Qd 73-15

QUY ĐỊNH Mã số tài liệu:

Lần ban hành:

Ngày có hiệu lực:

Trang:

Q§ -73- 15

02

15-12-2003

1 / 10 CÔNG TÁC HÀN

CÔNG TY LEAN iso 9001:2000

Đem lạ i hiệ u quả cao nhấ t

EA N

NGƯỜI VIẾT

15-12-2003

Ngày Ký tên

XEM XÉT

15-12-2003

Ngày Ký tên

PHÊ DUYỆT

15-12-2003

Ngày Ký tên

THEO DÕI SỬA ĐỔI

TT Ngày có hiệu lực Nội dung sửa đổi Số

Y/C

1 10-6-2003 Ban hành lần đầu

2 15-12-2003 Ban hành lần thứ 2

3

4

5


Lần ban hành:


Trang:

Q§ -73- 15

02

15-12-2003




EA N

1 MỤC ĐÍCH

Mục đích của việc hướng dẫn công việc hàn.

Nhằm giúp cho thợ hàn và cán bộ kỹ thuật thực hiện theo đúng quy trình hàn các

kết cấu trong xây dựng và các quy phạm thi công, nghiệm thu các sản phẩm của

công tác hàn.

2 PHẠM VI ÁP DỤNG

Hướng dẫn này chỉ áp dụng đối với công tác hàn các kết cấu thép trong bê

tông và gia công, lắp ráp các kết cấu thép của nhà dân dụng và công trình công

nghiệp.

Các tiêu chuẩn trong hướng dẫn này quy định các yêu cầu tối thiểu để kiểm

tra và nghiệm thu chất lượng thi công các sản phẩm công tác hàn.

3. NỘI DUNG

3.1 Kiểm tra vật tư hàn:

Trước khi sử dụng que hàn cần phải được tái kiểm tra theo các nội dung:

- Độ ẩm: Khô có còn màu tự nhiên của que hàn, không ẩm ướt (nếu ẩm phải

đước sấy khô).

- Thuốc hàn: Phải kết bám tốt vào ruột que hàn không bong, đảm bảo phủ

đều trên que hàn.

Nếu thiết kế không quy định thì cường độ của que hàn không được nhỏ hơn

cường độ của thanh thép hàn.

- Kích cỡ, chủng loại: theo yêu cầu của thiết kế (hoặc đơn đặt hàng) chỉ được

phép sử dụng que hàn đạt các yêu cầu trên.

3.2 Kiểm tra vật liệu cần hàn

- Trước khi hàn phải kiểm tra vật liệu cần hàn theo yêu cầu sau:

- Vật liệu phải đúng chủng loại, kích thước thiết kế yêu cầu.

- Vật liệu không được để dầu mỡ và rỉ bám vào. Nếu có phải vệ sinh sạch sẽ

bằng cách lau sạch hay dùng bàn chải sắt hoặc phun cát để đảm bảo không còn

dầu mỡ, rỉ thì mới được tiến hành hàn.


Lần ban hành:


Trang:

Q§ -73- 15

02

15-12-2003




EA N

3.3 Chuẩn bị thiết bị hành

Trước khi hàn cán bộ kỹ thuật và người thợ hàn cần phải kiểm tra máy hàn và

dây dẫn để đảm bảo an toàn, như máy phải có vỏ bọc được nối đất hoặc nối

không dây không được hở.

Thiết bị hàn chọn cho thích hợp với công việc hàn. Tuỳ theo kết cấu hàn,

chọn máy hàn 1 chiều hoặc máy hàn xoay chiều và phải đặt điện áp cường độ

dòng điện theo thông số sau:

- Đối với máy hàn xoay chiều dùng điện áp: 380v hoặc 220v theo chỉ dẫn của

từng loại máy hàn, cường độ dòng điện phải được duy trì ổn định trong suốt quá

trình hàn.

Yêu cầu điện áp và cường độ dòng điện phải được duy trì ổn định trong suốt

quá trình hàn.

Nếu trong khi hàn, người thợ phát hiện có các dấu hiệu sau:

- Que hàn bị bám dính.

- Thép que hàn không chảy đều.

Thì cần kiểm tra lại điện áp và cường độ dòng điện, nếu không đạt phải điều

chỉnh cho phù hợp.

3.4 Hàn

Yêu cầu hàn: mối hàn, đường hàn phải đáp ứng các yêu cầu sau:

+ Bề mặt nhẵn, không cháy, không đứt quãng, không thu hẹp cục bộ và

không có bọt.

+ Đảm bảo chiều dài và chiều cao đường hàn theo yêu cầu thiết kế.

HÀN CÁC KẾT CẤU THÉP TRONG BÊ TÔNG

3.4.1- Hàn nối cốt thép để tăng chiều dài.

