PERDORIMI I TIK NE PERDORIMI I TIK NE SHKOLLESHKOLLE

(T.I.K)(T.I.K)

#1#1 Rëndesia e inforamcioneve dhe e tëknologjisë komunikueseRëndesia e inforamcioneve dhe e tëknologjisë komunikuese Informacioni dhe komunikimi tëknologjik ( ICT) bënë Informacioni dhe komunikimi tëknologjik ( ICT) bënë

përgatitjen e nxënësëve që në menyrë tëpërgatitjen e nxënësëve që në menyrë të shpejtë të marrin pjesë në ndryshimin e botës, në të cilën shpejtë të marrin pjesë në ndryshimin e botës, në të cilën

puna dhe aktivitëtët tjera janë dukshëm tëpuna dhe aktivitëtët tjera janë dukshëm të transformuara nga ndikimet e ndryshme dhe zhvillimi i transformuara nga ndikimet e ndryshme dhe zhvillimi i

teknologjisë. Nxënësit përdorin veglat ICT qëteknologjisë. Nxënësit përdorin veglat ICT që të gjëjnë, të zbulojnë, analizojnë, ndryshojnë dhe të gjëjnë, të zbulojnë, analizojnë, ndryshojnë dhe

prezentojnë informatat në mënyrë gjegjëse, kreativeprezentojnë informatat në mënyrë gjegjëse, kreative dhe me ndryshim. Ata mësojnë se si të punësuarit e ICT të dhe me ndryshim. Ata mësojnë se si të punësuarit e ICT të

përgatisin shfrytëzimin e shpejtë të idevepërgatisin shfrytëzimin e shpejtë të ideve dhe ekspëriencave nga rangu i gjithanshëm i njerzëve, dhe ekspëriencave nga rangu i gjithanshëm i njerzëve,

komunitëtëve dhe kulturave. komunitëtëve dhe kulturave.

#2#2 Kapacitëti i rriturKapacitëti i rritur në përdorimin e ICT bënë përkrahjen e iniciatives dhe të në përdorimin e ICT bënë përkrahjen e iniciatives dhe të

mësuarit të pavarur me nxënës të cilët kanëmësuarit të pavarur me nxënës të cilët kanë mundësi të nxierrin përfundime valide për atë, se kur dhe mundësi të nxierrin përfundime valide për atë, se kur dhe

ku, tani e tutje me efektë më të mira tëku, tani e tutje me efektë më të mira të shfrytëzojnë ICT, dhe të kenë në konsiderim implikimin e shfrytëzojnë ICT, dhe të kenë në konsiderim implikimin e

saj ne shtëpi dhe punë.)saj ne shtëpi dhe punë.) Programi i studimit : informimi dhe tëknologjia Programi i studimit : informimi dhe tëknologjia

komunikuesekomunikuese Etapa e parë hyrëseEtapa e parë hyrëse (Gjatë etapës së parë hyrëse nxënësit zbulojnë ICT -enë (Gjatë etapës së parë hyrëse nxënësit zbulojnë ICT -enë

dhe mësojnë si të shfrytëzojnë atë në mënyrëdhe mësojnë si të shfrytëzojnë atë në mënyrë të besueshme me qellim të arritjes së rezultatit specifik.) të besueshme me qellim të arritjes së rezultatit specifik.)

#3#3 Dituria, shkathtësia dhe kuptimiDituria, shkathtësia dhe kuptimi Duke pas parasyshëDuke pas parasyshë 1. Nxënësit duhet të dijnë se si të:1. Nxënësit duhet të dijnë se si të: a) bëjnë grumbullimin e inforamatave nga shtresat e a) bëjnë grumbullimin e inforamatave nga shtresat e

ndryshme ( si psh. nga njerëzit,ndryshme ( si psh. nga njerëzit, librat, si bazë e të dhënave, CD-ROM it, videos dhe TV )librat, si bazë e të dhënave, CD-ROM it, videos dhe TV ) b) të bëjnë hyrjen dhe ruajtjen e informatave në forma të b) të bëjnë hyrjen dhe ruajtjen e informatave në forma të

ndryshme ( si psh. ruajtjandryshme ( si psh. ruajtja e informatave ne bazen e përgatitur të dhënave, ruajtjen e e informatave ne bazen e përgatitur të dhënave, ruajtjen e

punës )punës ) c) arritja e informatave të ruajtura paraprakisht ( p.sh. c) arritja e informatave të ruajtura paraprakisht ( p.sh.

