoàisđường, anh hỏi: �HạnhsđisđâusthếxsCháusđâysàx�tsAnhsxo[sđầusđứ[s\ésgáisđ[ngsngồi ở yênstrước của chiếc xe máy.

- Emsđis ]huyển hộ tịch. Chuyểnsnhàs đãsmấysnămsmàs ]ứ lần chầns ]hư[s ]huyển đượ]tsVângvs]onsgáis_msđấy.

- Hạnh được mấy cháu?

- Consgáisđầu mà anh. Cháu mới bốn tuổi. Còn anh, mấy cháu rồi?

- Tr[is]hư[svợ, con với ai chứ? - Vinh mỉms]ười.

- Sao lại thế [nhvs[nhsnămsmươisrồi còn gì? Em cứ tưởngsnhưs_ms][ossố thế là cùng. Mãisnămsnămstrước, ngoài bốnsmươismới rời được vòng tay của cha mẹ.

Bỗngs^ưngvsvẻ tươisvuishồ hởi của Hạnh sững lại, nụ ]ười vụt tắt. Cô hỏi, giọng lạc đius�Nhưng…s[nhsở đâysà…

ở ThànhsCôngsàx� - Ừ. Anh ở Z1tsPhòngs306tsHơnsh[is]hụ]snămsrồitsB[nsđầu mới bộ đội ra ở nhờ ông

[nhvss[usthì…

Vinhs]ũngsđột ngột cảm thấysnhưsmột roi vút vào tim. Anh ngừng bặt không nói tiếp nổi.

- Em ở nhà Z2 - Hạnh gầnsnhưsthìsthầm - Emsđãsđãstìms[nhtsEmsđãsvàoslàngsYênsVực quê anh. Làng bị bom tan nát hếttsEmsđãstìms[nhtsEmsđãsnhớ anh biết bao nhiêu. Em.. Em ở nhàsZ2sđấys[nhtsPhòngs407tsCũngsở đấysđến hai chụ]snămshơntsAnhsơitsHó[sr[s]húngsmình…



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Tình thư

Sau Mậu Thân, bọn Mỹ buộc phải tạm ngừng ném bom miền Bắc. Tuyến tàu

Nam lại thông suốt vào tận Vinh. Tiểusđoàns]húngstôistuysphải xuống ở g[sVănsTr[ischứ khôngsđượ]sđi tới kị]hsđườngstàuvsnhưngs\ùslạisđượ]shưởng một chặng dài hành quân bằng xe lửa.

Cós]áissướng của sự hành quân ngồi nhưngsphải cái buồnslàsđisBêsmàskhôngsđược xuất nghỉ phép 15 ngày. Buồn nữ[slàskhôngsđược khởi hành từ ga Hàng Cỏ. Rời Bãi Nai chúng tôi trẩy bộ về g[sThường Tín. Tớisg[vsđãsgần nử[sđêmvslínhstrángslênsto[sngay, và tàu lập tức chuyển bánh. Toàn tân binh Hà Nội, 17, 18 tuổi, nhìn quầng sáng Hà Nội lùi xa, buồn lắm. Bấy giờ làsmù[sđôngsnăms69vsđấtsnước vừa qua tiết cuối thu nhiềus đ[us thươngvsmà nhữngs thángsngàys đóns đợi phía chân trờis thìs đ[ngs hiện ra cùng vớisvôsvànsgi[nsnguysđượ]s\áostrước, vì vậys]húngstôis[is]ũngsthầm hiểu rằng không phải tất cả [nhs_msmìnhsđâysđều sẽ còn có dịp nhìn thấy lại vầngssángsđ[ngskhuất dần kia của thời thanh thiếu tuổi học trò.

Cả ngày cuốc bộ mệt nhừ nên vừa kịp nhá xong khẩu phẩn bữa tối hầu hếtsđãsngáyskhòts Nhưngs ]ũngs ]ós vàis t[ys khôngs ngủ nổi, chụms đầus đánhs \àivs hoặ]s nhưs Vũvs tổ trưởng tam tam của tôi, cặm cụi viếtsthưtsVũsngồi xổmstrêns\ăngsghế, giở sổ t[ysr[sđể trênsh[isđầu gối, viết hết trang này sang trang khác. Tàu quân sự song chạy chậm rề. Tàu hồisđósxó]s^ữ lắmvs]hòngs]hànhsnhưsthuyền trên sóng, vậysmàsVũsvẫn cố sức viết, môi bậm lại. Tảng sáng, tôi thức giấc, ngó qua cửa thấysđ[ngsng[ngsqu[sđồng lúa mênh mông huyện Hoằng Hóa. Bấy giờ Vũsmới vừa viết xong. Tôi thấy nó rứt ra khỏi sổ t[ysđến gần hai chục tờ giấysđúpts Chữ nhỏ lys tisnhưsđànskiếnsđặc kín mặt giấy nhưngsrất nắnsnóttsVũs\ảo là cần có lời tỷ mỉ với từngsngườistrongsgi[sđìnhvsmàsgi[sđìnhslạisđôngvst[msđạisđồngsđường: ông nội bà nội, bố mẹ, ba thằng em trai, mộtsđứa _msgáivsnênsthưs^àitsSẵn giấy sổ t[ysvàs]áis\útsTrườngsSơns]ủ[sVũsđấy, tôi bèn viết, nhưngs]hỉ loáng mấy dòng báo rằngslênsđường khẩn cấp không về phépsđược, cả nhà cứ yên tâm, vì viết trên tàu nên chỉ viết vắn, hứa vào tới Cự Nẫm, dừng chân lâu sẽ viếts^àishơntsThằng Hải, ngồi kề, thấy tôi viếtvs]ũngsviếtsvàs]ũngs]hỉ loạc choạ]s^ăms]âus\[sđiềusnhưsvậy trên nửa trang sổ t[ytsVũs]hostôisvàsHải mỗisđứa một phong bì có dán sẵn tem bộ độitsVũsmoi trong túi cóc ra ba cái túi ni lông, bảo tôi và Hải cho phong bì của mỗisđứa vào mỗi túi, và mỗisđứa phải thả kèmsth_osthưsmột bao Tam ĐảotsRiêngstúismìnhsvìslásthưsquás^àyvsVũs]hisvàosđósh[is\[ot

Tàu hãm tố]sđộ bò từ từ, chuẩn bị qua cầu Hàm Rồng. Trời vừ[ssángvs sươngsmùssôngsMãsđ[ngs t[ntsVũsnhoàisngười qua cửa sổ, thả \[s túis thưsxuống rệ đường Một. Không chỉ mìnhs Vũvs từ cửa sổ của tất cả ]á]s to[s đều thấy có nhữngs túis thưs némsxuống. Tàu chạy rất chậm, song gió bấc lùa mạnh khiếns]á]s\ìsthưs\ị cuốn bay tả tơisnhưsláskhôt



http

://da

ta4u

.com

.vn/

HồisđóslínhsđisBês]ós]áislệ nhưsvậy, tựa một thứ dị đo[nusliệngsthưsxuống mé bắc cầu Hàm Rồng. Phảis đúngs làs \ắc cầu Hàm Rồng chứ khôngsđược thả ở đị[s điểm khác. Ngườisqu[sđường nhặtsđược và có lòng tốt mang tới bỏ vàoshòmsthưtsNếusthưstrót lọt tớist[ysgi[sđìnhsngườislínhsnàoslàsngườislínhsđós]óskhước, sẽ được may mắn cực kỳ…

Tổ tam tam chúng tôi còn nguyên tới tận trạm 75 ở bắc Xê Ca Mán. Tôi bị sốt ác tính vật suýt chết phải nằm lại trạmtsVũsvàsHải cùng tiểusđoànshànhsquânsvàosB2tsKhỏi sốt, tôi sang thu dung, rồi nhậpsđoànstâns\inhskhá]vsrẽ vào B3. Sau 75, tôi giải ngũt Thưstừ sáusnămsđời lính tôi gửi về, mẹ tôi quí báu giữ gìn nên còn cảvs]ũngs]hẳng

nhiều nhặn gì, chỉ \[slávstrongsđós]ós]ả lásthưsthả ở Hàm Rồng.

Trở về sau chiến tranh, bạn bè cựus\inhstuysđôngvsnhưngs]hủ yếu là chúng tôi tụ hội anh em B3 với nhau, chứ cánh tân binh ba tháng Bãi Nai thì thú thực là chẳng còn nhớ. Mãi tớisnăms1986vs tôismới gặp lạisVũtsTìnhs ]ờ thôi, buổi tối, ở cửa rạp Tháng TámtsTôisđis\ộ qu[vs]ònsVũs]ùngsđám đôngstừ rạpsđổ ra. Giữ[s\[osngười vẫn nhận ra nhau tức khắc. Tuổisđãs luống cả, vừa vặn gấpsđôistuổis17sxư[ski[vsmàsôms]hầm lấy nh[usnhưsh[isthằng nhãi. Một hồi sau, trấnstĩnhslại, tôi mới thấy rằngsVũs]hỉ còn một ]ánhst[ytsNhưngs\ùslạivs[nhs]ó…

- Hiền, vợ tao! - Vũsnóisvàsvội chữa lại - Vợ mình, Minh Hiền.

Anh giới thiệu tôi với một phụ nữ ]ũngskhoảng tuổi chúng tôi vừa dắtsx_sđạp từ bãi gửi xe ra. Tôi gặp may, bởi vợ chồngsVũsđãsthànhs^ânsQuisNhơnstừ hơnsmườisnămsrồi, họ r[sthămsHàsNội và sáng sớmsm[isđãslên tàu trở vàotsChúngstôis]ùngsđis\ộ ra Bờ Hồ, vào một quán cà phê.

VũskểusvàosB2vssưs7vs\ị thươngsnăms72sở chốtsTàusÔsđường 13. Ra Bắ]sđầusnăms73vshọ]sSưsphạm toán, 77 tốt nghiệpvsđư[svợ ]onsvàosBìnhsĐịnh, quê vợ. Hiềns]ười bẽn lẽnus�R[sBắ]sđược nử[snămv ông ấysđãsđòis]ướitsM[yslàs\[smásh[isđứ[sđều thuận. Khi ấy bọn em cả hai mớishămsmốtsnhưngsmàs]hờ đợisnh[us]ũngsđãs\ốnsnămstrời�tsTôisngạ]snhiênus�Nghĩ[slàstừ 69, khi bọnsnàysđisBêxsGhêsnhỉ, sao mà hồi ấy ông kín miệng với anh em thế hả Vũx�tsVũsngóstôismột lát, rồisnóius�Chuyện vợ chồng mình khởisđầu thế nào, ông biếts khôngvs ]hínhs ôngs đãs ]hứng kiến. Ông còn nhớ lú]s đoàns tàus \ọn mình qua Hàm Rồngskhông…�

Minh Hiền là con gái mộtsgi[sđìnhs]áns\ộ miền Nam tập kết làm việc ở nôngstrường Sao Vàng trong Thanh Hó[tsNăms1969vs]ôsr[sHàsNội học Tổng hợp toán. Cuối tháng 11snămsấy, cô về thămsmás\ị ốm. Khi trở ra, xe khách vừa qua cầu Hàm Rồng thì có trục trặc. Hành khách xuống xe chờ tài xế thay lốptsĐ[ngslú]sấysthìs]ósđoànstàus]hở bộ đội ngang qua. Chính là chúng tôis trênsđóvsvàs]hínhsđấys làs tơsûyêns]ủ[sVũsvới Hiền. Chuyến xe khách ra Hà Nội thành một chuyếnsx_sthưtsHànhskhá]hs[is]ũngsxú]sđộngvs [is ]ũngs trêns t[ys^ăms lás thưsôs[nhs_ms\ộ đội gửi gắm. Riêng Hiền chỉ nhặt được mỗi một lá, củ[sVũtsCôskhôngsgửis\ưusđiện màsđư[stới tận nhà anh. Những hành khách khác chắ]s]ũngslàmsvậy.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Tìnhsnghĩ[s]onsngười trong chiến tranh rất gần vớistìnhsyêutsVũsvới Hiền lại bằng tuổi nhau, trẻ măngvs]hânsthànhsvàs[nhs^ũngtsHọ viếtsthưs]hosnh[utsChờ đợi nhau.

Lúc tạm biệt vợ chồngsVũvstôi sực nhớ:

- Còn thằng Hảis�tồ �x - Hy sinh rồi! Nó bị từ giữa 70, ở Crachê, bên Miên, lúc bọn Mỹ càn sang. Tao với nó

khi ấy vẫnsđ[ngs]ùngstiểusđội.

- Không biết bố mẹ nó có nhậnsđượ]slásthưsấy không nhỉ?

- Mày quên à? Nó mồ côi. Chỉ có bà chị gáitsNăms73v tao về, tới tìm, không gặp. Nhà ở Ngõ Chợ. Bị bom hồi 72.

Thở dài, ngẫmsnghĩsmộtslátvsVũs\ảo:

- Nhưngslásthưsấy, chắc là chị ấysđãsnhậnsđượ]vsđãsđọc nó.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Ba lẻ một

Mặc dù là sự ngẫusnhiênsnhưngsmàs]óslẽ chẳng phải chuyện tình cờ. Bởi nếu

không thì chúng tôisđãslướt về đến Nha Trang mới dừng chứ chẳng nghỉ vặt lại làm gì ở dọ]sđường. Và xe sẽ khôngsđỗ đúngsng[ystrước cửa tiệms]àsphêsđầu thị trấn.

�Lêkim[�vs têns tiệmsnhưsvậy, trên tấm biển gỗ sơs sàitsMột nhà gác nhỏ, mái ngói sạm màu rêu. Quầy cà phê ở tầng trệt, gian giữ[vsnhưngs]hỗ của khách ở ngoàisvườn. Mộts [is đós lúis húis s[us quầy, tôi lên tiếng chào, gọi mộts tá]hsđ_nvs vàs qu[s ]ử[s s[usđisxuốngsvườntsVườn rộng, xanh ngát, vú sữa và lêkima. Bàn ghế mây kê rảis rá]s^ưới vòm cây xum xuê, bên những lốisđisrải sỏi. Giờ nàys]á]s\ànsđều bỏ trống. Cả khusvườn chỉ một mình tôi với tiếngs]himsríusrítstrêns]ànhtsĐợi anh tài xế sửa xong xe chắc là còn lâu. Tôi ngả ngườisvàoslưngsghế, nhắm mắt lại.

- Dạ thư[vs]àsphês]ủa ông.

Tôi không nghe thấys\ướ]s]hânsđàns\àsấy. Rất khẽ chị t[sđistới, thật nhẹ để khay cà phê lên mặt bàn và se sẽ cất tiếng. Trên chiếc khay gỗ bày một bộ đồ uống cà phê kiểu đãsxư[vsrấtsđẹpvsđĩ[svàstá]hs\ằng gốm, men màu lam vân trắng, phin và thìa mạ bạc.

- Gi[s đìnhs t[s ]ós khus vườn tuyệt quá, - Tôi nói, bày tỏ sự hài lòng và nỗi khoan khoái.

- Dạvs]ámsơnsôngs- Ngườisđàns\àsnóisnhosnhỏ, giọngsN[msêmsnhưsnhungvslễ phép, dịu dàng - Xin mời ông bữa sau lại ghé tiệm chúng tôi, dùng cà phê, ngoạn cảnh chiều.

- Ồ vângvs^ĩsnhiêntsNếusnhưs]òns]ósmột dịp thứ nhì.

- Thư[vsthị trấn nầy, ông mới một lầnsđầu ngang qua?

- VângtsCũngsgầnsnhưslàslầnsđầu. Lầnstrướ]sđãslâuslắm rồitsĐãsh[ismươisnămtsVả lại, ngàysđóvsthời cuộc gấp gáp, chúng tôi tiến ào qua.

Tôi có cảmsgiá]slàsngườisđàns\àsnhưs]hợt sữngsđisvìsđiều tôi vừa nói. Tôi nhìn chị. Có thể đoánsrằng tuổi chị đãs]hừng bốnsmươivsmặc dù chắ]slàs]hư[sđếnsnhưsvậy.

Gươngsmặt gầy yếu, xanh xao, song vẫn còn giữ đượ]snétsđẹp phảng phất.

Gặp ánh mắt của tôi, chị ngạisngùngsnhìns tránhsđivs vàskhôngsnấn ná thêm nữa, lặng lẽ quay vào nhà. Tôi nhìn theo. Bỗngsđâusmột cảm giác phi lý nhen lên. Chẳng cần lục lại trí nhớ, tôi biết chắc chắnslàstrướ]sđâys]hư[stừng bao giờ gặp chị ta, và chắc chắn là không hề quen ai có thoảng nét giống, thế nhưngs lạis ]ũngshoàns toàns ]hắc chắnsnhưsvậy tôi cảm nhậnsđược ở chị một sự quen biết, thậm chí một tình thân mến, từ xư[tsTìnhsthânsấysm[ngsmángsđâusđâystrongs\uổi chiều nay giữ[skhusvườn này. Tôi lắng nghe và tôi nhìn xung quanh, nhìn lên cao. Bên ngoài các vòm lá, bầu trờisđãsngả hồngtsNgàysđãstànvsthời tiết vẫnsđẹpvs]àngsđẹpshơnstrước. Nhữngsđámsmâys][osvàs



http

://da

ta4u

.com

.vn/

thư[snhẹ nhàngslướt trôi, mỏng dầnsvàst[nsr[tsTrongsvườn, những ngọn gió khi thì lặngsđislú]slại dậyslênsnhưs][ostràos]ủa một bản nhạc. Một chiếc lá vú sữa nửa màu xanh nửa màu nâu nhạt bứt khỏi cành rớt xuốngs\ênstá]hs]àsphêsđ[ngsnhèsnhẹ tỏa hơitsChiếc thìa bạc kêu lanh canh. Lòng tôi xao xuyến lạ thường. Bỏ dở tách cà phê, tôi đứng vội dậy, rời bàn. Nóng lòng tôi muốn ngắm lại một lần nữa kỹ hơnsûngsnh[nsthân thuộc củ[sngườisđàns\àskhôngsqu_nt

Không có ai trong nhà khi tôi từ ngoàis vườnsđis vàots Tôis tới bên quầy. Trên mặt quầysđể mộtsmáysqu[ys\ăngvsmấystráisxoàistượng, một cái bình xay sinh tố, các thẩu đường, những lọ cà phê và một hộp kính xếpsđầy những gói thuốc lá. Ở trong góc tối phía sau quầy, trênstường treo một bức tranh. Tuy nhiên, nhìn kỹ lại tôi thấy không phải tranh mà là một bức ảnhvsđược phóng to, lồng trong khung kính. Trong ảnh là hình một chiế]sx_stăngtsVàskhôngsphải M48. Vì khuất tốiskhôngsnhìnsđượ]srõsnhưngstôi vẫn nhận biết rõ ràng dáng vóc một chiếc T54 um tùm cành lá ngụy trang. Vòng ra sau quầy, tôi lần tìm công tắc, bậts đèns lênts Ánhsđiện bừngs sángs vàs tims tôis nhưsngừngsđập. Toàn, Trung và Chí, ba khuôn mặt ấyvsng[ystrước mắt tôi. Ảnhsđ_nstrắng, khi chụpshơis\ị ngược sáng lạisđãsú[svàngsvìsnămsthángsnênsnomskhôngsđược nét, song chẳng còn hồ nghi gì nữ[vsđúngslàshọvsvàsđúngslàsnóvsx_s301tsĐầu quấns\ăngvsAKs\uôngsthõngstrước ngực, Toàn ngồi trên nóc xe, ôm lấy nòng khẩus12slys7vsh[isngười kia bá vai nhau ngồi tự[svàossườn tháp pháo. Số xe khuấtss[uslưngshọ, chỉ ngôi sao lộ ra. Cả \[s[nhs_msđều còn rất trẻ, còn rất non nét mặtsvàs^ườngsnhưsôsvậy mà có vẻ kémsănsảnh, nhân dạng phần nào mờ nhòa, tuy nhiên bởisđềusđãsvàosảnh với nụ ]ười nên cả \[sgươngsmặtsđềusnhưstự bừngssángtsXú]sđộng, cổ nghẹn lại, tôi run khắp thân mình, hồi lâu không sao trấnstĩnhsđược.

Nghe thấy tiếng guố]sđis xuống cầu thang song tôi không rời mắt khỏi bức ảnh. Ngườisđàns\àstới bên quầy. Ngoài cửa ánh chiềusđãstắt hẳntsCănsphòngsimsắng. Từ cõi nàosx[sxămsvọngsđến tiếng còi tàu hỏ[tsLátss[usđoànstàusrùngsrùngs\ăngsqu[s]ungsđường gần thị trấn. Những hàng bánh sắt rền rềnslănstrênsr[ytsMặtsđất nhè nhẹ rung lên. Chiế]sđồng hồ tr_ostường thong thả đổ chuông.

Lòng khắc khoảis\[osnhiêuslàsýsnghĩsvàsđiều phỏngsđoánvstôis]hậm rãi xoay mình lạivsđối diện vớisngườisđàns\àtsChị chống khuỷu tay lên quầy, áp mặt vào hai bàn tay. Mộtsgươngsmặtsth[nhstúsvàskhiêmsnhường, một dung nhan dẫusđãslụisđismàskhôngshề tànshéovsđôismắt hiền dịu, rất to, lặng nhìn tôi.

- Chị biết không, thật kỳ lạ - Tôi nói, ngập ngừng - Chiế]sx_stăngstrongs\ức ảnh kia chính là chiế]sx_stăngs]ủ[stôivsngàysxư[t

- Ơnstrời, - Chị thầm thì - Thế là cuốis]ùngs]á]s[nhsđãstrở lại. Bởisvìs[nhsđãsđổi khác quá nhiều so với anh trong hình nên em không nhận liềnsr[s[nhtsNhưngsanh à, bao nămsqu[vstừ ngàysđósđến giờ, em vẫn một lòng tin rằng nhấtsđịnh các anh còn trở lại.

* * *



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Ngàysđóvsnăms75vs\uổi sáng cuối cùng của tháng Ba. Thị trấn bên bờ biển cho tới chiều tốishômstrước còn nghẹn ứ một biểnsngười vậysmàssángsr[sđãshoànstoàn trống rỗng.

Không ai ngờ thời cuộc lậtsnh[nhsđến thế. Vừa mới phong phanh tin thất thủ Buôn Ma Thuộtvs]òns\ánstíns\ánsnghivsđãsngh_smạnsKhánhsDươngstiếngsđại bác rền vang. Người từ cao nguyên chạy xuốngs\[nsđầusthư[sthớt, về s[uskìnskìntsNgười ta bảo rằng quâns^ùsđãsđượ]sđiều về giữ đèosM[sĐơsRắc, họ sẽ chặnsđứng Việt Cộng và rồi sẽ tái chiếmsĐắc Lắc chỉ trong ngày mộtsngàysh[itsNhưngs]hỉ trong ngày một ngày hai vụ di tản chiến thuậtsđãstrở thànhs]ơnsgiãys]hếtsvĩsđại. Thị trấn ngã ba nghẹn cứng hai luồng chạy loạn khổng lồ đổ ập về theo hai ngả, quốc lộ 1 và quốc lộ 21. Phố biển muôn thuở bình yên ngập chìm trong khói bụi và hoảng loạn. Mặtsđườngsđ_nsđặc ngườisvàsx_tsX_sđòsvàsx_snhàs\inhvsđồ đạc và chiến cụvs^ânsthường bỏ quêshươngsvàslính tráng vỡ mặt trậnvsnhưslũslụt tràn bờvsnhưstrờislongsđất lở. Gần cả tháng trời thị trấn triền miên trong quang cảnh tán loạnsđầy thú vật của cuộ]sđại bại. Chen chúc, xô lấnvs giàysđạpvs ]hàsxéovs đánhsnh[uvs giếtsnh[uvs ]ưỡng hiếpsvàs]ướps\ó]tsĐến cuối thángs thìs đãs thật sự những ngày tận thế. Phòng tuyếns trênsđèos t[ns vỡ. Các Thiên thầnsmũsđỏ còn sốngssótsômsđầu máu tháo chạy. Có nhữngstoánsđôngsnghìnsnghịt súng ống còn trong tay mà không còn giày, không còn áo, trần thùi lụi ồ ồ tràn qua trấn. Tất cả đềusđãsđiênslênsvìskhiếp sợ. Chạy, chạy, và chạy. Muốn sống thì chạysđitsMạnh ai nấy chạyts Giànhs đường mà chạy, dẫm lên nhau mà chạy. Tiền pháo hậu xungvsđại bác quân Bắc Việt sẽ san bằng thị trấn. Chiến xa quân Bắc Việt sẽ cán nát tất cả. Và bộ binh Bắc Việt khi xung phong vào sẽ giết nốt, sẽ giết hết, giết tuốt mo, giết không còn một mống.

Buổistrư[vsphis]ơstừ biển ào vào bổ nhàosng[ystrênsđầu thị trấn trút bom xuống Dục Mỹ để cảns\ướ]sđị]hsquântsNhưngstrận chiến vẫn từng giờ một xích gần lại. Cửa kính rạn vỡ, vôi vữ[srơislả tả. Chập tốivsđạn pháo hú vang, từng loạt, từng loạt nã vòng qua thị trấn rót xuống dọc mép biển. Nử[sđêmstiếng nổ thư[s^ầnsvàstinhsmơsthìs\ặt hẳn. Hừngsđôngsmongsm[nhs]huyển dần sang buổi ban mai và ở xa thẳmsngoàiskhơisvừng ^ươngsđãsnhôslênstrênsmặt biển. Trên bờ, ở ngôisnhàsđầu thị trấn, ông chủ hiệu ảnh Lêkima và cô con gái của ông ngồi lặng im trong bóng tối. Bên ngoài, ánh mai hồng ngời rạng, trong nhà tốisnhưshũsnúttsCử[sđóngsth_ns]àit

Cả đêmsh[is ]h[s]onskhôngs]hợp mắt, thao thức nghe sấm sét củ[squânsđội cách mạng và nghe những hậusđội cuối cùng của quân Sài Gòn huỳnh huỵch tháo thân chạysqu[strước cửa. Nỗi lo âu cồn cào, nhức nhối ruột gan. Hồi giữa tháng khi còn có thể r[sđisngười cha lại chùng chình nghe ngóng, tiếc nhà tiế]svườn, tiếc kế sinh nhai. Tới lúc không thể do dự thêmsđược nữ[sthìs]ũngslàslú]s]ảnhstượng của cuộc tùy nghi di tảnsđãstrở nênsquásđộ kinhshoàngtsCôs]onsgáisxins]h[sđể ]ôsđược ở lại. Thà chết còn hơnslàsphải dấn thân vào một lộ trìnhs^ãsm[nsđếnsnhưsvậy. Hai cha con náu mình trong nhà. Bọnslínhs]ướpsphást[nsho[ngsh[is\ênshàngsxómsnhưngsm[ysphú]slàmss[os]húngs]hư[sxôngsvàoshiệu ảnh. Chúng bắn tan tấm biểnsFotosLêkim[snhưngs]hư[sbắn vỡ tườngsvàs]hư[slàmssập nhà. Tuy nhiên nếu tình trạng hỗn mang kéo dài thêm



http

://da

ta4u

.com

.vn/

nữa bọn kẻ ]ướp sẽ không bỏ qua ngôisnhàsnàytsNhưngsmàsnếu chúng biếnsđisthìstức là họ sẽ vào. Họ vào thì trờisơivssẽ ra sao?

TrờisđãssángshẳntsHìnhsnhưs]óstiếng vạn vật thức giấc, ì ầmsnhưssóngs\iển xô bờ. Nhưngsmàs]hẳng phải tiếng sóng. Tiếngsđộng mới mẻ x[sxôismơshồ ấy không tắt mà cứ lớn dần lên và loang rộng ra. Rồi bỗng nhiên tất cả rungslêntsĐất trờisnhưsrạn nứt.

- Trờisđấtsơivs]hiến xa! Tránh xa cử[vs]onsơiy Tiếng kêu khiếpsđảm bị tiếng gầm củ[sđộngs]ơsx_stăngsnuốtsđitsChiếc thứ nhất rồi

chiếc thứ hai, thứ \[…smũisđộtsphásx_stăng gần chục chiế]vsT54svàsK63vsnhưsmộts]ơnslốc bằng thép xé mặt lộ lướt tới với thần tốc kinh hồn, là phẳng mọis]hướng ngại trên đường, nhằmshướng nam truy kích. Nhà cửa rung giần giật. Cả thị trấnsđiếng hồn, ]hoángsđistrongstiếng rít của xích thép hòa lẫn vớishơis^ầu xả phùn phụt, tiếng tháp pháo nghiến ken két. Mặtsđường tóe lửa, nứt ra, rềnsv[ngsnhưsg[ngsvỡ.