Việc hàn được thực hiện theo yêu cầu kỹ thuật đã được ghi trong bảng vẽ về.

- Chiều dài đường hàn.

- Chiều cao đường hàn.

Nếu không quy định cụ thể thì căn cứ vào kết cấu hàn, cách hàn và kiểu hàn.

- Đối với hàn hồ quang 2 thanh chồng lên nhau, hàn 1 cạnh thì chiều dài

đường hàn: Lh = 10d.


Lần ban hành:


Trang:

Q§ -73- 15

02

15-12-2003




EA N

- Đối với hàn hồ quang 2 thanh chồng lên nhau, hàn 2 bên cạnh thì chiều

dài đường hàn: Lh= 5d.

(d là đường kính thanh thép).

3.4.2 - Hàn cốt thép lưới và khung

Nếu không có gì quy định khác của thiết kế thì cần phải hàn ở những chỗ như

sau:

- Đối với cốt thép tròn trơn: Hàn tất cả các chỗ giao nhau.

- Đối với cốt thép chịu lực có gờ: Hàn tất cả các chỗ giao.

3.4.3 - Trình độ thợ hàn

Hàn cốt thép phải do người thợ hàn đã được cấp giấy chứng nhận cấp bậc

nghề nghiệp thực hiện.

Tuỳ theo kết cấu hàn cốt thép bố trí thợ hàn có cấp bậc cho phù hợp như sau:

- Hàn cốt thép móng, sàn thợ bậc: 3/7

- Hàn cốt thép cột, dầm thợ bậc: 5/7

Trước khi tiến hành hàn phải được kiểm tra hàn thử, nếu đạt yêu cầu mới được

hàn, nếu không đạt cần phải được đào tạo lại.

3.4.4 - Kiểm tra hàn:

Sau khi hàn cán bộ kỹ thuật của công trường, có sự tham gia của khách hàng

hoặc đại diện khách hàng cần kiểm tra công tác hàn theo yêu cầu cuả thiết kế và

các yêu cầu của Bảng 1.

Các nội dung yêu cầu kiểm tra gồm có:

- Độ phẳng của mối hàn.

- Bọt xỉ bám dính trên mối hàn.

- Kích cỡ đường hàn.

- Cường độ đường hàn.

- Kết quả siêu âm (nếu có).

Kết quả kiểm tra được ghi vào biểu mẫu phiếu ghi chép kiểm tra.

Người kiểm tra ký xác nhận đảm bảo chất lượng cho chuyển sang công đoạn

khác.


Lần ban hành:


Trang:

Q§ -73- 15

02

15-12-2003




EA N

BẢNG 1: SAI LỆCH CHO PHÉP VỚI MỐI HÀN

Tên và hiện tượng sai lệch Mức cho phép

Sai số về chiều dài của các mối hàn cạnh 0,5d

Sai số về chiều rộng các mối hàn cạnh 0,15d

Số lượng lỗ rỗng và xỉ ngậm trong mối hàn

- Trên bề mặt mối hàn trong dải khoảng 2d 3 chỗ

- Trong tiết diện mối hàn

+ Khi d 16 2 chỗ

+ Khi d > 16 3 chỗ

Đường kính trung bình lỗ rỗng và xỉ ngậm vào

mối hàn

- Trên bề mặt mối hàn 1,5 mm

- Trong tiết diện mối hàn

+ Khi d 16 1,0 mm

+ Khi d > 16 1,5 mm

Trong đó: d là đường kính thanh thép.

- Phương pháp kiểm tra:

+ Bằng phương pháp cảm quan và đo (Bằng mắt và bằng thước) mối hàn

đạt chất lượng đảm bảo theo yêu cầu quy định tại Bảng 1.

+ Kiểm tra bằng siêu âm: khi được yêu cầu hoặc khi có nghi ngờ về chất

lượng mối hàn.

+ Kiểm tra bằng phương pháp thí nghiệm: kiểm tra cường độ mối hàn.


Lần ban hành:


Trang:

Q§ -73- 15

02

15-12-2003




EA N

* Mẫu đem thí nghiệm: Khi có nhu cầu hoặc chỉ huy trưởng công trường

thấy cần thiết trước khi hàn chính thức cần thực hiện hàn thử với cùng điều kiện

làm việc như: cùng một người thợ hàn và cùng que hàn, cùng điện áp và cường

độ dòng điện như khi hàn chính thức lấy mẫu hàn thử đó gửi vào phòng thí

nghiệm đã được phê duyệt theo qui trình giao đơn hàng và thuê thầu phụ QT-74-

02.