përdorimi i CD-ROMit,përdorimi i CD-ROMit, mbushja e punës se ruajtur ).mbushja e punës se ruajtur ). Zhvillimi i ideve dhe mundësia e realizimitZhvillimi i ideve dhe mundësia e realizimit

#4#4 2. Nxënësit duhet të dijnë:2. Nxënësit duhet të dijnë: a) të përdorin tëkstët, tabelat, imazhet dhe zërin që të a) të përdorin tëkstët, tabelat, imazhet dhe zërin që të

bëjnë zhvillimin e idevebëjnë zhvillimin e ideve b) të bëjnë selekcionimin dhe të shtojnë inforamcione të b) të bëjnë selekcionimin dhe të shtojnë inforamcione të

cilat i kanë arrijtur përcilat i kanë arrijtur për qëllime të ndryshmeqëllime të ndryshme c) si të plankifikojnë dhe të japin instrukcione të cilat c) si të plankifikojnë dhe të japin instrukcione të cilat

mundësojnë realiziminmundësojnë realizimin ( psh, programimi i breshkes ni dysheme, vindosja e ( psh, programimi i breshkes ni dysheme, vindosja e

instrukcioneve në vend tëinstrukcioneve në vend të duhur )duhur ) d) të bëjnë përdorimin e gjërave dhe të zbulojnë çka në të d) të bëjnë përdorimin e gjërave dhe të zbulojnë çka në të

vërtëtë ndodhë në situatëvërtëtë ndodhë në situatë të imagjinuar ( psh, përdorimi i ngjyrave të ndryshme në të imagjinuar ( psh, përdorimi i ngjyrave të ndryshme në

një imazh, përdorimi injë imazh, përdorimi i lojes rrezikut ose stimulimi ).lojes rrezikut ose stimulimi ).

#5#5 Ndryshimi dhe shpërndarja e informataveNdryshimi dhe shpërndarja e informatave 3. Nxënësit duhet të dijnë :3. Nxënësit duhet të dijnë : a) si të bëjnë shpërndarjen e ideve duke prezentuar a) si të bëjnë shpërndarjen e ideve duke prezentuar

informatat me forma tëinformatat me forma të ndryshme ( psh, tëkstët, imazhet, tabelat, zërat )ndryshme ( psh, tëkstët, imazhet, tabelat, zërat ) b) si të bëjnë në mënyrë efekitve prezentimin e punës së b) si të bëjnë në mënyrë efekitve prezentimin e punës së

përfunduar ( si psh.përfunduar ( si psh. prezentimin publik ).prezentimin publik ). Rishikimi, modifikimi dhe zhvillimi i punës në progresRishikimi, modifikimi dhe zhvillimi i punës në progres 4. Nxënësit duhet të dijnë:4. Nxënësit duhet të dijnë: a) të rishikojnë atë çka kanë bërë nën ndikimin e zhvillimit a) të rishikojnë atë çka kanë bërë nën ndikimin e zhvillimit

të ideve të tyretë ideve të tyre b) të bëjnë përshkrimin e efektëve të akcioneve të tyreb) të bëjnë përshkrimin e efektëve të akcioneve të tyre c) të flasin për atë se çka mundë të bëjnë në ndryshimin e c) të flasin për atë se çka mundë të bëjnë në ndryshimin e

punës në të ardhmën.punës në të ardhmën.

#6#6 Vëllimi i studimitVëllimi i studimit 5. Gjatë etapes hyrëse, nxënësit duhet të kenë parasyshëë 5. Gjatë etapes hyrëse, nxënësit duhet të kenë parasyshëë

diturinë, shkathtësinë, dhe kuptiminditurinë, shkathtësinë, dhe kuptimin gjatë:gjatë: a) punës me informata të gjithanëshme në hulumtimin e a) punës me informata të gjithanëshme në hulumtimin e

mënyres së ndryshme në tëmënyres së ndryshme në të cilen ajo mundë të prezentohet ( psh, informata për Diellin cilen ajo mundë të prezentohet ( psh, informata për Diellin

e prezentuar në poezi,e prezentuar në poezi, formulës së fotografisë ose të zerit )formulës së fotografisë ose të zerit ) b) zbulimi të ndryshëm të veglave ICT ( psh , breshka e b) zbulimi të ndryshëm të veglave ICT ( psh , breshka e

dyshemese, gjuha edyshemese, gjuha e softwarit, loje rreziku )softwarit, loje rreziku ) c) të bëhët bisede për rreth asaj se ne c mënyrë të c) të bëhët bisede për rreth asaj se ne c mënyrë të

shfrytëzohet ICT ne shkollë dheshfrytëzohet ICT ne shkollë dhe jashtë asaj.jashtë asaj.