Thị trấnsđược giảisphóngstrongsvòngskhôngsđầysnămsphútsđồng hồtsĐoànsx_stăngslao tới, tràn qua và mau chóng mất hút phía trời nam. Sấm vang chớp giật rồi tất cả lại trở về trong buổi sáng mai êm ả ^ưới bầu trời trong xanh, cao vòi vọi miền duyên hải.

- Nhưngsmàshìnhsnhưshọ ngừng. Họ ngừng rồiysHìnhsnhưsng[ys trước nhà mình đấyvs]onsơiy

Mà họ dừng lại thiệt, trời ạ! Chỉ một chiế]s nhưngsmàs tắt máy dừng ng[ys trước thềm. Nghe huỵch huỵch tiếng chân từ trên xe nhảy xuốngsđất. Những giọng xứ Bắc, nói oang oang. Họ to tiếng quát nhau. Rồi lại nghe rộ lên tiếngs ]ười. Rồi choang choang tiếng gõ tiếngsđập. Tò mò, quên cả sợ, cô gái tới bên cửa sổ vén màn nhìn ra. Thình lình, chiế]s tăngsrús lênvsphụtskhóisđ_nsngòmvsrồisnhưs\ị sặc nó nấc lên và tắt ngóm. Lại ồn lên tiếng quát tháo, tiếng la lối bực bõ. Nắp xe mở r[sđóngsvàossầm sầm. Mấy phút sau xe khởisđộng lạitsCôsgáis\ưngslấy tai. Nền nhà rung nảy. Không khí khét nồng mùi khói ma dút. Khi cô bỏ tay ra thì tiếng gầm gào hung dữ đãsngừng bặt, thế nhưngs]ôslại nghe thấy tiếng nhữngs\ướ]s]hânsđislênsthềm. Cha cô mặt tái mét, vội vội vàng vàng bỏ trốn lên gác. Khiếpshãis]ôsđứng nép vào góc. Tiếng gõ cửa dẫu dè dặt vẫn chẳng khác nào súng bắn. Những giọng nói từ \ênsngoàisngưỡng cửa vọng vào rõ mồn một.

- Cós[isđâusnàotsBá]sphósnháysnhàsnàyshẳnslàsđãs][os]hạy xa bay.

- Nhưngstớ bảosđảm là vừa nãy tớ thấysthoángs]ósngười từ cửa sổ nhìn ra mà lỵtsĐể tông cửa vào xem nào. H[ysđấy là một thằng dù?

Sợ hết hồnsnhưngskhôngs]òns ]á]hsnàoskhá]vs ]ôsgáisđànhskh_skhẽ thư[s lênsvàsđisnhanh tới bên cửa, mở khóa rồi nhấ]sth_nsr[ts�Xinskínhs]hàosquísông�vs]ôslísnhítsH[isông ngoáo ộpsđứngs]hoánstrước cử[stươistỉnh cất tiếngs]hàosđáptsLầnsđầustrongsđời cô gái tận mắt thấy Việt cộng. Mộtsngười vóc dạng cao lớnvsđầushúis]u[vssúngsđ_ostrễ bên vai, tay xách một cái can nhự[vsngười kia gầy gò, nhỏ thóvsđầu quấns\ăngvssúngslăms



http

://da

ta4u

.com

.vn/

lămstrongst[ytsCửa mở, thấy cô, anh ta vội chúc họng súng xuống. Bàn tay, gò má và bộ đồ trận của cả h[isđều ám khói.

Họ nói xe họ bị sự cố phải dừng sửa, giờ sửa xong rồivsnhưngsvìsđãs]ạn hếtsnước uốngsnênstrước khi xuất kích còn phải vào làm phiềnsgi[sđìnhsmột chút, mong thông cảm. Họ gọi chị xưngs]húngstôivslễ phép, nhã nhặn, gầnsnhưskhá]hssáoskhiến cô gái trẻ vừa bối rối vừa phần nào cảm thấy an lòng. Cô mời họ vào. Cô bảo sau nhà có bể chứ[snướ]smư[sxinsđể tùy quí ông dùng, lấys\[osnhiêus]ũngsđượ]tsNhưngshọ nói chỉ xin nạp mộts][nsđủ dùng thôi. Nhữngsngười lính nầy mặc dù súng ống lịch kịch, mặc dù bụi bặm và nhầusnhĩvsthế nhưngs]hẳng hề có cái vẻ línhstrángsnhưs]ôsvẫnsthường thấy. Cô thấy họ rất lành. Không sục sạo, không ngó nghiêng, và không một mảy may lỗ mãng. Lấysđầys][nsnước rồi, tuy rất vội, họ không xồng xộc bỏ đisngay mà tế nhị ngồi nán lại vài phút bên bàn, từ tốn nhấp tách trà cô mời, ân cần hỏi han, trò chuyện. Chỉ là theo phép lịch sự nhưngsrất mực thân tình. Họ kh_nsvườn củ[s]ôsđẹp tuyệtvskh_ns]ơsngơis]ủa cô trang nhã, khen trà cô pha ngon, khen những bức ảnh mẫu bày trong tủ kính. Họ nói không lâu nữ[sđại quân sẽ trẩy qua, bộ \inhvsx_spháosnườm nượpvsnhưngsđừng có sợ hãi, cứ thoải mái, cứ mở cửa tiệm, giữ lấy nếp sinh hoạt bình thườngsnhưsmọisngàytsĐàstiến của quân ta sẽ mau chóng giãn tầm phi pháo củ[sđịch ra xa thị trấn này. Vả ]hăngvsrất có thể chiến tranh sắp kết thúc. Không chừng ngay trongsnămsn[yvsthậms]hísng[ystrongsmù[skhôsnàys]ũngsnênvs\iếtsđâusđấy, chúng tôi sẽ tiến thấusđượ]sđến tậnsmũisCàsM[ut

- Hếtsđược chiến tranh rồi sẽ sungssướng biết bao - Anh lính nhỏ ngườivsđầu quấn \ăngvsngả ngườisr[slưngsghế, khẽ thở dài - Không còn bọn Mỹ, không còn bọn ngụy, khôngs\omskhôngspháovsđấtsnước thống nhất, hòa bình, dẫu chỉ được sống trọn một ngàysnhưsvậy thôi rồi chếtvs]ũngsđángt

- Nói gì thế cái cậu này! Cậu chỉ đượ]sđộc cái tài nói gở thôi à? - Ngườiski[snhănsmặt, khẽ gắt.

- À, là nói thế. Chứ chếtss[osđượ]tsĐãsđến ngày khổ tận cam lai mà lại chết thì thật hoài. Phải gắng sốngsđể hưởng hồng phúc của thái bình chứtsM[isnàyvskhisđãstànstrận mạc, tôi sẽ rời tay láisx_stăngs]huyển ngành sang làm xế quốc doanh, vi vu dọc ngang ]hosđến già trên các ngả đường, ngắm Chủ nghĩ[sxãshội, ngắmsđồng ruộng núi sông trời bể nướ]sN[ms]hosđãs\[osnămsròngstútshútsrừng sâu. Và nhấtsđịnhsnămsnàostôis]ũngssẽ qu[sđâyvs^ừngsthămsngôi nhàsnàyvsthămsngười quen hôm nay.

Không hoàn toàn hiểu nhữngsđiều họ nói, cô gái ngồi im, khép nép, thỉnh thoảng khe khẽ dạ thư[vsmắt nhìn xuống. Tuy nhiên, cung cách hiền hòa dễ mến của hai ngườiskhá]hsđãsgiúps làmsvợisđisnỗi lo sợ. Tâm trạngs]ăngsthẳng chùng xuống, hầu nhưs]hẳng còn chút nào mối dè chừng và sự thủ thế. Thậm chí không còn lấy một mảy may ác cảm. Tự ]ôs ]ũngs thầm lấy làm lạ về sự nhẹ dạ của mình. Bao nhiêu nhữngsđịnh kiếnsđãsthấmssâusvàostâmstrívstưởng chừng bất biến, vậysmàs]ôsđãsrứt bỏ nhẹ nhàngsnhưs thể trút một tiếng thở phào. Chẳng những không hề là những tên cuồng sát, thấysngười là giết thấysnhàs làsđốtvsh[isngườis línhsnàys]ũngskhôngsgiống



http

://da

ta4u

.com

.vn/

những nhân vật rắnsnhưsđ[nhvs lòngs^ạ gỗ đávsđầu óc cứng nhắc, mặt mày thì khắc nghiệt, cử chỉ thì thô bạo, miệngslưỡi thì cục cằn, phách lốisđược gọi là Việt Cộng mà cô vẫn hàng ngày nghe thấys trênsđàispháts th[nhsvàsđọc thấy trên sách báo. Tuyệt nhiên chẳng có vẻ gì là một cuộc tẩy não, họ nóisnăngsnhẹ nhàng mà thân ái, vui vẻ nhưngsđúngsmực, giữ lễ xã giao chủ khách.

Nhìn những vật dụng trong phòng, nhìn gói thuốc với hộp quẹts]h[s]ôsđể trên bàn, cái gạtstànsđầy mẩuvs]áisáoskhoá]sđànsôngstrênsmắc áo, hẳn rằngsh[isngười lính Việt Cộng thừa biết hiện trong nhà này không chỉ có mình cô, song họ chẳng hề ]ăn vặn. Họ hỏisthămssongsthâns]ôsnhưngsthấy cô ngập ngừng họ không gặng. Thật tình cô không sao hiểu nổi duyên do của nỗi ghê khiếp cộng sảnsđãsámsảnh và chế ngự cuộc sống củ[s]h[s]ôs]ũngsnhưs]ủ[s\[osngười khác nữa ở thị trấn này. Có cái gì thật vô lý và tứ]s]ườistrongstháisđộ tột cùng hoảng hốt của cha cô khi nãy. Khiếp sợ đến nỗi bỏ cả ]onsgáisđấysđể trốn chạytsCôshìnhsûngslú]snàysđâys]h[s]ôsmặt mày xanh xám, náu mình trong một góc tối om trên gác, run cầm cập chờ tiếng chân cộng sản sầm sầm \ước lên cầu thang.

Nhưngsnhữngsngười cộng sản còn bận công chuyện của họ. Họ nhìnsđồng hồ, thốt kêu lên, rồi vộisvãsđứng dậyvsđ_ossúngslênsv[ivsvội vội xin cáo từ và một lần nữa xin ]ámsơnssự giúpsđỡ củ[sgi[sđìnhtsHọ bắt tay cô. Mộtsngười chỉ nắm nhẹ rồi buông ngay. Nhưngsngười kia giữ lạislâushơns\ànst[ysnhỏ nhắn mềm dịu của cô trong bàn tay thô ráp của mình:

- Bọn anh là bộ đội chứ nào phải là quí ông. Mai này gặp lại nhau nhớ đừng gọi bọn [nhsnhưsvậy nữa. Nhớ nhé. Bọn anh nhấtsđịnh sẽ trở lại. Anh sẽ chẳng bao giờ quên nơisnàyvs]hẳng bao giờ quên buổi sáng hôm nay. Buổissángshômsn[yvsquêshươngs_msgiảisphóngvs_mshãysnhìnsx_mvsđất trờistươisđẹp biết bao. Còn anh thì anh coi hôm nay làsngàysđầustiênss[us\[osnămstrờisx[s]á]hsđược trở về gặp lạisquêshươngtsQuês[nhsở bờ biển Quảng Ninh cho nên hễ cứ nơisnàos\ờ biểns]ũngsđều là quê nhà. Vậy nên anh và _ms]húngsmìnhslàsđồngshươngsûyênshảisđấy.

H[isngườis\uôngst[ysnh[utsNgười lính chạysr[sx_vs]ôsgáisđisvội vào nhà rồi lậtsđật chạy ngay ra, trên tay cầm chiếc máy ảnhtsX_stăngsđãsnổ máy, gầmslênvsnhưngs]hư[slănsxí]htsCôsgáis]hạy xô tớistrướ]sđầusx_vshuơsmáysảnh lên.

Chiế]stăngs^ườngsnhưsngần ngừ do dựvsđộngs]ơsvẫn rền rền song có vẻ dịu xuống. Nắp tháp pháo bật mở, lầnslượtsh[isngười từ lòngsthéps]huisr[tsNgười thứ ba từ cửa buồng lái. Anh ta không tắts độngs ]ơts Chiế]s tăngs rầm rầm nổ máy tại chỗ nhưshối thúc.

Cô gái không ham nghề ảnh nên rất ít khi rờ đếnsmáysvàs]hư[s\[osgiờ cô thay cha chụp hình cho mộtsngười khách nào. Cô nhỏ bé, yếu ớt và run rẩystrước khốisthépsđồ sộ đ[ngshừng hực phả hơisnóngsvàsrungslênsgiần giật. Phải bậm môi lại, gầnsnhưsvận hếts][nsđảm và lấy hết sức bình sinh cô mới bấm máy nổitsKhôngsm[yvssángshômsđóvscuộn phim trong chiếc Canon chỉ còn một kiểu. Bấm xong cái tách, hết phim. Sững sờ



http

://da

ta4u

.com

.vn/

ngó chiế]smáyvs^ường nhưsmãismới chợt hiểu, cô sực tỉnh, hớt hải kêu lên muốn át tiếng máy bảo ba ông khách gắng chờ để cô vào nhà lấy máy khác chụp tiếp.

Nhưngs khis ]ôs ôms ]hiếc Kodak chạys l[os r[vs x_s tăngs đãs gầm lên, tốc bụi mù mịt, chồm mạnh tới và lập tức lao xộ]sđisnhưs thể chạy trốns]ôtsCôsđứng khựng lại giữa lòngsđường. Chiếc T54 nhỏ dần, mặtsđường vẫn rung chuyểnsnhưngstiếng gầm của độngs]ơsngh_skhôngs]ònshungs^ữ nữa, và càng lùi xa chiế]stăngsnomsgiống một lùm cây xanh, rung reo trong gió và lấp lánh trong nắng.

* * *

Những ngày giông tố qua mau, cuộ]sđời lật nhanh sang trang khác. Chủ hiệu ảnh đósvượt biển, bỏ xứ r[sđitsCôs]onsgáis]ủa ông một mình ở lại vớisngôisnhàsvàsvườn cây lêkima. Hiệu ảnhstuys]ònsđóvssongskhôngsnhận chụp, chỉ mở thế để chờ trả ảnh. Thế nhưngsnhiều nămstrôisqu[vskhismàsng[ys]ả nhữngsngườislínhsđược giảisngũss[us]hóts]ũngsđãsvề đến quê nhà của họ, bức ảnh chụp cỗ chiến xa vẫn mãi mãi là một tấm hình vô chủ.

Thời gian thấm thoắtsnhưsthoisđư[tsCôsgáistrẻ măngsngàysấysđãsthànhsthiếu phụ, lậpsgi[sđìnhvs]ós]ontsĐời sống gian nan khắc khổ kéo dài suốtsmười mấysnămstrời sau chiến tranh khiến chị mau già. Chồng chị đãssớm từ giã phố nghèosđể tìm vào Nha Trang kiếm kế sinh nhai dễ ^àngshơntsCá]s ]ons ]hị lớns lêns ]ũngs lần hồisđishết. Rất muốn theo chồngs]onsnhưngs]hị lại không muốn rời bỏ thị trấntsĐànhslại thui thủi một mình với ngôi nhà, chật vật sống tựa vào mảnhsvườn và tiệm cà phê. Trong nhà chẳng còn dấu tích nào nữa của hiệu ảnh, ngoại trừ tấm hình chụp chiếc chiến xa, được phóng rộng ra thật lớn và lồng khungsnhưngs]hư[sngười tới nhận, ngày một úa vàng.

Ngày lạisngàyvsnămsnàysqu[snămskhá]vsngôisnhàsxư[s]ũsvẫnsđấy, mòn mỏi bên rìa lộvsnhưsâmsthầm ngóng trông mộtsđiềusgìsđóvskhôngs\iếtslàsđiều gì, rồi sẽ đến trong dòng thờisgi[nsđ[ngsđềusđều trôi chảysngược xuôi không cùng tậnstrênsđường. Cuối cùng thì cái sự kiệnsmơshồ được bền bỉ ngóng trông ấys^ườngsnhưsđãsthực sự \ước ]hânsqu[sngưỡng cửa. Một trong những chủ nhân của chiế]sx_stăngsđãsnhận ra chiếc x_stăngs]ủa mình.

Chỉ ]ós điềuvs ngườis đàns \às ]hủ tiệms ]às phês đã lầm: tôi không phải là một trong nhữngsngười mà chị ngóng trông. Mặc dù là xạ thủ 12 ly 7 trên chính chiế]sx_stăngstrong ảnh, tôi không hề có mặt trong ảnh.

Đãstrótslọt qua những trận ác chiếnstrênsđèosM[sĐơsRắ]vsđãs[nslànhsvượt qua Dục Mỹ, tôi lạisđể bị thươngsở cây số cuối cùng củ[sđường 21. Và ngu ngốc làm sao, lính xe tăngsmàslại bị đốn bởisđạnssúngstrường. Chỉ độc một phát, bắnstùsmùstrongsđêmstối, nhưngsđúngslú]stôisđ[ngsnhoàisnử[sngười khỏi cửa xe.

Vếtsthươngskhôngsnặngsnhưngsđủ để loại nhau ra khỏi vòng chiếnstrongshơns]hục ngày trời. Nằmsđượ]smười ngày, tôi ôm vếts thươngs tếch khỏi bệnh viện, nhặt một



http

://da

ta4u

.com

.vn/

chiếc zép lùn nằms quăngs \êns vệ đường, lái hết tố]s độ rượt theo vếts xí]hs x_s tăngtsNhưngsvàosgi[isđoạn hành quân thần tốc ấy chậm một giờ là lỡ cả đời, huống hồ tụt hậu mấtsmườisngàysnhưstôitsĐuổi theo vết xích của 301, tôi phóng ô tô qua Ninh Hòa, Nha Trang, Cam Ranh, rẽ đườngs11slênsđèosNgoạn Mục, rồisqu[sDisLinhvsĐức Trọng về Bảo Lộc, về Lộc Ninh, và ngoặt gấpss[ngsđôngsnhằmshướngsSàisGònts30sthángsTư vẫn theo vếtsxí]hsx_stăngvstôisqu[sLăngsCh[sCả vàosphistrườngsTânsSơnsNhấttsNhưngs301scủ[stôishìnhs\óngsđãsmịtsmùsnơisđâustrongsmư[srơis\uổi chiềusngàysđại thắng.

Tôisđãs trở lạisLăngsCh[sCả, trở lại Cầu Bông, trở về tậnsPh[nsR[ngvsđịa danh của những trận tử chiến bằngsx_stăngstrênsđường tiếnsđánhsSàisGòntsNhưngstrờisđất bao la, mặc cho tôi bền bỉ th_osđuổi, 301 vẫn mãi mãi xa khuất khỏi tầm mắt của tôi.

Vàsnhưsthế làsđãsh[is]hụ]snămstrời rồisth_osđuổi vô vọng cho tới buổi chiều hôm ấy. Chẳng phải sự tình cờ, mà là một sự run rủi tuyệt vời củ[sđịnh mệnhsđãskhiến tôi \ướ]svàosvườn cây lêkima bên bờ biển Khánh Hòa. Cuộ]sđời có hậusđãs]hostôivsmột số phận lẻ mộtvskhisđãsluống tuổivslú]sđãsxế tà vẫn còn ruổi kịpsđàstiếns]ôngsvũs\ãos]ủa thờisth[nhsxuânsđể gặp lại được số phận chung bốn anh em.

Chiều hôm ấyvstrước bức ảnhsx_stăngs301vsngười thiếu nữ nămsxư[vsvụt sống lại với buổi bình minh củ[sđờismìnhvsđãskhôngs]ầmsđượ]snước mắttsVàstôis]ũngsvậy, sau hai chụ]snămstrời, lệ chiến tranh lại tràn mi.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Gọi con

Cáisrương ấy, Tân chịu khó tha từ Hà Nộisvàosđể rồi bỏ xósđấy. Mộtsnămss[uvsdọn dẹp buồng chứ[sđồ đưới tầng hầm, chị người làm khuân nó lên, cho ra ngoài sân, toan thảitsNomsnhưs]ỗ áosqu[ntsĐứa con gái lớn củ[sTânsnóisđù[tsCònsvợ anh thì bảo là cái thứ này lạc vào biệt thự nhà mình chẳng khác gì một cái bát cóc gặmsđược tìm thấy trong dinh ông Thạch Sùng.

Thự]stìnhslàsTâns]ũngsnàos]ósthiếtvsnhưngs]hẳng lẽ không giữ lấy một tị ti gì kỷ vật của mẹ. Vả lại, mẹ mất rồi, nhà của cha của mẹ mìnhsđãs\ánsđivsmàsmọi thứ trong nhà mình cứ để vấtsvưởng hết cả đóvs]hẳng buồns\êsđismột thứ gì, không chừng mình sẽ mang tiếng là hợm. Chị gái của Tân bảo thế. Ông anh của Tân lựa chiếc tivi. Bà chị chở đis]áistủ lạnh. Còn Tân thì mãi khi sắp lên taxi ra sân bay mớisđànhsmiễns]ưỡng chọn lấys]áisrươngskêskề giường mẹtsXoàngsxĩnhvsnhưngsnóslàsvậtsđãstừngsth_osTânsđistrọ họ]ssơstánssuốt mấysnăms]ấpsB[tsHơnsnữa, chẳng cồng kềnh nặng nhọ]sgìvsrươngsloại nhỏ, nhẹ không.

Tân bảo chị người làm lau sạch bụi bặm rồi tìm cách cậy cái khóa tí xíusđãsmất chìa. Nắpsrươngsmở ra, nhẹ hắtslênsmùis\ăngsphiến. Chẳngs]ósgìsngoàisthưstừ với giấy má, tất cả đãsú[svàngtsSổ học bạ, sổ liên lạc, những bằng khen và chứng chỉ học sinh giỏi của anh chị em nhà Tân. Một cuốn an bom khổ nhỏ kẹp rời rạc những tấm hình cỡ bằngs]onst_mtsDămslásthưs]ủa anh trai Tân gửi từ Liên Xô, của chị gái Tân từ ĐôngsĐức và của Tân từ Tiệp Khắ]tsĐáysrươngs]ònsmột bọ]sgìsđấy nữa nằng nặng, khá dày, có lẽ ]ũngslàsmột xấpsthưvsđược gói kỹ trong giấy báo. Rồi một cuốn sổ gạo. Một tệp những phiếu vải, phiếu thực phẩmsđãs]ắt gần trụis]á]sôts �Mẹ nhà mình lắm cái lỗi thời không tả đượ]�vsTânsthường nghe bà chị gái than vậy. Bao nhiêu những sự khổ sở một thờivsngườist[sđãsloại hết, mẹ mình cứ giữ rịttsNhìns]ănshộ thì thấysthôivsđồ đạc toàn những thứ già ngang mộtsđờisngườivs\àistrís]ũngsđãsmấy chụ]snămsrồi không xê xích. Con trai con gái ai nấy nhà lầu biệt thự vàsđều thiếtsth[sđượ]srước mẹ về ở cùng, nhưngs\às]ụ cứ dứtskhoátslàskhôngsđisđâuskhỏi cái tầngstưskhustập thể. Già cả nhưsthế, lụi cụi một mình, mà nhấtsđịnh không muốn nghe tới chuyệnsthuês�ôssin�t �Nhưngsmàssợ nhất vẫn là cái tính mẹ nhàsmìnhslú]snàos]ũngsđăms]hiêusítslời�tsBàs

chị phànsnànts�Cons]háuskhósnghĩshết sức. Lựa lời hỏisx_ms]ósđiều gì khiến mẹ không hài lòng thì mẹ lắ]sđầu rằng không. Mà sự thực là thế. Nhà mình trông lên thì chẳng bằng ai. Trông xuống chẳng ai bằng mình. Anh cậu, rồi cậu, rồi chịvsđềusthànhsđạt, dâu rể ]ũngsvậy, và lứa cháu nữ[vsđềuskhávsđều ngoan ngoãn, giỏisgi[ngvsđềustươngsl[isrất sáng. Thành thử hỏi rằng vì sao mà mẹ nhà mình cứ rầu rầu lặng lặng và cứ thích thui thủi thế, thì chịu thôi, không tài nào ai hiểu nổi. Hay là tính nết mẹ nhàsmìnhsđãscố hữusnhưsvậy rồi từ xư[x�t

Chị không nhớ thì tất nhiên là Tân càng không thể nhớ hồisxư[smẹ thế nào, vui nhiều hay buồn nhiềutsNhưngsTâns]ôngsnhận là trong tuổi già thì mẹ mìnhsđúngslàs



http

://da

ta4u

.com

.vn/

có sự gì không ổn thật. Về sức khỏe của mẹ thì Tân luôn an tâm. Mẹ ]hư[smắt mờ chân chậmvs]ũngs]hư[slẫnsđâuvsđừng lo, chính mẹ vẫn bảo với anh thế mỗi lần anh từ SàisGònsr[sđến vấn an. Về mặt tình cảm thì phải nói là ông anh bà chị của Tân ở Hà Nội, và cả Tânvs^ùs]á]hsx[strongsnàyvsđều thực sự một lòng hiếu thảo. Còn về mặt vật chấtvsđừng nói bây giờ, ngay từ thời bao cấp, ba anh chị _msTânsđều có mức sống cao hơnsngười ta, cả \[sđềus^ưskhả năngslos]hosmẹ không phải thiếu thốn một thứ gì. Và càng về sau này lạis]àngs]ósđiều kiệns]hămslos]hosmẹ đầysđủ hơntsVậy thì vì sao mẹ khôngsvuis]ơs]hứ. Mà ngại nhất là trông cụ cứ ]àngsnăms]àngs\uồns\ãshơntsCũngsnhưsôngs[nhvs]ũngsnhưs\às]hị, Tân chịu, không hiểu.

* * *

Tất cả nhữngslásthưsgóis]hungstrongstờ \áos]ũsđể ^ướisđáysrươngsđều là của mẹ gửi cho em trai của Tân. Trên tất cả ]á]sphongs\ìvstênsngười nhậnsđềuslàsNghĩ[vstất cả đều được kiên nhẫn gửi tới một số hiệushòmsthưsûysnhất, và tất cả đều là nhữngslásthưsôs\ưusđiện huyệnsLươngsSơnskiênsnhẫn gửi trả lại. Tất cả ]ònsđể nguyêns]hư[sđược bóc ra.

Tân không vội mở x_mslásthưsđầu tiên. Anh ngồi im ngẫmsnghĩs]ố hiểu cho ra sự lạ lùngsnàytsĐúngslàsTânstừng có một cậus_mstr[ivsnhưngsđãstừ lâu lắm rồitsĐến nỗi, có lần làm lý lịch tự kh[ivsTânsđãsquênskhôngsghisNghĩ[svàotsCóslẽ cả ông anh bà chị của Tâns]ũngsvậy. Quen nói ba chị em mình, dần dần trong tâm thức họ hìnhs\óngsngười em út cứ lẳng lặng phai mờ, rồi tắt hẳnsđis lú]snàoskhôngsh[ytsTất nhiên là thoảng hoặ]sTâns]ũngs]hợt nhớ. Và anh gắngsmườngstượng lạisgươngsmặtsNghĩ[vsmàskhôngsđược. Chẳng hiểu sao trong thờisthơsấu anh chị _msnhàsTânsđều có ảnh cả màslênsđến tuổi thanh thiếu thì hầusnhưskhôngs\ức nào. Chỉ mỗisTâns]ònslưusđược một bức chụp vào ngày Tếtsnăms17stuổi. Có thể làsNghĩ[sđến tuổi ấys]ũngs]ósgươngsmặtsnhưsvậy. Trong bức ảnhsđãsú[svàngvsTânsđứng một mình bên cây bàng trụislástrước mặt tiền tiều tụy củ[s ]hungs]ưtsTrêns thềmsvươngsđầy xác pháo. Tân diện áo bông, cổ quấn khănsphusl[vsgương mặt sầu tẻvsgượng gạosđ[ngsrụt rè mỉms]ười với ống kính. Nụ ]ười trong ảnh có thể vísnhưsmột cái bọt khí còn sót lại củ[squãngsđời thanh thiếu, từ ^ưới đáyssâus]ủa thờisgi[nsđãsquênslãngslạc lõng nổi lên. Bây giờ Tân chẳng thể nhớ được gì về chặngsđời trướ]s]áisnăms17stuổis[nhslênsđường du học ấy.