3.4.5 - Khi kiểm tra chất lượng không đạt

Yêu cầu phải hàn lại, kiểm tra lại để đảm bảo đáp ứng yêu cầu quy định - Kết

quả kiểm tra lại cần được lưu giữ.

HÀN KẾT CẤU THÉP

3.4.6 - Yêu cầu về hàn:

- Hàn các kết cấu thép được thực hiện theo các yêu cầu thiết kế kỹ thuật và

thiết kế yêu cầu cụ thể:

+ Chiều cao đường hàn (Hh).

+ Chiều dài đường hàn (Lh).

+ Vị trí và quy cách hàn (hàn một mặt hay hàn 2 mặt).

3.4.7 - Yêu cầu về kỹ thuật hàn:

- Khi hàn phải chọn chế độ hàn ổn định để đảm bảo được hệ số độ ngẫu (n là

tỷ số giữa chiều rộng b và độ chiều sâu ngấu h của mối hàn):

+ Mối hàn góc: n không nhỏ hơn 1,3.

+ Mối hàn giáp mép: n không nhỏ hơn 1,5.

- Ghi rõ số liệu mỗi thợ hàn ở gần mối hàn, khoảng cách không gần hơn 4

cm kể từ mép mối hàn.

- Khi đem tổ hợp, các chi tiết phải được làm sạch dầu mỡ và các chất bẩn

khác (ở bề mặt những chỗ sẽ hàn) với bề rộng không nhỏ hơn 20 cm.

- Chỉ được hàn các lớp tiếp theo (ở mối hàn nhiều lớp) sau khi làm sạch xỉ,

bẩn, của kim loại bắn toé ra của hàn đính, lớp lót và lớp trước. Những đoạn của

các lớp hàn có rỗ khí, nứt, hố lõm phải được tẩy hết trước khi hàn lớp tiếp theo.


Lần ban hành:


Trang:

Q§ -73- 15

02

15-12-2003




EA N

- Để hàn ngấu hoàn toàn, khi hàn hai mặt của mối hàn chữ " T ", mối hàn

góc và mối hàn giáp mép phải tẩy hết xỉ và các khuyết tật (nếu có) ở góc mối hàn

mặt trước, trước khi hàn mặt sau.

Khi hàn tiếp mối hàn bị buộc phải ngừng giữa chừng, nên đánh sạch xỉ, kim

loại bắn toé ở cuối đường hàn (kể cả xỉ ở miệng hàn) một đoạn dài 20 cm. Đoạn

hàn tiếp, phải hàn thủ lên đoạn đã được làm sạch.

- Những chỗ cháy khuyết trên bề mặt chi tiết hàn, phải được làm sạch bằng

máy mài, với độ sâu không nhỏ hơn 0,5 mm. Chỗ khuyết sâu vào trong thép hàn

không được lớn hơn 3% bề dày thép hàn.

- Khi hàn kết cấu lớn làm bằng thép tấm dày trên 20 mm phải áp dụng các

phương pháp hàn bậc thang, hàn phá đoạn 2 phía để giảm tốc độ nguội cho mối

hàn, hàn từ giữa đường hàn ra hai phía (do hai thợ hàn đồng thời).

- Khi hàn xong, mối hàn phải được làm sạch xỉ và kim loại bắn toé, mối hàn

phải được tẩy bằng mặt thép và tẩy hết các khuyết tật.

3.4.8 - Yêu cầu về trình độ thợ hàn

Thợ hàn phải có tay nghề hợp cách, có giấy chứng nhận bậc thợ hàn vì kèo,

dầm cột, dầm mái, dầm cầu trục: thợ bậc 4/7 và bậc 5/7.

+ Hàn giằng mái, lan can, hàng rào: thợ bậc 3,5/7.

3.4.9 - Kiểm tra hàn

Phương pháp kiểm tra mối hàn kết cấu thép theo bảng sau:

Phương pháp kiểm tra Dạng kết cấu

1. Quan sát bề ngoài và đo kích thước 100 % mối

hàn

Tất cả các dạng kết cấu

2 . Kiểm tra xác suất các mối hàn bằng siêu âm

hoặc b hoặc bằng tia phá xạ xuyên thấu

Tất cả các dạng kết cấu

3. Kiểm tra bằng phương pháp phá hỏng liên kết Dạng kết cấu, phương pháp và

mức kiểm tra do thiết kế qui


Lần ban hành:


Trang:

Q§ -73- 15

02

15-12-2003




EA N

định

- Kiểm tra quan sát bề mặt ngoài của mối hàn: Bằng mắt thường và thước

cặp.

Mối hàn phải thoả mãn các yêu cầu: bề mặt nhẵn, đều đặn (không chảy tràn, chảy

chân, co hẹp, ngắt quãng) không chuyển tiếp đột ngột từ bề mặt mối hàn sang bề

mặt thép cơ bản, kim loại hàn phải chắc đặc, không có vết nứt, không có khuyết

tật. Chiều dài và chiều cao đường hàn theo qui định của thiết kế. Miệng hàn phải

được hàn đắp đầy.