#7#7 Etapa e dytë hyrëseEtapa e dytë hyrëse Gjatë etapes së dytë hyrëse nxënësit përdorin nje rang më Gjatë etapes së dytë hyrëse nxënësit përdorin nje rang më

të përshtatur të veglave ICT dhe informatatë përshtatur të veglave ICT dhe informata të llojllojshme në mënyrë që të bëjnë përkrahjen e punës të llojllojshme në mënyrë që të bëjnë përkrahjen e punës

nëpër subjektë të tjera. Ata e zhvillojnënëpër subjektë të tjera. Ata e zhvillojnë hulumtimin e tyre të mundshem dhe konkludojnë se të cilat hulumtimin e tyre të mundshem dhe konkludojnë se të cilat

infomata janë të përshtatëshme për punëninfomata janë të përshtatëshme për punën e tyre. Ata fillojnë të bëjnë pyetje në besueshmëri dhe e tyre. Ata fillojnë të bëjnë pyetje në besueshmëri dhe

kualitët të informacioneve. Ata mësojnë se si tëkualitët të informacioneve. Ata mësojnë se si të përmirësojnë punën e tyre dhe ta prezentojnë atë në përmirësojnë punën e tyre dhe ta prezentojnë atë në

mënyrë sa më valide në audicion.) mënyrë sa më valide në audicion.)

#8#8 Dituria, shkathtësia dhe kuptimiDituria, shkathtësia dhe kuptimi Duke zgjedhurDuke zgjedhur 1) Nxënësit duhet të dijnë :1) Nxënësit duhet të dijnë : a) të bisedojnë për atë se cilat inforamata u nevoitën dhe se në a) të bisedojnë për atë se cilat inforamata u nevoitën dhe se në

cilën mënyrë mundë ticilën mënyrë mundë ti zbulojnë ato ( psh. duke lypur në intërnet apo në CD-ROM , zbulojnë ato ( psh. duke lypur në intërnet apo në CD-ROM ,

përdorimi i matërialit tëpërdorimi i matërialit të printuar, me pyetje të njerzve )printuar, me pyetje të njerzve ) b) si të bëjnë përgatitjen e informatave duke përdorur ICT, duke b) si të bëjnë përgatitjen e informatave duke përdorur ICT, duke

shtuar dheshtuar dhe selekcionimin e resurseve të dobishme, duke gjetur inforamcione, selekcionimin e resurseve të dobishme, duke gjetur inforamcione,

duke gjetur ato dheduke gjetur ato dhe klasifikuar dhe duke kontrolluar atë për saktësiklasifikuar dhe duke kontrolluar atë për saktësi ( psh , duke gjetur informata nga libra dhe gazeta të ndryshme, ( psh , duke gjetur informata nga libra dhe gazeta të ndryshme,

duke formuar nje bazëduke formuar nje bazë të dhënash të klases, duke i klasifikuar me karaktëristike dhe të dhënash të klases, duke i klasifikuar me karaktëristike dhe

qellime, dukeqellime, duke kontrolluar të folurit e emrave me shkronja të parapara) kontrolluar të folurit e emrave me shkronja të parapara)

#9#9 c) të bëjnë intërpretimin e informacioneve, të kontrollojnë c) të bëjnë intërpretimin e informacioneve, të kontrollojnë

relevancën dhe arsyeshmërinërelevancën dhe arsyeshmërinë e tyre si dhe të mëndojnë për atë se çka mundë të kishtë e tyre si dhe të mëndojnë për atë se çka mundë të kishtë