Có gì trong nhữngsnămsấy nhỉ? Chiếnstr[nhvssơstánvsnỗi sợ hãi. Không chỉ là sợ bom đạn, mà còn nỗi khiếp hãi cảnh sống nghèo nàn kham khổ. So vớis]á]sgi[sđìnhskhá]strong khu tập thểvsgi[sđìnhsTânsthuộc diện khá nhấttsNhưngsxéts]hos]ùngsthìsvẫn là thế cả thôi, mức sốngsgi[sđìnhs]áns\ộ trong mộtsđời sống tập thể ]hungsđụng cau có, ảmsđạm, sờn nát và buồn ê ẩm, chẳngs]ósgìsđángs]hosngười ta phải nuối tiếc mà nhớ nhung hồistưởng. Tân chỉ nhớ là hồisđós[nhskhôngs]ósnghĩsngợi nào khác ngoài học và học, học thật giỏi, hạnh kiểm thậtsđẹpsđể xong lớps10sđượ]sđishọ]snướ]sngoàisnhưs[nhstr[isnhưs]hị gái.

Sang Tiệp tròn mộtsnămvsTânsđượ]sthưs]ủa mẹ \áostinsNghĩ[svàos\ộ đội. Nhận giấy gọisvàosBá]hskho[strước giấy gọi nhậpsngũsvậysmàsNghĩ[snhấtsđịnh không nghe theo



http

://da

ta4u

.com

.vn/

lời bàn của cha mẹ. Cái thằng ấystínhsnósnhưsthế từ bé. Tân không nhớ cụ thể chỉ nhớ là từ \ésNghĩ[sđãssinhsnhiều rắc rốis]hosgi[sđìnhtsKhá]svới các anh chịvsNghĩ[sthường xuyên trái ý cha. Ông rất hiền, rất trầm tính, nên có lúc nào ông bực dọc, ông nổi cáu có thể biết ngay là vì thằngsNghĩ[tsNhưstrongslásthưs]ủa mẹ gửi Tân, thì việ]sNghĩ[skhăngskhăngskhước từ giấy gọisđại họ]sđãskhiến hai cha con xung khắ]sđến mãi tận hômsNghĩ[slênsđường. Mẹ thì tấtsnhiênslàsthươngsxót hết mực thằng con út không có đượ]sđườngsđời dễ dàng êm thấmsnhưs]á]s[nhs]hị của nó. Bà cho Tân số hòmsthưs]ủa Nghĩ[svàshối thúc anh viết ngay gửi sớmsđể em nó mừng. Bà kể làsđãslênsthămsNghĩ[sở trại luyện tân binh trên Bãi Nai-Hòa Bình, thấy nó vất vả, gian khổvsthươngslắm. Hồi đóvsđọc biết thếvsnhưngs\âysgiờ mở x_mslásthưsmẹ viếts]hosNghĩ[smới thấy thấu cái tìnhsthươngsxóts]ủa mẹ đối với nó.

�Người ta bảo là ở rừng thì dù nhọc mệt thế nàoscũngschớ có ngủ trưa, vì bị ngãsnước

đấy con ạ. Hại sức lắm, mà mẹ thì ở xa chẳngslosđượcschoscon…sMẹ lạisthườngshaysnghĩsđến cái tính liều của con. Consơi, cós báosđộngsdùs chưas tiếng tàu bay vẫn phảis tăngsxêsxuống ngay. Tránh voi chẳng xấu mặt nào. Thươngsmẹ thươngschasconsphải tự thươngsxótslấy mình con nhé…�s�Chỗ quà này mẹ góisrashaismàusđể con phân biệt. Gói bọc giấy xanh

là kẹo, bánh, thuốc lá thì con mời anh em bè bạn với cấp chỉ huy. Riêng thuốc lá mẹ mong

con hút ít. Nghesnóisnơiscácsconsđóngsbinhsngười dân tộc nấusrượu sắn nhiều lắm, mẹ lo. Uốngsrượu, hút thuốc hỏngsđời con ạ. Cònstrongsgóisđỏ là kim chỉ, đáslửa, pin, cặp ba lá, con phải cất kỹ. Các thức ấy không vặtsvãnhsđâu, ở Hà Nộisđãskhóskiếm, trong Khu Bốn với

bên Lào lại càng quí báu. Nặng thêm mộtschútsnhưngsconsgắng mang. Phòng khi ốmsđauscảm cúng, nhất là chẳng may mà sốtsrétsthìsđemsđổi lấy thịt thà rau quả mà bồisdưỡng

cho chóng lại. Mấy bà trong khối phố cósconsđisbộ độistrước con họ bày kinh nghiệm cho

mẹ nhưsthế…� Tân không hiểu gói quà ấys]ósđếnst[ysNghĩ[skhôngvs\ởi rõ ràng tất cả những phong

thưs[nhsđ[ngsthấysđâysmẹ [nhsđềusđãsgửislênsLươngsSơnskhismàsđơnsvị củ[sNghĩ[sđãsrờisđitsTất cả đều bị gửisngược về hoàn trảvsnhưngsmẹ vẫn nhẫn nại viết và nhẫn nại gửi cầu may tớis]áishòmsthưsđãsho[ngsphế đótsMấy bứ]sđầu mẹ anh viết ngắnsnhưslàsviết vộisđể gửi đisgấp. Không viết gì nhiều, nhữngsthưsấy chỉ hốisNghĩ[sm[us\iênsthưsvề cho cha mẹ hay số hòmsthưsmới với lại hiệnsđ[ngsở đâuvssức khỏe thế nàotsNhưngstheo dầnsnămsthángs]hiếnstr[nhvsthưs]ủa mẹ ngày một nhiềustr[ngshơnsvàsngàysmột buồns\ãshơntsGửisđis\[osnhiêu nhận lại bấy nhiêu, nhữngslásthưs]ủa mẹ càng về sau ]àngsnhưsnhậtskývsnhưs làsđể gửi tới chính mình. Chữ mẹ nắn nót, dễ đọc dẫu màu mự]sđãsph[ivs^òngsnốis^òngsđềusđều, miên man che giấu niềm vô vọng. Mẹ kể rằng đêmsqu[smẹ nhìn thấysNghĩ[snhưngs]hư[skịp gọisthìsđãstỉnh, tỉnh dậysthìsđãs]hẳng còn lại gì, chẳng níu giữ được gì nữa cả, trong phòng tốisđ_nvsngoàistrờis]òis\áosđộng hú vang.

Khác với mẹvs]h[s]hư[s\[osgiờ thấysNghĩ[s trongsgiấc ngủvsnhưngs lại hay thoáng thấy con trai út của mình ngoài phố. Mẹ Tân viết thế. Một lần, buổi tốivs]h[sđư[svề nhà một anh bộ đội trạc tuổisNghĩ[smàsôngsvừa gặp ở ga Hàng Cỏ. Nhác thấy anh ta giữ[sđámsđôngstrước cử[sg[vsđ[ngsngồistrênstàusđiện ông vộiskêusngười lái phanh gấp



http

://da

ta4u

.com

.vn/

rồi lậtsđật xuống toa, lậtsđật chen tới chỗ anh ta, vừa chen vừa hớt hải gọisNghĩ[tsÔngsluôn nhầms nhưs vậy. Nhìn xa thì anh bộ độis nàos ]ũngs giốngs Nghĩ[vs nhìns gần thì chẳng nét hao hao nào nữa. Lần ấy, mẹ dồn hết phiếu thực phẩm cả tháng soạn bữa ]ơmsthậtstươmsđãis[nhs\ộ đội. Cha giữ anh ngủ lại, sáng hôm sau tiễn anh ra bến Kim Mã, xếp hàng mua vé cho anh rồi dắt anh lên tận chỗ ngồi trên xe. Anh lính trẻ ấy bị đạn tiện mất một bàn tay và anh bị mù cả hai con mắt. Lại có lần cha thấysNghĩ[sở một bức ảnhsinstrêns\áosQuânsĐội chụp các chiếnssĩsthôngstinsđ[ng trong phiên trực tổngsđàisđiện thoại, mẹ ]ũngsmuốnstinsnhưsthếtsNgh_snóisđược ở trong binh chủng thôngstins thìs^ùss[os]ũngsđỡ hơns làsở bộ \inhtsNhưngssángshômss[usngắm lại tấm hình cha lại lắ]sđầu bảo rằng không phải. Và rồi cứ buồn thỉusđissuốt mấy tháng trời vìsđiềusđót

Từ ngàysNghĩ[slênsđườngsđisBêvs]h[smỗisnămsmỗi yếu, sức lực lặng lẽ hao mòn. Rồi vốn chỉ là một cái u nhỏ màsphátsthànhsungsđộ]ssưngslớnss[uslưngtsBệnh viện thiếu thuốc thiếusgiường, mẹ đư[s]h[svề chữa tại gia. Mà với cảnh ngộ đ[usốms]ơscực thế thì chẳng cầnssơs tánsvề vùngsquês làmsgìvsđànhs liều, hai vợ chồng già bên nhau bất chấp máy bay Mỹ. Bom nổ, nhà cửa rung chuyển, vôi trần rụng lả tảtsĐườngs điện thành phố bị phá hỏng liên miên nhiềusngàyvs\[nsđêmstốisđ_nvsnóngsnực, ngột thở. Mẹ thức quạt cho cha. Bị sự đ[usđớn hành hạ, cha rộc rạc tiều tụy, thuốc uống vào nôn ra hếttsNhưngsđến tuần cuối cùng thì chừngsnhưsđỡ đ[uvsgượngslênsănsđược chút ]ơmsvàs]ósthể ngồi dậy. Song suốt mấy ngày liền ông không ngủ. Ông nói muốnsđược thức trắng cho cho tới giờ nhắm mắttsĐêmsxuống, mẹ pha cho cha một ấm trà rồisđỡ ông ra ngồi ở bên bàn kề cửa sổtsTrongs\óngsđêms]ủa thành phố chiến tranh, cha chờ đóns]áis]hếts th_os]áis]á]hsnhưsvậỵ. Cha mất lúc rạng mai. Ông ngả ngườisvàos lưngsghế, nhè nhẹ nắm lấy tay mẹ và thì thầm gọis]onvsNghĩ[t

Tất cả nhữngsđiều ấys]hư[stừng bao giờ mẹ viếtstrongsthưsgửisr[snước ngoài cho Tân và anh chị củ[s[nhtsS[usnàys]ũngskhôngs\[osgiờ kể ra lời. Vậy mà bây giờ nhận lấy chiế]srươngsnàysthìs]âus]huyện dài triềnsmiênsđêmsnàysqu[sđêmskhá]vsnămsnàysqu[snămskhá]smẹ đãskể vớisngười con út, Tân lại phảisđónslấyts�Khổ thân các con sinh

ra gặp thời loạn lạc…�vslásthưsấy mẹ viết vào ngày cuối tháng Chạpsnăms72tsĐất trời bùng cháy, thành phố đổ vỡvsnhưngsmẹ không rời Hà NộitsHơis\omsphás to[ngs ]ửa kính, mẹ vẫnsđêmsđêmsyênslặng ngồi ở chỗ ngàystrước cha vẫnsthường ngồi, và vẫn nhưshồi cha còn sống, mẹ pha một ấmstràsđể lên khay trên bàn giữa hai cái tách hạt mítts�Đêmsquasbomsrơisquásgần, thế mà cô bé Loan tầngsdưới lại chạyslênsđâysngồi cùng

với mẹ bên cửa sổ. Loan cùng lớp với con, còn nhớ không, Nghĩa? Loan sắp tốt nghiệpsĐại

họcsQuânsysvàscũngssẽ vào trong ấy. Nósnóisvàosđấy với con. Mẹ nhớ ngàysconslênsđường, cả con cả Loansđều còn nhỏ dại lắm, vậysmàsnaysLoansnósđãslớn phổng lên, một chiếnssĩsxinhsđẹpsvàscansđảm biếtsnhườngsnào…sTrước kia, đối với mẹ, sinhsconstraisconsgáisđều

quí. Nhưngsbâysgiờ nhìn cảnhsbomsđạn mù trời, mẹ nghĩsgiáshồisđósconssinhsrasđược mang

phậnsconsgáisthìshơn. Thời loạnsthânsgáiscũngschẳngssướng gì, nhưngsdùssausnếu phận gái

thì chắcskhôngsđến nỗi bây giờ con biệt âm vô tín. Mẹ biết chắc con còn sống, nhưngsgiờ



http

://da

ta4u

.com

.vn/

đâysconsở phươngsnàosvậy con? Sao con lại có thể im lặngslâusnhưsthế hở con? Không một

bứcsthư, không một tin tức nhắn nhe nào cho mẹ, sao thế hở con, Nghĩasơix�t * * *

Nghĩ[sơitsTiếng gọi ấy là lời cuối củ[slásthưs]uối cùng mẹ của Tân viết gửisngười con tr[isúttsKhôngs]ònslásthưsnàosviết vào nhữngsngàysthángss[usđósnữa. Có lẽ vìss[usđóslàsnăms73vshò[s\ìnhtsAnhs]hị em Tân lầnslượtsđỗ đạt trở về.

Có nhữngsngười con sángsgiásnhưs[nhs]hị em Tân, mẹ là một bà mẹ hạnhsphú]shơnsbao bà mẹ khác. Nào ngờ mẹ không hề biết thế là hạnhsphú]tsGươngsmặt mẹ suốt bao nămstrờisđến tận khi nhắm mắt xuôi tay luôn lẳng lặng một vẻ chờ đợi âm thầm, rụt rè và vô vọngtsM[ys th[yvs ]ũngs giống nhưsnhững bứ]s thưsmãismãis ở yêns ^ướis đáysrươngs\ênsđầusgiường mẹ, nỗisđ[uslòngs]ủa mẹ không bao giờ thốt nên lờivsngười ta không biết tới. Nông nỗisthươngstâms\ấtsđộng của mộtsngườisgiàs]ós]áisđángsquís làskhông làm ai phảisđể ý, bởisđể ý tới thì không khỏisđ[usthắt trong lòng và không sao mà có thể \ìnhstâmsđể yên ổn sống một cách dễ chịu cho nổi.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Tòa dinh thự

Vì là chuyện thật cả nênsđâyskhôngsphải tôi viết truyện ngắnvsvàs �Tò[sînhsthự�vsđặtstênsnhưsvậysnhưngslàstôiskể về ^ượng Nguyễn chồng của dì Út tôivsmàs^ượng tôi thì cố nhiên là chẳngstưsînhsvới biệt thự gìtsQuês^ượng tôi Cà Mau, ông sống trong đóvs\iền biệt xa tắp, mộts]ănsnhàslásgiữa miệtsvườn, và ông chỉ có một thân một mình. Dì tôi mất lâu rồi.

Dì tôi thực tên là Diễmsvàs^ĩsnhiêns^ìsngười Bắc nói giọng Bắc, mà không biết rằng hồi nào, chắc là từ khis^ìs]ós^ượng, ở nhà mọisngười chuyển qua kêu dì Út, theo thứ bậc anh chị _mtsDìs^ượngstôisthànhshônsnăms61vstôisnhớ nhưsthế và cả còn nhớ là lễ ]ưới làm ở nhàsTrămsHo[s^ốc Bà TriệutsNhưngsnhớ là nhớ vậysthôitsNgười dì, và nói chung cái thuở xa vờistrước chiến tranh ấysđãsrất mờ trong ký ức tôi.

Tuổi trẻ của dì tôi chỉ để lại mấy bức ảnh trong cuốns[ns\omsgi[sđìnhtsDìstôisáos^àivsvành nón nghiêng nghiêng, mộts]ôsgáisHàsThànhslàslượtvsđiềusđiệu, dạosx_sđạp trên khú]sđường vắng bên Bờ Hồ. Và dì tôi ngày tốt nghiệp lẫnstrongsđámsđôngs\ạn học đứng dàn hàng chụp ảnhstrước cổngstrường Y. Ảnhs]ưới của dì thì chỉ còn duy nhất một bức. Cô dâu bận áo cánh, tóc tếtsđuôiss[mvs\ồng bó lay-ơnvsmủm mỉms]ười bẽn lẽn. Chú rể áosđạis]ánvshàmsđại úy, vóc dáng cứng cỏi, gầy và cao, tóc húi thật ngắn thật gọnvs quâns ûngs tươis tỉnhs nhưngsmàsnghiêms tr[ngvs khôngs ]ườits Dìs ^ượng tôi songssongs\ênsnh[ustrước tấm phông có dán hình những bông hoa và những ngôi sao cùng câu khẩu hiệu của hôn lễ thờisđóusVuisûyênsmớiskhôngsquên…sMột bức ảnh ]ưới giảnsđơnvslànhshiềnvshơistứ]s]ười, mà không hiểu sao, có lẽ do bụi thời gian, cứ khi nhìn thấy lại thấy se lòng.

Hồisđóvss[usngàys]ưới, dì tôi vẫn sống với ông bà ngoại tôi ở HàngsKh[yvs^ượng vẫn đơnsvị đóngstận chân Ba Vì. Mãi dì mớisxinsngượ]sđược biên chế lênsSơnsTâyslại vừa khis^ượng phải chuyển binh vào Khu Bốn. Là mẹ kể thế chứ tôi thì chẳng biết chẳng nhớ. Lúc bấy còn nhỏ không mấysđể tâm họ hàng, với lại mỗi nhà mỗi phố ít gặpsđược ^ìs^ượng. Nhấtslàs^ượng. Chỉ những dịp cúng tất niên hay giỗ chạp, toàn gia họp mặt mới thấys]ós^ượngvsmàs]ũngslần có lần không.

Bây giờ nhắc lại chuyệnsxư[vsmẹ tôi và các cậus]á]s\á]sđều nhữngsđiều tốtsđẹp nhất kể về ^ượng Nguyễn. Thế nhưngvs\ằng vào những gì bản thân biết về ^ượngvstôisđồ rằng hồisđósgiữa ông vớisgi[sđìnhs\ênsvợ tình cảm chắc chẳng phải là mật thiết lắm lắm. Rất quí hóa rất nể vì, song hẳn là mọisngườis]ũngsngàisngạis^ượng, không chừng cả sờ sợ nữ[vstôisnghĩsthế. Bởisvìs]hosđếnstrướ]skhis]ós^ượng về làm rểvsgi[sđìnhshọ mạc bên mẹ tôi dì tôi không ai nhà binh, tất thảysđềusthâms]ăns]ố hữu dân trí thức, thành phần và lậpstrường tiểustưssảntsDượng Nguyễn trái lại. Luôn luôn ông tề chỉnh quân phục, bốn sao một vạch ve áo, và mỗis\ướ]sđislàslộp cộp giàysđinhtsCươngsnghị, ít nói, màsđãsnóisthìstừng lời mộtsđều làm rắn thêm lên vẻ ]ươngsnghị tính lậpstrường.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Lần chót tôi gặps^ượng ở Hà Nội là vào dịp liên hoan mừng anh Vị con trai bác cả được sang Liên Xô. Hồi bấy giờ xuất ngoại du học vừa là vinh dự lớn lao vừa sự may mắn cực kỳ. Cả nhàssướng vui họp mặt tiễns[nhtsDượng Nguyễnstrênsđường công tác ]ũngs tr[nhs thủ ghés qu[ts Nhưngvs hôms đóvs đãs xongs xuôis mấy lời chúc mừng, ông ^ượng tôi trái với lệ thường ít nói lạisđãstiếp tục nói nữ[svàs^ườngsnhưslàsôngsđislạ]sđề. Tự ^ưngsôngs]huyển qua chuyện thời cuộc. Giữa cuộ]svuisnhưsvậysmàsôngsđư[sr[stinsdữ, dẫu là dự \áosnhưngsđầy quả quyết, rằng sắp tớisđâysĐế quốc Mỹ sẽ tổng lự]sđổ quânsvàosnước mình, chiến tranh ác liệt qui mô lớn sẽ bùng nổ trên toàn khắp hai miền đấtsnước. Ông lại còn nói thế này, Tổ Quốc lâm nguy mà bản thân vẫn ở tuyến sau tự thấy hổ thẹn vô cùng. Rõ là ông chẳng khéo gì cảtsĐànhsrằngsđisLiênsXôshọc ]ũngslàsđis]hiếnsđấu vệ quố]vsnhưngsôngspháts\iểu vậy thì toàn gia, nhất là anh Vị tôi và bác cả tôi vẫn tránh sao khỏi mếch lòng.

Bữ[s đós ^ượng Nguyễn chỉ ]hungs vuis được một lát. Tạm biệt, bắt tay suốts lượt người lớnvstrước khi trở ra chiếc xe quân sự đ[ngsđợis^ướisđườngvs^ượng có lời chào chung tất cả cánh trẻ trong họ tộ]us�Hẹn gặp mấy cháu trên tuyếnsđầu chống Mỹy�tsNghe sững cả người.

Dượng Nguyễnsđivsx[s\iệt từ đấytsNămsđấy nhữngsngườisđược chọnsđisBêsvẫnsđ[ngsr[sđistrongs\ísmật. Khác vớiskhis^ìsÚtstôisđivs]àngskhá]svớislượtstôisđitsDìstôislênsđường năms68vsth_osngạch dân chính. Em tôi, thằng Thới Bình mới sáu tuổisđầuvs^ìsđể nó lại cậy nhờ ông bà ngoại. Từ biệtsgi[sđìnhvs^ìskhó]vsvàskhôngsnóis làsr[sđisth_ostiếng gọi non sông mà bảo là vào Nam với chồngtsDìsđisrồivsh[isnămss[ustớistôitsB[nsđầu là tân binh mộtsđơnsvị đisBêsngắn lẽ r[s tôisvàosĐường 9, nhưngs tới Cự Nẫm lạisđượ]sđiều s[ngsđoànskhá]vsvượtsTrườngsSơnsđisBês^àivsvàosmiềnsĐôngtsDườngsnhưslàsôngstrờisđãscố ý sắpsđặt một sự kỳ ngộ.

Bữ[sđósđ[ngsxós rừng hậu cứ nằm bẹp chịu trận mộts ]ơns sốtvs tôisđược tiểusđoànstrưởngsBânsđộismư[srẽ vàosthămstận võngts�Cậuslàs]háusôngsTưsMinhsmàss[oskhôngsbáo cáo hảy�vs]hư[sgìvs[nhsnạts luôntsTôisđớ r[tsTrungsđoànstrưởngsTưsMinhs^ùs]hư[sthấy mặtsnhưngslínhsnàosmàs]hẳng biết danh, song thằng tôi cháu chắt gì ông? Mà anh Bân thì vội. Anh dúi tôi một cái bịch bọc lá chuốits�Thưs\ênstrongysThủ trưởng gửi, cậu viết trả lời rồi chuyển tớ, mai kia lên E bộ họp tớ trao tận tay ông ấys]hoy�vsanh nói có vậy, rồisđitsTrongs\ịch, kèm lạng thuốc lào là một tờ giấy sổ tay gấpstưts�DượngsB[sđâyvs]hàosmừngs]háu…�tsLử khử sốt rét nên một lúc tôi mới hiểus^ượng Ba đâystứ]slàs^ượng Nguyễnsđâyvs\ởi tên củ[s^ượng theo cách Nam Bộ là Ba Nguyễn, và cán bộ trung cao cấp khi vào Bê dùng bí danh, Ba NguyễnsthànhsTưsMinhtsCósnghĩ[srằng, thằngsmìnhsđâyslàs]háusyêusôngstrungsđoànstrưởng!

Lásthưs]ực ngắntsDòngsđầuvs^ượng chào mừngstôisđãs]ósmặt trên tuyếnsđầu chống Mỹ. Tiếp theo, ông chúc tôi nỗ lực phấnsđấuvsnoisgươngsđồngs]hísđồngsđội chiếnsđấu kiêns ]ườngs ^ũngs ]ảm xứngs đángs với truyền thống củ[s trungs đoànts Rồi ông chào quyết thắng, không hề một chữ hứa hẹn sự ^ượng cháu gặp gỡtsNhưngs^ùsgìsthìstôisvẫn rất mừng. Lập tức viết trả lời. Vắn tắt hỏisthămssức khỏ_s^ượng và kể sơstinstức



http

://da

ta4u

.com

.vn/

gi[sđìnhvs rồivsnhưs thể đôis^òngs táis \útvs tôis róns rénskêuskhổ vớis^ượngtsĐại khái tôi than rằng bị dậpsthươngvst[isvới mũis]ứ máu chảy ri rỉ, và sốt cách nhật mãi chẳng dứt, chóng mặt mắt mờ, vân vân này nọ. Viết xong, dán kín, tôi nhờ liên lạc chuyển gấpslêns[nhsBânslásthưsấy. Và lẳng lặng tôi chờtsNhưngvsmù[smư[squ[sđivsmù[skhôstới, rồi lạisđằngsđẵngsmù[smư[tsẤy là thời sau MậusThântsTrungsđoànsphải tảnsthư[sr[stừngsphânsđội nhỏ chiếnsđấustrênsđịa bàn trải rộng, giãn cách giữ[s]á]sđơnsvị rất xa. Anh Bân thì sau lầnsđósgặp ở hậu cứ không bao giờ tôi còn gặp lạivs[nhshyssinhsđầu mù[s khôsnăms71ts Lás thưs tôis nhờ liên lạc chuyển lên anh liệus [nhs đãs kịp trao cho ^ượng Nguyễns]hư[vstôiskhôngs\iếttsMàstôis]ũngsđãs^ứtsđiểmsquênsđislásthưsấy.

Mãi cận ngày mở màn chiến dịch 72 tôi mới lạisđượ]sthưs]ủ[s^ượng. Không phải thưst[ysmàsthưsth_osđườngsquâns\ưusgửi tớishòmsthưsđạisđội. Bấy giờ đồngs]hísTưsMinhsđãslàsSưsđoànsphótsThưs]ủa ông vẫn vậy, kiệm chữ tốisđ[vskíns\ưngstìnhsriêngtsCũngsmột mảnh giấy gấpstưskèmstrongsgóis\ưuskiệntsTrongsđósngoàislạng thuốc lào còn có hai cuốn sách: SốngsNhưsAnhsvàsĐất RừngsPhươngsN[mtsTôisviết trả lời. Vìsthưs^ượngskhôskh[nvsnhưstrênshuấn thị línhvsnênsthưstôis]ũngsthếvsnhưslínhs\áos]áostrênvssong thực tình là tôi hồ hởi phấn khởi. Vì rằngs^ượng còn nhớ đến tôi, chí ít vẫn biết tôisđ[ngslàslínhsở đạisđộisnàostrongsSưsđoànt

Kết thúc chiến dịch, tôi lại nhận tiếpsđược bứ]sthưsnữa từ Sưs\ộ. Không hẳnslàsthưvschỉ là một lời dặn ghi trên vỏ cây thuốc lá Quân tiếp vụ: cháu xẻ đều chia anh em cùng hút mừng thắng lợi. Kể nhưslàstừ đósgiữ[stôisvàs^ượng Nguyễnsđãsthực sự có mối liên hệtsNhưngs]hỉ thế thôi, những bứ]s thưsngắn ngủisđôis^òngtsTrongssuốt chừng bấysnămstrời lử[sđạn sống nay chết mai, cùng mộtsSưsđoànvsmàsh[is^ượng cháu chỉ thế. Làstưslệnh phó, rồi sau nữ[slàstưslệnh, không mộtsđơnsvị nàostrongsSưsmàs^ượng tôi

]hư[strực tiếp xuống, kiểmstr[sđônsđố]svàsthăm hỏi lính tráng. Ngoại trừ đạisđội tôi. Hoặ]snóis]hosđúngsthìs]ũngsđãsvàislần ông xuốngsthăms]húngstôisnhưngsmàslần nào ]ũngsnhằm khi thằngs]háusôngsđ[ngsnhiệm vụ đột xuất không có mặt ở đơnsvị. Buồn, song tôi không oán. Tôi nhất trí vớistháisđộ xa cách ấy củ[s^ượng. Là chỉ huysSưsđoànsmàs^ượng lạistìnhsriêngsđể lộ ra, thiên vịvsnângsđỡ, bao bọ]stôivsđứa cháu của ông, thì ông còn chỉ huys[ivsvàshơnsnữ[vs]ònslàsngười cán bộ cách mạngvs]ònslàsngười cộng sản cái nỗi gì? Thời nay ngẫm lại tự thấy kỳ khôivsnhưng thờisđóvsấyslàsđạo lý chiếnstrường đươngsnhiênstrongsnhận thức của mọisngườivsđâusriêngsgìstôit

* * *

Phải tớiskhistháis\ìnhsđãsđượ]shơns\[sthángvs^ượng Nguyễn mớisđể tôisđược gặp. Thờisgi[nsđóstôisđ[ngsở trạis[ns^ưỡng củ[sQuânsđoànsđợi ngày xuấtsngũsr[sBắc.