Cho phép tồn tại khuyết tật trong mối hàn:

- Cho phép khuyết chân mối hàn với độ sâu > 0,5 mm khi thép dầy 410mm

và không > 1mm khi thép dầy trên 10mm.

- Không ngấu theo tiết diện ngang của mối hàn 2 mặt ở độ sâu không quá 5%

bề dầy thép nhưng không > 2mm, với đoạn dài không ngấu. Không > 50mm,

khoảng cách giữa hai khuyết tật này không < 250mm và tổng chiều dài của chúng

không > 20mm trên 1m đường hàn.

- Không ngấu ở góc mối hàn không có đệm lót ở độ sâu không quá 15% bề

dày thép, nhưng không > 3mm.

- Dạng xỉ đơn hoặc rỗ khí đơn, đường kính không > bề dầy thép nhưng không

> 3mm.

- Dạng xỉ trùm và rỗ khí chùm không quá 5 cái trên một đường hàn, đường

kính của 1 khuyết tật không quá 1,5 mm.

- Dạng xỉ dải và rỗ khí dọc mối hàn tổng chiều dài không quá 200 mm trên 1

m đường hàn

- Tổng kích thước các khuyết tật (rỗ khí, không ngấu và dạng xỉ nằm riêng

biệt không thành dải):

+ Trong tiết diện mối hàn 2 mặt không quá 10 % bề dày thép, nhưng

không > 2mm.

- Trong mối hàn góc và hàn giáp nối:

+ Khi kết cấu chịu tải trọng động và lực kéo: không quá 4 khuyết tật (với

đường kính không quá 1mm với thép mỏng < 25mm hoặc không quá 4% bề dày,


Lần ban hành:


Trang:

Q§ -73- 15

02

15-12-2003




EA N

với thép dày trên 25mm và khoảng cách giữa các khuyết tật không nhỏ hơn

50mm) trên đoạn dài 400mm.

+ Khi kết cấu chịu nén: không quá 6 khuyết tật (đường kính không lớn hơn

2mm và khoảng cách giữa chúng không nhỏ hơn 10mm) trên đoạn dài 400mm

- Kiểm tra xác suất các mối hàn bằng siêu âm:

Khi kiểm tra xác suất, nếu phát hiện khuyết tật không cho phép phải xác định

giới hạn của nó bằng cách kiểm tra thêm ở nơi gần khuyết tật. Nếu kiểm tra thêm

lại phát hiện thấy các khuyết tật khác không cho phép thì phải kiểm tra toàn bộ

mối hàn.

- Kiểm tra bằng phương pháp phá hỏng liên kết:

Bằng cách kiểm tra trên mẫu thử (có cùng chế độ hàn vật liệu hàn, que hàn và

thợ hàn). Nếu không đạt yêu cầu phải kiểm tra lại vật liệu hàn chế độ hàn và tay

nghề.

- Kết quả kiểm tra chất lượng hàn phải được ghi vào mẫu Kiểm tra chất

lượng nghiệm thu gồm các nội dung sau:

- Bề mặt phẳng, đều đặn của mối hàn.

- Mối hàn chắc đặc không có vết nứt, không khuyết tật.

- Miệng hàn phải đắp đầy.

- Cường độ mối hàn.

Người kiểm tra phải ký vào biên bản kiểm tra và cho chuyển tiếp giai đoạn khác.

3.4.10 - Kết quả kiểm tra không đạt:

Khi mối hàn có khuyết tật phải được xử lý bằng biện pháp sau:

- Hàn đắp các đoạn mối hàn bị ngắt quãng, miệng hàn bị lõm, các khuyết tật

khác vượt quá qui định phải tẩy bỏ với chiều dài bằng kích thước khuyết tật cộng

thêm về mỗi phía 15 mm và sau đó hàn đắp lại, những chỗ....

4. LƯU TRỮ

- Các hồ sơ sau đây được lưu giữ tại Công ty và nhà thầu phụ nội bộ trong

thời hạn là 10 năm kể từ khi bàn giao công trình.

- Kết quả kiểm tra vật liệu.

- Các chứng chỉ thí nghiệm vật liệu.


Lần ban hành:


Trang:

Q§ -73- 15

02

15-12-2003




EA N

- Các phiếu ghi kết quả kiểm tra.

- Biên bản nghiệm thu.

5. PHỤ LỤC

Các biểu mẫu nghiệm thu theo qui định của Chủ Đầu tư hoặc Bộ Xây dựng.

Education

Qd 73-15