ndodhur në rast të gabimevendodhur në rast të gabimeve ose kapërcyerjes së ndonjë gjëje.ose kapërcyerjes së ndonjë gjëje. Zhvillimi i idesë dhe mundësia e ndodhjes së gjëraveZhvillimi i idesë dhe mundësia e ndodhjes së gjërave 2. Nxënësit duhet të dijnë:2. Nxënësit duhet të dijnë: a) si të bëjnë zhvillimin dhe përfeksionimin e ideve së bashku a) si të bëjnë zhvillimin dhe përfeksionimin e ideve së bashku

duke arritur nëduke arritur në organizimin dhe reorganizmin e teksteve, tabelave, imazheve organizimin dhe reorganizmin e teksteve, tabelave, imazheve

dhe zërave tëdhe zërave të dobishme ( si psh. desktop publikimi, prezentimi multimedial etj. dobishme ( si psh. desktop publikimi, prezentimi multimedial etj.

)) b) si të bëjnë kreacionin, tëstimin dhe definimin e sekuencave tëb) si të bëjnë kreacionin, tëstimin dhe definimin e sekuencave të instrukcioneve në ndryshimin e tëmpëratures, detëktimin e instrukcioneve në ndryshimin e tëmpëratures, detëktimin e

shkallës së dritësshkallës së dritës dhe ndezjen e sajë )dhe ndezjen e sajë )

#10#10 c) të shfrytëzojnë dhe zbulojnë modele ne rastë të nevojës për të c) të shfrytëzojnë dhe zbulojnë modele ne rastë të nevojës për të

përgjegjur nëpërgjegjur në pyetje “ çka në qoftë se …?” , të bëjnë investigimin dhe zhvillimin epyetje “ çka në qoftë se …?” , të bëjnë investigimin dhe zhvillimin e efektëve të ndryshimeve të çmimit dhe të identifikojnë ato formula efektëve të ndryshimeve të çmimit dhe të identifikojnë ato formula

dhedhe lidhjet ( si psh, simulimi i softwareve , balansimi i shpejtë i modeleve).lidhjet ( si psh, simulimi i softwareve , balansimi i shpejtë i modeleve). Ndryshimi dhe shëndrrimi i informataveNdryshimi dhe shëndrrimi i informatave 3. Nxënësit duhet të dijnë :3. Nxënësit duhet të dijnë : a) se si të bëjnë ndarjen dhe shëndrrimin e informatave në forma të a) se si të bëjnë ndarjen dhe shëndrrimin e informatave në forma të

ndryshme,ndryshme, duke kyçur dhe e-mailin ( psh, ekspozita, postëret, animacionet,duke kyçur dhe e-mailin ( psh, ekspozita, postëret, animacionet, kompozicimet muzikale )kompozicimet muzikale ) b) të jenë të ndijeshëm për nevojat publike dhe të kujdesëshëm për b) të jenë të ndijeshëm për nevojat publike dhe të kujdesëshëm për

përmbajtjenpërmbajtjen dhe kualitëtin gjatë komunikimit me informatadhe kualitëtin gjatë komunikimit me informata ( psh. puna në prezentimin e nxënësëve të tjerë, të shkruarit për ( psh. puna në prezentimin e nxënësëve të tjerë, të shkruarit për

prindër ,prindër , publikimi në intërnet ).publikimi në intërnet ).

#11#11 Rishikimi, modifikimi dhe zhvillimi i punës në progresRishikimi, modifikimi dhe zhvillimi i punës në progres 4. Nxënësit duhet të dijnë:4. Nxënësit duhet të dijnë: a) të rishikojnë çka kane ndihmuar ata dhe të tjerët në a) të rishikojnë çka kane ndihmuar ata dhe të tjerët në

zhvillimin e idesëzhvillimin e idesë b) të përshkruajnë dhe të flasin për efektin e punës se tyre b) të përshkruajnë dhe të flasin për efektin e punës se tyre

me ICT,me ICT, duke krahasuar atë me metoda tjera të ndryshme dhe duke duke krahasuar atë me metoda tjera të ndryshme dhe duke

pas nepas ne konsiderim efektivitëtin që e kanë të tjerat ( psh. prekja e konsiderim efektivitëtin që e kanë të tjerat ( psh. prekja e

shkaktuar nëshkaktuar në desktop letër ose postër të publikuar )desktop letër ose postër të publikuar ) c) të flitët për mundësinë se si mundë të avancojnë punën c) të flitët për mundësinë se si mundë të avancojnë punën

në të ardhmen.në të ardhmen.

Punoi :Punoi :

Saimir MetiSaimir Meti