Dượngs]hosx_sđếnsrước. Một chiếc Zeep với tài xế là hẳn một ông thiếu úy. Tôi xin phéps\á]ssĩsrồi rủ Tân và Nghị hai tay cùng buồngslênsx_sđisthămsthủ trưởngsTưsMinhvs^ượngst[otsDượngstôiskhisđấysđươngs]hứ]sTưslệnh Ủy ban Quân quản một thành phố lớn, cách trạis[ns^ưỡng chừng ba chục cây số.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Gió lộng, nắng vàng, trời trong, quốc lộ rộng thênh. Tay thiếu úy cầm lái rất cẩn thậnsvàsnóisnăngsrất lễ độ, hết lời ca ngợisôngs^ượng của tôi. Trong trận mạ]sth[oslược thế nào thì thủ trưởng thế nấysđảmslược trong sự [ns^ântsDưới sự chỉ đạo sáng suốt nghiêm minh, quân lệnhsnhưssơns]ủa thủ trưởng, thành phố mới qua mộtsquísđãsmọi mặtskhuônsphéptsNhưngsquyền uy lớnsmàs]hís]ôngsvôstưvsthủ trưởng mãi mới chịusđể cấps^ưới bố trí chỗ ở thích hợp với chức vụ và thuận lợi cho hợpslýshó[sgi[sđìnhtsVợ thủ trưởngs\[osnămsgi[nskhổ rừng sâu hậu cứ mà tận hôm qua thủ trưởng mới cho x_sđónsvề. Hôm nay vợ thủ trưởngslàms]ơmsmừngsđoànstụ, anh ta bảo vậyts�Vàsmừng nhà mới�vs[nhst[snóisthêmt

Xe qua cầu, vào thành phốvsnhưngslướt khỏi vùngstrungstâmsđôngsđú]vs]hạy xa ra mạn ngoài tới một ngả đường râm mát, êm ru, vắng lặng. Dọc hai bên phố đềusđều những ngôi nhà không lớnsnhưngs rấts đẹp, cách quãng nhau qua nhữngskhusvườn rộng và rợp bóng cây. Xe dừng lạistrước cổng của một trong những ngôi nhà ấy. Một tòa biệt thự đặc sệt kiểu dáng thời Tây thuộ]ts�Áis]hày�s- Nghị, ngồi ghế sau nhọn môi huýtsgióts�Cứ ysnhưslàsđường Hoàng Diệuy�t Línhsgá]sđẩy rộng cánh cổng sắt. Chiế]sx_slăns\ánhsràosrạo qua một mặt sân rộng

trải dày lớp sỏi màu trắng ngà, vòng qua bồnsho[vsđỗ lạistrước những bậc tam cấpsđásho[s]ươngs^ẫn lên thềm cao của tiền sảnh tòa nhà. Ba thằng tôi ra khỏi xe, dì tôi từ thềms][os\ước xuống. Biết là dì mà tôi vẫn sữngsđismộtsthoángtsDìstôis]hư[sgiàvsthế nhưngsđãslàsngười già rồi, một bà má chiến khu, gầy tong teo, xanh mét, tóc hoa râm thư[srụngvskhănsrằn, bộ đồ bà ba, dép lốp. Bàn tay dì khô khỏng, sần chai. Dì nắm tay tôivsđư[stôisvàs]á]s\ạn tôi lên nhà. Bàn trà ở ngoàishiênvs^ưới dàn ti gôn, trông ra xa xa qua vạt rừng dừa thấy mặt sông lấp lánh nắng.

Từ dạosđósMậusThâns^ìsđisBêvstớis75snàyvsđãstámsnămsrồi nhỉvsh[ys làsđãsh[is]hục nămvs\[s]hụ]snămvs]ả đờisngườixsDìs]háusrưngsrưngshànshuyêntsTôisthươngs^ìstôisquásđitsDìstôistìnhsnguyện vào Nam với chồng, song chiếnstrường muôn ngả đâus]ó chiều [istìnhsriêngtsDượng tôi Mặt trận B2 mà dì tôi dọ]sTrườngsSơnslại phải rẽ ngang vào Bình Thuận. Trờisơivsnúisrừng Khu Sáu! Nông nỗi thế nào mà dì nom ốm thế già thế, tôi lại còn phải ngạc nhiên tự hỏi nữ[sưxsNếus]ósđángsngạc nhiên thì chỉ cái sự rằng tây Bình Thuận vớisĐôngsN[ms\ộ xa xôi mấy nỗi tạiss[os^ượng Nguyễn binh quyền nhưsthế lạiskhôngskéosđược vợ về công tác ở gần mình?

Bởi vì rằngsôngs^ượng của tôi cả trongsthưstừ gửi vợ ]ũngsnhất mự]skiênsđịnhsđặt tổ ấmsgi[sđìnhsvàshạnhsphú]sriêngstưsvàostrong miềnstươngsl[ivs\[osgiờ kháng chiến thành công, bao giờ hòa bình thống nhất. Mà với dì Út tôi, một cán bộ dân y quanh nămssuốtsthángs]hìmssâustútshútstrongsgi[nsl[os]ơs]ực không lời tả xiết của vùng hậu cứ Khu 6 thì cái bao giờ ^ượng Nguyễn hẹnsước ấy nó mờ mịt mút mùa chẳng biết đến bao giờ.

�Thìs]hínhs làs\âysgiờ đấy ạ�vsNghị xen ngang vào dòng tâm tình của dì cháu tôi. �Hômsqu[sgó]srừng khe suối phát rẫysđisgùivshômsn[ysđìnhshuỳnh dinh thự địa ốc thế này, thậts\õy�vshắnsnóisvàs]ườits�Vậy nên mới có câu rằng khổ tậns][msl[i�t



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Đến bây giờ lâu quá rồi không còn nhớ rõ ràng chi tiếtsnhưngsđại khái tòa dinh thự đós]ủ[s^ìs^ượng tôi ngày ấy nó thế nào tôi vẫnshìnhsûngsđược. Sang trọng, tất nhiên, khỏi bàn, thế nhưngsthật ra, so vớisnơisăns]hốn ở của các đại gia thời nay thì, nói theo ngôn từ hiệnsđạivsnós]hư[slàs]áisđinhsgìtsNg[ysqu[ns]hức hạngsxoàngsxoàngsnhưsôngsbạn Nghị cùng trạis[ns^ưỡng vớistôisngàysđấy mà bây giờ ]ơsngơis]ũngs\ằng mấy. Lấy Nghị ra so là vì vừa mới bữ[strướ]sđis^ự tiệc tân gia ngôi nhà của hắn bên hồ Trúc Bạ]hstôisđãsđược hai vợ chồng mời dạosthăms]hiêmsngưỡng suốtslượt các tầng lầu. Khi đấy, nghe vợ Nghị kỹ lưỡng giới thiệu từngs]ănsphòngsmột, tôi, và hẳn là cả Nghị nữa, không khỏi nhớ tới cái buổistrư[sđóshồisxư[snămsnảosnămsn[osở nhàs^ìsÚttsTrư[sđós^ìs]ũngsđãsđư[s]húngstôis^ạosthămsngôisnhàvsvàs]ũngsnhưsthế, dì lầnslượt mở từng cánh cử[sđể ba ông bộ đội mới ở rừng ra ngắm nghía nội thất. Nhớ tới, ngẫm lại hôm ấy mà thấysthươngs^ìvsthấy ngậm ngùi, thấysđắng, thấys]hát…

Hôm ấy, quá ngọvsđãsđóismềm, mớisngh_sđiện thoại reo. Tay cần vụ lên báo cáo là thủ trưởng sắp về tớitsB[sđứ[stôisth_os^ìsđisvộisr[sđóntsĐoànsx_s]ủ[s^ượngsđ[ngs]hầm chậm chạysđếnstrước cổng. Hai zeep lùn gắnsđại liên hộ tốngsđằngstrướ]sđằng sau một chiếc u - oáttsVượt lênstrước mọisngườivstôis\ước nhanh tới, hồi hộpsxú]sđộngtsDượng Nguyễn chắ]s]ũngsđãsthấy tôi. Chiếc u-oát dừng bánh và cửa sau mở ra.

Đúngslú]sấy thì xảy sự.

Từ một chiế]sxí]hs lôsđ[ngsđậusnépsnơis lề đường xế trước cổng biệt thự đột ngột mộtsngườis nàosđós \ướ]s l[os r[vs đis nhàos tới, thẳng xấns đến chỗ chiếc xe củ[s ^ượng Nguyễn. Hết hồntsNhưngvstôisđịnh thầnsng[ytsĐấy chỉ là một bà, bà già, áo dài thâm, nón Huế, và không hề hung khí gì trên tay mà chỉ là mỗi một bên tay bà dắt lôi theo mộtsđứa bé. Chẳngs]ósgìsđáng sợ, thế nhưngskhá]stôivs]ánhsvệ binh trên hai chiếc zeep với anh lính gác cổng và ông cần vụ vẫnsđãsphản ứng rất mau lẹvshànhsđộng rất mạnh mẽ, chặnsđứng ba bà cháu kia lại, bảo vệ thủ trưởng. Chỉ khôngsgiươngssúngslênsthôiscòn thì họ làms nhưs thể đ[ngs xung trậnts H[is đứa bé khóc váng. Mộts đứa ngã bệt xuống. Bà già la lên kêu trời.

Dượng Nguyễn xô mạnh cử[sx_vs\ước xuống. Vẻ mặt giận dữ biến sắc, nhìn chạm vào tôi mà không thấy tôi, ánh mắtsnhưsnảy lửa củ[sôngsđẩystôislùisr[tsBước tới một \ước, ông lên tiếng, chỉ nhưslàshỏi thôi chứ không nạtvsnhưngsmàstột cùng thịnh nộ: �Mấysđồng chí! Làm cái chuyện gì vậyx�tsĐáms]ận vệ của ông vồi vội nem nép tan dạt ra.

Dượng Nguyễnsđisđếnsđỡ đứa bé ngã ngồis^ướisđất lên. Ông chào bà già, ông nói lời tạ lỗisth[ys]hosđámsthuộc cấp và ông hỏi han sự tình. Bà già nói giọng Quảng, lại nói rất nhanh, chao chát, nên không ai hiểutsDượng Nguyễn phải an ủi trấnstĩnhsmột hồi bà mới kể lể được ngọnsngànhshơntsBàsnóis]onstr[is\àstả hữu cho ông Thiệu nên phải theo ông Thiệu bỏ của nả mà chạyvsnhưngsngôisnhàsđâys�]ủa cả tui chớ phảisđâus]ủa riêng hắn mà mấysôngsđoạt�vs\àsnóitsLoạn lạc cấp kỳ, phải tấp về Sài Gòn di tản chiến thuật, ba tháng yên yên rồi thì về lại nhà, nào dè nhà mình mà lính lệ ngáng cửa biểu đâysnhàsqu[nts (Línhs lệ, tôi nhớ đí]hsxá]snhưs thếvs \àsgiàsđósgọisđáms thuộc cấp của



http

://da

ta4u

.com

.vn/

^ượngstôisnhưsvậy). Bà nói cả tuần bữ[smôs]ũngs]hực cửa xin gặpsngàisđặng tấu trình sự thể, ngặt mấy thầy quyền (bà trỏ đámslính)snhất nhất rằng ngài mắc công chuyện không có trong dinh, rồi xua, rồi lạis]ònsnóisđistìmsthằng Mỹ thằng ThiệusmàsđòitsĐất đ[isđiền thổ thừa kế từ đờisôngsđời cha cộng với bao nhiêu mồ hôisnước mắtsđời mình, \àsnóivsnênstuis]háysg[nsđứt ruột. Bữa nay dắtsh[isđứa cháu tớisđâysquyết lòng rình phụ]sđợi ngài riếts]ùngvsđặng hỏi chosđược một lời rằngusnướ]sđâusđãsmất mà sao nhà tui tan?

Bà già gan thấu trời và lý sự mới liều mạngslàmss[ovsngười ta có thể nghĩsvậy, song không phải vậy. Bởi dứt câu chất vấnsđóvs\àsò[skhó]tsVàvsthật là không thể nào tin nổi vào mắt mình, tôi thấy bà chắp tay lạy. Ai nấy sững sờvs^ượng Nguyễn chắ]s]ũngsthế, song ông vẫn kịpsđỡ lấy bà già vừ[strước lúc bà sụp hẳn xuống quì. Lại phải một hồi ^ượng Nguyễn dân vận, bà già mới hồi tâm. Bà chầm chậmsth_os^ượngsđisqu[s]ổng, qua sân, vào nhà. Dì Út dắtsh[isđứa bé vào theo. Tôi chẳng thấysđóisnữa, Tân và Nghị ]ũngsvậytsB[sđứa lại ngồistràslásngoàishiêns^ưới dàn ti gôn, chờ đợi.

Chừng nửa giờ s[uvs ^ượng tôi dì tôi từ trongs nhàs r[vs ]õngs th_os quâns tưs tr[ngtsDượng tôi ba lô cóc, dì tôi bồng vải dù. Lẳng lặng, chúng tôisđisth_osh[isngười xuống sân, vào chiếc u-oátsđ[ngsđợis^ưới thềm. Tay thiếu úy kính cẩn mở cử[sx_srước chúng tôi lên.

�Tôisnhắc lại, nộishômsn[yvsngàysm[is làs]ùngvs]á]sđồng chí phải bàn giao lại nhà cho gia chủ, - ^ượng Nguyễn bảo - phải bảos đảms đầys đủ, nguyên vẹn, tuyệts đối nghiêmstú]vskhôngs]ósđượ]ssơsxuất gì thêm nữ[sđể làm ảnhshưởng thêm nữa tới uy tín của chính quyềnvsrõs]hư[�t

Ra lệnhvs nhưngsmàs ôngs khôngs ^ằn giọng, chỉ là một giọng nói không vui, một giọng buồn bực. Ngài cần vụ của ông lập tứ]sưỡn ngực, dập gót, dõng dạ]us�Báos]áovsrõy�t

Chiếc u-oát chạy dọc qua thành phốvsđư[s]húngstôistớis]ưsxássĩsqu[nsnằm bên trong tiểu khu quân sự ]ũs]ủa tỉnhtsDượng Nguyễn khi về nhậm chức Quân quảnsđãsở trong ]ưsxásđótsÔngsvừa chuyển sang tiêu chuẩn biệt thự được có một tuần. Dì tôi thì chỉ mớishômstrước hôm sau. Bây giờ ^ượng lạisđư[s^ìstrở về chỗ ở \[nsđầu của ông. Một khoang ba phòng, thông nhau(thời nay gọislàs]ănshộ khépskín)ts�Tươmsr[sphếty�vsTânsbình luậnts�Ănshết nhiều ở hết mấy�t

Mặ]s^ùsđãs^ự tính sẽ ở lạisqu[sđêms^ạos]hơisphố xá mà rồi sau bữ[s]ơms]hiều do dì ^ượngs]hiêusđãisở nhàsănstập thể củ[s]ơsqu[nsquânsquản, ba thằng chúng tôi xin phép trở về trại. Tôi hứa là sẽ ]ònsđếnsthăms^ìs^ượng ít nhất một lần nữ[strước khi ra Bắc.

Khôngsnhưslú]sđivslú]svề tôi chẳng buồn nhìn cảnh vậts\ênsđường, chẳng thiết trò chuyện. Tân và Nghị thì cả hai thằng suốt dọ]sđường ngủ gậts trêns x_tsNhưngsđến khuy[vsđãslênsgiường, tự ^ưngsNghị khới chuyện khiến ba thằng thiếu chút nữa thì to tiếngts�Nàyvs th_osh[isthằng chúng mày thì bà già ấy liệu có nhận lạisđược ngôi nhà khôngx�vshắn hỏi thế.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

�Nếusđúngslàs]ủa bà ấy�t �Tất nhiên là của bà ấyvsđiênsh[yss[osmàsnhận xằng với cách mạngvsnhưngs^ùsgìsthìs

con bà ấys]ũngsđồngsđảng cỡ bự của Thiệu Kỳ, cho nên tao chẳngstinslàsngười ta sẽ trả nhà cho bà ấy�t

Tôi ngồi nhỏm dậysnóisquátss[ngsgiường Nghịus�Màysnóisvậy là ý gì, mày không rõ ràng tận mắt thấys^ượngst[os^ìst[osđãstrả lạisngôisnhàsđósrồisàx�s�Nghị nó có bảo thủ trưởng Minh không trả đâusmàsmàys]áuv- Tân lên tiếng - nó chỉ cho rằng tuy ông ấy từ chối tiêu chuẩnvsnhưngsnhàsđãs\ị tịch thu sung công rồi, khó lòng bà già ấysđược nhận lại, mà phần chắc là sẽ một vị nàosđósnhàst[sthừ[s]ơs]hớp lấy…smàs]ả t[os]ũngsnghĩsvậysđấy�t �Chúngsmàys]hỉ nghĩs\ố láo! - Tôi nổi xung - Khôngsngh_s^ượng tao ra lệnh à, bàn

giao nhà cho bà cụ, quân lệnhsnhưssơnvsđứ[snàos^ámsnhusnhơ�s�Hò[s\ìnhsrồi, chuyển thời rồivsnhưssơns]áisgìsnữa, thuộc hạ nó dạ vângstrước mặt ông ấy thế thôi, anh ngố ạ! Th_ost[osthìs^ượng mày cứng cỏisnhưsvậy chỉ khổ dì mày và không khéo mà mang tiếng hữu khuynh, chứ dân tình chả chắ]sđược nhờ - Nghị bảo - Mà thôi, nói nữa thì mày lại cáu.

Tốt nhất hôm nào trở lạisđóvsmàysghésqu[s]áis\iệt thự ấy tự mình mục sở thị xem mệnh lệnh củ[s^ượngsmàysđược chấp hành kiểusgìtsT[os]ược mộtsănsmười là t[osđoánsđúngvsmàys^áms]ượ]skhôngx�s�Cượ]sgìy�vstôishéttsNghị khôngsđápvs]hỉ ]ười.

* * *

Nhưngstôisđãslênsđường ra Bắc mà không trở lạisthăms^ìs^ượngtsCưsxử nhưsthế thật chẳng ra sao, không khác nào là tôi giận dỗistrá]hsmó]sgìsđós^ìs^ượngtsMàstôis]ũngstự lấy làm lạtsĐànhsrằng nóng lòng xuấtsngũshồishươngvsnhưngss[osphải vồi vộisnhưslàsđánhs\àis]huồn thế nhỉxsH[yslàsđúngsvậyvsmìnhsđãslẳng lặng né ra khỏi lờis]ás]ược với thằng Tân thằng Nghị?

Songs]ũngs]hỉ làslănstănsmột chút thế thôi, bởis]ònsđâusthìsgiờ với tâm trạng nữa màsnghĩsngợi. Tàu ra tới Hà Nộivs]hư[skịps\ước xuốngssânsg[slàstôivs]ũngsnhưstất tật mọisngườivsđãsng[yslập tứ]s]hìmslútsđời mình vào trong thời hậu chiến bao cấp. Và rồi triền miên từ đóvstrầy trật vật vã trong cuộc sinh nhai thân ai nấy lo tình cảm xếp xó của suốt cái thời buổi khốn khó ấy, tôi hầusnhưs]hẳngsthưstừ vớis^ìs^ượngtsĐấtsnước thống nhấts nhưngs \ị miếngs ]ơmsm[nhs áos ghìs níus nêns ]ả mười mấys năms trờis đãschẳng thể làm nổi lấy một chuyến Nam tiếnsvàosthămstrongsđótsGi[sđìnhs^ìs^ượng thế nào tôi chỉ biếtssơsqu[slángsmángsgọislà…

Dượng Nguyễn tôi sau thời Quân quản lại trở về với trận mạc. Dự hết chiến dịch này tới chiến dịch khác của cuộ]s\inhsđ[oskéos^àishơnsmột thập kỷ ở miền Tây Nam, ^ượng chỉ năms]hừngsmười họa mới một dịp về qua tổ ấmsgi[sđìnhtsVẫnslàs]áis]ănshộ khép kín hồi nào ấystrongs]ưsxássĩsqu[ntsThớisBìnhvsđứ[s]onstr[is^ìs^ượng gửi lại Hà Nội hồisđisBêvss[usgiải phóng vào ở với mẹtsNhưngs]hỉ đượ]svàisnămtsHọc xong phổ



http

://da

ta4u

.com

.vn/

thôngvsBìnhsthisvàostrườngssĩsqu[ntsVậy là dì tôi lại quanhsnămssuốtsthángsvòsvõsđợi chồng ngóng con. Sức khỏe thì ngày một xuốngtsLàs\á]ssĩvs]ôngstá]sở bệnh viện tỉnh, nhưngs^ìstôisđ[usyếu từng ngày.

Việc thằngsBìnhsđishọ]strườngssĩsqu[nvshọ hàng nhà tôi ai nấysđều hoan nghênh. Con theo nghiệp bố, mà ông bố thì làm lớnvsđược sự che chở vàsnângsđỡ của bố, ông con tất nhiên là sẽ tươngsl[isrộng mở, sẽ tiến bộ vùn vụttsNhưngsmàstôivsnghiệm từ bản thân mình, tôi biết thừa là sẽ chẳng có chuyệnsđósđâutsVàsthực tình tôi không hiểu nổi tại sao dì tôi không cố mà cản chí thằng Bình. Dì có mỗi một mình nó thôi mà, và chắc chắnslàs^ìs]ũngsnhưstôivskhôngshãoshuyền hy vọng gì cái chuyệns^ượng Nguyễn sẽ điềusđộng con trai về trực tiếps^ưới quyền. Tôi thấysthươngsvàslos]hos^ìvstôi thấy sờ sợ.

Quả nhiêntsDượng Nguyễnstôivsđại tá, cầm quân tiễu trừ bọnsKhơsm_sĐỏ ở tậnsđẩu đâustítstắpsđất trời phía Tây, còn Thới Bình em tôi, tốt nghiệpstrườngssĩsqu[nvsquânshàm chuẩn úy, về thămsmẹ, ở được với mẹ một tuần, rồi xuống tàu ra chốt ngoài Biển Đôngt Năms88vsBìnhshyssinhsở Gạc Ma. Dì tôi mấts]ùngstrongsnămsấy.

Hìnhsnhưshồisđấy do bận một cái chuyệnsgìsđósrất thiết thân cấps\á]hsnênstôisđãskhôngsvàosđư[st[ngs^ìtsGiỗ đầus]ũngskhôngsvàotsPhảiskháslâuss[usngàysđoạn tang dì, tôi mới có dịp cấts]ôngsvượtsđường xa vào Nam viếng mộtsNhưngs]huyếnsđi không dẫn tôi trở lại cái thành phố tỉnh lỵ nămsxư[s tôisđãs ]ùngsTânsvàsNghị tớis thăms^ìs^ượngvsmàsđư[stôisvề xa tắps^ưới Cà Mau. Từ thị xã, xuồng máy chở tôi qua bao nhiêu là kênh rạch nhằng nhịt, nửa ngày mớisápsđược tớis\ênshôngsnhàs^ượng Nguyễn.

Phần mộ dì tôi sau cảistángsđượ]sđư[svề quê chồng. Dì yên nghỉ trongskhusvườn sau nhàvsnơis]hônsnh[us]ắt rốn củ[s^ượngtsDượngstôisthìsđãsrờisquânsngũtsĐư[svợ về quê rồisôngs]ũngsvề vườn luôn, ẩn dật tại quê nhà, một mình ngôi nhà nhỏ cất bên bờ rạch. Sau nhà một lốisđisrải xỉ ng[ngsqu[svườns]âysănstráis^ẫn tới mộ dì tôi.

Ôngsđại tá về hưus sống cuộ]sđời cự]sđộ đơnssơs ]ủa mộtsngười lính già. Cửa nhà trống trải, hầusnhưskhôngsđồ đạ]sgìtsĐồ điện chỉ cái quạt trần và mấys]áis\óngsđèntsKhông tủ lạnh, không ti vi. Thời nay mà ông vẫn nghe tin bằng chiếc National bán dẫn chạy pin trung của thuở ngày xử[sngàysxư[s]hiếnstrườngtsGiườngs]ósđóvsnhưngsông mắc võng ngủ, và dùng bọ]svõngsngănsmuỗi mòng chứ không nằm mùng. Ngủ giườngsôngsđ[uslưngskhôngs]hợp mắtsđượ]tsChănsđệm màn gối khiến ông mất ngủ. Bàn thờ ở gian giữ[s]ũngsrấtsđơnssơvs\ằng tre. Trên bàn thờ có hình vẽ truyền thần thân phụ thân mẫusvàs ngườis [nhs tr[ivs người chị gái của ông hy sinh trong kháng Pháp kháng Mỹ. Chân dung của Thới Bình thì ảnh màu, quân phụ]ssĩsqu[nshải quân. Và một bứ]shìnhsđ_nstrắng của dì Út tôi. Tuy nhiên, ảnhsđể bàn thờ mà lại không phải ảnh chân dung chụp riêng dì. Trong tấm hình ấys^ìstôis]ùngs^ượngstôissóngsđôisđứng chụp ảnhsphí[strước một ngôi nhà ba tầng. Và, tôi nhận ra ngay nó, cái tòa biệt thự ấy…



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Chắc hẳnvsngàysđóvskhis^ìsvừa từ hậu cứ Bình Thuận ra thành phố gặps^ượng, một bức ảnhsđãsđược chụpsđể kỷ niệm phút giây vợ chồngsđoànstụ. Rồi thì kể từ đós^ìstôiskhông có thêm một dịp nào vui nữ[sđể mà chụp ảnh. Rốt cuộ]vsđấy là bức hình duy nhất củ[s^ìsmàs^ượng Nguyễns]óvsđể đư[slêns\ànsthờ.

H[isngàys^ượng cháu bên nhau, phần nhiều là tôi nói, tôi kểtsDượng Nguyễn bình thản, lặng lẽ. Cố nhiên giờ đâys^ượng là mộtsôngsgiàvsđãsrấtsgiàvsnhưngstôisthấy ông chẳng mấy khác so vớisviênsđại úy bộ đội miền Nam tập kết hồi nào, càng không khác ôngstưslệnh Quân quảnsngàysđầu giải phóng. Thành ra chuyện trò thật khó, tôi phải rất gắng tìm ý tìm lờisđể nóivsđể bầuskhôngskhísh[isngàys^ượng cháu bên nhau không bị hoàn toàn lặngsnhưstờ. Quá khứ chiếnstrường thì đãslùisquásx[vsvả lại moi ra nhắc hoài rồis]ũngs]ạn. Chuyện thờisn[ysthìs^ượng cháu lạc xa hẳn nhau, mỗisngười mỗi phá]h…

Hôm rồi tôi tới dự tân gia nhà Nghị, sau tiệc, Nghị giữ tôi lại, hai thằng nhâm nhi với nhau thêm chầu nữ[tsBànsrượu kê ngoài ban công tầng ba, trông xuống hồ Trúc Bạch. Chuyện này chuyện kia một hồi, rồi Nghị chuyển qua hỏis thămsvề dì tôi và ^ượng tôi, thủ trưởngsTưsMinhtsTôiskểtsSơsqu[sthôitsEmshọ tôishyssinhsngoàisTrường S[vs^ìstôisqu[sđờivs^ượng tôi về hưussống một mình ở CàsM[usvtv…

Nghị bảous�Ôngskhôngstrở lạisđấyvsnhưngstôisthìsđãsnhiều lần trở lại, do công việc thôi chứ không phải vì nhớ vụ ]ás]ược muốn thắng thua vớisôngsđâusnhévsvàstôis]ũngsđãsvàis^ịp vào lại ngôi biệt thự ấy, nom nó khác nhiềuvsđãstânstr[ngsnhiều, màu mè, lố lăng, kệch cỡm, kinh khủng lắmvsnhưngsvẫns]hínhslàsnót�s�Cơsmàs^ùsđãs\iến thái, xấu xí, dị mọvsnhưngs]áis\iệt thự ấy bây giờ mà ông muốn mua, nếu dùng tiền ta thì ông phảisđánhshẳn mộtsGMCsđể chở mớisđặng, nếu tiềnsđịch thì phải mộtsv[slysxá]hstrĩust[y�t �Nhưngvsvụ ]ás]ượ]sthìss[ox�vstôishỏits�Ôngsđúngsh[ystôisđúngx� Nghị không trả lời. Im lặng hồi lâu, hắnsnóius�Ôngsth[nsphiền thủ trưởngsTưsMinhs

làsngười thủ cựustháisquávsnhưngs]húngsmìnhsmàskhôngstháisquásàxsChúngsmìnhstháisquá kiểusngược lại vớis^ượng của ông. Lắm khi tự ngẫm về bản thân mình, tôi có cảm giác thằng tôi bây giờ với thằng tôi hồistrước 75 có thể đấu tố nh[uvsđấu tranh giai cấp vớisnh[uvsnãssúngsvàosđầusnh[usđược. Ông mà không thế s[ox� Tôiskhôngsnóisgìvstôis]ườivsnhưngstôisớn lạnh với những lời của Nghị. Hắn khoát tay

ra ý thâu tóm tổngsquáts]ơsngơisnhàs]ửa mới xây dựng xong của vợ chồng hắn, rồi nói:

�Nhìnslối sống của tôi, của ông, của nói chung thiên hạ bây giờ, khó tin nổi rằngsđất nước này từng có một thời mà nhữngsngườisnhưsthủ trưởngsTư Minh là cả ngàn vạn ]onsngười�…



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Đêm cuối cùng ngày đầu tiên

Vàos r[s Sàis Gòns đãs \[os lầnts Người thân, bạns \èvs đồng nghiệp non nửa sống

trongsđâytsNhưngvs thús thự]s làs ]hư[skhisnàos tôis ]ós thể hòa mình, có thể nhập thân được vào với không gian, với nhịp sốngsđương thời hàng ngày của Thành phố vĩsđại này. Không phải chỉ vìsđãskhôngssinhsr[s lớn lên ở đâyvsmàs]ònsvìs]hư[s\[osgiờ tầm nhìn củ[s tôisvượts r[sđược khỏi những ký ức, những ấns tượng về Sài Gòn trong hai ngàys29svàs30sthángsTưs]ủ[snăms1975t

Hầusnhưslần nào vàosN[mstôis]ũngstìmsvề quận lỵ Củ Chivsđiểm khởisđầu cuộc tấn công vào nộisđôs]ủ[sTrungsđoàntsTấtsnhiênslàsngàysđós\âysgiờ khác nào kiếp này kiếp trước. Thật khó mà nhìn thấy lại một dấu mờ nào củ[s^ĩsvãngtsĐâusrồi CầusBôngxsĐâusthànhs Qu[ns Nămvs trại Quang Trung, cầus Th[ms Lươngvs ^ệt Vinatexco, Bà Quẹo, đườngsLêsVănsDuyệtvsngãstưsBảy HiềnvsnhàsthươngsVìsDânxsTừ quận lỵ Củ Chi về tới Bảy Hiền, chặngsđường chẳngs\[osx[vsnhưngs]áisngàys29s\[smươislămsnămstrước ấy thì thật là dài, có thể nói là ngày dài nhất trong cuộ]sđời của mỗi chiếnssĩsTrungsđoàns24 Bộ \inhvsTrungsđoàns273sThiếtsgiápsvàsTrungsđoàns234s][osxạ thêsđội quân binh chủng hợpsthànhsđột kích thọ]ssâushướng tây bắc Sài Gòn. Mứ]sđộ ác liệt của những trận chiến ngày 29 chẳng thua kém gì so với các trận trong Chiến dịch Buôn Ma Thuột, thậm chí cả so với nhữngsngàys][osđỉnh củ[sMù[skhôs1972…

Ngày 30, bốn giờ sáng, pháo lớnsQuânsđoàns3s\ắtsđầu lên tiếng, càng lúc càng dữ dội, cấp tập bắnsphásphistrường. Bảy giờ, tiểusđoàns5smàsmũisnhọnslàsđạisđội 7 cùng gần chụ]sx_stăngsT54stấns]ôngsngãstưsBảy Hiền.

Sau non một tiếngsđồng hồ cận chiến qua từng ngôi nhà, C7 mở thôngsđượ]sngãstưtsTrước mắts đãs làs những thời khắc cuối cùng, nhữngs thướ]s đất cuối cùng của cuộc chiếns tr[nhsđằngsđẵng cả đờisngườitsVàs ]ũngs làs thử thách cuốis ]ùngvs thươngsvongscuối cùng.

Từ ngãstưsBảy Hiền, K5 củ[s24sđánhs]ắtsng[ngsqu[sTânsSơnsHò[stấn công cửa số 5, K4 và K6 tấn công cửa số 4sphistrườngtsTrungsđoàns28sth_osđườngsVõsTánhsqu[sLăngsCha Cả tấn công Bộ Tổngsth[msmưutsTrungsđoàns66sxuôisđường LêsVănsDuyệt tiến vào trung tâm thành phốtsĐếnsđúngs10sgiờ 30 quân dù trấn giữ Cửa số Nămsvỡ trận, lốisvàosphistrường mở to[ngtsCá]sđạisđội củ[strungsđoàns24s]ùngs]á]sphânsđộisx_stăngsTrungsđoàns273sđánhsđịch liên tục qua các khu vực phòng thủ củ[sSưs\ộ sưsđoàns5skhông quân, Bộ tưslệnhs^ùvskhusr[sđ[vskhus]ố vấntsTrungsđoànstrưởngsVũsTàistrực tiếp chỉ huy K6 phát triểnsnh[nhsđến trạisĐ[vítsđể hội quân vớisPháisđoànsquânssự của tướng Hoàng Anh TuấntsĐếnsđúngs11sgiờ 30 thì anh em tiểusđoàns6sđãskéosđược lá cờ Quyết Thắng củ[sSưsđoànslênsđỉnh lầu chỉ huyskhôngslưutsSongvsqu[strư[sđến chiều tiếng súng chống trả của quân dù vẫnslú]sthư[slú]srộ lên. Mãi tới 14 giờ 30 quân ta mới dứtsđiểmsđược ổ đề kháng cuối cùng ở gó]stâysphistrường.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Chiều Sài Gòn vội vã rào xuống mộts ]ơnsmư[sđể làm nguộisđis khôngsgi[nsnóngsbỏng của trận quyết chiến vừa kết thúc.

* * *

Cơnsmư[s]hiềus30sđãsgiúps^ập tắt hầu hếts]á]sđáms]háysđ[ngslo[ngsrộng khắp phi trường. Nắng lên, gió mạnh, những cồnskhóisđ_nsngòmslụi dần chỉ còn tro than bay tung tỏa.

Những toán lính dù cuối cùng lóp ngóp bò ra khỏi các công sựvsh[ist[ysđư[s][oshoặc chắpss[usgáytsNhưngs]hẳngs[is]hĩ[ssúngsvàoshọ, chẳng ai thiết gì bắt họ làm tù binh. Cá]s�thiênsthầnsmũsđỏ�strúts\ỏ mọi thứ vũskhís]óstrênsngườivsrũs\ỏ binh phụ]vsngười ngợm trần trụis]ònsđộc cái quần cụt, rồng rắnslũslượt nốisnh[ustàstàsđisr[sphố. Tiểu liên, súng ngắn, lựusđạnvs^[osgămvsmũssắt, áo trậnvsgiàysđinhslănsló]sl[sliệt trên dọc ]á]sđườngs\ăngt

Khắp sân bay ngổn ngang chồngsđốngsđ_nsxìsnhững hậu quả của trậnsđánh trong ngày, của nhữngsđợt pháo kích và oanh kích liên tục suốt từ đầu chiến dịch. Bộ đội trungsđoàns24s lại phải lo thu dọn tử thi. Không nhiềuvsnhưngsrải rác, dụi dọ trong khắp các xó xỉnh hầm hố công sự, trong bụngsmáys\[yvstrongsxá]sx_shơivsx_sthiết giáp. Đ[sphầnslàslínhsnhưngs]ũngsvàisxá]s^ânsthường. Có nhữngsngườisđãs]hết từ mấy ngày trước rồi.

Riêngstrungsđội chúng tôi thì phải nhận một trọng trách rất lạ đờislàsđissăns]ẩu. Từ gó]sphí[sđôngsđườngs\ăngsquânssự cả trăms]ons\ẹc-giê vỡ chuồng chạy tỏa ra khắp sân bay. Không phải loại cẩu giữ nhà vẫnsthường thấy mà là những con thú hình thù ghê sợvstosnhưs]ons\òvsgầmshúsnhưs]ọpvsl[osnh[nhsnhưstêns\ắn, dữ tợnvsđiêns^ại lồng lộn. Mãi gần tối chúng tôi mớisquăngsthòngslòngs]hụpsđượ]s]ons�Ní]h�s]uối cùng kịp trước khi nó lao xổng ra khỏi cổng Phi Long.

Chiều buông. Tất cả ]á]sđáms]háysđãs tànshết. Ánh tà nhuộmsđỏ phis trường. Tay chiến binh chót cùng của Quân lực Cộng hòa từ trong một chiế]sC130sđột nhiên chui r[sđầu hàng! Cái gã nự]s]ười ấy chẳng phải phi công chẳng phải quân dù, chỉ là một t[ystrungssĩstrongspháosđội phòng không mà lính tráng vớisúystásđãst[ns]hạy từ tám hoánh. Chiếc máy bay mà gã chúi vào ẩn từ sáng sớm bị đạn cối phá toang buồng lái, bị đạn tiểu liên bắn rỗ nátsh[is\ênssườn, vậy mà may phúc cho gã là máy bay không bốc cháy. Chiếc C130 ấys]ũngslàs]hiế]sphis]ơsrất nự]s]ườitsĐấy là chiếc máy bay cuối ]ùngsđápsxuốngsng[ystrước khi tất cả ]á]sphisđạo bị hỏa lực quân ta khóa cứng lại. Nhưngs]huyến bay liều mạng ấy lại chỉ thả xuống cho thành phố đ[ng bị bao vây toàn những thứ tầm phào: những hòm gỗ chấtsđầy ly tách thủy tinh, hòm thì chứa toàn giày da, hòm thì mỹ phẩmsđàns\à…sVàs\áoysHàngstrămstờ Nation số ra ngày 28 ở Bangkok, tờ Kinh tế ViễnsĐôngsr[s]ùngsngàysở Hồng Công, tờ Ngườishướngsđạo Thiên Chúa giáo, tờ Playboy, tờ Sao và Vạch. Chặt chẽvsrămsrắp, hiệu quả xiếts\[os]ơs]hế vận hành của bộ máy quân sự Mỹvsnhưngsmàs]ũngslàskỳ quái và nự]s]ười quá sứ]stưởng tượng…



http

://da

ta4u

.com

.vn/

* * *

Chiến quả đầu tiên của quân ta trong buổi chiều tốisngàys30sthángsTưslàsgiấc ngủ! Khắpsnơistrongsphistrường la liệt những cánh võng. Có tay chẳng buồn võng, cứ vậy lănsr[slàmsmột giấc trên thềmsđásho[snhàsg[vstrênsghế phòng chờ, trên mặt bàn buồng vé…

Nhưngstổ \[sngườis]húngstôisthìskhôngsđượ]shưởngs]áissungssướngsđótsChúngstôisđ[ng đisvàostrongsnhàsg[ssâns\[ysđể tìm chỗ ngả lưngsthìs�đụng�sphải chính ủy Bùi Hòe. Anh dắtsth_osh[isđứa nhỏ, thằng bé chừngsmười tuổi, con bé mới khoảng lên sáu lên bảy. Lính ta tìm thấysh[is đứa trong một chiế]s x_shòmsđậu vạ vật trong bãi xe hàngs trăms ]hiếc vô chủ ngoài cổng Phi Long. Cha mẹ h[is đứa chở chúng tới phi trườngtsĐể chúng ngồi lại trong xe, họ vào nhà ga, rồi không thấy quay ra nữ[tsNhưsvậys làsh[isđứa bé bị nhốtstrongs]áis]ũis\ísthởvsnóngsnhưsthiêuvskhôngsgiọtsnước hột ]ơmvsgiữa cảnh hỗn loạn, pháo dậpvsđạn lia. Khi bộ đội phá cử[sx_sđư[s]húngsr[sh[isđứa chỉ ]òns thois thópts Tuysnhiênsđược uốngsđượ]s ăns vàs tắm táp chúng hồi lại rất nh[nhtsGi[sđìnhs]húngsvừa từ Huế chạy vào, ngụ ở nhà ông cậustrước khi ra sân bay. Nhà ông cậu ở đườngsĐồng Khánh, thàng bé nhớ vậysnhưngskhôngsnhớ số nhà.

Đư[sh[is]háusvề ]hosgi[sđìnhtsChínhsủy ra lệnhtsĐãsmệt lửvsđãs\uồn ngủ đến muốn gụ]sngãsng[yvsnhưngs\iếtslàmss[osđược. Chúng tôi kiếm trong bãi xe một chiếc Zeep lùnsvàsmoisđược từ trongsđáms^ùsvừa buông súng một tay tài xế. Chúngstôisđư[sh[isđứa nhỏ rờissâns\[yshướng về thành phố mới giải phóng. Thành

phố vĩsđại, mênh mông, sâu thẳm, chằng chéo muôn ngả. Tay tài xế tiếng là lính dù nhưngsđại lớ ngớ, lại là dân miệtsvườn Mỹ Tho chẳngsrànhsgìsđường xá Sài Gòn nên cứ chạy loanh quanh phập phù. Vòng vo, chậm rề mà cứ lạ]smãits Quâns t[s tuys đôngvsnhữngsnămsquânsđoànvsnhưngsvìsSàisGònsquásrộng lớn nên tới khuya ngày 30 còn rất nhiềusđường phố ]hư[sxuất hiện bóng dáng bộ đội. Mà tiếng súng, không rõ ràng là chỉ thiên hay bắn thẳng thì càng lúc càng rộ lên loạn trờitsB[sđứa tôi ngồi trên xe súng vẫnslămslămstrongst[yvsđạn vẫn lên nòng, dò dẫm qua từngsngãstưvsngãsnămvsngãs\ảy, chỗ đôngsnghịtsngười xe ùn tắc, chỗ vắng tanh vắng ngắt. Gần 9 giờ đêmsmới thấy biểnsđề tênsđườngsĐồng Khánh. Chiếc Jeep gắnsđại liên bò rù rù dọc con phố với hy vọng thằng bé nhậnsr[sđượ]snétsqu_nsnàosđấy. Chạy suốt mộtslượt, vòng lại chạyslượt nữa. May làm sao, chính là con bé em nhận ra mặt tiền nhà ngoại.

Chúng tôi bấms]huôngvsđập cửa. Hồi lâu mớis]ósngười rón rén ra mở. Không ai khác chính là mẹ củ[sh[isđứa bé. Thậtskhôngss[ostinsđược. Hai vợ chồng họ đãs]hở con ra phis trường vào buổi tối ngày 28, hy vọng là có thể kiếmsđược chỗ trên tàu bay Mỹ. Nhưngsvừ[sđỗ xe lại ở cử[sphistrường thì gặp pháo kích, lập tức tất cả rồ loạn lên, bố đằng bố, mẹ đằng mẹvsquăngsh[isđứa con lại trong xe. Suốtsđêms28vs]ả ngày cả đêms29, gần trọnsngàys30s]ũngskhôngsmột mống nào dám lai vãng tớisphistrườngsđể tìm h[isđứa nhỏ. Mệt, chán, buồn ngủvs]húngstôis�\ànsgi[o�sh[isđứa con chosngười mẹ rồi bỏ đisluônt



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Chiế]sx_sđãshếtsxăngsnêns]húngstôistrả tự do cho tay tài xế, rồisđis\ộ tìm lối trở về TânsSơnsNhấttsB[sđứa, một hàng dọ]vs^ãns]á]hsthư[vslặng lẽ \ướ]vsysnhưslàsmấy chàng Vệ Quố]s�một lần vào thành phố�s]ủa TrầnsĐăngt Đãsquásmệt, quá buồn ngủ, lại chắc chắns làsđãshò[s\ìnhsrồi, không cần phải quá

khẩn cấp nữa, chúng tôi chọn một chỗ để qu[sđêmtsChỗ ấy có vẻ nhưs làsmột công viên. Không nhà cửa, nhiều cây cối (có lẽ làskhusnghĩ[str[ngsMạ]sĐĩnhsChix)tsTôisgá]sphiênsđầu, tới nử[sđêmtsQuang rồi Nghi phiên nử[sđêmsvề sáng. Nghi gác phiên cuối, khi trời rạngssángsđãskhôngs l[ysmọisngười dậy mà lại ngả người ra võng chủ quan đánhstiếp một giấc ngủ nướng…

Những tiếngs động lạ khiến tôi choàng tỉnh. Theo bảns năngs tôis ]hực vồ lấy AK, nhưngsrồi lại nằm im.

Trờisđãssángs\ạch. Mộtsđámskhásđôngs^ânstìnhshiếu kỳ quây thành một vòng rộng \[osqu[nhs�\ãiskhá]h�s]ủa ba anh bộ đội Giải phóng. Qua khe bọc võng, tôi nhìn lên tán cây, lên cao nữa, lên bầu trờisthángsNăms][osx[nhsvời vợi. Hòa bình, phảivsđãshò[ bình rồi, tôi chợt nhớ r[vsvàsđến lúc ấy tôi mới thực sự cảm thấu vẫn tận tim mình rằngsmìnhsđ[ngsgiữa lòng Sài Gòn, trung tâm của giấ]smơslớnsl[ovsđoạnstrường của bao nhiêu thế hệvs\[osnhiêus]onsngười còn sốngsh[ysđãs]hết trong cuộ]strường chinh nàytsNước mắt ngày thắng lợi nóng rự]sđ[usnhóitsSắp sử[s35snămstrời rồivsnhưngstôisnghĩsrằngsđếnsn[ysđêmsđêmstrongslòngsThànhsphố vẫn còn biếts\[osnhiêus]onsngười mất ngủ vì ký ức chiến tranh. Nỗi buồnsthươngsvẫn khiến cặp mắt củ[s\[osngười phải âm thầm nhòa lệ. Hàngs\[osnhiêusngườis ]h[sngười mẹ mất một, mất hai, mất ba, thậm chí mất tất cả nhữngsngười con của mình trong chiến tranh. Nhữngsngười vợ mất chồng. Những cặp tình nhân bị chiến tranh chia lìa, mãi mãi không bao giờ còn gặp lại nhau.

Ngàys30sthángsTưtsNiềm vui chiến thắng, hạnh phúc hòa bình và nỗisđ[usmất mát. Hươngsho[svàskhóishươngtsNhững nỗi niềm ấystrongslòngsngười dân luôn luôn là một chứ không tách bạ]hsr[snhưslàsnhiềusngười vẫnstưởng.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Bi kịch con khỉ

Từ x[sxư[smấy mẫu hoang phế cử[sg[sđãsm[ngs^[nhslà công viên thị xã mặc

^ùs]hosđếnstrước nhiệm kỳ củ[sôngsThânsđấtsđósvẫn trụi thùi lụi, chẳng cây, chẳng cỏ. Thuở ấy, ngồi tàu bay dòm xuống, du khách ắt phải thấy dáng hình thủ phủ quê tôi giống y cái sọ hói.

Nhờ ơnsmư[smó]s]ủ[sôngsThânsđầu tỉnhsyêusvănshóa mà cái sọ vốn khô khốc thế một ngày nọ đãsmọc tóc xanh. Ông cho lệnh trồng cây, trồng hoa, ông cho tạo thảm cỏvs]hosxâysđàisphunvs]hoskêsghế đávs]hosvạch lốisđisrải sỏisvàsôngs]hosđặtstượng. Rồi ông sai ứng công quỹ sắm chim, sắm thú về nhốt trong các chuồng song sắt.

Được chừngs^ămsnămvskhisnhiềus]âys][osđãstỏa bóng cả, công viên vừ[sđủ độ râm cho bà con tỉnh nhà dạo mát thì ông Thân bị phốt phải xuống. Không còn ông, cỏ cây buồn thảm héo tàn. Bách thảo chẳngsđến nỗi trọc lốc trở lạisnhưngsxơsxá]svàsôsuế. Bách thú thì rỗng dần, các chuống trốngs trơnvs ]ảnhstượng y hệt một trại giam sau ngàysđại xá. Chỉ còn sót lại mỗi một anh khỉ làmstròsđộc diễn ở cái chuồng gần cổng chính công viên.

Cạn kẻ cạnh tranh khỉ t[sđộc quyền hấp dẫnsnhâns^ântsNhâns^ânsthường xuyên vòng trong vòng ngòai bâu quanh chuồng của nó. Trong cuộ]sđờistùsđàys]ủa thằng ]h[s đíts đỏ này, những ngày ấy hẳn phảis được coi là thời vang bóng. Thiên hạ vui thích ném quà cho nó, khoái chí xem nó phô diễn những trò con khỉ của nó. Khỉ ta dẫus^ưsthừa thứ]sănvstrở nênstrơnslôngsđỏ ^[shơns\[osgiờ hếtvsnhưngskhôngsvìsthế mà chây ì, vẫn nhiệt tâm phục vụ, vẫn tận tâm múa may nhảy nhót. Nó là một con khỉ có mẽ. Mặt nó rộng và ngắnvsmũishế]hvs]ánhsmũisgiànhsr[vsmôiskhósnhận thấyvsđôismắt rất gần nhau, hết sức linh hoạttsVàsđặ]sđiểm nổi nhất của nó là vành lông trắng chạy từ t[isnàyss[ngst[iski[snhưsrâusqu[isnóns]ủa một tay hải tặc.

Nhưngshạnh phúc ngắn ngủi, ngày vui chóng tàn, thiên hạ dần dần chán ngấy con khỉ. Loài khỉ có bao nhiêu trò nhố nhăngsthìsnósđã diễns]hosngười ta xem tất cả rồi. Bây giờ đếns lượts]onsngười dở trò với nó. Thoạtsđầu chỉ là do hờ hữngsmàsngười ta quêns]hosnósănvsnhưngsvề sau thì là một sự bỏ đóis]ố tìnhsđể hành hạ vàsđể ]hơiskhămsnó.

Bây giờ chỉ có vỏ chuối, lõi ngô với những giấy kẹo, lá bánh, những lời chửi rủa và nước bọt xả vào qua song sắt. Không ai thực sự làsngười chủ xướngstròsđểu cáng mới mẻ này, bởisvìsđâys]hínhs]ống là một cuộc hành lạc tập thể. Mọisngườisđều cực kỳ háo hức chờ xem con vật bị bạ]sđãismột cách bất ngờ nhưsvậy sẽ rũsxuống ra sao. Song khỉ thay, khỉ t[skhôngsxìusđisnhưs\às]onsmongsmàsvẫnshăngsháisnhảy nhót làm trò. Thì ra là những thứ ta quẳng vào cho nó là những thứ mà vớis]onsngườiskhôngs]ònsgìsđể có thể mút mát, song với con khỉ thì vẫnslàsđồ ănsđược. Hiểu r[sđiều ấy, dân tình lập tức mạnhst[yshơnsvới khỉ.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Từ rày con khỉ mới thực sự làsđóitsNós]hỉ nhậnsđược những món quà phi hữus]ơvstuyệtsđối không tài nào xực nổi: mẩu xà phòng, cục nhự[sđườngvsđầu mẩu thuố]slá…sCố nhiên, khỉ rũs rượi ra ngay, trở nên xấu xí, trở nên chậm chạp lờ đờ, kiệt quệ. Nhưngvsmẹ kiếp, nó vẫn sống, vẫns]hư[shoànstoànsquị liệt và có vẻ nhưsvẫn muốn giữ phẩm giá. Nó gắngsgượng bày trò, gắngsgượngskhu[st[yshuơs]hânvsnhănsmặtsnh_srăngsđể chứng tỏ cốt cách còn vững chắc. Chẳng lẽ con quái này là khỉ thành tinh?

Bọn nhãi ranh bắn súng cao su, thổisxìsđồngvsvàs]hĩ[s �\òi�s ti[svàos]huồng. Theo gươngs\ọn trẻ, bọnsngười lớn biến chuồng khỉ thành toa lét công cộng. Chẳng ai có ác ývsngười ta chỉ giải trí, chỉ tòsmòsx_msxétvsđánhsgiássức chịusđựng của một giốngsđộng vật bà con gần với giốngsngười.

Mùi xú uế nồng nặc, không thể xáp gần chuồng khỉ nhưstrướ]vsngườist[sđứng xa xa liệng những vỏ bia, những cục gạch vào tặngsnótsT[isá]shơnvstôisthấy một chị mang chuối ra dứ, từ từ bóc vỏ, từ từ nhá, cho con vậtsđ[ngsđóisliệt chết thèm. Nó không còn kêu choe chóe mà hừ hừ rên xiếtskhisngười ta tung những khúc sắn luộc tới kề cửa chuồngsnhưngsở ngoài tầm với của nó.

- Người khác loài vật ở chỗ đóvsngười mà lâm cảnh ngộ nhưsthế này ắt phải tự vẫn chết rồi.

Một ôngsthissĩsở Hộisnhàsvănsđãs]hostôismột nhậnsđịnh khúc chiết có tính phân loại khoa họ]snhưsvậy. Quả thực thếvsngườis ][oshơnsvạn vật chính ở chỗ chỉ ]onsngười mới biết tự kết liễu cuộ]sđời khi cảm thấysđời quá chừng chó má. Khỉ ta thì không, vẫn lay lắt sống trong sự khủng bố của dạ dày, trong không khí hôi thối kinh tởm. Lở loét, trụi lông, nó nằm bẹp trên nền chuồng nhớp nhúa, chẳngs]ònsđủ sức né tránh những hòn gạch, chẳng còn giật mình nổiskhisngười ta liệngspháosđùngsvàos]huồng, nhưngsvẫn gắngsgượng sống, phập phồngshơisthở tàn héo. Tuy nhiên, có là hầusvươngs]ũngskhôngs thể thắng nổis ]onsngười. Nhấtsđịnh nó sẽ chếtvs [is ]ũngs\iết vậy và lại đâmsr[s]hánsngántsChuồng khỉ lại vãn dần khách viếngsthămt

Bẵngsđismột tuầnskhôngsđể mắt tớivsngười ta kinh hãi nhìn thấy con khỉ màs[is]ũngstưởngslàsđãs]hết thối trong chuồng lạisđãslo[ysho[ysđứng dậyvsđisđislại lại, trèo lên trèo xuốngtsRá]srưởi quanh chuồng và cả trong chuồng nữ[vsđược dọn hết. Tất nhiên là người ta mau chóng tìm ra thủ phạmsđãsgâysr[ssự phi lý này. Ấyslàs]ons\ésănsmàysở cửa ga.

Con bé theo tàu ra tỉnh từ chớm kỳ giáp hạttsRá]hsrưới, âm thầm, nó ngồis]âms^ưới cộtsđồng hồvs]áisnónsmêstrước mặt. Xấusxísvàs^ơs^áyvslại nử[sngâysđộn, nó chẳng phải hạngsđể thiên hạ rủ lòngs thươngts Songs^ùs s[os thìs lú]snàys lúc khác của bố thí vẫn thỉnh thoảngsrơisvàosnóns]ủa nó, giúp nó sống qua từng ngày. Dạostrước, nó có chỗ ngủ trên ghế \ăngsphòngsđợi củ[snhàsg[vsnhưngstừ khi có lệnhsthusphísnơisnằm nó phải dạtsvàos]ôngsviêns^ãissươngstrênsghế đát Chínhsnósđãsphásđámsviệc của mọisngười. Nó quét dọn khoảnhsđất quanh chuồng.

Nó kiếm cây gậy dài buộc chổistr_sđể quét cả bên trong chuồng. Nó chia cho con khỉ



http

://da

ta4u

.com

.vn/

một nửa những thứ nósxinsđược. Thì ra con nhãi này không chỉ làsngâysđộn mà là mộts]onsđiênsthực thụvsngười ta bảo nhau thế…

Hôm ấy, mùa hè, chủ nhật, buổissángvs\[osnhiêuslàsngười dày xéo công viên.

Tôi nhận thấy một vẻ náo nứ]sđồng loạt trên các bộ mặt. Mẹ kiếp, gì vậy? - Người ta hỏisnh[utsDĩsnhiênsvẫn chuyện cái chuồng khỉ, song còn cái trò quái gì ở đấy nữ[sđể mà bu lại?

Ngườisđến sau lách vào kiễng chân nhỏng cổ dòm qua vai kẻ đếnstrướ]tsAis]ũngs\ật ]ười. Nhiều tay hô hố ]ười phá lên.

Trong chuồng khỉ, ngoài khỉ ]òns]ósthêms]ons\ésănsmàysnọ. Nó bị lột truồng, ngồi thusluvsh[isđầu gối nhọn hoắt che ngự]tsNgười ta huýt sáo. Lạisđávslại gạch phang vào để thú]snósđứng dậy. Song nó cứ ngồi ỳ. Anh bạn khỉ quay cuồng lay cửa chuồng nhưngs làmss[osmàs l[ysnổi. Cửa chuồng mọi ngày chỉ buộc bằng dây giờ là một cái khó[sđồng Tiệp Khắc chắ]snhưs]ùmt

- Đồ khỉvsđứng dậysvươnsv[isđis_my - MộtsôngsvuistínhsgàotsBàs]ons]ườisnhưsnãssungtsĐốistượng vẫn một mực thu mình. Con bé này bảo thủ thậtvstôisnghĩtsĐàns\àsở truồng thì có sao, ngày nào ta chả thấy họ phô phang trên màn ảnh, trên bìa tạp chí, trong hiệu tắmshơivstrêns\ì[slịch treo phòng khách mà còn phải hãi.

Cuối cùng ý chí tập thể đãsthắng sự xấu hổ ngu dốt. Mấy gã trai dùng cây gậy dài có đầu nhọn chọ]s trúngs lưngs ]ons \és khiến nó nhảy dựngts Hìnhs nhưs ]ũngs ]ós người muốns][nsngănvssongsthờisn[ysngười vớisngười chớ dại sinh sự với nhau. Việc ai nấy làm nếu muốn yên thân.

Khi cảnhssátsphásđượ]skhó[vs]ôsgáisđẩy cử[s\ước ra, trần truồngsđisthẳng tớisđámsđôngtsMọisngười kinh tởm rẽ ra. Con khỉ toan chạysth_os]ôsnhưngs\ị đáslộn vào trong. Người ta khóa kỹ cánh cửa.

Với mọisngười thế là hết chuyệntsNhưngsvới con khỉ và cô gái tấn bi kịch còn nốt mộtsđoạn nữa.

Đêmsấy, cô gái treo cổ tự tử ^ưới cái dóng ngang của cộtsđồng hồ trước ga. Sáng ra, con khỉ lặp lại trò chết treo ấy. Chẳng biết kẻ nàosđãs quẳng cho nó sợi dây thừng. Nhữngsngười chứng kiến bảo rằng con khỉ ]ũngstrợn mắtvs]ũngsđư[sh[is]histrêns]hụp lấy vòng thòng lọngsđ[ngsthíts]ổvs]ũngsgiãysđùngsđùngsyshệt những tội nhân bị xử giảo.

Có thể cho rằng chẳngsqu[sđấy là trò bắts]hước cuối cùng của con khỉ. Chỉ mộtsđiều khó hiểu là từ chuồng của nó không thể nào trông thấy cộtsđồng hồ nơis]ôsgáistự thắt cổ. Có lẽ đâyslàsmột hiệnstượng bí ẩn của sinh học, một thứ đại loạisnhưs]huyện thần giao cách cảm.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Hà Nội lúc không giờ.

Nămsrồistrongs]ơsqu[nsnhiềusngườisxâysnhàsriêngsvàsđều dốc lực hoàn thành

để kịp nhập trạ]hstrước tếtsnguyênsđántsChuyển vào nhà mới tầng cao phòng rộng lại ]óstường bao cách biệt vớisđờisysnhưsthể chuyển sang một thờisđại khác. Thế nhưngvsnhưstôivstuổisđãs]hừng này còn thời nào nữa ngoài thờisđãsqu[t

Mà run rủi làm sao nhà mới lại về cùng phố vớisngôisnhàsthơsấutsXư[snhàssố bốn, giờ trămslẻ h[ivsh[isđầu phố. Có lẽ vì xích gần quá khứ nên nhà thì mớismàsngườisnhưs]ũshẳn. Mất ngủ, uống nhiều. Giờ giấc rời rạ]tsTâmstrísthường lảngsđisnhữngsđâusđâutsB[nsngàysđãsíts]ósmặt ở nhà, canh khuy[s]ònsđẩy cửa ra phố.

Phố dài, nhiềus]âyvsnhưngsngàystrước từ cuối phố vẫn có thể nghe thấy tiếng leng keng và thấysđược thoáng bóng tầusđiện chạysng[ngsqu[sngãs tưs đầu phố. Bây giờ, đứng trên tum nhà ba tầng mà chịu không thể nhìn vớis qu[s đượ]s tường nhà bên cạnhtsNgàystrướ]vsđoạn cuối phố này chẳng nhà cử[sgìvsđất rộng phó mặc cho cỏ dại vàsm[strơitsN[ysđất chẳng còn, chỉ những nhà lầu là nhà lầu, bề bề bê tông, tôn, thép, nhômvskínhtsCũngslàstấtsnhiênsthôivsđãs\[smươistưsnămsrồi còn gì, ngày ấy với bây giờ. Mà nói gì tới chừng bấy thời gian. Mớisđâyvsđể dựng một phim nhiều tập về Hà Nội buổis đầusĐổi Mớivs nhàs đạo diễnsđãs phải kéo bầus đoàns s[ngs thị xã Bắ]sNinhsmượn cảnhvsnhưngsmàsrồi Hà Nộistrongsphimstuysđãsđược hóa trang khéo vẫn chẳng na ná nổi Hà Nội, dù là Hà Nội của nhữngsnăms]hỉ vừa mớisđótsHuống hồ Hà Nội tết Giáp ThìntsCáismù[sxuânsnămsn[osx[slắ]sx[slơsthờistrước chiến tranh ấysđãsr[sngoàismọi trí nhớ, và không một giấc chiêm bao nào còn có thể với tay về. Nhưngsmàs^ùsvậy, Hà Nộismù[sxuânsđósvẫnsđâusđâystrongstrờisđất và vẫnsthường

nhập hồn về với mùa xuân của thành phố hôm nay vào những nử[sđêmtsNgười bộ hànhsđ[ngs^ạos\ước dọc canh khuya, lẳng lặng rẽ khỏisđời thực, âm thầmsđislẫn vào sự vật của nhữngsngàysxư[ski[tsChỉ là từ \ênsnàysđường sang bên ki[sđường thôi mà đãsđislùisvề tận nhữngsnămsnảosnămsnàot

* * *

Nămsấyvs\[osnhiêussươngsgiásvàsrétsmướtsmù[sđôngsnhưsthus]ả vào hạ tuần tháng Chạpst[tsNăms]ùngsthángstận trờisréts]ăms]ămtsỞ các phố xa trung tâm mới chừng sau tám giờ tốisđãs]hẳng còn mấy ai ra khỏisnhàtsDướisánhsđènsđường chỉ những gió lùa và lá rụng. Loáng thoáng những chiế]sx_sđạp ruổi thậtsm[utsLá]sđá]snhữngsngười đis\ộ đ[ngsrảos\ướ]tsX_sđiện các chuyến khuya hầusnhưs]hạyssuôngvsto[strênsto[s^ưới hành khách chẳng tày một nhúm.

Nhưngs giữa lạnh lẽo củ[s đêms đôngs vắng lặngs đãs lặngs ngh_smù[s xuâns đ[ngs về trong thành phốtsCànhsđàos trêns t[ysmộtsngườisqu[sđường. Chậu quất chở sau một chiế]sx_sđạp. Lộc nõn nhú trên tán bàng trụi lá. Ở ngoàisđêmvsphố xásthư[sthớt bóng người mà bên trong những ngôi nhà dọc phố suốts đêms rậm rịch tiếngs ]hâns \ước,



http

://da

ta4u

.com

.vn/

tiếngsngườisnóivstrênsgá]s^ưới tầngsgi[sđìnhsnàos]ũngsđ[ngsrộn rịch bếp núc và chộn rộn kê dọn lại phòng, soạn sử[s]âusđối, lọ ho[vs]hăms]húts\ànsthờ. Tháng Chạp thiếu đismột ngày, Tếtsđếnskípshơnvsrộn ràng và cập rập. Mớiskhuy[sngàys28sthôismàsđêmsm[isđãsgi[osthừa rồi.

Họ[ssĩsNămsTínvsngười Cà Mau, từ cuộc họpsđồngshươngsở câu lạc bộ Thống Nhất đáps]huyếnsx_sđiện cuối cùng trở về nhà. Ông xuống ở ngãstưsđầu phốtsĐènsđường vẫn những ngọn vàng ủng và mờ lụisnhưsmọi đêmvsnhưngsđêmsn[ysnhàsnhàskhôngsngủ, ánh sáng các ô cửa sổ soi rộng xuống vỉa hè và chiếu tỏ[sr[slòngsđường. Tại chỗ máysnước công cộngstrước cổng nhà số ba vẫn còn một nhóm các bà các cô tất bật vo gạo, rử[slátsVòisnước xối xả, xô chậu xủng xoảng.

Ở vỉa hè bên kia, giữa khoảngssânsđất rộngstrước mặt tiền hai tầng nhà số bốn, nồi \ánhs]hưngvsnguyêns]ả mộts]áis thùngsphuyvsđ[ngssôissìnhssịch, ngun ngút bố]shơistrên bếp lửa chụm bằng những cây củi to gộc. Lửa không cao ngọnsnhưngsth[nstrongsbếpsđỏ rừng rực, trải một vòng sáng rộng dập dờn màu hồng thẫm lên mặtssântsHơisnóng và khói khiếnslũstrẻ thức canh nồi bánh phải dịch manh chiếu ra bên rìa quầng sáng, chụmsđầu lạisđánhstúslơskhơtsChỉ vàisđứa vẫn ngồi cạnh bếp lửa. Chúng vẽ thành nhữngs\óngsđ_ns]hập chờn trênstường nhà. Một cây củisđượ]sđunssâusvàosthêmvslửa trong bếp phừng phừng bố]s][ovsgươngsmặt của nhữngsmáisđầustó]sxoănsvàstó]shúis]u[sđược ánh lửa soi rạng lên.

Ngàsngàshơism_nvst[ysxá]hsmột cái cặps^[s]ăngsphồngvsôngsNăms]huyệnh choạng s[ngsđườngvs\ước vào sân nhà số bốn. Nhác thấy bóng ông, hai chú cẩusđ[ngsnằm gác mõmslênsđùismột gã trai lự]slưỡng ngồi khoanh chân canh bếp lửa, bật chồm dậy sủa vang.

- Câm miệng, Giôn! Ken! - Gã trai quát - Không nhậnsr[s]húsNămsày - Bữa nay hai ngài tổng cẩu nhà này sao mà hiếu chiến quá vậy tụi bay?

Họ[ssĩsngồi xuốngs\ênsgãstr[isvàsđư[sh[is\ànst[ysgầy guộc lạnhs]óngshơssátsvàos\ếp lửa.

Tiếng bọn trẻ con lanh lảnhsnh[osnh[os lêns]hàos]húsNămtsChúngs\ỏ bộ \àisđấy, xúm cả lại ngồi túm bên ông. Mở chiếc cặps^[vsôngsNămslấysr[strước tiên một chai Lúa Mới.

- Thứ dữ nầy của qua. - Ông nói - Còn tụis\ây…

Ôngsđư[sr[smột phong pháo mậu dịch giấy gói màu hồng vẽ hìnhs]ôstiêns]ưỡi mây, rồi một bọ]stosđùngsgiấystr[ngskims]óshìnhsôngsgiàsNo_lsđộismũs]hópsđỏ.

- Nămsn[ysTết cần kiệm, hộisđồngshươngsxứ Mũisquêsqu[s]hẳngsđược bộnsquàsnhưsmấysnămvs- ÔngsNămsnóivsnhưsphânstrần vớislũstrẻ. - Nhưngsmàs]ósthứ này quý lắm đósngh_tsKẹo Liên Xô, ngon nhứtsđóvssắp nhỏ.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

- Chú chiều chúng nó quá! - Gã trai kêu lên. - Nămsnàos]ũngsvậy. Rồi chú lấy gìsănsTết? - Vàsgãsđậpsđùisquáts- Này, bọns]húngsmàyskhôngs]ósđược thế đâusnháy

- Thôi mầy, Trung! - ÔngsNămsvỗ vai gã. - Bữa nay sao cả mầys]ũngshiếu chiến quá vậy. Coi kia, kịch chiến vớisvõssĩsnàosmàsmặt mày bầm dập vậy con?

- VớisPéts�xồm�s]húsạ! - Một thằng nhóc mách.

- Chiến nhau vì chị Gi[ngsđấy! Mộtsđứa khác.

- Imsđivsthằng lỏi! - Gã trai nạt, mắt trợnslêntsNhưngs]hỉ trợnsđược con mắt trái. Mắt phải của gã tím quầngssưngshúptsGòsmássâyssáttsMôisvều lên.

- Vậy chớ nhỏ Gi[ngsđâuxs- ÔngsNămshỏivsđư[smắt nhìn quanh.

- Đ[ngsngồi khóc trên kia ạ! - Một lỏi con tóc húi cua nói to, trỏ lên ban công tầng hai.

- Sao vậy?

- Tại anh Trung!

- Thiệt tình! Thằng Bình, mầy lên biểu chị mầy xuống qua biểutsVuisnămsmới mà mấtsđoànskết vậyvs]oiss[osđặng, mấysđứa.

Mặc dù bảnstínhsgànsgànvsđời sốngsđộc thân bê trễ, lại cự]sđộ âm thầm, chỉ có thể nóis năngs khis đãs ngàs ngàvs vàs nhàs thìs ở mãis ]hungs ]ưs gần cuối phố, tít trên tầng thượng, song họ[ssĩsNămsTíns lại là bạn vong niên của sắp nhỏ ngôi nhà số bốnsnơisđầu phố này. Mấysnăm trước, một sớmstinhsmơsmù[sđôngssươngsmùsrất lạnh, bọn trẻ nhà này vấp phảisôngsNămvsngười nồngsmùisrượu, nằm lịm cóng từ bao giờ trước sân. Chúngshèsnh[uskhiêngsôngsvàosnhàvsđổ nước gừngs]hosôngvsđánhsgióvsxo[s^ầu, ủ ấm cho ông. Khi xe cấp cứu tới thì ôngs đãs hồi. Từ bấy thành chỗ thân tình, bọn trẻ thường kéo nhau tớisthămshọ[ssĩtsChúngsgiúpsôngsnhiều việ]vsgánhsnước từ máy công cộng lên tầng cho ông, dọn dẹps]ănsphòngsluộm thuộm của ông và mua hộ ông các thứ tiêu chuẩn tem phiếu. Họ[ssĩs]ũngshết sứ]s]ưng chiềuslũsnhó]vs\ầy trẻ thơs]ủa cái phố nghèosmàsmườisnămsqu[vskể từ sau ngày tập kếtvsđối vớisôngsđãsngàysmột thêm nặngstìnhtsÔngsđể chúng tha hồ lục tranh của ông, những bức bột màu, những bức thuố]snước và những ký họa. Rất kiệm lời, hầusnhưs]hẳng bao giờ kể chuyện quê nhà, nhưngslầnslượt qua từng bức họa, ông cho bọn trẻ Hà Nội thấysđược phong cảnh của cõi xa vời vợisđời ông miềnsđấtsMũivsthấysđược chân dung những bà má, những chị phụ nữ và trẻ em của Nam Bộ kháng chiến, và thấysđượ]sgươngsmặt các chiến sĩs]ùngstrungsđội với ông hồisChínsNămt

Và tếtsnămsnàos]ũngsnhưsthế này, giữa canh khuya, sau cuộc họpsđồngshươngs]uối nămvsôngsNămskhôngsvề nhà mà rẽ vào chỗ đámstrẻ nhà số bốnsđ[ngsquâysquần canh nồis\ánhs]hưngtsÔngs]hi[squàs]hoslũsnhỏ và nếu không quá say thì ông sẽ thức cùng với nhữngsđứa lớn tới tậnskhisđãs]ósthể vớt bánh ra khỏi nồi.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Nămsnàovsnămshộ nhà số bốns]ũngs]ùngsnh[uslosliệu cái Tết. Nếp chung tốt lành này có từ thời còn mồ ma ông Tá tài xếtsĐôngs]onvskinhstế chật vật nhất nhà số bốn vậy mà hàngsnăms]hínhsôngsTás làsngườisđãsgiúps]hos]ả ngôisnhàsnàysănsTếts tươmsnhất phố. Là tài xế củ[sđoànsvận tải Bộ Lâm nghiệp, chuyên trị chạy tuyến Tây Bắc, ôngsTásqu[nhsnămsvắngsnhàvsnhưngs]ứ đến giáp Tết dân phố lại thấy chiếc mô -lô - tô - va của ông, bê bếts\ùnsđấtsđườngstrườngsrùsrùslăns\ánhsvàossânstrước nhà số bốn, inh ỏisđấm còi. Bọnsnhó]strongsnhàsđ[ngsmỏi mắt trông chờ hoan hỉ ùa ra, náo nức dỡ củi, dỡ lồng gà, dỡ những bao tải chất nặngshàngstươivshàngskhôstừ thùng xe xuống. Chẳng phải vất vả lo toan gì mấy mà vợ con ông và các hộ láng giềngs]ũngs]ósđủ mọi thức cho ba ngày Tết. Nhiềusnămsnhưsvậys]hosđếnsmù[slũsnăms61vsx_sôngsTásgặp nạn trênsđèosPh[sĐint

Tếtsnămsấy, cả nhà số bốn góp sứ]sđỡ đần vợ ]onsôngsTásvàs]ũngslàshợp lạisđỡ cho nhau. Từ đóvsthành nếp, tết nhấtslos]hungsnămsgi[sđìnhtsB[sgi[sđìnhs^ưới nhà, hai gia đìnhs trêns gá]vs hoàns ]ảnhsnhàsnàos ]ũngs gi_osn_otsNhưsvợ ]ons ôngsTávs h[ysnhưs gi[sđìnhs\àsTháisở phòng mặt tiền tầng mộtvstrướ]s]ũngskhávss[usvìsôngsTháistrở chứng, ruồng rẫy vợ ]onvsđ[ngsđêm vơssạch món tiền hai vợ chồngsđãsnhiềusnăms^ànhs^ụm, theo chân một chị hàng xén lặn tút vào tận trong Vinh, nên cảnh nhà sa sút hẳn. Anh ]onstr[isđầusđ[ngshọc trung cấp hàng hải mà phải bỏtsCònsôngsCưvs]ũngsphòngsở tầng một, vốn chân thủ quỹ, sở điệnvs lương tùng tiệmsđủ nuôi vợ con thế mà tẩm ngẩm tầm ngầm phạm tội thụt két, liền mấy niên rồisđónsxuânstrongstùtsCònsnhưsh[is]hị em Giang và Bình sống với ông nội ở ]ănsphòngs\ênstrênsnhàs\àsTháisthìslại phải nông nỗi mồ côi bố mẹ từ nhỏ, buồn vui mỗi ngày chứ chẳng riêng ngày Tết tùy thuộc tình trạng sức khỏe của ông cụ, tuổisđãsthất thập, già cả đ[usyếutsNg[ysnhưsgi[sđìnhsgiáossưsXứng mà tết nhấts]ũngslấn bấntsÔngslươngs][ovstiêus]huẩns]huyênsviênvsgi[sđìnhsítsngườismàsđược phân hai phòng rộng thênh trên tầng hai, mức sống trộishơns]á]sgi[sđìnhskhá]vsnhưngs\àstạngsngười yếu lại bận con mọn. Thằngs]onsđầu củ[sôngs\àsđãshọc lớp bảysmàsđứa kế sau vẫnsđ[ngsẵm ngửa, chị người làm thì cứ còn cách Tết cả thángslàsđãskhănsgóisvề quê.

Người lớnskhôngs]ángsđượ]snênsđámstrẻ phảisgánhtsCósđiều là phầnsđôngsđámstrẻ trong nhà là bọn con giai, lại hầu hếtsđ[ngsnhãis r[nhvs từ l[usnh[usđến choai choai mườis\[smười bốn, thực sự bậc anh bậc chị chỉ có chị Giang trên gác và anh Trung, ]onstr[is\àsTháivs^ưới nhà. Tết nhất củ[snămsgi[sđìnhs]ậy cả vàosh[isngười, mà chủ yếu là ở Giang. Từ cuốisthángsMười MộtsâmsGi[ngsđãsphải bắt tay vào công cuộc mua sắmsđầy gian nan. Chỉ thỉnh thoảng mớis]ósđượ]svàisđứa tuổisđãsnhỡ nhỡ sau giờ tan trường chịu khó phụ giúp thêm. Giang xoay xở khắp các chợ gần chợ xa, chầu chực xếp hàng từ tinhsmơsđến tối mịt ở suốtslượt các quầy hợp tác, quầy mậu dị]htsNhưngsdù cố hết sứ]sthìs]ũngsphải tuần giáp Tết mớismu[sđủ các tiêu chuẩnsđồ khôsnhưsgạo nếp, gạo dự, bộtsmìvsđậusx[nhvsmăngsmiến, bóng, chè thuốc, mứt kẹo cả nămsgi[sđìnhvsrồiss[usđós^ồn toàn lực bình sinh mà xếpshàngsnước mắm, xếp hàng giò chả và nhất là hàng thịtvshàngslásôngsđể chuẩn bị cho cái phần tối quan trọng của Tết là nồi bánh ]hưngtsChiều ngày 27 phải chạy xong mọi thứ. Lại là Giang quán xuyến việc ngâm



http

://da

ta4u

.com

.vn/

nếpvsđãisđậu, rử[slávsướp thịttsĐến chiều 28, bởi trong nhà chẳng bà nào biết gói nên vẫn mộts t[ysGi[ngs los đủ ba chục cặp bánh. Trung thì phụ trách củi lử[tsMượn cái thùngsphuysđựngsmùns]ư[s]ủ[snhàs\àsCưsđể làm nồi. Còn củi, Trung ra tận bãi gỗ Phà Đ_nvs]họn mua những súc lớn gần nguyên cây, rồis^ùngsx_s\[sgá]sđẩy về. Mộtsđống củistướng, một mình Trung huỳnh huỵch bổ suốt buổi chiều.

Mọi việc diễn ra ngoài sân. Bên này sân, trời lạnh thế mà Trung trùng trục cởi trần, mồ hôi nhễ nhại vung chiếc rìu tổ bố chỉ một nhát bổ làmsđôisnhững súc củistosnhưscột nhà. Bên kia sân, chỗ gầnsvòisnước chung của cả nhà số bốn, Giang kê một cái chõng tre, trên giải ni lông, cặm cụi ngồi gói bánh, bọnsnhãistrongsnhàsxăngsxáistr[nhsnhau những việc mà anh Trung, chị Giang sai. Vừa làm vừ[ssungssướng nô nghịch. Với chúng thì sang hẳnsnămsmới, ba ngày Tếtsđượ]sănsngonvsđượ]svuis]hơivsđược diện áosđẹp chẳng thể vui bằngskhis]ònsđ[ngsn[osnứ]sđợi chờ Tếtsđến, nhất là niềm vui buổi chiềusn[ytsLũstrẻ vây quanh chiếc chõng xem chị Giang gói bánh. Chồng bánh ]hưngs][os^ầntsLás\ánhsx[nhsmướt, lạt bánh trắng ngà. Giang xắn tay áo len lên quá khuỷu, cánh tay, bàn tay lấm tấm hạt nếp và vụnsđậu xanh. Giang gói không mau nhưngs khéots Bánhs nhưs được gói bằngs khuônvs songs đẹps hơns nhiều, và không lỏng ]ũngskhôngsquás]hặttsLũstrẻ háo hứ]sđếm từng chiếc, từng chiế]sđãsgóisxongtsKhisnàosgóisđủ ba chục cặp bánh to, chị Giang sẽ vun số gạo nếpvsđậu và thịt mỡ còn lại gói cho mỗi nhóc một chiế]s\ánhs]hưngsnhỏ thật xinh.

Sập chiều, công việ]sđ[ngsthật là nhộn nhịp, suôn sẻvsvàsđãssắp hoàn tất, anh Trung đãs]hẻ gần hếtsđống củi, thì anh Vinh, ở bên nhà số bảysng[ngsnhiêns\ước vào sân, dõng dạc một lời chào. Anh Vinh mang một biệt danh rấts^àislàs�Pé]-sô-rin - người anh hùng thờisđại�vsgọi tắt là Pét, h[ysPéts�xồm�vs\ởisđ[ngstrẻ măngsthế màsđãsrìsrịt râu quai nón còn hai bắpst[ysthìslôngslásnhưstâyt

Cả sân chỉ mìnhsGi[ngstươistỉnhsngước nhìn lên, vui vẻ chào lại Pét. Trung lầm lì làm thinh, nghiếnsrăngsqu[isrìuvsvụn gỗ văngsnhưsmảnhsđạn. Bọn nhãi, coi nét mặt ôngs[nhs]ũngsnhất loạt một vẻ sẵn sàng gây hấn. Chúng trừng trợn nhìn Pét. Từ trên thềm, Giôn và Ken lao phốc xuống, và mặc cho Giang la mắng, chúng cất tiếng sủa dữ tợnvshungshăngsxồ tớisđónsôngskhá]hsđãs^ámstáosg[nsvàosđâystrêusngươitsNhưngs]hỉ một cái giậms]hânvsPétsđãskhiếnsh[is]ons]hós]úpsđuôis]hạy dạttsLũstrẻ ]ũngsnésr[tsPétskho[nsth[isđistới bên Giang. Anh diện một áo da Tiệp, da thật hẳn hoi, quần nhung kẻ, giầy mõm ngóe, tóc hớtsđẹp, chải rấtsmượttsPétsđẹp giai nhất phố. Vai rộngvsđôs]onslạis][osngười, một dáng vóc rất chuẩn, lạismũisth[nhvsmiệng rộng, lại râu quai nón. Mặc dù song thân vốn là chủ một tiệm kim hoàn, của ngầm chắc hẳn còn vô khối, nhưngsPéts]hẳng cậy của. Hiệns[nhsđ[ngshọc việc ở rạp xiếc của ông Tạ Duy Hiển.

- Giang khéo tay thếvs góisđẹp quá! Thế này thì cả đếnsG[lilês ]ũngsphảis tins làsđất vuông trời tròn! - Nhấc một cặp bánh lên, anh ngắm nghía, tấm tắc. - Bên nhà anh dùng khuôn, cứ nhưsthỏi gang. Tếtss[usgiásmàsđãsđược Giang sang gói cho nhỉ?

Tính tình cởi mởvsnóisnăngs^ễ mếnvsPétsđược cả phố ư[vstrừ bọn trai nhà này. Tuy nhiêns[nhsvàosthămsGi[ngs]hiều nay hoàn toàn không phải cố tình gây một sự đường



http

://da

ta4u

.com

.vn/

độtsđể khiêuskhí]hs trêusngươisTrungvsmàs thự]s tìnhs làs [nhsđượ]sphéptsAis ]ũngs\iết mớisđâys\ố mẹ Pétsđãss[ngsnóis]huyện với ông nội củ[sGi[ngtsChư[sphải một sự ướm hỏi mà chỉ để \ướ]sđầu có sự qua lại giữ[sh[is\ênsgi[sđìnhsnhằm cho phép hai trẻ được tìm hiểu nhau. Ý ông cụ thế nàoskhôngsrõvsnhưngsGi[ngsthìs]hắc chắn là phải đầy thiện cảm với Pét. Hoàn cảnhs\[sôngs]háusGi[ngskhóskhăn thế màsgi[sđìnhsPétskhá giả thế. Bản thân Pét lại là một chàng trai hạngsưusnhưsthế, tốtstínhsđẹpsmãsnhưsthế. Pétsđãs thảo kỹ mộts]hươngstrìnhsvuisxuâns]ùngsGi[ngtsNhiều mục rất tuyệt. Bắt

đầu ngay từ tốis28tsĐoàns][smú[sTânsCươngs]ôngsîễn buổisđầu. Không bán vé, chỉ giấy mờivsnhưngsPétsvẫnsxo[ysđược. Anh rút từ ngực áo ra hai tờ bìa gấp khổ to, in màu rấtsđẹpsđư[s]hosGi[ngt

- Lô hạng nhấtsđấy! - Anh nói - Đúngsmười chín giờ mở màn. Em làm thoáng lên ]hosxongsđể còn thì giờ mà chuẩn bịtsCũngs]ần phục sức một chút em ạ. Nhà hát Tây mà. Sáu giờ mườis[nhss[ngsđónt

Vẫn cây rìu trên tay, mặt quàu quạu, Trung lừ lừ \ước tới, không thèm nhìn Pét, lớn giọng nạt Giang:

- Hát tây hát tầu cái gì! Có nhúm gạosđùmsmãiskhôngsxongvs\[osgiờ mớisđược bánh vào nồi?

- Thì xong cả rồi, chẵn sáu chục chiếc rồisđâyvs- Giang nói. - Chỉ còn xếp vào nồi nữa thôi. Với lạislosgìvs]ũngs]ònssớm mà. Trung.

- Hừ, sớm! Việc còn bề bề r[vsđấu hót mãi thì tới khuya. Hay là cứ tán láo tới sáng m[isđiy

- Có làm lụng thì phải có nghỉ ngơis]hứ, tết nhấts]ơsmàs- Pét nói xen vào. - Gì mà ra oai ghê thế?

Chẳng nói chẳng rằng, Trung chém mạnhvs lưỡi rìu cắm phập xuống sát sạtsmũisgiầy Pét. Hết hồn, anh này nhẩy giật lùi lại, suýt ngã ngửa. Giang tái mặt, ngồi sững. Cả sân lặng ngắtsnhưstờ.

- Mày xéo ngay, thằngs]onsnhàstưssản béo bụng, - Trung nói. - Còn quẩns]hânsngười ta làm việc, tao cho mày nằm việnsănstết!

Tức giận, giọngsrunslênvsnhưngsPétsvẫn rán sức giữ hòa bình:

- Cậu vô lý quá. Ai làm gì cậu…sTự ^ưngs]àskhịa chửi càn!

- Này thì cà khịa! - Trung gầmslênsvàsđấm liền.

Cúsđấmsthìnhs lìnhsnhưngsPétsnésmặt tránh kịp. Anh dịch chân sang một bên và giáng trả một cú nhẹ vào ngự]sđối thủvsđồng thời cảnh cáo:

- Khôn hồnsthôisđiysMàys\iết tao mà, Trung!



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Péts]hơisnhiều môn thể thao. Ham nhất là quyền Anh. Ngàysnàos]ũngsluyện. Anh bậts]ười khi Trung một lần nữa quại bừa mộts]úsđấmsđiển hình cho lốisđánhs]ủa bọn cậy khỏe mà kém khôn. Tuy vậys[nhs]ũngsthấy cần phải tung ra liên tiếpsh[isđònsthật là chuyên nghiệp, một giữa mặt, một móc hàm, quật Trung xuống sân. Bọn trẻ nhà số bốn, và cả gần chụ]sđứa nhà bên số lẻ vừa tràn sang làm ủng hộ viêns]hosPétvsđứng khép thành mộtsvòngstrònsvâysqu[nhs\ãisđấuvsnhưngsđều im thin thít và bấtsđộng không dám ùa vào hỗn chiếntsĐâys làs]uộc tay bo của bậ]sđàns[nhtsNgười lớn trong nhà và nhữngsngườisqu[sđường không hề hay biếtslàsđ[ngs]ósẩusđả trên sân.

Mình mẩy trần trụi, lấm lem, mồ hôi ròng ròng, mặt lõa máu. Trung loạng choạng đứng dậy. Quân tử, Pét không xấnsvàosđấmsng[yvsnhưngsmàs]ũngsđãshăngsmáuslênvsanh kéo phẹ]smơstuy[vs]ởi áo da ra, và mộts]á]hsđàngshoàngsthongsthả xắnst[ysáossơsmitsChínhs]áisđộngstá]sđẹp mắtsnàysđãskhiếns]hosngười chỉ quen giao phong theo luật lệ bị kẻ đãstừng trảisđập lộn trên hè phố nện cho nhừ tử. Dốc toàn lự]s\ìnhssinhvsnhưsmộtsđầu máy xe lửa, nghiến răngvsTrungsl[osxộc tới, húc cái sọ dừa rắn câng vào bụng �Người anh hùng thờisđại�tsPétsngãsngử[sngười lên cái chõng tre. Chân chõng gãy rụp, chồngs\ánhs]hưngslật nhào. Trung nhảy bổ đến, chặnsđầu gối lên ngực Pét, và mắm môi mắm lợisđấm tới tấp xuống mặt anh này. Cuộc chiếnsđấu từ khởisđầusđến kết cục có lẽ ]hư[sđầy một hiệp ba phút. Trong suốt nhữngsgiâysđồng hồ đổ máu mồm máu mũisấy, cả h[isđối thủ lẫnsđámskhánsgiả \âuskínsvõsđàiskhôngshề ai kêu lên một tiếng.

Vin cánh tay một thằng bé, Giang run rẩysđứng dậy. Mặt nhợt nhạt, thất thần, môi lẩy bẩy, cô van vỉ, những lời không thể nào ai nghe thấy. Vẫn chỉ nghe uỳnh uỵch hự hự. Trận ẩusđả đãsquásđộ vũsphuvstrở thành trò man dạits�Thôisđismàvstrờisơivsthôisđiy�vsdồn hết sức, Giang la lên và vùng khỏi tay bọn trẻvs]ôslănsvàosgiữa cuộ]sđấu, túm tóc Trung kéo giật, buộc Trung phải nhả Pét ra.

Thở hồng hộ]vsTrungsđứng vụt lên, mặt mày máu mê, một mắtsđãssưngvsmột mắt ngầusđỏ trợn trừng, hai nắmsđấm vẫn xiết lạivsrăngsnh_sr[snhưs]hự]sđớp Giang một cái.

- Đồ ác ôn! - Nghẹn ngào, Giang thốt kêu lên, tiếng kêu thảmsthươngsvàstứ]s]ười - Đồ Mỹ Diệm!

- Diệm ngoẻo rồi còn gì! - Một thằng ranh nói chọc vào.

Bật òa lên khóc, Giang quay mình chạy lao vào trong nhà.

Mọi sự nhưsthế làstungshêtsNgàysvuistưởngsđãst[nstànhtsBọn trẻ nhớn nhác, không biết phải làm sao bây giờtsĐứ[snàosđứa nấy mặt mày tiu nghỉu, buồnsxotsCósđứa mếu máotsNhưngs]uối cùng thì anh Trung củ[s]húngs]ũngskhôngsvìsgiận chị Giang mà bỏ rơis ]húngtsRồis\ánhs]ũngsđược xếpsvàosphuyvsnướ]sđổ đầy, lử[sđược nhóm lên, củi ]háysđượm. Ngọn lử[sr_osvuivshơislửa lan tỏa. Dọc phố gió bấc lùa hun hút mà trong sân ấmsr[nvsvàsđãsngh_sđậm dầnslênsmùisthơms]ủa lá và gạo nếp. Bọn trẻ trải chiếu ra sânsđánhs\àisvàsnóisphéttsDễ chịuvsêmsđềm, ấms]úngvsnhưsmọisnămtsNhưngskhá]slàskhông có chị Giang. Chị Giang không xuống vui cùng. Không có chị thì không có táo,



http

://da

ta4u

.com

.vn/

thứ quả chị ư[snhất khiến bọns]húngs]ũngsư[snhấtvskhôngs]ósngôsnướng, và không có giọng kể chuyệnsûs^ươngvskhôngs tiếngs]ười trong trẻo của chị. Không có chị, anh Trung mất hết tính hồ hởisthường ngày. Nặng chình chịch cái mặt bị ănsđấmssưngsvù, anh ngồi thì lỳ một cục. Anh chỉ hésrăngsnóisđôislời với anh công an tuầnsđêmstạt qu[shútsđiếu thuốc lào và với chị ]ôngsnhânsquétsrá]sghésvàossưởi ấm chốc lát. Không được anh chung vui, niềm vui củ[slũstrẻ nguôi dần. Mọisnăms]ả lũssẽ thứ]s]hơisđến tậnssángvsnhưngsđêmsấy, khi họ[ssĩsNămsTínsrẽ vào thì bọnsl[usnh[usđãsđisngủ hết, chỉ nhữngsđứa lớn còn ngồi canh bếp lửa với Trung.

Thằng Bình, em Giang, theo lệnhs]húsNăms]hạy lên gác gọi chịvsnhưngsvìsđãsnhất quyết từ mặt Trung nên Giang nhấtsđịnh không chịu xuống. Cô sai thằngsBìnhs\ưngsbộ lys]ùngsđĩ[smự]snướng xuốngsđể ]húsNămsuốngsrượu. Cô còn bắt nó quay lên lần nữ[sđể m[ngs]hăns\ôngvskèmsth_osmột rổ táo ta với chục bắp ngô xuốngs]hos�\ầyslũs[nhs_msnhàs]húngsmày�t

Bọnsnhãisxuýtsxo[svuissướngs]hàosđónsquàs]ủa chị. Chúng lập tức chiếnsđấu với rổ táo và lập tức bắtst[ysvàosnướng ngô. Trung lầm lầm gạt phắt mấy quả táo, gạt phắt cả bắp ngô nóng hổivsthơmslừng bọn nhãi vừ[snướng xong.

ÔngsNăm rótsrượu ra hai ly.

- Một ly với qua, Trung! - Ông nói - Chiếnssĩsrồi, uốngsđược.

Trung lắ]sđầutsÔngsNămsthở dài, tợp nhanh, cạn ly.

- N[msnhisnhưs]ọp, vấp cái quên liềntsKhôngsđể bụng giận lẫy. Mấy lại sắp xa nhà rồi, mau mà làm lành vớisnósđit

Ông làm nhanh ly thứ hai, rồi lại rót tiếp. Uống suông, không nhắmvsôngsđư[sđĩ[skhô mực cho bọn trẻ…

Đãsănshết táo, hếtsngôvsđãsxơishếtsđĩ[smực, bọn trẻ buồn ngủtsChúsNăms]hẳng nói gì, chỉ uống. Mộtsmìnhs]húsmàsđãsgần cạn chai Lúa Mới. Anh Trung thì một mực lặng thinh. Rầusrĩvs\ọn trẻ díp mắt lại, lầnslượtvsđứa này tiếpsđứa khác kềnh ra chiếu. Hai con chó chen vào nằm với chúng.

Nướ]strongsphuyssôisđềusđều. Tiếng củi nổ lách tách. Từ trong sáng khó mà nhìn thấy gì trong bóng tối bao quanh, vì vậysđường phố, nhà cửa nhưs\ọc trong tấm màn đ_ntsTuysnhiênvs]ósthể thấy bầu trờisđãs]huyển màu xám nhợtvsđãssángshơnsvàs]àngslạnhshơntsGiós\ấ]sđãsngừng thổi từ lâu, không khí mau chóng thẫmsđẫmssươngsgiátsSắp rạngsm[isđếnsnơisrồi.

- Thôi. Qua về! - ÔngsNăms]hợt lên tiếng sau suốt mấy canh giờ lặng ngắt, một mình rót, một mình uống.

Cầm lấy chiếc cặpsđãsxẹp lép, ông loạng quạngsđứng dậy. Trung nhổm lên, muốn đỡ ông.

- Khỏi! Ông gạtsđis- Qu[sđâus]óss[ytsS[yss[osnổivs]onsơiy



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Nồng nặ]smùisrượu, ông ôm lấy Trung:

- Mồngsnăms]onslênsđường hảxsLênsđường mạnh giỏisngh_s]on…sChúsNămsvề nghe ]on…sChúsNămsvềtsChúsNămsvề lập bàn thờ ]hos\[smás]húsNămvs]hosvợ ]húsNămsvàssắp nhỏvsTrungsà…t

Bấtsđồ, ông bật khóc, nấc lên, ằng ặc, nghẹt thở, toàn thân run bần bật.

- Tụi nó tàn sát hết cả gi[sđình chú rồi Trung à. Giết hết…sgiết hết cả, không từ [i…sCon gái út chú. Thằng Ba. ThằngsH[itsB[sđứa con chú bị giết một khi. Rồi tụi nó sát tới bà già chú, ông già chú, Trung à. Rồi vợ chú, má sắp nhỏ…sMàsđãsh[isnămsrồi. Tối nay họpsđồngshươngvs]ósđồng chí ở trỏng ra, chú mới hay, Trung à.

Ông khàn khàn kểvsôngskhó]srưngsrức. Và gạt Trung ra, ông loạng choạngs\ướ]sđismen theo bờ tườngvsđisvề cuối phố. Vừ[sđisvừa khóc.

Tảng sáng, Giang xuốngvsm[ngsthêms]hănsđắp cho bọn trẻ. Cô bảo Trung về phòng mà ngủ để bếp lử[sđós]ôstrôngtsTrungsngồi im, không buồn trả lời. Giang bực mình dợm trở vàosnhàvsnhưngsrồisnghĩsngợiss[osđós]ôslại ngồi xuống bên bếpvsnhưngsngồi né xa, thậtsx[sTrung…

Một thằng bé bị lũs\ạn kéo tuột mấts]hănvsloàngsquàngsmở mắt ra. Nó nghe tiếng anh Trung rì rầm kể gìsđósvề ]húsNămtsNósngh_stiếng chị Giang khóc thút thít. Rồi lại trở lại yên lặng. Yên lặng rất lâu, rồi se sẽ những tiếngsđộng là lạ. Thằngs\ésrướn cổ lên nhìn. Còn tối lắm. Trong ánh lửa, nó thấy anh Trung chị Giang ngồi sát vào nhau, và hơnsthế nữa, còn ôm chặt nhau. Nó cảm thấy cùng lúc cả hơislửa nóng hừng hực, cả hơisthở của ban mai lạnh lẽo.

Vậy mà, thật là không thể làm sao hiểu nổivsngàyshômss[uvsđêmsgi[osthừa và suốt mấy ngày tết, nó thấy chị Giang vẫn lại chỉ ]hơisvới Pét xồm. Mặt mày thâm tím. Pét vẫn cứ đẹp trai, và rất diện, anh ngây ngất mê mẩnvs sungs sướngs ]ưỡi chiế]sx_sđạp Pơgiôsmàusmận chín chở chị Gi[ngs\[ysđến tất tật những tụ điểm có ca nhạc và vui ]hơistrongsthànhsphố ngày xuân.

* * *

Lễ tiễnstâns\inhsđược tổ chức vào sau buổistrư[sngàysMồngsNămsTếtvs^ưới chân gò ĐốngsĐ[tsNgười ta bảo rằng trong suốtsmườisnămvstừ ngày hòa bình lập lạisđến giờ, ở Hà Nộis]hư[stừng có mộtsđợtsnghĩ[svụ quân sự nào quy mô lớnsnhưsđợt này. Hàng trămsngườislênsđườngvshàngsnghìnsngười theo tiễn. Và khi biểnsngườisđứng nghiêm hát TiếnsQuânsC[sthìstrước cử[sđền Trung Liệt, cờ đàosTâysSơnsđược chầm chậm kéo lênssóngsđôis]ùngs]ờ đỏ sao vàng. Bầuskhôngskhístưngs\ừng náo nức của lễ hội tòng quân hòa vào hùng khí thiêng liêng ngày Giỗ Trận nâng bổng tâm trạng từngsngười, giúp gạtsđisnhững niềm bịn rịntsÔngsthượngsúyskhusđộistrưởng dõng dạ]sđiểm danh tâns\inhtsĐọ]sđếnstêns[is thìsngười ấy Có lên một tiếng thật to. Mỗisngườishìnhsnhưs]hư[s\[osgiờ đạtsđược một giọng nổi trộisnhưsvậytsAnhs]hàngsđược gọi tên sau Trung lại dài giọngts�Dạvs]óstôisđâyy�vskhiến mọisngườis]ười rộtsThượngsúysđọ]sđãskhản tiếng



http

://da

ta4u

.com

.vn/

mà bản danh sách còn rấts^àitsCàngsđôngs]àngsvuitsNgh_sđọ]sđến tên ai quen, Trung lạisnhóns]hânslênvsrướn cổ tìm kiếm. Mọisngười ầmsĩsgọi nhau, hồ hởi vỗ vai nhau �AysMàysđấysàvs]ũngsđợtsnàysàvsh[ysquáy�t

Mày này, tao này, thằng Cung, thằngsBìnhs�mắtslươn�vsthằngsMãos�nhọ nồi�vsthằng Toàns�minstu�vsthằng Bào, thằngsVũ…sthằngs]onsđầu nhà bà giáo Son, thằng con thứ nhà ông Tâm y tá, thằngs]háusđí]hstônsnhàs]ụ Doãn vẽ truyền thần, nhà Phúc béo gia công mỳ sợi, nhà Vạn toét chữ[sx_sđạpvsnhàsMinhsđiế]s\ánsnướ]ssôi…sĐôngsđảosngười đisthế này làm sao mà biết hếtsnh[usđượ]tsKhôngskhéoss[usđợtsnghĩ[svụ này, phố tụi mình chỉ còn lại bọn lỏi con và bọn con gái.

Trung nhìn quanhtsHìnhsnhưshômsn[ystất cả các cô nàng trong khu phố đều hội lại ở đâyvsvàstất thảy bọn họ nomsđềusxinhstươishơns\[osgiờ hết. Nào Liên, nào Yến, nào O[nhvsnàosPhượng…s]á]s]ôskhoá]st[ysnh[ustúmstụm thành từng nhóm, líu ríu vui vẻ xúm quanh các chàng.

Ngườisđi tiễnsTrungs]ũngsrấtsđôngvsmẹ vàs\[sđứa em, cùng tất cả bọn nhóc nhà số bốn. Về chiều, càng lúc càng lạnh mà lễ tiễn có vẻ còn kéo dài, Trung bảos]á]s_msđư[smẹ về, mà bà Thái nhấtsđịnh không chịu. Yếu lả, nhợt nhạt, run rẩy, bà bám chặt lấy t[ysTrungsđứng sát vào anh, nghẹnsngàovsgượng cầmsnước mắtsđể dặnsđis^ặn lại mãi nhữngsđiềuskhôngsđâusvàosđâutsTrungsngượng:

- Mẹ kìa, mẹysĐừng thế, mẹysNgườist[strôngsvàosđấy, mẹ…

Anh bảoslũsđàns_mstrongsnhàu - Chúngsmàysđộng viên mẹ t[ovsđừngsđể mẹ tao khóc ở đâysđấy nhá. Cả về nhà nữa.

Chúng mày giúp mẹ tao các việ]snhátsT[osđis\[snămsrồi vềtsMàs]ũngs]ósnghỉ phép nữ[…sChúngsmàysth[yst[oslosmọi thứ cho nhà số bốn mình nhá. Nhớ ]hăms]âystáostao trồngtsB[snămsnữa tao về, ngọn phải chấm ban công tầngsh[isđấy…

Trung nói, cườivsnhưngsvẫn buồn ra mặt, vẫn nhìn quanh nhìn quất. Bọn trẻ hiểu lòngs[nhvsthươngs[nhslắmvsnhưngs]hẳng biết làm sao. Ông nội chị Giang vừa vào viện đêmsqu[vs]hị phải túc trự]s]hămsnomtsVả lại lúc nào bên chị ]ũngs]ósPétsxồm kè kè hộ tống.

Tiết trời xuân lạnh lẽovsnhưngssắc trời xuân trong xanh. Sau phần diễnsvăns]ủa các qu[nskhá]hvs lãnhsđạos]á]s\[nsngànhvsđoàns thể thành phố và khu phố, tới mụ]sđại diệnstâns\inhsđọc quyếtstâmsthưvsrồisđến mụ]slàmsgi[osướ]sthisđu[sgiữ[sth[nhsniênsđisnghĩ[svụ quân sự với thanh niên ở nhà sản xuất, rồi nữ[slàsvuisvănsnghệ, ca hát và ngâmsthơtsCós]ả mộtsôngsnhàsthơsngh_snóislàstừ tận trên HộisNhàsVănsđí]hsthânsđư[sthơsmìnhsxuống biểu diễn úy lạo bộ độitsĐầusđộismũssắt, cổ quấnskhănsrằn kiểu du kích Nam Bộ, mình vận bành tô Liên Xô có viền lông, ông sừng sững trên diễnsđànvsngâm vào loa những vầnsthơsnhưssấmtsNg[yskhistrường ca hùng tráng còn mộtsđoạn dài nữa mới hết, vì quá xúc cảm, gần hai chục thiếu nữ có nhiệm vụ tặng hoa bộ đội khi nào bế mạc buổi lễvsđãsvội ào cả lên diễnsđàn dâng vào lòng tay thi nhân những bó



http

://da

ta4u

.com

.vn/

l[ys ơns tươis thắm khiến ông này phải rất vất vả gỡ mình ra khỏisho[sđể ngâm nốt phần còn lạitsS[ustrường ca này, mặc dù còn lâu trời mới tối và mặc dù còn nhiều nhà thơsnữa muốn lên trình bày sáng tác của họ, song các sĩsqu[nstuyểnsquânsđãsvộisngănshọ lạisđể cho buổi lễ được kết thúc.

Tâns\inhsđược lệnh lên xe. Gần hai chục chiế]sx_s][sđượ]strưngs^ụngsđể chở quân, đậu ở gó]ssânvsđồng loạt nổ máy và nhấn còi. Tiếngs]òisôstôsđư[ssự ồnsàoslênsđến tột độ.

Trung ôm lấy mẹ, ôm lấys\[sđứa em, và lầnslượt ôm lấy từng thằng nhãi em út của anh trong nhà số bốn, xiết tất cả vào vòng tay mình lần cuối.

- Thôisnínsđivsđừng khóc! - Đừngs]óskhó]vsđể ]hos[nhsđiysChúngsmàysđư[smẹ về đitsMẹ ơivsmẹ vềvs]onsđiy

Anh liệngs\[slôslênstrước, rồi trèo vào ô tô qua lối cửa sổtsQu[nhsx_sngười ken dày vậy mà bà Thái vẫnsl_nsvàosđược, với với tay lên cửa sổ.

- Mẹ! - Trung luýnh quýnh nắm vội lấy tay mẹ, rồi phải buông ngay vì bị kéo lùi vàostrongsnhườngs]hosngười khác chen ra choán lấy khoang cửa.

- Toànsđấy hả ]háuvsToànsơiys- Trung nghe tiếng mẹ nức nở kêu lên vớisToàns�minstu�vsthằng bạn nhà số \ămssáus]ùngsphốvsđ[ngsđứng lấpstrước mắt anh - Cháu trông nom nó cho bác vớisToànsnhévsToànsơiy

Xe chuyển bánh, chầm chậm bò, chật vật xuyên qua những tiếng gào gọi, tiếng kêu, tiếngs]ười và cả những tiếngskhó]tsĐúngsgiâyslátsđóvsqu[sv[isToànvsTrungsnhìnsthấy Giang giữ[sđámsđôngtsBằng mộtsphépsmàusnàosđóvs]hỉ mộts]úshuý]hst[yvs[nhsđãsvọtsđược ra khỏi xe.

- Giang! - Trung gào rống lên - Anh ở đâyvs[nhsở đâyy - Anh ở đâuxs- Côsgáislá]hsqu[sđámsđôngvsvừa len lách vừa kêu lên thất thanh. - Anh

ở đâuvs[nhsơix Chen bừ[sđivsvấp dúi dụi, không thấy ai cả, không thấy gì hết, mắt dạisđivstó]sxõ[s

tung, thở hổn hển, cô nhào tới chỗ Trung. Anh chàng chen bật mấysngườisđ[ngsđứng chắn mất lối, rồi gầnsnhưshùngshổ, lao xộc tới chộp lấy Giang, ôm choàng lấy, ghì chặt.

Khác vớis]á]sđợtstrướ]vsđợtslínhsnghĩ[svụ này phầnsđ[sđềusnhưsTrungvstuổi còn rất trẻ, vì vậy ít thấy cảnh vợ tiễn chồng, thế nhưngs\ùslạisngười ta thấy xuấtsđầu lộ diện khá nhiều cặps]hàngsnàngsnhưsTrungsvàsGi[ngtsVàs]óslẽ ]ũngsnhưsGi[ngsvàsTrungvstất cả những vụ yêusđươngsđósđều là những mối tình non dạivsđầy rụt rè và sợ sệt, bấy lâu chẳng dám lộ mìnhsmãisđến giây lát phải chia lìa mớiskhôngs]ònsđừng nổi.

Ngay trước mắts\[osngười mà Giang liềuslĩnhsxoắnsmìnhsvàosTrungtsXo[yslưngslại với thiên hạvstó]sđổ xõa xuốngsv[itsGi[ngsđứngsúpsngườisvàosngười Trung, hai cánh tay vòng với lên ôm lấy cổ ngườisyêutsCònsTrungvsh[is\ànst[ystostướng táo tợn lùa sâu



http

://da

ta4u

.com

.vn/

vào trong áo len của Giang, ghì riết lấy Giang từ \ênstrongtsB[osnhiêusngười thở dài, ngậmsngùivsnhìnstránhsđit Đoànsx_snângs^ần tố]sđộ. Trên chiếc xe chạysđầu, tiếng hát cất lên, lan dọ]sđoànsx_vs

truyền dọc phốus�Aisđãstừngsđisqu[ssôngsCửu Long Giang. Cửu Long Giang sóng trào nướ]sxoáy…� DướisđườngvsTrungsđ[ngs]ố sức chạysrượt theo chiếc xe chót và cuốis]ùngsđãsđuổi

kịp. Từ cửa hậu chiếc xe, những bàn tay chìa xuống kéo anh lên. Phía sau, Giang chạy với theo toàn thân ngả về phí[strướ]snhưs]ố ]ưỡng luồng gió mạnh và rồi lảosđảo cô ngã xoài xuống nềnsđấtsướt át.

�Người con gái Hà Nội, nhữngsnàngstiênsnghèosđẹp nhất trần gian, da trắng, môi hồng, mắt huyền, mi rợp�vstrênsđời này từng có một bài hát với lờis][snhưsvậyvstôisđãstừngsđược nghe ở đâusđóvsvàosmộtslú]snàosđóskhông nhớ nữa. Tôi là một thằng nhãi nhà số bốnsđãsth_ostiễn anh Trung ở ]hânsgòsĐốngsĐ[vs\uổi chiều ngày Giỗ Trận. Và tôislàsđứ[sđầu tiên chạysl[osđếnsđỡ chị Giang dậy. Chị khóc nức nở, toàn thân run lật bật trong tay tôi. Dọ]sđường về tôi vẫn phải nhẹ nhàng thận trọng ôm giữ lấy chị. Chị cứ vừ[sđisvừa ôm mặt khóc mãi, mặ]s]hosxungsqu[nhsngười ta kinh ngạc nhìn ngó. Vào nhữngsnămsấy chẳng ai lại yếusđuốisvàs\isthươngsmột cách lạ lùngsnhưsthế.

Nhữngsthángss[usđấy, nhữngsnămss[usđấy tôi còn dự nhiều lễ giao quân khác nữa. Và rồi bảns thâns tôis nămsnăms s[us ]ũngs đếns lượts lêns đường chiếns đấu. Vậy mà tôi không bao giờ có thể quên lần cùng bạn bè nhà số bốn tiễn biệts[nhsTrungtsĐâys làscuộ]sđư[s rướ]s th[nhsniênsđis làmsnghĩ[s vụ quân sự trong thời bình, và vào những ngàysđầusnăms1964sấy, thì trong tầng lớp bình dân ngay nhữngsngườisđứng tuổi và trảisđờis ]ũngskhósmàs\iết chắc sẽ làsnhưs thế nào nhữngsnămsthángsđ[ngsđónsrìnhsphí[s trước, nói gì một thằng bé mớismười ba tuổis đầus nhưs tôivs vậysmà…s Khôngvskhông phảisôsngàysn[ysnghĩ lạismàsmườngstượngsr[snhưsthế. Mà thực sự làsnhưsvậy, vào buổi chiều hôm ấy, một chiều mùa xuân cự]sđộ th[nhs\ìnhvs^ướis]hânsgòsĐống Đ[vstôisđãs]ảm thấy trờislongsđất lở trong lòng mình. Mà thật ra nào phải là tôi, mà là nhân dân, nhân dân muôn thuở dịu hiền, muôn thuở cầusước sốngs\ìnhsyênvsđãsâmsthầm cảm thấu con sóng lừng thờisđại mớisđ[ngsập thẳng tới bến bờ Tổ Quốc tôi. Một thờisđại lớn lao và nghiệtsngãs]hư[stừng có. Thời của chiến tranh và của cách mạng lay trời, thời củ[snhưngsđ[usthươngsvôshạn, những mất mát vô bờ, thời của chủ nghĩ[sanh hùng tuyệtsđỉnh, của sức chịusđựng vô cùng, thời của tình yêu và của lòng quả cảm. Và từ họ[ssĩsNămsTínvstừ anh Trung, nhất là từ bà mẹ anh, từ chị Giang, những ngườisđàns\àsmềm yếu và nhân từvsthânsthươngshiền dịu của ngôi nhà số bốn, linh cảm về số phận sắp tới của dân tộ]sđãstruyền vào trái tim tôi, làm xoay chuyển cuộc đời tôi ngay từ khistôis]hư[skịps\ước hẳnsvàosđờitsĐối với tôi, thờisthơsấu êm ả vàstươisđẹp thế làsđãsvĩnhsviễn và dữ dộisr[sđisvàos]hínhs]áis\uổi chiều mùa xuân êm ả vàstươisđẹpsđầusnămsGiápsThìnsấy.

Một tuần sau Tếtvsôs]h[stôisđượ]slênslươngvstiêus]huẩn nhà cao cấpshơnsnênsgi[sđìnhs tôis ]huyển vào ở trong trung tâm thành phố. Tháng Tám, bọn Mỹ ném bom



http

://da

ta4u

.com

.vn/

miền Bắ]vstôisth_ostrườngssơstánsvề miền quê rấtsx[tsNămsthìsmười họa mớisđược một dịp về loáng qua Hà Nội. Rồi nhậpsngũtsĐisBês^àitsCứ x[smãivsx[smãisnhưsthế khỏisđiểm \[nsđầutsNhưngsđườngsđời củ[s[ismàskhôngsnhưsvậy?

Trở về sau chiến tranh, nhìn lạiss[uslưngs]hỉ thấy sừng sữngstrường thành của ký ức chiếnstrường. Nhữngsnămsx[svời củ[strước thời lử[sđạnsđãst[ns\[ysth_osgiósthời gian.

Thoảng hoặc mới có việc dọc qua phố ]ũvsng[ngsqu[snhàsxư[vsthế màs]ũngsthường là cứ dửngs^ưngsng[ngsqu[svậy thôi, chẳng mấyskhisđể mắt ngó vào. Ngôi nhà nhiều chụ]snămsrồi vẫn thế, tấtsnhiêns]ũskỹ hơnvsmặt tiền cau có, nứt nẻvstường vôi tróc lở. Mỗiskhisghésvàosthăms]hỉ cảm thấy chán ngắt. Nhem nhuốc, ồn ào, chật chội và quá nhiềusngười lạ mặt. Niềm vui duy nhất là thấysđượ]s]ònsđós]âystáos[nhsTrungstrồng trước ngày nhập ngũtsNgọn cao quá ban công tầng hai, cây sai quả, trùm bóng mát lên sân. Song le cái giống táo ta ấy là thứ ]âysănsquả ^ườngsnhưsđãsquáslỗi thời, và bản thân nó, cây táo củ[s[nhsTrungvs]ũngsđãsgiàsrồi.

Tết này, khi từ nhà mới cuối phố đis\ộ lênsđầu phố vàos thămsnhàs]ũssố bốn, tôi không còn thấys]âystáosgiàsđósnữa. Tấn, cậu em út của anh Trung, mộtsthươngs\inhstrong chiến tranh biên giớivs đượ]s phườngs ưus tiêns ]hos phéps ]ơis nới diện tích ở ra khoảngssânstrước mặt nhà. Mặc dù chẳng muốnsnhưngsđànhsphải chặt cây táo ấysđismớisxâysr[sđược.

- Hồi chiến tranh phá hoại, sân phảisđàostungslênsxâyshầm công cộng mà bọn em vẫn giữ được nó. Thế mà giờ chặtsnósđivskhổ tâm lắm anh ạtsNhưngs\iết làm thế nào được, hả anh. - Tấn buồn rầu bảo thế.

Tôi hỏisthăms]hị Giang, cậu ta cho biết vợ chồng chị vàosănsTết trong Sài Gòn. Và có lẽ rồisđâys]hị sẽ chuyển hẳn vào sốngstrongsđót

* * *

Ra Giêng, tôi tớisthăms]hị. May mắn sau, Chị có nhà. Bởi tất cả những lầnstrướ]sđâysđếns]hơisnhàssố bốnvstôisđều gặp phải khi chị đis]ôngstá]vsthànhsr[snhưsvậy là chẵn ba mươis tưsnăms trời xa biệt, cho tới hôm nay. Vẫns ]ănsphòngsxư[vs \[ns ]ôngs trôngs r[sphốtsTường vôi ve. Cửa sổ buông rèm xanh. Bàn thờ luôns luôns\[s]âyshươngs thầm lặng cháy. Khi chị mở cử[sr[vstrongsphòngs]hư[s\ậtsđèntsTrongsánhshoàngshôn hồng rực tràn ngậps]ănsphòngvstôisthấy chị vẫn hoàn toàn là chị Gi[ngsngàysxư[s]ủa tôi. Và có lẽ bởi ánh nhá nhem chiều tà mà chị ]ũngsthấystôisnhưsvậys]hăngtsChị nhận ra tôi ngay, thảng thốt chị gọi tên tôi, kèm cả biệt hiệutsLòngstôisđ[usnhóit

Rất lâu, chị ngồi bên tôi, lặngskhó]tsTôis]ũngsvậysnước mắt nóng rự]snhưskims]hâmstrong tròng mắt. Bên ngoài, thành phố đãslênsđènvstôisvàs]hị tay trong tay, thu mình trong bóng tối, cố hết sứ]sđể tĩnhstâmvsđể hồi lại.

Giọng run run, chị khe khẽ bắtsđầu trò chuyệntsTôis]ũngsvậy, bắtsđầu nói, bắtsđầu kể. Cuộ]sđời tôi. Cuộ]sđời chịtsThìs]ũngsnhưs]uộ]sđời củ[s\[osngườisthôistrênsđấtsnước



http

://da

ta4u

.com

.vn/

này những chụ]snămsqu[vsmàss[osnhắc lại trái tim cứ đ[usthắt lại thế nàytsNhưngsrồi cả h[is]húngstôisđềusđãsvượtsđược lên khỏi nỗi lòngsmìnhsđể mà dần dầnsđiềmstĩnhslại.

- Cậu còn nhớ ]húsNămshọ[ssĩskhôngx - Có chứ chịtsNhưngs]hẳngsđược gặp lại trong suốt chừng bấysnămtsGiờ chú ấy ra

sao?

- Chú mất rồi. MấtsnămsChínsmươitsTạisquêsnhàsNămsCăntsChúsấysđisBêsnămsBảy Mốt. Chị ]ũngskhôngsđược thấy lại chú ấy từ nămsđótsTrước khi mất không lâu, chú có r[sthămsHàsNội và có lạisđâystìms]hị, mà không gặp. Chỉ gặp anh Vinh, chồng chị. Chú Năms]ósgửi lại chị mónsquà…

Vinh? Tôi rùng mình. Thế nào mà chồng của chị ]ũngstênslàsVinhs]ơs]hứ, trờisơiysAnhsVinhsngàysxư[vs[nhsPétsxồmsđẹp trai, từng mê mẩn chị đãshyssinhstrongsmù[skhô khốc liệtsnămsBảysH[itsHyssinhsng[ystrước mắt tôi. Chính tiểusđội tôi bám chiếc xe T54 củ[s[nhsxungsphongsvàos ]ăns ]ứ Plây CầntsĐãsđộtsphásđược qua cửa mở, bộ binh chúng tôi vừa ào xuống khỏi xe. Từ hầm ngầm, liền hai trái M72 bắn chéo cánh sẻ phụt tới. Toàn tổ lái cùng với chiế]sx_s\ùngs]háy…

- Chị hỏisthămsnhiều họ[ssĩsmàs]hẳng ai nhớ chú ấy. Tên tuổi chú ấyskhôngsđược nhưshọtsNhưngsmàs]ậu xem này.

Chị Giang với tay bậtsđèntsChỉ một ngọn thôi, ánh sáng dịusnhưs làsánhsnếnts �Lại đâyy�vs ]hị nói khẽ và nhẹ nhàng rời ghế, dịu dàng chị nắms t[ys tôivs đư[s tôis lại gần khuông cửa sổ \uôngsrèmtsTrênstường, kề cửa sổ, treo một bứ]ssơns^ầu, viền trong khung gỗ màu nâu.

Đ[ngs\ước tới gần, tôi nhưs\ị vấp một cái. Vấp phải một cảm giác. Một cảm giác dội ra từ bức tranh. Tôi nhìn, chết lặngstrongsngười. Họ[ssĩsvẽ chúng tôi. Bảysngười. Và đúngslàs]áisđêmsxư[vs28sTếtsnămsThìnsấy. Cảnhstượng thật huyền diệu: xung quanh đống lửa, một vầng hồng lung linh, rập rờnsvàs^ườngsnhưsđ[ngsmuốn vùng quẫy với vòng vây củ[sđêmstốisđể tỏa rộng ra mãi. Bầu trờistrướ]sđêmstrừ tị]hskhôngstămstối đ_nsđặ]smàs qu[ngsđãngvs tối thẫm trải rộngs trênsđầu chúng tôi với tất cả vẻ hùng tráng và trang nghiêm, bầu trờisđêmstrước của một thờisđạisphisthường, một bầu trời đêmskhôngs\[osgiờ ]onsngười thờisn[ys]ònsđược thấytsVàstôis]ũngsnhận thấy trong đêmstối của bức tranh, những khốishìnhsvàsđường nét thân thuộc thuở xư[smàsngàysn[ysđãsm[ismột rồi của dãy phố này.

Nhưngs]áis]hínhslàm nên bức tranh là chúng tôi, nhữngsgươngsmặtsđược ánh lửa soi hồngvsđược tả thực mộts]á]hs]hânsxá]svàsđầy biểu cảm. Tuy nhiên, tất cả ]áisđẹp, cái chân thực và thần thái mê hồn của bức tranh lại tạo cảmsgiá]sđ[us\uốt. Xuyên ngọt qua thời gian và cả qua da thịt. Bức tranh cho tôi thấy mộtsđiều hiển nhiên mà bấy lâu nay với cái ý thứ]sđãsngàysmột trở nên phẳng lỳvstôisđãskhôngsthể có khả năngsmộtslú]snàosđóstự nhận ra: trong số chúng tôi, sáu thằng con trai còn trẻ con và non



http

://da

ta4u

.com

.vn/

dạisđến thế đ[ngsngồi kia quanh nồis\ánhs]hưngstrongs\ứ]str[nhsnàyvsđến ngày hôm nay chỉ còn sống có một, chỉ độc nhất một mình tôi. Một mình tôi mà thôi!

Tiếts th[nhsminhsnămsngoáivs ng[ngs qu[sGios Linhvs vàos viếngsNghĩ[s tr[ngs \ộ đội TrườngsSơnvstôisđọc thấy tên tuổi Bình trên một trong hàng ngàn mộ chí của khu các liệtssĩsquêsHàsNội. Chị Giang bảo là vợ chồng chị đãstínhsđư[sBìnhsr[sngoàisnàyvsnhưngsmộtsđêmsnọ, Bình báo mộng, cho biết là muốn mãi mãi nằms\ênsđồngsđội, mãi mãi với rừngs l_sđồis l[usđấtsđỏ chiếns trườngsxư[vs thànhs thử…sTrongs tr[nh, Bình là một thằng bé mớismười tuổivsgươngsmặt phảng phất nét chị Giang, mịn màng và thanh tú. Nó ngồi bó gối, vóc mảnh khảnhvstó]sxoănvs]áismiệng phụng phịu.

Ngồi cạnh nhóc Bình là thằngsPháivsnămsấysmười hai tuổi. Tóc húi cua lộ rõs]áisđầu méosvàsđầy sẹo, gò má nhọn, mồm rộng chành bành, mặt nhợt nhạt, rỗ tổ ongvsđôislông mày chau chau, cau có. Nó là thằngs]onsđầu của ông Tá tài xế, Xấu xí, thô kệch, ăns\ận tồi tàn, lôi thôi lếch thếch nhất hội song là mộtsđứa con trai tốt bụng và chân thành biết bao. Pháisđis\ộ độis]ùngsnămsSáusChínsvớistôivsnhưngskhôngssungsvàos\ộ \inhsnhưstôismàsđượ]sđiều sang cao xạtsĐóngs]hốt ở Hà Nội và hy sinh ở Hà Nội, trong chiến dị]hsMườish[isngàysđêmsđánhsB52t

ThằngsSơnvs]onstr[isôngsCưssở điện, tuy rằng bố bị tùvssongslàsđứa duy nhất trong nhà họ]slênsđếnsđại họ]tsNhưngstrongstr[nhsnósvẫn còn là một thằng nhãi chỉ hơnstôismột tuổivsđầu tóc bù xù, thân hình gày gò và trông rõ là lùn tịt mặ]s^ùsnósđ[ngsngồi xếp bằngtsGươngsmặtsthôsnhưngs\ởisđôismắt thật là to và sáng mà nom thông minh cực kỳ. Nó ngồi cạnh nồis\ánhs]hưngsmàsvẻ mặtsnhưsthể đ[ngsngẫmsnghĩs]á]hsgiải nhữngs\àisđại số đ[ngstí]hsở trongsđầutsSơnsthisđỗ vào tổng hợp Toán, họ]sđếnsnămsthứ hai thì nhậpsngũtsTrinhssátspháos\inhtsHyssinhsở CánhsĐồng Chum.

Bị khuất mất một phần vào vùng tối của bứ]str[nhslàsgươngsmặtsĐínhvs_mstr[is[nhsTrungvsĐínhsquấns]hăns]hiênvsnằms]á]hshơisx[sđống lửa, hai tay chống cằm. Khuôn mặt nó chẳng giống anh Trung chút nào. Má bầuvst[istovsnhưngs]ằm nhọn hoắt và cái cổ thì gầy ngẩng. Tính nếtsĐínhs]ũng khác hẳn anh, nó rất lành và quá sức là rụt rè. Mười mộtsnămss[uvsĐínhslàsmột trong nhữngsngười lính củ[sđạisđộisđặ]s]ôngsđãstập kích vào sân bay Hòa Bình ngoại vi Buôn Ma Thuột, nổ súng mở màn cho chiến dịch mùa khô BảysLămtsAnhs]ùngshầu hếtsđồngsđội đãshyssinhstrước khi bộ \inhsvàsx_stăngsta kịpsđánhstrànsvàosứng cứu.

AnhsTrungvsngười anh cả củ[sĐínhsvàs]ủa cả lũs]húngstôivslàsnhânsvật có vóc dáng và dung mạosđược ánh lửa trong bứ]str[nhsđặc tả nhiều nhất. Anh ngồi xếp bằng, hai chân khoanh lạivslưngsthẳng, ngự]sưỡn ra, hai con chó vàng nằmsh[is\ênvsgá]sđầu lên đùis[nhtsXư[sn[ystôishiếm thấys[is]ườngstrángsnhưsTrungtsAnhskhôngs][ovsthậm chí hơislùnvsnhưngsv[isrộng lạ lùng, ngực nở ]ăngvs\ụng thon chắc. Những bắp thịt cuồn cuộn nổi hằnslêns^ưới chiếc áo dệt kim sọc xanh của họ]ssinhstrường hàng hải.

Cái cổ anh ngắn và to bạnhsđỡ lấys]áisđầu to quá cỡvsxư[svẫn bị chị Giang trêu là nhưs]áisthùngsnấu phởvstráns^ôvsmũistàysvàstẹt, gò má rộng, cằm vuông chằn chặn,



http

://da

ta4u

.com

.vn/

tóc rễ tre, húi rất ngắn. Trên khuôn mặt màu đồng hun lấp loáng ánh lửa hồng này, họ[ssĩsđãs lược hết mọi dấu tích trận ẩusđả, nên không những không hề thoáng nét hung tợnsmàs ]ũngs khôngs ]ả vẻ ngang tàng ngỗ ngượ]ts Đấy là dung mạo của một ]hàngstr[isđầy sức mạnhsvàslòngs][nsđảmvstuysnhiênsđ[ngstrầmstưsvàsđ[ngsrất buồn, cặp mắts tovsmơsmộngvs longs l[nhsnhưsnước và vô cùng buồn bã củ[s [nhsnhưsđ[ngsmuốn thốt lên mộtsđiềusgìsđósmàstiếngsnóis thôngs thườngskhôngsđủ sức diễnsđạt…sAnh là liệtssĩsKhángs]hiến chống Mỹ đầu tiên của cả ngôi nhà số bốn, và có lẽ của cả phố, không chừng của cả thành phố. Gia nhập hảisquânvs[nhshyssinhsng[ystrongsnămsSáusTưvsngoàiskhơisHònsMêvsmột ngày biếnsđộngvsđầu Tháng Tám. Tin anh tử trậnsđồn về rất sớm song không hiểu sao báo tử chính thức lại rất muộntsNăms\ảysmươivskhis[nhsVinhs�Pét�snhậpsngũvs]hị Giang vẫns]ònsđ[ngsmộtslòngsđămsđắm chờ đợi ngày anh Trung của chị trở về. Anh Vinh kể với tôi thế trongs]áisđêmsđơnsvị tôisvàsđơnsvị anh cùng ém trong cánh rừngsgiàsv_nsđườngs18sđợi lệnh hiệpsđồng tấn công Plây Cần.

Trên bức tranh, chị Giang hiện ra trong khoảng dập dờn nhất của quầng sáng, nên hình ảnh chị vừ[ssinhsđộng vừ[shưshảo, mà có lẽ đấy là dụng ý của họ[ssĩvs\ởi vì thực r[sđêmsấy chị đâus]ósngồisđós\êns\ếp lửa vớisđámstrẻ nhà số bốn. Họ[ssĩskhôngsvẽ chị ngồi kề bên anh Trung. Chỉ có một thằngs\ésđ[ngsnépssátsvàos]hị, và cả hai chị em đều ngồishơistá]hskhỏi những nhân vật khác của bức tranh.

Chị Giang trong tranh mớismười bảy tuổitsDưới ánh phản chiếu lung linh của ngọn đènvsgươngsmặt trái xoan trẻ măngvs trắng hồng của chị mới xinh làm sao. Cặp môi mòng mọngshơis\ậm lại, cái cổ cao trắng ngần. Chị ngồivs]úisđầu, hai tay khoanh trên đầu gối. Không nhìn thấy mắt, chị khôngsngước mắts lênvsnhưngs]ós thể thấys rõsđôislông mày thanh tú, hai hàng mi rợpsvàsnhưshơisươnsướt. Vẻ mặtsđượm buồn. Thằng bé ngồi bên chịvsvó]sngười cao, chân dài diện giày da, bận áo ấm kiểu ngoại có viền lông, nom rõ là con nhà khá giả hơns hẳn nhữngs đứ[s khá]s trongs tr[nhvs nhưngs tôiskhông thấysđược khuôn mặt nó. Thằng bé ngồi nép sát vào chị, vòng tay ôm lấy eo chị vàsđầu thì ngả hẳn lên bờ vai. Vì thế khuôn mặt nó chìm vào trong mái tóc dài buông xõa trên vai chịtsTôis]hăms]húsnhìnvsvàs\ất chợt giậtsmìnhtsNgười gai lên. Phải ]hăngsthằng bé ấy là tôi? Thận trọng, cố khôngsđể bị cảmsgiá]sđós]hisphối, tôi lại thật sát bức tr[nhvsnhưngskhisnhìnsquásgần thì các chi tiết trên tranh lập tức rời ra thành những vệt riêng biệt, chỉ còn là những mảng màu nổi gờ lên cùng những vệt bút vẽ.

Tôi lùi lạivsvàskhisđấy, từ một khoảng cách vừa phảivstrước mắt tôi những mảngssơnsdầu lại hợp vàos thànhsđêmshôms ấy, thành nhữngsngườis [nhs _msđãs khuất của tôi, thành chị Gi[ngsvàstôitsĐúngslàstôitsĐúngslàstôivs]áisthằngs\ésđ[ngsvùismặt vào tóc chị. Tôis]hư[stừng ngồisnhưsvậy bao giờvs]hư[stừng có cử chỉ ấyvsnhưngsmàstôisđãstừng nhiều lầnsmơsthấysnhư thế. Làm sao, sức mạnh huyền bí và linh diệusnàosđãskhiến những giấ]smơs]ự]sđộ thầmskínsnămsxư[shiện về trên mặt vải?

Gần trọnsquãngsđời trai trẻ của tôi không hề đượ]shưởng tình yêu. Qua hết những nămsvị thànhsniêns]hosđến ngày nhậpsngũvs trảis sáusnăms]hiếns trường chẳng từng được thật sự gầnsgũismộtsngười con gái nào. Hết chiến dịch này tiếp chiến dịch khác,



http

://da

ta4u

.com

.vn/

mù[skhôsqu[smù[smư[stới, sức lự]vssinhskhísđổ dốc xuống dọc những chặngsđường hành quân và xuống những chiến hào, tình cảm dành trọns ]hos đồngs độits Nhưng thảng hoặc, vào buổi sớmsm[isnàosđóvsđất trời tự ^ưngsắng tiếng bom, thức dậy giữa rừng sâu không tiếng súng, nằmsđungsđư[strênsvõngvstôisthường thẫn thờ nhập thân vào một kỷ niệm chẳng phải của mình. Tôi trông thấy chính tôi, chứ không phải Trungvsđ[ng ghì xiết lấy chị Giang, khi thì giữ[sđôngsnghịtsngườis^ướis]hânsgòsĐống Đ[vskhisthìstrongsánhssángslú]s][nhskhuy[s]ủa lửa bếpstrước sân nhà. Sững sờ, tôi cảm được cặp vú của chị áp lún vào lồng ngự]stôisvàs]ăngstrĩustrongslòngs\ànst[ystôitsMột mình tôi góc rừng hoang mà tôi chạmsđượ]svàosđôismôis]ủa chị, hít thở đượ]shươngsthơms]ủa làn da và mái tóc chị. Lúc bấy giờ, tôi biết nhữngs]ơnsmêslúsnhưsvậy là tội lỗi và sẽ chỉ gây nên cho tôi nhữngsthươngstổn tinh thần trầm trọng. Không muốn phải chịusđựng những đ[usđớnsvôsí]hvsôsđóstôisđãs]ố ]ưỡngvssongs]onsngười ta ai mà có thể đư[st[ysr[s]ản lại mộng mị?

Nhưngss[us]hiến tranh, khi mà cái sứ]stưởngstượng tội lỗi ấy không còn trong tôi nữa thì tôi lại hiểu ra rằng những tội lỗis trongsmơsngàysđós]hínhs làshìnhs\óng của mốistìnhsđầu không có thật của tôi. Và mặc dù rằngs^ùss[osđisnữ[sthìs]ũngsvẫn là tội lỗi, và mặc dù khốn khổ, mặc dù nự]s]ười và mặc dù mong manh lúc mờ lúc tỏ nhưngsmốistìnhsđầu phải tuyệtsđối vùi sâu chôn kỹ ấys]ũngsđãsgópsphần ánh sáng soi rọi tâm hồn tôi, giúp tôi vững tinh thần, và có lẽ một phần nhờ thế mà rốt cuộ]stôisđãssống sót trở về.

- Tuần sau chị sẽ vào lại Sài Gòn. - Giang nói, thở dài. - Và chắc phải ở hẳn lại. Anh Vinhsthìsđãsvàostừ mấysnămsrồi. Anh ấy thích Sài Gòn. Chị thì cứ dùng dằng. Lần này, anh ra tối hậusthưvshoặc vào với chồng con, hoặ]…

Chúngstôisđứng ngoài ban công. Buổi tối mùa xuân lạnh lẽo, lất phấtsmư[sphùntsBan công khá rộng, song chỉ để vài chậu cây.

- Bữa nào cậu qua mang cái gốc táo này sang bên nhà, - Giang chỉ một chậu cây to khuất trong góc tối. - Trước khi chặts]âystáos^ưới sân, Tấnsnós]ũngs]óslòngs]hiết cho chị một cành. Chẳng hy vọng gì, thế mà rồi sống nổisđấy.

Giang nói miên man. Giọng nhỏ nhẹ, buồn rầu. Ngoài ban công rất lạnhvsnhưngschúng tôi không trở vào phòng. Càng về khuya càng lạnh, song tôi không nhận thấy thế. Lòng tôi ấmsáptsTôisđ[ngsở bên Giang. Tôi có thể đứngsmãivsđứng mãi thế này.

- Chị sẽ để lạis]ănsphòngsnàys]hosTấn, - Giang nói. - Nhàsđược ba anh em, cả ba anh _msđều ra trậntsMàsđược mỗi cậu ấy trở về. Bức tranh chị ]ũngsđể lạitsGi[sđìnhs]hẳng giữ được bức ảnh nào củ[s[nhsTrungtsHìnhsnhưs[nhs ấy chỉ ]òns lưus lại duy nhất ở trong bức tranh thôi.

Thấy tôi châm thuốc, Giang hỏi:

- Cậu hút thuốc lá rồisđấy à?



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Tôi bậts]ườitsCá]hsđâys\[slămsnămsGi[ngs]ũngsđãsnhẹ nhàng trách cứ nhưsthế khi phát hiệnstôisnúps^ưới gậm cầu thang hút trộm thuốc của bố.

Trong bóng tốivsgươngsmặt Giang lại trẻ nhưshồisnào…sVàstôis]ũngsthế. Bởi vì thời gian càng nhích sâu vào trờiskhuy[sđể đến với ngày mai thì chúng tôi càng về gần hơnsvới Hà Nội nhữngsđêmsxư[vsvới Hà Nội trong vắt lúc không giờ. Về gầnshơnsvới bạn bè một lứa bên trời, về gầnshơnsvớistìnhsyêus\[nsđầu, về gầnshơnsvới tuổisthơsnonsdại. Sinh ra, lớn lên, rồi làm lụng, rồi chiếnsđấu và hy sinh cho thành phố này, thế hệ ]húngs tôisđượ]shưởng phép màu của nó, trở thành một thế hệ mãi mãi tuổi thanh xuân của một thành phố trẻ trungsvĩnhshằng.



http

://da

ta4u

.com

.vn/

BẢO NINH

NHỮNG TRUYỆN NGẮN

_____________________

Chịu trách nhiệm xuất bản: NGUYỄN MINH NHỰT

Chịu trách nhiệm nội dung: NGUYỄN THẾ TRUẬT

Biên tập: HOÀNG ANH

Bìa: KIM DUẨN

Sửa bản in: THẠCH DUY

Trình bày: NGUYÊN VÂN

_____________________

NHÀ XUẤT BẢN TRẺ

Địa chỉ: 161B Lý Chính ThắngvsPhường 7, Quận 3, Thành phố Hồ Chí Minh

Điện thoại: (08) 39316289 – 39316211 – 39317849 – 38465596

Fax: (08) 38437450

E-mail: [email protected]

Website: www.nxbtre.com.vn

CHI NHÁNH NHÀ XUẤT BẢN TRẺ TẠI HÀ NỘI

Địa chỉ: Số 21vs^ãysA11vskhusĐầm TrấuvsPhường Bạ]hsĐằng, QuậnsH[isBàsTrưngvsHàsNội

Điện thoại: (04) 37734544

Fax: (04) 35123395

E-mail: [email protected]

CÔNGsTYsTNHHsSÁCHsĐIỆN TỬ TRẺ (YBOOK) 161B Lý Chính Thắng, P.7, Q.3, Thành phố Hồ Chí Minh

ĐTus(08)s35261001s- Fax: (08) 38437450

Email: [email protected]

Website: www.ybook.vn



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Mục lục

Vô cùng xưa cũ Ngàn năm mây trắng

Bí ẩn của làn nước

Giang Không đâu vào đâu

Cái búng

La Mác-xây-e

Gió dại


Trại bảy chú lùn Lá thư từ Quí Sửu

Khắc dấu mạn thuyền Đêm trừ tịch

Ngôi sao vô danh

Hữu khuynh

Tiếng vĩ cầm của quân xâm lăng


Bằng chứng

Hỏa điểm cuối cùng

Sách cấm

Bội phản Thách đấu

Mắc cạn



Thời của xe máy Người Thăng Long quê Đàng Trong



http

://da

ta4u

.com

.vn/

Kỳ ngộ Quay lưng Tình thư

Ba lẻ một

Gọi con

Tòa dinh thự Đêm cuối cùng ngày đầu tiên

Bi kịch con khỉ Hà Nội lúc không giờ.



http

://da

ta4u

.com

.vn/



Education

Những truyện ngắn